branş analizi tarih - · pdf filemimari eserleri ile ilgili (5. soru), diğeri ön asya...

uzmanuzmanyaklaşımıyaklaşımı

tarihBranş Analizi

Öğretmen adayları için ÖSYM tarafından ilk kez düzenlenen Öğretmenlik Alan Bilgisi Testi (ÖABT) Tarih Öğretmenliği Sınavı’nda genel olarak bilgiye dayalı ve daha önce ilan edilen konu ağırlıkları doğrultusunda sorular soruldu.Öğretmenlik Alan Bilgisi Testi (ÖABT) Tarih Öğretmenliği Sınavı’nın ünitelerine ve soruların ağırlıklarına detaylı olarak baktığımızda;Tarih metodu ünitesinden dipnot ile ilgili 1 (1.soru), tarih yazıcılığı ile ilgili 1 (2.soru), tarih biliminin araştırma yöntemi ile ilgili 1 (3. soru), tarihe yardımcı bilimler ile ilgili 1 (4. soru) olmak üzere doğrudan bilgiye dayalı 4 soru soruldu. Eski Çağ Tarihi ünitesinden bilgiye dayalı 2 soru soruldu. Sorulardan biri Roma Dönemi mimari eserleri ile ilgili (5. soru), diğeri Ön Asya Devletleri ile ilgiliydi (6. soru). İslamiyet Öncesi Türk Devletleri ünitesi ile ilgili biri yoruma dayalı, diğerleri bilgi-ye dayalı olmak üzere 5 soru soruldu. İslamiyet Öncesi Türk Devletleri’nde kullanılan unvanlarla ilgili 1 soru (7. soru), İpek Yolu’na egemen olmak isteyen dev-letlerle ilgili 1 soru (8. soru), Türklerle ilgili bilgi veren devletlerin yazılı kaynakları ile ilgili 1 soru (9. soru), İslamiyet Öncesi Türkler’e ait yazıtlarla ilgili 1 soru (10. soru), Göktürklerin sosyal ve ekonomik hayatlarıyla (11. soru) ilgili 1 soru soruldu. İslam Tarihi ünitesinden Hz. Ömer Dönemi (12. soru) ve Abbasi Devleti’nin za-yıfl amasının nedenleriyle ilgili birer bilgi sorusu soruldu. (13. soru), Türk-İslam Tarihi ünitesinden Türk-İslam Devletlerinde edebiyat (14. soru) ve Büyük Selçuk-lu siyasi tarihi (15. soru) ile ilgili birer bilgi sorusu soruldu. Türkiye tarihi ile ilgili bilgiye dayalı 2 soru soruldu. Anadolu Selçuklu Dönemi’nde yapılan Miryakefa-lon Savaşı’nın sonuçları ile ilgili (16. soru) ve Anadolu Selçuklu Devleti ile Büyük Selçuklu Devleti’nin özelliklerinin karşılaştırılmasına dayanan birer soru sorul-du. (17. soru) Osmanlı tarihi ünitesinden bilgiye dayalı 7 soru soruldu. Bu sorulardan 3 tanesi Osmanlı kültür ve uygarlığı ile ilgiliydi. (18, 20, 21. sorular), 19. so-ruda Yahya Kemal Beyatlı’nın “Akıncılar” şiirinin bir dörtlüğünün hangi padişah dönemini anlattığı soruldu. 22. soru XVIII. yüzyıl ile, 23. soru XIX. yüzyılda yapı-lan Berlin Antlaşması ile 24. soru ise II. Meşrutiyet’in ilanı ile ilgilidir. Atatürk ilke ve inkılapları tarihi ünitesinden 6 soru soruldu. 25. soru Son Osmanlı Mebusan Meclisiyle 26. soru I. TBMM’deki gruplarla 27. soru kapitülasyonlarla, 28. soru Atatürk Dönemi’nde Türkiye’nin üye olduğu uluslararası örgütlerle, 29. soru Tür-kiye İktisat Kongresi ile 30. soru ise Atatürk Dönemi’nde çıkarılan dergilerle ilgilidir. Genel Dünya Tarihi ünitesinden bilgiye dayalı 6 soru soruldu. 31. soru bilim insanlarıyla ilgili, 32. soru Coğrafi Keşifl erle ilgili, 33. soru Rönesans’ın sonuçları ile ilgili, 34. soru İtalya’nın siyasi birliğini sağlaması ile ilgili, 35. soru Avrupa’da mezhep savaşları ile ilgili, 36. soru ise 1848 İhtilalleri ile ilgilidir. Çağdaş Türk ve Dünya Tarihi ünitesinden bilgiye dayalı 4 soru soruldu. 37. soru, II. Dünya Sa-vaşı Dönemi’nde Türkiye’nin başbakanları ile ilgili, 38. soru İnönü Dönemi’nde çıkarılan kanunlarla ilgili, 39. soru Basmacı Hareketi ile ilgili, 40. soru ise Baas Hareketi ile ilgilidir.

Sadettin Acar

uzmanuzmanyaklaşımıyaklaşımı

soruların konulara göre dağılımıtarih

KONU BAŞLIĞI SORU SAYISI

Tarih Metodu 4

Eski Çağ Tarihi 2

İslamiyet Öncesi Türk Devletleri 5

İslam Tarihi 2

Türk-İslam Tarihi 2

Türkiye Tarihi 2

Osmanlı Tarihi 7

Atatürk İlke ve İnkılapları Tarihi 6

Genel Dünya Tarihi 6

Çağdaş Türk ve Dünya Tarihi 4

Toplam 40

uzmanuzman 2013 KPSS

Bir eserde geçen herhangi bir söz ya da sözcükle ilgili olarak sayfa altına konulan aydınlatıcı, ek bilgiler içeren ya da kaynak belirten açıklamaya dipnot denir. Bilim-sel eserlerde savunulan görüş ve düşüncelerin doğruluğunu desteklemek, bilgile-rin kaynağını göstererek yazarın katkısını ortaya koymak, bilgilerin doğruluk ve gü-venilirliği ile ilgili okuyucuya deneyim imkânı sağlamak, ilgili konularda yazmak iste-yenlere başvuru imkânı sağlamak amacıyla dipnot kullanılır.

Bilimsel eserlerde faydalanılan kaynaklar, bir tablo veya istatistiğin düzenlenmesin-de kullanılan verilerin kaynakları dipnot koymayı gerektirir. Yazarın anlatımları ese-ri oluşturduğu için dipnot koymayı gerektirmez.

Doğru yanıt “D” seçeneğidir.

1.

I. Faydalanılan kaynaklar II. Bir tablo veya istatistiğin düzenlenmesinde kullanı-

lan verilerin kaynakları III. Yazarın anlatımları Yukarıdakilerden hangileri dipnot koymayı gerekti-

ren bir bilgidir?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I, II ve III


İnsanların olayları kaydetme ihtiyacı tarih yazıcılığını ortaya çıkarmıştır. Tarih yazı-cılığı geçmişten günümüze hikâyeci (rivayetçi), öğretici (faydacı, pragmatik), araştı-rıcı (bilimsel, neden-nasılcı) tarih yazıcılığı şeklinde gelişim göstermiştir.

Öğretici (faydacı, pragmatik), tarih yazıcılığı tarzında eser veren tarihçiler, men-sup oldukları toplumu harekete geçirerek millî birlik ve ahlakî değerleri geliştirmeyi amaçlamışlardır. Öğretici tarih yazıcılığında aynı zamanda tarihî olayları anlatarak, bundan ders çıkarılmasını sağlayarak topluma fayda sağlamak amaçlanır.

Öğretici tarih yazıcılığının ilk temsilcisi Thukydides (Tukidedes)’tir. Öğretici tarih ya-zıcılığı büyük yenilgilerin ardından ya da toplumun fi kir yönünden birlik içinde olma-dığı dönemlerde ilgi çekmiştir. Avrupa’da ve Türkiye’de XIX. yüzyıla kadar bu tarih yazıcılığı devam etmiştir


2. Tarih yazıcılığı geçmişten günümüze birçok evreler ge-çirmiştir.

Tarihî olayları anlatarak bunlardan ders çıkarılması-nı isteyen ve ahlaki değerleri geliştirmeyi amaçlayan Thukydides (Tukidides)’in öncülük yaptığı tarih yazı-cılığı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Destan yazıcılığı

B) Hikâyeci tarih yazıcılığı

C) Araştırıcı tarih yazıcılığı

D) Öğretici tarih yazıcılığı

E) Millî tarih yazıcılığı


Tarih biliminin yöntemi, tarihî olayları inceleyerek anlamak ve açıklamaktır. Tarihî olaylar değerlendirilirken sistematik bir yöntem izlenir.

Tarihî olaylar değerlendirilirken, tarih biliminin araştırma yöntemi tarama, tasnif, tah-lil, tenkit (eleştiri), terkip (sentez) aşamalarından oluşur.

Tarama (kaynak arama), tarihe kaynaklık edebilecek her türlü bilgi ve verilerin bu-lunması aşamasıdır.

Tasnif (sınıfl andırma), toplanan verilerin bir sistem dâhilinde sınıfl andırılması aşa-masıdır.

Tahlil (çözümleme), elde edilen verilerin kaynak ve bilgi yönünden yeterli olup olma-dığının kontrol edilmesi aşamasıdır.

Tenkit (eleştiri), toplanan verilerin gerçekliği ve bilgi açısından güvenilirliğinin tes-pit edildiği aşamadır.

Terkip (sentez), toplanan verilerin birleştirilerek sonuca ulaşılması aşamasıdır.

Doğru yanıt “C” seçeneğidir.

3. Tarihin yöntemi, tarihî olayları inceleyerek anlamak ve açıklamaktır. Tarihî olaylar hakkında doğru bilgi edin-mek, yaşanılan dönemden kalan orijinal belge ve bulgu-ların değerlendirilmesi ile mümkündür.

Bu değerlendirmenin yapılabilmesi için izlenmesi gereken işlemler sırasıyla aşağıdakilerden hangile-ridir?

A) Tarama, tasnif, tenkit, tahlil, terkip

B) Terkip, tahlil, tasnif, tarama, tenkit

C) Tarama, tasnif, tahlil, tenkit, terkip

D) Tasnif, tahlil, terkip, tarama, tenkit

E) Terkip, tasnif, tarama, tenkit, tahlil


Paleografi , eski yazıların okunmasını sağlayan, bu yazıları tür ve şekil açısından in-celeyen tarihe yardımcı bilim dalıdır. Ferman, kronik, anal gibi yazılı belgelerin oku-nabilmesi ve anlaşılabilmesi için tarih bilimi paleografi biliminden yararlanılır.

Epigrafi , anıtlar üzerindeki kitabeleri ve yazıları inceleyen bilim dalıdır. Tarih bilimi, kitabelerdeki bu bilgilerin okunmasında ve anlaşılmasında epigrafi biliminden ya-rarlanır.

Nümizmatik (Meskûkat), eski paraları inceleyen tarihe yardımcı bilim dalıdır. Bu pa-raların ait oldukları medeniyetlerle ilgili bilgi edinilmesinde tarih bilimine yardımcı olur. Para üzerinde yer alan yazılar, devlet, hükümdar, devletin mali gücü gibi konu-larda tarihçiye önemli ipuçları verebilir. Soruda Nevşehir ile ilgili verilen paragrafta Roma Dönemi paraları ile nümizmatik, Hacı Bektaş Veli Müzesinde yer alan yazma eserleri ile paleografi , Damat İbrahim Paşa Külliyesi yapılarında yer alan kitabeler ile epigrafi bilimine ilişkin eserlerin bulunduğu söylenebilir.

Doğru yanıt “E” seçeneğidir.

4. Arkeoloji Müzesinde yer alan Roma Dönemi paraları, Hacı Bektaş Veli Müzesinde yer alan yazma eserleri ve Damat İbrahim Paşa Külliyesi yapılarında yer alan kita-beleriyle Nevşehir, bir tarih hazineleri şehri görünümün-dedir.

Bu şehirde tarihe yardımcı,

I. Epigrafi , II. Nümizmatik, III. Paleografi bilim dallarından hangilerine ilişkin eserler bulundu-

ğu söylenebilir?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) II ve III E) I, II ve III


Zeus Sunağı MÖ II. yüzyılda Kuzey Batı Anadolu’da, Pergamon şehrinde Perga-mon Krallığı’nı yöneten Attalos hanedanı tarafından yaptırılmış, mermerden anıt-sal dinsel yapıdır. Zeus Sunağı’nın kalıntıları 1870’lerde Carl Humann tarafından Prusya’ya götürülmüştür. Zeus Sunağı günümüzde Berlin’de bulunan Pergaman Müzesinde sergilenmektedir. Zeus Sunağı günümüzde Türkiye sınırları içerisinde bulunmamaktadır. Yerebatan Sarnıcı (İstanbul), Ayasofya (İstanbul), Aspendos Ti-yatrosu (Antalya), Meryem Ana Kilisesi (İzmir) günümüzde Türkiye sınırları içerisin-de bulunmaktadır.

Doğru yanıt “A” seçeneğidir.

5. Aşağıdaki Roma Dönemi eserlerinden hangisi, gü-nümüzde Türkiye sınırları içerisinde yer almamakta-dır?

A) Zeus Sunağı

B) Yerebatan Sarnıcı

C) Ayasofya

D) Aspendos Tiyatrosu

E) Meryem Ana Kilisesi


Asurlular (MÖ 2000 - MÖ 609), Asya kökenli kavimlerle Arabistan kökenli Sami-lerin karışımından oluşan ve Yukarı Mezopotamya’da hüküm sürmüş bir Ön Asya Devleti’dir.

Asurluların ilk başkenti Ninova şehridir. Asurluların başkenti daha sonra Asur şeh-ri olmuştur.

Babil Devleti (MÖ 2100 - MÖ 539), Samilerin bir kolu olan Amurrular tarafından ku-rulmuştur. Babil Devleti’nin başkenti Babil’dir.

Hititler (MÖ 1700 - MÖ 700), Kafkaslardan Orta Anadolu’ya gelerek Kızılırmaak boylarına yerleşmişler ve MÖ 1400 yıllarında; imparatorluk hâline gelmişlerdir. Hitit-lerin başkenti Hattuşa (Hattuşaş)’dır. Hattuşa (Hattuşaş) aynı zamanda Boğazköy olarak adlandırılır.

İran uygarlığının önemli devletlerinden biri Pers İmparatorluğu’ dur. Pers İmparator-luğu’ nun başkenti Persepolis’tir.

Mezopotamya’da ilk şehir devletlerini Sümerler kurmuştur. Sümer şehir devletleri-ne “site” adı verilmiştir. Bu şehir devletleri içerisinde Ur, Uruk, Kiş, Lagaş en önem-lileridir. Uruk, Sümer şehir devletlerinden biridir. Uruk, Ön Asya’da bir devlete baş-kentlik yapmamıştır.


6. Aşağıdaki kentlerden hangisi, eski Ön Asya’da bir devlete başkentlik yapmamıştır?

A) Asur B) Babil C) Uruk D) Hattuşa E) Persepolis


Yabgu, İslamiyet öncesi Türk devletlerinde ülkenin batısını yöneten ve genellikle hü-kümdarın kardeşi olan kişinin aldığı unvandır.

Atabey, Türk - İslam devletlerinde eyaletlere melik unvanıyla gönderilen hükümdar çocuklarının eğitiminden sorumlu devlet görevlisinin kullandığı unvandır. Atabeylik kurumu ilk kez Büyük Selçuklular Dönemi’nde ortaya çıkmıştır.

Otaçı (Emçi), İslamiyet öncesi Türklerde tabip (doktor) anlamına gelir.

İnal (İnanç, Ataman), İslamiyet öncesi Türk devletlerinde tigin (şehzade) eğitmeni için kullanılan kavramdır.

Şad, devlet yönetimi konusunda tecrübe kazanmak amacıyla, boy ve oymaklara yö-netici olarak gönderilen hükümdar çocuklarının aldığı unvandır.


7. İslamiyet öncesi Orta Asya Türk devletlerinde idare-cilik ve devlet yönetimi konusunda tecrübe kazan-mak amacıyla, bağlı boy ve oymakların başına gön-derilen hakan çocuklarının aldığı unvan aşağıdaki-lerden hangisidir?

A) Yabgu B) Atabey C) Otaçı D) Şad E) İnal


Orta Asya Türk devletlerinde ticaret önemli bir ekonomik faaliyettir. Orta Asya Türk devletleri İpek Yolu’na egemen olmak amacıyla sürekli mücadele etmişlerdir. I. Gök-türk Devleti’nin en parlak dönemi Mukaan Kağan Dönemi’dir. Mukan Kağan Dö-nemi’nde ülkenin batısını yöneten İstemi Yabgu İpek Yolu’nun kontrolünü sağlamak amacıyla Ak Hunlar’a karşı Sasanilerle iş birliği yapmıştır. Göktürk - Sasani ittifakı sonucunda Ak Hun Devleti yıkılmıştır. Göktürkler ve Sasaniler Ceyhun Nehri sınır olmak üzere Ak Hun Devleti’nin topraklarını paylaşmıştır. (557)


8. Orta Asya Türk devletleri için ticaret önemli bir gelir kay-nağı olmuş, bu devletler bölgeden geçen İpek Yolu’na hâkim olmak için mücadele etmekten kaçınmamışlardır.

İpek Yolu’nun bir kısmına hâkim olmak isteyen Gök-türkler, Sasanilerle ittifak yaparak aşağıdaki devlet-lerden hangisine son vermişlerdir?

A) Uygur B) Karluk C) Akhun D) Hazar E) Sabar


İslamiyet öncesi Türkler’de yazının kullanılması geç ortaya çıktığı için, Türklerle ilgi-li bilgiler çevre uygarlıkların yazılı kaynaklarından elde edilmiştir.

Türk adından ilk kez Çin yıllıklarında bahsedilmiştir. Bizanslılar, İranlılar ve Araplar VIII. yüzyıldan itibaren Türkçe konuşan ve boylar hâlinde yaşayan topluluklara Türk adını vermişlerdir.

Türkiye adı VII. yüzyıldan itibaren Bizans kaynaklarında Orta Asya için kullanılan coğrafi bir terim olmuştur. Çin, İran, Bizans ve Arap kaynaklarında Türklerden bah-sedilmiştir. Mısır, Türklerin çevresindeki uygarlıklardan bir olmadığı için Mısır kay-naklarında Türklerden bahsedilmemiştir.


9. İslamiyet Öncesi Dönem’de Türklerin Orta Asya’daki varlığına dair ipuçları, çevre uygarlıkların yazılı kaynak-larından da elde edilmektedir.

Buna göre, eski Türkler hakkında aşağıdakilerden hangisinin kaynaklarından yararlanıldığı söylene-mez?

A) Mısır B) Çin C) Arap D) Bizans E) İran


Türk dilinin ve tarihinin en eski yazılı örnekleri Kök Türk alfabesi ile yazılmış olan ya-zıtlardır. Bu yazıtların en önemlileri Orhun Irmağı vadisindeki Orhun Yazıtları (Kök Türk Kitabeleri) ile Yenisey ve Talas bölgesindeki Yenisey Yazıtları’dır. Orhun Yazıt-larını ilk defa çözerek anlaşılır hâle gelmesini sağlayan Türkolog Danimarkalı Wil-helm Thomsen’dır. Wilhelm Thomsen 1893’te bu yazıtları okumuştur.

Orhun Yazıtları Tonyukuk (725), Kül Tigin (732) ve Bilge Kağan (735) adına dikilmiş-tir. Orhun Yazıtları, Türk devlet adamlarının millete hesap vermesi, devletin ve hal-kın karşılıklı olarak görevlerinin belirtilmesi, Türklerde devlet anlayışının kavranma-sı açısından önemlidir.

Doğru yanıt “B” seçeneğidir.

10. Eski Türk yazıtları Türkler için en önemli kültürel miras arasında yer alır.

Bu eserleri ilk defa çözerek anlaşılır hâle gelmesini sağlayan Türkolog aşağıdakilerden hangisidir?

A) V.V. Barthold

B) Wilhelm Thomsen

C) Laszlo Rasonyi

D) W. Radloff

E) Strahlenberg


İslamiyet öncesi Türklerde ilk dönemlerde temel ekonomik etkinlik hayvancılık, hâkim yaşam tarzı göçebe yaşam biçimidir. İslamiyet öncesi Türkler hayvanların ih-tiyaçlarını karşılamak amacıyla yaylak - kışlak adı verilen yarı göçebe bir yaşam tar-zına sahiptir. Göktürkler Dönemi’ne ait orak, kürek, demir sapan ve sulama kanalla-rının varlığı Göktürklerin tarımla uğraştığının göstergesidir. Göktürklerin tarımla uğ-raşması sosyal ve ekonomik yaşam biçimlerinin değiştiğinin göstergesidir.


11. Göktürkler Dönemi’ne ait orak, kürek, demir sapan gibi eşyalar bulunmuş ayrıca Yenisey vadilerine kadar uza-nan Tötö Kanalı gibi sulama kanallarına ulaşılmıştır.

Bu bilgiyle Göktürklerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisine ulaşılabilir?

A) Sosyal ve ekonomik hayat tarzlarının değiştiğine

B) Göçebe hayat tarzını sürdürdüklerine

C) Bozkır kültüründen etkilendiklerine

D) Ülke topraklarının hana ait olduğuna

E) Boylar şeklinde teşkilatlandıklarına


Hz. Ömer Dönemi’nde (634 - 644) Mısır, Suriye, Irak, İran ve Azerbaycan fethedil-di. Bu dönemde İran’ın fethini sağlamak amacıyla Basra ve Kûfe ordugâh şehirleri, Mısır’ın fethini sağlamak amacıyla Amir Bin As tarafından Kahire yakınlarında Fus-tat şehri kuruldu.

Hz. Ömer Dönemi’nde İslam Devleti’nin kurumları oluşturuldu.

Bu dönemde,

● Ülke toprakları yönetim birimlerine ayrılarak valilik sistemi kuruldu.

● Adli sistem kurularak mahkemeler oluşturuldu ve illere kadılar tayin edildi.

● Düzenli ordular ve ordugâhlar kurularak, zorunlu askerliğin ilk adımı atıldı.

● Beyt’ûl Mâl adıyla İslam devlet hazinesi sistemleştirildi.

● Vergiler sistemli hâle getirildi.

● Askerî ikta sisteminin temelleri atılarak, fethedilen toprakların verimli kullanıl-ması amaçlandı.

● Askerî posta teşkilatı kurularak, vilayetler arasında haberleşmeyi sağlamak amacıyla yollar üzerinde menziller yapıldı.

● Hz. Osman Dönemi’nde (644 - 656), Suriye Valisi Muaviye tarafından ilk İs-lam donanması kurulmuştur. Zatü’s Savâri İslam donanmasının kazandığı ilk deniz zaferidir. (655)


12. Aşağıdakilerden hangisi, Hz. Ömer Dönemi’ne ait gelişmelerden biri değildir?

A) Kadıların, illere atanması

B) Arabistan’dan getirilen Müslümanların; Basra, Kûfe ve Fustat gibi yeni kurulan şehirlere yerleşti-rilmesi

C) Vilayetler arasında haberleşmeyi sağlamak için yollar üzerinde menziller yapılması

D) Zorunlu askerliğe ilk adımın atılması

E) İlk İslam donanmasının oluşturulması


Abbasi Devleti (750 - 1258), Horasan’da Türk asıllı Ebu Müslim’in başlattığı bir ayaklanma sonucunda Emevi Devleti’ni yıkması ve Kûfe’de Ebul Abbas’ı halife ilan etmesiyle kuruldu. Abbasilerin en parlak dönemi Harun Re-şid Dönemi’dir. Harun Reşid’den sonra Emin, Memun ve Mutasım halife olmuştur. Emeviler Dönemi’nde Arap-larla sürekli savaşan Türkler, Abbasiler Dönemi’nde İslamiyet’i benimsemeye başladılar. Türklerin Abbasiler Dö-nemi’nde İslamiyet’i benimsemesinde Abbasilerin Emeviler gibi Arap milliyetçiliği yapmaması, Türkler ve Arap ol-mayan Müslümanlara iyi davranması etkili olmuştur.

Abbasi Devleti’nin siyasi birliği IX. yüzyılın ortalarında çözülmeye başladı.

Abbasi Devleti’nin bu duruma düşmesinde,

● Şii Büveyhoğulları ile Fatimilerin baskısı

● Bizans’ın (Doğu Roma) Güney Anadolu’da üstünlüğü ele geçirmesi

● Mezhep çatışmalarının (Şii - Sünni) gruplaşmalara neden olması

● Abbasi sınırları içerisinde İdrisiler, Ağlebîler, Zahirîler, Tahiriler, Tolunoğulları, İhşidîler, Samanoğulları, Büveyhoğulları gibi devletlerin bağımsızlığını ilan etmesi etkili olmuştur.

Abbasi Devleti’nin topraklarında kurulan devletlerden biri olan Büveyhoğulları 945 yılında Bağdat’ı işgal ede-rek halifeyi baskı altına aldı. Gazneli hükümdarı Mahmut, Abbasi halifesini Büveyhoğulları’nın baskısından kurtararak, halifeden “sultan” unvanını aldı. 1055’te Bağdat’a giren Büyük Selçuklu hükümdarı Tuğrul Bey, Büveyhoğulları’na son vererek, Abbasi halifesini bu baskıdan tamamen kurtardı. Abbasi halifesi bu olaydan son-ra siyasi yetkilerini Büyük Selçuklu hükümdarı Tuğrul Bey’e devretti.

Bu olaydan sonra Abbasiler varlıklarını 250 yıl kadar sürdürse de siyasi ve askerî açıdan etkili olamadılar. Ab-basiler halifeliği ellerinde bulundurdukları ve Arap olmayan Müslümanlara da eşit davrandıkları için İslam dün-yasında saygı ve ilgi gördüler. 1258’de İlhanlı Hükümdarı Hülâgu Han Bağdat’ı ele geçirerek Abbasi Devleti’ne son verdi.

Mevâli, İslamiyet’i kabul etmiş Arap olmayan Müslümanlar için kullanılan bir kavramdır. Emeviler, Arap milliyet-çiliği politikası izlemiş ve Arap olmayan Müslümanlara (mevâli) kötü davranmıştır. Abbasiler, bu politikayı değiş-tirmiş ve Arap olmayan Müslümanlara (mevâli) eşit ve hoşgörülü davranmıştır. Abbasi Devlet’inde mevali politi-

kasının tekrar uygulanması söz konusu olmamıştır. Abbasi Devleti’nin zayıfl amasında bu politika etkili olmuştur.


13. Zamanla gerileyerek hâkimiyeti sadece Bağdat ve çevresiyle sınırlı kalan, İslam dünyasının liderliğini daha çok manevi alanda temsil ederek sembolik bir kimliğe dönüşen Abbasilerin, bu duruma düşmesin-de aşağıdakilerden hangisi etkili olmamıştır?

A) Şii Büveyhoğulları ile Fatımilerin baskıları

B) Bizans’ın Güney Anadolu’da üstünlüğü ele geçirmesi

C) Mezhep tartışmalarının, gruplaşmalara sebep olması

D) Tekrar uygulanmaya çalışılan mevali politikasının ayrılıkçılığı körüklemesi

E) İdrisîler, Ağlebîler ve Zahirîler gibi devletlerin bağım-sızlığını ilan etmesi


Gazneliler’in en parlak dönemi Gazneli Mahmut Dönemi’dir. Gazneli Mahmut Şii Büveyhoğullarına karşı Abbasi halifesinin koruyuculuğunu üstlenmiştir. Abbasi hali-fesi Gazneli Mahmut’a “Sultan” unvanını vermiştir. Gazneli Mahmut Hindistan’a se-ferler düzenleyerek, İslamiyet’in Hindistan’da yayılmasını sağlamıştır. Gazneli Mah-mut ilme ve sanata önem vermiştir. Sultan Mahmut adına birçok eser yazılmış ve kendisine sunulmuştur.

Firdevsî tarafından yazılan Şehnâme, Sultan Mahmut’a sunulmuştur.Doğru yanıt “B” seçeneğidir.

14. İran-Fars edebiyatının ünlü ismi Firdevsî’nin meşhur eseri Şehname, aşağıdaki Türk hükümdarlarından hangisine sunulmuştur?

A) Karahanlı Hükümdarı Satuk Buğra Han

B) Gazneli Sultan Mahmut

C) Büyük Selçuklu Sultanı Melikşah

D) Gazneli Sultan Mesut

E) Karahanlı Hükümdarı Bilge Kül Kadir Han


1040 Dandanakan zaferi sonucunda Tuğrul Bey, Büyük Selçuklu hükümdarı oldu. Tuğrul Bey Dönemi’nde Batı İran ve Azerbaycan fethedilmiştir. Tuğrul Bey Döne-minde aynı zamanda Anadolu’ya düzenli akınlar başlatıldı. Bunun sonucunda Bü-yük Selçuklular ile Bizans İmparatorluğu arasında 1048 Pasinler Savaşı yapıldı. Pa-sinler Savaşı, Büyük Selçuklular ile Bizans İmparatorluğu arasında yapılan ilk sa-vaştır. Tuğrul Bey’in 1063’te ölümünden sonra Alp Arslan Selçuklu sultanı oldu. Alp Arslan Dönemi’nde 1064’te Ani şehri fethedilmiştir. Ani şehri, Hristiyan âleminin kut-sal yerlerinden biri olduğu için, bu fetih İslam dünyasında büyük sevinçle karşılan-mış Abbasi halifesi Kaim bi - Emrillah, Alp Arslan’a “Ebül Feth” lakabını vermiştir.


15.

I. Batı İran ve Azerbaycan’ın alınması, II. Ani şehrinin fethi, III. Pasinler Savaşı Yukarıdaki olaylardan hangileri, Büyük Selçuklu

Devleti hükümdarı Tuğrul Bey Dönemi’nde meydana gelmiştir?

A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III D) II ve III E) I, II ve III


II. Kılıç Arslan Dönemi’nin en önemli gelişmesi 1176 Miryakefalon Savaşı’dır.

Miryakefalon Savaşı sonucunda;

● Anadolu’nun “Türk yurdu” olduğu ispatlandı.

● Bizans İmparatorluğunun Anadolu’yu Türklerden geri alma ümidi ortadan kalktı.

● Bizan İmparatorluğu savunmaya geçti.

● Anadolu Selçuklu Devleti’nin Türk ve İslam dünyasında önemi arttı.

● Bu savaştan sonra Anadolu Selçukluları Eskişehir ve Kütahya’yı fethetti.

● Anadolu Selçuklu topraklarında I. Haçlı Seferi sonucunda ortaya çıkan karı-şıklıklar sona erdi.

● Bu savaş aynı zamanda II. Haçlı Seferi’nin düzenlenmesine neden olmuştur.

Anadolu’ya yoğun bir Türk göçünün gerçekleşmesi Malazgirt Savaşı’ndan sonra ol-muştur. (1071) Miryakefalon Savaşı’nın sonucunda böyle bir gelişme olmamıştır.


16. Anadolu Selçukluları Sultanı II. Kılıçarslan, 1176’da Mir-yakefalon Savaşı’nda Bizans ordusunu ağır bir yenilgiye uğratmıştır.

Aşağıdakilerden hangisi, bu savaşın bir sonucu de-ğildir?

A) Bizans’ın Anadolu’yu Türklerden geri alma ümidi kırılmıştır.

B) Bizans savunmaya çekilmiştir.

C) Türkler yeni fetihlerde bulunmuştur.

D) I. Haçlı Seferi’nden sonra başlayan karışıklık dev-ri sona ermiştir.

E) Anadolu’ya daha yoğun bir Türk göçü gerçekleş-miştir.


Tarihte kurulan Türk devletleri kendisinden önce kurulan Türk devletlerini pek çok konuda örnek almıştır. Anadolu Selçuklu Devleti birçok alanda Büyük Selçuklu Devleti’ni örnek almıştır. Anadolu Selçuklu Devleti ile Büyük Selçuklu Devleti ara-sında devlet yönetimi konusunda benzer özellikler vardır. Ülke topraklarının hüküm-dar ailesinin ortak malı kabul edilmesine dayanan veraset anlayışı, hükümdarın gö-rev ve yetkileri, hükümdarlık alametleri, merkez, toprak ve eyalet yönetimi anlayışı, askerî teşkilat her iki devlette de temel olarak aynı şekildedir.

Anadolu Selçuklu hükümdarları, Büyük Selçuklu hükümdarlarından farklı olarak Farsça unvanlar (keykubat, keykavus, keyhüsrev) kullanmışlardır.


17. Aşağıdakilerden hangisi, Anadolu Selçuklu Devleti ile Büyük Selçuklu Devleti arasındaki ortak özellik-lerden biri değildir?

A) Ülkenin, hanedanın ortak malı kabul edilmesi

B) Hükümdarlık alameti olarak hutbe okutmaları

C) Şehzadelerin, melik unvanıyla eyaletlerde görev yapması

D) Hükümdarlarının Farsça unvanlar alması

E) Hassa birliklerinin oluşturulması


Osmanlı Devletin’de Kapıkulu teşkilatı I. Murat Dönemi’nde kurulmuştur. Kapıkulu ordusu piyadeler ve süvariler olmak üzere ikiye ayrılırdı.

Kapıkulu piyadeleri; acemi oğlanlar ocağı, yeniçeri ocağı, cebeci ocağı, topçu oca-ğı, top arabacıları ocağı, humbaracılar ocağı, lağımcılar ocağı, bostancılar sınıfl a-rından oluşurdu. Kapıkulu süvarileri; sipahiler (sipah), silahtarlar, sağ ve sol ulufeci-ler, sağ ve sol garipler sınıfl arından oluşurdu.

Bostancılar, saray ve köşklerin korunmasıyla görevli askerlerdir.

Humbaracılar, el bombası (havan), top mermisi yapan ve kullanan askerî sınıftır.

Cebeci, silahların yapım, onarım ve korunmasıyla görevli askerî sınıftır.

Sipah (sipahiler), savaş sırasında silahtarlarıyla birlikte padişahın çadırını koruyan askerî sınıftır.


18. Osmanlı ordusunda görevli Kapıkulu askerî birlikleri ve görevleriyle ilgili,

I. Bostancı − Saray hizmetlisi II. Humbaracı − Bir çeşit topçu sınıfı III. Cebeci − Silah ve mühimmat sorumlusu IV. Sipah − Saray mutfağı görevlisi eşleştirmelerinden hangileri yanlıştır?

A) I ve II B) Yalnız II C) Yalnız IV D) II ve III E) I, II ve III


Yahya Kemal Beyatlı’nın “Akıncılar” şiirindeki bu dörtlükte Kanuni Sultan Süley-man Dönemi’nde Avrupa’da yapılan fetihler anlatılmaktadır. Kanuni Sultan Süley-man Döneminde Mohaç Meydan Savaşı, Viyana’nın kuşatılması gibi gelişmeler an-latılmaktadır.


19. Bin atlı akınlarda çocuklar gibi şendik

Bin atlı o gün dev gibi bir orduyu yendik

Ak tolgalı beylerbeyi haykırdı ilerle!

Bir yaz günü geçtik Tuna’dan kafi lelerle.

Yahya Kemal Beyatlı’nın bu dörtlüğünde anlatılanla-rın, aşağıdaki hangi padişah döneminde gerçekleşti-ği söylenebilir?

A) Yıldırım Bayezit

B) Kanuni Sultan Süleyman

C) Yavuz Sultan Selim

D) III. Ahmet

E) V. Mehmet


Osmanlı Devleti’nde ekonominin temel kaynağı topraktır. Osmanlı Devleti’nde ekile-bilen toprakların büyük çoğunluğu devlete aittir. Devlete ait olan topraklara mirî ara-zi denirdi. Mirî araziler çeşitli amaçlar doğrultusunda bölümlere ayrılır ve bu araziler-de tımar sistemi (mukataa topraklar hariç) uygulanırdı. Tımar sistemi çerçevesinde ekilip, biçilmesi ve işlenmesi amacıyla reayaya (halk) bırakılan bu araziler çift veya çiftlik adı verilen bölümlere ayrılırdı. Çift ya da çiftlik 50 ile 150 dönüm arasında olan ve bir çift öküzle bir yılda işlenebilecek arazidir. Çiftliğin işletme hakkını alan reaya bunun karşılığında Çift vergisi (Resmi Çift) adı verilen bir arazi vergisi ve öşür adıy-la ürün vergisi verirdi.


20. Osmanlılarda timar sistemi çerçevesinde kullanılan çift veya çiftlik ifadesi ile aşağıdakilerden hangisi kastedilmektedir?

A) Bir çift öküzle bir yılda işlenebilecek arazi

B) İki kişinin ortaklaşa kullandığı arazi

C) Sadece evli çiftlere verilen arazi

D) Tarımsal üretim ile birlikte hayvancılık da yapılan arazi

E) İki yıllığına işlenmek üzere verilen arazi


Osmanlı Devletin’de fethedilen yerlerde uygulanacak idari teşkilat ve sistem çerçe-vesinde nüfus, arazi ve emlakın tespit ve kaydedilmesi işlemine tahrir, bu bilgilerin kaydedildiği defterlere de tapu tahrir defterleri denir. Bu tahrirler idari, mali ve as-kerî konuları kapsamaktadır. Tahrir işlemi merkezî bürokraside Nişancı tarafından gerçekleştirilirdi. Eyaletlerde tahrir işlemini gerçekleştiren il-yazıcı, tahrir emini, vila-yet kâtibi, mübaşir, muharrir denirdi. Mufassal, tahrirde tutulan ve ilyazıcısının eliyle merkeze götürülen defterdir. İcmal (mücmel), mufassal defterinin kısaltılmış hâlidir. Avarız olağanüstü hâllerde alınan vergidir. Bu vergi yükümlülerinin kaydedildiği def-terlere Avarız Defterleri denir. Cizye, gayrimüslimlerin ödediği vergidir. Cizye vergi-sinin tahsili için tutulan defterler Cizye defterleridir. Şeriye Sicili, Osmanlı’da mah-keme kararlarının kaydedildiği defterlerdir. Şeriye Sicili tahrir sonucunda hazırlanan defterler arasında yer almaz.


21. Osmanlı Klasik Dönemi’nde yapılan tahrirler; idari, mali ve askerî konuları kapsamaktaydı.

Aşağıdakilerden hangisi, tahrirler sonucunda hazır-lanan defterler arasında yer almaz?

A) Mufassal B) Cizye C) İcmal D) Şeriye Sicili E) Avarız


Osmanlı Devleti Lale Devrinde (1718 - 1730) Avrupalı devletleri yakından tanımak amacıyla Paris, Viyana, Varşova, Moskova gibi önemli başkentlere ilk kez geçici el-çiler gönderdi. Bu elçilerin en önemli görevleri Avrupa’da meydana gelen siyasi, sosyal, kültürel ve bilimsel gelişmeleri yakından izlemek ve bu konularda kendi ül-kelerine bilgi aktarımında bulunmaktır. Bu elçilerin siyasi ve kültürel gözlemleri daha sonra Osmanlı Devleti’nde yapılan Islahat hareketlerinde etkili oldu. Yirmisekiz Çe-lebi Mehmet Efendi (1720 - 1721) Paris’e elçi olarak gönderilmiştir. Yirmisekiz Çe-lebi Mehmet Efendi, Paris izlenimlerini Sefaretname adlı eserinde topladı. Bu eser Osmanlı Devleti’nin Batı’ya açılan ilk penceresi olarak değerlendirilir.


22. 1720-1721 yılları arasında Paris’te görev yapan Osmanlı sefi ridir. Sefaretnamesi, bir Osmanlı sefi rinin Avrupa’da neler olup bittiğini anlama gayretine yönelik ilk metinler arasında gösterilmektedir. Dönüşünde beraberinde ge-tirdiği bilgiler, daha sonra “Lale Devri” diye anılacak dö-nemde etkili olmuştur. Özellikle bu dönemde İstanbul’da inşa edilen saraylar, kendisinin Paris’ten getirdiği saray gravürleri ve krokilerine dayanılarak yapılmıştır.

Yukarıda hakkında bilgiler verilen Osmanlı sefi ri kimdir?

A) Yirmisekiz Çelebi Mehmet Efendi

B) Ebubekir Ratip Efendi

C) Yusuf Agâh Efendi

D) Mehmet Sait Galip Efendi

E) Ahmet Rasim Efendi


1877 - 1878 Osmanlı - Rus Savaşı (93 Harbi) sonucunda Ayastefanos (Yeşilköy) Antlaşması imzalandı. (1878) Bu antlaşma ile Rusya Osmanlı toprakları üzerindeki çıkarlarını büyük ölçüde gerçekleştirdi. Rusya’nın Balkanlarda güçlenmesinden ra-hatsız olan Avrupa devletleri antlaşma şartlarının yeniden gözden geçirilmesi için Berlin’de bir konferans düzenlediler. Berlin Konferansı’na Osmanlı Devleti, Rusya, Avusturya, Fransa, İtalya, Almanya ve İngiltere katıldı. Konferans sonucunda Ayas-tefanos Antlaşması’nı ortadan kaldıran Berlin Antlaşması imzalandı. (1878)

Berlin Antlaşması’na göre;

● Bulgaristan’ın üçe ayrılarak, asıl Bulgaristan’ın Osmanlı Devleti’ne bağlı bir prenslik olması, Doğu Rumeli’nin özerk olması ve Makedonya’nın Islahat ya-pılması şartıyla Osmanlı Deletine bırakılması kararlaştırıldı.

● Kars, Ardahan ve Batum Rusya’ya; Doğubeyazıt Osmanlı Devleti’ne bırakı-lacak

● Sırbistan Karadağ ve Romanya bağımsız olacak

● Bosna - Hersek Osmanlı toprağı sayılacak, ancak yönetimi geçici olarak Avusturya’ya bırakılacak

● Girit ve Ermenilerin oturdukları yerde ıslahatlar yapılacaktı.

Berlin Antlaşması’nda Boğazların İngiltere ve Fransa tarafından oluşturulan bir ko-misyonun yönetimine bırakılmasıyla ilgili bir madde yoktur.


23. Aşağıdakilerden hangisi, 1878 Berlin Antlaşması’nın hükümlerinden biri değildir?

A) Bulgaristan’ın, Osmanlı Devleti’ne vergi bağı ile bağ-lı prenslik hâline gelmesi

B) Boğazların güvenliği ve denetiminin, İngiltere ve Fransa tarafından oluşturulan ortak bir komisyon ta-rafından sağlanması

C) Sırbistan, Karadağ ve Romanya’nın bağımsızlıkları-nı elde etmesi

D) Osmanlı Devleti’nin, Kars, Ardahan ve Batum’u Rusya’ya terk etmesi

E) Bosna-Hersek’in geçici olarak Avusturya’nın işgal ve idaresine bırakılması


II. Abdûlhamit 1877 - 1878 Osmanlı - Rus Savaşı’nı (93 Harbi) bahane ederek anayasanın kendisine verdiği yetkiyi kullanarak Meclisi kapattı. Böylece Osman-lı Devleti’nde II. Abdülhamit’in baskıcı ve otoriter yönetimi (İstibdat Dönemi) ortaya çıktı. Bu dönemde Meşrutiyet yanlısı aydınlar harekete geçerek 1889’da İttihat ve Terakki Cemiyeti’ni kurdur. İttihat ve Terakki Cemiyeti’nin amacı anayasanın yürür-lüğe girmesini sağlayarak meclisi açmak ve meşrutiyet yönetimine geçilmesini sağ-lamaktır. Rus çarı ile İngiltere kralının 1908’de Reval Görüşmeleri’ni yapması üze-rine İttihat ve Terakki Cemiyeti ayaklandı. II. Abdülhamit ayaklanmanın bütün ül-keye yayılmasını engellemek amacıyla anayasayı yeniden yürürlüğe koydu ve II. Meşrutiyet’i ilan etti. ( 24 Temmuz 1908)

1908 Reval görüşmeleri, İttihat ve Terakki Cemiyetinin meşrutiyet talebiyle hareke-te geçmesinde etkili olmuştur.


24. İttihat ve Terakki Cemiyetini, meşrutiyetin yeniden ilanı konusunda harekete geçiren olay aşağıdakilerden han-gisidir?

A) V. Murat’ın yeniden tahta çıkarılmak istenmesi

B) Balkan sorunu için Tersane Konferansı’nın toplan-ması

C) Selânik Merkez Komutanı Nâzım Bey’in öldürülmesi

D) Paris Sözleşmesi’nin imzalanması

E) Rus çarının, Reval’de İngiltere kralıyla görüşmesi


Amasya Görüşmeleri sonucunda Mebusan Meclisinin açılması kararlaştırıldı. Mus-tafa Kemalin Meclis’in Anadolu’da bir şehirde açılması talebi İstanbul Hükümeti ta-rafından reddedildi. Mebusan Meclisinin İstanbul’da açılması kararlaştırıldı.

Bunun sonucunda seçimler yapıldı. Mustafa Kemal, Son Osmanlı Mebusan Meclisi’ne Erzurum’dan milletvekili seçilmiştir.


25. Son Osmanlı Mebusan Meclisi seçimlerine katılan Mustafa Kemal, aşağıdaki illerin hangisinden millet-vekili seçilmiştir?

A) Sivas B) Selânik C) Erzurum D) Ankara E) İzmir


I. TBMM’de Kurtuluş Savaşı’nı kazanmak temel öncelik olduğu için siyasi partilerin kurulmasına izin verilmemiştir. I. TBMM’de milletvekilleri arasındaki görüş ayrılıkla-rından dolayı bazı gruplar ortaya çıkmıştır.

I. TBMM’de; Tesanûd, İstiklal, Islahat, Halk Zümresi, Müdafa-i Hukuk gibi gruplar or-taya çıkmıştır. Hizb-i cedit I. TBMM’de ortaya çıkan gruplardan biri değildir. Hizb-i Cedit, İttihat ve Terakki Partisi içerisinden çıkan ve partinin muhafazakar kanadını temsil eden bir oluşumdur.


26. Aşağıdakilerden hangisi, I. TBMM’de oluşan siyasal düşünce gruplarından biri değildir?

A) İstiklal Grubu

B) Tesanüt Grubu

C) Hizb-i Cedit

D) Halk Zümresi

E) Islahat Grubu


Osmanlı Devleti 1774 Küçük Kaynarca Antlaşmasıyla Çarlık Rusya’ya kapitülasyon-lar vermiştir. I. İnönü Savaşından sonra TBMM ile Sovyet Rusya arasında Mosko-va Antlaşması, 16 Mart 1921’de imzalandı. Moskova Antlaşması’yla Sovyet Rusya kapitülasyonların kaldırılmasını kabul eden ilk devlet olmuştur. 24 Temmuz 1923’te imzalanan Lozan Barış Antlaşması’yla Avrupa devletlerinin tamamı kapitülasyonla-rın kaldırılmasını kabul etmiştir.


27. Lozan Antlaşması’ndan önce kapitülasyonların kal-dırılmasını kabul eden ülke aşağıdakilerden hangisi-dir?

A) Sovyet Rusya

B) İngiltere

C) Fransa

D) İtalya

E) Almanya


Atatürk Döneminde Türkiye dış politikada “Yurtta barış dünyada barış” ilkesi doğrul-tusunda hareket etmiştir. Bunun sonucunda Türkiye dünya barışına katkıda bulun-mak amacıyla uluslararası örgütlere üye olmuştur. Bu çerçevede Türkiye 1928’de Kellogg-Briand Paktı’na, 1932’ de Milletler Cemiyetine, 1934’te Balkan Antantı’na üye olmuştur.


28. Atatürk, “İnsan mensup olduğu milletin varlığını ve saa-detini düşündüğü kadar bütün cihan milletlerinin huzur ve refahını düşünmeli ve kendi milletinin saadetine ne kadar kıymet veriyorsa bütün dünya milletinin saadetine hizmet etmeye de elinden geldiği kadar çalışmalıdır.” de-miştir.

Atatürk’ün bu ifadesiyle Türkiye’nin,

I. Kellogg-Briand Paktı’na katılması, II. Balkan Antantı’nın oluşumunda etkin rol oynaması, III. Milletler Cemiyetine üye olması gelişmelerinden hangileri ilişkilendirilebilir?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) II ve III E) I, II ve III


17 şubat 1923’te çiftçi, sanayici, tüccar, işçi kesiminden temsilcilerin bir araya gel-mesiyle İzmir’de düzenlenen Türkiye İktisat Kongresinde, ülkenin başta ekonomi olmak üzere sosyal ve siyasi problemleri tartışılmıştır. Türkiye İktisat Kongresi’nde millî ekonomi ilkesi ve Mısakı iktisadi kabul edildi.Türkiye İktisat Kongresinde;

● Küçük işletmelerin yerine büyük işletmelerin kurulması, ● Ham maddesi yurt içinde bulunan sanayi dallarının kurulması, ● Yabancıların kurduğu tekellerden kaçınılması, ● Özel sektör tarafından kurulamayan işletmelerin devlet tarafından kurulması, ● Sanayiciyi özendirmek ve girişimciye kredi sağlamak amacıyla bankalar ku-rulması,

● Yerli sanayiyi koruyucu önlemler alınması, ● Demir yolu yapımına ağırlık verilmesi, ● Tarımın ilkel yöntemlerden kurtarılması, aşar vergisinin kaldırılması, ● Hava ve deniz taşımacılığının geliştirilmesi, ● Borsaların millîleştirilmesi, kredi kurumlarının yeniden düzenlenmesi, ● Vergi sisteminin yeniden düzenlenmesi, ● Kapitülasyonların kaldırılması kararları alınmıştır.

Türkiye iktisat Kongresi’nde tarım dışındaki işçiler için günlük çalışma süresinin 8 saat olması kararı alınmamıştır.


29. Türkiye İktisat Kongresi’nde ulusal ve tam bağımsız bir ekonomiyi esas alan öneriler ön plana çıkmıştır.

İktisat Kongresi’nde yapılan aşağıdaki önerilerden hangisinin bu doğrultuda olduğu söylenemez?

A) Kambiyo merkezleri ile tahvil borsalarının millîleştirilmesi

B) Tarım dışındaki işçiler için günlük çalışma süresinin 8 saat olması

C) Yerli sanayiyi koruyucu önlemler alınması

D) Kendi limanlarımızda bayrağımızı taşıyan gemilerin ticaret yapması

E) Tekel hakkı tanınmış yabancı sermayenin kaldırıl-ması


Kadro dergisi 1932’de Yakup Kadri Karaosmanoğlu, Şevket Süreyya Aydemir, Ve-dat Nedim Tör, Burhan Asaf Belge,İsmail Hüsrev Tökin tarafından çıkarılmaya baş-lanan bir dergidir. Kadro dergisinin amacı, inkılapları topluma benimsetmek ve Ke-malist bir ideoloji oluşturmaktır. Kadro dergisi aynı zamanda devletçiliği savunmuş-tur. Kadro dergisi Kemalizm’in özünü değiştirmekle suçlanmış ve CHP içerisinden pek çok kişi dergiye tepki göstermiştir. 1935’te Kadro dergisi kapatılmıştır.


30. Atatürk Dönemi’nde devletçiliği savunmak amacıyla çıkarılan Yakup Kadri Karaosmanoğlu’nun sahibi ol-duğu dergi aşağıdakilerden hangisidir?

A) Çığır

B) Yeni Adam

C) Fikir Hareketleri

D) Kooperatif

E) Kadro


Roger Bacon, İngiliz fi lozof ve devlet adamıdır. Bacon, bilimsel çalışmalarda de-ney ve gözlemi ön plana çıkaran bir düşünceyi savunmuştur. Bacon, bilimin insan-ları aydınlatma ve geliştirme işlevini öne çıkartmış, bilimin doğanın özüne yönel-mesi gerektiğini savunmuştur. Roger Bacon, doğayı deney ve gözlemle kavrama-ya çalışmıştır. “Denemeler, Bilimin İlerlemesi, Yeni Atlantis, Büyük Yeni Düzen Ro-ger” Bacon’a ait bazı eserlerdir.


31.

● Ortaçağ Batı dünyasının yetiştirdiği en önemli bilim adamlarından biridir.

● Güvenilir bilgiye ancak akıl ve deney yoluyla ula-şabileceğini savunmuştur.

● Kurduğu laboratuvar ile deney yönteminin yaygın-laşmasında etkili olmuştur.

Sözü edilen bu ünlü bilim adamı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Albertus Magnus

B) Thomas Aquinas

C) Desiderius Erasmus

D) Roger Bacon

E) Robert Brosseteste


Coğrafi Keşifl er çerçevesinde Ümit Burnu’nu keşfeden ilk kâşif Bartholomeus Diaz’dır. Daha sonra Vasco de Gama Ümit Burnu’nu aşarak Hindistan’a ulaşmış ve Hint deniz yolunu keşfetmiştir.

Dolayısıyla Bartholomeus Diaz ve Vasco de Gama Ümit Burnu’nun keşfi ne yönelik ilk başarılı seferleri gerçekleştiren kâşifl erdir.

Magellan ve Del Kano, dünyanın çevresini dolaşıp, dünyanın yuvarlak olduğunu is-patlamışlardır.

Kristof Kolomb ve Amarico Vespuci, Amerika kıtasını keşfetmişlerdir.Doğru yanıt “A” seçeneğidir.

32. Coğrafi Keşifl er içerisinde Ümit Burnu’nun keşfi ne yönelik ilk başarılı seferleri gerçekleştiren kâşifl er, aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir?

A) Bartholomeus Diaz - Vasco de Gama

B) Magellan - Del Kano

C) Kristof Kolomb - Americo Vespuci

D) Vasco de Gama - Del Kano

E) Magellan - Kristof Kolomb


Rönesans, XV. ve XVI. yüzyıllarda Avrupa ülkelerinde görülen bilim, güzel sanatlar ve edebiyat alanındaki gelişmelerin tümünü ifade eden ve yeniden doğuş anlamına gelen bir kavramdır.

Rönesans sonucunda;

● Avrupa’da resim, heykel, edebiyat ve mimari alanlarında gelişme sağlandı.

● Eski eserler ve İncil Latinceden Avrupa dillerine çevrilerek okunduğu için kili-seye ve din adamlarına duyulan güven sarsıldı.

● Reform hareketlerine zemin hazırlandı.

● Skolastik düşünce yıkılarak, yerini deney ve gözleme dayalı pozitif düşünce-ye bıraktı.

● Pozitif ve özgür düşünce, bilim alanında yeni buluşların ortaya çıkmasını sağ-ladı.

Roma İmparatorluğu’nun 395’te ikiye ayrılmasıyla Katolik ve Ortodoks kiliseleri or-taya çıkmıştır. Haçlı Seferleri sonucunda Katolik ve Ortodoks kiliseleri kesin olarak birbirinden ayrılmıştır.


33. Aşağıdaki gelişmelerden hangisi Rönesans’ın so-nuçları arasında gösterilemez?

A) Skolastik düşüncenin yıkılması

B) Katolik ve Ortodoks kiliselerinin kesin olarak ayrıl-ması

C) Deney ve gözleme dayalı pozitif düşüncenin ivme kazanması

D) Avrupa’da resim, heykel, edebiyat ve mimaride üst düzey gelişme gösterilmesi

E) Reform hareketlerine zemin hazırlaması


İtalya 1870’de ulusal birliğini sağlamıştır. İtalya’nın ulusal birliğini sağlamak ama-cıyla ilk çalışmalar 1807’de kurulan Corbonari örgütü tarafından gerçekleştirilmiş-tir. İtalya’nın birliğini sağlayan hareketin öncüleri Giuseppe Mazzini ve Giusseppe Garibaldi’dir.

İlluminati, 1776’da kurulan bir cemiyettir. Aydınlanma Çağı’nın bir kolu olarak öz-gür düşünceyi temel alan üyelerden oluşan bu topluluk, masonluğu model almış-tır. Fransiskinler, XIII. yüzyılın başlarında Assisili Aziz Francesco’nun kurduğu Hris-tiyan tarikatıdır.

Cizvitler, Reform hareketlerinden sonra Katolik mezhebini korumak ve yaymak için kurulan bir tarikattır.

Kara Gömlekliler, I. Dünya Savaşı’ndan sonra İtalya’da faşistlerin iktidara gelmesi-ni sağlayan harekettir.


34. İtalya’da ulusal birliğin kurulması için ilk çalışmala-rı gerçekleştiren, 1807’de kurulmuş gizli örgüt aşağı-dakilerden hangisidir?

A) İlluminati

B) Cizvitler

C) Fransiskenler

D) Kara Gömlekliler

E) Carbonari


XVI. yüzyılda Almanya’da Luther tarafından başlatılan Reform hareketleri sonucun-da Protestanlık mezhepi ortaya çıktı. Almanya’da Katolik - Protestan mezhebi mü-cadelesi sonucunda 1555’te imzalanan Ogsburg Antlaşması’yla Almanya’ da Pro-testanlık mezhepi resmen tanındı. Luther’in fi kirleri sonucunda Avrupa’da yeni mez-hepler ortaya çıktı.

Fransa’da Kalvenizm, İngiltere’de Anglikanizm, İskoçya’da Presbiteryenlik mezhep-leri ortaya çıktı. XVII. yüzyılda din ve mezhep çatışmaları devam etti. Bunun sonu-cunda Otuz Yıl Savaşları (1618 - 1648) ortaya çıkmıştır. Otuz Yıl Savaşları’nda Kut-sal Roma Cermen İmparatorluğu ve İspanya’ya karşı Fransa, İsveç, Danimarka ve Hollanda ittiifak yapmıştır. Otuz Yıl Savaşları’nı Kutsal Roma Cermen İmparatorlu-ğu kaybetti. Bu savaşın sonucunda imzalanan Vestfalya Antlaşması’yla Avrupa hal-kına mezhep seçme özgürlüğü verildi. Otuz Yıl Savaşları’yla Avrupa’da din ve mez-hep savaşları sona ermiştir.


35. Avrupa’da XVII. yüzyılda Almanya’da mezhep mü-cadelesi olarak başlayan, çatışmalar geliştikçe di-ğer devletlerin de katılımıyla yeni bir nitelik kazanan ve devam eden din savaşlarını sona erdiren önemli olay, aşağıdakilerden hangisidir?

A) Yüz Yıl Savaşları

B) Waterloo Savaşı

C) Çifte Gül (Güller) Savaşı

D) Otuz Yıl Savaşları

E) Yedi Yıl Savaşları


Fransız İhtilali’nin ortaya çıkardığı fi kirlerin Avrupa’da güçlenmesiyle, Avrupa’da mo-narşilere karşı 1830 ve 1848 ihtilalleri ortaya çıkmıştır.

1848 İhtilalleri, özgürlük, eşitlik, adalet ve milliyetçilik fi kirleri çerçevesinde ortaya çıkmıştır. 1848 İhtilalleri sonrasında Avrupa’da krallar halka yeni haklar tanımak zo-runda kalmıştır. İtalya (1870) ve Almanya (1871) bunun sonucunda siyasi birlikleri-ni sağlamıştır. Feodalite, Orta Çağ Avrupası’nda var olan bir düzendir. Yeni Çağ’da Avrupa’da feodalite ortadan kalkmıştır.


36. 1848 ihtilalleri sonrasında liberalizm bütün Avrupa’yı et-kilemiş; Almanya ve İtalya, siyasi birliklerini sağlamışlar-dır.

Bu bilgiyle,

I. 1848 ihtilallerinde milliyetçilik hareketleri etkili ol-muştur.

II. Krallar, toplumlara siyasi haklar tanımak zorunda kalmıştır.

III. Feodal unsurlar giderek güçlenmiştir. yargılarından hangilerine ulaşılabilir?

A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III D) II ve III E) I, II ve III


Atatürk’ün 1938’de ölümüyle İsmet İnönü Cumhurbaşkanı olmuştur. 1938 - 1950 arası Türkiye’de İsmet İnönü dönemidir.

İnönü Döneminde Celal Bayar, Refi k Saydam, Şükrü Saraçoğlu, Hasan Saka, Re-cep Peker, Şemsettin Günaltay başbakanlık yapmıştır. II. Dünya Savaşı Dönemi’nde Refi k Saydam ve Şükrü Saraçoğlu başbakanlık yapmıştır.


37. II. Dünya Savaşı yıllarında Türkiye’de başbakanlık yapmış olan kişiler, aşağıdakilerin hangisinde doğ-ru olarak verilmiştir?

A) Refi k Saydam - Şükrü Saraçoğlu

B) Recep Peker - Kazım Özalp

C) Celal Bayar - Rauf Orbay

D) Adnan Menderes - Naim Talu

E) Hasan Saka - Şemsettin Günaltay


İsmet İnönü 1938 - 1950 yılları arasında Cumhurbaşkanlığı yapmıştır.

İnönü Dönemi’nde,

● Millî Korunma Kanunu → 1940

● Varlık Vergisi Kanunu → 1942

● Toprak Mahsulleri Vergisi Kanunu → 1944

● Çiftçiyi Topraklandırma Kanunu → 1945

çıkarılmıştır.

Men-i Müskirat Kanunu, I. TBMM Dönemin’ de (1920 - 1923) çıkarılmıştır.Doğru yanıt “D” seçeneğidir.

38. Aşağıdakilerden hangisi, İsmet İnönü’nün Cumhur-başkanlığı döneminde çıkarılmış olan kanunlardan biri değildir?

A) Millî Korunma Kanunu

B) Varlık Vergisi Kanunu

C) Toprak Mahsulleri Vergisi Kanunu

D) Men-i Müskirat Kanunu

E) Çiftçiyi Topraklandırma Kanunu


A. Zeki Velidi Togan 10 Aralık 1890’da Başkurdistan’da doğdu. 1909 yılında “Türk Tarihi ve Arap Edebiyatı Tarihi Muallimi” oldu. A. Zeki Velidi Togan Enver, Paşa ile birlikte Türkistan’ın bağımsızlığını sağlamayı amaçlayan Basmacı Hareketinin içeri-sinde yer almıştır. A. Zeki Velidi Togan, Türkistan Millî Birliği’nin kurucusu ve ilk baş-kanıdır.

Millî Eğitim Bakanı Hamdullah Suphi, Fuat Köprülü, Rıza Nur ve Yusuf Akçura’nın daveti üzerine Türkiye’ye gelen A. Zeki Velidi Togan 1925’te Maarif Vekâleti Telif ve Tercüme Encümenine tayin edildi.

1939’da İstanbul Üniversitesinde Umumî Türk Tarihi Kürsüsü’nü kurdu. A. Zeki Ve-lidi Togan 26 Temmuz 1970’te İstanbul’da öldü.


39. 1890 Türkistan doğumlu olup Basmacı Hareketi içe-risinde yer alan ve 1939’da İstanbul Üniversitesi’nde Umumi Türk Tarihi kürsüsünü kuran ordinaryüs un-vanlı Türk tarihçisi aşağıdakilerden hangisidir?

A) M. Fuad Köprülü

B) Yusuf Akçura

C) A. Zeki Velidi Togan

D) Osman Turan

E) Ömer Lütfi Barkan


“Yeniden doğuş” anlamına gelen Baas, Arap sosyalizminin yöntemleriyle Arap dün-yasında bir yeniden doğuş gerçekleştirmeye çalışan siyasi anlayış ve partilere ve-rilen isimdir. Baas Hareketi’nin amacı sosyalist bir sistemle yönetilen, birleşik, laik bir Arap toplumu kurmaktır. Baas Partisi, ilk olarak 1940’ta Şam’da kuruldu 1963’te Irak’ta iktidara gelen Baas Partisi, 1968’de yönetime tam hâkim oldu. 1979’da yeni bir darbeyle Saddam Hüseyin tek başına yönetime egemen oldu.


40. Sosyalist bir sistemle yönetilen, birleşik ve laik bir Arap toplumu oluşturmayı amaçlayan siyasal hare-ket aşağıdakilerden hangisidir?

A) Müslüman Kardeşler

B) Arap Baharı

C) Vahhabilik

D) Turuncu Devrim

E) Baas


Soru kökünde belirtilen isimde bir hata vardır. “Littiedyke” değil “Littledyke” olması gerekirdi. Michael Littledyke ve Laura Huxford 1998 yılında editörlüğünü yaptıkla-rı “Teaching the Primary Curriculum for Constructive Learning” kitabında ilköğretim-de yapılandırmacı öğretim için bazı aşamalar tanımlamışlardır. Bu aşamalar yön-lendirme, ortaya çıkarma, yeniden yapılandırma, yeniden inceleme ve uygulama aşamalarıdır.


41. “XVII. yüzyıldan itibaren Osmanlı Devleti’nin ekonomi-sinde meydana gelen değişimi değerlendirir.” kazanımı-nı yapılandırıcı bir şekilde işleyecek bir öğretmenin uygulaması gereken öğretim basamakları Littiedey-ke ve Huxford’a göre aşağıdakilerin hangisinde doğ-ru olarak sıralanmıştır?

A) Yönlendirme - Ortaya çıkarma - Yeniden yapılandır-ma - Yeniden inceleme - Uygulama

B) Ortaya çıkarma - Yönlendirme - Yeniden yapılandır-ma - Yeniden inceleme - İnceleme

C) Soru sorma - Yönlendirme - Yapılandırma - Yeniden yapılandırma - Yeniden inceleme

D) Yönlendirme - Yapılandırma - Soru sorma - Uygulama

E) Yapılandırma - Yeniden yapılandırma - Yeniden ince-leme - Değerlendirme


Tarihsel kavrama, tarihsel bir belge ile ilgili bilimsel açıklamalar yapabilme becerisi-dir. Tarihsel kavrama becerisine sahip bir öğrenci, okuduğu eserde yazarın ne an-latmak istediğini anlar. Geçmiş belgeleri incelemesi, müzelere gitmesi tarihsel kav-rama becerisidir. Seçenekler incelendiğinde tarihsel metinleri bilimsel olarak ince-leyen bir kişinin tarihsel belge ve metinlerin kaynağını belirtme becerisine ulaşmış olması beklenir.


42. “Tarihsel kavrama” becerisine sahip bir öğrencinin, aşağıdaki davranışlardan hangisini göstermesi bek-lenir?

A) Geçmiş, bugün ve gelecek arasında ayrım yapması

B) Tarihsel belge veya metnin yazarını ve kaynağını be-lirtmesi

C) Birbirleriyle ihtilafl ı tarihsel metinleri karşılaştırması

D) Tarihsel bir kararın uygulanmasını değerlendirmesi

E) Güncel bir sorunun tarihsel arka planını belirlemesi


Hotin seferi Lehistan(Polonya) üzerine 1621 yılında yapılan bir seferdir. II. Osman savaş makineleri, fi ller ve develer bulunan iki yüz bin kişilik bir ordu ile 21 Mayıs 1621’de İstanbul’dan hareket etti. Bu dönemdeki minyatürlerin sınıfa getirilmesi II. Osman Dönemi’nin işlendiğini göstermektedir.


43. Dersinde “Nadiri’nin Hotin seferine ilişkin minyatürleri-ni” kullanan bir öğretmenin aşağıdaki dönemlerden hangisini işlediği söylenebilir?

A) IV. Mehmet

B) IV. Murat

C) II. Osman

D) III. Ahmet

E) II. Mehmet


1869 yılında Maarif Nazırı Saffet Paşa’nın çabalarıyla Ahmet Kemal Paşa’nın baş-kanlığında, tanınmış isimler tarafından Fransız eğitim sisteminden faydalanılarak Maarif-i Umumiye Nizamnamesi hazırlanmıştır. 1908 yılına kadar yürürlükte kalan 198 maddelik bir nizamnamedir. Bu nizamname ile Osmanlı eğitim sistemine ilişkin farklı çözüm arayışları, görüşler ve eğilimler gerekli esneklik sağlanarak tek çatı al-tında toplanmaya çalışılmıştır. Tarih dersinin tüm kademelerde zorunlu olması bu ni-zamnamenin hükümleri arasında yer almaktadır.


44. Aşağıdakilerden hangisi ile tarih dersi, öğretimin bü-tün basamaklarında zorunlu tutulmuştur?

A) 1857 Meclis-i Maarif Komisyonu kararları

B) 1933 Darülfünun Reformu

C) 1913 Muvakkat Tedrisat-ı İbtidaiye Kanunu

D) 1924 Tevhid-i Tedrisat Kanunu

E) 1869 Maarif-i Umumiye Nizamnamesi


Anakronizm, herhangi bir olay ya da varlığın içinde bulunduğu zaman dilimi ile kro-nolojik açıdan uyumsuz olması anlamına gelmektedir. Öğrencilerin geçmiş zaman dilimine şimdiki insanların bakış açıları ile bakmalarına anakronizm denir.


45. Tarih dersinde öğrencilerin geçmişte yaşayan in-sanların olaylar karşısında şimdiki insanlar gibi tep-ki vereceğini varsayarak geçmişe bugünün gözüyle bakmasına ne ad verilir?

A) Analoji

B) Anakronizm

C) Diyokronizm

D) Senkronizm

E) Historizm


Performans değerlendirme, öğrencilerin, öğrenme türleri gibi bireysel özellikleri dik-kate alınarak, bunları eyleme dönüştürmelerini sağlayacak durum ve ödevler olarak tanımlanabilir. Performans değerlendirme sürecine uygun durumlar, kompozisyon, makale yazma, grafi k çizme, deney düzeneği oluşturma gibi ürün içeren görevler olabilmektedir. Biyografi yazma ödevi de performans görevine uygundur.


46. Aşağıdakilerden hangisi, “XVIII. yüzyılda Osmanlı Devletin’deki kültür, sanat ve bilim alanlarındaki önem-li kişilerin biyografi lerini yazar.” kazanımını ölçmek için uygun bir araçtır?

A) Çoktan seçmeli test

B) Kısa cevaplı test

C) Performans görevi

D) Yazılı yoklama

E) Derecelendirme ölçekleri


En genel ifadesiyle yerel tarih; bir yörenin tarihinin sahip olduğu “kendine özgü” nite-liklerdir. Bir yörenin geçmişten günümüze tarihi gelişimi ve bu gelişim sonucu o yö-rede oluşan tarihî izlerdir. Yörenin tarihî geçmişi ve o geçmişten kalan izler o yöre-nin, bölgenin yerel tarihini oluşturmaktadır. Tarih öğretmeni tarihte yaşayan önem-li kişilerin isimlerinin Ankara’nın cadde/meydan/mahallelerine verildiğini belirterek, araştırmalarını istemiş, bu şekilde o yörede oluşan tarihî izleri öğrencilere öğretme-ye çalışmıştır.


47. Tarih öğretmeni Ankara Şehir Planı’nı incelemiş ve Gazi Mustafa Kemal Paşa Bulvarı, Tunalı Hilmi Caddesi, Tan-doğan Meydanı ve Hacı Bayram Veli Mahallesi gibi çe-şitli isimler belirlemiştir. Ardından da öğrencilerden bu isimler hakkında araştırma yapmalarını istemiştir.

Buna göre öğretmen, aşağıdaki yöntemlerden han-gisine başvurmuştur?

A) Tarihsel Empati

B) Sözlü Tarih

C) Tarihsel Canlandırma

D) Kanıt Temelli Öğretim

E) Yerel Tarih Öğretimi


Tarihsel düşünmenin gelişimine yönelik aşamalı bir yaklaşımda bulunan Egan’a göre dört evre vardır. Mitsel evre, hayalci düşünmenin ön planda olduğu, dünyanın zıtlıklar olarak algılandığı, yer, zaman ve nedensellik kavramların oluşmadığı 4 - 9 yaş arası evredir. Romantik evre 9 - 11 yaş arasında görülen, geçmişte neler oldu-ğunun merak edilmeye başlandığı, tarihsel kahramanlarla özdeşim kurulduğu dö-nemdir. Felsefi evre, 15 - 20 yaş arasında görülen, tarihin öyküler dizininden ziyade tek bir öyküymüş gibi algılandığı, olaylara çok yönlü açılardan bakma, model oluş-turma gibi becerilerin kazanıldığı evredir. İronik evre ise 20 yaş sonrası görülen, ta-rihsel bilgi parçacıklarının genel bir çerçeveye oturtulamayacağının farkına varıldı-ğı, ilke ve genellemelerin olayları açıklamada yetersiz kaldığının fark edildiği evre-dir. Soruya baktığımızda dünyaya zıtlıklar olarak bakıldığını görmekteyiz. Bu durum mitsel evreyi işaret etmektedir.


48. Tarih dersinde öğrendiği kişi, olay ya da kurumlar hakkında “Peki bu iyi mi, kötü mü?”, “Bu doğru mu, yan-lış mı?” şeklinde sorular yönelten bir öğrencinin, Ki-eran Egan’a göre tarihsel düşünme gelişiminin han-gi aşamasında olduğu söylenebilir?

A) Mitsel

B) İronik

C) Felsefi k

D) Somut işlem

E) Romantik


1954 yılında basılan Tarih Derslerinde Çevre İncelemeleri kitabı Mustafa Çağatay Uluçay’a aittir.


49. Tarih Dersinde Çevre İncelemeleri adlı eser aşağıda-kilerden hangisine aittir?

A) Muallim Cevdet İnançalp

B) Mustafa Çağatay Uluçay

C) Ismayıl Hakkı Baltacıoğlu

D) Faik Reşit Unat

E) Ahmet Refi k Altınay


2007 Tarih Öğretimi Programı’na göre Tarih dersinin genel amaçları; ● Atatürk ilke ve inkılaplarının, Türkiye Cumhuriyeti’nin siyasi, sosyal, kültürel ve ekonomik gelişme-

sindeki yerini kavratarak öğrencilerin laik, demokratik, ulusal ve çağdaş değerleri yaşatmaya is-tekli olmasını sağlamak.

● Geçmiş, bugün ve gelecek algısında tarih bilinci kazandırmak. ● Türk tarihini ve Türk kültürünü oluşturan temel öge ve süreçleri kavratarak öğrencilerin kültürel

mirasın korunması ve geliştirilmesinde sorumluluk almalarını sağlamak. ● Millî kimliğin oluşumunu, bu kimliği oluşturan unsurları ve millî kimliğin korunması gerekliliği-

ni kavratmak. ● Geçmiş ve bugün arasında bağlantı kurarak millî birlik ve beraberliğin önemini kavratmak. ● Tarih boyunca kurulmuş uygarlıklar ve yaşayan milletler hakkında bilgi sahibi olmalarını sağla-

mak. ● Türk milletinin dünya kültür ve uygarlığının gelişmesindeki yerini ve insanlığa hizmetlerini kav-

ratmak. ● Öğrencilerin kendilerini kuşatan kültür dünyaları hakkında meraklarını gidermek.(A seçeneği) ● Tarihin sadece siyasi değil, ekonomik, sosyal ve kültürel alanları kapsadığını fark ettirerek hayatın

içinden insanların da tarihin öznesi olduğu bilincini kazandırmak. ● Tarih alanında araştırma yaparken tarih biliminin yöntem ve tekniklerini, tarih bilimine ait kav-

ramları ve tarihçi becerilerini doğru kullanmalarını sağlamak. ● Öğrencilerin farklı dönem, mekân ve kişilere ait toplumlararası siyasi, sosyal, kültürel ve ekono-

mik etkileşimi analiz ederek bu etkileşimin günümüze yansımaları hakkında çıkarımlarda bulun-malarını sağlamak.

● Barış, hoşgörü, karşılıklı anlayış, demokrasi ve insan hakları gibi temel değerlerin önemini kavrata-rak bunların korunması ve geliştirilmesi konusunda duyarlı olmalarını sağlamak.

● Kendi kültür değerlerine bağlı kalarak farklı kültürlerle etkileşimde bulunabilmelerini sağlamak.(B seçeneği)

● Kültür ve uygarlığın somut olan ya da olmayan mirası üzerinde tarih araştırmaları yaparak çalış-kanlık, bilimsellik, sanatseverlik ve estetik değerleri kazandırmak.(E seçeneği)

● Öğrencilere, tarihsel anlatıları yazılı ve sözlü ifade ederken Türk dilini doğru ve etkili kullanma be-cerisi kazandırmak. (C seçeneği)


50. Aşağıdakilerden hangisi 2007 Tarih Dersi Öğretim Programı’nın genel amaçları arasında yer almaz?

A) Kendilerini kuşatan kültür dünyaları hakkında me-raklarını giderme

B) Kendi kültür değerlerine bağlı kalarak farklı kültürler-le etkileşimde bulunabilmelerini sağlama

C) Tarihsel anlatıları yazılı ve sözlü ifade ederken Türk dilini doğru ve etkili kullanma becerisi kazandırma

D) Tarih konuları ile diğer derslerin konuları arasında bağlantı kurmalarını sağlama

E) Kültür ve uygarlığın somut olan ya da olmayan mi-rası üzerinde tarih araştırmaları yaparak çalışkanlık, bilimsellik, sanatseverlik ve estetik değerleri kazan-dırma

branş analizi tarih - · pdf filemimari eserleri ile ilgili (5. soru), diğeri ön asya...

Documents