ANADOLU SELCUKLU SANATI

CAMİLER

TRANSEPT PLANLI CAMİİLER:• Mihraba yönelik dik bir sahının kestiği yatay sahınlardan oluşur.• En önemli örnek Diyarbakır Ulu Camii dir.Mihrap duvarına paralel

olarakuzanan üç sahından oluşur.Tam ortasından dikey olarak uzanan geniş bir sahın keser.Bu sahın sivri ahşap çatı ile örtülüdür.Avlusu revaklı ve minaresi kare planlıdır.Camii Mar Toma isimli kiliseden çevrilmiştir.Yapının geçmişi pagan dönemine dayanmaktadır.Ayrıca camii avlusunda bir güneş saati bulunmaktadır.Bu saatin El Cezer tarafından yapıldığı söylenmektedir.

Diyarbakır Ulu Camii

KÜFE PLANLI CAMİİLER• İslam sanatının ilk ilk camii tipini oluşturur.• Birbirine eşit situnlar ve sahınlara ayrılmıştır.• Konya Alaeddin camii buna örnekdir.• Camiinin ilk bölümü küfe planlıdır.Mihrap duvarına parelel 7 sahından

oluşur.Üzeri düz bir çatı ile örtülüdür.• İkinci bölüm Transept planlıdır.

Caminin mimberi abonoz ağacından yapılmadır.En eski Selçuklu eseridir.

BAZİLİKA PLANLI CAMİİ LER• Dikdörtgen planlı camii lerdir.• Mihrap kısa kenara yerleştirilmiştir.• Orta sahın geniş tutulmuştur.• Divriğ Ulu camii ve şifahanesi buna örnekdir.• Güney duvarına dikey uzanan 5 sahından oluşur.• Orta sahın geniş ve yüksektir,üzeri kubbe ile örtülüdür.• Mihrap önü kubbesi dışdan piramidaldir.

Şifahane kuzey kapısında güneşi ve ayı sembolize eden genç kız kabartmaları ve hayat ağacı motifleri vardır.

EYVANLI CAMİİLER• Avlu yapının içine alınımıştır(iç avlu) ,etrafı revaklarla cevrilmiştir.• Mihrabın üzeri kubbe ile örtülüdür.• Eyvanlı camii lere örnek Malatya Ulu Camii dir.• Dikdörtgen panlı camiimihrap önü kubbesi ve revaklarla kaplı avlusu

dışındaki kısımlar Tonozlarla kaplıdır.• Daha sonraki onarım ve ilavelerle özgünlüğünü kaybetmiştir.