JAARVERSLAG COMMISSIE ATELIERS EN (WOON)-WERKPANDEN AMSTERDAM

2015 BELEID VOOR BETERE DOORSTROMING IN DE AMSTERDAMSE ATELIERVOORRAAD

2CAWA

JAARVERSLAG 2015

De werkzaamheden van de Commissie Ateliers en (Woon)werkpanden Amsterdam (CAWA) stonden in 2015 vooral in het teken van het herzien van het Amsterdamse atelier- en broedplaat-senbeleid. Samen met onder andere Bureau Broedplaatsen en belangenver-enigingen is hard gewerkt aan een nieuw beleid om de kansen voor getalenteer-de kunstenaars en creatieven die zich in Amsterdam willen vestigen, te vergroten. In 2015 vonden 211 kunstenaars en cre-atieven gesubsidieerde werkruimte in Amsterdam. 22 kunstenaars konden aan de slag dankzij Gemeentelijk Vastgoed en corporaties, en 189 via één van de circa 60 broedplaatsen.

In dit jaarverslag blikt de Commissie Ateliers en (Woon)werkpanden Amsterdam (CAWA) terug op 2015 aan de hand van haar taken:

1. zij toetst kunstenaars die een ruimte zoeken of willen behouden

2. zij toetst broedplaatsplannen3. zij geeft (on)gevraagd advies aan

het college van burgemeester en wethouders over de toewijzing van werkruimte aan kunstenaars en over het beleid ten aanzien van werkruimte voor de creatieve sector.

Voor elke taak leest u wat CAWA heeft bereikt in 2015. Het jaarverslag bevat ook een verantwoording van de inkomsten en uitgaven in 2015 en een vooruitblik op 2016.

Broedplaats Lola Luid!

Broedplaats LTS

3

Toetsing kunstenaars

Kunstenaars die in aanmerking willen komen voor een gesubsidieerde wer-kruimte, moeten zich registreren via de CAWA-website. Daarna kunnen ze rea-geren op het aanbod. Via een lotingsys-teem worden de eerste vijf kandidaten door CAWA beheer, het ambtelijk deel van de CAWA, getoetst. Is de productie van kunst en cultuur de hoofdactiviteit? Is het inkomen onder de inkomensgrens? Huurders van wie het contract afliep, kre-gen dezelfde toetsing. Bij twijfel over het kunstenaarschap, bijvoorbeeld in het ge-val van autodidacten, of een buitenlands diploma van een kunstopleiding, stuurde CAWA beheer de aanvraag door naar de commissie. Voor atelierwoningen werd niet geloot, maar gaf de langste woon-duur/inschrijfduur de doorslag.

In 2015 hebben minder kunstenaars een toetsingsaanvraag ingediend (334 ten opzichte van 409 in 2014). Deze daling is vooral zichtbaar bij de broedplaatsen (189 ten opzichte van 291 in 2014), mede doordat er in 2015 minder nieuwe broed-plaatsen zijn bijgekomen. De commissie beoordeelde 160 kunstenaars. Ze wees vrijwel hetzelfde aantal kunstenaars af (52 ten opzichte van 55 negatieve adviezen in 2014).

Toetsingen kunstenaarsAantal kunstenaars dat is getoetst 334

Kandidaten voor een atelier in de ijzeren voorraad 55Huurders voor een atelier in een broedplaats 189Huurders van wie het contract afliep 90

Negatief getoetst/afwijzingen 52 Verzoeken tot heroverweging 12

Negatief getoetst/afwijzingen na verzoek tot heroverweging 5

Jaap Schoufour, hoofd Bureau Broedplaatsen“De herziening van het Amsterdamse atelier- en broedplaatsenbeleid is in 2015 in goede samen-spraak met de CAWA vormgegeven. Het verkregen draagvlak bij de CAWA is een essentiële voorwaar-de om de komende jaren broedplaatsen te blijven maken. De CAWA houdt ons als ambtelijk bureau scherp met kritische adviezen op broedplaatsvoor-stellen die we hen voorleggen. Wat mij betreft mag de CAWA meer inlevingsvermogen tonen voor de initiatieven die met enorme uren en energie inzet tot hun broedplaatsplannen komen. De CAWA mag daar meer begrip voor hebben.”

Onno van den Muysenberg, senior beleidsadviseur Kunst en Cultuur“Amsterdam is de enige stad ter wereld met een meerjarig atelier- en broedplaatsenbeleid vanaf 2000. Het resultaat is een bonte verzameling broedplaatsen waar duizenden creatieven elkaar de afgelopen vijftien jaar ontmoetten, ideeën deelden, samenwerkten en weer uitvlo-gen naar zelfstandig kunstenaar- of ondernemerschap elders in de stad. Ik verwacht dat het nieuwe atelier- en broedplaatsenbeleid de beschikbaarheid van meer werkplekken voor kun-stenaars in de stad zal vergroten. Het zal startende en gerenommeerde kunstenaars meer kans bieden een atelier in de stad te vinden. Waarmee Amsterdam weer laat zien een stad te zijn waar creativiteit de ruimte krijgt.”

4CAWA

JAARVERSLAG 2015

Toetsing broedplaatsplannen

Initiatieven voor nieuwe broedplaatsen die in aanmerking willen komen voor sub-sidie, stellen een visiedocument op. De CAWA beoordeelt het document onder andere op concept, governance en finan-ciën. Na goedkeuring kunnen de plannen verder worden uitgewerkt.

In het jaar 2015 zijn 5 plannen voor nieu-we broedplaatsen positief beoordeeld (4 minder dan in 2014). In eerste instantie kregen BOUW en LTS een negatief ad-vies; zij moesten hun plannen aanscher-pen. Door de stijgende vastgoedprijzen in Amsterdam was het lastiger om nieuwe broedplaatsen te realiseren.Eens in de 2 à 3 jaar bezoekt de CAWA met Bureau Broedplaatsen de broed-plaatsen om te kijken of zij zich aan de afspraken houden die gemaakt zijn (dit is vastgelegd in de subsidiebeschikking). Dit zijn de zogenaamde ‘stand van zaken gesprekken’.

Toetsing broedplaatsen

Broedplaats Goedkeuring Plaats Ontwikkelaar Advies Toelichting

1 BOUW 42483 Ferdinand Huyckstraat 6 Stichting BOUW

+ Subsidieaanvraag voor het voortzetten en verbouwen van de broedplaats HTS laagbouw in de Kolenkitbuurt

2 Het Blok 42614 Orteliuskade 5 en Orteliusstraat 15 (voormalige schoolgebou-wen van de Augustinusschool)

Elatum Real Estate

+ Gemeente Amsterdam heeft een tender uitgezet met als doel om in West een nieuwe hotspot te realiseren. De CAWA heeft waardering voor het hoofdthema “taal” en de invulling daarvan.

3 LTS 42642 Dr. Jan van Bremenstraat 1 (voormalige LTS gebouw)

Meurkens & Meurkens

+ Broedplaats voor de duur van 5 jaar, waar ook Club Trouw zich heeft gevestigd

4 De Vlugt 42676 Burgemeester De Vlugtlaan 125 Urban Resort + Subsidieaanvraag voor het voortzetten en verbouwen van broedplaats De Vlugt

5 Lola Luid 2 42373 Piet Mondriaanstraat 140 S. van Dommelen

+ Leegstandsbeheerder Lola verhuurt overheidsgebouwen aan maatschappelijke initiatieven

Realisatie van broedplaatsen Het Blok en LTS levert samen 42 ateliers en 42 werkplekken op.

In de reeds bestaande broedplaatsen die worden verbouwd en voortgezet, zijn 52 ateliers gerealiseerd (BOUW) en in De Vlugt wordt een

dansruimte gerealiseerd.

Leegstandsbeheerder Lola heeft 28 lokalen, 2 gymzalen, 6 werkplaatsen en 14 kleinere verhuurbare ruimtes tot zijn beschikking. Daarnaast is

er een aula/theaterzaal in het hart van het gebouw.

De commissie vindt de stand van zaken gesprekken nuttig om een goed beeld te krijgen hoe het reilt en zeilt binnen de broedplaatsen en inzicht te krijgen in de doelgroep. Wel vindt zij dat de informatie onvoldoende is, vooral over de financiële gegevens en het percentage CAWA- kunstenaars waaraan moet worden voldaan in de betreffende broedplaats. In 2016 gaat Bureau Broedplaatsen samen-werken met Cultuur en Ondernemen om deze knelpunten aan te pakken.

In 2015 vonden 6 gesprekken plaats:De Muziekstraat 7-1-2015OT301 30-10-2015 De Wittenplaats 5-11-2015Fenix 25-11-2015Cinetol 1-12-2015De Ceuvel 8-12-2015

5

Adviezen

2015 stond in het teken van herziening van het Amsterdams atelier- en broed-plaatsenbeleid. De CAWA werkte met raadsleden, de wethouder van Kunst en Cultuur, Bureau Broedplaatsen, kunste-naars, vakbonden, corporaties, opleidin-gen, ontwikkelaars, curatoren en ambte-naren aan nieuw beleid dat op maximaal draagvlak kan rekenen. Met als doel het vergroten van de toegankelijkheid van Amsterdam voor nieuwe creatieven die werk- en/of woonruimte zoeken. In november adviseerde de CAWA over het voorstel van Bureau Broedplaatsen. Zie Vooruitblik op 2016 voor de inhoud van het beleid. De commissie adviseerde in het kader van het herziene beleid over de opzet van een nieuwe database en een nieuw aanvraagformulier voor een ate-lier(woning). De commissie boog zich in december ook over de nieuwe basistoets en toptoets uit het herziene beleid.

In maart 2015 was er een kennismakings-gesprek met wethouder Ollongren. De CAWA heeft toen de volgende aanbeve-lingen gedaan:

Centraliseer atelierbeleid, -beheer en -toewijzing vanuit één visie en regie Breng alle ateliers en huidige broedplaat-sen van stadsdelen onder directe regie van de centrale stad. Breng op basis

van een integrale visie in kaart wat de omissies zijn in het aanbod, vooral voor (internationale én Nederlandse) topkun-stenaars, en werk concrete plannen uit om hier in te voorzien. Maak afspraken met onder meer woningbouwverenigin-gen en broedplaatsontwikkelaars van woon/werkruimten voor kunstenaars om te komen tot een samenhangend en integraal grootstedelijk atelier- en woon/werkruimtebeleid dat garanties biedt voor de toekomst.

Nieuw beleid gemeentelijk vastgoed en landelijk beleid voor corporaties vormt bedreiging voor het huidige atelierbeleidGa met corporaties (en het Rijk) in overleg om het atelieraanbod veilig te stellen. Ontwikkel een visie en beleid om verschraling op het gebied van betaalba-re woon/werkruimten voor kunstenaars in gemeentelijk bezit te voorkomen. Stel op zo kort mogelijke termijn vast of het hierbij wenselijk is het beheer en exploi-tatie van deze specifieke voorraad in een aparte non-profit rechtsvorm onder te brengen. Na een positief signaal vanuit de gemeente kan, in nauw overleg met de corporaties, worden gewerkt aan een strategie of masterplan om deze specifie-ke voorraad veilig te stellen.

Broedplaats Modestraat

6CAWA

JAARVERSLAG 2015

Behoud voldoende ateliers in Amsterdamse broedplaatsen Van bestaande broedplaatsen dient waar mogelijk de gebruiksduur te worden ver-lengd, en bij het ontwikkelen van nieuwe broedplaatsen moet prioriteit worden gegeven aan projecten met een langere looptijd, dus minimaal 10 tot 20 jaar.

Benut leegstand gemeentelijk vast-goed voor tijdelijke broedplaatsen en woon/werkruimten voor (internationale) topkunstenaars Gemeente Amsterdam wil prioriteit geven aan het vestigingsklimaat van topkunstenaars uit binnen- en buiten-land. Daarvoor zijn heldere criteria nodig waaraan een kunstenaar dient te voldoen om tot deze categorie te behoren. Maak daarnaast een selectie van leegstaande gemeentepanden die kunnen worden ingezet als tijdelijke artist in residence ge-bouwen voor topkunstenaars uit binnen- en buitenland.

Breng de ateliervoorraad in kaart van de gemeente en corporatiesWanneer het aanbod helder in kaart is gebracht, kunnen op basis hiervan diver-se beleidsrelevante analyses worden uit-gevoerd in kwantitatieve en kwalitatieve zin. Daarna kan worden gewerkt aan een strategie om aanbod en vraag zo opti-maal mogelijk op elkaar af te stemmen.

Ontwikkel een toetsingsprocedure waarbij ook wordt gekeken naar kwaliteit van de kunstenaarDe CAWA loopt voortdurend op tegen de grenzen van het huidige toetsingsbe-leid. Kunstenaars mogen bijvoorbeeld niet op kwaliteit worden beoordeeld, waardoor de meeste ateliers worden ge-gund aan kunstenaars in de zogenaam-de ‘brede humuslaag’. Bovendien is het binnen het huidige beoordelingskader niet eenvoudig om een huurverlenging te weigeren. Doorstroming stagneert door de huidige toetsingsmethodiek.

Kasja Ollongren, wethouder Kunst en Cultuur“Ruimte bieden aan talent heeft voor mij als wet-houder Kunst en Cultuur van Amsterdam hoge prio-riteit. Nieuwe instroom van talent is essentieel voor de vitaliteit van de creatieve stad Amsterdam. Ik wil dat er voldoende passende en betaalbare werk-plekken zijn voor talentvolle starters of kunstenaars van buiten met interesse in Amsterdam als thuis-basis. Het nieuwe atelier- en broedplaatsenbeleid voorziet hierin door doorstroming te stimuleren. We gaan onder andere toetsen of huidige huurders van een atelier daar gebruik van kunnen blijven maken. Voorheen beoordeelden we een kunstenaar alleen bij het aflopen van een huurcontract. We gaan de toetsingscriteria ook aanpassen. Ik ben voor een eerlijke toewijzing en voortdurende toetsing van de Amsterdamse ateliervoorraad.”

7

Overige adviezen in 2015

Zorg voor goede governance van broedplaatsen Brief aan wethouder Ollongren van 5 juni 2015

Resultaat: Dit advies is niet opgevolgd.De CAWA beseft dat teruglopende subsidies voor de culturele sector ertoe leiden dat verhuurders van broedplaat-sen ook commerciële activiteiten ontwik-kelen. Soms leidt dit echter tot spannin-gen met bestaande huurders en tot een verschraling van het culturele karakter van een broedplaats. De CAWA adviseerde de wethouder daarom in de toekomst alerter te zijn op de governance van broedplaatsen en voorwaarden te stellen, zeker als de gemeente substantieel inves-teert en/of erfpachtconstructies aanpast. In het kader van de governance van de NDSM is geadviseerd om een Raad van toezicht model te hanteren.

Hou vast aan het meetellen van het part-nerinkomen bij het toewijzen en hertoet-sen van ateliersBrief aan wethouder Ollongren van 16 juni 2015

Resultaat: Tegen het advies van de CAWA schafte de raad op 1 oktober 2015 het partnerinkomen af.

Op advies van de CAWA telde vanaf 2015 het inkomen van de partner van een kunstenaar mee om in aanmerking te komen voor een gesubsidieerde wer-kruimte, of om er gebruik van te blijven maken. Het verzamelinkomen mocht niet hoger zijn dan 1,5 keer modaal. Gezien de grote vraag naar betaalbare ateliers en werkruimtes en het geringe aanbod is het logisch dat kunstenaars met een hoger inkomen zelf een atelier op de vrije markt zoeken. Kunstenaars met een CAWA-atelier in de ijzeren voorraad

waren de belangrijkste tegenstanders van het meetellen van het partnerinko-men. Zij vreesden hun atelier te moeten verlaten bij hertoetsing en lobbyden met steun van FNV Kiem en belangenvereni-gingen met succes voor afschaffing van het partnerinkomen. Op 1 oktober 2015 stemde de raad stemde hiermee in op voorstel van GroenLinks, tegen het advies van de CAWA.

Wijk in bijzondere gevallen af van de maximale huurtermijn Brief aan wethouder Ollongren van 10 december 2015

Resultaat: - De CAWA mag een uitzonderingsclau-sule opnemen waarmee verlenging van de gestelde huurtermijn mogelijk wordt. - De CAWA maakt een coulanceregeling voor kunstenaars die vanwege bijzonde-re omstandigheden niet voldoen aan de CAWA-criteria.De CAWA drong aan op een uitzonde-ringsclausule in het nieuwe atelier- en broedplaatsenbeleid 2015-2018. De CAWA vindt de mogelijkheid tot verlen-ging van de maximale huurtermijn van 10 jaar zeer belangrijk. Sommige kunste-naars zijn van grote betekenis voor het culturele klimaat van Amsterdam, maar hebben niet voldoende inkomen om op de vrije markt werkruimte te huren.

Daarnaast pleitte de CAWA voor het opnemen van een coulanceregeling. Bij een hertoetsing komt het soms voor dat kunstenaars strikt genomen niet voldoen aan de CAWA-criteria, bijvoorbeeld door langdurige ziekte of familieomstandighe-den. Vaak in samenhang met de leeftijd van de kunstenaar. De CAWA vindt dat er binnen het nieuwe toetsingsbeleid ruimte moet zijn om het sociale aspect mee te laten wegen.

8CAWA

JAARVERSLAG 2015

Inkomsten en uitgaven 2015

Financiële verantwoording CAWA in 2015Het jaarbudget van de CAWA bestaat uit de gemeentelijke bijdrage van € 20.000 en het inschrijfgeld van kunstenaars (het eerste jaar € 25, daarna € 10). In totaal stonden er in 2015 bij CAWA 1.895 kun-stenaars geregistreerd (300 meer dan in 2014).

De commissieleden ontvangen € 200 euro per dagdeel en € 100 per stand-van-zakengesprek. Voor het voorbereiden en voeren van sollicita-tiegesprekken ontvangen de sollicita-tiecommissieleden € 150. De voorzitter krijgt daarbovenop jaarlijks een eenmalig vacatiebedrag van € 4.000.

De commissie heeft 12 maal verga-derd, waarvan 1 maal digitaal. Er zijn 6 stand-van-zakengesprekken gevoerd en er is 1 maal een sollicitatiecommissie samengesteld voor de werving van een nieuw commissielid. Er is 1 maal een the-mamiddag georganiseerd met externen:

“De juiste match tussen kunstenaar en type ruimte”.

Er is 5 keer strategisch overleg gehou-den. Dit had vooral betrekking op het nieuw atelier- en broedplaatsenbeleid. Hierin hebben zitting: de voorzitter en de secretaris van de CAWA en vertegen-woordigers van Bureau Broedplaatsen, Wonen, en Kunst en Cultuur (Cluster Ruimte en Economie). Ambtelijke onder-steuning krijgt de CAWA van Wonen.

Inkomsten UitgavenGemeentelijke bijdrage € 20.000 Vacatiegelden € 25.200Registratiegelden € 27.465 Vergaderingen en materiële kosten € 20.946 Totaal € 47.465 Totaal € 46.146Saldo eind 2015: + € 1.319

Paul Rodrigues, voorzitter CAWA“Ik kijk met grote tevredenheid terug op 2015. Onze kennis en ervaring van de af-gelopen jaar heeft geleid tot een advies over een nieuwe manier van toewijzing van ateliers. We willen de beschikbare ruim-tes in kaart brengen qua oppervlakte, hoe-veelheid licht, toegankelijkheid, etc. Voor de beste ateliers komen strengere toela-tingseisen. Zo krijgen we een betere match tussen vraag en aanbod van de werkruimte. De wethouder heeft ons advies vlot opge-pakt. Bureau Broedplaatsen heeft draag-vlak gecreëerd bij de stakeholders. Zij zijn goed meegenomen.”

Broedplaats Modestraat

9

Over CAWA

De Commissie Ateliers en (Woon)werk-panden Amsterdam (CAWA) is in 2008 ingesteld door het college van bur-gemeester en wethouders. De CAWA adviseert over werkruimte voor de creatieve sector, toetst kunstenaars en toetst plannen voor nieuwe broedplaat-sen. De acht commissieleden komen uit de kunstsector of hebben een specifieke expertise. De CAWA heeft een advise-rende rol en voert beleid niet zelf uit. Stakeholders van CAWA zijn: kunstenaars en creatieven, politiek en bestuur, wo-ningcorporaties, Bureau Broedplaatsen, Gemeentelijk Vastgoed, FNV Kiem en andere belangenverenigingen.

CommissieledenPaul Rodrigues, voorzitterMaartje Wijnhoven, ambtelijk secretaris

Tess Broekmans, stedenbouwkundigeRoel van Herpt, strateeg en business developer Arjan van Helmond, beeldend kunstenaarTom Frantzen, architect en ontwikkelaarRaymond Walravens, directeur van RialtoEric Duivenvoorden, auteur, medeoprich-ter broedplaatsontwikkelaar Urban ResortYvonne Dröge Wendel, beeldend kunstenaarTess Broekmans en Yvonne Dröge Wendel startten in januari 2015. In december 2015 verliet Claudia Linders (architect) de commissie. Arjan van Helmond nam haar plaats in.

Meer over CAWA:www.amsterdam.nl/cawa

V.l.n.r. achterste rij: Eric Duivenvoorden, Raymond Walravens, Ambtelijk Secretaris Maartje Wijnhoven,midden: Roel van Herpt, Tess Broekmans, Tom Frantzen, Yvonne Dröge Wendel,vooraan: Voorzitter Paul Rodrigues, Arjan van Helmond.Arjan van Helmond heeft Claudia Linders per januari 2016 vervangen

10CAWA

JAARVERSLAG 2015

Over CAWA-ateliers

IJzeren voorraadAmsterdam biedt kunstenaars en creatie-ven schappelijk geprijsde ateliers om hun talent te ontwikkelen. De gemiddelde huur bedraagt € 450 exclusief service-kosten. Deze ateliers behoren tot de zo-genaamde ‘ijzeren voorraad’ en worden kostprijsdekkend aangeboden. Ze zijn eigendom van Gemeentelijk Vastgoed en corporaties en bevinden zich vaak in oudere ateliergebouwen in en rond het centrum. Ze zijn zeer populair; hierdoor is de doorstroming zeer laag. Kunstenaars kunnen reageren op het aanbod en de CAWA verdeelt de vrijgekomen wer-kruimtes onder de belangstellenden. Circa 325 ateliers zijn in eigendom en beheer van Gemeentelijk Vastgoed. Op dit moment wordt er geïnventariseerd hoeveel ateliers er in bezit zijn bij de cor-poraties (circa. 700).

BroedplaatsenDe circa 60 broedplaatsen in Amsterdam bieden ook ateliers en werkplekken. Minimaal 40% van het vloeroppervlak is beschikbaar als werk of woon/werkruimte voor CAWA-getoetste kunstenaars. Deze ruimtes bevinden zich vooral buiten de ring. Kunstenaars en creatieven kunnen direct bij de verhuurder informeren naar beschikbare ruimtes. De CAWA speelt geen rol bij de selectie, maar toetst de voorgedragen kandidaten wel op de vereiste CAWA-criteria. Broedplaatsen bestaan doorgaans korter en mede daar-door is er meer verloop en dus door-stroming. De broedplaatsen huisvesten ongeveer 1.160 ateliers.

AtelierwoningenEr zijn 275 atelierwoningen in bezit van de corporaties.

Het Amsterdamse aanbod van ateliers en atelierwoningen:www.amsterdam.nl/kunstencultuur/ateliers/

CAWA-aanbod in 2015

Ateliers Atelierwoningen Werkplekken

Ligging

Centrum 12 1 1

Nieuw-West 1

Noord 2

Zuidoost 2 2 1

17 3 2 22

Verhuurder

Gemeentelijk Vastgoed 13

Corporaties

De Key 1

Eigen Haard 1

Rochdale 1

Broedplaatsen

Broedplaats 1800 Roeden 1

Broedplaats Lingotto 2

Codum (Broedplaats A Lab) 1

Broedplaats Mediamatic (nieuw) 1

Stichting Broedstraten (nieuw) 1

17 3 2 22

Het aantal ateliers van Gemeentelijk Vastgoed was in 2015 beduidend meer dan in 2014 (van 2 naar

13). In stadsdeel Centrum zijn een aantal ateliers opgeknapt (gereed medio 2015) en vervolgens ver-

huurd in 2015 via de CAWA.

11

Het Amsterdamse aanbod van ateliers en atelierwoningen:www.amsterdam.nl/kunstencultuur/ateliers/

Vooruitblik op 2016

Nieuw Amsterdams atelier- en broedplaat-senbeleid 2015-2018Op 10 februari 2016 is het nieuwe Amsterdams atelier- en broedplaatsenbe-leid 2015-2018 behandeld en vastgesteld in de gemeenteraad. De belangrijkste maatregelen zijn:

Meer doorstroming door toetsing van hui-dige huurders De gemeente gaat huidige huurders van CAWA-ateliers in de ijzeren voorraad de komende jaren toetsen op het soort cre-atief beroep, opleiding, gerealiseerd en gepresenteerd recent werk en waarde-ring en stipendia. Bovendien mag het in-komen van huurders niet boven de grens voor een sociale huurwoning uitkomen (€ 34.911, prijspeil 1 januari 2015). Bij een positieve uitkomst kan de huurder het atelier voor een nieuwe periode van vijf jaar huren. De maximale huurtermijn van een CAWA-atelier in de ijzeren voorraad wordt bij nieuwe contracten tien jaar (2 x 5 jaar). Na de eerste vijf jaar volgt een hertoetsing. Bij een negatieve toetsing beëindigt de verhuurder op zo kort mogelijke termijn het huurcontract. Tot nu toe hadden zittende huurders veelal huurcontracten met onbeperkte eindda-tum. Wie eenmaal een atelier had, bleef.

Betere verdeling van vrijgekomen ruimtesBij de toewijzing in de oude situatie werden de eerste vijf ingelote kandi-daten getoetst op kunstenaarschap en inkomen. In de nieuwe werkwijze toetst de CAWA alle kandidaten op kunste-naarschap, en de geschiktheid van een atelier voor de werkzaamheden van een kunstenaar. De scherpere toetsing moet ertoe leiden dat talent meer kans maakt op een atelier in de ijzeren voorraad en dat de eigenschappen van het atelier aansluiten bij wat een kunstenaar nodig heeft. Bij meerdere geschikte en gelijk-waardige kandidaten vindt de toewijzing plaats door loting.

Introductie basistoets en toptoetsOm de schaarse ateliers toe te wijzen gaat de CAWA onderscheid maken in twee toetsen: de basistoets en de top-toets. Kunstenaars die de basistoets po-sitief afronden, heten ‘CAWA-creatieven’ en komen voornamelijk in aanmerking voor een atelier in een broedplaats. De toptoets stelt hogere voorwaarden, zoals aanbevelingen van kunstopleidin-gen en instellingen, behaalde prijzen en aantoonbare excellente prestaties die Amsterdam versterkt hebben als stad van kunst en cultuur. Wie de toptoets positief afrondt, heet ‘CAWA-talent’ of CAWA-‘gerenommeerde’. De toptoets heeft be-trekking op schaarse ateliers in de ‘ijzeren voorraad’, de meest geliefde ruimtes.

Ontwikkelen databaseEen centrale database moet inzicht geven in de totale voorraad ateliers en atelierwoningen, inclusief specifieke ken-merken. Voor een ruimte met veel licht komen bijvoorbeeld beeldende kunste-naars in aanmerking. En voor goed geïso-leerde ruimtes musici en beeldhouwers. Bij de toewijzing van een atelier wil de CAWA rekening houden met de eigen-schappen van de ruimte.

En groter aanbod door nieuwe broedplaat-sen en nieuwe ateliersDe gemeente maakt het met subsi-dieregelingen mogelijk om tenminste 10.000 m2 nieuwe broedplaatsen per jaar te realiseren, waarvan minimaal 40% van het vloeroppervlak bestemd is voor CAWA-ateliers met een schappelijke huur. Het gemeentebestuur streeft ernaar ook nieuwe CAWA-ateliers in de ijzeren voorraad te realiseren. Het is wense-lijk dat de ateliers en atelierwoningen van corporaties betaalbaar blijven voor CAWA-creatieven.

COLOFONTekst: Liesbeth KrumeichFotografie: Annelies Verhelst, Iris van Vliet, Marlise SteemanVormgeving: Renee Bakker, gemeente AmsterdamMei 2016

Broedplaats Lola Luid!

Broedplaats De Vlugt

Broedplaats Lola Luid!

Broedplaats LTS