Cannabisteelt in Vlaanderen:patronen en motieven van kwekers

Prof. Dr. Tom Decorte (ISD)

Cannabisteelt in Vlaanderen

1. Cannabisteelt : een discoursanalyse

2. Empirische studies over cannabisteelt

3. Design van de ISD-studie

4. (Enkele) resultaten

5. Conclusies en reflecties

De politionele vaststellingen (2006)

Het mediavertoog (1)

0

20

40

60

80

100

120

1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005

Aantal ontdekte plantages in de Vlaamse kranten (1990-2005)

Het mediavertoog (2)

Grootte van de plantages in de Vlaamse media (1990-2005)

0

20

40

60

80

100

120

1990

1991

1992

1993

1994

1995

1996

1997

1998

1999

2000

2001

2002

2003

2004

2005

meer dan 500 planten

100 tot 500 planten

20 tot 100 planten

6 tot 20 planten

1 tot 5 planten

Het mediavertoog (3)

Geografische spreiding van de ontdekte plantages, in de Vlaamse kranten (1990-2005)

Cannabisteelt: een discoursanalyse

• Grootschalige plantages

• Binnenteelt

• In het noorden en het noordoosten van Vlaanderen (dicht bij Nederland)

• Criminele organisaties

• Met commerciële bedoelingen

• Professioneel uitgerust

• Bedoeld voor de Nederlandse markt

• Verklaring: push-factoren vanuit Nederland…

• …en relatieve straffeloosheid in België

Cannabisteelt: een discoursanalyse

• Beperkingen van de criminaliteitsstatistieken

• Internationale trend van importsubstitutie

• Technologische evoluties

• Grote lokale vraag naar cannabis

• De wettelijke hervormingen in België

• De (onbedoelde) effecten van het repressieve beleid

Empirische studies over cannabisteelt

Medicinale telers Therapeutisch gebruik

Telers voor persoonlijk gebruik ‘Gemeenschaps-

kwekers’ Kleine thuistelers

Persoonlijk gebruik - hobbyBetere kwaliteitHet illegale circuit vermijden

Sociale telers Voor vriendenSociale beloningen

Sociaal-commerciële

telers‘Pragmatici’

Grote onafhankelijke

commerciële thuistelers

Bijkomende verdiensteEconomische noodwendigheden

Thuistelers in onderaanneming

Commerciële telers

‘Ritselaars’

Grootschalige ondernemers Winst

OndernemerschapOrganisatoren van grootschalige teelt

Hough et al. (2003) Weisheit (1992) Bovenkerk (2002) Motieven

Design van de studie‘Cannabisteelt in Vlaanderen’

(1) Inhoudsanalyse van 7 Vlaamse kranten tussen 1990 en 2005

(2) Face-to-face interviews met 89 cannabistelers

(3) Anonieme web survey onder 659 cannabistelers

Resultaten (1): motieven en voordelen van het kweken

Goedkoper

Voor persoonlijk gebruik

‘Groene vingers’ / de schoonheid van de plant

Nieuwsgierigheid

Biologische weed

Het illegale circuit vermijden

Minder op en neer pendelen

Resultaten (2): nadelen van het telen

Het risico op betrapping + sociaal stigma na ontdekkingVisuele detectieGeurLawaaiBrandgevaar

Impact op het persoonlijke gebruikspatroon

Arbeidsintensief

Resultaten (3): andere belangrijke kenmerken

Kleinschalige telers

Face-to-face interviews: Gemiddelde: 46,2 planten Mediaan: maximum 6

planten

Websurvey: Gemiddelde: 8,47 planten Mediaan: 4 planten

Indoor (33%) en outdoor (40% + 20%)

Face-to-face interviews: indoor 42,7% vs outdoor 68,0%

Websurvey: indoor 55,4% vs outdoor 58,0%

Resultaten (3): andere belangrijke kenmerken

Niet moeilijk, wel tijdsintensief

Lage investering

Face-to-face interviews: Gemiddeld: 399,7 € Mediaan: 25 €

Websurvey: Gemiddeld: 31,5 € Mediaan: 19 €

Resultaten (4): andere belangrijke kenmerken

OogstFace-to-face interviews

Indoor: 49,7 gram (mediaan 20 gram) (EK)

33,2 gram (mediaan 24 gram) (LK)

Outdoor: 94,1 gram (mediaan 50 gram) (EK)

143 gram (mediaan 170 gram) (LK)

Websurvey

Indoor: 48,8 gram (mediaan 40 gram)

Outdoor: 63,7 gram (mediaan 50 gram)

Professionalisering en know-how van kleine telers

Resultaten (5): andere belangrijke kenmerken

De queeste naar kwaliteit

- Initieel motief voor het telen- Voorkeur voor specifieke variëteiten- Verbetering van kweektechnieken- Advies voor beginnende telers: “biologische” kweektechnieken- Perceptie van de eigen weed als milder en gezonder- Sociale beloningen voor “goede” weed

- Verhalen over versnijding van commerciële weed- Marketingstrategieën van coffeeshops

- Kwaliteit ≠ sterkte

Conclusie en reflecties

Verhouding tussen verschillende types van kwekers en marktsegmenten ?

Verschillen in patronen en technieken van kweken?

Kleinschalige teelt is een belangrijk segment van de markt, zowel qua omvang als qua aard

Mogelijke onbedoelde effecten van het repressieve beleid: waterbed-effecten

Conclusie en reflecties

Beleidsstrategieën moeten geëvalueerd worden naar hun effecten op ALLE segmenten van de markt

Beleidsopties:

- Verharden van de aanpak?

- gedogen van de kleinschalige teelt en bestrijden van de commerciële teelt?

- Volledige regulering van de cannabismarkt

“Het reguleren van verkooppunten (enkel voor meerderjarige

gebruikers uiteraard!) en van de produktie (door zorgvuldig

geselecteerde en streng gecontroleerde producenten) en de

aanvoer is o.i. de meest aangewezen beleidsstrategie om de

criminaliteit (en criminele organisatie) uit de branche te bannen,

de kwaliteit van het product te bevorderen en de sterkte van het

product enigszins te kunnen beïnvloeden. De illegale status van

het product en zijn producenten en de onbespreekbaarheid van

de afschaffing van een internationaal georganiseerd verbod

drijven de economische motor van de inheemse cannabisteelt

almaar meer. Ze stimuleren het bijzonder lucratieve (en dus

criminele) karakter naar ongekende hoogten. Tegelijkertijd

vormen zij belangrijke hinderpalen voor het voeren van een

beleid gericht op de bevordering van de volksgezondheid.”