คอมพวเตอรและเทคโนโลยสารสนเทศทางธรกจ

บทท 4 ระบบปฏบตการและโปรแกรมประยกต

บทท 4 ระบบปฏบตการและโปรแกรมประยกต

(Operating System and Application Software) หวเรอง

1.1 ระบบปฏบตการ 1.2 หนาทของระบบปฏบตการ 1.3 โปรแกรมประยกต 1.4 ประเภทของโปรแกรมประยกต

จดประสงคเชงพฤตกรรม ผเรยนควรมความสามารถดงน 1.1 อธบายเกยวกบระบบปฏบตการ 1.2 อธบายเกยวกบหนาทของระบบปฏบตการ 1.3 อธบายเกยวกบโปรแกรมประยกต 1.4 จ าแนกประเภทของโปรแกรมประยกต

4.1 บทน า

ซอฟตแวรเปนชดค ำสงของโปรแกรมหลำย ๆ โปรแกรมน ำมำรวมกนเพอใหสำมำรถท ำงำนได

อยำงครบถวนสมบรณตำมทตองกำรซงซอฟตแวรแบงออกเปน 2 ประเภท คอ ซอฟตแวรระบบและ

ซอฟตแวรประยกต ซอฟตแวรระบบใชส ำหรบจดกำรฮำรดแวรและรำยละเอยดทำงดำนเทคนคตำงๆ

ซอฟตแวรระบบแบงเปน 2 ประเภท คอ ระบบปฏบตกำร และ โปรแกรมอตถประโยชน แตซอฟตแวร

ประยกต จะใชส ำหรบกำรท ำงำนเฉพำะสำมำรถแบงซอฟตแวรประยกตออกเปน 2 ประเภท คอ

โปรแกรมใชเฉพำะดำนและโปรแกรมส ำเรจรป

4.2 ความหมายของระบบปฏบตการ

4.2.1 ระบบปฏบตกำร (Operating System) คอ ชดของโปรแกรมทอยระหวำงฮำรดแวรและ

ซอฟตแวรประยกตทมหนำทในกำรควบคมกำรปฏบตงำนของฮำรดแวร และสนบสนนค ำสงในกำร

ท ำงำนของฮำรดแวรใหกบซอฟตแวรประยกต

ภำพท 4- 1 ควำมสมพนธระหวำง Hardware, Software และ Users

4.2.2 ตวแปลภำษำคอมพวเตอร (Translator) คอ เปนโปรแกรมทแปลโปรแกรมภำษำตนฉบบ

(Source Code = เขยนดวยภำษำแอสเซมบล/ภำษำระดบสง) ไปเปนภำษำเครอง (Object Code =

ประกอบดวยเลขฐำนสอง)

OS

H/W

Application S/W

User

ภาพท 4- 2 ตวแปลภาษาคอมพวเตอร (Translator)

ตวแปลภำษำแบงไดดงน 1. แอสเซมเบลอร (Assembler) หมำยถง แปลภำษำแอสเซมบลเปนภำษำเครอง

2. อนเตอรพรเตอร (Interpreter) หมำยถง แปลภำษำระดบสงเปนภำษำเครอง โดยใช

หลกกำรแปลพรอมท ำงำนตำมค ำสงทละบรรทด

3. คอมไพเลอร (Compiler) หมำยถง แปลภำษำระดบสงเปนภำษำเครอง โดยใชหลกกำร

แปลทงโปรแกรมเปน Object Code กอนน ำมำท ำงำน

4.3 หนาทของระบบปฏบตการ

ระบบปฏบตกำรจะอ ำนวยควำมสะดวกแกผใชเครองคอมพวเตอร ในลกษณะทผใชไม

จ ำเปนตองทรำบกลไกกำรท ำงำน หรอฮำรดแวรของระบบ แบงออกไดดงน

1. ตดตอกบผใช (User Interface) ผใชสำมำรถตดตอหรอควบคมกำรท ำงำนของเครองผำนทำง

ระบบปฏบตกำร ได ระบบปฏบตกำรจะสงเครองหมำยพรอม ( Prompt Sign ) ออกสจอภำพเพอรอรบ

ค ำสงจำกผใชโดยตรง หรอในระบบปฏบตกำรแบบ GUI กจะจดเตรยมสภำพแวดลอมตำงๆ เชนใหม

รปภำพปรำกฏบนหนำจอเพอใหมองเหนและสงงำน ใหมพอนยเตอรของเมำสเพอใหผใชไดใชงำน

คอมพวเตอรไดสะดวกยงขนระบบปฏบตกำร จงเปนตวกลำงทท ำหนำทเชอมโยงระหวำงผใชกบ

ฮำรดแวรของเครอง นอกจำกนผใชอำจเขยนโปรแกรมเพอใชงำน ซงกรณนผใชกสำมำรถตดตอกบ

ระบบปฏบตกำรได โดยผำนทำงกำรเรยกระบบซงเปนกำรเรยกใชรทน(โปรแกรมยอย) ตำงๆ ของ

ระบบปฏบตกำร เพอชวยใหโปรแกรมของผใชท ำงำนเสรจลลวงไปได สวนประสำนงำนกบผใช (User

Interface) แบงออกไดเปน 2 ประเภทดงน

– ประเภทคอมมำนดไลน (Command Line) อนญำตใหปอนรปแบบค ำสงทเปน

ตวหนงสอ (text) สงกำรลงไปทละบรรทดค ำสง เรยกวำ คอมมำนไลด (command line)

– ประเภทกรำฟก (GUI - Graphical User Interface) น ำเอำรปภำพมำปรบใชสงงำน

แทนตวอกษร เชน ในระบบปฏบตกำร Windows ซงผใชไมจ ำเปนตองจดจ ำรปแบบค ำสงเพอใชงำนให

ยงยำกเหมอนกบแบบคอมมำนดไลนเพยงแคเลอกรำยกำรค ำสงภำพทปรำกฏบนจอนนผำนอปกรณ

ตำงๆ เชน เมำสหรอ คยบอรด

Translator Source Code Object Code

A+B 01000001 00101011 01000010

2. กำรควบคมกำรท ำงำนของอปกรณและเครองคอมพวเตอร เนองจำกผใชงำนเครอง

คอมพวเตอรผำนทำงระบบปฏบตกำร อำจไมถกตองตำมหลกกำรท ำงำนภำยในของเครอง ดงนนตว

ระบบปฏบตกำร จงตองมหนำทควบคมดแลกำรท ำงำนของอปกรณตำงๆ เพอใหกำรท ำงำนของระบบ

เปนไปอยำงถกตองและสอดคลองกน ระบบปฏบตกำร โดยจะมสวนประกอบเปนรทนตำงๆ ทควบคม

อปกรณแตละชนด อปกรณแตละชนดกตองมกำรควบคมทแตกตำงกนไปตวอยำงเชนรทน ควบคมดสก

ไดรฟ รทน ควบคมจอภำพ เปนตน รทนเหลำนผใชอำจเรยกใชงำนได (ผำนทำงกำรเรยกระบบ) ซงท ำ

ใหประหยดเวลำส ำหรบผใชทตองเขยนโปรแกรมควบคมเอง และท ำใหกำรตดตอควบคมเปนมำตรฐำน

เดยวกนหมด แตในบำงครงผใชบำงคนมควำมรควำมเขำใจในกำรท ำงำนของอปกรณเปนอยำงด เขำ

อำจเขยนโปรแกรมเหลำนนดวยตวเองได เพอใชงำนเฉพำะอยำงทเขำตองกำร ซงอำจสงผลใหกำร

ท ำงำนของโปรแกรม ของเขำท ำงำนไดเรวขน ทงนเพรำะรทนในระบบปฏบตกำรคอนขำงใหญและ

เชองชำ เนองจำกตองมควำมสำมำรถครอบคลมกำรท ำงำนของอปกรณใหไดหลำยๆ กรณ

สำมำรถแบงหนำทในกำรจดกำรทรพยำกรไดเปน 4 กลม คอ

1. กำรจดกำรงำน (Process Management)

2. กำรจดกำรหนวยควำมจ ำ (Memory Management)

3. กำรจดกำรแฟม (File Management)

4. กำรจดกำรอปกรณ (I/O Management)

ซงกำรท ำงำนทง 4 กลมนเปนงำนพนฐำนทระบบปฏบตกำรทกระบบจะตองม ทงน เพอให

สำมำรถสนองควำมตองกำรใชงำนของผใชไดอยำงสมบรณ ส ำหรบระบบปฏบตกำรปจจบนมหนำท

โดยรวมดงน

1. กำรจดกำรโปรเซส (Process Management)

โปรเซส หมำยถง งำนทเรำจะท ำกำรประมวลผล ไมวำจะเปนกำรแบงเวลำ กำรสพลรง กำรพมพขอมล

หรอกำรท ำงำนอนๆ ตำงกเปนโปรเซส โดยแตละโปรเซสจะมกำรก ำหนดทรพยำกรในกำรใชทแนนอน

เชนเวลำในกำรใช CPU กำรใชหนวยควำมจ ำ กำรรบขอมล กำรแสดงผล และอปกรณทจะใชเปนตน

โดยปกตแลว CPU จะท ำกำรประมวลผลทละโปรเซส และทละ 1 ค ำสงจนจบโปรแกรม แตบำงครงอำจม

2 โปรเซสทสมพนธกนซงท ำใหแยกเปนกำรประมวลผล 2 ครงดงนนจงอำจมกำรปละมวลผลพรอมกน

หลำยๆโปรเซสพรอมกน

2. กำรจดกำรหนวยควำมจ ำ (Memory Management) ระบบปฏบตกำรมหนำทจดกำร

หนวยควำมจ ำ ดงน

–ตดตำมกำรใชงำนหนวยควำมจ ำสวนตำงๆวำท ำอะไร เปนของใคร

–ตดสนใจวำจะโหลดโปรเซสใดเขำไปยงหนวยควำมจ ำสวนทวำง

–จดสรรหนวยควำมจ ำเมอมควำมจ ำเปนตองใชหนวยควำมจ ำ

3. กำรจดกำรไฟล (File Management) เปนกำรท ำงำนของระบบปฏบตกำรทเหนได

ชด โดยระบบปฏบตกำรจะท ำหนำทในกำรสงถำยขอมลลงไปจดเกบในอปกรณบนทกขอมล เชน

ฮำรดดสก, แผนดสก, เทปแมเหลก เปนตน โดยมอปกรณทท ำหนำทเขยนขอมล เชนท Drive A หรอ

CD-Writer เปนตน ซงขอมลทบนทกลงไปจะเกบไวเปนกลมขอมลทเรยกวำไฟล(File) ซงขอมลในไฟล

จะมกำรจดเกบแตกตำงกนไปตำมลกษณะของขอมล เชนเปนตวอกษร, ตวเลข, เปนบต, ไบต หรอเรก

คอรด กำรจดกำรไฟล (File Management) โดยระบบปฏบตกำรมหนำทในกำรจดกำรไฟลดงน

–สรำงและลบไฟล

–สรำงและลบไดเรกทอร

–สนบสนนกำรจดกำรไฟลในรปแบบเดมๆทผำนมำ

–แมพไฟลไปยงสงทใชจดเกบขอมล

–แบคอพหรอสรำงไฟลส ำรอง

4. กำรจดกำรระบบอนพต/เอำทพต (I/O System Management) ระบบปฏบตมหนำท

ในกำรควบคมกำรรบขอมลและแสดงขอมลผำนทำงอปกรณตำงๆ เชน เมำส, คยบอรด, ฮำรดดสก,

เครองพมพเปนตน โดยขอมลทสงไปยงอปกรณเหลำนจะผำนสำยสงขอมล ซงมหลำยชนดตำมแต

ลกษณะงำนและอปกรณ เชนพอรต, บส และดไวซไดรเวอร (Device Driver) โดยปกตแลวคอมพวเตอร

จะรจกอปกรณทวๆไป แตในกรณทมกำรสรำงอปกรณใหมๆ ขนมำ และคอมพวเตอรไมรจกอปกรณนน

เรำจ ำเปนตองมดไวซไดรเวอรส ำหรบอปกรณนนๆ โดยเฉพำะเพอทคอมพวเตอรจะไดสำมำรถใช

อปกรณเหลำนนไดโดยทวไปแลวระบบปฏบตกำรจะม Kernel ส ำหรบคอยจดกำรอยแลวกำรจดกำร

อปกรณน ำเขำและแสดงผลขอมล (I/O device management)

• ใชบฟเฟอร (buffer) เพอเปนทพกรอของขอมลทอำนเขำมำ เชน กำรท ำ spooling ใน

กำรจดกำรงำนพมพ

• เรยกใชดไวซไดรเวอร (device driver) เพอควบคมอปกรณชนดนนๆโดยเฉพำะระบบ

ยอยอนพต/เอำทพตประกอบดวย

–กำรจดกำรหนวยควำมจ ำทรวมทงบฟเฟอร, แคช และ สพลรง

–อนเตอรเฟตพนฐำนของดไวซไดรเวอร

–ไดรเวอรส ำหรบอปกรณทมลกษณะเฉพำะ

เนองจำกหนวยควำมจ ำหลกในเครองคอมพวเตอรมควำมจไมมำก (64-512 M) และ

ขอมลทงหมดจะหำยไปเมอไมมไฟมำเลยงดงนนจงตองมกำรจดเกบขอมลลงไปในสอจดเกบขอมล เชน

แผนดสก, ฮำรดดสก, CD Rom เปนตน นอกจำกนเรำยงสำมำรถใชสอจดเกบขอมลมำชวยในกำรสรำง

หนวยควำมจ ำเสมอน (Virtual Memory) โดยจะจองเนอทสวนหนงของสอจดเกบขอมลไวเกบขอมล และ

เมอปดเครองกจะท ำกำรคนพนทนน ท ำใหเรำมหนวยควำมจ ำในกำรใชงำนเพมขน หนำทของ

ระบบปฏบตกำรเกยวกบสอจดเกบขอมลมดงน

–จดกำรเนอทวำง บนดสก

–จดกำรจดต ำแหนงขอมลทกระจดกระจำยใหอยรวมกลมกนเพอควำมรวดเรว

ในกำรเรยกใชขอมล

–กำรจดแบงเวลำในกำรใชดสก

4.4 ตวอยางระบบปฏบตการ

4.4.1 ระบบปฏบตกำรส ำหรบเครองคอมพวเตอรสวนบคคล

ดอส (DOS) คอ ระบบปฏบตกำรในชวงแรกๆทไดรบกำรตดตงอยำงกวำงขวำงใน

เครองคอมพวเตอรสวนบคคล (PC Computer ) DOS ส ำหรบเครองคอมพวเตอรสวนบคคลรนแรก

เรยกวำ Personal Computer Disk Operating System ถกพฒนำโดย Microsoft เรยกวำ MS DOS

โดยท PC DOS และ MS DOS ไดรบอำงถงในชอ DOS ซงกำรท ำงำนบนระบบปฏบตกำรทเรยกวำ

DOS สวนใหญ จะเปนกำรท ำงำนโดยกำรใชค ำสงทละบรรทดผำนระบบ Command Line

ภำพท 4- 3 ตวอยำงโปรแกรม MS DOS

วนโดว (Windows) เปนระบบปฏบตกำรทตดตอกบผใชดวยเมนค ำสง (menu) และปม

ค ำสง (icon) โดยเรยกระบบทตดตอกบผใชระบบนวำ GUI (Graphic User Interface) ระบบปฏบตการ

วนโดวส มขอด คอ ใชงำนงำย โดยสำมำรถใชเมำสชและคลกทปมค ำสงเหมอนระบบดอส ดงนน ระบบ

วนโดวสจงไดรบควำมนยมอยำงกวำงขวำง และมกำรพฒนำเวอรชนใหมๆ ขนมำอยำงตอเนอง เชน

Windows 3.1, Windows 95, Windows 98, Windows NT, Windows 2000, Windows me, Windows

XP, Windows Vista เปนตน

Windows 3.1 พฒนำขนเมอป ค.ศ. 1990 โดยบรษทไมโครซอฟต ตดตอ

กบผใชแบบ Graphical User Interface(GUI) และท ำงำนบนระบบปฏบตกำร DOS

Windows 95 พฒนำขนเมอป ค.ศ. 1995 โดยบรษทไมโครซอฟต เปน

ระบบปฏบตกำร 32 บตรนแรก แตยงไมสมบรณนกท ำงำนแบบ Multitaskingสำมำรถเชอมตออปกรณ

แบบ Plug and Play สนบสนนกำรตดตอสอสำรผำนเครอขำย และสำมำรถตงชอ และนำมสกลของไฟล

รวมไดถง 255 ตวอกษร

Windows 98 พฒนำขนเมอป ค.ศ. 1998 โดยบรษทไมโครซอฟต

เพมเตมเครองมอและควำมสำมำรถดำนอนเตอรเนตและรองรบกำรท ำงำนแบบหลำยหนำจอ

Windows 2000 พฒนำขนเมอป ค.ศ. 2000โดยบรษทไมโครซอฟต เปน

รนพฒนำตอจำก Windows NT และมกำรจดกำรระบบแมขำยแบบรวมศนย

Windows me พฒนำขนเมอป ค.ศ. 2001โดยบรษทไมโครซอฟต

เพมเตมเครองมอและควำมสำมำรถดำนมลตมเดย พฒนำกำรเชอมตออปกรณแบบ Universal Plug

and Play เพม System Restore เพอใหสำมำรถยอนกลบไดเมอ Driver หรอ Application เกดปญหำ

เพม Automatic Updates เพอใหสำมำรถตรวจสอบกำรปรบปรงระบบปฏบตกำรไดตลอด 24 ช.ม.

Windows XP พฒนำขนเมอป ค.ศ. 2002 โดยบรษทไมโครซอฟต เปนรน

พฒนำตอจำก Windows NT ปรบปรงเครองมอและ GUI ใหมประสทธภำพยงขน

Windows Vista พฒนำขนเมอป ค.ศ. 2007โดยบรษทไมโครซอฟต เปน

รนพฒนำตอจำก Windows XP และ Windows 2003 ปรบปรง GUI ใหมสวยงำมยงขน เชน Windows

Aero ปรบปรงควำมปลอดภยและระบบเครอขำยให มประสทธภำพมำกขน

Windows 7 เปนระบบปฏบตกำร Windows ตวท 7 ของสำยตระกล

Windows เดมชอวำ แบลคโคมบ (Blackcomb) ตอเปลยนเปน เวยนนำ (Vienna) รองรบระบบ Multi-

touch screen ปรบปรงประสทธภำพใหท ำงำนไดเรวขน

ภำพท 4- 4 ระบบปฏบตกำร

(ทมำ: http://kaiteera.blogspot.com/2010/02/windowns.html)

โอเอส/ท (OS/2) เปนระบบปฏบตกำรคอมพวเตอร เปดตวครงแรกเมอวนท 2

เมษำยน 1987กอนยคสมยของ Windows ไมโครซอฟทจบมอกบ IBM พฒนำระบบปฏบตกำรแบบ

กรำฟกชอ OS/2 ส ำหรบพซในอนำคต แตภำยหลงไมโครซอฟทกถอนตวออกจำกควำมรวมมอครงน

หนไปท ำ Windows ของตวเอง และปลอยให IBM ท ำ OS/2 ตอไปเพยงล ำพงสดทำยระบบปฏบตกำร

สองตวนกลำยเปนคแขงกนโดยตรง (GUI บนพซ) ถงแม OS/2 จะไดชอวำเปนระบบปฏบตกำรมำก

ควำมสำมำรถในยคนน แตประวตศำสตรกบอกเรำชดเจนแลววำใครชนะ ตอนน OS/2 กเหลอเพยง

ต ำนำนอกรำยหนงของวงกำรไอททคนไมคอยรจก

ภำพท 4- 5 ตวอยำงโปรแกรมโอเอส/ท (OS/2)

ฟรบเอสด (FreeBSD) คอ ซอฟตแวรเสรซงเปนระบบปฏบตกำรทเหมอนยนกซ

(Unix-like) สบทอดมำจำก AT&T UNIX ผำนทำงสำยของ Berkeley Software Distribution (BSD) คอ

386BSD และ 4.4BSD ฟรบเอสดรองรบกำรท ำงำนบนซพยตระกลหลกๆ หลำยตระกลดวยกน นอกจำก

ตระกล X86 ของอนเทลทใชกนอยำงกวำงขวำง กยงม DEC Alpha, UltraSPARC ของ Sun

Microsystems, Itanium (IA-64), AMD64 และ PowerPC จดเดนทส ำคญของฟรบเอสดคอประสทธภำพ

และเสถยรภำพ โลโกดงเดมและตวมำสคอตของโครงกำรฟรบเอสดคอตวดมอนสแดงซง มำรแชล เครก

แมคคสก (Marshall Kirk McKusick) เปนเจำของลขสทธ ฟรบเอสดไดรบกำรยกยองวำเปน

ระบบปฏบตกำรทมชอเสยงทำงดำนเสถยรภำพและควำมอด จงเปนระบบปฏบตกำรทใชรนเซรฟเวอร

อยำงแพรหลำย

ภำพท 4- 6 ตวอยำงโปรแกรมฟรบเอสด (FreeBSD)

4.4.2 ระบบปฏบตกำรส ำหรบเครองคอมพวเตอรแมขำย

ยนกซ (Unix) พฒนำขนเมอป ค.ศ. 1970โดยทม AT&T Bell Labs เปน

ระบบปฏบตกำรทมกำรทมพฒนำตอเปนจ ำนวนมำก เปนตนแบบของกำรพฒนำ OS หลำยตวเชน

FreeBSD และ Linux มทงรนจ ำหนำยลขสทธและ Open Source เปนระบบปฏบตกำรขนำดใหญ

ส ำหรบเครองแมขำยหรอเครองเมนเฟรม

ภำพท 4- 7 ตวอยำงโปรแกรมยนกซ (UNIX)

ลนกซ (Linux) และ ลนกซทะเล (Linux TLE) พฒนำขนเมอป ค.ศ. 1991 โดยลนกซ

โทรวลดส เปนระบบปฏบตกำรยนกซโคลนทใชงำนบนเครอง PC ปจจบนใชไดกบเครองหลำกหลำย

ตระกล Open Source ใชไดโดยไมมคำลขสทธ และรวมกนพฒนำไดสำมำรถเลอกระบบกำรตดตอกบ

ผใชแบบกรำฟกไดหลำยรปแบบมประสทธและเสถยรภำพภำพสง

ภำพท 4- 8 ตวอยำงโปรแกรมลนกซทะเล (Linux TLE)

Windows NT พฒนำขนเมอป ค.ศ. 1993 โดยบรษทไมโครซอฟต สำมำรถท ำงำน

แบบ Multi Processing และMultithreadingรองรบกำรท ำงำนดำนเครอขำยเพมระบบรกษำควำม

ปลอดภยพฒนำระบบไฟลขนใหมเปน NTFS จำกเดมคอ FATและสนบสนนเทคโนโลย RAID

4.4.3 ระบบปฏบตกำรส ำหรบเครองอปกรณขนำดเลก

วนโดวโมบำย (Windows Mobile) คอ เปนระบบปฏบตกำรจำกเจำพอยกษใหญ

วงกำรซอฟตแวรคอ Microsoft (ขอเรยกวำนมจวละกน) พฒนำโดยนมจวแตเพยงผเดยว ท ำใหกำร

พฒนำอยในขดจ ำกดตำมแตทำงนมจวจะออกมำ ดวยคณสมบตพนฐำนสำมำรถลงโปรแกรมไดไมจ ำกด

ไดทงโปรแกรมของ Windows Mobile และ Java

ภำพท 4- 9 ตวอยำงโปรแกรมวนโดวโมบำย (Windows Mobile)

(ทมำ: http://www.microsoft.com/windowsphone/th-th/default.aspx)

Android คอระบบปฏบตการ (OS) หรอแพลตฟอรม ทจะใชควบคมการท างานบนอปกรณอเลคทรอนกสตางๆ โดยเรมใชแพลตฟอรมนบนโทรศพทมอถอ ทจะออกในนาม Google เปนอนดบแรก โดย Android เปนระบบปฏบตการแบบ Open Source คอ สามารถน าไปพฒนาโปรแกรมหรอตอยอดแอพพลเคชนไดอยางอสระ ไมมขดจ ากด ซงโครงการทเหนเปนรปเปนรางกคอ การแขงขน Android Developer Challenge เปดโอกาสใหนกพฒนาโปรแกรมออกแบบแอพพลเคชนบนโทรศพทมอถอ

PalmOS หรอ ปาลมโอเอส เปนระบบปฏบตการ ทสรางขนโดยบรษท ปาลมซอรสองค ส าหรบใชกบเครองคอมพวเตอรมอถอทเรยกวาพดเอ ซงผลตโดยผผลตทเปนทรจกหลายบรษทเชนปาลมองค , ซมซง, ลโนโว, การมน และ โซน ไดรบการออกแบบมาใหใชงานไดงาย มาพรอมกบแอปพลเคชนพนฐาน เชน สมดบนทกทอย, นาฬกา, ระบบการโอนยายขอมล(Sync) และระบบความปลอดภย โดยเปดตวครงแรกใน ค.ศ. 1996 (พ.ศ. 2539)

4.5 ความหมายของโปรแกรมประยกต

โปรแกรมประยกต คอ โปรแกรมทเขยนขนเพอประยกตกบงำนทผใชตองกำร เชน โปรแกรม

ประมวลค ำ โปรแกรมจดเกบภำษ โปรแกรมสนคำคงคลง โปรแกรมตำรำงท ำงำน โปรแกรมกรำฟก

โปรแกรมจดกำรฐำนขอมล เปนตน กำรท ำงำนใด ๆ โดยใชโปรแกรมประยกต จ ำเปนตองท ำงำนภำยใต

สภำพแวดลอมของซอฟตแวรระบบดวย ตวอยำงเชน โปรแกรมประมวลค ำตองท ำงำนภำยใตซอฟตแวร

ระบบปฏบตกำรเอมเอสดอสหรอวนโดวส เปนตน

โปรแกรมประยกตไดรบควำมนยมใชงำนอยำงแพรหลำยในทกวงกำร ควำมนยมสวนหนงมำ

จำก ขดควำมสำมำรถของซอฟตแวรประยกตนน ๆ เพรำะโปรแกรมทผลตออกจ ำหนำย ตำงพยำยำม

แขงขนกนหลำยๆ ดำน เชน เรยนรและใชงำนไดงำย สนบสนนใหใชกบเครองพมพไดด มคมอกำรใช

ซอฟตแวรทอำนเขำใจงำย ใหวธหรอขนตอนทอธบำยไวอยำงชดเจน และมระบบโอนยำยขอมลเขำออก

กบซอฟตแวรอนไดงำย โปรแกรมประยกตมอยมำกมำยอำจแบงไดเปนสองประเภทใหญ คอ โปรแกรม

ใชเฉพำะดำนและโปรแกรมส ำเรจรป

4.6 ประเภทของโปรแกรมประยกต

โปรแกรมประยกตประยกตสำมำรถจ ำแนกเปน 2 ประเภท ดงน

4.6.1 โปรแกรมประยกตส ำหรบงำนเฉพำะดำน (Special Purpose Software) / ซอฟตแวร

เฉพำะงำน (Tailor Made Software) เปนโปรแกรมทถกใชส ำหรบงำนเฉพำะและส ำหรบกลมสำขำอำชพ

นนๆ ซอฟตแวรทองคกรขนำดใหญพฒนำขนมำใชงำนเองใหเหมำะสมกบงำนเฉพำะดำน แกไขไดตำม

ควำมตองกำร ตวอยำงโปรแกรม เชน โปรแกรมค ำนวณคำน ำประปำของกำรประปำแหงประเทศไทย

โปรแกรมฝำก-ถอนเงนของธนำคำรตำงๆ และโปรแกรมระบบบรกำรกำรศกษำของมหำวทยำลย เปน

ตน

ภำพท 4- 10 ตวอยำงซอฟตแวรใชเฉพำะทำง

(ทมำ: ) http://reg.msu.ac.th

4.6.2 โปรแกรมประยกตส ำหรบงำนทวไป (General Purpose Software) / ซอฟตแวรส ำเรจรป

(Package Software) เปนซอฟตแวรทออกแบบมำส ำหรบงำนทวไป สำมำรถน ำมำประยกตใชในองคกร

ไดตำมควำมเหมำะสม แบงตำมประเภทของงำนไดดงน

1. ซอฟตแวรตำรำงวเครำะหอเลกทรอนกส (Electronic Spreadsheet)

2. ซอฟตแวรประมวลผลค ำ (Word Processing)

3. ซอฟตแวรน ำเสนอ (Presentation Software)

4. ซอฟตแวรกรำฟก (Graphic Software)

5. ซอฟตแวรฐำนขอมล (Database)

6. ซอฟตแวรโทรคมนำคม (Telecommunication Software)

4.7 ตวอยำงโปรแกรมประยกตแยกตำมกลมงำน

4.7.1 ซอฟตแวรตำรำงวเครำะหอเลกทรอนกส (Electronic Spreadsheet) คอ โปรแกรมทใชใน

กำรค ำนวณขอมล มลกษณะเปนตำรำง 2 มตเปรยบเสมอนโปรแกรมกระดำษทด ซงเปนโปรแกรมท

นยมใชในกำรค ำนวณ สำมำรถหำคำเฉลย หำผลรวมไดทงในลกษณะแถวหรอคอลมน นอกจำกกำร

ค ำนวณแลวยงสำมำรถพมพผลขอมลออกมำในรปแบบของตำรำงและกรำฟตำง ๆ เชน กรำฟแทง (Bar

Charts), กรำฟวงกลม (Pie Chart), กรำฟเสน(Line Graph) เปนตน ตวอยำงโปรแกรมเชน Lotus 1-2-

3, Microsoft Excel เปนตน สำมำรถสรปกำรท ำงำนทวไปของโปรแกรมทำงดำนกำรค ำนวณได

ดงตอไปน

พมพขอมลลงในเซลล

จดรปแบบตวอกษรและก ำหนดขนำดตวอกษร

แกไข และลบขอมล

ท ำส ำเนำคดลอกและตดขอมล

คนหำขอควำม กำรแทนทค ำ

สรำงไดอะแกรม ตวอกษรกรำฟก

ตรวจสอบควำมถกตองของตวสะกด ไวยำกรณ

กำรเชอมโยงขอควำมจำกแผนงำนฉบบหนงไปยงแผนงำนอกฉบบหนง

ภำพท 4- 11 โปรแกรม Microsoft Excel

4.7.2 ซอฟตแวรประมวลผลค ำ (Word Processing) คอ โปรแกรมส ำเรจรปประเภทประมวลผล

ค ำ (Word Processing) โปรแกรมส ำเรจรปประเภทนจะอ ำนวยควำมสะดวก ในเรองกำรจดพมพไดด

มำก สำมำรถท ำงำนไดอยำงรวดเรว แลวแตคณสมบตของแตละโปรแกรมในกำรจดพมพงำน เชน กำร

จดพมพขอควำม กำรจดหนำ กำรจดค ำ จดจ ำนวนบรรทดตอหนำยอหนำตำง ๆ กำรเลอกรปแบบ

ตวอกษร เชน Microsoft Word, WordPad เปนตน สำมำรถกำรท ำงำนของโปรแกรมทำงดำนกำร

ประมวลผลค ำไดดงตอไปน

พมพขอมล

แกไข และลบขอมล

ท ำส ำเนำคดลอกและตดขอมล

คนหำขอควำม กำรแทนทค ำ

จดรปแบบเอกสำร

สรำงตำรำง ไดอะแกรม ตวอกษรกรำฟก แผนภมหรอกรำฟ

ตรวจสอบควำมถกตองของตวสะกด ไวยำกรณ

สรำงจดหมำยและเมลล

กำรเชอมโยงขอควำมจำกเอกสำรฉบบหนงไปยงอกฉบบหนง

ตวอยำงของโปรแกรม Microsoft Word ดงแสดงในภำพตอไปน เปนโปรแกรมส ำเรจรปทเหมำะ

กบ งำนพมพตำง ๆ แทนเครองพมพดดในอดต ทเวลำแกไขคอนขำงยำก ในขณะทโปรแกรม Microsoft

Word สำมำรถแกไข ลบตวอกษร จดรปแบบตวอกษรไดงำยกวำมำก Microsoft Word เปนโปรแกรม

ส ำหรบงำนพมพเอกสำร กำรจดพมพขอควำม กำรจดรปแบบเอกสำร กำรสรำงจดหมำย จดหมำยเวยน

รำยงำน หนงสอ ตำรำง กำรท ำแผนโบชวร เปนตน

ภำพท 4- 12 โปรแกรม Microsoft Word

4.7.3 ซอฟตแวรน ำเสนอ (Presentation Software) คอ โปรแกรมทใชส ำหรบน ำเสนอขอมล

กำรแสดงผลตองสำมำรถดงดดควำมสนใจ ซอฟตแวร เหลำนจงเปนซอฟตแวรทนอกจำกสำมำรถแสดง

ขอควำมในลกษณะทจะสอควำมหมำยไดงำยแลวจะตองสรำงแผนภม กรำฟ และ รปภำพได ตวอยำง

ของซอฟตแวรน ำเสนอ เชน Harvard Graphic, Freelance Graphics และ Microsoft PowerPoint เปน

ตน

ภำพท 4- 13 โปรแกรม Microsoft PowerPoint

4.7.4 ซอฟตแวรกรำฟก (Graphic Software) คอ โปรแกรมทำงดำนกรำฟก สวนมำกแลวจะใช

ในงำนทำงดำนงำนออกแบบ เขยนแบบ วำดภำพ จดท ำสงพมพและจะเปนทำงดำนกำรน ำเสนองำน

สำมำรถน ำไปประยกตใชในงำนโฆษณำ ท ำ Slide Show หรอน ำไปใชกบระบบ Multimedia ได เปนตน

ซงในปจจบนโปรแกรมกลมนเปนทนยมมำกส ำหรบโปรแกรมทท ำงำนทำงดำนกรำฟกนน มอยหลำย

โปรแกรมและแตละโปรแกรมนน สวนใหญจะท ำงำนคลำยกน แตมบำงค ำสงทแตกตำงกนไป ตวอยำง

ของซอฟตแวรกรำฟกเชน Microsoft Paint ,Adobe Photoshop ,Corel PhotoPaint และAdobe

Illustrator เปนตน

ภำพท 4- 14 โปรแกรม CorelDraw

4.7.5 ซอฟตแวรฐำนขอมล (Database) คอ โปรแกรมทเกบรวบรวมขอมลทมอยใหเปน

หมวดหมโดยท ำหนำทสรำงฐำนขอมล และเปนตวคอยดแลจดกำรเรยกใชและแกไขขอมลในฐำนขอมล

นน หนำทส ำคญของระบบกำรจดฐำนขอมล (DBMS) คอเปนสอกลำงระหวำงผใชกบฐำนขอมลโดยผใช

ไมตองสนใจเกยวกบโครงสรำงของขอมลทจดเกบจรง เชน Microsoft Access, Microsoft Visual

FoxPro, Microsoft SQL Server 2005, ORACLE เปนตน สำมำรถกำรท ำงำนของโปรแกรมทำงดำน

กำรประมวลผลค ำไดดงตอไปน

ก ำหนดควำมสมพนธขอมล

ตำรำง (table) ประกอบดวย เรคคอรด (Record) และ ฟลด (Field)

กำรจดเรยงลำดบขอมล

กำรสอบถำมขอมล (query)

ฟอรมรบขอมล(form)

รำยงำน(report)

ภำพท 4- 15 โปรแกรม Microsoft Access

4.7.6 ซอฟตแวรโทรคมนำคม (Telecommunication Software) ซอฟตแวรสอสำรขอมลน คอ

ซอฟตแวรทจะชวยใหไมโครคอมพวเตอรตดตอสอสำร กบ เครองคอมพวเตอรอนในทหำงไกล โดยผำน

ทำงสำยโทรศพท ซอฟตแวรสอสำรใชเชอมโยงตอเขำกบระบบเครอขำย คอมพวเตอร เชน อนเทอรเนต

ท ำใหสำมำรถใชบรกำรอน ๆ เพมเตมได สำมำรถใชรบสงไปรษณยอเลกทรอนกส ใชโอนยำย

แฟมขอมล ใชแลกเปลยนขอมล อำนขำวสำร นอกจำกนยงใชในกำรเชอมเขำหำมนคอมพวเตอรหรอ

เมนเฟรม เพอเรยกใชงำน จำกเครองเหลำนนได ซอฟตแวรสอสำรขอมลทนยมมมำกมำยหลำย

ซอฟตแวร เชน Windows Live Messenger หรอ MSN เปนตน

ภำพท 4- 16 โปรแกรม Windows Live Messenger