bir radyoya krallığım!

7/30/2019 Bir Radyoya Krallm!

1/74

1

BR RADYOYA KRALLIIM!

Geceye yaz geldi usta,Bu yaz gecesinde kolum dnden kalma,

Kam evvelinden yark, Azmn tad yok (...)

(...) Yerime ses ol, mrl mrl. Yine sabah olacak nk,

Sen de olmasan,Gecelerime yaz uramaz olacak,

Eiimizden geilmeyecek,gel misafir kal bana, lakin gitmek bilmeyeninden.

S.


2/74

2

1

Bir adam, haritasz Topraklarn1 t gneyinden gelen, geldii yredekilere kyasla ksboylu ve yirmi sekiz baharlk biri srtnda grnmez bir yk varmasna kambur yryllar boyu ormandan kasabaya srtnda tayp durduu iin artk hayalet uzvu oodunlar hl arlk yapyorlar ve belli bir noktaya gelince biz inelim artk diyorlard.indirecek odun yoktu, kadn yoktu artk, kasaba da, orman da, bir tek o vard, bir tek

Cann skan, ryalarna giren, zihnini hapseden ey ise yok olutu, sevdikleri artlarhibir ey brakmadan ortadan kaybolmulard yaadklar yerle birlikte, elinde onldn gsteren hibir ey yoktu, ne bir ceset vard sarlabilecei, ne de databilebir oda. te buydu ac veren, sevdikleri ylece yok olup gidince, gzya dkmek anlara bavurmas gerekiyordu ve mezarn bo olduunu unutmaya almas da bir sonra ie yaramamaya balamt. Anlar soluyor, mezarn zerine ektii iekler soluygkyz beyaz kusuyordu, bar vaktiydi ve insanlar yok oluyordu, haritaszd, paraszd, srt aryordu, huzursuzdu. Keke komu kasaba yok olsayd dedi iindenzihninde yankland bu laf, ve ben de yok olsaydm, ama onlar yok olmasayd

olmasaydlar. Avazl adam2

gneydouya doru yrmeye balad, srtndaki antada, e1 Topraklar zerinde, haritalar, mevcut yazl (ve baz yerlerde de szl) yasalar gerei, yaltepede yaayan unvan sahiplerinin elinde bulunmaktadr ve yalnzca unvan sahiplerinin belirlkiiler Haritaclk yapabilirler. karlma Nedeni Unutulan Yasalardan yalnzca biri. B.T.A. 2 simlendirmeme, gnmzden tahmini olarak bin yl ve on ay nce sesi ksk kendi halinde

adamn oluna isim koymaya enmesiyle balad. Bazlar enmek fiilini adamn yaptnaldn sylemekte ve aslnda belirli bir amaca ynelik byle bir ie kalktn, ama ksk sedolay protestosunun byle diyorlar- amacn belirttiinde kimsenin duymadn, duyanlarnemsemediini, hatta nemsemeye endikleri iddiasnda bulunmaktadrlar. Velhaslkelam,

yl ve on ay nce halk arasnda epey revata olan lkenin ismi dahi isimlendirmemeden palmt- bu isimlendirmeme fiili o fiili gerekletirmemek bir sre sonra apayr ve takdir edilfiil olmutu- tarihte yaanan muhtemel bir krlma noktas nedeniyle, Efendimizin doumunhemen nceleri bu hareket, bu amac-hl-kefedilemeyen bakaldr yavalam ve bir sre sdurmutur. kkkral slalelerinden biri, Nveli Kkkraln vakanvisinin Kkkralaktaryla, ...gemiin tatl geleneklerinden birini yaatmak istemitir. simlendirmeme halyalnzca nostaljinin ifadesiydi artk, tepede yaayanlar iinse gelenein devam ettirilmesi dem Topraklar ka defa delinmi kapanm, insanlar kaybolmu, dalar peyda olmu, Krallklar ykhalklar silinmi, aknlk ve korku drt bir yana sinmi ve sonra bunlarn yerini de ftursuzluk vihtimal nee almken, isimlendirmeme gelenek olarak devam etmi, nostalji olarak ise yasayl insanda hayat bulmutu. B.T.A.


3/74

3

son yirmi yl nce, daha ocukken sesini duyduu ahap bir kutu vard, satn almak istkmamt komu kasabalarda, rehincileri bile gldrmt hatta, mzik kutusu da nenesiydi. Kadna dair anlar da solmutu, czrt kalmt geriye.

Kar neden yaard, neden yaard kar? Evlerine tklan bunca insan nekonuurlard ierde? Konuurlar myd? Canlar sklmaz myd? Hepsinin konuaca var myd, derdini aaca, esprisine glecei, kzaca. Darda bir yabanc a sdolanyordu, umurlarnda myd acaba, haberleri var myd ki, haberleri oldu diyelim,buyur ederler miydi, yoksa bu kar k kyamette, insaniyet namna ieri buyur ederler monu, yoksa fazladan bir midenin ve kilerde istiflenen yiyecein eksilii zihinlerinde canda, ak kalm kap pencere var m diye bakarlar myd? Yoksa sadece bakarlar misimsiz adama, kalpleri kt kt atarken, ilerinden nolur buraya gelmesin, diye dilmiydi? nsafsz mydlar, aresiz miydiler? Yoksa aresizlik mi retmiti insafsKrallka ne demeli, ne demeli diye sormamal, demeli, bir eyler demeli, niye sessKrallk Toprak Verenlerle bir olup rnlerini gasp ederken, niye susuyorlar? Krallkyapm kasabalara u zamana dek, iyi niyetinden mi demi bu yollar? Krallkgzetleme kulesi ve tepesinde deonlar var, her hareketinizi izliyorlar, bilmem kakilometreye yaylm kasaba hilalinin ortasndalar. Kocaman bir ehir, belki krk belkkasabadan hammadde ylyor ehre, vergiymi, yle diyorlar, bizi koruyorlarm, kimcevab bilen yok, artk ad bile unutulmu kadim dmann yeniden belirme ihtimyznden mi tonlarca buday akyor ehre, bu ihtimal mi korkutuyor bizi, yoksa koruyoruz diyen Krallkn aslnda kasaballara yneltilmi oklar m? Neyden korkuy

Sorular, asl soru ne, doru soru ne? Dnceler baskn vermiti zihnine yine, bu sessizlii kadar can skc bir ey yoktu, dnmesini salyordu nk, solan ansuluyordu sanki dnnce. Ne yapacakt imdi, geriye dnp kasabasnn ve ormaolduu yerde ortaya kan, bir ustann hnerli elleriyle alttan ekile dvlm gibi dtepelere kp beklese miydi, beklese miydi bir umut kars ve anas, ahali belki geri ddiye, belki kaybolan evleri bana der, ama yine de geri dnerler diye. Bar zaman ehirdekilerin dedii gibi, sknet zaman myd, refah zaman, elence zaman,bugn yakn Topraklardaki Krallk olarak simsiz Antlamay imzaladk artk halklarmz yaayacak dier Krallklardan korku duymadan,duymuyorduk, zaten neydi ki Krallk, kasabalarm, yoksa ehrin tepesindekiler mi, deil miydi onlar yok yere karsndakine sava asonra da bizi askere aranlar, Krallk sizden hizmet bekliyor diyenler, bizi birbirimkrdranlar,tan bunlar tan da by olum,emirler, homurtular, szlanp durmalar, kim vardkarmzda, onlar da bizim gibi habersiz miydi, mzrakla drtlmler miydi sava alasrlrken, piyonlar, sonra braktm soru sormay, niye, niye o herif zerime dokoarken klcm yere atmadm, savamay reddediyorum diye barmadm, bardehet verici ihtimaller,Kral iin! Peki Kral bizim iin miydi, souk, bi yere girip karndinmesini beklemeli, karm nerede, Elen diye barsam kp gelir miydi, ismi yankmyd gittii yerde de, nereye gitmiti, kahverengi gzleri vard, pekitirilmi, saomuzlarna kadard salar dalga dalga, onlar da kahverengi, teniyse beyazd, kala


4/74

4

renkti, yorum, ne renkti ama, her eyi unutaym, ama bunu unutmayaym, kalarrengini unutmayaym, ismi Elendi, gzleri kahverengi

Bir ses gelmiti sol yanndan, yerdeki yeni yam kara bastnzda kan o tatedici ses. ki katl ayevinin nnde ayn kendisi gibi ksa sal bir ihtiyar dikiliyorduderisindeki belli belirsiz kzl rengi derhal rtmt kar. Birok kez ayn imiti adameknna yeni bir mteri geldiyse ya da yzn unuttuysa gelenin, Krallkn en iybende, der ve sonra, stersen Kraln kendisine sor, diye eklerdi neeyle. Bir bacabatda bir yerlerde, onun deyimiyle,dnyann sonunda brakmt, Gevz Kral denizlerinardndaki Topraklarn Krallaryla ittifak olup, dnyann sonuna koturmutu ordusukrk be bahar nce, gzleri ksk ksk bakan o insanlara niye saldrdklarn hi bileihtiyar. smi Ubordu, genel olarak kasaba sakinleri bebeklerini isimlendirirken kaanlamszln kolaylna brakyorlard kendilerini ve sonuta bir isim kemekei kortaya, sessiz harfler ya da sesliler art arda diziliyor, harfler keyfe keder atanyonihayetinde ismin okunuu Ortak Dilde3 zor oluyorsa, ana baba uygun bir okunubelirliyordu, ama Ubor ismi bakayd, byclerin ifresi zlen alfabesiyle yazlmkitaptan alnmt, yukar bakan bir nal, saa bakan bir gzlk, bir yuvarlak ve betimlezor baka bir harf daha. Avazl, dedi, ka ay oldu gelmedin, bu havada m gelecetuttu, hem de bu halde? Canna m susadn, ne iin var Handa? Sanki sorusunun ceva Avazlnn yznden anlam gibi, btn yz kaslarn tedirginlik kaplad. Baka bikonumadan ieri girdiler. Kimseler yok ieride, odann bir ucunda Esb Krallndgelme kocaman porselen bir aydanlk, fokurtusu btn ayevini esir almt, camg

duvar boyasnn zerine izilmi ve kap giriinden balayp menderesler izerek duvar dolaan, kpk kpk gri-beyaz bir nehir, masalarn zerine, sabahn ilk kgibi, retinay taciz eden ak yeil rtler serili, duvarlara asl mumluklarn anas tepede, otuz mumun konuland avize bir ta, bir gn kafama decek diye herkkorku veren, rzgrl bir gnde, kapnn her alnda azar azar sallanmaya koyuayevi hl ayn ayeviydi ite, Dostlar ayevi, kasabalnn buluma mekdillendirilmeyen bir gelenein ifadesi olarak, yalnzca kasabal erkeklerin ilgi gsterdyer. Oturdular. Uzunca bir sre sessizlie elik edi.

Ee, anlat bakalm. Bu karda kta seni buralara atan ne? susuyordu cev veremez halde. Tavan inceledi, duvarlar, mum alevini, porselenin desenlerini, yeterzaman kazandktan, kendisini derdini amaya ikna ettikten sonra, Kt eyler oldu, Ubaba.Kayboldular.Orman, kasaba, tarlalar, kasabal. Nerdeler? Yoklar. Gitti hepsi. dedHanl Ubor hemen anlamt neler olduunu, anlam ve aklndaki btn olas tes

3 Yz bahar nce 3 Kraln ald karar ile, Topraklarda ayn dilin konuulmas kararlatrld. sonras kartlan ve hl varln srdren yasalarla Ortak Dil dnda baka dil konuulmaistendi ve bu dorultuda byk cezalar verildi. Anaehirlerde kendi dillerini konuan onlarca ibir saat, bir gn ya da bir hafta sonraortadan kaybedildiler.Buna ramen, birok corafyada, kasabalarhl kendi dillerini kullanmaktadr. B.T.A.


5/74

5

cevaplar imha etmiti kendini,Kaybolu zntsn teselli edecek hibir kelime, hibircmle, hibir yz ifadesi yoktu. Yalnzca suskunluk, ve kuru bir anlyorum. bucamlarn ardnda arpan bulutlarn beyaz paralar sokaklara dklmekte ve yebirikmekte, birlemekteydi yine ayn bulut. Anlyorumlu cevabn ardndan genduygusuzca sylenen teknik bir soru gelirdi, ve geldi de. Nasl olur? Bambaka bir hizgisinde, bambaka bir dnyada, bu sorunun ardndan Uborun yakasna yapr Avmasalar tekmeler, sandalyeyi alr duvarn maviliklerine frlatr, soruya cevap veremher an ayevinde bir eyleri paralar, nihayetinde durulur, kendine yakan bir ekalamaya balard. Oldu ite, dedi. Basbaya oldu. Dileriyle kazmaya altdudan, yz kaslarndaki anlk deiimlerde belirgin bir kararszlk mevcuttu, yedi 4 nefes al verii srasnda sevdiklerinin, tandklarnn Topraklardan gne tanetmemiti, t ki hepsi birden gene dek. Topluca. Habersiz. Her gn birine alasa? yapacam bilmiyorum. Ne yapacam sylemezsen, beni bir ekilde ikna etmezmidem guruldaya guruldaya bzlene dek, dudaklarm kuruyup dklene dek burbeklerim der gibiydi, alktan geberirim ve ruhum duymaz.

Ubor parmaklarn tkrdatt masann zerinde, iaret orta yzk yzk oriaret. Her tkrtyla aklndaki cmleyi yontuyordu adm adm. Kasabalarn sonunda5 birbyc var diye duydum, sekiz krala tanklk etmi bir adam, benden bile yanlayacan. Niyetlendii srtn sonunu getiremedi, kzl sakal bynn karmaasnp gitti srt. Her soruya bir cevab olduunu sylerlerdi eskiden, ben kkkimdi, anneler anca ocuklarn korkutmak iin anyorlar ismini. Kapnn camna tkl

orta yalardaki bir adamn selamna bayla karlk verdikten sonra lafna devam Temkinliydi konuurken, bilmem ka bahar nceki srek avnda bycleri Topraklarsilen Kraln Adamlar m tedirgin etmiti onu, yoksa byclerin zamane annelerzihnindeki imgesi mi? Avazl dnceler nehrinde srklenen her biri tek kelimetemsilcisi odunlarn zerinden atlaya atlaya ulamaya alt. Neye.Kafandaki soruyubilmiyorum Avazl, ama cevap ya bycdedir ya da hi kimsede.

Yine uzun bir sessizlik an. ki ift gz birbirlerinin alnlarn yarp kafataslaatlatarak beyinlerinde volta atan dnceleri sorgu masasna oturtmaya alr gibHarita lazm bana. Batan savma hazrlanm bile olsa yeter, dedi Avazl. aret yzk. ay alr msn? Yeni demledim, Kuzeyde bir yerlerden getiriyormu tccKendine ay koymak iin ayakland Ubor. Soruyu savuturmakt btn derdi. Sonra, abir itkiyle, cevap verme gerei duydu yan yana dizili boumlu cam bardaklarn, stkonulu rengrenk altlklarn, bir kovann iine tepeleme yl hususi minik kpler ekkesilmi ekerlerin ve de altndaki ateten gelen atrt sesiyle kendi fokurtu sesbirbirine kart aydanln bulunduu tezghn oradan. Avazlya seslendi, Harita

4 Topraklarn yaygn l birimlerimdendir. Birel 5in karldr. B.T.A. 5 Kasabalarn zerine kurulu olduu Hilalin ucunda, Anaehirin dousundakien son kasaba ve tesikastedilir. B.T.A.


6/74

6

yok, sen de biliyorsun. Hazrlayabilecek olanlar ehrin zindanlarnn duvarlarna herattklar ektiklerle yapyorlardr haritalarn u an. Hazrlam olanlarn akbetinbiliyorsun, hepsini rlplak a susuz Maaraya6 braktlar. Harita m aryorsun,markn hazine odasna bir bakver.

Belki elli, belki de altm el nceydi, haritalarn var olduu vakitlerdi, yolldaha kolay bulunduu vakitlerdi, anaehirlerin ve kasabalarn daha ak hava zindadnmedii vakitlerdi, uzun mesafe adreslerinin tarif edilebildii vakitlerdi, vakit n ve tccarlarn kasabalarda cirit att vakitlerdi. O vakitlerin Gevzli Kral komu krallkkrallaryla, ki iki taneydi bu komu krallklar, konumlar itibariyle corafyay aprakesmekteydiler, en stte Gevz, onun gneydousunda Sefid Krall, onun gneydousunda Esb Krall vard, artk ad Adsz Krallkla7 Sefid Krall arasnda yeralan unutulmu viran bir kasabada grmede bulunmutu. Rzgr kasabay toza dumkuma boup uultulu slyla toplantnn bittiini ilan etmeden nce kral tarihi kaimzalarn atmlard, her krallk iin metnin bir kopyas ve her birine krallarn imParmaklarndan akttklar kanla attklar imzalar daha kurumadan parmenler katlanmhrlenmi ve deri antalara tkldktan sonra ulaklara teslim edilmilerdi. Ve souultu gelmiti, toz duman. Kumlar durmakszn camlara arpmlard effaf akrabalakurtarmaya alrlarcasna, krm camlardan, anahtar deliklerinden, kap altlarnbacalardan, szdran atlardan girmilerdi ieri, toz ve kum, ksrkler, kanl kuparmaklar. Kuru Yamur8 diyorlard buna civar kasaballar. Fakat ne tozdan, kumdanhaberi vard anaehirlerinden gelen krallarn, ne de kuru yamur deyiinden. Kasaba

ayrca, uultuyu duydun mu kaacaksn kapal bir yere, darda lm var, derlerdi. be belki on dakika srecek olan bir kuru saanak, ve yamurun yerini kara brakmaskumlar da bazen yerlerini talara, kurbaalara, hatta bir iddiaya gre, tavuklbrakabiliyordu. Yollar dolduran irili ufakl talar iddiann bir ksmn dorular nitelikde hayvanl ksm iin yok daha neler denebilirdi, Gevzli Kral yle demiti en aznUuan kum oday doldurduunda ve bir ta paras kana arpp yznn sol yankzla boyadnda, bu arpan tan yeni mi yoksa yerdeki talardan m olduunu metmiti. Zrhn giymedii iin piman olmutu, miferini giyseydi bari, kafasn koruyherhangi bir ey. korunmasz kral tek tek yere derken, beraberlerinde gelen be

6 ya da Labirent. Gevz Krallnn anaehrinin yaknlarnda bulunan, phecilerin tahminlerine eski insanlarn kazm olduu bir maara. Ayrca, maarann olduka karmak yapsnn zamanki muhtemel dman saldrlarna kar bir nlem olduu dnlmektedir. u an yasad olarak, tamamen kraln inisiyatifiyle, belirlisulular bu maaraya atlmakta ve artlarndan maaranndna yaplan kap kapatlmaktadr. B.T.A. 7 Baknz: syanclarn ni. B.T.A.

8 Kuru yamur birok kasabann boalmasna sebep olmutur. Belirli bir rotas yoktur ve nerkaca kestirilememektedir. Bu yzden, kuru yamur iin alnabilecek en erken nlem, uuduyulduu andan itibaren bir ila iki dakika arasnda geen sredir. Rotas gibi nasl ve nereden okt da hl kestirilememektedir. B.T.A.


7/74

7

mavi ve yeil zrhl askerler miferlerinin siperliklerine ve kalkanlarna snmkrallarn kanlar dklm, Sefidli Kral ald ta darbeleri nedeniyle durmak bilmkanamas yznden, yllar sonra bunun bir hastalktan kaynakland ortaya kacaKraln hi dillendirilmeyen ismi verilecekti bu hastala, rzgrn son bir uultuylaettii kasabadaki bo evlerden birinin alak tavanl salonunda can verirken, gneydeyerlerde bir kyl tccarn sar, oyuncak gibi bir meyve, dedii bitkinin tohumuekmekteydi, batda bir yerlerde ise kasaballar Toprak Verenlere vergi vermreddediyorlar ve karlarnda Toprak Verenin adamlarn buluyorlard, bir bebek on bebek douyordu hepsi de hngr hngr, kral lyor, kasabalarn oralarda kazmainiyordu topraa, takaslar yaplyordu, alelade bir gnd kasabal iin. Belki iki gn begn sonra Sefidli Kraln Olu, merhum babasndan taht devralm, anlama metnibabasnn att imzann altna kendi imzasn atp ve dier krallklara da ulaklarla anlaonayladn gsteren kendi imzasnn atl olduu metinsiz parmenler gndereanlamay onamt...

Ubor daima sessiz imeye zen gsterirdi ay, dudaklarnn kapanndan o kasessiz ieri girerdi ki ay, insanlarn dikkatini ekerdi. ay grltsz iilirdi, ama siilirse de dikkat ekerdi. Avazl gzlerini dikmiti adama, ay bardanda anbean azaya, adamn azna. Eskiden byle deilmisin. Vergi toplamaya gelenlere kkoyduun o gn anlatmlard bir ara. Eliyle uan bir eyi, rahatsz eden bir eyi, sgibi bir eyi, hayr, gemi gibi bir eyi savuturur gibi yapt Ubor, Avazlyla kurduu gz temas daha fazla beni utandrma diyordu sanki. Ya da utan deildi belki de. Y

gemi, hl anlatp dururlar, baka anlatacak bir eyleri yok nk, komu kasabaya satabilecekleri tek ey benim baz satr aralarnda dhil olduum o gemi ite. UtanyO zamanlar u tahta bacak var ya, etten kemikten sahiden bir bacam vard benim, iunuttum nasl bir his olduunu, gerekten var myd, bilmiyorum. Onlarn var amkoabilirler komuyorlar, vurabilirler vurmuyorlar. Ben zamannda dikilmitim ehirgelenlerin karsna, imdi onlarn dikilmesi lazm, ama Ubor nasl da sinirlenmiti de kmt diye anlatp dururlar ite, o kadar. Benden geti artk, zaman sadece akistiyorum. Harita falan yok bende. Kimsede yok. u kular ortada dolanrken, sendeolmasn harita. Darda, pencerenin nne konuveren kuu iaret etti bayla, bbelirsiz, iaret etmemeye zen gsterircesine. Kapkara bir ku, irkin, belki, madurulu, reverans yapar gibi bir ayan ne doru krm, sessiz, gagasnda kprt minik gz aklarnda simsiyah kuyular, ya da delik, insan yutuyor muydu o delikler, yadelikler araclyla bakalar grebiliyor muydu kuun grdn. Samalk bu, sebiliyorsun. Ne yani... Ne yani, o kular Krallkn gzleri miydiler, nasl olabilir byey, olabilir de, belki, kular gryor, bylece Kraln Hafiyeleri de duyuyordu, kduyuyor, Kraln Hafiyeleri de duyuyordu bylece. Bu nasl olabilirdi, binlerce kasabalar zerinde cirit atyor, dier krallklarn da kular var myd byle, bu kuanaehirdeki gzleri olan ka hafiye vard, bir kasaba dolusu, iki kasaba dolusu, veyhafiye yoktu, zaten hayatnda hi hafiye gren var myd, ya da faka bastrlan var m


8/74

8

hi, i stnde yakalanan, -Krallka, Krallk halkna ve Krala ihanet ettin Yalaan! Gzlerimizle grdk, fark etmedin tabii odann penceresinden bakan kuu Ne kuukular vard ve hafiyeler yoktu, kular vard ve hafiyelere gerek yoktu, korku vard ve ikisine de gyoktu. Bo ver, dedi Ubor, neyi bo verecekti ki? Paran var m, ya da takas mal Avazl dnd bir an, srt antasnda ne var ne yok hepsini bir sraya dizdi, baba yadradyo, sap dt decek bir balta ve bir de bir kilo zeytine takas ettii kk, yeil resiyah izgili nispeten ar bir meyve vard, adn unutmutu imdi, tccar uzaklargetirdim demiti, belki de yalan sylemiti. Yok, dedi, umursamazca, radyom var, da satamam. Aklndaki tek dert Kasabalarn sonuna ulamakt u an, teferruailgilenmiyordu. ne doru eildi Ubor, byle yaparsa hi dikkat ekmeyecek, kimsdediini duymayacak gibi. O radyo bana bela olabilir. Kraln Adamlar her yerde raryorlar harl harl, kurtul o aletten hemen. Ver, benimkinin yanna gmelim istersen.

Kimseler uramad ayevine. nce kar kazd Ubor, sonra topra. Yarm metEski bir sandk gzkt, alelade. Asma kilit taklm. Tezghn altnda saklad anahkilidini ap, deerli ta satclar gibi sergiledi iindekileri. Ama ii ciltleri eskimi kitdoluydu, ktlarla, yazlarla. Bir iki kitab kaldrd, sandn glgelerinde saklanan radyo kt ortaya, kutuya benziyordu, gizli bir kapa varm da arkc altndan kafuzatp arksna balayacakm gibi, anteni de tepesindeydi, yana yatkt. Radyoyu boUbor, aletin dibinde yatan ikin kuma topan ald ve kitaplar yerlerine koyup, sankapatt. Siyah kuma parasn aarken temkinliydi. Rzgra kaplan kar gvdelenn beyaza boyamt, bir kpek havlyordu uzaklarda, bir at arabasnn teker

dnyordu ana yolda, bir kadn hemen gel ieri diye bard muhtemelen kk olubir kar ktlesi dt atdan. Ve Uborun at kuma parasnn iinden drt taaltrc kt, neredeyse sere parma kadar ve tombulcaydlar. Hem radyoyu gmdiyorsun, hem de altrc veriyorsun bana. Ubor tahta ayayla karda delikler aaayevinin ardndaki kk baheden hibir ey demeden ieri geerken, Avazl da tetti onu. Gmmeye niyetin yoksa bari dinlersin, dedi sonra, Daha fazla oyalanm Tekrar gelecekler ve tekrar evleri arayacaklar. Tekrar btn ekmeceleri, dolapboalttracaklar. Ve antalar da. En yakn kasaba Karltepede. Buradakileyardmseverliinden memnun kalmadysan, oradakiler konusunda hi beklentiye girmtavsiye etmem. Git. Git imdi.

Gitti.


9/74

9

2

Yanna yaklayorum, dikiliyor orada, bir abide gibi, Kraln her yere diktiheykellerden birini andryor, garip isimli eski tanralar, Krallk kutsayan, merulatanralara benziyor, etekleri ikin tek para bir kyafet giymi, ince telli salar uuscak esintide, yaklayorum, ayaklarnda terlik var, ya da terlie benziyor, terlie iplerin bir ucu bileklerini sarm, sa bileinin zerinde bir ben var, evet, yaklayorumkarga konuyor yanna, umursamyor, niye, salar uumaya devam ediyor, kargbakyor, yznn bir ksmn gryorum nihayet, kalar siyah, yola konunca millyolunu deitirdii kargadan korkmuyor, aryorum, beni grd m acaba, hava gnama yorum ben, ona yaklamak iin attm her admda kar ezdiimi hissediyoryaklayorum, dudaklarnn zerinde minicik bir ben var, duruyorum, gne hl tepama bir kar tanesi ar ar ayamn dibine dyor erimeden kalyor rm yaprzerinde, sanki sar da var sann kahverengiliklerinde gizlenen, merhaba diyorum, dfazla yaklamak istemiyorum, gzlerinden korkuyorum, ne ii vard aacn tepesinde oturmutu o dala, cevap vermeyecek sanyorum, hem rahatlyor hem de hayal krkluruyorum, ama merhaba diyor o da, tarifsiz bir sesi vard, kulaklarmdan girmkanallarda dolam ve bana mutlu ol sinyali vermiti sanki, glmse, rahatla, yannda

varm. Yanmdayd, tam stmde, ban arkaya evirmi bana bakyordu, OduncuOluyum ben dedim, biliyorum dedi, oturduu daln zerinde bana doru dnd, desandm, kocamand gzleri, yorum dedim, gerekten byle demi miydim, ayaklaraltndaki kar m, tek kar tanesi olmutu binlerce imdi, dtkleri yerde erimekalyorlard yle, onunla aramza binlerce kar tanesi girmiti, gz grmyorgremiyordum onu, kar ayaklarmn altndayd aalardayd aada akan nezerindeydi, salarndayd

Rya gibiydi, ama deildi. Hatrlamak istemiti Elene dair ilk ansn. Hatrlamda, eksiklerle dolu ve gsz bir anyd belki, yine de kalarnn rengini hatrlamtsiyahtlar. zerinde yrd yol dosdoru Karltepeye gidiyordu gitmesine, fakakadard uzunluu hi bilmiyordu. Uborun demesiyle, alt saate varmas lazmd kasabemin deildi bundan. Yol nadiren kvrlyordu, plak aalarla dolu korularn arasngetii oluyordu bazen, ama ounlukla bombotu yol, sada solda bilmem ka el terk edilmi evlerin ykntlar vard bazen, bir tane de pas tutmu o demir drt tekerlerbirine rastlamt, zerinde ip gibi, ama deil de, eylerin sarkt direkler vard bir dde kilden ve tahtadan deil de bambaka bir malzemeden yaplm on adam boyu yiadam boyu evler vard, kimdi bunlarn sahipleri, direklerin, evlerin, demir drt tekeBizim yaptmz evler er ya da ge kerken, bu evler nasl hl oturulabilir haldnereye gitmilerdi ev sahipleri, hi var olmular myd ki? Her eyden de nem


10/74

10

babamn bir gn eve dnerken yannda getirdii ve Sahipsiz plerin9 radyo da m onlaraaitti, ya radyodan kan ses, o kimin sesiydi, mmkn myd bu?

Neden yadna akl sr erdiremedii kar, k mevsimi geride kalmt sonuyine de yayordu ite. Her att admda ayaklar kara gmlm, her gmlteparmak kar botlarndan ieri dalm, souk slaklk kaln yn oraklar engelini de ap,parmaklarna ulamt. Huzurun, scakln son snana. Parmaklar da ele geirihl scakla dair umutlar olan vcut, bu umudu geride brakmak zorunda kalmt. alabildiine kasvet, gkyznde, yeryznde, ve kendine kolayca itiraf ettii zere, kyznde. Gkyz gri, aalar siyah ve kar beyazd, Anaehirli bir ressamn zihnintara buydu ite, daima ayn, skc ve bulac. Yine sordu istemsizce. Bu kar yayordu? Efendimizin istei byleydi belki de, Topraklar keyfine gre delik edebiliyorsa, zelzeleler gnderebiliyorsa zerimize, neden olmasnd, Bahar vakti deyadrabilirdi.

Kendi kasabasndan t buralara hi gelmemiti, her yer birbirine benziyorbelki, ama bu benzerlik yabancyd ona, kasabasn ortadan blen yol da ayn bunun gi ve o yol boyunca, tand bildii kasabalara dein admlarn kendinden emin atmtimdiyse, ayn benzerlie tanklk ederken, kendini epey yabanc hissediyor, kaybolmagittike ele geiriyordu zihnini.

Bu yol sahiden gerekten cidden bir yere kyor muydu, bitiyor muydu, bir u var myd, ne zaman yaplmt, ya da yaplm myd, tekerleklerle admlarla nallarlaezile mi almt yoksa?

Bu yol da, ben de, gkyz de, yeryz de, kasabalar da, kral da, halk da, hepiEfendimizin bir parasyz, veya parasysak diyelim, yolun bundan haberi var m, bikullanlamaz hale geldiinde, mesela nehir tap yolu nne katp gtrdndepremler delik deik ettiinde, damar damar, kr kr olunca yz, o da lyor mulyor ve Gn tesindeki Topraklarda10 tekrar m yol oluyordu? Yoldu ite dmdzgiden bir yolyolyolyol.

Bir zamanlar insanolunun bir yesine ait it kalntlarna rastlad. Yere bir kuaralkla aklm iki kalasn zerine, alt alta yanlamasna aklm iki ahap. Kusukesilmilerdi ahaplar, ve simetrik aklmlard, yine de, gzle grlr zene ve esnrn ardndaki bunca umuda ve gvenlik isteine ramen yok olmutu hepsi, yapanlayaplanlar, hepsi. Bir ku kondu ite, kapkarayd, fr dnyordu gz bebekleri.

9 Ne kasabalarn ne de Anaehirlerin sorumluluunu stlendikleri, Topraklarn drt bir yanndasra ortaya kan p tepeleri. Eller eli nce bir kasabada beliriveren bu p tepelerinden birikasabay hastalktan krd sylenmektedir. B.T.A. 10 Efendimize inanan insanlarn, geen yzlerce ellik sre iinde, varlna kani olduklar Topraklar. Bu Topraklara veda ettiklerinde gidecekleri yer. Gel gr ki, burann varl kukuludur, nk aratrmalarmda aratrma yaparken, buradan bahseden en erken metin drt el nceden kalmadr. B.T.A.


11/74

11

diyorlard bu kua eskiden, evet, karga. imdiyse ad yoktu, ya da adn anmyorlard yalnzca ardndan evrilen dedikodular ve fsltlar vard. Ya da diye dnd, aarkasnda kalan ve bir zamanlarn kargas kesintili bir gaklamaya tutulmutu. Avazlarkasnda minicik bir nokta haline gelene kadar, hatta minicik bir nokta haline geldidahi gaklamay srdryordu hl.

Sayamad kadar ok att admlarn, mulakln, ynszln iinde yrdsaatlerin kefareti olarak belki de yolun sonunda, hayr, bir yolun bitip baka bir yobalad o noktada, yani Karltepenin nihayet gr alanna girdii noktada, mucizevkarlama deilse de, mucizevi bir eyle karlamay bekliyor gibiydi, kar o an dururtam o an, ve muhteem bir kasaba manzaras gzlerinin tanklk ettii saatler sren ayntelafi ederdi, ya da kar tam o anda durur, ve kayna belirsiz bir Rengarenk 11 kasabaytalandrrd, ya da sadece kar dururdu ve tm srpriziyle kasaba karsnda dikilirdi. kar durmad ve geri kalan btn olaslklar mevzu d kald. Bovermilik vazifeinabaskn geldi ve kendini srt st yere bakt Avazl. Kelebek oldu, ruhsuz duygusuz kelebek, at biimsel ukura gmlrken, ayaklarnn ucuna bakt ve iki orduarpt anda teyi boylayan bahtsz askerler misali karlarn dn, canbedenlerinin trdelerinin l ynna katln izledi. O an, tam o an, hzla den kararasndan bir tepenin siluetini ve evlerin nokta nokta sar klarn grd, noktalarbirine doru sol elinin ba ve iaret parman uzatt, noktay birletirdii parmak ulaarasna yerletirip yrtar gibi ekti. Niye yapmt bunu, bilmiyordu, belki bir mubeklemiti, noktann yrtlmasn ve alttan devasa bir k kaynann meydana kma

dnyaya dm bir yldz ya da kara ukurla gelen devasa bir mum, hi snmeyen.Devasa, kusurlarla dolu bir koniyi yeryzne sabitlemilerdi, sanki, kaukurlarn alp gtrd topraklar, kayalar, Topraklarn harc buraya ylmt, sanktepeden ok mtevaz bir daa benziyordu, zaten ne zaman isim grnty artrmki. Gri, souk bir gvdesi vard kasabann, ya da tepenin, kapkara glgeler sinmkntlarna, kusurlarna. Yol kasabann Mecazi Kapsnn12 altndan geip gidiyor, tepeyearpmak zereyken birden ykselmeye balyor ve ilk ykseldii noktada kasabann taevleri peyda olmaya balyorlard, yol saa doru ykselmeye devam edip korkunyokua dnyor, tepenin nce belini, sonra gsn, en son da boynunu sarp t zirv vardnda nefesi kesiliyor ve kesiliyordu. Bel gs ve boyun hepsini birbirine benzkp gibi, tabut gibi evlerle doluydu, tepeyi sarp sarmalayan, evlerle sslenmi bir tak.

Avazl ayaklarn srye srye ilerlerdi. Kapnn eiine vardnda m vakitlerden kalma bir yaz arpt gzne eiin tepesine zincirle asl ahap tabel

11 Baz yamurlardan sonra gkyznde oluan ve alt bazlarna gre yedi- renkten meydana gkemer eklindeki grnt. B.T.A. 12 Her kasabann giriine dikilen ve daima ak olan kaplardr. Bu kaplardan girenler (kapetrafndan dolananlar da dhil) kasabada Krallk yasalar haricinde uygulanan yasalar (ya da kukabul etmi saylrlar. B.T.A.


12/74

12

Kasabamza girecek olan yolcu, btn umutsuzluklarn geride brak. nk biondan bolca var diye ekledi Avazl. Kartepe, dedi, demek burasym. Kimsekarlamaya gelmedi kendisini, yallarn dediine gre, eskiden her kapnn bankasabann yerlisi bekler, gelen yolcular karlayp kasaba hakknda ksa bilgiler verhatta be parasz yolculara para bile verilirmi. Karlayanlar mterilerdi, takaslardkarlananlar ise tccarlar. Haritalar yoktu ve kasabasnn gvenli snrlarndan ayrlmgnll deildi kimse.

Karltepede de insanlar dardan, yabanclardan saknmak konusun srarcydlar. stisnasz hepsi, Handa olduu gibi, evlerine kapanmlard. Kalnduvarlarn ardnda kendilerini korumaya almlar, minelerinin, sobalarnn ba snyorlard ve bekliyorlard, Avazl buradakilerin de neyi beklediini anlayamad, gemesini mi? Ya gemezse, ya, aralklarla da olsa, hep yaarsa, ya da hi ara vermsantim santim btn yaplar ve ilerindeki insanlar gmerek. Bu ya gkyznn geici bir hevesi gibi gryorlard, ya bu heves alkanlk haline gelirse? Belki bundanel sonra bu vakitlerde gne atn unutacaklard, yazlk kyafetler dolaplarda tozlandaha kaln daha tyl paltolar retilmeye balanacak, daha ilevsel ve daha ok emretilecekti, insanlar dardaki elenceyi unutacak ve gnll olarak ierlere tkacakkendilerini, yeni oyunlar, yeni ikiler, yeni yemekler kefedeceklerdi, koyu sohbedilecekti meknda mumlar flenene dein, kendilerini yalnz hissedenler karanlkormanndan bir iki laf krp sohbet edenlerin nlerine brakp muhabbete katlmzorunda kalacaklar ama zihinlerinde kendilerini kapattklar ya da kapandklar t

edilmi odada yalnz kalmaya devam edeceklerdi, depresyonlara, skntlara, zihnin bgeirdii hastalklara kalabalklar tanklk edecekti, kavgalar edeceklerdi, ilebiriktirdiklerini karsndakine kusacaklar ve nihayetinde ksseler bile ayn mekndagze gelmemeye alarak oturmaya devam edeceklerdi, nk gidecek baka yer yokasabann ressam kasaballarn resimlerini izmekten arta kalan zamannda gnei, begkyzn resmedecekti, ama gnei yanl yere konduracak, gn mavistutturamayacakt, tabii bunu bilemeyecekti, nk gne hibir yerdeydi ve artk efsaneydi, belki duvarlar ardndaki onca amataya muhabbete ramen ayn dardaki gibi kasvetli hale gelecekti insanlar, bozuk moraller, iine atmalar, amasz admdalgnlklar tayacakt yanlarnda insanlar, grltde yalnzlklarn unutan inssessizlikte olabildiine yalnz ve kayp olacaklard, be el on el yz el geecek ve ehaline gelen gne gerekten efsanelerde yer bulacakt kendine, gneyin efsanyaratklaryla, drt kadn uzunluunda boynu olan kahverengi benekli yaratklarn, dekanatlar olan yeleli vahi yaratklarn ve upuzun burunlaryla aalar gvdeleriskebilen ta renkli, csseli yaratklarn olduu efsanelerde turuncu bir gne de anlatnemli bir paras haline gelirdi, ve bu efsanelerin kahramanlar dertsiz tasasz, nee vazifeinas olurlard, yeleli yaratn srtna atlayp gkyzne karlar ve bazen nefesleriyle, bazen de gl kollaryla bulutlar flerler ya da itelerler, halkla turuncu gkavutururlard, veya uzun burunlu yaratklarn zerlerine binerler ve kt adamn kal


13/74

13

bana almaya giderlerdi, her eyin olas olduu efsaneler azdan aza nakledilir, turgnei birok efsaneyle hemhl olurdu, tabii ncesinde, gnein bir daha kendgstermeyecei anlaldktan sonra, bir tedirginlik yaard herkes, kilerler, son haydklar depolar kontrol edilirdi, gnei efsanelere sokana dek lebilirlerdi, tarlalakar temizlenir ve bir umut bir eyler ekilirdi, beklenirdi, yiyecek hayatiydi, su botohumun keyfini beklerken o sra kilerleri, depolar tketirlerdi, muhtemelen Top Verenler ve Krallk zerlerine ker, her eylerini isterlerdi, kasaballar vermeye yana ve kan dklrd, ya da Krallk kasaballarn zerine kecek vakti bulamazd, anaehirde insanlar yemek iin birbirlerine kl ekmekle megul olurdu ve askerler bblk kaarlard, kasabal sadece Toprak Verenle muhatap olur, ve basiretleri balanm Toprak Verenle yannda getirdii ayaktakmn kasabalarndan kovalarlard, ama gdomaz, kar kesilmez, toprak rn vermezdi ve Toprak Verene kar birlik olan, aberaberce tketen kasabal bir anda birbirine dman kesilirdi, evler yamalanr, kilkesinde kalm olan bir buday tanesi bile es geilmezdi, ya da biri kar, veya bir veya hep birlikte, kendimize gelelim denilirdi, gidilir balk tutulurdu mesela, buz tunehirde kar kadar hafif admlarla yrnr, birisi iviyi tutar birisi ekici vurur birisi oatar birisi bal kovaya koyar sonra yerdi hepsi, haftada bir sofralara urayan balk heurard artk, kardan yemekler yaplrd hatta tuzlu veya komu kasabada bulurlarsa edaha ok olta yaparlar, daha ok balk tutarlard ve efsaneler anlatmaya devam ederlbyle mi olacakt peki, yoksa ihtimallerden biri miydi bu, belki de oluyordu imolmutu.

Saa kan yokuu kmaya koyuldu, ilk teebbsnde, yar yolda aya kaydyokuun bana dek yuvarland, ikinci teebbsnde daha temkinli deildi yine, ama anslyd, bu sefer kaymad, kasaballarn evleri elik ediyordu yokua, iki yanda bbiimli gri ta bloklar halinde ykseliyordu binalarn cepheleri, pencerelerin istisnasz dikdrtgen ve darackt, yolun tepenin belini arkadan kavrad ksmnda ise binatabelalar eklenmeye balyordu, kasap, balk, rehinci ve bilimum bir eyci, iflah olm sszlk dedi iinden, sonra ne dediine kendi de anlam verememi gibi i sesine u verdi. n cephesi, Kasaba Ynetiminden zel bir ayrcalk alnm gibi, siyaha boyanmumutsuz ve zensiz bir abayd ama, fra izleri grlebiliyordu ve duvarn tamamboyamaya tenezzl edilmemiti, insann btn renk tayfn ele geiren o malum regrebiliyordunuz yer yer, camlar alabildiine tozluydu, kar ykseliyordu, tabelas yyerin, yani girmekte tereddt ettii hann, kapnn zerinde yazyordu yerin ismi, yine boyayla. Marapann Dibi. Kapy itti ve yannda getirdii ve saklamaya ekinmhuzursuzluk ieri girdii an aknln ardna gizlendi.

Belki de aracak bir ey yoktu aslnda, ama iersinin tenhal yine afallatmt Avazly. Kahverenginin tonlar her yerdeydi, duvarlarda, rtsz masalahap demelerde, tavandan sarkan dev avizede, hancya benzeyen adamn nln Anaehir usul denmiti mekn, bar tezghnn snrlar belliydi ve mteriye kapatezgahn ardndaki hanc arkasndaki raflara dizili bardaklar belki de onuncu d


14/74

14

dzeltmekle meguld, masalar azd ve nispeten geni olan alanda epey bobulunuyordu, masalarn bandaysa tek tk insanlar, bolukta asl noktalarn etrafnoktalar, duvarlarda mumluklar vard, onlar da tek tkt, boylarna baklrsa daha ydeitirilmilerdi, hann kelerine sinmi glgeler kprap duruyordu mumlarn ateuyarak. Avazl ar admlarla ieri girdi, kapy kapatt ve ardnda slak ayak izleri brahancya yaklat. Buralya benzemiyorsun, dedi hanc, kel kafasnn arkasndan karatkuyruu fkryordu, halat gibi ayn, gzlerinin alt mosmor, yz ifadesi yansKartepeye has bir selamlama olmalyd sorduu soru. Deilim, dedi Avazl seayarlamaya alarak, Kartepeye yeni geldim. Karltepe. Ben de yle dedKartepe dedin sen. Neyse. Elini cebine atp Uborun giderken kendisine verdbozukluklar kartrd, en kn seerek tezghn zerine koydu. u arpa suyundoldursana azck. Hay hay. Paras vard ve bir sreliine yabanc deil misaf Arkasn hancya verecek ekilde yksek taburelerden birine oturdu be hana yle birgezdirdi. Hancyla konuurken, iki tane tip hann hususi bo braklm kesincisimlenmilerdi, nerden kmlard ne yapyorlard belirsizdi. Hepsi birrnek dizlekadar gelen gri paltolar, beyaz gmlekler giymiler, zikzak biimli gri boyun batakmlard, gri pantolonlarnn paalarn da beyaz tyl botlarnn iine sokmul Alnlarna doru inen bir tutam sa vard balarnn zerinde. tanesinin elinde birbibenzeyen gitarlar vard, bir tanesiyse elinde uzun burunlu yaratklarn kulaklar kkocaman bir zil tutuyordu, nndeyse farkl boyda davul vard. Botlardan biri kalkthamambceinin tepesine indi, kan grlt han duvarlarnda yankland ve son

sessizlik, yine. Avazl Bunlar kim? dedi hancya. Hancnn ismi neydi bu arada, kimse konumuyordu, niye bu kadar karanlkt, raflarn yanna asl portredeki kral glmuydu, yoksa ona m yle gelmiti? Kasabann ocuklar. alabilir miyiz dediler. Beolur dedim. Mteri ekerler diye dnmtm, ama karyor haytalar. Hanc bydzeltti, dzeltilecek bir ey yoktu ama. Marapann Dibindeki belki yedi belki sekiz, katiyen dokuz deil, kii anlamsz bir sessizlie dalmlard, birbirlerinin yzlerine bsusuyorlar, tavana bakp susuyorlar, bo gzlerle susuyorlar, azlarnn ap dilldevindirerek konumaya hazrlanyormu gibi yapp susuyorlar, sustuka susuyorlocuklardan biri dinleyicilerine seslendi, yle acayip bir eydi ki ses, yani gencin seside bal bana sesin kendisi, kafalar genten tarafa dnd, o sra hl yanklanyordulk arkmz arkadalar zerine. Onlar olmasa napardk, deil mi? Alka vakit taniin, be on saniyeliine arkya girmediler, alk gelmedi. Hanc bardaklar dzeltm Avazl da ikisini yudumlamaya devam ettiler. Arkaplanda, adsz drtl arkadalarla arksn bitirmi, sar balkla ilgili bambaka bir arkya gemilerdi.Hepimiz sar baln midesinde yayoruz. Avazl marapann dibini grnce zld, bir bardak daha istemezsmisafirden yabancya dnebilirdi tekrar. Hanc ona bakt, o da hancya. Bir diyecmi vard? Yoktu, var etti. Handayken bir sylenti duydum da. Kraln Adamlar abir radyo aryorlarm. Hancnn yznde ek fke izgileri belirdi, kalar kk bir aatldlar, dileri kenetlendiler. O babalar belirsizlerin lafn hi ama. Geldiler, ha


15/74

15

datp gittiler. Radyo falan yok bende dedim, dinletemedim. Nerdeler imdi bilmiyorbelki kasabadadrlar hl, lafn tamamlamak iin bekledi, diyeceini tartyor gibiydide en aa on bardak arpa suyu itiler, parasn da demediler. ark bitti. yapacaklarm radyoyu? markn13 emri, ya nolacakt? Anaehirden esen sylentiyegre radyo, radyo, krallma karlk bir radyo diye barm hatta. Deli midir nKoca krall bir radyoya m satacak... Hancnn enesi almt, gnler bbiriktirdiklerini Avazlya aktaryordu, sanki. Ama Avazlnn sorularnn cevaplarfazlasn renmek ilgisini ekmiyordu, hibir zaman da ekmemiti. ok konuanfazla bilgi verenden, konudan sapandan kamt hep, zihni. Aradklar alan vurgu Avazlya ait- radyoyu bulduklarnda sahibine ne yapacaklar? Hanc bo marapayfnn tpasnn altna yerletirdi. kinci bardak hanmzn ikram olsun, dedi. Mara Avazlnn nne koyduktan sonra ekledi, Ne yapacaklar sence, altna altna boahalleri yok, en iyi ihtimalle kulaklarn keserler.

Kraln adamlar. genlerinin ortasna kendisini almlar ve adm addaraltyorlar geni. Bir soluna, bir sana dnyor, nasl kaabileceini dn Anlyor kaamayacan. letiim kurmay denemeli, zihinlerine girmeli. Niye zzerine geliyorlard? Onlar kzdracak ne yapmt? ki eliyle kucaklayp gsne baslacivert radyoyu fark ediyor. Az nce ellerinin tamamen bota ve tedirgin olduklayemin edebilirdi. Kadn gryor ok uzakta, Eleni. Her gz krpnda kadn kendiyaklayor. Aataki Elen deildi bu hali, daha bykt, olgundu, zgnd, son bragibiydi. Adamlar yaklayor, Elen yaklayordu. Srtndaki antada kprdayan bir eyl

Ya yeil meyve, ya da balta. Bir gz krp daha. Adamlar ayn anda kllarn ekiyeliin tehditkr sesi duyuluyor, beyaz pelerinleri esmeyen rzgrda hrdyorlar. Kadgenin iine giriyor. Ona ald beyaz kyafet var zerinde, kolsuz, etekleri dizlerine Salarn topuz yapm. Yznde anlamlandramad aknlk ve tiksinti karm bir var. Niye yle bakyor? Kadna doru bir adm atyor ve tam da o an kllarn sivri usol omzuna, sa diz kapann altna ve midesine saplanyorlar. Radyo elinden d

13 mark Kral diyorlard ona, yln byk ksmnda Tanrnn suyunu skp, gnee kuru

brakt bu topraklarda. Ellinci baharn devirmek zere olan kral gerekten mark myd, ydier kk toprak sahiplerinin kkkrallar deniyordu onlara, muhtemelen bir vakanvisin igakasn unvan olarak bellemilerdi- veya hiyerarinin tepesinde oturanlarn bann altndankmt bu laf, ou tarihi hl bu cevaba vakf olamamt, halk ise merak bile etmiyordu, samarkdiyorlard cmle iinde kullandklarnda, ve o cmlenin kfrsz bittii grlmemiti imdek. Hatta bir ismi bile yoktu, nceki kraln da ismi yoktu zaten, Gevzli kral deniyordu, ve sgeleneiydi bu, kimsenin ismi yok, kral deilken, Gevzli Kralnoluydun, kralken ise Gevzli Krsimler, derdi nceki kral, insanlara birok ey hatrlatr, ama bizimki hatrlatmayacak. Bkorkuyu. Evet, slalemizden korkuyu. Gevzli Kralla Anlarm adl kitaptan alnt. Ktoplatlm, yaklm, paralanm, kesilmi, her trl ikenceye maruz braklm; yazar ise as B.T.A.


16/74

16

kadn arkasn dnyor ve gz krplaryla birlikte uzaklayor bu sefer. Kan damleteklerinden.

Kendine ait bir oda. Bir yatakta yatyordu. Bann altnda yastk, vcudunu sbir yorgan. Bu da m ryayd? Bir ryadan baka bir ryaya m uyanmt? Akl algrnt vard karsnda bu sefer. Ryaya benzemiyordu. Doruldu ve yatan karsnduvardaki boy aynasna bakt. Yznn ayrntlarn bu kadar ksa srede unutabiolmasna ard. Kasabalara zel Yasalardan14 ikisini inemiti bile, en fazla bir trnak boyu olmas gereken salar bundan daha uzundu, sakallar kim bilir ka gnlkt, hlsakal brakmas yasakt. Bask bir odayd buras, bir gs kafesinin iindeydi snefesin ekilip salnmad bir yerde. Yine kahverengi. Neredeydi? Hatrlamaya aDrt bardak arpa suyuyla, belki de beti, zom olmu ve... Ve ne? Zorlad zihnini. Evtipik hanc grntsndeki hancdan bir oda istemiti. Niye insanlar her handa muhakkalacak odalar vardr diye dnyorlard ki? Niye o da yle dnmt? Hancnn O neredeydi peki, var myd? Kendisi mi buraya kp yatmt yoksa hancyla kzyardm etmiti? Radyo, antas. Kendinden beklemedii bir eviklikle yataktan frlaantasna bakt. Orada, duvarn dibindeydi, mum antasnn anca yarsaydnlatabiliyordu. Her ey yerli yerindeydi, iindeki anszn ortaya kan phe anszn uup gitti. Kar dinmiti darda. antay srtna geirdii gibi kt odadan, ayn sessizlik, uzun bir koridor, iki yanda iki oda, numarasz. Duvarlarda mumamdanlar, merdiven o kadar uzakta grnyordu ki gzne. Sindire sindire aadmlarn, gelen bir eyler vard, birileri, baka admlar, baka sesler, umursamaz ik

admlar. Onu aryorlard. Hanc dostluuna ihanet etmiti. Omuzlarn esnetti tlahemen solundaki odann kapsn tekmeledi, baka mteri olamaz myd gelen, onun baka bir yolcu daha, riske giremezdi, peindeydiler ite, ikinci tekme, kap dayanc tekme, bana msn demedi yine, drdnc tekme, pes etti, hzla ald. Uyanodaya benzer bir oda. Yine dikdrtgen pencereler, anca saca kadarlar. Oda bo asahibi var, yatan zerinde kyafetler var, Anaehire zg acayiplikler. Hi tanmadyze geldiinde dahi tanmamak iin elinden geleni yapaca birinin kahverengi armadm kasket apkasn ve sadece anaehirlerde retilen u kardan-kumdan-tozkorunma gzln takp, srtnda antas atlad aa. Kara batt, btn arln abtn olas yaralarn sard kar. Hann yannda bir ahr. Grnmeden ieri szan bir ad Atlara bakan ve seimini yapan, setii at sakinletiren onun dilinden konuan bir ad At giydiren ve zerine binen bir adam, kvrml caddede drtnala sren adam. Naslhale geldiini merak eden bir adam, hann tek tk yolcularndan birinin atn alan ad ve hepsi varl mehul bir bycy bulmak iin daha neler yapabilirdi bu uurda acelinden baka neler geliyordu balta sallamaktan baka? Beni sevmedi Elen, samal

14 Kasabalara zel Krallk Yasalar. Her kasabaya zel olarak uygulanan emirler btndr. rn Avaz kasabasnda, erkeklerin sa ve sakal uzatmalar; kadnlarn ise, tarm hari herhangi bir uraa katlmalar yasaklanmtr. B.T.A.


17/74

17

tabii ki sevdi Kasaba knda/giriinde saa sapp srekliliini koruyan yola srd hayr, at, antasnda bile ona ait olan pek az ey vard.

Srd.


18/74

18

3

Her ey izgiseldi grnrde, yapt btn hamleler ileriye ynelikti, sanki, dngsellii de hissediyordu, bilmiyordu ama hissediyordu, belki dng deil deyzleme zorunluluuydu hissettii, ne kadar kaarsa kasn yol onu yine Avkaracakt, kasaba yerinde olsa da, olmasa da, hem Avazdan kayordu, hem yaklayordu ona.

Olaanst yklerdeki kahramanlar gibiydi, umursamaz ve duruma hkimdirsorumluluklar vardr, evet, tam da onlara benzemiyordu aslnda, fark etti birdkahramanlarn baz zelliklerine sahipti yine de, uzun zamandr yemek yememi, ne kade sv dkmt doaya, yar kahraman m oluyordu imdi, yoksa yar l m?

Karn srekliliine dair aklnda yazd kurmaca metin yerini karn istikrarszlbrakmt. Cmleler soluk almadan akmaya balad gzbebeklerinin ardnda. durmutu imdi, neden yadna dair pek az tahmini vard, neden durduuna dair ise daz. Kar diner ve tekrar yamakta srar etmez, gkyzn bir ana sevgisiyle rten taald ani kararla kaldrr rty. Karlar erimeye balar, saaklardaki sarktlar birderler, kasabalarda atlarda kayan kar tabakalarnn sesi yanklanr, insanlar sokadklr, ama bir bayram havas yoktur, karn duracan, nnde sonunda kat ola

buharlaacan biliyorlardr, yine de temkini elden brakmazlar, donan zeminlerkanr, sarktlarn altlarndan gememeye dikkat ederler, karlar erimeye devam ekasabalnn beraberce yapt kardanadamn gbei atlar dklr nce, kara gzleyalar dolar, kafas kopup der, burnu ezilir, ocuklar yer onu, karlar ate eder, tepgne vardr ama stmaz daha, ateler yanmaya devam eder odunlar atrdar eovuturulur, atlar arlklarn atar, nefeslerdeki buharlar kaybolur, kanlara bitarlalara gidilir, atlara binerek ya da yryerek komu kasabalara doru yollara dkarlarn berraklndan geriye amurdan kirden kardan ynlar kalr, Toprak Veren gelhem kendi hasat payn hem de Krallknkini alp gider, atlak sesler yoktur, kaeriyordur, her ey eski haline, aynlna geri dnyordur. Yetikinler ve genler ileocuklar okullarna gider, yetikinler ve genler Anaehirlilerin belirledii uzunluarlk llerini, onlarn bastklar paralar kullanrlar, ocuklar Anaehirden gretmenlerin anlatt Krallar ve Krallk Tarihini, Anaehire has grg kurallrenirler, karlar tamamen erir, rutin srer, aylar geer ve kar yine yaar. Her ey yyerindedir.

Ne yapacakt imdi? Btn kasabalardan geecek miydi byle, t ki Sona uladek? Peindeler miydi hl, radyo muydu dertleri, yoksa baka bir ey mi? Kim nerebilecekti ki kovalayanlar dertlerini, dertleri bile deildi ya, onlarn, yani Kraln Adaml


19/74

19

dert duvarlarnn15 bir paras deildi o, halledilmesi gereken bir iti, bir eydi, insan ancbir eye kl ekebilirdi zaten, nefret, Adamlarn ondan nefret ettiini sanmyoonlarn gznde daha aa, harcanabilir bir kimse de deildi muhtemelen, ama eydi istediin zarar verdikten sonra arkan dnebilecein bir eydi, nefret gereksizdi, duygualakas yoktu bunun,seni imdi ldreceiz iimizi zorlatrmazsan seviniriz yzlerinde aynenbyle bir ifade vard, eyin artk sona geldiini, vadesinin dolduunu sylerlerdiifadeyle, nefret yoktur, acma aalama hele hele vicdan azab hi yoktur, ey kar k ve kendilerine aslnda bir ey olmadn hatrlatmaya balarsa, ite o zaman nefret okard, ortaya kma hakkn kendinde sakl tutan nefret, yalvarman ya da kamaya almabeyhude bizi ikna edemezsin edilebilirlerdi aslnda ve hi ilerine gelmez bu, kendileriniilerini zorlatrd, miferlerinin ve yz derilerinin altndaki kullanmadklar duygedici yz kaslarn uyard iin eyden nefret ederler, yani nefret etmek zorunda kaldiin, eye kalarn atmak zorunda kaldklar iin, ve ey birden kiiselleir, Kraldavas onlarn da davas olur, siperliklerinin deliklerinden uuan seslerinin vurghatlarn duyar hissederdin. Ve seni merhametsizce, ve buna ek olarak, nefreldrrlerdi.

Zihninde onlarca soru dnp duruyordu, ama hibirine cevab yoktu, mulk da kesin, hibir cevab. Belki sadece hatrlamaya almalyd, kadna dair btn anayklamal, tasnif etmeli ve kronolojik olarak dizmeliydi. Btn her ey, uan demir kefsanesi16 kadar sama gelmeye balamt. En tepede, bulutlarn da stnde, Efendim(ya da Byk Hanm) oturuyordu, sonra bulutlar vard, gkle yer arasnda bilmem ka

kadnlk bir boluk, bulutlardan baknca kck kalyormusun hatta, karnca gibi. kk, ok aciz ve amaszd, evet, bycy bulup kendisinden kasabann akberenmeyi ummak da bir amat, ya sonra? Sonra yoktu, sonrasn da dnmek bycden istedii cevab alamamak kadar sinir bozucuydu.

Midesi sitem edercesine guruldad. Am Sanki yeni aklna gelmiti a oldSradaki kasabaya da urayacak ve karnn (ve de atnkini) doyurduktan sonra tekrar kacakt, belki baka kasabaya uramazd bir daha. Belki az sonra belki de saatle snne kacak olan kasabann adn bile bilmiyordu, hususi yasalarn, neye benzediinsannn tavrlarn. Sol omzunu evkle karken az kalsn attan decekti. Srmeye deetti at, artk midesi tarafndan ynlendiriliyordu ve midesi iini grene kadar baka heyleme izin yoktu.

Yarm saat bir saat boyunca bazen menderesler izen bazen dz bir izgidnen yolda, karda bata ka srd at, nce buraya ait olmayan o evlerden karsna, kusursuz yaplm, souk ve yksek evler, mezarlkla karlat sonra, b

15 Dertler duvar oldu deyimi Topraklarda ska kullanlr. Her dert tula, btn dertler ise duvardr. B.T.A. 16 Topraklarda bir ara az azdan yaylan bir sylence. Gkte alev alm, dik kuyruklu devakuun umasyla alakaldr. B.T.A.


20/74

20

mermerin zerine yazl isimler ve tmsek tmsek toprak, isimleri okuyamad a Topraklarn mezarlklarn andryordu bir ynden17, kocaman, tarifi zor bir eye rastladbir de, tekerleri olmayan demirden bir eye, stne ters evrilmi bir tabak yerletirilm ve tabaktan baca borusu gibi bir ey kyordu, Avazlnn lgatinde uygun taszckleri yoktu bu ey iin, bunlarn geldii yer acayip ve tehlikelerle dolu olmank bu baca borulu eyin muhtemel ki aracn- oyuncak olmad kesindi, ve Avazlgibi emindi ki, sicili epey kabarkt aracn, bir de heykele rastlamt, bir komutan veriyordu ya da doal haliydi, Topraklarn efsanevi komutanlarndan biri olmad keBatya, kasaballarn hi grmese de varlndan phe etmedikleri denize dnmyzn. Kalar hafif atkt, bir atn zerindeydi, bir eliyle baty iaret ediyordu, ardbir ordu mu vard acaba, yoksa yalnz myd, meczup muydu, hcum emri mi veriyoyoksa yeni topraklarn yeni krallklarn mjdesini mi veriyordu, nasl bir duygu iinardndaki askerler, cebren ya da gzellikle iyice ikna edilmiler miydi, baka Topraklbaka/ayn zamanda u an ayak bast yerde mi can vermiti hepsi, savan, davahakllna nasl inandrmlard onlar, yine ayn cmlelerle mi, ok mu kolay olmutubilir. Uzaklayor ve yaklayordu, ikisini de istemediinden emindi aslnda, hibir uzak ve hibir eye yakn olmak istemiyordu, mmkn myd bu? Ve nihayet kapmecazi kapsndan geip Kocakye girdiinde sorularna ksa sreliine ara verdi, ver

Bu seferki kasabann sessizliinde huzur vard yalnzca. Ama adnn hakk verdii pek sylenemezdi, binalar ayn yolda giderken yanndan getii tanmlanayapya benziyorlard, tpksydlar hatta, ama bir farkla, ahaptlar. ki katl ahap y

dip dibe ykseliyorlar, kasabay kenarlar kusursuz izilmi dikdrtgen bir alasnrlyorlard, Yolun getii ana cadde hari neredeyse btn yollar darackt, at arabayolun birine, mesela karanlk ara sokaklardan birine girdiniz diyelim, atlar dndrpkmanz mmkn deildi. lerlemek zorundaydnz. Bazense hem ilerlemeniz, hembelirli noktalarda banz emeniz gerekiyordu eer at sryorsanz, balkonlar baa benk, bir de insan perian eden soba duman vard sokaklara sinen, ilk katlardan duman darack sokakla st katn balkonuna arpp serseme dnyor, oraca ykalabiliyordu. Kasabann ou yeri byleydi. Tabii kasabann ilerine doru ilerleyincey byyor, nemlileiyordu, meydana bakan kocaman bir Kocaky Oteli, Kocak Ynetim Binas, Ben-Kocakyn-En-Zengini-Olarak-Burada-Oturuyorum Binas vede yerel yemekler yapan Hamur i isimli bir Yemekevi mevcuttu, Anaehirden gotantik sevdals turistlerin urak yeriydi bu kasaba, yerel evlerde kalan, yerel yemyapan, yerel azla konuan ve hizmette kusur etmeyen, para iin azlarnn iine binsanlar zlyorlard Anaehirde yln byk ounluunu geirdikleri zamanda. Arkorman ahap yapya ilham olmu, ahap yap da Topraklarda zor bulunur bir giriim

17 Topraklarda mezar talar gen eklindedir ve sivri taraflarndan topraa alrlar. Ayrca golarak mezarlar bombeli olsalar da, (Efendimizin Ricalar Kitabn farkl yorumlayan) baz yrelnn canlanma olaslna kar, topraa tabutla balants olan zel delikler alr. B.T.A.


21/74

21

ilham olmutu, bu zincirleme ilham burada bitmemi, giriimci Anaehirde kasabreklamn yapp kendisine mteri kitlesi yaratmaya alrken, ehirde grp Bakanlatt heykel de Bakana ilham olmu, efsanelerdeki kanatl at da Sanatya iolmutu, meydann ortasna ilk bakta ne olduu pek de anlalmayan kanatl bir dikilmi, altna da malumun ilam gibi Kanatl At yazlmt, tek tk gelen, Topraklainsan kitlelerinin akn akn geldii grlmemitir zaten, turistler bu atn hikyesini metmiler ve btn bu turistik faaliyet olaynn kendisine ilham olduu Sonradan-OlmRehberin azndan Siminyus ismi kmt, aslnda kpeine koyduu ve duyduuherkesin garipsedii bu ismi aniden kasaba halk benimsemi, yzlerce eldir ainaymgibi Siminyus hakknda hikyeler nakletmeye balamlard, efsanelerde hibir nolmayan bu kanatl at ksa srede kahramann da nne gemeye balamtr, kahramaptallaarak bir cmlenin yakasn bir araya getirememeye, Siminyus ise bir ainsanolunun dilini konumaya balamtr ve nihayetinde kahraman srtndan atmefsanenin asl kahraman haline gelmitir, zaten bu noktada ipin ucu kam, kasabainsanolunu Siminyus karsnda aalamaya varacak eyler anlatmaya balamlar, sylentiler kasabada be on koldan yaylp azdan aza dolamlar, meydana varp ubalanmlar ve nihayetinde (Siminyusun Byk Hanm tahtndan indirip gn ikinci katndan aa att bu ksmn tehlikesi fark edilmi ve genel anlatya dedilmemitir) insanla diz ktrd ve ta giyip Bykatln ilan ettii ve hekinettii hayal edince sama gelen bir hikye kmt ortaya, ve en sonunda kahramanlatlardaki sonsuz yolculuu kk nanslarla bugnk halini almt, kpek Simi

ise yllar nce bir ara sokakta vahice tekmelenerek ldrlm, kimse bu cinasorgulamam, kanlar iindeki kk bedeni yandaki lokantann arka kapsndan kantarafndan bulunmu, sahibine haber vermeye tenezzl edilmemi ve gne batarkkasabay dolamaya balayan p arabasna atlm ve gnn sonunda doudaki pboaltlp, bir ay sonra btn plerle birlikte yaklmt, sahibini gnlerce alatan iysadk bir kpekti o, sahibi, yani Rehber, ahap Siminyusa her baktnda i ekip, turisSiminyusu anlatmaya devam etmiti.

Kocaky kasabas, ki ismini eskinin ky birimlerinden almaktayd, bildkasabalarla kyaslaynca, epey deiikti. Anaehirle ciddi anlamda balants olan ykasabayd belki de, scak mevsimde harital rehber eliinde kasabaya varan turi(ounluu tccarlar ve tepedeki evlerde oturanlar oluturuyordu) tabir-i caizse psaarlard. Gelirler, Hamur inde yemeklerini yerlerken, kendi aralarnda bu yemehirde bulamadklarndan, ehirde yemekler iin bu kadar uralmadndan, ehservisin zenli, garsonlarnsa gleryzl olmadndan yaknrlar, midelerine kasaba yegirdii iin kasaballarn garipsedii glckler saarlar, meydanda her ayn ilk Cumdzenlenen panayr doldururlar, hayatlar boyunca asla oynamayacaklar, ehirde burun kvracaklar, grmezden gelecekleri oyunlar oynarlard, bazlar samimgstergesi olduunu sand ama aslnda katksz igzarlk olan hareketlerde bulunumesela, kasabalnn olur olmadk szcn son hecesini uzatn, k harfini ar sahipl


22/74

22

fazladan vurgulayn taklit ederlerdi, kasabalara ok uzaktlar ve bir haftalk tatboyunca uza yakn etmeye, kasabal olmaya alrlard, ama beceremezlerdi, streuzak bir hafta derler ve cennet ilan ederlerdi Kocaky, ve heveslerini aldklarbavullarn toplayp, rehberlerinin arkasna taklarak tekrar ehre dnerlerdi. Kocakyalnzca Anaehirin mterisi olduu koca bir kasabayd ve u an bombotu.

Avazl kasabalardaki insanlarn kasten ortalarda gzkmedii hissine kapOndan saklanyor olabilirler miydi, ya da korkuyorlard? Ahap kokuyordu her gesokak, perdeler aralanyor, merakl balar kendisine bakyor, baklara karlk aldklaise saklanmaya lzum grmeden bakmaya devam ediyorlard, kasabalnn baklarndbu kasabadan olmad belli nin tedirginlii yoktu, aknlkla da incelemiyorlard Avazlsadece bakyorlar ve muhtemel ki tahlil etmeye alyorlard, sandan nereden oldungrtdan ve kabarklktan cebindeki parann miktarn, atn soluklarndan ne kadargeldiini, onu tanmaya alyorlard, belki gizli bir ebeke kurmulard, alelade kasabona bakyorlar, notlar alyorlar, bir ekilde, mesela evleri birbirine balayan boryardmyla, bu notlar bir merkezde toplanyor, merkezden gerekli mercilere iletiliyogerei yaplyordu, bir kasaba dolusu hafiye, mmknd ite, kasabann tamamna sikontroll paranoya. Tabii bu sadece bir olaslkt. Her ey, her hamle bir olaslkt.

On dakika sonra Hamur inde buldu kendini. At ahra gtrmler, kendisicam kenarndaki masalardan birine oturtmulard. Avazly turist sandklar iin miydmuamele, yoksa herkese byle miydi? Byk, hayr, kocaman bir meknd buras, ytavanlyd, cam kenar tek bir camdan oluuyordu, tek-ift-drtl olarak farkl fa

boyutlarda oymal masalar ve bir sr sandalye vard, duvarn tamamna Siminyus efsresmedilmiti. Ne yiyeceinize karar verdiniz mi? Soru bir sre yankland zihniSeenei olduunun ima edilmesi garip gelmiti birden, hamur ii diye cevap verse okgenel olurdu, garsonun parlayan keline, alinmi kalarna, brakt upuzun favorideniz mavisi papyonuna, hibir krn gze arpmad bir suru dmeli, kol manepskll gece mavisi gmleine, paalar balk kuyruuna benzeyen krallk mpantolonuna bakt, mavi mavi mavi, bilerek ya da bilmeyerek bilinaltnza seslenenumut deposuydu sanki gen garson, yle bir baktnzda kar skntsn da, zihninizi eden sorunlar da, ieride Hamur inde olduunuz surece, unutuyor ya da unutur goluyordunuz, ya da Avazl fazla abartyordu, unutmak m istiyordu, hudutsuzca dikkadatlmasn, hayallere dalmay, bir yani Elen'i hatrlamak bir yani ise unutmak istiyhatrlamak ac veriyordu, sanki, her bir anyla ayaklarnn altndaki atee bir odun datlyordu, kkreyen ate azndan kvlcmlar saarak mevcut benliini tututuruyoderisi soyulmaya balamt bile. nnde duran mny fark edip anlk bir bak iindekilere, "patatesli hamur kzartma, drt tane. Bir de ay alaym." ay, aynemliydi hamur isi kadar.

Garson on on be dakika sonra sipariini getirdi gz alc bir tepsinin zerindSiparii masasna brakt ama gitmedi, Avazlnn anlam veremedii bir nedenden dbanda bekliyordu hl, yalandan boazn temizlediini bile duydu Avazl. Sonra pes


23/74

23

gitti ve Avazl anlam verememeye devam etti. Fiyatlarna gre epey kk kzartmalariki srkta kaybolup gidiyorlar, tabaktakiler hzla azalyordu. Hamur inin bonperdeli kaps yeni mteri diye hrdad. Devasa boyutlarda bir adam arpt gkocaman bir yumurtaya benziyordu, ehirli kyafeti giymi uzun sal bir yumurtgarsonun taktnn benzeri bir papyon vard boynunda, ltl yeil renkli, kaponlupelerin de balyd kaln boynuna, adam sakin sakin Avazlnn yanna yaklat ve agiren uzun byk kllarn yiye yiye davudi sesiyle, yannza oturabilir miyim? diye Avazl anlam veremedi, bugnlerde ok sk oluyordu bu. Tabii, dedi, mmkolduunca nazik bir sesle. imdi kesin iinizden soruyorsunuz, btn her yer bokenadam benim yanma niye oturdu diye, Avazl cevap olarak olur mu yle ey diyenmimie bavurdu. Yalnz bama yemeyi sevmem de. Garipsiyorlar genelde, amayapaym. Konumak zorunda deilsiniz. Nerelisiniz, kasabalardan m? Mecburikesiminden bunu tahmin etmesi zor olmasa gerekti, Avaz, dedi. Ah, dedi adam, yeri mi acmt yoksa anladnn ifadesi miydi bu? Adam yemeini sipari ederkensre sorularna ara verdi ve yemei geldikten sonra, ki Avazl yemeini bitirmi ikbardan iiyordu o sra, sorularna devam etti. Siz kasaballar ok anslsnz, zerinizde bir bask yok, doayla i iesiniz, stresle falan boumuyorsunuz, ehirinsanlarn halini bir grseniz, adamn her dediini onarlarcasna kafa sallamaya devam Avazl, belki adam susard bu samimiyetsizlii grp. Susmad. Tccarm ben karsndakisormuasna vurgulad mesleini- daha ok Sefid kasabalaryla alyorum. Gevzinkasabasnn yannda biraz az kalyor tabii Sefidinkiler. Evet, hepimiz Krallmza

insanlarz, gerektiinde btn malm mlkm balarm krala, ama ite Sefidde ok var, iki eliyle ceplerine vurup Topraklarn genel kabul gren btn mesele phareketini yapt, Gevzle de alyorum tabii, kervanmda sadece Gevzliler alr mtamam, Krallk dnda i yapyor olabilirim, ama doduum Krallk unutacak halim Avazl herhangi bir jest ya da mimikle anlyorum sinyali gndermedi bu sefer, konumsonunun nereye varacan gerekten merak ediyordu, imdi merak ediyorsunuzduradam tccarm dedi ama ne tccar olduunu sylemedi diye. Gizlimiz saklmz bizim, niye oul konuuyordu ki, terlik tccarym ben, bakmayn yle, rica ederimite iyi para var aslnda. Dorudur. in srr talep yaratmakta. nsanlar yazn tegiymeye ikna edebilir ve kendi adn duyurabilirsen, kralsn demektir, lafn gelii yoksa ne haddime kral olmak. Bu adam hafiye olabilir miydi, nasl bu kadar rahata aka yapabiliyordu? Asla benzer rn ktlemeyeceksin, ters tepebilir sonra. yapacaksn peki, kendi rnnn dierlerinden ayrlan zelliklerini n plana karacareklamn iyi yapacaksn. Pazarlama, birinden nefret ettirip dierine yneltme zerine ddierini daha ok sevdirme zerine olmal. Konumann sonunu pek de merak etmiyoartk, sandalyesinde huzursuzca kprdanmaya ve bir ayayla tempo tutmaya baKarsnda, korktuu gibi, konutuu kiiye kar tepkisiz, uzun bir monologa balamtccar vard. Gereksiz bilgiden lmezse iyiydi. Ne diyordum, hah, elbette bu metodu kefetmedim, ama gururla syleyebilirim ki, en iyi uygulayanlardan biri benim. lk


24/74

24

be on oyuncu kiralamakla baladm ie. rettiim terlikleri giydirdim hepsine, gnlfarkl klklarda ama terlikler hep ayaklarndayd- ehirde dolatrp, insanlara terltantmalarn saladm. En sonunda oyuncularn hepsini Pazar alannda kurduupodyuma karttm ve rnm resmi olarak tantp, sata sundum. Benimkilerin nceki terliklerden ok fark yoktu, ama farklymlar gibi hissetmelerini salasanrm. Niye, niye bunlar anlatyordu? Giriimciliin inceliklerini dinliyordu ciddi bambaka alakasz bir ryann iinde olabilir miydi yine? Handaki atlyede rettterlikler tabii ki iiler retiyor- talebin onda birini bile karlayamad, sana syleyeyim. yle de sylese, byle de sylese Avazlnn ilgisi oktan baka yere kayHandaki atlyeyi bytmekle baladm ie. Baktlar terlikler satyor, hemen zam ve zaistediler, beni enayi falan sandlar herhalde. Zam mam yok dedim onlara, hepinizi ikarp atlyeyi baka kasabaya kurmadma dua edin. Gklarn kartamadlar. Hboboazn teki miydi, yoksa sahiden gl biri miydi? Tabii, aptal mym bHandakileri iten atmadm ama uzak kasabalardan birine bir atlye daha kurdum, VSvarilerinin o atlyeden haberleri yok tabii, onlar bi tek Handakini biliyorlar. Kesingl biriydi. En inanlmaz ne, syleyeyim mi sana? Bunlarn hepsi, yani terliklernlenmesi falan ite, yalnzca bir el nce gerekleti. Servetle birlikte gbek de by Tccarlk... Evet, nokta vard cmlesinin sonunda ve son darbeyi vurmaya hazrlgibiydi.

Adam tabandaki hamuru kesiyor, iniyor, yutuyor, konumasna devaediyordu. atal bak tuttuu elleriyle havada yaylar, dz izgiler ve daha birok f

geometrik ekil iziyor, konumasn heyecanl klmaya alyordu, ama Avazl osklmt, kaynama noktasna az kalmt. ok yaygn bir yanlg var Anaehirde,insan terliin btn paralarnn ayn atlyede retildiini sanyor, hatta terliklerinpara olduunu sananlar bile var. Hlbuki atlyeler birletirmek iin varlar. Yani, terltabann bir kasabadan, kayn, ipini falan da baka bir kasabadan temin ediyorumparalar da atlyelere gnderip birletirdikten sonra yine ayn atlyelerde terliklerin adamgam bastryorum. Laf aramzda, bu damga ii de Topraklarda ilktir.

Tek tarafl bir gerginlik vard ortamda, belirsiz, limoni kokusunu alabiliyordunkokuya ok fazla kendinizi kaptrrsanz, meye balyor ve gerginlik sizi de iekiyordu. Topraklarda en ciddi gerginlik tryd bu, bir tarafn daima hazrlksz oldtrden.

Sava hatrlad birden, hi yoktan aklna dmt. ok yakn, ok gerek anyd, Hamur inin yerini muazzam bir kamp almt, iki saattir iddetini bir an oazaltmayan yamur dmanla anlama yapmt sanki, iki gnlk yryn, tebezginliin, gerginliin, kirin, ayaklarda ikinliin, aln ve daha birok yan etmkafat gibi bir eydi kamp kurup azck oturacak olmalar, arplp krlan yumurmisali bulutlar su dkyordu zerlerine. Kazklar aklyor, ipler geriliyor, adahlanyordu yamur altnda. Ar zrhlara arpan yamur damlalaryla birlikte kboyunca ahenksiz tek sesli bir koro kmt ortaya. Krk kasabann askerleri oradan o


25/74

25

koturuyordu, onlarca yzlerce dnce miferlerinin altnda eziliyordu, uzuvlagrnmez ipler balanm, oradan oraya ekiliyorlard, ama hi karmyordu ipbirbirlerinin yanlarndan geiyorlar, etraflarndan dolanyorlar, yol veriyorlar, ama ipleri kartracak bir harekette bulunmuyorlard. Her ey bir dzen iinde yryoryerdeki taze amurun, gittike byyen gletlerin, aralksz yaan yamurun ve bulduuygun bir yere oturup miferlerini kararak nefes alan bazlarnn neden olduu kaoaskerlere katiyen sramyordu, kouyorlar ve daima yapacak i buluyorlard. Hatta imgibi olmutu Avazl, bir adrn iinde oturur, darda kouturanlarn glgelerini izlerO kadar ok ey vard ki darda, eyler konuuyor, glyor, dert yanyor, baka eylekitiriyorlard. Botlarn amurda kard vck sesi ve ayn botlarn gletlere bastkard aprt sesi. Ayn ocukken olduu gibi, o zamanlar imek aktnda ya da olmayan geceadamndan korunmak istediinde yorgannn altna saklanr ve tm kalbgvende olduuna inanrd, gvendeydi de aslnda, kafasn yorgandan kardndaima tehlike gemi olurdu, fakat imdi, kafasn simgesel yorgandan kardnda tehyani zihnini kemiren korkun ihtimaller zinciri ve onun znesi yzlerce ey, daolmaya devam edecekti. Yzbann sesini duyduunda dudaklarnn arasnda emanetduran sigara bitmek zereydi, adrn iinde dumandan gz gz grmyordu. ayaksam ya, sonra srasa ate dierlerine, Adsz Krallka bu kadar yakn ve kasabalarbir o kadar uzakken yansak, boulsak dumandan, alktan gebersek, anl kralmzn kkendini malup edii Ansiklopedide yer bulsa mesela. Neden burada, tam burada, Gevhayali snrlarnn dnda, bu ovadaydlar, ne ileri vard? Topraklarda yayo

Topraklar fethetmeye, eyler olarak baka eyleri zapt etmeye urayorlard. Kldrse bu anlamsz ikenceye son verebilir miydi, suikasta kurban giden krallar yzbalayan savalar, suikasta kurban giden krallarla bitirilebilir miydi? Olmuyor yle,cevaplamt kendini. Savalar asla suikasta kurban giden krallar yznden balambalatlrd, her zaman bir bahane, gizli bir irade, gizli bir ama ve daima adn bir yeyazdrma hevesi olurdu savalarn ardnda. Kasaballar niye lyordu peki, niye Kraldolmas gereken ve de dolan bir kasas varken, kasabalarn byle bir eyi yoktu, niyelyorduk? Cidden yaksa myd adr? Belki de adr yerine kendini yakmalyd. Sayere oturmal, amurun pisliin iinde kendini atee vermeliydi ve barmamalyd, hamala yapacakt bunu, ardnda brakt notta m belirtmeliydi amacn, yoksa kenyakmadan nce barsa myd, bakalar iin lme gitmek istemedii iin kendini yakldrmek, pek de etkili durmuyordu bu hareket. Veya eylerle konuabilirdi, balarnmiferleri kardklar an yumuuyorlar, zlemle i ekiyorlar, kasaba anlar dtokuunda bulunuyorlard. Yzba bard.

Klcna bakyordu o sra, kasaballarn klc olmaz aslnda, pahaldr, demirancak paras olanlara dverdi demiri, dve dve kl karrlard, o kl birilerinin kgirer, kendisine hi danlmadan koca gvdesini baka canl gvdelere indirirler, k slatlrlar, temizlenirler ve beklenmedik bir anda yine bir gvdeye inivesaplanverirlerdi. Avazlnn kendi emanet klc da, krallk silahhanesinde her klcn


26/74

26

tutulurdu, ayn sreten geecekti, klc eylerin kanyla slanacak, belki bu onun itdaha da kabartacak ve duramayacakt bir trl, sava alannda, birbirlerini ulvi ve bkadar mphem bir ama uruna kesen taraflar olmaktan kp, yalnzca birbirlerini ketaraflara dneceklerdi, hatta bir ihtimal kendini tutamayan bir asker kendi ordusunbirine de klcn sallayacak, krallklarn anlamal olarak zrh renk ve tasarmlarnda bbir ayrma gitmeleri bundand belki, ve dierleri de ona katlacakt, o zaman onbalyzbalarn, komutanlarn emirleri ya da sava borularnn Maaradaki yaratkbenzeyen dehet verici bouk sesi kr etmeyecek ve iki ordu hem birbirini katledecek de kendilerini kese kese iten ie kemirecekti.

Yzba barmaya devam ediyordu, kendinden ylesine emindi ki, szincirleme bir tepki balatyordu resmen, nce bir iki kii sesin iine karm harkelimeleri zyor, onlarla anlaml bir cmle kurup verilen emre ulayor, emri uyguluardndan beer onar kii bu sefer sesle hibir yakn ilikiye girmeden, yalnzca ncekyaptklarna uyacaklard, orduda lmden baka bir eyi dnmek yasak sylengerekten sylentiden ibaretti, her eyi, en tehlikeli, en vahi ve en imkansz fikidnyordun, fakat asla katiyen uygulayamyordun, nk daima yzbann sesinkelimeleri zmsemeden, anlamadan cmle haline getiren birileri oluyor ve elbette katbulandnla, oklandnla, topraa gmldnle, kaza akldnla ya da gzoyulduuyla kalyordu. Gzleri oyma ii Ordunun, basit emirler ann gzde ikencegzlerini oyup, azna tkyorlar ve dudaklarn dikip veya kimsenin formln bilmgri bir svyla yaptrp seni ylece brakyorlard, hayatlar boyunca fazla hassaslkta

bebeklerine dokunamam olanlara etkisi fazla srmeyecek bir ok yaatt kesindi buiren, yoo, tarifsiz bir ey, hava tutarm gibi ikin yanaklarla ve aamadn aznlakavramn olmakszn yrrdn ylece. Kalkan dostunun18 sonu aynen byle olmutu,ordudan kamaya alrken. Kendisiyse son anda, bir emir dalgasna kaplp, bilineylerin yannda saf tutmutu.

O herife, yzbaya ulamak iin neler vermezdi. Ulamas kolayd da, ya sonrzerindeki zrhn altnda hayatnda hibir savaa katlmam, hi ciddi yara almatitremekten baka ne yapacan bilmez bir vcut vard, o eller, balta sallamay biliyoama aalara, vicdan pek burnunu sokmuyordu aalara balta sallarken, ya insanlara sallamak, klc knndan karmak ve hibir ey dnmeden onu sallamak, sava bu kyaknndayken bile imknsz geliyordu hl, dierleri nasl ikna ediyorlard kendileriyzbaya bir ulasa, hazrlksz yakalasa onu. Daha baka yzbalar da vard ama, pkurtaramazd, yzbalardan nce binba ya da binbalar vard, komutanlar fasttekinin insafna kalmak da savala ilgili birok ey kadar irenti. Sonu yoktu buBelki bir gece anszn tek tek btn sttekiler ldrlrse ve nihai dalabilirsiniz e

18Ordudaki askerlerin ikili ekilde eleip, muharebe esnasnda dostunun arkasn kollamasn eder. krallk arasnda olduka poplerdir. B.T.A.


27/74

27

verilirse bunun sonu gelebilirdi. Bilmiyordu. u yzbaya bir ulasa, belki sonras basittir. Belki belki belki diye mrldanm ve adrdan frlayp, kalabala katlmt.

imdi de yzbaya duyduu kinin aynsn duyuyordu karsndaki adama.ehirlinin bir suu olmadn, en azndan dorudan bir suu olmadn, biliyordu, amyandan da cesetlerle, karakularla, rzgr uultusuyla, kanla ve organlarla dolu hi de i verici olmayan travmatik grntnn sulusunun bu adam olmasn istiyor, btn suona atmak, hafiflemek istiyordu, isimsiz ehirli insanlara terlik satmakla megulken, keayn insanlar doramakla meguld o sra.

Avazlnn yznde az nce beklenmedik hayali bir tokat yemi gibi akn veeken bir ifade vard yznde. Alnnda aknln ortaya kartt krklklar ovmaya, alnn tler gibi yapmaya balad. Adamn devasa kafasn kavrayp maalmamak iin kendine hkim olmaya alyordu. Neyiniz var? dedi adam, Bi yok, bam aryor da biraz. Aryordu da, yakn gemiin yakc anlar tek tek asaplanyorlard. Adam tabandakileri bitirmiti, bir tabak daha syledi. u gbei eriteceim hi bilmiyorum, biraz yryeyim, koaym demiyorum, yryeyim, hemen nefese kalyorum. Eskiden tek bama kasaba kasaba dolap kitap satardm, sonra tkitaplar yasaklannca ne yapacam ardm. Adam derinlii diz hizasna kadar gcebinden bir resim kard, karakalem izimde Parfmc Topaln ahane Terliktabelas olan bir dkkn vard, bir nalburla bir kt dkknnn arasna skmt. Bdkknm. Ana Krallk hazinesinden19 aldm krediyle kurdum buray. Sa olsunlar,byk kolaylk saladlar faiz konusunda. Avazlnn belli aralklarla fark edip dur

zere, adam konuuyordu. Bir eyler biliyordur belki, sorsa myd? Sormalyd. Kgrdn m hi? Sen diye hitap etmesi uygun olmu muydu? yle syleyeyim... tamevet, grmedim. Haberini almsnzdr, yani ok bilinen bir ey sonuta, kraln korunmart, bycden, suikastlardan. Ben de olsam ben de saklanrm, sonuta nceki ktam yz krk be suikast teebbsnde bulunuldu. Tepedeki sarayndan ayrlmamahakl. Korkuyor, yoo, korkuyor deil de, hibir eyi riske atmak istemiyor diyelim. Kordunun banda olmayn anlamt imdi. Besbelli korkuyor, dedi Avazl. Adtedirginlikle bakt etrafna, karakulara bakyordu kesin. Fikirleriniz sama sapan daya kendinize saklayn ya da kulama fsldayn. Beni tehlikeye atyorsunuz. Kubakmayn. Uzun bir sessizlik, adam ikinci taban yiyordu, lokmasn azna gtraklna gelen eyi hemen syleme zorunluluu hissetti. Dikkatli olmalsnz, bu kgevek azl olmayn, (fsltyla) hele de bu zamanda. Hafiyelere yakalanrsanz, birkimse hatrlamaz sizi, (normal sesiyle) Efendimiz bile. Hi hafiye grmlnzm? Nasl alyorlar, nerede? Grmedim. Bu kadard cevab, net. Her konuda bir

19 Gevz Krallnn 3 ayr hazinesi mevcuttur. Ana Hazine Anaehirde olup, dier iki hazinyerini yalnzca krallar ve vezirler bilmektedir. Krallk btesi tamamen Ana Hazineden karzorunda kalnmadka ki hi kalnmamtr- dier iki hazineyi kullanmaya lzum grlmeB.T.A.


28/74

28

dolusu cmle kurabilecek kapasitesi olan bir adamn bu konuda syleyecek hibir yoktu. O zaman varlklarndan nasl bu kadar eminsin...iz? Hibir phe kvlcakmamt adamn gzlerinin ardnda, zihni bu soruya kar temkinliydi sanki. yapaym, var olup, var olmadklarndan emin olmak iin izlerini mi sreyim, hafiyel Ya varlarsa ve ne yaptm anlarlarsa, phelenirlerse benden? Srf kendi pheleyznden varlklar-olas hafiyelerin phelerini zerime ekemem. Kimse ekemez. sylentiler var grldklerine dair. Varlar yani, sylentiler, grlmler. Yeraltnda, evet, yeraltndaym meknlar. O yzden kimse grmyor yani? Bir umutsuz kvdenemesi iin daha belirgin bir vurguyla sormutu sorusunu. Evet. Umutsuzdu. Benu darda grdn karakular, bakma dar genel olarak bahsediyorum beyfendi, saku ve u hafiyeler de tamamen... Tahmin ettiim ithamda bulunacaksanz ltfiinizden bulunun, ya da kulama fsldayn. Avazl cmlesini tamamlama gerei duyadam ne diyeceini anlamt naslsa. smi, evet, ismi neydi adamn? sminiz nekarmdakinin ismini sormay unutuyorum hep. Daren. Tabii ya, Daren terlikl Annemde vard sizin terliklerden. Herkeste var benim terliklerden. Siz ne yapyorsunuz? Oduncuyum ben. daha dorusu, oduncuydum, imdi geziyorum sade Topraklar byk. Kafa sallad Daren, bir ismi olmaynca btn isimleri garipsiyoinsan, karsndakine ismiyle hitap etmeye ekiniyordu, bo ama zararsz bir ekincKraln radyo... Ah, u konu. Ben de duydum, hatta ilk duyanlardanm denebilir. Uhikye. Uzun hikye diyenlere, ayakst anlatlmaz diyenlere, anlatsam da anlamdiyenlere, hepsine gck olurdu. Dinlerim, dedi. Tabii bana anlatacak zamannz var

Darenin zamandan bol eyi olmadn iyi biliyordu, bu havada yapacak daha iyi birolamazd ya?ok da uzun bir hikye deildi, ama adam uzun hikye derken tm itenlii

hikyeyi anlatmak istemediini belli etmeye almt sadece. Yine de anlatmaktan kealamamt. Baz hikyelerin bir ba ya da sonu yoktur ve bazlarnn da varsylentilerin, gerein, gemiin ve imdinin birbirine girdii bu hikye ise ikkategoriye girmekteydi ve bir Sefaevinde balyordu. Krallkn art kotuu standarsahip alelade bir Sefaeviydi buras, hangi Sefaevi olduunu kimse bilmiyordu. Eklemolmaz, hikye 6 ya da 7 el ncesinde geiyordu, o zamanlar Sefaevinde alan bir adbunu dorulad syleniyor. Neyse, babasndan kalan ftr apkay kartp tebdkyafetle halkn arasna karan Gevzli kral ve olu (yani imdiki kral) evrelerinde koordusu ya da gizlenmi okular olmadan yryorlard. ocuk 1516 bahar grmt dyzndeki maske bambaka bir insana evirmiti onu, kel kafas l ld gnete, kakalabalkt, bu maske, sa ve kyafet lsyle ayn kasaballar andryordu (sakahverengiydi diyen de var), babasnn da hali ondan farkl deildi, uzun sakallar vkafasyla orba gibi bir kasabal portresi iziyordu. Sefaevi Anaehirin ksokaklarndan birindeydi, binann n cephesi ilek bir sokaa baksa da, camlarn yegittik ve bir daha gelmeyeceiz anlamnda tahtalar aklm, kapsna da kilit vurulmama ara sokaa bakan kaps hafif bir itile alyor ve insan bambaka bir dny


29/74

29

sokuyordu. Standartlar olan (stte bahsedildii zere) bir dnyaya. Bu standartlardangirerken zerinde isminizin yazd arkasnda krallk mhr olan kimlii kapdaki deadama brakmakt (bu noktada fikir ayrl yaanyor, bazlar devasa adamn otandn ve kimlik falan istemediini sylerken, bazlar da kralla olunun (yani imkral) sahte kimlikler kullandklarn (bu gre bal olarak, doum yerinde yazan kaismi iin de yirmi civar gr mevcut) sylyor), sonra rengrenk boyal (gerekduvarlar olan dar bir koridordan geip, kim bilir hangi kraln fantezisinin rn omekna adm atyordun, burada da ayr standartlar karlyordu seni, alt kat tamamen gibi dzenlenmiti, ilgin figrlerle dans eden sigara dumannn altnda ter, bira, nefebunlar bastrmaya alan ar parfm kokusu sinmiti her yere. Kraliyet yelerinin bbunlara niye katlandna dair ise zerinde uzlalan tek bir gr var ki, grten oksylenti de denebilir, o da bunun ellerdir srdrlen bir kraliyet gelenei olmasSefaevleri iin ayriyeten kocaman bir parantez amak art - (kurumsal tarihlerinin sfrl el ncesine uzand bilinen bir gerek, ayrca ilk dnemlerinin kurumsal olmauzak, bireysel ilerden olutuu da sk sk dile getirilen ve dnmeye deer bir iddiiddiay balang kabul edecek olursak, ismi artk unutulmu bir adamn (bir zamaEfendimiz'in Sadklarndan20 olup, bilinmeyen (tabii yine bir sr iddia var, bazlarkilerinden buday aldn, bazlar da gnlk dua trenleri esnasnda gerekten etmediini sadece azn oynattn sylyorlar) bir nedenden dolay Sadklardan kovsrtnda aydanlkla sokak sokak ay satmas ve kazand parayla kendine kk bir ap, yllar iinde mekn ve amalarn geniletmi olduudur)

Gevzli kral ve gerginlikten bol kyafetlerinin altnda tir tir titreyen kol bacaklarna hkmn geirmekte zorlanan Kraln olu bo masalardan birine (ki o maan bomu izlenimi uyandrsa da, aslnda onlar gelene kadar gn boyunca bo tutulmuoturup azlarn bir kez olsun amadan beklemeye balamlard. Bu ikili ayda birhaftada bir diyenler de var) bu Sefaevine urard, daima bo masa bulmalarndan doceplerinin kabark olduu da bilinen bir eydi. Asla bir ey smarlamazlar, asla kimkonumazlar ve az sonra balayacak olan bir saatlik radyo yayn bitmeden asla yerlerikalkmazlard.

Baba oul (yine o bazlarna gre baba ouldular, bazlarna gre ise bambailikileri vard, masum ya da korkun iliki trleri), trans halinde, sigara dumanbambaka dnyalar grrler, o srada da o dnyalarn radyoda alnan fon mzidinlerlerdi sanki. Radyoda bilinmezden gelen sesler duyulurdu, yayn blen sesler, b

20 Efendimizin Sadklar ya da Sadklar. Topraklarn drt bir yanna yaylm Efendim

Tapnaklarndaki adanm kutsal grevlilerdir. Vcuttan akan durdurmaya almamak (onlarca byle lmtr), gnde tek n yemek (onlarca Sadk daha) gibi eitli kurallar vardr. Sadkatlan insan bir daha Sadklktan ayrlamaz; ayrlrsa Efendimize inancndan mahrum bralnna Efendisiz damgas (kapal gzleri ifade eden, yan yana iki izgi) baslr, mr boyu tamahkm edilir. B.T.A.


30/74

30

arada kahkahalar, yine bilinmezden gelen sesler, ama bu sefer ahenkle, seslerin ardyine o bilinmeze ait enstrmanlar vard. Radyoda mzik alarken, herkes susard ama boul daha ok susard, bazlar ounluk sustuu iin susard, bazlar susulmas gerekdnd iin susard, baba oul ise anlamak iin susard, bu bilmedikleri dilde ydillerde alan arklar anlayabilmeyi umarlard, zihinleri sigara duman bulutlar zeuarken.

Oul aslnda babasn taklit ediyordu (bazlarna gre). Gerekten anlama abiinde miydi, yoksa kafasnda baka eyler mi dnyordu bilinmez, ama u anki Kr(yani Oulun) incelikten yoksun karakterinden, o zamanlar hi de anlamaya alsylenemez.

Kral gnn birinde Sefaevine gitmeyi brakm (nedenini kimse bilmiyor, atarihsel olarak annesinin ld vakte denk dmekte), bylece Oul da TepedeSarayn21 aasndaki tek elencesinden (elendii varsaylyor) mahrum kalmt. ine Sefaevi kalmt ne de radyo. markn aradn kasabalarda bulma ihtimali ykama kasabalar nefret ediyordu ondan, kasaballarn karsna korumasz ksa onu edebilirlerdi. Ve o da bunun farkndayd.

Byle ite, dedi Terliki, anlatacan anlatm olduu halde hl konuuyorEfendimiz ahit u kara ukurlardan birini bulsam hemen atlayacam iine. Karmkamaktan bir hal oldum, hep peimde hep peimde, brak biraz kafam dinleyeydiyorum, yok illa ben de geleceim. Geldi de. Otelde kalyor. Boayabilsem boayacda, Krallk yasas sa olsun, kiisel servetimin te birini ona vermemi art kou

Tamam, Kralmza, Krallmza balyz, ama bu yasa da biraz ar sanki. Sanki diybak, yoksa yasay yapann amacn sorguladmdan deil. Al ite, yemek yerken bileyok.

Ayn adam gibiydi kadn da, bast yeri kerten, heybetli bir dev, beyaz tyl kaln bir krk vard zerinde, kara kar bir ilevi olmayan Anaehire has apkaltndaki salar beline kadar geliyordu, Avazl kalkp kamak istedi, hemen susbilmeyen kocadan, hem de onlar yiyecek gibi duran eten. Kadn kararllkla yanlayaklat ve adamn banda dikildi. Toparlak yznde minik bir izgi gibi duran akocaman ap adam yutabilirdi her an, o trden bir fke vard kalarnda gzlerinde izgilerinde. Benden mi kayorsun sen? Yoo, dedi adam tersini ima eden vurguyla, kadn anlamazlktan geldi ya da anlamad, Kalk, daha yer alt maaragezdirecek rehber. Kalk kalk, sonra ok kilo aldm diye bana yaknyorsun.

Kar koca Hamur inden kp gittiklerinde, Avazl nihayet dnceleriyle bbaa kald, adamn sesi hl kafasnda yanklanyordu. Yemeinin cretini deyip ssedasz dar kt, sora sorutura, sokaklardaki tek tk insanlardan gnlsz yol tari

21 ehirdeki doal tepede yaayan cepleri kabarklarn evlerine yukarndan bakan Kraliyet SaraDalardan getirilen kayalarla oluturulan yapay piramit tepenin zerine ina edilmitir. Her kraltahsis edilen ve ldnde ylece braklp bir daha girilmeyen yzlerce odas vardr. B.T.A.


31/74

31

alarak ve o tarifleri birletirerek kadnn yer alt maaralar dedii yeri buldu. Karyanp kl olmu bir evden kalan gri siyah ktk ynlar buldu, evin niye ne zamyandn merak etti, belirgin bir i skntsyla her admnda atrdayan yanm ahabaeskiden muhtemelen evin salonunun bulunduu zeminin ortasnda bir kapak varyepyeniydi, ya elden geirilmiti ya da eski kapan yerine taklmt. Yaan karn ikaybolduu dikdrtgen bir karanlk vard ak kapan ortaya kt yerde. Aaminik meale klar karanlkta sar delikler amlard; adamn biri hi susmamacasneyler anlatyordu, ama yalnzca sesinin yanks ulayordu Avazlnn kulana. Grbasamaklara basa basa, her an bolua basp yuvarlanma korkusu yaayarak, mealeyanna indi.

Bir adam duvarlardan, dallanp budaklanan maara yollarndan bahsediyorevresini ise Anaehirli on-on be turist sarmt, pr dikkat kendisini dinliyorlaGemi uzak ve kurgusald artk, dklen kan vcutta ho bir krmzlktan, ekilenkulakta mphem bir yankdan ibaretti.

Tarihin onlarca farkl yne uzanan, biimsiz, akl almaz bir geometriyle kekendini ina eden koridorlarnda bulunan odann birinde lklar ve kouturmalarla dbir an mevcuttu. Kim bilir yllardan kat, Gevz Krall bilinmeyen bir dmanla shalindeydi; ortalkta dman yoktu, ama Gevzli askerler Kocakye kurmulard kararher taraf adrlarla, askerlerin grltsyle ve zrh grntleriyle kaplyd, kasaba halsesi bu kemekete bastrlm, varlklar unutulmutu. Hlbuki onlar da askerler kakorkuyorlard, askerler ustaca korkularn gizlerken, onlar evlerinin iersinde tedirgin

voltalar atyorlar, alyorlar, birbirlerine sarlyorlard. Dman oralarda bir yerdeydaskerlerin dediine gre gittike yaklayordu. Kimdi bu dman bilmiyorlard, korkuyorlar ve zamansz lmn gitgide yaklatn hissediyorlard. Askerler bekliyorlard, borazanlar niye ttryorlar, niye her sabah dman gelmiesine spozisyonu alyorlard, talim mi yapyorlard yoksa sahiden geliyor muydu dmKafasn bu trden sorularn kurcalad kasabann demircisi paranoyadan ldracakolduu bir an yzne kadar yorgan ekerek kt canavardan sakland ocukluk anlhatrlam ve evinin salonuna ilk kazmay vurmutu. Demircinin, zihinlerinde ktcdmann ayak sesleri gmbrdeyen ailesi, yani kars ve kz, ne yaptlar ne ettiadam vazgeiremediler, boynundan belinden tuttular, kazmasna asldlar, bacaklarnektiler, hatta elini srdlar, adam oral olmad, onlar grmedi bile, ne al neyorgunluu takan adam ikinci gnn sonunda, salonu ta toprak ynyla doldurduu ve yn evden dar tamaya baladnda anca durdu, yorulduu ve ackt iin durmaslnda, ama karsna ve kzlarna aklamas askerler grmesin olmu

Korkudan trnaklar ve salar yolunurken, altlara edilirken ve bozulan sinirlebirlikte karlkl ilikiler de bozulurken, adam el arabasyla yn yn tad topraevin arkasna. Askerler grmediler bile, aslna baklrsa, kasaballarn varln tamunutmulard. Kilerleri, depolar yamalyorlard ara sra, ve o zaman bile kasabayzne bakmyorlard; sululuk utanc deildi bu, cidden kasaballar yoktu onlar iin


32/74

32

da demircinin iine gelmiti, nk daha derine, daha derine kazmas gerekiyorKasabal durumun vahametini kavrayamamt daha, hatta askerler bile kavrayamamonlar iin btn bu durum bir oyundan ibaretmiesine, her sabah borazan ttrsonrasnda btn gn laklak ederek geiriyorlard. Demirci bo bo dikilen askerbakp iinden sylenerek gidip el arabasn boaltyor ve yeniden dolduruyordu. Doboalt doldur boalt, bir vakit, kasabaya dmann bu sefer kesin olarak geldii bilulat. Kardaki tepenin hemen ardndaydlar ve on kasabay kaplayacak kadar oktkorkutucuydular, gneyden, l topraklarndan gelen esmer adamlardandlar grenldediklerine gre. Bazlar kara zrh kuandklarn sylyor, bazlar ise plak oldukl vcutlarn beyaza boyadklarn sylyordu, titrek bacakl askerler gelen bu kukulu hdorulama gerei duymadan svmaya balamlard; daha dn gece Krallkn kahramtrklerini syleyenler imdi zrhlarn, kalkanlarn, kllarn ayaklarnn dibine bartlarna bile bakmadan topukluyorlard, bu ktlk ve korku srecinde Demirci ve tay(nceleri kendisine deli gzyle bakan birok kasabal imdi ellerinde krek ve kazmyardm ediyordu ona) kazmaya devam etti ve ayn anda ina da ettiler, odalar atduvarlar dzelttiler, kap boluklar yaptlar, duvarlara mealelikler astlar. Zaman bigibi uup geerken, kasabann giriindeki mecazi kapnn nndeki ceset yn her ggn daha da byyordu. Kamaya alan askerler kendi silah arkadalar tarafnoklanmlar, kendi silah arkadalarnn kllaryla doranmlard. Komutan tehdsavuruyor, kaarsanz lmlerden lm beenin diye baryordu. Ky ceset ve akokuyordu, Demircinin evinin arkasnda on kadn yksekliinde bir tepe ykseliyo

artk. Kasaballar askerlerden saklayabildikleri yiyecekleri kazdklar delikte biriktiriyoSonra btn kasaballar yanlarna yalnzca gerekli eyleri alp, delie girdiler ve ieri egiren kii olan Demirci kapa kapatt. Aada sessizlik vard, yukarda ise lmn yartela sarmt her taraf. nsan dks, i, ceset ve toz kokuyordu sokaklar, alkyzlercesi lmt ve hl lyorlard, dmann gelecei yoktu. Kaan okular kokular tarafndan oklanmaya devam ediyordu, hlbuki yle bir emir almamlard ve kokularn da kamaya ne cesaretleri vard ne de mecalleri. adrlarn ii akla hagelebilecek en mahrem iren kokulara ev sahiplii yapyordu, yle ki askerler adrlara giremez olmutu. Dmana dair inanc zedelenmiti herkesin, yine de kendi sarkadalar tarafndan ldrlme korkusundan dolay kimse kamaya cesaret edemiyo Aada, Demirci ve ailesi ve btn aileler birbirlerine sokulmular, bekliyorlard. Onbekleyecek ve sonra dar kacaklard. Onuncu gnn sonunda dar ktlar. Kar vdarda. ldran komutann emriyle btn kasaba atee verilmiti iki gn nce. Yanevlerin duman ttyordu hl, kller rzgrla birlikte kar yana karyordu. Kasadolarlarken, bir tek kasabal dahi azn amad, Demirci taze kar kapl yollarda basainip ktna dair bir hisse kapld ve ban ediinde cansz bedenleri grd. Dmgelmemiti ve Gevzli askerler birbirlerini kesmilerdi, mideleri a kesilmiti, umukesilmiti, tkenmiti hepsi.


33/74

33

Tabii bu hikye turistlere farkl anlatlyordu; Gevzli askerler gneyden gedmanla kahramanca arpyor, hepsini geri pskrtyor, ama Gevz ordusundan geriye kimse kalmyordu. Dman bir yaland.

Avazl Hamur indeki adamn gzyalarn tutamadn grd, titrek meale yznn yarsn aydnlatyordu, adam etrafndakilerin de alayp alamadklarn koettikten sonra gzya dkmeye devam etti. Avazl Kraln Adamlarn arkalarndan ediyordu u an, o beinci kasabadaysa, onlar alt ya da yedinci kasabadaydlar u anHamur inin ahrndan ald ve Kocakyn knda yoldan ayrlp gneye doru debir yarm yaylk rota zerinde, yol zerindeki birok kasabay es geerek drt nala srd

Tedirgindi.


34/74

34

4

Gevz kasabalarnn gneydousunda, ne kasaballarn ne de ehirlilerin bildii noktalarda, birisi dalarn iinde, birisi ormann glgesinde ve birisi dederinlerde olmak zere, tane zgrce isimli yerleim yeri mevcuttu. Bu ismi ise bizzat zgrcelerdyerleimciler koymulard, kysel kltrn22 son temsilcileriydi buradaki insanlar.

Byk ounluu Anaehirden kopup gelmiti. ehirdeki dzenden ve geolarak da yapaylktan duyduklar rahatszlk sonucu bu yerleri ina etmilerdi. arkkahkahalarn, atein eksik olmad ahap kylerdi buralar ve imdi Avazl ormaglgesine sakl olan bir tanesine bakyordu. Usta elinden kmad belli olan tek katsr ahap ev karman orman salmt etrafa, karla kapl kk tarlalar gze apyoevlerin arkasnda, dumanlar ttyordu bacalardan, arklar yoktu. Kar zgrcedekilerieri tkmt, her ev birbirine benziyordu, hepsinin bir verandas vard ve hepsi de ggrlr biimde simetriden yoksundu, btn bir ky rahatsz bir ryadan frlamt saayn u eski inan gibi, ryanda grdn arlk says fazlaysa an gelir gerekdgerei ayran duvarlar yklabilir, canavarlar gerekliin olurlar. Snrlar belirsiz sokauzun mu uzun sopalar dikilmi, sopalarn ucuna da kaln cam muhafazalar iinde kmealeler aslmt. Artk hi armad zere, ortalarda kimse yoktu, han, pansiyon y

geici olarak konaklayabilecei hibir her yoktu grnrde, sadece insanlarn kaplcamlarn kapatarak kendilerini ieri tktklar ahsi evleri vard.Bir kap krarcasna ald, damal gmleini dizlerine gelen pantolonunun i

sokmu bir adam kendisine glmseyip, ieri gel iareti yapt. Kara renkli gr sakalnnboynuyla gvdesinin birletii yere varyor

bir radyoya krallığım!

Documents