bologna sÜrecİ kapsaminda bÖlÜmler/ÖĞretİm Üyelerİnden beklenenler
DESCRIPTION
BOLOGNA SÜRECİ KAPSAMINDA BÖLÜMLER/ÖĞRETİM ÜYELERİNDEN BEKLENENLER. İSTANBUL KÜLTÜR ÜNİVERSİTESİ 30 MART 2010, ATAKÖY. İKÜ BOLOGNA EŞGÜDÜM KOMİSYONU (BEK). Prof.Dr. Ahmet Özok Prof.Dr. Mahmut Paksoy Prof.Dr. Tülay Bozkurt Prof.Dr. Ertuğrul Eriş Doç.Dr. Bianca Kasier - PowerPoint PPT PresentationTRANSCRIPT
BOLOGNA SÜRECİ KAPSAMINDA BÖLÜMLER/ÖĞRETİM
ÜYELERİNDEN BEKLENENLER
İSTANBUL KÜLTÜR ÜNİVERSİTESİ30 MART 2010, ATAKÖY
Ertuğrul ErişMart 2010 1
İKÜ BOLOGNA EŞGÜDÜM KOMİSYONU (BEK)
Prof.Dr. Ahmet Özok Prof.Dr. Mahmut Paksoy Prof.Dr. Tülay Bozkurt Prof.Dr. Ertuğrul Eriş Doç.Dr. Bianca Kasier Yrd.Doç.Dr. Kadri Mirze Yrd.Doç.Dr. Güven Kıymaz Öğr. Gör. Mutlu Çomak Özbatır Öğr. Gör. Burak Kılanç
Mart 2010 Ertuğrul Eriş 2
BOLOGNA KAPSAMINDA BÖLÜMLERDEN BEKLENEN İKİ TEMEL ÇALIŞMA
Bologna Kurumsal Raporu Her yıl Mayıs ayında YÖK’e gönderiliyor BEK çalışması
ADEK Değerlendirme Raporu Her yılın başında hazırlanıp YÖK’e gönderiliyor İKÜ Stratejik Planlama çalışması
NEDEN ÖNEMLİ? Türkiyedeki ve Avrupadaki (Dünyadaki)
üniversiteler karşılaştılabilir olacak
Mart 2010 Ertuğrul Eriş 3
BOLOGNA KURUMSAL RAPORU İÇERİĞİ
Öğrenci ve Öğretim Üyeleri sayısı(7*) Araştırma(3*) İstihdam edilebilirlik(5*) Kalite Güvencesi(10*) Diploma Eki ve Kredi sistemleri(21*) Yaşam Boyu Öğrenme(8*) Ortak Dereceler(5*) Hareketliliğin Özendirilmesi(25*) Öğrenci ve sosyal boyut(6*)
Mart 2010 Ertuğrul Eriş 4
* İstenen Ölçülebilir veri sayısı:sayı; E/H; seviye gibi
BOLOGNA KURUMSAL RAPORU: KALİTE GÜVENCESİ
D. KALİTE GÜVENCESİ D.1. Kurumunuzda son bir yılda herhangi bir ''Sürekli Kalite Geliştirme Stratejisi''hazırlandı rnı? D.2. Kurumunuzda Bologna Süreciyle uyumlu kalite iyileştirme/geliştirme
çalışmaları başlatıldı mı? D.3. Kalite iyileştirme çalışması başlatılmış bölümleri belirtiniz. D.4. Kalite iyileştirme çalışması başlatmayı planladığınız bölümleri belirtiniz. D.5. Kurumunuzda İç Kalite Güvence mekanizmaları mevcut mudur? D.6. İç Kalite Güvence mekanizmalarının örgütlenme yapısı, çalışması ve ne
zamandan beri faal olduğu hakkında kısaca bilgi verinİz D. 7 .Kurumunuz dış kalite değerlendirme ve/veya akreditasyon
süreçlerinden geçti mi? D.8. Kurumunuzun ne tür dış kalite değerlendirme ve/veya akreditasyon
süreçlerinden geçtiğini, süreçlerin başladığı yılı ve kurum isimlerini de belirtinİz.
Mart 2010 Ertuğrul Eriş 5
Üniversitlerde Bologna EşgüdümKomisyonu (BEK) kuruldu
Çalışma İlkeleri yayımlandı Yıllık planlar/stratejiler hazırlanacak İyileştirme mekanizmaları kurulacak
4 Temel Alanı var Diploma ve derecelerin tanınması Kalite Güvencesi Yeterlikler Çerçevesi Öğrenci katılımı ve sosyal boyut
YÖK’te Bologna promotorları izliyorMart 2010 Ertuğrul Eriş 6
BOLOGNA KURUMSAL RAPORU HAZIRLANMA MEKANİZMASI
ADEK RAPORU:EĞİTİM ÖĞRETİM SÜREÇ DEĞERLENDİRMESİ
Programların ulusal ve çevre ihtiyaçlarına uygunluğu; Programların eğitim hedeflerinin yeterliliği; Programların kapsamı ve niteliklerinin (ders çeşitliliği, ders yükleri ve uyumluluğu) yeterliliği; Programların anlaşılabilirliği ve hedeflerinin açıklığı; Programların bütünlüğünün ve devamlılığının yeterliliği; Programların çıktılarının (programın kazandırması beklenen nitelikler) yeterliliği; Program kaynaklarının (öğretim elemanı, ders notları vb.) yeterliliği; Programların diğer programlarla ilişkilerinin yeterliliği; Öğrencilere sunulan rehberlik/danışmanlık hizmetlerinin yeterliliği; Engelli öğrencilere sunulan eğitim hizmetlerinin yeterliliği; Öğrenci değerlendirme prosedür ve araçlarının (sınav, ödev, proje vb.) yeterliliği; Yeni öğrencilerin programlara hazırlama prosedür ve uygulamalarının yeterliliği; Öğrencilere sunulan eğitimin etkinliğini arttıracak eğitsel destek hizmetlerinin (yabancı dil, IT
teknolojileri ve bilgisayar donanımı vb.) yeterliliği; Programların ilgili ulusal ve uluslararası programlarla uyumundaki yeterliliği; Uluslar arası öğrenci değişimi programlarına öğrenci katılımının yeterliliği;
Mart 201 Ertuğrul Eriş 7
Herbir maddenin performans göstergeleri aracılığıyla sayısallaştırılması gerekiyor.
BOLOGNA SÜRECİYLE İLİŞKİ Kolay anlaşılır ve karşılaştırılabilir dereceler; Temel olarak üç seviye:lisans, y.lisans, doktora Ortak Kredi sistemi: ECTS, Diploma Eki DS Öğrenci/Öğretim üyesi hareketliliği (ERASMUS)
Kalite güvencesi konusunda işbirliği Kalite güvenceli yönetim (ayrı bir bilgilendirme toplantısı) AB yeterlilikler çerçevesi(Bu toplantı) Akreditasyon mekanizmalarının kurulması
‘Avrupa Yüksek Öğretim Alanı’(EHEA) Yaşam boyu öğrenim (LLL) Öğrencilerin sürece aktif katılımını sağlamak, ‘Avrupa Araştırma Alanı’ (ERA) ile ’(EHEA) arasında sinerji:
Doktora çalışmaları. Sosyal boyut
Mart 2010 Ertuğrul Eriş 8
AB SEVİYESİNDE İZLENMELER Mekanizmalar
BFUG (Bologna Follow Up Group) Bologna Promotorluğu
Çıktılar Yıllık ulusal raporlar Trend raporları: Ülkelerin karşılaştırılması http://bologna.yok.gov.tr/index.php
Mart 2010 Ertuğrul Eriş 9
BOLOGNA SÜRECİNDEN AB SEVİYESİNDE ETKİLENME
Mekanizmalar Yök tarafından Üniversitelerde Kurulan
Bologna Eşgüdüm Komisyonu(BEK) Çıktılar
Yıllık Bologna Raporları Üniversitelerin karşılaştırılması
Yayımlanmadı
Mart 2010 Ertuğrul Eriş 10
BOLOGNA SÜRECİNDEN ULUSAL SEVİYEDE ETKİLENME
YÖK’ÜN YAPTIKLARI/YAPACAKLARI
Bologna Promotorları ile tanıtım (2005) Üniversitelerde BEK’ler kuruldu(2008)
Çalışma ilkeleri var
Yeterlilikler çerçeveleri yayımlandı Önlisans, Lisans, Yükseklisans, doktora
İzleyip, karşılaştırıyor Bologna Kurumsal Rapor Akademik Kurumsal Değerlendirme Raporu
Alan yeterlikleri hazırlanacak Ulusal Akreditasyon birimi oluşturulacakMart 2010 Ertuğrul Eriş 11
ÜST YÖNTİMLERDENBEKLENTİLER
Destekleme, alt yapı (Veri, toplama, işleme→otomasyon)
Hedef verme(Takvim) İzleme BEK aracılığıyla (İKÜ Ana sayfada WEB sayfası var)
Eylem Planı hazırlama Eğitim seminerleriyle bilgilendirme Çalışmaları değerlendirme, strateji geliştirme
Mart 2010 Ertuğrul Eriş 12
BÖLÜMLERDEN BEKLENTİLER Öğrenim programlarının
yeterlilikler çerçevesine uygun olarak yeniden tasarlanması
Ulusal/uluslararası akredite edilmesi
Heryıl Mayıs ayında, yaptıklarına ilişkin bilgileri raporlama
Bir öğrenim programı hazırlanması bu toplantıda özetlenecek
Mart 2010 Ertuğrul Eriş 13
14
KAYNAKLAR BOLOGNA PROCESS
http://www.ond.vlaanderen.be/hogeronderwijs/Bologna/
EUA http://www.eua.be/ ENQA http://www.enqa. EURASHE http://www.eurashe.eu ESIB http://www.esib.org UNESCO-CEPES
http://www.cepes.ro YÖK http://bologna.yok.gov.trMart 2010 Ertuğrul Eriş
15
ÖĞRENİM PROGRAMI OLUŞTURULMASI
?ÖĞRENİM PROGRAMI?
öğ anket
Öğ.anket
Ders öğ.
anket
PROGRAM
ÇIKTILARI
ORYANTASYON
Öğrenci Profili
BÖLÜM
ÖĞRENCİ
YENİ ÖĞRENCİ
İyileştirme araçları
Ulusal Dış Paydaşlar
Öğ. elem
Yönetim,idare
İç Paydaşlar
ÖĞRENCİ, ÜRÜN
DEVLET
ÖZEL SEKTÖR
MEZUNLAR
MESLEK OD
SİVİL TOP ÖR.
AİLELER
ARAŞT. KUR
ÇIKTILAR
SONUÇ: ULUSAL/ULUSLARARASI AKREDİTASYON
AB/
VE
ULUSAL
YETER
LİKLER
Global/AB/Ulusal
MEZUNÖĞRENCİ
Çıktılar için veri top ve değerlendirmeALAN
YETERLİLİKLERİ
1616
PROGRAM ÇIKTILARI
!ALAN YETERLİLİĞİ!
ULUSAL YETERLİLİK Ç
AVRUPA YETERLİLİK Ç
DERS/ MODÜL ÖĞRENİM ÇIKTILARI
ÖĞRENME VE ÖĞRETME YÖNT. ECTS
ÖLÇME DEĞERLENDİRME
InstructionalCorporative PBL
Oryantasyon,anketler
Bloom taxonomyölçülebilirlilik
Dış paydaş, AB Toplum beklentisi
müh – tıp –mim
ABET(müh:a-k)QAA (UK), MÜDEK
Tanınma aracı,Recognition, “hazır”
QF-EHEA ve EQF-LLLÇıktı
AB
YÖK
BÖLÜM
BÖLÜM
BÖLÜM
BÖLÜM
YÖK?
YETERLİLİKLER ÇERÇEVELERİ (QUALIFICATION FRAMEWORKS)
BÖLÜM Uluslararası/Ulusal Akreditasyon
KALİTEYİ SÜREKLİ İYİLEŞTİRME
Mart 2010 Ertuğrul Eriş
PROGRAM ÇIKTILARI (ref 2. makale)
İKİ KAYNAKTAN ETKİLENİYOR GLOBAL/AB/ULUSAL YETERLİLİKLER
Lisans/Yüksek lisans/Doktara seviyelerinde ayrı ayrı fakat bütün alanlar için ortak yeterlikler
AB/YÖK tarafından belirlendi BÖLÜMLER TARAFINDAN SEÇİLEN
ULUSAL DIŞ PAYDAŞLARIN YETERLİKLERİ Bölümler tarafından belirlenmesi gerekiyor
Mart 2010 Ertuğrul Eriş 17
18
TÜRKİYE YÜKSEKÖĞRETİM ULUSAL YETERLİKLER ÇERÇEVESİ (TYUYÇ)
TYUYÇDÜZEYİ
BİLGİ- Kuramsal- Uygulamalı
BECERİLER- Kavramsal/Bilişsel- Uygulamalı
KİŞİSEL VE MESLEKİ YETKİNLİKLER
Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk
Alabilme Yetkinliği
Öğrenme Yetkinliği
İletişim ve Sosyal Yetkinlik
Alana Özgü ve Mesleki Yetkinlik
6LİSANS
_____
EQF-LLL:6. Düzey
_____
QF-EHEA:1. Düzey
- Ortaöğretimde kazanılan yeterliklere dayalı olarak alanındaki güncel bilgileri içeren ders kitapları, uygulama araç –gereçleri ve diğer bilimsel kaynaklarla desteklenen ileri düzeydeki kuramsal ve uygulamalı bilgilere sahip olmak
- Alanında edindiği ileri düzeydeki kuramsal ve uygulamalı bilgileri kullanabilmek,
- Alanındaki kavram ve düşünceleri bilimsel yöntemlerle inceleyebilmek, verileri yorumlayabilmek ve değerlendirebilmek, sorunları tanımlayabilmek, analiz edebilmek, kanıtlara ve araştırmalara dayalı çözüm önerileri geliştirebilmek.
- Uygulamada karşılaşılan ve öngörülemeyen karmaşık sorunları çözmek için bireysel ve ekip üyesi olarak sorumluluk alabilmek,
- Sorumluluğu altında çalışanların mesleki gelişimine yönelik etkinlikleri planlayabilmek ve yönetebilmek
- Edindiği bilgi ve becerileri eleştirel bir yaklaşımla değerlendirebilmek, öğrenme gereksinimlerini belirleyebilmek ve öğrenmesini yönlendirebilmek.
- Alanıyla ilgili konularda ilgili kişi ve kurumları bilgilendirebilmek; düşüncelerini ve sorunlara ilişkin çözüm önerilerini yazılı ve sözlü olarak aktarabilmek,
- Düşüncelerini ve sorunlara ilişkin çözüm önerilerini nicel ve nitel verilerle destekleyerek uzman olan ve olmayan kişilerle paylaşabilmek,
- Bir yabancı dili kullanarak alanındaki bilgileri izleyebilmek ve meslektaşları ile iletişim kurabilmek (“European Language Portfolio Global Scale”, Level B1)
- Alanının gerektirdiği düzeyde bilgisayar yazılımı ile birlikte bilişim ve iletişim teknolojilerini kullanabilmek (“European Computer Driving Licence”, Advanced Level).
- Alanı ile ilgili verilerin toplanması, yorumlanması, duyurulması ve uygulanması aşamalarında toplumsal, bilimsel ve etik değerlere sahip olmak,
- Sosyal hakların evrenselliğine değer veren, sosyal adalet bilincini kazanmış, kalite yönetimi ve süreçleri ile çevre koruma ve iş güvenliği konularında yeterli bilince sahip olmak.
ULUSAL LİSANS YETERLİLİKLER ÇERÇEVESİ
ALAN YETERLİLİĞİ-1
YÖK Tarafından Genel/Temel Alanların adları belli(ISCED) Bu alanlardaki yeterlikler henüz yazılmadı,
izlenmeli
Kullanılabilecekler ABET (ABD, Mühendislik için; TR,MÜDEK) QAA (UK, Hemen hemen bütün dallar) Tuning(AB, bazı dallar)
Mart 2010 Ertuğrul Eriş 19
ISCED GENEL ALAN KODU
GENEL ALANLAR ISCED TEMEL ALAN KODUEĞİTİM VE ÖĞRETİM
TEMEL ALANLARI
1 Eğitim 14Öğretmen Yetiştirme ve Eğitim Bilimleri
2Beşeri Bilimler ve Sanat
21 Sanat22 Beşeri Bilimler
3Sosyal Bilimler, İşletme ve Hukuk
31 Sosyal ve Davranış Bilimleri32 Gazetecilik ve Enformasyon34 İşletme ve Yönetim Bilimleri38 Hukuk
4 Bilim
42 Yaşam Bilimleri44 Doğa Bilimleri46 Matematik ve İstatistik48 Bilgisayar
5Mühendislik, Üretim ve İnşaat
52 Mühendislik54 Üretim ve İşleme58 Mimarlık ve Yapı
6 Tarım62
Tarım, Ormancılık, Hayvancılık ve Su Ürünleri
64 Veterinerlik
7 Sağlık ve Refah72 Sağlık76 Sosyal Hizmetler
8 Hizmetler
81 Kişisel Hizmetler84 Ulaştırma Hizmetleri85 Çevre Koruma86 Güvenlik Hizmetleri
Mart 2010 Ertuğrul Eriş 20
ALAN YETERLİLİĞİ-2
http://bologna.yok.gov.tr/index.php?page=news&read=42
BLOOM’S TAXONOMY
Bloom, 1956 Anderson and Krathwohl (2001)
Mart 2010 Ertuğrul Eriş 21
http://www.learningandteaching.info/learning/bloomtax.htm
Bloom’s / Anderson and Krathwohl TAXONOMY: NOUNS/VERBS
Mart 2010 Ertuğrul Eriş 22
Knowledge and understandingIntellectual skills
CreatingEvaluating Making
critical judgments based on a sound knowledge base judgeappraiseevaluateratecomparereviseassessestimate
Analysing Creating ‘unique’ answers to problems composeplanproposedesignformulatearrangeassemblecollectconstructcreateset uporganizemanageprepare
Applying Solving open-ended problems distinguishanalysedifferentiateappraisecalculateexperimenttestcomparecontrastcriticizediagraminspectdebatequestionrelatesolveexaminecategorize
Understanding Solving closed-ended problems interpretapplyemployusedemonstratedramatizepractiseillustrateoperateschedulesketch
Remembiring Explaining important information translaterestatediscussdescriberecognizeexplainexpressidentifylocatereportreviewtell
Recalling important informationdefinerepeatrecordlistrecallnamerelateunderline
23
ABET’İN MÜHENDİSLİK ALAN ÖĞRENİM ÇIKTILARI
ULUSAL’I HENÜZ ÇIKMADI Apply knowledge of mathematics, science, and engineering Design and conduct experiments, analyze and interpret data Design a system, component, or process Function on multidisciplinary teams Identfy, formulate and solve engineering problem Communicate effectively Understand professional and ethical responsibility Understand impact of engineering solutions in a global/societal context Recognize need for and be able to engage in lifelong learning Know contemporary issues Use modern engineering techniques, skills, and tools
Mart 2010 Ertuğrul Eriş
24
BİR DERS İLE ÖĞRENİM ÇIKTILARI İLİŞKİSİ:COURSE ASSESMENT MATRIX
Sarı işaretli sözcükler Bloom’s taxonomy de verilen sözcükler
1 2 3 4 5 6 7
Öğrenim çıktılarıCHE 205
Mart 2010 Ertuğrul Eriş
25
PROGRAMIN DERSLERİYLE ÖĞRENİM ÇIKTILARI İLİŞKİSİ:PROGRAM ASSESMENT MATRIX
Reference:Richard M. Felder, Rebecca Brent, ‘Designing and Teaching Courses to Satisfy the ABET Engineering Criteria’Journal of Engineering Educaion, 92(1), 7-25 2003
Micheal Carter, Rebecca Brent, Sarah Rajala,‘EC2000 Criteron 2: A procedure for Creating, Assesing, and Documenting Program Educational Objectives’Proceedings of the 2001 American Society for Engineering Education Annual Conference & Exposition, 2001
1 2 3 4 5 6 7
Öğrenim çıktıları
Mart 2010 Ertuğrul Eriş
26
ÖĞRENİM PROGRAMI OLUŞTURULMASI
?ÖĞRENİM PROGRAMI?
öğ anket
Öğ.anket
Ders öğ.
anket
PROGRAM
ÇIKTILARI
ORYANTASYON
Öğrenci Profili
BÖLÜM
ÖĞRENCİ
YENİ ÖĞRENCİ
İyileştirme araçları
Ulusal Dış Paydaşlar
Öğ. elem
Yönetim,idare
İç Paydaşlar
ÖĞRENCİ, ÜRÜN
DEVLET
ÖZEL SEKTÖR
MEZUNLAR
MESLEK OD
SİVİL TOP ÖR.
AİLELER
ARAŞT. KUR
ÇIKTILAR
SONUÇ: ULUSAL/ULUSLARARASI AKREDİTASYON
AB/
VE
ULUSAL
YETER
LİKLER
Global/AB/Ulusal
MEZUNÖĞRENCİ
Çıktılar için veri top ve değerlendirmeALAN
YETERLİLİKLERİ
KAYNAKLAR http://bologna.yok.gov.tr/index.php
Yeterlilikler
http://www.yodek.org.tr/ http://www.abet.org/
Alan yeterlilikleri, assesment
http://www.qaa.ac.uk/ Alan yeterlilikleri
http://www.tuning.unideusto.org Alan yeterlilikleri , assesment
http://ertugruleris.blogspot.com Bologna süreci
Richard M. Felder, Rebecca Brent, ‘Designing and Teaching Courses to Satisfy the ABET Engineering Criteria’Journal of Engineering Educaion, 92(1), 7-25 2003
Micheal Carter, Rebecca Brent, Sarah Rajala,‘EC2000 Criteron 2: A procedure for Creating, Assesing, and Documenting Program Educational Objectives’Proceedings of the 2001
American Society for Engineering Education Annual Conference & Exposition, 2001
Stephen Adams ‘Learning outcomes based higher education:The Scottish experience’, Bologna seminar: 21-22 Feb., 2008
D.Kennedy, A.Hyland, N. Ryan Writing and Using Learning outcomes: A practical guide. Mart 2010 Ertuğrul Eriş 27
YAYGIN BOLOGNA SÜRECİ ELEŞTİRİLERİ-1
Avrupaya eğitilmiş adam yetiştirme projesi midir?
Standartlaşmış aynı kalıpta insan yetiştirme midir?
Sanayinin istediği ticari anlayışta insan yetiştirme midir?
Türkiye koşullarının hesaba katılmadığı programların tasarımı mıdır?
Öğretim üyeleri bu işleri yapıyor zaten, ne gerek var?
28Mart 2010 Ertuğrul Eriş
YAYGIN BOLOGNA SÜRECİ ELEŞTİRİLERİ-2
Öğrenci öğretim üyesini değerlendirebilir mi, Türkiye koşullarında gerçekçi mi?
Yapılmasa ne değişir/Yapılsa ne değişir? Ağırlıklı olarak kimi etkiler/Bizden önce
yapılacaklar yapılmış mı? Kazanan/Kaybeden kim? Neden acele ediyoruz? Zaman içinde gelişir Tepeden inme, demokratik değil tabandan
gelmeli Tehdit mi?
29Mart 2010 Ertuğrul Eriş
KİM NE YAPABİLİR? EĞİTİM VE ÖĞRETİMİN İKİ TEMEL
AKTÖRÜ ÖĞRENCİ/ÖĞRETİM ELEMANI
BU SÜREÇTE ODAK ÖĞRENCİ Gelen öğrencinin profilinin gözönünde tutulması gerekiyor
vakıf üniversiteleri için daha da önemli Onlara mutlaka anlatılmalıdır: Oryantasyon Ders öğrenim çıktıları Program Öğrenim çıktıları
ÖĞRETİM ELEMANLARI Kendi derslerini bu anlayışla yeniden düzenleyebilirler kendilerini sürekli yenileyebilirler
Mart 2010 Ertuğrul Eriş 30
SONUÇ ‘mış’ GİBİ YAPMAMALIYIZ
KİŞİ/BİRİMLERİN YAPABİLECEKLERİNİ GECİKTİRMELERİ,
BİREYSEL /KURUMSAL/TOPLUMSAL
KAYBIMIZA DÖNÜŞECEKTİR.Mart 2010 Ertuğrul Eriş 31
32
TEŞEKKÜR EDERİM
Mart 2010 Ertuğrul Eriş