BUITENLANDSE POLITIEK Doelen: 1. Herziening Versailles

2. Lebensraum > ‘Drang nach Osten’ 3. Heim ins reich

Verloop  oorlog    ’35  invoering  militaire  dienstplicht  

 opbouw  oorlogsindustrie    ’36  opzeggen  verdrag  van  Locarno  

   beze;en  Rijnland    

 vriendschapsverdrag  met  Oostenrijk      Olympische  Spelen  in  Berlijn  

   AnDkominternpact  (Dui  –  Jap  –  It)  

 ’37  FührerconferenDe  

   oorlogsplannen  bekend  

’38  Anschluss  met  Oostenrijk    

 aanspraak  op  Sudetenland  

’38  ConferenDe  van  München      Hitler,  Mussolini,  Daladier,  Chamberlain            (appeasementpoliDek)  

 inval  Tsj.  

’39  Fall  Weiss      1-­‐9-­‐1939  inval  in  Polen      verdeling  met  Sovjetunie  

   ’40  Fall  Gelb  

   aanval  op  West-­‐Europa  

BEZET NEDERLAND (§ 2)

10 MEI 1940: Fall Gelb

- Benelux

- vesting Holland: - Kornwerderzand

- Grebbelinie

Voorbereidingen op de oorlog -  Slecht uitgerust: - te weinig vliegtuigen

- geen tanks - slechte communicatiemiddelen - soldaten slecht getraind

Waarom? - bezuinigingspolitiek jaren ‘20 > ‘gebroken geweer’ > SDAP Opzet van de verdediging: - vesting Holland moet worden beschermd - Grebbelinie en Peel-raam stelling - Kornwerderzand - waterlinie > inundaties

15 mei 1940: overgave door generaal Winkelman

- tekening in Rijsoord

- Wilhelmina naar Londen

Duits bestuur:

- Seyss Inquart - SS - 1938 Anschluss

- fluwelen handschoen

Collaboratie NSB – Anton Mussert Zwart Front

‘foute Nederlanders’

Duitse maatregelen:

* 1940: - distributie – bonboekje - Ariërverklaring

* 1941: - politieke partijen verboden alleen NSB toegestaan * Anton Mussert * politieke partij * niet populair

- NSB-ers op lagere bestuursposten

- arbeidseinsatz

* 1943: - Ned. ex-soldaten weer krijgsgevangen - invoering standrecht

Verzet * passief verzet > accommodatie

voorbeelden: - 29 juni 1940 Anjerdag - 1941 Februaristaking - regio A’dam - nav jodenvervolging - 1943 april-mei staking - landelijk - nav melding ex-soldaten - 5 sept. 1944 Dolle Dinsdag - nav invasie Normandië (6 juni 1944) - 1944 spoorwegstaking

* actief verzet

voorbeelden: - illegale kranten - onderduikers helpen - knokploegen > aanslagen/distributie

Einde van de oorlog 6 juni 1944 D-Day Opmars geallieerden naar het noorden/oosten Eind 1944 Ardennenoffensief Prioriteit – veroveren van Duitsland > Koude Oorlog NL – hongerwinter

na mislukken Market Garden (Arnhem) 4 mei capitulatie Duitsland 5 mei NL bevrijdt

Videoclip hongerwinter

’41  OperaDe  Barbarossa    (vervolg  §  1)      aanval  op  Sovjetunie      tacDek  vd  verschroeide  aarde  

 ’42  Stalingrad  -­‐  keerpunt  

’44  D-­‐day    ‘  45  Ardennenoffensief  mislukt  

   huwelijk  Hitler  +  Eva  Braun      zelfmoord      WO-­‐II  in  Europa  voorbij  

Oorlog buiten Europa § 4 Azië wordt ook gevochten. Japan is de aanvaller – jaren ’30 Korea en kust van China bezet Waarom? Japan heeft geen grondstoffen voor de industrie

buitenland wel 1941 Japanse aanval op Pearl Harbor

ligt op Hawaii

Waarom?

Zorgen dat de VS zich er niet mee kan bemoeien

Nu begin WO-II in Azië

1942 Japanse aanval op Nederlands-Indië

Slag in de Javazee

‘Jappenkampen’ / interneringskampen Birma spoorlijn ‘Troostmeisjes’

Waarom atoombommen? - Japan wil niet overgeven - Oorlog snel beëindigen - Invasie in Japan kost veel Am. soldaten het leven

1942 Slag om de Midway

‘Island-hopping’

kamikazes 1945 Atoombommen op Hiroshima +

Nagasaki

Wat hebben we van de oorlog geleerd? § 5 1945 Oprichting van de Verenigde Naties (VN)

- is opvolger van de Volkenbond - Roosevelt wilde deze organisatie * kan militairen naar conflicten sturen * strafmaatregelen nemen * vredestroepen sturen * wie kan dat? > de Veiligheidsraad permanent: VS, Rusl, China, Eng, Fr hebben vetorecht! niet-permanent: 10 wisselende leden

Vervolging van oorlogsmisdadigers

- dmv zogenaamde oorlogstribunalen - 2002 oprichting Internationaal Strafhof

Herdenken van de slachtoffers uit de oorlog

- 4 mei > Dodenherdenking (de Dam op tv) 2 minuten stilte

- 5 mei > Bevrijdingsdag (bv festivals)