CATECHISM

FOR THE LITTLE ONES

TRANSLATED FROM THE BURMESE WITH SOME ADDITIONS

BY REV. 0. HANSON

BHAMO

Published in India by the

A.B.M. PRESS (RANGOON)

and

PRINTED AT THE DIOCESAN PRESS, MADRAS 1945

Expanded and updated January, 2015

ISBN: 978-1-927468-30-2

1

MALAWM LAIKA MAN

Daw I. Karai Kasang A Tara, Ma Ni Hpe Jahpat Ai Laika 2 Ga Set 19 Daw II. Chyum Laika Kaw Na Ma Ni A Matu Chye Mai Ai Lam Ni 1. Chyum Laika Mying Ni 21 2. Hpan Da Ai Nhtoi Sanit Ya 23 3. Tara Kanu Shi 24 4. Sumpan Sum/Nta 26 5. 23 Lang Na Shakawn Kungdawn Laika 28 6. Madu Yesu Hkristu A Kabu Gara Shiga Ni 30 7. Sape Shi Lahkawng A Mying Ni 32 8. Yesu Sharin Ya Ai Akyu Hpyi Ga 33 9. A Lu Ai Tara 34 10. Yesu A Sasana Magam Bungli 35 11. Yesu Tsun Ai “Ngai Rai Nga Nngai” Ngu Ai Ga Ni 37 12. Yesu Sharin Achyin Ai Lam Ni 39 13. Yesu Galaw Ai Lamik Kumla Ni 40 14. Yesu Tsun Sharin Ai Ga Shadawn Ni 42 15. Wenyi A Asi 44 16. Wenyi Kumhpa Ni 46 17. Karai Kasang A Hpyen Hking 47 Daw III. 1. Htani Htana A Sak Lu La Na Hkrun Lam 50 2. Karai Kasang Hte Ading Tawk Matut Mahkai Akyu

Hpyi Ga 53 3. Sape Majing A Sak Hkrug Lam Ninggam Ni 54

Daw IV. 1. Bat 8 Laman Chyum Laika Hti Na Chyarang 55 2. Chyum Laika Kaw Na Maumwi Ni 60

2

Daw I

Karai Kasang A Tara, Ma Ni Hpe Jahpat Ai Laika

Jep Ai Tara (Ga Shaka Dingsa)

1. Ndai nga yawng nga pra, kadai hpan da ai rai ta?

Karai Kasang gaw hpan da ai rai. 2. Hpan da yang kade ya na a ta? Kru ya na ai. 3. Hpan Wa gaw gara nhtoi hta laban nga a ta? Sanit ya nhtoi hta laban nga ai. 4. Dai nhtoi hpe kaning ngu wu ta? Laban (Bansa) nhtoi ngu wu ai. 5. Shawng shani hpa mi hpan da a ta? Nhtoi hpe hpan da ai. 6. Nhtoi hpe kaning ngu wu ta? Nhtoi hpe shani ngu wu ai. 7. Nsin hpe kaning ngu wu ta? Nsin hpe shana ngu wu ai. 8. Hpang shani hpa mi hpan da a ta? Lamu madin hpe hpan da ai. 9. Lamu madin ngu ai gaw, hpa mi hpe ngu ai rai ta? Sumsing lamu hpe ngu ai, re ai law. 10. Masum ya e hpa mi hpan da a ta? Hka hte aga hpe hpan da ai. 11. Mali ya e hpa mi hpan da a ta? Jan, shata, shagan ni hpe hpan da wu ai. 12. Jan hpe kaning ngu wu ta? Nhtoi kaba ngu wu ai. 13. Shata hpe kaning ngu wu ta? Nhtoi kaji ngu wu ai. 14. Manga ya e hpa mi hpan da a ta? Nga hte U ni hpe, hpan da ai. 15. Kru ya e hpa mi hpan da a ta?

Ashu ashan, matse labye, u ni hte nhprang ni hpe, hpan da ai.

16. Dai shani hta e hpa mi naw hpan da a ta? Masha hpe mung hpan da ai.

3

17. Shawng na lasha hpe kaning ngu wu ta? Adam ngu wu ai. 18. Shawng na numsha hpe kaning ngu wu ta? Ewa ngu wu ai. 19. Adam hpe hpa hte hpan da wu ta? Aga hte hpan da wu ai. 20. Ewa hpe hpa hte hpan wu ta? Adam a garep nra langai mi hte hpan ai rai. 21. Karai Kasang gaw, kaning di nna jahkrung wu ta?

Nsoi nsa bang ya wu yang, hkrung ai shinggyim masha tai ai.

22. Adam yan Ewa hpe, kanang e nga shangun mu ta? Edin sun e nga shangun mu ai. 23. Dai sun e hpa galaw mu ga, tawn da mu ta? Sun lajang shachyip mu ga, tawn da mu ai. 24. Adam yan Ewa gaw, masha kaja rai ma ni? Nnan e gaw masha kaja rai ma ai. 25. Dai hpang kaning rai shut ma ta? Hkum sha nga ai nam si sha nna shut ma ai. 26. Shawng sha ai gaw, kadai mahtang rai ta? Ewa re ai. 27. Ewa hpe kadai gung lau a ta? Lapu e gung lau wu ai. 28. Dai nam si hpe, hpa rai sha mayu wu ta?

Tinang a hpaji jat wa na zawn nawn nna, sha mayu wu ai. 29. Dai nam si sha u ga, Ewa kadai hpe agaw jaw wu ta? Adam hpe agaw jaw wu ai.

4

30. Adam yan Ewa gaw, nam si sha ngut jang, kaning rai ma ta? Gawp makoi nga ma ai.

31. Hpa rai gawp makoi ma ta? Karai Kasang hpe hkrit nna rai ma ai. 32. Shan hpa ari hkrum ma ta? Sun kata de na shapraw kau ai, hkrum ma ai. 33. Hpa rai sun de, bai n shang lu ma ta? Chyinghka la da ai majaw, n shang lu ma ai. 34. Sun sin ai gaw kadai ni rai ma ta? Hkerub ni sin ma ai. 35. Hkerub ngu ai ni gaw, kadai ni rai ma ta? Lamu kasa ni rai ma ai. 36. Shanhte hta kaga ban shadang na hpa mi naw tawn da a

ta? Wan nhtu mung tawn da ai. 37. Sun kata de na shapraw kau ai hta kaga, shan gaw hpa

tsin-yam naw hkrum ma ta? Machyi makaw, gumgai dingla, si ai hkrum ma ai. 38. Karai Kasang gaw, shan hpe ganing ngu nna ndat da mu

ta? Hkye mawai la na Madu san da nhtawm shangun dat na,

ngu ndat mu ai. 39. Adam yan Ewa a kasha masum gaw, kadai dai rai ma ta? Ka-in, Abela, Shet ni rai ma ai law. 40. Masha mayat maya wa ai shaloi grau nna n hkru ma ni ?

Shing n rai kaja ma ni? Grau nna n hkru ma ai. 41. Dai aprat na masha ni gaw gade wa n shawp ma ai lam

Chyum laika tsun a ta? Masha yubak kaba wa nna, shi a kraw lawang hta myit mamyit gaw, tut nawng e n shawp ai hkrai hkrai rai nga ai gaw, Chyum laika tsun ai rai.

42. Dai hte wa n shawp wa ai majaw, Karai Kasang gaw kaning di na maw a ta? Ga ntsa e nga ai masha mahkra ni hpe jahten kau na maw ai.

43. Ga hpe kashin kamun kau na, Karai Kasang gaw kaning rai galaw a ta?

Sha-u ing dat wu ai rai.

5

44. Dai tsin-yam hta lawt ai ni gaw, kadai ni rai ma ta? Noa hte shi a nta masha ni rai ma ai. 45. Karai Kasang gaw Noa hpe kaning ngu hkang da wu ta? Sanghpaw li langai mi shachyaw u, ngu wu ai. 46. Noa gaw sanghpaw li hta, hpa mi la bang da a ta? Du sat du myeng amyu shagu la bang da sai. 47. Ga ntsa e gade ya wa marang htu a ta? Mali shi ya tup htu ai. 48. Hka gaw ga ntsa e gade ya dang, a ing nga a ta? Latsa e manga shi ya tup a ing nga ai. 49. Sanghpaw li gaw gara bum hta mara a ta? Ararat bum hta mara ai. 50. Nhtoi mali shi ya lai jang, Noa gaw hpa du sat du myeng

hpe dat a ta? U hka hpe dat dat ai. 51. Dai hpang hpa mi naw dat a ta? Hkrudu hpe mung dat dat ai. 52. Dai hkrudu gaw u hka zawn, sanghpaw li de bai n nhtang

wa a ni? Shi bai nhtang wa ai. 53. Hkrudu hpe bai n dat ai, gade ya dang da wu ta? Sanit ya da wu ai. 54. Dai hkrudu gaw dat yang, hpa mi makrang wa a ta? Tsanlun lap katsing di makrang wa ai. 55. Noa gaw sanghpaw li hta na pru nhtawm, hpa mi galaw a

ta? Karai Kasang a matu tawn hkungri galaw ai. 56. Tawn hkungri hta hpa mi nawng a ta? Wan nat ai hkungga nawng wu ai. 57. Sumwi hta hpa mi tawn da na, nga a ta? N-goila tum tawn da na, nga ai. 58. N-goila tum gaw hpa ga shaka hte seng a ta?

Aga hpe jahten na, hpang de sha-u bai n sha-ing na, nga ai re ai rai.

59. Dai hpang masha ni bai mayat maya wa jang, shanhte kaning rai maw ma ta?

Lamu dep ai wahpang langchyi galaw na, maw ma ai. 60. Hpa rai dai wahpang langchyi galaw mayu ma ta? Shanhte law htam wa ma yang, mungkan ga ting e n bra

mayu ma ai majaw, galaw mayu sam ma ai.

6

61. Dai amu hpe Karai Kasang gaw kaning di nna ahkum da mu ta? Masha ni ga langai sha ga ai hpe, shanut kau ya mu ai rai.

62. Dai kaw nna ya du hkra, masha ni gaw hpa baw ga ga ma ta?

Ga baw law law ga ma ai.

63. Abraham ngu ai gaw, kadai hpe rai ta?

Yuda amyu daju marum (n pawt, kaji kawa) rai nna, Karai Kasang a jinghku mung re ai law.

64. Karai Kasang gaw Abraham hpe, kaning nga ga shaka da a ta? Na a aru arat a marang e masha amyu mahkra gaw rat rang (gumring gumrat, sut su nga mai) wa na mara ai, nga nna ga shaka da ai.

65. Na a aru arat ngu ai gaw, kadai hpe shaang nna tsun ai rai ta?

Yesu Hkristu hpe, shaang nna tsun ai rai. 66. Mawshe ngu ai gaw, kadai hpe rai ta?

Egutu mung e mayam tai nga ai shi a amyu hpe woi la ai wa re ai law.

67. Yuda masha ni nam e nga nga yang, Karai Kasang gaw Mawshe a lata hta hpa tara ap ya a ta?

Jep ai tara re ai law.

7

68. Jep ai tara ngu ai gaw, hpa tara hpe ngu mayu ai rai ta? Tara kanu shi hpe ngu ai rai. 69. Karai Kasang gaw tara kanu shi hpe, kaning rai ap ya a ta?

Sina bum ntsa e lungpa hta ka da nna, Mawshe a lata hta ap ya ai rai.

70. Tara kanu shi gaw kaning ning nga a ta? (1) Ngai hta kaga Karai Kasang shaje hkum naw. (2) Tinang a matu sumla hkum galaw, hkum kadawng,

hkum naw! (3) Karai Kasang a amying ningsang hpe, masu matsa ai

ga hte hkum tsun. (4) Laban nhtoi hpe chyoi pra u ga, dum u law; dai nhtoi

hta amu bungli hkum galaw. (5) Na nnu yan nwa hpe, hkungga lara di u law. (6) Masha hkum sat. (7) Masha num hkum shaw. (8) Masha arai hkum lagu. (9) N teng n man ai sakse hkum hkam.

(10) Masha arai hpe, myit hkum marin, hkum tsaw hkum ra, nga ai law.

71. Masha gaw jep ai tara hkan nna, ding hpring lu a ni?

Jep ai tara hkan nna, Karai Kasang man de kadai mung ding hpring lu na n rai, nga nna Chyum laika tsun ai.

72. Kaning rai nme n ding n hpring lu a ta? Masha gaw dai jep ai tara n hkan shatsup lu ai majaw rai.

73. Dai rai yang gaw, hkye la ai kaw kaning rai du lu na rai ta? Hkye hkrang la ai Madu Yesu Hkristu hpe kam sham ai hte sha, du lu na rai.

8

Chyeju Tara (Ga Shaka Ningnan)

74. Anhte hpe hkye hkrang la ai Madu gaw, kadai rai ta? Karai Kasang a Kasha shing tai re ai. 75. Dai Madu a lam, gin di nme chye lu a ta? Chyum laika e chye lu ai. 76. Dai Kasha a mying hpe, kaning ngu mu ta? Yesu Hkristu ngu mu ai. 77. Yesu Hkristu gaw, gara mare e shangai a ta? Betlehem mare e re ai. 78. Betlehem mare gaw, gara mung hta nga a ta? Yuda mung hta nga ai. 79. Yesu Hkristu gaw, gara shara e shangai a ta? Dumsu ulawng e shangai wa ai. 80. Dai ma hpe kanang e kaleng wu ta? Wakang hta kaleng tawn da wu ai. 81. Yesu Hkristu a kanu gaw, kadai rai ta? Mari re ai. 82. Yosep gaw gade a aru arat rai ta? Dawi a aru arat re ai. 83. Hkristu shangai ai gaw, kadai shawng chye a ta? Sagu rem ai masha nkau mi shawng chye ma ai.

9

84. Dai shiga na ai shaloi, shanhte hpa galaw nga ma ta? Shanhte a sagu hpung ni hpe sin nga ma ai. 85. Dai shiga gaw, kadai tsun shana a ta? Lamu kasa langai mi tsun shana ai. 86. Dai lamu kasa hpe, gade e shangun dat wu ta? Karai Kasang e shangun dat wu ai. 87. Sagu rem ai ni a makau grup yin hkan e hpa byin wa a ta? Karai Kasang a hpung shingkang htoi kabrim wa ai rai. 88. Sagu rem ai ni kaning re myit rawng ma ta? Hkrit ai myit rawng ma ai. 89. Lamu kasa gaw kaning nga tsun a ta? Hkum hkrit myit, nga ai rai. 90. Kaning nga ai shiga, tsun shana a ta?

Hkye hkrang la ai Madu Yesu Hkristu gaw shangai wa sai nga nna, kabu gara shiga, tsun shana ya ai.

91. Dai kabu gara shiga gaw, kadai ni hte seng a ta? Masha nlang hte seng ai. 92. Yesu hpe mu mayu nna, sagu rem ai ni gaw gara mare de

sa wa ma ta? Betlehem mare de sa ma ai. 93. Dai ni hta kaga Yesu hpe hkrum mu yu na, kadai ni sa ma

ta? Magu hpaji rawng ai ni sa ma ai. 94. Gara mung de na, sa ma ta? Sinpraw mung de na sa ma ai. 95. Hpa majaw sa ma ta ? Kaja reng ai shagan langai mi a majaw, sa ma ai. 96. Magu hpaji rawng ai ni gaw, Yesu hpe kaning rai galaw

ma ta? Ma hpe mu jang, naw dingnyawm nna, law ban, mura hte ja re ai ni, jaw ma ai.

97. Shanhte pru mat wa ai hpang kadai paw pru a ta? Lamu kasa langai mi paw pru ai. 98. Yosep hpe kaning ngu wu ta?

Rawt u! kanu hte ma hpe woi nhtawm, Egutu mung de hprawng mu, ngu wu ai.

99. Yesu hpe gara mung de woi sa wa u, ngu nna Yosep hpe tsun wu ta?

Egutu mung de re ai.

10

100. Hpa majaw ning nga tsun a ta? Yesu hpe shalawt mayu nna tsun ai rai. 101. Dai aprat e Yuda mung up ai kadai rai ta? Herod hkawhkam re ai. 102. Dai wa gaw kaning rai maw a ta? Dai ma Yesu hpe sat na, maw ai rai. 103. Hpa majaw Yesu hpe sat mayu a ta? Shi a mung dan kashun la na hpe, tsang ai majaw re ai. 104. Herod hkawhkam si mat ai hpang, Yosep gaw kaning rai a

ta? Yuda mung de bai wa ai.

105. Yesu gaw gara mare hta, wa nga a ta ? Nazaret mare hta, wa nga ai. 106. Dai mare hta gade ning na hkra nga a ta? Sumshi ning dang nga ai. 107. Nazaret mare gaw, gara mung hta nga a ta? Galile mung hta nga ai. 108. Nazaret mare gaw, mare kaba rai ni? kaji rai ni ? Kaji ai rai. 109. Yesu Hkristu a shawng e paw pru nna, dai Madu sa na lam

hkaw tsun ai gaw, kadai wa rai ta? Hkalup Sara Yawhan re ai. 110. Dai wa gaw kaning nga hkaw tsun a ta?

Tinang yubak nem nna myit malai lu mu ! nga nna hkaw tsun ai.

111. Tara hkaw tsun ai amu hta kaga, hpa mi naw galaw a ta? Hkalup mung jaw ai. 112. Kaning re hpun palawng hpun a ta? Gawla-uk mun hte da ai hpun palawng hpun ai rai. 113. Hpa baw shahpa sha nna nga a ta? Dinggam-yaw hte lagat jahku lu sha nna, nga ai. 114. Yesu Hkristu gaw, hpa majaw, Yawhan hpang de sa a ta? Hkalup hkam mayu ai majaw sa ai. 115. Shi gaw hpa majaw hkalup hkam a ta?

Anhte hpe ningli madun dan na majaw, hkalup hkam ai rai.

116. Hkalup hkam nga yang, kaning re kumla paw pru a ta? Lamu hpaw malang nna, Karai Kasang a Wenyi gaw hkrudu zawn yu hkrat wa nna, Yesu a ntsa e dung nga nna,

11

Ndai wa gaw, ngai sharawng awng ai, nye a tsaw ra ai kasha rai li ai, nga nna lamu de na nsen ngoi pru ai.

117. Yesu Hkristu gaw, tara hkaw hpang ai shaloi, asak gade

ning rai ta? Sumshi ning dang re ai. 118. Gade ning dang wa na hkra, tara hkaw a ta? Masum ning dang re ai. 119. Kaning re lamik kumla ni madun dan a ta? (1) Si ai masha hpe jahkrung ya ai. (2) Manggang kap ai ni hpe, jasan shapra ya ai. (3) Myi kyaw ai ni hpe, shamu ya ai. (4) Chyahten labye ni hpe, hkawm sa lu shangun ai. (5) N chye shaga ai ni hpe, ga tsun lu shangun ai. (6) Nbung hte nawng hpe mung jasim kau ai. 120. Yesu gaw shi hpang hkan maru ga, kadai ni hpe shaga a

ta? Sape shi lahkawng hpe shaga mu ai. 121. Shanhte hpe hpa majaw shaga mu ta?

Shi a hpung shingkang hte, shi a tara hpe chye na mu ga, shaga mu ai rai.

12

122. Shanhte hpe hpa magam shachyen shangun mayu ai majaw, san da mu ta?

Kabu gara shiga hkaw tsun mu ga, san da mu ai. 123. Dai sape ni gaw hpa nhpang mi gaw ma ta? Hkristu a lakung ngu ai Hpung nhpang, gaw ma ai. 124. Kaning re ahkang aya shanhte hpe jaw mu ta?

N hkru ai nat ni hpe hkyawt kau lu ai hte, machyi makaw shamai ya lu ai ahkang aya jaw mu ai rai.

125. Shanhte hta kadai mahtang kang hta ai wa rai ta? Mahte re ai. 126. Nga hkan ai gaw, kadai hte rai ma ta? Yawhan, Yaku, Petru, Andre hte rai ma ai. 127. Yesu gaw masha majing, hpa majaw tai a ta? Masha nlang hpe, hkye hkrang la mayu ai majaw re ai. 128. Yesu ngu ai ga lachyum gaw, hpa ngu mayu ai rai ta? Hkye hkrang la ai Madu ngu ai rai. 129. Yesu Hkristu gaw gade a dawdan ai tara hte sat kau ai

hkrum a ta? Pilat du a dawdan ai tara hte re ai. 130. Dai ten na hkinjawng kaba gaw kadai rai ta? Kayahpa re ai rai. 131. Shi a lata de Yesu hpe ap kau ai wa gaw, kadai rai ta? Yuda Iskarut re ai. 132. Yuda Iskarut gaw kadai rai ta? Sape shi lahkawng hta nang ai wa re ai. 133. Yesu hpe ap kau yang, sape kaga ni kaning rai ma ta? Yesu hpe kau da nna, hprawng mat ma ai. 134. Yesu gaw hpa majaw sat kau ai hkam a ta? Anhte a yubak raw kau ya na majaw re ai. 135. Anhte a yubak kaning rai raw kau ya lu a ta?

Anhte hkam ging ai yubak a ari shi hkam ai majaw, raw kau ya lu ai rai.

13

136. Yuda Iskarut gaw, hpa majaw Yesu hpe ap kau a ta? Gumhpraw lap sumshi lu la mayu nna re ai. 137. Kaning re kumla hte ap kau wu ta? Yesu hpe pup ai hte re ai rai. 138. Dai shaloi Yesu gaw, gara shara e nga a ta? Getsemane sun e nga ai. 139. Dai sun hta Yesu hpa galaw nga a ta?

Myit ru myit ra, nni nkri hkrum let, kawa Karai Kasang hpe shakut shaja akyu hpyi nga ai rai.

140. Yesu hpe rim ai ni gaw, kadai ni rai ma ta? Hkinjawng kaba e shangun dat ai ni, rai ma ai. 141. Shanhte gaw gade a lata de wa ap mu ta? Pilat du a lata de, re ai rai. 142. Pilat du gaw kaning di na ahkang jaw a ta? Yesu hpe kayat nhtawm, sat kau na ahkang jaw mu ai. 143. Hpyen masha ni gaw, Yesu hpe kaning di mu ta? Ju lagup galaw nna shagup mu ai. 144. Kaga masha ni gaw, kaning rai ma ta?

Lata hte htwi, shabyi kahpret, mayen mahtaw bun rai ma ai.

14

145. Dai hpang Pilat du gaw, Yesu hpe kaning di wu ta? Shi a wudang hpai sa wa shangun wu ai. 146. Yesu hta kaga, kadai naw hpai a ta?

Simun ngu ai Kureni mung masha langai mi mung hpai ai rai.

147. Hpang jahtum e, Yesu hpe kaning di mu ta? Wudang hta e, hpri masen hte dit da mu ai. 148. Gara nhtoi hta dit da mu ta? Bat manga ya nhtoi hta re ai. 149. Wudang hta gade na hkra hkam nga a ta? Hkying hkum masum, mali daram hkam nga ai rai. 150. Yesu gaw gara shara e me, sat kau ai hkam a ta?

Yerusalem mare makau e nga ai, Golgahta kawng ntsa e, hkam ai rai.

151. Yesu hte rau kadai yan hpe jen da mu ta? Damya lahkawng hpe re ai. 152. Dai damya yan hta langai mi gaw kaning rai galaw a ta? Shi a yubak nem nna, Yesu hpe akyu hpyi ai. 153. Dai wa gaw hpa akyu lu la a ta? Hkye la ai akyu lu la ai. 154. Dai shaloi wudang makau e, kadai ni nga ma ta? Numsha sape masum hte, Yawhan nga ma ai. 155. Yesu gaw Yawhan hpe kaning nga tsun a ta? Na nnu hpe yu u! ngu wu ai. 156. Na nnu ngu ai gaw, kadai hpe ngu mayu ai rai ta? Kanu Mari hpe ngu ai rai. 157. Hpa majaw, Nnu hpe yu u ! nga nna tsun a ta? Kanu hpe lanu lahku shangun mayu ai majaw, nga ai rai. 158. Shi hpe sat kau ai ni a matu, kaning rai galaw a ta? Shante a matu akyu hpyi ai. 159. Kaning nga hpyi a ta? Oh wa! shanhte a yubak dat kau ya mu, nga nna hpyi ai. 160. Yesu Hkristu a moi mang hpe, kadai yan makoi mu ta? Yosep ngu ai sahti wa hte Nikodi yan, rai ma ai. 161. Yosep hte Nikodi yan gaw, Yesu a moi mang hpe, kaning

di makoi mu ta? Sumpan hte ahkyen nna, nlung hta krawk ai nsung hku hta bang da mu ai.

162. Dai nsung hku hpe, kaning di pat da mu ta? Nlung kaba langai mi galau pat da mu ai.

15

163. Dai hpang Pilat du a ga hte maren hpyen masha ni gaw, kaning rai galaw ma ta? Nlung hpe dazik dawk nna, malawm magawm sin ma ai. 164. Yesu a tsu gaw, gara kaw du wa a ta? Hparadisu shara e du ai rai. 165. Shi a moi mang gaw, lup hta e gade ya dang na a ta? Masum ya dang re ai. 166. Masum ya du ai nhtoi hta kaning rai byin wa a ta? Yesu gaw si ai kaw na bai hkrung rawt wa ai rai. 167. Gara nhtoi hta, bai hkrung rawt wa a ta?

Yuda ni a, bat mi a shawng shani ngu ai langai ya hta, re ai rai.

168. Yesu gaw gara ahkying hta rawt wa a ta? Jahpawt manap jau jau e, rawt wa ai. 169. Dai jahpawt e lamu de na kadai yu hkrat wa a ta? Lamu kasa langai mi, yu hkrat wa ai. 170. Dai lamu kasa gaw, kaning rai galaw a ta? Nsung hku mahka pat da ai nlung hpe galau kau wu ai. 171. Dai shaloi kaning rai byin wa a ta? Yesu gaw nsung hku hta na rawt pru mat wa ai rai. 172. Yesu hpe shawng mu ai gaw, kadai rai ta? Magdala Mari re ai. 173. Dai hpang kadai hte mu ma ta? Sape shi langai mu ma ai. 174. Yesu hpe ap kau ai hpang, Yuda Iskarut gaw kaning rai

byin wa a ta? Dau si mat sai. 175. Dai hpang Yesu hpe, masha gade wa e mu mu ta? Sape manga tsa n-ga, lang lata sha mu mu ai. 176. Dai hkrung rawt ai amu hpe tau yu yang, kaning rai myit

hkut shara nga a ta? Yesu Hkristu gaw Karai Kasang a Kasha re ai, myit hkut

shara nga ai rai. 177. Sape ni gaw, kaning rai myit yu na lam nga a ta?

Yesu bai hkrung rawt wa ai zawn, sape ni mung bai hkrung rawt wa na, myit yu na lam nga ai.

178. Anhte gaw galoi ai me, rawt wa na ga ta? Hpang jahtum ai nhtoi hta, rawt wa na ga ai.

16

179. Yesu gaw hkrung rawt ai hpang ga ntsa e kaning rai galaw n me nga a ta?

Sape ni hpe sharin achyin ya let nga ai. 180. Yesu gaw sape ni hpe kaning nga ai mungga, jaw a ta?

Nanhte pru sa nhtawm, masha amyu baw shagu hpe nye a sape shatai nna,Kawa a, Kasha a, Chyoi pra ai Wenyi a amying hta hkalup jaw mu! nga nna mungga jaw ai.

181. Sape ni hpe kaning nga nna, ndat tawn da a ta? Chyoi pra ai Wenyi shangun dat na, ngu da mu ai. 182. Nhtoi mali shi ya lai ai hpang, Yesu gaw gade lung mat wa

a ta? Lamu ntsa de lung ai. 183. Gara yang nna lung mat wa a ta? Tsanlun bum ntsa nna re ai. 184. Yesu lamu ntsa de lung mat wa ai gaw, kadai ni mu ma ta? Sape law law mu ma ai. 185. Yesu gaw garai n lung wa yang, sape ni hpe kaning rai

galaw a ta? Sape ni hpe shaman ya mu ai.

17

186. Lung wa nga yang, kaning rai byin a ta? Sape ni yu nga ma yang, Yesu hpe ntsa de woi la wu ai rai nna, sumwi gaw shi hpe kayawp shinggang la wu ai.

187. Yesu gaw kadai kaw du wa a ta? Kawa kaw du wa ai rai. 188. Chyoi pra ai Wenyi gaw sape ni a ntsa de, galoi ai me yu

hkrat wa a ta? Yesu lung mat wa ai hpang, sape ni Pentikoti poi galaw nga ma yang, yu hkrat wa ai.

189. Sape ni gaw kaning rai nme nga ma ta? Shanhte nlang Yesu Hkristu hpe nawku na, rau sha zup hpawng nga ma ai.

190. Chyoi pra ai Wenyi a majaw, maka kumla kaning re paw pru wa a ta? Nbung laru ru wa ai zawn nga ai nsen gaw, lamu de na ngoi pru wa nna, karan bra wa ai wan shinglet zawn paw pru nhtawm, shanhte langai hte langai ni a ntsa e jung nga nna,Wenyi a ahkang aya hte hkaw tsun ai majaw, dai shani e masha hkying masum dang kam sham nna, hkalup hkam la ma ai.

191. Yesu gaw ya kanang nga ta? Kawa a hkra maga e, nga nga ai. 192. Kaning rai galaw nga a ta? Anhte a matu htinglu htinglai ya nga ai. 193. Dai re ai majaw, Yesu hpe kaning ngu na rai ta? Anhte hpe htinglu ya ai wa, ngu gaw ai. 194. Yesu Hkristu gaw gara aprat hta me, bai yu wa na ra ta? Lamu ga jahtum jang rai na rai. 195. Kaning rai sa wa na ra ta?

Hpung shingkang, arawng sadang kaba hte, sumwi jawn nna sa wa na rai.

196. Dai shaloi Yesu gaw, kaning rai galaw na ra ta? Masha yawng hpe shinggyin shahpawng la nna, langai hte langai hpe tinang a amu hte maren, akyu hte yubak jaw na ra ai.

197. Dai shani e Yesu gaw kaja ai, n kaja ai ni hpe, kaning di tara dara na mu ta? Kaja ai ni hpe gaw hkra maga de, n kaja ai ni hpe gaw pai maga de, tawn da na mu ai.

198. Kaja ai ni hpe kaning ngu na mu ta? Wa kaw gumring gumrat lu la ai ni e, ginding aga nnan lat

18

yang, nanhte a matu mazing da ai Mungdan de wa mu law! ngu na mu ai.

199. N kaja ai ni hpe kaning ngu na mu ta? N hkru n mai ai ni e, Nat hte shi a salung sala ni a matu

shachyip da ai n htum n wai wan kata de, ngai hte hka nna, sa wa mu law ngu na mu ai.

200. Dai Mungdan lu la hkra gaw, kaning rai na rai ta? Yesu Hkristu hpe kam nna, Karai Kasang a lam hkan yang, rai na rai.

201. Shawng na tara kanu gaw, kaning nga a ta? Karai Kasang hpe, na a myit masin hte atsai awai tsaw ra u! nga ai rai.

202. Lahkawng gaw, kaning nga a ta? Masha wa hpe, tinang a hkum hte maren tsaw ra u! nga ai law.

203. Masha gaw lamu ntsa de du nna, ngwi pyaw lu hkra, kaning rai na rai ta? Tinang a yubak madun, nem, tawngban nna, Yesu Hkristu hpe kam ai hte, hkalup hkam yang, rai na rai.

204. Kaning re masha hkalup mai hkam a ta? Myit malai lu nna, Yesu Hkristu hpe kam sham ai masha sha, hkam mai ai rai.

205. Karai Kasang a kashu kasha Hpung hta shang ai shaloi, kaning nga nna, ga shaka da na rai ta? Kam sham masha shada da, langai hte langai tsawra nna, nhtum nwai Karai Kasang a magam shachyen let, nkaja ai hking mahkra kau da nna, Karai Kasang a tara hpe gaw, si hkra hkan na n ngai, nga nna ga shaka da lu ai law.

19

GA SET 1. Shawng na lasha gaw kadai wa rai ta? Adam re ai. 2. Shawng na numsha gaw kadai rai ta? Ewa re ai. 3. Masha shawng sat ai gaw, kadai wa rai ta? Ka-in re ai. 4. Shawng si ai gaw kadai wa rai ta? Abela re ai. 5. Masha nlang hta aprat grau galu ai gaw, kadai wa rai ta? Mehtusala re ai. 6. Masha nlang hta n-gun grau ja ai wa gaw, kadai rai ta? Samson re ai. 7. Karai Kasang hpe loi loi mu yu ai wa gaw kadai rai ta? Mawshe re ai. 8. Masha nlang hta hpaji byen-ya grau chye ai wa gaw, kadai

rai ta? Shawlumon re ai. 9. Masha nlang hta myit grau sharang lu ai wa gaw, kadai rai

ta? Yoba re ai. 10. Hkanghkyi lawng hta hkrat ai wa gaw, kadai rai ta? Daniela re ai. 11. U-hka gaw kadai hpang de me, shahpa sa ya ya re a ta? Elia hpang de re ai. 12. Kahpu ni e dut kau ai wa gaw, kadai rai ta? Yosep re ai. 13. Sumdoi hte nlung hta, hka kayat shapraw ai wa gaw, kadai

rai ta? Mawshe re ai. 14. Lamu ntsa de nsi ai woi la hkrum ai yan gaw, kadai yan rai

ma ta? Enuk hte Elia rai ma ai? 15. Karai Kasang hpe myit shadik ya ai wa gaw kadai rai ta? Dawi re. 16. Jan hkring nga u ga hpyi ai wa gaw, kadai rai ta? Yawshu re ai. 17. Sanghpaw li shawng shachyaw ai wa gaw kadai rai ta? Noa re ai.

20

18. Gaida jan a kasha jahkrung ya ai, kadai myihtoi rai ta? Elia re ai. 19. Nga kaba e mayu kau ai, kadai myihtoi rai ta? Yawna re ai. 20. Jum shadaw tai ai gaw, kadai rai a ta? Lawt a madu jan re ai. 21. Dumsu zawn tsingdu sha ai wa gaw, kadai rai ta? Nebuhkadneza hkawhkawm re ai. 22. Karai Kasang lata la ai amyu gaw, kadai amyu rai ta? Yuda amyu re ai. 23. Masha amyu kaga hpe tara hkaw na, kadai hpe san da wu

ta? Pawlu hpe re ai. 24. Masu nna kataw si ai yan gaw, kadai yan rai ma ta? Anani hte Sahpira yan la rai ma ai. 25. Yesu Hkristu a tara majaw, masha e shawng sat kau ai

gaw, kadai wa hpe rai ta? Stehpan hpe re ai law.

21

Daw II

Chyum Laika Kaw Na Ma ni A Matu Chye Mai Ai Lam Ni 1. Chyum Laika Mying Ni Ga Shaka Dingsa Kadun ai hku

1. Ningpawt Ninghpang Laika NN 2. Pru mat wa ai Laika PRU 3. Jaw Jau Laika JAW 4. Bu hkawm Laika BHK 5. Tara Jahprang Laika TRJ 6. Yawshu Laika YSH 7. Tara agyi ni a Laika TGY 8. Ruhta Laika RHT 9. Samuela Laika Langai 1 SAM 10. Samuela Laika Lahkawng 2 SAM 11. Hkawhkam Laika Langai 1 HK 12. Hkawhkam Laika Lahkawng 2 HK 13. Hkawhkam Labau Laika Langai 1 HKL 14. Hkawhkam Labau Laika Lahkawng 2 HKL 15. Ezra Laika EZR 16. Nehemia Laika NHE 17. Eshta Laika EST 18. Yoba Laika YOB 19. Shakawn Kungdawn Laika SHK 20. Ga shagawp Laika GSH 21. Hpaji Ningli Laika HPJ 22. Shawlumon a Mahkawn ga SLM 23. Esaia Laika ESA 24. Yeremia Laika YER 25. Sharung Shayawt Laika SHY 26. Ezekela Laika EZK 27. Daniela Laika DAN 28. Hosea Laika HOS

22

29. Yoela Laika YOE 30. Amo Laika AMO 31. Obedia Laika OBD 32. Yona Laika YNA 33. Mihka Laika MIK 34. Nahum Laika NAH 35. Habaku Laika HBK 36. Zehpani Laika ZHP 37. Hagi Laika HAG 38. Zahkari Laika ZHR 39. Malahki Laika MLH

Ga Shaka Ningnan

1. Mahte a Laika MHT 2. Marku a Laika MRK 3. Luka a Laika LKA 4. Yawhan a Laika YHN 5. Kasa Laika KSA 6. Roma ni kaw shagun dat ai Laika ROM 7. Korinhtu ni kaw shagun dat ai Laika Langai 1 KOR 8. Korinhtu ni kaw shagun dat ai Laika Lahkawng 2 KOR 9. Galati ni kaw shagun dat ai Laika GAL 10. Ehpesu ni kaw shagun dat ai Laika EHP 11. Hpilipi ni kaw shagun dat ai Laika HPP 12. Kolose ni kaw shagun dat ai Laika KOL 13. Htesaloni ni kaw shagun dat ai Laika Langai 1 HTE 14. Htesaloni ni kaw shagun dat ai Laika Lahkawng 2 HTE 15. Timohti kaw shagun dat ai Laika Langai 1 TIM 16. Timohti kaw shagun dat ai Laika Lahkawng 2 TIM 17. Titu kaw shagun dat ai Laika TIT 18. Hpilimon kaw shagun dat ai Laika HPM 19. Hebre masha ni kaw shagun dat ai Laika HEB 20. Yaku a shagun dat ai Laika YAK 21. Petru a shagun dat ai Laika Langai 1 PET

23

22. Petru a shagun dat ai Laika Lahkawng 2 PET 23. Yawhan a shagun dat ai Laika Langai 1 YHN 24. Yawhan a shagun dat ai Laika Lahkawng 2 YHN 25. Yawhan a shagun dat ai Laika Masum 3 YHN 26. Yuda a shagun dat ai Laika YUD 27. Shingran Laika SHR

2. Hpan Da Ai Nhtoi (7) Ya Shawng Ningpawt e Karai Kasang Hpan Da Ai Lam: Langai ya ngu na Nhtoi hta (NN 1:1-5) - Karai Kasang a Wenyi gaw shamu hkawm nga ai.

- Karai Kasang gaw, sumsing lamu hte ginding aga hpe hpan da wu ai.

- Karai Kasang gaw, nhtoi hte nsin hpe hpan ai. - Karai Kasang gaw, shani hte shana hpe hpan ai.

(Dai lam kaja nga ai)

Lahkawng ya ngu na Nhtoi hta (NN 1:6-8) - Karai Kasang gaw, hka hpe hpan ai.

- Karai Kasang gaw, sumsing lamu hpe hpan ai. (Dai mung shing rai nga ai)

Masum ya ngu na Nhtoi hta (NN 1:9-13)

- Karai Kasang gaw, ginding aga hte nammukdara, panglai hpe hpan ai. - Karai Kasang gaw, nli nai li rawng ai hpun a-myu myu hpe hpan ai.

(Dai lam kaja nga ai) Mali ya ngu na Nhtoi hta (NN 1:14-19) - Karai Kasang gaw, jan, shata, shagan ni hpe hpan ai.

- Karai Kasang gaw, duhkra ladaw hte shani, shaning ni hpe hpan ai.

(Dai lam kaja nga ai)

24

Manga ya ngu na Nhtoi hta (NN 1:20-23) - Karai Kasang gaw, hka kata na hkrung mahkrung hte Nammukdara na nga kaba ni hpe hpan ai.

- Karai Kasang gaw, n tsa malen pyen u ni hpe hpan ai. - Karai Kasang gaw, shanhte hpe shaman ya wu ai.

(Dai lam kaja nga ai) Kru ya ngu na Nhtoi hta (NN 1:24-31)

- Karai Kasang gaw, ga ning tsa na dusat nhprang a-myu myu hpe hpan ai. - Karai Kasang gaw, ga e gumrawt hkawm ai baw a-myu myu hpe hpan ai.

- Karai Kasang gaw, Shinggyim masha hpe hpan ai. - Karai Kasang gaw, shanhte hpe shaman ya ai.

(Dai lam grai kaja ai) Sanit ya ngu na Nhtoi hta (NN 2:1-3) - Karai Kasang gaw, ban sa ai lam hpe masat ai.

(Dai hpe shaman wu ai hte, shachyoi shapra wu ai)

3. Tara Kanu Shi (PRU 20:1-17) Shaloi Karai Kasang ndai mungga mahkra jaw dat let tsun wu ai gaw: Ngai gaw, Egutu mung hta mayam tai nga ai nta na nang hpe shapraw la ai, na a Karai Kasang Yehowa rai nga nngai. 1. Ngai hta kaga Karai Kasang shaje hpe hkum naw hkum ku et. 2. Lamu a lahta tang, lamu a npu ga ntsa tsang, ga a npu hka hpungtang hta rawng ai baw a hkrang hte bung ai sumla, nang na a matu hkum galaw hkum shachyaw et; dai hpe hkum naw hkum ku, hkum jaw hkum jau et: kaning rai nme law, ngai, na a Karai Kasang Yehowa gaw, nsu nnawn loi ai Karai Kasang rai nga nngai rai nna, ngai hpe n dawng n yawt ai ni a amyu lakung hpe gaw kawa ni a yubak kasha ni hta prat masum prat mali du hkra jaw nga nngai; ngai hpe tsaw ra nna ngai hkang da ai matsun hkan nang ai ni hpe gaw, lamun latsa prat du hkra, matsan dum ai hku a galaw nga nngai.

25

3. Na a Karai Kasang Yehowa a mying ningsang hpe kaman lila hkum gang hkum tsun et; kaning rai nme law, shi a mying ningsang kaman lila gang ai wa hpe, Yehowa mara n shagun ai, nga na wu ai n rai. 4. Laban nhtoi hpe shachyoi shapra na, dai nhtoi hpe dum u: kru ya nhtoi tup nang amu bungli galaw nna, na a makan lam shachyen nga na rai ndai: sanit ya nhtoi gaw na a Karai Kasang Yehowa a matu laban nhtoi rai nga ai; dai shani e, nang hte na a shayi shadang sha ni mung, na a mayam num mayam la mung, na a yam nga mung, na a chyinghka kata e rawng ai tsasam manam mung amu bungli galaw lu na n rai: kaning rai nme law, Yehowa gaw kru ya laman e, sumsing lamu hte ginding aga, nammukdara hte nga yawng nga pra hpe hpan hpajang da nna, sanit ya ngu ai nhtoi hta ban sa nga wu ai: dai re ai majaw Yehowa gaw dai sanit ya nhtoi hpe shaman nna shachyoi shapra da nu ai. 5. Na a Karai Kasang Yehowa nang hpe jaw ai ga hta na a asak galu lit ga, na nnu yan nwa hpe hkungga lara di u. 6. Masha hkum sat et. 7. Masha num hkum shaw et. 8. Masha arai hkum lagu et. 9. Na a htingbu manang a lam n teng n man ai sakse hkum hkam et. 10. Na a htingbu manang a nta hpe ra marit ai myit hkum rawng et; na htingbu manang wa a madu jan hpe mung, shi a mayam num mayam la hpe mung, shi a dumsu lawze re ai hpe mung, na htingbu manang wa lu ai rai hpa hpe mung ra marit ai myit hkum rawng et, nga ai.

26

4. Sumpan Sum/Nta (PRU 25 - 27; 35:10 - 38:31)

27

The tabernacle - Sumpan sum/sumpan nta (PRU 26:1, 35; 35:11; 36:8)

The Ark of the Covenant - Sakse sumpu/ga shaka sumpu (PRU 25:10, 22; 26:33, 34; 1HK 8:6; 2HKL 5:7; SHR 11:19)

The Holy Place - Chyoi pra ai shara (PRU 26:33; 35:19)

The Holy of Holies - Chyoi pra htum ai shara (PRU 26:33; HEB 9:3)

The Golden Menora or Lampstand – Ja pyendin shadun (PRU 25:31;37:17)

The Brazen Altar of Burnt Offerings - Magri tawn hkungri (PRU 38:2-3)

Altar of Incense - Manam pyaw ai baw nat na matu hkungri (PRU 35:15; 37:25)

Table of Showbread - Madun dan ai muk ku (PRU 35:13)

Bronze Laver - Magri ntsin htung (PRU 38:8)

The Veil - Nba grang/chying hka grang (PRU 26:1; 38:18)

Court of The Tabernacle - Sumpan sum a wing (PRU 27:9, 16, 18)

Cherubim - Hkerubim (PRU 36:8) Ephod - Hpa hkai lawng (PRU 39:2)

28

5. 23 Lang Na Shakawn Kungdawn Laika

Dawi a mahkawn ga langai mi

1 Yehowa ngai sagu hpe rem ai wa rai nga ai; Ngai hpa mung n ra nngai.

2 Tsit lali ai udat shara e shi ngai hpe hpum shangun nna, Ngwi ai hka kau de woi sa wa nngai.

3 Nye a myit masin hpe shi shalan shabran ya nna, Shi a mying nsang a matu mara, Ding man ai lam hta ngai hpe

lakawn wa nngai. 4 Si ai hkaraw a shingnip hta e ngai hkawm sa wa ti mung,

Nang ngai hte rau nga nga ai majaw, Ngai aru ara hpe n hkrit nngai:

Na a sumdoi hte na a dawhkrawng gaw, ngai hpe shapyaw ya nga ai.

5 Nye a gumlau ni a man e, nye a matu sha ku nang lajang da ya nga ndai;

Nye a baw hpe namman hte nang chya ya ndai, Nye a gawm a kabrat nga li ai.

6 Gaja wa, ngai a hkrung nga ai nhtoi nlang hte hta, Kaja ai hte chyeju ngai kaw hkan nang nna,

Yehowa a nta hta ngai prat dingnawng, a nga nga lu na ring ngai law.

Madu Yesu, anhte hpe rem ai sagu rem wa kaba

1. Shi a galaw ai lam (daw kaji 2) Tsit lali ai udat shara e ngai hpum nga nngai;

mauhpa lu sha nga ai shara rai nga ai. Dai gaw shinggyim masha a matu kaja ai lusha hpe jaw ya ai shara rai nga ai.

Shi gaw masha hpe hkring sa shangun nga ai. Ndai gaw masha ni hpe yu gawn na matu sagu rem ai wa a lit rai nga ai.

2. Shi a lam woi ai lam (daw kaji 2) Ngai gaw ngwi ai hte san seng ai hka hpe lu

nngai.

29

Shi gaw masha hpe sim sa shangun ai hte n-gun awai shangun ai.

3. Shi a shalan shabran ya ai lam (daw kaji 3)

Ngai hpe jaw ai hku matsun madun lam woi nga ai.

Shi gaw nye a lagaw hpe ngang kang ai shara hta tawn da nga ai.

4. Shi a lam woi matsun madun ai lam (daw kaji 3)

Ngai gaw ding man ai lam hta hkan hkawm nga nngai.

Shi ngai hpe Hkristu a ding hpring ai lam hte teng man ai kabu gara shiga lam de woi wa nga ai.

5. Shi ngai hte rau hkawm nga ai lam(daw kaji 4a)

Shi ngai hte rau rai nga nna, ngai hpe chyu n kau da nngai.

Shi gaw nye a sak hkrung lam na hkum hkrang, myit masin hte wenyi lam ni hta hkrum katut na ning dat lam ni kaw na karum la nga ai.

6. Shi ngai hpe shangwi shapyaw ai hte makawp maga

ai lam (daw kaji 4b) Shi a daw hkrawng hte sumdoi gaw ngai hpe

makawp maga lam woi ai hte, ngai kataw yang sharawt la ai.

Shi a daw hkrawng (Karai Kasang a mungga) hte sumdoi (Chyoi Pra ai Wenyi rau rai nga ai) gaw ngai hpe shangwi shapyaw ya nga ai.

7. Shi ngai hpe hkyen lajang ya ai lam (daw kaji 5a)

Nye a gum lau hpyen ni a man e nye a matu sha ku lajang da ya nga ai. Karai Kasang gaw, shi a sagu hpe tsaw ra let bau rem nga ai hpe shanhte mu lu na ma ai.

Karai Kasang gaw, ngai hpe tsaw ra let bau ma-ka nga ai sha n ga, shi tsaw ra ai ni hpe shaman

30

chyeju n gun a-tsam ru jat bang ya nga ai hpe nye a hpyen wa hpe madun dan nga ai.

8. Shi, nye a baw hpe namman hte chya ya nga ai (daw

kaji 5b) Anhte, shi nta (sagu lawng) na manam ni rai ga

ai. Shi gaw anhte hpe machyi makaw, ana ahkya ni kaw na, gawn lajang ai hte namman (Chyoi Pra ai Wenyi) anhte hpe chya ya nga ai.

Shi anhte hpe Karai Kasang a namman chya ya ai hte woi lakawn wa ai. Anhte shi a masha ni rai nga ga ai. Shi a Wenyi hte anhte hpe nhpaw n ya ru jaw ya nga ai.

9. Shi galoi mung ngai hpe shaman ya nga ai (daw kaji

6a) Ngai ahkrung nga ai nhtoi nlang hte hta, Shi a

tsaw ra ai hte mai kaja ai lam lu la nga na nngai. Karai Kasang gaw, Shi masha ni a ntsa e tsaw ra

ai hte mai kaja ai lam hpe chye na lu na mahkrum madup nga ai shara de ngai hpe woi sa wa nngai.

10. Shi ngai hte galoi mung rau rai nga ai (daw kaji 6b)

Anhte rau rai nga na. Shi gaw anhte hpe Madu Yesu Hkristu hte rau

ning ngai nga lu na shara de woi sa wa nga ai. 6. Madu Yesu Hkristu A Kabu Gara Shiga Ni

1) Shangai Chying hkai wa ai lam - Wenyi hte na um nasin re ai. - Hkawn sek kaw na shangai chyinghkai ai.

2) Sak hkrung lam - Sumsing lamu na Kawa hte seng ai sharin achyin sasana magam - Sumsing lamu mungdan hte seng ai sharin achyin sasana magam

31

- Ga shaka dingsa hpe shadik shatup nna, ga shaka ning nan hpe jaw ai.

3) Si hkam ai lam - Yesu anhte a hkinjawng agyi kaba - Ap nawng ai Sagu kasha - Shi a sai hkaw kau ya ai. - Nawku Htingnu na sumpan grang je mat ai.

4) Hkrung rawt wa ai lam - Yubak mara hte si ai hpe awng dang lu ai. - Bai hkrungrawt ai lam atsam

5) Lamu de lung mat wa ai lam - Kawa a hkra maga tingnyang e dung nga sai. - Anhte a matu shara lajang nga ai. - Anhte a malai htingrat ya nga ai.

6) Chyoi Pra ai Wenyi - Sape ni a n tsa jahpring ya ai hte n gun a tsam jaw ai. - Sape ni hpe shalan shabran ai, sharin achyin ai hte jahkum shatsup jahting ya ai.

7) Nawku Hpung - Hkristu a hkum hkrang hte num ning nan - Sasana galaw ai lam, kabu gara shiga hkaw tsun ai hte sape ni hpe jahkum shatsup jahting ya ai lam ni a ka ang madung, n pawt shara

8) Lahkawng lang bai du sa na lam - Hkaw hkam ni a Hkaw Hkam, Madu ni a Madu zawn bai du sa na - Karai Kasang a mungdan ning nan hpe gaw gap na

9) Sumsing mungdan - Sumsing lamu hte mungkan ga ning nan - Machyi makaw, ru yak, jam jau lam n nga sa na. Hkum hkrang ning nan hpe bu hpun dagraw la lu na - Sagu Kasha a hkungran lusha poi

Mahte, Marku, Luka, Yawhan hte Kasa laika daw kaba langai ni hta n dai lam ni hpe mu lu nga ai.

32

7. Sape Shi Lahkawng A Mying Ni (MHT 10:1-4; MRK 3:13-19, LKA 6:12-16)

Yesu gaw sape shi lahkawng hte hpe shi shaga la nna, n seng ai ji nat ni hpe shaden kau lu mu ga hte, ana ahkya amyu myu, machyi makaw amyu myu hpe shamai shatsai lu na ahkang, shanhte hpe jaw mu ai.

Sape shi lahkawng a mying ni:

1. Simun Petru (Andre a kahpu) - Grai zet let ai hte Yesu hpang de masha law law hpe woi wa ai wa. Chyum Laika ka ai wa. 2. Yaku (Zebedi a kasha, Yawhan a kahpu) - Chyum Laika ka ai wa. 3. Yawhan (Zebedi a kasha, Yaku a kanau) - Chyum Laika ka ai wa. 4. Andre (Simun Petru a kanau) - Yesu hpang de masha law law hpe woi wa ai wa. 5. Hpilip (Betsaida mare na) 6. Htawma (Didumu) 7. Barhtolume (Nahtanela) - Yesu hkrung rawt ai hpang Tiberi hka nawng e shi hkum shadan dan ai hpe mu ai sape ni hta na langai mi re. Yesu lamu de lung mat wa ai hpe mu ai sakse mung rai nga ai. 8. Mahte (Lewi) - Kaperna-um mare na kang hta ai wa. Alhpe a kasha. 9. Yaku (Yaku kaji) - Alhpe a kasha. 10. Zelutu ngu ai Simun - Myu tsaw myit grai rawng ai, Kanan masha. 11. Htade-Yuda - Yaku kaji hte Kaperna-um mare na Mahte (Lewi) a kanau. 12. Yuda Iskarut - Yesu hpe ap kau ai wa.

33

8. Yesu Sharin Ya Ai Akyu Hpyi Ga

Sumsing lamu na anhte a Wa e, Na a mying ning sang chyoi pra nga lit ga; Na a mungdan du wa ru ga; Lamu tang hta, na a myit dik nga ai hte maren, ga ntsa e mung, dik lit ga law; Anhte hta ra ai lusha, dai ni anhte hpe jaw mi; Masha ni anhte hpe shut ai mara, anhte raw kau ya ai zawn, anhte a mara hpe mung raw kau ya mi; Agung alau nga ai de, anhte hpe n sa shangun ai sha, N kaja ai lam hta na, shaw la mi law, N-gawn tawa hpe hkang ai ahkang hte Hpung shingkang arawng sadang gaw, Htani htana nang hta anga nga u ga law. Amen

(MHT 6:9-13; LKA 11:2-4)

1) Anhte a Wa daw kaji 9 2) Anhte a Wa a myit ra ai lam daw kaji 10 3) Anhte a Wa jaw ai lusha daw kaji 11 4) Anhte a Wa a mara raw dat ya ai lam daw kaji 12 5) Anhte a Wa a woi awn ai lam daw kaji 13 6) Anhte a Wa a shalawt dat ai lam daw kaji 13 7) N-gun atsam hte hpung shingkang rawng ai anhte a Wa

34

9. A Lu Ai Tara (MHT 5:3-10)

1) Wenyi hta matsan mayan hkrum ai ni (5:3) sumsing lamu a mungdan, shanhte a mungdan rai nga malu ai. (ESA 57:15)

2) Yawn hkyen hkrum ai ni (5:4)

shanhte shalan shabran ai hkrum na mara ai. (ESA 61:1-2)

3) Myit sumnung ai ni (5:5)

shanhte mungkan ga hpe madu lu na mara ai. (SHK 37:5-11)

4) Dinghpring ai ni (5:6) shanhte hkru kat wa lu na mara ai. (ESA 11:4-5; 42:1-4)

5) Matsan chye dum ai ni (5:7)

shanhte matsan dum la ai hkrum na mara ai. (SHK 41:1)

6) Myit sanseng ai ni (5:8)

shanhte gaw Karai Kasang hpe mu lu na maru ai. (SHK 24:3-5)

7) Shangwi shapyaw chye ai ni (5:9)

shanhte hpe, Karai Kasang a kasha ni, ngu nna shamying na maru ai. (ESA 57:18, 19)

8) Zingri zingrat hkrum ai ni (5:10)

sumsing lamu a mungdan, shanhte a mungdan rai nga malu ai. (ESA 52:13)

35

10. Yesu A Sasana Magam Bungli Kabu gara shiga laika ni: Hkalup hkam la ai lam (Yawdan hka): MHT 3:13-17;

MRK 1:9-11; LKA 3:21-22; YHN 1:29-34 Satan gung lau hkrum ai lam (nam mali kata): MHT 4:1-

11; MRK 1:12-13; LKA 4:1-13 Nga hkwi ai masha mali hpe shaga ai lam (Galile

nawng): MHT 4:18-22; MRK 1:16-20; LKA 5:1-11 Simun Petru a kani hpe shamai ya ai lam (Kaperna-um):

MHT 8:14-15; MRK 1:29-31; LKA 4:38-39 Galile mung e hkaw tsun hpang ai lam (Galile mung):

MHT 4:23-25; MRK 1:35-39; LKA 4:42-44 Mahte hpe shaga la ai lam (Kaperna-um): MHT 9:9-13;

MRK 2:13-17; LKA 5:27-32 Sape shi lahkawng hpe lata la ai lam (Galile mung):

MHT 10:2-4; MRK 3:13-19; LKA 6:12-15 Sumsing mungdan hte seng ai ga shadawn ni hkaw tsun

ai lam (Galile mung): MHT 13:1-52; MRK 4:1-34; LKA 8:4-18

Nbung laru jasim ai lam (Galile nawng): MHT 8:23-27; MRK 4:35-41; LKA 8:22-25

Ya-iru a shayi sha hpe bai hkrung wa shangun ai lam (Kaperna-um): MHT 9:18-26; MRK 5:21-23; LKA 8:40-56

Sape shi lahkawng hpe shangun dat ai lam (Galile mung): MHT 9:35-11:1; MRK 6:6-13; LKA 9:1-6

Masha hkying manga hpe muk daw jaw ai lam (Betsaida mare): MHT 14:13-21; MRK 6:30-44; LKA 9:10-17; YHN 6:1-14

Hka ntsa e hkawm ai lam (Galile nawng): MHT 14:22-32; MRK 6:47-52; YHN 6:16-21

Yesu Hkristu gaw Karai Kasang a Kasha re ai lam hpe Petru yin la ai lam (Kesare Hpilipi mare): MHT 16:13-20; MRK 8:27-30; LKA 9:18-21

Shi a si hkam na lam hpe tau tsun da ai lam (Kesare Hpilipi mare): MHT 16:21-26; MRK 8:31-33; LKA 9:22-25

36

Ahpraw nsam galai ai lam (Harmon Bum): MHT 17:1-13; MRK 9:2-13; LKA 9:28-36

Ma kaji ni hpe shaman ya ai lam (Yawdan hka wora hkran): MHT 19:13-15; MRK 10:13-16; LKA 18:15-17

Lu su ai shabrang wa hte shaga ai lam (Yawdan hka wora hkran): MHT 19:16-30; MRK 10:17-31; LKA 18:18-30

Shi a si hkam na lam hpe bai tsun ai lam (Yawdan hka hte ni ai shara): MHT 20:17-19; MRK 10:32-34; LKA 18:31-34

Myi kyaw ai Bara Teme (Bartimi-yas) hpe shamai ya ai lam (Yerihko): MHT 20:29-34; MRK 10:46-52; LKA 18:35-43

Mahte A Laika: Bum ntsa na tara hkaw ga (Galile mung): MHT 5:1-7:29 Baptisma sara Yawhan hpe Herod sat kau ai lam: MHT

14:1-12 Masha hkying mali hpe muk daw jaw ai lam (Galile

nawng): MHT 15:32-39 Nawku Htingnu hta hkanse bang ai lam (Kaperna-um):

MHT 17:24-27 Marku A Laika: Baptisma sara Yawhan hpe Herod sat kau ai lam: MRK

6:14-29 Masha hkying mali hpe muk daw jaw ai lam (Galile

nawng): MRK 8:1-9 Luka A Laika: Bum ntsa na tara hkaw ga (Galile mung): LKA 6:20-49 Yubak kap ai numsha, Yesu hpe namman chya ya ai lam

(Kaperna-um): LKA 7:36-50 Galile mung de kalang mi bai hkawm du ai lam (Galile

mung): LKA 8:1-3 Mari yan Marhta nta de sa chyai ai lam (Behtani

kahtawng): LKA 10:38-42

37

Yerusalem de hpang jahtum sa du ai lam (Ga Jarit Lapran): LKA 17:11

Zake hte hkrum shaga ai lam (Yerihko): LKA 19:1-10 Yawhan A Laika: Yawng a shawng lang na lamik kumla (Hkana

kahtawng): YHN 2:1-11 Yesu hte Nikodi a lam (Yuda mung): YHN 3:1-21 Samari num sha hte shaga ai lam (Samari mung): YHN

4:5-42 Du langai mi a shadang sha hpe shamai ai lam (Hkana

kahtawng): YHN 4:46-54 Sum Poi hta Yesu sa lawm ai lam (Yerusalem): YHN

7:10-53 Hkritung nna myi kyaw ai wa hpe shamai ya ai lam

(Yerusalem): YHN 9:1-41 Lazaru hpe asak bai jahkrung ai lam (Behtani

kahtawng): YHN 11:1-44 Mari yan Marhta kaw bai sa chyai ai lam (Behtani

kahtawng): YHN 12:1-11 Sape ni a matu Yesu akyu hpyi ya ai lam (Yerusalem):

YHN 17:1-12 11. Yesu Tsun Ai “ Ngai Rai Nga Nngai ” Ngu Ai Ga Ni

I AM WHO I AM Ngai rai nga nngai hte maren ngai wa rai nga ngai (PRU 3:14)

“I AM has sent me to You.”

Ngai Wa Rai Nga Nngai nga ai wa gaw nanhte hpang de ngai hpe shangun dat ni ai.

(PRU 3:14) (1) I AM the bread of Life - Asak muk gaw ngai rai nga nngai (YHN 6:35) Yesu gaw myit masin hta kaw si hpang gara nga ai ni hpe

Asak muk jaw sha nga ai.

38

(2) I AM the Light of the world - Ngai gaw mungkan ga a nhtoi rai nga nngai (YHN 8:12)

Yesu gaw anhte a hkrun lam a nhtoi rai nga ai. (3) I AM the Gate - Ngai gaw chyinghka hku rai nga n ngai (YHN 10:9) Yesu gaw anhte hpe bausin makawp maga ya nga ai. (4) I AM the Good Shepherd - Ngai gaw sagu rem wa kaja rai nngai (YHN 10:11) Yesu gaw anhte hpe shalat shapan ai wa rai nga ai. (5) I AM the Resurrection and the Life - Ngai gaw bai hkrung

rawt ai lam hte asak hkrung ai lam rai nga nngai (YHN 11:25) Yesu gaw anhte a sak hkrung lam a matu ahkang aya jaw ya

nga ai. (6) I AM the Way, the Truth and the Life - Lam gaw ngai rai nga

nngai, teng man ai hte asak mung, ngai rai nga nngai (YHN 14:6)

Yesu gaw anhte a shani shagu na sak hkrung lam hpe lam matsun madun, chye na shangun ya nga ai.

(7) I AM the true Vine - Ngai gaw teng man ai tsabyi ru rai nga nngai (YHN15:1) Yesu gaw anhte hpe shi hte matut nna jung noi nga na matu galaw ya nga ai. “I tell you the truth,” Jesus answered “before Abraham was

born” I AM

Nanhte hpe ngai kaja wa teng teng tsun ma de ga,

Abraham garai n nga yang nna ngai nga ni ai (YHN 8:58)

39

12. Yesu Sharin Achyin Ai Lam Ni Mahte A Laika: Bum ntsa na tara hkaw ga: MHT 5-7 A lu ai tara: MHT 5: 1-12 Yesu sharin ya ai akyu hpyi ga: MHT 6: 5-15 Myit ru myit tsang ai lam: MHT 6:25-34 Je yang ai lam: MHT 7: 1-6 Hpun hte asi a lam: MHT 7:15 Sape shi lahkawng hpe shangun dat ai lam: MHT 10 Sape tai ai a jahpu manu: MHT 16:24-28 Rit kawp tara hkan ai hte kyu hpyi ai lam: MTH 18:15-20 Num/ La jahka ai lam: MHT 19:3-12 Sut gan lu su ai hte seng ai lam: MHT 19: 16-30 Hkangda ai tara a lam: MHT 22: 34-40 Laika ka sara ni hte Hparishe ni a lam: MHT 23:13-36 Madu a shana lu sha poi: MHT 26:26-30 Yesu hkang matsun da ai lam: MHT 28:19-20

Marku A Laika: Num/ La jahka ai lam: MRK 10:1-12 Lu su ai shabrang wa a lam: MRK 10:17-31 Kehta hkawhkam kaw hkanse bang ai lam: MRK 12: 13-

17 Hkristu bai du sa na lam: MRK 13:24-27 Yesu sape shi langai hpe matsun da ai lam: MRK 16:14-18

Luka A Laika: Bansa nhtoi hte seng ai ga san: LKA 6:1-5 Ja tara: LKA 6: 31 Sape sanit shi hpe shangun dat ai lam: LKA 10: 1-16 Myit ru myit tsang ai lam: LKA 12: 22-34 Myit malai lu na shaga ai lam: LKA 13:1-5 Sape shatai ai lam: LKA 14: 25-35 Hkristu lahkawng lang bai du sa na lam: LKA 17:22-37

Yawhan A Laika: Asak Mungga: YHN 1:1-4 Ntsa de nna shangai ai lam: YHN 3: 1-21

40

Asak hkrung ai ntsin: YHN 4: 1-26 Chyum mungga hte Mawshe a tara a lam: YHN 5:39-47 Asak muk a lam: YHN 6: 25-59 Mungkan ga a nhtoi rai nga ai lam: YHN 8:12-20 Masha Kasha: YHN 8:21-30 Teng man ai hte shalawt dat ai lam: YHN 8:31-47 Sagu rem wa kaja a lam: YHN 10: 1-18 Hkrung rawt ai hte asak a lam: YHN 11:1-46 Yesu hte sape ni a lam: YHN 14:1-6 Yesu gaw, Lam, Teng Man ai hte Asak re ai lam: YHN 14:

5-14 Yesu hte Kawa a lam: YHN 14:7-15 Yesu hte Chyoi Pra ai Wenyi a lam: YHN 14:16-31 Tsabyi ru madung hte lakung lakying ni a lam: YHN 15:

1-17 Sape ni hte mungkan ga a lam: YHN 15:18-26 Akyu hpyi ai lam: YHN 16:23-28 Aten ladaw: YHN 21:18-23

13. Yesu Galaw Ai Lamik Kumla Ni Kabu gara shiga laika ni: Manggang kap ai masha langai mi hpe shamai ya ai lam:

MHT 8:1-4; MRK 1:40-44; LKA 5:12-14 Petru a kani hpe shamai ya ai lam: MHT 8:14-15; MRK

1:30-31; LKA 4:38-39 Nbung laru jasim kau ai lam: MHT 8:23-27; MRK 4:37-

41; LKA 8:22-25 Nat kap ai masha lahkawng a lam: MHT 8:28-34; MRK

5:1-15; LKA 8:27-39 Katsing si ai wa hpe shamai ya ai lam; MHT 9:2-7;

MRK 2:3-12; LKA 5:18-26 Ya-iru a shayi sha hpe asak bai jahkrung ya ai lam: MHT

9:18-26; MRK 5:21-43; LKA 8:40-56 Shi lahkawng ning tup sai htaw machyi ai numsha hpe

shamai ya ai lam: MHT 9:20-22; MRK 5:25-34; LKA 8:43-48

41

Lata katsing si ai wa hpe shamai ya ai lam: MHT 12:10-13; MRK 3:1-5; LKA 6:6-11

Masha hkying manga hpe muk daw jaw ai lam: MHT 14:14-21; MRK 6:30-44; LKA 9:10-17; YHN 6:1-14

Hka ntsa e lam hkawm ai: MHT 14:22-32; MRK 6:47-52; YHN 6:16-21

Nat kap ai ma hpe shamai ya ai lam: MHT 17:14-21; MRK 9:17-29; LKA 9:38-43

Myi kyaw ai masha yan hpe myi bai mu shangun ai lam (Bara Teme hte kaga langain mi): MHT 20:29-34; MRK 10:46-52; LKA 18:35-43

Mahte A Laika: Roma hpyen du wa a shangun ma hpe shamai ya ai lam:

MHT 8:5-13 Myi kyaw ai masha lahkawng hpe shamai ya ai lam:

MHT 9:27-31 Nchye shaga ai nat kap ai masha langai mi hpe shamai

ya ai lam: MHT 9:32-33 Myi kyaw ai hte nchye shaga ai nat kap ai wa hpe

shamai ya ai lam: MHT 12:22-23 Hkanan amyu numsha a shayi sha hpe shamai ya ai lam:

MHT 15:21-28 Masha hkying mali hpe muk daw jaw ai lam: MHT

15:32-39 Nawku Htingnu hta hkanse bang ai lam (nga n-gup kata

na shekela pa mi): MHT 17:24-27 Maihpang hpun hpe dagam kau ai lam: MHT 21:18-22

Marku A Laika: Tara jawng kaw na n san n seng ai nat kap ai wa hpe

shamai ya ai lam: MRK 1:21-28 Hkanan amyu numsha a shayi sha hpe shamai ya ai lam:

MRK 7:24-30 Betsaida kaw myi kyaw ai masha langai mi hpe shamai

ya ai lam: MRK 8:22-26 Masha hkying mali hpe muk daw jaw ai lam: MRK 8:1-9 Maihpang hpun hpe dagam kau ai lam: MRK 11:12-14,

20-25

42

Luka A Laika: Tara jawng kaw na n san n seng ai nat kap ai wa hpe

shamai ya ai lam: LKA 4:31-37 Nga law law magawn la lu ai lam: LKA 5:4-11 Roma hpyen du wa a shangun ma hpe shamai ya ai lam:

LKA 7:1-10 Na-in mare na gaida jan a kasha hpe jahkrung ya ai lam:

LKA 7: 11-17 Nchye shaga ai nat kap ai wa hpe shamai ya ai lam: LKA

11:14 Marung htingkung mat ai numsha hpe shamai ya ai lam:

LKA 13:10-17 Nam ling ling ai (hka yan ana) masha hpe shamai ya ai

lam: LKA 14:1-4 Manggang kap ai masha marai shi hpe shamai ya ai lam:

LKA 17:11-19 Hkinjawng agyi a mayam wa a na hpe ahtawk nna

shamai ya ai lam: LKA 22:50-51

Yawhan A Laika: Ntsin hpe tsabyi shatai ai lam: YHN 2:1-11 Keperna-um mare na du langai mi a shadang sha hpe

machyi shamai ya ai lam: YHN 4:46-54 Behtesda hka lawng na machyi masha hpe shamai ya ai

lam: YHN 5:1-15 Hkritung nna myi n mu ai wa hpe shamai ya ai lam:

YHN 9:1-14 Lazaru hpe si ai kaw na sharawt la ai lam: YHN 11:1-44 Nga law law magawn la lu ai lam: YHN 21:1-11

14. Yesu Tsun Sharin Ai Ga Shadawn Ni Kabu gara shiga laika ni: Mung npu e tawn da ai pyendin: MHT 5:14-16; MRK

4:21-22; LKA 11:33-36 Sumpan chyen nnan hte palawng dingsa: MHT 9:16;

MRK 2:21; LKA 5:36 Tsabyi nnan hte shanhpyi ndum dingsa: MHT 9:17; MRK

2:22; LKA 5:37-39

43

Nli gat ai wa: MHT 13:3-8, 18-23; MRK 4:3-8, 14-20; LKA 8:5-8, 11-15

Chyinghkrang tum: MHT 13:31-32; MRK 4:30-32; LKA 13:18-19

Tsabyi sun shap ya ai wa: MHT 21:33-40; MRK 12:1-11; LKA 20:9-18

Maihpang hpun: MHT 24:32-35; MRK 13:28-31; LKA 21:29-33

Mahte A Laika: Hpaji rawng ai hte angawk ai nta gaw gap ai yan: MHT

7:24-27 Matsi: MHT 13:33 Hkauna pa na tsing: MHT 13:24-30, 36-43 Makoi da ai sut gan hte hkachyi: MHT 13:44-46 Sumgawn: MHT 13:47-50 Nta madu: MHT 13:52 Dam mat ai sagu langai: MHT 18:12-14 Mara nraw ya lu ai mayam: MHT 18:23-35 Tsabyi sun hta amu galaw ai masha ni: MHT 20:1-16 Shadang sha lahkawng: MHT 21:28-32 Hkungran lusha poi: MHT 22:2-14 Sadi ai hte myit su ai mayam: MHT 24:45-51 Mahkawn shi: MHT 25:1-13 Mayam marai masum: MHT 25:14-30 Sagu hte bainam ni hpe karan ginhka na: MHT 25:31-46

Marku A Laika: Nli tum tu kaba wa ai lam: MRK 4:26-29 Sadi maja let ala nga ai shangun ma: MRK 13:34-37

Luka A Laika: Hpaji rawng ai hte angawk ai nta gaw gap ai yan: LKA

6:47-49 Hka kap ai kaw na shalawt dat ya ai: LKA 7:41-43 Kaja ai Samari masha: LKA 10:30-37 Shana yup tung hta jinghku wa kaw akroi anoi hpyi ai wa:

LKA 11:5-8 Angawk ai sahti wa: LKA 12:16-21

44

Sadi maja let a la nga ai shangun ma: LKA 12:35-40 Kangka ai hte myit su ai kunhting: LKA 12:42-48 Asi n si ai maihpang hpun: LKA 13:6-9 Matsi: LKA 13:20-21 Tinang hkum shagrit shanem na lam: LKA 14:7-14 Lusha poi kaba hkyen ai wa: LKA 14:16-24 Sape tai ai manu jahpu: LKA 14:28-33 Mat mat ai sagu langai: LKA 15:4-7 Mat mat ai gumhpraw lap mi: LKA 15:8-10 Mat mat ai shadang sha: LKA 15:11-32 Hpaji chye ai kunhting wa: LKA 16:1-8 Sahti wa hte Lazaru: LKA 16:19-31 Madat mara ai shangun ma: LKA 17:7-10 Akroi anoi hpyi ai gaida jan: LKA 18:2-8 Hparishe hte kang hta ai wa: LKA 18:10-14 Gumhpraw joi shi hte mayam marai shi: LKA 19:12-27

Yawhan A Laika: Sagu rem wa kaja: YHN 10:1-18

*Ga shadawn ni gaw mungkan ntsa na teng man ai lam hte,

sumsing mung dan a lachyum rawng ai lam ni rai nga ai. 15. Wenyi A Asi 22 Wenyi a asi chyawm gaw tsawra ai, kabu gara ai, ngwi pyaw ai, myit galu kaba ai, matsan dum ai, mai kaja ai, kangka ai, 23 myit nem ai hte tinang myit hpe hkang lu na rai nga ai: dai lam hte hpe hkum lu na tara mi n nga ai. (GAL 5:22-23)

1) Tsawra ai 2) Kabu gara ai Karai Kasang nambat langai 3) Ngwi pyaw ai 4) Myit galu kaba ai 5) Matsan dum ai Kaga masha ni nambat 6) Mai kaja ai lahkawng

45

7) Kangka ai 8) Myit nem ai Tinang hkum hpang jahtum 9) Tinang myit hpe hkang lu ai

Matut nna hka ja na Chyum daw ni: Tsawra ai: LKA 10:25-27; 1 KOR 13; 1 YHN 3:10, 11,

18 Kabu gara ai: YHN 15:11; 16:24 Ngwi pyaw ai: ESA 26:3; YHN 14:27 Myit galu kaba ai: ROM 5:3-4; 2 KOR 6:6 Matsan dum ai: 1 KOR 13:4; 2 KOR 6:6; KOL 3:12 Mai kaja ai: EHP 5:10 Kangka ai: 1 KOR 4:2 Myit nem ai: GAL 6:1; 1 TIM 6:11; TIT 3:2; 1 PET 3: 15 Tinang myit hpe hkang lu ai: KSA 24:25; 2 PET 1:6

46

16. Wenyi Kumhpa Ni Tsun shaga ai Wenyi kumhpa ni:

Hpaji mungga 1 KOR 12 Chye chyang ai mungga 1 KOR 12 Myihtoi htoi na a hkang 1 KOR 12;

ROM 12 Ga amyu myu chye tsun na ahkang 1 KOR 12 Ga amyu myu a ga lachyum shapraw 1 KOR 12 dan na ahkang Shadum shahprang ai ROM 12 Sharin achyin ai ROM 12

Ningbaw Ningla tai ai Wenyi kumhpa ni:

Kasa EHP 4 Sara EHP 4;

ROM 12; 1 KOR 12

Myihtoi EHP 4 Kabu gara shiga hkaw hkawm ai ni EHP 4 Hpung up EHP 4

* EHP 4:12 hta tsun da ai Wenyi kumhpa ni gaw Hkristu a hkum hkrang ngu ai nawku hpung hpe shagrin jat wa u ga, gun hpai ang ai bungli a matu, chyoi pra ai ni hpe shakup shatsup ya na matu rai nga ai.

47

Daw Jau ai Wenyi kumhpa ni: Makam masham 1 KOR 12 Machyi makaw shamai shatsai ai 1 KOR 12 Lamik kumla galaw dan na ahkang 1 KOR 12 Hpung tau bungli ROM 12 Wenyi ni hpe chye gin-hka na ahkang 1 KOR 12 Up hkang ai ROM 12 Jaw ya ai, alu jaw ai ROM 12 Matsan dum chye ai ROM 12 Chyeju kumhpa hte seng ai chyum daw ni: 1 KOR 12:8-11; ROM 12:6-8; EHP 4:11-12 17. Karai Kasang A Hpyen Hking

Ya kaw nna dai Madu hte, shi a n-gun marai a atsam hta e, n-gun lapyin rawng nga mu. Nat e maw ai hkalem hkalau ai lam hte hpe nanhte manga kau lu myit ga, Karai Kasang jaw da ai hpyen hking nlang hte hpe bu hpun dagraw nga mu. (EHP 6:10-11) I. Hpyen ma wa a n-gun atsam EHP 6:10 II. Hpen ma wa a ning hkap majan EHP 6:11-12 III. Hpyen ma wa a hpyen hking EHP 6:13-17 IV. Hpyen ma wa a myit masa EHP 6:18

48

V. Hpyen ma wa a astam EHP 6:19 VI. Hpyen ma wa a shiga EHP 6:20 Hpyen Hking Ni (EHP 6:10-17) A. Teng man ai shing kyit: Na a mayat maya ai shara hpe makawp maga ya ai. B. Ding hpring ngu ai sinda magap: Na a myit masin hpe makawp maga ya ai. C. Ngwi pyaw shabying ai kabu gara shiga hkaw tsun na jin jin rai nga u ga hkyepdin: Na a lagaw hpe makawp maga ya ai.

D. Makam masham ngu ai n-gang: N kru n hkra ai wa a wan pala nlang hte hpe sat dang kau ya ai. E. Hkye hkrang la ngu ai hpri gup chyawp: Na a myit mang ai lam hpe makawp maga ya ai. F. Karai Kasang a mungga ngu ai Wenyi ntawng nhtu: Majan gasat gala ai lam hta ahkang aya jaw na hte makawp maga ya ai.

49

Hpyen ma langai a Hpyen Hking ni (Sum La)

A. Shing kyit Teng man ai.

B. Sinda magap Ding hpring ai.

C. Hkyepdin Ngwi pyaw simsa lam ngu ai kabu

gara shiga hkaw tsun na shajin ai.

D. Hpri gup chyawp Hkye hkrang la ai.

E. N-gang Makam masham

F. Ntawng nhtu Karai Kasang a mungga ngu ai Wenyi

50

Daw III

1. Htani Htana A Sak Lu La Na Hkrun Lam

1. Karai Kasang gaw nang hpe shaga nga ai. Yesu Hkristu e shaga la ai ni rai nga myit dai majaw, nanhte mung dai ni hta lawm nga myit dai. Anhte a Wa Karai Kasang hte, Madu Yesu Hkristu kaw na, chyeju hte ngwi pyaw ai gaw, nanhte hta e a nga nga ma lit ga law. ROM 1:6-7

2. Karai Kasang gaw anhte a matu lam lajang da ya sai. Kaning rai nme law, dai kabu gara shiga hta ngai kaya shara rawng ai n rai: dai gaw shawng nnan e Yuda ni, dai hpang e Heleni masha ni hta kam sham ai ni kadai hpe mung hkye hkrang la shangun lu ai Karai Kasang a atsam rai nga ai. ROM 1:16

3. Yubak n kap ai shinggyim masha n nga ai. Laika hta mung, Ding hpring ai wa n nga ai, langai mi pyi n nga ai. ROM 3:10

4. Shinggyim num, la yawng gaw yubak lu ai ni hkrai re. Kaning rai nme law, yawng yubak galaw ma ai hte, Karai Kasang a arawng sadang hpe dumhprut kau nna, jahpu n ya ai sha, shi a chyeju hte, Yesu Hkristu a htingrai htingra ya ai a gawp e, ding hpring ai kaw du lu na ma ai. ROM 3: 23-24

5. N pawt madung mang hkang gaw yawng yubak lu ai

ni hkrai rai nga ai. Dai rai nna, masha langai mi a jaw e yubak gaw mungkan ga e shang wa nna, yubak a majaw si hkrung si htan shang nang wa ai hte maren, yawng mayawng yubak kap nga ma ai majaw, masha nlang kaw e si hkrung si htan du bang wa sai. ROM 5:12

51

6. Karai Kasang gaw anhte shinggyim masha shagu hpe htani htana a sak jaw ya mayu nga ai. Kaning rai nme law, yubak a shabrai gaw si mat ai rai nga ai; Karai Kasang a chyeju kumhpa chyawm gaw, anhte a Madu Hkristu Yesu hta e, htani htana asak rai nga ai. ROM 6:23

7. Htani htana asak hpe Yesu Hkristu kaw na sha lu la mai nga ai. Rai timung, anhte yubak kap ai ni naw rai nga ga yang, Hkristu gaw anhte a matu mara si hkam ai hta, Karai Kasang nan shi a tsaw ra ai hpe, anhte kaw e shadan dat mani ai. ROM 5:8

8. Anhte a yubak mara hpe yin la ra ai, anhte a myit masin hta kam sham ai hte Hkristu hta ap nawng ra ai. shing rai, Yesu gaw Madu rai nga ai, nga nna na a n-gup ga hte tsun gara nna, Karai Kasang gaw si mat ai ni kaw na shi hpe hkrung sharawt la ai hpe, na a myit masin hta kam sham n yang gaw, nang hkye hkrang la ai hkrum na rin dai. Kaning rai nme law, masha gaw ding hpring ai lu la hkra, myit masin hte kam sham nna, hkye hkrang la ai lu la hkra, n-gup hte tsun gara nga ai. … Shing rai dai Madu a amying nsang hpe shaga ai masha kadai mung, hkye hkrang la ai kaw du lu na ra ai. ROM 10:9-10, 13

9. Galai shai ai a sak hkrung lam hta sak hkrung ra ai. Dai re ai majaw, hpu nau ni e, nanhte a hkum hkrang hpe, hkrung nga ai, chyoi pra ai hte, Karai Kasang kaw sharawng awng ai hkungga matu nawng ya na, Karai Kasang a chyeju hte ngai nanhte hpe shadut shahkat dat made ai: dai gaw nanhte a myit masin a daw jau ai lam rai nga ai. Dai hta kaga, ndai dinghta ga a myit n hkan dagraw ai sha, Karai Kasang a mai kaja ai, sharawng awng ai hte hkum tsup re ai myit mang lam hpe nanhte chye ginhka lu myit ga, myit nnan lu la na hku arawn asam galai nga mu. ROM 12:1-2

52

10. A sak hkrung lam ning nan de dai ni kaw n na hkawm sa sak hkrung wa ra sai. Dai hta kaga, ndai aten hpe nanhte chye nga myit dai majaw, nanhte a yup hprang wa na ahkying, ya e pyi rai ra ai; kaning rai nme law, shawng nnan kam sham saga ai hta, dai hkye hkrang la ai gaw ya e nan anhte hte grau nna ni wa sai. Shana ahkying lai magang wa nna, shani nhtoi du magang wa ra ai. Dai re ai majaw, nsin hte seng ai bungli hpe anhte raw sharun kau nna, nhtoi a hpyen hking hpe dagraw nga ga. ROM 13:11-12

11. Anhte a myit masin kraw lawang ma hkra hte Karai kasang a matu sak hkrung sa wa ra sai. Hkrung nga yang gaw, dai Madu a lam anhte hkrung nga ga ai; si wa yang mung, dai madu a lam anhte si wa ga ai. Dai re ai majaw, hkrung timung si timung, dai Madu hte anhte seng nga ga ai. … Dai rai nna, anhte langai hte langai, tinang dai tinang lam a jahpan, Karai Kasang kaw dan na ra ga ai. ROM 14:8, 12

12. Karai Kasang gaw Chyoi pra wenyi hte anhte hpe jahpring shatsup ya nga ai.

Ya, Chyoi pra ai Wenyi a n-gun atsam hte myit mada ai lam hta nanhte gumring gumrat rai wa myit ga, myit mada npawt rai nga ai Karai Kasang gaw, kam sham ai lam hta e, chyeju hte ngwi pyaw ai amyu myu nanhte hpe jahpring shatsup ya myit ga law. ROM 15:13

53

2. Karai Kasang Hte Ading Tawk Matut Mahkai Ai Akyu Hpyi Ga

Madu Yesu Hkristu e, Ngai gaw yubak lu ai wa rai nga ai. Nye a mungkan myit ra ai hku hkan nang let asak hkrung lai wa ni ai. Dai ni ngai Hkristu Yesu hpe nye a madu, hkye la ai wa hku nna kam sham hkap la mayu nga nngai. Hkristu gaw nye a yubak mara a matu wudang hta sai hkaw jen hkam let, yubak a jahpu hpe nye a malai jaw ya sai majaw dai ni ngai htani htana asak ngu ai hpe lu la na kam nngai. Nye a yubak mara galaw ai lam kaw nna kayin let Hkristu hpang de sit shang wa na, ngai jin jin rai sani ai. Hkristu hpe nye a myit masin hte nye a sak hkrung lam mahkra hpe lam woi up hkang nga na matu dai ni ngai saw shaga mayu nga nngai. Hkristu a sape majing tai let, kaga masha ni hpe mung daw jau lu ai wa tai lu na matu garum la rit. Nye a yubak mara a majaw lu la na si ai ari kaw na hkye mawai la let, htani htana asak hpe jaw ya ai Madu hpe chyeju dum nngai law. Nye a myit masin hpe Karai Kasang hte a ding tawk rai matut mahkai na ahkang jaw ya ai majaw mung chyeju dum nga nngai law…Amen Karai Kasang hte matut mahkai ai ga sadi lekmat Nye a Yubak mara hpe yin la ai lam Ngai gaw nye a law la ai yubak mara ni hpe Karai Kasang a man hta yin la sai sha n-ga, nye a yubak mara mahkra hpe Hkristu gaw raw dat kau ya na hpe mung kam sham nga nngai. Nye a hkap la kam sham ai lam Ya ngai gaw a hkrung nga ai Hkristu hpe nye a prat, sak hkrung lam a matu Madu hte hkye la ai wa hku nna hkap la kam sham ni ai. Nye a ga sadi ap nawng ai lam Nye a sak hkrung lam ma hkra hpe Hkristu Yesu a lata hta ngai tsep kawp ap nawng ni ai. Hkristu gaw nye a Madu rai nga ai. Ga sadi la ap nawng ai nhtoi: _____________________ Lekmat: ____________________ Sakse: ______________________

54

3. Sape Majing A Sak Hkrung Lam Ninggam Ni Chyum Mungga: Karai Kasang a Ja Chyum mungga hpe

shani shagu hti, hkaja ai lam. 2TIM 3: 14-17

Akyu hpyi ai: Hkristu a ra sharawng ai lam hte shi kaw

nna machye machyang nyan hpaji hpe lu la na matu, kaga masha ni a matu akyu hpyi ya ra ai. HPP 4:6-7

Sakse hkam ai: Karai Kasang a tsawra myit hpe masha

shagu hpe htawn tsun sakse hkam ai lam. Hkalup hkam la ai lam gaw yawng a shawng na sakse rai nga ai.

1 PET 3: 15-16 Kanawn mazum ai: Nawku dawjau ai lam, Hkristu a shana

lusha poi hta rau jawm sha ai lam hte jaw ya ai lam ni hta kam sham sai hpu nau ni hte rau kanawn mazum ai lam galaw ra ai. Ndai lam gaw nang hte Karai Kasang a matut mahkai ai lam hpe grau n-gun atsam jaw ya nga ai. HEB 10: 24-25

Rau hkawm sa lam: Na a sak hkrung lam ma hkra hta Chyoi

Pra Wenyi hpring let, shi a lam madun n-gun jaw la ai hpe hkap la let, hkan nang hkan sa ra nga ai. YHN 14: 26; KSA 2: 38

A si: Na a sak hkrung lam gaw Hkristu hta

rawt jat galu kaba wa nna, kung kyang ai hte Wenyi asi hpe si lu ai sak hkrung lam rai ra ai. YHN 15:11

Nli tum hpe gat Madu Yesu Hkristu a kabu gara shiga hkai ai: nli tum hpe hkaw tsun gat hkai ai wa rai

ra ai. MHT 28: 19-20, MRK 16: 15-18

55

Daw IV

1. Bat 8 Laman Chyum Laika Hti Na Chyarang

Bat Langai Bat Langai Ya SHK 1:1-6 Karai Kasang hpe myit

mang ai lam Bat Lahkawng Ya NN 1-2 Hpan da ai lam Bat Masum Ya NN 3 Yubak a n pawt n hpang

lam Bat Mali Ya NN 15; Abraham hte tawn da ai

17:15-27 Karai Kasang a ga shaka lam

Bat Manga Ya NN 21:1-7; 22 Karai Kasang a ding

man kang ka lam hte Abraham a kam sham ai lam

Bat Kru Ya PRU 3-4 Karai Kasang gaw

Mawshe hpe Israela masha ni hpe hkrang shaw la na matu shaga la ai lam

Sanit Ya GSH 1:1-33 Shawlumon a ga

shagawp kaw nna teng man ai lam hpe sharin la ai lam

Bat Lahkawng Bat Langai Ya SHK 23:1-6 Karai Kasang gaw sagu

rem wa zawn bau sin ai lam

56

Bat Lahkawng Ya PRU 20 Tara Kanu Shi a lam Bat Masum Ya YSH 1 Ga sadi tawn da ai

mung hpe dang kau lu ai lam

Bat Mali Ya 1 SAM 16-17 Dawi hte Goliat a lam Bat Manga Ya 1 HK 3; Shawlumon hkawhkam

8:1-9:9 a hpaji byeng-ya hte Nawku Htingnu gaw gap ai lam

Bat Kru Ya 1 HK 18 Myihtoi Elia hte Bala myihtoi ni a lam Sanit Ya GSH 1-3 Teng man ai hpaji

byeng-ya a lam Bat Masum: Bat Langai Ya SHK 27:1-14 Karai Kasang kaw na

chyu sha hkye hkrang la ai lam lu la ai lam

Bat Lahkawng Ya NHE 1-2 Nehemia hpe shaga la ai lam Bat Masum Ya DAN 2-3 Daniela Babelon kaw

nga ai ten, shi a manang masum grung ai wan htung de kabai bang hkrum ai lam

Bat Mali Ya EZR 3 Yerusalem e Nawku

Htingnu bai gaw gap ai lam

57

Bat Manga Ya ESA 9, 53, 61 Esaia a du sa na Meshia hte seng ai myihtoi ga ni a lam

Bat Kru Ya LKA 1-2 Yesu shangai wa ai lam Sanit Ya GSH 4 Kawa a sharin shaga ai

lam Bat Mali Bat Langai Ya SHK 34:1-22 Karai Kasang a mai

kaja ai lam Bat Lahkawng Ya YHN 1:1-18 Yesu kadai re ai lam Bat Masum Ya LKA 4: 14-44 Yesu sasana magam gun hpang ai lam Bat Mali Ya MHT 5-6 Ahkyak dik ai Yesu a

sharin shaga ai lam Bat Manga Ya YHN 3 Karai Kasang mungkan

ga hpe tsaw ra ai lam Bat Kru Ya YHN 5 Yesu a lamik kumla ni

hte ahkang aya a lam Sanit Ya GSH 10-18 Ding hpring ai lam shing nrai tara tawt lai ai lam: lata la na gaw anhte a lit Bat Manga Bat Langai Ya SHK 100:1-5 Karai Kasang hpe

chyeju dum ai lam Bat Lahkawng Ya YHN 11 Yesu Hkristu a si ai hpe padang dip lu ai lam

58

Bat Masum Ya YHN 15 Hkristan asak hkrung lam

Bat Mali Ya YHN 17 Hkinjawng agyi kaba

Yesu a akyu hpyi ai lam Bat Manga Ya MHT 26-27 Yesu hpe rim la nna

wudang hta jen sat kau ai lam

Bat Kru Ya YHN 20 Yesu bai hkrung rawt

wa ai lam Sanit Ya GSH 19-23 Asak hte arawn alai a

lam Bat Kru Bat Langai Ya SHK 119 Karai Kasang a mungga

a lam Bat Lahkanwg Ya LKA 24 Yesu lamu de lung mat

wa ai lam Bat Masum Ya KSA 2 Chyoi Pra ai Wenyi yu

wa ai lam Bat Mali Ya KSA 7 Stehpan a sakse hkam ai

lam Bat Manga Ya KSA 9 Shawlu myit malai lu ai

lam Bat Kru Ya KSA 26 Kasa Pawlu shi a Hkristan makam masham hpe makawp maga tsun ai lam Sanit Ya GSH 25-26 Sharin shaga ai mungga a lam

59

Bat Sanit Bat Langai Ya SHK 121:1-8 Karai Kasang a makawp maga ai lam Bat Lahkawng Ya ROM 3 Makam masham hte sha lu la mai ai teng man ding hpring ai lam Bat Masum Ya ROM 7-8 Yubak mara hte gasat

gala ai lam:Wenyi sak hkrung lam

Bat Mali Ya 1 KOR 13 Tsaw ra ai myit a lam Bat Manga Ya 1 KOR 15 Bai hkrung rawt ai lam

n-gun atsam Bat Kru Ya GAL 5 Hkristu hta lawt lu ai

lam Sanit Ya GSH 27-29 Shadum shahprang ai mungga a lam Bat Matsat Bat Langai Ya SHK 150:1-6 Karai Kasang hpe

shakawn kungdawn ai lam

Bat Lahkawng Ya EHP 6 Karai Kasang a hpyen

hking a lam Bat Masum Ya HPP 1:18-2:18 Hkristu a kasi kamang

ni a lam Bat Mali Ya KOL 3:1-17 Asak hkrung lam ning

nan hpe bu hpun dagraw ai lam

60

Bat Manga Ya HEB 11 Makam masham sakse

hkam ai lam Bat Kru Ya SHR 21-22 Sumsing lamu ningnan

hte ginding aga ningnan a lam

Sanit Ya GSH 31:10-31 Karai Kasang hpe kam

hpa manoi ai num a lam

2. Chyum Laika Kaw Na Maumwi Ni 1) Karai Kasang gaw ginding aga hpe hpan da ai lam NN 1:1-2:3 2) Karai Kasang gaw shinggyim masha ni hpe hpan da ai lam NN 2:4-25 3) Shinggyim masha hkrat sum ai lam NN 3:1-4 4) Sha-u sha-ing ai hka hte mungkan ga hpe jahten kau ai lam NN 6:9-9:17 5) Shinggyim masha ni lamu dep ai wahpang langchyi galaw ai lam NN 11:1-9 6) Karai Kasang, Abram (Abraham) hpe shaga la ai lam NN 12:1-9; 17:1-8 7) Isak shangai ai lam NN 21:1-7 8) Karai Kasang, Abraham hpe chyam yu ai lam NN 22:1-19

61

9) Isak hte Rebeka a lam NN 24 10) Yaku hte Esaw yan nau a lam NN 25:19-34 11) Yaku shaman chyeju lu la ai lam NN 27:1-40 12) Yaku yup mang mu ai lam

NN 28:10-22 13) Yaku dinghku de ai lam NN 29:14-30 14) Yosep hpe Egutu mung de dut sha hkrum ai lam NN 37:12-36 15) Hpara-u yup mang lahkawng mu ai lam NN 41 16) Yosep a kahpu ni Egutu mung de sa ai lam

NN 42-45 17) Mawshe shangai wa ai lam

PRU 1:8-2:10 18) Karai Kasang, Mawshe hpe shaga ai lam PRU 3:1-15 19) Karai Kasang tsin-yam tsindam shi dat dat ai lam PRU 7:14-11:10 20) Shalai Wa ai Poi a lam PRU 12 21) Israela masha ni nawng hkyen hpe rap ai lam PRU 13:17-14:31

62

22) Karai Kasang lu na ntsin jaw ai lam PRU 15:22-27; 17:1-7 23) Karai Kasang, Israela amyu masha ni hpe lusha jaw ai lam PRU 16 24) Karai Kasang, Mawshe hpe jep ai tara jaw ai lam PRU 19:1-20:21 25) Israela masha ni, ja dumsu kasha sumla hpe nawku ai lam PRU 32 26) Ga sadi jaw da ai Hkanan mung hpe kin-yu sa yu ai lam BHK 13:1-14:38 27) Balam hpe lawze shaga ai lam BHK 22:1-35 28) Yawshu, Israela masha ni hpe lam woi ai lam YSH 1 29) Rahab kin-yu sa yu ai ni hpe karum la ai lam YSH 2 30) Yerihko mare bunghku hten mat ai lam YSH 5:13-6:27 31) Yawshu a num htet num ra shakram ga YSH 23-24 32) Debora hte Barak Sisera hpe dang kau ai lam TGY 4:1-16 33) Gidon, Karai Kasang hpe chyam yu ai lam TGY 6 34) Gidon majan dang ai lam TGY 7

63

35) Samson hte Delila a lam TGY 16:4-31 36) Ruhta a lam RHT 1-4 37) Karai Kasang, Samuela hpe shaga ai lam 1 SAM 3 38) Dawi, Goliat hpe gasat ai lam 1 SAM 17 39) Dawi hte Yonahtan gaw manang re ai lam 1 SAM 20 40) Abigela, shi a dinghku masha ni hpe hkye ai lam 1 SAM 25 41) Dawi gaw Batsheba hte yubak galaw ai lam 2 SAM 11 42) Karai Kasang, Dawi a yubak raw dat kau ya ai lam 2 SAM 12:1-25 43) Shawlumon a akyu hpyi ga 1 HK 3:6-9 44) Shawlumon gaw hpaji rawng ai hkaw hkam re ai lam 1 HK 3:16-28 45) Nawku Htingnu hpe ap nawng ai lam 1 HK 8-9 46) Elia hpe u hka ni lu sha jaw sha ai lam 1 HK 17:1-6 47) Elia gaw, Bala myihtoi ni hte shing jawng hkat ai lam 1 HK 18:17-39

64

48) Elia sumsing lamu de shalun la hkrum ai lam 2 HK 2:1-11 49) Gaida jan hte nam man a lam 2 HK 4:1-7 50) Numsha langai mi a kasha asak bai hkrung ai lam 2 HK 4:8-37 51) Karai Kasang, Naman a manggang ana shamai ya ai lam 2 HK 5 52) Hkaw hkam Yoshia, shi amyu masha ni hte Yehowa hpe woi nawku ai lam 2 HK 22:1-23:30 53) Ezra Yerusalem de du wa ai lam EZR 7-10 54) Nehemia gaw Yerusalem mare bunghku hpe bai gawgap mayu ai lam NHE 1:1-2:8 55) Ezra gaw chye na hkawn hkrang hkra sharin shaga ai lam NHE 8:1-18 56) Eshta hte Mordehkai amyu masha ni hpe hkye la ai

lam EST 2:5-5:8; 1-8:17

57) Karai Kasang gaw sagu rem wa rai nga ai lam SHK 23 58) Dawi, Karai Kasang hpe mara raw ya na tawng ban ai lam SHK 51 59) Karai Kasang a mungga a lam SHK 119 60) Esaia, Karai Kasang a amu bungli gunhpai mayu ai lam ESA 6:1-8

65

61) Israela ni a Karai Kasang a lam mung masha ni hpe Esaia tsun dan ai lam ESA 40-44 62) Du wa na ra ai shangun ma a lam Esaia tsun dan ai lam ESA 54:1-17 63) Karai Kasang, Yeremia hpe shaga la ai lam YER 1:4-19 64) Karai Kasang, masha marai masum hpe wan htung kaw na makawp maga la ai lam DAN 3 65) Daniela, hkanghkyi lawng kaw na lawt lu ai lam DAN 6 66) Nga kaba langai mi Yona hpe mayu kau ai lam YNA 1-2 67) Hagi, nawku Htingnu bai gaw gap ai lam HAG 1-2 68) Ga shaka dingsa hpe Malahki Laika hte hpungdim da ai lam MLH 1-4 69) Lamu kasa Mari kaw du sa ai lam LKA 1:26-38 70) Yesu shangai wa ai lam LKA 2:1-7 71) Sagu rem ni Yesu hpe sa nawku ai lam LKA 2:8-20 72) Hpaji rawng ai ni Yesu kaw du sa ai lam MHT 2:1-12 73) Ma Yesu hpe Nawku Htingnu de sa ap ya ai lam LKA 2:22-40

66

74) Ma Yesu hte kanu yan kawa Egutu mung de koi yen mat ai lam MHT 2:13-23 75) Yesu Nawku Htingnu de du sa ai lam LKA 2:41-52 76) Yesu baptisma hkam la ai lam YHN 1:29-34 77) Yesu hpe Satan gung lau ai lam LKA 4:1-13 78) Ntsin kaw nna tsabyi shatai ai lam YHN 2:1-11 79) Machyi masha a manang ni Yesu hpang de woi sa nna shi hpe karum la ai lam LKA 5:17-26 80) Yesu, Nikodi hpe sharin achyin ai lam YHN 3:1-21 81) Yesu hka htung e Samari numsha hte shaga ai lam YHN 4:4-42 82) Kam sham myit kaba ai du langai mi a lam

YHN 4:46-54 83) Yesu sape shi lahkawng hpe shaga la ai lam

MRK 3:13-19 84) Yesu bum ntsa kaw tara hkaw ai lam MHT 5:1-7:29 85) Yesu nbung laru hpe jasim kau ai lam MRK 4:35-41 86) Si mat sai num sha asak bai hkrung ai lam MRK 5:21-24, 35-43

67

87) Machyi ai numsha langai mi hpe shamai shatsai ai lam MRK 5:25-34 88) Baptisma sara Yawhan sat kau hkrum ai lam MRK 6:17-29 89) Yesu masha hkying manga hpe muk daw jaw ai lam MRK 6:30-44 90) Yesu hka ntsa e hkawm ai lam MRK 6:45-51 91) Yesu, hkritung nna myi n mu ai wa hpe shamai ya ai lam YHN 9:1-41 92) Kaja ai Samari masha a lam LKA 10:25-37 93) Yesu, Lazaru hpe si a kaw nna asak bai jahkrung ya ai Lam YHN 11:1-46 94) Myit hkum tsang na lam LKA 12:22-34 95) Mat mat ai sagu langai a lam LKA 15:1-7 96) Mat mat ai gumhpraw dengga mi a lam LKA 15:8-10 97) Dam mat ai shadang sha a lam LKA 15:11-32 98) Yesu manggang kap ai masha marai shi hpe shamai ya ai lam LKA 17:11-19 99) Yesu, ma kaji ni hpe shaman ya ai lam MRK 10:13-16

68

100) Sut su ai shabrang langai mi Yesu hpang de sa ai lam MRK 10:17-31 101) Zake hpun hta lung dung nna Yesu hte hkrum lu ai lam LKA 19:1-10 102) Yesu, Yerusalem mare de awng padang hte shang wa ai lam LKA 19:28-44 103) Yesu a hpang jahtum na shana shat sha poi a lam MHT 26:17-30 104) Yesu Getsemane sun e akyu hpyi ai lam MHT 26:36-56 105) Petru, Yesu hpe nyet kau ai lam MHT 26:69-75 106) Yesu hpe tara jeyang ai lam MHT 27:1-30 107) Yesu wudang ntsa si hkam ai lam MHT 27:31-56 108) Yesu hpe lup makoi ai lam MHT 27:57-66 109) Yesu bai hkrung rawt wa ai lam LKA 24:1-12 110) Yesu masha lahkawng hte rau hkawm nna shaga ai lam LKA 24:13-35 111) Yesu sape ni hpe hkum shadan dan ai lam LKA 24:36-53 112) Yesu lahkawng lang bai du sa na tau tsun da ai lam YHN 14:3-28

69

113) Yesu hpe Galile nawng e mu ai lam YHN 21 114) Yesu sumsing lamu de lung mat wa ai lam KSA 1:4-11 115) Chyoi Pra ai Wenyi masha ni kaw du sa ai lam KSA 1:12-2:47 116) Stehpan a sakse hkam ai hte si ai lam KSA 7 117) Shawlu myit malai lu ai lam

KSA 9:1-19 118) Petru htawng kaw na lawt pru wa ai lam KSA 12:1-17 119) Yerusalem mare na hpung kongsi a lam KSA 15 120) Pawlu yan Sila htawng kata mahkawn shakawn ai lam KSA 16:16-40 121) Pawlu, Hpilik hte Hpestu a man e sa du tsap ai lam KSA 24-25 122) Pawlu, Agripa a man e shi hta mara n nga ai lam tsun dara ai lam KSA 26 123) Tsaw ra ai myit gaw kaba dik htum ai kumhpa re ai lam 1 KOR 13 124) Yesu Hkristu a teng man ai bai hkrung rawt ai lam 1 KOR 15 125) Makam masham hte seng nna sakse hkam ai lam HEB 11

70

126) Yuda a shadum shahprang ai lam YUD 1 127) Nawku hpung sanit a lam

SHR 2:1-3:22 128) Sagu Kasha hpe nawku daw jau ai lam SHR 5 129) Yerusalem mare ningnan a lam

SHR 21:1-22:6 130) Yesu bai du sa na lam SHR 22:7-21