bujqësia shqiptare parë nga këndvështrimi i aktivitetit të ... · rrjeti i informimit te be...

18
Mbështetur nga Bashkimi Europian 14 korrik 2014 Realizuar në kuadër të Projektit të Rrjetit të Informimit të Bashkimit Europian për Bizneset Shqiptare nga Shoqata e Investitorëve të Huaj në Shqipëri – FIAA dhe Unioni Shqiptar Kursim Kredi - Unioni SHKK “Bujqësia shqiptare parë nga këndvështrimi i aktivitetit të përditshëm : Një sondazh mbi fermerët dhe eksportet europianeMbështetur nga Bashkimi Europian 14 korrik, 2014 Hotel Tirana International

Upload: others

Post on 18-Jun-2020

3 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: Bujqësia shqiptare parë nga këndvështrimi i aktivitetit të ... · Rrjeti i Informimit te BE per Biznesin: ... Europian dhe për të krijuar ura lidhëse me biznese në vendet

Mbështetur nga Bashkimi Europian

14 korrik 2014

Realizuar në kuadër të Projektit të

Rrjetit të Informimit të Bashkimit Europian për Bizneset Shqiptare nga

Shoqata e Investitorëve të Huaj në Shqipëri – FIAA dhe Unioni Shqiptar Kursim Kredi - Unioni SHKK

“Bujqësia shqiptare parë nga

këndvështrimi i aktivitetit të përditshëm :

Një sondazh mbi fermerët dhe eksportet europiane”

Mbështetur nga Bashkimi Europian

14 korrik, 2014 Hotel Tirana International

Page 2: Bujqësia shqiptare parë nga këndvështrimi i aktivitetit të ... · Rrjeti i Informimit te BE per Biznesin: ... Europian dhe për të krijuar ura lidhëse me biznese në vendet

Mbështetur nga Bashkimi Europian

14 korrik 2014

Rrjeti i informimit të Bashkimit Europian për Bizneset Shqiptare

Një pikë ndërmjetësimi mes BE-së dhe bizneseve shqiptare në kërkim të tregjeve europiane

Një nismë e shtrirë në pesë qytete të vendit me qëllim një informim sa më të gjerë të bizneseve

Një objektiv i qartë për të përgatitur sipërmarrësit shqiptarë në prag të fondeve IPA dhe standarteve të BE-së

Integrimi europian

nga pikëpamja e bizneseve lokale dhe nevojave të

tregut

Page 3: Bujqësia shqiptare parë nga këndvështrimi i aktivitetit të ... · Rrjeti i Informimit te BE per Biznesin: ... Europian dhe për të krijuar ura lidhëse me biznese në vendet

Mbështetur nga Bashkimi Europian

14 korrik 2014

FIAA & Rrjeti i informimit të Bashkimit Europian për Bizneset Shqiptare

Rrjeti i Informimit te BE per Biznesin: Pesë organizata biznesi për t’i shërbyer në mënyrë të koordinuar nevojave të biznesit shqiptar për t’u njohur me mundësitë që ofron Bashkimi Europian dhe për të krijuar ura lidhëse me biznese në vendet e BE. Synime të Rrjetit: - Të ndërtojë kapacitetin e bizneseve shqiptare nëpërmjet organizimit të seminareve, workshopeve dhe eventeve të tjera publike me fokus në çështjet e lidhura me të bërit biznes në BE. - Të promovojë programet e bashkëpunimit BE-Shqipëri duke sjellë informacion mbi këto programe. - Të ngrejë profilin e BE në vend nëpërmjet rritjes së vizibilitetit të Bashkimit Europian në Shqipëri. - Të rrisë ndërgjegjësimin e bizneseve Shqiptare sesi të eksportojnë në BE. - Të inkurajojë bashkëpunimin ndërmjet komunitetit të biznesit shqiptar dhe komunitetit të biznesit të BE-së në Shqipëri.

Page 4: Bujqësia shqiptare parë nga këndvështrimi i aktivitetit të ... · Rrjeti i Informimit te BE per Biznesin: ... Europian dhe për të krijuar ura lidhëse me biznese në vendet

Mbështetur nga Bashkimi Europian

14 korrik 2014

Unioni Shqiptar Kursim Kredi

Një strukturë në shërbim të zhvillimit

Prej 1992 PARTNER FINANCIAR I FERMEREVE

22 vite financim të një bujqësie të qëndrueshme dhe në mbeshtetje të vendeve të reja të punës

Shoqerite Kursim Kredi, te parat struktura te shoqerise civile ne fshat

Një kooperative financiare 100% shqiptare, në pronësi të 38.000 familjeve rurale që e përbejnë atë

1.080 fshatra te vendit te mbuluar dhe rreth 800 te zgjedhur lokale, lider te komunitetit qe perfaqesojne

(Agriculture)

(Agro-processing)

(Service)

(Trade)

(Livestock)

Po

rtofo

li I finan

cim

it

sip

as llo

jit

5.285

26.682

36.090

2002 2008 2013

Nr. anëtarëve ndër vite (Membership through the years) 38.110

Sot :

Page 5: Bujqësia shqiptare parë nga këndvështrimi i aktivitetit të ... · Rrjeti i Informimit te BE per Biznesin: ... Europian dhe për të krijuar ura lidhëse me biznese në vendet

Mbështetur nga Bashkimi Europian

Plani i prezantimit të studimit

1. Ferma shqiptare: çfarë dinim dhe hipotezat fillestare 2. Rezultatet e studimit 3. Propozime për më tej

14 korrik 2014

Page 6: Bujqësia shqiptare parë nga këndvështrimi i aktivitetit të ... · Rrjeti i Informimit te BE per Biznesin: ... Europian dhe për të krijuar ura lidhëse me biznese në vendet

Mbështetur nga Bashkimi Europian

14 korrik 2014

Ferma shqiptare: çfarë dinim dhe hipotezat fillestare

- Një shtrirje gjeografike e madhe

ku fermeri = shitës

- Informalitet i lartë

- Fermë e vogël familjare

- Refuzim të modeleve që prekin

“kooperativat bujqesore”

- Njohje të skemave mbështetëse

për bujqësinë, kombetare apo

europiane

Page 7: Bujqësia shqiptare parë nga këndvështrimi i aktivitetit të ... · Rrjeti i Informimit te BE per Biznesin: ... Europian dhe për të krijuar ura lidhëse me biznese në vendet

Mbështetur nga Bashkimi Europian

14 korrik 2014

Rezultatet e studimit

1. Informacion mbi BE-në 2. Skemat financiare te BE 3. Informaliteti dhe rrjetëzimi 4. Tregtia me BE-në 5. Bashkëpunimi bujqësor 6. Drejtimi i fermës 7. Standartizimi i fermës

1%

1%

1%

1%

2%

5%

5%

5%

7%

7%

8%

9%

10%

11%

14%

14%

PeqinSarande

KrujeMalesi e Madhe

KucoveKavaje

LibrazhdPogradec

BeratFier

ShkoderDurres

VloreTirane

ElbasanLushnje

Rrethi ku janë kryer intervistat

Page 8: Bujqësia shqiptare parë nga këndvështrimi i aktivitetit të ... · Rrjeti i Informimit te BE per Biznesin: ... Europian dhe për të krijuar ura lidhëse me biznese në vendet

Mbështetur nga Bashkimi Europian

14 korrik 2014

1. Informacion mbi BE-në

Rezultatet e studimit tregojnë se vetëm 26% e të intervistuarve kanë dijeni për EU Business Relay in Albania.

o 25% e fermerëve të intervistuar presin ndihmë nga BE për të përfituar nga grantet e bujqësisë

o 18% e të intervistuarve presin ndihmë në krijimin e pikave të grumbullimit

1%

6%

19%

26%

48%

Tjetër

Rrjeti Europian iNdërmarrjeve (EEN)

Qendrat e Informimit tëBashkimit Europian (EU

Info Centre)

Rrjeti i Informimit të BEpër Bizneset Shqiptare

Delegacioni i BashkimitEuropian

Cilat nga këto institucione të Bashkimit Europian që

veprojnë në Shqipëri njihni:

5%

6%

7%

8%

8%

10%

14%

18%

25%

Organizimi i panaireve për bujqësinëQendra informimi për tregun europian…Ndihmë në krijimin e kooperative për…

Rritja e numrit të trajnimeveNgritja e pikave të kontrollit të cilësisë

Gjetja e një blerësi europianPërmirësimi i farave

Më shumë grante për fermerët

Çfarë ndihme prisni nga BE?

Krijimi i pikave të grumbullimit

Page 9: Bujqësia shqiptare parë nga këndvështrimi i aktivitetit të ... · Rrjeti i Informimit te BE per Biznesin: ... Europian dhe për të krijuar ura lidhëse me biznese në vendet

Mbështetur nga Bashkimi Europian

14 korrik 2014

2. Skemat financiare të BE-së

Fermerët kanë nevoja financiare të mëdha dhe nuk janë mjaftueshmërisht të informuar mbi ekzistencën dhe proçedurat e granteve për bujqësinë.

4%

12%

20%

25%

38%

Arsye të tjera

Aplikova por nuk fitova

E dija, por nuk isha në gjendje t’i plotësoja dokumentet e kërkuara

E dija, por nuk isha në gjendje t’i plotësoja kriteret e kërkuara

Nuk e dija që kishte të tilla ndihma

Nëse nuk keni përfituar ndonjëherë nga grantet

për bujqësinë, kush kanë qenë arsyet?

o 13% e fermerëve të intervistuar kanë përfituar nga grantet e bujqësisë

o 84% e të intervistuarve marrin kredi për të mbështetur prodhimin e tyre

5%

7%

8%

10%

19%

51%

Tjetër

Skemën IPARD

GIZ (Qeveria Gjermane)

TAM/BAS (BERZH)

AGRO Capital (USAID)

Skemën AZHBR

Çfarë mundësish për ndihmë financiare njihni

nga lista e mëposhtme?

Page 10: Bujqësia shqiptare parë nga këndvështrimi i aktivitetit të ... · Rrjeti i Informimit te BE per Biznesin: ... Europian dhe për të krijuar ura lidhëse me biznese në vendet

Mbështetur nga Bashkimi Europian

14 korrik 2014

3. Informaliteti dhe rrjetëzimi

Ekonomia rurale ka një nivel informaliteti relativisht të lartë dhe nuk janë mjaftueshmërisht të integruar në tregun bujqësor

o 88% e fermerëve të intervistuar nuk kanë NIPT

o 32% e tyre janë të regjistruar pranë Drejtorisë së bujqësisë (në kodin e fermerit)

7%

9%

13%

30%

41%

Tjetër

E shes në rrugë

E ruaj për konsum familjar

E shes me shumicë në pikat egrumbullimit të autorizuara

Dal shes në pazarin e qytetit

Si e tregtoni produktin tuaj?

4%

6%

20%

70%

Buletini i çmimeve tëMinistrisë së Bujqësisë

Pyes agronomë profesionistë

Vendim i përbashkët itregtarëve të shumicës

Me të dëgjuar në tregun lokal

Ku bazohesh për çmimin e shitjes?

Page 11: Bujqësia shqiptare parë nga këndvështrimi i aktivitetit të ... · Rrjeti i Informimit te BE per Biznesin: ... Europian dhe për të krijuar ura lidhëse me biznese në vendet

Mbështetur nga Bashkimi Europian

14 korrik 2014

4. Tregtia me BE-në

Fermerët kanë kontakte shumë të limituara biznesi me importues apo sipërmarrës europianë, dhe ata që e kanë një të tillë, janë kryesisht të lidhur me importues/tregtare nga rajoni

o 14% e fermerëve të intervistuar eksportojnë, nga të cilët:

- 10% nëpërmjet grosistëve - 73% të eksporteve drejt Ballkanit

13%

18%

21%

22%

26%

Produktet bujqësore shqiptarekanë një imazh negativ

Kemi mungesë burimeshfinanciare për të mbështeturpërmirësimin e cilësisë dhe

arritjen e standarteve europiane

Më mungon dokumentacioni përtë vërtetuar origjinën e

prodhimit tim

Kemi kapacitet të vogëlprodhues dhe nuk u përgjigjemi

dot volumit të kërkuar

Më kërkohet rritja e cilësisë dheplotësimi i standarteve sipas

normave të Bashkimit Europian

Në rast se ju eksportoni drejt Bashkimit

Europian, cilat janë sfidat me të cilat jeni

ndeshur:

Page 12: Bujqësia shqiptare parë nga këndvështrimi i aktivitetit të ... · Rrjeti i Informimit te BE per Biznesin: ... Europian dhe për të krijuar ura lidhëse me biznese në vendet

Mbështetur nga Bashkimi Europian

14 korrik 2014

4. Tregtia me BE-në

6%

13%

13%

19%

49%

Blejmë linjen eprodhimit/teknologjin

ë e serës

Importojmë lëndë tëparë (fara, kimikate,

etj.)

Marrim trajnime

Blejmëteknologji/makineri

Shesim produktettona

Nëse po, çfarë lloj bashkëpunimi keni me

partnerët e huaj?

28%

36%

36%

Ishin më të ulta se nëvitin 2012

Ishin më të larta se nëvitin 2012

Ishin njësoj të larta sinë vitin 2012

Në rast se ju eksportoni në vende të Bashkimit

Europian, shitjet tuaja në vitin 2013:

Page 13: Bujqësia shqiptare parë nga këndvështrimi i aktivitetit të ... · Rrjeti i Informimit te BE per Biznesin: ... Europian dhe për të krijuar ura lidhëse me biznese në vendet

Mbështetur nga Bashkimi Europian

14 korrik 2014

5. Bashkëpunimi bujqësor

Sipërmarrësit ruralë dhe fermerët janë të gatshëm të bashkëpunojnë mes tyre për të rritur nivelin e prodhimit dhe krijuar ekonomi shkalle

o 79% e fermerëve janë të gatshëm për të shitur prodhimin e tyre së bashku me fermerë të tjerë

o 57% e tyre janë të gatshëm për të prodhuar së bashku me fermerë të tjerë

1%

6%

8%

9%

11%

11%

12%

15%

27%

Përpunim

Tregti

Tjetër

Pemtari

Vreshtari

Perime

Ullishte

Serë

Blegtori

Me çfarë aktiviteti merreni ose jeni marrë?

Page 14: Bujqësia shqiptare parë nga këndvështrimi i aktivitetit të ... · Rrjeti i Informimit te BE per Biznesin: ... Europian dhe për të krijuar ura lidhëse me biznese në vendet

Mbështetur nga Bashkimi Europian

14 korrik 2014

6. Drejtimi i fermës

Ferma është një strukture familjare, me një angazhim të ulët të të rinjve, dhe që nuk përfiton nga mundësitë ekzistuese për të futur vlerë të shtuar

o 93% e fermerëve angazhojnë anëtarë të familjes në punët e fermës së tyre, dhe 24% angazhojnë dhe individë jashtë familjes

o 82% e shfrytëzojnë tokën 12 muaj e vitit

o 94% nuk kanë linjë përpunimi

5%

16%

40%

39%

11% Grup-mosha e te intervistuarve

20-30

31-40

41-50

51-60

Mbi 60

2% 9%

26%

63%

Arsimi

Fillor

I lartë

Tetëvjeçar

I mesëm

Page 15: Bujqësia shqiptare parë nga këndvështrimi i aktivitetit të ... · Rrjeti i Informimit te BE per Biznesin: ... Europian dhe për të krijuar ura lidhëse me biznese në vendet

Mbështetur nga Bashkimi Europian

14 korrik 2014

7. Standartizimi i fermës

Rritja e standartave ka rritur ndërgjegjësimin e fermerëve, por aplikimi i tyre në procesin e prodhimit mbetet ende i ulët

o 90% nuk i kryejnë rregullisht analizat e tokës bujqësore

o 87% nuk e ambalazhojnë produktin e tyre o 66% kërkojnë asistencë teknike në punën e

tyre

1%

3%

24%

71%

Nga organizatandërkombëtare

Nga shoqatajofitimprurëse

Nga shërbimikëshillimor i shtetit

Nga agronomëprofesionistë private

Nëse po nga kush asistoheni teknikisht në

punën që bëni?

15%

85%

Cilat metoda përdorni për kontrollin e

sëmundjeve dhe dëmtuesve?

Protokollet

standarte

europiane

Praktika

zakonore

Page 16: Bujqësia shqiptare parë nga këndvështrimi i aktivitetit të ... · Rrjeti i Informimit te BE per Biznesin: ... Europian dhe për të krijuar ura lidhëse me biznese në vendet

Mbështetur nga Bashkimi Europian

14 korrik 2014

7. Standartizimi i fermës

32%

32%

36%

Madhësinë e produktit

Ngjyrën e produktit

Formën e produktit

A i respektoni standartet europiane për:

4%

45%

50%

Plehrim organik iindustrializuar

Plehrim kimik

Plehrim organik

Me çfarë plehroni?

Page 17: Bujqësia shqiptare parë nga këndvështrimi i aktivitetit të ... · Rrjeti i Informimit te BE per Biznesin: ... Europian dhe për të krijuar ura lidhëse me biznese në vendet

Mbështetur nga Bashkimi Europian

14 korrik 2014

Propozime për më tej

Rritja e informimit të fermerëve mbi grantet publike dhe europiane Promovim më të gjerë të standarteve europiane Afrimi dhe edukimi i brezit të ri në drejtimin e fermës

EDUKIMI

ZMADHIMI

FORMALIZIMI

Nxitje e fermerëve që të bashkëpunojnë më shumë me njëri-tjetrin në formën e shoqërive të bashkëpunimit bujqësor e financiare sipas standarteve europiane

Ndihmë në krijimin dhe rritjen e pikave të grumbullimit për produktet bujqësore

Ndihmë në krijimin e kontakteve me tregtarë dhe linja prodhimi ushqimor nga vende të BE

Përmirësim i rolit ndërmjetësues të kooperativave financuese për bujqësinë

Nxitje e fermerëve me incentiva të formave të ndryshme që të bëjnë regjistrimin pranë Drejtorisë së bujqësisë (kodit të fermerit) dhe pranë QKR

Page 18: Bujqësia shqiptare parë nga këndvështrimi i aktivitetit të ... · Rrjeti i Informimit te BE per Biznesin: ... Europian dhe për të krijuar ura lidhëse me biznese në vendet

Mbështetur nga Bashkimi Europian

14 korrik 2014

Na kontaktoni...

JU FALENDEROJME PER VEMENDJEN! Kontakte: FIAA: [email protected] Unioni SHKK: [email protected]