cau chuyen dong y tap5 - benh tieu duong

Upload: huy-bui

Post on 15-Feb-2018

225 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

  • 7/23/2019 Cau Chuyen Dong Y Tap5 - Benh Tieu Duong

    1/127

    KH CNG Y O VIT NAM

    Cu chuyn ng yTp 5

    Phn tch nhng bi thuc kinh nghimng y

    Cha bnh tiu ngv bin chng

    C NGC

  • 7/23/2019 Cau Chuyen Dong Y Tap5 - Benh Tieu Duong

    2/127

    2

  • 7/23/2019 Cau Chuyen Dong Y Tap5 - Benh Tieu Duong

    3/127

    3

    Phn tch nhng bi thuc kinh nghimng y :

    Cha bnh tiu ng

    v bin chng

  • 7/23/2019 Cau Chuyen Dong Y Tap5 - Benh Tieu Duong

    4/127

    4

  • 7/23/2019 Cau Chuyen Dong Y Tap5 - Benh Tieu Duong

    5/127

    5

    Phn tch nhng bi thuc kinh nghim ng y

    Cha bnh tiu ng v bin chng

    Chng ta thng c thi quen khi bbnh, gp bn bhay ngi thn thuc chmch cho mt toa thuc gia truynca gia nh tng cha khi ging nhbnh m mnh ang

    mc phi mnh ung thxem sao. i khi mnh dng mayra khi bnh, c khi li khng thy bt m khng hiu ti sao.

    V toa thuc c vit ra sau khi thy thuc chnmch ch p dng ring cho bnh nhn , da trn nhngbin i ri lon chc nng ph tng ca mi ngi mikhc. Thy thuc ng y gii va phi bit tm ra s mtqun bnh kh ha ca tng phno theo bt cng vkh,huyt, hthc, hn nhit, biu l, va phi bit tnh dc caloi cy cno vtnh, kh, vtng loi, liu lng bao nhiucho vo cthti lp li qun bnh kh ha chc nng tngph, nhthth bnh sht.

    Nu nhng bi thuc c kt qa, m em p dng

    li cho nhng bnh nhn khc c cng bnh chng v mchbnh m thy thuc cho l ging nhau, li c kt qa nhthti ny sang i khc, th chnh l nhng bi thuc kinhnghim nhn gian.

    Mt thy thuc gii, sau khi chn bnh bt mchcho mt bnh nhn, nu bnh nhn a cho thy thuc mttoa thuc gia truyn hay toa thuc kinh nghim m bn mnhung khi bnh, hi ththy thuc xem mnh c dngc khng, thy thuc cng phi i chng v thuc trongtoa c ph hp vi chng bnh ca ngi bnh khng miquyt nh cho dng hay khng, v thy thuc phi gii thchti sao dng c hay ti sao khng dng c. Cho nn

    chng ta khng phi l thy thuc lm sao dm bo m toathuc kinh nghim nhn gian y c hp vi bnh ca bnmnh hay khng m mch gip. Bi l m nhng bi thuckinh nghim nhn gian dn dn mt i s tin cy ca bnhnhn.

    May mn thay, ngy nay khoa hc tin b, ngnhkhoa hc thc nghim tin vo lnh vc phn cht dc tnh

  • 7/23/2019 Cau Chuyen Dong Y Tap5 - Benh Tieu Duong

    6/127

    6

    cy cv tri qua nhiu cuc thnghim cho thy nhiukt qa ng tin cy, th dngy xa mt ngi bnh c triuchng c kh kht, ung nhiu khng kht, ngi nng,u cng, da kh nga, gi xc da, vt xc lu lnh,nhng du hiu ngy nay ty y cho th mu v o phuyt skt lun l bnh tiu ng v p huyt cao, nhngthy thuc ng y khng gi tn bnh nhty y, m gi theochng bnh ca tng ph, th d nh chng nhit thnh nito, chng kh m lng h, chng can thm m h, chngm dng lng h, chng tiu kht...v cho toa thuc phhp vi chng bnh, bnh nhn c khi bnh m khngcn bit con s chnh xc p huyt cao bao nhiu, lngng trong mu bao nhiu. Nhng v thuc trong toa cty y em phn cht, th nghim trn th, tim vo th chotng lng ng trong mu hay cho tng p huyt, sau chch vo thdung dch chit sut t dc tho m ng ydng, u nhn thy hot cht trong dc tho y c tc dnglm gim ng huyt hoc lm hp huyt. Ctip tc thnghim trn nhiu v thuc ng y khc, cc nh khoa hctrn khp thgii c nhiu nhng cuc thnghim khc nhauu cho nhng kt qa ging nhau vtnh dc ng y theo

    tiu chun ty y. Nhng hiu bit v tnh dc ng y dokinh nghim cha bnh nhiu i li, tuy l nhng cu rtngn ngi nhng vn y ngha rt c gi tr cho ccthy thuc i sau dng i chng trliu lm sng. Cni vi chng ta, nhc nhng phn tch theo ty y cho tngloi dc tho ghi trong bi thuc kinh nghim nhn gian,chng ta mi c thtmnh so snh li hi ng dng xembi thuc no ph hp vi chng bnh ca mnh mt cchtng i chnh xc ng tin cy hn. Nhng trc ht chngta phi bit triu chng bnh nhthno mi gi l bnh tiung, bnh ang giai on no, v nguyn nhn ti saogy ra bnh tiu ng theo cch nhn tng hp ca ng ty

    y :

  • 7/23/2019 Cau Chuyen Dong Y Tap5 - Benh Tieu Duong

    7/127

    7

    1-DU HIU CA NGI SP B BNH TIUNG.

    Bnh tiu ng l mt loi bnh thuc v dinhdng thng gp la tui 40 tr ln, ng y gi l bnhTiu kht v i tho ng.

    Du hiu n ng, t nhin mp ph vai, c vngc.

    Du hiu phntnhin bo ph hng, i, hocbo ph mt, cv trn thn mnh c vt rn da mu ta kmtheo huyt p cao.

    A-NGUYN NHN :

    1- n nhiu cht ngt, ko, bnh mt, chocolat, tri cy nghp, ru, nc ngt, thi quen ung nc nhiu.. tt cnhng yu ttrn lm tng cn, nhng t vn ng chn taychuyn ha nng lng dtha ca cth.2- Do chn thng s no, do ng chm tn thng tysng, do thi kthai nghn n dtha cht bt, cht ng,

    cht bo.3- Do bin chng ca bnh quai b, thng hn, bnh lao.4- Do xo trn tuyn ni tit nhbnh cng gip lm tngcalci gy ra bu c.5- Do bnh ty tng thuc tkhng thu np cht ngt c.6- Do xo trn schuyn ha ca gan, trong gan c nhiu ct nh ru, c ph, thuc l, cholesterol, lm gan tngchuyn ha ng vo mu dtha.7- Do tng ng huyt nguyn nhn do tng tit hormoneglucocorticoid ca v tuyn thng thn thuc hi chngCushing c du hiu long xng, mt mi, teo c, rm lngmt.8- Do lm dng thuc corticoid, ACTH, v thuc li tiu.

    B-TRIU CHNG chung :

    Khi bnh cn nh, cthbnh thng khng c triuchng g kh chu, chkhi no thmu v nc tiu lc mi bit mnh c bnh tiu ng.

  • 7/23/2019 Cau Chuyen Dong Y Tap5 - Benh Tieu Duong

    8/127

    8

    C thlc i, bnh thng lng ng trong mut0,8 -1,0 gram/lt. Khi bbnh, ng trong mu s c t1,5-3,0 gram/lt v ng trong nc tiu t vi gram n100 gram/lt.

    Trng hp khng pht gic kp iu chnh li vnn ung, bnh stin trin v hin r nhng du hiu ngy gi l BA NHIU : Kht nc ung nhiu, n nhiu, tiunhiu.

    Kht, ung nhiu : Ngi b bnh tiu ng cmthy kh hng kht nc, cthbt phi ung nc rt nhiutrong ngy .

    n nhiu :n rt nhiu m c th c suy yu dnn gy m, sc khe yu, tnh dc yu km.

    Tiu nhiu : Tiu ra t 2 n 10 lt nc tiu mingy, khi tiu nc tiu ni bt lu tan nht l ln tiu utrong ngy vo bui sng ,bt ni ln sau hn na gi mitan. Khi bnh nng hn th slng nc tiu ra nhiu hn slng nc ung vo lm c thsuy nhc gy m do mtnc.

    C- BIN CHNG :

    Bnh tiu ng c th s km theo nhng binchng hi n chc nng ca thn nhbnga vng cquansinh dc, nu hi n chc nng ca gan slm mmt, auvng mc, mt ko my, mt cm, glocme, nu hi nchc nng ca ph s d b nhim trng ngoi da gy mnnht, llot, khi da btry xc, hoc phng slu lnh, nuhi n chc nng tun hon huyt thuc tm v tm bo slm tng p huyt, nu hi n chc nng thn kinh th da thtcm thy c ni au nhc hoc t mt cm gic hoc bi litkh vn ng.

    2-PHN LOI BNH CHNG :

    A.BNH CHNG CHUNG KHI MI PHT :

  • 7/23/2019 Cau Chuyen Dong Y Tap5 - Benh Tieu Duong

    9/127

    9

    u nng, l , mt mi, mun ng, nng nhctrong u c, da kh sn lnga, kht nc, mau i, hngkh do to kh ca phbkt nhit lu ngy.

    ng y phn loi bnh chng din tin phn nh quah tam tiu theo ng kinh ca cc tng ph thnh 3 giaion tin trin ca bnh c lin quan n bnh tiu kht vi tho ng.

    B.BNH THNG TIU :

    Trc ht khi bnh cn thng tiu c du hiuli kh nt rt lm cho b kht phi ung nhiu nc mkhng kht.

    Gc ca bnh tiu ng do chc nng gan c nhitt sinh phong ha xung ln tim lm tim nng v au, tmthuc ha gp phong ha hi phkim lm kh kit tn dchtrong phi, nn kim khng sinh thy khin c thnng phtnhit, mi ,li, ming v da kh nng phi tng cu cunc ung bn ngoi gip thn thy c ch ha catm, nhng ung vo bao nhiu cng khng c chham ngc li cn bha vng t chy ht, ng y gi l

    chng Tm ha khc phkim, cho nn phi cng kh ( tocng thm to ) v vy ung hoi vn thy kht mi gi lbnh tiu kht.

    C.BNH TRUNG TIU :

    C du hiu mau i, n rt nhiu, da tht vn teogy, ra m hi, i tin kh, tiu nhiu do kh ha ca tkhng hp th.

    Nguyn nhn do tm ha bnhit t truyn xung vthlm bao tnng kh cng nht nung, thc n vo baotbt chy tiu ha nhanh khng bin thnh cht bnn

    mau i, khi bnh cn trung tiu th n nhiu m vn m,bao t cng bn trong v hay i tiu nhiu ln, mi ln ratng t mt.

    D.BNH HTIU :

  • 7/23/2019 Cau Chuyen Dong Y Tap5 - Benh Tieu Duong

    10/127

    10

    C du hiu nng st trong ngi, thm nc, ungnhiu, vnh tai kh nt, tiu ra cht c nh m, bp chnteo, i ng nng ndo thn dng ( chc nng thn ) khngchuyn ha, nguyn nhn do thn thy hbi ml phkimang btm ha thiu t, phi kh nng nn khng sinh thynui thn, do thn thy khng sc c chha, phitng ung nc bn ngoi vo, nhng ha t lm tm hkhng giao ha xung mnh mn tam tiu ha thy khcho nn nc ung vo by ht xung ra ngoi theo bngquang. Khi bnh h tiu cn nh th ung vo bao nhiunc tiu ra by nhiu, nc theo tlung vo mt tiu ramt. Khi bnh nng ung vo mt tiu ra hai, ngha l n rtthm nc d tr trong c th theo ra lun lm cho c thmt trng lng gy m dn cho n kit sc .

    E.PHN LOI BNH TIU NG THEO CHNG :

    a-Chng nhit thnh ni to :

    Du hiu lm sng :Ming kht, ung nhiu, n nhiu mau i, ngi vn

    m, tiu nhiu, nc tiu vng, sc li , mch sc ( nhit).

    i chng trliu :Phi t m thanh nhit, trong bi thuc phi c

    nhng vnhSinh a, Mch mn ng, Hoa phn l chnh.

    b-Chng kh m lng h:

    Du hiu lm sng :Ming kht, ung nhiu, tiu nhiu, ngi gy m,

    i tin khi bn khi tiu chy, sc li nht, mch tsc.

    i chng trliu :Phi ch kh dng m, trong bi thuc phi c

    nhng vnhHong k, Hoi sn, Sinh a, Ngvt, Thinhoa phn l chnh.

  • 7/23/2019 Cau Chuyen Dong Y Tap5 - Benh Tieu Duong

    11/127

    11

    c-Chng can thn m h:

    Du hiu lm sng :i tiu nhiu ln, lng nc nhiu, u vng, hoa

    mt, nhc mi lng gi, nam di tinh, nkinh nguyt khngu, sc li nht, mch tsc.

    i chng trliu :Phi tbcan thn, gim tiu tin, trong bi thuc

    phi c nhng vnhThc a, Hoi sn, Kt, Ngvtlchnh.

    d-Chng m dng lng h:

    Du hiu lm sng :Bnh lu ngy cha khi khin i tiu nhiu ln,

    ra nhiu, hng kh, li kh, chn tay lnh, slnh, yu sinhl, mch tv lc .

    i chng trliu :

    Phi n dng, tm b thn, trong bi thuc phic nhng v nhHong k, Thc a, Hoi sn, Sn th lchnh.

    3. IU DNG :

    Bit cch nghngi v chn la nhng thn ungng theo nhu cu cthcn cho mi giai an ang bbnh.

    A.NGHNGI :

    Phi ngh ngi ni thong kh mt m tinh sch,

    tm mt mi ngy, n ung chng mc.B.iu chnh bng N UNG phng bnh :

    Khi c du hiu bnh thng tiu nn n hoc ungmp ng, rau m, bnh bt, b ngt, l sen..

  • 7/23/2019 Cau Chuyen Dong Y Tap5 - Benh Tieu Duong

    12/127

    12

    Khi c du hiu bnh trung tiu nn nu ckhoaimi ( hoi sn) vi ht sen,n tng tnh hp thngca tnui cbp lm gim lng ng trong mu vtrong nc tiu.

    Khi c du hiu bnh htiu nn nu nc u env rqua lu(rqa da ni cn gi l Thin hoa phn hayqua lu cn ).

    4-NHNG MN N THAY THUC PHNG VCHA BNH TIU NG :

    A-Phng bnh bng nc ung :

    1-Phng bnh v cha bnh bng mp ng :

    a-Ngy dng 1-2 qa mp ng cn xanh bht nu chn,n ci ung nc mi ngy.

    b--Mp ng phi kh tn bt :

    Cha bnh i tho ng do bao t nhit, huyt p cao,khng phthuc insulin :Dng qa mp ng cn xanh thi mng phi kh, tn bt.Mi ngy ung 12-20g chia lm 2-3 ln ung sau ba n vinc.m.

    Chc li cho ngi bbnh tiu ng c thn nhitcao, ngi nng, ckh kht, p huyt cao, bnh thuc thcnhit. Ngi b thc chng khi dng n mt thi gian thykho, lng ng v p huyt n nh th ngng, nu ungtip bnh trthnh hchng lm cthsuy nhc thm.

    Chng chnh :Khng c li cho ngi b bnh tiu ng thuc h nhit,hchng, tim suy, ngi lnh, p huyt khng cao, nu dngn lng ng v thn nhit xung thp lm cho ngi yusc, chn tay bn rn, chng mt, bing n, mt tim.

    Phn tch cng dng ca Mp ng theo ty y :

  • 7/23/2019 Cau Chuyen Dong Y Tap5 - Benh Tieu Duong

    13/127

    13

    Mp ng hay kh qua c tn l Momordicacharantia L. c cha cc glucoside triterpenic, cc cht hng huyt, cc protein, cc acid amine, cc lipid, cc sct, cc vitamine B1,B2, PP, E, Bta caroten, cc cht khongCa, Mg, Cu, Fe, Zn, cc hp cht lectin..

    Khi thnghim cho chut trng ung ng glucose45 pht trc khi cho ung dch p qa mp ng ri o lilng glucose trong mu thy gim. N lm ng huytgim v lm tng tnh hp th dung np glucose m khngphthuc insulin c iu trhoc phthuc vo shp thglucose qua rut v c lin quan n tc dng ngoi ty tng (t).

    Phntch theo ng y :Qa v l mp ng c v ng, tnh hn ( lnh

    mt), ht c vng ngt, tnh m, c tc dng thanh nhit,nhun trng, bthn, gim tiu kht, li tiu.

    Qump ng dng lm thuc mt, cha hst, ibut ra t mt, bnh ph thng do gan nhit. Qump nunc tm trrm sy cho trem.

    L mp ng kh 12g tn bt ha vi nc dng

    lm thuc ung kt hp vi l ti gi nt p trn nht sngty nhim c.

    Hoa mp ng phi kh tn bt ung cha au baotnhit, lot.

    Nc p ca l liu cao c c dng gy nn, trgiun sn, hoc p vo chvt rn cn.

    Cht ng vo tim, tnh hn ca mp khc ch tmha t nn ha t khng hi c phkim, lc phkh sphc hi lm chng kh ckht nc khng cn na, khi phkim mnh s sinh thy giao xung thn nui thn. Thny thy skh ha thnh thy kh qua mnh mn tam tiuln tm khc cht nhit trong tim v phc hi skh ha

    thy ha c qun bnh. Tnh dc ca mp ng cn iuha tvlm tiu cht cng kh nng bao t, lm ht khtnc, trvp bkhi tht, trthp nhit, tiu sng ph, ngntiu chy v tr thp thc cht ngt. Khi bbnh tiung th t h khng hp th v chuyn ha c chtng, nn cht ng ctri theo trong mu khin mu tng

  • 7/23/2019 Cau Chuyen Dong Y Tap5 - Benh Tieu Duong

    14/127

    14

    nng khi ng ln men lm tm thm nhit t truynxung thn theo htam tiu nn lng ng cng c trongnc tiu, trong khi tng tkhng chuyn ng nuicbp v da tht, khin cthmt mi, da tht teo gy, chonn mp ng l v thuc tr tiu ng rt cng hiu t tnhit tm lm ht tiu kht, gip tng t tng tnh hp thcht ngt.

    2-Phng bnh v cha bnh bng rau m :

    Dng 30-40g rau m ti luc n nh rau, hoc nhai sngvI t mui, hoc gi vt lc ly nc ung, hay trn vi dudm n nhrau trn.

    Phn tch cng dng ca Rau m theo ty y :Rau m c tn khc l lin tin tho, tn khoa hc l

    Centella asiatica (L.) Urban c cha triterpen, tinh du, cchp cht polyacetylen, flavonoid, steroid, du bo, acidamine..

    Phn tch theo ng y :Rau m c vng hi ngt, mi thm, tnh mt dng

    thanh nhit, gii c, st trng, cm mu, tiu vim, litiu, nhun gan.

    Cng dng dng cha st, mn c, bnh gan vngda, th huyt, chy mu cam, to bn, tiu rt but, kh hbch i, mt sa, cha phong lao, cm mo au u,amygdale, mt , au rng au gan do siu vi, eczema, mnnga, ho g, ung nc rau m dng lm gii kht, p l raum gi nt cm mu, cha vt thng, bong gn gyxng.

    3-Phng v cha bnh bng bnh bt :

    Qa xanh thi mng phi kh, sc 8-12g ung nhtr.

    Phn tch cng dng ca Bnh bt theo ty y :Bnh bt c tn khc l o tin, tn khoa hc l

    Annona reticulate L.

  • 7/23/2019 Cau Chuyen Dong Y Tap5 - Benh Tieu Duong

    15/127

    15

    Ht c cha nhiu cht acetogenin reticulatain,squamocin c c tnh vi cn trng.

    L c cht acetogenin annoreticuin.Vthn vrc cc alkaloid anomontin c c tnh

    i vi tbo.R c cc alkaloid acqualin, acid kaur 16-en-19 oic

    c tc dng khng khun cha lv nhim khun h hp. Haiacetogenin mi l annoreticuin v isoannoreticuin c tc dnggit tbo ung thphi, ung thkt trng ngi v ung thbch cu dng lympho chut trng..

    Phn tch theo ng y :Ton cy bnh bt c vcht, c c ht v vthn

    st trng. Qa bnh bt chn n c, vhi cht, t ngt,khng thm. Qa xanh cha nng st, tiu chy, kit l, giunsn, st khun ng h hp, nhng c gy dng ngoi da,gii c bng dch qa chanh, nn bnh bt thng dng r.

    4-Phng v cha bnh bng tr ng sen ti :

    Dng 200g ng sen ra sch, gi lc ly 150g nc, un si

    ung thay tr, ngy 3 ln.

    5-Phng v cha bnh bng tr gng sen kh :

    Dng gng sen kh 50g sc nhnhtr kh, nu vi na ltnc cho si , ung thay tr, ngy 3 ln.

    Phn tch cng dng ca Sen theo ty y :Sen c tn khc l lin, tn khoa hc l Nelumbo

    nucifera Gaertn.Tm senc cht liensinin lm hp huyt v mt loi

    alkaloid khc khng kt tinh chuyn liensinin di dng

    amoni bc 4 c tc dng hp huyt ko di lu hn, chngkch ng lon thn kinh gy hung d tng ng viamineazin trong iu trtm thn phn lit m khng c ct nh thuc amineazin, tm sen cng c tc dng an thnnhng yu hn tc dng ca l sen. Nhsenc tc dng cchtcu vng.

  • 7/23/2019 Cau Chuyen Dong Y Tap5 - Benh Tieu Duong

    16/127

    16

    L sen c cht nuciferin tc dng c ch thn kinhtrung ng chng vim, gim au, ho, an thn, ko di gicng, tng thnh phn sng chm delta, gim thnh phn sngnhanh bta, tng trng lc c, gii co tht c trn, c chlon nhp tim gy ra bi calci clorid v n lm tng ngngkch thch tm trng v tng giai on trca ctm nhvtm tht, chng chong, cha chy mu nhi tiu tin ramu, xut huyt di da, chn rng chy mu.

    Phn tch theo ng y :Tm sen gi l lin tm, c vng, tnh lnh, vo

    kinh tm, c tc dng thanh tm ha, iu nhit, cha tmphin mun ngi hm hp kh chu, t ng, kht, thhuyt.

    L sengi l lin dip c vng, tnh mt vo 3 kinhcan tvlm thanh thli thp, cha tc ngc nng st, tn, chhuyt.

    Ht sengi l lin nhc, gng sen ly qul linphng, Ht sen trng (qusen bc bvl lin thch) c vngt, tnh bnh, vo 3 kinh tm tthn, c tc dng bthkm n, dng tm tr mt ng hi hp, c tinh, cha dimng tinh, sp trng (lm cht rut ) cha kh hi kit l.

    Hoa senc vngt ng, tnh m lm an thn v cmmu.

    Tua senbht go u gi l lin tuvcht, tnhm, vo 2 kinh tm-thn, c tc dng ctinh, ch thn cha dimng tinh, thanh tm trmt ng, chhuyt cm mu khi lmbng, thhuyt.

    Gng senv ng sen hay thn rl lin ngu, c vng cht, tnh mt, tc dng nh thuc ngv li tiu, thulim, cm mu khi i tiu tin ra mu, tcung xut huyt,bch i, chy mu cam..

    6-Nc tr u en, rqua lu :

    u en, Rqua lu mi th1 lng, nu ung nhnc trmi ngy lm tng chc nng thn gip thn dng chuynha.

    Phn tch cng dng cau en theo ty y :

  • 7/23/2019 Cau Chuyen Dong Y Tap5 - Benh Tieu Duong

    17/127

    17

    u enc tn khoa hc Vigna cylindrica (L.)Skeels,cha 24,40% protein, 1,70% lipid, 53,30% glucid, 4%cellulose. Trong 100g u c 5mcg Vit.A, 0,5mg Vit.B1, 0,21mg Vit.B2, 1,8mg Vit.PP, 8mg Vit.C, 970mg lysine, 310mgtryptophan, 1160mg phenylalanine, 56mg Ca, 354mg P, 6mg Fe.. N c tc dng chng oxy ha mc va phi, litiu.

    Phn tch theo ng y :u enc vngt nht, tnh bnh mt, bgan thn,

    bhuyt trphong, thanh thp nhit, hkh, li tiu, gii c,tiu kht.

    Phn tch cng dng ca rQua lu theo ty y :Thin hoa phnhay Qua lucn gi l da tri, da

    ni, tn khoa hc Trichosanthes kirilowi Maxim. R tn btdng ngoi treczema, nc hm rqua lu ra vt thng.Trong rqua lu c cha cc protein nhKarasurin A,B,C,c tnh km mnh dlm sy thai, trichosanthin v TAP-29c hot tnh chng u bu, virus kcHIV (Nghin cu caThorup John E CA,1996), cc polysaccharide gm glycose,

    galactose, fructose, manose, xylose lm h ng huyt vchng tng ng trong mu.

    Phn tch theo ng y :Qua lu c vngt ng tnh mt, vo hai kinh ph

    v, tc dng thanh ph nhit, ha m, nhun ph, hottrng.Rqua luc vngt chua, tnh mt, ging ha sinhtn dch, li sa, cha nhit bnh, tiu kht, vng da, au v,trd, lnga, sng ty.

    7-Ung nc sc bng i (ct ln) ung thay tr.

    Dng ton cy bng i brly 40g , C thnu chung vihoi sn, rqua lu , mi th10g, sc ung thay tr.

    Phn tch cng dng ca Bng i theo ng ty y:Tn khoa hc Lantana camara L. cha cc hp cht

    triterpen, acid, tinh du.. L hi c c, c mi hi, tnh mt,

  • 7/23/2019 Cau Chuyen Dong Y Tap5 - Benh Tieu Duong

    18/127

    18

    tc dng khng khun, chng st rt, hst, tiu sng, nhngc cha triterpenoid pentacyclic gy mt hi cho gan, sctriu chng chn n, to bn, vng da, nhy cm vi nhsng. Hoa c vngt nht, tnh mt c tc dng cm mu, tiung. Rc vngt du, ng, tnh mt c tc dng hst,gii c, tiu c, gim au.

    8-NcCy tm phng ti.

    Dng 60g.cy ti. Sc ung mi ngy.

    Phn tch cng dng Cy tm phng theo ng ty y :Tn khoa hc Cardiospermum halicacabum L., tn

    khc l xoan leo, phong thuyn ct, c vng hi cay, tnhmt, c tc dng gim au, tiu sng, thng, lng huyt, giic, mau lm lnh vt thng. R lm ra m hi, li tiu,khai v, nhun trng, cha vim ng niu, ph thn, thpkhp, tiu ng.

    9-Tr Ht qa vi rng phi kh, tn bt.

    Dng 50g ht qa vi rng phi kh, tn bt, hm nc siung thay tr.

    Phn tch cng dng ca Ht qa vi rng theo ng ty y :Tn khoa hc Syzygium cuminii (L.) Skeels, tn khc

    l hu phc nam, cha cc flavonoid cha tiu ng, dng lkh sc theo t l2,5g trong 1 lt nc. L vi rng vcay,ng, the, tnh m, vo 2 kinh tv lm lI t, tiu thc litiu ha, kh tr, to thp, lm long m suyn, b ph,cm ho suyn, thng trung tin. L vi rng nu nc ungnh l vi, mi ngy dng 8-10g. Qa vi rng c bn chnhmt loi tri cy,n ngon nhqa roi ( mn ).

    10-Nhn sm, Rqua lu, tn bt :

    Bi thuc cha tiu ng, thiu kh, mt ng : MI th 3ch, nghin thnh bt. Ung mi ngy nhtr.

  • 7/23/2019 Cau Chuyen Dong Y Tap5 - Benh Tieu Duong

    19/127

    19

    Phn tch cng dng ca Nhn sm theo ty y :Tn khoa hc Panax ginseng C.A.Mey. tng cng

    qa trnh hng phn ca vi no, khng mt mi, ci thingic ngr rt, tng sc khng chng c ca cthnhbnhim chiu x, nhim virus, cy ghp ung th, nhim cru, carbon, thiu oxy, sc in hoc cng bg b, thcy tuyn thng thn tit hormone corticosteron thc yqa trnh phn hy ng, tng cng chuyn ha nnglng c tc dng lm tng hm lng erythropoietin trongty sng, thc y qa trnh tng hp acid mucleic, proteintrong tbo gan, tinh hon, ty xng v tng hp albumintrong huyt thanh.

    Phn tch theo ng y :Nhn sm vngt, hi ng, tnh n vo cc kinh t,

    ph, tm, c tc dng i bnguyn kh ngtng, phc mchcthot, sinh tn, an thn, trt kh, minh mc, khai tm chtr, tng th lc tr lc, tr thkh, ho hen, tim p hi hp,tn thng tn dch, ming kht, i ng, suy nhc cth, mt mu, thtit t.

    11-Ph cch, Tiu hi tn bt :

    Cha bin chng tthn suy, tiu nhiu ca bnh tiu ng:Ph cchngm ru sao, Tiu hi sao mi v100g, tn btlm vin, mi ngu ung 5g, ngy hai ln.

    Phn tch cng dng ca Ph cchtheo ty y :Tn khoa hc Psoralea corylifolia L.,trong ht cha

    hp cht flavonoid chng kt tp tiu cu, hot chtbakuchiol chng u bu, c hn hp psoralen v isopsoralencha bnh bch bin khng do giang mai, cc nguyn bo sc

    ten c kch thch lm cho da trnn hng ho.

    Phn tch theo ng y :Ph cchvcay, ng, mi thm hc, tnh nng vo

    3 kinh t, thn, tm bo c tc dng bmnh mn ha, npthn kh, cha au lng, t thn h, mi gi, tiu tin nhiu,

  • 7/23/2019 Cau Chuyen Dong Y Tap5 - Benh Tieu Duong

    20/127

    20

    kh h, hot tinh, lit dng, thuc b cho ngi gi, chac bnh lang ben c ngun gc giang mai gip da trnnhng ho. Ht ph cchdng lm thuc nhun trng, kchdc, trgiun, li tiu, cho xut mhi khi bst, cha thiumu do thiu nng to mu ca ty xng. Bt nho lmthuc bi da cha vim da, bch bin, vy nn.Chng chnh :Ngi m hha vng, tiu ra mu, i tin to bn khngnn dng.

    Phn tch cng dng ca Tiu hi theo ty y :Tn khoa hc Foeniculum vulgare Mill. cha cc

    glucoside, acid petroselinic lm gim cholesterol trong mu,chng co tht, gim p huyt nh, c ha tan cao tronglipid c chdng Ca2+ i vo v dphng s tng thmca Na+ v phong bdn truyn thn kinh, trtim.

    Phn tch theo ng y :Tiu hi c v cay, mi thm, tnh m, vo 4 kinh

    ph, thn, t, v, tc dng l kh, khhn, au y bng, nkhng tiu, nn ma, tiu chy, au lng do thn suy, ng

    c thc n.Chng chnh :m hha vng khng dng c.

    12-Rtm xun

    Cha i tho ng, kht ung nhiu, i dt nhiuln,i dm :Dng 20-30g rkh sc ung thay tr trong ngy.

    Phn tch cng dng ca Rtm xun theo ty y :Tn khoa hc Rosa multiflora Thumb. cn c tn l

    hoa hng di, d tng vi.. Qa cha multiflorin A,B v dubo, c vchua, tnh bnh, thanh nhit, hot huyt, li thy,gii c, dng lm thuc nhun trng, li tiu mnh, chaphong thp nhc mi, hnh kinh au bng, kinh nguytkhng u, l gi p vt thng l lot, bong gn. Hoacha astragalin, l cha Vit.C, Cht multiflorin gy tiu chy,

  • 7/23/2019 Cau Chuyen Dong Y Tap5 - Benh Tieu Duong

    21/127

    21

    lm hlipid huyt, cholesterol, c chhin tng ngng tptiu cu do ADP, chng vim, gim au.

    Phn tch theo ng y :L c v ng cht, tnh hn, thanh nhit, ha trc,

    thun kh, ha v, cha ho, nng ngc, tm phin, ming kht.Rc vng cht, tnh mt dng thanh nhit, gii

    c, li thp, khu phong, hot lc, cha bnh chy mu mi,bnh tiu kht i tho ng, tiu nhiu ca ngi gi.

    13- Dng dch p hnh ty :

    Lm gim ng huyt, p huyt cao, vng da :Dng na chnh ty p ly nc, mi sng ung l mungvi nc pha long.

    Phn tch cng dng ca Hnh ty theo ty y :Tn khoa hc Allium cepa L. Trong 100g hnh ty

    c 88g nc, 1.8g protid, 8.3g glucid, 0.1g cht x, 0.8g chttro, 38 mg Calci, 58mg phosphor, 0.8mg st, 0.03 mgcarotene, 0.03mg Vitamine B1, 0.04mg B2, 0.2mg PP, 10mg

    Vit.C, cc mui khong khc nh Na, K, S,I,Si., H3PO3..ngoi ra cn cc hot cht khc nh methyl disulfid. Allylmonosulfid, cc acid amine, v ngoi c kaempferol ,saponin.

    Phn tch theo ng y :Theo kinh nghim c truyn ca nhiu nc, hnh

    ty ngoi vic dng lm gia v, cn dng cha bnh tygiun sn, tiu chy, kch dc, iu kinh, long m, vt thngllot, so, thm tm, vim phqun, au bng y hi, autai, st, ho, nhc u, p huyt cao, vng da, tiu ng.

    14-Bch thc, Cam tho :

    Cha tiu ng, ho kht, chn gi au nhc, kh co dui,au bng:Bch thc 8g, Cam tho 4g, sc hoc tn bt ung chia 2ln trong ngy.

  • 7/23/2019 Cau Chuyen Dong Y Tap5 - Benh Tieu Duong

    22/127

    22

    Phn tch cng dng ca Bch thc theo ty y :Tn khoa hc Paeonia lactiflora Pall., tn khc l

    Mu n trng, cha hot cht paeoniflorin, oxypaeoniflorin,albiflorin, benzoyol paeoniflorin, hp cht triterpen,flavonoid, c tc dng khng khun, kch thch co bp, khngcholin, gim au, iu kinh.

    Phn tch theo ng y :Bch thc c vng chua, hi cht vo 3 kinh can

    tph, cha au bng, t ldo rut co bp, lng ngc au,chn tay nhc mi, nhc u, hoa mt, vim mch huytkhi, tc mch mu no, kinh nguyt khng u, b kinh,xch bch i, tiu kh.

    Phn tch cng dng ca Cam tho theo ty y :C hai loi mang tn khoa hc Glycyrrhiza uralensis

    Fisch. v G. glabra L. Cha 4-6% cht v c carbohydrat (glucose v saccharose ), 3-5% manitol, tinh bt 25-30%, lipid0,5-1%, asparagin 2-4%, nha 5%, c ngt gp 60 lnsaccharose, nu phi hp vi ma ngt c thtng gp 100ln. Glycyrhizin gm c 2 phn tacid glucuronic v 1 phn

    tacid glycyrhetic cu to gn ging nhcortisone c nhiung phn cha c bnh Addison, c tc dng chuyn hacc cht in gii, ginatri v clorid trong cthlm tng phuyt, gip sbi tit kali. trong cy, glycyrhizin tn ti dng mui Ca v Mg. Cam tho c tc dng gy trn tnh, cchthn kinh trung ng, gim thnhit, gim h hp, gimho, gii co tht c trn, cha lot ng tiu ha bao tvrut, bo vgan khi bvim gan, tng tit mt, chng dng,gii c mnh i vi c t ca bch cu, ca c, ca ncrn, ca strychnine, ca un vn, ca cocain v chlorathydrate. Cam tho dng chung vi cortisone lm gim tcdng ca cortisone.

    Phn tch theo ng y :R cam tho bc v ngt, tnh bnh, sng c tc

    dng gii c, tha, chch cam tho loi tm mt sao vngc tc dng n trung, nhun ph, iu ha cc vthuc. Ringcam tho cha cm ho, mt ting, vim hng, mn nht, au

  • 7/23/2019 Cau Chuyen Dong Y Tap5 - Benh Tieu Duong

    23/127

    23

    bao t, a chy, ngc. Chch cam tho btvhnhc,a lng, thn thmt mi, km n.

    15-Cbm nga, Bch qa :

    Cha tiu ng, vim thn, thiu mu no.Cbm nga ( Kim ty tho ) 60g, Bch qa 12 ht. Sc ung.

    Phn tch cng dng ca Cbm nga theo ng ty y :Cbm nga c cn gi l kim ty tho vngt, nht,

    tnh hi mt, li thy, thng lm, thanh nhit, lng huyt,cha nhim khun tit niu, vim thn, thy thng, i but,i vng, i ra dng trp, tiu ng, vim gan, hong n,st, cm mo.

    Phn tch Bch qa theo ty y :Tn khoa hc ginkgo biloba L. tn khc l Ngn

    hnh, cha cc flavonoid quercetin, kaempferol visorhamnetin c tc dng gin mch chng co tht dohistamine v bari clorid gy ra, bo vgan lm gim peroxyha gc tdo-lipid gy ra bi ciclosporin A, tc dng chng

    oxy ha ca huyt tng ko di thi gian, chng tn thngm no, khi thiu mu cc b no v tim, iu ha lulng mu no v tim, cha ph no do cc cht c hi thnkinh, tng tr nh, ci thin chc nng tin nh v thnh gic,gim au, c chcc vi khun.

    Cao bch qa tiu chun ha vi liu 120mg c tcdng ging nhdihydroergotoxin vi liu 4,5mg c tc dngiu trbnh tc mch ngoi bin lm au, i ng kh khn,chng mt tai, ic, sa st tr tu.

    Phn tch theo ng y :Trong y hc dn gian, Bch qa dng trgiun, thc

    , vim phqun, vim mi mn tnh, cc kh, vim khpv ph chn tay, xanh tm u chi do vim tnh mch.

    16- Dng quchui ht cn xanh :

    Cha tiu ng, mmt, to bn, cao p huyt, sn thn :

  • 7/23/2019 Cau Chuyen Dong Y Tap5 - Benh Tieu Duong

    24/127

    24

    Dng qa chui ht cn xanh 30g sc ung hng ngy.

    Phn tch cng dng ca Chui ht theo ng ty y :Tn khoa hc Musa brachycarpa Back. Tn khc l

    chui cht, cha sn thn, bng quang, dng 30-50g quchut cht thi mng sao vng h th ri sc 4 chn cn 1chn ung mi ngy, hoc hm nc si ung nh tr mingy th gian 1 thng c kt quva c tc dng gii c,kch thch tiu ha. Nc tit ra t thn cy chui ht chatiu ng, quchui ht cha tiu ng, vim thn, cao phuyt.

    17-Rau bnc, Rqua lu :

    Cha tiu ng, tiu kht :Rau b nc, RQua lu, mI v15g, tn bt ho vi saung.

    Phn tch cng dng ca Rau bnc theo ty y :Tn khoa hc Marsilea quadrifolia L., tn khc l t

    dip tho, cha nc, protid, glucid, carotene, vit.C, cyclau,

    acid nucleicdenol c tc dng li tiu lm tng 20% lngnc tiu hn bnh thng.

    Phn tch theo ng y :Rau b nc c v ngt, hi ng, tnh mt, thanh

    nhit, li tiu, tiu sng, gii c, nhun gan, sng mt, trntnh. L loi rau n sng, xo, luc, nu canh. Cha cbnh vim ph thn, sn thn, bng quang, tiu ra mu, tiung, st cao, vim gan, vim kt mc, vim li au rng,nht v, tc tia sa, kh h, bch i.

    18-Sm cun chiu, Bch qa :

    Cha tiu ng, tiu kht :Sm cun chiu, Bch qa mi th 30g. Sc vi 1 l maheo.

    Phn tch cng dng ca Sm cun chiu theo ng ty y

  • 7/23/2019 Cau Chuyen Dong Y Tap5 - Benh Tieu Duong

    25/127

    25

    Tn khoa hc Spiranthes sinensis ( Pers.) Ames ,tnkhc l Bn long sm, cha 6 hp cht thuc nhmdihydrophenanthren t tn l sinensol A-F. C vngt, nht,tnh bnh, tm, dng kh, lng huyt, gii c, nhunph, cm ho, tiu ng.

    19-Ci xoong :

    Dng ci x lch xoong trn du dm, hoc ung nc prau ti.

    Phn tch cng dng ca Ci xoong theo ty y :Cn gi l x lch xoong, tn khoa hc Nasturtium

    officinale R.Br., ngoi 93,7% nc cn c cha cc thnhphn khc nhprotid, glucid, cellulose, iod, Vit.C, A, Calci,mangan, natri, kali, st, km, magnesium, ng, phosphore,c cht sulfat kali hydrogen c mi vc bit cha ho, cmt loi sulfur l gluconasturtiosid dng mui d b thyphn thnh glucose.

    Phn tch theo ng y :

    L loi rau n sng hoc nu chn n cha bnh,v hi cay, tnh mt thanh huyt, gii c. Cho nn cixoong c tnh khng khun tng bi niu, tr ho, lao phi,vim ph qun mn tnh, kh hng, cm lnh bnh thiuVit.C, bnh tiu ng, bnh ngoi da, i sn. Gi p buc, polyp mi. Ung nc p rau ti hay n rau trn sngc kt qa cha bnh hn l nu chn sbmt hot cht.

    20-Cam tho t :

    Mi ngy dng 8-12g dc liu kh ca ton cy camtho t, tn thng mi l thcam tho, cam tho nam, nu

    sc ung nhtr.

    Phn tch cng dng ca Cam tho t theo ty y :Tn khoa hc Scoparia dulcis L. trong c cha hp

    cht Amellin ging nh insulin cha bnh albumin niu,ceton niu, ng niu, ng huyt, nhng n lm gim

  • 7/23/2019 Cau Chuyen Dong Y Tap5 - Benh Tieu Duong

    26/127

    26

    lng ng trong mu v nc tiu t t n mc bnhthng v lm tng hng cu. N cng lm tng mc dtrcht km bh thp ngi i tho ng, lm gim hmlng st trong huyt thanh cng cc cht to ceton trongmu, tng tnh hp thprotein, gim mtrong m m, chacc bin chng khc ca bnh tiu ng nh lm lnh ccvt thng llot ngoi da lu lnh, vim vng mc.

    Phn tch theo ng y :C vng ngt, tnh mt, b t, nhun ph, thanh

    nhit, gii c, gii kht, an thn.

    21-Chua me l me :

    Dng chua me l me nu canh chua c hay canh chua raumung.

    Phn tch cng dng ca Chua me theo ng ty y :Tn khoa hc Biophytum sensitivum (L.) DC.,ton

    cy cha mt loi mui oxalat kali, v mt cht ging insulincha tiu ng.

    L loi rau dn gian dng n nu canh n chabnh tiu ng, n c vchua, tnh mt thanh nhit, li tiu,tiu vim.

    22-Tri nhu :

    Rthi nhphi kh sc nc ung 10-20g thay tr, sau 15ngy c kt qa.

    Phn tch theo ty y :Tn khoa hc Morinda citrifolia L. Vrnhu cha

    morindon di dng glucoside. R cha acid rubicloric,

    alizarin alpha, methyl ether..Qa cha t tinh du c acidhexoic, octoic, paraffin v ester ca alcohol ethylic vmthylic. Nhu c tc dng h p huyt, gin mch, ikhng vi tc dng gy tng p huyt do adrenalin,noradrenalin v lm mt tc dng ca nicotin.

  • 7/23/2019 Cau Chuyen Dong Y Tap5 - Benh Tieu Duong

    27/127

    27

    Phn tch theo ng y :Qa nhu chn n vi mui c tc dng gip tiu ha

    nhun trng, li tiu, iu kinh, cha sung huyt, tr, xuthuyt no. Nc p tqa cha ho st, tiu kh, i ng,giun sn, kinh nguyt khng u.

    23-Tr cngt :

    Mi ngy ung 10g l cngt chia lm 4 ln trong ngy.ngoi thtrng c bn sn gi tr cngt.

    Phn tch cng dng ca Cngt theo ty y :Tn khoa hc Stevia rebaudiana (Bertoni )Hemsley.

    L c ngt cha cc ent-kauren diterpen glycoside nhsteviosid, rebaudiosid A,B,C,D,E, dulcosid, steviobiosid, ccc vngt khc nhau, nhng c ngt 150-300 ln ngma. C tc dng hng huyt, glycogen gan gim. Thnghim trn nhng ngi b bnh tiu ng thy glucosehuyt gim 35%, c tc dng thgin mch, v mch tiu cuthn, tng bi niu v tng thi trnatri. Nu ngi cao phuyt,ung tr cngt lin tip 30 ngy thy p huyt ctm

    trng ln tm thu gim khong 9.5%.

    Phn tch theo ng y :C ngt c v ngt rt m, cha c bnh tiu

    ng, c khnng lm gim nhu cu cht ngt v cht btnn c tc dng cha bnh bo ph. ng ngt trong cngthin nay thay thng saccharose trong knghlm bnhko.Chng chnh :Khng dng cho trng hp ngi gy m suy nhc v nphn hy cht bt lm cho ngi gy m suy nhc thm.

    24-Bcng anh :

    Phn tch cng dng ca Bcng anh theo ty y :C hai loi, loi c tn khoa hc Lactuca indica L.

    cn gi l cy dip di, cy mi mc. Cha khong 90%nc, cn li l protid, glucid, x, tro, caroten , vit.C, cht

  • 7/23/2019 Cau Chuyen Dong Y Tap5 - Benh Tieu Duong

    28/127

    28

    ng chnh l lactucin v lactucopicrin, beta amyrin,taraxasterol, germanicol. C tc dng c ch men oxy hakhperoxydase v catalase.

    Loi khc tn khoa hc Taraxacum dens-leonis Desf.Gi l bcng anh thp hay bcng anh Trung quc, chaflavonoid ton phn, nha, tinh du, pectose, acid bo, sp, ctc dng khng khun, virus, virus bnh u b, nm, chngamip, tc dng trn nhp thv bin h hp, chng tboung thtrn biu m mi, thanh qun, ung thbch cu dnglympho, tbo sarcom 180 v tbo gy u gan, gim glucosehuyt.

    Phn tch theo ng y :Bcng anh Lactuca c v ngt, hi ng, tnh hn

    gii nhit c, tiu vim, thanh nhit, tn kt, iu trtvut ha, sng v, p xe, trng nhc, mn nht.

    Loi B cng anh thp Taraxacum c v ngt, hing, tnh bnh, hi hn, vo kinh tv, thanh nhit, gii c,lng huyt, tiu ung, thng sa li tiu, n ngon, cc loibnh v gan mt, cc bnh v tiu ha, suy thn, sn thn,cholesterol huyt, x va ng mch, bnh ngoi da, thp

    khp, thng phong, suy nhc thiu mu..Chng chnh :

    Khng dng trong trng hp m h, trng nhc hayung nht vm.

    25-Nc ung Thin mn :

    Mi ngy dng 6-12g dy tc tin ( Thin mn ) di dngthuc sc., ung nhnc tr

    Phn tch theo ty y :Tn khoa hc Asparagus cochinchinensis (Lour.)

    Merr., Hot cht chnh l saponin steroid, sau khi thy phncho cc ng glucose, rhamnose v xylose. Rcthin mncha polysaccharide, cc amine tdo nhasparagin. Thn vl cha rutin, glycoside. Cc hot cht ny c tc dng khngkhun, c chmen dihydrogenase ca tbo bnh bch culympho cp tnh, t bo bnh bch cu mn tnh v t bo

  • 7/23/2019 Cau Chuyen Dong Y Tap5 - Benh Tieu Duong

    29/127

    29

    bnh bch cu n nhn. Dch chit thin mn c tc dngkch thch shot ng ca interferon.

    Phn tch cng dng ca Thin mn theo ng y :Tn khc l Thin mn ng, dy tc tin, c vngt,

    ng, tnh i hn, vo cc kinh ph thn, tm, nhun to,thanh ph, li tiu, sinh tn, ha m tc phi, cha ungth phi, h lao, ho, th huyt, nhit bnh, tiu kht ing, tn dch hao tn, to bn.

    26-Nc sc Kt:

    Dng 6-12g k t (ht cy cu k ) sc nc ung nh trmi ngy.

    ng y nh gi K t l loi thuc b ton thn, lm hcholesterol, h ng huyt, h p huyt, bo v gan, lmchm s lo suy, dng cho c th suy nhc, can thn msuy, tinh huyt km, thn kinh suy nhc, tr nhkm, lnggi mi au, hoa mt, thlc gim, di tinh, i ng.Chng chnh :

    Khi c bnh ngoi t, thc nhit, th, tiu chy th ngngkhng c dng.

    27-Tr a ct b :

    Dng 10-15g a ct b (v r cy cu k )nu 500cc nccn cn 200cc, ung nhtr mi ngy.Tim thuc bc c bn bt a ct b ng thnh gi sn nhgi tr, cho vo 2 ly nc hm nng 10 pht cho tan ngmthuc l ung c.

    Dng trong trng hp hlao triu nhit, ra mhi trm

    ,ho hen, nn ra mu, chy mu cam, tiu ra mu, i ng,cao p huyt, mn nht.

    28-Tr tiu kht a ct b kt:

  • 7/23/2019 Cau Chuyen Dong Y Tap5 - Benh Tieu Duong

    30/127

    30

    Nu chung 20g a ct b , 20g kt vi 500cc nc cn cn300cc, nc thuc c vhi ng ngt dung hn.

    a ct b v cu kttuy cng mt cy l phn qa v phnr, nhng a ct b l v thuc ng, hn, thanh l hnhittrong gan thn, ch tinh kh, tr th huyt, tiu ra mu, auu, au bp tht. Cu k tth vngt, tnh bnh, tuy thnhphn ng cao nhng li lm h ng trong mu v cnhiu cht b dng gip nhun ph, dng gan, b thn,sng mt. Kt hp li th cha c chng ming kh kht,kht nc, n lm cho sinh nc ming v lm cho chn tayht mt mi uoi.

    29-Nc sc Hong k:

    Dng 6-12g dng sng hay 3-9g dng chn, sc nc ungmi ngy.

    Cha thn h, vim thn tiu cu mn tnh, i tho ng,i c, phong thp, au xng.

    30-Tr H th :

    Tr gi H th c bn sn pha nc ung.Lm hlipid huyt v cholesterol, dphng xmngmch, bgan thn, bmu, cha thn suy, gan yu, mt ng,thiu mu, au lng, kh h, lm en ru tc.Chng chnh :Ngi c p huyt thp v ng thp khng dng c hth, king hnh ti, cci.

    31-Nc sc ht m :

    Ht m ( 4-8g ) sc ung.

    Cha tiu ng, kh tiu, ho, v bnh him mun nam n.Chng chnh :Ngi ga thn suy km hay tiu m khng nn dng.

  • 7/23/2019 Cau Chuyen Dong Y Tap5 - Benh Tieu Duong

    31/127

    31

    32-Nc vquda hu :

    Vqa da hu thi nh300g nu vi 300cc nc cho sik, vt vra cho vo 30g kt, v 9g ng sm, nu cn cn200cc. Ung nhnc gii kht thay tr..

    B.Phng bnh bng thc n :

    1- Phng v cha bnh bng canh b ngt :

    Dng 100g rau ngt nu canh vi gi sng n thng xuyn.

    Phn tch cng dng ca Rau b ngt theo ty y :B ngt cn c tn bngt, rau ngt, tn khoa hc l

    Sauropus adrogynus (L.) Merr. C cha nhiu cht dinhdng hm lng protein cao gm 79,80g nc, 7,80gprotein, 1,80g cht bo, 6,90g carbohydrate, 1,90g cht x,vit.A 10000 n v, B1 0,23mg, B2 0,15mg, C 136mg, Ca234mg, P 64mg, Fe 3,10mg, ngoi ra cn c lysine,methionin, valin, tryptophan, phenylalanine, threonin, valin,

    leucin, isoleucin.

    Phn tch theo ng y :L rau ngtc vngt, tnh mt. Rc vngt nht

    hi ng, tnh mt, c tc dng lng huyt, hot huyt, giic, li tiu, cha st nhau, ta li, i dm, tiu kh, nghtbng quang.Chng chnh :Nc p rau ngt ti lm co bp t cung, dng chabnh st nhau sau khi sanh, nn phnc thai cm dng.

    2-Canh hoc ch khoai mi ht sen :

    Dng 100g khoai mi, 50g ht sen nu canh tht, xngheo. Hoc khoai mi kh trong tim thuc bc bn gi lhoi sn, nu chung vi ht sen, cho t ng phn n nhch.

  • 7/23/2019 Cau Chuyen Dong Y Tap5 - Benh Tieu Duong

    32/127

    32

    Phn tch cng dng ca Khoai mi theo ty y :Tn khoa hc Dioscorea persimillis Prain et Burkill,

    Khoai mi cha 63,25% tinh bt, 6,70% cht m, 0,45%cht bo c gi trdinh dng qy ng sau go v bp ng,ngoi ra n c cha thnh phn mucin l mt protein nhtallantoin, cc acid amine arginin, cholin v men maltase, menny c khnng thy phn ng rt ln, hi phc chc nngco bp ca nhu ng rut tng hp th v chuyn hang.

    Phn tch theo ng y :Khoai mi tim thuc bc gi lHoi snhay Sn

    dc, vngt, tnh bnh, vo cc kinh ph, t, v, thn chatvhnhc, thiu mu, n ung km tiu ha, vim rutkinh nin, tiu chy lu ngy khng khi, phi yu, ho, sinhtn dch, tng thlc, sinh cbp, nc ming, bthn chadi tinh, i ng, bch i, chng kht nc, m hitrm.

    3-Canh b ng, khoai mi :

    Dng b ng 150g, Ckhoai mi 100g, tht heo nc bm nhp mui 100g. B ng, khoai mi sc thnh ming nh, cho300cc nc un nh la cho nh, ri cho tht vo quy un khi canh si th n c.

    4-Canh b ao, gi u xanh :

    Dng b ao xanh 2.,5 kg gt vthi ming nh, gi uxanh 100g, tht heo nc bm nhp mui va . Cho thtvo ni vi 250cc nc un si nh la, khi tht chn ,bbv gi u xanh vo quy u cho canh si th n c.

    5-n ch bp ng non nu vi cmi :

    Dng bp ng non cn ti bo ht ly 200g cho thm 100gckhoai mi, nu hi sn st, c vhi ngt n nhch.

    6- Canh rau khoai lang :

  • 7/23/2019 Cau Chuyen Dong Y Tap5 - Benh Tieu Duong

    33/127

    33

    Dng 200g rau khoai lang luc, nm mui cho va lmcanh n mi ngy.

    Phn tch cng dng ca Khoai lang theo ng ty y :Tn khoa hc Ipomoea batatas (L.) Lamk. cha cc

    protein, acid amine, pectic, cht khong Ca, Mn, Kali, Na,Phosphor, Clor, Sulfur, Fe, Iode, Cu, Zn, cc enzyme, chtbo, cht x, l cha vit E, c hot tnh c chmnh aldosereductase thy tinh thtrong bnh tiu ng, khng nm,vi khun.

    Khoai lang c v ngt tnh bnh, c tc dng b,nhun trng lm phn mm khng au bng. Dng 1 ckhoailang sng gi nh, chnc si ung vo sng sm chato bn. n khoai chn i tin sthng.

    7-Chou xanh :

    Dng 50g u xanh cn v, 50g go tnu chung thnhcho n mi ngy cha tiu ng, kht nhiu, ung nhiutiu nhiu .

    8-Cho L ma heo :

    Dng l ma heo 1 ci, Hoi sn 60g, d120g. Nu cho ntrong ngy.Cha tiu ng km theo sn mt .

    9-C dic hp l ch kh :

    Hai con c dic 300g lm sch, bvy vy, p mui, l chkh 6g lt bc chung quanh con c em hp cch thy, khichn, bl ch ra chn c.n lun 5 ngy.

    10-Cho k :

    Ht k 200g, bt bp 50g nu vi 300cc nc un nh la,khuy u n khi chn n vi mui .C thnu chovi tht heo nc xay.n vo bui sng mi ngy.

  • 7/23/2019 Cau Chuyen Dong Y Tap5 - Benh Tieu Duong

    34/127

    34

    11-Canh ht u chiu ( u cc ro ).

    Vv qa ht u chiu 50-100g luc lm canh n .

    Phn tch cng dng ca Ht u chiu theo ng ty y :Tn khoa hc Cajanus cajan (L.) Millsp., cha nhiu

    protein, amineo glucoside cajamineose c tc dng iu trbnh thiu mu tbo hnh lim, Phenylalamine cha tronght c hiu lc c chspht sinh hng cu hnh lim, lectin,cajaflavanon, globulin, arabinan, cc men urea, du bo, ccacid linoleic, caprylic, laureic, oleic v eicosenoic.

    Ht u chiu l ngun protein c dng lm thcphm, vqa u cn xanh dng lm rau n. n ht sng lmxut m hi. Ht v r cha st, vim phi, gii c, chabnh lu, au rng li, tiu thng, tiu m. R thi mngngm cha ho vim hng.

    12-Canh rau cu k:

    Dng 200g l cu k nu canh vi gi sng.n ci ungnc.

    L Cu k c tc dng gii nhit, thanh lc mu,cha cc chng au nhc xng khp v bnh lnga ngoida do nng trong ngi hay nhim trng, nht c, to bn.

    13-Canh tht a ct b :

    Dng a ct b, trn b, thn khc mua tim thuc bc,mi v10g nu canh vi 250g tht ( mt trong cc loi sau :d, cu, gan cu, gan heo..)

    bdng cthbm lu suy nhc gy yu.

    14-Cho dht sen:

    Dng 50g d, 20g ht sen v 100g tht heo nc xay nuthnh cho.L mn n cho nhng ngi cthgy yu suy dinh dng.

  • 7/23/2019 Cau Chuyen Dong Y Tap5 - Benh Tieu Duong

    35/127

    35

    15-n ktkh :

    C thn t30-50g ktkh mi ngy nhnho kh.

    Khi dng n nn mua loi ht to, chn gi, nu n kh cthbbn hoc sqa ngt th ra sch ri b trong ly chnc si vo ngm cho nra trong 5-10 pht, mc n cciln nc. Mi ngy dng n tng cng hmin dch tngcng tr nhcho ngi ln tui.

    5-NHNG BI THUC KINH NGHIM CHA BNHTIU NG CA NG Y :

    Ngoi ra trong nhn gian cn nhiu bi thuc kinhnghim gia truyn khc, nu em phn tch tnh dc theo tyy hay ng y cng u c gi tr cha bnh tiu ng,nhng ti sao li khng thng nht mt toa m phi nhiu toanh vy th lm sao bnh nhn b tiu ng nh chng tabit cch dng. Tht ra ng y c mt phng php chnmch bnh v vit toa c nguyn tc. Mch bnh no cn phicha u tin th phi dng v thuc tng ng vi bnh chm lng nhiu hn gi l chn qun (=vua, v thucchnh), v thuc no c cng nng gip v thuc chnh cpht huy tnh dc ti a cho mnh hn ln th c chnlmthn, vthuc no dng ph t gia gim sc cng phhay c hi ca thuc c chn lm t, v thuc no dnthuc n ni bnh cha c chn lm sgigi l sth hm lng thuc t hn. Khi bi thuc c vit ra, ngita sc tn tt ca vthuc tvthuc chnh trc. Th dnhbi thuc Lc va hong gm c a, linh, n, t, th,dc.

    Sau y chng ta stham kho n nhng bi thuckinh nghim khc cng dng cha bnh tiu ng vbin chng, tin vic nghin cu c trn bi thuc,chng ti khng ngi lp i lp li nhng phn tch ng tyy ca cc v thuc c trong bi thuc trnh mt thi gi

  • 7/23/2019 Cau Chuyen Dong Y Tap5 - Benh Tieu Duong

    36/127

    36

    ca c giphi tm li nhng vthuc phn tch nhngtrang trc :

    Bi thuc th1 :

    Bi thuc cha i tho ng do tm nhit, khtung nhiu, cao p huyt :

    Sa sm, Thin mn, Mch mn, Hoi sn, Bch binu, d, mi v12g, Tm sen 8 g.

    Bchung 4 chn nc sc cn cn gn 1 chn ( 8phn 10 chn), mi ngy ung mt thang cho n khi ngikhe mnh, o lng ng trong mu xung mc bnhthng th ngng.

    Cng dng ca sa sm :

    Phn tch theo ty y :Tn khoa hc Glehnia littoralis F.Schmidt ex Miq. R

    c cha panaxydol, furocoumarin, tinh du, cc loi acidtriterpenic , c tc dng gim au, hst, iu chnh phc hi

    co bp ca tim mch lon nhp, lm tng p huyt, tng hhp khi ct dy thn kinh ph v tc dng trn vn tn ti.Cht polysaccharide ca Sa sm Bc ging nhhydrocortisone c tc dng c chmin dch.Phn tch theo ng y :

    Sa sm Bc v ngt, hi ng, tnh hi hn vo haikinh phv, c tc dng dng m, thanh ph, phnhit hokhan lu ngy, lao phi m ln mu, ch v, sinh tn, khm.

    Cng dng ca Thin mn :

    Phn tch theo ty y :Tn khoa hc Asparagus cochinchinensis (Lour.)

    Merr., Hot cht chnh l saponin steroid, sau khi thy phncho cc ng glucose, rhamnose v xylose. Rcthin mncha polysaccharide, cc amine tdo nhasparagin. Thn vl cha rutin, glycoside. Cc hot cht ny c tc dng khng

  • 7/23/2019 Cau Chuyen Dong Y Tap5 - Benh Tieu Duong

    37/127

    37

    khun, c chmen dihydrogenase ca tbo bnh bch culympho cp tnh, t bo bnh bch cu mn tnh v t bobnh bch cu n nhn. Dch chit thin mn c tc dngkch thch shot ng ca interferon.

    Phn tch theo ng y :Tn khc l Thin mn ng, dy tc tin, c vngt,

    ng, tnh i hn, vo cc kinh ph thn, tm, nhun to,thanh ph, li tiu, sinh tn, ha m tc phi, cha ungth phi, h lao, ho, th huyt, nhit bnh, tiu kht ing, tn dch hao tn, to bn.Cng dng ca Mch mn :

    Phn tch theo ty y :Tn khoa hc Ophiopogon japonicus (L.f.) Ker.-

    Gawl. Tn khc l Mch mn ng, tc tin, c 5 loiglucoside tc dng hng huyt, chng vim cp tnh vmn tnh, gy teo tuyn c, c ch tng i kh trn phcu, tcu vng.

    Phn tch theo ng y :

    Mch mn c vngt, hi ng, tnh mt, c tc dngnhun ph, cha ho khan, vim hng, lao phi nng m vchiu, st cao, tm phin kht nc, cm mu nhmu cam,th huyt, lm mt tim, thanh nhit, cha kh ng, li tiu,thiu sa, iu ha nhp tim, to bn, lnga, bnh gan, thnv rut.

    Cng dng ca hoi sn :

    Phn tch theo ty y :Tn khoa hc Dioscorea persimillis Prain et Burkill,

    Hoi sn cha 63,25 % tinh bt, 6,70% cht m, 0,45% cht

    bo c gi trdinh dng qy ng sau go v bp ng, ngoira n c cha thnh phn mucin l mt protein nht allantoin,cc acid amine arginin, cholin v men maltase, men ny ckhnng thy phn ng rt ln, hi phc chc nng co bpca nhu ng rut tng hp thv chuyn ha ng.

  • 7/23/2019 Cau Chuyen Dong Y Tap5 - Benh Tieu Duong

    38/127

    38

    Phn tch theo ng y :Khoai mi tim thuc bc gi lHoi snhay Sn

    dc, vngt, tnh bnh, vo cc kinh ph, t, v, thn chatvhnhc, thiu mu, n ung km tiu ha, vim rutkinh nin, tiu chy lu ngy khng khi, phi yu, ho, sinhtn dch, tng thlc, sinh cbp, nc ming, bthn chadi tinh, i ng, bch i, chng kht nc, m hitrm.

    Cng dng ca bch bin u :

    Phn tch theo ty y:Tn khoa hc Dolichos lablab L., tn khc l u vn

    trng, cha 82.4% nc, 4.5% protein, 0.1% lipid, 1% chtv c, Ca, P, Fe, Vit.C, B1, Cu, Zn, Ni, V, As, Mg, Sn, Ba,Ti, Mn, Sr, Al, Ag., cc Pectic polysaccharide, c bit chemaaglutinin lm ngng kt hng cu, ko di thi gianng mu, lm hst, kin v, gii co tht ctrn.

    Phn tch theo ng y :u vn trng c vngt, tnh hi n, vo 2 kinh t,

    v, tr thp, tiu th, ha trung. Qa non u vn trng lmn n giu cht b, qa gi cho ht lm thuc bi bcth,cha tvhnhc, chn n, tiu chy lu ngy, au bngnn ma, y bng kh tiu, st cao, co git, gii nhit c.

    Cng dng ca d:

    Phn tch theo ty y :Tn khoa hc Coix lacryma-jobi L. tn khc l dm,

    bo bo. Cha 50-79% tinh bt, 16-19% protein, 39.8 ppm st,du bo coixenolid, lipid, glypolipid, thiamine, acid amine,adenosine. C tc dng i vi cvn v u cui dy thn

    kinh vn ng, ko di thi gian gy ng, c chbin cobp tim mch, hot cht coixenolid chng ung th.

    Phn tch theo ng y : dc vngt, nht, tnh mt, vo cc kinh t, ph,

    thn bphkin t, thanh nhit, li thp, ch t, bi m,

  • 7/23/2019 Cau Chuyen Dong Y Tap5 - Benh Tieu Duong

    39/127

    39

    cha ri lon tiu ha, ph thng, b tiu, ung thrut, phongthp lu ngy khng khi, gn co qup kh c ng. dhm vi ht sen v tht nc l mn n cho nhng ngi cthgy yu suy dinh dng. Nc sc d20g cho 600cc ncnu cn cn 200cc ung lin tc mi ngy cha i tiu csn, ung n khi no tiu bnh thng th thi.

    Chng chnh :Ngi c bnh au bng do m hnhit trng, to bn, hokht khng dng c.

    Cng dng ca sen :

    Phn tch theo ty y :Sen c tn khc l lin, tn khoa hc l Nelumbo

    nucifera Gaertn.Tm senc cht liensinin lm hp huyt v mt loi

    alkaloid khc khng kt tinh chuyn liensinin di dngamoni bc 4 c tc dng hp huyt ko di lu hn, chngkch ng lon thn kinh gy hung d tng ng viamineazin trong iu trtm thn phn lit m khng c c

    t nh thuc amineazin, tm sen cng c tc dng an thnnhng yu hn tc dng ca l sen. Nhsenc tc dng cchtcu vng.

    L sen c cht nuciferin tc dng c ch thn kinhtrung ng chng vim, gim au, ho, an thn ko di gicng, tng thnh phn sng chm delta, gim thnh phn sngnhanh bta, tng trng lc c, gii co tht c trn, c chlon nhp tim gy ra bi calci clorid v n lm tng ngngkch thch tm trng v tng giai on trca ctm nhvtm tht, chng chong, cha chy mu nhi tiu tin ramu, xut huyt di da, chn rng chy mu.

    Phn tch theo ng y :Tm sen gi l lin tm, c vng, tnh lnh, vo

    kinh tm, c tc dng thanh tm ha, iu nhit, cha tmphin mun ngi hm hp kh chu, t ng, kht, thhuyt.

  • 7/23/2019 Cau Chuyen Dong Y Tap5 - Benh Tieu Duong

    40/127

    40

    L sengi l lin dip c vng, tnh mt vo 3 kinhcan tvlm thanh thli thp, cha tc ngc nng st, tn,chhuyt.

    Ht sengi l lin nhc, gng sen ly qul linphng, Ht sen trng (qusen bc bvl lin thch) c vngt, tnh bnh, vo 3 kinh tm tthn , c tc dng bthkm n, dng tm tr mt ng hi hp, c tinh, cha dimng tinh, sp trng (lm cht rut ) cha kh hi kit l.

    Hoa senc vngt ng, tnh m lm an thn v cmmu.

    Tua senbht go u gi l lin tuvcht, tnhm, vo 2 kinh tm-thn, c tc dng ctinh, ch thn cha dimng tinh, thanh tm trmt ng, chhuyt cm mu khi lmbng, thhuyt.

    Gng senv ng sen hay thn rl lin ngu, c vng cht, tnh mt, tc dng nh thuc ngv li tiu, thulim, cm mu khi i tiu tin ra mu, tcung xut huyt,bch i, chy mu cam..

    Bi thuc th2:

    Bi thuc cha bnh tiu ng do suy thn :

    u en, Thin hoa phn (= rqua lu ) mi v50g, tn bt,ung chung vi nc sc u en 30 g.

    Cng dng ca u en :

    Phn tch theo ty y :u enc tn khoa hc Vigna cylindrica (L.)Skeels,

    cha 24,40% protein, 1,70% lipid, 53,30% glucid, 4%

    cellulose. Trong 100g u c 5mcg Vit.A, 0,5mg Vit.B1,0,21mg Vit.B2, 1,8mg Vit.PP, 8mg Vit.C, 970mg lysine,310mg tryptophan, 1160mg phenylalanine, 56mg Ca, 354mgP, 6mg Fe.. N c tc dng chng oxy ha mc vaphi, li tiu.

  • 7/23/2019 Cau Chuyen Dong Y Tap5 - Benh Tieu Duong

    41/127

    41

    Phn tch theo ng y :u enc vngt nht, tnh bnh mt, bgan thn,

    bhuyt trphong, thanh thp nhit, hkh, li tiu, gii c,tiu kht.

    Cng dng ca thin hoa phn :

    Phn tch theo ty y :Thin hoa phnhay Qua lucn gi l da tri, da

    ni, tn khoa hc Trichosanthes kirilowi Maxim. R tn btdng ngoi treczema, nc hm rqua lu ra vt thng.Trong rqua lu c cha cc protein nhKarasurin A,B,C,c tnh km mnh dlm sy thai, trichosanthin v TAP-29c hot tnh chng u bu, virus kcHIV (Nghin cu caThorup John E CA,1996), cc polysaccharide gm glycose,galactose, fructose, manose, xylose lm h ng huyt vchng tng ng trong mu.

    Phn tch theo ng y :Qua lu c vngt ng tnh mt, vo hai kinh ph

    v, tc dng thanh ph nhit, ha m, nhun ph, hot

    trng.Rqua luc vngt chua, tnh mt, ging ha sinhtn dch, li sa, cha nhit bnh, tiu kht, vng da, au v,trd, lnga, sng ty.

    Bi thuc th3:

    Bi thuc cha tiu kht tiu ng, suy thn, bin chngmt mc thy tinh th:

    Thc a, Hoi sn mi v20g,n b, Kt, Thch hc, miv12g, Sn th, Sa sm, Rqua lu mi v8g.

    Sc ung mi ngy mt thang. Khi o lng ng n nhth ngng.

    Cng dng ca thc a :

    Phn tch theo ty y :

  • 7/23/2019 Cau Chuyen Dong Y Tap5 - Benh Tieu Duong

    42/127

    42

    Thc a l sinh a sao ch chn, tn gc l ahong, tn khoa hc Rehmannia glutinosa (Gaertn.) Libosch..a hong c hot tnh chn min dch, hng mu nhtc dng ca cht iridoid glycoside A,B,C,D, mt mt kchthch tit insulin, mt mt gim glycogen trong gan. Tronga hong c 3 phenethyl alcohol glycoside c hot tnh cchmen aldose reductase c ch shnh thnh c thytinh thgy ra bi bin chng ca bnh tiu ng.

    Phn tch theo ng y :Sinh a c vngt, ng, tnh mt, vo 4 kinh gan,

    tim, thn, tiu trng bm, thanh nhit, sinh huyt dch,mt mu, cm mu, cha chng bnh m hha vng, triunhit, kh kht nng ung nc nhiu, tiu ng, thiu mu,xut huyt ni ngoi, cthsuy nhc .

    Sinh a ch chn gi l Thc i c v ngt, mithm, tnh m vo 3 kinh tm, can, thn, cha m hganthn lm au nhc lng gi, chng mt tai, huyt suy,chng nng m , c th yu mt, ho suyn, tiu kht tiung, bhuyt, bthn, sinh tinh, lm sng mt en ru tc,cthtrng kin.

    Cng dng ca hoi sn :

    Phn tch theo ty y :Tn khoa hc Dioscorea persimillis Prain et Burkill,

    Hoi sn cha 63,25 % tinh bt, 6,70% cht m, 0,45% chtbo c gi trdinh dng qy ng sau go v bp ng, ngoira n c cha thnh phn mucin l mt protein nht allantoin,cc acid amine arginin, cholin v men maltase, men ny ckhnng thy phn ng rt ln, hi phc chc nng co bpca nhu ng rut tng hp thv chuyn ha ng.

    Phn tch theo ng y :Khoai mi tim thuc bc gi lHoi snhay Sn

    dc, vngt, tnh bnh, vo cc kinh ph, t, v, thn chatvhnhc, thiu mu, n ung km tiu ha, vim rutkinh nin, tiu chy lu ngy khng khi, phi yu, ho, sinhtn dch, tng thlc, sinh cbp, nc ming, bthn cha

  • 7/23/2019 Cau Chuyen Dong Y Tap5 - Benh Tieu Duong

    43/127

    43

    di tinh, i ng, bch i, chng kht nc, m hitrm.

    Cng dng ca n b :

    Phn tch theo ty y :Tn khoa hc Paeonia suffruticosa Andr., tn khc l

    Mu n b. R mu n cha alkaloid, saponin v mt tcht thuc nhm anthocyanin, tinh du. V r chaacetophenon, pantagaloylglucose... C tc dng chng cotht, chng vim, gim au, c chkt tp tiu cu, c chng mu trong mch, khng tiu fibrin, chng c hi gangy ra bi carbon tetraclorid, c ch aldose reductase cathy tinh th trong bin chng tiu ng sang thn, vngmc v thn kinh trm cm, h st, chng co git. ChtPaeoniflorin c tc dng chng lot bao tdo stress, lm ginmch ngoi bin hp huyt, iu tr ri lon nhn thc,sa st tr tungigi.

    Phn tch theo ng y :Mu n v cay, ng, mi thm, tnh bnh vo cc

    kinh tm, can, thn. C tc dng trn kinh, gim au, nngst m vchiu v m, khng ra mhi, pht st do huytsng , nhc u, au lng, au khp, au bng kinh, trthot mch, vim r thn kinh, co git, co tht c bp chn(chut rt), sa st tr tu, cha bnh gan siu vi, c trng,vim da dng llot.Chng chnh :Phnc thai khng c dng, c tc dng gy v sinh, sythai.

    Cng dng ca kt:

    Phn tch theo ty y :Tn khoa hc Lycium chinense Mill .Tri ca cy

    cu kgi l ktmu cam, trong tri c cha tinh du,acid bo, betain, zeaxanthin, physalien, cha 8-10% acidamine trong chng mt na dng t do gm c acid

  • 7/23/2019 Cau Chuyen Dong Y Tap5 - Benh Tieu Duong

    44/127

    44

    aspartic, prolin, acid glutamic, alanin, arginin, serin, v 9 acidamine khc.

    Nhng ngi gi trn 60 tui hoc nhng ngi bbnh ung th, nu n sng mi ngy 5g ht k tkh trong10 ngy lin tip th hot men superoxid dismitase (SOD)tng 48%, Hemoglobin (Hb) tng 12% v Lipid peroxydgim 65%, n lm tng cng hmin dch bsuy gim ngi gi, iu chnh c tlchuyn ha ca nguyn bchcu (leukocytoblast ), globulin min dch trong huyt thanhnhIgG, IgA v IgM u tng, nc sc ktung lin tcmi ngy trong 4 tun l th cholestrol huyt, betalipoprotein v triglyceride u gim, lng bch cu tng vngn ng hin tng gim bch cu do cyclophosphamidgy nn trong iu trung th.

    Phn tch theo ng y :Ktc vngt tnh bnh, vo hai kinh can thn, c

    cng dng dng gan, sng mt, b ph thn, ch tinh, nc coi l vthuc bton thn dng cho cthsuy nhc,tinh huyt bt tc, c tc dng bhuyt, c ch tbo ungth.

    Cng dng ca thch hc :

    Phn tch theo ty y :Tn khoa hc Dendrobium nobile Lindl.,tn khc l

    Hong tho cng g. C cha hot cht dandrobin tng tvmt nh tnh nhstrychnin lm gim au, hnhit, lm tngng huyt va phi, chng khi u phi, bung trng vbnh bch cu .

    Phn tch theo ng y :Thch hc vhi ngt, mn, tnh hi lnh vo 3 kinh

    ph, v, thn. Gip bao t tng tit dch, dng m cha stnng, c kh kht, cha au lng chn tay nhc mi, lmthuc bng tng m, sinh tn dch, cha hlao, ra mhitrm, di tinh, au bao t, chua, gy yu km n, th lcgim.

  • 7/23/2019 Cau Chuyen Dong Y Tap5 - Benh Tieu Duong

    45/127

    45

    Cng dng ca sn th du :

    Phn tch theo ty y :Tn khoa hc Cornus officinalis Sieb. Et Zucc. Qa

    c cha moronisid, methylmoronisid, swerosid, loganin, acidursolic, galic, amine, Vit.A, saponin. L c lomgicerosid. Ctc dng cha suy nhc cth, cao p ngi c bnh thn,bnh tim, thiu mu, lot t trng, bao t, xgan, vim cuthn mn tnh, kh h, i ng.

    Phn tch theo ng y :Sn th du v chua, tnh bnh, vo phn kh ca hai

    kinh can, thn, c tc dng sp tinh, bn kh, thng khiu, gikhng ra mhi, cha phong hn, t thp, au u, lng, migi, tai, thn suy, tiu nhiu, di tinh, ri lon kinh nguyt.Chng chnh :Ngi ha thnh c bnh thp nhit khng nn dng.

    Cng dng ca sa sm :

    Phn tch theo ty y :

    Tn khoa hc Glehnia littoralis F.Schmidt ex Miq. Rc cha panaxydol , furocoumarin, tinh du, cc loi acidtriterpenic , c tc dng gim au, hst, iu chnh phc hico bp ca tim mch lon nhp, lm tng p huyt, tng hhp khi ct dy thn kinh ph v tc dng trn vn tn ti.Cht polysaccharide ca Sa sm Bc ging nhhydrocortisone c tc dng c chmin dch.

    Phn tch theo ng y :Sa sm Bc v ngt, hi ng, tnh hi hn vo hai

    kinh phv, c tc dng dng m, thanh ph, phnhit hokhan lu ngy, lao phi m ln mu, ch v, sinh tn, kh

    m.

    Cng dng ca thin hoa phn :

    Phn tch theo ty y :

  • 7/23/2019 Cau Chuyen Dong Y Tap5 - Benh Tieu Duong

    46/127

    46

    Thin hoa phnhay Qua lucn gi l da tri, dani, tn khoa hc Trichosanthes kirilowi Maxim. R tn btdng ngoi treczema, nc hm rqua lu ra vt thng.Trong rqua lu c cha cc protein nhKarasurin A,B,C,c tnh km mnh dlm sy thai, trichosanthin v TAP-29c hot tnh chng u bu, virus kcHIV (Nghin cu caThorup John E CA,1996), cc polysaccharide gm glycose,galactose, fructose, manose, xylose lm h ng huyt vchng tng ng trong mu.

    Phn tch theo ng y :Qua lu c vngt ng tnh mt, vo hai kinh ph

    v, tc dng thanh ph nhit, ha m, nhun ph, hottrng.Rqua luc vngt chua, tnh mt, ging ha sinhtn dch, li sa, cha nhit bnh, tiu kht, vng da, au v,trd, lnga, sng ty.

    Bi thuc th4 :

    Bi thuc cha tiu ng, ngi lnh suy nhc, vim

    gan, sng ph , b tiu :

    Hoi sn 15g, Sn th du 10g, Phc linh 12g, Trch t, Sinha mi v10g. Mu n b 6g, Qu3g.

    Sc 4 chn nc cn cn1 chn ung mi ngy.

    Cng dng ca hoi sn :

    Phn tch theo ty y :Tn khoa hc Dioscorea persimillis Prain et Burkill,

    Hoi sn cha 63,25 % tinh bt, 6,70% cht m, 0,45% cht

    bo c gi trdinh dng qy ng sau go v bp ng, ngoira n c cha thnh phn mucin l mt protein nht allantoin,cc acid amine arginin, cholin v men maltase, men ny ckhnng thy phn ng rt ln, hi phc chc nng co bpca nhu ng rut tng hp thv chuyn ha ng.

  • 7/23/2019 Cau Chuyen Dong Y Tap5 - Benh Tieu Duong

    47/127

    47

    Phn tch theo ng y :Khoai mi tim thuc bc gi lHoi snhay Sn

    dc, vngt, tnh bnh, vo cc kinh ph, t, v, thn chatvhnhc, thiu mu, n ung km tiu ha, vim rutkinh nin, tiu chy lu ngy khng khi, phi yu, ho, sinhtn dch, tng thlc, sinh cbp, nc ming, bthn chadi tinh, i ng, bch i, chng kht nc, m hitrm.

    Cng dng ca sn th du :

    Phn tch theo ty y :Tn khoa hc Cornus officinalis Sieb. Et Zucc. Qa

    c cha moronisid, methylmoronisid, swerosid, loganin, acidursolic, galic, amine, Vit.A, saponin. L c lomgicerosid. Ctc dng cha suy nhc cth, cao p ngi c bnh thn,bnh tim, thiu mu, lot t trng, bao t, xgan, vim cuthn mn tnh, kh h, i ng.

    Phn tch theo ng y :Sn th du v chua, tnh bnh, vo phn kh ca hai

    kinh can, thn, c tc dng sp tinh, bn kh, thng khiu, gikhng ra mhi, cha phong hn, t thp, au u, lng, migi, tai, thn suy, tiu nhiu, di tinh, ri lon kinh nguyt.Chng chnh :Ngi ha thnh c bnh thp nhit khng nn dng.

    Cng dng ca phc linh :

    Phn tch theo ty y :Tn khoa hc Poria cocos Wolf, c cha hot cht

    Polysaccharide, Pachymaran c tnh cht khng ung thmnh, cc acid pinicolic, poriatin, adenine, ergosterol, cholin,

    lecithin, cephalin, histamine, histidin, sucrose, fructose,protease, du bo, mui v c, tc dng li tiu, chng nn,khng khun, khng estrogen, cha ph thy thng, tiu chyko di, cha ung thbo vty xng, ci thin chc nnggan thn, tng sc tng cn, tng th lc, tng cng min

  • 7/23/2019 Cau Chuyen Dong Y Tap5 - Benh Tieu Duong

    48/127

    48

    dch, tc dng an thn, chng lot bao t, hng huyt vbo vgan.

    Phn tch theo ng y :Phc linh vngt nht, tnh bnh, vo cc kinh tm,

    ph, thn, t, v, c tc dng li thy, thm thp, kin t, nhtm an thn. Cha suy nhc, chng mt, di mng tinh, litiu cha ph thy thng, bng trng, tiu chy, thkmn, mt ng.

    Cng dng ca trch t:

    Phn tch theo ty y :Tn khoa hc Alisma plantago-acquatica L. Thn r

    cha tinh du, nha, protid, tinh bt, alismol, alisman Si,cha cc ri lon gan gip chuyn ha m, gim ur vcholesterol trong mu, li tiu, chng vim, hp huyt, cchtrc khun lao, cha cc alisol A,B,C monoacetat c tcdng bo vgan.

    Phn tch theo ng y :

    Trch t v ngt, tnh hn, vo hai kinh thn, bngquang, c tc dng li thy, thm thp cha bnh thythng, vim thn, bthn, tiu kh, i ra mu, nhc u, hoamt, chng mt.

    Cng dng ca sinh a :

    Phn tch theo ty y :Thc a l sinh a sao ch chn, tn gc l a

    hong, tn khoa hc Rehmannia glutinosa (Gaertn.)Libosch..a hong c hot tnh chn min dch, h ngmu nh tc dng ca cht iridoid glycoside A,B,C,D, mt

    mt kch thch tit insulin, mt mt gim glycogen trong gan.Trong a hong c 3 phenethyl alcohol glycoside c hottnh c chmen aldose reductase c chshnh thnh cthy tinh thgy ra bi bin chng ca bnh tiu ng.

    Phn tch theo ng y :

  • 7/23/2019 Cau Chuyen Dong Y Tap5 - Benh Tieu Duong

    49/127

    49

    Sinh a c vngt, ng, tnh mt, vo 4 kinh gan,tim, thn, tiu trng bm, thanh nhit, sinh huyt dch,mt mu, cm mu, cha chng bnh m hha vng, triunhit, kh kht nng ung nc nhiu, tiu ng, thiu mu,xut huyt ni ngoi, cthsuy nhc.

    Sinh a ch chn gi l Thc i c v ngt, mithm, tnh m vo 3 kinh tm, can, thn, cha m hganthn lm au nhc lng gi, chng mt tai, huyt suy,chng nng m , c th yu mt, ho suyn, tiu kht tiu

    ng, bhuyt, bthn, sinh tinh, lm sng mt en ru tc,cthtrng kin.

    Cng dng ca n b :

    Phn tch theo ty y :Tn khoa hc Paeonia suffruticosa Andr., tn khc l

    Mu n b. R mu n cha alkaloid, saponin v mt tcht thuc nhm anthocyanin, tinh du. V r chaacetophenon, pantagaloylglucose... C tc dng chng cotht, chng vim, gim au, c chkt tp tiu cu, c chng mu trong mch, khng tiu fibrin, chng c hi gan

    gy ra bi carbon tetraclorid, c ch aldose reductase cathy tinh th trong bin chng tiu ng sang thn, vngmc v thn kinh trm cm, h st, chng co git. ChtPaeoniflorin c tc dng chng lot bao tdo stress, lm ginmch ngoi bin hp huyt, iu tr ri lon nhn thc,sa st tr tungi gi.

    Phn tch theo ng y :Mu n v cay, ng, mi thm, tnh bnh vo cc

    kinh tm, can, thn. C tc dng trn kinh, gim au, nngst m vchiu v m, khng ra mhi, pht st do huytsng , nhc u, au lng, au khp, au bng kinh, tr

    thot mch, vim r thn kinh, co git, co tht c bp chn(chut rt), sa st tr tu, cha bnh gan siu vi, c trng,vim da dng llot.Chng chnh :Phnc thai khng c dng, c tc dng gy v sinh, sythai.

  • 7/23/2019 Cau Chuyen Dong Y Tap5 - Benh Tieu Duong

    50/127

    50

    Cng dng ca qu:

    Phn tch theo ty y :Tn khoa hc Cinnamomum cassia Blume. V thn

    cnh gi l quchi, vthn gi l qunhc c cha tinh dualdehyde cinnamic, tannin, cht nha, cht ng, calcioxalate, cht nhy, cht v c, coumarin. C tc dng ditkhun lao, tiu chy, siu vi khun, trc khun coli, trckhun mxanh, nm, Quchi lm gin mch ngoi bin gipgim p huyt, lm tng lc co c mch tim, chng huytkhi, chng vim, c chspht trin ca tbo bch cu,chng i tho ng.

    Phn tch theo ng y :Quvngt cay, mi thm, tnh rt nng, tc dng b

    tng ha, hi dng, m thn t, thng huyt mch, trhntch. Dng cp cu chn tay hn lnh, mch chm nh,hn m, au bng trng thc, phong t bi, tiu ha km, tl, ph thy thng do b tiu tin, kinh b, rn cn, ung th.

    Bi thuc th5 :

    Bi thuc cha tiu ng, chn ph, vim thn tiu cumn tnh :

    Hong k65g, ng sm 25g, Hoi sn 15,5g, Bch trut,Phc linh mi th12,5g.

    Nu sc 500cc nc cn cn 200cc chia lm ba ln ungtrong ngy. o lng ng mi ngy thy n nh thngng.

    Cng dng ca Hong k :

    Phn tch theo ty y :Tn khoa hc Astragalus membranaceus (Fisch. )

    Bunge. Cha cht polysaccharide gip tng hot tnh

  • 7/23/2019 Cau Chuyen Dong Y Tap5 - Benh Tieu Duong

    51/127

    51

    interleukin-2 lm tng thc bo ca hli ni mi v tboa nhn thuc hthng min dch, sinh thm tbo v duy trtui thtbo, l loi thuc hi dng, gip tim co bp bnhthng trong trng hp suy tim, va lm gin mch tim vmch thn khin p huyt hv gip mu qua thn nhiu hnva bo v mch khng v do chiu tia X-quang, tng sthm thu ca huyt tng qua thnh mch. Cht Saponinastramembrannin lm tng sinh tng hp ADN trong gan vtrong qa trnh ti sinh gan khi gan bct, ngn nga sgimglycogen, c tnh khng khun, trc khun, lin cu khun, tcu vng, phcu.

    Phn tch theo ng y :Hong k c v ngt, tnh n vo 2 kinh ph t, b

    kh, thng dng, lim hm, li tiu, gii c, cha thn h,vim thn tiu cu mn tnh, i tho ng, i c, phongthp, au xng.

    Cng dng ca ng sm :Phn tch theo ty y :

    Tn khoa hc Codonopsis javanica (Blume) Hook.f.

    Rc ng, cht bo, khng c saponin, ngi ta chit xutc triterpenglucoside v c bit l cc polysaccharide ctc dng ln hmin dch, chng vim, tng chc nng tyxng sinh sn tbo c hot tnh min dch v dng bo,tng hng cu, gim bch cu, hp huyt ngoi vi v c chtc dng gy tng p huyt ca adrenalin.

    Phn tch theo ng y :Rng sm c vngt, tnh bnh, c tc dng cha

    tvsuy nhc, phkh km, bing n, i tin lng, thiumu, vng da, tng bch cu, vim thn, nc tiu calbumin, chn ph au.

    Cng dng ca hoi sn :

    Phn tch theo ty y :Tn khoa hc Dioscorea persimillis Prain et Burkill,

    Hoi sn cha 63,25 % tinh bt, 6,70% cht m, 0,45% cht

  • 7/23/2019 Cau Chuyen Dong Y Tap5 - Benh Tieu Duong

    52/127

    52

    bo c gi trdinh dng qy ng sau go v bp ng, ngoira n c cha thnh phn mucin l mt protein nht allantoin,cc acid amine arginin, cholin v men maltase, men ny ckhnng thy phn ng rt ln, hi phc chc nng co bpca nhu ng rut tng hp thv chuyn ha ng.

    Phn tch theo ng y :Khoai mi tim thuc bc gi lHoi snhay Sn

    dc, vngt, tnh bnh, vo cc kinh ph, t, v, thn chatvhnhc, thiu mu, n ung km tiu ha, vim rutkinh nin, tiu chy lu ngy khng khi, phi yu, ho, sinhtn dch, tng thlc, sinh cbp, nc ming, bthn chadi tinh, i ng, bch i, chng kht nc, m hitrm.

    Cng dng ca BCH TRUT :

    Phn tch theo ty y :Tn khoa hc l Atractylodes macrocephala Koidz.,

    bphn dng l rc, vmu nu, rut trng ng c chvikhun gy ra bnh ngoi da, nc sc ca bch trut c cht

    glucoside kali atractylat lm hng huyt trong gan xungthp c thti mc gy co git, nhng lng glycogen trongtim hi tng, c chsng mu, tng chc nng hot ngca gan, chng lot cc cquan thuc ng tiu ha, chngvim khp.

    Phn tch theo ng y :Bch trut c mi thm nh, vngt ng, tnh m,

    kin t, to thp, ha trung, li tiu, gim ph nh, an thai,chng lot ddy, tng cng chc nng gii c ca gan vchng vim, nu bch trut sao chvi gim slm tng titmt. ng y xem n nhl mt loi thuc bcha cc bnh

    hchng nhau bao t, gim au bng y trng c cmgic nng rt vng thng v lm nn ma, gip n c,cha bnh chm tiu, thp nhit, tiu chy phn sng, vimrut mn tnh, cha st ra mhi.Ngy dng 1,5-3,0 ch( 6g-12g )sc nc ung.Chng chnh :

  • 7/23/2019 Cau Chuyen Dong Y Tap5 - Benh Tieu Duong

    53/127

    53

    Ngi c bnh au bng do m hnhit trng, to bn, hokht khng dng c.

    Cng dng ca phc linh :

    Phn tch theo ty y :Tn khoa hc Poria cocos Wolf, c cha hot cht

    Polysaccharide, Pachymaran c tnh cht khng ung thmnh, cc acid pinicolic, poriatin, adenine, ergosterol, cholin,lecithin, cephalin, histamine, histidin, sucrose, fructose,protease, du bo, mui v c, tc dng li tiu, chng nn,khng khun, khng estrogen, cha ph thy thng, tiu chyko di, cha ung thbo vty xng, ci thin chc nnggan thn, tng sc tng cn, tng th lc, tng cng mindch, tc dng an thn, chng lot bao t, hng huyt vbo vgan.

    Phn tch theo ng y :Phc linh vngt nht, tnh bnh, vo cc kinh tm,

    ph, thn, t, v, c tc dng li thy, thm thp, kin t, nhtm an thn. Cha suy nhc, chng mt di mng tinh, li

    tiu cha ph thy thng, bng trng, tiu chy, thkmn, mt ng.

    Bi thuc th6 :

    Cha ng huyt , p huyt cao v bin chng lnga mn nht ngoi da :

    RNgu bng 20g (5 ch), H th, Thin hoa phn mi v12g.

    Sc 4 chn cn cn 1 chn, ung mi ngy, khi ht mn nht

    lng v lng ng huyt xung th ngng.

    Cng dng ca Ngu bng :

    Phn tch theo ty y :

  • 7/23/2019 Cau Chuyen Dong Y Tap5 - Benh Tieu Duong

    54/127

    54

    Tn khoa hc Arctium lappa L.,V cay ng, tnhhn, vo hai kinh ph, v, c tnh khng khun cao , c chHIV cao. Qa gi l ngu bng t c cha cc cht thucnhm lignan v cc thnh phn khc nh acid clorogenic,matairesinol, germacranolid. R cha inulin, polyacetylen,cc acid bay hi, cc acid khng c nhm OH, menperoxidase. L cha articol. Ty y dng r ngu bng lmthuc li tiu, ty mu, ra mhi, au sng thp khp, bnhngoi da. L v thn cha tiu ng c tc dng hglucosetrong mu v tng lng glycogen trong gan.

    Phn tch theo ng y :ng y dng qa cha cm cm, tiu tin khng

    thng, st, sng v, hng, vim phi, vim tai gia, trngnhc v lm hng huyt trong bnh tiu ng.

    cng dng ca H th :

    Phn tch theo ty y :Tn khoa hc Fallopia multiflora (Thumb.)

    Haraldson, c cha lecithin tc dng lm tan ng huyt,

    suy nhc thn kinh, sinh huyt dch, gip ci thin chuynha chung, cha antraglucoside kch thch tiu ha, ci thindinh dng, chng co tht phqun, chng vim, c hp chtstiben khng khun, nm, gy h lipid huyt v cholesterol,dphng xmng mch.

    Phn tch theo ng y :RH th c vng cht, hi ngt, tnh m, b

    gan thn, bmu, ch tinh ty, ha kh huyt, mnh gn ct,cha thn suy, gan yu, mt ng, thiu mu, au lng, kh h,lm en ru tc.Chng chnh :

    Ngi c p huyt thp v ng thp khng dng c hth, king hnh ti, cci.

    Cng dng ca thin hoa phn :

    Phn tch theo ty y :

  • 7/23/2019 Cau Chuyen Dong Y Tap5 - Benh Tieu Duong

    55/127

    55

    Thin hoa phnhay Qua lucn gi l da tri, dani, tn khoa hc Trichosanthes kirilowi Maxim. R tn btdng ngoi treczema, nc hm rqua lu ra vt thng.Trong rqua lu c cha cc protein nhKarasurin A,B,C,c tnh km mnh dlm sy thai, trichosanthin v TAP-29c hot tnh chng u bu, virus kcHIV (Nghin cu caThorup John E CA,1996), cc polysaccharide gm glycose,galactose, fructose, manose, xylose lm h ng huyt vchng tng ng trong mu.

    Phn tch theo ng y :Qua lu c vngt ng tnh mt, vo hai kinh ph

    v, tc dng thanh ph nhit, ha m, nhun ph, hottrng.Rqua luc vngt chua, tnh mt, ging ha sinhtn dch, li sa, cha nhit bnh, tiu kht, vng da, au v,trd, lnga, sng ty.

    Bi thuc th7 :

    Cha bnh tiu ng ,cao p huyt, ph thng vim thn :

    Hoi sn, Tang bch b, Cu ktmi v15g, Trch t, Ngctrc, Sa Uyn bch tt l mi v12g, Ru bp 9g.

    Sc 4 chn cn cn 1 chn, ung mi t 7 ngy ngh1 tunung tip cho n khi ht bnh. King n thc n lnh mthoc cay, tht d, cu.

    Cng dng ca hoi sn :

    Phn tch theo ty y :

    Tn khoa hc Dioscorea persimillis Prain et Burkill,Hoi sn cha 63,25 % tinh bt, 6,70% cht m, 0,45% chtbo c gi trdinh dng qy ng sau go v bp ng, ngoira n c cha thnh phn mucin l mt protein nht allantoin,cc acid amine arginin, cholin v men maltase, men ny c

  • 7/23/2019 Cau Chuyen Dong Y Tap5 - Benh Tieu Duong

    56/127

    56

    khnng thy phn ng rt ln, hi phc chc nng co bpca nhu ng rut tng hp thv chuyn ha ng.

    Phn tch theo ng y :Khoai mi tim thuc bc gi lHoi snhay Sn

    dc, vngt, tnh bnh, vo cc kinh ph, t, v, thn chatvhnhc, thiu mu, n ung km tiu ha, vim rutkinh nin, tiu chy lu ngy khng khi, phi yu, ho, sinhtn dch, tng thlc, sinh cbp, nc ming, bthn chadi tinh, i ng, bch I, chng kht nc, m hitrm.

    Cng dng ca tang bch b :

    Phn tch theo ty y :L v r ca cy du tm, tn khoa hc Morus

    acidosa Griff. V r c tc dng tng t nhacetylcholin,cc hot cht moracenin A,B,D. lm h p huyt, hnghuyt, trn tnh thn kinh, chng vi khun.

    Phn tch theo ng y :

    Vrcha phnhit ho ra mu, hen, ho m, trconho g, ph thng, bng trng, tiu khng thng, st, cao phuyt, cha rng tc bng nu nc sc gi u..

    Cng dng ca kt:

    Phn tch theo ty y :Tn khoa hc Lycium chinense Mill .Tri ca cy

    cu kgi l ktmu cam, trong tri c cha tinh du,acid bo, betain, zeaxanthin, physalien, cha 8-10% acidamine trong chng mt na dng t do gm c acidaspartic, prolin, acid glutamic, alanin, arginin, serin, v 9 acid

    amine khc.Nhng ngi gi trn 60 tui hoc nhng ngi b

    bnh ung th, nu n sng mi ngy 5g ht k tkh trong10 ngy lin tip th hot men superoxid dismitase (SOD)tng 48%, Hemoglobin (Hb) tng 12% v Lipid peroxydgim 65%, n lm tng cng hmin dch bsuy gim

  • 7/23/2019 Cau Chuyen Dong Y Tap5 - Benh Tieu Duong

    57/127

    57

    ngi gi, iu chnh c tlchuyn ha ca nguyn bchcu (leukocytoblast ), globulin min dch trong huyt thanhnhIgG, IgA v IgM u tng, nc sc ktung lin tcmi ngy trong 4 tun l th cholestrol huyt, betalipoprotein v triglyceride u gim, lng bch cu tng vngn ng hin tng gim bch cu do cyclophosphamidgy nn trong iu trung th.

    Phn tch theo ng y :Ktc vngt tnh bnh, vo hai kinh can thn, c

    cng dng dng gan, sng mt, b ph thn, ch tinh, nc coi l vthuc bton thn dng cho cthsuy nhc,tinh huyt bt tc, c tc dng bhuyt, c ch tbo ungth.

    Cng dng ca trch t:

    Phn tch theo ty y :Tn khoa hc Alisma plantago-acquatica L. Thn r

    cha tinh du, nha, protid, tinh bt, alismol, alisman Si,cha cc ri lon gan gip chuyn ha m, gim ur v

    cholesterol trong mu, li tiu, chng vim, hp huyt, cchtrc khun lao, cha cc alisol A,B,C monoacetat c tcdng bo vgan.

    Phn tch theo ng y :Trch t v ngt, tnh hn, vo hai kinh thn, bng

    quang, c tc dng li thy, thm thp cha bnh thythng, vim thn, bthn, tiu kh, i ra mu, nhc u, hoamt, chng mt.

    Cng dng ca Ngc trc :

    Phn tch theo ty y :Tn khoa hc Polygonatum officinale All. Cha cc

    glucoside convallamarin, azetidin acid carboxylic, flavonoid,cc cht v cCa, P, K, Mg, Mn, Si. Dng lm thuc bphinhit, tiu sng, nng st.

  • 7/23/2019 Cau Chuyen Dong Y Tap5 - Benh Tieu Duong

    58/127

    58

    Phn tch theo ng y:Ngc trc c vngt, tnh mt, vo hai kinh phv,

    c tc dng tiu m, nhun to, dng m, mt huyt, sinhtn dch, cha ho trkht, st nng m vm, km n, khtiu, i dt, cthsuy nhc.

    Cng dng ca sa uyn bch tt l :

    Phn tch theo ty y :Tn khoa hc Tribulus terrestris L., c tn khc l

    qy kin su, gai chng, cha nhiu saponin sterolic,glucoside, alkaloid harmin, norharman, tinh du, du bo..,lm gim lipid-mu, trong huyt thanh v gan, gim hot tnhca enzyme phn hy mgan, bo vtim.

    Phn tch theo ng y :Bch tt l c vng, sng c tnh bnh, em sao

    c tnh m vo hai kinh can, ph c tc dng bnh can, tnphong, thng huyt, trthp, tph, sng mt, cha au mt, chy nc mt nhiu, au chng, sng v, kh huyt kttrong bng, b thn cng dng, tr au lng, tinh dch

    khng bn, chy mu cam, dng nc sc sc ming chalot ming, gii c.

    Cng dng ca ru bp :

    Phn tch theo ty y :Tn khoa hc Zea mays L. cha nhiu sucrose, cht

    bo, tinh du, cht gm, nha, glucoside ng, saponin,cryptoxanthin, vit.C, K, sitosterol, stigmasterol, nhiu acidhu c, anthocyan. C tc dng li tiu, thi tr clorid, bitit mt, h ng huyt, h cholesterol, lm gim mc bo ha ca Bta lipoprotein trong mu vi cholesterol lm

    gim xva ng mch, tan huyt khi tc mch ngi caotui.

    Phn tch theo ng y :Ru bp v rut bc trong thn cy bp c v ngt,

    tnh bnh, vo hai kinh thn v bng quang c tc dng li

  • 7/23/2019 Cau Chuyen Dong Y Tap5 - Benh Tieu Duong

    59/127

    59

    tiu iu tr tiu rt but, nc tiu vng, vim ng titniu, ph thng, huyt p cao, thng mt trong iu trvimgan, vim ti mt, si mt, vng da.

    Bi thuc th8 :

    Bi thuc cha tiu ng, cthsuy nhc kh huyt, suynhc thlc, tr lc :

    Thin mn 30g, Sn th du 25g, Nhn sm, Sinh a, K t,mi v15g.

    Sc 4 chn nc cn cn 1 chn ung mi ngy n khi bnhphc.

    Cng dng ca Thin mn :

    Phn tch theo ty y :Tn khoa hc Asparagus cochinchinensis (Lour.)

    Merr., Hot cht chnh l saponin steroid, sau khi thy phncho cc ng glucose, rhamnose v xylose. Rcthin mncha polysaccharide, cc amine tdo nhasparagin. Thn vl cha rutin, glycoside. Cc hot cht ny c tc dng khngkhun, c chmen dihydrogenase ca tbo bnh bch culympho cp tnh, t bo bnh bch cu mn tnh v t bobnh bch cu n nhn. Dch chit thin mn c tc dngkch thch shot ng ca interferon.

    Phn tch theo ng y :Tn khc l Thin mn ng, dy tc tin, c vngt,

    ng, tnh i hn, vo cc kinh ph thn, tm, nhun to,

    thanh ph, li tiu, sinh tn, ha m tc phi, cha ungth phi, h lao, ho, th huyt, nhit bnh, tiu kht ing, tn dch hao tn, to bn.cha cc bnh trn, mi ngy dng 6-12g di dng thucsc.

  • 7/23/2019 Cau Chuyen Dong Y Tap5 - Benh Tieu Duong

    60/127

    60

    Cng dng ca sn th du :

    Phn tch theo ty y :Tn khoa hc Cornus officinalis Sieb. Et Zucc. Qa

    c cha moronisid, methylmoronisid, swerosid, loganin, acidursolic, galic, amine, Vit.A, saponin. L c lomgicerosid. Ctc dng cha suy nhc cth, cao p ngi c bnh thn,bnh tim, thiu mu, lot t trng, bao t, xgan, vim cuthn mn tnh, kh h, i ng.

    Phn tch theo ng y :Sn th du v chua, tnh bnh, vo phn kh ca hai

    kinh can, thn, c tc dng sp tinh, bn kh, thng khiu, gikhng ra mhi, cha phong hn, t thp, au u, lng, migi, tai, thn suy, tiu nhiu, di tinh, ri lon kinh nguyt.Chng chnh :Ngi ha thnh c bnh thp nhit khng nn dng.

    Cng dng ca Nhn sm :

    Phn tch theo ty y :

    Tn khoa hc Panax ginseng C.A. Mey., tn khc lSm Cao ly, cha cc saponin triterpen nhginsenosid Rc,Rg1v Ro gip hng phn ca vi no, tng cng c ch,ci thin hthn kinh, tng cng thlc, tr lc, c tc dngc ch phn x c iu kin ca morphin v ethanol, nhnsm dng di ngy phng nga c phn ng gy st dotim vaccin gy ra, dch chit nhn sm lm tng cao hmlng adrenocorticotropic hormone (ACTH) vcorticosteron. Cc ginsenoid c tc dng trn hni tit, cch r rt nhng thay i v trng lng ca tuyn thngthn, tuyn c, lch, v tuyn gip trng trong qa trnh phnng kch thch, kch thch tuyn yn phn tit hormone sinh

    tinh, khng li niu, chuyn ha ng khi thnghim timadrenalin hay dung dch glucose vo th ri tim dch nhnsm thy ng huyt h, nhng khng th thay th dcinsulin gii quyt c ri lon chuyn ha ng v khngngn nga c bnh ti sinh, lm gim ri lon nhp tim, ctc dng gin mach lm hp huyt v c chsthu np Ca+

  • 7/23/2019 Cau Chuyen Dong Y Tap5 - Benh Tieu Duong

    61/127

    61

    trong mng c tim, c tc dng thc y qa trnh tng hpacid nucleic, protein trong tbo gan, tinh hon, ty xng,v tng hp albumin huyt thanh.

    Phn tch theo ng y :Nhn sm c vngt, hi ng, tnh n, vo cc kinh

    t, ph, tm, c tc dng bnguyn kh, phc mch cthot,sinh tn, an thn kinh, btch ph, bngtng, trt kh,minh mc, khai tm ch tr, cha bnh tim mch, tiu ng,

    on kh, tm hi hp, hlao.

    Cng dng ca sinh a :

    Phn tch theo ty y :Thc a l sinh a sao ch chn, tn gc l a

    hong, tn khoa hc Rehmannia glutinosa (Gaertn.)Libosch..a hong c hot tnh chn min dch, h ngmu nh tc dng ca cht iridoid glycoside A,B,C,D, mtmt kch thch tit insulin, mt mt gim glycogen trong gan.Trong a hong c 3 phenethyl alcohol glycoside c hottnh c chmen aldose reductase c chshnh thnh c

    thy tinh thgy ra bi bin chng ca bnh tiu ng.

    Phn tch theo ng y :Sinh a c vngt, ng, tnh mt, vo 4 kinh gan,

    tim, thn, tiu trng bm, thanh nhit, sinh huyt dch,mt mu, cm mu, cha chng bnh m hha vng, triunhit, kh kht nng ung nc nhiu, tiu ng, thiu mu,xut huyt ni ngoi, cthsuy nhc .Sinh a chchn gi l Thc ic vngt, mi thm, tnhm vo 3 kinh tm, can, thn, cha m hgan thn lm aunhc lng gi, chng mt tai, huyt suy, chng nng m ,cthyu mt, ho suyn, tiu kht tiu ng, bhuyt, b

    thn, sinh tinh, lm sng mt en ru tc, cthtrng kin.

    Cng dng ca kt:

    Phn tch theo ty y :

  • 7/23/2019 Cau Chuyen Dong Y Tap5 - Benh Tieu Duong

    62/127

    62

    Tn khoa hc Lycium chinense Mill .Tri ca cycu kgi l ktmu cam, trong tri c cha tinh du,acid bo, betain, zeaxanthin, physalien, cha 8-10% acidamine trong chng mt na dng t do gm c acidaspartic, prolin, acid glutamic, alanin, arginin, serin, v 9 acidamine khc.

    Nhng ngi gi trn 60 tui hoc nhng ngi bbnh ung th, nu n sng mi ngy 5g ht k tkh trong10 ngy lin tip th hot men superoxid dismitase (SOD)tng 48%, Hemoglobin (Hb) tng 12% v Lipid peroxydgim 65%, n lm tng cng hmin dch bsuy gim ngi gi, iu chnh c tlchuyn ha ca nguyn bchcu (leukocytoblast ), globulin min dch trong huyt thanhnhIgG, IgA v IgM u tng, nc sc ktung lin tcmi ngy trong 4 tun l th cholestrol huyt, betalipoprotein v triglyceride u gim, lng bch cu tng vngn ng hin tng gim bch cu do cyclophosphamidgy nn trong iu trung th.

    Phn tch theo ng y :Ktc vngt tnh bnh, vo hai kinh can thn, c

    cng dng dng gan, sng mt, b ph thn, ch tinh, nc coi l vthuc bton thn dng cho cthsuy nhc,tinh huyt bt tc, c tc dng bhuyt, c ch tbo ungth.

    Bi thuc th9 :

    Bi thuc cha tiu ng, vim cu thn, chn bng sngph :Hoi sn 15.5g, Phc linh 12.5g, Sn th du, Trch t, Sinha mi th 10g, Mu n b 6g, Phtch4g, Qu3g.

    Sc 800cc nc cn cn 300cc chia ung 3 ln trong ngy.

    Cng dng ca hoi sn :

    Phn tch theo ty y :

  • 7/23/2019 Cau Chuyen Dong Y Tap5 - Benh Tieu Duong

    63/127

    63

    Tn khoa hc Dioscorea persimillis Prain et Burkill,Hoi sn cha 63,25 % tinh bt, 6,70% cht m, 0,45% chtbo c gi trdinh dng qy ng sau go v bp ng, ngoira n c cha thnh phn mucin l mt protein nht allantoin,cc acid amine arginin, cholin v men maltase, men ny ckhnng thy phn ng rt ln, hi phc chc nng co bpca nhu ng rut tng hp thv chuyn ha ng.

    Phn tch theo ng y :Khoai mi tim thuc bc gi lHoi snhay Sn

    dc, vngt, tnh bnh, vo cc kinh ph, t, v, thn chatvhnhc, thiu mu, n ung km tiu ha, vim rutkinh nin, tiu chy lu ngy khng khi, phi yu, ho, sinhtn dch, tng thlc, sinh cbp, nc ming, bthn chadi tinh, i ng, bch I, chng kht nc, m hitrm.

    Cng dng ca phc linh :

    Phn tch theo ty y :Tn khoa hc Poria cocos Wolf, c cha hot cht

    Polysaccharide, Pachymaran c tnh cht khng ung thmnh, cc acid pinicolic, poriatin, adenine, ergosterol, cholin,lecithin, cephalin, histamine, histidin, sucrose, fructose,protease, du bo, mui v c, tc dng li tiu, chng nn,khng khun, khng estrogen, cha ph thy thng, tiu chyko di, cha ung thbo vty xng, ci thin chc nnggan thn, tng sc tng cn, tng th lc, tng cng mindch, tc dng an thn, chng lot bao t, hng huyt vbo vgan.

    Phn tch theo ng y :Phc linh vngt nht, tnh bnh, vo cc kinh tm,

    ph, thn, t, v, c tc dng li thy, thm thp, kin t, nhtm an thn. Cha suy nhc, chng mt di mng tinh, litiu, cha ph thy thng, bng trng, tiu chy, thkmn, mt ng.

    Cng dng ca sn th du :

  • 7/23/2019 Cau Chuyen Dong Y Tap5 - Benh Tieu Duong

    64/127

    64

    Phn tch theo ty y :Tn khoa hc Cornus officinalis Sieb. Et Zucc. Qa

    c cha moronisid, methylmoronisid, swerosid, loganin, acidursolic, galic, amine, Vit.A, saponin. L c lomgicerosid. Ctc dng cha suy nhc cth, cao p ngi c bnh thn,bnh tim, thiu mu, lot t trng, bao t, xgan, vim cuthn mn tnh, kh h, i ng.

    Phn tch theo ng y :Sn th du v chua, tnh bnh, vo phn kh ca hai

    kinh can, thn, c tc dng sp tinh, bn kh, thng khiu, gikhng ra mhi, cha phong hn, t thp, au u, lng, migi, tai, thn suy, tiu nhiu, di tinh, ri lon kinh nguyt.Chng chnh :Ngi ha thnh c bnh thp nhit khng nn dng.

    Cng dng ca trch t:

    Phn tch theo ty y :Tn khoa hc Alisma plantago-acquatica L. Thn r

    cha tinh du, nha, protid, tinh bt, alismol, alisman Si,

    cha cc ri lon gan gip chuyn ha m, gim ur vcholesterol trong mu, li tiu, chng vim, hp huyt, cchtrc khun lao, cha cc alisol A,B,C monoacetat c tcdng bo vgan.

    Phn tch theo ng y :Trch t v ngt, tnh hn, vo hai kinh thn, bng

    quang, c tc dng li thy, thm thp cha bnh thythng, vim thn, bthn, tiu kh, i ra mu, nhc u, hoamt, chng mt.

    Cng dng ca sinh a :

    Phn tch theo ty y :Thc a l sinh a sao ch chn, tn gc l a

    hong, tn khoa hc Rehmannia glutinosa (Gaertn.)Libosch..a hong c hot tnh chn min dch, h ngmu nh tc dng ca cht iridoid glycoside A,B,C,D, mt

  • 7/23/2019 Cau Chuyen Dong Y Tap5 - Benh Tieu Duong

    65/127

    65

    mt kch thch tit insulin, mt mt gim glycogen trong gan.Trong a hong c 3 phenethyl alcohol glycoside c hottnh c chmen aldose reductase c chshnh thnh cthy tinh thgy ra bi bin chng ca bnh tiu ng.

    Phn tch theo ng y :Sinh a c vngt, ng, tnh mt, vo 4 kinh gan,

    tim, thn, tiu trng bm, thanh nhit, sinh huyt dch,mt mu, cm mu, cha chng bnh m hha vng, triunhit, kh kht nng ung nc nhiu, tiu ng, thiu mu,xut huyt ni ngoi, cthsuy nhc .Sinh a chchn gi l Thc ic vngt, mi thm, tnhm vo 3 kinh tm, can, thn, cha m hgan thn lm aunhc lng gi, chng mt tai, huyt suy, chng nng m ,cthyu mt, ho suyn, tiu kht tiu ng, bhuyt, bthn, sinh tinh, lm sng mt en ru tc, cthtrng kin

    Cng dng ca n b :

    Phn tch theo ty y :Tn khoa hc Paeonia suffruticosa Andr., tn khc l

    Mu n b. R mu n cha alkaloid, saponin v mt tcht thuc nhm anthocyanin, tinh du. V r chaacetophenon, pantagaloylglucose... C tc dng chng cotht, chng vim, gim au, c chkt tp tiu cu, c chng mu trong mch, khng tiu fibrin, chng c hi gangy ra bi carbon tetraclorid, c ch aldose reductase cathy tinh th trong bin chng tiu ng sang thn, vngmc v thn kinh trm cm, h st, chng co git. ChtPaeoniflorin c tc dng chng lot bao tdo stress, lm ginmch ngoi bin hp huyt, iu tr ri lon nhn thc,sa st tr tungi gi.

    Phn tch theo ng y :Mu n v cay, ng, mi thm, tnh bnh vo cc

    kinh tm, can, thn. C tc dng trn kinh, gim au, nngst m vchiu v m, khng ra mhi, pht st do huytsng , nhc u, au lng, au khp, au bng kinh, trthot mch, vim r thn kinh, co git, co tht c bp chn

  • 7/23/2019 Cau Chuyen Dong Y Tap5 - Benh Tieu Duong

    66/127

    66

    (chut rt), sa st tr tu, cha bnh gan siu vi, c trng,vim da dng llot.Chng chnh :Phnc thai khng c dng, c tc dng gy v sinh, sythai.

    Cng dng ca Pht:

    Phn tch theo ty y :Tn khoa hc Aconitum fortunei Hemsl. Tn khc l

    u,cha Aconitin lm hp huyt nhng rt c i vitim thc y mng tbo khcc ha tng nhanh nhp p,gy c chh hp. Ngaconitin biu hin trn in tml lm gim nhp tim sau dn truyn nh tht bphongb, xut hin ngoi tm thu, nhp nhanh tht, rung tht cuicng tim ngng p v do tnh hng phn ca c tim tngcao, nhng sn phm thy phn ca aconitin l cht aconin lhot cht higenamine li c tnh cht cng tim do tng Ca++m c tnh rt thp chbng 1/2000 ca c tnh aconitin, ccht ester lm tng cng chuyn ha cc lipid no vcholesterol, lipid trong mu, cha xmng mch, chng

    vim, nc sc lm gim acid ascorbic trong tuyn thngthn, lm gim lng bch cu a acid trong mu ngoi vi,tng cng hot ng men RNA polymerase trong gan.

    Phn tch theo ng y : u v Ph t chu v cay, ngt, tnh nhit c

    c mnh bng A, c tc dng khu phong, to thp, khhn,hi dng cu nghch, vong dng, mch gn nhmt, chntay qu qung, b ha, trc phong, hn, thp t, cha ho,sng au.

    Cng dng ca qu:

    Phn tch theo ty y :Tn khoa hc Cinnamomum cassia Blume. V thn

    cnh gi l quchi, vthn gi l qunhc c cha tinh dualdehyde cinnamic, tannin, cht nha, cht ng, calcioxalate, cht nhy, cht v c, coumarin. C tc dng dit

  • 7/23/2019 Cau Chuyen Dong Y Tap5 - Benh Tieu Duong

    67/127

    67

    khun lao, tiu chy, siu vi khun, trc khun coli, trckhun mxanh, nm, Quchi lm gin mch ngoi bin gipgim p huyt, lm tng lc co c mch tim, chng huytkhi, chng vim, c chspht trin ca tbo bch cu,chng i tho ng.

    Phn tch theo ng y :Quvngt cay, mi thm, tnh rt nng, tc dng b

    tng ha, hi dng, m thn t, thng huyt mch, trhntch. Dng cp cu chn tay hn lnh, mch chm nh,hn m, au bng trng thc, phong t bi, tiu ha km, tl, ph thy thng do b tiu tin, kinh b, rn cn, ung th.

    Bi thuc th10 :

    Bi thuc cha tiu ng, cao p huyt, suy tim.

    Ngvt35g, Thty t30g, Hoi sn 18g, Lin t9g, Phclinh 4g.

    Bchung 5 chn nc nu cn cn 1 chn ung mi ngy,khi o lng ng gim xung bnh thng th ngng.

    Cng dng ca Ngvt:

    Phn tch theo ty y :Tn khoa hc Schisandra chinensis (Tuecz.) Baill.,

    cha tinh du mi chanh, qa cha acid citric, malic, tartaric,dn cht ca dibenzo a,c, c tc dng trtim, tun hon mu,kch thch h hp, gin mch ngoi bin lm hp huyt, lmhng huyt, gim clorid mu, gim lng glycogen tronggan, tng thlc ban m v c tc dng b.

    Phn tch theo ng y :Ngvtc vchua cht, tnh m, vo hai kinh ph

    thn, c tc dng lim ph, phh, ho tc ngc, suyn, mingkh kht, mi mt, thn h, lit dng, di tinh, mhi trm,tllu ngy. i dm.

  • 7/23/2019 Cau Chuyen Dong Y Tap5 - Benh Tieu Duong

    68/127

    68

    Chng chnh :Khng thch hp cho ngi ang bcm st cao, ln si, phtban.

    Cng dng ca thty t:

    Phn tch theo ty y :Tn khoa hc Cuscuta hygrophilae H. W.Pearson ,tn

    khc l Thng vng, cha alkaloid, lignan, flavonoid, acidhu c, du bo, lm h p huyt, tng trng l lch, tnglng protein v albumin ton phn trong huyt thanh, chngung th.

    Phn tch theo ng y :Th ty t c v ngt nht, hi cay, tnh bnh, dng

    lm thuc bcha lit dng, di tinh, au lng nhc xnggn, bthn, ch tinh ty, thng tiu, nhun trng, tiu hakm, vim khp, trung thno, lon tm thn.

    Cng dng ca hoi sn :

    Phn tch theo ty y :Tn khoa hc Dioscorea persimillis Prain et Burkill,

    Hoi sn cha 63,25 % tinh bt, 6,70% cht m, 0,45% chtbo c gi trdinh dng qy ng sau go v bp ng, ngoira n c cha thnh phn mucin l mt protein nht allantoin,cc acid amine arginin, cholin v men maltase, men ny ckhnng thy phn ng rt ln, hi phc chc nng co bpca nhu ng rut tng hp thv chuyn ha ng.

    Phn tch theo ng y :Khoai mi tim thuc bc gi lHoi snhay Sn

    dc, vngt, tnh bnh, vo cc kinh ph, t, v, thn cha

    tvhnhc, thiu mu, n ung km tiu ha, vim rutkinh nin, tiu chy lu ngy khng khi, phi yu, ho, sinhtn dch, tng thlc, sinh cbp, nc ming, bthn chadi tinh, i ng, bch i, chng kht nc, m hitrm.

  • 7/23/2019 Cau Chuyen Dong Y Tap5 - Benh Tieu Duong

    69/127

    69

    Cng dng ca sen :

    Phn tch theo ty y :Sen c tn khc l lin, tn khoa hc l Nelumbo

    nucifera Gaertn.Tm senc cht liensinin lm hp huyt v mt loi

    alkaloid khc khng kt tinh chuyn liensinin di dngamoni bc 4 c tc dng hp huyt ko di lu hn, chngkch ng lon thn kinh gy hung d tng ng viamineazin trong iu trtm thn phn lit m khng c ct nh thuc amineazin, tm sen cng c tc dng an thnnhng yu hn tc dng ca l sen. Nhsenc tc dng cchtcu vng.

    L sen c cht nuciferin tc dng c ch thn kinhtrung ng chng vim, gim au, ho, an thn ko di gicng, tng thnh phn sng chm delta, gim thnh phn sngnhanh bta, tng trng lc c, gii co tht c trn, c chlon nhp tim gy ra bi calci clorid v n lm tng ngngkch thch tm trng v tng giai on trca ctm nhvtm tht, chng chong, cha chy mu nhi tiu tin ramu, xut huyt di da, chn rng chy mu.

    Phn tch theo ng y :Tm sen gi l lin tm, c vng, tnh lnh, vo

    kinh tm, c tc dng thanh tm ha, iu nhit, cha tmphin mun ngi hm hp kh chu, t ng, kht, thhuyt.

    L sengi l lin dip c vng, tnh mt vo 3 kinhcan tvlm thanh thli thp, cha tc ngc nng st, tn, chhuyt.

    Ht sengi l lin nhc, gng sen ly qul linphng, Ht sen trng (qusen bc bvl lin thch) c vngt, tnh bnh, vo 3 kinh tm tthn, c tc dng bthkm n, dng tm tr mt ng hi hp, c tinh, cha di

    mng tinh, sp trng ( lm cht rut ) cha kh hi kit l.Hoa senc vngt ng, tnh m lm an thn v cm

    mu.Tua senbht go u gi l lin tuvcht, tnh

    m, vo 2 kinh tm-thn, c tc dng ctinh, ch thn cha di

  • 7/23/2019 Cau Chuyen Dong Y Tap5 - Benh Tieu Duong

    70/127

    70

    mng tinh, thanh tm trmt ng, chhuyt cm mu k