bl vad esa - radhaswamidinod.org patrika/90.pdf · o"kz % 7 vad % 81 15 tuojh 2004 lnl;rk...
TRANSCRIPT
o"kZ % 7o"kZ % 7o"kZ % 7o"kZ % 7o"kZ % 7 vad % 81vad % 81vad % 81vad % 81vad % 81 15 tuojh 200415 tuojh 200415 tuojh 200415 tuojh 200415 tuojh 2004
lnL;rk 'kqYd % Hkkjr] usiky o flfDde esa
okf"kZd % #i, 40@& ,d izfr% #i, 5@&
123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567812345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456781234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567812345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456781234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678
jkèkkLokeh lar lans'k 15 tuojh] 2004 vad % 81
bl vad esabl vad esabl vad esabl vad esabl vad esa
1- cM+s egkjkt lar rkjkpUn th }kjk iQekZ;k lRlax 22- è;kukd"kZ.k fcUnw 223- vgadkj (egf"kZ f'koozr yky th) 234- vueksy opu 255- Kku&lkj 256- LokLF; LrEHk (vkS"kf/ iz;ksx) 267- lRlax lkj 278- lrxq# d`ik 299- cqf¼eku catkjk (dgkuh) 31
-2-
ekfld lekpkj if=kdkekfld lekpkj if=kdkekfld lekpkj if=kdkekfld lekpkj if=kdkekfld lekpkj if=kdkcM+s egkjkt lar rkjkpUn th }kjk QekZ;k lRlaxfHkokuh dSlsV Øekad------------------------------------- 9090909090fnukad ------------------------------------------------- 55555-----99999-----9292929292
le; ------------------------------------------------------nksigj
jkèkkLokeh! jkèkkLOkkeh n;ky dh n;k!!jkèkkLokeh lgk;!!! jkèkkLokeh!
izsfe;ks] lRlafx;ks] ekrkvks vkSj cguksa! tc balku Hktulqeju esa cSBrk gS] ml oDr ekfyd ls Mksj yx tkrh gSA fQjmlds o'k dh ckr Hkh ugha jgrhA eSa fy[kuk ugha tkurk Fkkij tc cksyk djrk Fkk rks dbZ fy[kus okys fy[k fy;k djrsFksA ,d ckj egkjkt th us dgk fd nksgs] pkSikbZ fy[kus dhvkxs dksbZ t:jr ugha gS eq>s cgqr [;ky gqvk fd D;ksa jksdfn;k\ ij lar dks dkSu le> ldrk gSµ
lar dh xfr xksbZ] nknw tkus u dksbZAlarksa dh ckr dks rks lar gh tkurs gSaA vxj nwljk dksbZ
cqf) yM+krk gS rks ;g mldh xyrh gSA eSa dqN Hkh ugha cksykAeq>ss rks vius lrxq: dk opu ekuuk FkkA dqN fnu ds ckn ;gckr [kqn gh esjh le> esa vk xbZ fd ;g fcYdqy Bhd dgh gSAlrxq: blhfy, jksd yxk x, fd vc vkxs D;k fy[ksxk\fy[kus ds fy, txg gh ugha jghA vxj dksbZ dgs fd eSajkèkkLokeh èkke esa igqap x;k rks mlls vkxs dgka tk,xk\ vkxsrks dksbZ txg ugha jgh fQj og dgka igqapsxk\ lks ;g ckr esjhle> esa vk xbZ fd egkjkt th us tks ckr dgh og lksyg vkusBhd FkhA og D;k fy[kk Fkk\ ml oDr dey Hksn fy[kk FkkAvki yksx rks mUgsa jkst i<+rs gksA os ckrsa fdlh ds le> esa ughavkrhA
jktho dqekj yksfg;k] eqnzd ,oa izdk'kd }kjk vius LokfeRo esajk/kkLokeh lRlax izsl gkyw cktkj] fHkokuh ls eqfnzr rFkk dk;kZy;] gkywcktkj] fHkokuh ls izdkf'kr
Qksu ua- % 01664&24157001664&24157001664&24157001664&24157001664&241570 ¼fHkokuh vkJe½ 01664&28509401664&28509401664&28509401664&28509401664&285094 ¼fnuksn vkJe½
osclkbV%& www.radhaswamidinod.org
b&esy%& [email protected]
123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567891234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678912345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567891234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678912345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789
jkèkkLokeh lar lans'k 15 tuojh] 2004 vad % 81123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567812345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456781234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567812345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456781234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678
jkèkkLokeh lar lans'k 15 tuojh] 2004 vad % 81-3- -4-
esjs ikl ,d lRlaxh iqLrd ysdj vk;kA dgkµokg thokg ! vkius ,d ckr xtc dh dj nhA eSaus czãosnh Hkh i<+h gSAdchj lkgc dk 'kCnµÞdj uSuksa nhnkjß Hkh i<+k gSA ,d gh ckrgSA egkjkt Lokeh ijekuan th fjokM+h okyksa dk ^'kCn** ^lkrksajax fuj[krk tk** Hkh i<+k gSA Lokeh th dk ^^fgnk;rukek** Hkhi<+k gS vkSj ?khlk lkgc dk 'kCn Hkh i<+k gSA ;g rks lHkh dgrsgSa fd vBkjg pDdj gSaA vBkjg iSM+h ;k vBkjg eafty gSaAvBkjg LFkku gSa ij bUgksaus ijnk j[k fn;k gSA vkius bu lHkhvBkjg dk iwjk fu.kZ; dj fn;k gSA ij ;s lRlafx;ks] vH;kfl;ksads dke dh gh ckrsa gSaA nwljksa ds dke dh ughaA nwljksa ds fy,rks os tgj gSaA blh rjg ;fn vH;kl ugha fd;k vkSj ml ok.khdks lh[k fy;k rks ej tk,xkA fdl rjg ejsxk\ vc ;gh ckrvk tkrh gSµlrxq: iwjk [kkst dky ls cpuk pkgs rksAlrxq: fdls dgrs gSa\ D;k eq>s lrxq: dgrs gSa\ ughaA ;ghgekjh Hkwy gSA ge lrxq: dks igpku ugha ldrsA eSa ;s ckrsat:j dgwaxk fd nsg èkkjh dk Hkh 'kj.kk ysuk iM+rk gSA ijnsgèkkjh xq: fdldks dgrs gSa\ nsgèkkjh xq: ugha] lrxq: gks rksrkj nssrk gSA 'kCn Hkh ;gh gSµ
lrxq: iwjk [kkst dky ls cpuk pkgoS jhAlrxq: rks [kkst fy;kA vPNk gêkµdêk vkSj toku gSA
vPNh tk;nkn gSA csVs iksrs gSaA cM+sµcM+s Msjs gSaA fo}ku Hkh gSAlkspks! eSa D;k dgrk gwa\ nqfu;k mldk vknj Hkh djrh gS ijog 'kCn fcgquk gSA ;fn 'kCn dks gh ugha le>rk rks og rqedksikj ugha mrkjsxkA eSa rks lrxq: 'kCn dks ekurk gwaA ij esjsÅij Hkh maxyh mBkbZ tk ldrh gS fd vki mu vjeku lkgcds xhr D;ksa xkrs gks\ eSa fcYdqy Bhd xkrk gwa D;ksafd os 'kCnLo:ih FksA 'kCn Hksnh FksA ml lrxq: dks gh [kkstks tks 10
izdkj ds 'kCnksa dk okfdQdkj gksA vxj ,d gh 'kCn dk HksnhgS] rks lrxq: ugha feyk gSA nks dks tkurk gS rks Hkh ugha feykArhu vkSj ukS rd Hkh 'kCn tkurk gS rks Hkh rqEgsa lrxq: ughafeykA ;gh dchj lkgc dh ok.kh vkrh gSA tks euq th dh Fkh;k fdlh vkSj dhA mlesa Hkh ;gh fy[kk gSµf'koth egkjktikoZrh dks le>krk gS fd gs ikoZrh ! losjs czã eqgwrZ esa mBdjtks bl 'kCn dk lkèku djrk gS og vius ?kj pyk tk,xkA bl'kCn esa ls gh ukS 'kCn fudyrs gSaA ;g nloka 'kCn gSA vki fQjdg nksxs fd vki mudk [kaMu Hkh djrs gksA ughaA eSa [k.Muetgcksa dk ugha] muds xq:vksa dk dj nsrk gwaA D;ksa\ D;ksafd ;gesjs o'k dh ckr ugha gSA os rks èkeZ ds Bsdsnkj cu tkrs gSaA xq:Hkh cu tkrs gSa ij muls iwN fy;k tk, fd dkSu lk 'kCn dkSulh eafty dk gS rks os crk ugha ikrsA tc mUgksaus bu 'kCnksa dkgh Hksn ugha crk;k rks og xq: dgykus ds gh dkfcy ugha gSaAos D;k xq: cus\ eSa vki yksxksa dks udZ esa ys tkus dh ckrsa ughadjrkA eSa vki yksxksa dks fut ?kj igqapkus dh ckrsa djrk gwaA dbZyksx ,slh ?kfV;kiu dh ckrsa dg nsrs gSaA ;s mudh xyfr;ka gSaArks eSa vkidks 'kCn ds ckjs esa crk jgk Fkkµ
lrxq: iwjk [kkst l[kh] dky ls cpuk pkgoS jhAlks ml 'kCn Lo:ih iwjs lrxq: dks [kkstksA ml 'kCn dh
ryk'k djks tks lkjh nqfu;k dh tku gSA ml 'kCn dh èkkjkfudyrh gSA tc og /kkjk jkèkkLokeh èkke ls pyrh gS rks mlèkkjk esa ls nks èkkjk,a cu tkrh gSaA vki bl izdkj le>ksA isM+iSnk gqvk vkSj FkksM+k Åij tkdj mldh nks 'kk[kk,a gks xbZAblh rjg ls tc og èkkjk jkèkkLokeh èkke ls pyrh gS] rks mlesals nks 'kk[kk,a gks tkrh gSaA os nks 'kk[kk,a dkSu lh gSa\ os gSaT;ksfr o fujatu dhA eSa 'kCn dh] lrxq: dh ckrsa dgrk gwaA tks
123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567891234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678912345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567891234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678912345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789
jkèkkLokeh lar lans'k 15 tuojh] 2004 vad % 81123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567812345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456781234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567812345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456781234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678
jkèkkLokeh lar lans'k 15 tuojh] 2004 vad % 81-5- -6-
bl lrxq: dks le> tk,xk mldk tUeµej.k feV tk,xkA;s esjh ckrsa ugha gSaA vxj bu ckrksa esa dksbZ deh vkbZ rks gtwjegkjkt f'koozryky th dks cêk yxsxkA vjeku lkgc] ia0Qdhj pUn th] ckck lko.k flag th dks cêk yxsxkA D;ksafdckck lkao.k flag th dh Hkh ;gh jk; Fkh fd jke flag] lRlaxdjrs jgukA rsjh enn djus okyh rkdr vk,xhA fQj mUgksaus;s ckrsa D;ksa dgha\
Qdhj pan th us Hkh eq>ls dgk FkkµcsVk cs ijokg gksdjckrsa djukA eSa rsjh enn djrk jgwaxkA esjk gkFk rsjh ihB ijjgsxkA ;gh ckr eSa mu larksa dh dgrk gwaA egf"kZ f'koozr ykyth us Hkh egkjkt th ls dgk Fkk fd rsjh enn djus ds fy,esjh rkdr vk,xhA eq>s ml rkdr dk rks irk ugha ij eSa crkrkgwa fd tc rd lrxq: ugha feysxk] rc rd dky ls ugha cpktk ldrkA vxj dky ls cpuk pkgrs gks rks lrxq: dh ryk'kdjksA lrxq: dkSu gS\ lrxq:] 'kCn gh gSA og 'kCn nsgèkkjhlrxq: ds fcuk dSls feysxk\ ;g Hkh ,d ckr dgus dh vkSjle>us dh gSA nsgèkkjh lrxq: gh mlh dks dgk tkrk gS tks mu'kCnksa dk tkudkj gSA okfdQdkj Hkh mlh dks dgk tkrk gS tksmu 'kCnksa dh eaftyksa ls gksrk gqvk vius ?kj igqapk gqvk gS vkSjog èkkjk ds lgkjs mu eaftyksa ls mrj dj okfil Hkh vkrk gSvkSj tkrk gSA tSls ,d ckthxj ckal ds Åij p<+ tkrk gS vkSjÅij dyk djds fQj ckal ds Åij ls eaftysaµeaftys mrj Hkhvkrk gSA
blh izdkj larksa dh èkkj ;g lqjr gSA ;g ml ckthxj dhrjg ml ckal ij dyk djrh jgrh gS vkSj ogh ml pkSadh ijdjrc djrh gqbZ pyrh gSA Åij rks dqN vkSj gksrh gS vkSj uhpsvkdj og ¼ckthxj dh rjg½ Hkh[k eaxh cu tkrh gSA tSlsµÅij
rks mls lHkh ns[krs gSa fd og Åij f'k[kj esa igqap x;k gSA muesarks cgqr cM+k cu tkrk gS ijUrq ogka ls vkdj og Hkh[k ekaxuk'kq: dj nsrk gSA blh rjg vxj dksbZ ;g dgs fd ge ckjgeghusa vkSj vkB igj lar cus jgrs gSaA ughaA vkB igj lar xfresa ugha jgk tkrkA tc ;g lqjr lryksd esa igqap tkrh gS rclar xfr esa pyk tkrk gSA esjh ckrsa vxj lPph u ekuks rks ulghA dchj lkgc dk] f'koczr yky th dk] vjeku lkgc dk;fn dgus dk gd Fkk rks esjk Hkh dqN dgus dk gd gSA lcviusµvius fglkc dh ¼foosd dh½ ckrsa dgrs gSa ij eSa vius ghrtqcsZ dh ckrsa vkidks crkrk gwaA tc og lqjr uhps mrjrh gSrc mldh nks èkkjk,a cu tkrh gSaA vc lrxq: dgka [kkstksxs\dksbZ rks mu nks èkkjkvksa esa gh vVd dj cSB tkrk gSA os /kkjk,adkSu lh gSa\ os gSa T;ksfr vkSj fujatu dhA bu T;ksfr vkSjfujatu ls fQj èkkjk,a pyrh gSaA lkspks! ogh èkkj T;ksfr fujatuds LFkku ls uhps mrjrh gSA ;gka rhu Hkx Hkksxs tkrs gSaA mudhogka rhu èkkjk,a cu tkrh gSaA os rhu èkkjk,a dkSu lh gSa\ czãk]fo".kq] egs'k dhA ;s rhu èkkjk,a mu nks èkkjkvksa ls curh gSa vkSj;gh rhu èkkjk,a uhps vkdj viuk dke 'kq: dj nsrh gSaA tSlsnj[r dh 'kk[kk,a QwV dj Åij dh rjQ tkrh gSaA og èkkjkÅij ls mrj dj vkrh gSA jkèkkLokeh èkke ls pyrh gSA mlhèkkjk esa ls rhu curh gSaA os dkSu lh gksrh gS\ osnkarh mudks^vkSe~* dgrs gSaA vµmµe rhu 'kCnksa ds cuus ds dkj.k gh vkSe~dgrs gSaA tks rhu èkkjk,a curh gSa] rhu xq.k cu x,µjtksxq.k]reksxq.k vkSj lrksxq.kA ;gh xq.k czãk] fo".kq vkSj egs'k ds cux,A bl txg dk uke Hkh f=kdqVh j[kk gSA ;gka ls rhu 'kk[kk,a;k /kkjk,a py iM+rh gSaA lkspks! lr iq:"k jkèkkLokeh n;ky dhèkkjk rks ,d gh FkhA mlesa ls fudyh rks nks cu xbZA ml èkkjk
123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567891234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678912345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567891234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678912345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789
jkèkkLokeh lar lans'k 15 tuojh] 2004 vad % 81123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567812345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456781234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567812345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456781234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678
jkèkkLokeh lar lans'k 15 tuojh] 2004 vad % 81-7- -8-
ls èkkjk fudyh rks rhu cu xbZA eSa bu èkkjkvksa&lrxq: iwjk[kkstus dh gh ckrsa dgrk gwaA dksbZ rks nks èkkjkvksa esa gh vVdtkrk gSA dksbZ bu rhu /kkjkvksa esa vVd tkrk gSA mu rhuksa lsihNs fQj 10 èkkjk,a fudyrh gSA eSa i<+k fy[kk ugha gwa ij eSaegf"kZ f'koczryky dk iksrk gwaA lks gh eSa dg nsrk gwaA cêkyxsxk rks efg"kZ th dks gh yxsxkA eq>s ;s fM;wVh D;ksa nh Fkh\mu nlksa èkkjkvksa dks rqEgsa ekuuk iM+sxkA os nlksa /kkjk,a dkSu lhgSa\ os /kkjk,a nl vorkjksa dh gSaA ;s nl vorkj dgka ls fudys\;s nlksa èkkjk] czã dh gSaA ;s czã ds vorkj gSa vkSj gekjs osn Hkhczã dh gh ckrsa dgrs gSaA ikj czã dh ckrsa pyrh gSa rks dg nsrkgSµusfrµusfr ¼u $ bfr½ ;s osn vkSe~ ls gh cus gSaA lks ;svµmµe bu rhuksa xq.kksa esa gh gSaA
rhu xq.ku dh HkfDr esa Qal jgk lalkjAogka rhu èkkjk,a cuh Fkha vkSj bu rhuksa esa ls gh 10 èkkjk,a
cu xb±A dksbZ rks igyh gh èkkjk esa vVd tkrk gS vkSj dksbZnwljh esa vVd tkrk gSA dksbZ HkkbZ pyk rks og rhljh esa vVdx;k vkSj tks dksbZ bu rhuksa ls Hkh vkxs py iM+k rks bu 10èkkjkvksa esa vkdj vVd x;kA mlus dkSu lh èkkjk idM+h\ vc;s gSa&dPNµePN cjkg] ujflag Hkxoku ;gka rd rks esyfeyki FkkA uj flag Hkxoku ds rks nks :i gks x,A vkneh dkvkSj i'kq dkA vkxs jke vkSj d".k vk, rks budh iwtk 'kq: gksxbZA budh iwtk dk [kaMu u djukA budh iwtk ls buds xq.kHkh rqEgkjsa vanj vk tk,axsA ;g Hkh dg nsrk gwaµjke dh iwtk lsjke ds xq.k vk,axsA og e;kZnk okyk cu tk,xkA d".k dh iwtkls d".k ds xq.k vk,axsA T;knk vkSj D;k dgwa\ viusµvius xq.kdke djrs gSaA ftudh rqe iwtk djrs gks muds xq.k rqEgkjs vanjvk tk,axsA jkèkkLokeh èkke ls] vukeh ls] vdky iq:"k ls] okgs
xq: ls] tks èkkjk pyh ;k ml jes gq, jke ls tks èkkjk pyh uhpsvkdj nks /kkjk,a pyha mu nks èkkjkvksa esa Hkh eqfDr feyrh gSAmudh eqfDr D;k gS\ LoxZ vkSj cSdq.B ;gh mudh eqfDr gSA muls uhps okys Hkh lHkh LoxZ cSdq.B dh fVdVsa dkVrs gSaA lks gevkxs vorkjksa esa Qal tkrs gSaA bu nl èkkjkvksa] nl 'kk[kkvksa dhiqM+pys QwV xbZ ml o{k dhA mUgksaus Hkh ogh dke crk;kAmudh okf.k;ka i<+rs gks rks mUgksaus [kqn okf.k;ka Hkh dgha gSaA esjsikl dy nks oSjkxh lkèkq vk,A mUgksaus ckrsa dhA eSaus dgkµeSa rksi<+k fy[kk ugha gwaA vki D;k pkgrs gks\ mUgksaus dgkµcl] gerks n'kZu djus gh vk, Fks ij ge ,d ckr Hkh iwNuk pkgrs gSaAvki gesa ;g crkvks fd bl jk/kkLokeh dk è;s; D;k gS\ eSausdgkµeq>s è;s; dk rks irk ugha gSA ;s crk ckr nsrk gwa fd ;sn;ky dk er gSA dky er ls fudky dj n;ky er esa ystkrk gSA vki vius è;s; dk o.kZu djrs gks rks vki crkvksAvkidk è;s; D;k gS\ vki jke dks rks ekurs gks\ mUgksausdgkµgka] fcYdqy ekurs gSaA ge jke ds gh HkDr gSaA gejkek;.k dk ikB Hkh djrs gSaA
,s lRlafx;ks! eSa bu ikB djus okys dk vknj djrk gwaAdFkk okrkZ vPNh phtsa gSaA ij larer esa rks dFkk okrkZ dklgkjk ysdj vkSj dke Hkh fd;k tkrk gSA ,d vkneh jkr vkSjfnu dFkk gh dFkk i<+rk jgrk gSA og thoksa dk m)kj ugha djldrkA dFkk rks FkksM+k cgqr i<+k fy[kk vkneh Hkh i<+ dj lqukldrk gSA tks vuqHkoh dFkk gS mls rks dj.kh djds gh lqukldrk gSA og dFkk okrkZvksa ls caèkrk ugha gSA tSls gekjs ;gka,d egkRek vk;k djrk FkkA mldks jkek;.k bruh vfèkd ;knFkh fd og nksgs vkSj pkSikb;ksa ds Hkh uEcj crk nsrk FkkAjkek;.k ugha j[krk FkkA bruh ;kn FkhA eSaus mlls iwNk rks
123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567891234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678912345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567891234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678912345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789
jkèkkLokeh lar lans'k 15 tuojh] 2004 vad % 81123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567812345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456781234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567812345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456781234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678
jkèkkLokeh lar lans'k 15 tuojh] 2004 vad % 81-9- -10-
mlus crk;k eq>s ;kn gks xbZ gSA tUe ls gh esjk bls i<+us dkvH;kl gSA eSaus iwNkµD;k vki vkSj Hkh dqN djrs gks\ mluscrk;kµdqN ugha djrkA eSa rks dsoy jkek;.k gh iwjh djrk gwaAvki yksxksa ls iSls ys ysrk gwaA eSa iSls ys tkdj viuk xqtkjkpyk ysrk gwaA eSaus dgkµokg! lp cksyrk gSA ik[kaM rks ugha gSAeSa bu ckrksa dh Hkh cM+kbZ djrk gwa ij os frj ugha ldrsA
xkbZ xhrh] jg xbZ jhrhAfrjuk gS rks larer ls gh frjksxs vkSj og Hkh dky ls cp
djA eSa jkek;.k ds izek.k Hkh fn;k djrk gwaA rqylhnkl th dkjke ls cM+k I;kj Fkk ij mUgksaus D;ksa dgkµ
dgka rd d:a eSa uke cM+kbZAjke u ldfga] uke xq.k xkbZAA
uke dh efgek dks rks jke Hkh ugha tku ldkA eSaus mllsiwNkµD;k jkek;.k esa ;g ckr dgh gS\ mlus dgkµgkaA eSausiwNkµfQj og uke dkSu lk Fkk\ vki yksx ml uke dk o.kZurks ugha djrsA og uke èkqukRed uke gSA og èkqukRed uke dgkagSa\ tks èkkjk pyh] og /kqukRed uke ls gh pyh FkhA ogh èkquhuhps mrj dj nks èkkjkvksa esa eanh iM+ xbZA fQj vkxs mlls rhuèkkjk,a QVh rks vkSj Hkh eanh iM+ xbZA ogh èkkjk,a nl vorkjksadh nl èkkjkvksa esa caV dj vkSj Hkh eanh gksrh pyh xbZA mUghanl vorkjksa esa ls vusd 'kk[kk,a ¼èkkjk,a] iqM+pysa] vadqj½ QwVrhpyh xbZA muds ckjs esa D;k dgwa\ lHkh yksx bu nsohµnsork]fiÙkj Hkwr] xwxk] ihj vkSj guweku th lHkh dh iwtk ikBksa esa Qaalx,A dchj lkgc dh ok.kh gSµ
nsoh nso dgS jke ls] gedks BkSj crkAgels tks cseq[k gksa] ywVks tkvks [kkAA
vxj dky ls cpuk pkgrs gks rks lrxq: iwjk [kkstksA mlh
jke dh ryk'k djks tks tjsZµtjsZ esa jek gqvk gSA vc cM+klqUnj iz'u mB ldrk gS fd ge ml tjsZµtjsZ esa jes gq, dks,d LFkku ij dSls [kkstsaxs\ fdruh lqUnj ckr gS\ ,d gksrk gSfujkdkj vkSj ,d lkdkjA ge lkdkj dh rks iwtk dj ysrs gSaij ml fujkdkj dh iwtk dSls djsaxs\ ,d loZns'kh; gS vkSjnwljk ,d ns'kh; gSA loZns'kh; dh iwtk rqe dSls djksxs\ blckr dks rks larer gh le> ldrk gSA 'kCn rks loZns'kh; gSA ;srks tjsZµtjsZ esa gS ij lrxq: è;ku crkrk gS rks mldks ,d ns'khcuk nsrk gSa vkSj ,dns'kh; gks tkrk gSA tSls lxqZ.k gksdj gefuxqZ.k esa lek tkrs gSaA lksµ
lrxq: [kkstks gs I;kjh] tx esa nqyZHk jRu ;ghAigyk jRu ;gh gS fd ml lrxq: dh ryk'k djksA eSa
mUgha ds fy, ;s ckrsa dgrk gwa ftUgksaus vius ?kj tkuk gSA eSaviuh ckrsa crkrk gwaA esjk ,d izseh FkkA og cgqr vPNk FkkA ,dfnu og fdlh nwljs izseh ls cksykµD;k egkjkt th eqfDr fnyknsaxs\ eSaus dgkµeSaus eqfDr dk Bsdk rks ugha mBk;k gSA eSa rks ckrsacrkrk gwaA mlus esjh vkykspuk Hkh dhA eSaus mlls dgkµrwviuh vkl vkSykn dh 'kiFk ysdj crkA vxj rw >wB cksysxkrks rsjk oa'k gh [kRe gks tk,xkA rq>s brus o"kZ gks x, gS esjs iklvkrs] rw esjh deh ;k nks"k crk nsA
,s lRlafx;ks eSa lpkbZ ls crkrk gwaA xkao esa jgrk gwaA eSausfdlh dk cqjk ugha fd;k gSA fdlh dks èkks[kk ugha fn;k gSA D;krqe ,d thou esa gh ml 'kCn esa tkuk pkgrs gks\ vxj rqe blhftUnxh esa gh tkuk pkgrs gks] rks nks ckrksa dks etcwrh ls idM+yksA isV ds fy, fdlh dks èkks[kk er nksA nwljk ml 'kCn dhdekbZ djksA D;k djksxs\ rqe ml xq: ij vVy fo'okl j[kksAij fdl lrxq: ij\ felky rks xanh gS ij rqEgkjh iqf"V dj
123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567891234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678912345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567891234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678912345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789
jkèkkLokeh lar lans'k 15 tuojh] 2004 vad % 81123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567812345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456781234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567812345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456781234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678
jkèkkLokeh lar lans'k 15 tuojh] 2004 vad % 81-11- -12-
nsxhA ,d ifrozrk L=kh dk ifr fgtM+k gS rks ml ij fo'okldjus ls dHkh Hkh cPpk iSnk ugha gksxkA ml xq: ij fo'oklj[kks tks 'kCn Hksnh gSA ml 'kCn Hksnh lrxq: ij fo'okl djkstks nloha èkkj dks izxV djds uhps mrj vk;k gSA ogh lrxq:rqEgkjk Hkyk dj ldrk gSA eSa lrxq: ugha gwaA lrxq: rks esjklrxq: gh FkkA eSa rks vius lrxq: ds lgkjs ij viuk xqtkjkdjrk gwaA vkdj vki yksxksa dh fM;wVh ctk nsrk gwaA 'kCnfdldks ryk'k djuk gS\
lrxq: iwjk [kkstA ge bu nl izdkj ds 'kCnksa esa ,dµ,desa Qal tkrs gSa vkSj bu 'kCnksa esa Qal dj dky ds tho cu tkrsgSaA tSlsµvkB flf);ka vkSj ukS fufèk;ka jksd ysrh gSaA ;s HkhjkLrs ds 'kCn gh gSaA tSls fdlh csµfVdV ;k=kk djus okys dksjkLrs esa iqfyl idM+ ysrh gS rks mldh ;k=kk iwjh ugha gks ikrhAij mlds ikl iw.kZ ;k=kkµi=k ¼fVdV½ gksxk rks dksbZ cksy ughaldsxkA
ge ,d ckj ;gka ls dgha x,A ,d izseh us dgkµvki dgkatkvksxs\ eSaus dgkµgeus dgha tkuk gSA mlus dgkµvkidks ,ddkxt fy[k dj ns nsrk gwaA vkidks jkLrs esa dksbZ Hkh ughajksdsxkA og vPNk lRlaxh FkkA mlus dkxt fy[k fn;kA tksHkh vk;k rks mldks dkxt fn[kk fn;kA fdlh us dqN Hkh ughadgkA ,sls gh lrxq: dh ,d fVdV gksrh gSA eSausa viuh felkynsdj ;g ckr crkbZ gSA og fVdV fn[kkbZ tkrh gSA vxj og èkqjnjxkg dk 'kCn Hksnh gS] rks tho dk m)kj djok nsxkA u rksfo|k ls frjuk gS vkSj u èku ls frjuk gSA u :i ls frjuk gS vkSjKku ls gh frjuk gSA dsoy ,d dj.kh ls gh frjuk gSA dj.khokyk lrxq: fey tkrk gS] rks mldk Hkyk gh Hkyk gSA
lks dky ls cpuk pkgrs gks rks lrxq: dh [kkst djksA
vxj dky ls cpuk pkgrs gks rks 'kCn dks [kkstksA dkSu ls 'kCndh [kkst djksxs\ tks nloha eafty dk 'kCn gSA ukS 'kCnksa dksNksM+dj] ml 'kCn esa igqap tkvksA vkB flf);ksa vkSj ukS fufèk;ksadks R;kx dj vxyh eafty ij dne j[k tkvksA blh dksrqylh nkl us dgk gSµ
xks xkspj tgka rd eu tkbZAbrus ek;k le>ks HkkbZAA
ml vxkspj esa igqap tkvksA ;gh vkSj egkRekvksa us dgk gSµgka Egkjh gsyh ! dkadM+ cSjh dk ckl(ekjsxk NksM+s ugha] pkys gs xSo dh xksyhA
ogka rks xSc dh xksfy;ka pyrh gSaA og ekj nsxkA og dkSugS\ og vèkwjk 'kCn gSA 'kCn rks ogka dkadM+ ij cSjh ds ckl esaHkh gSA ij ml 'kCn us lkjh gh nqfu;k Mqcks nhA _f);kaµflf);kaikdj lc ogha jg tkrs gSaA dkQh yksx rks lksge~ dk tki djrsgSaA eSaus Hkh lksge~ dks cgqr tik gSA ^lksge~* dk vFkZ gSµrw Hkhczã gS vkSj eSa Hkh czã gwaA èkquh gksrh gS ml ns'k esaA ml ns'k esaigqapksxs rks ml /kquh dks lquksxsA ogka cM+h lqgkouh èkquh gSA
èkquh gks eu eksfguh] lqurk gS fcu dkukA[kksyks] czã }kj dks fQj vkxs dks tkukAA
;s egkRekvksa dh lk[ksa feyrh gSA bl èkquh dks NksM+ djfQj vkxs pyuk iM+rk gSA tks ge 'kCnksa dk tki djrs jgrs gSa;s lryksd ls uhps dk tki gSA gesa ogka ugha ys tk,xk cfYd;g rks gesa NBs pDdj ls Åij Hkh ugha ys tk,xk D;ksafd ;gtki rks ge tqcku ls gh djrs gSaA ;g tqcku dk tki rkso.kkZRed tki gSA ;g rks ;gha j[k ysxkA
:dxs daB nlksa njokts epxh è;kjh jsAeuqok ukfga fopkjh js yksHkhM+k ukfga fopkjh jsAA
123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567891234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678912345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567891234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678912345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789
jkèkkLokeh lar lans'k 15 tuojh] 2004 vad % 81123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567812345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456781234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567812345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456781234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678
jkèkkLokeh lar lans'k 15 tuojh] 2004 vad % 81-13- -14-
tc ;s ukS njoktsa :d tkrs gSa rks gekjh tqcku Hkh can gkstkrh gSA fQj dkSu cksy ldrk gS\ og èkquh rks dHkh Hkh canugha gksrh gSA tSls ge fdrus gh lRlax djrs gSaA ?kaVs nks ?kaVs esalekIr dj nsrs gSaA ij tks èkquh gS og dHkh Hkh lekIr ugha gksrhgSA og gj oDr xwatrh jgrh gSA ge gh lekIr gks tkrs gSa ijog èkquh lekIr ugha gksrh gSA lks ;g dkSu dgrk gSµgs l[kh !vxj rw dky ls cpuk pkgrh gS rks lrxq: iwjk [kkst\ esjkfopkj rks ;g gS fd cqf) dgrh gS vkSj l[kh fdldks dgrh gS\cqf) dh l[kh lqjr gS] vkRek gSA D;ksa gS\ D;ksafd ;g cqf) mllqjr ls gh fudyh gSA ;g lkjk gh [ksy lqjr esa ls fudyk gSAtc og lqjr] thokRek vkbZ rks mlh us rhu xq.k iSnk dj fn,AmUgksaus gh nl bafnz;ka iSnk dj nhA mlesa ls pkj var%dj.k iSnkgks x,A ;s eu cqf) fpr vgadkj mlh esa ls gh iSnk gks x,Ablhfy, bl cqf) us dke djuk 'kq: dj fn;kA eSaus rks viusfopkj dh ckrsa dgh gSaA vxj dksbZ ugha ekurk gS rks er ekuksAeSa rks vius xq: dh M;wVh ctk jgk gwaA mudk gqDe FkkA esjhckr le> esa vkrh gS rks Bhd gSA ugha vkrh gS rks mls NksM+ nksAlks cqf) ;gh dgrh gSµgs l[kh! vxj dky ls cpuk pkgrh gS]rks rw lrxq: iwjk [kkstA rks rw jkst tUe ysrh gS vkSj ejrh gSAoSls rks rhu phtsa vej crkbZ gSaµtho] bZ'oj vkSj izdfrA l[kh;k lqjr rks tho dks gh dgk tkrk gSA ;g gS rks vejA D;ksafdu rks tyrh gS u ejrh gSA ij tUe ej.k ds caèku dk rks nq[kgS ghA vius deZ dk Hkksx rks Hkksxuk gh iM+rk gSA blhfy, cqf)dgrh gS fd gs l[kh! vxj rw dky ls cpuk pkgrh gS rks iwjslrxq: dh [kkst djA vxj rw bu QaMksa esa] tks NksVsµNksVs iwtkikB gSa] bu esa gh jg xbZ] gkseµ;Kksa esa gh jg xbZ vkSj bl mjysO;ogkj esa gh Qalh jgh] rks fQj dky ls ugha cpsxhA vc rks rw
fgEer djds ml lrxq: dh] ml 'kCn dh ryk'k dj ysA rwgj oDr gh ml 'kCn dk lqeju djrh jgA ml izdk'k dksns[krh jgA 'kCn esa ls izdk'k izxV gks x;k vkSj bl izdk'k lslkjk gh [ksy jp fn;kA tgka izdk'k ugha iM+rk gS ogka cht HkhiSnk ugha gksrk gSA ge mlh izdk'k ls gh vk, gSa vkSj mlh esatkuk gSA blhfy, lrxq: iwjk [kkstA vxj og lrxq: o 'kCniwjk fey tkrk gS ftlesa ls nwljs ukS 'kCn vkSj fudys gSa] rksgesa lrxq: iwjk gh fey x;k vkSj geus viuk thou lQydj fy;kA
eSaus Hkh vius xq: dks vaèkkèkqaèk idM+ j[kk FkkA eSa cM+k I;kjfd;k djrk FkkA ml I;kj us gh esjk dke cuk fn;kA eSa ;g Hkhugha dgrk fd rqe I;kj er djksA ,d dkj.k ,slk Hkh gks tkrkgS fd lrxq: ls J)k VwV tkrh gSA eSa crk nsrk gwa fd vxjlrxq: iw.kZ gS rks cs'kd mlds f'k"; dh J)k VwV tk, ogmldks t:j gh dky ls cpk ysxkA D;ksafd csVkµcsVh ukyk;dgks tkrs gSa ij ekaµcki ukyk;d ugha gks ldrsA lks lrxq: rkslrxq: gh gksrk gSA ftldh Mksj idM+ ysrk gS mldks NksM+rkughaA mldks ys tkrk gSA ftlus ,d ckj Hkh 'kCn dh èkquh lquyh] rks ejrs oDr og 'kCn mldks vkdj idM+ ysxkA NksM+sxkugha ij 'kCn v/kwjk gS rks vèkwjh gh txg ij jg tk,xkAftldks iwjk lrxq: fey x;k vkSj mlus iwjs 'kCn dk Hksn crkfn;k gS rks og rhu tUe rd fu'p; gh ogka igqap tk,xkA mlsogka dh fVdV fey xbZA
eSaus vkidks FkksM+h ckrsa crk nhaA vlfy;r rks ;gh FkhAlrxq: iwjk [kkstus dh ,d dM+h ij gh ckrsa dhA eSaus dFkk,a]okrkZ,a lRlax lqus gq, gSaA dhrZu Hkh cgqr fd, gSa vkSj ns[ks gSaAftudks bu dFkkvksa dk Kku gS bUgsa i<+dj ekfgj gks tkrs gSaA
123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567891234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678912345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567891234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678912345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789
jkèkkLokeh lar lans'k 15 tuojh] 2004 vad % 81123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567812345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456781234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567812345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456781234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678
jkèkkLokeh lar lans'k 15 tuojh] 2004 vad % 81-15- -16-
esjh ckr dks rks fu"i{k vkneh gh le>sxkA i{kikrh ugha le>ldrk gSA ge lkjh ftUnxh vkjrh mrkjrs jgsaxs] gou djrsjgsaxsA xhrk dk ikB djrs jgsaxsA ea=k cksyrs jgsaxsA vki yksxksa usmuesa fdruh flf);ka ns[kh gSaA os Hkh cgqr ns[ks gSaA cl bruk ghgS fd fl)ksa vkSj fx)ksa esa dksbZ QdZ ugha gSA ij muesa Hkh tksfojDr gq, gSa ogh ikrs gSaA bu jkr fnu dFkk i<+us okyksa dk <axrks ns[kk gksxk\ mUgksaus dFkk d.BLFk dj yh vkSj lqukrs jgsAblesa rks dksbZ fo'ks"k ckr ugha gSA ,sls rks gj dksbZ lquk ldrkgSA geus lkj opu dks d.BLFk dj fy;k vkSj lqukrs jgsA D;kckr gqbZ\ ;g ckr ugha gSA viuk rtqckZ vkSj viuk dke fd;kdjksA mlesa igqapksA dksbZ Hkkxor i<+rk gS] dksbZ xhrk i<+rk gS]jkek;.k i<+rk gSA ij 'kkafr fdlh dks ugha feyrh gSA 'kkafrdSls feys\ ,d vkneh rks dgrk gS fd gyqok] iwjh cukuk lh[kysA ij ?kj ij u pwu gS vkSj u ?kh gSA u ydM+hµdM+kgh gSAfQj crkvks og dSls cuk,xk\ D;k mls gyok fey tk,xk\mlus gyqok cukuk rks lh[k fy;kA lks ckrsa rks dkQh lh[kyhaA iwjk dke gh ugha fd;k gS rks 'kkafr dSls feysxh\ naM vkSjfeysxkA D;ksa\ dchj lkgc dgrs gSaµ
ckr cukbZ tx Bxk] eu izcks/kk ukfgaAdchjk ;s eu ys x;k y[k pkSjklh ekfgaAA
D;k fQj eSa y[k pkSjklh ls cp x;k\ ugha cpkA lksµtks dgrs gSa djrs ugha eqag ds cM+s yckjAdkyk eq[kM+k gks,xk] lkb± ds njckjAA
dguh ehBh [kkaM lh] dj.kh fo"k dh ykSAdguh lh dj.kh djs] rks fo"k dk ver gksAA
tks dgrs gSa] oSlk dj nsrs gSa rks thou lQy gks tkrk gSAmudh igpku D;k gS\ ;g Hkh eSa vius gh ikao esa dqYgkM+h ekjrk
gwaaA vki yksxksa dks crkrk gwaA igpku ;gh gS fd 'kkafr fey tkrhgSA os fdlh dh Hkh ckrksa esa ugha QalrsA vkt xq:Me pyk gqvkgSA eSa Hkh xq:Me dh ckrsa djrk gwaA xq:Me D;k gS\ dksbZ fdlhxq: dh fuank djrk gS vkSj dksbZ fdlh dh fuank djrk gSA
,s izsfe;ks! lp iwNk tk, rks lPpk ekuo èkeZ rks 'kjkc uihuk gh gSA ge vius vki dks ekuo /keZ ds Bsdsnkj le>rs gSavkSj 'kjkc ihrs gSa rks fQj rks ge ekuo èkeZ ds dkfry gSaaA ekuoèkeZ dk Bsdk ysdj rks egf"kZ n;kuUn vk;k FkkA nknw] iyVw]dchj] jSnkl th vk, FksA tks ;g dgrk gS fd eSa ekuo èkeZ dkBsdsnkj gwa vkSj og 'kjkc ihrk gS] ekal [kkrk gS] ijkbZ fL=k;ksa lsikao ncokrk gS] psyksa dh dekbZ [kkrk gS rks og ekuo èkeZ dk>wBk Bsdsnkj gSA ml tSlk ikih èkjrh ij u vk;k gS vkSj udHkh vkxs vk,xkA vxj ge ekuo /keZ dks idM+ ysa rks gekjkloZLo gh lqèkj tk,xk vkSj thou gh lQy gks tk,xkA vxjge ekuo èkeZ ds mij pysa rks vkt gekjs ns'k esa =kkfgµ=kkfgu jgsA gekjk ,d gh èkeZ gSA le>rs gks! tks usrk cus fQjrs gSaos Hkh viusµvius U;kjs èkeZ cuk, cSBs gSaA ge egkRek Hkh viusU;kjsµU;kjs èkeZ cuk, cSBs gSaA ij le>nkj ds fy, D;k gS\
vk, ,d gh BkSj ls] mrjs ,d gh ?kkVAle>ksa dk er ,d gS] vule>s ckjg ckVAA
ekuksa fdlh us dwa, esa Hkkax Mky nh gSA tks Hkh mldk ikuhihrk gS] ogh ikxy gks tkrk gSa ij og Hkkax D;k gS\ vktdyrks ,d csbZekuksa dh Hkkax gSA eSa dksbZ xyr ckrsa ugha dgrk gwaAdksbZ cqjk ekurk gks rks esjh ckr dks uksV dj ysukA tks egkRekcu tkrk gSA muesa Hkh csbZekuk gks tkrk gSA os vius psyksa dksywVrs gSaA xq: cu tkrs gSa muesa Hkh ;gh csbZekuk gS fd ywVkspsyksa dksA
123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567891234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678912345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567891234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678912345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789
jkèkkLokeh lar lans'k 15 tuojh] 2004 vad % 81123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567812345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456781234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567812345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456781234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678
jkèkkLokeh lar lans'k 15 tuojh] 2004 vad % 81-17- -18-
vkaèkh nqfu;k] eksèkw KkuA ykaMk Hkwr] djs ?kelkuAA?kelku gh Nyrk tk jgk gSA ;s tks usrk cu tkrs gSa ;s Hkh
dgrs gSa fd ijekRek D;k gSA ywVks nqfu;k dks vkSj iSls bdës djyksA vjs ! dgka ys tkvksxs\ fldanj ckn'kkg pkyhl dksl dk[ktkuk NksM+dj pyk x;kA og ml èku dks dgka ys x;k\lRlafx;ks! vxj eSa Hkh rqEgkjs iSls bdës djrk rks cgqr gks tkrsAij eSa dgrk gwa fd vxj eSa vkt ej x;k rks dy nks fnu gkstk,axsA eq>s rks esjh laxr dk gh dke gSA eSa rks rqEgkjh eksxjhrqEgsa gh ekj nsrk gwaA egkjkt th us dgk Fkk fd viuh vkRekdks eSyh ugha djukA vkx yxs bu Msjksa] vkJeksa dksA vkx yxseku cM+kbZ dksA viuh bTtr dks ns[kuk vkSj ekfyd ds Hktuesa jgukA ,slk u gks fd viuh vkRek dks gh eSyh dj cSBksA ;grks eSa vius Åij dgrk gwaA bls rqe Hkh vius Åij ykxw djyksA frj tkvksxsA lks gekjs ns'k esa ;g gy py D;ksa gSa\ eSajktuhfr dh ckrsa rks ugha djrkA ij D;k d:a\ lRlax esa ;sckrsa Hkh vkrh gSaA tSlk ge ns[krs gSaA NksVh lh fpëh cuk dj ysvkuk fd eSa nknw cudj vk x;k vkSj nknw dk vorkj gwaA eSsadchj dk vorkj gwaA
esjs ikl ,d fnu ,d izseh vk;kA og fpëh fy, FkkA mlusdgkµnqfu;k esa dchj lkgc izxV gks x, gSaA eSaus dgkµfQj rksnqfu;k dk Hkkx gh tkx x;kA ;g rks cM+h Åaph ckr gSA mlusirk crk;kA eSaus dgkµ,d dke rks dj yksA eq>s rks rqe tkusugha nsrsA dgrs gks fd rqe D;ksa tkvks\ lar dchj ds rks ckydugha Fks mlds rks pkjµikap cPps Hkh gSa vkSj og dgrk gS fd eSadchj ls Hkh cM+k gks x;k gwaA blh fy, rks csM+k xdZ gksrk gSAvxj eSa dgwa fd eSa jkèkk Lokeh n;ky dk vorkj gwaA eSa dchjgwa] nknw gwa] rks fQj esjs ikl er vkukA rqe Mwc tkvksxsA D;ksafd
eSa rks vgadkjh cu x;kA dky blh dks rks dgrs gSaA og rks dkydk :i cu tkrk gSA dchj lkgc us nhurk ugha NksM+hA ?khlklkgc us rks cgqr gh nhurk dh FkhA ukud lkgc us bruhnhurk dh fdµ
ukud uUgk gks; jgks] tSls uUgh nwcAvkSj ?kkl ty tk,xh] nwc [kwc dh [kwcAA
dchj lkgc dgrs gSa fd eSa rks ,d xjhc vkneh gwaA eSa rks,d tqykgk gwaA eSa rks dqN Hkh ugha] ,d ckanh dk iSnk fd;k gqvkxqyke gwaA jfonkl th us cM+h xjhch idM+hA larksa us fdlh us Hkhvgadkj ugha fd;kA vxj gekjs tSls dg nsrs gSa fd eSa rksjkèkkLokeh dk vorkj gwa rks le> yks fd ;g Msjk gh fxj x;kgS vkSj fxj x;k eSa HkhA jkèkkLokeh n;ky rks n;ky Fks vkSj dqyekfyd FksA lks ge bruk dg ldrs gSa fd ge viuk dke djrsgSa vkSj mu dh fM;wVh ctkrs gSaA muds ?kj esa igqap tkrs gSa rksmuds csVkµcsVh cu tkrs gSaA
mUgksaus ckrsa dghaA eSaus dgkµpys tkvks vkSj ns[k rksvkvksA ij ,d dguk esjk Hkh djuk fd ikl cSB dj lwbZ pqHkksnsukA vxj vkg rks djs mls crk nsuk fd rw dchj ugha gSAfldanj us mudk flj dkV fn;k Fkk rks Hkh vkg ugha dh FkhAvxj [kwu dh èkkj vk tk, rks dg nsuk rw ikih vkSj uhpksa dkuhp gSA rw rks dchj dks cêk yxkus okyk gSA mldks ikapµnltwrs ekjuk vkSj vxj nwèk dh èkkj fudy vk, rks pj.k idM+ysuk vkSj eq>s Hkh vkdj crk nsukA eSa Hkh frj tkÅaxkA mudspj.k idM+ ywaxkA dchj ds pj.k idM+ dj rks lkjh gh nqfu;kfrj ldrh gSA ij rqe dchj cuksA vxj rqe dchj cu tkvks rksesjk ,d gh nksgk dke dj nsxkA dchj ds pj.kksa esa tkdj rkslkjs gh ns'k dk m)kj gks ldrk gSA bu cukoVh dchjksa us vkSj
123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567891234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678912345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567891234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678912345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789
jkèkkLokeh lar lans'k 15 tuojh] 2004 vad % 81123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567812345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456781234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567812345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456781234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678
jkèkkLokeh lar lans'k 15 tuojh] 2004 vad % 81-19- -20-
cukoVh nknw] iyVw] jSnklksa us gekjs ns'k dk HkV~Bk cSBk fn;kAblhfy, gekjk jkt Hkh fcxM+rk tk jgk gSA jkts egkjkts HkhfcxM+ jgs gSa D;ksafd mUgsa egkRek gh lqèkkjk djrs FksA ;s Hkhcspkjs fcxM+rs tk jgs gSa D;ksafd budh f'k{kk gh ,slh gks xbZAcukoVh nknw] dchj] jSnkl] jk/kkLokeh cudj cSB x,] fd eSajkèkkLokeh dk vorkj gwaA mudks 'keZ ugha vkrhA csVk csVk ghjgrk gS vkSj cki cki gh gksrk gSA esjh ckr dks le>ks] eSa D;kdgrk gwaA
lks nwèk dh èkkj vk tk, rks le>ks dchj izxV gks pqdsAtc jkekuUn dk flj dkVk rks vkèks flj ls nwèk dh èkkj vkbZvkSj vkèks ls [kwu dh èkkj vkbZA rc ml lqyrkuh ckn'kkg usiwNkµnwèk vkSj [kwu dh èkkjsa D;ksa vkbZ\ mUgksaus crk;k fd blesanwbZ FkhA dchj lkgc esa rks nwèk dh vkbZ] [kwu dh ughaA muesalc nwèk FkkA nwbZ ugha FkhA lks rqe lHkh dks vxj dchj feytk, rks lHkh ds iki dV tk,aA nknw] iyVw] ukud] jSnkl muesa dkSu lh ckrsa Fkh\ ,d gh ckr FkhA nknw Hkh dchj Fkk] iyVwukud Hkh dchj Fks vkSj rqe Hkh dchj gksA vxj esjh ckrksa dkseku yks vkSj bl ykbu ij py iM+ks rks rqe Hkh dchj gksA fQjrqEgkjs vanj Hkh [kwu ugha jgsxkA nwèk gks tk,xkA vxj rqedchj cuuk pkgrs gks rks rqe lrxq: ds opu dks ekuksA lrxq:D;k dgrk gS\
dchjµdchj D;k djS] lksèkks viuk 'kjhjAikapksa bUnzh o'k djs] rk dk uke dchjAA
ikapksa bfUnz;ksa dks o'k esa djuk gSA ;s ikapksa bfUnz;ka gh gesaupkrh fQjrh gSaA tks ikapksa bfUnz;ksa dks o'k esa dj ysrk gS ogiw.kZ lrxq: ekuk tkrk gS vkSj og jkèkkLokeh èkke dk oklh gkstkrk gSA ;s bfUnz;ka gh gesa jksdrh gSaA igys egkRek vkSj ;ksxh
rhu can yxkrs FksA ru] eu vkSj lqjr fLFkj dj ysrs FksA vktdy;qx esa rhu ;s can gSaµvka[k] dku] eq[k can djkvksA vugn >haxk 'kCn lqukvksAA
egkRek xkaèkh us Hkh ;gh crk,A mUgksaus [kksy dj ughacrk;k fd ;s rhu can fdl izdkj gSaA ijUrq mudh ewfrZ;ksa esarhu canjksa dks ns[krs gSaA ,d us dku can fd, gSa] nwljs us vka[kksaij gkFk yxk j[kk gS vkSj rhljs us viuk eqag can fd;k gSA ;sbafnz;ka gh izcy gSA rqe ls ikapksa bfUnz;k o'k esa u dh tk,a rksnks bafnz;ksa dks dkcw esa dj yks] rks Hkh frj tkvksxsA buesa ,dftOgk gSµ
ftOgk rks vViVh cksys vkyµipkyAcksy cky ds Hkhrj cM+ tk] twrk fiVS dikyAAlks ,d rks ftOgk bUnzh gS bldks dkcw esa djksA [kk dj
eLr gks tkrs gSaA ,d 'kCn xk;k djrs Fks&vkt eksgs n'kZu nhtks th dchjAfgUnw ds rqe lrxq: dfg;ks] eqlyeku ds ihjAAvkxs dgrs gSµ
[kkbZ 'kCn nwèk dh [khjAlks [kkuk rks 'kCnµnwèk dh [khj dk gSA og 'kCnµnwèk dh
[khj [kkuh gSA og 'kCn jkr vkSj fnu èkqudkjs nsrk jgrk gSArqe dchj cuuk pkgrs gks vkSj vgadkj Hkjk iM+k gSA nwbZ
Hkjh iM+h gS] nwljksa dh fuank djuk lh[krs gSaA cM+s cM+s iki] tqYedjrs gSa vkSj dgrs gSa fd eSa nknw gwaA eSa dchj gwaA eSa jkèkkLokehcuk cSBk gwaA og rks tqYeh gSA muesa rks ;s ikap phtsa jgrh ghugha gaSA vc ikap phtsa rks ikapksa bafnz;ka gh gSaA tSls dku] vka[k]ftOgk] ukd vkSj Ropk gSA ;s lHkh ets ysrh jgrh gSaA
lks izsfe;ks ! ftlus ikapksa bfUnz;ksa dks dkcw esa dj fy;k mls
123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567891234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678912345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567891234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678912345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789
jkèkkLokeh lar lans'k 15 tuojh] 2004 vad % 81123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567812345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456781234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567812345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456781234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678
jkèkkLokeh lar lans'k 15 tuojh] 2004 vad % 81-21- -22-
pkgs dchj dgks] ;k nknw] iyVw dgks ;k jke Hkh dg ldrs gksAdguk gh ugha og dj.kh dk èkuh cu tkrk gSA vius ?kj igqaptkrk gSA vc rks eSaus ,d gh bUnzh dh ckrsa crkbZ fd bl ,dftOgk dks gh dkcw esa djksA vkSj bafnz;ka ijs gSaA bu fo"k;µfodkjksadks NksM+ks] ijkbZ L=kh dks ekrkµcgu le>ksA
,d ukjh lks lnk trhA,d Vkbe [kk og lnk ozrhAA
eSaus rks nks gh bafnz;ka crkbZ gaS] T;knk ughaA ckdh dks pkgs[kqyh ?kweus nksA frj tkvksxsA ;g dj.kh dk ekxZ gSA ckrksa dkugha gSA eSa ,d ckr crk nwa ftldk lrxq: ls vHkko gks tk,vkSj mlesa J)k ugha gS rks mls viuh tsc VVksy ysuh pkfg,Alksps] dHkh rwus [kkuk rks [kjkc ugha [kk fy;k gSA rw fdlhfuand ds ikl Hkh cSB ldrk gSA ;k rwus dksbZ csbZekuh dj yhgSA dkyk NhaVk lQsn diM+s ij gh fn[kkbZ nsrk gSA dkys diM+sij dkyk NhaVk fn[kkbZ ugha nsxkA lks xq: ls vHkko gksrk gS rksifo=k dk gh gksrk gSA vifo=k dk ughaA vifo=k rks gj oDrvifo=k jgrk gSA ij ifo=k ds vifo=k gh gksrs gh vHkko gkstk,xkA ifo=k gS rc rd rks Hkko gSA vifo=k dc gqvk\ ;k rksfdlh dk vUu ,slk gh [kk fy;k] ;k fdlh dh dksbZ pht pqjkyh] ;k fuank cqjkbZ lqu yh ;k dksbZ vkSj [kksVk deZ dj fy;kAviuh deh nwj dj nsuh pkfg,A vius vki Bhd gks tk,xkA eSarks ;gh ,d ckr tkurk gwaA dksbZ xyrh gks tk, rks ,d ?kaVs dhtxg nks ?kaVs è;ku esa cSBk tk,A eSyk diM+k gksrk gS rks èkkschHkh nks rhu Hkëh p<+k nsrk gSA lks vki yksx Hkh Hkëh p<+k fn;kdjksA ,d dh txg nks ?kaVs cSBksA tc izdk'k vk tk,] 'kkafrfey tk, rks le>uk vc og nkx mrj x;k gSA tc diM+s esalQsnh vk tkrh gS rks èkksch mldks vkSj T;knk ugha èkksrk gSA lks
tc rqEgsa izdk'k vk tkrk gS] rks lQsnh ;gh gSA izdk'k vk tk,rks lksp ysuk fd vc vkRek fueZy gks xbZ gSA og èkCck mrkjusdk vkSj dksbZ ;Ru ugha gSA blh dks dgrs gSa fd tRu djks l[khlkb± feyu dkA lkb± ds feyus dk ;Ru ;gh ,d gS vkSj dksbZ;Ru ugha gSA
AA jkèkkLokehAA
lHkh lRlafx;ksa dks Lej.k djk;k tkrk gS fd izR;sd vkJels lRlafx;ksa dh fnuksn /kke esa lsok dh ckjh vkrh gSA vr%vki lHkh viuh&2 'kk[kk esa tkdj viuh lsok dk le; iwNsavkSj fuf'pr le; ij /kke esa lsok rFkk n'kZu ykHk mBk;saA
1 nknjh 29 fnlEcj µ 04 tuojh2 flokuh 05 tuojh µ 11 tuojh3 fglkj 12 tuojh µ 18 tuojh4 gkalh 19 tuojh µ 25 tuojh5 iqV~Bh lkek.k 26 tuojh µ 01 iQjojh6 eksB 02 iQjojh µ 08 iQjojh
è;kukd"kZ.k fcUnqè;kukd"kZ.k fcUnq
vDrwcj ekl ds fy, lsok dk;ZØevDrwcj ekl ds fy, lsok dk;ZØe
vkxkeh ekl ds lRlaxvkxkeh ekl ds lRlaxvkxkeh ekl ds lRlaxvkxkeh ekl ds lRlaxvkxkeh ekl ds lRlax
26 tuojh] lkseokj (clUr iapeh) v.Vk
06 iQjojh] 'kqØokj (iw.kZeklh) flokuh
vkxkeh ekl ds lRlaxvkxkeh ekl ds lRlaxvkxkeh ekl ds lRlaxvkxkeh ekl ds lRlaxvkxkeh ekl ds lRlax
123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567891234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678912345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567891234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678912345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789
jkèkkLokeh lar lans'k 15 tuojh] 2004 vad % 81123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567812345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456781234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567812345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456781234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678
jkèkkLokeh lar lans'k 15 tuojh] 2004 vad % 81-23- -24-
vgadkj ?ke.M dks dgrs gSa ;g
?ke.M tgk¡ jgrk gS] ogk¡ gh cckZnh
epk nsrk gSA ge rqedks bldk vkfn
ls ysdj vUr rd dk uD'kk fn[kkrs
gSaA lcls igys ,d dks ,dius dk
fopkj gqvkA og vusd gksdj lwjrksa esa izdV gqvkA
,d ls ysdj 'ka[k rd esa blh rd dh fxurh gksus yxhA
czã us dgk&eSa gw¡A eSa ds dgus ls blesa izdfr mRiUu gks xbZ
vkSj lalkj cu x;kA czãk dks viuh jpuk dk vfHkeku gqvk
vkSj og cqjh rjg ls Q¡l x;k] ;gk¡ rd fd blds fy,
fgUnqvksa ds ;gk¡ dksbZ efUnj vkSj iwTkk?kj fu;r ugha gSA ukjn
¼czãk ds iq=k½ dks Kku dk vfHkeku gqvkA og ik¡p ?kM+h ls
vf/kd dgha Bgj ugha ikrs vkSj lnk Mk¡okMksy fQjrs jgrs gSaA
jktk cyh dks vius nku dk xoZ gqvkA og okeu th ds gkFk
ls Nyk x;kA HkLeklqj dks ri }kjk ojnku ds ?ke.M esa
tykdj HkLe dj fn;kA jko.k dks vius cy ds ?ke.M ls
nsork vkSj euq";ksa dks vk/khu djus dk fopkj gqvkA Jhjke ds
rhjksa ls ekjk x;kA lgL=kkjvtqZu dks jkt dk ?ke.M gqvkA
blds dkj.k ijljke th us 21 ckj ?ke.Mh {kf=k;ksa ls Hkwfe
dks lkQ dj fn;kA jktk ux dks czã.kksa dks nku nsus dk
vfHkeku FkkA og dq,¡ esa fxjfxV gksdj fxj iM+kA ,s ijefirk!
nkrk n;ky! rw bl ikih] vgadkj ds gkFkksa ls gedks cpkA ge
esa vlfy;r dh le> cw> ugha gS vkSj u ge mldks tku
@@@@@egf"kZ f'koozr yky th
ldrs gSaA ;g vgadkj dbZ izdkj dk gSA /ku dk vgadkj]
lqUnjrk dk vgadkj] fo|k vkSj cqf)erk dk vgadkj] cy
dk vgadkj] vkpj.k dk vgadkj] 'kklu dk vgadkj
vkfn&vkfnA dksbZ dgk¡ rd budks fxuk;sA bu lcdk
ifj.kke ogh ,d gSA eR;qA eR;q blh ls iSnk gksrh gSA D;k
rqe ejuk pkgrs gks\ D;k rqedks thou ls izse gS\ fQj
vgadkj u djksA bldks nckdj j[kks ojuk rqedks dgha dk
Hkh u j[ksxk vkSj ,slh txg ys tkdj ekjsxk tgk¡ ikuh rd
ugha feysxkA dchj lkgc dgrs gSa&
dchj dkgs xfoZ;k] dky xgs dj ds'kA
uk tkuw fdr ekjlh] D;k ?kj D;k ijns'kAA
gesa tks lq[k&lqfo/kk feyh gS] og lalkj dh lsokdjus ds fy, gh feyh gSA euq"; 'kjhj viuslq[k&Hkksx ds fy;s ugha feyk gS]i z R; qr lsok djus ds fy;s]nwljksa dks lq[k nsus ds fy, feykgSA euq"; dks Hkxoku us cM+k vf/kdkj fn;k gS fdog tho&tUrqvksa dh] euq";ksa dh] _f"k&eqfu;ksa dh]lUr&egkRekvksa dh] nsorkvksa dh] fiÙkjksa dh] Hkwr&izsrksadh] lcdh lsok dj ldrk gSA vkSj rks D;k] ogLkk{kkr~ Hkxoku dh lsok dj ldrk gSA
thou n'kZuthou n'kZuthou n'kZuthou n'kZuthou n'kZu
123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567891234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678912345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567891234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678912345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789
jkèkkLokeh lar lans'k 15 tuojh] 2004 vad % 81123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567812345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456781234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567812345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456781234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678
jkèkkLokeh lar lans'k 15 tuojh] 2004 vad % 81-25- -26-
vueksy opuvueksy opuvueksy opuvueksy opuvueksy opu'krkojh dh [khj cukus dh fof/k%'krkojh dh [khj cukus ds fy,feV~Vh ds crZu esa vk/kk fdyksnw/k esa 10 ;k 15 xzke 'krkojhpw.kZ /kheh vk¡p esa [khj dh rjgmckysa vkSj tc rhu pkSFkkbZHkkx jg tk;s rc feJh feyknsA izkr% fujkgkj risfnd ds
ejht dks ;g [khj f[kyk,¡A¼'krkojh dh [khj dk lsou {k; jksx ¼risfnd½ esa Vkfud dk
dk;Z djrh gSA QsQM+ksa ds {k; ds uk'k ds fy;s nw/k ds lkFk'krkojh dh [khj cukdj dqN lIrkg ysuh pkfg,A½
blds vfrfjDr 'krkojh dk pw.kZ ds :i esa Hkh lsou fd;ktkrk gSA oh;Zof) vkSj 'kqØof) ds fy, 'krkojh dk pw.kZ ,dpEep Qk¡d dj Åij ls nw/k ih,A lqcg rFkk jkr dks Ms<+&nksekl rd ys vFkok Åij nh xbZ fof/k ls cukbZ 'krkojh dh [khjcukdj [kk;sAvU; lsou fof/k % 1- xk; ds rktk ?kh 2 pEep esa] 'krkojh dkpw.kZ vk/kk pEep vkSj ,d pEep filh gqbZ feJh ;k 'kDdjfeykdj Hkh ys ldrs gSaA2- 'krkojh dk pw.kZ ?kh esa feykdj nw/k ds lkFk Hkh ys ldrs gSaA3- fir dqfir gksus ij 'krkojh pw.kZ e/kq ¼'kgn½ esa feykdj pkVusls vkSj okr dqfir gksus ij 'krkojh pw.kZ nks Hkkx vkSj ihij dkpw.kZ ,d Hkkx vkSj vUnkt ls 'kgn feykdj pkVus ls Qk;nkgksrk gSA'krkojh ds pw.kZ dk nw/k ds lkFk lsou djus ls] eq[kikd] vkrksads vYlj] jDrfir] efgykvksa dk 'osr iznj] dej nnZ] v'kfDr]FkdkoV] vfunzk] fexhZ] ew=kfodkj] ew=k esa jDr vkuk] ew=kkojks/kvkSj /kkrq{kh.krk vkfn vusd jksxksa esa ykHkizn gSA
Kku&lkj
'krkojh ds fofo/k iz;ksx'krkojh ds fofo/k iz;ksx'krkojh ds fofo/k iz;ksx'krkojh ds fofo/k iz;ksx'krkojh ds fofo/k iz;ksx
iqLrd ÞLons'kh fpfdRlk lkjß &Mk- vthr esgrk Þvk;qosZn jRuß
vfUre le; esa tSlh Hkh dkeuk vFkok vk'kk euq"; j[krk gS]
mlh ds vuqlkj euq"; tUe ikrk gSA &lar rqylh lkgc
euq"; pksyk ,d egku nqyZHk inkFkZ gSA blds vUnj ukuk izdkj
dh psru ek;koh 'kfDr;ksa ds Hk.Mkj Hkjs gq, gSaA &dchj lkgc
vktdy oSKkfudksa us ,slh e'khuksa dk vkfo"dkj fd;k gS fd ,d
lw{e oLrq vius okLrfod :i ls lkSyg xquk vf/kd fn[kkbZ nsrh
gS] ysfdu vkRek vkSj vkfRed yksd fdlh Hkh e'khu ls ugha ns[ks
tk ldrsA &egf"kZ f'kozor yky th
gekjk vUr%dj.k efyu gksus ls lRlax dk jax ugha p<+rkA
&ijelUr rkjkpUn th egkjkt
O;fDrxr LokFkZ euq"; ds Kku dks gjdj mls v¡/kk cuk nsrk gSA
>wj daoj flag th egkjkt
tSls euq"; 'kjhj ckj&ckj ugha feyrk] ,sls gh euq";
'kjhj feyus ij Hkh lRlax ckj&ckj ugha feyrkA
lRlax gekjs iq#"kkFkZ ls ugha feyrk] izR;qr dsoy
HkxoRd`ik ls feyrk gSA
tgk¡ LokFkZ gksrk gS] ogk¡ lRlax ugha gksrk] izR;qr dqlax
gksrk gSA
gj gky esa [kq'k jgus dh fo|k lRlax ls gh feyrh gSA
tSls Hkhrj vfXu detksj gks rks Hkkstu iprk ugha] ,sls
gh Hkhrj yxu u gks rks lRlax dh ckrsa iprh ughaA
Hkxoku dh fo'ks"k igpku gS] lRlax izkIr gksukA
123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567891234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678912345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567891234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678912345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789
jkèkkLokeh lar lans'k 15 tuojh] 2004 vad % 81123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567812345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456781234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567812345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456781234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678
jkèkkLokeh lar lans'k 15 tuojh] 2004 vad % 81
lRlax&lkjdkSlyh
14-9-2003
-27- -28-
,d ckj egkRek ukenso dgha ckgjx;k gqvk FkkA rc mldh >kasiM+h esa vkxyx xbZA mlds ?kj dh cgqr lh oLrq,¡ rks>ksaiM+h esa ty xb±] ijUrq cgqr lh oLrqvksadks yksxksa us Hkkjh esgur djds ckgj fudky
fy;k vkSj mudks tyus ls cpk fy;kA FkksM+h gh nsj ckn esaukenso th ogk¡ vk igq¡psA mUgksaus ;g lc ns[kk vkSj fQj yksxksa
}kjk cpk, gq, vius ,d&,d lkeku dks vkx esa QSad fn;kAyksxksa us muls iwNk&geus rks cM+h esgur djds vkids bl lkekudks cpk;k Fkk ijUrq vkius bls okfil vkx esa D;ksa QSad fn;k\egkRek ukenso th us mÙkj fn;k&'kk;n ijekRek dks esjs ?kj dklkeku vPNk ugha yxk] blfy, eq>s bl lkeku dk D;k djukgS\ eSa rks ekfyd dh ekSt esa gh [kq'k gw¡A
ekfyd dh ekSt dks le>uk vkSj mldh ekSt esa jgukizR;sd ds o'k dh ckr ugha gSA ;fn euq"; ekfyd dh ekSt esajguk lh[k tk, rks mldks dHkh Hkh dksbZ nq[k ugha gks ldrk gSAlUrer esa rhu gh phtsa gksrh gS] lruke] lrxq# vkSj lRlaxAtc tho dks ;g rhuksa phtsa fey tkrh gSa] rks mldks lalkj dhvU; fdlh oLrq dh dksbZ Hkh vko';drk ugha jgrh gSA rc mlslHkh lq[k izkIr gks tkrs gSaA lrxq# tho dks uke dh og nkSyrc['k nsrk gS ftlls og ek=k txr esa gh lc vkuUn izkIr ughadjrk oju~ vxr esa eks{k dks Hkh izkIr djds ijekuUn esa igq¡p
tkrk gSA ijUrq cgqr ls tho uke ysdj Hkh os lrxq# vkSj ukedh dnz dks ugha le>rs gSaA blfy, lrxq# vius lRlax }kjkmls dne&dne ij lUekxZ fn[kkdj psrkrs jgrs gSaA tks yksxlrxq# ds opu esa ugha py ikrs gSa] rc mudks vo'; gh nq[kgksrk gSA dchj lkgc dgrs gSa fd&
xq# opu ekus ugha] xq# gh yxkos nks"kAgks; nq[kh lalkj esa] eq, u ikos eks{kAA
vr% xq# rks og ekyh gS tks tho :ih o{k dh vok¡fNrVgfu;ksa dks dk¡V&Nk¡V djds mldks vkd"kZd vkSj ykHkizn cuknsrk gSA xq# rks og yqgkj gS tks f'k"; :ih yksgs dks rik dj vkSjdwVdj mldh vewY; oLrq cuk nsrk gSA og ml nthZ dh rjggS tks cs'kdherh diM+s dks VqdM+s&VqdM+s djds ,slh iks'kkd cuknsrk gS tks mlds iguus okys dh bTtr djok nsrh gSA lrxq#og lqukj gS tks tho:ih lksus dks rikdj mldk ,slk vewY;vkHkw"k.k cuk nsrk gS fd mls ns[kus okys nax jg tkrs gSaA lrxq#rks dqEgkj dh rjg gS tks f'k"; :ih feV~Vh dks dwV&ihVdjmldks lqUnj ?kM+s dk :i ns nsrk gSA
xq# dqEgkj] f'k"; dqEHk gS] ?kM+&?kM+ dk<s [kksVAvUrj gkFk lgkj ns vkSj ckgj ckgj pksVAA
bl izdkj ls xq# f'k"; dh ?kM+r djds mls viuk gh :iiznku dj nsrk gSA blfy, ekfyd ds fn;s gq, gj nq[k dks lrxq#dh nkr le>dj mls vknj ds lkFk flj >qdk dj izkIr djukpkfg, vFkok mls ;g le>uk pkfg, fd ekfyd og nq[k nsdjmldh dksbZ ijh{kk ys jgk gSA vr% f'k"; dks gj fLFkfr esa 'kkUrjgdj ekfyd ds Hksts gj nq[k dks [kq'kh&[kq'kh lgu djukpkfg,A yksx 'kkjhfjd nq[kksa ls fopfyr gks tkrs gSaA os ;g ughale>rs fd O;kf/k rks 'kjhj dk /keZ gS] cM+s&cM+s xq#&ihjksa dks Hkh'kkjhfjd d"V gks tkrs gSaA
nsg /kjs dk n.M gS] lc dkgw dks gks;AKkuh dkVs Kku ls] ew[kZ dkVs jks;AA
123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567891234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678912345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567891234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678912345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789
jkèkkLokeh lar lans'k 15 tuojh] 2004 vad % 81123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567812345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456781234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567812345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456781234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678
jkèkkLokeh lar lans'k 15 tuojh] 2004 vad % 81-29- -30-
lrxq# d`iklrxq# d`iklrxq# d`iklrxq# d`iklrxq# d`ik
Lkkr nhi ukS [k.M esa] xq# leku u dks;A
drkZ djs u dj lds] xq# djs lks gks;AA
tho dks d"V ds le; esa ftruk lgkjk lrxq# ns
ldrk gS] mruk u gh dksbZ fo}ku] /kuoku] :ioku ns ldrk
gS vkSj u gh dksbZ jktuhfrK] T;ksfr"kh ;k dksbZ fdlh Hkh
izdkj dk 'kfDroku gh ns ldrk gSA bldk lk/kkj.k dkj.k
;gh gS fd lalkj esa lHkh dk lkFk de ;k T;knk LokFkZ dk
gksrk gS] ij lrxq# fuLokFkZ] fueZy ân; gksus ds dkj.k
lalkjh thoksa ds d"Vksa ds dkj.k vkSj funku dks ljyrk ls
le> tkrs gSa vkSj peRdkfjd <ax ls mudks nwj djus dh
{kerk Hkh j[krs gSa D;ksfd Lo;a ijekRek gh lc dk;Z lrxq#
Lo:i esa vkdj djrs jgrs gSaA vr% muds eq[kkjfoUn ls
fudys gq, 'kCn lnk lR;] lkjxfHkZr gksrs gSa vkSj mudh
ok.kh dHkh vdkjFk ugha tkrh gSA bl rF; dks gk¡lh ds ,d
J)kyq lRlaxh lsB vtqZunkl }kjk Hksth xbZ lrxq# dik
dh fuEufyf[kr ?kVuk Hkh fl) djrh gSA
Þesjk Hkrhtk uhjt iq=k Jh cyoUr jk; viuh
ijs'kkfu;ksa ls rax vkdj 12-02-03 dks viuh thou yhyk
lekIr djus ds bjkns ls ,d ,sls LFkku ds fy,] tgk¡
mldks dksbZ igpku Hkh u ik,] pqipki ?kj ls fudy
x;k vkSj ?kj ls cgqr nwj eqEcbZ igq¡p x;kA ysfdu lRlax
ds izHkkoLo:i mlus vkRegR;k tSlk ?kf.kr iki u djus
dk QSlyk fd;kA b/kj lkjk ifjokj mldks <wa<us ds
fy, lkr fnu rd ekjk&2 fQjrk jgkA varr% tc lc
iz;kl foQy gks x;s rks Fkd dj ge vkBosa fnu fnuksn
/kke igq¡ps vkSj jksrs&jksrs bl ckjs esa gqtwj egkjkt th ls
izkFkZuk dhA n;ky Lo:i us vk'khokZn ds lkFk vk'oklu
fn;k fd fQØ er djks uhjt tYnh gh ?kj vk tk,xkA
eqEcbZ esa mlh jkr uhjt dks LoIu esa egkjkt th ds
n'kZu gq, vkSj egkjkt th us mldks okil ?kj ij vk
tkus ds fy, Mk¡VkA lks vxys gh fnu 20 rkjh[k dks og
gk¡lh ds fy, py iM+kA 21 rkjh[k dks fnYyh igq¡prs gh
mlus lkjh ?kVuk&Øe ij i'pkÙkki dj ekQh ekaxus ds
fy, gqtwj egkjkt th dks Qksu fd;kA egkjkt th us
uhjt dks lqcg rd thUn igq¡pus dks dgkA 22 Qjojh
2003dks thUn dk lRlax FkkA gqtwj egkjkt th us gesa
Hkh thUn lRlax esa cqyk fy;k rFkk ogha lRlax ls igys
uhjt dks gesa lkSai fn;kA bl izdkj gqtwj th us gekjs
ifjokj dks ,d cgqr cM+s nq[k ls cpk fy;kA fuLlansg ge
tSls rqPN thoksa ij gqtwj egkjkt th dh vikj n;k esgj
gS vkSj os gekjh iy&2 lEHkky djrs gSaAß
vtqZunkl
cM+lh xsV] gkalh]
ftyk fglkj
uksV %&ftl fdlh lRlaxh HkkbZ ds lkFk bl izdkj lrxq# n;k dh ?kVuk ?kVh gksrks izek.k lfgr fnuksn /kke esa HkkbZ cychj flag dks ns ldrs gSaA
123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567891234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678912345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567891234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678912345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789
jkèkkLokeh lar lans'k 15 tuojh] 2004 vad % 81123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567812345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456781234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567812345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456781234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678
jkèkkLokeh lar lans'k 15 tuojh] 2004 vad % 81-31- -32-
,d catkjk FkkA og cSyksa ij eqYrkuh feV~Vh ykndjfnYyh dh rjQ vk jgk FkkA jkLrs esa cgqr lh feV~Vh fcdxbZA cSyksa dh ihB ij yns ckSjs vk/ks rks [kkyh gks x;s vkSjvk/ks HkjsA vc ihB ij fVdsa dSls\ catkjs us ukSdjks lsdgk fd cksjksa ds ,d rjQ ckyw ¼jsr½ Hkj yksA ;gjktLFkku dh tehu gS] jsr cgqr gSA ukSdjksa us oSlk ghfd;kA cSyksa dh ihB ij ,d rjQ vk/ks cksjksa esa eqYrkuhvkSj nwljh rjQ cksjksa esa jsr gks xbZA
fnYyh ls ,d lTtu m/kj vk jgs Fks] os cksys] cksjksaesa ,d rjQ jsr D;ksa Hkjh gS\ ukSdjksa us dgk&lUrqyudjus ds fy;sA og cksyk&cSyksa ij eq¶r esa gh Hkkj <ksdjmudks ekj jgs gksA eqYrkuh feV~Vh ds vk/ks&vk/ks nks cksjksadks ,d gh txg ck¡/k nks rks de&ls&de vk/ks cSy rks fcukHkkj ds pysaxsA ukSdjksa us dgk fd vkidh ckr rks Bhdt¡prh gS] ij ge ogh djsaxs] tks gekjk ekfyd dgsxkAvki tkdj gekjs ekfyd ls ckr dgksA og ekfyd¼catkjs½ ls feyk vkSj ogh ckr dghA catkjs us iwNk fdvki dgk¡ ds gSa\ dgk¡ tk jgs gS\ mlus dgk fd eSa fHkokuhdk jgus okyk gw¡A #i;s dekus ds fy, fnYyh x;k FkkAdqN fnu ogk¡ jgk] fQj chekj gks x;kA tks FkksM+s #i;sdek;s Fks] os [kpZ gks x;sA O;kikj esa ?kkVk gks x;k rksfopkj fd;k fd ?kj pyuk pkfg,A mudh ckr lqudjcatkjk ukSdjksa ls cksyk fd bldh lEefr er yksA viustSls pyrs gSa] oSls gh pyksA bldh cqf) rks vPNh fn[krhgS] ij mldk urhtk rks Bhd ugha fudyrkA vxj Bhd
fudyrk rks ;s /kuoku gks tkrsA gekjh cqf) Hkys gh Bhdu fn[ks] ij mldk urhtk Bhd gksrk gSA
catkjk fnYyh igq¡pkA mlus jsr vkSj eqYrkuh feV~Vhdk <sj vyx&vyx yxk fn;kA feV~Vh fcduh 'kq: gksxbZA m/kj fnYyh dk ckn'kkg chekj gks x;kA oS| uslykg nh fd vxj ckn'kkg jktLFkku ds jsr ds Vhys ijjgs rks mldk 'kjhj Bhd gks ldrk gSA jsr esa 'kjhj dksfujksx djus dh 'kfDr gksrh gSaA vr% ckn'kkg dks jktLFkkuHkstksA
othj us dgk&jktLFkku D;ksa Hkstsa\ ogk¡ dh jsr ;ghaeaxk yksA vjs! fnYyh dk cktkj gS] ;gk¡ lc dqN feyrkgSA eSaus ,d txg jsr dk <sj yxk ns[kk gSA
ckn'kkg ds vkneh catkjs ds ikl x;s vkSj mllsiwNk&jsr D;k Hkko gS\ mlus dgk&pkgs jsr [kjhnks] pkgseqYrkuh feV~VhA ,d gh Hkko gSA nksuksa cSyksa ij cjkcjrqydj vk;s gSaA ckn'kkg ds vknfe;ksa us lkjh jsr [kjhnyhA vxj catkjk ml lTtu dh ckr ekurk rks ;s eq¶rds #i;s dSls feyrs\ blls fl) gqvk fd catkjs dh cqf)Bhd dke djrh FkhA
bl dgkuh ls ;g f'k{kk ysuh pkfg, fd ftUgksausviuh okLrfod mUufr dj yh gS] ftUgksaus vius nq%[k]lUrki] v'kkfUr vkfn dks feVk fn;k gS] ,sls lUr&egkRekvksadh ckr eku ysuh pkfg,] D;ksafd mudh cqf) dk urhtkvPNk gqvk gSA mudh ckr le> esa u vk, rks Hkh ekuysuh pkfg,A geus vkt rd viuh le> ls dke fd;krks fdruk ykHk fy;k gS\ viuh cqf) ls vc rd geusfdruh mUufr dh gSA
dgkuhdgkuhdgkuhdgkuhdgkuh cqf}eku catkjk
1 vjeku lkxj lUr jkeflag th vjeku
2 vuqHko izdk'k ije lUr rkjkpUn th egkjkt
3 nl vorkjksa dh dFkk egf"kZ f'koozryky th oeZu
4 ladV ekspu jkek;.k lUr ekLVj jke flag th vjeku
5 lrxq# izse ek- daoj flag th egkjkt
6 jk/kkLokeh ;ksx Hkkx 1&6 egf"kZ f'koozryky th oeZu
7 dchj chtd Hkkx 1&3 egf"kZ f'koozryky th oeZu
8 ukud ;ksx Hkkx 1&3 egf"kZ f'koozryky th oeZu
9 ikap uke dh O;k[;k ia- iQdhj pUn th egkjkt
10 jk/kkLokeh uke futuke
o lnk dh eqfDr ek- daoj flag th egkjkt
11 fur use xqVdk jk/kLokeh lRlax (fnuksn) fHkokuh
12 pkpk lkgc dh Mk;jh pkpk lk/qjke th
13 twbZ ls tgku~ ek- daoj flag th egkjkt
14 vn~Hkqr mikluk ;ksx
Hkkx 1&2 egf"kZ f'koozryky th oeZu
15 lIr_f"k orkUr egf"kZ f'koozr yky th oeZu
16 lrxq# efgek ije lUr rkjkpUn th egkjkt
17 jk/kkLokeh er izdk'k egf"kZ f'koozryky th oeZu
18 iaFk lans'k egf"kZ f'koozryky th oeZu
19 deZ jgL; egf"kZ f'koozryky th oeZu
20 O;ogkj Kku izdk'k egf"kZ f'koozryky th oeZu
21 dchj ifjp; vk|Kku egf"kZ f'koozryky th oeZu
22 dchj ;ksx Hkkx&1&13 egf"kZ f'koozryky th oeZu
23 'kj.kkxfr ;ksx eg- f'koozrykyth@lUr iQdhjpUnth
24 fopkjkatfy eg- f'koozrykyth@lUr iQdhjpUnth
25 olh;r ukek ije lUr ek- jkeflag th vjeku
26 izopu laxzg ek- daoj flag th egkjkt
27 lkjopu okfrZd Lokeh th egkjkt
28 lkj opu NUN&cUn
¼igyk $ nwljk Hkkx½ Lokeh th egkjkt
29 vueksy pfj=k jk/kLokeh lRlax (fnuksn)] fHkokuh
30 vjeku lkxj Hkkx&2 lUr jkeflag th vjeku
31 lRlax ds vkB opu egf"kZ f'koozryky th oeZu
jk/kkLokeh lRlax fnuksn&fHkokuh }kjkizdkf'kr iqLrdksa dh lwfp
AA jk/kkLokehAA
Ø- iqLrd ys[kd
-37- -38-