boksİtlerden alÜmİna Üretİmİ

8/2/2019 BOKSTLERDEN ALMNA RETM

1/7

P A M U K K A L E N V E R S TE S M H E N D S L K F A K L T E S P A M U K K A L E U N I V E R S I T Y E N G I N E E R I N G C O L L E G E

M HEND SL K B L M LER DERG S J O U R N A L O F E N G I N E E R I N G S C I E N C E S

YIL

CLT

SAYI

SAYFA

: 2000

: 6

: 1

: 71-77

71

BOKSTLERDEN ALMNA RETMNDE HDROLZPROSESNN TEKNOLOJS

Sami AHNstanbul Teknik niversitesi, Fen-Edebiyat Fakltesi, Kimya Blm, stanbul

Geli Tarihi : 27.09.1998

ZET

lkelerin yaam dzeylerini retip tkettikleri alminyumla lmek mmkndr. Alminyum hidroksitin bykbir ksm almina eldesinde deerlendirilmektedir. Alminann byk bir blm ise metalik alminyumretiminde kullanlmaktadr. Dekompozerlerde oluan ileme ksaca hidroliz prosesi denir. Alminatzeltisinden hidroliz prosesiyle alminyum hidroksit elde edilir. Hidrat olarak adlandrdmz bu rnktrlp filtre edilerek kalsinasyon nitesine gnderilir. Hidroliz prosesi, boksitlerden almina retimindeizlenen nemli kademelerden birisidir. Hidroliz reaksiyonunun istenilen ekilde olumas hidroliz reaksiyonunaetki eden faktrlere baldr.

Anahtar Kelimeler : Almina, Alminyum hidroksit, Hidroliz, Proses

THE TECHNOLOGY OF THE HYDROLYSS PROCESS OF ALUMINAPRODUCTION FROM THE BAUXITES

SUMMARY

The degree of growth level for many countries can be measured with their aluminum production and explatationrates. Ever though a great partion of aluminum hydroxide is turned into alumina still it has great merit. On theother hand, a large percentage of alumina is used in the aluminum production. The operation in thedecomposition processes is referred to succinetly as hydrolysis process. Aluminum hydroxide is obtained fromthe aluminate solution. This production is named as hydrate and settled down which is proceded by filtration andfinally sent to the calcination unit. Hydrolysis process is one of the most important stages in the production ofalumina from bauxites. The ocovinence of hydrolysis reaction in a desirable manner is dependent on the factorsthat effect the reaction rate.

Key Words : Alumina, Aluminum hydroxide, Hydrolysis, Process

1. GR

Dnya alminyum retimi her yl % 6 ila 9 aras birhzla artmaktadr. 1966 ylnda alminyum retimi 7milyon ton, 1975 ylnda ise 12 milyon ton ve 1980ylnda da 16 milyon ton olmutur. Buna paralelolarak almina retimi artmtr. 1968 ylndayaklak 19 milyon ton olan almina retimi 1977ylnda 33 milyon tona varmtr. Alminyumoksitlerin deiik modifikasyonlar mevcut olup ensalam yapl olan korunttur. Metalik alminyumretiminde alfa-almina ve ara almina

modifikasyonlar kullanlmaktadr. Deiik trdealminyum hidroksitlerin yksek scaklkta kalsineedilmesi sonucu alfa-almina elde edilir. Romanya,Yunanistan, Vietnam, Ural ve in boksitlerinin ennemli minerali diaspordur.

Demir d metallerin byk bir ksm, bunlarnoksijen, klor, kkrt gibi elementlerle olan

bileiklerinden elde edilir. En ok kullanlan usul, bubileiklerin karbon ile indirgenmesidir. Alminyumoksit ieren minerallerin dorudan doruyaindirgenmesi ile metalik alminyum retimi iin


2/7

Boksitlerden Almina retiminde Hidroliz Prosesinin Teknolojisi, S. ahin

Mhendislik Bilimleri Dergisi 2000 6 (1) 71-77 72 Journal of Engineering Sciences 2000 6 (1) 71-77

endstriyel prosesler gelitirilmektedir. Fakat buprosesler baz teknik zorluklar nedeniyle henzendstriye kolayca tatbik edilememektedir. Buzorluklar ok aktif bir element olan alminyumunhem oksijenle hem de dier elementlerle kolayca

birlemesinden ileri gelmektedir. Metalikalminyumun karbonla indirgenmesi esnasnda,alminyum karbonla birleerek alminyum karbrmeydana gelir. Alminyum oksitten metalikalminyum retimi iin en uygun usl elektrolizdir(Gmelins, 1963; ahin, 1991a,b, 1997).

Otoklavlar blmnden gelen alminat zeltisininhidrolizi ile alminyum hidroksit elde edilir. Bayer

prosesine gre hidroliz olacak zeltinin scaklnn

dk olmas gerekir. Dekompozisyon blmnegelen alminat zeltisinin scakl yksektir. Buscaklk soutucularda drlr. Bu soutma ilemiesnasnda scak zeltiden ele geen buhar borulustclarda kullanlr. Alminat zeltisi, alama

filtrelerinden elde edilen alama hidratnnbulunduu kartrclara gelir. Sonra bu karmhidroliz iin dekompozrlere gnderilir. Hidrolizreaksiyonu kuvvetli alkali zellii gsterir. Alminatzeltilerinin paralanmas ile alminyumhidroksitin meydana gelir. Bugn retilenalminyum hidroksitinin byk bir ksm alminaeldesinde deerlendirilmektedir. Bayer prosesiteknolojik prensip emas ekil 1de verilmitir(ahin, 1990, 1994).

ekil 1. Bayer prosesi teknolojik prensip emas

2. DEKOMPOZER ZELTSNNKTRLMES

Hidroliz reaksiyonu neticesinde oluan alminyumhidroksit ieren zelti son dekompozerlerdenktrme devresine alnr. ktrme iki kademedeyaplr.

Hidroseperatrlerde ktrme : Dekompozerlerdenkan zelti evvela hidroseperatrlerde ktrlr.Besleme hznn deimesiyle ar olan tanelerhemen ker. Fakat hafif olan taneler zeltiylehareket ederler. Hidroseperatrlerin alt

ksmlarndan alnan alminyum hidroksit iri

tanelidir.Hidrat ktrclerinde ktrme :Hidroseperatrlerde ktrlemeyip st akmlatanan, genellikle ince taneli olan alminyumhidroksit, hidrat ktrclerinde ktrlr.ktrclerde kartrma mekanizmas vardr.Hidrat zdrclerinin iletmesi daha zordur. stakmla birlikte tanan kat madde miktar litrede enfazla 2,5 gram olmaldr. Hidrat ktrcleri,hidroseperatrlere gre daha dikkatli bir almaister. ktrclerde biriken hidrat, daha sonrafiltreleme ilemine tabi tutulur. Dekompozsiyonnitesine ait teknolojik akm emas ekil 2'de

verilmitir (Fulda und Ginsberg, 1964).


3/7



Kondensat

SoutmaSuyu

Buharlatrmaya

Dekompozerler

Hidratktrye

Atmosfere

Kalsinasyon

Otoklavlara

ekil 2. Dekompozisyon nitesi teknolojik akm emas

3. DEKOMPOZERLERN YIKANMASI

Dekompozerler i ksmlarnda oluan alminyumhidroksit birikintileri buharlatrma blmndengelen sodyum hidroksit zeltisi ile temizlenir. Badekompozer ayda, birinci dekompozerler altayda, ikiden sekize kadar olan dekompozerler bir

ylda, dokuz ve onuncu dekompozerler iki ylda vedier dekompozerler ise iki ylda bir temizlenir.Ykama ilemi yaplaca zaman yukardan den

paralarn tabana zarar vermemesi iindekompozerlerin alt ksmlarna yaklak 150-200m3 dn zeltisi konmaldr. Dn zeltisiyksek konsantrasyonlu ise dekompozer hacminintamam doldurularak ykama yaplr. Ykamasonunda ele geen zelti yeniden ya tmenitesine geri dner.

Haval dekompozerlerle mekanik kartrmaldekompozerlerin karlatrlmas: Haval kartrma

ilemi srekli yaplr. Mekanik kartrmaldekompozerlerde durmalar olabilir. Havalkartrmal dekompozerler otomatik olarakynetilir. Haval kartrma sistemi mekanikkartrma sisteminden daha ekonomiktir. Havalkartrmal dekompozerlerin ynetimi ve tamirlerimekanik kartrmal dekompozerlerde dahakolaydr. Kk kapasiteli fabrikalarda mekanikkartrmal dekompzerler kullanlr.Dekompozerlerin boyutlar kk ise mekanikkartrma tercih edilir. Haval kartrmaldekompzerlerde hava iinde karbondioksit

bulunduundan soda meydana gelmesine neden olur

(Fulda und Ginsberg, 1964).

4. ALMNAT ZELTLERNNHDROLZ USUL LE AYRITIRILMA

TEKNOLOJS

Dekompozerlerde oluan ileme ksaca hidrolizprosesi denir. Alminat zeltisinden hidrolizprosesiyle alminyum hidroksit oluturulur. Pratikte

hidrat dediimiz bu rn ktrlp filtre edilerekya dorudan doruya veya depoya verilerek dahasonra kalsinasyon blmne sevk edilir. Hidroliz

prosesi, almina retiminde nemli bir ara ilemdir.

Boksit rezervlerinin dzensiz dalm, tamacretlerindeki ykselme, kaliteli boksit cevherlerinintkenme ihtimali, kalitesi dk boksit cevherlerininve dier alminyum ihtiva eden minerallerininmiktarlarnn okluu, uygun ekonomik prosesler ileilenebilme imkanlarnn aratrlmasn zorunluklmaktadr. Bugn dnya almina retiminin %90'ndan fazlasn karlayan Bayer teknolojisinin desrekli iyiletirilmesi gerekir. Hidroliz ilemindekullanlan ilk dekompozer 8 m apnda 8 myksekliinde, zincirli kartrcs olan bir tanktr.Bu dekompozerde kostik modl 3,6 - 3,7, alamaoran 0,8 - 1 ve hidroliz sresi 100 saatdir. Zamanlaalama oran 2,4 - 2,8 ve hidroliz sresi 50 - 55saate kadar dmtr.

Yeni kurulan almina fabrikalarnda dip ksm konikve silindir eklinde olan dekompozerler yeralmaktadr. lk zamanlar 1000-1200 m3 hacimlihaval kartrclar olan dekompozerler yaplmtr.Fakat gnmzde 1800 m3 hacimli dekompozerlerkullanlmaktadr. Baz almina fabrikalarnda 3000


4/7



m3 hacimli dekompozerlerde, yaplmaktadr. Bykhacimli dekompozerlerde, ayrtrlan zeltininsouma ilemi ile cihazn i cidarlarnda birikenkeltinin temizleme ilemi zor yaplmaktadr(Fulda and Ginsberg, 1964 ; Ullmans, 1968).

Almina fabrikasnda bulunan dekompozerlerinkartrclar yaklak 10 yl kullanlmaktadr. Busre sonunda eski kartrclarn yerine yenilerimonte edilir. Kartrc paletlerinin bulunduuzonda byk anma olur ve metal zamanlaincelebilir. Ortam scklndaki ani sdeiikliklerine kar cihazlarn emniyetli birekildekorunmas iin kartrcl dekompozerler binalariine yaplrlar. Kuvvetli rzgar ve ar soukhavalarda bina iindeki dekompozerlerin arsouktan korunmas, glk arzetmektedir. Budekompozerlerdeki anma olaylar da olduka

fazladr. Anmalar genellikle kaynak dikilerininbulunduu ksmn civarnda vuku bulmaktadr.Kaynak yapldktan sonra metal soumaya

braklnca kaynak dikii civarnda mekanikgerilimler meydana gelir. Ar gerilim olumu bu

blgelerde kristaller aras alkali korozyon dahahzldr.

Demir genel olarak sodyum oksitli zeltilerdekimyasal reaksiyon vermez. Kostik ve sodannyksek konsantrasyonlu zeltileri metallerin iyaplarna etkirler. Bu nedenle alminafabrikalarndaki kostik zeltisi ile dorudan

doruya temasta olan cihazlarda korozyon meydanagelir. Korozyondan en ok cihazlarn kaynak yerlerietkilenir. Kostik veya soda zeltisi kaynakyerlerindeki kk deliklere girer ve oradakristalleerek kayna bozabilir. Korozyon en fazlatemiz kostik kazanlarnda vuku bulur. Baz hallerdekaynak yerlerinde alma grlr. Cihazlarn kaynakyerlerindeki yap bozulmasnn nedeni henz tamolarak bilinmemektedir. Bunun kostik zeltisininkorozyonundan ileri geldii kabul edilmektedir.Kaynak yerlerinin bozulmasnn ikinci nedenininscaklk olduu kabul edilir. Kaynak yerleri dzolmayp przl bir yapya sahiptir. Burada mekanik

gerilmeler oluur. Bu gerilmeler neticesinde oksmlarda kk kk delikler meydana gelir.Btn yzey yapsn ayn yapmak iin termikhomojenletirme ilemi yaplr. Bu ilem en fazladekompozerlere uygulanr. Zira dekompozerler

byk hacimlere sahiptirler. Homojenletirme ilemiiin evvela dekompozer su ile doldurulur ve suyunzerine yzer bir aa konur. Yan taraflara manyetikyzkler yerletirilir. ki yandan elektrik akmna

balanr. Yava yava su azaltlr. st ksmlar yavayava sour. Bylece gerilmeler yok edilir.

Scak veya lman iklim artlarna sahip olanlkelerde kullanlan byk hacimli dekompozerlerin

souk iklim artlarna sahip lkelerin tesislerindekullanlmas iin zel bir teknolojinin gelitirilmesigerekir. Montaj elemanlarnn imalat esnasndakaynak dikileri civarnda meydana gelebilecekgerilimlerin yok edilmesi lazmdr. ayet 3000 m3

hacimli dekompozerler yaplacaksa o zaman tmetkenlerin yapaca etkilerin btn ynleri iledikkate alnmas gerekir. Almina retimlerindealminat zeltileri polislfitlerle kirlenir. Alminatzeltilerinde slfit bileiklerinin bulunmascihazlarn anmasn abuklatrr.

Almina fabrikasndaki dekompozerlerin icidarlarnda oluan alminyum hidroksit

birikintilerinin giderilmesi lazmdr. Bu keltilerinmukavemet modl 8000 kg/cm2'ye kadar varr.Bunlar dekompozer devreden karlp soumaya

balad zaman i cidarlarda byk mekanik

gerilimlere yol aarlar. Bu problem dekompozerlerindip ksmlarnn iyi dizayn edilmesi ile zlebilir.Tabandan aktmal dekompozer dizayn almalarda yaplmaktadr. Mevcut dekompozerlerindayankllklarnn artrlmasna allmaldr. Bazalmina uzmanlar, dekompzerlerin bir betontabakas ile korunmasndan olumlu neticeleralnabileceini belirtmilerdir (Fulda und Ginsberg,1964).

Dekompozerlerin kaln duvarl binalar iinde yeralmas, cihazlarn evre ortam ile s alveriini veayrtrma prosesinde zelti scaklnn dmesini

olumsuz etkiler. Alminat zeltisinin dekompozerbataryalarna girmeden nce soutulmas iyi olur.Dekompozisyon scakln sabit tutmada otomatikkumanda sisteminden faydalanlr. Otomotikkumanda sisteminden elde edilen doneler prosesscaklnn optimal deerde olmasn salar.

Almina retim tesislerinde otoklov ve ykamaileminin ekonomik olmas iin nemli almalaryaplmaktadr. Almina fabrikasnda otoklavlar,krmz amur ykama, dekompozisyon ve

buharlatrma niteleri birbirlerine sk skya balolmasna ramen sabit deerler olarak ana zeltinin

modl ve ayrma zaman kabul edilmitir.Almina iindeki demir miktarnn artmasalminann kalitesini drr. Aratrmaclar

boksitlerden alminat zeltisi iine kkrtkarmasnn kaynann pirit olduunuaklamlardr. Alminat zeltisi iinde kkrt

bulunmas halinde alminyum hidroksitte kirlenir.Demir en ok ham zeltide bulunur. Otoklovlaragnderilen zelti iindeki demir miktar 0,09-0,18gr/lt kadardr. Seyreltme ileminde de demir miktarazalr. Dekompozerlere gnderilen alminatzeltisinde bulunan demir miktar ok azdr.Filtrasyon nitesinden gelen alminat zeltisi


5/7



iindeki demirin limit konsantrasyonu 0,02 gr/ltFe2O3 kadardr (Fulda und Ginsberg, 1964).

Alminyum retiminde kullanlan alminanndalma zellii, akkanl, irilii, kriyolit iinde

erirlii gibi zellikleri nemli parametrelerdir.Alminann irilii, kalsinasyon nitesine gelenalminyum hidroksitin irilii ile tesbit edilir. eitlilkelerde retilen alminay ana grupta incelemekmmkndr.

a) nce ve iyi kalsine edilmi almina: Bualminann tane irilii 25-35 mikron, alfa-almina oran % 70, toz k nemsizdir.Fransa, Macaristan ve dier lkelerde retilenalmina eididir.

b) Orta derecede kalsine edilen iri taneli almina :

Ortalama tane irilii 90-100 mikron, alfa-almina oran % 40, toz k % 0,69'dr. Bueit almina retimi Amerika'dadr.

c) Orta derecede kalsine edilmi ve tane irilii ortaolan almina : Bu alminann tane irilii 40-50mikron toz k yksek olan (% 3-4)alminadr. Bu eit almina retimi Rusya'dayaplmaktadr. Birinci gruba giren almina, iyi

bir akkanla sahip olmayp almina nakliyatsrasnda ve elektroliz hcrelerinde kullanlmasannda baz zorluklar meydana gelir.Alminann homojensizlik derecesi de toz

knda etkilidir. Alminann homojensizlikderecesi dmax/dmin > 5 olduu takdirde tozhalindeki kayplarda iki veya kat daha fazlaolur. Almina iindeki ince partikl fraksiyonuartacak olursa o zaman toz k da artar. Taneirilii byk almina, tane irilii orta olanalminaya oranla kriyolit iinde daha kolayznr (ahin, 1998).

Tane irilii 90-100 mikron, homojensizlii dkolan almina elektroliz iin uygundur. ri tanelialminann iindeki 40 mikronluk partiklfraksiyonunun oran % 5'i gememelidir. yi kalitede

almina elde edebilmek iin kalsinasyon nitesinegelen alminyum hidroksitin tane iriliinin 90-100mikron olmas gerekir. Ayrca 40 mikronluk partiklfraksiyonunun oran ise % 5'den fazla olmamaldr.Bayer prosesi ile istenen irilikte alminyumhidroksit kristallerini elde etmek kolay deildir.Dekompozisyon ileminde alminyum hidroksitkristalleri hem irileir hemde kelir. Alminaretim maliyetini azaltmak iin almina iindekikostik orannn drlmesi gerekir. Alminaiindeki sodyum oksit orannn % 0,1'lik art birton metalik alminyum eldesi iin harcananalminyum florrn miktarnn 3,8 kg artmasnaneden olmaktadr. arj ilemi yaplrken flor

tuzlarnn toz halinde kaybolmas da gznndebulundurulursa bu deer iki katna kmaktadr.Almina iindeki kostik miktarnn drlmesi iinalminyum hidroksit keltisi kalsinasyon ileminetabi tutulmadan nce ok iyi ykanmaldr. Hem

alminat zeltisinin konsantrasyonunu ykseltmekhem de ayrtrma scakln drmek alminyumhidroksit iindeki ykanamayan kostikkonsantrasyonunun artmasna sebep olur.Alminyum hidroksit ve almina retimininmaliyetini drmek iin alminat zeltisininkonsantrasyonunu artrma yerine alminyumhidroksit iindeki kostik orann drmek dahauygun olur. Alminyum hidroksit bnyesinde kalanykanamayan kostik oran ayrtrma scaklna vezeltinin konsantrasyonuna baldr (Krk andOthmer, 1956; Fulda und Ginsberg, 1964; Solymaret all., 1979 ).

5. DENEYSEL ALIMA

Bu almada kullanlan dekompozisyon ilemine aitalminyum hidroksit nmuneleri uslne uygunolarak Seydiehir Alminyum Tesislerinden teminedilmitir.

Silisyum dioksit : Alminyum hidroksitteki silisyumdioksit miktarn bulmak iin silisyum dioksitinamonyum molibdatla sar renkli silisyum molibdenkompleksi vermesi ve bu kompleksin askorbin asitlemavi renge dnmesinin fotokoloritmede 650-700m 'da baklmas esasna dayanr.

Demir Oksit : Alminyum hidroksitteki demirortofenantrolinle portakal krmzs kompleks verir.Bu kompleksin rengi fotokolorimetrede okunarak

bulunur.

Sodyum Oksit : Alminyum hidroksit borik asitleeriti yaplr. Ayn artlarda numunedeki sodyumoksit miktarna uygun standart zeltiler hazrlaypflame fotometreye verilir. Standartlara gre izilengrafikten nmunedeki sodyum oksit deeri bulunur.

Ate Zayiat : Sabit tartma getirilmi platinkrozeye 5 gr alminyum hidroksit alnr. 110 oCde30 dakika frnda tutulur ve tartlr. Sonra1100 oCde bir saat tutulur. Kroze desikatrdesoutulur, tartlr ve hesaplanr (Proske et all., 1953).

Boksitlerden alkali Bayer Prosesi ile alminaretiminde ara kademelerden biri olan hidrolizilemi srasnda elde edilen rnlerdeki fiziksel vekimyasal analizlerin sonular Tablo 1'de verilmitir.


6/7



Tablo1. Alminyum Hidroksitte Yaplan Analiz SonularAnalizi yaplan rnn ad Fiziksel Analizler (%) Kimyasal Analizler (%)

Ate zayiat Rutubet Demir oksit Silisyum Dioksit Sodyum oksit34,10 8,04 0,026 0,018 0,2534,65 10,77 0,025 0,013 0,24

1. Filtre kndan alnan

alminyum hidroksit 34,49 14,54 0,022 0,012 0,2734,71 10,42 0,025 0,012 0,2334,48 10,65 0,019 0,019 0,1234,93 9,72 0,022 0,005 0,24

2. Dekompozerlerden alnanalminyum hidroksit

34,33 10,85 0,021 0,015 0,24

6. SONULAR

Dekompozerlerde oluan ileme ksaca hidrolizprosesi denir. Alminat zeltisinden hidrolizprosesiyle alminyum hidroksit elde edilir. Hidrat

olarak adland

rd

m

z bu rn ktrlp filtreedilerek kalsinasyon nitesine gnderilir. Hidrolizprosesi, almina retiminde nemli bir ara ilemdir.Hidroliz reaksiyonunun istenilen ekilde olmas,reaksiyona etki eden faktrlere baldr. Hidroliz

prosesi, dk kostik modl ve yksek scaklktaok iyi yrr. Alminyum oksit ve sodyum oksitkonsantrasyonlar nemli parametrelerdir. Hidroliz

prosesini artrmak ve hzlandrmak iin devreyealama hidrat da verilmelidir. zelti ierisinde

bulunan yabanc maddeler paralanmaya zararl tesiryaparlar. Silisyum dioksit, demir oksit alminatzeltisinde orta dayankllk oluturur. Kkrt ise

hidroliz prosesini zorlatrr. Organik maddeler isekristallerin etrafn sararak, kristali hidrolizprosesinden izole eder. Hidroliz alma koullar ileretilecek alminyum hidroksit ierisindeki yabancmaddeler, daha nceki nitlerde giderilmelidir.

Boksit rezervlerinin dzensiz dalm, boksitfiyatndaki ve nakliye cretlerindeki artma veyksek kalitede cevherlerin tkenme olasl ve buarada dk kaliteli boksit cevherleri ve dieralminyum ihtiva eden minerallerin bykrezervleri, bunlarn da uygun ekonomik bir prosesile ilenebilme imkanlarnn bulunmasna sebep

olmutur. Ekonomik almina retimi iinalminyum hidroksit ierisindeki kostik miktarndrmek gerekir. Alminyum hidroksit ierisindekikalan ykanmayan kostik oran ayrtrma scaklnave zelti konsantrasyonuna bal olarak deiir.Alminyum hidroksitin byk bir ksm alminaretiminde deerlendirilmektedir. Alminann

byk bir ksm ise metalik alminyum eldesindekullanlmaktadr. Alminann kalitesininykseltilmesini gaye edinen bilimsel ve teknolojikaratrmalar artrlmaldr.

Boksitlerin dekompozisyonu sonucu oluan

alminyum hidroksitin analiz sonu deerleri

Tablo 1'den grld gibi nominal deerlerarasndadr. Verilen analiz sonular boksitlerindekompozisyon ilemi ile ilgili olarak yaplacakeitli hesaplama ilemlerinde kullanlr.Dekompozerlerde boksitlerin hidrolizinin kontroliin periyodik olarak ate zayiat, rutubet, demiroksit, silisyum dioksit ve sodyum oksit deerlerihesaplanmaldr. Yaplan deneylerden elde edilensonulara gre, dekompozisyon reaksiyon artlarok yumuak tutulsa bile kat ile sv faz arasnda

pratik olarak denge salanmaldr. eitli blgeleredalm ve byk rezervde olan boksitlerindekompozisyon teknolojisi gelitirilmelidir.

7. KAYNAKLAR

Fulda, W und Ginsberg, H. 1964. Tonerde und

Aluminum, Walter de Gruyter Co., Berlin.

Gmelins Handbuch der Anorganischen Chemie,Aluminum, Teil : 1, Verlag Chemie, Veinheim.1963.

Krk, R.E. and Othmer, D. E. 1956. Encyclopedia ofChemical Technology, Vol.1, InterscienceEncyclopedia, New York.

Proske, O., Blumenhalt, H., Enslin, F. 1953. Analyseder Metalle, Springer Verlag, Berlin.

Solymer, K., Horvath, G., Zldi, J. and Toth, L.1979. Technological Investigations of Bauxites andRed Muds, Aluetrv-fki, Budapest.

ahin, S. 1990. Boksitlerden Alminat zeltilerininretimi, . T. ., 48, (2).

ahin, S. 1991a. Almina retim SanayindeHammaddelerin Kullanm, .T., 49, (3) 17-24.

ahin, S. 1991b. Boksitlerden Almina rerimindetme Parametrelerinin Tayini, .T.., 49, (3), 33-41.


7/7



ahin, S. 1994. Correlation Between Sodium andIron Oxide Contents of Aluminum HydroxideSmaples, Journal of Chemical Society of Pakistan,16, (3).

ahin, S. 1997. Correlation Between Silicon Dioxideand Aluminum Oxide Contents of Bauxite Samples,Hydrometallurgy, 44, (1).

ahin, S. 1998. A Mathematical RelationshipBetween The Alpha-Almina Content and IgnitionLoss of Almina, Hydrometallurgy, 49, (2).

Ullmans Encyklopedie der Technischen Chemie, 3.Band, Urban Schwarzenberg, Berlin 1968.

boksİtlerden alÜmİna Üretİmİ

Documents