Dia 1

Centraal en perifeer zenuwstelsel Bouw en functie van het zenuwstelsel

Dia 2

Welke grote structuren treffen we aan? Centraal zenuwstelsel: hersenen en ruggenmerg Perifeer zenuwstelsel: netwerk van zenuwen dat centraal zenuwstelsel met rest van het lichaam verbindt;netwerk van zenuwen dat centraal zenuwstelsel met rest van het lichaam verbindt; grensstrengen.grensstrengen. Centraal en perifeer zenuwstelsel Grote structuren Bouw van de hersenen Bouw van het ruggenmerg Bouw hersenzenuwen Bouw ruggenmergzenuwen Bouw grensstrengen Hernia

Dia 3

Hoe zijn de hersenen opgebouwd? Menselijke hersenen: Uitwendig:Uitwendig: - grote hersenen (voorhoofdslob, achterhoofdslob, wandlob, slaaplob); - kleine hersenen; - hersenstam (middenhersenen, brug van Varol, verlengde merg); Inwendig:Inwendig: - tussenhersenen (thalamus, hypothalamus, hypofyse); - hersenbalk; - hersenholten (hersenkamers of ventrikels). Beschermd door schedel en hersenvliezen.schedelhersenvliezen Hersenen (uitwendig)Doorsnede hersenen (inwendig) Grote structuren Bouw van de hersenen Bouw van het ruggenmerg Bouw hersenzenuwen Bouw ruggenmergzenuwen Bouw grensstrengen Hernia

Dia 4

Hoe is het ruggenmerg opgebouwd? Beschermd door wervelkolom en ruggenmergvliezen;wervelkolom ruggenmergvliezen gelegen in wervelkanaal (= wervelgaten vormen een tunnel);wervelkanaal tussen twee wervels ontspringen twee ruggenmergzenuwen in de tussenwervelgaten. ruggenmergzenuwentussenwervelgaten Ruggenmerg = buisvormige streng die bestaat uit: grijze stof;grijze stof; witte stof;witte stof; ruggenmergkanaal gevuld met ruggenmergvocht.ruggenmergkanaal gevuld met ruggenmergvocht. Doorsnede ruggenmerg (schematisch)Microfoto ruggenmerg Grote structuren Bouw van de hersenen Bouw van het ruggenmerg Bouw hersenzenuwen Bouw ruggenmergzenuwen Bouw grensstrengen Hernia

Dia 5

Hoe zijn de hersenzenuwen opgebouwd? Uit hersenstam ontspringen 12 paar hersenzenuwen zintuigen in het hoofd; zwervende zenuw (nervus vagus) organen in de romp (hart, longen, darmen). Schematische voorstelling hersenzenuwen Zwervende zenuw Grote structuren Bouw van de hersenen Bouw van het ruggenmerg Bouw hersenzenuwen Bouw ruggenmergzenuwen Bouw grensstrengen Hernia

Dia 6

Hoe zijn de ruggenmergzenuwen opgebouwd? Uit dorsale en ventrale hoorn van het ruggenmerg ontspringen 31 paar ruggenmergzenuwen; dorsale en ventrale wortel komen samen tot een ruggenmergzenuw (gemengde zenuw); ruggenmergzenuwen vertakken zich tot fijnere zenuwen uitersten lichaam. Dorsale wortel Doorsnede ruggenmerg (schematisch) Ventrale wortel Ruggenmergzenuw Grote structuren Bouw van de hersenen Bouw van het ruggenmerg Bouw hersenzenuwen Bouw ruggenmergzenuwen Bouw grensstrengen Hernia

Dia 7

Hoe zijn de grensstrengen opgebouwd? Grensstrengen staan in verbinding met het ruggenmerg via ruggenmergzenuwen; uit grensstrengen vertrekken zenuwen naar inwendige organen; cellichamen neuronen bevinden zich in grensstrengganglia. Grensstreng: strengen van onderling verbonden zenuwknopen aan weerszijden van het ruggenmerg. Ruggenmerg Grensstreng Grensstrengganglion Grensstrengen (schematisch) Grote structuren Bouw van de hersenen Bouw van het ruggenmerg Bouw hersenzenuwen Bouw ruggenmergzenuwen Bouw grensstrengen Hernia

Dia 8

Wat is een hernia? Hernia of uitpuilende tussenwervelschijf: het scheuren van de sterke buitenlaag van een tussenwervelschijf waardoor de zachtere binnenlaag doorheen de buitenlaag naar buiten puilt. Oorzaak: overbelasting wervelkolom, ongeval, ouderdom. Gevolg: uitpuilende deel kan zenuwwortel samendrukken of irriteren constante pijn waarnemen of verlamming in bepaalde ledematen. Fragment wervelkolom (schematisch) Uitpuilende tussenwervelschijf Grote structuren Bouw van de hersenen Bouw van het ruggenmerg Bouw hersenzenuwen Bouw ruggenmergzenuwen Bouw grensstrengen Hernia

Dia 9

Centraal en perifeer zenuwstelsel Hersenen Ruggenmerg Zenuwen Grensstreng

Dia 10

Microfoto ruggenmerg Witte stof Grijze stof Ruggenmergkanaal Dorsale hoorn Ventrale hoorn Rugzijde Buikzijde

Dia 11

Wervelkolom (schematisch) Wervel Ruggenmergzenuw Wervelkanaal Ruggenmerg Tussenwervelschijf Tussenwervelgat

Dia 12

Witte stof Rugzijde Buikzijde Grijze stof Ruggenmergkanaal 3 ruggenmergvliezen Vocht tussen vliezen = schokdemper Binnenste vlies: zenuwweefsel voorzien van voedingsstoffen en zuurstof Ruggenmergvliezen (schematisch) Ruggenmerg Meningitis = ontsteking van hersen- en ruggenmergvliezen. Ontstaan: bacterile of virale infectie (= besmettelijk). Koorts, hoofdpijn, braken, stijve nek.

Dia 13

Zijaanzicht hersenen (schematisch) Voorhoofdslob Kleine hersenen Bovenaanzicht hersenen (schematisch) Wandlob Slaaplob Achterhoofdslob Hersenstam Ruggenmerg Overlangse groef Linkerhemisfeer Rechterhemisfeer Groef van Sylvius Groef van Rolando

Dia 14

Verlengde merg Brug van Varol Middenhersenen Hypofyse Hypothalamus Thalamus Vaatweefsel Zijaanzicht hersenen (inwendig) Kleine hersenen Hersenbalk Hersenholten

Dia 15

Frontale doorsnede hersenen Hersenbalk Tweede ventrikel Linkerhemisfeer Rechterhemisfeer Eerste ventrikel Derde ventrikel Vierde ventrikel Brug van Varol Rechterthalamus Vaatweefsel Hersenholten: staan met elkaar in verbinding en bevatten hersenvocht. Vaatweefsel (wand van hersenholten): productie van hersenvocht. Hersenvocht bevat voedingsstoffen en zuurstof voor zenuwcellen. Hersenschors (grijze stof) Hersenmerg (witte stof)

Dia 16

Beschermende delen van de hersenen Hoofdhuid Schedel Hersenvliezen Hersenvocht

Dia 17

Hoofd mens Schedel Hersenen

Dia 18

12 paar hersenzenuwen Zwervende zenuw Ruggenmerg Hersenstam verlengde merg

Dia 19

Dorsale wortel Ventrale wortel Ruggenmergzenuw Dorsale hoorn Ventrale hoorn Ruggenmergkanaal Spinaal ganglion Rugzijde Buikzijde Doorsnede ruggenmerg (schematisch)

Dia 20

Ligging ruggenmerg en grensstrengen ten opzichte van de wervelkolom Rugzijde Buikzijde RuggenmergRuggenmergzenuw Wervel Grensstreng Grensstrengganglion

Dia 21

Hernia (schematisch) Wervel Normale tussen- wervelschijf Uitpuilende tussen- wervelschijf

Dia 22

Menselijke hersenen