Þróun greiðslukerfa - breytt umhverfi og nýjar kröfur -
DESCRIPTION
Þróun greiðslukerfa - breytt umhverfi og nýjar kröfur -. Hallgrímur Ásgeirsson. Yfirlit. Nýverandi staða greiðslumiðlunar Nýjar reglur og viðmið Fjölgreiðslukerfi FGM hf. Stórgreiðslukerfi Seðlabankans Greiðslumiðlun á EES svæðinu Fyrirspurnir og umræður. Núverandi greiðslumiðlunarkerfi I. - PowerPoint PPT PresentationTRANSCRIPT
![Page 1: Þróun greiðslukerfa - breytt umhverfi og nýjar kröfur -](https://reader035.vdocuments.mx/reader035/viewer/2022062309/568146d7550346895db40ddc/html5/thumbnails/1.jpg)
Þróun greiðslukerfaÞróun greiðslukerfa- breytt umhverfi og nýjar kröfur -- breytt umhverfi og nýjar kröfur -
Hallgrímur Ásgeirsson
![Page 2: Þróun greiðslukerfa - breytt umhverfi og nýjar kröfur -](https://reader035.vdocuments.mx/reader035/viewer/2022062309/568146d7550346895db40ddc/html5/thumbnails/2.jpg)
YfirlitYfirlit
Nýverandi staða greiðslumiðlunarNýjar reglur og viðmiðFjölgreiðslukerfi FGM hf.Stórgreiðslukerfi SeðlabankansGreiðslumiðlun á EES svæðinuFyrirspurnir og umræður
![Page 3: Þróun greiðslukerfa - breytt umhverfi og nýjar kröfur -](https://reader035.vdocuments.mx/reader035/viewer/2022062309/568146d7550346895db40ddc/html5/thumbnails/3.jpg)
Núverandi greiðslumiðlunarkerfi INúverandi greiðslumiðlunarkerfi I
Jöfnunarkerfi (nettun)– Greiðslur undir 25 millj.– Opið allan daginn– Jöfnun og uppgjör einu sinni á dag– Neikvæð staða gerð upp með valideruðu
dagláni hjá Seðlabankanum– Viðskiptabankarnir, SPRON, Íbúðalánasjóður,
VISA, BOA Keflavík
Fjölgreiðslumiðlun hf.
![Page 4: Þróun greiðslukerfa - breytt umhverfi og nýjar kröfur -](https://reader035.vdocuments.mx/reader035/viewer/2022062309/568146d7550346895db40ddc/html5/thumbnails/4.jpg)
Núverandi greiðslumiðlunarkerfi Núverandi greiðslumiðlunarkerfi IIIIStórgreiðslukerfi (RTGS) Seðlabankans– Greiðslur 25 millj. og hærri– Opið 8:45 – 18:00– Rauntímajöfnun (brúttófjárhæðir)– Opin heimild– Uppgjör á reikningum einu sinni á dag
![Page 5: Þróun greiðslukerfa - breytt umhverfi og nýjar kröfur -](https://reader035.vdocuments.mx/reader035/viewer/2022062309/568146d7550346895db40ddc/html5/thumbnails/5.jpg)
Kostir núverandi kerfaKostir núverandi kerfa
Hafa virkað velSamtímis aðgangur að peningumÞægilegt fyrir lánastofnanir
![Page 6: Þróun greiðslukerfa - breytt umhverfi og nýjar kröfur -](https://reader035.vdocuments.mx/reader035/viewer/2022062309/568146d7550346895db40ddc/html5/thumbnails/6.jpg)
Gallar núverandi kerfisGallar núverandi kerfis
Áhætta– Seðlabankinn ber greiðslufallsáhættuna– Lánastofnanir greiða ekki fyrir áhættuna– Engar innri reglur um áhættustýringu– Áhætta fyrir fjármálakerfið
Engar tryggingar Uppfyllir ekki að öllu leyti alþjóðleg viðmið Stofnanaþáttur greiðslumiðlunar Ekki viðurkennd skv. lögum
![Page 7: Þróun greiðslukerfa - breytt umhverfi og nýjar kröfur -](https://reader035.vdocuments.mx/reader035/viewer/2022062309/568146d7550346895db40ddc/html5/thumbnails/7.jpg)
Reglur um greiðslumiðlunReglur um greiðslumiðlun
– Kjarnareglurnar 10– Tilskipun 98/26/EB um endanlegt uppgjör í
greiðslukerfum og uppgjörskerfum fyrir verðbréf– Lög nr. 90/1999 um öryggi greiðslufyrirmæla í
greiðslukerfum– Lög nr. 36/2001 um Seðlabanka Íslands– Reglur nr. 951/2000 um aðgang að
uppgjörsreikningum í Seðlabanka Íslands
![Page 8: Þróun greiðslukerfa - breytt umhverfi og nýjar kröfur -](https://reader035.vdocuments.mx/reader035/viewer/2022062309/568146d7550346895db40ddc/html5/thumbnails/8.jpg)
Kjarnareglurnar 10 (BIS)Kjarnareglurnar 10 (BIS)
1. Traustur lagalegur grunnur (6)2. Skilningur á áhættu (4)3. Stýring áhættu (3)4. Uppgjör samdægurs (6)5. Lúkning uppgjörs þótt aðili með hæstu neikvæðu
stöðuna sé ófær um greiðslu (4)6. Öruggar eignir notaðar til uppgjörs (10)7. Innri reglur um rekstraröryggi (8)8. Hagkvæm greiðslumiðlun (9)9. Hlutlægar og opinberar aðgangsreglur (6)10. Skilvirkar og sýnilegar stjórnunareglur (6)
![Page 9: Þróun greiðslukerfa - breytt umhverfi og nýjar kröfur -](https://reader035.vdocuments.mx/reader035/viewer/2022062309/568146d7550346895db40ddc/html5/thumbnails/9.jpg)
Tilskipun um uppgjörskerfiTilskipun um uppgjörskerfi
Tilskipun 98/26/EB um endanlegt uppgjör í greiðslukerfum og uppgjörskerfum fyrir verðbréf– Skilgreining hugtaka– Tilnefning og tilkynning á kerfum– Gjaldþrotaskipti
![Page 10: Þróun greiðslukerfa - breytt umhverfi og nýjar kröfur -](https://reader035.vdocuments.mx/reader035/viewer/2022062309/568146d7550346895db40ddc/html5/thumbnails/10.jpg)
Lög um greiðslukerfiLög um greiðslukerfi
Lög nr. 90/1999 um öryggi greiðslufyrirmæla í greiðslukerfum
Í samræmi við tilskipunina Veita ekki mikla leiðbeiningu um t.d.– Áhættustýringu– Tryggingar– Innri reglur greiðslukerfa– Tæknilegar kröfur
Þörf á útfærslu Íslenskar aðstæður
![Page 11: Þróun greiðslukerfa - breytt umhverfi og nýjar kröfur -](https://reader035.vdocuments.mx/reader035/viewer/2022062309/568146d7550346895db40ddc/html5/thumbnails/11.jpg)
Lög um Seðlabanka ÍslandsLög um Seðlabanka Íslands
Lög nr. 36/2001 um Seðlabanka Íslands Markmið og verkefni
– Stöðugt verðlag (meginmarkmið)– Varðveisla gjaldeyrisvarsjóðs– “Stuðla að virku og öruggu fjármálakerfi, þ.m.t.
greiðslukerfi í landinu og við útlönd”– Önnur viðfangsefni
Stefnumótun og samstarf Örugg, skilvirk og hagkvæm greiðslukerfi Heimild til setningu reglna
![Page 12: Þróun greiðslukerfa - breytt umhverfi og nýjar kröfur -](https://reader035.vdocuments.mx/reader035/viewer/2022062309/568146d7550346895db40ddc/html5/thumbnails/12.jpg)
Reglur um uppgjörsreikningaReglur um uppgjörsreikninga
Reglur nr. 951/2000 um aðgang að uppgjörsreikningum í Seðlabanka Íslands– Skilgreining hugtaka– Greiðsluppgjör– Vanefnd uppgjörs– Ábyrgð og tryggingar– Stórgreiðslukerfi
Þörf á endurskoðun
![Page 13: Þróun greiðslukerfa - breytt umhverfi og nýjar kröfur -](https://reader035.vdocuments.mx/reader035/viewer/2022062309/568146d7550346895db40ddc/html5/thumbnails/13.jpg)
BreytingarBreytingar
Hvað þarf að gera og hvers vegna?– Ný hugsun: Greiðslukerfi– Áhættustýring– Ábyrgð og tryggingar
Hvaða kerfi?– Fjölgreiðslukerfi (smágreiðslukerfi)– Stórgreiðslukerfi– (Uppgjörskerfi vegna verðbréfaviðskipta)
Þróun kerfa → Kjarnareglurnar 10 Aðlögun að íslenskum aðstæðum Skýrari réttarreglur og verklagsreglur
![Page 14: Þróun greiðslukerfa - breytt umhverfi og nýjar kröfur -](https://reader035.vdocuments.mx/reader035/viewer/2022062309/568146d7550346895db40ddc/html5/thumbnails/14.jpg)
Fjölgreiðslukerfi FGMFjölgreiðslukerfi FGM
Samþykkt FGM 7.09.01– Kerfislýsing í formi reglna– Grundvöllur hönnunarvinnu RB og reglna SÍ
Breytingar á kerfislýsingu FGM 20.12.01– Fjárhæð, uppgjörstími, leiðréttingar og tryggingar
Vinna RB Samstarfshópar Reynslukeyrsla Gagnasöfnun Viðurkenning
![Page 15: Þróun greiðslukerfa - breytt umhverfi og nýjar kröfur -](https://reader035.vdocuments.mx/reader035/viewer/2022062309/568146d7550346895db40ddc/html5/thumbnails/15.jpg)
Fjölgreiðslukerfi - helstu nýmæliFjölgreiðslukerfi - helstu nýmæli
Rauntímajöfnunarstöður Samningar um hámarksstöðurVöktun og stjórnun áhættuTryggingar og laust féRekið af FGM Hugbúnaðarþjónusta RB
![Page 16: Þróun greiðslukerfa - breytt umhverfi og nýjar kröfur -](https://reader035.vdocuments.mx/reader035/viewer/2022062309/568146d7550346895db40ddc/html5/thumbnails/16.jpg)
Banki A Banki C Banki DBanki B
RB
Seðlabankinn
![Page 17: Þróun greiðslukerfa - breytt umhverfi og nýjar kröfur -](https://reader035.vdocuments.mx/reader035/viewer/2022062309/568146d7550346895db40ddc/html5/thumbnails/17.jpg)
Banki A Banki C Banki DBanki B
Seðlabankinn
Greiðslu-kerfi A
Hugbúnaðar-þjónusta
Greiðslu-kerfi B
Hugbúnaðar-þjónusta
![Page 18: Þróun greiðslukerfa - breytt umhverfi og nýjar kröfur -](https://reader035.vdocuments.mx/reader035/viewer/2022062309/568146d7550346895db40ddc/html5/thumbnails/18.jpg)
ÞátttakendurÞátttakendur
Núverandi þátttakendur• Búnaðarbanki, Íslandsbanki og Landsbanki• Samband íslenskra sparisjóða (f.h. allra sparisjóða)• Seðlabanki Íslands
Mögulegir þátttakendur (lög nr. 90/1999)• Viðskiptabankar, sparisjóðir og aðrar lánastofnanir• Fyrirtæki í verðbréfaþjónustu• Seðlabanki Íslands• Milligönguaðili• Greiðslujöfnunarstöð• Uppgjörsaðili
![Page 19: Þróun greiðslukerfa - breytt umhverfi og nýjar kröfur -](https://reader035.vdocuments.mx/reader035/viewer/2022062309/568146d7550346895db40ddc/html5/thumbnails/19.jpg)
Fjárhæð greiðslnaFjárhæð greiðslna
StórgreiðslumörkVoru 100 millj.Lækkuð í 25 milljónir 20.12.01Minni áhætta fyrir bæði kerfin
![Page 20: Þróun greiðslukerfa - breytt umhverfi og nýjar kröfur -](https://reader035.vdocuments.mx/reader035/viewer/2022062309/568146d7550346895db40ddc/html5/thumbnails/20.jpg)
Tímamark greiðslufyrirmælaTímamark greiðslufyrirmæla
Forsenda– Áhrif gjaldþrotaúrskurðar – upprakning
Tímamark– Beiðni send– Beiðni móttekin– Könnun– Staðfesting og tímasetning– Rafræn sending staðfestingar = TÍMAMARK
Afturköllun óheimil eftir staðfestingu Leiðréttingar – Augljós mistök, sýnileg mótfærsla, innan dags
![Page 21: Þróun greiðslukerfa - breytt umhverfi og nýjar kröfur -](https://reader035.vdocuments.mx/reader035/viewer/2022062309/568146d7550346895db40ddc/html5/thumbnails/21.jpg)
TeljariTeljari
Rauntímastaða gerð sýnileg Framkvæmd greiðslufyrirmæla – breytir jöfnunarstöðu – Teljari sýnir nýja jöfnunarstöðu– Teljarinn er sýnilegur
• viðkomandi þátttakendum• Seðlabankanum
Teljari– Vöktun á jöfnunarstöðu– Áhættustýring
![Page 22: Þróun greiðslukerfa - breytt umhverfi og nýjar kröfur -](https://reader035.vdocuments.mx/reader035/viewer/2022062309/568146d7550346895db40ddc/html5/thumbnails/22.jpg)
HámarksjöfnunarstaðaHámarksjöfnunarstaða
Hámark ójafnvægis í jöfnunarstöðu Byggir á samningi - dæmi– A og B semja um 500 millj.
hámarksjöfnunarstöðu– Hvor um sig má skulda hinum allt að 500 millj. – Óheimilt að fara upp fyrir hámarkið
Fjárhæðin– Reynsla– Hluti af framkvæmd áhættustýringar– Laust fé / tryggingar
![Page 23: Þróun greiðslukerfa - breytt umhverfi og nýjar kröfur -](https://reader035.vdocuments.mx/reader035/viewer/2022062309/568146d7550346895db40ddc/html5/thumbnails/23.jpg)
Umsamdar hámarksjöfnunarstöðurUmsamdar hámarksjöfnunarstöður
Banki A Banki B Banki C Banki D
Banki A 0 500 400 50
Banki B 500 0 300 50
Banki C 400 300 0 50
Banki D 50 50 50 0
![Page 24: Þróun greiðslukerfa - breytt umhverfi og nýjar kröfur -](https://reader035.vdocuments.mx/reader035/viewer/2022062309/568146d7550346895db40ddc/html5/thumbnails/24.jpg)
TryggingarTryggingar
Vegna hugsanlegs greiðslufalls við uppgjör Fjárhæð
– Að hægt sé að ljúka uppgjöri þótt sá þátttakandi sem hefur hæstu neikvæðu stöðuna sé ófær um greiðslu (5. kjr.)
– Eigi lægri en hæsta einstaka umsamin hámarksjöfnunarstaða hvers þátttakanda gagnvart öðrum þátttakendum
Seðlabankinn– Samþykkir og vistar tryggingar – Gengur að tryggingunum ef þörf er á
![Page 25: Þróun greiðslukerfa - breytt umhverfi og nýjar kröfur -](https://reader035.vdocuments.mx/reader035/viewer/2022062309/568146d7550346895db40ddc/html5/thumbnails/25.jpg)
TryggingarTryggingar
Trygging hjá SÍ
Banki A 500
Banki B 500
Banki C 400
Banki D 50
![Page 26: Þróun greiðslukerfa - breytt umhverfi og nýjar kröfur -](https://reader035.vdocuments.mx/reader035/viewer/2022062309/568146d7550346895db40ddc/html5/thumbnails/26.jpg)
JöfnunarreikningarJöfnunarreikningar
Tilgangur– Laust fé notað við áhættustýringu– Þegar stefnir í að hámarksstaða náist– Til að auka svigrúmið tímabundið– Til að hindra höfnun greiðslufyrirmæla
Milli hverra tveggja þátttakenda Ákvörðun lánastofnana
– Há trygging = lítil þörf– Lág trygging = mikil þörf
Mat og samningar lánastofnana
![Page 27: Þróun greiðslukerfa - breytt umhverfi og nýjar kröfur -](https://reader035.vdocuments.mx/reader035/viewer/2022062309/568146d7550346895db40ddc/html5/thumbnails/27.jpg)
Vöktun á jöfnunarstöðuVöktun á jöfnunarstöðu
Skylda þátttakenda– Fylgjast með innbyrðis jöfnunarstöðu gagnvart
öðrum þátttakendum eins og hún kemur fram á viðkomandi teljurum
– Tilgangur: Að koma tímanlega í veg fyrir höfnun á beiðni um framkvæmd greiðslufyrirmæla
– Sparisjóðir – innri reglur (milliganga) Innbyggðar viðvörunarbjöllur Viðbrögð: Laust fé lagt inn á JK reikning
![Page 28: Þróun greiðslukerfa - breytt umhverfi og nýjar kröfur -](https://reader035.vdocuments.mx/reader035/viewer/2022062309/568146d7550346895db40ddc/html5/thumbnails/28.jpg)
Banki A
Banki C Banki D
Banki B
Hámark: 500Staða: -650Laust fé: 150
Hámark: 50Staða: -60Laust fé: 10
Hámark: 400Staða: 50Laust fé: 0
![Page 29: Þróun greiðslukerfa - breytt umhverfi og nýjar kröfur -](https://reader035.vdocuments.mx/reader035/viewer/2022062309/568146d7550346895db40ddc/html5/thumbnails/29.jpg)
Heildarstaða Banka AHeildarstaða Banka A
Hámarksstaða (samningur)
Trygging A
Raunstaða Laust fé
Samtals
Banki B 500
500
-650 150 -500
Banki C 400 50 0 50
Banki D 50 -60 10 -50
Samtals 950 500 -660 160 500
![Page 30: Þróun greiðslukerfa - breytt umhverfi og nýjar kröfur -](https://reader035.vdocuments.mx/reader035/viewer/2022062309/568146d7550346895db40ddc/html5/thumbnails/30.jpg)
Höfnun greiðslufyrirmælaHöfnun greiðslufyrirmæla
Óheimilt að fara fram yfir hámarksjöfnunarstöðu
Höfnun greiðslufyrirmælaLokað á viðkomandi þátttakandaAlvarleg staða– Kerfisáhætta (getur lamað)– Vísbending um erfiðleika
![Page 31: Þróun greiðslukerfa - breytt umhverfi og nýjar kröfur -](https://reader035.vdocuments.mx/reader035/viewer/2022062309/568146d7550346895db40ddc/html5/thumbnails/31.jpg)
Tímasetning uppgjörsTímasetning uppgjörs
Kl. 17:00 Tekur mjög stuttan tíma (1-5 sek?) Kerfið stöðvast á meðan Uppgjör – Í gegnum stórgreiðslukerfi– Uppgjörsreikningar í Seðlabankanum– Vanefnd við uppgjör: Gengið að tryggingum
Teljari núllstilltur - byrjað upp á nýtt Vaxtareikningur að kvöldi
![Page 32: Þróun greiðslukerfa - breytt umhverfi og nýjar kröfur -](https://reader035.vdocuments.mx/reader035/viewer/2022062309/568146d7550346895db40ddc/html5/thumbnails/32.jpg)
Önnur atriðiÖnnur atriði
Kröfur um tæknilegan búnað Viðbragðsáætlanir Kynning– til starfsmanna– til viðskiptamanna
Gjaldskrá Eftirlit Upplýsingagjöf Innri reglur
![Page 33: Þróun greiðslukerfa - breytt umhverfi og nýjar kröfur -](https://reader035.vdocuments.mx/reader035/viewer/2022062309/568146d7550346895db40ddc/html5/thumbnails/33.jpg)
Viðurkenning og tilkynningViðurkenning og tilkynning
Samkvæmt tilskipun og lögum 90/1999– Tilkynning til ESA– Gildir fyrir EES
Efni viðurkenningar– Greiðslukerfi uppfylli kröfur laga 90/1999
Ferill– Umsókn greiðslukerfis– Seðlabankinn gerir tillögu– Viðskiptaráðherra tilkynnir
![Page 34: Þróun greiðslukerfa - breytt umhverfi og nýjar kröfur -](https://reader035.vdocuments.mx/reader035/viewer/2022062309/568146d7550346895db40ddc/html5/thumbnails/34.jpg)
Stórgreiðslukerfi SeðlabankansStórgreiðslukerfi Seðlabankans
Starfrækt af Seðlabanka ÍslandsRauntíma-brúttó-uppgjörskerfi (RTGS)Greiðslur 25 millj. og hærriOpið 8:45 – 18:00Reglur um uppgjörsreikninga SÍNýlegar breytingar:– Stórgreiðslumörk (úr 100m í 25m)– Afgreiðslutími (8:45 – 18:00)
![Page 35: Þróun greiðslukerfa - breytt umhverfi og nýjar kröfur -](https://reader035.vdocuments.mx/reader035/viewer/2022062309/568146d7550346895db40ddc/html5/thumbnails/35.jpg)
Breytingar á StórgreiðslukerfiBreytingar á Stórgreiðslukerfi
Þörf á áhættustýringu Gagnasöfnun Þörf þátttakenda á heimildum Ákvörðun hámarksstöðu Tryggingar Biðraðir/biðraðalosun (ekki til að byrja með) Sjálfstæði Stórgreiðslukerfisins Reglur
![Page 36: Þróun greiðslukerfa - breytt umhverfi og nýjar kröfur -](https://reader035.vdocuments.mx/reader035/viewer/2022062309/568146d7550346895db40ddc/html5/thumbnails/36.jpg)
Uppgjör verðbréfaviðskiptaUppgjör verðbréfaviðskipta
Endurskoðun á þessu ári Möguleikar:– Sjálfstætt kerfi
– Hluti Stórgreiðslukerfisins
• Sjálfstæð (bein) þátttaka
• Þátttaka f.h. fjármálafyrirtækja Tenging við erlendar uppgjörsmiðstöðvar
![Page 37: Þróun greiðslukerfa - breytt umhverfi og nýjar kröfur -](https://reader035.vdocuments.mx/reader035/viewer/2022062309/568146d7550346895db40ddc/html5/thumbnails/37.jpg)
Greiðslumiðlun á EES svæðinuGreiðslumiðlun á EES svæðinu
Þátttaka Íslands í EES samstarfi Innri markaðurinn og EES Myntbandalagið og evran “Single Payment Area” Reglugerð um evrugreiðslur Greiðslumiðlun í erlendri mynt? Aðgangur að TARGET
![Page 38: Þróun greiðslukerfa - breytt umhverfi og nýjar kröfur -](https://reader035.vdocuments.mx/reader035/viewer/2022062309/568146d7550346895db40ddc/html5/thumbnails/38.jpg)
Fyrirspurnir og umræðurFyrirspurnir og umræður