caibidil 11 gnáthaimh phráinne · 2019. 9. 13. · caibidil 11 gnáthaimh phráinne...

21
107 Caibidil 11 Gnáthaimh Phráinne

Upload: others

Post on 03-Feb-2021

1 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

  • 107

    Caibidil 11Gnáthaimh Phráinne

    PartB_ch6_11_IRISH_Layout 1 18/10/2017 12:20 Page 107

  • Ní chuireann na nósannaimeachta a bhfuil cur síos orthusa Chaibidil seo cosc ar aonárthach, árthach tarrthála nó araon duine i nguais, aon mhodhatá faoina réir a úsáid chun aird atharraingt, a suíomh a chur in iúlagus cabhair a fháil.

    11.1 Nós imeachta chunglao guaise nó éigeandála adhéanamh le craoladhgutha VHF

    11.1.1 Nós imeachta chunghlao éigeandála a dhéanamhle craoladh gutha VHF –MAYDAYI gcásanna go bhfuil contúirtthromchúiseach nó i gcóngar donárthach nó do dhaoine ar bord, bachóir MAYDAY a chraoladh arChainéal 16 leis an aonad VHF arardchumhacht san fhormad seo aleanas:

    “MAYDAY, MAYDAY, MAYDAY,

    Is é seo ‘AINM AN ÁRTHAIGH’,‘AINM AN ÁRTHAIGH’, ‘AINM ANÁRTHAIGH’ (Abair ainm an árthaigh faoi thrí)

    MAYDAY,

    ‘AINM AN ÁRTHAIGH’

    ABAIR SUÍOMH AN ÁRTHAIGH (más féidir tabhair an suíomh óghlacadóir GPS, nó treonna ó aonmharc socair agus an t-achar uaidh,

    m.sh. “Suíomh aon mhíle ó Dheas deTheach Solais Fastnet”)

    INIS CÉN CINEÁL GUAISE É (m.sh. ag dul go tóin poill, duine ibhfarraige, tine ar bord, ...)

    TABHAIR LÍON NA NDAOINE ATÁAR BORD

    TABHAIR AON FHAISNÉISÚSÁIDEACH EILE

    THART.”

    11.1.2 Nós imeachta chuncraoladh práinne a dhéanamhle VHF – PAN-PAN I gcúinsí atá tromchúiseach ach nachdteastaíonn cabhair láithreach dóibhagus nuair nach bhfuil aon chontúirtar tí a tharlú don árthach ná dodhaoine ar bord, m.sh. teipmheicniúil, caillteanas tiomána, bachóir craoladh práinne “PAN-PAN” adhéanamh ar Chainéal 16 VHF leisan aonad ar ardchumhacht sanfhormad seo a leanas:

    108

    Gn

    áth

    aim

    h P

    hrá

    inn

    e11

    PartB_ch6_11_IRISH_Layout 1 18/10/2017 12:20 Page 108

  • “PAN-PAN, PAN-PAN, PAN-PAN,

    GACH STÁISIÚN, GACHSTÁISIÚN, GACH STÁISIÚN

    IS É SEO ‘AINM AN ARTHAIGH’,‘AINM AN ARTHAIGH’, ‘AINM ANARTHAIGH’ (Abair ainm an tárthaigh faoi thrí)

    ABAIR SUÍOMH AN ARTHAIGH (más féidir tabhair an suíomh óghlacadóir GPS, nó treonna ó aonmharc socair agus an t-achar uaidh,m.sh. “Suíomh aon mhíle ó Dheas deTheach Solais Fastnet”)

    INIS CÉN CINEÁL GUAISE É. (m.sh. Árthach imithe le sruth, teipmheicniúil, ...)

    TABHAIR LÍON NA NDAOINE ATÁAR BORD

    CABHAIR AG TEASTÁIL AGUSAON FHAISNÉIS IOMCHUÍ EILE.

    THART.”

    11.2 Cineáil de ghlaonnaéigeandála ar raidióÓ tháinig an Córas Guaise agusSábháilteachta Muirí Domhanda(GMDSS) chun cinn rinneadh roinntathruithe ar an gcaoi agus ar anmodh lena gcuirtear tús le glaonnaguaise ó árthaigh.

    Tá áis Ghlaoite Roghnach Digiteach(GRD) ar raidiónna VHF trínagcuirtear glaoch guaise i gníomh trílasc ar leith a bhrú ar an raidió.

    Craolann an córas seo ar ghlaogach-stáisiún ar Chainéal 70.

    Do raidiónna gan GRD, fanannCainéal 16 mar chainéal éisteachtado ghlaonna guaise.

    D’fhéadfadh dhá rud tarlú mar sin:

    11.2.1 Glao UathoibritheNí oibríonn sé seo ach ar ghléasannaraidió GRD. Cuireann an t-oibreoirtús le glao ar gach stáisiún gohéasca tríd an gclúdach a bhaint denlasc dearg GRD ar phainéal an raidióagus é a bhrú. Craolfaidh sé seo códAitheantais Seirbhíse SoghluaisteMuirí (ASSM) – sraith de naoi ndigit,gan aon gníomh eile ón gcriú agteastáil.

    Chomh maith leis an gcód ASSM, mábhíonn sé comhnasctha le GPS tigleis suíomh an bháid a thabhairtfreisin, agus (ag brath ar nasocruithe) d’fhéadfadh sé eolas athabhairt faoin gcineál éigeandála atáann.

    Taispeánfar an fhaisnéis uile arphainéal taispeána aon ghléasglacadóireachta. Athróidh gléasannaatá ag craoladh agus ag glacadh goCainéal 16 ionas gur féidir breisfaisnéise a chraoladh, m.sh.teachtaireacht labhartha MAYDAY,nádúr na héigeandála, srl.

    Gn

    áthaim

    h P

    hráin

    ne

    11

    109

    PartB_ch6_11_IRISH_Layout 1 18/10/2017 12:20 Page 109

  • 11.2.2 Glao Neamh-UathoibríochCaithfidh gléasanna VHF gan GRDbrath ar fhormáid thraidisiúnta anchraolacháin ar chainéal 16 chunglao MAYDAY a dhéanamh. Bí cinntego bhfuil an gléas curtha go cainéal16 agus go bhfuil sé ag craoladh arlánchumhacht.

    Is ceart an fhormáid chraolacháinMAYDAY a bhfuil cur síos air thuas aúsáid.

    11.2.3 Raidiónna Láimhe VHFa ÚsáidIs féidir trealamh raidió VHFsoghluaiste a úsáid ar bháid bheagago háirithe nuair nach mbeadh sépraiticiúil raidió socraithe VHF ashuiteáil. Ba chóir go mbeadhceadúnas leis an trealamh seo agusglao-chomhartha raidió eisithe dó.

    Ní bheidh an VHF soghluaisteceadúnaithe ach le bheith úsáidte arbhád le haghaidh cumarsáide lestáisiúin chósta, údaráis chuain,ionaid mhuiríne agus báid eile – níorchóir é a úsáid ar an talamh.

    11.3 Rabhchán Raidió LenaLéirítear Suíomh Éigeandála(EPIRB) Tá leagan amháin Rabhchán Guaiseann – an ‘406 MHz’.

    Rabhchán 406Comhartha digiteach é seo achlúdaíonn an domhan go léir. Tácód aitheantais uathúil ag

    rabhcháin 406 atá mar chuid dáchomhartha. Nuair atá sé cláraithe igceart cuireann an cód uathúilfaisnéis ar fáil faoin mbád atá agiompar an rabhcháin. Tá uimhirtheagmhála éigeandála an úinéaraagus an tír chláraithe san áireamh.Is féidir le satailítí geochobhsaí ancomhartha 406 a fháil ar ala nahuaire.

    Is féidir rabhaidh bhréige ó rabhcháin406 MHz a réiteach le glaoch gutháinmar go gcraolann na fearais seo códaitheantas gur féidir a thrasthagairt lebunachar sonraí úinéireachta.

    110

    Gn

    áth

    aim

    h P

    hrá

    inn

    e11

    PartB_ch6_11_IRISH_Layout 1 18/10/2017 12:20 Page 110

  • Malin HeadStáisiúin Raidió Rialaithe

    ValentiaStáisiúin Raidió Rialaithe

    DublinStáisiúin Raidió Rialaithe

    Réamhaisnéisí aimsire ag 01:03, 04:03, 07:03, 10:03, 13:03, 16:03, 19:03 agus 22:03 ar na cainéil atá ag obair

    Raidió Gharda Cósta Cheann MálainnCainéil VHF 16, 67, 23, 85, GRD 70

    MRSC Cheann Málainn

    Raidió Gharda Cósta Cheann GhlinneCainéil VHF 16, 67, 24, GRD 70

    Raidió Gharda Cósta Bhá Dhún na nGall Cainéil VHF 16, 67, 02, GRD 70

    Raidió Gharda Cósta Bhéal an MhuirtheadCainéil VHF 16, 67, 83, GRD 70

    Raidió Gharda Cósta An ChlocháinCainéil VHF 16, 67, 26, GRD 70

    Raidió Gharda Cósta na GaillimheCainéil VHF 16, 67, 04, GRD 70

    Raidió Gharda Cósta na SionainneCainéil VHF 16, 67, 28, GRD 70

    MRSC Dhairbhre

    Raidió Gharda Cósta DhairbhreCainéil VHF 16, 67, 24, GRD 70

    Raidió Gharda Cósta BheanntraíCainéil VHF 16, 67, 23, GRD 70

    Raidió Gharda Cósta ChorcaíCainéil VHF 16, 67, 26, GRD 70

    Raidió Gharda Cósta Charn Uí NéidCainéil VHF 16, 67, 04, GRD 70

    Raidió Gharda Cósta Bhaile Átha CliathCainéil VHF 16, 67, 83, GRD 70

    Raidió Gharda Cósta an ChairlinnCainéil VHF 16, 67, 04, GRD 70

    Raidió Gharda Cósta Cheann Chill MhantáinCainéil VHF 16, 67, 02, GRD 70

    Raidió Gharda Cósta Ros LáirCainéil VHF 16, 67, 23, GRD 70

    MRCC Bhaile Átha Cliath

    Raidió Gharda Cósta Mhionn ArdCainéil VHF 16, 67, 83, GRD 70

    Raidió Gharda Cósta Loch Rí Cainéil VHF 16, 62

    Raidió Gharda Cósta Loch Deirg Cainéil VHF 16, 61

    11.4 Gréasán Cumarsáide Mara VHF

    Garda Cósta na hÉireannGréasán Cumarsáide Mara VHF

    Gn

    áthaim

    h P

    hráin

    ne

    11

    111

    PartB_ch6_11_IRISH_Layout 1 18/10/2017 12:20 Page 111

  • Réigiún Cuardaigh agus Tarrthála na hÉireann

    112

    Gn

    áth

    aim

    h P

    hrá

    inn

    e11

    PartB_ch6_11_IRISH_Layout 1 18/10/2017 12:20 Page 112

  • 11.5 Uathchóras Aithinte(UCA)Is uathchóras rianaithe é antUathchóras Aithinte (UCA) aúsáidtear ar longa agus ag seirbhísítráchta árthaí (STS) chun árthaí ashainaithint agus a aimsiú tríshonraí a mhalartú go leictreonachle longa eile atá in aice láimhe.Úsáidtear UCA go forleathán agus isuirlis úsáideach é ar bord árthaíáineasa. Is féidir leis a bheithcabhrach áthaí níos mó a aithinttoisc nach mór do UCA a bheith agárthaí paisinéara. Ní mór do UCA abheith ag aon árthach leholltonnáiste de bhreis is 300 agusatá páirteach in iomraimhidináisiúnta, agus ag lastlonga leholltonnáiste de bhreis is 500 ariomraimh bhaile. Tabhair faoi dearago d’fhéadfadh go bhfuil a lánárthach nach bhfuil UCA in úsáidacu. Is uirlis aitheantais é atáúsáideach ach ní choir é a úsáidchun imbhualadh a sheachaint toiscnach bhfuil UCA ar bord gachárthach. Gné úsáideach eile denUCA ná go bhfuil méadú ag teachtar líon na n-áiseannaloingseoireachta amhail baoitheagus tithe solais a bhfuiltrasfhreagróirí acu chun cabhrú lehaitheantas. Tá trasfhreagróirícuardaigh agus tarrthála UCA(SART) ar fáil freisin atá in anncabhrú chun taismeach a aimsiú igcás cuardaigh agus tarrthála.

    11.6 Marthanas ar anbhfarraige Is é an bás le heipiteirme nó bá anbaol is mó atá ann do dhaoine ambíonn orthu a n-árthach athréigean. Tig le teocht timpeallachna mara daoine a fhuarú go mearagus cuireann sé isteach ar agcumas cabhrú leo féin agus iadsan uisce.

    Tar éis dul ar bord rafta tarrthála isféidir a bheith cloíte fós ag anhipiteirme. Ba chóir do dhaoine naréamhchúraimí marthanaisriachtanacha a ghlacadh.

    Braitheann marthanas ar anbhfarraige, fiú ar feadh tréimhsí atámeasartha gearr, ar an trealamhceart, dóthain ullmhúchán aguseolas faoi theicnící marthanais.

    Cuireann roinnt soláthraitheaitheanta Cúrsa Marthanais MaraBunúsach aon lae ar fáil (sonraí arna soláthraithe le fáil in Aguisín 9)ina gclúdaítear gnéithe teoiriciúlaagus praiticiúla de theicnícímarthanais ar an bhfarraige.

    Gn

    áthaim

    h P

    hráin

    ne

    11

    113

    PartB_ch6_11_IRISH_Layout 1 18/10/2017 12:20 Page 113

  • 11.6.1 Rafta Tarrthála aroghnúNuair atá rafta tarrthála á roghnúscrúdaigh an trealamh marthanais atáleis

    Paca ORC ■ Taomán■ Bladhmanna Dearga Láimhe (3)■ Spúinsí (2)■ Tóirse (le batairí agus bolgán

    spártha)■ Stopalláin ligin (tacar)■ Caidéal■ Fearas deisiúcháin■ Céaslaí (2)■ Scian sábháilteachta■ Bileog treorach■ Ancaire mara■ Caidhte tarrthála agus líne (30 m

    snámhach)

    Moltar trealamh breise a iompar imála greama oiriúnach.

    Paca Seoltóireachta Domhanda■ Taoscaire■ Áiseanna cosanta teirmeacha

    (málaí marthanais) (2)■ Piollairí do thinneas farraige (6 cinn

    an duine ar a laghad)■ Málaí do thinneas farraige (1 an

    duine ar a laghad)■ Treoracha marthanais ar an

    bhfarraige■ Bladhmanna Dearga Láimhe (3)■ Bosca Garchabhrach (agus uisce

    chun cabhrú le piollairí a thógáil)■ Spúinsí (1 an duine)■ Tóirse (2 séalaithe go buan)■ Stopalláin ligin (tacar)■ Scáthán comharthaíochta

    ■ Caidéal■ Fearas deisiúcháin■ Céaslaí snámhacha (2)■ Cárta comharthaíochta■ Feadóg■ Scian sábháilteachta■ Ancaire mara■ Leabhar nótaí ‘fliuch’ agus peann

    luaidhe■ Caidhte tarrthála agus líne (30 m

    snámhach)

    Paca SOLAS B■ Taoscaire■ Spúinsí (2)■ Stopalláin ligin (tacar)■ Caidéal■ Fearas deisiúcháin■ Céaslaí snámhacha (2)■ Cárta comharthaíochta■ Bileoga treoracha■ Tóirse (le batairí agus bolgán

    spártha)■ Táibléid chun muirghalar a chosc

    (6 cinn an duine)■ Líne tarrthála agus caidhte■ Scian sábháilteachta■ Ancaire mara (2)■ Bosca Garchabhrach■ Mála tinnis (1 an duine)■ Feadóg■ Bladhmanna dearga paraisiúit (2)■ Bladhmanna dearga láimhe (3)■ Deatach snámhach oráiste■ Héileagraf■ Frithchaiteoir radair■ Áiseanna Cosanta Teirmeacha

    (málaí marthanais) (2)

    Paca SOLAS AMar an gcéanna le Paca SOLAS Bmóide:

    114

    Gn

    áth

    aim

    h P

    hrá

    inn

    e11

    PartB_ch6_11_IRISH_Layout 1 18/10/2017 12:20 Page 114

  • ■ Fearas iascaireachta■ Bladhmanna dearga paraisiúit

    breise (2)■ Bladhmanna dearga láimhe breise

    (3)■ Deatach snámhach oráiste breise■ Uisce (0.5 lítear an duine)■ Árthach grádaithe óil■ Ciondáil (10,000 kilojoules an

    duine; nach spreagfadh tart)■ Stánosclóir

    Tá sé riachtanach smaoineamh arphointí áirithe agus rafta tarrthála ároghnú:

    ■ Cuasáin Snámhachta le DháUrrann – ionas nach gcuirtearsnámhacht an rafta i mbaol mádhéantar dochar d’urrann amháin.

    ■ Ceannbhrat – cosnaíonn sé ancriú ón síon, laghdaíonn sé an baoló nochtadh agus feabhsaíonn séan seans nach ndéanfar aisiompúiomlán má iompaítear an rafta baolfaoi nó má séidtear suas é agus ébun os cionn.

    ■ Urlár Inséidte – tugann sédíonadh breise in aghaidh fuachta.

    ■ Ancaire Mara – tugann sécobhsaíocht mheasartha don raftaar an bhfarraige.

    ■ Cúnamh Bordála – tugann sé anchabhair atá riachtanach do dhuinelánghléasta atá ag iarraidh teachtar rafta tarrthála as an uisce.

    Is gá go ndéanfadh daoine oilteseirbhísiú rialta ar raftaí tarrthálachomh minic agus atá leagtha síos agan déantóir agus ar chóir cloígh leo igcónaí.

    Ba chóir raftaí tarrthála a stuáil arbord in áit ar féidir iad a imscaradhgo mear. Is féidir iad a stuáil ar andeic nó i locar a osclaíonn díreachamach ar an deic. Más ar an deic astuáiltear é, ba chóir don stóras abheith in ann drochaimsir asheasamh. Braitheann gach raftatarrthála ar cheangal a théadáinfeistithe le pointe láidir oiriúnachchun tús a chur lena séideadh.

    11.6.2 Tréigean LoingeNí ceart cinneadh a dhéanamhárthach a thréigean ach nuair atágéarghá leis. Is minic a thugann báda bhfuil damáiste nó éagumasúdéanta dó níos mó cosaint donchriú, fiú nuair atá an aimsir go holc,ná mar a bheadh acu dá rachadhsiad isteach san uisce nó dándéanfadh siad rafta tarrthála aimscaradh.

    Ní mór na nithe seo a leanas a chursan áireamh agus cinneadh long athréigean á dhéanamh:■ Riocht an bháid, cumas tiomána

    agus cumhachta.■ Tuileadh inmheánach.■ Cumais agus acmhainní pumpála

    bodharuisce.■ Coinníollacha aimsire.

    Gn

    áthaim

    h P

    hráin

    ne

    11

    115

    PartB_ch6_11_IRISH_Layout 1 18/10/2017 12:20 Page 115

  • ■ Cumarsáid le háiseanna tarrthála.■ Bail fhisiceach an chriú.

    Má tá árthach á thréigean armhaithe le rafta tarrthála ba chóircloí leis na pointí seo a leanas:■ Bíodh eolas agat faoin gcaoi

    cheart lena sheoladh. Léigh natreoracha roimh imeacht agus bícinnte go bhfuil eolas ag an gcriúfaoi shuíomh an rafta tarrthálaagus an modh imscartha.

    ■ Do chúrsáil amach ón gcósta: Bachóir go mbeadh mála greamaleis an trealamh cuí ar féidir aaistriú chuig an rafta tarrthála agCatagóir A agus B.

    ■ Sula ndéantar an rafta tarrthála asheoladh, deimhnigh nach bhfuildaoine nó baic san uisce salimistéar seolta.

    ■ Fan go dtí go mbíonn an raftatarrthála séidte go hiomlán sulandéantar iarracht dul ar bord. Náléim síos ar an gceannbhrat. Nálig don rafta cuimilt in éadan anárthaigh atá á thréigean.

    ■ Más féidir ar chor ar bith é téighar bord an rafta gan dul isteachsan uisce chun tionchar anfhuachta a laghdú.

    ■ Mura féidir dul ar bord an raftagan dul isteach san uisceroghnaigh ionad oiriúnach chunan bád a fhágáil agus tabhair airdar staid na mara agus arshíobadh an bháid. Cuimhnighgur féidir le raftaí tarrthálasíobadh níos tapúla ná mar isféidir le formhór na ndaoinesnámh.

    ■ Caith sraitheanna breise éadaigh,

    agus ceannbheart san áireamhchun cailliúint teasa ón gcolainn asheachaint. Ba chóirGSP/seaicéid tarrthála achaitheamh i gcónaí.

    ■ Ná fan san uisce níos faide námar is gá.

    Nuair atá an criú uile sa raftatarrthála:■ Ba chóir an t-árthach a ghearradh

    saor.■ Ainligh amach ón árthach agus ó

    bhacainn ar bith.■ Cuir amach an t-ancaire mara.■ Dún gach oscailt chun teas a

    chaomhnú.■ Tabhair amach táibléid do

    thinneas mara.■ Cuir fairtheoir ar dualgas.■ Déan cothabháil ar an rafta

    tarrthála – séid an t-urlár suas,déan uisce a thaomadh,deimhnigh nach bhfuil uisce áligean isteach, déan aeráil lehoscailt bheag.

    ■ Fan in aice leis an suíomhdeireanach a tugadh roimhthréigean na loinge

    11.6.3 Marthanas san uisceMura mbíonn rafta tarrthála ar fáil,lean na treoracha seo a leanas:■ Bí cinnte go bhfuil sraitheanna

    breise éadaigh á gcaitheamhroimh dhul isteach san uisce.

    ■ Caith hata agus más féidirclúdaigh codanna forimeallachaden chorp, m.sh. méara,barraicíní agus aghaidh.

    ■ Ná léim isteach san fharraige.Úsáid dréimire taoibh má tá sé ar

    116

    Gn

    áth

    aim

    h P

    hrá

    inn

    e11

    PartB_ch6_11_IRISH_Layout 1 18/10/2017 12:20 Page 116

  • fáil. Seachain bacainní san uiscein aice leis an gcabhail.D’fhéadfadh sé a bheith níos fearran bád a thréigean ón gceanntosaigh nó ón gcúl ná óna lár.

    ■ Seachain snámhneamhriachtanach chunfuinneamh agus teas an choirp achaomhnú.

    ■ Déan grúpa le marthanóirí eilemás féidir ar mhaithe le bheithníos feiceálaí do lucht tarrthála.

    ■ Las an solas ar an GSP/seaicéidtarrthála agus úsáid an fheadógchun aird a tharraingt.

    11.7 Duine i bhfarraigeagus modhanna tarrthála

    11.7.1 Duine i bhfarraige atharrtháilIs dúshlán mór dóibh siúd atá fágthaar bord é má chailltear duine ibhfarraige mar caithfidh siad an t-árthach a shuíomh go sábháilte inaice leis an té atá san uisce agus anduine a thabhairt ar ais ar bord.

    Is féidir leis a bheith níos tromchúisí

    fós más é an scipéir atá ar iarraidhagus criú gan taithí ar bord.

    Má thiteann duine den chriú tharbord ba chóir don chuid eile denchriú na gníomhartha seo aglacadh:

    ■ Baoi tarrthála, mála caithimh,caidhte tarrthála, srl, a imscaradh.

    ■ Ceap ball den chriú le súil achoinneáil ar an t-é atá san uisce igcónaí ar neamhcheist le cénainliú a dhéanann an bád.

    ■ Ag brath ar chineál an árthaigh,déan an t-ainliú is gá mar aléirítear sa rannóg seo a leanas.

    ■ Eisigh MAYDAY.

    Cuir an duine i bhfarraige in aice leisan mbád agus má tá an duine sinábalta go fisiceach, tabhair ar ais arbord é le dréimire oiriúnach bordálanó le hardán snámha.

    Gn

    áthaim

    h P

    hráin

    ne

    11

    117

    PartB_ch6_11_IRISH_Layout 1 18/10/2017 12:20 Page 117

  • Má tá an ball den chriú traochtanó gortaithe, beidh gá lemodhanna seachtracha slánaithe,ar nós:■ Guailleán sainithe slánaithe faoi

    ascaill an duine, le háilléir/unlais,bumaile, srl mar luamháin.

    ■ Úim shábháilteachta an duine atále slánú nó GSP/seaicéadtarrthála a bhfuil úim mar chuid dea úsáid.

    ■ Seol imscartha thar an taobh aúsáid mar scúp agus tugtha ar aistrí rigeáil reatha an bháid a úsáid.

    ■ Freastalaí inséidte a úsáid,díbholgtha beagán chun an duinea bhaint as an bhfarraige.

    ■ Seol an rafta tarrthála agusslánaigh an duine isteach ann.

    ■ Ar bháid inséidte, d’fhéadfaífeadán amháin a dhíbholgadhbeagán chun cabhrú le slánúduine atá gortaithe nó gan aithne.

    Bíonn ardán snámha ar mórán bádag a gcúl chun cabhrú le daoine abhaint as an uisce.

    Ar bháid le hinnill chrochta,d’fhéadfá an t-inneall a úsáid mardhréimire ach é a bheith múchta.

    Tarlaíonn frithluail uspóige, le hanálúneamhrialaithe, anbhá agus struscairdiach dá bharr, nuair a thitearisteach in uisce fuar. Coinneoidhseaicéad tarrthála do cheann tharuisce, a chinnteoidh go n-análaíonntú aer.

    Tabhair aird ar an mbaol dehipiteirme a bhíonn ann do dhaoinea bhíonn tumtha in uisce ar feadhtamaill. Bí cinnte go gcoinnítear antaismeach tirim agus te. Níor chóiralcól a thabhairt don duine.

    Is é atá i gcóireáil hipiteirme nátriomú, foscadh, agus téamh de réira chéile. Ná cuimil corp an duine.Téigh an duine le blaincéid agus,más féidir, teas do choirp féin. Cé gogcabhraíonn blaincéid le duine teasan choirp a choimeád, ní leor iadchun hipiteirme a leigheas. Tá séríthábhachtach go ndéantar croíláran choirp a théamh ar dtús nó brúfaran fhuil i dtreo an chroí agus seansgo mbeadh sé ina údar báis.

    11.7.2 Bád a stiúradh chun anduine i bhfarraige a tharrtháil

    11.7.2.1 Árthach gan inneallBealach simplí le duine a tharraingtar ais ar bord:1. Cuir an t-árthach i síneadh

    “samhaltach” trasnáin (bratóigíntrasna an árthaigh). Tabhairroinnt spáis mara duit féin donainliú agus cuir eagar ort féinchun an duine a bhaint denuisce.

    2. Déan bordáil agus seoladh ar118

    Gn

    áth

    aim

    h P

    hrá

    inn

    e11

    PartB_ch6_11_IRISH_Layout 1 18/10/2017 12:20 Page 118

  • Gn

    áthaim

    h P

    hráin

    ne

    11

    119

    PartB_ch6_11_IRISH_Layout 1 18/10/2017 12:20 Page 119

  • malairt síneadh trasnán (anduine san uisce anois ar anngualainn sín).

    3. Tar chuige ar gharshíneadh, agéascú na scód sna céimeannadeiridh. Méadóidh an ródadhagus tú ag moilliú – bí réidh dósin.

    4. In árthach níos mó is fusa teachtar thaobh na gaoithe de dhuinesan uisce agus an slánú adhéanamh ó thaobh na fothana.

    5. I mbáidín, tar ar thaobh nafothana de dhuine san uisceagus déan an slánú ón scriútasíne.

    11.7.2.2 Árthach le hinneallChun fanacht chomh cóngarach leisan duine san uisce agus is féidir:1. Tar ar aghaidh in aghaidh na

    gaoithe ar leathbhord, fág an seol

    cinn i gcléit ionas go stopann anbád (luaimh).

    2. Caith téad tarraingthe chuig anduine san uisce, má tá sé i raonagus tarraing go leataobh anbháid é.

    3. Mura bhfuil sé i raon an líne:- tosaigh an t-inneall- ísligh nó fill an seol cinn- cuir scód ar an bpríomhsheol i

    lár na loinge. Bí cinnte nach bhfuil línte náscóid ina luí scaoilte ar an deicnó thar an taobh a d’fhéadfadhdul i bhfostú sa lián.

    4. Tiomáin go taobh na fothana denduine san uisce agus téigh i dtreoan duine in aghaidh na gaoitheDuine i

    bhFarraige

    Téad tarraingthemá tá sí i raon

    Duine i bhFarraige

    120

    Gn

    áth

    aim

    h P

    hrá

    inn

    e11

    PartB_ch6_11_IRISH_Layout 1 18/10/2017 12:20 Page 120

  • 1. Más féidir leat an duine san uiscea fheiceáil go soiléir, is é ancasadh amhairc 180 céim anceann is tapúla.

    2. Má chailleann tú radharc ar antaismeach, de bharrdrochléargais nó drochaimsire nócaoi na mara, is bealach maith é“Casadh Williamson” chun dul gocúrsa deilíneach a thabharfadhar ais ar an lorg tú. Ón uair atáan scipéir eolach faoin “duine ibhfarraige”, cuir an stiúir ar dheisagus glac cúrsa “bunchúrsa + 60céim". Cuir an stiúir díreach arclé ansin go dtí go mbíonncasadh iomlán déanta ag anárthach a thugann léamh anchompáis go “bunchúrsa móidenó lúide 180 céim". Cuirfidh séseo tú ar chúrsa deilíneach agusbeidh ort dul ar aghaidh go mallle fairtheoir maith mar go mbeidhan taismeach díreach romhatamach.

    3. I ndrochaimsir, d’fhéadfadh ancúrsa deilíneach an mhuir athabhairt go cúl an báid, agus sachás sin d’fhéadfadh sé a bheithníos fearr dul chun cinn inaghaidh na mara go gearr nuairatá an casadh críochnaithe.

    4. Ná cuir am amú an fhad is atá ant-árthach ag casadh chun dulchuig an duine san uisce. Bíullamh don slánú mar go mbeidhsé ródhéanach nuair atá anduine le taobh an bháid.- Cén taobh a rachaidh tú?- Bíodh téad tarraingthe réidh.- Caith GSP/seaicéid tarrthála

    agus líne tharrthála; muragcaitheann, d’fhéadfaí tú atharraing sa mhullach ar an t-éatá san uisce.

    5. Braithfidh an rochtain thosaigh aran duine san uisce archoinníollacha aimsire agus maraagus ar chineál an bháid. Lig donaimsir cabhrú seachas cur isteach

    Duine i bhFarraige

    Tosaigh aglaghdú anluais

    Sa treo atá tú ag dul + 180°,stiúir cúrsa deilíneach

    Beidh difríochtaí ann ó bhád go bádagus ba chóir é a shocrú tar éis tástála

    Sa treo atá tú ag dul + 60°, cuir an stiúir go géar ar chlé

    Cas go géar ar dheis

    Duine i bhFarraige– Tabhair an treo faoi deara

    Gn

    áthaim

    h P

    hráin

    ne

    11

    121

    Gluaiseachtaí casta eile

    PartB_ch6_11_IRISH_Layout 1 18/10/2017 12:20 Page 121

  • ort. Stad ar thaobh na gaoitheagus tar anuas le sruth.

    6. Má tá imní ort go rachaidh tú lesruth anuas ar an duine, tabhaircúl an bháid isteach sa ghaoth.Mura bhfuil muinín agat as dochumas láimhseála báid nó máscosúil go dtiocfaidh an bád anuasar an duine san uisce, caith téadtarraingthe chucu agus tarraingisteach le taobh an bháid iad isuíomh atá sábháilte don slánú.

    7. Déan cinnte nach bhfuil an liánag tiontú nuair atá tú taobh leisan duine san uisce.

    11.8 Tarraingt éigeandála –tarraingt ar téide a fháil nó athabhairtBa chóir do gach dream atá páirteachsa ghníomhaíocht tabhairt faoitharraingt le hullmhúchán agus lecúram. Má thairgeann bád tarrthálaan RNLI cúnamh, lean treoracha ancheann feadhna i gcónaí, maidir leconas glacadh leis an líne agus é adhaingniú.

    I ngach cás eile, ba chóir aird athabhairt ar na nithe seo a leanas:

    ■ Ba chóir GSP/seaicéid tharrthála abheith ar gach ball den chriú atá agobair ar an deic.

    ■ Cuimhnigh ar línte tarrthála agusúmacha sábháilteachta a úsáidmás gá iad sa riocht ina bhfuil anaimsir agus an fharraige.

    ■ Bain úsáid as an líne is láidre agusis faide atá ar fáil duit. Nasc roinntacu le chéile le snaidhm bhólainemás gá.

    ■ Úsáid líne éadrom tarraingthe marchéad líne le haistriú idir na báid.Is féidir an líne tarraingthe trom achur trasna trí úsáid a bhaint as anlíne seo.

    ■ Caithfidh an bád atá ag tairiscintna tarraingthe a chinntiú nachdtéann an téad tarraingthe ibhfostú ina lián nuair atá sé á churtrasna agus nach mbeidh sé idteagmháil leis an mbádmíchumasach.

    ■ Is féidir téad tarraingthe a chur arsnámh le sruth go árthachmíchumasach trí úsáid a bhaint asfiondar.

    ■ Ba chóir don dá árthach sriantarraingthe a úsáid chun an téadtarraingthe a dhaingniú. Déancinnte go mbíonn an t-ualachscaipthe thar roinnt mhaithcléiteanna nó baill dhaingne ar andeic ar mhaithe leis an ualach aleathadh amach agus le stiúradhéifeachtúil. Tabhair faoi deara ledo thoil nach ndeartar cléiteannaáirithe i gcomhair tarraingtí agusd’fhéadfaidís a bheith ina nguaisteilgthe nuair a thagann siad faoinualach. Mar sin, moltar roinntcléiteanna a úsáid mar a léirítearsa phictiúr.

    ■ Bí cinnte go mbunaítear modhaontaithe cumarsáide, le VHF nóle comharthaí láimhe.

    ■ Ba chóir don bhád atá ag tarraingtcur chun bealaigh go mall. Bachóir luas a chur in oiriúint donárthach atá á tharraingt agus do nacoinníollacha áitiúla farraige.

    ■ In uisce oscailte, is fearr de ghnáthtarraingt i líne laistiar. Ach in uiscí

    122

    Gn

    áth

    aim

    h P

    hrá

    inn

    e11

    PartB_ch6_11_IRISH_Layout 1 18/10/2017 12:20 Page 122

  • Gn

    áthaim

    h P

    hráin

    ne

    11

    123

    PartB_ch6_11_IRISH_Layout 1 18/10/2017 12:20 Page 123

  • 124

    Gn

    áth

    aim

    h P

    hrá

    inn

    e11

    cosanta áfach agus nuair atátharag druidim le cainéil agus leleapacha, d’fhéadfadh sé a bheithtairbheach athrú tarraingt taobh letaobh, chun leabú, srl, a éascú.

    ■ Ba chóir an t-árthach atá átharraing a chuir beagán chuntosaigh ar lár an bháid atá agtarraingt agus ceartú a dhéanamhle spriongaí agus rópaí brollaigh.Ceadaíonn sé seo láithriú níosfearr don árthach atá ag tarraingttrí thionchar roth céasla a liáin féin,rud a bhíonn á chosc má bhíonnan bád atá faoi tharraingt laistiarde láthair stiúir an tuga. Má bhíonnan bád atá á tharraingt rófhadasiar, éiríonn an t-ainliú an-deacairmar go mbíonn an dá bhád agiarraidh a gcúrsa a athrú sa treo abhfuil an bád atá á tharraingtceangailte.

    11.9 Modhanna tarrthála lehéileacaptair I gcás tarrthála le héileacaptar, bachóir nóta a dhéanamh de na pointíseo a leanas agus iad a leanúint:

    ■ Ullmhaigh go maith roimh ré suladtagann an héileacaptar, bí cinntego bhfuil an criú ar an eolas faoi nagnáthaimh chearta.

    ■ Glan gach bacainn as an deic suladtagann an héileacaptar. Déancinnte de nach bhfuil aon nithescaoilte nó soghluaiste ar an deic.

    ■ Beidh criú an héileacaptair agstiúradh gach gníomhaíocht – leangach treoir.

    ■ Ná lig do ghleo an héileacaptair osdo chionn cur isteach ort. B’fhéidir

    go mba ghá ball den chriú a churisteach sa bhád chun fanacht idteagmháil raidió leis anhéileacaptar mar gheall ar anngleo iomarcach ar na deiceannalasmuigh.

    ■ Tabharfaidh an píolóta treoracha arleith maidir leis an gcúrsa agus antreo a theastaíonn uaidh/uaithi tú astiúradh. De ghnáth leanfaidh báidcúrsa a chuirfidh an ghaoth ag 30céim leis an ngualainn clé. Is é anceathrú clé is fearr a úsáid chungníomhaíochtaí tochrais adhéanamh. Tugann sé seoteagmháil amhairc don phíolóta aran mbád agus ar an bhfeartochrais chomh maith.

    ■ Mar go bhfuil baol ann gombaileodh leictreachas statach debharr an héileacaptar a bheith arfoluain, lean treoracha an phíolótago díreach maidir le sreangdíluchtaithe a thalmhú sulagcuirtear an fear tochrais ar bord.De ghnáth caitear an sreang samhuir chun leictreachas statach adhíluchtú sula dtosaítear ag oibriú.

    ■ Níor chóir riamh ná ar chúis ar bithan líne tochrais a cheangal leis anmbád.

    ■ Nuair a thagann an fear tochrais arbord, glacfaidh an duine sinceannas ar gach oibriú ina dhiaidhsin. Lean na treoracha a thugtar igcónaí.

    ■ Ná scaoil bladhm paraisiúitnuair atá héileacaptar agfeidhmiú in aice láimhe.

    PartB_ch6_11_IRISH_Layout 1 18/10/2017 12:20 Page 124

  • Gn

    áthaim

    h P

    hráin

    ne

    11

    125

    11.10 BladhmannaIs bealach an-éifeachtúil iadbladhmanna chun comhartha a churchuig aerárthaigh atá ag dul tharbráid agus báid atá sachomharsanacht go bhfuil árthach idtrioblóid agus cabhair de dhíth air.

    Úsáidtear trí chineál bladhma marchomharthaí guaise:

    ■ Is san oíche a úsáidtearbladhmanna dearga láimhe agusbíonn siad le feiceáil suas le 10km ón láthair.

    ■ Is sa lá amháin a úsáidtearbladhmanna oráiste deataighagus bíonn siad le feiceáil suas le4 km ón láthair ar lá glan.D’fhéadfaidís a bheith den chineálláimhe nó cartús snámhach.

    ■ Tig le bladhmanna roicéidparaisiúit dul chomh hard le 300méadar agus is féidir iad a úsáidchun aird a tharraingt thar raonníos faide.

    Dónn bladhmanna ar feadh nóiméidamháin agus mar sin ní ceart iad aúsáid ach nuair atá báid eile aguseitleáin sa chomharsanacht.

    Tá bladhmanna bána ar fáil chunaird a tharraingt nó chun láthairbháid a mharcáil.

    Pléascáin atá sna bladhmanna agusba chóir iad a láimhseáil gocúramach. Ba chóir iad a stóráil imbosca uiscedhíonach. Ba chóir achinntiú nach bhfuil a ndáta deiridhimithe.

    PartB_ch6_11_IRISH_Layout 1 18/10/2017 12:20 Page 125

  • 126

    Gn

    áth

    aim

    h P

    hrá

    inn

    e11

    Bíodh a fhios ag gach duine ar bordcá bhfuil bladhmanna stóráilte agusconas iad a úsáid.

    Tá Treoracha Oibriúcháin clóite argach bladhm – léigh i gcónaí iadroimh scaoileadh!

    Ná húsáid bladhmanna nuair atáHéileacaptar Tarrthála sachomharsanacht – lean treorachaan phíolóta i gcónaí.

    11.10.1 Piriteicnicí caite achur de láimh

    Dátaí éaga piriteicnicíBíonn treoracha úsáide agus dátaí

    éaga marcáilte go soiléir ar phacáilbhladhmanna. Socraítear na dátaíéaga ar phiriteicnic (bladhmanna) deréir fheidhmiú an chomhartha guaisemar atá leagtha síos ag na húdaráisfhormheasa mhuirí.

    Úsáidtear caighdeáin SOLAS chuncáilíocht agus feidhmiú chomharthaíguaise a úsáidtear i n-árthaítráchtála a rialú. De réir an dlícaithfidh árthaigh áineasabladhmanna formheasta ag SOLASa iompar. Tá formhór na dtáirgí achuirtear ar fáil don mhargadhsiamsaíochta sa tír seo dechaighdeán SOLAS áfach.

    1 2

    3 4

    PartB_ch6_11_IRISH_Layout 1 18/10/2017 12:20 Page 126

  • Gn

    áthaim

    h P

    hráin

    ne

    11

    127

    Trí bliana tar éis a dhéanta a bhíonnmar an dáta éaga de ghnáth. Bachóir bladhmanna a athsholátharroimh an dáta éaga mar gomeathann na ceimicí a úsáidteariontu le himeacht ama agus gurféidir le athruithe teochta agus taisedlús a chur leis an bpróiseas seo.

    Le hamharc orthu d’fhéadfadhbladhmanna atá as dáta a bheithceart go leor. Mar sin féin:■ d’fhéadfadh siad dó ag gile níos lú

    (candela),■ is féidir le meath teacht ar dhath

    na bladhma,■ d’fhéadfaidís dó ar feadh tamaill

    níos faide, rud a chruthódh baoltine,

    ■ d’fhéadfadh airde caithimh aguscobhsaíocht na heitilte a bheithathraithe ar roicéid,

    ■ d’fhéadfadh bladhmanna deargameath agus b’fhéidir nach n-aithneofaí mar chomharthaíguaise iad dá bharr sin.

    Leagtar síos dátaí éaga lenachinntiú go bhfeidhmeoidh roicéidde réir chaighdeáin dhianacáilíochta ag deireadh a saolréoifigiúil. Bíonn farasbarrsábháilteachta feidhmiúcháin ann doshaolré an táirge ionas go sásóidhna comharthaí guaise sonraíochtaífeidhmiúcháin na n-údarásformheasta fiú nuair nach mbíonnna coinníollacha stórála is fearr ann.

    Ba chóir bladhmanna atá i ndáta astóráil ar bord i mbosca snámhachuiscedhíonach.

    Ba chóir bladhmanna atá as dáta adhiúscairt go cúramach. EisítearFógraí Muirí ó am go ham i ndáil lepiriteicnicí caite a chur de láimh gosábháilte.

    11.11 GléasannaMóibíleacha

    Níor chóir brath ar fhón póca maran modh príomha chun dul idteagmháil leis na seirbhísíéigeandála. É sin ráite, moltar gon-iompraítear fón póca lán-luchtaithe i mála stórála nó cásáiluiscedhíonach ar gach árthach afheidhmíonn ar lochanna agusuiscebhealaí intíre mar aon le aruiscí cósta. Ba chóir don fhón pócaa bheith iomlán luchtaithe i gcónaíagus ba cheart seiceáil a dhéanamhgo rialta ar láidreachtchomharthaíochta agus táscaireluchtaithe an fhóin phóca fad is atáan t-árthach ar a shlí.

    PartB_ch6_11_IRISH_Layout 1 18/10/2017 12:20 Page 127

    /ColorImageDict > /JPEG2000ColorACSImageDict > /JPEG2000ColorImageDict > /AntiAliasGrayImages false /CropGrayImages true /GrayImageMinResolution 300 /GrayImageMinResolutionPolicy /OK /DownsampleGrayImages true /GrayImageDownsampleType /Bicubic /GrayImageResolution 300 /GrayImageDepth -1 /GrayImageMinDownsampleDepth 2 /GrayImageDownsampleThreshold 1.50000 /EncodeGrayImages true /GrayImageFilter /DCTEncode /AutoFilterGrayImages true /GrayImageAutoFilterStrategy /JPEG /GrayACSImageDict > /GrayImageDict > /JPEG2000GrayACSImageDict > /JPEG2000GrayImageDict > /AntiAliasMonoImages false /CropMonoImages true /MonoImageMinResolution 1200 /MonoImageMinResolutionPolicy /OK /DownsampleMonoImages true /MonoImageDownsampleType /Bicubic /MonoImageResolution 1200 /MonoImageDepth -1 /MonoImageDownsampleThreshold 1.50000 /EncodeMonoImages true /MonoImageFilter /CCITTFaxEncode /MonoImageDict > /AllowPSXObjects false /CheckCompliance [ /None ] /PDFX1aCheck false /PDFX3Check false /PDFXCompliantPDFOnly false /PDFXNoTrimBoxError true /PDFXTrimBoxToMediaBoxOffset [ 0.00000 0.00000 0.00000 0.00000 ] /PDFXSetBleedBoxToMediaBox true /PDFXBleedBoxToTrimBoxOffset [ 0.00000 0.00000 0.00000 0.00000 ] /PDFXOutputIntentProfile () /PDFXOutputConditionIdentifier () /PDFXOutputCondition () /PDFXRegistryName () /PDFXTrapped /False

    /CreateJDFFile false /Description > /Namespace [ (Adobe) (Common) (1.0) ] /OtherNamespaces [ > /FormElements false /GenerateStructure false /IncludeBookmarks false /IncludeHyperlinks false /IncludeInteractive false /IncludeLayers false /IncludeProfiles false /MultimediaHandling /UseObjectSettings /Namespace [ (Adobe) (CreativeSuite) (2.0) ] /PDFXOutputIntentProfileSelector /DocumentCMYK /PreserveEditing true /UntaggedCMYKHandling /LeaveUntagged /UntaggedRGBHandling /UseDocumentProfile /UseDocumentBleed false >> ]>> setdistillerparams> setpagedevice