bir ikinci futbol takiminin fiziksel ve fizyolojik profilibir ikinci us futbol takiminin sezon...

Spor Bilimleri Dergisi

Hacettepe J of Sport Sciences

1998 (9) 13- 14

BiR iKiNCi us FUTBOl TAKIMININ SEZON ONCESi HAZIRLIK DONEMiNDE FiziKSEl VE FiZYOlOJiK PROFili

Caner A~IKADA Tahir HAZIR Alper A~~I Hiisrev TURNAGOL Asaf OZKARA

Hacettepe Universitesi Spor Bilimleri ve Teknolojisi Yuksekokulu

6ZET Bir ikinci lig futbol tskumrun sezon oncesl tiezuhlaquo kampmda tiziksel ve tizyoloshy

jik protilini saptamak emectyteyapilan bu ceitsmeds 30 futboleunun antropometshyrik siuet kuvvet ve dayankillik ozellikleti incetenrmstir Antropometrik otcumtershyde ya$ X 24 23plusmn31 ytl viicut aglrllgl X 7215plusmn449 kg boy X 17488plusmn448 em viicut yag yuzdesi X 672plusmn211 somatotip endomorfi X 233plusmn0 68 mezomorfi X 505plusmn109 ve Ektomorfi X 223plusmn040 olarak 61tD1mu$tDr Tum stcreme testleshyti bit Psion Organiser el bilgisayan ve bir kontakt mat verdtttnyte oltulmu$tDr Alt ekstremitenin kuvvet ozellikleti skuat stcreme (55) X 3672plusmn407 em aktif Sltshyrama (AS) X 3907plusmn457 em ve 15 sn coktu stcreme X 2446plusmn324 Wikg testleshyri ile degerlendirilmi$tir Elastik kuvvet ozellikteti AS-55 tsrta X 257plusmn196 em dikkate almarak incetenmistit TOm suret testteti tek 1$lkll bit New Test Fotosel Kronometre yardlmtyla oltulmu$tDr 10 ve 30 m siuet kosulennde kosu zamanshyIan etrestyle X 168plusmn0 02 sn X 41plusmn0 tsndit Topsuz ve topla yon degi$tirerek 30 m kosu zamanlan stresiyte X 991plusmn029 sn X 1236plusmn046 sn olarak oltulshymustiu Topsuz ve topla yon degi$tirerek kosu zamanlanndan hesaplanan tekshynik indeks () X 080plusmn0 04dur Futbol tekimtrun 4 mmol sabit laktat e$iginde koshy$U tuz X 323plusmn021 msn olarak 8 10 11 ve 12 kms tuzlerde 3 dakikallk kosu aralannda kulak memesinden elmen kanda Aeeusport Laktik Asit enelizotuyte fotometrik yontetnle analiz edilerek grafikten intrapole edilerek betirtenmistir Bu kosu tuzme kersthk gelen KAH X 17855plusmn783 eumdlaquo olarak heeepterutnstn

Anahtar Kelimeler Futbol Antropometri Kuvvet Sure Deyerukhhlaquo

Geli$ Tarihi 27111998

Yaytna Kabul Tarihi 2331999

3

lkinci Lig Futbol Takimlannin Fiziksel ve Fizyolojik Profili

PHYSICAL AND PHYSIOLOGICAL PROFILES OF A SECOND LEAGUE DIVISION SOCCER TEAM DURING PREPARATION PERIOD

ABSTRACT For the purpose of a preseason evaluation anthropometric and speed strength and endurance cashy

pacities of 30 players of a first division soccer team was tested in their camp site The mean age was 2423plusmn3 1 years body weight 72 15plusmn449 kg height 17488plusmn4 48 em body fat per cent 672plusmn2 11 soshymatotype characteristics in endomorphy was evaluated as 233plusmn0 68 mesomorphy 505plusmn109 and ecshytomorphy 223plusmn04 For the jumping tests a Psion Organiser hand computer and a contact mat was used Squat jump (SS) was tested as 36 72plusmn407 em counter active jump (AS) was 3907plusmn457 cm and 15 seshyconds multiple jump test (9S) was recorded as 2446plusmn324 Wkg as lower extremities strength capacitishyes The difference between the AS-SS (257plusmn196 cm) was taken as an indicator of elastic strength Speshyed ability of the soccer players were tested by the use of a mono beam photo cell New Test Timer in fishyeld situation In 10 and 30 meters speed runs the running times were tested as 168plusmn002 and 41plusmn01 seconds respectively In a 30 meter agility run without and with a ball drbling times were recorded 991 plusmnO 29 and 1236plusmn0 46 seconds respectively The technical index calculated from the agility runs with and without balls was calculated as O 80plusmn0 04 seconds 4 mmolllactate threshold levels (LA) of the socshycer players were intrapolated from the lactate analysis obtained at the end of a 3-minute runs at velocishyties of 8 10 11 and 12 kmlh by the use of blood lactate analysis from the earlobe using Accusport Lacshytate Analyser during one minute break between the runs The mean 4 mmolll LA running velocity of the whole team was 323plusmn021 ms and the mean HR at this velocity was 17855plusmn783 bpm

Key Words Soccer anthropometry strength speed endurance

GiRi$

Futbol oyunu bir temel aerobik dayarukhltk bzelligi uzerme duzensiz arahklarla ve zaman

zaman cok siddetli olabilen anaerobik aglrllkll oyun karakteri yansrtan cok yonlu beeeriler geshy

rektiren bir spor dahdrr Oyunda basan oyuneunun flzik kondisyonel teknik taktik ve oyunu

okuyabilme yetenekleriyle belirlenmektedir iki devreli oynanan oyun belirgin bir fizik yap ve

kondisyonel bzellikleri gerektirmektedir Futboleular uzerinde lte~itli calismatara rastlanmakshy

tadrr (Akqun ve i~legen 1983 Gunay ve ark 1984 i~legen ve ark 1986 Faina ve ark

1988 Ozder ve Gunay 1994 Acikada ve ark 1997) Bu cahsrnalann bnemli bir kisrru oyunshy

cularin fizik yap ve kondisyonel bzelliklerini sergilemektedir Yapilan calrsrnalann bnemli bir

krsrru tutbolculann fizik yapi ve kondisyonel bzelliklerini birlikte ele alarak antrenman yrhrun

belirgin bir evresine bagll olarak vermemektedir Bu nedenle bu calrsrnada ust duzey futbolshy

eularda fizik yapi ve kondisyonel bzelliklerin hazirhk evresi basinda birlikte ele almarak norshy

matif ybnden bir profil cahsrnas amaclanrmsur

VONTEM

Cahsrnaya ikinei lig futbol takrrnmda oynayan 30 futbolcu [Yas X 2423plusmn31 yrl vucut aglrshy

Ilgl)( 7215plusmn449 kg boy X 17488plusmn448 em] kattlrrustrr Futbolculann 2s kaleei 10u savunshy

ma 12si orta saha ve 6sl hucurn oyuneusudur Tum olcurnler hazrrlrk karnprrun baslanqicmshy

da kamp ortarrunda ve 2 gun icinde yapnrrustrr

4

Actkada Hazir A~p Turnagol Ozkara

Antropometrik 61lumler Antropometrik olcurnler birinci gun sabah yapilrrustrr Boy stashy

diometrede (Holtain Ltd UK) plusmn1 mm hata ile ayaklar crplak ve bas Frankfort duzlernlnde

olculrnustur Vucut aglrllgl (VA) bir baskul (Sega France) ile plusmn02 kg hassasiyetle olgulmu~shy

tur Vucut yag yuzdesi (VYY) ve somatotip icin vucudun sag tarafindan Subskapula Triseps

Biseps Abdominal Suprailiak I ve II ve baldir deri kivnrru kalrnhklan bir skinfold kaliper (Holshy

tain Ltd UK) ile 02 mm hassasiyetle Biseps Fleksiyonda Biseps Baldrr ve EI Bilegi gevshy

re olcurnleri bir antropometrik mezura (Gulick Metresi) ile plusmn1 mm hassasiyetle olgulmu~tOr

Humerus ve Femur biepikondilar caplar bir Harpenden antropometre ile plusmn1 mm hata ile sapshy

tanrrusnr Tum olcurnler aym kisuer taratrndan iki kez yaprlrrusve ortalamalan dikkate almrrusshy

tir VYY Acikada ve Arkrun (1991) Turk sporcu populasyonu icin qelistirdiklen regresyon forshy

rnulunden [VYY= -14226 + 0451 (Triseps dk) - 0737 (Suprailiak II dk) + 0424 (Abdomishy

nal dk] + 0993 (EI bilegi gev)] hesaplanrrustrr Somatotip Heath-Carter metodu ile saptanshy

rrustir (Carter 1980)

Surat ve Kuvvet 61lumleri 10 ve 30 m surat kosu zarnanlan elm sahada iki kaprh bir toshy

tosel (Turner Elektronik) yardrrm ile plusmn001 sn hata ile olculrnustur 30 m topsuz ve topla yon

deqistirerek kosu zarnanlan ayru zemin ve --------------------

zaman sayre ile olculrnustur 30 m yon

deqistirerek kosu parkuru $ekil 1de verilshy

rnistir Sporcular bu parkuru topsuz ve

topla kosarak tamarnlarmslar ve kosu zashy

rnanlan kayrt edllrnlstir (Test tekrar edileshy

bilirligi topsuz r=094 ve toplu r=092)

Teknik indeks (Ti) topsuz ve topla kosu

zamanlanndan (Ti= Topsuz kosu zamanI I

Topla kosu zamanI) hesaplanrrustir Skushy

at ve aktif sicrarna yukseklikleri bir elektshy

ronik devre anahtan olarak cahsan bir mat

ve buna bagll bir el bilgisayanndan (Psion

Organiser) ucus zarnaru (plusmn 0001 sn) 01shy

culerek hesaplanrrustrr Skuat sicrarna

yukseklikleri sporcular mat uzerindeyken

90 0 sabit skuat pozisyonundan ve eller

belde olacak sekilde aktif sicramada mat

uzerinde yine eller belde ayaktan dizler

uzerinde cokerek srcrarnalan istenrnistir

Surat ve sicrarna testleri iki kez yaptmlrrus $ekil1 Futbola ozgO surat ve dribling testi ve en iyi dereceler dikkate almrrustrr 15 -- ----J

5

lkinci Lig Futbol Takunlanntn Fiziksel ve Fizyolojik Profili

sn coklu sicrama ayru duzeneqin bir baska programmda 15 sn surekli sicrarna yaptmlarak bu

esnada olculen ortalama sicrarna yuksekligi ve sicrarna sayismdan ortalama que (Wkg) heshy

saplanrrustrr

Dayarukhhk Testi Dayarukhhk tssf ikinciqun yaprlrrustrr DayanJkllllgl degerlendirmek

iyin Anaerobik esik kosu hrzt (AnE) ve anaerobik esikte KAH (AnEKAH) saptanrrustrr Bushy

nun iyin sporculara Modifiye Mekik Testi (MMT) uyqulanrmstir (Hrzal ve ark 1997) MMT icin

antrenman sahasinda 20 mlik bir kosu parkuru olusturulmustur Sporcular bu parkuru 8 10

11 12 kms rnztarda her nizda 3 dk olmak Ozere tekrarh olarak kosrnuslardrr Her hiza ait koshy

su temposu elektronik bir tempo ayarlayrcrdan (Turner Elektronik) gelen sinyaller yardrrnryla

ayartanrrustrr Sporcunun cihazdan crkan her sinyalde 20 mlik kosu parkurunun basrnda 01shy

rnasi istenmis boylece her kosu hizrrun temposu ayarlanmrs ve bu tempolarda 3 dk kosmalashy

n saqlanrmstir Her kosu hiz sonunda 1 dk dinlenme verilmis bu esnada laktik asit (LA) blyushy

mu lcln kulak memesinden bir damla (50 ul) kan almrmstrr LA arteriyel tam kandan fotometshy

rik (Accusport) olarak plusmn01 mmol nata ile olculrnustur Test boyunca KAH telemetrik monitor

(Polar Finland) ile 5 sn intervalle rnonitorun hanzasma kayrt edilmlstir 4 mmol sabit laktat esishy

gi LA-Hlz grafiginden anaerobik eige karstlik gelen KAH LA-KAH grafiginden intrapole edishy

lerek saptanrrusnr

istatistik Tum degikenlerin tarurntayrci istatistiqi (XplusmnSD) Windows altmda cahsan SPSS

60 istatistik paket programmda yaprlrrustir

BULGULAR

Futbol takrrrurun sezon bncesi hazunk donerni antropometrik olcumleri Tablo 1de vertlmlsshy

tiro Futbol takrrrurun VYYsi x672plusmn211 fizyolojik smrriar icerisinde bulunrnustur Somatotip inshy

celendiqinde takimm Mezo-Endomorf yapida oldugu saptanrmstir (Tablo I $ekil 2) SS ve AS

yuksekllklerl strasiyla x 3672plusmn407 em x 3907plusmn457 em olarak olculrnustur Elastik kuvvet

(AS-SS) pozitiftir (Tablo 2 Sekll 3) 15 sn coklu srcrarnada alt ekstremite kaslanrun ortalama

gueu 2446plusmn324 Wkg olarak saptanrrustrr Surat kosutan ile ilgili sonuelar Tablo 3te ve bunshy

lara ait grafikler $ekil 4te qosterilrnistir 10m sprint zarnam x 168plusmn002 sn 30 m sprint zashy

rnam x 41plusmn01 sndir Topsuz ve topla 30 m yon degitirerek kosu zarnanlan sirasryla x 991 plusmn029 sn x 1236plusmn046 sndir Takrrnm Ti ortalarnasi = 080plusmn004 bulunrnustur Dayashy

ruklrlrkla ilgili oleum sonuclan Tablo 4te sunulrnustur AnE x 323plusmn021 rnsn AnEKAH x 17855plusmn783 atirndk dir Oyuncularin farkli ruzlarda elde edilen ortalarna KAH ve LA deqershy

leri Table 5 ve 6da ve bunlara ait grafikler $ekil 5de qorulmektedir Kosu hrzmm artrsma bagshy

II olarak KAH ve LA degerlerinin de arttlgl gbzlenmektedir

6

Actkada Hazir A~~l Turnagol Ozkara

Tablo 1 Futbol oyunculannm antropometrik Qzellikleri (n=30)

X SO

Yas (VII)

2423 31

VA (kg)

7215 449

Boy (em)

17488 448

VVV ()

672 211

Somatotip

Endomorfi Mezomorfi Ektomorfi

X SO

233 068

505 109

223 040

$ekil 2 Takirmn somatotip Qzellikleri

Tablo 2 Futbol oyunculanrun sicrarna yOkseklikleri ve 15 sn coklu sicrarna 90lt deqerleri (n=30)

SS (em) AS (em) AS-SS (em) QS (Wkg)

X 3672 3907 257 2446 SO 407 457 196 324

7

lkinci Lig Futbol Taktmlartntn Fiziksel ve Fizyolojik Profili

$ekil 3 Oyunculann tarkh srcrarnaozelllklerlnln grafik gbrunumu

Tablo 3 Futbol oyunculanrun surat kosu zamanlari (n=30)

10 m (sn)

30 m (sn)

Topsuz 30 m (sn)

Topla 30 m (sn)

Ti (Toplu-Topsuz)

X SD

168 002

41 01

991 029

1236 046

080 004

$ekil 4 Farkh kosu luz zaman grafikleri

Tablo 4 Futbol oyunculanrun AnE~ ve AnE~KAH degerleri (n=30)

AnE (mlsn) AnE (atrrndk)

X 323 17855 SD 021 783

8


Tablo 5 Oyunculann tarku hrzlarda elde edilen KAH degerleri

8 kms 10 kmhs 11 kms 12 kms

X 14113 16260 17477 18327 SO 1238 1124 1007 889

Tablo 6 Oyunculann tarkh mzlarda elde edilen LA deqerlen

Dinlenik 8 kms 10 kms 11 kms 12 kms

X 208 228 280 334 446 SO 041 032 054 068 098

TARTI$MA

Profesyonel duzeyde oynayan futbolculann haZlrllk dbnemi basmda tarkh kondisyonel kashy

pasitelerine ait srruru cahsrna bulunrnaktadir (Acrkada ve ark 1997) Haztrlrk bncesi degerlenshy

dirmeler birinci olarak takrrnm 0 anki kondisyon durumunun ne dOzeyde olduqunun gbzlenshy

mesi ve ileriki dbnemlerde yapilacak degerlendirmeler icin qelisirnln takip edilebilmesini sagshy

lamak ikinci olarak ise yapuacak antrenmanlann slddet ve kapsarmrun dOzenlenmesine yarshy

dime olacak kriterlerin belirlenmesine yardrmci olmak amaciyla yaprlrnaktadrr

VOcut Y si antrenman duzeyini beslenme ahskanhqm ve genel sagllgl degerlendirmeshy

de bir kriter olabilir (Heyward ve Stolarczyk 1996) YapJlan Y olcumune qore grup ortalashy

ma degeri 672plusmn211 olarak elde edilrnistn Bu deger uzun mesafe kosucular uzerinde beshy

lirlenen deqeriere benzemektedir (Costil 1981) Birinci lig takimlanndan birisine benzer sekilshy

de yapilan bir baska cahsmada ayru regresyon forrnuluyte elde edilen Y si deqerleri 704plusmn

1 89 olarak bellrlenrnistir (Acikada ve ark 1997) Bu cahsrnarun yarn sira tarkh cahsrnaclashy

nn Turk takrrnlar Ozerinde ve tarkh regresyon torrnulleriyle elde ettikleri deqerler icerislnde en

yOksek deger 1256plusmn219 la II Lig takrrnlan Ozerinde Yohaz teknigiyle ilegen ve ark

(1986) taratmdan elde edilrmstir Ayru cahsrnada 1 lig oyunculannda vucut si 1040plusmnO69

olarak qozlenrnistir Akqun ve ilegen (1983) Sloan-Weir regresyon formOlu kullanarak proshy

fesyonel futbolculann vucut Y si 975 olarak degerlendirmilerdir Bir diger profesyonel futshy

bolcular uzerinde yapilan cahsrnada Y si 119plusmn23 olarak belirlenrnistir (Akkurt ve

ark 1994) Ancak kullarulan regresyon torrnulu belirtilmemitir Amatbr futbolcular uzerindeyshy

se Ozder ve GOnay (1994) Nobel torrnulunu GOnay ve arkadaslan (1984) Benke ve Wilmoshy

re torrnulunu Kartal ve GOnay (1994) Nobel torrnulunti kullanarak srrasryla 99 121plusmn211

ve 100plusmn151 degerlerini elde etrnislerdir ilegen ve arkadaslan (1986) yine Yohaz torrnulunu

kullanarak A ve B qenc Milli Taktrniannda sirasiyta 10 84plusmnO91 ve 1230 plusmn118 degerlerini elshy

de etmislerdir Bu degerler ortalama olarak amator ve profesyonel tutbolculann kilo sorunlashy

9

Ikinci Lig Futbol Takimlartntn Piziksel ve Fizyolojik Profili

n bulunrnadrqm gbstermektedir Yaprlan tarkh cahsrnalann tarkli regresyon formOlieri kullarushy

larak elde edilen degerlerinin karsrtastmlmasrm yapmak mumkun gbrOlmemektedir Ancak

futbolcularla yapIan calismalardan metodolojik ybnden bir standardizasyona gidilmesi geshy

rektigi gbzlenmektedir

14113 1626 17477 8 10 11

18327 12

$ekil 5 Farkh ruzlarda KAH ve LA deqerleri

Futbolculann somatotip olcurnlerlnden mezoendomorfik olduktan belirlenrnlstlr Bu degershy

lendirmede elde edilen degerler i~legen ve arkrun (1986) I II A Gene Milli ve arnator futshy

bolcular Ozerinde elde etrnis olduklan mezomorfik deqerlerden daha yOksektir Ancak i~legen

ve arkrun (1986) calrsrnasmda da II Ug oyunculan mezoendomorfik yap sergilerlerken I

Ug A Milli ve arnatorler mezoektomorfik bir somatotip bzelligi serqllernislerdir Aym takimm I

Ugde oynadrklan ve bir kisrrunm ayru oyunculardan olustuqu 30 oyuncunun bulunduqu bir

baska cahsrnada (Acrkada ve ark 1996a) somatotip bzellik olarak yine mezoendomorfik yashy

pi serqilenrnis ve 613plusmn0 74 mezomorfik yaptyla daha yOksek bir deqer elde editrnistir Her iki

calisrnada da diger calismalara oranla daha yOksek mezomorfik bilesen elde ednrnrstlr Bu

tarkhhk tarkh kisilerin yaprrus olduklan olcurnlerden kaynaklanabileceqi gibi oyunculann gershy

gekte yapisal bzelliklerinin bir gbstergesi olarak da qozlenrnis olabilir

Futbolculann cabuk patlayic ve elastik kuvvetlerinin bir gbstergesi olarak yapilan SS AS

ve cS olcurnleri smrrh sayida calismayla karsrtastmlaburnistir Futbolcularda yapilan srrurh sashy

10

Actkada Hazir A~fl Turnagol Ozkara

yidaki cahsmalann bir krsrnmda Seargent Jump Yonterniyle sicrarna panosundan sicrarna

yOksekligi qozlenrnistir (Ozder ve GOnay 1994 GOnay ve ark 1994) Aneak bu sicrama toshy

runde cabuk kuvvete iliskin bilgi edinilmekle beraber cabuk kuvvetin elastik ve patlayici kuvshy

vet tOrleriyle ilgili bilgi edinilememektedir Futbol gibi ani donusler srcrama ivmelenme ve yashy

vaslarna gibi hareketlerin cok srk rastlandrq hareket turlerini iceren spor dallannda kasm kashy

sligan bileenleriyle birlikte elastik bileenlerinin de hareketlendiqi qorulrnektedir (Bosco ve

ark 1982 vutasalo ve Bosco 1982) Bu nedenle baeak kuvvetini test eden testlerin elastik

ve patlayici kuvvetleri aynt edebilen testlerden secllmesi sporeunun kondisyonuyla ilgili daha

ayrmtrh bilgi vermesi acisindan Onemlidir Acikada ve ark (1997) bu calismada kullarulan test

araclan ve yontemiyle bir baska birinei lig takrrru 34 oyuneusu Ozerinde SS AS ve AS-SS

tarklanru sirasryla 3719plusmn475 em 3897plusmn403 em ve 178plusmn292 em olarak bulmuslardrr QS

testinde ise 2568plusmn417 Wkg olarak elde etmislerdir Belirtilen bu degerler bu calrsrnada elde

edilen bulgulara benzer degerlerdir Bu calisrnada olculen kulup iki yrl once ve I Turkiye Futshy

bol Liginde oynarlarken onernli sayida bu cahsrnada yer alan futboleulardan olusan 30 oyunshy

eu uzerinde ayru arac ve yonternlerle SS AS AS-SS ve QS olcOlmO ve oyuneular AS-SS

larklanna gore iyi orta ve alt grup olarak uc ayn gruba ayrrlarak test sonuclan degerlendirilshy

mistir (Acikada ve ark 1996a) Buna gore iyi grupta AS-SS farki 509plusmn121 em olurken SS

AS ve QS sirasryla 3674plusmn332 em 4183plusmn379 em 2876plusmn202 Wkg olarak qozlenrnistir Orshy

ta grupta AS-SS fark 260plusmn037 em digerleri 3644plusmn425 em 3904plusmn422 em ve 2091plusmn162

Wkg olarak elde edilmlstir Alt grupta ise AS-SS tarki 047plusmn104 em olurken digerleri sirasryshy

la 3685plusmn466 em 3732plusmn458 em ve 2406plusmn076 Wkg olarak olculmustur italyan arnator ve

prolesyonel tutbolcular Ozerinde ayru ybntemle yapilan bir cahsrnada SS ve AS srrasryla

342plusmn40 em 369plusmn48 em ve 404plusmn52 em 435plusmn49 em olarak elde ediImlstir (Faina ve ark

1988) Prolesyonel italyan oyuneularda elde edilen degerler bu cahsmada ve ayru yonternle

Turk Futboleularda elde edilen degerlerden bir miktar daha yukssk deqerlerdir Bu sonuclar

Turk oyuneulann olcumierlnln hazrrlrk donerni basmda yaprlrrus olmasmdan kaynaklanabileshy

eegi gibi italyan oyuneulann sicrarna ve pliometrik cahsrnalara daha cok yer verdiklerini de

dusund Ormekted ir

Oyuneulann surat suratte devarnhhk surat ve koordinasyon ile top surrne beeerilerini test

etmek arnacryla yaprlan testier naska lutboleular Ozerinde ayru arac ve tekniklerle yaprlan cashy

lisrnalarda elde edilen sonuclara cok benzer sonuclar verrnistir (Acrkada ve ark 1996a ACIshy

kada ve ark 1997) ivmelenme kosusunun degerlendirmesi niteliginde olan 10m sprint koshy

su 168plusmn002 sn olarak qozlenrrustir Ayru takirmn I Ligde oynadiq yillarda bir krsim tarklt

oyuneularla gosterdigi ivmelenme zaman I ise iyi grupta 162plusmn002 orta grupta 168plusmn001 ve

alt grupta 176plusmn005 olarak qozlenrnlstir (Acikada ve ark 1997) Bir baska I Lig takrrm 23

oyuneusu Ozerinde yapJlan calrsrnadaysa 10 m ivmelenme sprint kosusu surest 1684plusmn0074

sn olarak qozienmistir (Acikada ve ark 1996b) Ayru vontern ve araclarla aym calisma grushy

11

Ikinci Lig Futbol Taktmlarttun Fiziksel ve Fizyolojik Profili

bu taratmdan bir baska I Lig takirru 34 oyuncusu uzerinde yapilan cahsrnada 10m sprint koshy

susu 153plusmnO33 olarak elde edilrnistir (Acikada ve ark 1997) Bu cansrnalann hepsi takrrnlashy

nn hazrrhk dbnemlerinde yapilan calisrnalara aittir Duz toplu ve topsuz yaprlan yon deqlstirshy

meli kosularda strasiyla 41plusmnO1 991 plusmnO29 1236plusmn046 sn olarak elde edilrnistir Ayru ybntem

ve aracla tarkh I Lig takrrnlan uzerinde elde edilen deqerler srrasiyla 4197plusmnO126 (Acikada ve

ark 1994) 4371 plusmnO135 982plusmnO585 1295plusmn1642 (Acikada ve ark 1995) 422plusmnO119

1O14plusmn0431 12495plusmnO568 sn (Acikada ve ark 1996a) olarak qozlenrnistir Buradaki ufak

tarklurklann tarkh zaman ve saha kosullarina bagll olarak ortaya Clkml~ olabueceqi dusunceshy

sinden hareketle normatif bir yaklasrrn icin daha standart kosullarda cahsrna yapurnasrnm uyshy

gun olacaq dusunulebilir

DayanJkllllk degerlendirmesi olarak oyunculann tarkh hrzlarda KAH ve LA degerleri ve bu

degerlerden hareketle 4 mmoll LA deqerinde kosu htz ve KAH degerleri dikkate almrrustrr

Yapilan gbzlemde 4 mmoll LA deqerinde takrm ortalarnasi kosu ruz 323plusmnO21 ms olarak

gbzlenirken KAH 17855plusmn783 atlmdk olarak qozlenrnistir (Tablo 4) Dayanlkllllgin en iyi krishy

teri olarak arulan AE hrz degeri dayarnkhhqm gbstergesi olarak kullarulablldiqi gibi oyuncushy

nun fCWkll antrenmanlar icin kosu hiztrun veya siddetlnin belirlenmesi icin bir kriter olarak da

kullarulabilrnektedir (Janssen 1989 Hizal ve ark 1997) Ulasilablen literaturde AE hrz ve

KAH degerlerine ili~kin ayru veya benzer yonternle baska spor dallanna lllskln tarkh htzlarda

LA ybntemiyle calisrnalar bulunmakla beraber elit futbol oyunculanna ait cahsrnaya rastlanshy

rnarrustir I Lig takrrnlan uzerinde Conconi (Conconi ve ark 1982) ybntemiyle cahsrnalar yashy

prlrrus ve AE hrz ve KAH degerleri qozlenrnlstir Sir birinci lig takrrm 19 oyuncusu uzerinde hashy

milk dbnemi basmda yapilan cahsmada AE kosu hrz takrm ortalarnasi 378plusmnO18 ms olarak

gbzlenirken defans oyunculanmn 380plusmnO27 rns orta saha oyuncularirun 383plusmn041 rns forshy

vet oyunculannm 373plusmnO09 ms ve kalecilerin 364plusmnO02 ms olarak qozlenrnistir (Acikada ve

ark 1994) Bir baska I Lig takrrru 26 oyuncusu uzerinde yine hazrrlrk dbnemi basinda yapishy

Ian Conconi testi sonuclan AE kosu hiz deqerlerl 379plusmnO166 rns olarak elde edilirken KAH

deqerleri 172plusmn3298 atimdk olarak qozlenmistir (Acrkada ve ark 1995) Vine I Lig takrrm 22

oyuncu uzerinde ikinci yan hazirhk dbneminde yapilan calrsmada AE kosu hrz takrrn ortalashy

masi 384plusmnO81 msn olarak qozlenrrustir Bu takrmda oyuncular iyi orta ve alt grup olarak deshy

recelenerek qruplandmknklannda iyi grubun 408 orta grubun 389 ve alt grubun 369 msn

hrzda kostuklan qozlenrnistir (Acikada ve ark 1996a) Bir diger I Lig takirru 32 oyuncusu uzeshy

rinde hazrrhk dbnemi basmda Conconi test sonuclariyla AE takrrn ortalarnast kosu hiz

377plusmnO155 msn olarak gbzlenirken KAH 1808plusmn848 atrrndk olarak kaydedilrnistir Bu taktrnshy

da iyi orta ve alt grup suuflamasrnda srrasryla 393 388 ve 357 msn deqerleri elde edilrnlsshy

tir (Acikada ve ark 1996b) Bir Ankara I Lig takrrru 34 oyuncusu uzerinde yine hazrruk doneshy

mi basinda ayru test sonuclanna gbre AE kosu hiz 385plusmnO18 msn ve KAH 1772plusmn942

atirndk olarak qozlenmistir (Acikada ve ark 1997) LA (Hrzal ve ark 1997) ve Conconi (Conshy

12

I

coni ve ark 1982) testlerine bagll olarak elde edilen AE hrz deqerlerl arasmda belirgin bir

tarkhhk qozlenrnektedir Conconi testiyle olculrnus tarkh takrrnlara ait AE degerleri birbirlerine

yakrn olmakla birlikte LA yonterniyle elde edilen AE kosu hizlan Conconi sonuctanndan daha

dusuk degerlerdir Bu farkllllgin tarkh test yonternleri ve bunlara baqh olarak 4 mmolI noktasi

olarak tarurnlanan noktalann iki test arasmda Iarkhlrk qosterrnesinden kaynaklandlgl dOOnOIshy

mektedir LA testi Conconi testiyle karllatlrlldlgl zaman doqrudan LAYI ve buradan hareshy

ketle 4 mmolI degerini hesaplarnayi sagladlgl iyin tercih edilebilecek bir test olarak almabilir

Ancak burada aciklanan testin daha tarkh kosu hizlanyla ve Conconi testiyle karsrlastrnlrnasrshy

run yaprlrnasma gerek duyulrnaktadrr

Hazirlrk donerni basmda yapnan bu calisrna oyunculann sezona baslarken bir degerlenshy

dirme yapmak ve sezon oncesi fizik ve kondisyonel ozelliklerlnin yaprsi hakkinda fikir vermekshy

tedir Futbolculann oyunun kazandtrdtqi yapisal ve kondisyonel ozelliklerln normatif yonden

daha belirgin qozlenebitrnesi icin antrenman yrlrrun tarkh evrelerinde daha cok cahsrna yaptlshy

rnasma gerek vardrr

KAYNAKLAR Acikada C Ergen E Alpar R amp Sarpyener K (1991) Erkek sporcularda vOcut kompozisyonu pashy

rametrelerinin incelenmesi Spor Bilimleri Dergisi 2 (2) 1-25

Acikada C Ham 1 Tmazci C amp Agl A (1996a) Vanspor futbol takrrm Spor Bilimleri ve Tekshy

nolojisi Yuksekokulu degerlendirme raporu

Acikada C Hazir 1 Ascr A TlnaZCI C Turnaqol H Ozkara A amp Cinemre A (1994) AnkaragOshy

cO Futbol Takirru test ve oleum sonuclan Spor Bilimleri ve Teknolojisi Yuksekokulu degerlendirme

raporu Acikada C Ham 1 Agl A Tinazci C Turnaqol H Ozkara A amp Cinemre A (1995) AnkaragOshy

cu Futbol Takrrm test ve olgOm sonuclan Spor Bilimleri ve Teknolojisi Yuksekokulu degerlendirme

raporu

Acikada C Ozkara A Ham TAgl A Turnaqol H amp TlnaZCI C (1997) Bir krsrrn profesyonel1 Ligi takimlannda oynayan futbolculann kuvvet ve dayarukhhk ozellikleri Spor Hekimligi Dergisi 432

181-192 AkgOn N amp ilegen Q (1983) Futbolculann Fizyolojik ProfilL Spor Hekimligi Dergisi 18 (3) 105shy

126 Akkurt S GOr H Akkova B amp KOgOkoglu S (1994) Profesyonel tutbolculann oynadrklan pozisshy

yon lara gore sezon oncesl fizyolojik czellikleri Spor Bilimleri Dergisi 5 (3) 3-23

Bosco C Ito A Komi Pv Luhtanen P Rahkila P amp Rusco H (1982) Neuromuscular function

and mechanical efficiency of human leg extensor muscle during jumping exercises Acta Physiol

Scand 114 543-550

Carter JEL (1980) The Heath-Carter Somatotype Method San Diego CA San Diego State Unishyversity Press

Conconi F Ferrari M Ziglio PG Droghetti P amp Codeca L (1982) Determination of the anaeroshy

bic threshold by a noninvasive field test in runners J Appl Physio Respirat Environ Exercise Physiol 52 (4) 869-873

Costil Dv (1981) A Scientific approach to distance running Track amp Field News Third printing

13

jkinci Lig Futbol Takimlanntn Fiziksel ve Fizyolojik Profili

Faina M Gallozzi S Lupo S Colli R Sassi R amp Marini C (1988) Definition of the physiologishy

cal profile of the soccer player Science and Football Suffolk S1 Edmunsbury Press Bury S1 Edshy

munds p 158-163

GOnay M Sevim Y Savas S amp Eral AE (1994) Pliometrik calismalann sporcularda vucut yapishy

Sl ve srcrarna ozelliklerine etkisi Spor Hekirnliqi Dergisi 5 (2) 38-45

Heyward VH amp Stolarczyk LM (1996) Applied Body Composition Assessment Illinois Human

Kinetics Books

Hizal A Acikada C Ham T amp Tmazcr C (1997) Modifiye mekik kosusu testinin gOvenirligi ve

geyerligi Spor Bilimleri Dergisi VIII (2) 4-10

Janssen PGJM (1989) Training Lactate Pulse Rate Publisher Polar Electro Oy

i~legen Q Ergen E amp Yaprcroqlu $ (1986) Futbolcular quresciler ve cirnnastikcilerin somatotip

ozelliklerinin karsilastmlrnasi Spor Hekirnliq Dergisi 21 (4) 121-128

Kartal R amp GOnay M (1994) Sezon oncesi yapilan hazrrlrk antrenrnanlannm futbolculann bazi fizshy

yolojik parametrelerine etkisi Spor Bilimleri Dergisi 5 (3) 2-23

Ozder A amp GOnay M (1994) Futbolcularin bazi fizyolojik parametrelerinin oynadiklan mevkilere goshy

re karsilastmhnasi Spor Bilimleri Dergisi 5 (1) 21-25

Viitasalo JT amp Bosco C (1982) Electromechanical behaviour of human muscle in vertical jumps

European Journal of Applied Physiology 48 253-301

14

1

lkinci Lig Futbol Takimlannin Fiziksel ve Fizyolojik Profili

PHYSICAL AND PHYSIOLOGICAL PROFILES OF A SECOND LEAGUE DIVISION SOCCER TEAM DURING PREPARATION PERIOD

ABSTRACT For the purpose of a preseason evaluation anthropometric and speed strength and endurance cashy

pacities of 30 players of a first division soccer team was tested in their camp site The mean age was 2423plusmn3 1 years body weight 72 15plusmn449 kg height 17488plusmn4 48 em body fat per cent 672plusmn2 11 soshymatotype characteristics in endomorphy was evaluated as 233plusmn0 68 mesomorphy 505plusmn109 and ecshytomorphy 223plusmn04 For the jumping tests a Psion Organiser hand computer and a contact mat was used Squat jump (SS) was tested as 36 72plusmn407 em counter active jump (AS) was 3907plusmn457 cm and 15 seshyconds multiple jump test (9S) was recorded as 2446plusmn324 Wkg as lower extremities strength capacitishyes The difference between the AS-SS (257plusmn196 cm) was taken as an indicator of elastic strength Speshyed ability of the soccer players were tested by the use of a mono beam photo cell New Test Timer in fishyeld situation In 10 and 30 meters speed runs the running times were tested as 168plusmn002 and 41plusmn01 seconds respectively In a 30 meter agility run without and with a ball drbling times were recorded 991 plusmnO 29 and 1236plusmn0 46 seconds respectively The technical index calculated from the agility runs with and without balls was calculated as O 80plusmn0 04 seconds 4 mmolllactate threshold levels (LA) of the socshycer players were intrapolated from the lactate analysis obtained at the end of a 3-minute runs at velocishyties of 8 10 11 and 12 kmlh by the use of blood lactate analysis from the earlobe using Accusport Lacshytate Analyser during one minute break between the runs The mean 4 mmolll LA running velocity of the whole team was 323plusmn021 ms and the mean HR at this velocity was 17855plusmn783 bpm

Key Words Soccer anthropometry strength speed endurance

GiRi$

Futbol oyunu bir temel aerobik dayarukhltk bzelligi uzerme duzensiz arahklarla ve zaman

zaman cok siddetli olabilen anaerobik aglrllkll oyun karakteri yansrtan cok yonlu beeeriler geshy

rektiren bir spor dahdrr Oyunda basan oyuneunun flzik kondisyonel teknik taktik ve oyunu

okuyabilme yetenekleriyle belirlenmektedir iki devreli oynanan oyun belirgin bir fizik yap ve

kondisyonel bzellikleri gerektirmektedir Futboleular uzerinde lte~itli calismatara rastlanmakshy

tadrr (Akqun ve i~legen 1983 Gunay ve ark 1984 i~legen ve ark 1986 Faina ve ark

1988 Ozder ve Gunay 1994 Acikada ve ark 1997) Bu cahsrnalann bnemli bir kisrru oyunshy

cularin fizik yap ve kondisyonel bzelliklerini sergilemektedir Yapilan calrsrnalann bnemli bir

krsrru tutbolculann fizik yapi ve kondisyonel bzelliklerini birlikte ele alarak antrenman yrhrun

belirgin bir evresine bagll olarak vermemektedir Bu nedenle bu calrsrnada ust duzey futbolshy

eularda fizik yapi ve kondisyonel bzelliklerin hazirhk evresi basinda birlikte ele almarak norshy

matif ybnden bir profil cahsrnas amaclanrmsur

VONTEM

Cahsrnaya ikinei lig futbol takrrnmda oynayan 30 futbolcu [Yas X 2423plusmn31 yrl vucut aglrshy

Ilgl)( 7215plusmn449 kg boy X 17488plusmn448 em] kattlrrustrr Futbolculann 2s kaleei 10u savunshy

ma 12si orta saha ve 6sl hucurn oyuneusudur Tum olcurnler hazrrlrk karnprrun baslanqicmshy

da kamp ortarrunda ve 2 gun icinde yapnrrustrr

4






































5




saplanrrustrr














lerek saptanrrusnr



BULGULAR












6



X SO

Yas (VII)

2423 31

VA (kg)

7215 449

Boy (em)

17488 448

VVV ()

672 211

Somatotip


X SO

233 068

505 109

223 040




X 3672 3907 257 2446 SO 407 457 196 324

7




10 m (sn)

30 m (sn)

Topsuz 30 m (sn)

Topla 30 m (sn)

Ti (Toplu-Topsuz)

X SD

168 002

41 01

991 029

1236 046

080 004




X 323 17855 SD 021 783

8




X 14113 16260 17477 18327 SO 1238 1124 1007 889



X 208 228 280 334 446 SO 041 032 054 068 098

TARTI$MA

























9






14113 1626 17477 8 10 11

18327 12















10





























dusund Ormekted ir










11







































12

I














rnasma gerek vardrr









raporu







Scand 114 543-550





13




munds p 158-163




Kinetics Books












14

1






































5




saplanrrustrr














lerek saptanrrusnr



BULGULAR












6



X SO

Yas (VII)

2423 31

VA (kg)

7215 449

Boy (em)

17488 448

VVV ()

672 211

Somatotip


X SO

233 068

505 109

223 040




X 3672 3907 257 2446 SO 407 457 196 324

7




10 m (sn)

30 m (sn)

Topsuz 30 m (sn)

Topla 30 m (sn)

Ti (Toplu-Topsuz)

X SD

168 002

41 01

991 029

1236 046

080 004




X 323 17855 SD 021 783

8




X 14113 16260 17477 18327 SO 1238 1124 1007 889



X 208 228 280 334 446 SO 041 032 054 068 098

TARTI$MA

























9






14113 1626 17477 8 10 11

18327 12















10





























dusund Ormekted ir










11







































12

I














rnasma gerek vardrr









raporu







Scand 114 543-550





13




munds p 158-163




Kinetics Books












14

1




saplanrrustrr














lerek saptanrrusnr



BULGULAR












6



X SO

Yas (VII)

2423 31

VA (kg)

7215 449

Boy (em)

17488 448

VVV ()

672 211

Somatotip


X SO

233 068

505 109

223 040




X 3672 3907 257 2446 SO 407 457 196 324

7




10 m (sn)

30 m (sn)

Topsuz 30 m (sn)

Topla 30 m (sn)

Ti (Toplu-Topsuz)

X SD

168 002

41 01

991 029

1236 046

080 004




X 323 17855 SD 021 783

8




X 14113 16260 17477 18327 SO 1238 1124 1007 889



X 208 228 280 334 446 SO 041 032 054 068 098

TARTI$MA

























9






14113 1626 17477 8 10 11

18327 12















10





























dusund Ormekted ir










11







































12

I














rnasma gerek vardrr









raporu







Scand 114 543-550





13




munds p 158-163




Kinetics Books












14

1



X SO

Yas (VII)

2423 31

VA (kg)

7215 449

Boy (em)

17488 448

VVV ()

672 211

Somatotip


X SO

233 068

505 109

223 040




X 3672 3907 257 2446 SO 407 457 196 324

7




10 m (sn)

30 m (sn)

Topsuz 30 m (sn)

Topla 30 m (sn)

Ti (Toplu-Topsuz)

X SD

168 002

41 01

991 029

1236 046

080 004




X 323 17855 SD 021 783

8




X 14113 16260 17477 18327 SO 1238 1124 1007 889



X 208 228 280 334 446 SO 041 032 054 068 098

TARTI$MA

























9






14113 1626 17477 8 10 11

18327 12















10





























dusund Ormekted ir










11







































12

I














rnasma gerek vardrr









raporu







Scand 114 543-550





13




munds p 158-163




Kinetics Books












14

1




10 m (sn)

30 m (sn)

Topsuz 30 m (sn)

Topla 30 m (sn)

Ti (Toplu-Topsuz)

X SD

168 002

41 01

991 029

1236 046

080 004




X 323 17855 SD 021 783

8




X 14113 16260 17477 18327 SO 1238 1124 1007 889



X 208 228 280 334 446 SO 041 032 054 068 098

TARTI$MA

























9






14113 1626 17477 8 10 11

18327 12















10





























dusund Ormekted ir










11







































12

I














rnasma gerek vardrr









raporu







Scand 114 543-550





13




munds p 158-163




Kinetics Books












14

1




X 14113 16260 17477 18327 SO 1238 1124 1007 889



X 208 228 280 334 446 SO 041 032 054 068 098

TARTI$MA

























9






14113 1626 17477 8 10 11

18327 12















10





























dusund Ormekted ir










11







































12

I














rnasma gerek vardrr









raporu







Scand 114 543-550





13




munds p 158-163




Kinetics Books












14

1






14113 1626 17477 8 10 11

18327 12















10





























dusund Ormekted ir










11







































12

I














rnasma gerek vardrr









raporu







Scand 114 543-550





13




munds p 158-163




Kinetics Books












14

1





























dusund Ormekted ir










11







































12

I














rnasma gerek vardrr









raporu







Scand 114 543-550





13




munds p 158-163




Kinetics Books












14

1







































12

I














rnasma gerek vardrr









raporu







Scand 114 543-550





13




munds p 158-163




Kinetics Books












14

1

I














rnasma gerek vardrr









raporu







Scand 114 543-550





13




munds p 158-163




Kinetics Books












14

1




munds p 158-163




Kinetics Books












14

1

bir ikinci futbol takiminin fiziksel ve fizyolojik profilibir ikinci us futbol takiminin sezon...

Documents