câu hỏi ôn tập công pháp quốc tế
TRANSCRIPT
5/13/2018 Câu hoi ôn tâ p công pháp quôc tê - slidepdf.com
http://slidepdf.com/reader/full/cau-hoi-on-tap-cong-phap-quoc-te 1/14
Câu hi ôn tp công pháp quc t (1 -15)20/12/2010 18:32 | 823 lt xem
1. LQT là HTPL c lp?1
2. Khái nim và c im LQT ? 1
3. SS iu c QT & Tp qun QT ?3
4. SS Lut QT & Lut Quc Gia ?3
5. Phtích bn cht LQT hin i so vi LQT c ?4
6. Phtích cc yu t cu thnh Quc gia ?5
7. QG là ch th u tiên,c bn ca LQT6
8. T chc lin CP l ch th phi sinh khng c ch quyn ?7
9. Php nhn,th nhn khng l ch th ca LQT ?8
10. C s cng nhn CP Defacto l hp php ?9
11. SS ph chun & ph duyt & gia nhp ?10
12. Phn bit bi b & hu b QT
1113. Phn bit tuyn b bo lu & gii thích ?
11
14. Bo lu QT l quyn or l s u tin ?12
15. SS gia ngi 2 quc tch & khng qtch ?13
16. Phtích quyn ti cao ca QG vi lnh th ?14
17. Ni dung qui ch php lý ca lnh th QG ?15
18. SS bin gii QG trn b & trn bin ?16
19. Knim và ch pháp lý vng c quyn KT ?17
20. Knim và ch pháp lý v quyn ti phn vng lnh hi ?18
5/13/2018 Câu hoi ôn tâ p công pháp quôc tê - slidepdf.com
http://slidepdf.com/reader/full/cau-hoi-on-tap-cong-phap-quoc-te 2/14
21. Knim và cách xác nh thm lc a ?19
22. Knim và ch pháp lý vng tip gip lnh hi ?20
23. Quyn u i min tr ca cq i din ngoi giao ?20
24. Quyn u i min tr ca thnh vin cq i din ngoi giao ?21
25. Quyn u i min tr ca cq lnh s ?22
26. SS cq i din ngoi giao & lnh s ?23
27. CM ni dung ca 1 HPVN ³ nc c ch quyn thng nht «.´23
1. Lut quc t là mt h thng pháp lut c lp
Lut quc t hin i là tng th nhng nguyên tc, nhng qui phm pháp lut quc t do các chth tham gia vào quan h pháp lut quc t xây dng trên c s t nguyn & bình ng, thông qua u
tranh & thng lng nhm iu chnh mi quan h nhiu mt (ch yu là quan h chính tr) gia các
ch th lut quc t vi nhau (trc tiên & ch yu gia các quc gia) trong nhng trng hp cn thit
pháp lut quc t c bo m thi hành bng nhng bin pháp cng ch riêng l hoc tp th do
chính các ch th pháp lut quc t thi hành hoc bng sc u tranh ca nhân dân cùng d lun tin b
th gii. H thng là bao gm tng th c quan, b phn mà nó b sung, h tr trong mt chnh th
thng nht.
Pháp lut quc gia cng c hiu là mt h thng, mi quc gia có mt h pháp lut riêng & theo
ngha ny lut quc t cng c coi là mt h thng pháp lut bao gm nhng h thng nguyên tc,
nhng qui phm pháp lut quc t nhm iu chnh các mi quan h gia các quc gia vi nhau
Lut quc t c coi là mt h thng pháp lut c lp bi vì so vi h thng pháp lut ca tng
quc gia, lut quc t có nhng c thù c bn mà các du hiu ca lut mi quc gia không có các du
hiu c thù ó( nói thêm v c im ca lut quc t câu 2)
2. Khái nim & c im c bn ca lut quc t
Khái nim:Lut quc t hin i hay còn gi là công pháp quc t là tng th nhng nguyên tc,
nhng qui phm pháp lut quc t do các ch th tham gia vào quan h pháp lí quc t xây dng trên c
s t nguyn & bình ng, thông qua u tranh & thng lng nhm iu chnh mi quan h nhiu mt
(ch yu là quan h chính tr) gia các ch th lut quc t vi nhau (trc tiên & ch yu gia các quc
gia) trong nhng trng hp cn thit lut quc t c bo m thi hành bng nhng bin pháp cng
ch riêng l hoc tp th do chính các ch th lut quc t thi hành hoc bng sc u tranh ca nhân
dân cùng d lun tin b Th gii.
c im:T khái nim nêu trên, lut quc t có nhng c im c bn nh sau:
vi tng iu chnh : nu nh lut trong nc iu chnh v quan h xã hi phát sinh
trong phm vi lãnh th quc gia & quan h có iu t nc ngoài thì lut quc t ch iu chnh nhng
quan h xã hi phát sinh trong i sng uc t nh quan h chính tr ,kinh t,vn hóa,khoa hc-k
thut,môi trng«gia các ch th ca lut quc t vi nhau mà ch yu là nhng quan h chính tr.
Tuy nhiên không phi tt c quan h quc t u là i tng iu chnh ca lut quc t
5/13/2018 Câu hoi ôn tâ p công pháp quôc tê - slidepdf.com
http://slidepdf.com/reader/full/cau-hoi-on-tap-cong-phap-quoc-te 3/14
(VD: quan h quc t theo con ng các t chc chính tr ±xã hi«không do lut quc t chính tr
iêù chnh)
vTrình t xây dng các qui phm pháp lut quc t: trong h thng quc t da trên
nguyên tc c bn bình ng v ch quyn các quc gia nên không có c quan làm lut. Con ng duy
nht hình thành các qui phm pháp lut quc t ó là s tha thun gia các ch th lut quc t vi
nhau di hình thc ký kt các iu c quc t ( qui phm thành vn) ; cùng nhau tha nhn nhngtp quán quc t trong quan h gia h( qui phm bt thành vn). ây là c trng quan trng nht.
v Ch th ca lut quc t:
· Các quc gia có ch quyn:ch quyn quc gia trong lnh vc i ni là
quyn ti cao ca quc gia trong phm vi lãnh th ca mình, quyn làm lut, quyn giám sát vic thi hành
pháp lut, quyn xét x nhng hành vi vi phm pháp lut ca quc gia.
Trong lnh vc i ngoi ó là quyn c lp trong h thng quc t ,t do quan h không l thuc
vào bt c th lc nào, hai mi quan h này có quan h mt thit vi nhau,ch vì khi quc gia có quyn
ti cao trong quan h i ngoi thì mi có quyt nh trong quan h i ngoi, Quc gia là ch th c
bit khi tham gia vào hat ng t pháp quc t, c min tr v t pháp quc t: quyn min tr v
xét x, quyn min tr v tài sn, quyn min tr v thi hành án.
· Các dân tc ang u tranh giành c lp c xem là quc gia ang hình
thành, ng lên u tranh giành c lp, thành lp quc gia có ch quyn, có quyn tham gia i din ký
kt các iu c quc te vi các quc gia khác, t do không b l thuc vào bt c quc gia nào.
· Các t chc quc liên chính ph ( liên quc gia) là t chc thành lp trên s
liên kt gia các quc gia, & hat ng di s tha thun gia các quc gia (VD: LHQ, Asian, EU«).
· T chc phi chính ph c thành lp di s tha thun gia các th nhân
vi pháp nhân thì không c coi là ch th ca lut quc t, không c tha nhn ca lut quc t
(VD: Hi lut gia th gii, Hi Liên hip ph n th gii«)
· T c ách ch th ca tòa thánh Vatican tòa thánh Vatican không phi là mtquc gia, t cách ch th ca Vatican c t ra
v Bin pháp bo m thi hành lut quc t khi xây dng các iu c quc t các bên
thng tha thun các bin pháp cng ch áp dng cho các quc gia vi phm.ó là nhng quan h
mà t các ch th tha thun xây dng các bin pháp nht nh vì li ích ca chính h. Các ch th b
hi c quyn s dng mt s bin pháp nht nh cho quc gia gây hi. Bin pháp cng ch c
th hin di hai hình thc:
Ø C ng ch c á th : trên bình din quc t không có c quan cng ch
tp trung thng trc, nhng bin pháp do chính ch th ca lut quc t thc hin di hình thc cá
th, riêng l tc là ch th b hi c quyn s dng nhng bin pháp cng ch tr a hay bin pháp
t v i vi ch th gây hi cho mình (rút i s v nc, ct t quan h ngoi giao, bao vây kinh t,giáng tr«)
Ø Bin phá p cng ch tp th tc là quc gia b hi có quyn liên minh các
quc gia trên c s các cam kt phù hp chng li quc gia gây hi cho mình.
LHQ giao cho HBA LHQ có nhim v gi gìn hòa bình & an ninh ca các quc gia trong khuôn
kh tuân th hin chng LHQ, có thm quyn áp dng các bin pháp cng ch & trng pht k c
dùng v lc chng li các quc gia vi phm.
5/13/2018 Câu hoi ôn tâ p công pháp quôc tê - slidepdf.com
http://slidepdf.com/reader/full/cau-hoi-on-tap-cong-phap-quoc-te 4/14
Ngoài ra vn d lun tin b trên th gii & s u tranh ca nhân dân các nc cng là bin
pháp cho pháp lut quc t phi tuân theo.
3. So sánh iu c quc t & tp quán quc t
Øiu c quc t : c coi là vn bn pháp lí quc t do các ch th ca lut quc
t tha thun xây dng trên c s t nguyn & bình ng nhm n nh thay i hay chm dt quyn &ngha v pháp lí i vi nhau trong bang giao quc t phù hp vi nhng nguyên tc c bn ca lut
quc t
ØTp quán quc t: là qui tc x s chung c hình thành trong quan h quc t do
mt hoc mt s quc gia a ra & áp dng lâu dài trong thc tin (c áp dng t hai ch th tr lên)
v Ging nhau
ü C hai u là ngun chính ca lut quc t, là nhng hình thc cha ng các qui
phm pháp lut quc t, u có giá tr hiu lc nh nhau.
ü Bn cht nh nhau u là da trên s tha thun gia các ch th vi nhau, iu
c quc t tha thun ký kt, tp quán quc t tha thun tha nhn.
ü Ni dung ca c iu c quc t & tp quán quc t phi phù hp vi nhng
nguyên tc c bn ca lut quc t .
ü u iu chnh các quan h xã hi phát sinh gia các ch th ca lut quc t vi
nhau nh nhng quan h v chính tr, vn hóa, kinh t«
v Khác nhau
ü Hình thc th hin : s tha thun iu c quc t là ký kt nhng qui phm
pháp lut tn ti di dng vn bn,th hin rõ ràng c th, còn s tha thun ca tp quán quc t là
i n tha nhn nhng qui phm pháp lut bt thành vn
ü Quá trình hình thành Trình t lp pháp i vi iu c quc t là chính xác & c
th hn thông qua mt th tc kí kt bao gm các quá trình àm phán, san tho vn bn, thông qua vn
bn, ký iu c quc t,phê chun hoc phê duyt
ü Trình t lp pháp ca tp quán quc t thông qua s áp dng tha nhn nhng
qui tc x s trong thc tin trãi qua mt thi gian dài lp i lp li nhiu ln trong mt thi gian liên tc.
ü Phm vi iu chnh ca iu c quc t có phm vi rng hn tp quán quc t
4. So sánh lut quc t & lut quc gia
Lut quc t hin i là tng th nhng nguyên tc, nhng qui phm pháp lut quc t do các ch
th tham gia vào quan h pháp lut quc t xây dng trên c s t nguyn & bình ng, thông qua u
tranh & thng lng nhm iu chnh mi quan h nhiu mt (ch yu là quan h chính tr) gia các
ch th lut quc t vi nhau (trc tiên & ch yu gia các quc gia) trong nhng trng hp cn thit
cn thit lut quc t c bo m thi hành bng nhng bin pháp cng ch riêng l hoc tp th do
chính các ch th lut quc t thi hành hoc bng sc u tranh ca nhân dân cùng d lun tin b Thgii.
Ø V i tng iu chnh pháp lut quc gia iu chnh nhng quan h xã hi phát
sinh trong ni b phm vi lãnh th , còn pháp lut quc t iu chnh nhng quan h xã hi phát sinh
trong i sng sinh hat quc t gia các ch th lut quc t.
Ø V ch th ch th lut quc gia là th nhân, pháp nhân & nhà nc tham gia vi t
cách là ch th c bit khi nhà nc là mt bên trong quan h, còn ch th ca pháp lut quc t là các
5/13/2018 Câu hoi ôn tâ p công pháp quôc tê - slidepdf.com
http://slidepdf.com/reader/full/cau-hoi-on-tap-cong-phap-quoc-te 5/14
quc gia có ch quyn, các dân tc ang u tranh giành c lp, các t chc liên chính ph & các ch
th khác.
Ø V trình t xây dng Phá p Lut : vic xây dng pháp lut & trình t xây ng pháp
lut ca pháp lut quc gia do c quan lp pháp thc hin còn xây dng & trình t xây dng pháp lut
quc t do không có c quan lp pháp nên khi xây dng các qui phm thành vn bt thành vn ch iu
do s tha thun gia các ch th có ch quyn quc gia ca lut quc t.Ø V bin phá p bo m thi hành phá p lut quc gia có b máy cng ch tp trung
thng trc nh quân i, cnh sát,tòa án nhà tù«làm bin pháp bo m thi hành, còn pháp lut quc
t thì không có b máy cng ch tp trung thng trc mà ch có mt s bin pháp cng ch nht
nh mang tính t cng ch di hình thc riêng r hoc tp th
Ø V phng phá p iu chnh c ác ngành lut trong h thng pháp lut quc gia có
phng pháp iu chnh khác nhau còn các ngành lut trong h thng pháp lut quc t thì ch có mt
phng pháp iu chnh là s tha thun.
5. Phân tích bn cht ca lut quc t hin i trên c s so sánh vi LQT c .
Lut quc t hin i là tng thnhng nguyên tc, nhng qui phm pháp lut quc t do các ch
th tham gia vào quan h pháp lut quc t xây dng trên c s t nguyn & bình ng, thông qua u
tranh & thng lng nhm iu chnh mi quan h nhiu mt (ch yu là quan h chính tr) gia các
ch th lut quc t vi nhau (trc tiên & ch yu gia các quc gia) trong nhng trng hp cn thit
lut quc t c bo m thi hành bng nhng bin pháp cng ch riêng l hoc tp th do các ch
th lut quc t thi hành hoc bng sc u tranh ca nhân dân cùng d lun tin b Th gii.
Nh ta bit, nu nh lut quc gia u có liên quan cht ch n h tng k thut nht nh & s
phát trin ca nó gn vi mt hình thái kinh t ± xã hi c th thì lut quc t cng vy. Do nh hng
ca CM tháng10 Nga, do kt qu u tranh ca các lc lng tin b cách mng & yêu chung hòa bình
trên th gii. Lut quc t ã có nhng thay i sâu sc & thc cht là lut quc t mi v cht. Lut
quc t hin i & bn cht tin b khác hn vi lut quc t c. iu này d nhn thy qua qúa trìnhtham gia vào quan h pháp lý quc t & là ch th ca lut quc t. Lut quc t c còn có nhng
nguyên tc, ch nh phn ng nh quyn tin hành chin tranh, quyn ca k chin thng, ch nh
chim c u tiên, ch nh thuôc a, ch nh bo h«
T sau CM tháng10 Nga, Lut quc t hin i không còn là pháp lut b áp t bi sc mnh, bi
các quc gia mnh, các qui phm ca lut quc t ã & ang xây dng trên c s tha thun, àm phán,
thng lng. Do ó không mt quc gia nào có quyn áp t các qui phm pháp lut cho các quc gia
khác khi không cós ng ý tha thun ca h, ³quyn chin tranh´ không còn tn ti trong lut quc t
hin i & thay vào ó các nguyên tc, các ch nh mi ht sc quan trng, tin b, dân ch nh: cm
chin tranh xâm lc, cm dùng v lc & e da dùng v lc trong quan h quc t.
ng thi lut quc t hin i k tha & phát trin tin b thêm các nguyên tc & qui phm mang
tính dân ch ca lut quc t c nh : nguyên tc bình ng v ch quyn gia các quc gia, không can
thip vào ni b ca nhau, tn tâm thc hin các cam kt quc gia, iu này có th hin i ã loi tr
s phân bit gia các quc gia, gia các nc vn minh & các nc lc hu, gia các nc phát trin &
các nc chm phát trin. Các nc ln nh u có quyn tham gia vào quan h quc t & tr thành
ch th lut quc t hin i.
5/13/2018 Câu hoi ôn tâ p công pháp quôc tê - slidepdf.com
http://slidepdf.com/reader/full/cau-hoi-on-tap-cong-phap-quoc-te 6/14
S phân tích trên cho ta thy rng lut quc t ch có th c xây dng trên nn tng dân ch,
tin b chung & ch có trên c s c tho thun chp nhn ca tt c các quc gia. Tuy nhiên, mc
dân ch tin b ca tng qui phm lut quc t còn tùy thuc vào s tng quan lc lng gia tin b
& phn dân ch trên chin trng quc t & trong ni b ca mi quc gia.
6 .Phân tích các yu t cu thành quc gia
S tn ti ca mt quc gia ch th c bn ca lut quc t có liên quan mt thit vi hình thc t
chc nhà nc, mc dù hình thc t chc ca nhà nc rt a dng, tuy nhiên mi giai an phát
trin ca lich s nhà nc & pháp lut quc gia c tha nhn là ch th c bn ca lut quc t
Cho n nay dù cha có mt nh ngha thng nht v quc gia, tuy nhiên theo lut quc t hin
a thì coi quc gia là mt thc th ca lut quc t, quc gia phi có các tiêu chí sau:
- Có lãnh th xác nh - Có dân c n nh - Có chính ph có ch quyn- Có kh nng thit lp &
thc hin các quan h i ngoi.
ü Lãnh th quc gia là mt phn ca trái t bao gm vùng t, vùng nc, vùng
tri, di lòng t, lãnh th ca quc gia phi c xác nh rõ ràng bi ng biên gii trên t lin vi
các quc gia lân cn hay vùng không thuc quc gia nào, quc gia ó phi c xác nh trên bn a
lí hành chánh th gii vi v trí & a danh rõ ràng, tuy nhiên gia các quc gia có th có các vùng lãnh
th tranh chp, nhng m bo yu t lãnh th xác nh thì quc gia ó phi có vùng lãnh th hòan
tòan c xác nh rõ ràng thuc ch quyn ca mình.
ü Mt quc gia không th tách ri yu t con ngi ngha là có dân c n nh trên
lãnh th ó, a phn dân c phi là công dân nc s ti, sinh sng n nh lâu dài là nhng ngi có
a v pháp lí có quyn & ngha v i vi quc gia, quc gia cng thc hin quyn & ngha v ca mình
i vi công dân ca mình, có lich s truyn thng vn hóa gn bó lâu dài vi quc gia s ti.
ü Chinh ph là yu t cn phi có iu hành xã hi, có ch quyn c nhân dân
tín nhim có y ch quyn & quyn lc trong vic thc hin các quan h i ni , i ngoi, ngha là
có thc quyn iu hành quc gia trong lp pháp, hành pháp & t pháp quyt nh vn mnh chính tr
ca dân tc, t do la chn hình thc, th ch chính tr, kinh t, vn hóa ± xã hi cho t nc mình,
chính ph ó phi nm c quyn lc i ngoi ngha là nm quyn i din quc gia tham gia vào các
quan h quc t.
ü Quc gia phi có kh nng thit lp & thc hin các quan h i ngoi trong c
mt th hin vai trò mt ch th lut quc t, có kh nng v chính tr, kinh t, vn hóa ± xã hi có th
thc hin quyn quyt nh mi vn ca quc gia mà các quc gia khác không có quyn can thip,
ng thi quc gia y phi tôn trng & thc thi y các nguyên tc c bn ca lut quc t khi tham
gia vào các quan h quc t.
7. Quc gia là ch th u tiên, ch th c bn & ch yu lut quc t
Quan h pháp lut quc t là nhng quan h phát sinh tn ti & phát trin ch yu gia các quc
gia vi nhau. Quc gia là ch th u tiên, ch th trc ht xây dng pháp lut quc t. Trong quá trình
thi hành lut quc t, quc gia cng là ch th u tiên cho vic thi hành pháp lut quc t
Ch th ca lut quc t hin i là nhng thc th ang tham gia quan h pháp lí lut quc t mt
cách ôc lp có y quyn & ngha v pháp lut quc t ng thi phi gánh chu trách nhim pháp lí
5/13/2018 Câu hoi ôn tâ p công pháp quôc tê - slidepdf.com
http://slidepdf.com/reader/full/cau-hoi-on-tap-cong-phap-quoc-te 7/14
quc t mt cách c lp do chính hành vi vi phm pháp lut quc t gây ra trên c s các qui phm
pháp lut quc t. Hu ht các nhà làm lut công nhn quc gia là ch th ch yu c bn ca lut quc
t hin i bi vì :
ü Quc gia cng là ch th c bn ca lut quc t bi vì nu không có quc gia thì
bn thân lut quc t không có c s tn ti và phát trin.Khi các quc gia ra i có mi quan h mtthit vi nhau và chu s iu chnh trong quan h quc t, quc gia c coi là ht nhân ca tòan b h
thng pháp lut quc t.
ü Quc gia là ch th u tiên, ch th trc ht xây dng pháp lut quc t; quc
gia là ch th ban u ca lut quc t bi vì nó xut hin nh mt ch th u tiên ca lut quc t.
Trong quá trình thi hành lut quc t, quc gia cng là ch th u tiên cho vic thi hành pháp lut quc
t.
ü Quc gia cng là ch th c bn & ch yu trong vic thi hành áp dng bin pháp
cng ch vic tuân th áp dng pháp lut quc t .
ü Quc gia là ch th duy nht có quyn to lp ra & kh nng to lp ra ch th
mi lut quc t ó là các t chc liên chính ph.
Quc gia là ch th c bn, ch th ban u lut quc t bi vì quc gia là mt thc th bao
gm 3 yu t c bn:
· Lãnh th: là mt trong nhng yu t cn thit cho s ra i tn ti & phát trin ca mi
quc gia. Lãnh th quc gia là mt phn ca trái t bao gm vùng t, vùng nc, vùng tri, di lòng
t, lãnh th ca quc gia phi c xác nh rõ ràng bi ng biên gii trên t lin vi các quc gia
lân cn hay vùng không thuc quc gia nào, quc gia ó phi c xác nh trên bn a lí hành
chánh th gii vi v trí & a danh rõ ràng, tuy nhiên gia các quc gia có th có các vùng lãnh th tranh
chp, nhng m bo yu t lãnh th xác nh thì quc gia ó phi có vùng lãnh th hòan tòan c
xác nh rõ ràng thuc ch quyn ca mình.
· Dân c : mt quc gia không th tách ri yu t con ngi ngha là có dân c n nh
trên lãnh th ó, a phn dân c phi là công dân nc s ti, sinh sng n nh lâu dài là nhng ngi
có a v pháp lí có quyn & ngha v i vi quc gia, quc gia cng thc hin quyn & ngha v ca
mình i vi công dân ca mình, có lich s truyn thng vn hóa, ngun gc gn lin vi lãnh th mà h
ang sinh sng ,gn bó lâu dài vi quc gia s ti.
· Chinh ph : là yu t cn phi có iu hành xã hi, có ch quyn c nhân dân
tín nhim có y ch quyn & quyn lc trong vic thc hin các quan h i ni , i ngoi, ngha là
có thc quyn iu hành quc gia trong lp pháp, hành pháp & t pháp quyt nh vn mnh chính tr
ca dân tc, t do la chn hình thc, th ch chính tr, kinh t, vn hóa ± xã hi cho t nc mình,
chính ph ó phi nm c quyn lc i ngoi ngha là nm quyn i din quc gia tham gia vào các
quan h quc t, có kh nng thit lp quan h pháp lut quc t
> Khi mt quc gia áp ng c các iu kin v lãnh th,dân c n nh, quc gia có chquyn, chính ph có kh nng quan h pháp lut quc t thì k t thi im ó quc gia tr thành ch
th ng nhiên, ch th mi ca lut quc t mà không ph thuc bt k s công nhn nào.
8.Vì sao t chc liên chính ph là ch th phái sinh, th sinh không có ch quyn
Ch th ca lut quc t hin i là mt thc th ang tham gia quan h pháp lí lut quc t mt
cách c lp có y quyn & ngha v pháp lut quc t ng thi phi gánh chu trách nhim pháp lí
5/13/2018 Câu hoi ôn tâ p công pháp quôc tê - slidepdf.com
http://slidepdf.com/reader/full/cau-hoi-on-tap-cong-phap-quoc-te 8/14
quc t mt cách c lp do chính hành vi vi phm pháp lut quc t gây ra trên c s các qui phm
pháp lut quc t.
Lut quc t công nhn quc gia là ch th ch yu ca lut quc t, bên cnh ó còn các t chc
liên chính ph, các dân tc ang u tranh giành c lp & t cách ch th Vatican cng c xem là
ch th lut quc t, trong ó t chc liên chính ph là ch th phái sinh, th sinh không có ch quyn vìnhng lý do sau:
T chc liên chính ph c thành lp do s tha thun ca các quc gia, t cách ch th ca các
t chc liên chính ph có t thi im các vn bn, hin chng, iu l phát sinh hiu lc.
Quyn nng ch th ca t chc liên chính ph không ging nhau, quyn nng ó da trên các
vn bn, hin chng iu l,quy ch ca các t chc ó.
Các t chc liên chính ph xut hin & tn ti do các quc gia thành lp nên, không t nhiên mà
có, mà do tha thun ca các quc gia có ch quyn vi nhau.Các quc gia tha thun thành lp cng
nh tha thun, quyn & ngha v ca các t chc liên chính ph phi da trên c s nhng nguyên tc
c bn lut quc t hin i. Vì ch c xem là ch th ca lut quc t hin i khi các t chc nàyc thanh lp phù hp vi nhng nguyên tc c bn ca lut quc t hin i.
Các t chc liên chính ph c thành lp nhm nhng mc ích nht nh & trong nhng lnh
vc hat ng, phm vi hat ng ca t chc ó do các quc gia thành viên qui nh cho nó. Vì mi t
chc liên chính ph ch gii quyt mt công vic c th & trong khuôn kh s tha thun ca các quc
gia giao cho nó.
Ø Là ch th chuyên bit bi vì nó ch hat ng gói ghém trong phm vi hin chng
iu l ca t chc ó qui nh, nu hat ng ra ngoài iu l thì vi phm hin chng iu l ca t
chc, hat ng trong mt s lnh vc chuyên môn, trong lnh vc hat ng nht nh.
Ø Là ch th hn ch lut quc t bi vì ch th nó rng ln nhng không th so sánhvi ch th ca lut quc gia.
Ø Là ch th không có ch quyn ca lut quc t bi vì t chc quc t liên chính
ph không phi là ch th có ch quyn ca lut quc t, vì ch quyn quc gia là ch quyn c lp
trong lut quc t mà t chc liên chính ph không th có c ch quyn ó.
T cách ch th ca t chc liên chính ph có t thi im khi các vn bn hin chng, iu l
phát sinh hiu lc.
T cách ch th lut quc t cng nm trong hai phm trù nng lc pháp lut & nng lc hành vi,
tuy nhiên quyn nng ch th c gi là thuc tính t nhiên vn có ca quc gia, bi vì s tn ti ca
nó khng nh t cách ch th, không cn bt kì mt s cng nhn nào.Quyn nng ch th ca t chc liên chính ph nó không da vào thuc tính ³ t nhiên ³ vn có
nh quc gia mà quyn nng này c ghi nhn ngay chính trong hin chng, iu l thành lp nên t
chc do các quc gia tha thun thành lp.
9.Ti sao th nhân, pháp nhân không là ch th ca lut quc t hin i
5/13/2018 Câu hoi ôn tâ p công pháp quôc tê - slidepdf.com
http://slidepdf.com/reader/full/cau-hoi-on-tap-cong-phap-quoc-te 9/14
Theo các nhà làm lut quc t thì ch th lut quc t hin i là các quc gia có ch quyn, các
dân tc ang u tranh giành c lp, các t chc liên chính ph & Vatican. Ngoài 4 ch th trên lut
quc t hin i không có ch th nào khác. Vì vy th nhân, pháp nhân không c xem là ch th lut
quc t hin i .
Nói th nhân, pháp nhân không c xem là ch th lut quc t hin i vì nhng lý do sau:Ø Các t chc liên chính ph xut hin & tn ti do các quc gia thành lp nên, không
t nhiên mà có, mà do tha thun ca các quc gia có ch quyn vi nhau. Các quc gia tha thun
thành lp cng nh tha thun, quyn & ngha v ca các t chc liên chính ph phi da trên c s
nhng nguyên tc c bn lut quc t hin i. T cách ch th ca t chc liên chính ph có t thi
im khi các vn bn hin chng, iu l phát sinh hiu lc.
Ø Quyn nng ch th có gii hn c gi là ch th hn ch, vì vy các t chc
quc t khác nhau s có quyn nng ch th lut quc t không ging nhau
Ø Là ch th không có ch quyn ca lut quc t bi vì t chc quc t liên chính
ph không phi là ch th có ch quyn ca lut quc t, vì ch quyn quc gia là ch quyn c lp
trong lut quc t mà t chc liên chính ph không th có c ch quyn ó.
Trong quan h pháp lut quc t là quan h bình ng ch quyn gia các quc gia vi nhau vì khi
ngi vào bàn àm phán tha thun ký kt iu c quc t các quc gia u là nhng con ngi c th,
ây là nhng ngi c quc gia giao cho h, y quyên cho h c xây dng nên nhng qui phm
pháp lut quc t. ây là nhng con ngi luôn t li ích quc gia lên hàng u, không tính n li ích
cá nhân .Nu con ngi ó vt qua thm quyn c quc gia giao cho h thì nhng iu c quc t
s không c thc hin .
Th nhân, pháp nhân ch là ngi i din mt t chc nào ó, ngi này hot ng nhân danh
cho mt nhóm ngi, mt t chc phi chính ph, nhóm ngi này không có t cách ch th lut quc t,
không th ngang hàng vi quc gia c. Nh vy th nhân, pháp nhân không xp ngang hàng vi qucgia cho nên nó không là ch th lut quc t hin i. Vi nhng lý l trên, t chc liên chính ph là ch
th phái sinh, th sinh & ch th hn ch không có ch quyn
10.C s công nhn chính ph Defacto (chính ph thc t ó) là hp pháp
Công nhn trong lut quc t hin i c hiu là hành vi pháp lí mang tính chính tr ca quc gia
công nhn, da trên ý chí c lp ca các bên công nhn nhm th hin thái ca mình i vi ng
li ch trng chính sách, ch kinh t, chính tr, vn hoá, xã hi ca quc gia c công nhn, to
tin cho vic thit lp các quan h pháp lí quc t, mong mun thit lp quan h bình thng vi quc
gia c công nhn.
Hình thc công nhn chính ph Defacto: là hình thc công nhn chính thc nhng mc không y & toàn din có ngha là quan h vi nhau mt vài lnh vc nào ó.
Vic công nhn quc gia mi này bao hàm c vic công nhn chính ph mi nm trong quc gia
ó. ây là s trùng hp ngu nhiên ca hai th loi, song trong s trùng lp ó tn ti s i lp nhau vì
quc gia mi vn là mt ,nhng chính ph mi có th thay i. Chính ph mi ra i có 2 loi:
5/13/2018 Câu hoi ôn tâ p công pháp quôc tê - slidepdf.com
http://slidepdf.com/reader/full/cau-hoi-on-tap-cong-phap-quoc-te 10/14
Ø Chính ph hp hin hp pháp (chính ph De Jure) chính ph này c thành lp
thông qua qui nh trong hin pháp hoc trong pháp lut quc gia ó. Nhng chính ph này c thông
qua trong vic bu c, lut quc t hin i không t ra vic công nhn chính ph hp hin hp
pháp.(VD: HP Pháp qui nh 7 nm bu tng thng mt ln, tng thng không c làm quá 2 nhim k)
Ø Chính ph thc t (chính ph De Facto ): chính ph này c thành lp không phù
hp vi hin pháp & pháp lut ca quc gia ó ,c thành lp thông qua cuc o chính, lut quc thin i ch t ra vic công nhn chính ph De Facto (VD: 5/ 97 Tng quân Cavena lt tng thng
nc Côngô, làm tng thng phi t nn nc ngoài & cht nc ngoài)
Công nhn chính ph mi này không phi là công nhn ch th mi ca lut quc t mà là công
nhn ngi i din ³ hp pháp´ cho mt quc gia trong bang giao quc t.
S công nhn chính ph thc t (CP Defacto) là hp pháp phi da trên nhng tiêu chí sau:
ü Chính ph mi phi c ông o qun chúng nhdân t nguyn, t giác ng h.
ü Chính ph mi phi kh nng duy trì & thc hin c quyn lc ca mình trong mt thi
gian dài n nh, t gii quyt c các công vic ca t nc
üChính ph mi phi có kh nng kim soát c toàn b hoc phn ln lãnh th ca quc gia
ó mt cách c lp & t qun lí c mi công vic ca quc gia.
Cn c vào 3 iu kin trên, tùy thuc vào s nhìn nhn ca tng quc gia có s công nhn
chính ph thc t ó là hp pháp, iu này cng có ngha là s có nhng quc gia công nhn thc t ó
là hp pháp nhng cng có nhng quc gia s không công nhn thc t ó.
11.So sánh phê chun, phê duyt & gia nhp
· Phê chun là s ng ý chính thc ca c quan nhà nc có thm quyn ca các
bên ký kt (thông thng là c quan quyn lc ti cao ca nhà nc ó) xác nhn iu c quc t ã
có hiu lc i vi mình. Thông thng nhng iu c quc t liên quan n vn chính tr, ANQP,
biên gii lãnh th thì phi phê chun.(VD: VN vn này c qui nh ti iu 10 Pháp lnh v ký kt
thc hin iu c quc t nm 1993)
· Phê duyt là tuyên b n phng ( hành vi pháp lí n phng)ca c quan có
thm quyn trong nc công nhn mt u c quc có hiu lc i vi quc gia mình.
· Gia nhp là tuyên b n phng ca c quan có thm quyn ca quc gia, công
nhn mt iu c quc t có hiu lc i vh-ssai quc gia mình, chính thc ràng buc quyn và ngha
v ca mình i vi mt iu c quc t mà mình cha phi là thành viên ca iu c quc t ó.
vGing nhau:
P
hê chun, phê duyt, gia nhp u là hành vi n phng nhm công nhn hiu lc iu c
quc t i vi quc gia mình. Phê chun, phê duyt xác nhn iu c quc t ã có hiu lc i viquc gia mình. Gia nhp chính thc ràng buc quyn và ngha v ca mình i vi mt iu c quc t
mà mình cha phi là thành viên iu c quc t ó.
v Khác nhau:
ü V thi im Thi im gia nhp khác vi thi im phê chun, phê duyt. Phê
chun, phê duyt c thc hin i vi quc gia sáng lp ra iu c quc t, trong thi im kí kt
iu c quc t theo trình t th tc phc tp. Gia nhp iu c quc t ch din ra trong khi iu c
5/13/2018 Câu hoi ôn tâ p công pháp quôc tê - slidepdf.com
http://slidepdf.com/reader/full/cau-hoi-on-tap-cong-phap-quoc-te 11/14
quc t ã phát sinh hiu lc & ch áp dng i vi quc gia cha là thành viên tham gia ký kt iu c
quc t.
ü V phm vi : Phê chun, phê duyt din ra c i vi iu c quc t a phng
& song phng. Gia nhp iu c quc t ch din ra i vi iu c quc t a phng
ü V thm quyn(iu 32 iêu 44): Thm quyn phê chun iu c quc t thuc
thm quyn ca c quan lp pháp là s ng ý chính thc ca c quan có thm quyn (c quan quynlc ti cao) ca nhà nc ó. Thm quyn phê duyt thuc thm quyn c quan hành pháp, thng tin
hành c quan nhà nc thp hn nh Chính ph, cp B... Gia nhp thì thuc thm quyn ca c c
quan lp pháp & c quan hành pháp.
ü V mc quan trng: iu c quc t cn phi phê chun mc quan trng
cao hn, iu c quc t cn phê duyt mc quan trong thp hn.
12.Phân bit bãi b iu c quc t & hu b iu c quc t
· Bãi b hiu lc ca iu c quc t là tuyên b n phng mà quc gia a ra
tuyên b nhm chm dt hiu lc ca iu c quc t nào ó i vi quc gia mình.
· Hu b hiu lc iu c quc t là tuyên b n phng ca mt quc gia nhm
chm dt hiu lc ca iu c nào ó i vi quc gia mình mà không c qui nh trong iu c.v Ging nhau: u là tuyên b n phng mà quc gia a ra tuyên b
nhm chm dt hiu lc ca iu c quc t nào ó ôí vi quc gia mình.
v Khác nhau:
ü Tuyên b hy b iu c phi c iu c cho phép.
ü Tuyên b bãi b iu c không cn c iu c cho phép.
Có 5 c s tuyên b hy b iu c:
Ø Có s vi phm v thm quyn & th tc ký kt theo qui nh ca pháp lut trong nc ca
các bên ký kt.
Ø iu c quc t ký kt mà trong ó có mt trong các bên ch hng quyn mà khôngthc hiên ngha v.
Ø Khi xut hin iu khon Rebutsic Stantibus tc là khi hoàn cnh trong nc b thay i
cn bn các bên không th thc hin c iu c vì vy có quyn tuyên b hy b iu c.
Ø Tuy nhiên trong iu khon này không áp dng i vi các iu c v: biên gii lãnh
th, iu c mang tính trung lp nhân o. iu c mà các quc gia cam kt, nó s không ht hiu
lc c khi xy ra chin tranh.
Ø Ni dung ca iu c trái vi nguyên tc c bn ca Lut quc t
Khi các bên tha thun chm dt hiu lc ca iu c quc t trng hp này thng áp dng
cho iu c vô thi hn.
Ví d: iu c thành lp hip c Vacsava, iu c này qui nh 20 nm nhng thc hin c
15 nm thì ngi li tha thun vi nhau chm dt iu c quc t này.
13. Phân bit tuyên b bo lu & tuyên b gii thích
· Bo lu iu c quc t là tuyên b n phng ca mt quc gia a ra ký phê
duyt, phê chun hoc gia nhp iu c nhiu bên nhm loi tr hoc thay i h qu pháp lý ca mt
hoc mt s qui nh ca iu c.
5/13/2018 Câu hoi ôn tâ p công pháp quôc tê - slidepdf.com
http://slidepdf.com/reader/full/cau-hoi-on-tap-cong-phap-quoc-te 12/14
· Gii thích iu c quc t là vic làm sáng t ni dung ca iu c nhm mc
ích thc hin iu c mt cách kp thi và chính xác tránh s hiu lm và ngây mâu thun gia các
bên.
v Ging nhau: u là tuyên b n phng ca quc gia a ra nhm công
nhn hiu lc iu c quc t i vi quc gia mình
v Khác nhau:ü V mc ích Tuyên b bo lu ch nhm thay i mt h qu pháp lý, lai tr h qu pháp lí
ca mt s iu khon nht nh ca iu c quc t
Ví d: VN bo lu iu 24 công c Chicago, bo lu loi tr
Tuyên b gii thích là vic làm sáng t ni dung s tht ca iu c, thut ng ca nhng iu
khon trong iu c quc t nhm mc ích thc hin iu c mt cách kp thi và chính xác.
ü V thi im a ra tuyên b: Tuyên b bo lu c thc hin trong bt k giai on nào
ca iu c (àm phán, son tho, thông qua, ký kt, phê chun, phê duyt, gia nhp) .
Tuyên b gii thích c thc hin khi iu c quc t ã phát sinh hiu lc & khi có tranh chpxy ra (tc là trong quá trình thc hin iu c quc t)
ü V th loi Tuyên b bo lu ch c áp dng i vi iu c quc t a phng mà không
cm bo lu, còn tuyên b gii thích iu c quc t thì c áp dng cho c iu c quc t song
phng & a phng
Tuyên b bo lu din ra c quan có thm quyn theo lut nh, Tuyên b gii thích do ch th gii
thích
ü V gi á tr phá p lí Tuyên b bo lu có giá tr pháp lí trên bình din quc t. Còn tuyên b gii
thích do mt quc gia n phng a ra.
ü V ý ngha Tuyên b bo lu nu c chp thun thì có giá tr pháp lí quc t còn tuyên b
gii thích iu c quc t thì không có giá tr pháp lí.
14.Bo lu iu c quc t ây là mt quyn hay là s u tiên
Bo lu iu c quc t là hành vi n phng ca mt ch th lut quc t tuyên b nhm thay
i hay loi tr h qu ca mt hay mt s iu khon nht nh ca iu c, nhng iu khon ó
c gi là iu khon bo lu.
Bo lu iu c ây là mt quyn & quyn này không phi là quyn tuyt i, bi vì có nhng
hn ch sau:
Ø Bo lu không din ra vi iu c song phng bi vì trong nhng iu c songphng thng tha thun ý chí ca hai quc gia vi nhau. Trong trng hp mt bên nào ó không
thc hin ni mt s iu ca iu c thì ây là li ngh mi ca bên i phng, nu c bên di
phng ng ý. Nu không ng ý thì không thc hin c quyn bo lu.
Ø i vi nhng iu c a phng mà có iu khon qui nh hoc các bên tha
thun ming vi nhau rng không cho phép bo lu thì quyn bo lu không c thc hin. i vi
nhng iu c nhiu bên trong ó ch qui nh cho phép bo lu mt hoc mt vài iu khon c th
nht nh nào ó thì quyn bo lu không c thc hin i vi nhng iu khon còn li. i vi
5/13/2018 Câu hoi ôn tâ p công pháp quôc tê - slidepdf.com
http://slidepdf.com/reader/full/cau-hoi-on-tap-cong-phap-quoc-te 13/14
nhng iu c cho phép t do la chn mt hoc mt s nhng iu khon nào ó bo lu thì
quyn bo lu cng không c thc hin i vi nhng iu khon không phù hp vi mc ích và i
tng ca iu c.
Khng phi là quyn u tiên vì không th có s u tiên mt iu khon ca mt iu c quc t
i vi mt quc gia nào khác.Quyn bo lu din ra trong bt k giai an nào ca quá trình ký kt iu c, tuy nhiên nu iu
c qui nh iu c này ch phát sinh hiu lc sau khi phê chun nhng quc gia li tuyên b bo lu
t nhng giai on u ca quá trình ký kt iu c quc t thì khi phê chun quc gia ó nhc li iu
khon bo lu mi có gía tr pháp lý.
Quc gia có quyn bo lu thì cng có quyn rút bo lu hay hy b bo lu trong bt k thi im
nào xét thy cn thit.
Bo lu có giá tr mt nm k t khi a ra tuyên b bo lu mà không có quc gia nào phn i.
Thc tin bo lu ca VN:
VN bo lu nhng iu khon iu c qui nh phi a nhng tranh chp bt ng v vic gii
thích hoc áp dng iu c ra trc tr s quc t gii quyt hoc thông qua mt th tc gii quyt
bt buc khác bt k các bên tranh chp có ng ý hay không.
VN ta bo lu nhng iu khan ca diu c quc t không phù hp vi nhng quan im mang
tính cht ch o ca nhà nc ta
Ví d: Nguyên tc mang tính cht ca VN là bình ng nam n mà công c v ngi ph n khi
ly chng nc ngoài mc nhiên mt i quc tch ca mình iu này i ngc li vi nguyên tc nam n
bình ng cho nên VN ã bo lu công c trên.
VN bo lu nhng iu khon hn ch s tham gia ca mt s quc gia & phong trào gii phóng
dân tc
Ví d: iu 48, 50 ti Công c viên 1961 v quyn u ãi và min tr ngoi giao...Ch nhng
quc gia nào không phi là thành viên ca Liên hip quc thì c Liên hip quc cho phép tham gia thì
mi tr thành thành viên ca iu c trên.
15. So sánh gia ngi hai quc tch & không quc tch
· Ngi có hai quc tch là tình trng pháp lí ca mt ngi xét cùng mt lúc mang
quc tch ca hai quc gia khác nhau.
· Ngi không quc tch là tình trng pháp lí ca ngi không là công dân ca quc
gia nào.v Ging nhau
Do pháp lut ca các nc có qui nh khác nhau v cách thc hng & mt quc tch. Do kt
hôn, li hôn nhn làm con nuôi mà có yu t nc ngoài. Ngi 2 quc tch là h c hng quc tch
mt nc nhng cha mt quc tch, còn ngi không quc tch là do h thôi quc tch c nhng cha
c nhp quc tch mi.
5/13/2018 Câu hoi ôn tâ p công pháp quôc tê - slidepdf.com
http://slidepdf.com/reader/full/cau-hoi-on-tap-cong-phap-quoc-te 14/14
v Khác nhau
ü i vi ngi có hai quc tch: c hai nc mà h mang quc tch u coi ngi ó
là công dân nc mình dn n hu qu bt li cho ng s, khó khn trong vic yêu cu c bo h
ngoi giao, các quc gia u coi h là công dân dn n tranh chp quyn bo h ngoi giao i vi
ng s.
ü i vi ngi không quc tch: không c hng quyn & ngha v công dân cabt k quc gia nào. Không c hng quyn & ngha v theo nhng iu c quc t mà quc gia s
ti dành cho ngi nc ngoài. Không c hng bo h ngoai giao ca bt k nc nào, do vy a
v pháp lí ca ngi không quc tch rt thp kém.
ü i vi ngi hai quc tch thì nhng quan h thuc i tng iu chnh ca t
pháp quc t thì áp dng nguyên tc quc tch hu hiu , c th coi ngi hai quc tch là công dân mt
trong hai nc & cho phép nc ó bo h ngoi giao cho ngi ó .
ü i vi ngi không quc tch thì pháp lut quc gia phi qui nh v nhng iu
kin thun li hn n gin hn v mt th tc ngi ó có th gia nhp quc tch vào nc mình.