1

AZƏRBAYCAN RESPUBLIKASI

“KƏND TƏSƏRRÜFATI (TƏRƏVƏZ)

MƏHSULLARI İSTEHSALI-İSTİXANA

KOMPLEKSİNİN YARADILMASI” üzrə

BİZNES PLAN

“O2 AGRİ” MMC

2016

2

M Ü N D Ə R I C А T

1.Titul vərəqi.........................................……………………………….3

2.İnvestisiya layihəsinin xülasəsi.............……………………………..4

3.Sahibkarlıq subyekti haqqında məlumat.……………………………8

4.İnvestisiya layihəsinin məqsədi..........................................................9

5.Təşkilati plan........................... .........................................……….....11

6.İstehsalı nəzərdə tutulan məhsulun (iş və xidmətin) xarakteristikası.12

7.Satış bazarının xarakteristikası...........…………......................……..14

8.İstehsal planı..................................................…….…………..……..16

9.Kreditə olan tələbat və onun ödənmə müddəti...............................…26

10.Maliyyə planı................................………………………….......... 30

11.İnvestisiyanın səmərəliliyinin qiymətləndirilməsi...........................41

12.Risklərin qiymətləndirilməsi............................................................42

13.Əlavələr...........................................................................................45

3

1. TITUL VƏRƏQI

S/s Adı Göstərici

1 Sahibkarlıq subyekti

Adı “O2 AGRİ” MMC

Hüquqi ünvanı AZ1025, Bakı şəhəri, Xətai ray. İ.Orucov küç. 1

Fəaliyyət ünvanı Goranboy rayonu, Dəliməmmədli qəsəbəsi

2 Təsisçi O2 Holdinq S.A. (Cenevrə, İsveçrə) və Cavadov

Mircəlal Miryusif o.

3 Rəhbər

Adı Cavadov Mircəlal Miryusif oğlu

Vəzifəsi direktor

Ünvanı Bakı ş. Nəsimi ray. 4 mkr. Mir Cəlal küç.ev.22,

mənzil.18

4 Təşkilati-hüquqi forması Məhdud məsuliyyətli cəmiyyəti

5 Mülkiyyət forması Özəl

6 Dövlət orqanlarında qeydiyyat

rekvizitləri

VÖEN:

Şəhadətnamə:

7 Bank rekvizitləri

8 İnvestisiya layihəsinə dair

məlumatlar

Goranboy rayonu, Dəliməmmədli qəsəbəsi

ərazisində tərəvəz istehsalı üzrə istixana

müəssisənin qurulması, tərəvəz istehsalı və satışı

9 İnvestisiya layihəsinin mahiyyəti Yeni texnologiya ilə kənd təsərrüfatı məhsullarının,

əsasən tərəvəz yetişdirilməsini təmin etmək,

müəssisənin yeni yaradılan tədris bazasında

kadrların yeni texnologiyanın istifadəsinə

öyrədilməsi, yeni iş yerlərinin açılması ( 180 nəfər).

Respublikaya kənd təsərrüfatı məhsullarının xaricə

satılmasının hesabına xarici valyutanın gətirilməsi.

Dövlət Universitetləri tələbələrinin yerlərdə yeni

texnologiyanın tətbiqinə praktika keçmələrinin

təmin edilməsi. «Campus de Pouille» (Fransa) kənd

təsərrüfatı üzrı ali təhsil məktəbi «Angers Loire»

(Fransa ) Gəncə Kənd Təsərrüfatı Universiteti ilə

müqavilə əsasında tələbələr burada əvvəlcədən

hazırlanan və təsdiq edilən proqram əsasında təhsil

almaqla yanaşı, həmçinin praktik təcrübə də

keçəcəklər.

10 İnvestisiya layihəsinin ümumi

dəyəri (o cümlədən, kredit vəsaiti)

16 995 000 manat

11 İnvestisiya layihəsinin icra

müddəti

7 il

12 İnvestisiya layihəsinin tərtib

edilmə yeri, tarixi və layihəni

tərtib edən

İyun 2016 “MBA LTD” MMC

4

2.İNVESTİSİYA LАYIHƏSININ XÜLASƏSI

Sahibkar ölkə rəhbərliyi tərəfindən yaradılan münbit şəraitdən istifadə edərək mövcud fəaliyyətini

yeni sahələr ilə zənginləşdirmək və bununla da həm yeni iş yerləri acmaq, həm də qeyri-neft

sahələrindən olan kənd təsərrüfatı məhsullarında tərəvəz (pomidor, xiyar, bibər) istehsalını inkişaf

etdirmək niyyətindədir.

Bu layihə çərçivəsində həyata keçiriləcək ideyanın əsas məqsədi Azərbaycan Respublikası

ərazisində Goranboy rayonu, Dəliməmmədli qəsəbəsində mövcud 14 ha torpaq sahəsində yeni

istehsal (istixana) sahəsinin salınması və tərəvəz istehsalını inkişaf etdirmək və xarici bazarlara

çıxarmaqdan ibarətdir. Layihə potensial tərəfdaş və ya investor üçün Azərbaycanın qeyri-neft

sektorunda mövcud vəziyyəti, tərəvəz istehsalı və satışı bazarının marketinq araşdırmalarının

nəticələrini, bazarın mənimsənilməsinin yollarını və nəzərdə tutulan maliyyə nəticələrini şərh edir.

Biznes-plan qurulması nəzərdə tutulan sənaye üsullu istixana kompleksindən gələcəkdə əldə

olunacaq iqtisadi göstəricilərini izah etmək şərti ilə bütün büdcə maddələrini və qoyulacaq

investisiya həcmini əsaslandıraraq, qarşıdakı plan dövrünün perspektivlərini aydın şəkildə əks

etdirir. Layihə müddətində müvafiq sahə üzrə kadr hazırlığına da diqqət yetiriləcəkdir.

“O2 AGRİ” tədris mərkəzi haqqında qısa məlumat

Goranboy rayonu Dəliməmmədli qəsəbəsində inşası nəzərdə tutulan istixana kompleksi “O2 AGRİ”

MMC-nin nəzdində tədris mərkəzi təşkili nəzərdə tutulur.

«Campus de Pouille» (Fransa, http://www.campus-pouille.com/), kənd təsərrüfatı üzrı ali təhsil

məktəbi «Angers Loire» (Fransa, http://www.groupe-esa.com ) Gəncə Kənd Təsərrüfatı Universiteti

ilə müqavilə əsasında tələbələr burada əvvəlcədən hazırlanan və təsdiq edilən proqram əsasında

təhsil almaqla yanaşı, həmçinin praktik təcrübə də keçəcəklər.

1-ci mərhələdə Nütafim şirkətinin mütəxəssisləri O2AGRİ MMC-nin işçiləri və tələbələrinə tədris

edəcək, 2-ci mərhələdə isə O2AGRİ MMC-nin mütəxəssisləri tələbələrə tədris və praktik təcrübə

keçəcəklər. 3-cü mərhələdə mütəxəssilər ölkənin digər dövlət və təsərrüfat işçələrini müvafiq

sahədə tədris edəcəklər. Təhsil müddəti 3 aydan 9 aya qədər davam edəcək.

Dəliməmmədli qəsəbəsində mövcud 2 mərtəbəli yataqxana təmir edildikdən sonra tələbə və

mütəxəssislərin ixtiyarına veriləcək. Praktika isə birbaşa istixanada keçiriləcəkdir. Tədris

müddətində ilk olaraq tələbələr pomidor, xiyar və bibər yetişdirilməsi üzrə, daha sonra isə digər

sahələr üzrə tədric ediləcəklər.

Layihəyə aşağıdakılar daxildir: 14 ha torpaq sahəsində (artıq sahibkar tərəfindən mülkiyyətə alınıb),

2 ədəd sahəsi 52193 kv.m olan istixana kompleksinin tikintisini aparmaq, lazım olan avadanlıq və

texnikanın alınması və gətirilməsi, tələb olunan tədbirlərin həyata keçirilməsi, sənaye məhsullarına

olan tələbatın ödənilməsi üçün istehsalın təşkili və məhsul satışı.

5

2.2. Effektivlik

Nəzərdə tutulan layihənin effektivliyi gəlir əldə etmək imkanının olmasından ibarətdir ki, bu da

Azərbaycan Respublikasında kənd təsərrüfatı məhsulları bazarının marketinq və iqtisadi analizi

sayəsində əldə edilmiş nəticələrlə təsdiq edilir:

-hazırda dünyada maliyyə və qlobal iqtisadi problemin mövcudluğu;

-ölkə ərazisində yüksək keyfiyyətli tərəvəz istehsalı və xarici bazarlarda satışına böyük tələbatın

olması;

- müasir texnika və texnologiyaları tətbiq etməklə yüksək gəlirin əldə edilməsinə nail olunması

imkanları;

-Azərbaycan hökumətinin qeyri-neft sektorunun inkişaf etdirilməsi istiqamətində atdığı addımlar,

qəbul etdiyi qərar və proqramlar və s.

2. 3. Layihənin həyata keçirilmə mərhələləri

Layihənin həyata keçirilməsində üç mərhələnin yerinə yetirilməsi nəzərdə tutulmuşdur:

Mərhələ 1. Avadanlıqların alınması (mərhələnin müddəti 3 ay);

Mərhələ 2.Hazırlıq işləri (mərhələnin müddəti – 2 ay);

Mərhələ 3. Tikinti işləri (mərhələnin müddəti -10 ay) tikintinin başa çatmasına 3 ay qalmış

kadrların seçimi və hazırlaşdırılması (3 ay).

Mərhələ 4. Əkin və istehsal (layihənin başlanmasından 15 ay sonra)

Mərhələ 5. Satışın başlanması (layihənin başlanmasından 18 ay sonra)

2.4. Layihəni həyata keçirilmə yeri

Azərbaycan Respublikası, Goranboy rayonu, Dəliməmmədli qəsəbəsi

2.5. Maliyyələşdirmə

İnvestisiyanın ümumi dəyəri – 16 995 000 manat

O cümlədən:

Əsas vəsaitlər – 15 715 000 manat

Dövriyyə vəsaitləri – 1 280 000 manat

6

2.6. Əsas iqtisadi göstəricilər

Göstəricilər Şərti

işarəsi

Dövr Məbləğ, AZN Xüsusi

şəkisi,%

Layihəyə tələb olunan investisiya

(layihənin ümumi dəyəri, ondan:

2016

16 995 000 100

Cəlb olunan kredit, AZN Kb 2016 9 417 000 55,41

Şəxsi vəsaiti, AZN Kş 2016 7 578 000 44,59

Layihənin icra müddəti, ay 2016-2023 84 ay

Кредитin əsas hissəsi qaytarılmağa

başlayır

01 01 2020 Kreditdən

istifadə haqqı,

AZN 2 942 812,50

Layihə üzrə satışın ümumi rentabellik

faizi, % ROS

2016-2023

91,2%

Layihənin özünü ödəmə müddəti, il PP

6,04

Gəlirlik indeksi Pİ

0,87

Layihə üzrə cəmi satış, AZN S 2016-2023

32 454 971

Layihə üzrə cəmi xərc, AZN C 2016-2023

16 972 417

Satışdan gəlir, AZN 2016-2023

15 482 554

Layihə üzrə xalis mədaxil, AZN 2016-2023

15 482 554

Xüsusi vəsaitini geri alır, il 2018

8,04

Layihə başa çatanda ixtiyarında qalır,

AZN

2019

8 772 017

Layihə başa çatır, il 01.06.2023 7 il

7

İşçilərin sayı, nəfər indi 1 kredit alanda 182

Yeni iş yerlərinin sayı, nəfər 181

Lаyihənin icrаsı üçün аşаğıdакı аmillər də rоl оynаmışdır:

Tərəvəz istehsalı və satışında təsərrüfatın zəngin təcrübəsi və iqtisаdi sаbitliyin mövcudluğu;

Ölkədə emal sənayesinin mövcudluğu, xarici bazarlarda satış imkanları, istеhsаlın

gеnişləndirilməsinin mümкünlüyü və səmərəliliyi;

yоxsulluğun аrаdаn qаldırılmаsı və Rеgiоnlаrın sоsiаl-iqtisаdi inкişаfı ilə əlаqədаr Dövlət

Prоqrаmlаrının оlmаsı;

sаhibкаrlığın inкişаfı və yеni iş yеrlərinin yаrаdılmаsının акtuаllığı, işçi qüvvəsinin çоxluğu;

tərəvəz istehlakçı ölkələri ilə təsərrüfаtın işgüzаr əlаqələrinin mövcudluğu;

son illər əhalinin alıcılıq qabiliyyətinin yüksəlməsi və xarici bazarlarda tələbin artımı ilə əlaqədar

olaraq bu növ məhsullarına olan tələbatının artması;

bazarda keyfiyyətli məhsulun azlığı, qiymətlərin günü-gündən artması, məhsuldаrlığın аşаğı

səviyyədə оlmаsı, mövcud istixanaların köhnəlməsi və təsərrüfatı inкişаf еtdirməкlə məhsul

istehsalını dаhа dа genişləndirmək həvəsi bu invеstisiyа lаyihəsinin icrаsının aktual, vаcib və

səmərəli olmasına zəmanət verir.

Rusiya daxili bazarında tərəvəz məhsullarına artan tələbat layihənin uğuruna zəmanət verir.

Sоn dövrlər Rеspubliкаdа tərəvəz istehsalı və satışı sektorunun inкişаfına dövlətin daimi qаyğısının

olması bu sahənin inkişafı üçün əsas şərtdir. Hazırda ölkədə tərəvəz istehsalı və emalına böyük

diqqət verilir. Bu baxımdan müəssisəni qurmaq və inкişаf еtdirməк üçün кifаyət qədər münbit şərаit

vаrdır. Lакin vəsаit çаtışmаmazlığı müəssisənin inkişaf etdirilərək səmərəliliyinin daha da

artırılmasına imкаn vеrmir. Оnа görə də “O2 AGRİ” MMC-yə 16 995 000 mаnаt vəsаit cəlb

оlunmаsı nəzərdə tulmuşdur. Bu vəsаitin 7 578 000 mаnаtı təsisçi vəsаiti, 9 417 000 mаnаtı isə

кrеdit vəsаiti hеsаbınа ödniləcəкdir.

2.7.Maliyələşdirmə mənbələri, həcmi və təyinatı

İstеhsаl gücü: 2016-cı ilin iyun ayından tikintisinə bаşlаyаrаq 18 аy ərzində tikinti quraşdırma

işlərini yekunlaşdırmaq, sonrakı 6 ay ərazində məhsulu yetişdirib xarici bazarlara (Rusiya və Ərəb

ölkələri) çıxarmaqla, layihə müddətində 32 454 970,7 mаnаt məbləğində, yəni, orta hesabla hər аy

386 369 mаnаtlıq kənd təsərrüfatı məhsulu olan tərəvəz (pomidor, xiyar və bibər) yetişdirib

sаtılаcаqdır.

Göstərilən istehsal gücünün əldə edilməsi üçün isə hazırda təsərrüfatın maddi texniki bazasının

yaradılması, gücləndirilməsi və istehsal sahəsinin qurulması zərurəti yaranıb. Bunun üçün isə

aşağıdakı əsas və dövriyyə vəsaitlərin alınması və qurulması tələb olunur.

İnvestisiya mənbələri və xərc istiqamətləri

İnvestisiya istiqamətləri Sahəsi

Maliyyə mənbəyi, manat

kredit,

manat

şəxsi vəsait,

manat Cəmi, manat

Texnoloji avadanlığın alınması 9 132 000 6 088 000 15 220 000

Torpaq sahəsinin alınması 14ha 0 210 000 210 000

Dövrüyyə (mal-material və xüsusi geyimlər)

vəsaitlərinin alınması 0 1 280 000 1 280 000

Nəzərdə tutulmayan xərclər 3% 285 000 0 285 500

Cəmi: 9 417 000 7 578 000 16 995 000

8

Biznеs lаyihənin həyаtа кеçirilməsi üçün tələb оlunаn vəsаitin ümumi həcmi: 16 995 000

mаnаt təşkil edir.

Lаyihənin mаliyyələşmə mənbəyi:

Кrеdit – 9 417 000 mаnаt (55.4%);

Şəxsi vəsаit - 7 578 000 mаnаt (44.6%)

Lаyihənin özünü ödəmə müddəti – 8,04 il. Kreditin tаm gеri qаytаrılmа vаxtı 84 аy olacaqdır.

Dаşınmаz və daşınan əmlакı: Sahibkar Goranboy rayonu, Dəliməmmədli rayonu ərazisində

mülkiyyətində olan 14 ha torpaq sahəsi üzərində tikililər və digər əsas vəsaitləri girov kimi təklif

edir.

Təssərrüfаtın heç bir təşкilаtа кrеditоr bоrcu yоxdur, bax Əlavə təqdim edilr

3.SAHIBKARLIQ SUBYEKTI HAQQINDA MƏLUMAT

3.1.Sahibkarlıq fəaliyyəti və biznes tarixi

“O2 AGRİ” MMC Abşeron rayonu Xırdalan şəhəri 2 saylı Ərazi Vergilər İdarəsi tərəfindən 14

dekabr 2012-ci il tarixində qeydə alınmışdır. Cəmiyyətin təsisiçisi Azərbaycan Respublikasının

vətəndaşı, Abşeron rayon Xırdalan şəhəri Heydər Əliyev prospekti döngə 4 ev 3 ünvanında

qeydiyyatda olan Xamis Baxas oğlu Qubadovdur. Müəssisənin fəaliyyət növü tərəvəz istehsalı və

satışı istehsalatıdır.

3.2.Mövcud fəaliyyəti

“O2 AGRİ” MMC yeni dövlət qeydiyyatından keçdiyindən mövcud fəaliyyəti yoxdur.

3.3.Mövcud istehsal infrastrukturu və maddi-texniki təchizatı

Sahibkarın Goranboy rayonu, Dəliməmmədli qəsəbəsi ərazisində mövcud 80ha torpaq sahəsi

mövcuddur. Bunun 14 ha hissəsində ölçüləri 2 x 52193,0 m, sahəsi 109 466 kv.m olan istixana

tikilməsi nəzərdə tutulur.

9

3.4.Layihə müddətində işçi heyəti

Hazırda müəssisədə fəaliyyət göstərmir, lakin layihə başlanan anda isə 180 nəfər yerli əhalidən

fəhlə və mütəxəssislər işə cəlb olunacaqlar.

3.5.Layihənin reallaşdırılmasının əhəmiyyəti

Nəzərdə tutulan layihə (smeta) üçün tələb olunan məbləğ 16 995 000 (on altı million doqquz yüz

doxsan beş min) manat:

Avadanlıq və tikinti üzrə 15 220 000 (on beş million iki yüz iyirmi min) manat;

Torpaq sahəsinin alınması 210 000 (iki yüz on min) min manat.

10

Dövrüyyə vəsaitləri 1 280 000 (bir milyon iki yüz səksən min) manat

Və s. 285 000 (iki yüz səksən beş min) manat.

Smeta üzrə tələb olunan məbləğin 7 578 000 manat tərəfimizdən cəlb olunacaq məbləğ olmaqla,

9 417 000 manat dövlət investisiyasına ehtiyac formalaşır. Həyata keçiriləcək layihə nəticisəndə

müəssisə istehsal gücünü artırmaqla 3 çeşiddə (pomidor, xiyar və bibər) tərəvəz istehsalı və satışını

edəcəkdir:

Tеxniка, xаmmаl və mаtеriаllаrın mənbəyi: Biznesin genişləndirilməsi və yeni istehsal sahəsinin

qurulması üçün tikintinin aparılması, texnika və dövrüyyə vəsaitlərinin alınması üçün kredit

alındıqdan sonra siyahı üzrə texnika və dövrüyyə vəsaitlərinin alınması və istehsal sahələrinin

tikintisi planlaşdırılır. Alınması nəzərdə tutulan texniki avadanlıqlar əsasən Netafim şirkətinin

istehsalıdır. Məhsulu daşımaq üçün ANV-i açıq bazardan alınacaq, eyni zamanda tikintidə və

montaj işlərində regionun işçi qüvvəsindən istifadə ediləcəkdir.

Digər tələb olunan texnika və dövrüyyə vəsaitləri xarici ölkələrdən аlınаcаqdır.

Lаyihənin nəticələri: Lаyihənin 84 аy dаvаm еdəcəyi müddət ərzində 32 454 970,7 mаnаtlıq

əmtəə istеhsаl еdiləcəк və satılacaqdır. Bu həcmdəкi məhsul istеhsаlınа 2016-2023-cu illərdə

16 972 416,9 mаnаt xərc çəкiləcəkdir. Bunu nəzərə аlаrаq, lаyihənin rеntаbеlliк fаizi 74,46 %

оlаcаqdır. Ümumiyyətlə isə qonşu MDB ölkələrinin təcrübəsi göstərir ki, tərəvəz istehsalı və satışı

bazarında orta rentabellik 50-80% səviyyəsindədir.

4.İNVESTISIYA LAYIHƏSININ MƏQSƏDI

Təsərrüfatın məqsədi kənd təsərrüfatı məhsulları istehsalını və satışını genişləndirməklə

Respublikada qeyri-neft sektorunun inkişafına öz şəxsi töhfəsini vermək, yüksək məhsuldarlıq əldə

etmək və bu sahədə yerli iş adamlarının, lazım gəldikdə inkişaf etmiş dövlətlərin təcrübəsindən

istifadə etməklə iqtisadiyyatı inkişaf etdirməkdir.

4.1.Sahibkarlıq suyekti tərəfindən istehsalın reallaşdırılması imkanlarının təhlili.

Əhalinin etibarlı ərzaq təminatının başlıca şərtlərindən biri makroiqtisadi sabitliyə əsaslanan

davamlı inkişafın əldə olunması və əhalinin gəlirlərinin fizioloji normalara əsaslanan tələbatının

ödənilməsini təmin etməsidir. Məhz bu istiqamətdə bir sıra islahatlar həyata keçirilmişdir. Bu

islahatlara nümunə kimi bir sıra dövlət proqramlarının (“2003-2005-ci illər üçün Azərbaycan

Respublikasında yoxsulluğun azaldılması və iqtisadi inkişaf üzrə Dövlət Proqramı”, “Azərbaycan

Respublikasında kiçik və orta sahibkarlığın inkişafı üzrə Dövlət Proqramı (2002-2005-ci illər)”,

2004-2008-ci illər üçün “Azərbaycan Respublikası regionlarının sosial-iqtisadi inkişafı Dövlət

Proqramı), o cümlədən fermerlərə maliyyə və texniki dəstəyin göstərilməsi, sahibkarlığın inkişafı,

regionlarda infrastruktur layihələrinin həyata keçirilməsi və s. tədbirləri göstərmək olar. Məhz bu

tədbirlər nəticəsində kənd təsərrüfatının ümumi məhsulu 2008-2010-cu illər ərzində davamlı olaraq

artmışdır. Artım həm bitkiçilik, həm də heyvandarlıq məhsullarında olmuşdur.

Kənd təsərrüfatının ümumi məhsulu

(faktiki mövcud qiymətlərlə. min ton)

İllər

Dənli və

dənli

paxlalılar

Pambıq Tütün Kartof Tərəvəz

Ərzaqlıq

bostan

bitkiləri

2010 2000,5 38,2 3,2 953,7 1189,5 433,6

2011 2458,4 66,4 3,6 938,5 1214,8 478,0

2012 2802,2 57,0 4,3 968,5 1216,2 428,0

2013 2955,3 45,2 3,5 992,8 1236,3 429,8

11

2014 2383,3 41,0 2,9 819,3 1187,7 440,9

Kənd təsərrüfatı məhsullarının ixracını artırmaq, xarici bazarda rəqabətqabiliyyətli məhsul satmaq

üçün çeşidləmə, qablaşdırma, saxlama, reklam, nəqliyyat məsələləri həll olunmalı, istehsala və ixraca

stimul yaradan tədbirlər həyata keçirilməlidir. Ölkədə bəzi kənd təsərrüfatı məhsullarının emalı

müəssisələrinin olmaması və bəzilərinin də müasir tələbatdan geri qalması kənd təsərrüfatı məhsulları

istehsalının artım səviyyəsinin ləngiməsinə, məhsulların müəyyən hissəsinin itkisinə səbəb olur,

istehlakçıların çeşidli yerli məhsullarla təminatına mənfi təsir göstərir.

Bazar münasibətləri şəraitində aqrar bazarın ən mühüm infrastruktur elementindən biri kənd

təsərrüfatı və ərzaq məhsullarının istehsalçılar üçün əlverişli şəkildə satışına imkan verə biləcək

topdansatış bazarları çıxış edir. Aqrar sahənin bazar münasibətləri əsasında inkişafına keçilməsinə

baxmayaraq, hələlik sözügedən infrastruktur elementini formalaşdırmaq mümkün olmamışdır. Ona

görə də kənd təsərrüfatı əmtəə istehsalçıları öz məhsullarını bazarda qalıb reallaşdırmaqda çox

böyük çətinliklərlə qarşılaşırlar. Aqrar-sənaye istehsalının perspektiv inkişafına nail olmaqdan ötrü

topdansatış kənd təsərrüfatı və ərzaq məhsulları bazarı bir infrastruktur elementi kimi təxirə

salınmadan formalaşdırılmalı və onun normal fəaliyyəti təmin olunmalıdır. Bazarın bu infrastruktur

elementinin yerinə yetirəcəyi ən mühüm funksiyalarına aşağıdakıları aid etmək olar: kənd

təsərrüfatı məhsulları istehsalçılarına öz məhsullarını bazarda qalıb reallaşdırmaları üçün lazımi

avadanlıqla təmin olunmuş ticarət yerlərinin təklifi; kənd təsərrüfatı xammalı və ərzaq məhsulları

bazarına çıxan subyektlərə haqqı ödənilməklə marketinq xidmətinin göstərilməsi, onlara

məhsulların qiymətləri, məhsullara olan tələb və məhsulun təklifi haqqında informasiyaların

çatdırılması; bazarda mövcud olan anbar sığıncaqlarının çəki, soyuducu və başqa zəruri

avadanlıqların istehsalçılara qısamüddətli icarəyə verilməsinin təşkili; kənd təsərrüfatı əmtəə

istehsalçılarına haqqı ödənilməklə məhsulların ilkin emalı, çeşidlənməsi və qablaşdırılması üzrə

istehsal xidmətlərinin göstərilməsi; məhsulların alışı və satışı üzrə hüquqi, maliyyə və bank

xidmətlərinin təklifi; reklamın, sərgilərin təşkili və aqroməhsullara tələbin formalaşdırılması üzrə

zəruri materialların (məsələn, kataloqların, prospektlərin) nəşri və s.

4.2.Layihə üzrə nəzərdə tutulan əsas və dövriyyə vəsaitlərinə (maşın və mexanizmlər, texnika

və avadanlıq, nəqliyyat vasitələri, xammal və materiallar) dair məlumat

İnvestisiya məbləği və istiqamətləri

Alınacaq avadanlıq və texnikalar

Sayı,

sahəsi

Vahidinin

qiyməti,

Maliyyə

mənbəyi, manat

Cəmi

məbləğ

manat

Xüsusi

vəsaiti Kredit manat

Avadanlıqların alınması və tikinti quraşdırma

işləri 104386 145,8 6088000

9 132

000 15 220 000

Cəmi: 15 220 000

Alınması avadanlıq və texnikalar

Torpaq sahəsi 210 000

İriqasiya sistemləri

Nasos stansiyası

Gübrə doza sistemi

Gübrə çənləri

Damcı sulama sistemi

Dezinfeksiya sistemi

Qazanlar

Nəql boru xətti

Ventilyasiya sistemi

12

Elektrik və istilik sistemi

Elektrodartıcı

Klimat nəzarət sistemi

İstirahət otağının inventarlaşdırılması

Kabinetlərin inventarlaşdırılması

Komüter və aksesuarlar

Kondisionerlər

Cəmi: 210 000

Xammal və materiallar

Mineral gübrələr 180 000 0 180 000

Xüsusi geyimlər 180 15 2 700 0 2 700

Dərman preparatları 30 000 0 30 000

Xammal və materiallar 1 067 300

Cəmi: 1 280 000

İdxal dəyəri

Nəqliyyat xərcləri 71 250 0 71 250

Gömrük rüsumu, 0,5% 213 750 0 213 750

ƏDV,18% 0 0 0

Cəmi: 285 000

4.3.Tələbatın ödənilməsi

Daxilolmaların Xərclərin həcmi,

İllər həcmi, manat manat

2016 (6 ay) 0 243 003

2017 0 583 001

2018 5 622 121 3 040 848

2019 5 962 856 3 098 615

2020 5 962 856 3 001 634

2021 5 962 856 2 815 195

2022 5 962 856 2 629 348

2023 (6 ay) 2 981 428 1 560 773

Yekun: 32 454 971 16 972 417

Layihənin ümumi gəliri,

manat

Fərq 15 482 554 faiz

Rentabellik faizi 91,2%

İstehsalda toxumun əksər hissəsi xaricdən alınacaq, yerli şirkətlərlə müqavilə əsasında

yetişdirildikdən sonra şitil formasında alınaraq torpağa əkiləcəkdir. İşçi qüvvəsinin bir hissəsi yerli

əhali, mütəxəssislər isə yerli və xarici işçilərdən istifadə edilməklə təmin olunacaq.

4.5.Mənfəətin təmin edilməsi

Yuxarıda deyildiyi kimi, tərəvəz istehsalı və satışı rentabelli sahədir, bu bazarda rentabellik 50-80%

təşkil edir.

S/s Maddənin adı Biznes plan dövrü

13

2016 (6

ay) 2017 2018 2019 2020 2021 2022

2023 (6

ay)

1 Dövrüyyə 0 0 5622121 5962856 5962856 5962856 5962856 2981428

2 Xərclər: 0 0 3040848 3098615 3001634 2815195 2629348 1560773

3 Balans mənfəəti 0 0 2581273 2864240 2961221 3147660 3333508 1420654

4

Satışın

rentabelliyi, % 0,0 0,0 45,9 48,0 49,7 52,8 55,9 47,7

4.6.Yeni iş yerlərinin yaradılması

Laihənin icrası nəticəsində 180 yeni daimi və mövsümi iş yerinin yaradılması nəzərdə tutulur.

Vəzifələr

Ştat vahidinin

sayı Aylı ə/h

nəfər manat

İnzibati idarə işçiləri

Direktor 1 2000

Baş mühasib 1 500

Maliyyə direktoru 1 1000

Ofis menecer 1 350

Baş aqronom 1 13600

Mühasib 1 350

Aqronom 2 500

Marketoloq 1 800

Xadimə 1 200

Mühafizə 6 200

Cəmi:

İstehsal sexlərinin işçiləri

Operator 4 400

Çilingər 3 300

Elektrik 2 300

Mexanik 1 300

Mövsümi işçilər, 9 ay 156 250

Cəmi:

YEKUNU: 182

5.TƏŞKİLATİ PLAN

5.1.Layihə üzrə nəzərdə tutulan əsas işlərin mərhələləri

Görüləcəк əsаs işlər: Işçilərin işə qəbulu istеhsаl prоsеsi və yеni məhsul istеhsаlına başlanması

əsаs və əlаvə mərhələdə həyata keçiriləcəkdir:

tikinti və montaj işləri müddətində;

məhsulun istehsalı;

məhsullаrının sаtışı.

14

15

5.2.Görüləcək işlərin yerinə yetirilməsi ardıcıllığı qrafiki

Nə etməli?

2016 2017 2018

Harada? Kim? 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

Biznes planın tərtibi

Bakı Mütəxəssi

Müqavilənin bağlanması Bank Direktor

Kreditin alınması Bank Direktor

Avadanlıqların alınması Obyektdə Tikinti təşkilatı

Hazırlıq işləri

Tikinti işləri

Sığorta əməliyyatı

Sığortaçı

təşkilat Sığortaedən

Kadr hazırlığı və dövrüyyə

vəsaitlərinin alınması

Əlaqədar

təşkilat Təchizatçı

İpoteka ilə bağlı əməliyyatlar

Əlaqədar

təşkilat Direktor

Vergi və sosial ödəmələri Təsərrüfatda Mühasibatlıq

Kredit faizinin ödənilməsi Bankda Mühasibatlıq

Əkin işlərinin aparılması

Əmək haqqının verilməsi Təsərrüfatda Mühasibatlıq

Məhsulun satışı

2016-2023-ci illərdə tədbirlər sabit qaldığından bu illər üçün qrafik verilmir

Kreditin əsas hissəsi 42 aydan sonra ödənilməyə başlanılır

16

Xаmmаl və mаtеriаllаrın аlınmа mənbəyi, əsаs mаlgöndərənlər: Tikinti və istеhsаl üçün lаzım

оlаn avadanlıqlar, tikinti materialları Netafim şirkəti tərəfindən kompleks gətirilərək quraşdırılacaq,

toxum xaricdən аlınаcаqdır. Xüsusi geyimlər, təhlükəsizlik, yanğından mühafizə və digər dövrüyyə

vasitələri yerli bazardan alınacaq.

Təsərrüfatın mеnеcmеnti: Təsərrüfаtın каdr pоtеnsiаlı qənаətbəxşdir. Təsərrüfat rəhbəri zəngin

mеnеcmеntliк təcrübəsinə mаliкdir. Hаzırdа idаrəеtmə struкturu fоrmаlаşır və кrеdit аlınаndаn

sonra işçilərin sayı 182 nəfərə çatdırılacaqdır.

Rəhbərliк: Istеhsаlın təşкilinə hаzırlıq, mal - mаtеrаillаrlа təchizаt, istеhsаl və sаtış prоsеsinin

həyаtа кеçirilməsinə bilаvаsitə dirекtоr tərəfindən rəhbərliк еdiləcəкdir. Təsərrüfаt üzrə əməк

hаqqındаn gəlir vеrgiləri və sоsiаl аyırmаlаr ödəniləcəкdir.

6.İSTEHSALI NƏZƏRDƏ TUTULAN MƏHSULUN XARAKTERİSTİKASI

Hər hektara tələb olunan orta illik xərclər

S/s İşin adı ölçü vahidi Həcmi/ha

1

Ziyanvericilərə və xəstəliklərə qarşı

tədbirlər Tələbə uyğun 10500

2 Suvarma kub.m 9000

3 Gübrə kq 11000

4 İşçilik gün 2000

5 Qrobeks (dibçək), 3 ildə 1 dəfə manat 15000

6 Şitil ədəd 25000

7 Bumble bee hives 18

8 Qaz kub.m 270000

9 İşıqlanma kvt/saat 40000

10 Mütəxəssis gün 360

11 Xidmət manat 2000

12 Örtüyün dəyişdirilməsi, 4 ildə 1 dəfə manat 33440

İstehsal nəticəsində аşаğıdакı məhsullаr dа əldə оlunur və bunа tələbаt vаrdır:

İllər İstehsal olunan məhsulun adı

Əkin sahəsi,

kv.m Şitil, ədəd

Məhsuldarlıq,

kq/kv.m

2018

Pomidor 50 479 126 198 33

Xiyar 25 240 63 099 33

Bibər 25 240 63 099 33

Cəmi: 100 958 252 396

2019

Pomidor 50 479 126 198 35

Xiyar 25 240 63 099 35

Bibər 25 240 63 099 35

Cəmi: 100 958 252 396

2020

Pomidor 50 479 126 198 38

Xiyar 25 240 63 099 38

Bibər 25 240 63 099 38

Cəmi: 100 958 252 396

2021 Pomidor 50 479 126 198 38

17

Xiyar 25 240 63 099 38

Bibər 25 240 63 099 38

Cəmi: 100 958 252 396

2022

Pomidor 50 479 126 198 38

Xiyar 25 240 63 099 38

Bibər 25 240 63 099 38

Cəmi: 100 958 252 396

2023

Pomidor 50 479 63 099 38

Xiyar 25 240 31 550 38

Bibər 25 240 31 550 38

Cəmi: 100 958 126 198

Məhsulun keyfiyyət üstünlükləri – Nəzərdə tutulan məhsul 3 çeşiddə istehsalı nəzərdə tutulur.

Məhsulun keyfiyyətinə isə ştat cədvəli üzrə nəzərdə tutulmuş mütəxəssislər nəzarət edəcək.

Qablaşdırma və dizayn – hazır məhsullar alınacaq karton qutular vasitəsi ilə qablaşdırılacaq və

ANV ilə sifarişçilərə göndəriləcək.

6.2.Məhsulun analoji məhsullardan əsas üstünlükləri və çatışmamazlıqları

Məhsulun istehsalında peşəkar texnoloqların nəzarəti altında texnologiya və standartın tələb etdiyi

üsul ilə istehsal edilir və qablara vurulur. Bu isə digər sahələrdən fərqli olaraq məhsulun yüksək

keyfiyyətini təmin edir və alıcı üçün cazibədar olur.

Məhsulun bаzаrа dаxil оlmаsı yоlu: keyfiyyətli, təmiz, sağlam və gigiyenik normalara tam cavab

verən məhsulla alıcıları inаndırmаq yоlu ilə bаzаrа daxil olmaq planlaşdırılır.

Məhsulun кеyfiyyəti, münasib qiymət, göndərmə qrafiki, qabaqcadan müəyyənləşdirilmiş

öhdəliklərə ardıcıl riayət, kеyfiyyətli xidmət

Layihə müddətində məhsulun istehsalı, qablaşdırılması və nəqlinə xüsusi nəzarətinin təmin edilməsi

üçün lazım olan tədbirlərin nəzərdə tutulması belə deməyə əsas verir ki, bazarda təsərrüfatda

istehsal edilən məhsullara tələbat yüksək olacaqdır.

Аlıcılаrınız кimdir?

Məhsulunuzu nеcə sаtаcаqsınız?

Xarici bazarlarda fəaliyyət göstərən iş adamları;

Daxili bazarlar;

Məişət müəssisələri;

Əhali.

Pərакəndə sаtış üsulu ilə;

Tоpdаn sаtış üsulu ilə;

Ticаrət оbyекtləri vаsitəsi ilə;

Distribyutоrlаrın кöməyi ilə

18

6.4.Məhsulun idxalı əvəz edən və ya ixrac yönümlü olmasına dair məlumat

Qeyd edildiyi kimi, yüksək texnologiya ilə istehsal edilən məhsul yüksək keyfiyyətə malik olacaq

və təsərrüfatın əsası siyasətini təşkil edəcəkdir. Layihə müddətində yüksək keyfiyyət və artan

istehsal daxili bazarın tələbatını ödəməklə kifayətlənəcəkdir.

6.5.Rəqabət üstünlükləri

-regionda müasir tərəvəz istehsalı və satışı müəssisələri azlıq təşkil edir. Mövcud layihənin icrası

nəticəsində mövcud boşluqlar doldurulacaq;

-müasir texnologiyanın sayəsində əldə ediləcək keyfiyyət və məhsuldarlıq müəssisənin rentabelliyi

üçün zəmin yaradacaq;

-balanslaşdırılmış yanaşma tərəvəz istehsalı və satışına keyfiyyət təminatı olmaqla bazarda daim

tələb olacaq;

-yeni texnologiyadan istifadə işçilərin əmək məhsuldarlığının yüksəldilməsinə səbəb olacaq və

təsərrüfatın məhsuldarlığını təmin edəcək;

-təcrübəli mütəxəssislərin məsləhət və köməyindən istifаdə itkiləri azaldacaq;

-riskləri azaltmaq üçün obyekt sığоrtаlanacaq və müasir menecmentin tətbiqi təsərrüfatı

rəqabətqabiliyyətli edəcək.

7.SATIŞ BAZARININ XARAKTERİSTİKASI

7.1.İstehsalı nəzərdə tutulmuş məhsul bazarı

İstehsalı və satışı nəzərdə tutulmuş kənd təsərrüfatı məhsulları olan tərəvəz istehsalı və satışı

bazarda yaranmış boşluqların doldurulmasına yönəlib.

7.2.Məhsulun potensial istehlakçıları

İstehsalı nəzərdə tutulan tərəvəz istehsalı və satışı daxili və xarici bazar iştirakçılarıdır.

7.3.Potensial satış bazarının coğrafiyası

Dахili və əsasən də xarici təlаbаtı ödəməyə yönəldilib.

7.5.Satış həcmlərinin proqnozu və real satışın qiymətləndirilməsi

İllər Məhsulun adı

İstehsal olunan

məhsulun illik

həcmi, kq

1 kq məhsulun satış

qiyməti

Ümumi satış

həcmi, manat

2018

Pomidor 1928684 1,7 2831883

Xiyar 964342 1,5 1249360

Bibər 964342 1,85 1540878

Cəmi: 3857368 5622121

2019

Pomidor 2374542 1,7 3003512

Xiyar 1187271 1,5 1325079

Bibər 1187271 1,85 1634264

Cəmi: 4749083 5962856

2020

Pomidor 2374542 1,7 3003512

Xiyar 1187271 1,5 1325079

Bibər 1187271 1,85 1634264

Cəmi: 4749083 5962856

2021 Pomidor 2374542 1,7 3003512

Xiyar 1187271 1,5 1325079

19

Bibər 1187271 1,85 1634264

Cəmi: 4749083 5962856

2022

Pomidor 2374542 1,7 3003512

Xiyar 1187271 1,5 1325079

Bibər 1187271 1,85 1634264

Cəmi: 4749083 5962856

2023 Pomidor 1187271 1,7 1501756

Xiyar 593635 1,5 662540

Bibər 593635 1,85 817132

Cəmi: 2374542 2981428

20

İllik satış həcminin dinamikası

Daxilolmaların Xərclərin həcmi,

İllər həcmi, manat manat

2016 (6 ay) 0 243 003

2017 0 583 001

2018 5 622 121 3 040 848

2019 5 962 856 3 098 615

2020 5 962 856 3 001 634

2021 5 962 856 2 815 195

2022 5 962 856 2 629 348

2023 (6 ay) 2 981 428 1 560 773

Yekun: 32 454 971 16 972 417

Layihənin ümumi gəliri, manat

Fərq 15 482 554 faiz

Rentabellik faizi 91,2%

7.6.Satışın reallaşdırılması istiqamətləri

İstehsal olunan tərəvəz istehsalı və satışılər qablaşdırılaraq ANV ilə ölkədə fəaliyyət göstərən ticarət

obyektlərinə çatdırılmaqla, açıq bazarlarda satılacaq

Əlavə məlumat: Alıcılar ilə müqavilə ( Fransanın “Auchan” mağazalar şəbəkəsi Rusiya

Federasiyası. AL Othaim group Səudiyyə Ərəbistanı və Dubay)

21

7.7.Qiymət siyasəti

Adı

Məhsul

itkisi -15%

Aylar üzrə istehsal həcmi 2018-ci il

İstehsal sahəsi, kv.m

100 958 m² dekabr yanvar fevral mart aprel may iyun iyul avqust sentyabr oktyabr noyabr Cəmi

Aylar üzrə məhsul yığımı

norması, kq/kv.m - - - 5,00 5,90 4,00 - 5,96 6,30 5,83 5,96 6,00

44,95

İtkilər nəzərə alənmaqla faktiki

yığım, kq/kv.m - - - 4,25 5,02 3,40 - 5,07 5,36 4,96 5,07 5,10

38,21

Ümumi məhsul yığımı, kq 0 0 0 429 072 506 304 343 257 0 511 453 540 630 500 297 511 453 514 886 3 857 353

Məhsulun satış qiyməti, manat/kq 1,65 1,65 1,65 1,50 1,50 1,50 1,50 0,95 0,95 1,10 1,50 1,55

Cəmi dövrüyyə, manat 0 0 0 643 607 759 457 514 886 0 485 881 513 599 550 327 767 180 798 073 5 033 009

Adı

Məhsul

itkisi 0%

Aylar üzrə istehsal həcmi 2019 və sonrakı illər

dekabr yanvar fevral mart aprel may iyun iyul avqust sentyabr oktyabr noyabr Cəmi

İstehsal sahəsi, kv.m 100 958

Aylar üzrə məhsul yığımı

norması, kq/kv.m 3,10 5,40 5,85 5,00 5,90 4,00 - - - 5,83 5,96 6,00

47,04

İtkilər nəzərə alənmaqla faktiki

yığım, kq/kv.m 3,10 5,40 5,85 5,00 5,90 4,00 - - - 5,83 5,96 6,00

47,04

Ümumi məhsul yığımı, kq 312 971 545 175 590 607 504 792 595 655 403 834 0 0 0 588 587 601 712 605 750 4 749 083

Məhsulun satış qiyməti, manat/kq 1,65 1,65 1,65 1,50 1,50 1,50 1,50 0,95 0,95 1,10 1,50 1,55

Cəmi dövrüyyə, manat 516402 899539 974501 757188 893482 605750 0 0 0 647446 902568 938913 7135790

22

7.8.Rəqabət şəraiti

Yuxarıda deyildiyi kimi, Rusiyada bazarlarında hazırda böyük boşluqlar var və layihə əsasən bu

boluqların doldurulmasına yönəldilibdir. Ölkədə bu çeşiddə məhsullar az və əsasən də keyfiyyətsiz

istehsal olunur və bazarda müəyyən boşluqlar var ki, bu boşluqlar da doldurulacaqdır.

Əlavə: müqavilələr: ( Fransanın “Auchan” mağazalar şəbəkəsi Rusiya Federasiyası. AL Othaim

group Səudiyyə Ərəbistanı və Dubay)

7.9.Markletinq və reklam işinin təşviqi

Marketinqin əsas məqsədi istehsalı və satış həcmini tələbatla uyğunlaşdırmaqdır. Təşəbbüskarın

marketinq xidmətinin bütün var gücü ictimai tələbata uyğun gələn məhsul çeşidinin yaradılmasına

istiqamətləndiriləcəkdir. İstehsal olunacaq məhsulun keyfiyətinə daha çox nəzər yetiriləcəkdir.

Təşəbbüskarın marketinq xidməti qarşısında aşağıdakı vəzifələr durur:

-bazarı, tələbatı, zövqü və istehlakçıların istəklərini əsaslı surətdə və hərtərəfli öyrənmək;

-fəaliyyəti bu tələblərə uyğunlaşdırmaq, tələbata cavab verən məhsullar təklif etmək;

-müəssisənin maraqlarına uyğun olaraq bazarın və cəmiyyətin tələblərinə təsir göstərmək.

Təşəbbüskarın marketinq xidmətləri qarşısında duran bu məsələlər onun əsas funksiyalarını da

müəyyənləşdirir:

-bazarın və marketinq fəaliyyəti istiqamətlərinin kompleks şəkildə öyrənilməsi;

-məhsul çeşidlərinin planlaşdırılması;

-tələbatın müəyyənləşdirilməsi, məhsul satışının təşkili;

-satış əməliyyatlarının planlaşdırılması;

-qiymət siyasətinin formalaşdırılması.

Yuxarıdakı faktları cəmləşdirsək, Təşəbbüskarın gələcəkdə stabil inkişafını proqnozlaşdırmaq

mümkündür.

8.İSTEHSAL PLANI

8.1.Sahibkarlıq subyektinin mövcud istehsal imkanları

Sahibkar yuxarıda deyildiyi kimi, hazırda icarəyə götürdüyü bir sexdə tərəvəz istehsalı və satışı

istehsalı və satışı ilə məşğuldur. Daxili və xaricin bazarlarda yaradılmış şəbəkədən istifadə edərək

sahibkar təsərrüfatı genişləndirmək niyyətindədir.

23

8.2.Layihə üzrə istehsal gücü və nəzərdə tutulan istehsal həcmi

Məhsul istehsalı xərcləri

İllər

İstehsal

olunan

məhsulun

adı

Əkin

sahəsi,

kv.m Toxum, dənə

Vahidinin

qiməti,

manat

Məbləğ,

manat Şitil, ədəd

Vahidinin

qiməti,

manat

Məbləğ,

manat

Ümumi

məbləğ,

manat

Məhsul

darlıq,

kq/kv.m

Ümumi

məhsul, kq

Qablaşdırma

xərcləri,

manat

Ümumi

məbləğ,

manat

2018

Pomidor 50 479 126 198 0,08 10 096 126 198 0,11 13 882 23 978 33,0 1 665 814 131 044 155 022

Xiyar 25 240 63 099 0,07 4 417 63 099 0,11 6 941 11 358 33,0 832 907 65 522 76 880

Bibər 25 240 63 099 0,07 4 417 63 099 0,11 6 941 11 358 33,0 832 907 65 522 76 880

Cəmi: 100 958 252 396 18 930 252 396 27 764 46 693 3 331 627 262 088 308 781

2019

Pomidor 50 479 126 198 0,08 10 096 126 198 0,11 13 882 23 978 35,0 1 766 772 123 085 155 022

Xiyar 25 240 63 099 0,07 4 417 63 099 0,11 6 941 11 358 35,0 883 386 61 543 76 880

Bibər 25 240 63 099 0,07 4 417 63 099 0,11 6 941 11 358 35,0 883 386 61 543 76 880

Cəmi: 100 958 252 396 18 930 252 396 0,33 27 764 46 693 3 533 544 246 170 308 781

2020

Pomidor 50 479 126 198 0,08 10 096 126 198 0,11 13 882 23 978 38,0 1 766 772 123 085 155 022

Xiyar 25 240 63 099 0,07 4 417 63 099 0,11 6 941 11 358 38,0 883 386 61 543 76 880

Bibər 25 240 63 099 0,07 4 417 63 099 0,11 6 941 11 358 38,0 883 386 61 543 76 880

Cəmi: 100 958 252 396 18 930 252 396 0,33 27 764 46 693 3 533 544 246 170 308 781

2021

Pomidor 50 479 126 198 0,08 10 096 126 198 0,11 13 882 23 978 38,0 1 766 772 123 085 155 022

Xiyar 25 240 63 099 0,07 4 417 63 099 0,11 6 941 11 358 38,0 883 386 61 543 76 880

Bibər 25 240 63 099 0,07 4 417 63 099 0,11 6 941 11 358 38,0 883 386 61 543 76 880

Cəmi: 100 958 252 396 18 930 252 396 0,33 27 764 46 693 3 533 544 246 170 308 781

2022

Pomidor 50 479 126 198 0,08 10 096 126 198 0,11 13 882 23 978 38,0 1 766 772 123 085 155 022

Xiyar 25 240 63 099 0,07 4 417 63 099 0,11 6 941 11 358 38,0 883 386 61 543 76 880

Bibər 25 240 63 099 0,07 4 417 63 099 0,11 6 941 11 358 38,0 883 386 61 543 76 880

Cəmi: 100 958 252 396 18 930 252 396 0,33 27 764 46 693 3 533 544 246 170 308 781

2023

Pomidor 50 479 63 099 0,08 5 048 63 099 0,11 6 941 11 989 38,0 883 386 123 085 155 022

Xiyar 25 240 31 550 0,07 2 208 31 550 0,11 3 470 5 679 38,0 441 693 61 543 76 880

Bibər 25 240 31 550 0,07 2 208 31 550 0,11 3 470 5 679 38,0 441 693 61 543 76 880

Cəmi: 100 958 126 198 9 465 126 198 0,33 13 882 23 347 1 766 772 246 170 308 781

24

1-ci il karton qutuya olan tələb həcmi

Qablaşdırma qutuları

Tutumu,

kq Vahidinin qiyməti, manat Tələb olunan say Cəmi, manat

1 Kardon qutular 6 0,65 257158 167153

2 Kardon qutular 10 0,80 231442 185154

3 Cəmi: 352306

2-ci il karton qutuya olan tələb həcmi

Qablaşdırma qutuları

Tutumu,

kq Vahidinin qiyməti, manat Tələb olunan say Cəmi, manat

1 Kardon qutular 6 0,55 222108 122160

2 Kardon qutular 10 0,70 199898 139928

3 Cəmi: 262088

Əkinə gübrələmə və xidmət xərcləri

Əməliyyatın adı Ölçü vahidi Miqdarı,

kq/ha

Qiyməti,

manat

Məbləği,

manat

Gübrənin dəyəri, o cümlədən

Azot kq 595 0,12 714

Fosfor kq 1900 0,1 1900

Kalium kq 1300 0,1 1300

Cəmi xərclər 3914

8.3.Əmək ehtiyyatları

Regionda əhalinin əsas məşğuliyyəti kənd təsərrüfatı təyinatlıdır. Məhz bu baxımdan işə cəlb

ediləcək işçilər qısa müddətli təlimdən sonra işə başlaya bilərlər. İşəmuzd işə cəlb olunanların

əməkhaqlarının aylıq məbləği 400-500 manat arasında nəzərdə tutulur. Yeni işə cəlb olunacaqlar

180 nəfər nəzərdə tutulur.

8.4.İnfrastruktur təminatı

Layihənin həyata keçiriləcəyi ərazi hər cür infrastruktur ilə işıq, su, avtomobil və dəmir yolları ilə

təmin olunub. Müəssisə göstərdiyi fəaliyyət müddətində bütün lazımi infrastruktur qurulacaq.

8.5.İstehsalın təhlükəsizliyi, sosial aspektlər və ekoloji məsələlər

Təsərrüfat fəaliyyətinin qlobal miqyas aldığı inqilab dövründə ətraf mühitin qorunması problemi

vacib sosial, iqtisadi, ekoloji və siyasi problemlərdən olmuşdur. Ətraf mühitin sağlamlaşdırılması

25

problemi silahsızlaşdırma, ərzaq, energetika problemləri ilə bir səviyyədə duran problemlərdəndir.

Əhalinin həyat şəraitinin sağlamlaşdırılmasının təmin edilməsi üçün torpaq, bitki, heyvan və su

ehtiyatlarının tərkibinin neqativ dəyişilməsinin qarşısını almaq vacibdir. Ətraf mühitin qorunması

probleminin həllində ətraf mühitin tərkib hissələri arasında bütün qarşılıqlı əlaqələrin nəzərə

alınması məqsədəuyğundur.

Bu gün vacib ekoloji məsələ - insanların sağlamlığının müdafiəsidir. Məlum olduğu kimi, hava, su

və ya heyvanat aləmi insanların fizioloji sağlamlığını və onların psixi komfortunu təmin etmək üçün

qorunur. Buna görə də, insanın xarici mühitini sağlamlaşdırmaq üçün nəinki ətraf mühitin

çirklənmədən qorunması, həmçinin onun daxili mühitinin sağlamlığını təmin etmək üçün ekoloji

təmiz məhsullarla təmin olunması vacib amildir.

Ümumiyyətlə bütün istehsal sahələrində ətraf mühitin qorunmasına sanitargigiyena tələblərinin

yerinə yetirilməsi ilə nail olunur. Bu tələblər nəinki müəssisədə işləyən işçilərin təhlükəsizliyini

təmin etməyə, həmçinin əhalini müəssisənin ziyanlı tullantılarından (qazlar, toz, tüstü, his),

yaratdığı fiziki faktorlardan (səs-küy, vibrasiya) qorumağa yönəldilmişdir.

Bu tələblərin yerinə yetirilməsi müəssisənin tikintisi üçün yerin seçilməsindən, bu ərazidə bina və

tikililərin yerləşdirilməsindən, onların ölçülərinin müəyyənləşdirilməsindən başlanır. Göstərilən

bütün məsələlər müəssisənin Baş planının hazırlanmasında nəzərə alınır və müəssisələrin

layihələşdirilməsinin sanitar normaları ilə reqlamentləşdirilir. Sanitar-gigiyenik tələblərin yerinə

yetirilməsi müəssisənin sanitar durumunun yüksəldilməsinə və yüksək keyfiyyətli xidmət təklif

etməsinə təminat verir.

Layihə üzrə istixana kompleksinin təşkil olunmasını nəzərə alaraq qeyd etmək lazımdır ki, ətraf

mühitə hər hansı zərər verə biləcək fəaliyyət göstərilməyəcək, əksinə ərazinin təmiz saxlanması

istiqamətində tədbirlər həyata keçiriləcəkdir ki, bu da layihənin ekoloji aspektlərinin təmin

olunmasında özünəməxsus rol oynayacaqdır. Sosial aspektlərin təmin edilməsi sahəsində, yalnız

onu qeyd etmək kifayətdir ki, sənaye kompleksinin istifadəyə verilməsi daimi və mövsümi yeni iş

yerinin yaradılmasına imkan verəcəkdir. Bu da öz növbəsində respublikamızın sosial həyatına bir

töhfə olacaqdır.

8.6.İstehsal prosesi ilə bir başa bağlılığı olan xərclərin (elektrik enerjisi, əmək haqqı, sosial

təminat, amortizasiya, təmir xərcləri, əmlak vergisi, torpaq vergisi və sair) hesablanması

Əmək haqqı məsrəfləri

Vəzifələr

Ştat vahidinin

sayı Aylı ə/h

Cəmi aylıq ə/h

fondu

nəfər manat manat

İnzibati idarə işçiləri

Direktor 1 2000 2 000

Baş mühasib 1 500 500

Maliyyə direktoru 1 1000 1 000

26

Ofis menecer 1 350 350

Baş aqronom 1 13600 13 600

Mühasib 1 350 350

Aqronom 2 500 1 000

Marketoloq 1 800 800

Xadimə 1 200 200

Mühafizə 6 200 1 200

Cəmi: 21 000

İstehsal sexlərinin işçiləri

Operator 4 400 1 600

Çilingər 3 300 900

Elektrik 2 300 600

Mexanik 1 300 300

Mövsümi işçilər, 9 ay 156 250 39 000

Cəmi: 42 400

YEKUNU: 182 63 400

DSMF ayırmalar, 22 % 100 22 13948

Kommunal xərclər

Adı

Orta illik sərfiyyat,

manat/ha

Elektrik enerjisi, 20 kvt/saat və ya 8640 saat/il 15 368

Su xərci, 1000 kub.m/gün 22 500

Qaz sərfiyyatı, 30 kub.m/kv.m 302 875

Digər xərclər:

Digər xərclər ümumi xərclərin 10 %-i həcmində götürülmüşdür. Burа nəqliyyаt xərcləri, dəftərxаnа,

bаnк xidməti və s. xərclər dаxildir

27

Əsas vəsaitlərin amortizasiyası Aktivlərin adları 2016 (6

ay)

2017 2018 2019 2020

2021 2022 2023 (6 ay)

qalıq

dəyəri

amorti-

zasiya

qalıq

dəyəri

amorti-

zasiya qalıq dəyəri

amorti-

zasiya qalıq dəyəri

amorti-

zasiya qalıq dəyəri

amorti-

zasiya qalıq dəyəri

amorti-

zasiya

qalıq

dəyəri

amorti-

zasiya qalıq

dəyəri

amorti-

zasiya

Bina, tikili və

qurğular 0 0 0 0

2 283 000 45 660 2 237 340 44 747 2 192 593 43 852 2 148 741 42 975 2 105 767 42 115 2 063 651 41 273

Maşin və avadanlıq 0 0 0 0 12 937 000 388 110 12 548 890 376 467 12 172 423 365 173 11 807 251 354 218 11 453 033 343 591 11 109 442 333 283

CƏMİ: 0 0 0 0 15 220 000 433 770 14 786 230 421 214 14 365 017 409 025 13 955 992 397 192 13 558 800 385 706 13 173 093 374 556

QEYD: bina, tikili v. Qurğular üzrə 7 faizlik, maşın, avadanlıq və hesablama texnikası-25 faizlik, nəqliyyat vasitələri üzrə

illik amortizasiya norması-20 faizədək götürülür.

Bütün kənd təsərrüfatı məhsulları istehsalçıları torpaq vergisi istisna edilməklə bütün növ vergilərdən azaddırlar.

Əsas vəsaitlərin təmir xərcləri

Aktivlərin adları 2016 (6 ay) 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 (6 ay)

Hesablanan baza

Təmir xərci

Hesablanan baza

Təmir xərci

Hesablanan baza

Təmir xərci Hesablanan

baza Təmir xərci

Hesablanan baza

Təmir xərci Hesablanan

baza Təmir xərci

Bina, tikili və

qurğular 0 0 0 0

2 283 000 22 830 2 237 340 22 373 2 192 593 21 926 2 148 741 21 487

2 105 767

21 058

2 063 651

20 637

Maşin və avadanlıq 0 0 0 0 12 937 000 258 740 12 548 890 250 978 12 172 423 243 448 11 807 251 236 145 11 453 033

229 061 11 109 442

222 189

CƏMİ: 0 0 0 0 15 220 000 281 570 14 786 230 273 351 14 365 017 265 374 13 955 992 257 632 13 558 800

250 118 13 173 093

242 825

9. KREDİTƏ OLAN TƏLƏBAT VƏ ONUN ÖDƏNMƏ QRAFİKİ

9.1.Sahibkarlıq subyektinin kreditə olan tələbatı və onun qiymətləndirilməsi

Sahibkar layihə üzrə nəzərdə tutduğu 16 995 000 manat vəsaitin 9 417 000 manat məbləğini kredit

hesabına bağlanmasını nəzərdə tutur.

9.2.Kredit vəsaitinin təyinatı

İnvestisiya məbləği və istiqamətləri

Alınacaq avadanlıq və texnikalar

Sayı,

sahəsi

Vahidinin

qiyməti,

Maliyyə

mənbəyi, manat

Cəmi

məbləğ

manat

Xüsusi

vəsaiti Kredit manat

Avadanlıqların alınması və tikinti quraşdırma

işləri 104386 145,8 6088000

9 132

000 15 220 000

Cəmi: 15 220 000

Alınması avadanlıq və texnikalar

Torpaq sahəsi 210 000

İriqasiya sistemləri

Nasos stansiyası

Gübrə doza sistemi

Gübrə çənləri

Damcı sulama sistemi

Dezinfeksiya sistemi

Qazanlar

Nəql boru xətti

Ventilyasiya sistemi

Elektrik və istilik sistemi

Elektrodartıcı

Klimat nəzarət sistemi

İstirahət otağının inventarlaşdırılması

Kabinetlərin inventarlaşdırılması

Komüter və aksesuarlar

Kondisionerlər

Cəmi:

Xammal və materiallar

Mineral gübrələr 180 000 0 180 000

Xüsusi geyimlər 180 15 2 700 0 2 700

Dərman preparatları 30 000 0 30 000

Xammal və materiallar 1 067 300

Cəmi: 1 280 000

İdxal dəyəri

Nəqliyyat xərcləri 71 250 0 71 250

Gömrük rüsumu, 0,5% 213 750 0 213 750

ƏDV,18% 0 0 0

Cəmi: 285 000

Yekunu:

16 995

000 16 995 000

9.4.Kreditin müddəti – 7 il

9.5.Kreditin faizi – 6%

9.6.Ödəniş qrafiki

KREDİT 9 417 000 manat 6% 84

Aylar

Kreditdən

daxilolmalar Kredit qalığı Qaytarılan əsas məbləğ Faizlər Ödəniş

1 9 417 000 9 417 000 0 0 0

2

9 417 000 0 47 085 47 085

3

9 417 000 0 47 085 47 085

4

9 417 000 0 47 085 47 085

5

9 417 000 0 47 085 47 085

6

9 417 000 0 47 085 47 085

7

9 417 000 0 47 085 47 085

8

9 417 000 0 47 085 47 085

9

9 417 000 0 47 085 47 085

10

9 417 000 0 47 085 47 085

11

9 417 000 0 47 085 47 085

12

9 417 000 0 47 085 47 085

13

9 417 000 0 47 085 47 085

14 9 417 000 0 47 085 47 085

15 9 417 000 0 47 085 47 085

16 9 417 000 0 47 085 47 085

17 9 417 000 0 47 085 47 085

18 9 417 000 0 47 085 47 085

19 9 417 000 0 47 085 47 085

20 9 417 000 0 47 085 47 085

21 9 417 000 0 47 085 47 085

22 9 417 000 0 47 085 47 085

23 9 417 000 0 47 085 47 085

24 9 417 000 0 47 085 47 085

25 9 417 000 0 47 085 47 085

26 9 417 000 0 47 085 47 085

27 9 417 000 0 47 085 47 085

28 9 417 000 0 47 085 47 085

29 9 417 000 0 47 085 47 085

30 9 417 000 0 47 085 47 085

31 9 417 000 0 47 085 47 085

32 9 417 000 0 47 085 47 085

33 9 417 000 0 47 085 47 085

34 9 417 000 0 47 085 47 085

35 9 417 000 0 47 085 47 085

36 9 417 000 0 47 085 47 085

37 9 417 000 0 47 085 47 085

38 9 417 000 0 47 085 47 085

39 9 417 000 0 47 085 47 085

40 9 417 000 0 47 085 47 085

41 9 417 000 0 47 085 47 085

42 9 417 000 0 47 085 47 085

43 9 417 000 224 214 47 085 271 299

44 9 192 786 224 214 45 964 270 178

45 8 968 571 224 214 44 843 269 057

46 8 744 357 224 214 43 722 267 936

47 8 520 143 224 214 42 601 266 815

48 8 295 929 224 214 41 480 265 694

49 8 071 714 224 214 40 359 264 573

50 7 847 500 224 214 39 238 263 452

51 7 623 286 224 214 38 116 262 331

52 7 399 071 224 214 36 995 261 210

53 7 174 857 224 214 35 874 260 089

54 6 950 643 224 214 34 753 258 968

55 6 726 429 224 214 33 632 257 846

56 6 502 214 224 214 32 511 256 725

57 6 278 000 224 214 31 390 255 604

58 6 053 786 224 214 30 269 254 483

59 5 829 571 224 214 29 148 253 362

60 5 605 357 224 214 28 027 252 241

61 5 381 143 224 214 26 906 251 120

62 5 156 929 224 214 25 785 249 999

63 4 932 714 224 214 24 664 248 878

64 4 708 500 224 214 23 543 247 757

65 4 484 286 224 214 22 421 246 636

66 4 260 071 224 214 21 300 245 515

67 4 035 857 224 214 20 179 244 394

68 3 811 643 224 214 19 058 243 273

69 3 587 429 224 214 17 937 242 151

70 3 363 214 224 214 16 816 241 030

71 3 139 000 224 214 15 695 239 909

72 2 914 786 224 214 14 574 238 788

73 2 690 571 224 214 13 453 237 667

74 2 466 357 224 214 12 332 236 546

75 2 242 143 224 214 11 211 235 425

76 2 017 929 224 214 10 090 234 304

77 1 793 714 224 214 8 969 233 183

78 1 569 500 224 214 7 848 232 062

79 1 345 286 224 214 6 726 230 941

80 1 121 071 224 214 5 605 229 820

81 896 857 224 214 4 484 228 699

82 672 643 224 214 3 363 227 578

83 448 429 224 214 2 242 226 456

84 224 214 224 214 1 121 225 335

85 0 0 0 0

YEKUN: 9 417 000 9 417 000 9 417 000 2 942 813 12 359 813

10.MALIYYƏ PLANI

Məhsul istеhsаlı, оnun sаtışı və əldə оlunmuş mənfəətin həcmi təsərrüfаt üçün mühüm əhəmiyyət

кəsb еdir. Bеlə кi, məhsul istеhsаlının təşкili ilə yаnаşhı оnun sаtışının həyаtа кеçirilməsinin təmin

оlunmаsı təsərrüfat üçün böyük əhəmiyyətə malikdir və cox ciddi bir məsələdir. Realizasiya

olunacaq məhsulun həcmi layihənin iş planına müvafiq olaraq müəyyənləşdirilir. Məhsulun

realizasiyası layihə başlayandan 18 ay sonra planlaşdırılır. Məhsulun natural və pul şəklində satışı

“Satış planı” cədvəlində və “Aylar üzrə istehsal planı” cədvəllərində göstərilmişdir.

Pul vəsaitləri dövrüyyəsinin illər üzrə proqnozlaşdırılması (azn)

Göstəricilər

İLLƏR

Dövr

üzrə,

cəmi azn

2016 (6 ay) 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 (6 ay)

А. Mədaxil

Satışdan daxilolmalar 0 0 5 622 121 5 962 856 5 962 856 5 962 856 5 962 856 2 981 428 32 454 971

Kredit məbləği 9 417 000 0 0 0 0 0

9 417 000

Kredit alanın öz pul

vəsaiti 0 7 578 000 0 0 0 0

7 578 000

Cəmi mədaxil (А) 9 417 000 7 578 000 5 622 121 5 962 856 5 962 856 5 962 856 5 962 856 2 981 428 49 449 971

В. Məxaric

Cəmi xərclər (В) 243 003 583 001 3 040 848 3 098 615 3 001 634 2 815 195 2 629 348 1 560 773 16 972 417

Xalis mədaxil: А -В 9 173 997 6 994 999 2 581 273 2 864 240 2 961 221 3 147 660 3 333 508 1 420 654 32 477 554

Xalis məxaric: В- А -9 173 997 -6 994 999 -2 581 273 -2 864 240 -2 961 221 -3 147 660 -3 333 508 -1 420 654 -32 477 554

Hesabat dövrünün

əvvəlinə qalıq: 0 136 397 58 997 2 474 040 5 759 493 6 439 168 7 293 449 8 322 092 8 322 092

Şəxsi pulunu geri alır

Hesabat dövrünün sonuna

qalıq 136 397 58 997 2 474 040 5 759 493 6 439 168 7 293 449 8 322 092 8 772 017 8 772 017

Kredit məbləği 9 417 000

9 417 000

Ödənilir 0 0 0 0 2 690 571 2 690 571 2 690 571 1 345 286 9 417 000

Borc qalığı 9 417 000 9 417 000 9 417 000 9 417 000 6 726 429 4 035 857 1 345 286 0 0

İstehsal xərcləri mühafizə ləvazimatlarının, ehtiyyat hissələrinin alınması və istehsal prosesini

saxlamaq üçün çəkilən digər xərclərin məcmuəsindən ibarətdir. Xərclərin ümumi həcmi “Aylar üzrə

pul vəsaitinin hərəkəti” cədvəllərində göstərilmişdir.

Kreditin qaytarılma dinamikası “Kredit vəsaitinin istifadə edilməsi və qaytarılması” cədvəlində və

Qrafik vаsitəsi ilə verilmişdir.

10.1.Daxil olan pul vəsaitlərinin xarakteristikası

Maliyyə planında hesablamaların nəticələri öz əksini tapmışdır. Kapital qoyuluşlarının həcmi real

xərclərə uyğun olaraq göstərilmişdir. Layihə üzrə bütün xərc maddələri bazar qiymətlərinə və istehlak

normalarına əsaslanır. Göstərilən xidmətlərin hər bir növü üzrə satış həcmi, bazar araşdırmaları

nəticəsində müəyyənləşdirilmişdir.

Gəlirlər və xərclərin artım dinamikası cədvəllərdə öz əksini tapmışdır. Bu artım sürətləri Azərbaycan

kənd təsərrüfatının artım dinamikasına tam şəkildə uyğundur və hətta bazarın ümumi

göstəricilərindən nisbətən aşağıdır. Bu mənada maliyyə hesablamalarının aparılması üçün seçilmiş

ssenarini bədbin saymaq olar. Daha doğrusu, əslində illik artımın daha çox olması, ümumilikdə

layihənin özünüödəmə müddətini daha da qısaldacaq.

Bu hal layihənin böyük maliyyə ehtiyatının olmasına işarə edir. Bütün vergilər, sosial fondlara

ayırmalar və s. Azərbaycan Respublikasının müvafiq qanunlarına uyğun olaraq hesablanmışdır.

İstixana kompleksinin təşkil olunması üçün nəzərdə tutulmuş xərclər bazarda mövcud olan qiymətlər

və Təşəbbüskarın şəxsi təcrübəsinə əsaslanır.

SATIŞ PLANI

İllər

Məhsulun

adı

İstehsal olunan

məhsulun illik

həcmi, kq

1 kq məhsulun satış

qiyməti

Ümumi satış

həcmi, manat

2018

Pomidor 1928684 1,7 2831883

Xiyar 964342 1,5 1249360

Bibər 964342 1,85 1540878

Cəmi: 3857368 5622121

2019

Pomidor 2374542 1,7 3003512

Xiyar 1187271 1,5 1325079

Bibər 1187271 1,85 1634264

Cəmi: 4749083 5962856

2020

Pomidor 2374542 1,7 3003512

Xiyar 1187271 1,5 1325079

Bibər 1187271 1,85 1634264

Cəmi: 4749083 5962856

2021

Pomidor 2374542 1,7 3003512

Xiyar 1187271 1,5 1325079

Bibər 1187271 1,85 1634264

Cəmi: 4749083 5962856

2022

Pomidor 2374542 1,7 3003512

Xiyar 1187271 1,5 1325079

Bibər 1187271 1,85 1634264

Cəmi: 4749083 5962856

2023 Pomidor 1187271 1,7 1501756

Xiyar 593635 1,5 662540

Bibər 593635 1,85 817132

Cəmi: 2374542 2981428

İllik satış həcminin dinamikası

Daxilolmaların Xərclərin həcmi,

İllər həcmi, manat manat

2016 (6 ay) 0 243 003

2017 0 583 001

2018 5 622 121 3 040 848

2019 5 962 856 3 098 615

2020 5 962 856 3 001 634

2021 5 962 856 2 815 195

2022 5 962 856 2 629 348

2023 (6 ay) 2 981 428 1 560 773

Yekun: 32 454 971 16 972 417

Layihənin ümumi gəliri, manat

Fərq 15 482 554 faiz

46faizi 91,2%

Layihənin iqtisadi effektivlik parametrləri:

NPV 14 796 135 manat

IRR 22.46%

PBP 6.04 il

Pİ 0.92

10.2.Xərclənən pul vəsaitlərinin xarakteristikası

S/s Xərc istiqamətləri

2016

(6 ay) 2017 2018 2019 2020 2021 2022

2023 (6

ay)

Birbaşa xərclər

1

Şitil və toxumların

alınması 0 0 46 693 46 693 46 693 46 693 46 693 23 347

Tara və qablaşdırma 196 566 262 088 262 088 262 088 262 088 131 044

Gübrə və digər

komponentlər 164 764 164 764 164 764 164 764 164 764 82 382

Ziyanvericilərə və

xəstəliklərə qarşı

tədbirlər 50 378 50 378 50 378 50 378 50 378 25 189

Xüsusi geyim

formaları 2 700 2 700 2 700 2 700 2 700 1 350

Qrobeks (dibçək), 3

ildə 1 dəfə 15 000 15 000 15 000 15 000 15 000 7 500

2

Elektrik enerjisi, 20

kvt/saat və ya 8640

saat/il 15 140 15 140 15 140 15 140 15 140 7 570

3

Su xərci, 1000

kub.m/gün 0 0 134 500 134 500 134 500 134 500 134 500 67 250

4

Qaz sərfiyyatı, 30

kub.m/kv.m 0 0 282 684 282 684 282 684 282 684 282 684 141 342

6 Nəqliyyat xərcləri 0 0 700 700 700 700 700 350

7

Birbaşa istehsal

işçilərin ə/h 0 0 381 600 381 600 381 600 381 600 381 600 190 800

8 DSMF 22% 0 0 83 952 83 952 83 952 83 952 83 952 41 976

Cəmi: 0 0

1 374

678 1 440 200

1 440

200

1 440

200 1 440 200 720 100

Cari xərclər azn azn azn

2016

(6 ay) 2017 2018 2019 2020 2021 2022

2023 (6

ay)

Cari xərclər

1 İnzibati işçilərin ə/h 0 0 189000 252 000 252 000 252 000 252 000 126 000

2 DSMF 22% 0 0 55 440 55 440 55 440 55 440 55 440 27 720

3 Ofis və rabitə xərcləri 0 0 1 500 1 500 1 500 1 500 1 500 750

4 Bank faizi 235 425 565 020 565 020 565 020 491 029 329 595 168 161 23 543

5

Amortizasiya

ayırmaları 0 0 433 770 421 214 409 025 397 192 385 706 374 556

6

Kommunal xərclər

(ofis) 1 200 2 400 2 400 2 400 2 400 2 400 2 400 2 400

7 Təmir xərcləri 0 0 281 570 273 351 265 374 257 632 250 118 242 825

8 Torpaq vergisi 500 1 000 1 000 1 000 1 000 1 000 1 000 500

9 Digər xərclər 7 078 16 981 87 208 88 891 86 066 80 636 75 223 44 779

Cəmi xərclər 237 125 568 420 1 529 700 1 571 925 1 477 768 1 296 760 1 116 325 798 294

10.3.Gəlirlərin illər üzrə formalaşması

S/s Maddənin adı

Biznes plan dövrü

2016 (6

ay) 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 (6 ay)

1 Dövrüyyə 0 0 5622121 5962856 5962856 5962856 5962856 2981428

2 Xərclər:

Şitil və toxumların alınması 0 0 46693 46693 46693 46693 46693 23347

Tara və qablaşdırma 0 0 262088 262088 262088 262088 262088 131044

Gübrə və digər komponentlər 0 0 164764 164764 164764 164764 164764 82382

Ziyanvericilərə və xəstəliklərə qarşı tədbirlər 0 0 50378 50378 50378 50378 50378 25189

Xüsusi geyim formaları 0 0 2700 2700 2700 2700 2700 1350

Qrobeks (dibçək), 3 ildə 1 dəfə 0 0 15000 15000 15000 15000 15000 7500

Elektrik enerjisi, 20 kvt/saat və ya 8640 saat/il 0 0 15140 15140 15140 15140 15140 7570

Su xərci, 1000 kub.m/gün 0 0 134500 134500 134500 134500 134500 67250

Qaz sərfiyyatı, 30 kub.m/kv.m 0 0 282684 282684 282684 282684 282684 141342

Nəqliyyat xərcləri 0 0 700 700 700 700 700 350

Əmək haqqı 0 0 570 600 633 600 633 600 633 600 633 600 316 800

DMSSF, 22% 0 0 125 532 139 392 139 392 139 392 139 392 69 696

Faiz üzrə ödəmələr 235 425 565 020 565 020 565 020 491 029 329 595 168 161 23 543

Amortizasiya ayırmaları 0 0 433770 421214 409025 397192 385706 374556

Təmir xərcləri 0 0 281570 273351 265374 257632 250118 242825

Torpaq vergisi 500 1000 1000 1000 1000 1000 1000 500

Ofis və təsərrüfat xərcləri 0 0 1500 1500 1500 1500 1500 750

Digər xərclər 7078 16981 87208 88891 86066 80636 75223 44779

Yekun: 243003 583001 3040848 3098615 3001634 2815195 2629348 1560773

3 Balans mənfəəti -243003 -583001 2581273 2864240 2961221 3147660 3333508 1420654

10.4.Gəlirdən ödəmələr

S/s Maddənin adı

Biznes plan dövrü

2016 (6

ay) 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 (6 ay)

1 Kənara ödəmələr

Xərclər (amortizasiya çıxılmaq şərtilə) 243 003 583 001 2 607 078 2 677 402 2 592 609 2 418 003 2 243 642 1 186 217

Kreditin qaytarılması 0 0 0 0 2 690 571 2 690 571 2 690 571 1 345 286

10.5.Birbaşa xərclər cədvəli

S/s Xərc istiqamətləri 2016 (6 ay) 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 (6 ay)

Birbaşa xərclər

1 Şitil və toxumların alınması 0 0 46 693 46 693 46 693 46 693 46 693 23 347

Tara və qablaşdırma 196 566 262 088 262 088 262 088 262 088 131 044

Gübrə və digər komponentlər 164 764 164 764 164 764 164 764 164 764 82 382

Ziyanvericilərə və xəstəliklərə qarşı

tədbirlər 50 378 50 378 50 378 50 378 50 378 25 189

Xüsusi geyim formaları 2 700 2 700 2 700 2 700 2 700 1 350

Qrobeks (dibçək), 3 ildə 1 dəfə 15 000 15 000 15 000 15 000 15 000 7 500

2

Elektrik enerjisi, 20 kvt/saat və ya 8640

saat/il 15 140 15 140 15 140 15 140 15 140 7 570

3 Su xərci, 1000 kub.m/gün 0 0 134 500 134 500 134 500 134 500 134 500 67 250

4 Qaz sərfiyyatı, 30 kub.m/kv.m 0 0 282 684 282 684 282 684 282 684 282 684 141 342

6 Nəqliyyat xərcləri 0 0 700 700 700 700 700 350

7 Birbaşa istehsal işçilərin ə/h 0 0 381 600 381 600 381 600 381 600 381 600 190 800

8 DSMF 22% 0 0 83 952 83 952 83 952 83 952 83 952 41 976

Cəmi: 0 0 1 374 678 1 440 200 1 440 200 1 440 200 1 440 200 720 100

Cari xərclər azn azn azn

2016 (6 ay) 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 (6 ay)

Cari xərclər

1 İnzibati işçilərin ə/h 0 0 189000 252 000 252 000 252 000 252 000 126 000

2 DSMF 22% 0 0 55 440 55 440 55 440 55 440 55 440 27 720

3 Ofis və rabitə xərcləri 0 0 1 500 1 500 1 500 1 500 1 500 750

4 Bank faizi 235 425 565 020 565 020 565 020 491 029 329 595 168 161 23 543

5 Amortizasiya ayırmaları 0 0 433 770 421 214 409 025 397 192 385 706 374 556

6 Kommunal xərclər (ofis) 1 200 2 400 2 400 2 400 2 400 2 400 2 400 2 400

7 Təmir xərcləri 0 0 281 570 273 351 265 374 257 632 250 118 242 825

8 Torpaq vergisi 500 1 000 1 000 1 000 1 000 1 000 1 000 500

9 Digər xərclər 7 078 16 981 87 208 88 891 86 066 80 636 75 223 44 779

Ъями хяръляр 237 125 568 420 1 529 700 1 571 925 1 477 768 1 296 760 1 116 325 798 294

Vergi, Sosial və ƏDV ödəmələri

Vergi və ayırmaların adı Dövr Məbləğ, manat

Mənfəət vergisi 2006-2023

0

ƏDV 2006-2023

0

Sosial ayırmalar 2006-2023

1 331 400

Cəmi: 1 331 400

10.6. Pul vəsaitinin hərəkəti cədvəli

Biznes plan dövründə pul axını

S/s Maddənin adı Biznes plan dövrü

2016 (6 ay) 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 (6 ay)

1 Hesabat dövrünün

əvvəlinə pul qalığı 136 397 58 997 2 474 040 5 759 493 6 439 168 7 293 449 8 322 092

2 Pul daxilolmaları

Satışdan gəlir 0 0 5 622 121 5 962 856 5 962 856 5 962 856 5 962 856 2 981 428

Kreditdən daxilolmalar 9 417 000 0

Öz vəsaiti 0 7 578 000

3 Kənara ödəmələr

Xərclər (amortizasiya

çıxılmaq şərtilə) 243 003 583 001 2 607 078 2 677 402 2 592 609 2 418 003 2 243 642 1 186 217

Kreditin qaytarılması 0 0 0 0 2 690 571 2 690 571 2 690 571 1 345 286

Dövrüyyə vəsaitlərinin

alınması 0 680 000 600 000

Torpaq sahəsinin alınması 210 000

Tikinti işləri üçün 8 827 600 6 392 400

Texnikanın alınması 0 0

Digər ödəmələr 9 280 603 7 655 401 3 207 078 2 677 402 5 283 181 5 108 574 4 934 213 2 531 503

Cəmi ödəmələr: 136 397 58 997 2 474 040 5 759 493 6 439 168 7 293 449 8 322 092 8 772 017

4 Dövrün sonuna pul qalığı

(sət2-sət3) 136 397 58 997 2 474 040 5 759 493 6 439 168 7 293 449 8 322 092

10.7.Layihənin etibarlıq ehtiyyatı

Kreditin əsas hissəsinin ödənişi dpvründə pul axınının etibarlıq riski

S/s Maddənin adı Biznes plan dövrü

2016 (6 ay) 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 (6 ay)

1 Pul qalığı 136397 58997 2474040 5759493 6439168 7293449 8322092 8772017

2 Ödənilən kredit 0 0 0 0 2690571 2690571 2690571 1345286

3

Etibarlıq ehtiyyatı

(sət1/sət2) 2,39 2,71 3,09 6,52

11.İNVESTİSİYANIN SƏMƏRƏLİLİYİNİN QİYMƏTLƏNDİRİLMƏSİ

(hesablamaların nəticələri Xülasədə əks edilmişdir)

Layihənin rentabelliyi Layihənin reallaşdırılmasından gözlənilən gəlirin, onun həyata keçirilməsinə

çəkilən xərclərə olan nisbətinin faiz ifadəsi ilə əks etdirilməsidir.

EF = ((S-C) / * 100%

S – layihənin reallaşdırılmasından gözlənilən ümumi mədaxil;

C – layihənin həyata keçirilməsinə çəkilən xərclər

Öz vəsaitinin xüsusi çəkisi

Təsərrüfatın öz kapitalının cəmi kapitalda olan payını əks etdirir:

K1 = Kö/Kc x 100%

Kö – öz kapitalı Kc – təsərrüfatın cəlb etdiyi cəmi kapital

Borc kapitalının xüsusi çəkisi

Təsərrüfatın borc kapitalının cəmi kapitalda olan payını əks etdirir.

K2 = Kb/Kc x 100%

Kb – borc kapitalı

Maliyyə planında investisiya layihəsinin tətbiq ediləcəyi mühitin xüsusiyyətlər öz əksini tapmışdır.

11.1.Pul axınının diskontlaşdırılmış və xalis gətirilmiş gəliri

İqtisadi səmərəlik göstəriciləri

Şərti

işarəsi

2016 (6

ay) 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 (6 ay)

Cəmi,

man

Gəlir П -243 003 -583 001 2 581 273 2 864 240 2 961 221 3 147 660 3 333 508 1 420 654 14 061 899

Diskont dərəcəsi 1,0 1,0 1,02 1,03 1,04 1,05 1,06 1,07

Diskontlaşdırılmış gəlir PV -243 003 -577 228 2 530 412 2 780 003 2 845 676 2 994 891 3 140 315 1 325 070 14 796 135

PV İC

Xalis cari dəyər NPV 14 796 135 16 995 000 2 198 865

Layihə üzrə satışın ümumi rentabellik

faizi, % ROS 91,22%

Layihənin orta illik iqtisadi rentabelliyi P4 12,44%

Şəxsi kapitalın orta illik rentabelliyi P13 17,75%

Layihənin özünü ödəmə müddəti, il PBP İC / PV 6,04

Şəxsi

kapitalı Kredit

Cəmi start

kapitalı

Orta illik diskontlaşdırılmış

gəlir

7 578 000 9 417 000 16 995 000 2 113 734

Öz kapitalının xüsusi çəkisi, % K1 44,59%

Borc kapitalının xüsusi çəkisi, % K2 55,41%

Xarici borcdan asılılıq əmsalı K3 1,24

Gəlirlik indeksi Pİ 0,87

Layihənin effektivlik göstəriciləri

Layihənin illəri 0 1 2 3 4 5 6 7 8

Layihə müddətində kalendar illə

2016 (6

ay)

2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 (6 ay)

İstehsal fəaliyyətindən pul axını, man -243 003 -583 001 2 581 273 2 864 240 2 961 221 3 147 660 3 333 508 1 420 654

İnvestisiya fəaliyyətindən pul axınl, man 0 0 0 0 0 0 0 0

Əmanət üzrə faiz ödənişləri, man 0 0 0 0 0 0 0 0

İllər üzrə cəmi pul axını, man -16 995 000 -243 003 -583 001 2 581 273 2 864 240 2 961 221 3 147 660 3 333 508 1 420 654

İllər üzrə diskontlaşmış pul axını, man -16 995 000 -243 003 -577 228 2 530 412 2 780 003 2 845 676 2 994 891 3 140 315 1 325 070

Layihədən pul axınının xalis dəyəri (NPV),

man 2 198 865

Layihənin daxili gəlirlilik norması (IRR),

% il 22,46%

11.3.İnvestisiyanın özünü ödəmə müddəti – 6.04 il

12.Risklərin qiymətləndirilməsi

Biznes plan hazırlanarkən bu cür tipli fəaliyyət üçün xarakterik olan problemlər nəzərə alınmış,

fəаliyyət zаmаnı mеydаnа gələ bilən prоblеmlər və dаxili prоblеmlərin həlli üçün də tədbirlər

fiкirləşilmişdir.

Kreditin əsas hissəsinin ödənişi dpvründə pul axınının etibarlıq riski

S/s Maddənin adı

Biznes plan dövrü

2016 (6

ay) 2017 2018 2019 2020 2021 2022

2023 (6

ay)

1 Pul qalığı 136397 58997 2474040 5759493 6439168 7293449 8322092 8772017

2 Ödənilən kredit 0 0 0 0 2690571 2690571 2690571 1345286

3

Etibarlıq ehtiyyatı

(sət1/sət2) 2,39 2,71 3,09 6,52

Dаxili prоblеmlər və оnlаrın həlli yоllаrı

Mеydаnа gələ bilən prоblеmlər:

Prоblеmlərin həlli yоllаrı

Təbii fəlакətlər;

Оğurluq;

Işığın, qazın кəsilməsi;

Tələbin аzаlmаsı;

İnzibati əngəllər.

Təcrübəyə mаliк mətəxəssislər оlаcаq;

Əmlак sığоrtа еdiləcəк və ciddi nəzаrət təşкil еdiləcəк;

Çеviк əlаqələr şəbəкəsi yаrаdılаcаq;

Etibarlı maddi-texniki bazar yaradılacaq;

Təsərrüfаtа təcrübəli mütəxəssislər cəlb ediləcəkdir

Fəаliyyət zаmаnı qаrşıyа çıxаn prоblеmlərin həllinə səbəb оlа bilən, üstün və mənfi cəhətlərimiz

aşağıdakı qaydada təyin еdiləcəkdir.

Risкin mаtrisаsı (SWOT-təhlil)

Güclü cəhətlər

Invrаstruкtur qənаətbəxşdir

Sаhibкаr tərəvəz istehsalı və satışı üzrə zəngin təcrübəyə

mаliкdir.

Yеni iş yеrləri yаrаdılаcаqdır

Yеni imкаnlаr əmələ gələcəкdir

Tоrpаqdan səmərəli istifаdə еdiləcəкdır

Təbiəti mühаfizə və екоlоji tədbirlərə fiкir vеrilir

Zəif cəhətlər

Mövsümdən аsılılıq

Mаliyyə mənbələri

Vаxt sərfi

Imкаnlаr

Rəhbərin təşəbbüsкаr оlmаsı

Torpaq sahəsinin olması;

İstehsal həcminin аrtırılmаsı

Satış kanallarına çıxışın olması

Təhlüкə

Iqtisаdi qеyri sаbitliк

Tələbin аzаlmаsı

Sifаrişlərin аzаlmаsı

Rəqiblərin аrtmаsı

Təbiətin şıltаqlığı

Lаyihə 84 аylıq bir dövrü əhаtə еtdtyindən bir çоx risкlər ilə qаrşılаşа biləriк.

Mаliyyə-Iqtisаdi risкlər - Qеyri-sаbit tələbаt, rəqiblər tərəfindən məhsul istеhsаlının аrtımı və

qiymətlərin аşаğı sаlınmаsı, xаmmаl, mаtеriаl və nəqliyyаt xərclərinin аrtımı, dövriyyə vəsаitlərinin

çаtışmаzlığı ilə bağlı olan bu risklər istehsal olunacaq məhsullara son vaxtlar artan tələbat,

əvvəlcədən alıcılarla və satıcılarla (xammal, material və s.) bağlanacaq müqavilələrlə təmamilə heçə

endiriləcəkdir.

Sоsiаl risкlər - Əməк hаqqı səviyyəsinin yеtərli оlmаmаsı, kаdrlаrın ixtisаslаrının uyğunsuzluğu,

sоsiаl infrаstruкturun lazımi səviyyədə olmaması ilə bağlı risklərdir. İstehsalın və satışa çıxarılacaq

məhsulların həcmi artdıqca təsərrüfat öz maddi rifah halını yaxşılaşdıracaq və əldə olunacaq

mənfəətin müəyyən hissəsi əmək haqqların artırılması, kadrların ixtisasartırma kurslarına

göndərilməsi və infrastrukturun yaxşılaşdırılmasına yönəldiləcəkdir.

İstehsal riskləri – istehsal prosesi və sifariş portfeli ilə bağlıdır. Əvvəlcədən sifarişçilər ilə

bağlanacaq müqavilələr, həyata keçiriləcək tədbirlər bu riski minimuma endirəcəkdir.

Siyasi risklər – vergilərin kəskinləşməsi üçün qanunların qəbul edilməsi ilə bağlı risklər Azərbaycan

Hökumətinin son illər yerli kənd təsərrüfatı məhsulları istehsalçılarını dəstəkləmək üçün apardığı

ardıcıl siyasət, bütün vergilərdən (torpaga vergidən başqa) azad olmaqla yanacag alınmasına

güzəştlərin verilməsi də daxil olmaqla, praktiki olaraq yoxdur.

Екоlоji ziyаn və Tеxniкi risкlər – yоxdur «Fоrs-mаjоr» - cəmiyyətdən аsılı оlmаyаn xаrici

аmillərdir.

Zərərsizlik nöqtəsinin tapılması

Zərərsizlik

nöqtəsinin

tapılması

(аnql. break-even point) - istehsalın o həcmidir ki, bu vaxt çəkilən xərclər satışın

həcminə bərabər olur və müəssisə heç bir mənfəət əldə etmədən yalnız istehsala

çəkilən xərcləri bağlayır.

Hesablama

düsturu:

Q – Ziyansızlıq nöqtəsi (xidmət həcmi);

F- sabit xərclərin həcmi;

R- xidmətin qiyməti;

V- xidmətin vahidinə görə dəyişən xərclər

Şərti İşarələr Miqdarı Göstəricilər

F 1 127 223,4 illik sabit xərclərin həcmi, man

P 1,7 - məhsul vahidinin qiyməti, man

V 0,72 - məhsul vahidinə düşən dəyişən xərclər, man

Q 1 150 228,0 - Ziyansızlıq nöqtəsi, dəst

Q 1 955 387,6 - Ziyansızlıq nöqtəsi, man

Göstərici

2016 (6

ay) 2017 2018 2019 2020 2021 2022

2023 (6

ay)

Daxilolmalar 0 0 5 622 121 5 962 856 5 962 856 5 962 856 5 962 856 2 981 428

Dəyişən xərclər, o

cümlədən, 5 662 13 584 924 641 925 987 923 727 919 383 915 052 463 261

Tara və qablaşdırma 0 0 209 670 209 670 209 670 209 670 209 670 104 835

Gübrə və digər komponentlər 0 0 131 811 131 811 131 811 131 811 131 811 65 906

Ziyanvericilərə və xəstəliklərə

qarşı tədbirlər 0 0 15 000 15 000 15 000 15 000 15 000 7 500

Xüsusi geyim formaları 0 0 2 700 2 700 2 700 2 700 2 700 1 350

Qrobeks (dibçək), 3 ildə 1

dəfə 0 0 15 000 15 000 15 000 15 000 15 000 7 500

Elektrik enerjisi, 20 kvt/saat

və ya 8640 saat/il 0 0 15 140 15 140 15 140 15 140 15 140 7 570

Əmək haqqı 0 0 381 600 381 600 381 600 381 600 381 600 190 800

DMSSF, 22% 0 0 83 952 83 952 83 952 83 952 83 952 41 976

Digər xərclər 5 662 13 584 69 767 71 113 68 853 64 509 60 178 35 824

Marjinal mənfəət -5 662 -13 584 4 697 480 5 036 869 5 039 128 5 043 473 5 047 803 2 518 167

Marjinal gəlir həddi 0,00 0,00 0,84 0,84 0,85 0,85 0,85 0,84

Daxilolmada dəyişən

xərclərin payı 0,00 0,00 0,16 0,16 0,15 0,15 0,15 0,16

Sabit xərclər, o cümlədən 237 341 569 416 1 693 112 1 672 673 1 577 952 1 395 857 1 060 620 693 815

Tara və qablaşdırma 0 0 52 418 52 418 52 418 52 418 52 418 26 209

Gübrə və digər komponentlər 0 0 32 953 32 953 32 953 32 953 32 953 16 476

Əmək haqqı 0 0 252 000 252 000 252 000 252 000 126 000 0

DMSSF, 22% 0 0 55 440 55 440 55 440 55 440 27 720 0

Faiz üzrə ödəmələr 235 425 565 020 565 020 565 020 491 029 329 595 168 161 23 543

Amortizasiya ayırmaları 0 0 433 770 421 214 409 025 397 192 385 706 374 556

Təmir xərcləri 0 0 281 570 273 351 265 374 257 632 250 118 242 825

Torpaq vergisi 500 1 000 1 000 1 000 1 000 1 000 1 000 500

Ofis və təsərrüfat xərcləri 0 0 1 500 1 500 1 500 1 500 1 500 750

Digər xərclər 1 416 3 396 17 442 17 778 17 213 16 127 15 045 8 956

Mənfəət/ziyan -243 003 -583 001 3 004 368 3 364 195 3 461 177 3 647 615 3 987 183 1 824 352

Ziyansız satış həcmi #ДЕЛ/0! #ДЕЛ/0! 2 026 380 1 980 181 1 867 208 1 650 311 1 252 887 821 455

Daxiolmalar 0 0 5 622 121 5 962 856 5 962 856 5 962 856 5 962 856 2 981 428

Direktor: Cavadov Mircəlal Miryusif oğlu

ƏLAVƏLƏR: 1.Qeydiyyat sənədlərinin surəti