Þröstur olaf sigurjónsson viðskiptadeild
DESCRIPTION
ÍSLAND OG NORÐURLÖNDIN SAMANBURÐUR Á UNDANFARA KREPPU. Þröstur Olaf Sigurjónsson Viðskiptadeild. Hvati rannsóknar. Að bera saman undanfara fjármálakreppu Íslands og Skandinavíu Löndin áþekk samfélagslega og efnahagslega Minna en 20 ár skilja á milli áfalla - PowerPoint PPT PresentationTRANSCRIPT
FYRIRLESTRAMARAÞON HR 2011 | RU LECTURE MARATHON 2011
Þröstur Olaf SigurjónssonViðskiptadeild
ÍSLAND OG NORÐURLÖNDIN SAMANBURÐUR Á UNDANFARA KREPPU
www.hr.is2
Hvati rannsóknar
• Að bera saman undanfara fjármálakreppu Íslands og Skandinavíu
• Löndin áþekk samfélagslega og efnahagslega
• Minna en 20 ár skilja á milli áfalla
• Rannsóknarspurningin: voru áþekk viðvörunarmerki í undanfara fjármálaáffalla Skandinavíu og Íslands?
www.hr.is
Aðferð
• Valdar eru 8 breytur til að gera samanburð• Þær eru settar á sömu tímalínu• Upphafstími er þegar áhrif losunar hafta fara að segja
til sín– 1982 fyrir Skandinavíu– 1999 fyrir Ísland
3
1982Scandinavia
1999Iceland
TT-17
t
www.hr.is
Aðferð
• Valdar eru 8 breytur til að gera samanburð• Þær eru settar á sömu tímalínu• Upphafstími er þegar áhrif losunar hafta fara að segja
til sín– 1982 fyrir Skandinavíu– 1999 fyrir Ísland
4
1982Scandinavia
1999Iceland
t
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11
www.hr.is5
Samanburður á kreppum
• Kreppur fylgja áþekku mynstri (Reinhart&Rogoff, 2008)
• Það sem sem veldur kreppu kann þó að vera ólíkt• Breytingar á regluvirki leiddu til aukningar útlána
sem leiddi til eignaverðbólgu• Skandinavía fór í gegnum losun hafta og hamla
(Jonung et al, 2008) þar sem fjármálaeftirlit tóku ekki eftir nýju landslagi fjármálafyrirtækja
• Í Skandinavíu varð útlánaaukning til á mjög skömmum tíma, tók lengri tíma á Íslandi
www.hr.is6
Samanburður á kreppum
- samanlagður útlánavöxtur-
0
5
10
15
0 1 2 3 4 5 6 7 8
1 er
gru
nnur
sem
hef
stá
tímab
ili 0
Finnland Noregur Svíþjóð Ísland
www.hr.is7
Samanburður á kreppum
- atvinnuleysi-
0
2
4
6
8
10
12
14
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11
%
Finnland Noregur Svíþjóð Ísland
www.hr.is8
Samanburður á kreppum
- verðbólga -
02468
101214161820
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
% v
erðb
ólga
Finnland Noregur Svíþjóð Ísland
www.hr.is9
Samanburður á kreppum
- fasteignaverð -
100
150
200
250
300
350
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11
Vís
itala
Finnland Noregur Svíþjóð Ísland
www.hr.is10
Til umhugsunar
• Skandinavíska krísan hefur oft verið nefnd “tvíburakrísan”. Mætti kalla þessa greiningu “þríburakrísuna”, svo áþekk einkenni eru með Skandinavíu og Íslandi, en Ísland klárlega hegðaði sér verst.
• Undanfarar kreppu eru þeir sömu hjá löndunum.• Losun hafta skiptir máli en gerir ekki útslagið.• Slaki í eftirliti, spilling og veik stjórnsýsla skiptir miklu.• Aukin áhættusækni á Íslandi vegna alþjóðlegra jákvæðra
aðstæðna og “ofdirfsku”. • Afnám Glass-Steagall reglugerðar 1999 skipti máli.• Ríkisfjármál og peningamálastjórn þurfa að fara hönd í
hönd.
www.hr.iswww.hr.is
8 Mínútur búnar!
TAKK