bruggeske 1970-1-maarta4web
DESCRIPTION
Wij wonen in een van de schoonste streken van ons land. Wij mogen ook beklemtonen de prachtige natuur waarin wij leven. Wij hebben van onze voorouders een culturele rijkdom meegekregen. Van een en ander rest er helaas niet meer zoveel.Ontzettend veel 't Bruggeske - 2e jaargang - maart 1970 - nr. 1 - p 1 Beste leden van de C.K.K. Vervliet L.TRANSCRIPT
Beste l e d e n van de C.K .K .
V e rv l i e t L .
Wi j wonen i n een van d e schoonste s t re ke n va n ons la n d . W i j
mogen ook beklemtonen de p ra ch t ig e n a t u u r wa a rin w i j l e v e n .
Wi j hebben van onze voo roude rs een c u l t u r e l e r i j k d o m meegekregen.Van een en a n d e r r e s t e r h e la a s n i e t meer zo ve e l.On tze t te n d ve e l
van k u l t u u rb e z i t e n landschappen i s d e fi n i t i e f v e r l o re n gegaan,
i n onwetendheid , i n v e rn i e l z u c h t , i n i j s k o u d win s t b e ja g .
Onze l u c h t s t i n k t , o n z e r i v i e r e n z i j n open r i o l e n9o n z e b o s s e nworden omgehakt e n du inen weggegraven onze h e id e wo rd t g e b ru ik t
a ls o e f e n t e r re in vo o r ga lopperende r u i t e r s9t y p i s c h e w o n i n g e nworden g e s lo o p t om p la a t s t e ru ime n v o o r z i e l l o z e g e va a rte n .
D i t g e b e u rt o v e ra l i n de g e in d u s t r ia l i s e e rd e m a a t s c h a p p i j9d i egeen b l i j f wee t me t h a a r we lva a rt . Da t g e b e u rt h e t e rg s t e va n a l
b i j o n s e n daarom z i j n w i j h e t l e l i j k s t e la n d van d e we re ld .
Onze h u id ig e re g e r in g h e e f t h e t b e l e i d i n g e lu i d . A l s bomen
h i n d e r l i j k z i j n vo o r h e t v e rk e e r mogen ze worden u itg e d a a n .
Wi j v re ze n d a t d i t l a n d9o v e r e n k e l e j a r e n , e e n b o o m lo z e
steenwoesten ij z a l geworden z i j n .
Men bewee rt d i k w i j l s , t e n o n re ch te d a t bomen weg moeten o mwi l le
van d e ve rke e rsve i l ig h e id , ma a r wa t dan gezegd van d e o n t e lb a re
v e r l i c h t i n g s - e n andere p a le n . E r kan op een andere ma n ie r zo ve e l
gedaan worden v o o r meer v e rk e e rs v e i l i g h e id9 m a a r e r z i j n f a n a -t ie k e personen d i e menen d a t h e t omhakken van bomen h(! it wo n d e r-
midde l is , wa a rd o o r a l l e ve rke e rsvra a g stu kke n in e e n s we g va l le n .Wi j moeten co n te ste re n te g e n h e t ve rd wi jn e n va n h e t An twerps
noo rdkastee l 9 t e g e n h e t schenden va n h e t Peerdsbos e n andere
bossen,tegen h e t ve rmin ke n va n h e t du inen landsehap.Werken w i j e e n d ra ch t ig samen om t e b e le t t e n d a t e r nog meer
k u l t u u rb e z i t v e rd w i j n t :
Wi j , l e d e n van onze k r i n g , w i j moeten e r v o o r zo rgen d a t a l l e s
gaaf bewaard wo rd t ,o p d a t onze nakomelingen zouden kunnen g e -
tu ig e n D e Cu l t u re le K r i n g van K a p e lle n h e e f t p ra c h t i g we rkv e r r i c h t .
't Bruggeske - 2e jaargang - maart 1970 - nr. 1 - p 1
1831 O o rlo g sg e b e u rt e n isso n t e Ka p e lle n en omstreken
D E T I E N D A G S E V E L D T O C H T
2
Zonder voorafgaande v e r k l a r i n g
Brak ko n in g Wil le m,o p 2 augustus,
ho t wapenbostand en de Ho lla n d se
troepen overrompe lden h o t B e lg ischt e r r i t o r i u m .
Ons l e g e r bestond u i t v i e r onde rde len g
-h e t S ch e ld e le g e r, ongevee r 12 000 man s t e r k , g e le g e rd i n de
in twe rp se Kempen
- h e t Maaslege r , 1 2 000 man , i n L imb u rg
- h e t l e g e r van Vlaanderen 94 0 0 0 m a n , o p g e s t e ld t e g e n o ve r Z e e l an d
- h e t Luxemburgs l e g e r 9 6 000 man, i n d e g e l i jkn a mig e p ro v in c ie .
Deze s t ra t e g is c h e o n t p lo o i i n g w i ld e a l l e s ve rd e d ig e n ,maar ve rded igde
in w e rk e l i j k h e i d n i e t s . De Ho lla n d se onderneming zou sp o e d ig de
kwetsbaarhe id b e wi jze n .
Het p la n van de Ho l la n d e rs was eenvoud ig .He t h o o f d o f f e n s ie f moest
gebeuren la n g s h e t ce n t ru m en i n d e r i c h t i n g van B ra b mt .
Het g ro s va n hun l e g e r , 3 7 000 man s t e r k , zo u z i c h t u sse n de
Be lg isch e le g e rs wrin g e n e n ze ve rvo lg e n s ve rs la a n .
T o r z e l f d o r t i j d kwam h e t e r op aan de ve rd e e ld e k ra ch t e n van de
te g e n st re ve r vo o rtd u re n d b e z ig t e houden d o o r a a n va lle n i n
Vlaanderen, i n de omstreken va n h a a s t r i c h t e n Ln twerpen .
B i j h e t hernemen van de v i ja n d e l i j k h e d e n maakte b e t 12e l i n i e
deel u i t va n de 3e b rig a d e va n h e t S ch e ld e le g e r. De ko rp so ve rs t e
ko lo n e l De l ' E s c a l l i e r voe rde dubbe l b e ve l o v e r de b r i g a d e9d i eb u ite n h e t 12e l i n i e , e n k e l een h a lve a r t i l l e r i e b a t t e r i j o mva t te .
Het h o o f d kwa rt ie r van de b rig a d e e n de regimantscommandopostBevond z i c h t e Merksem. He t was h e t 3e b a t a l j o n .
Het l e b a t a l j o n b e ze t t e Kape llen ,Wilma rsdonh en Eko re n .
Het 2 e b a t a l j o n was ve rd e e ld o ve r Hoogboom,Brasscha t e n de Donk.
Het re g ime n t t r o k te ve n s d e wach t o p vo o r h e t No o rd f o rt mo t de
omliggende b a t t e r i j e n .
't Bruggeske - 2e jaargang - maart 1970 - nr. 1 - p 2
Capiaumont - ( i n z i j n " He rin n e rin g e n " ve rschenen i n 1877)
n o t e e rt vo o r 29 j u l i vo lg e n d u g e t a l l e n , om ons a ld u s een
o ve rz ich t tegeven va n d i t b ra a f en onversaagd ko rp s va n
r e v o l u t i e v r i j w i l l i g e r s g
le b a t a l j o n 26 o f fi c i e r e n 424 man
2e b a t a l j o n 27 o f fi c i e r e n 352 man
36 b a t a l j o n 28 o f fi c i e r e n 419 man
SLAG v a n KAPELLEN - 3 augustus 1831
3
In to e p a ss in g van h e t Ho lla n d se ve ld p la n , o n t v in g e n d e
gouverneurs va n de v e rs t e rk t e p la a t se n Bergen-op-Zoom en
Breda op 31 j u l i b e ve l , mo b ie le co lonnen t o vo rmen.
Deze moesten hun a c t i e he i-innen i n de r i c h t i n g Antwerpen.
Het g a rn izo e n va n Bergen-op-Zoom mo e s t twe e co lonnen
vormen e n doze i n a c t i e brengen v 6 d r a u g u s t u s . 'Breda konbesch ikken o ve r één co lo n n e van 5 000 man.
Op 3 aagustus t ro k k e n a ld u s ,vrocg i n de och tend , d e twe e
colonnen va n Bergen-op-Zoom d e g re n s o v e r .
De re ch t se co lo n n e ,aangevoerd d o o r ma jo o r De Bosson,
omvatte twe e ma rsb a ta l jo n s e n v e r t r o k van Osse n d re ch t -
Hogerhoide. Ze a r r i v e e rd e op 8 u u r t o P u t t e , wa a r con
kompagnie a c h t e rb le e f . De o ve r ig e manschappen g ingen d o o r
t o t K a p e l le n .
Alhoewel z i j n i e t d e min s t e tegenstand ondervonden waren
z i j o n g e ru st e n zenuwach t ig . He t f e i t , d a t men v o o r h e t
vormen va n een " vo o rwa a rt s " be roep had moeten doen o p
v r i j w i l l i g e r s u i t d e twee b a t a l jo n s " t e g e vo lg e d o r we in ig e
bekendheid van den t ro e p me t h e t t i r a i l l e r e n an den v e l d -
d ie n st " z e g t genoeg o ve r hun m i l i t a i r e kunde en hunme n t a l i t e i t .
Wupperman , k a p i t e i n va n d e g e n e ra le s t a f , v e rh a a l t i r . z i j n"Geschiedenis va n den t iendaagschen v e ld t o c h t i n Augustus
1831 " -9s G r av e nh a ge 1881 - hoe deze
b i j h e t v e r l a t e n va n P u t t e , p lo t s o p een v c e r t i o t a l mannen
sto o t t e n , d i e z i c h na een k o r t e sch e rmu t se l in g , a l s c h i e -
tend t e ru g t ro kke n i n do r i c h t i n g van Ka p e lle n .
't Bruggeske - 2e jaargang - maart 1970 - nr. 1 - p 3
Het was d e 20 kompagnie va n h e t l s t e b a t a l j o n 120 l i n i e
s le cb t s bestaande v i t AP
4
us gevezeld 2d o o reen menging van kompagnies, voo rtkomend van v e rs c h i l l e n d e
b a t a l jo n s gle b a t a l j o n k a p i t e i n Bosch-Van Dra ke n ste in
2 kompagnies va n de Ut re ch t se s c h u t t e r i j
1 kompagnie va n de Midden -Ho llandse s c h u t t e r i j
1 kompagnie va n d e O ve r i js ch e s c h u t t e r i j
2e b a t a l j o n m a j o o r K in sch o t
4 kompagnies va n d e Midden -Ho llandse s c h u t t o r i j ,
D i t e e rs t e i n c i d e n t b ra c h t de Ho lla n d se kompagn ie ,d ie de
achterhoede vormde, reeds i n v e rwa rr in g . O ve ra l dach ten ze n u
de v i j a n d t e z i e n an ze openden h e t v u u r op a l l e b o s je s la n g s
de wegkan t . He t moet ongeveer 10 u u r geweest z i j n t o e n de
colonne Ka p e lle n b e re i k t e . Ma jo o r Besson wou h i e r t o t 7s a n -derendaags b l i j v e n en nam maa trege len vo o r een v e i l i g h e i d s -
g o rd e l. Twee kompagnies werden i n voo rwach t g e t e ld aan d e
u itg a n g van h e t d o r pyr i c h t i n g E k e r e n e n B r a s s ch a a t . D ri e
andere kompagnies s t e ld e n z i c h op aan de zu id u i t g a n g . De twe e
la a t s t e h i e l d men i n re se rve i n h e t u i t e r s t e noorden .
Vele manschappen , d o o r de marsen ve rmo e id , v i e l e n t o rp la a t s ein s la a p . A lh o e we l d e Ho l la n d e rs beweerden d a t e r nog B e lg isch e
so lda ten i n h e t d o rp moesten z i j n , we rden geen a a n s t a l t e n g e -
maakt om ze op t e sp o re n . Da t d e 2e kompagnie va n h e t e e rs t e
b a t a l jo n nog i n K a p e lle n zo u ve rb le ve n hebben, s c h i j n t n i e t
't Bruggeske - 2e jaargang - maart 1970 - nr. 1 - p 4
5
met de we rk e l i j k h e i d t e s t ro ke n . Vo lgens Ch a rp in y t ro kke n ze
z ich t e ru g i n t i r a i l l e u r op h e t b a t a l j o n . De o p s t e l l e r v e r g i s t
z ich wanner h i j k a p i t e i n Fou rny °v e r d e d i g e r v a n K a p e l l e n " n o e m t .
Kape llen we rd n i e t ve rd e d ig d en bewuste o f fi c i e r wa s t rouwens
op h e t g e ve ch tso rd e r van de l e kompagnie en n i e t van de 2 e .
De u i t v a l va n k l e i n e g ro e p je s Ho l la n d e rs n a a r S tab roek en
Kape llen had vo o r g e vo lg d a t d e kommandant va n h e t 12e l i n i e z i j n
troepen i n de Donk ve rzame lde .
I n g e l i c h t o v e r de bewegingen van de Ho lla n d se co lonnen , deed
h i j 91s m or ge nd s 3/ 8, het eerste bataljon naar Kapellen en
he t hveeee n a a r Brasschaa t o p ru kke n .
Het l e b a t a l j o n marcheerde dus o p K a p e lle n . He t we rd vo o ra f g e -
gaan d o o r een v o o r w a c h t9g e l e v e r d d o o r d e 2 e k o m p a g ni e .
Deze vo o rwa ch t k re e g co n t a c t me t d e Ho l la n d e rs , t e n noordenvan h e t d o rp .
De Ho lla n d se u i t h i j k p o s t9g e n e s t e l d i n d e d o r p s t o r en , s i g n a-
le e rd e d e komst va n h e t l e b a t a l j o n .
Ma joo r Besson w ie rp 4 kompagnies i n d e a a n va l. E'en e rva n had
de o p d ra ch t de B e lg isch e co lo n n e la n g s a c h t e r en i n d e fl a n kaan t e v a l l e n .
Ma joo r Bou langer had twee kompagnies ( m a x . 190 man) va n z i j n
b a t a l jo n (4 e v o l t i g e u rs ) n a a r l i n k s g e s t u u rd ,om h e t d o rp
langs d i e ka n t i n t e nemen. De r e s t va n h e t b a t a l j o n ( l e en 2e
g re n a d ie rs) sto n d e n i n de h e id e o p g e s t e l d9l a n g s d e k a n t v a n d e
weg. De 2e kompagnie,nog a l t i j d i n co n t a c t me t d e v i j a n d9t r o ksch ie tend a ch te ru it .Wa n n e e r de Ho lla n d se co lo n n e op s c h ie t b e -
r e i k gekomen was, deed een s a lv o hen stoppen . Ze weken t e ru g .
De Ho lla n d se kompagn ie ,d ie de B e lg isch e co lo n n e d ie n d e t e om-
ze i le n , e n een kompagnie Midden -Ho llandse s c h u t t e r i j d i e t esne l was o p g e ru kt , we rden i n d i t s a lv o b e t ro kke n .
Ze slo e g e n wa n o rd e l i j k op d e v l u c h t i n de r i c h t i n g van h e t
dorp. Ook de twe e Ho lla n d se kompagnios , o p g e s t e ld a l s re se rve
i n h e t noorden , i n de fl a n k a a n g e va lle n d o o r de 4e hompagnie
en de v o l t i g e u rs 7 s lo e g e n o p d e v l u c h t .
Ondertussen had ma jo o r Bou lange r de l e 9 2 e en 3 e kompagnies
samen me t de g re n a d ie rs i n co lo n n e o p g e ste ld , a n me t d e
ba jone t o p h e t geweer, v i e l h i j d e 4e Ho lla n d se kompagnie, d i e
nog a l t i j d i n l i j n geb leven was, ve rb e t e n a a n .
't Bruggeske - 2e jaargang - maart 1970 - nr. 1 - p 5
Door Ce d ra a ie n d e beweging van de 4e B e lg isch e kompagnie tu sse n
twee vu re n gekomen, l i e p e n de Ho l la n d e rs i n wanorde weg.
Ondanks d e inspann ingen va n hun o ve rs te n nam do ganse Ho lla n d se
c o l o n n e9i n p a n ie k , de v lu ch t naar Putte 9 doden gekwetsten en
krijgsgevangenen a ch t e r la t e n d .
De a ch t e rvo lg in g werd in g e ze t t o t aan de g re n s.Ch a rp in y ze g t z e l f st o t Ossondrech t .
Ho llandse e n B e lg isch e v e r l i e z e n z i j n n i e t me t ze ke rh e id gokend.
Ma joo r Van K i n s c h o t2k o m m a n d a n t v a n h e t 2 e b a t a l j o n7b l e e f g e kw e t st
i n ouzo handen. Ch a rp ig n y me ld t , b i j h e t l e b a t a l j o n , é é n g e kwe t -ste - ' i t e n a n t e n v i e r 0 / o f fi c i e r e n . E é n e rva n s t i e r f i s a n d e re n -
daags. He t 3 e b a t a l j o n va n h e t 12e l i n i e d iende n i e t tu sse n t e
komen,b lee f Ka p e lle n b e ze t te n e n ve rle e n d e ste u n b i j d e a c h t e r -
vo lg in g , i n g e z e t d o o r h e t l e b a t a l j o n .
Wat deed do Ho lla n d se re ch t se co lo n n e onde rtussen ?
Z i j wo rd gevormd i n d e s t re e k van Roosendaal e n o mva t te twe e
b a t a l jo n s e n e n ig e r u i t e r s o n d e r b e ve l va n k o lo n e l d f A b la in
van Giesenbu rgle b a t a l*o n l u i t e n a n t - k o l o n e l B lo ck de Ke th
4 kompagnies va n O ve rryse l s c h u t t e r i j
2 kompagnies va n Midden -Ho llandse s c h u t t e r i j
2e b a t a l j o n4 kompagnies Ut re ch t se s c h u t t e r i j1 kompagnie van 10e a f d e l i n g i n f a n t e r i e
Volgens d e gegeven o rd e rs v e r t r o k d e ko lo n e l 9o p 3 a u g u s t u srond 4u 3 0 9 n a a r Ka lmthou t ,Nispen e n Essen.In Ka lmth o u t d ie n d e e r r u s t gegeven aan de we in ig g e t ra in d e
troepen , d i e e rg t e l i j d e n hadden va n de h i t t e o p deze warme
zomerdag.
't Bruggeske - 2e jaargang - maart 1970 - nr. 1 - p 6
7Z i j wa ren g e ra d b ra a kt va n ve rmo e id h e id . D i t was dan o o k do
reden d a t k o lo n e l d ' A b la i n goon h u lp bood aan d e uo lonne
van Besson, o o k a l was h e t gedonder en h e t gerommel va n h e t
vuurgevecht va n K a p e lle n d u i d e l i j k t e h o re n . ( De a f s t a n d
Kape llon -Ka lmthou t b e d ra a g t n a u we l i j k s 9 km ) Tussen 19 e n 20
uu r vernam h i j d e wa n o rd e l i jke v l u c h t va n z i j n g e b u u r. H i j o o r -
deelde d a t z i j n t o e sta n d t e o n ze ke r was, aangezien d e co lonne
d ie e e rs t op 4 / 8 / had moeten ve rt re kke n 9 z i j n l i n k e r fl a n k h a dmoeten b e sch u t te n .
V e i l ig h e id sh a lve t r o k h i j t e r u g op Essen, wa a r h i j d e n a ch t
d o o rb ra ch t . ( D i t a l l e s i s b e ve s t ig d d o o r Champigny , d i e e c h t e r
doze co lo n n e t o t Hoogboom l a a t d o o rs to te n ,wa a r z i j t e ru g g e sla g e n
wo rd . ) D i e avond van 3 augustus was dus d e co lo n n e va n Bosson
ve rsp re id , d e co lo n n e va n d ' A b la in g te ru g g e t ro kke n n a a r Essen,
an de co lo n n e va n Breda was n i e t v e rd e r gekomen dan Gro o t -Zu n d e rtop Ho l la n d s t e r r i t o r i u m .
Het o f fi c i e e l r a p p o r t va n de kommandant van h o t S ch e ld e le g e r
aan h o t M i n i s t e r i e van O o rlo g m e t b e t re k k in g t o t de s l a g
van K a p e l le n , b o ru s t i n d e a ch ie ve n van h e t k o n i n k l i j k museumvan h e t l e g e r . H i e r v o l g t h e t g
Ho o fd kwa rt ie r van S ch i ld e 4 augustus 1 8 3 1
9 u u r ' s morgensDe v i j a n d , d i e h e t d e e l va n do b rig a d e van de 1 / E s c a i l l o a a n v ie l
nam a a n va n ke l i jk vo o rd e e l e n naderde d e s p l i t s i n g van h e t d o rp
Merksem.Daar h o e f t bovengenoemde k o l o n e l2m o t a l z i j n b e s c h i k b a r e
manschappen de v i j a n d a a n g e va lle n , e n h e e f t a l d o v e r lo re n
p o s i t i e s t e ru g h e ro ve rd . He t d o rp " Ca p p e l lo " ( d e ze oude s c h r i j f -
w i j z e komt o o k vo o r op d e k a a r t va n F e r r a r i s va n 1780) wo rd
met d e b a jo n e t op h e t geweer sto rmorhand ingenomen. K o lo n e l
do 1 / E s c a i l l o ve rme ld t ve rsch e id e n e o f fi c i e r e n , s o ld a t e n on
vo o ra l ma jo o r Bou langer v o o r hun moed ig gedrag . Z i j n t ro e p e n
waren re e d s o p Ho lla n d se bodem d o o r g e d r o n g e n7m a a r h i j d e e d z ete rugke ren op hun oude s t e l l i n g e n . Onze v e r l i e z e n beperken z i c h
t o t een min imum,maar doze van d e v i j a n d waren g e we ld ig .
Ma joo r van K in ko s t e n 25 Ho lla n d se so ld a t e n co rd o n gevangen
genomen.
UITTREKSEL u i t " D e g e sch ie d e n is va n h o t 12e L i n i e " K o l . Ma ssa rtHENI S I M O N
't Bruggeske - 2e jaargang - maart 1970 - nr. 1 - p 7
•••
c lank z i j e e n m i l d e s c h e n k e r w a r en w i j i n d em o g e l i j k h e i d i n d i t e n v o r i g nummer e n k e l eb u i t e T t e k s t i l l u s t r a t i e s o p t e nemen.1 - r ; r t e l l i k d a n k .
de r e d a k t i e
„ -31 M§Fg
8
't Bruggeske - 2e jaargang - maart 1970 - nr. 1 - p 8
1 ,
\
•1i
,-. --""'<'• e
-",-, ' ʻ ' ' ' ' ' ' N N•• ---, , i-, -4„, eri
,, , , , ,-,,,4 ,— •
,', - • , , , - - - - • ; 7 ʻ , „ , , , , , , , , , „ , „ „ , " , ,A
\ „ , - /-' ' • ! / 1„ ,_ ,, , \ '•!
Ark 1 , „
,,,'1 if . /
'
,
11 )i ' ,ʻ . .. :: :,1. ,- --n nrf"'
: \ •1 'L ' •/2 1 1.
III, i ? I 1
I .1 „ f 1W •
, ,- . • 1, , . , . ,. .,1 , . . „. ,. . ,I - . 't .. ,,,,,,-,--,r.,
1' • r t r\ I„-,,,,„ t •,, ,.
I,,• ,",„,. t
f i ' . , ' t,„,,,,,..,„ • \
, l ' ' ' '.7 / 1 4. . ,, ,,' •)/A' LI
-' ,,-•••• ' ' ' ' , , , , ,1 -• • f # . • ;
• • • ',,,. /..... i k
(-; • , k r u i s w e g , v o o rs tud. ie
't Bruggeske - 2e jaargang - maart 1970 - nr. 1 - p 9
UI T DE OUDE DOOS
Da S t a t i c s t r a a t e n h a a r c a f é ' s r o n d e n e v e n n ade e e u w w i s s e l i n g .
IO
He t i s o n z e b e d o e l i n g i n d e z e b i l d r a g e d e a a n -d a c h t t e v e s t i g e n o p h e t g r o o t a a n t a l c a f é ' s d i ei n d e S t a t i e s t r a a t g e l e g e n h e i d t e o v e r g a v e n om,de d o r s t t e l e s s e n . i ' l e n t e l d e e r e e n 1 5 t a l .A l l i c h t z u l l e n v e l e n z i c h a f v r a g e n ,v a n w a a r d i thoog a a n t a l d r a n k g e l e g e n h e d e n i n e e n s t r a a t v a n3 a 4 h o n d e r d m e t e r l a n g . D e m e e s t a a n v a a r d b a r ere d e n i s w e l d a t i n d i e d a g e n a l l e v e r k e e r a a n -g e we ze n w a s o p h e t s p o o r w e g s t a t i o n t e K a p e l l e n ,o mze g g e n s a l l e o m l i g g e n d e p l a a t s e n e n g e h u c b t e nv e r k e e r d e n i n d i t g e v a l . V o o r n a m e l i l k d e g e -me e n t e Ho e v e n e n b r a c h t h e e l w a t a r b e i d e r s v a nd a a r u i t n a a r h e t s t a t i o n , v e r m i t s h e t g r o o t s t ep e r c e n t a g e d e r w e r k n e m e r s z i c h n a a r A n t w e r p e nmo e s t b e g e v e n o m d e d a g e l i j k s e b o t e r h a m t ev e r d i e n e n . O n d e r d e z e w e r k n e m e r s w a r e n e r v e l e" b a s s e n g w e r k e r s " ( n u h a v e n a r b e i d e r s ) e n d i eko n d e n i n d i e j a r e n h e e l w e t p i n t e n , m i t s g a d e r s" K l e i n t j e s " n a a r b i n n e r s l a a n . V a n a f 5 u u r t o to n g e v e e r 7 u u r ' s a v o n d s b o l d e d e e r e n a d ea n d e re s t o o m t r e i r h e t K a p e l s s t a t i o n b i n n e n ;h e t w a s a l l e d a g e n e e n w a r e b e g a n k e n i s t u s s e nK a p e l l e n e n H o e v e n e n . H ia a r m e n i n d e S t a t i c -
s t r a a t 1 5 c a f é ' s t e l d e , k o n me n e r o n d eflo e ve n se b a a n ± n o g e e n z o t a l a a n t r e f f e n$ o r g e -v e e r 5 0 d r a n k h u i z e n o p e e n a f s t a n d v a n n a g e n o e gt we e k i l o m e t e r s ; m o e t e r a l s d a n w a t g e d r o n k e nz i j n . H e t w a s d a n o o k g e e n w o n d e r d a t me n a fen t o e h o o r d e u i t k r a m e n d a t h e t d e e n i g e l u x ewas d i e e e n a r b e i d e r z i c h k o n p e r m i t t e r e n -z i c h e e n g o o d s t u k i n d e k r a a g d r i n k e n - . P o ti s n u g e l u k k i g.. a l l e m aa l v e el v e r be t e rd . Op het-
z e l f d e t r a j e c t K a p e l l e n / H o e v e n o n t e l t m e r n unog e e n a c h t t a l d r a n k g e l e g e n h e d e n : d u s e e nv e e r t i g t a l m i n d e r . I n t e g e n s t e l l i n g m e t " H o eh e t g r o e i d e " , n u " h o e h e t k r i m p t e " . L a t e n w e n ue e n s e e n s p e c i a l a w o o r d j e b e s t e d e n a a n d e c a f é ' sva n d e t e e n m a l i g e S t a t i e s t r a a t , n u S t a t i o n s t r a a t .en z o a l s w i l z e n o g i n o n z e h e r i n n e r i n g h e b b e n .A l s me n h e t s t a t i o n s g e b o u w v e r l i e t h a d me n e e r s tl i n k s v a n h e t p l e i n t j e d e c a f é " D e V l a a m s e K e l d e r "b i j E v e r a e r t s1 l a t e r w a s d e u i t ba t e r de nu e nk el e
j a r e n o v e r l e d e n s p o r t m a n , P i k L e mme n sl h e t u i t -h a n g b o rd v e r a n d e r d e e n ' t w e r d " C a f é d e S p o r t -
't Bruggeske - 2e jaargang - maart 1970 - nr. 1 - p 10
-
112v r i e n d " . L i j F i k s k e L e -I me n s h e b b e n w e i n o n z o
j e u e d j a r e n h e e l a t t i . ld v e r s l e t e n . 7e t w a s d a a reen z o w e l v o l k s e a l s b u r s e r c a f . O mz e g g e n s e l k ezo n d a g a vo n d a l s w e p l a t z a k w a r e n w a s b e t a l d a a ro n ze e n i g e t o e v l m c h t r O P e e n p i n t T h t e k u n n e n" p a k k e n " . A l s w e d o o r h e t s l e n t e l g a t k i l k e n db e me rk t e n d a t a l l e g e wo n e s t a m g a s t e n a a n w e z i g
-
wa re n O u r f d e n T e r e s o l u u t b i n n e n t r e d e n . A m p e rb i n n e n , k wa me n e r a l e n k e l o s t a m g a s t e n a f m e th e t v e r z o e k e e n l i e d l c t e Z i n T7C r r w e b e b h e n i n
ons l e v e n h e e l w a t g e zo n c re n - . Ti k v a n F o u • e l ,de t o e n m a l i e n o t a r i s k l e r k h a d d a n r e e d s p l a a t s -penomen a a n d e p i a n o , h e t w e r d d a n v o l o p"Cafr_ c h a n t a n t " t o t i n d e k l e i n e u u r t 1 e s . 17 -1 1b e t e i n d e z o u d e P i k o f ' w , L e fl ime n • o n s n o o i teen p i n t • e a a n g e r e k e n d h e b b e n , u e d e d e n d e" b o e l " v o l o p d r a a i e n . P r w a s i r d i e l a r e r g e o ns p ra k e v a n r a d i o o f T . V . d u s w a a r b e t c a f (c h a n t a n t w a s , s t r o o m d e n d e v o o r b i 1 g o r g e r n z oma a r b i n n e r . '- . 7e z o n g e n m e e st a l l i ed l es op aer-
v ra a s-. . ' Tc er l il ke dagen beloefder we daar. ''Taant
P i k L e mme n s a n e r d e c a f ; ' . F l i a e r t s , c e g r o n d -l e s s e r v a n d e n o g i m m e r b l o e i e n d e b e t o n f a b r i e kF l i a e r t s t e 3 ( • ! i l o t e r . ' e t w a s e e r d e r c e p b u r o e r s -c a f . V l a k o p d e h o e k k o n me n b i n n e n s t a p p e n b i jL o u i s ' I a e s1 e r w a t v e rd e r in de s tr aa tl daar
wa a r n u d e b u r e l e n e n ' a g a z i l n e n v a n d e g a s m i l .z i c h b e v i n d e n , i n d e d r a n k e l e s e n h e i d " I n d e nE n g e l " . V o l e d o u a n i e r s i n d i e l a r e n h a d d e n a l -d a a r p e n s i o n , h e t s i n g e r v a a k l u s t i c T a a n t o elz o d a n i s d a t P a s t o o r F a u s a r t d i k w i l l s p r e n k t et e g e n d o s l e c h t e O r a r k b u i z e r e n z i c h w e l c e n sl i e t o n t v a l l e n d a t me n i n d e 1-L a t i e s t r a a t b i ' l
den " D u v e l " t e r e c h t k wa m a l s me n b i n n e n s t a p t ei n " I n d e n F n s c l " . T v e n w a t v e r d e r o p d e h o e kva n d e P o s t w e g ( n u V r e d e s t r a a t ) w a s e r d e c a f ( . .va n F e r d i n a n d " e r m a n s - b o d e o p A n twe r p e n -i n d e v o l k s m o n d .- . i l "7 -a n d l e d e z w a d de r " .
D o c h t e r F i e n v a n b a n d e d e z w a d d e r h e e f t n u b e tca f?-- "Transpor t" daarnaast gelegen, dit caft,
z a l m i s s c h i e r z e e r k o r t e l i n F s v e r d w i l n e r o fa l t h a n s z e k e r v a n u i t b a t e r v e r a n d e r e n . '-e k e r e nnu t o r u s n a a r b e t s t a t i o n o n b e g i n n e n a a n d er e c h t e r k a n t . /11 s e e r s t e h a d m en do caf van
A d r i a a n V a n Ca mp o n , n u " C a f d e s F P o r t s " , d a a r -n a a s t d e z e v a n L o u i s T l a t t b e e u s e n , e n d a nb i e r n e v e n w a s b e t d e '7 ,, , i e . C o m i s s a r i s - n a d i en
sch o o n zo o n D e s i r C e u l e n,l e r e d i e d e Y l i e n t e n
b e d i e n d e , d e z e h a d t w e e d o c h t e r s w a a r v a n d eo u d s t e I r e n e o v e r o e n g o u d e n s o p r a a n s t e m b e s c h i k t e .
't Bruggeske - 2e jaargang - maart 1970 - nr. 1 - p 11
12
71e hebben daar ook menig lied gezoncen. Aan het
u i t h a n g b o r d z a g me n r e t e e n d a t d e s t a n d i n g w a t h o g e rl a p n l . " I T ô t e l d u C e r f " . H e t g e e n w e d a a r z o n g e n w a sdan o o k n a v e n a n t . TTe t w a s d a a r g e w o o n l i l k e e n k e u z eu i t : " L e l i e u e u P a v s a n , L a V o i x d e s c h n e s1 F i g n o n5P e rc e u s e d e J o c e l i nl L e s m i l l i o n s d ' A r l eq u i n ,
l ' A n g e l u s d e l a m e rl 9 6 r é n a d e d e T o s s c li , 7 i v ou s
l ' a v i e z c o m p r i s , o u b l i o n s l e p a s s , e t c . e t c . . .He t w a r e n a l d a a r u i t s l u i t e n d f r a n s e l i e d l e s i nt e F , e n s t e l l i n g v a n b i l P i k L e mme n s a a r l i e d j e s v a nL o u i s D a v i d s , T q i l l y D e r b y , L o u B r e n d v , L o u i s l ' , To i re tc . a . , o o k v a a k a a n b o d k wa me n . ' e z o n g e n m e e r m a a l sd u o ' s m e t I r n el T a n t e L u d w in e C o m ]m i s s ar i s was
i7 in e r v a s t e n i a n i s t c . T T i e r n a a s t k wa m me n d a n w e e rt e r e c h t b i l B a r t L e t e n sl h e t u i t h a n g b o rd g a f a a n
" I n d e S t a t i c " , d a a r n a a n t w a s e r d e c a f é v a n l 'Jwe .C o r r i j n e n o f t e T r i e n C o r n e l i s s e n . A l s B a r t L e t e n sh e t t i j d e l i j k e m e t h e t e e u w i g e v e r w i s s e l d e v e s t i g d eT r i e n C o r n e l i s s e n z i c h i n z i j n c a f é . I n h e t v r o e g e rd o o r h a a r u i t g e b u i t e c a f é k wa m e n k e l e j a a r k e n s n a -d i e n d e e l e c t r i c i t e i t s z a a k v a n z o o n G u i l l a u m eCor r i j n e n , o n z e h u i d i c e P r e - P o m p i e r Co mma n d a n t .l ie b l i j v e n e v e n v e r w i j l e n i n d e c a f é v a n T r i e nC o r n e l i s s e n . U e h e b b e n d a a r h e e l w a t b e l e v e n i s s e nme e g e ma a k t ; h e t w a s z o w a t h e t l o k a a l v a n d o S i n tC e c i l i a n e n , w e h a d d e n d a a r o n z e j a a r l i j k s e " t e e r -f e e s t e n " . D e l e n t e d i e w e d a a r b e l e e f d e n i s n i e t i ne n k e l e w o o r d e n v e r t e l d . d e n k e n d a a r g e r u s t e e n" w i t t e k e " s n o e p e n . D e fl e s s t o n d i n d e e l e c t r i c i t e i t s -w i n k e l v a n z o o n G u i l l a u m e ; w i l d e z a n g e r s v a n' t h o o g z a a l w i s t e n z e g o e d s t a a n , e n m e e r m a a l s n a -d a t w e o n s z e l f 2 e t r a k t e e r d h a d d e n , h e b b e n w e z en a d i e n b i j g e v u l d m e t " a q u a p o p a " . ' t I s o o k w e le e n s g e b e u rd . - h i e r w a r e n d e z a n g e r s e c h t e r n i e ta a n s p r a k e l i j k v o o r - d a t me n c a n v u l l i n c g a f v a n h e tme rk " D e b l a u w e h a n d " . D e e e r s t e d e b e s t e d i e e e nb o r r e l t e s l i k k e n k r e e g v o n d d a t " h e m " d e z e k e e rd a n i g z u u r w a s . ' : T e r k e l i j k w e h e b b e n d a a r o n v e r -F c t e l i l k e u r e n me e g e ma a k t . T4e h e r i n n e r e n o n s o o k
ro e ( d a t w a s d a n e n k e l e l a a r k e n s l a t e r ) , d a tk l e i n z o o n S e n n e P o u f f a e r ( z i j n o u d e r s wo o n d e n b i-;i n ) c e n s e e n g e i t h e l e m a a l b l a u w h a d g e s c h i l d e r d ,d a t w a s t o e n e e n h e e l e v e n e m e n t , d e S e n n e w a s i nd i e l a r e n r e e d s e e n f e l l e c o m e d i a n t . G a a n w e n uv e r d e r , d a n k u n n e n w e b i n n e n s t a p p e n i n " H e t t r o p k eo p " , d a t w a s d e c a f é t o e n g e l e g e n t u s s e n d e w i n k e l
't Bruggeske - 2e jaargang - maart 1970 - nr. 1 - p 12
va n D e l h a i z e e n h e t h u i s b c wo e n d d o o r d e k i n d e r e nC l a e s s e n s , d e z e c a f r ! r u i n t e i s t h a n s b e d r e p e n i n d ek r u i d e n i e r s z a a k " P a l l e t " , o p d e h a a k d e r O l m e n d r e e f .Op d e a n d e r e h o e k w a s h o t l o k a a l v a n d e t o e n b e k e n d ev o e t b a l c l u b " V i c t o r i a " , d e u i t b a t e r w a s F r a n s T b e n s .P e t u i t h a n g b o r d v e r m e l d e "ît T r o u w e r s h u i s " . 7 v e n
wa t v e r d e r t a p t e R i k m a a r e n o p d e h o e k v a n d eS t a t i e s t r a a t w a a r n u b a k k e r C r i j p w o o n t w a s e r d eo a f ", "A la belle vue" bil de r•714e IHertens7 in de
w a n d e l i n q çr7enoemd " ' T e l F r a n c k " . A a n d e c a f r w a sop e e n v e r h o o p e e n z a a l v e r b o n d e n w a a r me n t o n e e ls p e e l d e e n w a a r h e t m e t d e k e r m i s d a d e n " s p e l " w a s .Z i e z o w e h e b b e n z e n u a l l e m a a l d e h a d . 7 r v a l tn a t u u r l ijk o p t e m er ke n dot in de loop der jaren
me e rma a ls v a n u i t b a t e r we n d v e r w i s s e l d . 'Ju . t r e f tmen i d e s t r a a t n o cr4 d r a n k g e l e g e n h e d e n a a n . D ehedendaad,se v e r m a k e l i j k h e d e n z o a l s r a d i o e n T . V . ,s p o r t d e b e u r t e n i s s e n e n a l l e r l e i a n d e r e v e r z e t l e sz i j n . h i e r a a n n i e t v r e e m d . T o t l e ç T e r d e r " S t a m i n e e -d a n 7 e rs " v e r m i n d e r t z i e n d e r a 7 e n . F r w o r d t o o k m e e rv e rma a k e n o n t s p a n n i n 7 e z a c h t i n e l p e n f a m i l i e k r i n d .
z i l n d o wa a n t o z e d 7 e n : " I n d i e d o e i e o u we t i c i "w e l w e b l i j v e n e r b i j d a t d i t d e z e d d e n o v a a k v a np a s k o m t ; a n d e r z i j d s mae:,, h e t t o c h w e l a a n d e h aa l d
wo rd e n d a t i n d i e " g o e i e o u w e t i j d " e r e o n h e e l s t u kme e r q e d r a n k e n w o r d m e t co rn s d e n o o d l o t t i c d e v o l g e nv a n d i e n . D a t i s d an . t o c h e e n w i n s t pu n t v o or de h e de n -
d a a g se mo d e rn e t i l d .
Co r v a n d e n TTo d k.
1 3
't Bruggeske - 2e jaargang - maart 1970 - nr. 1 - p 13
I K , t e s t b e e l d k i j k e r
De dag d ro n k j e b lo e den j e b l e e f zonde r ve rwe e r,zoa ls a l t i j d .In d i t l a t e u u rs t a l e l e e gvo o r h e t s ig n a a l va n g e va a r.Maar ro o d wo rd t eens g ro e n .Je we e t h e t a l l a n g .A ls j e k a p i t u l e e r tv u l le n 625 l i j n e n j emet w i t e n z wa r t
en g r i j s .Met n i e t s .Dan d o o f t o o k h e t l i c h t va n deze avond.
Je ve rg e e t d e mussen,de l a a t s t e me re ls
i n de t u i n ,de naam va n j e v e r l o re n p a ra d i j s .
Je ve rg e e t d e s t in ke n d e ste e kvla mwaarach te r j e v ro e g e rVenus w i s t
en O rio n . . .
Je ve rg e e t de anderena l l e anderen ,
ro e rlo o s gevangeni n d e h e kse n krin gvan 220 v o l t .
Je ve rg e e t j e z e l f .En h e t d o e t j e n i e t s .
Maar morgen.Morgen missch ie n .In d e g l o r i e va n een n ieuwe sch e p p in gt r i l t d e ve rwa ch t in gvan een n ie u w b e g in .
Ze l f s v o o r een k le u re n b l in d eb l i j f t d e hoop,want a l t i j d wachten
de g r i j z e mu sse n . . . .
Te 0
4
't Bruggeske - 2e jaargang - maart 1970 - nr. 1 - p 14
I 5
derde v e rv o lg
Van 1891 t o t 1896 s t a a t n i e t s geboekt . O f we l
g e l ie f d e h e t n i e t t e braaden o f anders v e rg a t
He n ri Van Hilve re h b e e k de pen op t e nemen.
Naar i n 1896 o p 2 november, d a n wo rd t h e t
weer warm i n hogergenoemde b u u r t
" I s e r b ra n d u i t g e b o rs t e n b i j Jo s De n n is,o p
de hoek van h e t Za n d s t ra a t je , ko rt e n t i j d n a -
d ien i n h e t ze l f d e s t r a a t j e i n h e t h u is va n
Jan B u l le n s e n eenen t i j d l a t e r op de hoek
van h e t ze l f d e s t r a a t j e , i s h e t h u i s toebehoren
de aan He n r i G ijo ke n s,d e p ro o i d e r vlammen
geworden."Aldus i s d e h a a st v o l l e d i g e v e r n i e l i n g van
de Za n d st ra a t i n de annalen. ve reeuwigd .
.Haar wa t een dag moet d a t geweest z i j n vo o r
onze spu itgasten .
U i t 1900 "November 28 " n o t e re n we z
"Brand b i j d e He e r V . Da l le ma n , c ig a re n f a b rie k
op den Antwerpochen s t e a a w e g "le e n n i j v e r h e i dd ie t e l o o r i s gegaan.
Voor "1902 , J a n u a r i r e u i s t r e r e n we een
paar m u t a t i e s . ' t a c o o k Hie u wja a r geweest!
"Fenoeming va n d r i j ko rp o ra a lsE d . V e rb e e ck ,
Ca l lu y Dé s i ré e n H. P u t o u p s . Den e e rs t g e -
noemde in , ve rva n g in g van L lp h . Do g a e rt s , o ve r-
leden,den tweeden i n ve rva n g in g van L o u isHe rma n s,o n ts la g g e ve r'u it o o rza a k de gemeen-
te t e ve rla te n ,e n d e n derden i n ve rva n g in g
van Fr. De B r u n , d i e de g ra a d van se rg e n t v e r -
w i e r f , i n ve rva n g in g van E e p r i Van d e L e u r,d ie ve rheven was t o t l o t e Da i t e n a n t , in v e r -
vanging van C.11ennen,ontslaggever.In de maand
Ja n u a ri 1901, in . h e t l o k a a l b i j F r . De Bruynden dag van h e t j a a r l i j k s f e e s t d e r p o mp ie rs.
't Bruggeske - 2e jaargang - maart 1970 - nr. 1 - p 15
16
D i t i s d e e e rs t e maa l d a t h e t j a a r l i j k s f e e s t
vermeld wo rd t ,ma a r wa t een f e e s t d a t wa s! E r
werd d a a r gegeten en. gedronken z o a ls a l l e e n onze
g i ld e d a t k o n . . . . e n d a t w i l wa t zeggen ! !
De h e rb e rg van Sus De Eruyn s t o n d op d e An twe rp -
sesteenweg,tussen h e t tegnwoord ige gemeentehuis
en de V re d e s t ra a t . V la k e rn a a st was een wagen-
ma k e r i j .
De dag daarna , " J a r u a r i 5 "
Vergadering van de i n g ra a d z i j n d e l e d e n , ' s avonds
om 8 u r e , i n h e t l o k a a l L io n d ' O r 9 b i j L o u is
Ma e s , S t a t ie s t ra a t7 o m o v e r t e g a a n t ot h et a an -
nemen va n n ieuwe le d e n om h e t ko rp s t e v o l le d ig e n .
Daar i s men dan overgegaan t o t d e v e rk ie z in g van
volgende le d e n
Er. Co re in e n ,Jo s .q o e z e n b e e k, U u b . V a n N u f f el e n ,
a lsook Jo s S o e t e w e y9a l s k a n d i d a a t , o m b i j h e t
ee rste o n t s la g van ca n l i d i n d ie n s t t e t re d e n .
Het s c h i j n t d a t J e f Soetewey t o e n de ra n g vanla n t a a rn v u l le r v e I w i e r f en z i j n t a a k bestond e r
in v o o r p e t ro le u m t e zo rgen i n d e s t o rmla n t a a rn s
d ie b i j n a ch t en o n t i j meegenomen werden.
Dat b a a n t je p a ste u i t s t e ke n d b i j J e f s be roep ,want d e man h i e l d een v e r f w i n k e l t j e i n d e oude
h u is je s d i e midden i n h e t d o rp stonden 9 o p d e
p la a ts wa a r z i c h th a n s h e t gebouw van d e K re d ie t -
bank b e v in d t . Deze wo n in k je s waren ze e r oud en
verweerd ,met v l a k e rv o o r een p a a r stenen p a le n9d ie v ro e g e r w e l l i c h t een v o o r t u i n t j e hadden
afgebakend. We menen ons zo t e herinneren. , d a t
e r nog een p a a r o ve rsch o t te n va n zwa re ke t t in g e n
aan d i e p a le n h in g e n .
De l e z e r h e e f t opgemerkt d a t " i n g ra a d z i j n d e
Idan" i n een andere h e rb e rg ve rgade rden ,waa r-
s c h i j n i i j k n i e t om h e t s t a n d e n ve rsch i l , wa n t d a l
hebben d e pomp ie rs n o o i t gekend, w e l om ie d e re
h e rb e rg ie r-p o mp ie r een b e u r t t e geven, e n d a a r
't Bruggeske - 2e jaargang - maart 1970 - nr. 1 - p 16
17waren ze z e e r op g e s t e ld .
Die b e u rte n z u l l e n dan o o k de mo e ite waard g e -weest z i j n1Op 23 sep tember 1903 wo rd t e r b rand gemeld
"eerier hoeve va n h e t B u re e l va n ' je ld a d ig h e id i n
de Cape lsche s t r a a t . "
Op 23 a p r i l 1904 " Eerie ve rg a d e rin g gehouden
door de i n g ra a d z i j n d e le d e n ,Ts avonds b i j F r .De Bruyn,om a ch t u re n , om o v e r t e gaan vo lg e n s
het dagorde .
l s t e p u n t M e n h e e f t b e s io t e n , me t algemeene— —
stemmen,om a r t i e k e l v i j f ; d i e l u i d t7 b i j a f w e z i g -he id van brandramp F r 055 0 t e b e t a l e n d e z e b o e t
te verhogen e n t e brengen op f r . 1 - d i e z a l
g e sto rt worden i n de algemeene k a s . "
(Dat h e e t men " p e r e k v a t i n van de boe ten ! )
2de p a n t " D o o r den aankoop v a ) h e t gemeentebe-
s tu u r ee rie r tweede b ra n d sp u i t , zoo i s h e t ko rp sv e rp l i g t eenen tweeden k a p i t e i n t e benoemen en
den vo rig e n k a p i t e i n t e verhogen t o t k a p i t e i n -
kommandant. A l s o o k i s men overgegaan,op b e ve l d e r
gemeente-overheid, t o t h e t aannemen va n 25nieuwe le d e n .
3de p u n t B i j d e k i e z i n g van den n ieuwen k a p i t e in
i s d e keus g e va l le n op He n r i Pu tcuyps, vro e g e re nko rp o ra a l e n wie n s p la a t s vo o rta a n z a l gesch ieden
door den h e e r L o u is haes,t immerman, i n v e rv a n g ingvan den h e e r Pu tcu yp s. "
Daarmee was ons ko rp s aangepast aan de n ieuwe
t ijdsomstand iOneden.
Op 9 sep tember s t a a t in g e sch re ve r
" amorgens,rond v i j f u re n , b ra n d ra n p i n de
Cappe lschestraa t va n d r i e h u ize n , toebehorendeaan P . Van Doren a n bewoond d o o r P . Van P . Van
Dooren e n A .L u yckx. "
U i t 1905 s c h r i j v e n we we l een b e e t je meer a f .
"Meert 1 2 . I n z i t t i n g van 12 k e e r t i s men ° v e rg e -
't Bruggeske - 2e jaargang - maart 1970 - nr. 1 - p 17
FOL BEIN.LLEDTS
I t v e rv o l g t
TB
gaan t o t h e t k ie ze n va n een Sous-L ieu tenan t °D a n u i t s l a g w a sdat L o u is Maes,vroege r ko rp o ra a l , d e p la a t s va n a n d e r - l i e u t e -nant zo u bekleden en i s t e r z e l f d e r t i j d vervangen d o o r H.Eogae rts
d ie z i j n p la a t s a l s ko rp o ra a l z a l u i t o e f e n e n . . . . "
Hoe p l e c h t i g k l i n k t d i e " So u s-L ie u te n a n t
Wie He n r i Van Hilve re n b e e k gekend h e e f t , we e t d a t h i j n i e t
a l le e n pomp ie r,maa r ook een " s p u i t e r " was - i n d e Ha e ls e
Beteken is va n h e t woo rd , e n d a t h i j a l s k e r z a n g e r en man
van " h e t mu zie k" h e e l p l e c h t s t a t i g kon z i j n i n h o u d in g en
u i t d ru k k in g .
Aan d a t ze l f d e v e rs la g i s toegevoegd
" h e t d e i n h a l i n g van den E .H.Pa sto o r Du ja rd in i s e r des
avonds b ra n d o n tsta a n aan h e t h u is va n Do cto o r Du f ra in g , e n i s
ook d a d e l i j k d o o r de pomp ie rs g e b lu sch t . "
Kan wa a r z i j n s Ma a r zo u men n i e t denken, d a t de mannen va n
de s p u i , o p de een o f andere ma n ie r z o ' n o n g e v a a r l i j k B ra n d je
wiste n u i t t e lo kke n om de n ieuwe p a s t o o r en de f e e s t v i e re n -
de B e vo lk in g eens t e l a t e n bewonderen, h o e knap h e t ko rp s
zo 'n vuu rhaa rd t o t bedaren kon brengen ?
't Bruggeske - 2e jaargang - maart 1970 - nr. 1 - p 18
De g ro t e n e te n de k le in e n ( P i e t e r B r u e g e l )
U I T
1-4-1-1-4441-1-
19
Het was een k l e i n sch e me rig w i n k e l t j e aan de ra n d van d e
b innenstad . B in n e n ro o k h e t mu f n a a r o ve r ja a rs p a p ie r .
H i j was d ru k doende kra n t e n i n re kke n t e s o r t e re n y z i j nB r i l l e t j e ve rb e te n va stg e sch ro e fd op z i j n neus.
- He t i s t o c h we l e rg ,me n e e r, begon h i j . I k ben n i e t mee r
van d e jo n g st e n , e n dan a l d i e n ieuwigheden d e dag van va n -daag.
H i j z u c h t t e , hopend d a t i k de man zo u b l i j k e n om z i j n sma r-ten t e d e le n .
- I k ben a l zo v e r , z e i h i j , d a t i k h e t v e r s c h i l ke n tu sse n
een l a t e n een l i n i a a l , m a r g is t e re n ko mt h i e r een j u f f e r t j eom een opvouwbare l a t va n 3 0 c m . Z i j z e i opvouwbaar.
We rke li jk ,me n e e r, d i e b e sta a n ! I k heb h e t opgezocht i n eenka ta logus,maar i k moest e r t o ch even va n bekomen.
En i n d e sch o le n vragen ze maar. S c h r i f t e n met k l e i n e
v ie rk a n t je s , me t g ro t e v i e rk a n t j e s , me t la n g e v i e rk a n t j e s ,
met dubbe le l i j n t j e s , me t 44n , t we e , d r i e h u l p l i j n t j e s , me t
s t i j v e k a f t e n , g e b o n d e n , g e n a a i dyq u a r t o , f o l i o . . . n o e m m a a r o p .
En i k , overspannen k o e r s k e m e l7m a a r b e s t e l l e n , m a a r i n d o e n ,
i n de hoop h e t tempo b i j t e benen.
Dacht u d a t h e t i e t s h e l p t ? V e rg e e t h e t maa r.
De j u f f r o u w i n de sch o o l e i s t zo e n z o , n i e t a n d e rs, e n i kBen e r we e ra l aan v o o r m i j n mo e it e .
Verleden week kwam h i e r een jo n g e t je b in n e n .
H i j v ro e g cm g r i j z e i n k t .
Hebt u d a a r a l va n g e h o o r d7m e n e e r ?- K i j k , ze i h i j b i t t e r , n a a r de r i j e n p o t je s w i jz e n d , i k heb
rode in k t , b la u we i n v i e r t i n t e n , g ro e n e , g e l eyb r u i n e2
p a a rse . . . . ma a r g r i j z e !Laat me n i e t la ch e n .
't Bruggeske - 2e jaargang - maart 1970 - nr. 1 - p 19
20
I k z a l n i e t beweren d a t d i e n i e t 1oest6At 7 ma a r t e n s l o t t ei s h e t h i e r geen v e r f w i n k e l .
Soms s t u re n de sch o le n k in d e re n u i t v o o r i l l u s t r a t i e .
Dan komen ze i n d i c h t e drommen en vragen j e g e k n a a r p l a a t j e s
van C l e o p a t r alA r i s t o t e l e s , T o e t- a n k -A m o n , R nm s es en weet ik
ve e l .
Goed,ikdenk d a a r z i t b ro o d i n . Jawe l,menee r.
Na een week schake len ze o ve r op p o t v isse n o f sa lamandersen dan kan i k we e ra l een schab b i jma ke n .
Mi jn z o ld e r p u i l t u i t van d e oe rossen ,Egyp t ische t e mp e ls ,g rie kse goden e n s ikke le n d e Dru I d e n . . .
P lo t s vra g e n de studen ten n a a r Kaas va n E lssch o t o f n a a r de
verdronken mens va n E rn e s t Cla e s . I k heb e r van e l k nog eenhee l r i j staane V o o r zaad .
- I k heb ze a l , z e i i k .H i j k n i k t e somber,
Traag en o ms la ch t ig begon h i j een p a k weekbladen open t emaken. Een o o v e rg i r l i n t e c h n i - c o l o r . . .
B i j h e t v e rd e r u i t p a kke n b le e k a lgauw , d a t h a a r le g e l a c h
n i e t d e reden was va n h a a r b e vo o rre ch te p la a t s o p h e t o msla g .Maar z e l f s i n d e rt ig vu u d l i e t ze hem koud .Eva, N ix o n o f A p o l lo 8 3 . . .Voor hem hoe fde h e t n i e t me e r.
-En z o g a a t h e t maar ve rd e r, z e i h i j . A l l e dagen wa t a n d e rs.Wanneer n a een t i j d j e e e n o f andere p ie n t e re sch o o lme e ste r
weer o ve r oe rossen b e g in t t e emmeren, ka n i k d i e v e rv lo e k t e
la d d e r o p , om i n ze ve n e n t win t ig dozen t e gaan sch a rre le n .En d e oude k la n t e n , me t hun va s t e k ra n t va n e lk e dag kunnenmaar wach ten .
-Vroege r was h e t t o c h zo s imp e l , z e i h i j d ro e f .
Een l e i , e e n g r i f f e l7e e n s c h r i f t , t w e e o f d r ie k r a nt e n .
Iedereen k re e g wa t h i j vro e g ,cmd a t h i j v ro e g wa t e r wa s.
Nu zeggen ze v l a k i n j e g e z ic h t , d a t ze dan we l n a a r deg ro te zaken z u l l e n gaane De ju d a sse n .
't Bruggeske - 2e jaargang - maart 1970 - nr. 1 - p 20
Maar i k hou e r mee o p . O n s Me la n ie ze g t o o k . . .
Een k l e i n jo n g e t je hobbe lde b i n n e n2z i j n g e l d v e i l i g i n
z i j n v u i s t j e geklemd.
Het g e t i n k e l va n de b e l we kte de k l e i n e , g r i j z e man u i t
z i j n e mo t io n e e l s l i p p e r t j e .
H i j v i e l meteen t e ru g i n z i j n r o l .
- Waarmee ka n i k u van d ie n s t z i j nym e n e e r ? v r o e g h i j .
- I k zo u een schab loon w i l l e n , z e i i k , l e t t e r s va n twee a a ,
type B o d o ri . A l s h e t e n ig sz in s k a n , a l le e n de h o o f d le t t e rs .
H i j ke e k me even g l a z i g aan, d i e p g e sch o kt .
- I k z a l m i j n vro u w eens roepen , z e i h i j h e e s.
En p l o t s , n i j d i g u i t b a rs t e n d tegen d e benge l , d i e v l i j t i gi n z i j n neus s t o n d t e p e u te re n :
- H élv e nt j e , ve rgee t niet te waaien als je boven bent.
M.
21
't Bruggeske - 2e jaargang - maart 1970 - nr. 1 - p 21
Orgaan van de Cul turele Kr i ng van Kapel lenv, z, w. d.Verschijnt dr ie-maandeli jks.Redaktie: Geelhanddreet 9, Kapel lenRedaktieleiders: L. De Schutter
G. Bogaer tsJ. Van de WijgaertN. Verbaenen
Verantwoordeli jke ui tgever :Culturele Kr ing Kapel len