cam ii

1

1

Strategije automatizacije

V.Prof.dr. Majda ohodar

2

Proizvodne operacije i strategije automatizacije

Proizvodna preduzea (manufacturing companies)

proizvodnja diskretnih proizvoda: automobila,

kompjutera, alatnih maina, aviona, itd. i njihovih

komponenti.

Procesna industrija (hemijska, proizvodnja hrane,

elika, cementa, itd.)

1. Bazna proizvodnja, 2. Konvertori, 3. Fabrikatori

2

3

Tipovi proizvodnje

A u t o m a t i z a c i j a p r o i z v o d nj e

Pojedinana proizvodnja

Serijska

proizvodnja

Masovna

proizvodnja 75 % ukupne

diskretne

proizvodnje

je sa

serijama

manjim od

50 komada

Koliina proizvoda

Brzina proizvodnje

Nivo znanja i vjetina radnika

Oprema

Specijalni alati

opta specijalizirana

1-100 proiz./god.

100-10.000 proiz./god.

10.000-1000.000 proiz./god.

4

CIM

sirovina Gotov proizvod

Slika preuzeta iz Groover, M.P. Automation, Production systems and computer integrated manufacturing, (2nd Edition), ISBN: 0130889784, Pretince-Hall International Editions, 2000

3

5

Osnovne funkcije proizvodnje

Sirovina Gotov proizvod

1. Bazne operacije, 2. Sekundarne op., 3. Opracije za

unapreenje fizikalnih svojstava,

4. Finalne operacije.


6

Model proizvodnog procesa


Sirovina

Gotov proizvod

Proizvodni proces

Oprema

Alati, stege

El.energija

Rad Strugotina, otpatci

4

7

Model proizvodnog procesa


8

Raspored maina

Sirovina

Gotov proizvod


5

9

Proizvodni koncepti i matematiki modeli

Vodee proizvodno vrijeme MLT (Manufacturing

Lead Time):

1

mn

sui oi noi

i

MLT T QT T

gdje je: nm broj maina ili operacija koje trebaju biti obavljeni kako bi se dobio gotov proizvod, Tsui vrijeme podeavanja maine Toi vrijeme obrade na datoj maini ili radnoj stanici, Tnoi neobradno vrijeme za datu mainu ili radnu stanicu (zastoji, ekanja, skladitenje), Q broj komada u seriji. Pri jednakim vremenima m su o noMLT n T QT T

10

Primjer 1

10

Odreeni proizvod se izrauje u seriji od 50 komada. Proizvodnja zahtijeva sekvencu od 8 operacija. Prosjeno vrijeme podeavanja maine je 3 h. A prosjeno vrijeme obrade po maini je 6 min. Neoperacion vrijeme koje ukljuuje rukovanje sa obratkom, zastoje, kontrolu itd. je 7h. Izraunati vrijeme potrebno za proizvodnju cijele serije ako je radno vrijeme u fabrici 7 sati po

smjeni.

28/11/2008

8 3 50 0.1 7

120 17.14(120 / 7)

m su o noMLT n T QT T

h dana

Rjeenje:

6

11

Proizvodnost

Za montane i proizvodne operacije izraena je

brojem proizvoda po satu:

1p

p

RT

su o

vrijeme serije

T QTbroj mainaTp

Q Q

Gdje je Tp srednje proizvodno vrijeme po jedinici proizvoda za datu mainu:

su o

vrijeme serijeT QT

broj maina

12

Komponente operacionog vremena

Operaciono vrijeme sastoji se iz tri komponente:

o m h thT T T T

gdje je: Tm stvarno vrijeme neposredne obrade, Th vrijeme manipulisanja sa radnim komadom, Tth vrijeme upravljanja alatom,

7

13

Eugen Merchant


30 % rezanje 70 % pozicioniranje, postavljanje, skidanje

komada, itd.

5 % vrijeme obrade 95 % kretanje, ekanje

1,5 % 3,5%

14

Eugen Merchant klasine maine


8

15

Proizvodni Kapacitet

Proizvodni kapacitet (broj dobrih komada

proizvedenih u jednoj sedmici):

w pPC W S H R gdje je: W broj radnih centara, Rp proizvodnost radnih centara po jednom satu, H broj radnih sati radnih centara u smjeni (ne sadri vrijeme potrebno za reparaciju, odravanje i sl.), Sw broj smjena u sedmici,

16

Ako svaki proizvod prolazi kroz nm maina,

proizvodnost je jednaka:

w p

m

W S H RPC

n

gdje je: W broj radnih centara, Rp proizvodnost radnih centara po jednom satu, H broj radnih sati radnih centara u smjeni (ne sadri vrijeme potrebno za reparaciju, odravanje i sl.), Sw broj smjena u sedmici,

Proizvodni Kapacitet

9

17

Primjer 2

17

Odjeljenje sa strugovima sadi 6 maina, sve za proizvodnju jednog istog komada. Odjeljenje radi 10 smjena u sedmici sa

prosjeno 6.4 radnih sati po smjeni (zbog kvarova i zastoja). Proizvodnost je 17 komada/satu. Odrediti proizvodni kapacitet

odjeljenja sa strugovima.

28/11/2008 Majda ohodar, Univerzitet u Sarajevu, E-mail: [email protected]

6 10 6.4 17 6528 komada/ PC sedmici

Rjeenje:

18

Raspoloivost je ponekad mjera pouzdanosti

opreme :

MTBF MTTRraspoloivost

MTBF

gdje je: MTBF srednje vrijeme izmeu dva kvara (mean time between failure), MTTR srednje vrijeme za reparaciju.

Raspoloivost

10

19

Strategije automatizacije

Specijalizacija operacija To Kombiniranje operacija nm, Th, Tno Simultano izvoenje uperacija nm, To, Th, Tno Integracija operacija nm, Th, Tno Poveanje fleksibilnosti Tsu, MLT, poveava ekonominost

Unapreenje upravljanja materijalom Tno , MLT

On-line kontrola Tno Upravljanje procesom i optimizacija To Upravljanje operacijama fabrike Tno , MLT; poveava ekonominost

CIM MLT, vrijeme dizajna, planiranja,...

redukuje

20

Automatizacija Proizvodnje

Mala srednja velika Komada po godini

Veliina serije

Broj

razliitih proizvoda

Veliki

Srednji

mali

Programirana automatizacija

Fleksibilna automatizacija

Fiksna automatizacija

Pojedinana proizvodnja

Relativno nefleksibilna kod promjene dizajna

proizvoda

Velika produktivnost Visoka poetna ulaganja

Fleksibilnost pri promjeni konfiguracija proizvoda Mnogo prihvatljivija za serijsku proizvodnju Manja produktivnost u odnosu na fiksnu aut. Visoka ulaganja u ope namjensku opremu

Fleksibilnost pri promjeni dizajna proizvoda Srednja produktivnost Kontinuirana proizvodnja razliitih proizvoda Visoka ulaganja u korisniko-inenjerski sistem


cam ii

Documents