chapter 1 opener charting the heavens: the foundations of...
TRANSCRIPT
![Page 1: Chapter 1 Opener Charting the Heavens: The Foundations of ...myweb.sabanciuniv.edu/galileo/files/2011/02/UE-19subat.pdfMısır ve Mezopotamya uygarlıkları yazı ile birlikte bilimin](https://reader035.vdocuments.mx/reader035/viewer/2022071511/613124be1ecc515869448c81/html5/thumbnails/1.jpg)
GÖKYÜZÜNDE HAREKET
Ünal Ertan Sabancı Üniversitesi
19 Şubat 2011
![Page 2: Chapter 1 Opener Charting the Heavens: The Foundations of ...myweb.sabanciuniv.edu/galileo/files/2011/02/UE-19subat.pdfMısır ve Mezopotamya uygarlıkları yazı ile birlikte bilimin](https://reader035.vdocuments.mx/reader035/viewer/2022071511/613124be1ecc515869448c81/html5/thumbnails/2.jpg)
Astronomi (Gökbilim) bilinen ilk uygarlıklarla birlikte başlıyor.
Mısır ve Mezopotamya uygarlıkları yazı ile birlikte bilimin ilk yeşermeye başladığı yerler.
MÖ 3000’de, Mısırlılar 365 günlük takvim geliştirdiler (Nil Nehri’nin taşması ile başlıyor). Su ve Güneş takvimi kullanıyorlardı.
MÖ 13. yy’da Mısırlılar 43 takımyıldız ve 5 gezegeni ayırt edebiliyorlardı.
MÖ 2400’de Sümerler 60’lık tabana dayalı, sembollerin kullanıldığı bir sitem geliştirdi (bugün kullanılan zaman ve açı sisteminin temeli).
![Page 3: Chapter 1 Opener Charting the Heavens: The Foundations of ...myweb.sabanciuniv.edu/galileo/files/2011/02/UE-19subat.pdfMısır ve Mezopotamya uygarlıkları yazı ile birlikte bilimin](https://reader035.vdocuments.mx/reader035/viewer/2022071511/613124be1ecc515869448c81/html5/thumbnails/3.jpg)
MÖ 2679’dan başlayarak Çinliler’in aniden parlayan yıldız kayıtları var.
MÖ 750’de Babilliler düzenli güneş ve ay tutulmasıkayıtlarına başlıyor.
Mezopotamya uygarlıklarının bilgi birikimleri, eski Yünan ve İslam uygarlıklarında yapılacak olacak çalışmaların temelini oluşturdu. Beş gezegeni, bunların ileri geri hareketlerini, bu sırada parlaklıklarının değiştiğini ve Güneş’in görünür yörüngesine yakın hareket ettiklerini biliyorlardı. Takım yıldızları ve burçlar olarak bildiğimiz 12 takım yıldızı (Zodyak) biliyorlardı.
MÖ 6. yy’da klasik Yünan bilimi çağının başlaması.
![Page 4: Chapter 1 Opener Charting the Heavens: The Foundations of ...myweb.sabanciuniv.edu/galileo/files/2011/02/UE-19subat.pdfMısır ve Mezopotamya uygarlıkları yazı ile birlikte bilimin](https://reader035.vdocuments.mx/reader035/viewer/2022071511/613124be1ecc515869448c81/html5/thumbnails/4.jpg)
GÖKYÜZÜ YIL BOYUNCA NASIL DEĞİŞİYOR ?
![Page 5: Chapter 1 Opener Charting the Heavens: The Foundations of ...myweb.sabanciuniv.edu/galileo/files/2011/02/UE-19subat.pdfMısır ve Mezopotamya uygarlıkları yazı ile birlikte bilimin](https://reader035.vdocuments.mx/reader035/viewer/2022071511/613124be1ecc515869448c81/html5/thumbnails/5.jpg)
Sakarya1 OCAK 2008
22:00
![Page 6: Chapter 1 Opener Charting the Heavens: The Foundations of ...myweb.sabanciuniv.edu/galileo/files/2011/02/UE-19subat.pdfMısır ve Mezopotamya uygarlıkları yazı ile birlikte bilimin](https://reader035.vdocuments.mx/reader035/viewer/2022071511/613124be1ecc515869448c81/html5/thumbnails/6.jpg)
Sakarya1 ŞUBAT 2008
22:00
![Page 7: Chapter 1 Opener Charting the Heavens: The Foundations of ...myweb.sabanciuniv.edu/galileo/files/2011/02/UE-19subat.pdfMısır ve Mezopotamya uygarlıkları yazı ile birlikte bilimin](https://reader035.vdocuments.mx/reader035/viewer/2022071511/613124be1ecc515869448c81/html5/thumbnails/7.jpg)
Sakarya1 MART 2008
22:00
![Page 8: Chapter 1 Opener Charting the Heavens: The Foundations of ...myweb.sabanciuniv.edu/galileo/files/2011/02/UE-19subat.pdfMısır ve Mezopotamya uygarlıkları yazı ile birlikte bilimin](https://reader035.vdocuments.mx/reader035/viewer/2022071511/613124be1ecc515869448c81/html5/thumbnails/8.jpg)
Sakarya1 NİSAN 2008
22:00
![Page 9: Chapter 1 Opener Charting the Heavens: The Foundations of ...myweb.sabanciuniv.edu/galileo/files/2011/02/UE-19subat.pdfMısır ve Mezopotamya uygarlıkları yazı ile birlikte bilimin](https://reader035.vdocuments.mx/reader035/viewer/2022071511/613124be1ecc515869448c81/html5/thumbnails/9.jpg)
Sakarya1 MAYIS 2008
22:00
![Page 10: Chapter 1 Opener Charting the Heavens: The Foundations of ...myweb.sabanciuniv.edu/galileo/files/2011/02/UE-19subat.pdfMısır ve Mezopotamya uygarlıkları yazı ile birlikte bilimin](https://reader035.vdocuments.mx/reader035/viewer/2022071511/613124be1ecc515869448c81/html5/thumbnails/10.jpg)
Sakarya1 HAZİRAN 2008
22:00
![Page 11: Chapter 1 Opener Charting the Heavens: The Foundations of ...myweb.sabanciuniv.edu/galileo/files/2011/02/UE-19subat.pdfMısır ve Mezopotamya uygarlıkları yazı ile birlikte bilimin](https://reader035.vdocuments.mx/reader035/viewer/2022071511/613124be1ecc515869448c81/html5/thumbnails/11.jpg)
Sakarya1 TEMMUZ 2008
22:00
![Page 12: Chapter 1 Opener Charting the Heavens: The Foundations of ...myweb.sabanciuniv.edu/galileo/files/2011/02/UE-19subat.pdfMısır ve Mezopotamya uygarlıkları yazı ile birlikte bilimin](https://reader035.vdocuments.mx/reader035/viewer/2022071511/613124be1ecc515869448c81/html5/thumbnails/12.jpg)
Sakarya1 AĞUSTOS 2008
22:00
![Page 13: Chapter 1 Opener Charting the Heavens: The Foundations of ...myweb.sabanciuniv.edu/galileo/files/2011/02/UE-19subat.pdfMısır ve Mezopotamya uygarlıkları yazı ile birlikte bilimin](https://reader035.vdocuments.mx/reader035/viewer/2022071511/613124be1ecc515869448c81/html5/thumbnails/13.jpg)
Sakarya1 EYLÜL 2008
22:00
![Page 14: Chapter 1 Opener Charting the Heavens: The Foundations of ...myweb.sabanciuniv.edu/galileo/files/2011/02/UE-19subat.pdfMısır ve Mezopotamya uygarlıkları yazı ile birlikte bilimin](https://reader035.vdocuments.mx/reader035/viewer/2022071511/613124be1ecc515869448c81/html5/thumbnails/14.jpg)
Sakarya1 EKİM 2008
22:00
![Page 15: Chapter 1 Opener Charting the Heavens: The Foundations of ...myweb.sabanciuniv.edu/galileo/files/2011/02/UE-19subat.pdfMısır ve Mezopotamya uygarlıkları yazı ile birlikte bilimin](https://reader035.vdocuments.mx/reader035/viewer/2022071511/613124be1ecc515869448c81/html5/thumbnails/15.jpg)
Sakarya1 KASIM 2008
22:00
![Page 16: Chapter 1 Opener Charting the Heavens: The Foundations of ...myweb.sabanciuniv.edu/galileo/files/2011/02/UE-19subat.pdfMısır ve Mezopotamya uygarlıkları yazı ile birlikte bilimin](https://reader035.vdocuments.mx/reader035/viewer/2022071511/613124be1ecc515869448c81/html5/thumbnails/16.jpg)
Sakarya1 ARALIK 2008
22:00
![Page 17: Chapter 1 Opener Charting the Heavens: The Foundations of ...myweb.sabanciuniv.edu/galileo/files/2011/02/UE-19subat.pdfMısır ve Mezopotamya uygarlıkları yazı ile birlikte bilimin](https://reader035.vdocuments.mx/reader035/viewer/2022071511/613124be1ecc515869448c81/html5/thumbnails/17.jpg)
Sakarya1 OCAK 2008
22:00
![Page 18: Chapter 1 Opener Charting the Heavens: The Foundations of ...myweb.sabanciuniv.edu/galileo/files/2011/02/UE-19subat.pdfMısır ve Mezopotamya uygarlıkları yazı ile birlikte bilimin](https://reader035.vdocuments.mx/reader035/viewer/2022071511/613124be1ecc515869448c81/html5/thumbnails/18.jpg)
Sakarya1 ŞUBAT 2008
22:00
![Page 19: Chapter 1 Opener Charting the Heavens: The Foundations of ...myweb.sabanciuniv.edu/galileo/files/2011/02/UE-19subat.pdfMısır ve Mezopotamya uygarlıkları yazı ile birlikte bilimin](https://reader035.vdocuments.mx/reader035/viewer/2022071511/613124be1ecc515869448c81/html5/thumbnails/19.jpg)
Sakarya1 MART 2008
22:00
![Page 20: Chapter 1 Opener Charting the Heavens: The Foundations of ...myweb.sabanciuniv.edu/galileo/files/2011/02/UE-19subat.pdfMısır ve Mezopotamya uygarlıkları yazı ile birlikte bilimin](https://reader035.vdocuments.mx/reader035/viewer/2022071511/613124be1ecc515869448c81/html5/thumbnails/20.jpg)
Sakarya1 NİSAN 2008
22:00
![Page 21: Chapter 1 Opener Charting the Heavens: The Foundations of ...myweb.sabanciuniv.edu/galileo/files/2011/02/UE-19subat.pdfMısır ve Mezopotamya uygarlıkları yazı ile birlikte bilimin](https://reader035.vdocuments.mx/reader035/viewer/2022071511/613124be1ecc515869448c81/html5/thumbnails/21.jpg)
Sakarya1 MAYIS 2008
22:00
![Page 22: Chapter 1 Opener Charting the Heavens: The Foundations of ...myweb.sabanciuniv.edu/galileo/files/2011/02/UE-19subat.pdfMısır ve Mezopotamya uygarlıkları yazı ile birlikte bilimin](https://reader035.vdocuments.mx/reader035/viewer/2022071511/613124be1ecc515869448c81/html5/thumbnails/22.jpg)
Sakarya1 HAZİRAN 2008
22:00
![Page 23: Chapter 1 Opener Charting the Heavens: The Foundations of ...myweb.sabanciuniv.edu/galileo/files/2011/02/UE-19subat.pdfMısır ve Mezopotamya uygarlıkları yazı ile birlikte bilimin](https://reader035.vdocuments.mx/reader035/viewer/2022071511/613124be1ecc515869448c81/html5/thumbnails/23.jpg)
Sakarya1 TEMMUZ 2008
22:00
![Page 24: Chapter 1 Opener Charting the Heavens: The Foundations of ...myweb.sabanciuniv.edu/galileo/files/2011/02/UE-19subat.pdfMısır ve Mezopotamya uygarlıkları yazı ile birlikte bilimin](https://reader035.vdocuments.mx/reader035/viewer/2022071511/613124be1ecc515869448c81/html5/thumbnails/24.jpg)
Sakarya1 AĞUSTOS 2008
22:00
![Page 25: Chapter 1 Opener Charting the Heavens: The Foundations of ...myweb.sabanciuniv.edu/galileo/files/2011/02/UE-19subat.pdfMısır ve Mezopotamya uygarlıkları yazı ile birlikte bilimin](https://reader035.vdocuments.mx/reader035/viewer/2022071511/613124be1ecc515869448c81/html5/thumbnails/25.jpg)
Sakarya1 EYLÜL 2008
22:00
![Page 26: Chapter 1 Opener Charting the Heavens: The Foundations of ...myweb.sabanciuniv.edu/galileo/files/2011/02/UE-19subat.pdfMısır ve Mezopotamya uygarlıkları yazı ile birlikte bilimin](https://reader035.vdocuments.mx/reader035/viewer/2022071511/613124be1ecc515869448c81/html5/thumbnails/26.jpg)
Sakarya1 EKİM 2008
22:00
![Page 27: Chapter 1 Opener Charting the Heavens: The Foundations of ...myweb.sabanciuniv.edu/galileo/files/2011/02/UE-19subat.pdfMısır ve Mezopotamya uygarlıkları yazı ile birlikte bilimin](https://reader035.vdocuments.mx/reader035/viewer/2022071511/613124be1ecc515869448c81/html5/thumbnails/27.jpg)
Sakarya1 KASIM 2008
22:00
![Page 28: Chapter 1 Opener Charting the Heavens: The Foundations of ...myweb.sabanciuniv.edu/galileo/files/2011/02/UE-19subat.pdfMısır ve Mezopotamya uygarlıkları yazı ile birlikte bilimin](https://reader035.vdocuments.mx/reader035/viewer/2022071511/613124be1ecc515869448c81/html5/thumbnails/28.jpg)
Sakarya1 ARALIK 2008
22:00
![Page 29: Chapter 1 Opener Charting the Heavens: The Foundations of ...myweb.sabanciuniv.edu/galileo/files/2011/02/UE-19subat.pdfMısır ve Mezopotamya uygarlıkları yazı ile birlikte bilimin](https://reader035.vdocuments.mx/reader035/viewer/2022071511/613124be1ecc515869448c81/html5/thumbnails/29.jpg)
Aristoteles (MÖ 384 – 322)
Dünya merkezli evren modelini ortaya attı. Bu modele göre:
Göklerdeki her şey kusursuz bir yapıdaydı ve bir küreye sabitlenmiş şekilde dairesel yörüngeler üzerinde Dünya’nın etrafında çevresinde dönüyordu.
Fakat, bu modelde hemen ortaya çıkan problemler vardı:
Gezegenlerin arka plandaki yıldızlara göre ileri – geri hareketleri? Gezegenlerin görünür parlaklıklarında da değişiklikler?
![Page 30: Chapter 1 Opener Charting the Heavens: The Foundations of ...myweb.sabanciuniv.edu/galileo/files/2011/02/UE-19subat.pdfMısır ve Mezopotamya uygarlıkları yazı ile birlikte bilimin](https://reader035.vdocuments.mx/reader035/viewer/2022071511/613124be1ecc515869448c81/html5/thumbnails/30.jpg)
Mars gezegeninin görünür harketi
![Page 31: Chapter 1 Opener Charting the Heavens: The Foundations of ...myweb.sabanciuniv.edu/galileo/files/2011/02/UE-19subat.pdfMısır ve Mezopotamya uygarlıkları yazı ile birlikte bilimin](https://reader035.vdocuments.mx/reader035/viewer/2022071511/613124be1ecc515869448c81/html5/thumbnails/31.jpg)
BatlamyusBatlamyus ((PtolemeusPtolemeus, MS 100 , MS 100 -- 170) 170) : :
Bilinen en iyi DBilinen en iyi Düünya merkezli modeli olunya merkezli modeli oluşşturduturdu(MS 140) (MS 140)
Modelini bir kitapta yayModelini bir kitapta yayıınladnladıı ( ( AlmagestAlmagest,,ArapArapççaa’’dakidaki YYüüce Kitapce Kitap’’ıın n ççevirisi) evirisi)
Model 1 derecelik yanModel 1 derecelik yanıılma paylma payııyla gezegenleri yla gezegenleri ggöözlenen hareketlerini azlenen hareketlerini aççııklklııyordu, fakat yordu, fakat ççok ok karmakarmaşışıktktıı..
![Page 32: Chapter 1 Opener Charting the Heavens: The Foundations of ...myweb.sabanciuniv.edu/galileo/files/2011/02/UE-19subat.pdfMısır ve Mezopotamya uygarlıkları yazı ile birlikte bilimin](https://reader035.vdocuments.mx/reader035/viewer/2022071511/613124be1ecc515869448c81/html5/thumbnails/32.jpg)
Batlamyus’un Modeli
![Page 33: Chapter 1 Opener Charting the Heavens: The Foundations of ...myweb.sabanciuniv.edu/galileo/files/2011/02/UE-19subat.pdfMısır ve Mezopotamya uygarlıkları yazı ile birlikte bilimin](https://reader035.vdocuments.mx/reader035/viewer/2022071511/613124be1ecc515869448c81/html5/thumbnails/33.jpg)
Aristarcus (MÖ 310 – 210):
“Bütün gezegenler ve aynı zamanda Dünya Güneş’in etrafında dönmektedir. Dünya aynızamanda kendi ekseni etrafında günde bir kere dönmektedir. ”
Fakat görüşleri o zaman benimsenmedi.
![Page 34: Chapter 1 Opener Charting the Heavens: The Foundations of ...myweb.sabanciuniv.edu/galileo/files/2011/02/UE-19subat.pdfMısır ve Mezopotamya uygarlıkları yazı ile birlikte bilimin](https://reader035.vdocuments.mx/reader035/viewer/2022071511/613124be1ecc515869448c81/html5/thumbnails/34.jpg)
KOPERNKOPERNİİK DEVRK DEVRİİMMİİ
““DDÜÜNYA MERKEZDE DENYA MERKEZDE DEĞİĞİLL !!”
Gezegenler ve Dünya Güneş etrafında dönüyor.
Model gezegenlerin ileriModel gezegenlerin ileri--geri hareketlerini ve ggeri hareketlerini ve göörrüünnüür r parlaklparlaklııklarklarıındaki dendaki değğiişşiklikleri aiklikleri aççııklayabiliyordu. klayabiliyordu.
YYııldldıızlar zlar ççok uzakta olduok uzakta olduğğu iu iççin hareketleri in hareketleri farkedilmiyorfarkedilmiyor..
Bu fikirleri 1543 yBu fikirleri 1543 yııllıında nda ““GGöök Cisimlerinin Devinimi k Cisimlerinin Devinimi ÜÜzerinezerine”” adladlıı eserinde (eserinde (ööldldüüğğüü yyııl) yayl) yayıınlandnlandıı. .
Fakat,Fakat, 16161616’’da yasaklda yasaklıı kitaplar listesine girdi ve 18. kitaplar listesine girdi ve 18. yy sonuna kadar da yasaklyy sonuna kadar da yasaklıı kaldkaldıı..
![Page 35: Chapter 1 Opener Charting the Heavens: The Foundations of ...myweb.sabanciuniv.edu/galileo/files/2011/02/UE-19subat.pdfMısır ve Mezopotamya uygarlıkları yazı ile birlikte bilimin](https://reader035.vdocuments.mx/reader035/viewer/2022071511/613124be1ecc515869448c81/html5/thumbnails/35.jpg)
Galileo Galilei (1564–1642)
““GalileoGalileo’’nun bilimin nun bilimin dodoğğuuşşuna en buna en büüyyüük katkk katkııssııhipotezlerin test hipotezlerin test edilmesinde, doedilmesinde, doğğru ve ru ve tekrarlanan deneylerin tekrarlanan deneylerin öönemini vurgulamasnemini vurgulamasııddıır.r.””
J. J. GribbinGribbin
![Page 36: Chapter 1 Opener Charting the Heavens: The Foundations of ...myweb.sabanciuniv.edu/galileo/files/2011/02/UE-19subat.pdfMısır ve Mezopotamya uygarlıkları yazı ile birlikte bilimin](https://reader035.vdocuments.mx/reader035/viewer/2022071511/613124be1ecc515869448c81/html5/thumbnails/36.jpg)
Galileo Galileo GalileiGalilei kendi kendi teleskopunu 1609 teleskopunu 1609 yyııllıında yaptnda yaptıı ve ve ggöökykyüüzzüünnüü ggöözledi.zledi.
Bu gBu göözlemler bilimsel zlemler bilimsel anlamda teleskopla anlamda teleskopla yapyapıılan ilk glan ilk göökykyüüzzüüggöözlemleridir.zlemleridir.
400 y400 yııl sonra (2009) l sonra (2009) DDüünya Astronomi Ynya Astronomi Yııllııolarak kutlanolarak kutlanddıı. .
![Page 37: Chapter 1 Opener Charting the Heavens: The Foundations of ...myweb.sabanciuniv.edu/galileo/files/2011/02/UE-19subat.pdfMısır ve Mezopotamya uygarlıkları yazı ile birlikte bilimin](https://reader035.vdocuments.mx/reader035/viewer/2022071511/613124be1ecc515869448c81/html5/thumbnails/37.jpg)
Galileo Galilei bu gözlemlerinde:
Ay yüzeyini inceledi.
Samanyolu’nun birçok yıldızdan meydanageldiğini fark etti.
Gezegenleri gözledi
Jüpiter’in en büyük 4 uydusunu,
Satürn’ün halkalarını
Venüs’ün evrelerini (Ay gibi) fark etti.
Güneş lekelerini (1613’de ayrı bir kitabında yazdı) ve hareketlerini inceledi.
![Page 38: Chapter 1 Opener Charting the Heavens: The Foundations of ...myweb.sabanciuniv.edu/galileo/files/2011/02/UE-19subat.pdfMısır ve Mezopotamya uygarlıkları yazı ile birlikte bilimin](https://reader035.vdocuments.mx/reader035/viewer/2022071511/613124be1ecc515869448c81/html5/thumbnails/38.jpg)
Jüpiter’in ayları: Galileo’nun gözlemleri ve bugünkü gözlemler
![Page 39: Chapter 1 Opener Charting the Heavens: The Foundations of ...myweb.sabanciuniv.edu/galileo/files/2011/02/UE-19subat.pdfMısır ve Mezopotamya uygarlıkları yazı ile birlikte bilimin](https://reader035.vdocuments.mx/reader035/viewer/2022071511/613124be1ecc515869448c81/html5/thumbnails/39.jpg)
Galileo’nun Güneş lekesi gözlemleri. 26 Haziran 1612.
![Page 40: Chapter 1 Opener Charting the Heavens: The Foundations of ...myweb.sabanciuniv.edu/galileo/files/2011/02/UE-19subat.pdfMısır ve Mezopotamya uygarlıkları yazı ile birlikte bilimin](https://reader035.vdocuments.mx/reader035/viewer/2022071511/613124be1ecc515869448c81/html5/thumbnails/40.jpg)
Galileo’nun çizdiği “Evren”in Kopernik sistemine göre modeli. Kendi teleskopu ile bulduğu Jüpiter’in dört uydusunu göstermiş. Dialog…, 1632.
![Page 41: Chapter 1 Opener Charting the Heavens: The Foundations of ...myweb.sabanciuniv.edu/galileo/files/2011/02/UE-19subat.pdfMısır ve Mezopotamya uygarlıkları yazı ile birlikte bilimin](https://reader035.vdocuments.mx/reader035/viewer/2022071511/613124be1ecc515869448c81/html5/thumbnails/41.jpg)
• Galileo, Yıldız Habercisi’nde (SidereusNuncius, 1610) gözlemlerinin sonuçlarınıanlattı.
• İtalyanca olduğundan etkisi çok geniş oldu. 5 yıl sonra Çince baskısı yapıldı.
• 1613 - “Güneş Lekeleri Üzerine Mektuplar”
• 1632 - “İki Büyük Dünya Sistemi Üzerine Diyaloglar”
• 1633 - Ev hapsine mahkum oldu.
• 1638 - “İki Yeni Bilim Üzerine Diyalog”(hareket üzerine)
![Page 42: Chapter 1 Opener Charting the Heavens: The Foundations of ...myweb.sabanciuniv.edu/galileo/files/2011/02/UE-19subat.pdfMısır ve Mezopotamya uygarlıkları yazı ile birlikte bilimin](https://reader035.vdocuments.mx/reader035/viewer/2022071511/613124be1ecc515869448c81/html5/thumbnails/42.jpg)
![Page 43: Chapter 1 Opener Charting the Heavens: The Foundations of ...myweb.sabanciuniv.edu/galileo/files/2011/02/UE-19subat.pdfMısır ve Mezopotamya uygarlıkları yazı ile birlikte bilimin](https://reader035.vdocuments.mx/reader035/viewer/2022071511/613124be1ecc515869448c81/html5/thumbnails/43.jpg)
Tycho Brahe (1546-1601)
• Teleskop bulunmadan önce, çıplak gözle çok yüksek hassasiyette gözlemler yaptı(1 derecenin 1/60’ı kadar yanılma payları içinde)
• Bu gözlemlerini düzenli olarak kaydetti.
• 1600’de yolları Kepler ile Prag’da kesişti. 1 yıl beraber çalışabildiler.
• Bütün gözlem verilerini Kepler’e bıraktı.
![Page 44: Chapter 1 Opener Charting the Heavens: The Foundations of ...myweb.sabanciuniv.edu/galileo/files/2011/02/UE-19subat.pdfMısır ve Mezopotamya uygarlıkları yazı ile birlikte bilimin](https://reader035.vdocuments.mx/reader035/viewer/2022071511/613124be1ecc515869448c81/html5/thumbnails/44.jpg)
• Takiyyüddin, 1575 yılında (III. Murat döneminde) zamanın en önemli gözlemevlerinden birisini Tophane’de kurmuştu.
• Mükemmel, gözlem aletleriyle donatılmış.
• Tycho Brahe’nin 1576 yılında yapımına başlanan gözlemevindeki donanımla benzerlikler var.
• 1577 yılında bir kuyruklu yıldız, 1578 yılında da bir veba salgını başladı.
• Saraydakiler tarafından gözlemevi felaketlerin nedeni olarak gösterilerek yıkıldı.
![Page 45: Chapter 1 Opener Charting the Heavens: The Foundations of ...myweb.sabanciuniv.edu/galileo/files/2011/02/UE-19subat.pdfMısır ve Mezopotamya uygarlıkları yazı ile birlikte bilimin](https://reader035.vdocuments.mx/reader035/viewer/2022071511/613124be1ecc515869448c81/html5/thumbnails/45.jpg)
JOHANNES KEPLERJOHANNES KEPLER(1571 (1571 –– 1630):1630):
•• GGüüneneşş merkezli evren merkezli evren modelinmodelinii destekliyordudestekliyordu. .
•• TychoTycho BraheBrahe’’ninnin dedeğğerli erli ggöözlem verileri zlem verileri üüzerine 30 zerine 30 yyııl kadar l kadar ççalalışışttıı. .
•• BugBugüün Kepler Kanunlarn Kepler Kanunlarııolarak bildiolarak bildiğğimiz imiz üçüç dedeğğerli erli sonuca ulasonuca ulaşşttıı. .
![Page 46: Chapter 1 Opener Charting the Heavens: The Foundations of ...myweb.sabanciuniv.edu/galileo/files/2011/02/UE-19subat.pdfMısır ve Mezopotamya uygarlıkları yazı ile birlikte bilimin](https://reader035.vdocuments.mx/reader035/viewer/2022071511/613124be1ecc515869448c81/html5/thumbnails/46.jpg)
KEPLER KANUNLARIKEPLER KANUNLARI
1.1. Gezegenler GGezegenler Güüneneşş etrafetrafıında nda odaklarodaklarıından birisinde Gndan birisinde Güüneneşş’’in olduin olduğğu u eliptik yeliptik yöörrüüngelerde hareket eder. ngelerde hareket eder.
22. GGüüneneşş’’i gezegenlerden heri gezegenlerden herhhangi birine angi birine babağğlayan hayali layan hayali ççizgi eizgi eşşit zaman it zaman aralaralııklarklarıında enda eşşit alanlar tarar. it alanlar tarar.
3. Y3. Yöörrüüngede dngede döönme periyodunun karesi, nme periyodunun karesi, elipsin belipsin büüyyüük yark yarııççapapıınnıın kn küüppüüyle yle orantorantııllııddıır.r.
![Page 47: Chapter 1 Opener Charting the Heavens: The Foundations of ...myweb.sabanciuniv.edu/galileo/files/2011/02/UE-19subat.pdfMısır ve Mezopotamya uygarlıkları yazı ile birlikte bilimin](https://reader035.vdocuments.mx/reader035/viewer/2022071511/613124be1ecc515869448c81/html5/thumbnails/47.jpg)
Kepler’in 2. Kanunu
![Page 48: Chapter 1 Opener Charting the Heavens: The Foundations of ...myweb.sabanciuniv.edu/galileo/files/2011/02/UE-19subat.pdfMısır ve Mezopotamya uygarlıkları yazı ile birlikte bilimin](https://reader035.vdocuments.mx/reader035/viewer/2022071511/613124be1ecc515869448c81/html5/thumbnails/48.jpg)
Isaac Newton (1642–1727)
Galileo ve Kepler’in çalışmalarının ışığında üçtemel hareket kanunu ve yerçekimi kanununu buldu.
Bu kanunlarla yeryüzündeki cisimlerin, gezegenlerin, yıldızların hareketlerini açıklayabiliyoruz.
![Page 49: Chapter 1 Opener Charting the Heavens: The Foundations of ...myweb.sabanciuniv.edu/galileo/files/2011/02/UE-19subat.pdfMısır ve Mezopotamya uygarlıkları yazı ile birlikte bilimin](https://reader035.vdocuments.mx/reader035/viewer/2022071511/613124be1ecc515869448c81/html5/thumbnails/49.jpg)
•• Galileo ile baGalileo ile başşlayan slayan süürereçç bilimsel devrimin bilimsel devrimin de bade başşlanglangııccııddıır. r.
•• Bundan sonraki hBundan sonraki hıızlzlıı bilimsel ve teknolojik bilimsel ve teknolojik geligelişşmelerin temelinde deney ve gmelerin temelinde deney ve göözleme zleme dayaldayalıı bilimsel arabilimsel araşşttıırmalar vardrmalar vardıır. r.
•• Bunlar sayesinde Bunlar sayesinde şşimdi biliyoruz ki, Gimdi biliyoruz ki, GüüneneşşSamanyoluSamanyolu’’nda milyonlarca ynda milyonlarca yııldldıız iz iççinde inde ssııradan bir yradan bir yııldldıız. Bulunduz. Bulunduğğu yer de u yer de merkezde demerkezde değğil. il.
•• Galaksimiz de evrenin merkezinde deGalaksimiz de evrenin merkezinde değğil,il,•• EEvrenin vrenin zaten zaten bir merkezi yok! bir merkezi yok!
![Page 50: Chapter 1 Opener Charting the Heavens: The Foundations of ...myweb.sabanciuniv.edu/galileo/files/2011/02/UE-19subat.pdfMısır ve Mezopotamya uygarlıkları yazı ile birlikte bilimin](https://reader035.vdocuments.mx/reader035/viewer/2022071511/613124be1ecc515869448c81/html5/thumbnails/50.jpg)
![Page 51: Chapter 1 Opener Charting the Heavens: The Foundations of ...myweb.sabanciuniv.edu/galileo/files/2011/02/UE-19subat.pdfMısır ve Mezopotamya uygarlıkları yazı ile birlikte bilimin](https://reader035.vdocuments.mx/reader035/viewer/2022071511/613124be1ecc515869448c81/html5/thumbnails/51.jpg)
3 Boyutta Avcı (Orion) Takımyıldızı
Gördüğümüzuzaydakiizdüşümü
1000 ışık yılı
![Page 52: Chapter 1 Opener Charting the Heavens: The Foundations of ...myweb.sabanciuniv.edu/galileo/files/2011/02/UE-19subat.pdfMısır ve Mezopotamya uygarlıkları yazı ile birlikte bilimin](https://reader035.vdocuments.mx/reader035/viewer/2022071511/613124be1ecc515869448c81/html5/thumbnails/52.jpg)
Gökküre (Celestial Sphere) Kuzey gök kutbu
Güney gök kutbuGökküre
Gök ekvatoru(gök eşleği)
(Kutup yıldızı) Gökküre’ningörünür hareketi
(Yay burcu)
![Page 53: Chapter 1 Opener Charting the Heavens: The Foundations of ...myweb.sabanciuniv.edu/galileo/files/2011/02/UE-19subat.pdfMısır ve Mezopotamya uygarlıkları yazı ile birlikte bilimin](https://reader035.vdocuments.mx/reader035/viewer/2022071511/613124be1ecc515869448c81/html5/thumbnails/53.jpg)
EKLEKLİİPTPTİİK (K (TutulumTutulum ÇÇemberiemberi))
Yaz gündönümü
(Tutulum)
Gökküreningörünürhareketi
Kuzey gök kutbu
Gök ekvatoru(Gök eşleği)
Gökküresi
Kış gündönümü
İlkbahar döngüsü(21 Mart)
sonbahar döngüsü(23 Eylül)
EKLEKLİİPTPTİİK K
Güney gök kutbu
(21 Haziran)
(21 Aralık)
![Page 54: Chapter 1 Opener Charting the Heavens: The Foundations of ...myweb.sabanciuniv.edu/galileo/files/2011/02/UE-19subat.pdfMısır ve Mezopotamya uygarlıkları yazı ile birlikte bilimin](https://reader035.vdocuments.mx/reader035/viewer/2022071511/613124be1ecc515869448c81/html5/thumbnails/54.jpg)
Dünya için:
Enlem: ekvatordan kuzey vegüneye doğru(0 90o K , 0 90o G )
Boylam: Greenwhichmeridyeninden doğu ve batıyadoğru (0 180o D, 0 180o B ).
Gökküre’de
Dik açıklık: Gök ekvatorundankuzeye (0 +90o) ve güneye(0 -90o) .
Sağa açıklık: İlkbaharnoktasından sağa doğru(0 24s) ölçülür.
(İlkbahar döngüsü)
-
+
GÖKKÜRE KOORDİNAT SİSTEMİ
![Page 55: Chapter 1 Opener Charting the Heavens: The Foundations of ...myweb.sabanciuniv.edu/galileo/files/2011/02/UE-19subat.pdfMısır ve Mezopotamya uygarlıkları yazı ile birlikte bilimin](https://reader035.vdocuments.mx/reader035/viewer/2022071511/613124be1ecc515869448c81/html5/thumbnails/55.jpg)
MEVSMEVSİİMLERMLER
Yaz gündönümü
(Tutulum)
Gökküreningörünürhareketi
Kuzey gök kutbu
Gök ekvatoru(Gök eşleği)
Gökküresi
Kış gündönümü
İlkbahar döngüsü(21 Mart)
sonbahar döngüsü(21 Eylül)
EKLEKLİİPTPTİİK K
Güney gök kutbu
(21 Haziran)
(21 Aralık)
![Page 56: Chapter 1 Opener Charting the Heavens: The Foundations of ...myweb.sabanciuniv.edu/galileo/files/2011/02/UE-19subat.pdfMısır ve Mezopotamya uygarlıkları yazı ile birlikte bilimin](https://reader035.vdocuments.mx/reader035/viewer/2022071511/613124be1ecc515869448c81/html5/thumbnails/56.jpg)
MEVSiMLERSeasons
![Page 57: Chapter 1 Opener Charting the Heavens: The Foundations of ...myweb.sabanciuniv.edu/galileo/files/2011/02/UE-19subat.pdfMısır ve Mezopotamya uygarlıkları yazı ile birlikte bilimin](https://reader035.vdocuments.mx/reader035/viewer/2022071511/613124be1ecc515869448c81/html5/thumbnails/57.jpg)
PRESESYON (Devinim)
•Güneş ve Ay’ın Dünya üzerinde uyguladığı torklarneden oluyor.
•Dünya’nın dönme ekseni her 26000 yılda, bir koni yüzeyi tarıyor (Periyot = 26000 yıl).
•Devinim hareketi uzun dönemde başka gözlenen değişikliklere neden oluyor.
•Yaklaşık 5000 yıl önce kuzey yıldızı Thuban’dı. 12000 yıl sonra Vega olacak.
![Page 58: Chapter 1 Opener Charting the Heavens: The Foundations of ...myweb.sabanciuniv.edu/galileo/files/2011/02/UE-19subat.pdfMısır ve Mezopotamya uygarlıkları yazı ile birlikte bilimin](https://reader035.vdocuments.mx/reader035/viewer/2022071511/613124be1ecc515869448c81/html5/thumbnails/58.jpg)
• İlkbahar döngüsü, Dünya’nın devinimi nedeniyle, her yıl 20 dakika kayıyor.
• Bahar noktasını referans aldığımız için bu nokta zamanla kaysa da, aylar değişik mevsimlere kaymıyor.
• Örneğin, Temmuz ayı kuzey kürede her zaman yaz mevsiminde kalacak.
![Page 59: Chapter 1 Opener Charting the Heavens: The Foundations of ...myweb.sabanciuniv.edu/galileo/files/2011/02/UE-19subat.pdfMısır ve Mezopotamya uygarlıkları yazı ile birlikte bilimin](https://reader035.vdocuments.mx/reader035/viewer/2022071511/613124be1ecc515869448c81/html5/thumbnails/59.jpg)
EKLEKLİİPTPTİİK (K (TutulumTutulum ÇÇemberiemberi))
Yaz gündönümü
(Tutulum)
Gökküre’ningörünür hareketi
Kuzey gök kutbu
Gök ekvatoru(Gök eşleği)
Gökküresi
Kış gündönümü
İlkbahar döngüsü(21 Mart)
sonbahar döngüsü(21 Eylül)
EKLEKLİİPTPTİİK K
Güney gök kutbu
(21 Haziran)
(21 Aralık)
![Page 60: Chapter 1 Opener Charting the Heavens: The Foundations of ...myweb.sabanciuniv.edu/galileo/files/2011/02/UE-19subat.pdfMısır ve Mezopotamya uygarlıkları yazı ile birlikte bilimin](https://reader035.vdocuments.mx/reader035/viewer/2022071511/613124be1ecc515869448c81/html5/thumbnails/60.jpg)
Gökküre koordinat sisteminde:
• 24h = 360 °
• 1h = 360° / 24 = 15°
(1 saatte dünya ekseni etrafında 15° dönüyor).
• 1h = 60m = 3600s
• 1° = 1h /15 = 60m /15 = 4m
( 4 dakikada Dünya ekseni etrafında 1° dönüyor)