BOLOGNA BOLOGNA SÜRECİSÜRECİ

Selda ÖnderoğluSelda ÖnderoğluBologna RehberiBologna Rehberi

Türkiye Bologna Rehberlerinin KatkılarıylaTürkiye Bologna Rehberlerinin Katkılarıyla

Sunum planıSunum planı

Bologna Süreci nedir?Bologna Süreci nedir? Çalışmalar ve katılan kuruluşlarÇalışmalar ve katılan kuruluşlar Nitelikler Çerçevesi- Avrupa ; UlusalNitelikler Çerçevesi- Avrupa ; Ulusal Öğrenme Ürünleri(çıktıları)Öğrenme Ürünleri(çıktıları) Tuning projesi-Ortak Dereceler-Erasmus Tuning projesi-Ortak Dereceler-Erasmus

MundusMundus Bologna- Paydaşlar; Üniversitelerden Bologna- Paydaşlar; Üniversitelerden

beklenenlerbeklenenler Türkiye’de BolognaTürkiye’de Bologna Üniversitemizde Bologna süreciÜniversitemizde Bologna süreci

EĞİTİM ÖĞRETİM HEDEFİEĞİTİM ÖĞRETİM HEDEFİ

‘ ‘ BİLGİ AVRUPASI ’BİLGİ AVRUPASI ’ YÜKSEK ÖĞRETİM HEDEFİ YÜKSEK ÖĞRETİM HEDEFİ

BOLOGNA SÜRECİ (1999-2010BOLOGNA SÜRECİ (1999-2010))

EĞİTİM ÖĞRETİM HEDEFİEĞİTİM ÖĞRETİM HEDEFİ‘Bilgi Avrupası’‘Bilgi Avrupası’

2010 yılı itibariyle Avrupa, eğitim sistemi ve 2010 yılı itibariyle Avrupa, eğitim sistemi ve eğitim kalitesi ile dünyanın lideri olmalıdıreğitim kalitesi ile dünyanın lideri olmalıdır..

Bu hedef Avrupa genelinde eğitim sisteminin Bu hedef Avrupa genelinde eğitim sisteminin kökten kökten reformunureformunu gerektirmektedir. gerektirmektedir.

Nasıl?Nasıl? Her ülkedeki ulusal yapı ve kültürle uyumlu olmak Her ülkedeki ulusal yapı ve kültürle uyumlu olmak

kaydıyla, Avrupa genelinde kaydıyla, Avrupa genelinde ortak deneyimlerin ortak deneyimlerin paylaşılması,paylaşılması, ortak hedeflere yönelik işbirliği ortak hedeflere yönelik işbirliği yapılması ve birbirinin deneyimindenyapılması ve birbirinin deneyiminden faydalanılmasıfaydalanılması suretiyle gerçekleştirilecektir. suretiyle gerçekleştirilecektir.

YÜKSEK ÖĞRETİM YÜKSEK ÖĞRETİM HEDEFİ, BOLOGNA SÜRECİ HEDEFİ, BOLOGNA SÜRECİ

(1999-2010)(1999-2010)Bologna Süreci ÖncesiBologna Süreci Öncesi Erasmus Programı (1987)Erasmus Programı (1987) Bologna ‘ Magna Charta Universitatum’ (1988)Bologna ‘ Magna Charta Universitatum’ (1988) Socrates Programı I (1995-1999)Socrates Programı I (1995-1999) Sorbonne Bildirisi (1998)Sorbonne Bildirisi (1998)Bologna Süreci- MİLATBologna Süreci- MİLAT

Bologna Bildirisi (1999) ‘Yeni güç’ (A New Impulse)Bologna Bildirisi (1999) ‘Yeni güç’ (A New Impulse) Salamanca Kongresi (2001) ‘EUA’ (European University Association)Salamanca Kongresi (2001) ‘EUA’ (European University Association)

Prague (2001)Prague (2001) Graz Kongresi (2003) EUAGraz Kongresi (2003) EUA

Berlin (2003) Berlin (2003) Glasgow (2005)EUA Glasgow (2005)EUA

Bergen (2005)Bergen (2005) Londra (2007)Londra (2007)

BOLOGNA SÜRECİBOLOGNA SÜRECİBOLOGNA DEKLARASYONU, 1999 - 29 ÜlkeBOLOGNA DEKLARASYONU, 1999 - 29 Ülke▪ ▪ Kolay anlaşılan ve karşılaştırılabilir bir derece Kolay anlaşılan ve karşılaştırılabilir bir derece

sisteminin uygulanması (NARIC/ENIC, DE)sisteminin uygulanması (NARIC/ENIC, DE)▪ ▪ Lisans ve lisansüstü olmak üzere iki kademeli bir Lisans ve lisansüstü olmak üzere iki kademeli bir

sistemin uygulanması (3+2= 5 yıl)sistemin uygulanması (3+2= 5 yıl)▪ ▪ Kredili bir sistem oluşturulması (AKTS-ECTS) Kredili bir sistem oluşturulması (AKTS-ECTS) ▪ ▪ Hareketliliğin (mobility) önündeki engellerin Hareketliliğin (mobility) önündeki engellerin

kaldırılmasıkaldırılması▪ ▪ Kalite güvencesinde Avrupa boyutunun oluşturmasıKalite güvencesinde Avrupa boyutunun oluşturması▪ ▪ Yükseköğretimde Avrupa boyutuna ulaşılması-EHEAYükseköğretimde Avrupa boyutuna ulaşılması-EHEA

BOLOGNA SÜRECİBOLOGNA SÜRECİ PRAG, 2001PRAG, 2001-TÜRKİYE’nin katılımı-TÜRKİYE’nin katılımı

• BOLOGNA İZLEME GRUBU (BFUG)BOLOGNA İZLEME GRUBU (BFUG)• ÖĞRENCİ KATILIMI GEREĞİÖĞRENCİ KATILIMI GEREĞİ• AVRUPA YÜKSEK ÖĞRENİM ALANININ AVRUPA YÜKSEK ÖĞRENİM ALANININ

ÇEKİCİLİĞİNİN ARTIRILMASIÇEKİCİLİĞİNİN ARTIRILMASI

BERLİN, 2003BERLİN, 2003• KALİTE GÜVENCESİ (KALİTE GÜVENCESİ (QUALITY ASSURANCE)QUALITY ASSURANCE)• 3 KADEMELİ AKADEMİK (LMD) 3 KADEMELİ AKADEMİK (LMD)

DERECELENDİRME (3 CYCLE DEGREES)DERECELENDİRME (3 CYCLE DEGREES)• DİPLOMALARIN TANINMASI DİPLOMALARIN TANINMASI

BOLOGNA SÜRECİBOLOGNA SÜRECİ BERGEN, 2005BERGEN, 2005▪ ▪ Kalite güvencesi için ENQA (European Assoc. Kalite güvencesi için ENQA (European Assoc.

for QA) standart ve kılavuzlarının for QA) standart ve kılavuzlarının uygulanmasıuygulanması

▪ ▪ Avrupa Yüksek Öğrenim Alanı (2010) Avrupa Yüksek Öğrenim Alanı (2010) gözetilerek, Ulusal Nitelikler Çerçevelerinin gözetilerek, Ulusal Nitelikler Çerçevelerinin geliştirilmesigeliştirilmesi

▪ ▪ Ortak derecelerin doktora dahil olmak üzere, Ortak derecelerin doktora dahil olmak üzere, teşviki ve tanınmasıteşviki ve tanınması

▪ ▪ Yaşam boyu öğrenim için fırsatlar yaratılmasıYaşam boyu öğrenim için fırsatlar yaratılması

Bologna Süreci çalışmalarıBologna Süreci çalışmaları

Avrupa KomisyonuAvrupa Komisyonu Avrupa Milli Eğitim BakanlarıAvrupa Milli Eğitim Bakanları Avrupa Hükümet BaşkanlarıAvrupa Hükümet Başkanları Avrupa Üniversiteler Birliği (EUA)Avrupa Üniversiteler Birliği (EUA) BFUG ( Bologna İzleme Grubu)BFUG ( Bologna İzleme Grubu) CEDEFOP-Avrupa Mesleki Eğitim Okulları B.CEDEFOP-Avrupa Mesleki Eğitim Okulları B. EURASHE -Avrupa Yüksek Öğretim Kurumları EURASHE -Avrupa Yüksek Öğretim Kurumları

B.-B.- ESIB-Avrupa Öğrenci BirliğiESIB-Avrupa Öğrenci Birliği ENQA- Avrupa Kalite güvence Ajansları B.ENQA- Avrupa Kalite güvence Ajansları B. ÜNİVERSİTELER ve dış paydaşları.ÜNİVERSİTELER ve dış paydaşları. IAU,UNESCOIAU,UNESCO

Avrupa Kredi Transfer SistemiAvrupa Kredi Transfer Sistemi AKTS-ECTSAKTS-ECTS

öğrencilerin çeşitli yükseköğretim öğrencilerin çeşitli yükseköğretim kurumlarından almış almış oldukları eğitimlerin, kurumlarından almış almış oldukları eğitimlerin, Avrupa’daki diğer yükseköğretim kurumları Avrupa’daki diğer yükseköğretim kurumları tarafından da tanınması ile ilgili sorunlara tarafından da tanınması ile ilgili sorunlara çözüm getirmek üzere Avrupa Kredi Transfer çözüm getirmek üzere Avrupa Kredi Transfer Sistemi ( European Credit Transfer System – Sistemi ( European Credit Transfer System – ECTS) geliştirilmiştir.ECTS) geliştirilmiştir.

Amaç: Eğitimin Tanınması, hareketliliğin Amaç: Eğitimin Tanınması, hareketliliğin

desteklenmesidesteklenmesi - Bologna hedefleri- Bologna hedefleri

ECTS’e dayalı bir kredi sisteminde ECTS’e dayalı bir kredi sisteminde programın amaçları kadar programın amaçları kadar öğrenme öğrenme ürünleriürünleri (learning outcomes ) ve (learning outcomes ) ve yeterlikleryeterlikler’in (competences) de belirlenmiş ’in (competences) de belirlenmiş olması gerekmektedir.olması gerekmektedir.

ECTS Kredileri;ECTS Kredileri; Her bir ders için belirlenen “Öğrenme Her bir ders için belirlenen “Öğrenme

Ürünü”ne ulaşmak için ortalama bir Ürünü”ne ulaşmak için ortalama bir öğrencinin iş yükü tahmin edilerek öğrencinin iş yükü tahmin edilerek verilmelidir.verilmelidir.

ÖĞRENME ÇIKTISI ÖĞRENME ÇIKTISI (LEARNING OUTCOME)(LEARNING OUTCOME)

Öğrenme çıktısı (ürünleri), öğrenim sürecinin Öğrenme çıktısı (ürünleri), öğrenim sürecinin tamamlanmasının ardından öğrencinin ne tamamlanmasının ardından öğrencinin ne bileceğini, ne anlayabileceğini veya ne bileceğini, ne anlayabileceğini veya ne yapabileceğini ifade eden yeterliklerdir. yapabileceğini ifade eden yeterliklerdir.

Öğrenme çıktısı, öğretenin amacından ziyade Öğrenme çıktısı, öğretenin amacından ziyade öğrenenin başarısı ile ilgilidir. Bu nedenle öğrenenin başarısı ile ilgilidir. Bu nedenle öğretim elemanının belirlediği dersin amaçları öğretim elemanının belirlediği dersin amaçları ile öğrenme çıktıları aynı değildir.ile öğrenme çıktıları aynı değildir.

ÖĞRENME ÇIKTISI ÖĞRENME ÇIKTISI (LEARNING OUTCOME)(LEARNING OUTCOME)

Öğrenme çıktısı, öğrencinin ne öğrenmesinin Öğrenme çıktısı, öğrencinin ne öğrenmesinin beklendiğidir. Dolayısıyla, öğrenci merkezli bir beklendiğidir. Dolayısıyla, öğrenci merkezli bir sistemdir.sistemdir.

Öğrenme çıktıları akademisyenler tarafından Öğrenme çıktıları akademisyenler tarafından belirlenir ve yeterliklerle(competency) ifade edilir. belirlenir ve yeterliklerle(competency) ifade edilir. Yeterlikler bilgi, anlama ve becerilerin dinamik bir Yeterlikler bilgi, anlama ve becerilerin dinamik bir kombinasyonudur.kombinasyonudur.

Yeterlikler öğrencilerce edinilir. Yeterlikler öğrenme Yeterlikler öğrencilerce edinilir. Yeterlikler öğrenme çıktılarının gerektirdiğinden daha yüksek çıktılarının gerektirdiğinden daha yüksek seviyede geliştirilebilir.seviyede geliştirilebilir.

Öğrenme çıktıları öğretmekten öğrenmeye doğru bir Öğrenme çıktıları öğretmekten öğrenmeye doğru bir anlayış değişimidir.anlayış değişimidir.

Öğrenme çıktıları gözlenebilir ve ölçülebilir Öğrenme çıktıları gözlenebilir ve ölçülebilir olmalıdır.olmalıdır.

Diploma EkiDiploma EkiDiploma Eki, diplomanın anlaşılması için Diploma Eki, diplomanın anlaşılması için diplomaya ek olarak verilen bir dokümandır.diplomaya ek olarak verilen bir dokümandır.

2005 yılından itibaren tüm birinci ve ikinci 2005 yılından itibaren tüm birinci ve ikinci kademe program mezunlarına ücretsiz olarak kademe program mezunlarına ücretsiz olarak verilen “akademik tanınma” ve “şeffaflık” verilen “akademik tanınma” ve “şeffaflık” dokümanıdır.dokümanıdır.

Europass dökümanlarından birisidir. Europass, Europass dökümanlarından birisidir. Europass, bireylerin beceri ve yeteneklerini Avrupa bireylerin beceri ve yeteneklerini Avrupa düzeyinde daha iyi anlatabilmelerine yardımcı düzeyinde daha iyi anlatabilmelerine yardımcı olmak amacıyla oluşturulmuştur.olmak amacıyla oluşturulmuştur.

NİTELİKLER ÇERÇEVESİNİTELİKLER ÇERÇEVESİ(Berlin, Bergen….)(Berlin, Bergen….)

AVRUPA NİTELİKLER ÇERÇEVESİ- AVRUPA NİTELİKLER ÇERÇEVESİ- European Qualifications frameworkEuropean Qualifications framework

ULUSAL NİTELİKLER ÇERÇEVESİ- ULUSAL NİTELİKLER ÇERÇEVESİ- National Qualifications FrameworkNational Qualifications Framework

Ulusal nitelikler çerçevesi bir eğitim sistemi Ulusal nitelikler çerçevesi bir eğitim sistemi içerisindeki içerisindeki genel genel nitelikleri tanımlar ve bunlar nitelikleri tanımlar ve bunlar arasındaki ilişkinin nasıl olduğunu belirtir. arasındaki ilişkinin nasıl olduğunu belirtir.

Her eğitim seviyesi için belirlenecek Her eğitim seviyesi için belirlenecek genel genel niteliklerin hedef ve seviyeleri niteliklerin hedef ve seviyeleri öğrenme çıktılarıöğrenme çıktıları ile ifade edilmelidir,ile ifade edilmelidir,

Ulusal Nitelikler çerçevesi oluşturulurken dikkat Ulusal Nitelikler çerçevesi oluşturulurken dikkat edilmesi gereken noktalar:edilmesi gereken noktalar:

Yeterlikleri de içeren öğrenme ürünleri(çıktıları)Yeterlikleri de içeren öğrenme ürünleri(çıktıları) Öğrenci İş yükü ve krediler (ECTS)Öğrenci İş yükü ve krediler (ECTS) Kalite ve kalite güvencesi Kalite ve kalite güvencesi

Kararı ulusal otoriteler verir.Kararı ulusal otoriteler verir.

Ulusal Nitelikler ÇerçevesiUlusal Nitelikler Çerçevesi

Avrupa Nitelikler çerçevesiAvrupa Nitelikler çerçevesi

Avrupa yüksek öğrenim alanı için en Avrupa yüksek öğrenim alanı için en üstte bir (Avrupa) nitelikler çerçevesi üstte bir (Avrupa) nitelikler çerçevesi oluşturulacaktır.oluşturulacaktır.

Şemsiye çerçeve- framework for Şemsiye çerçeve- framework for frameworks.frameworks.

Neden?Neden? Uluslararası şeffaflıkUluslararası şeffaflık Niteliklerin uluslararası tanınmasıNiteliklerin uluslararası tanınması Öğrenenler ve mezunların uluslararası Öğrenenler ve mezunların uluslararası

hareketliliği için...Bologna hedefleri hareketliliği için...Bologna hedefleri

Avrupa Nitelikler ÇerçevesiAvrupa Nitelikler Çerçevesi(EQF for EHEA)(EQF for EHEA)

Bergen 2005 - Yüksek Öğretimdeki Seviyeler ve Kredi Karşılıkları:Bergen 2005 - Yüksek Öğretimdeki Seviyeler ve Kredi Karşılıkları:

(Kısa seviye- short cycle (ön-lisans): 120 ECTS)(Kısa seviye- short cycle (ön-lisans): 120 ECTS)Birinci seviye –first cycle (lisans): 180-240 ECTSBirinci seviye –first cycle (lisans): 180-240 ECTSİkinci seviye –second cycle (master): 90-120 ECTSİkinci seviye –second cycle (master): 90-120 ECTSÜçüncü seviye-third cycle (Doktora): 3-4 YılÜçüncü seviye-third cycle (Doktora): 3-4 Yıl

1 ECTS=25-30saatlik ÖĞRENCİ İŞ YÜKÜNÜ TEMSİL EDER!!!...1 ECTS=25-30saatlik ÖĞRENCİ İŞ YÜKÜNÜ TEMSİL EDER!!!... 1 akademik yıl için: 60ECTS1 akademik yıl için: 60ECTS 1 akademik yıl için öğrencinin iş yükü: 60X30=1800saat 1 akademik yıl için öğrencinin iş yükü: 60X30=1800saat

olmalıdır.olmalıdır.

Avrupa’da Yüksek Öğretim Avrupa’da Yüksek Öğretim Yapılarının AyarlanmasıYapılarının Ayarlanması ProjesiProjesi

‘Tuning Educational Structures in ‘Tuning Educational Structures in Europe’Europe’

2000-2002-2004-2006 ( 3. dönem)-135 üniversite2000-2002-2004-2006 ( 3. dönem)-135 üniversite Deusto Ü. - Groningen Ü. ( proje koordinatörleri)Deusto Ü. - Groningen Ü. ( proje koordinatörleri)

Projenin amacı: 27 alanda (işletme, kimya, Projenin amacı: 27 alanda (işletme, kimya, tarih,..) iki eğitim kademesi (lisans+yüksek. lis.) tarih,..) iki eğitim kademesi (lisans+yüksek. lis.) için genel + o dala özgün yeterlikler için referans için genel + o dala özgün yeterlikler için referans noktalarını belirleme.noktalarını belirleme.

Öğrenme çıktıları odaklıÖğrenme çıktıları odaklı Çeşitlilik,özgürlük,özerklik- Bologna hedefleriÇeşitlilik,özgürlük,özerklik- Bologna hedefleri

ORTAK DERECELER(joint ORTAK DERECELER(joint degrees)degrees)

Bologna Süreci: şeffaflık, Bologna Süreci: şeffaflık, tanınma(derecelerin tanınması),hareketlilik,tanınma(derecelerin tanınması),hareketlilik,

kalite güvencesi,İstihdam kalite güvencesi,İstihdam edilebilirlik,Avrupa yüksek öğretiminin edilebilirlik,Avrupa yüksek öğretiminin çekici hale gelmesi.çekici hale gelmesi.

YARATICI BİR MEKANİZMA (ARAÇ)YARATICI BİR MEKANİZMA (ARAÇ)

Erasmus Mundus-+Üçüncü ülkeler ,2004-Erasmus Mundus-+Üçüncü ülkeler ,2004-20082008

KALİTE GÜVENCESİKALİTE GÜVENCESİ Verilen eğitimin her türlü kalite unsurunu Verilen eğitimin her türlü kalite unsurunu

tam olarak yerine getirdiğine dair güvence tam olarak yerine getirdiğine dair güvence sağlayabilmek için yapılan tüm planlı ve sağlayabilmek için yapılan tüm planlı ve sistematik işlemler.sistematik işlemler.

Bologna Sürecinin tüm bildirgelerinde vurgu.Bologna Sürecinin tüm bildirgelerinde vurgu. Üniversitelerde kalite kültürünün yerleşmesi.Üniversitelerde kalite kültürünün yerleşmesi. Kalite güvence ajanslarının kurulmasıKalite güvence ajanslarının kurulması Bergen 2005- ENQA kılavuzunun Bergen 2005- ENQA kılavuzunun

kullanılması ve kullanılması ve ‘’ ‘’ register ‘’ oluşturulması.register ‘’ oluşturulması.

BOLOGNA SÜRECİ’NDE BOLOGNA SÜRECİ’NDE KALİTE GÜVENCESİ & KALİTE GÜVENCESİ & AKREDİTASYONAKREDİTASYON

KALİTE KÜLTÜRÜ

ECTS/DS ORTAK DERECELERYAŞAM BOYU ÖĞRENİM ÖĞRENİM ÇIKTILARI YABANCI DİL

1) EŞDEĞERLİK, TANINMA

2) HAREKETLİLİK

Öğrenim Esnasında Öğrenimden Sonra

3) İSTİHDAM EDİLEBİLİRLİKÜlke İçindeAvrupa’daYükseköğrenimin

karşılaştırılabilir ve sürdürülebilir kalite standartlarına göre değerlendirilme süreci

BOLOGNA SÜRECİNDEN BOLOGNA SÜRECİNDEN ETKİLENENLER ETKİLENENLER

(paydaşlar)(paydaşlar) Ülkelerin Eğitim BakanlıklarıÜlkelerin Eğitim Bakanlıkları Yüksek Öğretim KurumlarıYüksek Öğretim Kurumları - Öğrenim Birimleri (fakülteler,bölümler)- Öğrenim Birimleri (fakülteler,bölümler) - İdari Birimler- İdari Birimler - Öğretim üyeleri- Öğretim üyeleri - Öğrenciler- Öğrenciler Dış paydaşlar :Dış paydaşlar : işverenler,çalışanlar,sendikalar, STK’lar, işverenler,çalışanlar,sendikalar, STK’lar,

BOLOGNA SÜRECİ BOLOGNA SÜRECİ KAPSAMINDA TÜRKİYE’DE KAPSAMINDA TÜRKİYE’DE

YAPILANLARYAPILANLAR Bologna Süreci Türkiye resmi temsilcisi (BFUG: Bologna Süreci Türkiye resmi temsilcisi (BFUG:

BolognaBologna Follow up GrupFollow up Grup üyesi): YÖK Başkan üyesi): YÖK Başkan Vekili Prof.Dr. Aybar ErtepınarVekili Prof.Dr. Aybar Ertepınar

DPT bünyesinde 2002 yılında kurulan Ulusal DPT bünyesinde 2002 yılında kurulan Ulusal Ajans vasıtasıyla AB eğitim programları ve Ajans vasıtasıyla AB eğitim programları ve Bologna Süreci’nin ülke içinde tanıtımı için Bologna Süreci’nin ülke içinde tanıtımı için finansal destek sağlandıfinansal destek sağlandı

Bologna Rehberleri Ulusal Takımı (2006-15 Bologna Rehberleri Ulusal Takımı (2006-15 rehber) rehber)

Bologna süreci sonrası hızlanan çalışmalar:Bologna süreci sonrası hızlanan çalışmalar: Öğrenci/Öğretim elemanı hareketliliğiÖğrenci/Öğretim elemanı hareketliliği Erasmus Üniversite Beyannamesi: 83 ÜniversiteErasmus Üniversite Beyannamesi: 83 Üniversite

BOLOGNA SÜRECİ BOLOGNA SÜRECİ KAPSAMINDA TÜRKİYE’DE KAPSAMINDA TÜRKİYE’DE

YAPILANLARYAPILANLAR Ulusal Öğrenci Temsilcileri Konseyi (YÖK Ulusal Öğrenci Temsilcileri Konseyi (YÖK

yönetmeliği, 2005): Öğrenci katılımıyönetmeliği, 2005): Öğrenci katılımı ““Eurostudent III Projesi”ne katılım: Eurostudent III Projesi”ne katılım:

Öğrencilerin sosyo-ekonomik profilinin Öğrencilerin sosyo-ekonomik profilinin çıkarılması, 2006çıkarılması, 2006

Kalite ve Akreditasyon Kurulu (YÖDEK , 2005)Kalite ve Akreditasyon Kurulu (YÖDEK , 2005) ECTS/Diploma Eki çalışmaları (YÖK )ECTS/Diploma Eki çalışmaları (YÖK ) Yurt içi Öğrenci/öğretim üyesi hareketliliği Yurt içi Öğrenci/öğretim üyesi hareketliliği

(YÖK yönetmeliği, Mart 2006) (YÖK yönetmeliği, Mart 2006)

BOLOGNA SÜRECİNDE BOLOGNA SÜRECİNDE ÜNİVERSİTELERDEN ÜNİVERSİTELERDEN

BEKLENENLERBEKLENENLER Bologna sürecine uyum kararlılığı,yönetsel destek Bologna sürecine uyum kararlılığı,yönetsel destek

verilmesiverilmesi Bologna sürecinin tanıtılması ve paydaşların sürece Bologna sürecinin tanıtılması ve paydaşların sürece

katılımının özendirilmesikatılımının özendirilmesi Üniversitede Bologna Süreci çalışma grubu Üniversitede Bologna Süreci çalışma grubu

kurulmasıkurulması Bu amaçlar doğrultusunda stratejik plan yapılmasıBu amaçlar doğrultusunda stratejik plan yapılması Öğretim programlarının gözden geçirilmesiÖğretim programlarının gözden geçirilmesi Sürekli kalite iyileştirilme mekanizmalarının Sürekli kalite iyileştirilme mekanizmalarının

kurulması kurulması ( STRATEJİK PLAN)( STRATEJİK PLAN) Bologna sürecine bütün programlar düzeyinde Bologna sürecine bütün programlar düzeyinde

katılımın sağlanmasıdır.katılımın sağlanmasıdır.

Öğrenci Merkezli Eğitim Bologna Öğrenci Merkezli Eğitim Bologna Sürecinde ortaya çıkan en önemli Sürecinde ortaya çıkan en önemli gelişmelerden birisidir.gelişmelerden birisidir.

Üniversitelerin tüm programları için Üniversitelerin tüm programları için “program çıktıları”nı tanımlamaları “program çıktıları”nı tanımlamaları gerekmektedir.gerekmektedir.

Bunun için her bir dersin “öğrenme Bunun için her bir dersin “öğrenme çıktıları” belirlenmelidir.çıktıları” belirlenmelidir.

Bürokratik bir işlem gibi görünse de, Bürokratik bir işlem gibi görünse de, bu bütün üniversitelerin ev ödevidir.bu bütün üniversitelerin ev ödevidir.

Prof.Georg Winkler-EUA Prof.Georg Winkler-EUA BaşkanıBaşkanı

Bologna Sürecinin en önemli yanı Bologna Sürecinin en önemli yanı bizleri sadece Öğretim üyesinin bizleri sadece Öğretim üyesinin öğrencilere kaç saat ders verdiğini öğrencilere kaç saat ders verdiğini sorgulayan ‘’Profesör Merkezli Eğitim’’ sorgulayan ‘’Profesör Merkezli Eğitim’’ modelinden ayırıp,modelinden ayırıp,

‘’ ‘’Öğrenci merkezli Eğitim’’ modeli veÖğrenci merkezli Eğitim’’ modeli ve belli bir programı bitiren öğrencinin belli bir programı bitiren öğrencinin

hangi yeterliklere sahip olacağının hangi yeterliklere sahip olacağının araştırılması araştırılması

ile ilgili tartışmaya çekmiş olmasıdır.ile ilgili tartışmaya çekmiş olmasıdır.

Bologna Süreci Kapsamında Bologna Süreci Kapsamında Üniversitemizde YapılanlarÜniversitemizde Yapılanlar

AKTS/DE çalışmalarıAKTS/DE çalışmaları Kalite güvencesi çalışmalarıKalite güvencesi çalışmaları -Stratejik Planlar-Stratejik Planlar -HÜADEK- H.Ü. Akademik Değerlendirme ve -HÜADEK- H.Ü. Akademik Değerlendirme ve

Kalite Kalite geliştirme Kurulugeliştirme Kurulu -HÜKK-H.Ü Kalite Koordinatörlüğü-HÜKK-H.Ü Kalite Koordinatörlüğü -Özdeğerlendirme Komisyonu (EUA’ya hazırlık -Özdeğerlendirme Komisyonu (EUA’ya hazırlık

süreci)süreci) - İç Değerlendirme (öğrenci - İç Değerlendirme (öğrenci

değerlendirmeleri,memnuniyet araştırmaları)değerlendirmeleri,memnuniyet araştırmaları) - Dış Değerlendirme- EUA ‘dan istenmiştir.- Dış Değerlendirme- EUA ‘dan istenmiştir.

AVRUPA ÜNİVERSİTELER BİRLİĞİAVRUPA ÜNİVERSİTELER BİRLİĞİ

(EUROPEAN UNIVERSITY (EUROPEAN UNIVERSITY ASSOCIATION-EUAASSOCIATION-EUA

Kuruluş :2001Kuruluş :2001 Üye sayısı: 777 - 45 Avrupa Ülkesi!.Üye sayısı: 777 - 45 Avrupa Ülkesi!. Avrupa üniversitelerinin en güçlü Avrupa üniversitelerinin en güçlü

temsilcisidir!..temsilcisidir!.. EUA’nın pozisyonu resmen tanınmaktadırEUA’nın pozisyonu resmen tanınmaktadır MİSYONU: Avrupa üniversitelerinin tek tek MİSYONU: Avrupa üniversitelerinin tek tek

gelişimine katkı+ sektörün güçlendirilmesigelişimine katkı+ sektörün güçlendirilmesi Hacettepe Üniversitesi EUA’nın tam Hacettepe Üniversitesi EUA’nın tam

üyesidirüyesidir..

Avrupa Üniversiteler Birliği(EUA)Avrupa Üniversiteler Birliği(EUA)çalışmalarıçalışmaları

Kalite Kültürü Projesi I,II,III– 139 Ün. Kalite Kültürü Projesi I,II,III– 139 Ün. Bütünleşik master projesi Bütünleşik master projesi Doktora programları projesi - Doktora programları projesi - 4949 Ü. - Ü. -

HACETTEPE Ü.HACETTEPE Ü. Avrupa Kredi Transfer Sistemi Avrupa Kredi Transfer Sistemi

çalışmaları(ECTS)çalışmaları(ECTS) Kurumsal değerlendirme programıKurumsal değerlendirme programı

((institutional evaluation program) institutional evaluation program)

- - HACETTEPE Ü.- 2006-2007HACETTEPE Ü.- 2006-2007

Kurumsal Değerlendirme Programı’nın amacı:Eğitim reformuna başlamış ve kalitesini evrensel standartlara ulaştırmayı hedeflemiş olan üniversitelere, doğru yolda olup olmadıklarını gösterecek bir ayna tutmaktır. Gelişim sürecini destekleyen, rehberlik eden bir anlayış.Program : öz-değerlendirmeye önem vermekte, uluslararası bir bakış sağlamakta, yükseköğretimi bilen uzmanların değerlendirmesine dayanmakta,hükümetlerden bağımsız yürütülmektedir.

EUA-Kurumsal Değerlendirme Programı (1)EUA-Kurumsal Değerlendirme Programı (1)

( EUA- Institutional Evaluation Programme-IEP( EUA- Institutional Evaluation Programme-IEP))

EUA-Kurumsal Değerlendirme Programı (2)EUA-Kurumsal Değerlendirme Programı (2)

Kurumsal Değerlendirme Programına katılım isteğe bağlıdır.

Bu katılım, üniversitelerin sistemli gelişimine ve uluslar arası düzeydeki tanınırlılığına katkı sağlar.

Değerlendirme daha çok, öneri ve destek vermeye dayalıdır.

Değerlendirme: iki aşamada

ÜNİVERSİTEDE İÇ VE DIŞ PAYDAŞLARLA GÖRÜŞMELER

Ön ziyaret (2 günlük) : Kurumu tanıma ve ek bilgiler isteme (Aralık2006)

Esas ziyaret (3 günlük): Ana değerlendirme ve rapor

KAYNAKLARKAYNAKLAR http://www.eu.int/pol/educ/index_en.htmhttp://www.eu.int/pol/educ/index_en.htm http://www.http://www.eueu..intint//commcomm//lisbonlisbon__strategystrategy//

indexindex_en.html_en.html http://www.bologna-bergen2005.no/http://www.bologna-bergen2005.no/ www.yok.gov.trwww.yok.gov.tr www.bologna.gov.trwww.bologna.gov.tr www.eua.bewww.eua.be

tuning.unideusto.org/tuning.unideusto.org/tuningeu/tuningeu/

www.esib.orgwww.esib.org www.cedefop.europa.euwww.cedefop.europa.eu www.eurashe.bewww.eurashe.be www.enqa.eu www.enqa.eu

İlginiz için teşekkür ederim….İlginiz için teşekkür ederim….

Birinci Kademe Nitelikleri (180-240 Birinci Kademe Nitelikleri (180-240 AKTS)AKTS)

Bu kademeyi tamamlayan öğrencilerin öğrenme Bu kademeyi tamamlayan öğrencilerin öğrenme çıktıları ile tanımlanan nitelikleri:çıktıları ile tanımlanan nitelikleri:

-Genel lise eğitimine dayalı olarak ileri düzey ders -Genel lise eğitimine dayalı olarak ileri düzey ders kitapları ile desteklenen ve çalışma alanlarının kitapları ile desteklenen ve çalışma alanlarının önemli bilgileri ile bilgilendirildiğini tipik bir önemli bilgileri ile bilgilendirildiğini tipik bir seviyede gösterebilen bilgi ve anlamaya sahip seviyede gösterebilen bilgi ve anlamaya sahip olanlarolanlar

-Çalışmalarına ya da mesleklerine profesyonel bir -Çalışmalarına ya da mesleklerine profesyonel bir yaklaşım sergileyecek bir şekilde bilgi ve yaklaşım sergileyecek bir şekilde bilgi ve anlamalarını uygulayabilen ve çalışma anlamalarını uygulayabilen ve çalışma alanlarına özel argümanlar getiren ve geliştiren alanlarına özel argümanlar getiren ve geliştiren ve problemler çözerek gösterebilen ve problemler çözerek gösterebilen yeterlilikleri olanlaryeterlilikleri olanlar

Birinci Kademe Nitelikleri (devam):Birinci Kademe Nitelikleri (devam):-İlgili toplumsal, bilimsel ya da etik konular -İlgili toplumsal, bilimsel ya da etik konular

üzerine düşünmeyi içeren yargıları üzerine düşünmeyi içeren yargıları bildirmek için ilgili verileri (genellikle kendi bildirmek için ilgili verileri (genellikle kendi çalışma alanında) yorumlayabilme ve bir çalışma alanında) yorumlayabilme ve bir araya getirebilme yeteneğine sahip olanlararaya getirebilme yeteneğine sahip olanlar

-Gerek uzman gerekse de uzman olmayan -Gerek uzman gerekse de uzman olmayan dinleyicilere bilgi, düşünce, problem ve dinleyicilere bilgi, düşünce, problem ve çözümler iletebilenlerçözümler iletebilenler

-Üst düzey bağımsızlıkla ileri çalışmaları -Üst düzey bağımsızlıkla ileri çalışmaları yürütmeyi sürdürmeleri için gerekli olan yürütmeyi sürdürmeleri için gerekli olan öğrenme becerilerini geliştirmiş olanlaröğrenme becerilerini geliştirmiş olanlar

İkinci Kademe Nitelikleri (90-120 AKTS):İkinci Kademe Nitelikleri (90-120 AKTS):

Bu kademeyi tamamlayan öğrencilerin öğrenme Bu kademeyi tamamlayan öğrencilerin öğrenme çıktıları ile tanımlanan nitelikleri:çıktıları ile tanımlanan nitelikleri:

-Tipik olarak birinci kademeyle ilgili olanlar -Tipik olarak birinci kademeyle ilgili olanlar üzerine kurulu ve bunları genişleten ve/veya üzerine kurulu ve bunları genişleten ve/veya artıran ve genellikle bir araştırma bağlamında artıran ve genellikle bir araştırma bağlamında fikirlerin geliştirilmesi için fırsat ya da temel fikirlerin geliştirilmesi için fırsat ya da temel oluşturan bilgi ve anlamaya sahip olduğunu oluşturan bilgi ve anlamaya sahip olduğunu gösterenlergösterenler

-Kendi çalışma alanları ile ilgili olarak geniş (ya -Kendi çalışma alanları ile ilgili olarak geniş (ya da disiplinler arası) bağlamlarda yeni veya da disiplinler arası) bağlamlarda yeni veya tanıdık olmayan çevrelerde kendi bilgi ve tanıdık olmayan çevrelerde kendi bilgi ve anlama ve problem çözme yeteneklerini anlama ve problem çözme yeteneklerini uygulayabilenleruygulayabilenler

İkinci Kademe Nitelikleri (devam):İkinci Kademe Nitelikleri (devam):-Bilgileri bütünleştirme ve karmaşık -Bilgileri bütünleştirme ve karmaşık

durumları çözebilme ve eksik veya sınırlı durumları çözebilme ve eksik veya sınırlı bilgiyle yargılamalar üretebilme bilgiyle yargılamalar üretebilme yeteneğine sahip olanlar, ancak bilgi ve yeteneğine sahip olanlar, ancak bilgi ve yargılamaların uygulamasıyla ilgili sosyal yargılamaların uygulamasıyla ilgili sosyal ve etik sorumlulukların idrakinde olarakve etik sorumlulukların idrakinde olarak

-Kendi değerlendirmelerini ve bilgilerini -Kendi değerlendirmelerini ve bilgilerini mantıklı bir temelle uzman olan/olmayan mantıklı bir temelle uzman olan/olmayan kimselere açıkça ve muğlak olmayan bir kimselere açıkça ve muğlak olmayan bir şekilde iletebilenlerşekilde iletebilenler

-Büyük ölçüde kendi başlarına veya bağımsız -Büyük ölçüde kendi başlarına veya bağımsız bir şekilde çalışma sürdürmelerine izin bir şekilde çalışma sürdürmelerine izin verecek öğrenme becerilerine sahip olanlarverecek öğrenme becerilerine sahip olanlar