biologia specjalność: biologia molekularna studia...

62
UNIWERSYTET ZIELONOGÓRSKI WYDZIAŁ NAUK BIOLOGICZNYCH BIOLOGIA Specjalność: BIOLOGIA MOLEKULARNA studia stacjonarne drugiego stopnia profil ogólnoakademicki KARTY PRZEDMIOTÓW Zielona Góra, rok akademicki 2015/2016

Upload: haxuyen

Post on 01-Mar-2019

218 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: BIOLOGIA Specjalność: BIOLOGIA MOLEKULARNA studia ...wnb.uz.zgora.pl/files/ects/BM_Biologia2-KOR.pdf · UNIWERSYTET ZIELONOGÓRSKI WYDZIAŁ NAUK BIOLOGICZNYCH BIOLOGIA Specjalność:

UNIWERSYTET ZIELONOGÓRSKI

WYDZIAŁ NAUK BIOLOGICZNYCH

BIOLOGIA Specjalność: BIOLOGIA MOLEKULARNA

studia stacjonarne drugiego stopnia

profil ogólnoakademicki

KARTY PRZEDMIOTÓW

Zielona Góra,

rok akademicki 2015/2016

Page 2: BIOLOGIA Specjalność: BIOLOGIA MOLEKULARNA studia ...wnb.uz.zgora.pl/files/ects/BM_Biologia2-KOR.pdf · UNIWERSYTET ZIELONOGÓRSKI WYDZIAŁ NAUK BIOLOGICZNYCH BIOLOGIA Specjalność:

BBB III OOO EEE TTT YYY KKK AAA

Kod przedmiotu: 13.1-WB-BBMD-BIOE

Typ przedmiotu: obowiązkowy

Język nauczania: polski

Odpowiedzialny za przedmiot : dr Joanna Zegzuła-Nowak

Prowadzący: dr Joanna Zegzuła-Nowak

CEL PRZEDMIOTU: Celem prowadzonych zajęć jest nabycie przez studentów wiedzy teoretycznej z zakresu bioetyki oraz praktycznej umiejętności rozstrzygania dylematów moralnych pojawiających się w życiu społecznym. Efektem zajęć powinno być wyposażenie studenta w umiejętność dostrzegania takich dylematów, samodzielnego dokonania ich analizy oraz wybrania rozwiązania niesprzecznego z tradycjami kultury narodowej oraz zasadami obowiązującego prawa. Celem zajęć jest zatem także wyposażenie studentów w kompetencje w zakresie w zakresie eksperckiego rozstrzygania najczęściej pojawiających się jednostkowych dylematów bioetycznych.

WYMAGANIA WSTĘPNE: Studenci powinni mieć opanowany podstawowy zasób informacji z zakresu historii kultury obowiązujący na poziomie szkoły średniej oraz praktycznie posługiwać się terminologią z zakresu antropologii i biologii populacji.

ZAKRES TEMATYCZNY PRZEDMIOTU: Narodziny i rozwój bioetyki jako samodzielnej dyscypliny wiedzy. Spory o przedmiot i zastosowania bioetyki. Pomiędzy instrumentalnym a podmiotowym traktowaniem człowieka - ochrona praw jednostki w medycynie i w życiu społecznym. Europejska konwencja bioetyczna. Bioetyka a etyka lekarska – Kodeks etyki lekarskiej i jego najważniejsze założenia. Dylematy współczesnej bioetyki – sprawiedliwy dostęp do usług i środków medycznych, problem określenia momentu początku życia człowieka, przerywanie ciąży, , eksperymenty medyczne, transplantacje, „usprawnianie” człowieka i medycyna reprodukcyjna (problematyka zapłodnienia in vitro), definicja śmierci (kiedyś i dziś: definicja śmierci krążeniowo-płucna a definicja śmierci mózgowej) i określenia momentu przerwania interwencji medycznej, opieka terminalna i opieka paliatywna, autodestrukcja i samobójstwo, eutanazja, kara śmierci.

METODY KSZTAŁCENIA: wykład problemowy, pokaz (wykład w formie prezentacji multimedialnej)

EFEKTY KSZTAŁCENIA I METODY WERYFIKACJI OSIĄGANIA EFEKTÓW KSZTAŁCENIA:

Forma zajęć

Lic

zba

go

dzi

n

w s

emes

trze

Lic

zba

go

dzi

n

w t

ygo

dni

u

Sem

estr

Forma zal iczenia

Punkty ECTS

BIOETYKA - studia stacjonarne I I stopnia

Wykład 10 1 IV Zaliczenie z oceną

studia niestacjonarne I I stopnia

Wykład 9 1 IV zaliczenie z oceną

1

Page 3: BIOLOGIA Specjalność: BIOLOGIA MOLEKULARNA studia ...wnb.uz.zgora.pl/files/ects/BM_Biologia2-KOR.pdf · UNIWERSYTET ZIELONOGÓRSKI WYDZIAŁ NAUK BIOLOGICZNYCH BIOLOGIA Specjalność:

OPIS EFEKTU SYMBOLE EFEKTÓW METODY WERYFIKACJI FORMA

ZAJĘĆ Student posiada wiedzę dotyczącą genezy bioetyki jako niezależnej, interdyscyplinarnej dyscypliny wiedzy; potrafi wskazać najważniejsze determinanty społeczne, naukowo-medyczne, które wpłynęły na jej rozwój;

K2A_W01 Zaliczenie pisemne z progami punktowymi

wykład

Student zna i rozumie istotę i źródła problemów bioetycznych oraz przyczyny trudności w ich rozwiązywaniu. Potrafi wskazać biologiczne determinanty dylematów moralnych ujawniających się w kulturze.

K2A_W02 Zaliczenie pisemne z progami punktowymi

wykład

Student zna najczęściej pojawiające się dylematy moralne w praktyce medycznej i naukach biologicznych

K2A_W03 Zaliczenie pisemne z progami punktowymi

wykład

Przewiduje skutki podejmowanych rozstrzygnięć bioetycznych.

K2A_W04 Ocena zaangażowania w dyskusji

wykład

Potrafi formułować uzasadnione sądy na podstawie danych pochodzących z różnych źródeł. Wykazuje umiejętność krytycznej analizy i selekcji informacji

K2A_U02

Ocena zaangażowania w dyskusji

wykład

Student korzysta ze źródeł literaturowych i zasobów internetowych (w języku polskim i angielskim) i wykorzystuje pozyskane tą drogą informacje w celu uporządkowania i utrwalenia wiedzy z zakresu problemów bioetycznych;

K2A_U01 Samoocena efektów kształcenia wykład

Student stosuje metodę samokształcenia i dostrzega potrzebę doskonalenia umiejętności praktycznego rozwiązywania dylematów bioetycznych

K2A_K01 Samoocena efektów kształcenia wykład

Student ma świadomość wpływu nauk biologicznych na ukształtowanie się i rozwój bioetyki oraz formułowanie rozstrzygnięć problemowych w jej zakresie.

K2A_K05 Zaliczenie pisemne z progami punktowymi

wykład

WARUNKI ZALICZENIA: Zaliczenie pisemne z progami punktowymi w formie pisemnej, obejmującego sprawdzenie wiedzy teoretycznej jak i umiejętności samodzielnego rozwiązania jednostkowego problemu bioetycznego.

OBCIĄŻENIE PRACĄ STUDENTA:

Obciążenie pracą Liczba godz.

Studia stacjonarne

Liczba godz. Studia

niestacjonarne Godziny kontaktowe (udział w zajęciach; konsultacjach; egzaminie, itp.)

wykład (10 godz.)

wykład (10 godz.)

Page 4: BIOLOGIA Specjalność: BIOLOGIA MOLEKULARNA studia ...wnb.uz.zgora.pl/files/ects/BM_Biologia2-KOR.pdf · UNIWERSYTET ZIELONOGÓRSKI WYDZIAŁ NAUK BIOLOGICZNYCH BIOLOGIA Specjalność:

Samodzielna praca studenta (przygotowanie do: zajęć, kolokwium, egzaminu; studiowanie literatury; przygotowanie: pracy pisemnej, projektu, prezentacji, raportu, wystąpienia; itp.)

przygotowanie do zajęć (5 godz.) samodzielne studiowanie zalecanej

literatury (5 godz.) - przygotowanie

się do egzaminu i obecność na egzaminie (5

godz. + 2 godz.)

- przygotowanie do zajęć (5 godz.)

- samodzielne studiowanie

zalecanej literatury (5 godz) -

przygotowanie się do egzaminu i obecność na egzaminie (5

godz. + 2 godz.)

Łącznie 27 godzin 27 godzin

Rodzaj zajęć Punkty ECTS Punkty ECTS

Zajęcia z udziałem nauczyciela akademickiego 0,5 punktu ECTS 0,5 punktu ECTS

Zajęcia bez udziału nauczyciela akademickiego 0,5 punktu ECTS 0,5 punktu ECTS

Łącznie 1 punkt ECTS 1 punkt ECTS

LITERATURA PODSTAWOWA: [1] Beauchamp T.L., Childress J.F., Zasady etyki medycznej, przeł. W. Jacórzyński, KiW, Warszawa 1996; [2] Encyklopedia bioetyki. Personalizm chrześcijański. Głos Kościoła, pod red. A. Muszali, Polskie Wydawnictwo Encyklopedyczne „Polwen”, Radom 2005; [3] Hołówka, Etyka w działaniu, Wyd. Prószyński i S-ka, Warszawa 2002; [4] Ślipko T., Granice życia. Dylematy współczesnej bioetyki, Wyd. WAM, Kraków 2008; [5] Tokarczyk R., Prawa narodzin, życia i śmierci, Wyd. Wolters Kliwer, Warszawa 2009; [6] Szewczyk K., Bioetyka T. 1: Medycyna na granicach życia, PWN, Warszawa 2009; [7] Szewczyk K., Bioetyka T. 2: Pacjent w systemie opieki zdrowotnej, PWN, Warszawa 2009;

LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA: [1] B. Mepham, Bioetyka: wprowadzenie dla studentów nauk biologicznych, przeł. E. Bartnik, P. Golik, J. Klimczok, PWN, Warszawa 2008; [2] Słownik bioetyki, biopolityki i ekofilozofii, pod red. M. Ciszka, PTF, Warszawa 2008;

PROGRAM OPRACOWAŁ: DR HAB. STEFAN KONSTAŃCZAK, PROF. UZ, DR JOANNA ZEGZUŁA-NOWAK

BBB III OOO III NNN FFF OOO RRR MMM AAA TTT YYY KKK AAA

Kod przedmiotu: 13.1-WB- BBMD -BIOI

Typ przedmiotu: obowiązkowy

Język nauczania: polski

Odpowiedzialny za przedmiot : dr hab. Jacek Leluk

Prowadzący: dr hab. Jacek Leluk

Page 5: BIOLOGIA Specjalność: BIOLOGIA MOLEKULARNA studia ...wnb.uz.zgora.pl/files/ects/BM_Biologia2-KOR.pdf · UNIWERSYTET ZIELONOGÓRSKI WYDZIAŁ NAUK BIOLOGICZNYCH BIOLOGIA Specjalność:

CEL PRZEDMIOTU: Zdobycie wiedzy na temat początków i rozwoju dziedziny bioinformatyki, Poznanie bioinformatycznych metod badawczych, niestosowanych obecnie oraz stosowanych do dnia dzisiejszego. Zapoznanie się i rozumienie układu strukturalnego budowy biologicznych baz danych. Korzystanie z sekwencyjnych i strukturalnych baz danych (Swiss-Prot, TREMBL, DB). Zapoznanie się z fundamentalnymi zasadami funkcjonowania aplikacji służących do teoretycznych badań porownawczych sekwencji biologicznych. Rozumienie i umiejętność właściwego doboru narzędzi statystycznych i niestatystycznych w konkretnych badaniach porównawczych. Konstrukcja macierzy stochastycznych opisujących substytucje aminokwasowe w procesie zmienności mutacyjnej oraz diagramu relacji genetycznych między aminokwasami. Korzystanie z publicznie dostępnych usług bioinformatycznych (BLAST, zasoby genomowe). Korzystanie z biologicznych baz literaturowych (PubMed). Obsługa publicznie dostępnych aplikacji bioinformatycznych. Prawidłowe interpretowanie uzyskanych wyników analizy teoretycznej na poziomie molekularnym i mezoskopowym. Pozyskiwanie pełnej możliwej. informacji o parametrach strukturalnych białek i kwasow nukleinowych, mechanizmach zmienności, relacjach sekwencja-struktura-funkcja-zmienność. Umiejętność oszacowania istotności podobieństwa porownywanych sekwencji i struktur molekularnych (SSSS). Poznanie rożnych sposobow zastosowania modeli Markowa do interpretacji zjawisk i procesow biologicznych na rożnych poziomach organizacji. Umiejętność oszacowania prawidłowości takiej interpretacji w konkretnych badaniach. Prawidłowe wzajemne dopasowywanie wielu sekwencji homologicznych. Zapoznanie się i umiejętność korzystania z oprogramowania do analizy zmienności mutacyjnej w homologicznych rodzinach białek (program ConSurf, program Talana). Umiejętność korzystania z oprogramowania do analizy mutacji sprzężonych na poziomie białek (program Corm). Umiejętność wyboru właściwej metody oraz porownania ich wartości poznawczej w konkretnej analizie teoretycznej. Umiejętnosć korzystania z programow do wizualizacji i analizy struktur molekularnych (Rasmol, WebLab Viewer, VMD, DSVisualizer17). Właściwy dobor narzędzi (oprogramowania i baz danych) do skutecznej i prawidłowej realizacji projektow badawczych w zakresie molekularnej analizy teoretycznej układow biologicznych.

WYMAGANIA WSTĘPNE: Obsługa komputera i internetu. Obsługa ogolnoużytkowych programow przewidzianych w programie przedmiotu "Podstawowe zastosowania komputerow". Zaliczony pozytywnie kurs "Wstęp do bioinformatyki i proteomiki".

ZAKRES TEMATYCZNY PRZEDMIOTU: Ogolna charakterystyka struktury i organizacji najpopularniejszych baz. Przegląd narzędzi i algorytmow do analizy porownawczej sekwencji biologicznych. Metody statystyczne i niestatystyczne analizy porownawczej. Algorytm semihomologii genetycznej. Metody badań podobieństwa sekwencji biologicznych. Istotne kryteria analizy porownawczej sekwencji. Biologiczne mechanizmy zmienności mutacyjnej na poziomie molekularnym. Markowowska i

Forma zajęć

Lic

zba

go

dzi

n

w s

emes

trze

Lic

zba

go

dzi

n

w t

ygo

dni

u

Sem

estr

Forma zal iczenia

Punkty ECTS

BIOINFORM ATYKA - studia stacjonarne I I stopnia

Wykład 30 2 egzamin

Laboratorium 15 1 IV

zaliczenie z oceną

studia niestacjonarne I stopnia

Wykład 18 2 egzamin

Laboratorium 9 1 IV

zaliczenie z oceną

5

Page 6: BIOLOGIA Specjalność: BIOLOGIA MOLEKULARNA studia ...wnb.uz.zgora.pl/files/ects/BM_Biologia2-KOR.pdf · UNIWERSYTET ZIELONOGÓRSKI WYDZIAŁ NAUK BIOLOGICZNYCH BIOLOGIA Specjalność:

niemarkowowska interpretacja ewolucyjnego rożnicowania się białek. Przegląd metod i algorytmow stosowanych do konstruowania molekularnych drzew filogenetycznych. Dopasowywanie sekwencji białkowych przy użyciu programu ClustalX. Dopasowywanie pary sekwencji oraz wielu sekwencji w oparciu o algorytm semihomologii genetycznej i program GEISHA. Analiza wyników graficznych dot matrix porownywania dwoch sekwencji. Lokalizacja przerw, identyfikacja sekwencji zduplikowanych (zmultiplikowanych). Teoretyczna charakterystyka białka na podstawie znanej jego sekwencji aminokwasowej. Przewidywanie procentowego udziału struktur drugorzędowych w cząsteczce białkowej. Szczegółowa analiza zmienności mutacyjnej w rodzinach białek homologicznych. Identyfikacja i charakterystyka obszarów zmiennych i konserwatywnych. Szczegółowa analiza, identyfikacja i charakterystyka mutacji sprzężonych, występujących w grupach białek spokrewnionych. Graficzna wizualizacja wyników na strukturach przestrzennych białek.

METODY KSZTAŁCENIA: Wykład z prezentacjami multimedialnymi (PowerPoint) oraz korzystaniem z bioinformatycznych serwisow i baz danych online oraz specjalistycznego oprogramowania bioinformatycznego. Ćwiczenia praktyczne z wykorzystaniem biologicznych baz danych i specjalistycznego oprogramowania bioinformatycznego. Korzystanie z materiału zdalnego nauczania (e-learning).

EFEKTY KSZTAŁCENIA I METODY WERYFIKACJI OSIĄGANIA EFEKTÓW KSZTAŁCENIA:

OPIS EFEKTU SYMBOLE EFEKTÓW METODY WERYFIKACJI FORMA

ZAJĘĆ ma wiedzę w zakresie najważniejszych problemow z zakresu bioinformatyki

K2A_W01 Testy sprawdzające, egzamin wykład, laboratorium

ma wiedzę w zakresie statystyki i bioinformatyki na poziomie pozwalającym na opisywanie i interpretowanie modeli teoretycznych w biologii molekularnej

K2A_W07 Testy sprawdzające, egzamin wykład, laboratorium

stosuje podstawowe algorytmy i oprogramowanie w zakresie bioinformatyki.

K2A_U04 Testy sprawdzające laboratorium

wykorzystuje dostępne źrodła informacji, w tym źrodła elektroniczne

K2A_U01 Testy sprawdzające laboratorium

stosuje podstawowe algorytmy i techniki bioinformatyczne do opisu zjawisk i analizy danych

K2A_U05 Testy sprawdzające, egzamin wykład, laboratorium

wykazuje potrzebę stałego aktualizowania wiedzy na temat teoretycznych modeli w dziedzinie bioinformatyki

K2A_K06 Testy sprawdzające, egzamin wykład, laboratorium

WARUNKI ZALICZENIA: Wykład- warunkiem zaliczenia jest uzyskanie pozytywnej oceny z końcowego testu egzaminacyjnego Laboratorium - warunkiem zaliczenia jest uzyskanie pozytywnych ocen ze wszystkich ćwiczeń laboratoryjnych, przewidzianych do realizacji w ramach programu laboratorium, oraz pozytywne zaliczenie testu końcowego.

OBCIĄŻENIE PRACĄ STUDENTA:

Obciążenie pracą Liczba godz.

Studia stacjonarne

Liczba godz. Studia

niestacjonarne

Page 7: BIOLOGIA Specjalność: BIOLOGIA MOLEKULARNA studia ...wnb.uz.zgora.pl/files/ects/BM_Biologia2-KOR.pdf · UNIWERSYTET ZIELONOGÓRSKI WYDZIAŁ NAUK BIOLOGICZNYCH BIOLOGIA Specjalność:

Godziny kontaktowe (udział w zajęciach; konsultacjach; egzaminie, itp.)

Zajęcia dydaktyczne (45 godz.),

- konsultacje (15 godz.)

Zajęcia dydaktyczne (27 godz.),

- konsultacje (15 godz.)

Samodzielna praca studenta (przygotowanie do: zajęć, kolokwium, egzaminu; studiowanie literatury; przygotowanie: pracy pisemnej, projektu, prezentacji, raportu, wystąpienia; itp.)

- przygotowanie do zajęć

(90 godz.)

- przygotowanie do zajęć (100

godz.)

Łącznie 150 godzin 142 godzin

Rodzaj zajęć Punkty ECTS Punkty ECTS

Zajęcia z udziałem nauczyciela akademickiego 2 punkty ECTS 1 punkt ECTS

Zajęcia bez udziału nauczyciela akademickiego 3 punkt ECTS 3 punkt ECTS

Łącznie 5 punktów ECTS 5 punktów ECTS

LITERATURA PODSTAWOWA: [1] Baxevanis, A.D, Ouellette, B.F.F. (red.), Bioinformatyka, Wydawnictwo Naukowe PWN, 2004 [2] Berg, J.M, Tymoczko, J.L. , Stryer, L., Biochemia, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, 2005, wydanie III zmienione. [3] Fasold, H., Budowa białek, PWN Warszawa, 1977

PROGRAM OPRACOWAŁ: DR HAB. JACEK LELUK

BBB III OOO LLL OOO GGG III AAA MMM OOO LLL EEE KKK UUU LLL AAA RRR NNN AAA DDD RRR OOO BBB NNN OOO UUU SSS TTT RRR OOO JJJ ÓÓÓ WWW

Kod przedmiotu: 13.4-WB- BBMD -BMD

Typ przedmiotu: obowiązkowy

Język nauczania: polski

Odpowiedzialny za przedmiot : dr hab. Katarzyna Baldy-Chudzik

Prowadzący:

dr hab. Katarzyna Baldy-Chudzik, nauczyciel akademicki Katedry Biologii Molekularnej

Forma zajęć

Lic

zba

go

dzi

n

w s

emes

trze

Lic

zba

go

dzi

n

w t

ygo

dni

u

Sem

estr

Forma zal iczenia

Punkty ECTS

BIOLOGIA MOLEKULARNA DROBNOUSTOJÓW - studia stacjonarne II stopnia

Wykład 15 1 egzamin

Laboratorium 30 2 III

zaliczenie z oceną

5

Page 8: BIOLOGIA Specjalność: BIOLOGIA MOLEKULARNA studia ...wnb.uz.zgora.pl/files/ects/BM_Biologia2-KOR.pdf · UNIWERSYTET ZIELONOGÓRSKI WYDZIAŁ NAUK BIOLOGICZNYCH BIOLOGIA Specjalność:

Studia niestacjonarne

Wykład 9 1 egzamin

Laboratorium 18 2 III

zaliczenie z oceną

CEL PRZEDMIOTU: Celem zajęć jest nabycie przez studenta wiedzy teoretycznej w zakresie zasad taksonomii i pozycji filogenetycznej bakterii oraz metod biologii molekularnej wykorzystywanych w taksonomii drobnoustrojów. Poznanie budowy i struktury chromosomu bakteryjnego oraz zasad replikacji. Zapoznanie studenta z zasadami rekombinacji homologicznej, zmienności mutacyjnej, mechanizmów naprawy uszkodzeń DNA u bakterii. Omówienie zasad związanych z regulacją ekspresji genów u bakterii. Omówienie roli ruchomych elementów genetycznych i mechanizmów horyzontalnego transferu genów w generowaniu zróżnicowania genetycznego bakterii. Przekazanie podstaw wiedzy na temat bakteriofagów. Przedstawienie aktualnego stanu wiedzy odnośnie molekularnych podstaw bakteryjnej patogenezy. W ramach zajęć laboratoryjnych student powinien nabyć umiejętność samodzielnego wykonywania prostych eksperymentów z zakresu biologii molekularnej drobnoustrojów. Poznać podstawowe zasady bezpiecznej pracy w laboratorium biologii molekularnej. W efekcie zajęć student powinien uzyskać wiedzę o ogólnie przyjętych zasadach krytycznej analizy i interpretacji wyników przeprowadzonych eksperymentów.

WYMAGANIA WSTĘPNE: Znajomość biologii, chemii, biochemii, genetyki i mikrobiologii ogólnej w zakresie studiów I stopnia.

ZAKRES TEMATYCZNY PRZEDMIOTU: Wykład: Zasady taksonomii i pozycja filogenetyczna bakterii. Metody biologii molekularnej wykorzystywane w taksonomii drobnoustrojów. Budowa i funkcje komórki bakteryjnej. Chromosom bakteryjny- struktura i replikacja chromosomu. Rekombinacja homologiczna, zmienność mutacyjna, naprawa uszkodzeń DNA. Ekspresja genów – transkrypcja, translacja, systemy regulacji ekspresji genów. Ruchome elementy genetyczne bakterii – plazmidy bakteryjne, sekwencje inercyjne, transpozony i inne elementy genetyczne. Mechanizmy horyzontalnego transferu genów. Bakteriofagi - taksonomia i nazewnictwo bakteriofagów, organizacja i struktura genomowych kwasów nukleinowych u bakteriofagów, ekspresja materiału genetycznego bakteriofagów, replikacja genomów bakteriofagów. Molekularne podstawy bakteryjnej patogenezy- choroby infekcyjne, zmienność genomów bakterii patogennych, sekrecja czynników wirulencji, adhezja, patogeny wewnątrzkomórkowe, regulacja ekspresji czynników wirulencji, modulacja procesów apoptozy przez bakterie patogenne, toksyny bakteryjne. Zajęcia laboratoryjne: Ruchome elementy genetyczne, plazmidy, plazmid koniugacyjny. Koniugacja bakterii Escherichia coli. Badanie częstości rekombinacji w układach F+ x F- i Hfr x F-: Bakteriocyny, machanizmy działania kolicyn na bakterie, plazmidy kolicynogenności. Wykorzystanie metod serologicznych do identyfikacji antygenowych, powierzchniowych struktur komórek bakterii. Wykorzystanie metod biologii molekularnej – PCR do identyfikacji wybranych genów. Wykazanie obecności bakteriofagów w środowisku zewnętrznym, na przykładzie surowych ścieków komunalnych.

METODY KSZTAŁCENIA: - podająca - wykład tradycyjny w formie prezentacji multimedialnej; - praktyczna - ćwiczenia laboratoryjne z wykorzystaniem zaplecza mikrobiologicznego i biologii molekularnej

EFEKTY KSZTAŁCENIA I METODY WERYFIKACJI OSIĄGANIA EFEKTÓW KSZTAŁCENIA:

OPIS EFEKTU SYMBOLE EFEKTÓW METODY WERYFIKACJI FORMA

ZAJĘĆ Rozumie złożone zjawiska związane z procesem realizacji informacji genetycznej u bakterii, konsekwentnie stosuje zasadę ścisłego, opartego na danych empirycznych, interpretowania

K2A_W02 Kolokwium w formie testu z zadaniami otwartymi i zamkniętymi

laboratorium

Page 9: BIOLOGIA Specjalność: BIOLOGIA MOLEKULARNA studia ...wnb.uz.zgora.pl/files/ects/BM_Biologia2-KOR.pdf · UNIWERSYTET ZIELONOGÓRSKI WYDZIAŁ NAUK BIOLOGICZNYCH BIOLOGIA Specjalność:

zjawisk zmienności genetycznej bakterii Ma pogłębioną wiedzę z zakresu zróżnicowania genetycznego bakterii i w zakresie aktualnie dyskutowanych w literaturze naukowej problemów związanych ze zmiennością genetyczną bakterii

K2A_W03 Kolokwium w formie testu Egzamin pisemny

laboratorium wykład

rozumie związki między osiągnięciami biologii molekularnej a możliwościami ich wykorzystania w życiu społeczno-gospodarczym z uwzględnieniem zrównoważonego użytkowania różnorodności biologicznej

K2A_W02 Egzamin pisemny wykład

Stosuje zaawansowane techniki właściwe dla diagnostyki molekularnej drobnoustrojów, planuje i wykonuje zadania pod kierunkiem opiekuna naukowego

K2A_U03 K2A_U06

Kolokwium w formie testu laboratorium

Rozumie potrzebę systematycznego zapoznawania się z czasopismami naukowymi związanymi z problematyką genetyki drobnoustrojów; Rozumie potrzebę uczenia się przez całe życie, potrafi współdziałać i pracować w grupie

K2A_K02 K2A_K01

Egzamin pisemny wykład

WARUNKI ZALICZENIA: Wykład - egzamin końcowy, do którego student jest dopuszczany na podstawie uprzedniego zaliczenia ćwiczeń, przeprowadzony w formie pisemnej. Egzamin trwający 90 minut obejmuje odpowiedź na 4 pytania problemowe wylosowane spośród przygotowanych przez egzaminatora zestawów pytań. Ocena pozytywna z egzaminu to minimum 65% spośród 8 możliwych do uzyskania punktów. Ćwiczenia laboratoryjne - warunkiem zaliczenia jest uzyskanie pozytywnych ocen ze wszystkich ćwiczeń laboratoryjnych, przewidzianych do realizacji w ramach programu laboratorium. Ocenie podlegają: testy sprawdzające wiedzę (zamknięte i otwarte) – ocena pozytywna powyżej 60% uzyskanych punktów, obecność i aktywny udział w ćwiczeniach. Ocena końcowa z ćwiczeń laboratoryjnych to średnia arytmetyczna ocen cząstkowych.

OBCIĄŻENIE PRACĄ STUDENTA:

Obciążenie pracą Liczba godzin Studia stacjonarne

Liczba godzin Studia niestacjonarne

Godziny kontaktowe (udział w zajęciach; konsultacjach; egzaminie, itp.)

Zajęcia praktyczne (45 godz.)

Konsultacje (15 godz.)

Zajęcia praktyczne (27 godz.)

Konsultacje (15 godz.)

Samodzielna praca studenta (przygotowanie do: zajęć, kolokwium, egzaminu; studiowanie literatury;

przygotowanie: pracy pisemnej, projektu, prezentacji, raportu, wystąpienia; itp.)

Przygotowanie do zajęć

(90 godz.)

Przygotowanie do zajęć (108)

Łącznie 150 godz. 150 godz.

Rodzaj zajęć Punkty ECTS Punkty ECTS

Zajęcia z udziałem nauczyciela akademickiego 2 punkty ECST 1 punkt ECTS

Zajęcia bez udziału nauczyciela akademickiego 3 punkty ECTS 4 punkty ECTS

Łącznie 5 punków ECTS 5 punktów ECTS

Page 10: BIOLOGIA Specjalność: BIOLOGIA MOLEKULARNA studia ...wnb.uz.zgora.pl/files/ects/BM_Biologia2-KOR.pdf · UNIWERSYTET ZIELONOGÓRSKI WYDZIAŁ NAUK BIOLOGICZNYCH BIOLOGIA Specjalność:

LITERATURA PODSTAWOWA: [1] Węgleński P. Genetyka molekularna , Wydawnictwo PWN, Wa-wa, 1995 ; [2] Baj J., Markiewicz Z. Biologia molekularna bakterii, Wyd. PWN W-wa , 2006. [3] Turner P. C. Krótkie wykłady. Biologia molekularna; PWN Wa-wa, 2004 [4] Lassota Z. Biologia molekularna Wyd. Nauk. PWN, W-wa , 1987; [5] Brown T. A. Genomy. Wyd. Nauk. PWN, W-wa , 2001;

LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA: [1] Piekarowicz A. Podstawy wirusologii molekularnej PWN W-wa, 2004;

PROGRAM OPRACOWAŁ: DR HAB. KATARZYNA BALDY-CHUDZIK

BBB ŁŁŁ OOO NNN YYY BBB III OOO LLL OOO GGG III CCC ZZZ NNN EEE

Kod przedmiotu: 13.9-WB- BBMD-BłB

Typ przedmiotu: obowiązkowy

Język nauczania: polski

Odpowiedzialny za przedmiot : prof. dr hab. Aleksander F. Sikorski

Prowadzący: prof. dr hab. Aleksander F. Sikorski

CEL PRZEDMIOTU: Poznanie współczesnego stanu wiedzy odnośnie struktury i funkcji błon biologicznych

WYMAGANIA WSTĘPNE: Biologia, biofizyka, biochemia, biologia molekularna

ZAKRES TEMATYCZNY PRZEDMIOTU: Podstawy strukturalne błon, asymetria błon, zróżnicowanie lateralne błony biologicznej, techniki badania struktury dwuwarstwy lipidowej, systemy sztuczne - liposomy i inne agreagaty lipidowe, badania struktury białek integralnych błon. Analiza funkcji: podstawy zjawisk transportu przez błony, transport leków i innych ksenobiotyków. Czasteczki odpowiedzialne za adhezję komórka-komórka i komórka - substancja międzykomórkowa.

METODY KSZTAŁCENIA:

Forma zajęć

Lic

zba

go

dzi

n

w s

emes

trze

Lic

zba

go

dzi

n

w t

ygo

dni

u

Sem

estr

Forma zal iczenia

Punkty ECTS

BŁONY BIOLOGICZNE - studia stacjonarne I I stopnia

Wykład 20 1,5 II egzamin

studia niestacjonarne I I stopnia

Wykład 9 1.5 II egzamin

2

Page 11: BIOLOGIA Specjalność: BIOLOGIA MOLEKULARNA studia ...wnb.uz.zgora.pl/files/ects/BM_Biologia2-KOR.pdf · UNIWERSYTET ZIELONOGÓRSKI WYDZIAŁ NAUK BIOLOGICZNYCH BIOLOGIA Specjalność:

- podająca - wykład multimedialny

EFEKTY KSZTAŁCENIA I METODY WERYFIKACJI OSIĄGANIA EFEKTÓW KSZTAŁCENIA:

OPIS EFEKTU SYMBOLE EFEKTÓW METODY WERYFIKACJI FORMA

ZAJĘĆ Student ma wiedzę w zakresie aktualnie dyskutowanych w literaturze kierunkowej problemów z wybranej dziedziny nauki i dyscypliny naukowej

K2A_W05 Egzamin pisemny Wykład

wykorzystuje język naukowy w podejmowanych dyskursach ze specjalistami z wybranej dyscypliny naukowej

K2A_U02 K2A_U04

Dyskusje w trakcie zajęć Wykład

samodzielnie planuje własną karierę naukową, ma umiejętności językowe w zakresie biologii molekularnej, zgodne z wymaganiami określonymi dla poziomu B2+ Europejskiego Systemu Opisu Kształcenia Językowego

K2A_U10 Dyskusje w trakcie zajęć Wykład

rozumie potrzebę uczenia się przez całe życie, potrafi inspirować i organizować proces uczenia się innych osób

K2A_K01 K2A_K03

Dyskusje w trakcie zajęć Wykład

WARUNKI ZALICZENIA: Warunkiem zaliczenia jest uzyskanie pozytywnego wyniku z egzaminu. Egzamin trwający 60 minut zawiera 2 otwarte pytania. Do zaliczenia na ocenę dostateczną konieczne jest uzyskanie minimum 50% punktów

OBCIĄŻENIE PRACĄ STUDENTA:

Obciążenie pracą Liczba godz.

Studia stacjonarne

Liczba godz. Studia

niestacjonarne

Godziny kontaktowe (udział w zajęciach; konsultacjach; egzaminie, itp.)

Zajęcia dydaktyczne (20 godz.),

- konsultacje (10 godz.)

Zajęcia dydaktyczne (18 godz.),

- konsultacje (7 godz.)

Samodzielna praca studenta (przygotowanie do: zajęć, kolokwium, egzaminu; studiowanie literatury; przygotowanie: pracy pisemnej, projektu, prezentacji, raportu, wystąpienia; itp.)

- przygotowanie do zajęć

(30 godz.)

- przygotowanie do zajęć

(35 godz.),

Łącznie 60 godzin 60 godzin

Rodzaj zajęć Punkty ECTS Punkty ECTS

Zajęcia z udziałem nauczyciela akademickiego 1 punkty ECTS 1 punkty ECTS

Zajęcia bez udziału nauczyciela akademickiego 1 punkt ECTS 1 punkt ECTS

Łącznie 2 punkty ECTS 2 punkty ECTS

LITERATURA PODSTAWOWA: [1] Yeagle, P. The structure of Biological Membranes, (Boca Raton, London, New York, Washington D.C) CRC Press LLC 2004; [2] Gennis R.B. Biomembranes, Molecular Structure and Function, Springer-Verlag 1988; [3] Literatura monograficzna i oryginalna.

Page 12: BIOLOGIA Specjalność: BIOLOGIA MOLEKULARNA studia ...wnb.uz.zgora.pl/files/ects/BM_Biologia2-KOR.pdf · UNIWERSYTET ZIELONOGÓRSKI WYDZIAŁ NAUK BIOLOGICZNYCH BIOLOGIA Specjalność:

LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA: [1] Nanocarrier Technologies: Frontiers of Nanotherapy, Ed. M.R. Mozafari, Springer 2006. [2] Dołowy K., Szewczyk A., Pikuła S. Błony Biologiczne, Śląsk Katowice-Warszawa 2003.

PROGRAM OPRACOWAŁ: PROF. DR. HAB. ALEKSANDER F. SIKORSKI

EEE NNN ZZZ YYY MMM OOO LLL OOO GGG III AAA

Kod przedmiotu: 13.9-WB- BBMD-En

Typ przedmiotu: obowiązkowy

Język nauczania: polski

Odpowiedzialny za przedmiot : dr inż. Andrzej Kasperski

Prowadzący: dr inż. Andrzej Kasperski

Forma zajęć

Lic

zba

go

dzi

n

w s

emes

trze

Lic

zba

go

dzi

n

w t

ygo

dni

u

Sem

estr

Forma zal iczenia

Punkty ECTS

BIOLOGIA MOLEKULARNA - studia stacjonarne I I stopnia

Wykład 20 2 egzamin

Laboratorium 30 2 II

zaliczenie z oceną

Studia niestacjonarne

Wykład 15 2 egzamin

Laboratorium 18 2 II

zaliczenie z oceną

7

CEL PRZEDMIOTU: Zdobycie wiedzy na temat klasyfikacji enzymów. Rozumienie mechanizmu działania enzymów, budowy i przeznaczenia ważnych funkcjonalnie obszarów w cząsteczce enzymu. Rozumienie podstaw kinetyki enzymatycznej oraz znaczenia parametrów opisujących tę kinetykę. Zapoznanie się z najważniejszymi szlakami metabolicznymi oraz mechanizmami ich kontroli. Rozumienie mechanizmów kontroli aktywności enzymu, jego aktywacji i inhibicji. Zapoznanie się z typami specyficznej inhibicji. Zapoznanie się z wpływem różnych typów inhibicji na zmianę parametrów kinetyki enzymatycznej. Zdobycie wiedzy na temat zaplanowania i przeprowadzenia testów enzymatycznych.

WYMAGANIA WSTĘPNE: Podstawowa wiedza na temat budowy białek. Obsługa komputera i Internetu.

ZAKRES TEMATYCZNY PRZEDMIOTU: Definicja i ogólna charakterystyka enzymu. Charakterystyka poszczególnych klas enzymów. Rola i mechanizm działania enzymów. Zintegrowany schemat struktury, dynamiki i funkcji enzymu. Rola i

Page 13: BIOLOGIA Specjalność: BIOLOGIA MOLEKULARNA studia ...wnb.uz.zgora.pl/files/ects/BM_Biologia2-KOR.pdf · UNIWERSYTET ZIELONOGÓRSKI WYDZIAŁ NAUK BIOLOGICZNYCH BIOLOGIA Specjalność:

sposób współdziałania centrum katalitycznego i kieszeni substratowej. Kody EC enzymów. Podstawy kinetyki enzymatycznej. Analiza odwracalnej i nieodwracalnej reakcji enzymatycznej. Równanie Michaelisa-Menten. Podstawowe parametry opisujące kinetykę enzymu - maksymalna szybkość reakcji enzymatycznej i stała Michaelisa. Identyfikacja enzymów i szlaków metabolicznych. Charakterystyka wybranych enzymów oraz szlaków metabolicznych i ich kontroli. Stany energetyczne podczas reakcji enzymatycznej. Ważniejsze koenzymy i ich prekursory. Wzór Lineweavera-Burka - cel i znaczenie takiego przekształcenia wzoru. Zaplanowanie i przeprowadzenie testu enzymatycznego. Obliczanie parametrów kinetycznych z danych otrzymanych z testu enzymatycznego. Metoda Eadiego-Hofsteego, Hanesa-Woolfa, całkowa. Analiza dokładności i czułości zastosowanych metod. Sens istnienia proenzymów (zymogenów). Aktywacja i kontrola aktywności enzymatycznej. Enzymy allosteryczne. Kinetyka reakcji allosterycznej. Enzymatyczne reakcje kaskadowe. Czynniki wpływające na aktywność enzymu. Charakterystyka działania inhibitorów. Reakcja enzymatyczna z inhibicją kompetycyjną, akompetycyjną, niekompetycyjną, mieszaną, substratową, produktem. Analiza kinetyk hamowania reakcji enzymatycznych. Wpływ warunków środowiskowych na kinetykę reakcji enzymatycznych.

METODY KSZTAŁCENIA: Wykład z prezentacjami multimedialnymi. Laboratorium - korzystanie z internetowych enzymatycznych baz danych oraz specjalistycznego oprogramowania. Przeprowadzenie wirtualnych testów enzymatycznych wraz z obliczaniem parametrów kinetycznych na podstawie otrzymanych wyników testu. Samodzielne opracowanie zagadnienia związanego z enzymologią.

EFEKTY KSZTAŁCENIA I METODY WERYFIKACJI OSIĄGANIA EFEKTÓW KSZTAŁCENIA:

OPIS EFEKTU SYMBOLE EFEKTÓW METODY WERYFIKACJI FORMA

ZAJĘĆ rozumie szczegóły procesów enzymatycznych, rozumie zjawiska w procesach katalizowanych enzymatycznie

K2A _W01 egzamin na zakończenie przedmiotu, sprawdzanie wiadomości podczas zajęć laboratoryjnych

wykład/ laboratorium

ma wiedzę w zakresie najważniejszych problemów z zakresu enzymologii

K2A _W01 egzamin na zakończenie przedmiotu, sprawdzanie wiadomości podczas zajęć laboratoryjnych

wykład/ laboratorium

ma wiedzę w zakresie pojęć i terminologii stosowanej w enzymologii i kinetyce enzymatycznej

K2A _W01 egzamin na zakończenie przedmiotu, sprawdzanie wiadomości podczas zajęć laboratoryjnych

wykład/ laboratorium

stosuje podstawowe metody obliczeniowe i oprogramowanie w zakresie kinetyki enzymatycznej

K2A_U05

egzamin na zakończenie przedmiotu, sprawdzanie wiadomości podczas zajęć laboratoryjnych

wykład/ laboratorium

stosuje podstawowe metody obliczeniowe do opisu kinetyki enzymatycznej

K2A_U05 egzamin na zakończenie przedmiotu, sprawdzanie wiadomości podczas zajęć laboratoryjnych

wykład/ laboratorium

wykazuje umiejętność poprawnego wnioskowania na podstawie danych pochodzących z przeprowadzonych testów enzymatycznych oraz z ich analizy

K2A_U08 sprawdzanie wiadomości podczas zajęć laboratoryjnych

wykład/ laboratorium

wykazuje potrzebę stałego aktualizowania wiedzy teoretycznej na temat enzymologii

K2A_K06

sprawdzanie wiadomości podczas zajęć laboratoryjnych

wykład/ laboratorium

WARUNKI ZALICZENIA: Wykład – pisemny egzamin złożony z 10 pytań. Na pozytywną ocenę (dostateczny) należy udzielić prawidłowych odpowiedzi przynajmniej na 6 pytań (60%). Zaliczenie laboratorium jest oceniane na podstawie wykazania umiejętności prawidłowego zaplanowania i przeprowadzenia testu enzymatycznego i wyliczenia na tej podstawie parametrów kinetycznych oraz na podstawie samodzielnego opracowania i przedstawienia zagadnienia związanego z enzymologią (prezentacja 30 minutowa), np. charakterystyka i identyfikacja wybranych enzymów.

Page 14: BIOLOGIA Specjalność: BIOLOGIA MOLEKULARNA studia ...wnb.uz.zgora.pl/files/ects/BM_Biologia2-KOR.pdf · UNIWERSYTET ZIELONOGÓRSKI WYDZIAŁ NAUK BIOLOGICZNYCH BIOLOGIA Specjalność:

OBCIĄŻENIE PRACĄ STUDENTA:

Obciążenie pracą Studia stacjonarne (w godz.)

Studia niestacjonarne (w godz.)

Godziny kontaktowe (udział w zajęciach; konsultacjach; egzaminie, itp.)

65 41

Samodzielna praca studenta (przygotowanie do: zajęć, kolokwium, egzaminu; studiowanie literatury; przygotowanie: pracy pisemnej, projektu, prezentacji, raportu, wystąpienia; itp.)

135 159

Łącznie 200 200

Punkty ECTS Studia stacjonarne Studia niestacjonarne

Zajęcia z udziałem nauczyciela akademickiego 2 punkty ECTS 2 punkty ECTS

Zajęcia bez udziału nauczyciela akademickiego 5 punkty ECTS 5 punkty ECTS

Łącznie 7 punktów ECTS 7 punktów ECTS

LITERATURA PODSTAWOWA: [1] Berg, J.M, Tymoczko, J.L. , Stryer, L., Biochemia, Wydawnictwo Naukowe PWN,

Warszawa, 2005, wydanie III zmienione [2] Biochemia Harpera. Ilustrowana, Robert K. Murray, Daryl K. Granner, Victor W.

Rodwell, Wyd. Lek. PZWL, Warszawa 2008, Wyd. 6

LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA: [1] Reginald H. Garret, Charles M. Grisham, Biochemistry (rozdział 6), Thomson

Learning Third Edition, 2005 [2] Biochemia. Krótkie wykłady. Wydanie II. David B. Hames, Nigel M. Hooper.

Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2009

PROGRAM OPRACOWAŁ: DR ANDRZEJ KASPERSKI

GGG EEE NNN EEE TTT YYY CCC ZZZ NNN III EEE MMM OOO DDD YYY FFF III KKK OOO WWW AAA NNN EEE OOO RRR GGG AAA NNN III ZZZ MMM YYY

Kod przedmiotu: 13.9-WB- BBMD-GMO

Typ przedmiotu: obowiązkowy

Język nauczania: polski

Odpowiedzialny za przedmiot : dr Beata Machnicka

Prowadzący: dr Beata Machnicka dr Beata Machnicka

Forma zajęć

Lic

zba

go

dzi

n

w s

emes

trze

Lic

zba

go

dzi

n

w t

ygo

dni

u

Sem

estr

Forma zal iczenia

Punkty ECTS

Page 15: BIOLOGIA Specjalność: BIOLOGIA MOLEKULARNA studia ...wnb.uz.zgora.pl/files/ects/BM_Biologia2-KOR.pdf · UNIWERSYTET ZIELONOGÓRSKI WYDZIAŁ NAUK BIOLOGICZNYCH BIOLOGIA Specjalność:

GENETYCZNIE M ODYFIKOWANE ORGANIZM Y - studia stacjonarne I I stopnia

Wykład 15 1 egzamin

Laboratorium 30 2 III

zaliczenie z oceną

Studia niestacjonarne

Wykład 9 1 egzamin

Laboratorium 18 2 III

zaliczenie z oceną

5

CEL PRZEDMIOTU: Wykład ma za zadanie: omówienie organizmów genetycznie zmodyfikowanych oraz sposobów ich uzyskiwania, przedstawienie molekularnych technik kontrolowania GMO oraz prawnych i społecznych aspektów zastosowań, omówienie biobezpieczeństwa ludzi i środowiska. Laboratorium ma na celu: Przekazanie studentom podstaw wiedzy o molekularnych technikach analizy GMO; Zapoznanie studentów z techniką izolacji DNA roślinnego przy użyciu złoża krzemionkowego; Zapoznanie studentów z techniką PCR w analizie GMO; Nauczenie studentów podstawowych zasad bezpiecznej pracy w laboratorium typu biochemicznego oraz obsługi sprzętu laboratoryjnego takiego jak aparat do elektroforezy, wirówka, różne rodzaje pipet, termocykler; Przekazanie studentom wiedzy o ogólnie przyjętych zasadach krytycznej analizy, interpretacji i opisu wyników przeprowadzonej analizy.

WYMAGANIA WSTĘPNE: Znajomość biologii, biochemii, mikrobiologii i genetyki.

ZAKRES TEMATYCZNY PRZEDMIOTU: Wykład: Przegląd organizmów genetycznie zmodyfikowanych. Molekularne podstawy transformacji genetycznej oraz sposoby uzyskiwania roślin i zwierząt zmodyfikowanych genetycznie. Ekspresja transgenów i sposoby jej pomiaru. Techniki kontrolowania GMO. Prawne i społeczne aspekty zastosowań GMO. Żywność genetycznie modyfikowana. Biobezpieczeństwo ludzi i środowiska – regulacje prawne, bioetyka Laboratorium: Molekularne techniki analizy GMO; Technika izolacji DNA roślinnego przy użyciu złoża krzemionkowego; Technika PCR w analizie GMO.

METODY KSZTAŁCENIA: Wykład: z wykorzystaniem prezentacji multimedialnej, pogadanka problemowa Praktyczna praca laboratoryjna

EFEKTY KSZTAŁCENIA I METODY WERYFIKACJI OSIĄGANIA EFEKTÓW KSZTAŁCENIA:

OPIS EFEKTU SYMBOLE EFEKTÓW METODY WERYFIKACJI FORMA

ZAJĘĆ student zna i rozumie najważniejsze zagadnienia dotyczące różnorodności organizmów genetycznie modyfikowanych i ich znaczenia dla środowiska, formułuje regulacje prawne obowiązujące w Polsce i Unii Europejskiej dotyczące zastosowań organizmów genetycznie modyfikowanych

K2A_W01 zaliczenie wykład

student zna podstawowe zasady bezpieczeństwa i higieny pracy oraz ergonomii; ma wiedzę w zakresie planowania badań z użyciem technik i narzędzi badawczych stosowanych w modyfikacjach genetycznych

K2A_W12 K2A_W13

zaliczenie wykład

Page 16: BIOLOGIA Specjalność: BIOLOGIA MOLEKULARNA studia ...wnb.uz.zgora.pl/files/ects/BM_Biologia2-KOR.pdf · UNIWERSYTET ZIELONOGÓRSKI WYDZIAŁ NAUK BIOLOGICZNYCH BIOLOGIA Specjalność:

student planuje i przeprowadza eksperymenty, potrafi wykorzystać zaawansowane techniki i narzędzia badawcze w zakresie modyfikacji genetycznych

K2A_U06 Praktyczna prac laboratoryjna, kolokwium

laboratorium

student biegle korzysta ze źródeł literaturowych oraz elektronicznych w języku polskim i angielskim, posiada umiejętność krytycznej analizy i formułowania właściwych wniosków

K2A_U01 K2A_U02

Sprawozdanie Wykład, laboratorium

student wykazuje umiejętność przygotowania wystąpień ustnych i napisania pracy badawczej w języku polskim

K2A_U07 Wystąpienie ustne, sprawozdanie

laboratorium

student pogłębia i aktualizuje swoją wiedzę i rozumie potrzebę systematycznego zapoznawania się z czasopismami naukowymi

K2A_K01 zaliczenie laboratorium

student współdziała w grupie i organizuje pracę w określonym zakresie

K2A_ K01 Praktyczna prac laboratoryjna laboratorium

WARUNKI ZALICZENIA: Warunki zaliczenia: Wykład - egzamin końcowy, do którego student jest dopuszczany na podstawie uprzedniego zaliczenia ćwiczeń, przeprowadzony w formie pisemnej. Egzamin trwający 60 minut zawiera 5 pytań otwartych. Do zaliczenia na ocenę dostateczną konieczne jest uzyskanie 60% punktów możliwych do zdobycia. Laboratorium - warunkiem zaliczenia jest obecność i uzyskanie pozytywnej oceny z kolokwium (3 pytania otwarte, do zaliczenia na ocenę dostateczną konieczne jest uzyskanie 60% punktów z 9 możliwych do zdobycia) i sprawozdań z ćwiczeń laboratoryjnych. Ocena końcowa to średnia arytmetyczna ocen cząstkowych.

OBCIĄŻENIE PRACĄ STUDENTA:

Obciążenie pracą Studia stacjonarne (w godz.)

Studia niestacjonarne (w godz.)

Godziny kontaktowe (udział w zajęciach; konsultacjach; egzaminie, itp.)

55 38

Samodzielna praca studenta (przygotowanie do: zajęć, kolokwium, egzaminu; studiowanie literatury; przygotowanie: pracy pisemnej, projektu, prezentacji, raportu, wystąpienia; itp.)

96 111

Łącznie 151 godzin 149 godzin

Punkty ECTS Studia stacjonarne Studia niestacjonarne

Zajęcia z udziałem nauczyciela akademickiego 2 punkty ECTS 2 punkty ECTS

Zajęcia bez udziału nauczyciela akademickiego 3 punkty ECTS 3 punkty ECTS

Łącznie 5 punktów ECTS 5 punktów ECTS

LITERATURA PODSTAWOWA: [1] Bishop J.: Ssaki transgeniczne, PWN, Warszawa, 2001; [2] Buchowicz J. Biotechnologia molekularna, Geneza, przedmiot, perspektywy badań i zastosowań, PWN, Warszawa, 2007; [3] Malepszy S. Biotechnologia roślin PWN Warszawa, 2005.

LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA:

Page 17: BIOLOGIA Specjalność: BIOLOGIA MOLEKULARNA studia ...wnb.uz.zgora.pl/files/ects/BM_Biologia2-KOR.pdf · UNIWERSYTET ZIELONOGÓRSKI WYDZIAŁ NAUK BIOLOGICZNYCH BIOLOGIA Specjalność:

[1] Artykuły naukowe w języku polskim i angielskim.

PROGRAM OPRACOWAŁ: DR BEATA MACHNICKA

GGG EEE NNN EEE TTT YYY KKK AAA CCC ZZZ ŁŁŁ OOO WWW III EEE KKK AAA

Kod przedmiotu: 13.9-WB- BBMD-GCz

Typ przedmiotu: obowiązkowy

Język nauczania: polski

Odpowiedzialny za przedmiot : dr hab. Andrzej Myc

Prowadzący: dr hab. Andrzej Myc

Forma zajęć

Lic

zba

go

dzi

n

w s

emes

trze

Lic

zba

go

dzi

n

w t

ygo

dni

u

Sem

estr

Forma zal iczenia

Punkty ECTS

BIOLOGIA MOLEKULARNA - studia stacjonarne I I stopnia

Wykład 20 2 egzamin

Laboratorium 30 2 II

zaliczenie z oceną

Studia niestacjonarne

Wykład 9 1 egzamin

Laboratorium 18 2 II

zaliczenie z oceną

8

CEL PRZEDMIOTU: Celem zajęć jest nabycie przez studenta aktualnej wiedzy odnośnie poznania i funkcjonowania genomu człowieka. Poznanie zasad dziedziczenia i typów dziedziczenia u człowieka. Poszerzenie wiedzy o zmienności mutacyjnej i polimorfizmach. Omówienie defektów genomu jądrowego i genomu mitochondrialnego. Przedstawienie podstawowych zagadnień z zakresu immunogenetyki. Zapoznanie studenta z podstawowymi zagadnieniami poradnictwa genetycznego i profilaktyki w chorobach dziedzicznych oraz z aktualnym stanem wiedzy odnośnie podłoża chorób nowotworowych. Przedyskutowanie prawnych aspektów badań genetycznych na ludzkim genomie. W ramach zajęć laboratoryjnych student poznaje podstawowe zasady bezpiecznej pracy w laboratorium typu biologii molekularnej. Poznaje wybrane techniki molekularne stosowane w diagnostyce człowieka. Nabywa wiedzę o ogólnie przyjętych zasadach krytycznej analizy i interpretacji wyników przeprowadzonych analiz. Doskonali umiejętności pracy w zespole.

WYMAGANIA WSTĘPNE: Znajomość biologii, chemii, biochemii i genetyki ogólnej na poziomie studiów I stopnia.

ZAKRES TEMATYCZNY PRZEDMIOTU: Wykład: Genom człowieka: pojęcie genomiki, struktura genomu, kariotyp. Zasady dziedziczenia: typy dziedziczenia, rodzicielskie piętno genomowi, priony. Zmienność i dziedziczność: mutacje, polimorfizm, relacje genotyp-fenotyp. Choroby dziedziczne: defekty genomu jądrowego, defekty genomu mitochondrialnego. Podstawy immunogenetyki człowieka – Główny Układ Zgodności

Page 18: BIOLOGIA Specjalność: BIOLOGIA MOLEKULARNA studia ...wnb.uz.zgora.pl/files/ects/BM_Biologia2-KOR.pdf · UNIWERSYTET ZIELONOGÓRSKI WYDZIAŁ NAUK BIOLOGICZNYCH BIOLOGIA Specjalność:

Tkankowej i inne układy antygenowe komórek krwi. Zmienność populacyjna u człowieka. Poradnictwo genetyczne i profilaktyka w chorobach dziedzicznych. Choroby nowotworowe- podłoże molekularne i diagnostyka oraz swoiste aberacje chromosomowe. Prognozowanie i leczenie chorób genetycznie uwarunkowanych: metody badania kwasów nukleinowych, metody badań cytogenetycznych. Prawo a dylematy współczesnej genetyki. Analiza DNA w medycynie sądowej. Zajęcia laboratoryjne: Analiza tetrad u drożdży Saccharomyces cerevisiae jako modelowy przykład rekombinacji mejotycznej. Analiza chromosomów metafazalnych w mikroskopie świetlnym. Wykrywanie chromatyny płciowej – ciałko Barra. Określanie polimorfizmu genomowego w populacji ludzkiej – identyfikacja alleli sekwencji repetytywnych rodziny Alu. Identyfikacja płci metodą PCR z wykorzystaniem starterów dla homologicznych sekwencji występujących na chromosomach X i Y. Typowanie antygenów Głównego Kompleksu Zgodności Tkankowej (MHC) na przykładzie HLA klasy I.

METODY KSZTAŁCENIA: - podająca - wykład tradycyjny w formie prezentacji multimedialnej, - praktyczna - ćwiczenia laboratoryjne z wykorzystaniem mikroskopów i aparatury do badań molekularnych, zapoznanie się i umiejętność korzystania z NCBI Human Genome Resources - http://www.ncbi.nlm.nih.gov/genome/guide/human/

EFEKTY KSZTAŁCENIA I METODY WERYFIKACJI OSIĄGANIA EFEKTÓW KSZTAŁCENIA:

OPIS EFEKTU SYMBOLE EFEKTÓW METODY WERYFIKACJI FORMA ZAJĘĆ

Rozumie złożone zjawiska związane z procesem realizacji informacji genetycznej u człowieka, konsekwentnie stosuje zasadę ścisłego, opartego na danych empirycznych, interpretowania zjawisk dziedziczenia

K2A_W06 kolokwium laboratorium

Ma pogłębioną wiedzę z zakresu genetyki człowieka i w zakresie aktualnie dyskutowanych w literaturze naukowej problemów związanych z funkcjonowaniem zasad dziedziczenia u człowieka

K2A_W05 egzamin wykład

Stosuje zaawansowane techniki molekularne właściwe dla diagnostyki człowieka, planuje i wykonuje zadania pod kierunkiem opiekuna naukowego

K2A_U03 K2A_U04

kolokwium laboratorium

Stosuje metody statystyczne do analizy danych

K2A_U05 kolokwium laboratorium

Rozumie potrzebę uczenia się przez całe życie, potrafi współdziałać i pracować w grupie, rozumie potrzebę systematycznego zapoznawania się z czasopismami naukowymi związanymi z problematyką genetyki człowieka

K2A_K01 K2A_K02

egzamin wykład

WARUNKI ZALICZENIA: Wykład - egzamin końcowy, do którego student jest dopuszczany na podstawie uprzedniego zaliczenia ćwiczeń, przeprowadzony w formie pisemnej. Egzamin trwający 90 minut obejmuje odpowiedź na 4 pytania problemowe wylosowane spośród przygotowanych przez egzaminatora zestawów pytań. Ćwiczenia laboratoryjne - warunkiem zaliczenia jest uzyskanie pozytywnych ocen ze wszystkich ćwiczeń laboratoryjnych, przewidzianych do realizacji w ramach programu laboratorium. Ocenie podlegają: testy sprawdzające wiedzę (zamknięte i otwarte) – ocena pozytywna powyżej 60% uzyskanych punktów, obecność i aktywny udział w ćwiczeniach. Ocena końcowa to średnia arytmetyczna ocen cząstkowych.

Page 19: BIOLOGIA Specjalność: BIOLOGIA MOLEKULARNA studia ...wnb.uz.zgora.pl/files/ects/BM_Biologia2-KOR.pdf · UNIWERSYTET ZIELONOGÓRSKI WYDZIAŁ NAUK BIOLOGICZNYCH BIOLOGIA Specjalność:

OBCIĄŻENIE PRACĄ STUDENTA:

Obciążenie pracą Studia stacjonarne (w godz.)

Studia niestacjonarne (w godz.)

Godziny kontaktowe (udział w zajęciach; konsultacjach; egzaminie, itp.)

87 52

Samodzielna praca studenta (przygotowanie do: zajęć, kolokwium, egzaminu; studiowanie literatury; przygotowanie: pracy pisemnej, projektu, prezentacji, raportu, wystąpienia; itp.)

130 164

Łącznie 217 216

Punkty ECTS Studia stacjonarne Studia niestacjonarne

Zajęcia z udziałem nauczyciela akademickiego 3 punkty ECTS 2 punkty ECTS

Zajęcia bez udziału nauczyciela akademickiego 5 punkty ECTS 6 punkty ECTS

Łącznie 8 punktów ECTS 8 punktów ECTS

LITERATURA PODSTAWOWA: [1] Sadowska-Chudy A., G. Dąbrowska, A. Goc, ”Genetyka ogólna. Skrypt do ćwiczeń dla studentów biologii”, Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń 2004 [2] Turner P.C., McLennan, A.G., Bates A.d., White M.R.H. “Biologia molekularna. Krótkie wykłady” Wydawnictwo Naukowe PWN, Wa-wa 2004 [3] Bal J. ”Badania molekularne i cytogenetyczne w medycynie”, PWN, 1998 [4] Brown T.A., Genomy PWN 2008

LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA: [1] Ricki Lewis, „Human Genetics” - ISBN-10: 0073525308

PROGRAM OPRACOWAŁ: DR HAB. ANDRZEJ MYC

JJJ ĘĘĘ ZZZ YYY KKK OOO BBB CCC YYY

Kod przedmiotu: 09.1-WB- BBMD-JO4

Typ przedmiotu: obowiązkowy

Język nauczania: angielski

Odpowiedzialny za przedmiot : mgr Nikitiuk Jadwiga

Prowadzący: mgr Nikitiuk Jadwiga

Forma zajęć

Lic

zba

go

dzi

n

w s

emes

trze

Lic

zba

go

dzi

n

w t

ygo

dni

u

Sem

estr

Forma zal iczenia

Punkty ECTS

Biologia - studia stacjonarne I I stopnia

Ćwiczenia 30 2 I zaliczenie z oceną

2

Page 20: BIOLOGIA Specjalność: BIOLOGIA MOLEKULARNA studia ...wnb.uz.zgora.pl/files/ects/BM_Biologia2-KOR.pdf · UNIWERSYTET ZIELONOGÓRSKI WYDZIAŁ NAUK BIOLOGICZNYCH BIOLOGIA Specjalność:

CEL PRZEDMIOTU: Zasadniczym celem oferowanych kursów języka angielskiego jest podniesienie ogólnej kompetencji językowej w zakresie odpowiadającym poziomowi B2 według Europejskiego Systemu Opisu Kształcenia Językowego: Uczenie się, Nauczanie, Ocenianie w stopniu umożliwiającym wykorzystanie języka angielskiego dla potrzeb studiowania, a w szczególności umiejętne korzystanie z różnorodnych obcojęzycznych materiałów źródłowych i mediów, literatury popularnonaukowej i specjalistycznej , kontynuację nauki w ramach wybranej specjalizacji na uczelniach zagranicznych oraz wykonywanie pracy zawodowej lub naukowej z wykorzystaniem języka angielskiego.

WYMAGANIA WSTĘPNE: Znajomość zagadnień z zakresu gramatyki języka angielskiego : czasy w języku angielskim, strona bierna, okresy warunkowe, mowa zależna, czasowniki modalne na poziomie B2 według Europejskiego Systemu Opisu Kształcenia Językowego: Uczenie się, Nauczanie, Ocenianie oraz słownictwa i wyrażeń idiomatycznych na poziomie B2.

ZAKRES TEMATYCZNY PRZEDMIOTU: Zajęcia z języka angielskiego odbywają się w formie ćwiczeń gramatyczno-leksykalnych z uwzględnieniem słownictwa specjalistycznego z danej dziedziny nauki. Omawiane są następujące zagadnienia: charakterystyka i opis układów: nerwowego, krwionośnego, kostnego, mięśniowego, moczowego, rozrodczego. Skład chemiczny i budowa komórki roślinnej, badania nad komórkami macierzystymi i wykorzystanie ich w medycynie w leczeniu wielu nieuleczalnych chorób, praca nad tekstami z dziedziny biologii molekularnej, ekologii, genetyki. Wykorzystywane są nowoczesne artykuły ze strony Internetowej : The Guardian Weekly : onestopenglish.com , które zawierają słownictwo specjalistyczne na poziomie B2 I C1 według Europejskiego Systemu Opisu Kształcenia Językowego: Uczenie się, Nauczanie, Ocenianie. Szczególną zaletą tych artykułów jest to, że słownictwo specjalistyczne jest przedstawiane w wielu ćwiczeniach leksykalno-gramatycznych: przedstawianie definicji z uwzględnieniem kluczowych słów, konstruowanie zdań pytających i odpowiedzi na pytania , łączenie słów i wyrażeń specjalistycznych w logiczną całość, tworzenie rzeczowników, przymiotników, czasowników, pisanie streszczeń i prac na tematy związane z tematyką artykułów, przygotowywanie prezentacji multimedialnych na tematy związane z artykułami: 1. Binge drinking increases risk of dementia. 2. Savouring the whale. 3. Stem cell breakthrough brings hope of cures for genetic diseases, but raises alarm. 4.Young Americans drop McDonald’s for tastier rivals. 5. Paradise almost lost: Maldives seek to buy a new homeland. 6. Face transplant man has life restored.

METODY KSZTAŁCENIA: Metoda podająca: opisowe wyjaśnianie i omawianie zagadnień gramatycznych, słów i wyrażeń idiomatycznych na poziomie B2 i C1 według Europejskiego Systemu Opisu Kształcenia Językowego : Uczenie się, Nauczanie, Ocenianie. Metoda praktyczna: ćwiczenia językowe z tekstem, leksykalno-gramatyczne wyjaśniające słownictwo specjalistyczne z danej dziedziny, wyrażenia idiomatyczne, wyjaśnianie synonimów i antonimów, ćwiczenie struktur gramatycznych i leksykalnych w sytuacjach komunikacyjnych. Metoda komunikacyjna i poznawcza : zajęcia z języka angielskiego odbywają się w Sali językowej, są to zajęcia komunikacyjne, praca w grupach i indywidualna z wykorzystaniem środków audiowizualnych i multimedialnych: komputer, CD player, rzutnik, plakaty, plansze, wykresy, filmy popularnonaukowe z wykorzystaniem specjalistycznego słownictwa języka angielskiego w różnych dziedzinach związanych z kierunkiem studiów.

EFEKTY KSZTAŁCENIA I METODY WERYFIKACJI OSIĄGANIA EFEKTÓW KSZTAŁCENIA:

OPIS EFEKTU SYMBOLE EFEKTÓW METODY WERYFIKACJI FORMA ZAJĘĆ

studia niestacjonarne I I stopnia

Ćwiczenia 18 2 I zaliczenie z oceną

Page 21: BIOLOGIA Specjalność: BIOLOGIA MOLEKULARNA studia ...wnb.uz.zgora.pl/files/ects/BM_Biologia2-KOR.pdf · UNIWERSYTET ZIELONOGÓRSKI WYDZIAŁ NAUK BIOLOGICZNYCH BIOLOGIA Specjalność:

Student rozumie znaczenie głównych wątków przekazu zawartego w złożonych tekstach na tematy konkretne i abstrakcyjne , łącznie z rozumieniem dyskusji na tematy naukowe z zakresu danej specjalności.

KB2A_W01 test, projekt, sprawdzian, dyskusja, bieżąca kontrola na zajęciach, egzamin

Praca w grupach, ćwiczenia leksykalno-gramatyczne

Student potrafi porozumiewać się płynnie i spontanicznie i prowadzić rozmowę z rodzimym użytkownikiem języka nie powodując przy tym napięcia u którejkolwiek ze stron.

KB2A_W04 projekt, dyskusja, bieżąca kontrola na zajęciach, egzamin

Praca w grupach, ćwiczenia leksykalno-gramatyczne

Student potrafi opisać , scharakteryzować , wytłumaczyć zagadnienia dotyczące technik , narzędzi badawczych stosowanych w zakresie dziedzin nauki i dyscyplin naukowych właściwych dla studiowanego kierunku studiów oraz technologii wykorzystujących osiągnięcia naukowe w języku angielskim.

KB2A_W04 dyskusja, projekt, bieżąca kontrola na zajęciach, prezentacje multimedialne, egzamin

Dyskusja filmu popularno-naukowego, ćwiczenia leksykalno-gramatyczne

Student umie przygotować w języku angielskim dobrze udokumentowane opracowanie problemów z zakresu dziedzin nauki i dyscyplin naukowych , właściwych dla studiowanego kierunku na poziomie B2, C1 według Europejskiego Systemu Opisu Kształcenia Językowego : Uczenie się, Nauczanie, Ocenianie.

KB2A_U09 sprawdzian, projekt, bieżąca kontrola na zajęciach, egzamin

Dyskusja na tematy popularno-naukowe

Student ma umiejętności językowe w zakresie słownictwa z dziedziny biologii na poziomie B2+ wg. Europejskiego Systemu Opisu Kształcenia Językowego

KB2A_U011 dyskusja, projekt, prezentacje multimedialne, egzamin

Praca w grupach, umiejętność komunikowania się

Student stosuje metodę samokształcenia i dostrzega potrzebę uczenia się i doskonalenia swoich umiejętności językowych z danej dziedziny nauki.

KB2A_U01 KB2A_U08

sprawdzian, dyskusja, projekt, egzamin

Praca z tekstem naukowym, ćwiczenia leksykalno-gramatyczne

Student rozumie potrzebę podnoszenia kompetencji językowych , zawodowych, osobistych , wykazuje potrzebę stałego aktualizowania wiedzy kierunkowej.

KB2A_K01 dyskusja, projekt, prezentacje multimedialne, egzamin

Umiejętność komunikowania się, praca w grupach

WARUNKI ZALICZENIA: Warunkiem zaliczenia jest uzyskanie pozytywnych ocen ze wszystkich zadań, ćwiczeń przewidzianych do realizacji w ramach programu ćwiczenia językowe. Ocenie podlegają: testy sprawdzające wiedzę, ocena pozytywna powyżej 60% uzyskanych punktów, samodzielnie wykonane i opracowane prezentacje multimedialne z danej dziedziny nauki z uwzględnieniem słownictwa specjalistycznego, ocena poprawności leksykalnej, gramatycznej, fonetycznej. Testy językowe sprawdzają stopień zaawansowania w zakresie poszczególnych sprawności językowych: czytania, pisania, mówienia i słuchania. Oceniane są również wypowiedzi dłuższe studentów,

Page 22: BIOLOGIA Specjalność: BIOLOGIA MOLEKULARNA studia ...wnb.uz.zgora.pl/files/ects/BM_Biologia2-KOR.pdf · UNIWERSYTET ZIELONOGÓRSKI WYDZIAŁ NAUK BIOLOGICZNYCH BIOLOGIA Specjalność:

zadania leksykalno-gramatyczne wykonywane w domu, oraz prace pisemne: recenzje z obejrzanych filmów popularno- naukowych, streszczenia artykułów, wypracowania, rozprawki. Ocena końcowa to średnia arytmetyczna ocen cząstkowych.

OBCIĄŻENIE PRACĄ STUDENTA:

Obciążenie pracą Studia stacjonarne (w godz.)

Studia niestacjonarne (w godz.)

Godziny kontaktowe (udział w zajęciach; konsultacjach; egzaminie, itp.)

Zajęcia 30 godz, konsultacje 10 godz,

Zalicznie 2 godz

Zajęcia 18 godz. Konsultacje, 10 godz,

Zalicznie 2 godz Samodzielna praca studenta (przygotowanie do: zajęć, kolokwium, egzaminu; studiowanie literatury; przygotowanie: pracy pisemnej, projektu, prezentacji, raportu, wystąpienia; itp.)

30 godz. 40 godz

Łącznie 72 godz. 70 godz.

Punkty ECTS Studia stacjonarne Studia niestacjonarne

Zajęcia z udziałem nauczyciela akademickiego 1 punkt ECTS 1 punkt ECTS

Zajęcia bez udziału nauczyciela akademickiego 1 punkt ECTS 1 punkt ECTS

Łącznie 2 punkty ECTS 2 punkty ECTS

LITERATURA PODSTAWOWA: [1] Artykuły ze słownictwem specjalistycznym z danej dziedziny nauki na stronie Internetowej: onestopenglish.com [2] Pickering, W.R. Complete Biology. Oxford University Press. 2005. [3] Penn, J. and E. Hanson. Anatomy and Physiology for English language learners. Pearson Longman. 2006. [4] Kelly, K. Science. Macmillan. 2007.

LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA: [1] Vince, M. Macmillan English Grammar in Context. Macmillan. 2007. [2] Murphy, R. English Grammar in Use. Intermediate. Cambridge University Press. 2008. [3] Semeniuk, B. and G. Maludzińska. English- Polish Chemical Dictionary. Wydawnictwo Naukowo-Techniczne. Warszawa. 2003. [4] Słomski, P. and P. Słomski. Concise Medical Dictionary. English- Polish and Polish- English. Polish Medical Publishers. Warsaw. 2007. [5] Hornby, A.S. Oxford Advanced Learner’s Dictionary. Oxford University Press. 2003.

PROGRAM OPRACOWAŁ: MGR JADWIGA NIKITIUK

KKK UUU LLL TTT UUU RRR YYY III NNN VVV III TTT RRR OOO

Kod przedmiotu: 13.9-WB- BBMD-KinV

Typ przedmiotu: obowiązkowy

Język nauczania: polski

Odpowiedzialny za przedmiot : Dr hab. Ewa Jaśkiewicz

Page 23: BIOLOGIA Specjalność: BIOLOGIA MOLEKULARNA studia ...wnb.uz.zgora.pl/files/ects/BM_Biologia2-KOR.pdf · UNIWERSYTET ZIELONOGÓRSKI WYDZIAŁ NAUK BIOLOGICZNYCH BIOLOGIA Specjalność:

Prowadzący: Dr hab. Ewa Jaśkiewicz

CEL PRZEDMIOTU: Celem zajęć jest nabycie przez studenta wiedzy teoretycznej dotyczącej podstaw hodowli komórek i tkanek ssaków in vitro oraz technik specjalnych z udziałem hodowli komórek. W ramach zajęć laboratoryjnych student powinien poznać i umieć stosować podstawowe zasady pracy w laboratorium hodowli komórek i tkanek, zgodnie z wymogami GLP, jak również opanować podstawowe techniki stosowane w hodowli komórek.

WYMAGANIA WSTĘPNE: Biologia komórki na poziomie akademickim.

ZAKRES TEMATYCZNY PRZEDMIOTU: Wykład: Organizacja i wyposażenie pracowni hodowli komórek i tkanek ssaków. Podłoża hodowlane. Biologia i charakterystyka hodowli. Rozdzielanie i identyfikowanie komórek. Ustalone linie komórkowe. Zamrażanie i przechowywanie komórek. Techniki specjalne: transfer genów do komórek, cytometria przepływowa, otrzymywanie przeciwciał monoklonalnych, klonowanie zarodkowe i somatyczne ssaków. Zajęcia laboratoryjne: Prowadzenie, pasażowanie i mrożenie linii komórkowych. Analiza populacji komórek z użyciem cytofluorymetru przepływowego.

METODY KSZTAŁCENIA: - podająca (wykład informacyjny w formie prezentacji multimedialnej), - praktyczna (ćwiczenia laboratoryjne w pracowni hodowli komórek i tkanek).

EFEKTY KSZTAŁCENIA I METODY WERYFIKACJI OSIĄGANIA EFEKTÓW KSZTAŁCENIA:

OPIS EFEKTU SYMBOLE EFEKTÓW METODY WERYFIKACJI FORMA

ZAJĘĆ student zna i rozumie złożone zasady funkcjonowania i prowadzenia hodowli komórkowych

K2A_W01 egzamin wykład

Forma zajęć

Lic

zba

go

dzi

n

w s

emes

trze

Lic

zba

go

dzi

n

w t

ygo

dni

u

Sem

estr

Forma zal iczenia

Punkty ECTS

studia stacjonarne I I stopnia

Wykład 15 1 egzamin

Laboratorium 30 2 III

zaliczenie z oceną

studia niestacjonarne I I stopnia

Wykład 9 egzamin

Laboratorium 18 III

zaliczenie z oceną

5

Page 24: BIOLOGIA Specjalność: BIOLOGIA MOLEKULARNA studia ...wnb.uz.zgora.pl/files/ects/BM_Biologia2-KOR.pdf · UNIWERSYTET ZIELONOGÓRSKI WYDZIAŁ NAUK BIOLOGICZNYCH BIOLOGIA Specjalność:

in vitro student zna podstawowe zasady bezpieczeństwa i higieny pracy w pracowni komórkowej; ma wiedzę w zakresie planowania badań z użyciem technik i narzędzi badawczych stosowanych w hodowli komórek i tkanek

K2A_W12 kolokwium, sprawozdanie laboratorium

student planuje i przeprowadza eksperymenty, potrafi wykorzystać zaawansowane techniki i narzędzia badawcze w hodowli komórek

K2A_U04 ocena pracy na zajęciach, kolokwium

laboratorium

student biegle korzysta ze źródeł literaturowych oraz elektronicznych w języku polskim i angielskim, posiada umiejętność krytycznej analizy i formułowania właściwych wniosków

K2A_U01 K2A_U02

egzamin

wykład

student wykazuje umiejętność przygotowania wystąpień ustnych i napisania pracy badawczej w języku polskim

K2A_U06

egzamin K2A_K01

wykład

student pogłębia i aktualizuje swoją wiedzę i rozumie potrzebę systematycznego zapoznawania się z czasopismami naukowymi

K2A_ K01 K2A_ K09

egzamin student pogłębia i aktualizuje swoją wiedzę i rozumie potrzebę systematycznego zapoznawania się z czasopismami naukowymi

wykład

student współdziała w grupie i organizuje pracę w określonym zakresie

K2A_K02 ocena pracy na zajęciach laboratorium

WARUNKI ZALICZENIA: Egzamin końcowy, do którego student jest dopuszczany na podstawie zaliczenia ćwiczeń, przeprowadzany w formie pisemnej. Egzamin trwający 60 minut zawiera około 30 pytań otwartych. Do zaliczenia na ocenę dostateczną konieczne jest uzyskanie 60% punktów możliwych do zdobycia. Zajęcia laboratoryjne-zaliczenie na podstawie obecności i pozytywnego wyniku uzyskanego na kolokwium pod koniec semestru.

OBCIĄŻENIE PRACĄ STUDENTA:

Obciążenie pracą Liczba godz.

Studia stacjonarne

Liczba godz. Studia

niestacjonarne

Godziny kontaktowe (udział w zajęciach; konsultacjach; egzaminie, itp.)

Zajęcia dydaktyczne (45 godz.)

Zajęcia dydaktyczne (27 godz.)

Samodzielna praca studenta (przygotowanie do: zajęć, kolokwium, egzaminu; studiowanie literatury; przygotowanie: pracy pisemnej, projektu, prezentacji, raportu, wystąpienia; itp.)

- przygotowanie do zajęć

(95 godz.)

- przygotowanie do zajęć (110

godz.),

Łącznie 140 godzin 137 godzin

Rodzaj zajęć Punkty ECTS Punkty ECTS

Zajęcia z udziałem nauczyciela akademickiego 3 punkty ECTS 2 punkty ECTS

Zajęcia bez udziału nauczyciela akademickiego 2 punkty ECTS 3 punkty ECTS

Page 25: BIOLOGIA Specjalność: BIOLOGIA MOLEKULARNA studia ...wnb.uz.zgora.pl/files/ects/BM_Biologia2-KOR.pdf · UNIWERSYTET ZIELONOGÓRSKI WYDZIAŁ NAUK BIOLOGICZNYCH BIOLOGIA Specjalność:

Łącznie 5 punktów ECTS 5 punktów ECTS

LITERATURA PODSTAWOWA: [1] Hodowla komórek i tkanek pod red. S. Stokłosowej, PWN, Warszawa, 2004; [2] Alberts B, Johnson A, Lewis J, Raff M, Roberts K, Walter P. Molecular Biology of the cell, V ed., Garland Science, 2002;

LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA:

[1] Freshney R I. Culture of Animal cells. Willey - Liss, 2000 [2] prace oryginalne

PROGRAM OPRACOWAŁ: DR HAB. EWA JAŚKIEWICZ

MMM EEE TTT AAA BBB OOO LLL III ZZZ MMM

Kod przedmiotu: 13.9-WB- BBMD-METAB

Typ przedmiotu: obowiązkowy

Język nauczania: polski

Odpowiedzialny za przedmiot : dr hab. Ewa Jaśkiewicz

Prowadzący: dr hab. Ewa Jaśkiewicz, dr Beata Machnicka

Forma zajęć

Lic

zba

go

dzi

n

w s

emes

trze

Lic

zba

go

dzi

n

w t

ygo

dni

u

Sem

estr

Forma zal iczenia

Punkty ECTS

Studia stacjonarne

Wykład 30 2 egzamin

Laboratorium 30 2 I

zaliczenie z oceną

7

CEL PRZEDMIOTU: Celem zajęć jest nabycie przez studenta wiedzy teoretycznej dotyczącej metabolizmu komórki poprzez poznanie najważniejszych procesów katabolicznych i anabolicznych, powiązań zachodzących pomiędzy poszczególnymi szlakami oraz zasad regulacji tych procesów. Student poznaje aktualny stan wiedzy na temat molekularnych przyczyn chorób u człowieka, wynikających z zaburzeń metabolicznych. W ramach zajęć laboratoryjnych student poznaje podstawowe zasady pracy w laboratorium biochemicznym, opanowuje podstawowe techniki stosowane w badaniach nad metabolizmem komórkowym, uczy się prowadzić hodowle różnicujące pod względem wymagań pokarmowych mikroorganizmów oraz umie dokonać analizy zaburzeń metabolicznych mikroorganizmów.

WYMAGANIA WSTĘPNE: Znajomość chemii fizycznej i biochemii na poziomie akademickim.

Page 26: BIOLOGIA Specjalność: BIOLOGIA MOLEKULARNA studia ...wnb.uz.zgora.pl/files/ects/BM_Biologia2-KOR.pdf · UNIWERSYTET ZIELONOGÓRSKI WYDZIAŁ NAUK BIOLOGICZNYCH BIOLOGIA Specjalność:

ZAKRES TEMATYCZNY PRZEDMIOTU: Wykład. Metabolizm – podstawowe pojęcia i organizacja. Podstawy termodynamiki reakcji biochemicznych. Podstawy kinetyki enzymatycznej. Glikoliza i glukoneogeneza. Cykl kwasu cytrynowego. Fosforylacja oksydacyjna. Szlak pentozofosforanowy. Metabolizm kwasów tłuszczowych. Biosynteza lipidów i steroidów. Biosynteza i rozkład białek. Metabolizm nukleotydów. Integracja metabolizmu - kluczowe połączenia. Profile metaboliczne organów. Zajęcia laboratoryjne – drożdże jako organizm modelowy w badaniach biochemicznych i genetycznych. Badanie regulacji metabolizmu oddechowego u mutantów drożdży piekarniczych Saccharomyces cerevisiae. Indukcja akryflawiną podwójnych mutantów oddechowych aci+rho- i aci+rhoo. Wzrost mutantów aci+ na nie ulegających fermentacji źródłach węgla i energii.

METODY KSZTAŁCENIA: -podająca (wykład informacyjny w formie prezentacji multimedialnej), -ćwiczenia laboratoryjne z wykorzystaniem modelowego materiału biologicznego: drożdży piekarniczych Saccharomyces cerevisiae oraz szkła i sprzętu mikrobiologicznego.

EFEKTY KSZTAŁCENIA I METODY WERYFIKACJI OSIĄGANIA EFEKTÓW KSZTAŁCENIA:

OPIS EFEKTU SYMBOLE EFEKTÓW METODY WERYFIKACJI FORMA

ZAJĘĆ Student zna i rozumie złożone procesy metaboliczne w zakresie reakcji, integracji i regulacji szlaków metabolicznych

K2A_W01 testy sprawdzające

wykład

Student zna podstawowe zasady bezpieczeństwa i higieny pracy oraz ergonomii; ma wiedzę w zakresie planowania badań z użyciem technik i narzędzi badawczych stosowanych w biochemii metabolizmu

K2A_W12 K2A_W12

ocena bieżąca wykonywanych zadań

laboratorium

Student przeprowadza eksperymenty, potrafi wykorzystać zaawansowane techniki i narzędzia badawcze w zakresie biochemii metabolizmu

K2A_U04 ocena bieżąca wykonywanych zadań

laboratorium

Student korzysta ze źródeł literaturowych oraz źródeł elektronicznych w języku polskim i angielskim, potrafi interpretować i łączyć w spójną całość uzyskane informacje.

K2A_U01 testy sprawdzające wykład

Student pogłębia i aktualizuje swoją wiedzę i rozumie potrzebę systematycznego zapoznawania się z czasopismami naukowymi

K2A_K01 K2A-K06

testy sprawdzające wykład

Student wykazuje umiejętność przygotowania wystąpień ustnych i napisania pracy badawczej w języku polskim

K2A-U07 ocena bieżąca wykonywanych zadań

wykład

Student działa w grupie i organizuje pracę w określonym zakresie, słucha uwag prowadzącego zajęcia i stosuje się do jego zaleceń.

K2A_K02 ocena bieżąca wykonywanych zadań

laboratorium

WARUNKI ZALICZENIA:

Page 27: BIOLOGIA Specjalność: BIOLOGIA MOLEKULARNA studia ...wnb.uz.zgora.pl/files/ects/BM_Biologia2-KOR.pdf · UNIWERSYTET ZIELONOGÓRSKI WYDZIAŁ NAUK BIOLOGICZNYCH BIOLOGIA Specjalność:

Wykład - egzamin, do którego student jest dopuszczany na podstawie zaliczenia ćwiczeń, przeprowadzony w formie pisemnej. Egzamin trwający 60 minut zawiera około 30 pytań otwartych. Do zaliczenia na ocenę dostateczną konieczne jest uzyskanie 60% punktów z 50 możliwych do zdobycia. Laboratorium - obecność na zajęciach, poprawne wykonanie doświadczeń laboratoryjnych i pozytywne zaliczenie 3 kolokwiów (pierwsze w formie testowej 20 pytań, do zaliczenia na ocenę dostateczną konieczne jest uzyskanie 60% punktów z 20 możliwych do zdobycia, pozostałe dwa to 3 pytania otwarte, do zaliczenia na ocenę dostateczną konieczne jest uzyskanie 60% punktów z 9 możliwych do zdobycia).

OBCIĄŻENIE PRACĄ STUDENTA:

Obciążenie pracą Liczba godz. Studia stacjonarne

Liczba godz. Studia

niestacjonarne Godziny kontaktowe (udział w zajęciach; konsultacjach; egzaminie, itp.)

Zajęcia dydaktyczne (65 godz.)

Zajęcia dydaktyczne (36 godz.)

Samodzielna praca studenta (przygotowanie do: zajęć, kolokwium, egzaminu; studiowanie literatury, prezentacja)

111 godz. 140 godz.

Łącznie 176 godz. 176 godz.

Punkty ECTS Studia stacjonarne

Zajęcia z udziałem nauczyciela akademickiego 2 punkty ECTS 2 punkty ECTS

Zajęcia bez udziału nauczyciela akademickiego 5 punktów ECTS 5 punktów ECTS

Łącznie 7 punktów ECTS 7 punktów ECTS

LITERATURA PODSTAWOWA: [1] Berg J, Tymoczko J L, Stryer L, Biochemia, wyd. V, PWN, 2005; [2] Hames B D, Hooper N M. Krótkie wykłady-biochemia, PWN, 2007.

LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA: [1] Murray R K, Granner D K, Mayes P A, Rodwell V W, Biochemia Harpera, wyd. V,

Wydawnictwo lekarskie PZWL, 2006; [2] Prace oryginalne.

PROGRAM OPRACOWAŁ: DR HAB. EWA JAŚKIEWICZ

MMM EEE TTT OOO DDD OOO LLL OOO GGG III AAA NNN AAA UUU KKK PPP RRR ZZZ YYY RRR OOO DDD NNN III CCC ZZZ YYY CCC HHH

Kod przedmiotu: 08.9-WB- BBMD-MNP

Typ przedmiotu: obowiązkowy

Język nauczania: polski

Odpowiedzialny za przedmiot : dr hab. Stefan Konstańczak

Prowadzący: dr hab. Stefan Konstańczak

Page 28: BIOLOGIA Specjalność: BIOLOGIA MOLEKULARNA studia ...wnb.uz.zgora.pl/files/ects/BM_Biologia2-KOR.pdf · UNIWERSYTET ZIELONOGÓRSKI WYDZIAŁ NAUK BIOLOGICZNYCH BIOLOGIA Specjalność:

CEL PRZEDMIOTU: Opracowanie hipotez wyjściowych. Planowanie eksperymentów. Optymalizacja technik doświadczalnych. Opracowanie, analiza i weryfikacja danych doświadczalnych. Współzależność cech - korelacja i regresja liniowa. Kryteria oceny metod analitycznych. Przygotowanie danych do publikacji.

WYMAGANIA WSTĘPNE:

kurs matematyki, podstawy statystyki.

ZAKRES TEMATYCZNY PRZEDMIOTU: Metody naukowe i projektowanie eksperymentu. Hipoteza. Prowadzenie obserwacji. Podstawowe metody zbierania danych w terenie. Zasady wykonywania pomiarów. Projekt badawczy. Analiza i prezentacja danych.

METODY KSZTAŁCENIA: - Aktywizująca. Projekt badawczy.

EFEKTY KSZTAŁCENIA I METODY WERYFIKACJI OSIĄGANIA EFEKTÓW KSZTAŁCENIA:

OPIS EFEKTU SYMBOLE EFEKTÓW METODY WERYFIKACJI FORMA

ZAJĘĆ

Student rozumie teoretyczne podstawy przeprowadzania doświadczeń, ich projektowanie oraz metodologię badań biologicznych. Określa cel przewidywanych pomiarów lub doświadczeń. Planuje przebieg serii pomiarów lub eksperymentów. Określa zależności pomiędzy różnymi wielkościami. Przygotowuje graficzną prezentację wyników.)

K2A_W01 zaliczenie z oceną wykład

Student potrafi zaplanować i przeprowadzić badania. Interpretuje wyniki i dane literaturowe. Korzysta z baz danych dostępnych przez internet. Sporządza sprawozdania z własnych badań. Opracowuje

K2A_U03 K2A_U07

K2A_U07

zaliczenie z oceną wykład

Forma zajęć

Lic

zba

go

dzi

n

w s

emes

trze

Lic

zba

go

dzi

n

w t

ygo

dni

u

Sem

estr

Forma zal iczenia

Punkty ECTS

M ETODOLOGIA NAUK PRZYRODNICZYCH

- studia stacjonarne II stopnia

Wykład 30 2 I zaliczenie z oceną

studia niestacjonarne I stopnia

Wykład 18 2 I zaliczenie z oceną

2

Page 29: BIOLOGIA Specjalność: BIOLOGIA MOLEKULARNA studia ...wnb.uz.zgora.pl/files/ects/BM_Biologia2-KOR.pdf · UNIWERSYTET ZIELONOGÓRSKI WYDZIAŁ NAUK BIOLOGICZNYCH BIOLOGIA Specjalność:

uzyskane wyniki. Potrafi przygotować i zaprezentować wyniki i wnioski z zaplanowanych badań.

Stosuje metodę samokształcenia i dostrzega potrzebę uczenia się.

K2A_K01 zaliczenie z oceną wykład

WARUNKI ZALICZENIA: Uzyskanie pozytywnej oceny z zaliczenia końcowego

OBCIĄŻENIE PRACĄ STUDENTA:

Obciążenie pracą Liczba godz.

Studia stacjonarne

Liczba godz. Studia

niestacjonarne

Godziny kontaktowe (udział w zajęciach; konsultacjach; egzaminie, itp.)

Zajęcia dydaktyczne (30 godz.),

- konsultacje (10 godz.)

Zajęcia dydaktyczne (18 godz.),

- konsultacje (7 godz.)

Samodzielna praca studenta (przygotowanie do: zajęć, kolokwium, egzaminu; studiowanie literatury; przygotowanie: pracy pisemnej, projektu, prezentacji, raportu, wystąpienia; itp.)

- przygotowanie do zajęć

(20 godz.)

- przygotowanie do zajęć (35

godz.),

Łącznie 60 godzin 60 godzin

Rodzaj zajęć Punkty ECTS Punkty ECTS

Zajęcia z udziałem nauczyciela akademickiego 1 punkt ECTS 1 punkt ECTS

Zajęcia bez udziału nauczyciela akademickiego 1 punkt ECTS 1 punkt ECTS

Łącznie 2 punkty ECTS 2 punkty ECTS

LITERATURA PODSTAWOWA: [1] Taylor J. R., Wstęp do analizy błędu pomiarowego, PWN, Warszawa `1999 [2] Zgirski A.. Gondko, Obliczenia biochemiczne, PWN, Warszawa 1998 [3] Jaroszyk, Biofizyka - podręscznik dla studentów, PZWL, Warszawa [4] Foryś U., Matematyka w biologii, WNT, Warszawa 2005

LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA: [1] Czernawski, J. M. Romanowski, N. W. Stiepanowa, Modelowanie matematyczne w biofizyce, PWN, Warszawa 1990 [2] Patrick G. L., Chemia medyczna, WNT, Warszawa 2003 [3] Kayser · red. O. i R. H. Muller, Biotechnologia farmaceutyczna, PZWL, Warszawa 2003

MMM EEE TTT OOO DDD YYY AAA NNN AAA LLL III ZZZ YYY BBB III AAA ŁŁŁ EEE KKK

Kod przedmiotu: 13.9-WB- BBMD-MAB

Typ przedmiotu: obowiązkowy

Język nauczania: polski

Odpowiedzialny za przedmiot : dr Elżbieta Heger

Page 30: BIOLOGIA Specjalność: BIOLOGIA MOLEKULARNA studia ...wnb.uz.zgora.pl/files/ects/BM_Biologia2-KOR.pdf · UNIWERSYTET ZIELONOGÓRSKI WYDZIAŁ NAUK BIOLOGICZNYCH BIOLOGIA Specjalność:

Prowadzący: dr Elżbieta Heger

Forma zajęć

Lic

zba

go

dzi

n

w s

emes

trze

Lic

zba

go

dzi

n

w t

ygo

dni

u

Sem

estr

Forma zal iczenia

Punkty ECTS

M ETODY ANALIZY BIAŁEK- studia stacjonarne I I stopnia

Wykład 30 2 egzamin

Laboratorium 30 2 I

zaliczenie z oceną

METODY ANALIZY BIAŁEK- studia stacjonarne II stopnia

Wykład 18 2 egzamin

Laboratorium 18 2 I

zaliczenie z oceną

8

CEL PRZEDMIOTU: Wykład ma za zadanie zaznajomienie studenta z podstawowymi metodami analizy białek, zasygnalizowanie kierunków rozwoju tej dziedziny nauki oraz podkreślenie jej wagi w interdyscyplinarnej przestrzeni nauk biologicznych. Celem jest także zwrócenie uwagi studenta na umiejętności właściwego rozpoznawania problemu eksperymentalnego, kreatywnego podejścia do jego rozwiązania i rzetelnej interpretacji danych.

WYMAGANIA WSTĘPNE: Zaliczenie kursu chemii organicznej, biochemii, budowy białek i bioinformatyki.

ZAKRES TEMATYCZNY PRZEDMIOTU: Złożoność strukturalna i funkcjonalna białek. Podstawowe metody detekcji i charakterystyki białek i aminokwasów (masa cząsteczkowa, skład aminokwasowy, sekwencja aminokwasowa, termostabilność, pH-stabilność i punkt izoelektryczny itp.). Metody analizy i oczyszczania białek (techniki chromatograficzne, techniki elektroforetyczne, techniki kolorymetryczne i spektrofotometryczne, wirowanie i ultrawirowanie itp.). Proteomika i metody w niej wykorzystywane (elektroforeza 2D, spektrometria masowa, mikromacierze itp.). Metody analizy struktury białek (dichroizm kołowy, NMR, EPR, techniki fluorescencyjne, krystalografia). Aktywność biologiczna białek (wiązanie do błon biologicznych, oddziaływania białko-białko, aktywność enzymatyczna itp.). Metody przewidywania struktury i właściwości białek.

METODY KSZTAŁCENIA: Metoda podająca - wykład w formie prezentacji multimedialnych wsparty rycinami i krótkimi filmami instruktażowymi, przykłady rozwiązywania problemów, ćwiczenia laboratoryjne.

EFEKTY KSZTAŁCENIA I METODY WERYFIKACJI OSIĄGANIA EFEKTÓW KSZTAŁCENIA:

OPIS EFEKTU SYMBOLE EFEKTÓW METODY WERYFIKACJI FORMA

ZAJĘĆ Zna podstawowe podejścia eksperymentalne z zakresu analizy białek in vivo, in vitro oraz in silico i jest świadom ich możliwości zastosowawczych

K2A_W01

Zadania laboratoryjne, Egzamin pisemny

Wykład, ćwiczenia

laboratoryjne

potrafi dobrać techniki eksperymentalne prowadzące do uzyskania zamierzonych K2A_W09 Zadania laboratoryjne, egzamin Wykład,

ćwiczenia

Page 31: BIOLOGIA Specjalność: BIOLOGIA MOLEKULARNA studia ...wnb.uz.zgora.pl/files/ects/BM_Biologia2-KOR.pdf · UNIWERSYTET ZIELONOGÓRSKI WYDZIAŁ NAUK BIOLOGICZNYCH BIOLOGIA Specjalność:

celów podczas analizy białek, potrafi kreatywnie podejść do rozwiązania problemu eksperymentalnego i rzetelnie zinterpretować uzyskane danych

laboratoryjne

korzysta ze źródeł literaturowych, w tym źródeł elektronicznych, potrafi dokonywać analizy materiałów źródłowych z zakresu metod analizy białek i łączyć w spójną całość tak uzyskane informacje

K2A_U01 Przygotowanie sprawozdań Wykład,

ćwiczenia laboratoryjne

rozumie potrzebę systematycznego zapoznawania się z czasopismami naukowymi i popularnonaukowymi, w celu pogłębiania wiedzy zdobytej podczas wykładu

K2A_K06 Dyskusja w czasie zajęć Wykład,

ćwiczenia laboratoryjne

potrafi operować pojęciami z zakresu biochemii białek w celu jasnego opisu metod eksperymentalnych dotyczących analizy białek

K2A_K08

Egzamin pisemny Wykład,

ćwiczenia laboratoryjne

wykazuje odpowiedzialność za ocenę zagrożeń wynikających ze stosowanych technik badawczych i tworzenie warunków bezpiecznej pracy

K2A_K07 Organizacja pracy laboratoryjnej Wykład,

ćwiczenia laboratoryjne

WARUNKI ZALICZENIA: Egzamin końcowy przeprowadzony jest w formie pisemnej. Każdy student zobligowany jest do udzielenia krótkich odpowiedzi na trzy pytania oraz rozwiązania testu jednokrotnego wyboru (30 pytań). Zestaw przykładowych zagadnień (pytań) jest przedstawiony i omówiony podczas wykładów. Ćwiczenia laboratoryjne: warunkiem zaliczenia jest uzyskanie pozytywnych ocen ze wszystkich zadań przewidzianych do realizacji w ramach programu,tj.: przygotowania charakterystyki białka na podstawie dostępnych baz danych i programów komputerowych, realizacji i samodzielnego opracowania wyników w ramach 3 cykli zadań laboratoryjnych. Każdorazowo, cena pozytywna - powyżej 50% uzyskanych punktów. Ocena końcowa to średnia arytmetyczna ocen cząstkowych.

OBCIĄŻENIE PRACĄ STUDENTA:

Obciążenie pracą Liczba godz.

Studia stacjonarne

Liczba godz. Studia

niestacjonarne Godziny kontaktowe

(udział w zajęciach; konsultacjach; egzaminie, itp.) 60 36

Samodzielna praca studenta (przygotowanie do: zajęć, kolokwium, egzaminu; studiowanie

literatury; przygotowanie: pracy pisemnej, projektu, prezentacji, raportu, wystąpienia; itp.)

170 194

Łącznie 230 230

Rodzaj zajęć Punkty ECTS Punkty ECTS

Zajęcia z udziałem nauczyciela akademickiego 4 punkty ECTS 2 punkty ECTS

Zajęcia bez udziału nauczyciela akademickiego 4 punkty ECTS 6 punkty ECTS

Łącznie 8 punktów ECTS 8 punktów ECTS

LITERATURA PODSTAWOWA: [1] Berg J.M., J.L. Tymoczko, L. Stryer, Biochemia (wyd.IV), PWN, Warszawa, 2009. [2] Hames B.D., N.M. Hooper, Krótkie wykłady: Biochemia (wyd.III), PWN, Warszawa, 2010.

Page 32: BIOLOGIA Specjalność: BIOLOGIA MOLEKULARNA studia ...wnb.uz.zgora.pl/files/ects/BM_Biologia2-KOR.pdf · UNIWERSYTET ZIELONOGÓRSKI WYDZIAŁ NAUK BIOLOGICZNYCH BIOLOGIA Specjalność:

[3] Doonan S., Białka i peptydy, PWN, Warszawa, 2008.

LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA: [1] Zgirski, R. Gondko, Obliczenia biochemiczne, PWN, Warszawa, 2010. [2] Kłyszejko-Stefanowicz L., Ćwiczenia z biochemii, PWN, Warszawa, 2011. [3] Alberts B., D. Bray, K. Hopkin, A. Johnson, J. Lewis, M. Raff, K. Roberts, P. Walter, [4] Kraj A., A. Drabik, J. Silberring, Proteomika i metabolomika, Wydawnictwo Uniwersytetu

Warszawskiego, 2010.

PROGRAM OPRACOWAŁA: DR ELŻBIETA HEGER

MMM EEE TTT OOO DDD YYY SSS TTT AAA TTT YYY SSS TTT YYY CCC ZZZ NNN EEE WWW BBB III OOO LLL OOO GGG III III

Kod przedmiotu: 11.2-WB- BBMD-MSwB

Typ przedmiotu: obowiązkowy

Język nauczania: polski

Odpowiedzialny za przedmiot : dr hab. Marian Giertych

Prowadzący: dr hab. Marian Giertych

Forma zajęć

Lic

zba

go

dzi

n

w s

emes

trze

Lic

zba

go

dzi

n

w t

ygo

dni

u

Sem

estr

Forma zal iczenia

Punkty ECTS

BIOLOGIA MOLEKULARNA - studia stacjonarne I I stopnia

Wykład 15 1 zaliczenie z oceną

Laboratorium 15 1 I

zaliczenie z oceną

Studia niestacjonarne

Wykład 9 zaliczenie z oceną

Laboratorium 9 I

zaliczenie z oceną

4

CEL PRZEDMIOTU: Celem jest przekonanie studenta o istotnej roli statystyki we współczesnej nauce. Przekazanie wiedzy i umiejętność koniecznych podczas opracowywania danych zebranych w trakcie przygotowywania pracy magisterskiej i ewentualnie przyszłej pracy naukowej.

WYMAGANIA WSTĘPNE: Znajomość podstaw statystyki z pierwszego stopnia studiów. Znajomość podstaw pakietu Excel.

ZAKRES TEMATYCZNY PRZEDMIOTU: Testowanie hipotez. Testy różnic między średnimi. Testy nieparametryczne. Jednoczynnikowa i dwuczynnikowa analiza wariancji (anova) z układami czynnikowymi i hierarchicznymi. Analiza kowariancji (ANCOVA). Analiza frekwencji parametryczne i nieparametryczne współczynniki korelacji. Analiza regresji. Regresja logistyczna.

Page 33: BIOLOGIA Specjalność: BIOLOGIA MOLEKULARNA studia ...wnb.uz.zgora.pl/files/ects/BM_Biologia2-KOR.pdf · UNIWERSYTET ZIELONOGÓRSKI WYDZIAŁ NAUK BIOLOGICZNYCH BIOLOGIA Specjalność:

METODY KSZTAŁCENIA: Zajęcia prowadzone są sali komputerowej z wykorzystaniem programów Excel i Statistica. Każde ćwiczenie poprzedzone jest wykładem w postaci prezentacji multimedialnej. Ćwiczenia praktyczne: samodzielne wykonanie prostych pomiarów biologicznych np. długości igieł sosny. Wykonanie statystycznego opisu próby. Testowanie hipotez statystycznych z wykorzystaniem różnych testów dostępnych w programie Statistica na bazie danych wcześniej zebranych własnych danych oraz przykładów podawanych przez prowadzącego.

EFEKTY KSZTAŁCENIA I METODY WERYFIKACJI OSIĄGANIA EFEKTÓW KSZTAŁCENIA:

OPIS EFEKTU SYMBOLE EFEKTÓW METODY WERYFIKACJI FORMA ZAJĘĆ

Opierając się na podstawach empirycznych student, rozumie znaczenie metod matematycznych i statystycznych w metodologii badań biologicznych

K2A_W08 Kolokwia cząstkowe i zaliczenie końcowe – zadania do rozwiązania z wykorzystaniem komputerów i oprogramowania statystycznego.

Wykład oraz laboratorium w sali komputerowej

Student zna zasady formułowania hipotez statystycznych, dobiera odpowiednie testy w zależności od przeprowadzanego eksperymentu, opisuje zaobserwowane zjawiska w kontekście analizy statystycznej

K2A_W04 Kolokwia cząstkowe i zaliczenie końcowe – zadania do rozwiązania z wykorzystaniem komputerów i oprogramowania statystycznego.

Wykład oraz laboratorium w sali komputerowej

Student zna pakiet statystyczny Statistica w zakresie rozszerzonym.

K2A_W07 Kolokwia cząstkowe i zaliczenie końcowe – zadania do rozwiązania z wykorzystaniem komputerów i oprogramowania statystycznego.

Wykład oraz laboratorium w sali komputerowej

Student potrafi zastosować pakiet statystyczny Statistica, właściwie dobiera testy statystyczne w zależności od rozwiązywanego problemy badawczego

K2A_U01 Kolokwia cząstkowe i zaliczenie końcowe – zadania do rozwiązania z wykorzystaniem komputerów i oprogramowania statystycznego.

Wykład oraz laboratorium w sali komputerowej

Student prawidłowo interpretuje zjawiska i procesy przyrodnicze na podstawie analizy statystycznej

K2A_U03 Kolokwia cząstkowe i zaliczenie końcowe – zadania do rozwiązania z wykorzystaniem komputerów i oprogramowania statystycznego.

Wykład oraz laboratorium w sali komputerowej

Student rozumie znaczenie analizy statystycznej we współczesnej pracy biologa.

K2A_K01 Kolokwia cząstkowe i zaliczenie końcowe – zadania do rozwiązania z wykorzystaniem komputerów i oprogramowania statystycznego.

Wykład oraz laboratorium w sali komputerowej

Student potrafi myśleć i działać w sposób przedsiębiorczy

K2A_K08 Kolokwia cząstkowe i zaliczenie końcowe – zadania do rozwiązania z wykorzystaniem komputerów i oprogramowania statystycznego.

Wykład oraz laboratorium w sali komputerowej

WARUNKI ZALICZENIA: Weryfikacja wiedzy i umiejętności studenta odbywać się będzie w trakcie kolokwiów cząstkowych i kolokwium końcowego. Podczas kolokwiów student na podstawie zestawu danych numerycznych i podanego problemu badawczego będzie musiał prawidłowo postawić hipotezy statystyczne, dobrać odpowiedni test i zinterpretować wynik. Wszystkie kolokwia odbywają się z wykorzystaniem komputerów i pakietu statystycznego Statistica. Zaliczenie przedmiotu wymaga: obecności na zajęciach (dopuszczalna absencja 20%), pozytywnego (50% punktów + 1) zaliczenia kolokwiów cząstkowych oraz kolokwium końcowego.

OBCIĄŻENIE PRACĄ STUDENTA:

Obciążenie pracą Liczba godz.

Studia stacjonarne

Liczba godz. Studia

niestacjonarne

Page 34: BIOLOGIA Specjalność: BIOLOGIA MOLEKULARNA studia ...wnb.uz.zgora.pl/files/ects/BM_Biologia2-KOR.pdf · UNIWERSYTET ZIELONOGÓRSKI WYDZIAŁ NAUK BIOLOGICZNYCH BIOLOGIA Specjalność:

Godziny kontaktowe (udział w zajęciach; konsultacjach; egzaminie, itp.)

Zajęcia dydaktyczne (30 godz.),

- konsultacje (2 godz.)

Zajęcia dydaktyczne (18 godz.),

- konsultacje (2 godz.)

Samodzielna praca studenta (przygotowanie do: zajęć, kolokwium, egzaminu; studiowanie literatury; przygotowanie: pracy pisemnej, projektu, prezentacji, raportu, wystąpienia; itp.)

- przygotowanie do zajęć

(68 godz.)

- przygotowanie do zajęć (80

godz.),

Łącznie 100 godzin 100 godzin

Rodzaj zajęć Punkty ECTS Punkty ECTS

Zajęcia z udziałem nauczyciela akademickiego 1 punkt ECTS 1 punkt ECTS

Zajęcia bez udziału nauczyciela akademickiego 3 punkty ECTS 3 punkty ECTS

Łącznie 4 punkty ECTS 4 punkty ECTS

LITERATURA PODSTAWOWA: [1] Stanisz A. Przystępny kurs statystyki tom I, II i III z zastosowaniem STATISTICA PL

StatSoft Kraków; [2] Foryś U. Matematyka w biologii PWT Warszawa 2005; [3] Watała C. Biostatystyka Wykorzystanie metod statystycznych w pracy badawczej w naukach biomedycznych alfa-medica press Warszawa 2002.

LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA: [1] Żuk B. Biometria stosowana PWN Warszawa 1989; [2] Łomnicki A., Wprowadzenie do statystyki dla przyrodników, PWN, 2010.

PROGRAM OPRACOWAŁ: DR HAB. MARIAN GIERTYCH PROF. UZ

PPP RRR AAA CCC OOO WWW NNN III AAA SSS PPP EEE CCC JJJ AAA LLL III ZZZ AAA CCC YYY JJJ NNN AAA

Kod przedmiotu: 13.1-WB- BBMD-PS

Typ przedmiotu: obowiązkowy

Język nauczania: polski

Odpowiedzialny za przedmiot : osoby prowadzące

Prowadzący: Katedry WNB

Forma zajęć

Lic

zba

go

dzi

n

w s

emes

trze

Lic

zba

go

dzi

n

w t

ygo

dni

u

Sem

estr

Forma zal iczenia

Punkty ECTS

PRACOWNIA SPECJALIZACYJNA - studia stacjonarne I I stopnia 4

Page 35: BIOLOGIA Specjalność: BIOLOGIA MOLEKULARNA studia ...wnb.uz.zgora.pl/files/ects/BM_Biologia2-KOR.pdf · UNIWERSYTET ZIELONOGÓRSKI WYDZIAŁ NAUK BIOLOGICZNYCH BIOLOGIA Specjalność:

CEL PRZEDMIOTU: Celem pracowni specjalizacyjnej jest zapoznanie studenta z zakresem wybranej subdyscypliny przyrodniczej oraz z zasadami planowania pracy badawczej, opracowywania wyników, korzystania z literatury fachowej i nabycie przez studenta umiejętności prezentowania wyników badań oraz określonych zagadnień opracowanych w oparciu o literaturę przedmiotu.

WYMAGANIA WSTĘPNE: Ugruntowana wiedza z przedmiotów podstawowych i kierunkowych. Znajomość języka angielskiego na poziomie B2, umiejętność pracy z tekstem naukowym w języku angielskim.

ZAKRES TEMATYCZNY PRZEDMIOTU: Tematyka przedmiotu nie ma charakteru stałego. Treści merytoryczne poruszane podczas zajęć należą do wybranej przez prowadzącego subdyscypliny przyrodniczej. Każda pracownia stanowi indywidualną propozycję wysuwaną przez prowadzącego, studenci dokonują wyboru kierując się zaproponowanymi na dany rok akademicki tematami.

METODY KSZTAŁCENIA: - podająca (prezentacje multimedialne, pogadanki), - metody aktywizujące i poznawcze.

EFEKTY KSZTAŁCENIA:

OPIS EFEKTU SYMBOLE EFEKTÓW METODY WERYFIKACJI FORMA

ZAJĘĆ

rozumie złożone zjawiska przyrodnicze

K2A_W01 bieżąca ocena pracy studenta Laboratorium

biegle wykorzystuje literaturę naukową w języku polskim i angielskim

K2A_U11 bieżąca ocena pracy studenta Laboratorium

rozumie potrzebę systematycznego zapoznawania się z literaturą naukową w celu poszerzania i pogłębiania wiedzy

K2A_K01 K2A_K09

bieżąca ocena pracy studenta Laboratorium

WARUNKI ZALICZENIA: Forma zaliczenia przedmiotu ustalana indywidualnie z prowadzącym.

OBCIĄŻENIE PRACĄ STUDENTA:

Obciążenie pracą Liczba godz.

Studia stacjonarne

Liczba godz. Studia

niestacjonarne

Godziny kontaktowe (udział w zajęciach; konsultacjach; egzaminie, itp.)

Zajęcia dydaktyczne (45 godz.),

- konsultacje (15 godz.)

Zajęcia dydaktyczne (30 godz.),

- konsultacje (8 godz.)

Laboratorium 45 3 II zaliczenie z oceną

studia niestacjonarne I I stopnia

Laboratorium 27 3 II zaliczenie z oceną

Page 36: BIOLOGIA Specjalność: BIOLOGIA MOLEKULARNA studia ...wnb.uz.zgora.pl/files/ects/BM_Biologia2-KOR.pdf · UNIWERSYTET ZIELONOGÓRSKI WYDZIAŁ NAUK BIOLOGICZNYCH BIOLOGIA Specjalność:

Samodzielna praca studenta (przygotowanie do: zajęć, kolokwium, egzaminu; studiowanie literatury; przygotowanie: pracy pisemnej, projektu, prezentacji, raportu, wystąpienia; itp.)

- przygotowanie do zajęć

(60 godz.)

- przygotowanie do zajęć (82

godz.),

Łącznie 120 godzin 120 godzin

Rodzaj zajęć Punkty ECTS Punkty ECTS

Zajęcia z udziałem nauczyciela akademickiego 3 punkty ECTS 2 punkty ECTS

Zajęcia bez udziału nauczyciela akademickiego 1 punkt ECTS 2 punkt ECTS

Łącznie 4 punkty ECTS 4 punkty ECTS

LITERATURA PODSTAWOWA: [1] czasopisma naukowe krajowe i zagraniczne [2] podręczniki akademickie [3] źródła elektroniczne

PPP RRR AAA CCC OOO WWW NNN III AAA SSS PPP EEE CCC JJJ AAA LLL III ZZZ AAA CCC YYY JJJ NNN AAA

Kod przedmiotu: 13.1-WB- BBMD-PS

Typ przedmiotu: obowiązkowy

Język nauczania: polski

Odpowiedzialny za przedmiot : osoby prowadzące

Prowadzący: Katedry WNB

CEL PRZEDMIOTU: Celem pracowni specjalizacyjnej jest zapoznanie studenta z zakresem wybranej subdyscypliny przyrodniczej oraz z zasadami planowania pracy badawczej, opracowywania wyników, korzystania z literatury fachowej i nabycie przez studenta umiejętności prezentowania wyników badań oraz określonych zagadnień opracowanych w oparciu o literaturę przedmiotu.

WYMAGANIA WSTĘPNE: Ugruntowana wiedza z przedmiotów podstawowych i kierunkowych. Znajomość języka angielskiego na poziomie B2, umiejętność pracy z tekstem naukowym w języku angielskim.

ZAKRES TEMATYCZNY PRZEDMIOTU:

Forma zajęć

Lic

zba

go

dzi

n

w s

emes

trze

Lic

zba

go

dzi

n

w t

ygo

dni

u

Sem

estr

Forma zal iczenia

Punkty ECTS

PRACOWNIA SPECJALIZACYJNA - studia stacjonarne I I stopnia

Laboratorium 60 3 III zaliczenie z oceną

studia niestacjonarne I I stopnia

Laboratorium 36 4 III zaliczenie z oceną

4

6

Page 37: BIOLOGIA Specjalność: BIOLOGIA MOLEKULARNA studia ...wnb.uz.zgora.pl/files/ects/BM_Biologia2-KOR.pdf · UNIWERSYTET ZIELONOGÓRSKI WYDZIAŁ NAUK BIOLOGICZNYCH BIOLOGIA Specjalność:

Tematyka przedmiotu nie ma charakteru stałego. Treści merytoryczne poruszane podczas zajęć należą do wybranej przez prowadzącego subdyscypliny przyrodniczej. Każda pracownia stanowi indywidualną propozycję wysuwaną przez prowadzącego, studenci dokonują wyboru kierując się zaproponowanymi na dany rok akademicki tematami.

METODY KSZTAŁCENIA: - podająca (prezentacje multimedialne, pogadanki), - metody aktywizujące i poznawcze.

EFEKTY KSZTAŁCENIA:

OPIS EFEKTU SYMBOLE EFEKTÓW METODY WERYFIKACJI FORMA

ZAJĘĆ ma pogłębioną wiedzę z zakresu nauk ścisłych

K2A_W02 bieżąca ocena pracy studenta Laboratorium

ma pogłębioną wiedzę z zakresu dyscyplin naukowych właściwych dla studiowanego kierunku, która umożliwia dostrzeganie związków i zależności w przyrodzie

K2A_W03

bieżąca ocena pracy studenta Laboratorium

wykazuje umiejętność krytycznej analizy i selekcji informacji, zwłaszcza ze źrodeł elektronicznych

K2A_U02

bieżąca ocena pracy studenta Laboratorium

wykazuje umiejętność przygotowania wystąpień ustnych w zakresie prac badawczych z wykorzystaniem rożnych środkow komunikacji werbalnej

K2A_U07

bieżąca ocena pracy studenta Laboratorium

systematycznie aktualizuje wiedzę przyrodniczą i zna jej praktyczne zastosowania

K2A_K09

bieżąca ocena pracy studenta Laboratorium

wykazuje odpowiedzialność za ocenę zagrożeń wynikających ze stosowanych technik badawczych i tworzenie warunkow bezpiecznej pracy

K2A_K07

bieżąca ocena pracy studenta Laboratorium

WARUNKI ZALICZENIA: Forma zaliczenia przedmiotu ustalana indywidualnie z prowadzącym.

OBCIĄŻENIE PRACĄ STUDENTA:

Obciążenie pracą Liczba godz.

Studia stacjonarne

Liczba godz. Studia

niestacjonarne

Godziny kontaktowe (udział w zajęciach; konsultacjach; egzaminie, itp.)

Zajęcia dydaktyczne (60 godz.),

Zajęcia dydaktyczne (27 godz.),

- konsultacje (8 godz.)

Samodzielna praca studenta (przygotowanie do: zajęć, kolokwium, egzaminu; studiowanie literatury; przygotowanie: pracy pisemnej, projektu, prezentacji, raportu, wystąpienia; itp.)

- przygotowanie do zajęć

(60 godz.)

- przygotowanie do zajęć (106

godz.),

Łącznie 120 godzin 150 godzin

Rodzaj zajęć Punkty ECTS Punkty ECTS

Page 38: BIOLOGIA Specjalność: BIOLOGIA MOLEKULARNA studia ...wnb.uz.zgora.pl/files/ects/BM_Biologia2-KOR.pdf · UNIWERSYTET ZIELONOGÓRSKI WYDZIAŁ NAUK BIOLOGICZNYCH BIOLOGIA Specjalność:

Zajęcia z udziałem nauczyciela akademickiego 2 punkty ECTS 2 punkty ECTS

Zajęcia bez udziału nauczyciela akademickiego 2 punkt ECTS 4 punkt ECTS

Łącznie 4 punkty ECTS 6 punkty ECTS

LITERATURA PODSTAWOWA: [1] czasopisma naukowe krajowe i zagraniczne [2] podręczniki akademickie [3] źródła elektroniczne

PPP RRR AAA CCC OOO WWW NNN III AAA SSS PPP EEE CCC JJJ AAA LLL III ZZZ AAA CCC YYY JJJ NNN AAA

Kod przedmiotu: 13.1-WB- BBMD-PS

Typ przedmiotu: obowiązkowy

Język nauczania: polski

Odpowiedzialny za przedmiot : osoby prowadzące

Prowadzący: Katedry WNB

CEL PRZEDMIOTU: Celem pracowni specjalizacyjnej jest zapoznanie studenta z zakresem wybranej subdyscypliny przyrodniczej oraz z zasadami planowania pracy badawczej, opracowywania wyników, korzystania z literatury fachowej i nabycie przez studenta umiejętności prezentowania wyników badań oraz określonych zagadnień opracowanych w oparciu o literaturę przedmiotu.

WYMAGANIA WSTĘPNE: Ugruntowana wiedza z przedmiotów podstawowych i kierunkowych. Znajomość języka angielskiego na poziomie B2, umiejętność pracy z tekstem naukowym w języku angielskim.

ZAKRES TEMATYCZNY PRZEDMIOTU: Tematyka przedmiotu nie ma charakteru stałego. Treści merytoryczne poruszane podczas zajęć należą do wybranej przez prowadzącego subdyscypliny przyrodniczej. Każda pracownia stanowi indywidualną propozycję wysuwaną przez prowadzącego, studenci dokonują wyboru kierując się zaproponowanymi na dany rok akademicki tematami.

Forma zajęć

Lic

zba

go

dzi

n

w s

emes

trze

Lic

zba

go

dzi

n

w t

ygo

dni

u

Sem

estr

Forma zal iczenia

Punkty ECTS

PRACOWNIA SPECJALIZACYJNA - studia stacjonarne I I stopnia

Laboratorium 60 3 IV zaliczenie z oceną

studia niestacjonarne I I stopnia

Laboratorium 36 4 IV zaliczenie z oceną

4

6

Page 39: BIOLOGIA Specjalność: BIOLOGIA MOLEKULARNA studia ...wnb.uz.zgora.pl/files/ects/BM_Biologia2-KOR.pdf · UNIWERSYTET ZIELONOGÓRSKI WYDZIAŁ NAUK BIOLOGICZNYCH BIOLOGIA Specjalność:

METODY KSZTAŁCENIA: - podająca (prezentacje multimedialne, pogadanki), - metody aktywizujące i poznawcze.

EFEKTY KSZTAŁCENIA:

OPIS EFEKTU SYMBOLE EFEKTÓW METODY WERYFIKACJI FORMA

ZAJĘĆ ma wiedzę w zakresie zasad planowania badań z wykorzystaniem technik i narzędzi badawczych stosowanych w zakresie dziedzin nauki właściwych dla studiowanego kierunku

K2A_W09 bieżąca ocena pracy studenta Laboratorium

konsekwentnie stosuje i upowszechnia zasadę ścisłego, opartego na danych empirycznych, interpretowania zjawisk i procesów przyrodniczych w pracy badawczej i działaniach praktycznych

K2A_W04

bieżąca ocena pracy studenta Laboratorium

biegle wykorzystuje literaturę naukową z zakresu dziedzin nauki i dyscyplin naukowych, właściwych dla studiowanego kierunku studiów, w języku polskim; czyta ze zrozumieniem skomplikowane teksty naukowe w języku angielskim

K2A_U02

bieżąca ocena pracy studenta Laboratorium

wykazuje umiejętność krytycznej analizy i selekcji informacji, zwłaszcza ze źródeł elektronicznych

K2A_U08

bieżąca ocena pracy studenta Laboratorium

rozumie potrzebę systematycznego zapoznawania się z czasopismami naukowymi i popularnonaukowymi, podstawowymi dla studiowanego kierunku studiów, w celu poszerzania i pogłębiania wiedzy

K2A_K04 K2A_K09

bieżąca ocena pracy studenta Laboratorium

potrafi myśleć i działać w sposób przedsiębiorczy

K2A_K10 bieżąca ocena pracy studenta Laboratorium

WARUNKI ZALICZENIA: Forma zaliczenia przedmiotu ustalana indywidualnie z prowadzącym.

OBCIĄŻENIE PRACĄ STUDENTA:

Obciążenie pracą Liczba godz.

Studia stacjonarne

Liczba godz. Studia

niestacjonarne

Godziny kontaktowe (udział w zajęciach; konsultacjach; egzaminie, itp.)

Zajęcia dydaktyczne (60 godz.),

Zajęcia dydaktyczne (27 godz.),

- konsultacje (8 godz.)

Samodzielna praca studenta (przygotowanie do: zajęć, kolokwium, egzaminu; studiowanie literatury; przygotowanie: pracy pisemnej, projektu, prezentacji, raportu, wystąpienia; itp.)

- przygotowanie do zajęć

(60 godz.)

- przygotowanie do zajęć (106

godz.),

Page 40: BIOLOGIA Specjalność: BIOLOGIA MOLEKULARNA studia ...wnb.uz.zgora.pl/files/ects/BM_Biologia2-KOR.pdf · UNIWERSYTET ZIELONOGÓRSKI WYDZIAŁ NAUK BIOLOGICZNYCH BIOLOGIA Specjalność:

Łącznie 120 godzin 150 godzin

Rodzaj zajęć Punkty ECTS Punkty ECTS

Zajęcia z udziałem nauczyciela akademickiego 2 punkty ECTS 2 punkty ECTS

Zajęcia bez udziału nauczyciela akademickiego 2 punkt ECTS 4 punkt ECTS

Łącznie 4 punkty ECTS 6 punkty ECTS

LITERATURA PODSTAWOWA: [1] czasopisma naukowe krajowe i zagraniczne [2] podręczniki akademickie [3] źródła elektroniczne

PPP RRR ZZZ EEE DDD MMM III OOO TTT WWW YYY BBB III EEE RRR AAA LLL NNN YYY 111 AAA

EEE KKK OOO LLL OOO GGG III AAA ŚŚŚ RRR OOO DDD OOO WWW III SSS KKK AAA PPP RRR AAA CCC YYY

Kod przedmiotu: 08.9-WB- BBMD-PW1A

Typ przedmiotu: obowiązkowy

Język nauczania: polski

Odpowiedzialny za przedmiot : dr Artur Wandycz

Prowadzący: dr Artur Wandycz

Forma zajęć

Lic

zba

go

dzi

n

w s

emes

trze

Lic

zba

go

dzi

n

w t

ygo

dni

u

Sem

estr

Forma zal iczenia

Punkty ECTS

Studia stacjonarne

Wykład 15 1 III Zaliczenie z oceną

Ćwiczenia 15 1 III Zaliczenie z oceną

Studia niestacjonarne

Wykład 9 1 III Zaliczenie z oceną

Ćwiczenia 9 1 III Zaliczenie z oceną

5

CEL PRZEDMIOTU: Celem zajęć z ekologii środowiska pracy jest nabycie przez studenta wiedzy teoretycznej i umiejętności praktycznych, dzięki którym student opisuje środowisko pracy, ocenia zagrożenia płynące z pracy w różnych środowiskach, ocenia ryzyko zawodowe i podejmuje ewentualne działania profilaktyczne lub naprawcze.

WYMAGANIA WSTĘPNE: Podstawy biologii człowieka - poziom szkoły średniej.

Page 41: BIOLOGIA Specjalność: BIOLOGIA MOLEKULARNA studia ...wnb.uz.zgora.pl/files/ects/BM_Biologia2-KOR.pdf · UNIWERSYTET ZIELONOGÓRSKI WYDZIAŁ NAUK BIOLOGICZNYCH BIOLOGIA Specjalność:

ZAKRES TEMATYCZNY PRZEDMIOTU: Ekologia. Środowisko pracy. Praca fizyczna i umysłowa. Obciążenie, przeciążenie i niedociążenie pracą. Wydatek energetyczny. Warunki pracy. Mikroklimat. Hałas. Oświetlenie. Praca indywidualna i zespołowa. Stres pracy. Zmęczenie. Ocena ryzyka zawodowego.

METODY KSZTAŁCENIA: Wykład, pogadanka, dyskusja, ćwiczenie, instruktaż, praca zespołowa, praca z dokumentami źródłowymi.

EFEKTY KSZTAŁCENIA I METODY WERYFIKACJI OSIĄGANIA EFEKTÓW KSZTAŁCENIA:

OPIS EFEKTU SYMBOLE EFEKTÓW METODY WERYFIKACJI FORMA

ZAJĘĆ

zna wartość pracy badawczej prowadzonej w oparciu o działania praktyczne

K2A_W05 zaliczenie pisemne, dyskusja na zajęciach

wykład,

zna zasady prawidłowej organizacji pracy badawczej z uwzględnieniem podstaw ergonomii

K2A_W13

kolokwium, dyskusja na zajęciach ćwiczenia.

dokonuje analizy, selekcji i właściwego łączenia uzyskanych informacji literaturowych oraz informacji pochodzących z innych źródeł

K2A_U02

dyskusja na zajęciach, praca pisemna w zespole

ćwiczenia.

podnosi swoje kompetencje społeczne poprzez działanie w grupie

K2A_K02

dyskusja na zajęciach, praca pisemna w zespole

ćwiczenia.

rozumie konieczność pogłębiania wiedzy z biologii w oparciu o literaturę fachową, w tym publikacje angielskojęzyczne

K2A_K06

dyskusja na zajęciach, praca pisemna w zespole

wykład, ćwiczenia

podejmując działania w zakresie realizowanych zadań badawczych dostrzega potrzebę przedsiębiorczości i kreatywnego myślenia

K2A_K10

dyskusja na zajęciach, praca pisemna w zespole

wykład, ćwiczenia

WARUNKI ZALICZENIA: Wykład – warunkiem zaliczenia jest uzyskanie pozytywnej oceny z zaliczenia przeprowadzanego w formie pisemnej - trwającego 60 minut (10 pytań, każde pytanie – 1 pkt.). Do uzyskania pozytywnej oceny z pisemnego zaliczenia kolokwium konieczne jest uzyskanie 6 pkt. (60%) na 10 możliwych do zdobycia punktów. Ćwiczenia - warunkiem zaliczenia jest uzyskanie pozytywnie ocenionego opracowania na zadany temat, pozytywnej oceny za aktywność na zajęciach oraz uzyskanie pozytywnej oceny z kolokwium przeprowadzanego w formie pisemnej - trwającego 60 minut (10 pytań, każde pytanie – 1 pkt.). Do zaliczenia kolokwium w formie pisemnej na ocenę dostateczną konieczne jest uzyskanie 6 pkt. (60%) na 10 pkt. możliwych do zdobycia. Ocena końcowa przedmiotu to średnia arytmetyczna pozytywnych ocen cząstkowych.

OBCIĄŻENIE PRACĄ STUDENTA:

Obciążenie pracą Studia

stacjonarne (w godz.)

Studia niestacjonarne

(w godz.)

Godziny kontaktowe (udział w zajęciach; konsultacjach; egzaminie, itp.)

zajęcia dydakt. - 30, konsultacje - 13, zaliczenie pisemne – 2.

zajęcia dydakt. - 18, konsultacje - 13, zaliczenie pisemne – 2.

Page 42: BIOLOGIA Specjalność: BIOLOGIA MOLEKULARNA studia ...wnb.uz.zgora.pl/files/ects/BM_Biologia2-KOR.pdf · UNIWERSYTET ZIELONOGÓRSKI WYDZIAŁ NAUK BIOLOGICZNYCH BIOLOGIA Specjalność:

Samodzielna praca studenta (przygotowanie do: zajęć, kolokwium, egzaminu; studiowanie

literatury; przygotowanie: pracy pisemnej, projektu, prezentacji, raportu, wystąpienia; itp.)

przygotowanie opracowania tematu – 10 przygotowanie do zajęć – 50 studiowanie literatury – 20

przygotowanie opracowania tematu – 10 przygotowanie do zajęć – 62 studiowanie literatury – 20

Łącznie 125 125

Punkty ECTS Studia stacjonarne

Studia niestacjonarne

Zajęcia z udziałem nauczyciela akademickiego 2 punkty ECTS 2 punkty ECTS

Zajęcia bez udziału nauczyciela akademickiego 3 punkty ECTS 3 punkty ECTS

Łącznie 5 punktów ECTS 5 punktów ECTS

LITERATURA PODSTAWOWA: [1] Górski J. (red.), Fizjologiczne podstawy wysiłku fizycznego. PZWL, Warszawa 2001. [2] Dziak, A., Bóle krzyża. PZWL, Warszawa 1994. [3 Koradecka D. (red.), Bezpieczeństwo pracy i ergonomia. t. I. Centralny Instytut

Ochrony Pracy, Warszawa 1999. [4] Koradecka D. (red.), Bezpieczeństwo pracy i ergonomia. t. II. Centralny Instytut

Ochrony Pracy, Warszawa 1999. [5] Kozłowski S., Granice przystosowania. Wiedza Powszechna, Warszawa 1986.

PROGRAM OPRACOWAŁ: DR ARTUR WANDYCZ

P R Z E D M I O T W Y B I E R AL N Y 1 B –

Z A R Z ĄD Z A N I E Z A S O B A M I L U D Z K I M I I Ś R O D O W I S K I E M P R A C Y

Kod przedmiotu: 08.9-WB- BBMD-PW1B

Typ przedmiotu: Obowiązkowy

Język nauczania: Polski

Odpowiedzialny za przedmiot : dr Artur Wandycz

Prowadzący: dr Artur Wandycz

Forma zajęć

Lic

zba

go

dzi

n

w s

emes

trze

Lic

zba

go

dzi

n

w t

ygo

dni

u

Sem

estr

Forma zal iczenia

Punkty ECTS

Studia stacjonarne

Wykład 15 1 III Zaliczenie z oceną

5

Page 43: BIOLOGIA Specjalność: BIOLOGIA MOLEKULARNA studia ...wnb.uz.zgora.pl/files/ects/BM_Biologia2-KOR.pdf · UNIWERSYTET ZIELONOGÓRSKI WYDZIAŁ NAUK BIOLOGICZNYCH BIOLOGIA Specjalność:

Ćwiczenia 15 1 III Zaliczenie z oceną

Studia niestacjonarne

Wykład 9 1 III Zaliczenie z oceną

Ćwiczenia 9 1 III Zaliczenie z oceną

CEL PRZEDMIOTU: Celem zajęć jest nabycie przez studenta wiedzy teoretycznej, umiejętności praktycznych i kompetencji społecznych z zakresu zarządzania zasobami ludzkimi, funkcjonowania środowiska pracy, oceny ryzyka zawodowego i podejmowania ewentualnych działań profilaktycznych lub naprawczych w środowisku pracy.

WYMAGANIA WSTĘPNE: Podstawy biologii człowieka i wiedzy o społeczeństwie - poziom szkoły średniej.

ZAKRES TEMATYCZNY PRZEDMIOTU: Historia i szkoły zarządzania zasobami ludzkimi. Polityka personalna. Kierowanie. Komunikowanie się w organizacji. Ekonomika zdrowia. Środowisko pracy. Obciążenie, przeciążenie i niedociążenie pracą. Warunki pracy. Praca indywidualna i zespołowa. Zmęczenie. Ocena ryzyka zawodowego.

METODY KSZTAŁCENIA: Wykład, pogadanka, dyskusja, ćwiczenie, instruktaż, praca zespołowa, praca z dokumentami źródłowymi.

EFEKTY KSZTAŁCENIA I METODY WERYFIKACJI OSIĄGANIA EFEKTÓW KSZTAŁCENIA:

OPIS EFEKTU SYMBOLE EFEKTÓW METODY WERYFIKACJI FORMA

ZAJĘĆ zna wartość pracy badawczej prowadzonej w oparciu o działania praktyczne

K2A_W05 zaliczenie pisemne, dyskusja na zajęciach

wykład

zna zasady prawidłowej organizacji pracy badawczej z uwzględnieniem podstaw ergonomii

K2A_W13

kolokwium, dyskusja na zajęciach ćwiczenia

dokonuje analizy, selekcji i właściwego łączenia uzyskanych informacji literaturowych oraz informacji pochodzących z innych źródeł

K2A_U02

dyskusja na zajęciach, praca pisemna w zespole

ćwiczenia

podnosi swoje kompetencje społeczne poprzez działanie w grupie

K2A_K02

dyskusja na zajęciach, praca pisemna w zespole

ćwiczenia

rozumie konieczność pogłębiania wiedzy z biologii w oparciu o literaturę fachową, w tym publikacje angielskojęzyczne

K2A_K06

dyskusja na zajęciach, praca pisemna w zespole

wykład, ćwiczenia

podejmując działania w zakresie realizowanych zadań badawczych dostrzega potrzebę przedsiębiorczości i kreatywnego myślenia

K2A_K10

dyskusja na zajęciach, praca pisemna w zespole

wykład, ćwiczenia

WARUNKI ZALICZENIA: Wykład – warunkiem zaliczenia jest uzyskanie pozytywnej oceny z zaliczenia przeprowadzanego w formie pisemnej - trwającego 60 minut (10 pytań, każde pytanie – 1 pkt.). Do uzyskania pozytywnej oceny z pisemnego zaliczenia kolokwium konieczne jest uzyskanie 6 pkt. (60%) na 10 możliwych do zdobycia punktów.

Page 44: BIOLOGIA Specjalność: BIOLOGIA MOLEKULARNA studia ...wnb.uz.zgora.pl/files/ects/BM_Biologia2-KOR.pdf · UNIWERSYTET ZIELONOGÓRSKI WYDZIAŁ NAUK BIOLOGICZNYCH BIOLOGIA Specjalność:

Ćwiczenia - warunkiem zaliczenia jest uzyskanie pozytywnie ocenionego opracowania na zadany temat, pozytywnej oceny za aktywność na zajęciach oraz uzyskanie pozytywnej oceny z kolokwium przeprowadzanego w formie pisemnej - trwającego 60 minut (10 pytań, każde pytanie – 1 pkt.). Do zaliczenia kolokwium w formie pisemnej na ocenę dostateczną konieczne jest uzyskanie 6 pkt. (60%) na 10 pkt. możliwych do zdobycia. Ocena końcowa przedmiotu to średnia arytmetyczna pozytywnych ocen cząstkowych.

OBCIĄŻENIE PRACĄ STUDENTA:

Obciążenie pracą Studia

stacjonarne (w godz.)

Studia niestacjonarne

(w godz.)

Godziny kontaktowe (udział w zajęciach; konsultacjach; egzaminie, itp.)

zajęcia dydakt. - 30, konsultacje - 13, zaliczenie pisemne – 2.

zajęcia dydakt. - 18, konsultacje - 13, zaliczenie pisemne – 2.

Samodzielna praca studenta (przygotowanie do: zajęć, kolokwium, egzaminu; studiowanie

literatury; przygotowanie: pracy pisemnej, projektu, prezentacji, raportu, wystąpienia; itp.)

przygotowanie opracowania tematu – 10 przygotowanie do zajęć – 50 studiowanie literatury – 20

przygotowanie opracowania tematu – 10 przygotowanie do zajęć – 62 studiowanie literatury – 20

Łącznie 125 125

Punkty ECTS Studia stacjonarne

Studia niestacjonarne

Zajęcia z udziałem nauczyciela akademickiego 2 punkty ECTS 2 punkty ECTS

Zajęcia bez udziału nauczyciela akademickiego 3 punkty ECTS 3 punkty ECTS

Łącznie 5 punktów ECTS 5 punktów ECTS

LITERATURA PODSTAWOWA: [1] Armstrong M., Zarządzanie zasobami ludzkimi. Strategia i działanie, Kraków 1998. [2] Górski J. (red.), Fizjologiczne podstawy wysiłku fizycznego. PZWL, Warszawa 2001. [3] Koradecka D. (red.), Bezpieczeństwo pracy i ergonomia. t. I. Centralny Instytut Ochrony Pracy,

Warszawa 1999. [4] Koradecka D. (red.), Bezpieczeństwo pracy i ergonomia. t. II. Centralny Instytut Ochrony Pracy,

Warszawa 1999. [5] Kozłowski S., Granice przystosowania. Wiedza Powszechna, Warszawa 1986. [6] Robbins S.P., Prawdy o kierowaniu ludźmi, Warszawa 2003.

PROGRAM OPRACOWAŁ: DR ARTUR WANDYCZ

PPP RRR ZZZ EEE DDD MMM III OOO TTT WWW YYY BBB III EEE RRR AAA LLL NNN YYY 222

GGG EEE OOO GGG RRR AAA FFF III AAA ŻŻŻ YYY CCC III AAA

Kod przedmiotu: 13.0-WB-UZ-GŻ

Typ przedmiotu: fakultatywny

Język nauczania: polski

Page 45: BIOLOGIA Specjalność: BIOLOGIA MOLEKULARNA studia ...wnb.uz.zgora.pl/files/ects/BM_Biologia2-KOR.pdf · UNIWERSYTET ZIELONOGÓRSKI WYDZIAŁ NAUK BIOLOGICZNYCH BIOLOGIA Specjalność:

Odpowiedzialny za przedmiot : prof. dr hab. Beata Gabryś

Prowadzący: prof. dr hab. Beata Gabryś, prof. dr hab. Grzegorz Gabryś

CEL PRZEDMIOTU: Celem kształcenia jest zaznajomienie studentów z mechanizmami kształtującymi przestrzenne rozmieszczenie żyjących na Ziemi roślin i zwierząt oraz całych biocenoz

WYMAGANIA WSTĘPNE: Wiedza z zakresu geografii, botaniki i zoologii oraz ekologii na poziomie szkoły średniej

ZAKRES TEMATYCZNY PRZEDMIOTU: Ziemia – planeta życia. Czynniki astrofizyczne, geofizyczne, geograficzne i historyczne kształtujące warunki środowiska życia na Ziemi. Ewolucja środowiska abiotycznego i biotycznego. Biogeografia jako interdyscyplinarna dziedzina wiedzy. Metody badań. Biogeografia opisowa, przyczynowa i kulturowa. Ekologiczne i chorologiczne czynniki rozprzestrzeniania się organizmów. Bariery dyspersji. Biogeografia wysp. Zasięgi: typologia, powstawanie, dynamika. Relikty, endemity, wikarianty. Czynniki zewnętrzne wpływające na rozmieszczenie rośin i zwierząt na lądach i w morzu. Formacje roślinne i strefy biogeograficzne Ziemi. Przegląd państw roślinnych i zoogeograficznych. Terytoria przejściowe. Biogeograficzna regionalizacja Polski. Antropogeniczne przemiany flory i fauny.

METODY KSZTAŁCENIA: Podająca: wykład w formie prezentacji multimedialnej.

EFEKTY KSZTAŁCENIA I METODY WERYFIKACJI OSIĄGANIA EFEKTÓW KSZTAŁCENIA:

OPIS EFEKTU SYMBOLE EFEKTÓW METODY WERYFIKACJI FORMA

ZAJĘĆ Student rozumie, że biogeografia to interdyscyplinarna dziedzina wiedzy. Student zna podstawowe mechanizmy kształtujace przestrzenne rozmieszczenie żyjących na Ziemi roślin i zwierząt oraz całych biocenoz. Zna zasady wyróżniania biomów oraz innych jednostek biogeograficznych.

Wykład - Zaliczenie przeprowadzone w formie ustnej. Student przedstawia autorską prezentację z zakresu geografii życia.

wykład

Student rozumie potrzebę aktualizacji informacji z biogeografii na podstawie bieżącej tematycznej literatury naukowej.

Wykład - Zaliczenie przeprowadzone w formie ustnej. Student przedstawia autorską prezentację z zakresu geografii życia.

wykład

Student potrafi wyróżniać i Wykład - Zaliczenie wykład

Forma zajęć

Lic

zba

go

dzi

n

w s

emes

trze

Lic

zba

go

dzi

n

w t

ygo

dni

u

Sem

estr

Forma zal iczenia

Punkty ECTS

GEOGRAFIA ŻYCIA - studia stacjonarne I stopnia

Wykład 30 2 IV zaliczenie

studia niestacjonarne I stopnia

Wykład 18 3 IV zaliczenie

2

Page 46: BIOLOGIA Specjalność: BIOLOGIA MOLEKULARNA studia ...wnb.uz.zgora.pl/files/ects/BM_Biologia2-KOR.pdf · UNIWERSYTET ZIELONOGÓRSKI WYDZIAŁ NAUK BIOLOGICZNYCH BIOLOGIA Specjalność:

klasyfikować biomy, państwa i krainy geograficzne. Potrafi zaliczyć takson do elementu biogeograficznego oraz kierunkowego flory.

przeprowadzone w formie ustnej. Student przedstawia autorską prezentację z zakresu geografii życia.

Student stosuje metody samokształcenia i dostrzega potrzebę uczenia się i doskonalenia swoich umiejętności w zakresie biogeografii

Wykład - Zaliczenie przeprowadzone w formie ustnej. Student przedstawia autorską prezentację z zakresu geografii życia.

wykład

WARUNKI ZALICZENIA: Wykład - Zaliczenie przeprowadzone w formie ustnej. Student przedstawia autorską prezentację z zakresu geografii życia.

OBCIĄŻENIE PRACĄ STUDENTA:

Obciążenie pracą Studia stacjonarne (w godz.)

Studia niestacjonarne (w godz.)

Godziny kontaktowe (udział w zajęciach; konsultacjach, zaliczeniu)

45 35

Samodzielna praca studenta (przygotowanie do: zajęć, kolokwium, egzaminu; studiowanie literatury;

przygotowanie: pracy pisemnej, projektu, prezentacji, raportu, wystąpienia; itp.)

15 25

Łącznie 60 60

Punkty ECTS Studia stacjonarne Studia niestacjonarne

Zajęcia z udziałem nauczyciela akademickiego 1 punkt ECTS 1 punkt ECTS

Zajęcia bez udziału nauczyciela akademickiego 1 punkt ECTS 1 punkt ECTS

Łącznie 2 punkt ECTS 2 punkt ECTS

LITERATURA PODSTAWOWA: [1] Kostrowicki A. S.: Geografia biosfery, PWN, Warszawa, 1999 [2] Kornaś J., Medwecka-Kornaś A.: Geografia roślin, PWN, Warszawa, 2002 [3] Umiński T.: Zwierzęta i kontynenty, WSiP, Warszawa, 1974 [4] Umiński T.: Zwierzęta i oceany, WSiP, Warszawa, 1976

LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA: [1] Podbielkowski Z.: Fitogeografia części świata, PWN, Warszawa, 2002 [2] Cox C. B., Moore P. D.: Biogeography, and ecological and evolutionary approach, Blackwell Science, 1995 [3] Hallam A.: An outline of phanerozoic biogeography, Oxford University Press, Oxford, 1994 [4] Whittaker R. J.: Island biogeography, Oxford University Press, Oxford, 1998.

PROGRAM OPRACOWAŁ: PROF. DR HAB. BEATA GABRYŚ

SSS EEE MMM III NNN AAA RRR III UUU MMM SSS PPP EEE CCC JJJ AAA LLL III ZZZ AAA CCC YYY JJJ NNN EEE

Kod przedmiotu: 13.1-WB-BBMD-SS

Typ przedmiotu: obowiązkowy

Język nauczania: polski

Odpowiedzialny za przedmiot : osoby prowadzące

Page 47: BIOLOGIA Specjalność: BIOLOGIA MOLEKULARNA studia ...wnb.uz.zgora.pl/files/ects/BM_Biologia2-KOR.pdf · UNIWERSYTET ZIELONOGÓRSKI WYDZIAŁ NAUK BIOLOGICZNYCH BIOLOGIA Specjalność:

Prowadzący: Katedry WNB

CEL PRZEDMIOTU: Celem seminarium jest zapoznanie studenta z zasadami przygotowania pracy dyplomowej, planowania pracy badawczej, opracowywania wyników, korzystania z literatury fachowej i nabycie przez studenta umiejętności prezentowania wyników badań oraz określonych zagadnień opracowanych w oparciu o literaturę przedmiotu.

WYMAGANIA WSTĘPNE: Ugruntowana wiedza z przedmiotów podstawowych i kierunkowych. Umiejętność pracy z tekstem naukowym w języku angielskim.

ZAKRES TEMATYCZNY PRZEDMIOTU: Omówienie zasad przygotowania pracy dyplomowej. Dobór bibliografii i sposoby jej opracowania. Dobór technik badawczych i ich zastosowanie. Sposoby opracowania wyników. Prezentowanie wyników badań i treści naukowych. Zasady posługiwania się językiem naukowym.

METODY KSZTAŁCENIA: - podająca (prezentacje multimedialne, pogadanki), - samodzielna praca studenta w oparciu o artykuły naukowe

EFEKTY KSZTAŁCENIA:

OPIS EFEKTU SYMBOLE EFEKTÓW METODY WERYFIKACJI FORMA

ZAJĘĆ wyjaśnia zagadnienia z zakresu realizowanej pracy dyplomowej i charakteryzuje metody badawcze

K2A_W01 K2A_W06

przygotowanie prezentacji badań naukowych

Seminarium

umie przygotować opracowanie problemu badawczego korzystając z literatury naukowej w języku polskim i pozycji angielskojęzycznych

K2A_W09 K2A_U03 K2A_U04 K2A_U07

przygotowanie prezentacji badań naukowych

Seminarium

docenia istotność posiadania wiedzy z zakresu nauk przyrodniczych i dostrzega powiązania pomiędzy różnymi dyscyplinami nauk biologicznych

K2A_K05

przygotowanie prezentacji badań naukowych

Seminarium

WARUNKI ZALICZENIA:

Forma zajęć

Lic

zba

go

dzi

n

w s

emes

trze

Lic

zba

go

dzi

n

w t

ygo

dni

u

Sem

estr

Forma zal iczenia

Punkty ECTS

SEMINARIUM SPECJALIZACYJNE - studia stacjonarne I I stopnia

Sem inarium 15 1 II zaliczenie z oceną

studia niestacjonarne I I stopnia

Sem inarium 9 1 II zaliczenie z oceną

1

Page 48: BIOLOGIA Specjalność: BIOLOGIA MOLEKULARNA studia ...wnb.uz.zgora.pl/files/ects/BM_Biologia2-KOR.pdf · UNIWERSYTET ZIELONOGÓRSKI WYDZIAŁ NAUK BIOLOGICZNYCH BIOLOGIA Specjalność:

Podstawą zaliczenia jest prezentacja określonego problemu badawczego w formie prezentacji multimedialnej oraz przedstawienie sukcesywnie przygotowywanych rozdziałów pracy dyplomowej

OBCIĄŻENIE PRACĄ STUDENTA:

Obciążenie pracą Liczba godz.

Studia stacjonarne

Liczba godz. Studia

niestacjonarne

Godziny kontaktowe (udział w zajęciach; konsultacjach; egzaminie, itp.)

Zajęcia dydaktyczne (15 godz.),

Zajęcia dydaktyczne

(9 godz.), - konsultacje

(6 godz.)

Samodzielna praca studenta (przygotowanie do: zajęć, kolokwium, egzaminu; studiowanie literatury; przygotowanie: pracy pisemnej, projektu, prezentacji, raportu, wystąpienia; itp.)

- przygotowanie do zajęć

(15 godz.)

- przygotowanie do zajęć (15

godz.),

Łącznie 30 godzin 150 godzin

Rodzaj zajęć Punkty ECTS Punkty ECTS

Zajęcia z udziałem nauczyciela akademickiego 0,5 punktu ECTS 0,5 punktu ECTS

Zajęcia bez udziału nauczyciela akademickiego 0,5 punktu ECTS 0,5 punktu ECTS

Łącznie 1 punkt ECTS 1 punkt ECTS

LITERATURA PODSTAWOWA: [1] czasopisma naukowe krajowe i zagraniczne [2] podręczniki akademickie [3] źródła elektroniczne

SSS EEE MMM III NNN AAA RRR III UUU MMM SSS PPP EEE CCC JJJ AAA LLL III ZZZ AAA CCC YYY JJJ NNN EEE

Kod przedmiotu: 13.1-WB- BBMD-SS

Typ przedmiotu: obowiązkowy

Język nauczania: polski

Odpowiedzialny za przedmiot : osoby prowadzące

Prowadzący: Katedry WNB

Forma zajęć

Lic

zba

go

dzi

n

w s

emes

trze

Lic

zba

go

dzi

n

w t

ygo

dni

u

Sem

estr

Forma zal iczenia

Punkty ECTS

SEMINARIUM SPECJALIZACYJNE - studia stacjonarne I I stopnia

Sem inarium 45 3 III zaliczenie z oceną

studia niestacjonarne I I stopnia

Sem inarium 27 3 III zaliczenie z oceną

4

Page 49: BIOLOGIA Specjalność: BIOLOGIA MOLEKULARNA studia ...wnb.uz.zgora.pl/files/ects/BM_Biologia2-KOR.pdf · UNIWERSYTET ZIELONOGÓRSKI WYDZIAŁ NAUK BIOLOGICZNYCH BIOLOGIA Specjalność:

CEL PRZEDMIOTU: Celem seminarium jest zapoznanie studenta z zasadami planowania pracy badawczej, opracowywania wyników, korzystania z literatury fachowej i nabycie przez studenta umiejętności prezentowania wyników badań oraz określonych zagadnień opracowanych w oparciu o literaturę przedmiotu.

WYMAGANIA WSTĘPNE: Ugruntowana wiedza z przedmiotów podstawowych i kierunkowych. Umiejętność pracy z tekstem naukowym w języku angielskim.

ZAKRES TEMATYCZNY PRZEDMIOTU: Omówienie zasad planowania pracy badawczej. Dobór bibliografii i sposoby jej opracowania. Dobór technik badawczych i ich zastosowanie. Sposoby opracowania wyników. Prezentowanie wyników badań i treści naukowych. Zasady posługiwania się językiem naukowym.

METODY KSZTAŁCENIA: - podająca (prezentacje multimedialne, pogadanki), - samodzielna praca studenta w oparciu o artykuły naukowe

EFEKTY KSZTAŁCENIA:

OPIS EFEKTU SYMBOLE EFEKTÓW METODY WERYFIKACJI FORMA

ZAJĘĆ ma pogłębioną wiedzę z zakresu nauk ścisłych

K2A_W01 K2A_W04

przygotowanie prezentacji badań naukowych

Seminarium

ma pogłębioną wiedzę z zakresu dyscyplin naukowych właściwych dla studiowanego kierunku, która umożliwia dostrzeganie związków i zależności w przyrodzie

K2A_W11

przygotowanie prezentacji badań naukowych

Seminarium

wykazuje umiejętność krytycznej analizy i selekcji informacji, zwłaszcza ze źródeł elektronicznych

K2A_U01 K2A_U08

przygotowanie prezentacji badań naukowych

Seminarium

wykazuje umiejętność przygotowania wystąpień ustnych w zakresie prac badawczych z wykorzystaniem różnych środków komunikacji werbalnej

K2A_U07

przygotowanie prezentacji badań naukowych

Seminarium

systematycznie aktualizuje wiedzę przyrodniczą i zna jej praktyczne zastosowania

K2A_K05

przygotowanie prezentacji badań naukowych

Seminarium

prawidłowo identyfikuje i rozstrzyga dylematy związane z wykonywaniem zawodu

K2A_K10

przygotowanie prezentacji badań naukowych

Seminarium

WARUNKI ZALICZENIA: Forma zaliczenia przedmiotu ustalana indywidualnie z prowadzącym.

OBCIĄŻENIE PRACĄ STUDENTA:

Obciążenie pracą Liczba godz.

Studia stacjonarne

Liczba godz. Studia

niestacjonarne

Page 50: BIOLOGIA Specjalność: BIOLOGIA MOLEKULARNA studia ...wnb.uz.zgora.pl/files/ects/BM_Biologia2-KOR.pdf · UNIWERSYTET ZIELONOGÓRSKI WYDZIAŁ NAUK BIOLOGICZNYCH BIOLOGIA Specjalność:

Godziny kontaktowe (udział w zajęciach; konsultacjach; egzaminie, itp.)

Zajęcia dydaktyczne (45 godz.)

Zajęcia dydaktyczne (27 godz.),

- konsultacje (6 godz.)

Samodzielna praca studenta (przygotowanie do: zajęć, kolokwium, egzaminu; studiowanie literatury; przygotowanie: pracy pisemnej, projektu, prezentacji, raportu, wystąpienia; itp.)

- przygotowanie do zajęć

(75 godz.)

- przygotowanie do zajęć (80

godz.)

Łącznie 120 godzin 117 godzin

Rodzaj zajęć Punkty ECTS Punkty ECTS

Zajęcia z udziałem nauczyciela akademickiego 1 punkt ECTS 1 punkt ECTS

Zajęcia bez udziału nauczyciela akademickiego 3 punkty ECTS 3 punkty ECTS

Łącznie 4 punkty ECTS 4 punkty ECTS

LITERATURA PODSTAWOWA: [1] czasopisma naukowe krajowe i zagraniczne [2] podręczniki akademickie [3] źródła elektroniczne

SSS EEE MMM III NNN AAA RRR III UUU MMM SSS PPP EEE CCC JJJ AAA LLL III ZZZ AAA CCC YYY JJJ NNN EEE

Kod przedmiotu: 13.1-WB- BBMD-SS

Typ przedmiotu: obowiązkowy

Język nauczania: polski

Odpowiedzialny za przedmiot : osoby prowadzące

Prowadzący: Katedry WNB

CEL PRZEDMIOTU: Celem seminarium jest zapoznanie studenta z zasadami pisania pracy badawczej, opracowywania wyników, korzystania z literatury fachowej i nabycie przez studenta umiejętności prezentowania wyników badań oraz określonych zagadnień opracowanych w oparciu o literaturę przedmiotu.

WYMAGANIA WSTĘPNE:

Forma zajęć

Lic

zba

go

dzi

n

w s

emes

trze

Lic

zba

go

dzi

n

w t

ygo

dni

u

Sem

estr

Forma zal iczenia

Punkty ECTS

SEMINARIUM SPECJALIZACYJNE - studia stacjonarne I I stopnia

Sem inarium 45 3 IV zaliczenie z oceną

studia niestacjonarne I I stopnia

Sem inarium 27 3 IV zaliczenie z oceną

15

Page 51: BIOLOGIA Specjalność: BIOLOGIA MOLEKULARNA studia ...wnb.uz.zgora.pl/files/ects/BM_Biologia2-KOR.pdf · UNIWERSYTET ZIELONOGÓRSKI WYDZIAŁ NAUK BIOLOGICZNYCH BIOLOGIA Specjalność:

Ugruntowana wiedza z przedmiotów podstawowych i kierunkowych. Umiejętność pracy z tekstem naukowym w języku angielskim.

ZAKRES TEMATYCZNY PRZEDMIOTU: Omówienie zasad planowania pracy badawczej. Dobór bibliografii i sposoby jej opracowania. Dobór technik badawczych i ich zastosowanie. Sposoby opracowania wyników. Prezentowanie wyników badań i treści naukowych. Zasady posługiwania się językiem naukowym.

METODY KSZTAŁCENIA: - podająca (prezentacje multimedialne, pogadanki), - samodzielna praca studenta w oparciu o artykuły naukowe

EFEKTY KSZTAŁCENIA:

OPIS EFEKTU SYMBOLE EFEKTÓW METODY WERYFIKACJI FORMA

ZAJĘĆ korzysta ze źródeł literaturowych i zasobów internetowych (w języku polskim i angielskim) i wykorzystuje pozyskane tą drogą informacje przy realizacji zadań badawczych

K2A_U01 przygotowanie prezentacji badań naukowych

Seminarium

rozumie podstawowe pojęcia z zakresu prawa autorskiego

K2A_W05 przygotowanie prezentacji badań naukowych

Seminarium

wykazuje umiejętność formułowania uzasadnionych sądów na podstawie danych pochodzących z różnych źródeł

K2A_W14

przygotowanie prezentacji badań naukowych

Seminarium

wykazuje umiejętność przygotowania i prezentowania (prezentacja multimedialna, wystąpienie ustne etc.) problemów naukowych z zakresu biologii, w tym wyników swoich badań

KB2A_U07 przygotowanie prezentacji badań naukowych

Seminarium

samodzielnie planuje własną karierę zawodową lub naukową

K2A_U10 przygotowanie prezentacji badań naukowych

Seminarium

ma umiejętności językowe w zakresie dziedzin nauki i dyscyplin naukowych, właściwych dla studiowanego kierunku studiów, zgodne z wymaganiami określonymi dla poziomu B2+ Europejskiego Systemu Opisu Kształcenia Językowego

K2A_U11

przygotowanie prezentacji badań naukowych

Seminarium

zna zasady przedsiębiorczości i podstawy jej stosowania przy realizacji pracy dyplomowej

KB2A_W15

przygotowanie prezentacji badań naukowych

Seminarium

WARUNKI ZALICZENIA: Forma zaliczenia przedmiotu ustalana indywidualnie z prowadzącym.

OBCIĄŻENIE PRACĄ STUDENTA:

Obciążenie pracą Liczba godz.

Studia stacjonarne

Liczba godz. Studia

niestacjonarne

Page 52: BIOLOGIA Specjalność: BIOLOGIA MOLEKULARNA studia ...wnb.uz.zgora.pl/files/ects/BM_Biologia2-KOR.pdf · UNIWERSYTET ZIELONOGÓRSKI WYDZIAŁ NAUK BIOLOGICZNYCH BIOLOGIA Specjalność:

Godziny kontaktowe (udział w zajęciach; konsultacjach; egzaminie, itp.)

Zajęcia dydaktyczne (45 godz.) konsultacje (30 godz.)

Zajęcia dydaktyczne (27 godz.),

- konsultacje (15 godz.)

Samodzielna praca studenta (przygotowanie do: zajęć, kolokwium, egzaminu; studiowanie literatury; przygotowanie: pracy pisemnej, projektu, prezentacji, raportu, wystąpienia; itp.)

- przygotowanie do zajęć

(300 godz.)

- przygotowanie do zajęć (330

godz.)

Łącznie 375 godzin 373 godzin

Rodzaj zajęć Punkty ECTS Punkty ECTS

Zajęcia z udziałem nauczyciela akademickiego 1 punkt ECTS 1 punkt ECTS

Zajęcia bez udziału nauczyciela akademickiego 3 punkty ECTS 3 punkty ECTS

Łącznie 4 punkty ECTS 4 punkty ECTS

LITERATURA PODSTAWOWA: [1] czasopisma naukowe krajowe i zagraniczne [2] podręczniki akademickie [3] źródła elektroniczne

TE C H N I K I B IO L O GI I M O LE K U L A R N E J

Kod przedmiotu: 13.9-WB- BBMD-TBM

Typ przedmiotu: obowiązkowy

Język nauczania: polski

Odpowiedzialny za przedmiot : dr Ewa Bok

Prowadzący: dr Ewa Bok

Forma zajęć

Lic

zba

go

dzi

n

w s

emes

trze

Lic

zba

go

dzi

n

w t

ygo

dni

u

Sem

estr

Forma zal iczenia

Punkty ECTS

BIOLOGIA MOLEKULARNA - studia stacjonarne I I stopnia

Wykład 15 1 egzamin

Laboratorium 45 3 I

zaliczenie z oceną

Studia niestacjonarne

Wykład 9 1 egzamin

Laboratorium 27 3 I

zaliczenie z oceną

7

CEL PRZEDMIOTU: Wykład z technik biologii molekularnej ma za zadanie omówienie technik wykorzystywanych do badania kwasów nukleinowych, ze szczególnym uwzględnieniem metod analizy cząsteczek DNA i

Page 53: BIOLOGIA Specjalność: BIOLOGIA MOLEKULARNA studia ...wnb.uz.zgora.pl/files/ects/BM_Biologia2-KOR.pdf · UNIWERSYTET ZIELONOGÓRSKI WYDZIAŁ NAUK BIOLOGICZNYCH BIOLOGIA Specjalność:

RNA, pokazanie możliwości doboru odpowiedniej techniki w zależności od postawionego celu, przedstawienie możliwości wykorzystania technik biologii molekularnej w badaniu różnorodności organizmów. Zajęcia laboratoryjne mają na celu przekazanie praktycznej wiedzy na temat podstawowych technik biologii molekularnej, przygotowanie studentów do samodzielnego wykonywania takich eksperymentów jak: izolacja i oczyszczanie materiału genetycznego, przeprowadzenie reakcji PCR, przygotowanie komórek kompetentnych, transformacja komórek bakteryjnych. Student powinien nauczyć się właściwej interpretacji wyników i modyfikacji warunków eksperymentu.

WYMAGANIA WSTĘPNE: Kurs prowadzony jest w oparciu o wiedzę z wcześniejszych wykładów z biochemii, genetyki i mikrobiologii.

ZAKRES TEMATYCZNY PRZEDMIOTU: Wykład. Najważniejsze odkrycia w biologii molekularnej. Organizacja i struktura genomów. Metody badań genomów:- metody badania kwasów nukleinowych. Techniki wykorzystywane w analizach genomowych. Techniki elektroforetyczne w analizach DNA i RNA. Wykorzystanie enzymów restrykcyjnych. Klonowanie DNA: - rodzaje wektorów stosowanych do klonowania DNA, - dobór komórki gospodarza w zależności od stosowanego nośnika klonowanego DNA. Tworzenie map fizycznych genomów:– mapowanie restrykcyjne, - hybrydyzacja fluorescencyjna in situ (FISH), - mapowanie miejsc znaczonych sekwencyjnie. Techniki hybrydyzacji DNA-DNA. Powielanie fragmentu DNA – metoda PCR i jej warianty. Metody i strategie sekwencjonowania DNA. Identyfikacja mutacji i zmian polimorficznych. Wykrywanie znanych mutacji u człowieka. Metody przesiewowe. Mapowanie i identyfikacja genów. Analiza ekspresji genów: -badanie kwasów RNA, -odwrotna transkrypcja, -amplifikacja w czasie rzeczywistym (Real-time PCR). Interferencja RNA. Metody wyciszania ekspresji genów. Zajęcia laboratoryjne. Izolacja i oczyszczanie DNA. Metoda PCR i jej warianty: multiplex-PCR , PCR-RFLP. Technika prowadzenia rozdziału elektroforetycznego kwasów nukleinowych. Oznaczanie stężenia i czystości preparatu DNA. Przygotowanie komórek kompetentnych. Przygotowanie wektora-izolacja DNA plazmidowego. Transformacja komórek kompetentnych.

METODY KSZTAŁCENIA: Podająca (wykład w formie prezentacji multimedialnej). Praktyczna (ćwiczenia w sali laboratoryjnej wyposażonej w odpowiedni sprzęt i aparaturę badawczą)

EFEKTY KSZTAŁCENIA I METODY WERYFIKACJI OSIĄGANIA EFEKTÓW KSZTAŁCENIA:

OPIS EFEKTU SYMBOLE EFEKTÓW METODY WERYFIKACJI FORMA ZAJĘĆ

Rozumie różnorodne techniki wykorzystywane w biologii molekularnej, dostrzega związek pomiędzy strukturą i organizacją genomu, a możliwością wykorzystania poszczególnych technik.

K2A_W01

-kolokwium -sprawozdanie -egzamin

-wykłady -zajęcia laboratoryjne

Planuje badania z wykorzystaniem poznanych technik biologii molekularnej. Tłumaczy zasady posługiwania się sprzętem, który stanowi wyposażenie pracowni biologii molekularnej.

K2A_K04

-kolokwium -sprawozdanie -egzamin

-wykłady -zajęcia laboratoryjne

Stosuje poznane techniki, potrafi samodzielnie wykonać prosty eksperyment: np. wyizolować DNA, czy przygotować reakcję PCR, wykonuje bardziej złożone zadania badawcze pod kierunkiem prowadzącego.

K2A_U03

-bieżąca kontrola na zajęciach

-zajęcia laboratoryjne

Wykorzystuje dostępne źródła literaturowe w języku polskim i angielskim, w zakresie technik biologii molekularnej.

K2A_U01

-kolokwium -sprawozdanie -egzamin

-wykłady -zajęcia laboratoryjne

Page 54: BIOLOGIA Specjalność: BIOLOGIA MOLEKULARNA studia ...wnb.uz.zgora.pl/files/ects/BM_Biologia2-KOR.pdf · UNIWERSYTET ZIELONOGÓRSKI WYDZIAŁ NAUK BIOLOGICZNYCH BIOLOGIA Specjalność:

Przeprowadza poprawną analizę i interpretację uzyskanych wyników, formułuje odpowiednie wnioski.

K2A_U01

-kolokwium -sprawozdanie

-zajęcia laboratoryjne

Rozumie potrzebę ciągłego kształcenia się i doskonalenia swoich umiejętności w zakresie technik biologii molekularnej.

K2A_K01

-kolokwium -sprawozdanie -egzamin

-wykłady -zajęcia laboratoryjne

Wykazuje umiejętność pracy w zespole i organizacji zadań w określonym zakresie, stosuje się do wskazówek prowadzącego.

K2A_K02

-bieżąca kontrola na zajęciach

-zajęcia laboratoryjne

Docenia znajomość różnych technik biologii molekularnej i możliwość ich wykorzystania do osiągnięcia określonego celu

K2A_K05

-kolokwium -sprawozdanie -egzamin

-wykłady -zajęcia laboratoryjne

WARUNKI ZALICZENIA: Wykład – warunkiem zaliczenia jest uzyskanie pozytywnej oceny z egzaminu pisemnego, trwającego 90 min, do którego student jest dopuszczony na podstawie zaliczonego laboratorium. Egzamin zawiera pytania otwarte i zamknięte, do zaliczenia na ocenę dostateczną konieczne jest uzyskanie 60% punktów możliwych do zdobycia. Laboratorium - warunkiem zaliczenia jest obecność na zajęciach, aktywny udział w ćwiczeniach, uzyskanie pozytywnych ocen z dwóch kolokwiów pisemnych w formie pytań otwartych i zamkniętych oraz ze sprawozdania (wymagane powyżej 60% punktów możliwych do zdobycia). Ocena końcowa to średnia arytmetyczna pozytywnych ocen cząstkowych.

OBCIĄŻENIE PRACĄ STUDENTA:

Obciążenie pracą Studia stacjonarne (w godz.)

Studia niestacjonarne (w godz.)

Godziny kontaktowe (udział w zajęciach; konsultacjach; egzaminie, itp.)

Zajęcia dydaktyczne (60 godz.),

- konsultacje (20 godz.)

-obecność na egzaminie (2 godz.)

Zajęcia dydaktyczne (36 godz.),

- konsultacje (15 godz.)

-obecność na egzaminie (2 godz.)

Samodzielna praca studenta (przygotowanie do: zajęć, kolokwium, egzaminu; studiowanie literatury;

przygotowanie: pracy pisemnej, projektu, prezentacji, raportu, wystąpienia; itp.)

- przygotowanie do zajęć laboratoryjnych i kolokwiów (60 godz.) - przygotowanie do

egzaminu (60 godz.)

- przygotowanie do zajęć laboratoryjnych i

kolokwiów (80 godz.) - przygotowanie do

egzaminu (65 godz.)

Łącznie 202 198

Punkty ECTS Studia stacjonarne Studia niestacjonarne

Zajęcia z udziałem nauczyciela akademickiego 3 punkty ECTS 2 punkty ECTS

Zajęcia bez udziału nauczyciela akademickiego 4 punktów ECTS 5 punktów ECTS

Łącznie 7 punktów ECTS 7 punktów ECTS

LITERATURA PODSTAWOWA: [1] Bal J., Badania molekularne i cytogenetyczne w medycynie, PWN, 1998. [2] Krawczyk B., Kur J., Diagnostyka molekularna w mikrobiologii, Wyd. Politechniki Gdańskiej, 2008. [3] Primrose S.B., Zasady analizy genomu, Wyd. Naukowo-Techniczne Warszawa, 1999.

Page 55: BIOLOGIA Specjalność: BIOLOGIA MOLEKULARNA studia ...wnb.uz.zgora.pl/files/ects/BM_Biologia2-KOR.pdf · UNIWERSYTET ZIELONOGÓRSKI WYDZIAŁ NAUK BIOLOGICZNYCH BIOLOGIA Specjalność:

[4] Nicholl D., An Introduction to Genetic Engineering, Cambridge University Press, 2008.

LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA: [1] Brown T. A., Genomy, PWN, 2009. [2] Węgleński P. (red.), Genetyka molekularna, PWN, 2006. [3] Sadakierska-Chudy A., Dąbrowska G., Goc A., Genetyka ogólna. Skrypt do ćwiczeń dla studentów biologii, UMK, 2004.

PROGRAM OPRACOWAŁ: DR EWA BOK

TTT EEE CCC HHH NNN III KKK III RRR EEE KKK OOO NNN SSS TTT RRR UUU KKK CCC JJJ III FFF III LLL OOO GGG EEE NNN EEE ZZZ YYY

Kod przedmiotu: 13.9-WB-BBMD-TRF

Typ przedmiotu: obowiązkowy

Język nauczania: polski

Odpowiedzialny za przedmiot : dr inż. Andrzej Kasperski

Prowadzący: dr inż. Andrzej Kasperski

Forma zajęć

Lic

zba

go

dzi

n

w s

emes

trze

Lic

zba

go

dzi

n

w t

ygo

dni

u

Sem

estr

Forma zal iczenia

Punkty ECTS

TECHNIKI REKONSTRUKCJI FILOGENEZY - studia stacjonarne II stopnia

Wykład 15 1 egzamin

Laboratorium 15 1 IV

zaliczenie z oceną

Studia niestacjonarne

Wykład 9 1 egzamin

Laboratorium 9 1 IV

zaliczenie z oceną

4

CEL PRZEDMIOTU: Zdobycie wiedzy na temat charakterystyki i budowy drzew filogenetycznych i ich istotnych parametrów. Rozumienie znaczenia topologii drzewa filogenetycznego, generowania kladów i węzłów. Rozumienie przeznaczenia drzew różnego typu (filogramy, kladogramy, drzewa nieukorzenione). Zdobycie wiedzy na temat algorytmów stosowanych do konstrukcji drzew filogenetycznych. Zdobycie umiejętności konstruowania molekularnych drzew filogenetycznych w oparciu o różne algorytmy obliczeniowe i różne programy. Opanowanie umiejętności weryfikacji wiarygodności wygenerowanych drzew filogenetycznych. Zdobycie umiejętności interpretacji wyników i pobierania informacji wynikającej z drzew filogenetycznych. Rozumienie mechanizmów ewolucyjnych na poziomie molekularnym.

Page 56: BIOLOGIA Specjalność: BIOLOGIA MOLEKULARNA studia ...wnb.uz.zgora.pl/files/ects/BM_Biologia2-KOR.pdf · UNIWERSYTET ZIELONOGÓRSKI WYDZIAŁ NAUK BIOLOGICZNYCH BIOLOGIA Specjalność:

WYMAGANIA WSTĘPNE: Umiejętność obsługi komputera i Internetu. Umiejętność korzystania z biologicznych baz danych sekwencji aminokwasowych i nukleotydowych.

ZAKRES TEMATYCZNY PRZEDMIOTU: Etapy konstruowania drzew filogenetycznych. Oszacowanie i analiza istotności obserwowanego podobieństwa porównywanych sekwencji – program dotPicker, Grapher. Obliczanie dystansów ewolucyjnych – program Octave. Ewolucja cech. Główne cechy charakteryzujące drzewa filogenetyczne. Drzewa ukorzenione i nieukorzenione. Różne formy graficznego przedstawienia drzew filogenetycznych - kladogramy, filogramy i drzewa nieukorzenione. Zakres zastosowań drzew filogenetycznych w analizie zmienności ewolucyjnej i pokrewieństwa. Porównywanie drzew filogenetycznych. Format Newick. Teoretyczne podstawy algorytmów stosowanych do generowania drzew filogenetycznych. Metoda najbliższego sąsiedztwa, metoda największej oszczędności, metoda największej szansy, wnioskowanie bayesowskie - charakterystyka i zastosowanie. Programy do generowania drzew filogenetycznych: ClustalW2, Clustal Omega, MEGA, PhyML, MrBayes. Tworzenie konsensusowych drzew filogenetycznych. Wykrywanie ewolucji adaptacyjnej - program CodeML. Porównanie drzew filogenetycznych wygenerowanych w oparciu o analizę sekwencji nukleotydowych i odpowiadających im sekwencji aminokwasowych. Wybrane analizy filogenetyczne (np. z wykorzystaniem programów BioPython, BioJava). Wykorzystanie metod sztucznej inteligencji w filogenetyce. Praktyczne ćwiczenia konstruowania drzew filogenetycznych. Wizualizacja wyników - program TreeView.

METODY KSZTAŁCENIA: Wykład z prezentacjami multimedialnymi oraz korzystaniem z białkowych baz danych online oraz specjalistycznego oprogramowania bioinformatycznego do konstruowania, wizualizacji i analizy molekularnych drzew filogenetycznych. Laboratorium – samodzielne analizy filogenetyczne w tym konstruowanie i porównywanie drzew filogenetycznych.

EFEKTY KSZTAŁCENIA I METODY WERYFIKACJI OSIĄGANIA EFEKTÓW KSZTAŁCENIA:

OPIS EFEKTU SYMBOLE EFEKTÓW METODY WERYFIKACJI FORMA

ZAJĘĆ rozumie podstawowe zjawiska i procesy ewolucyjne na poziomie molekularnym

K2A_W01

egzamin na zakończenie przedmiotu, sprawdzanie wiadomości podczas zajęć laboratoryjnych

wykład/ laboratorium

ma wiedzę w zakresie najważniejszych problemów z zakresu filogenezy

K2A_W01

egzamin na zakończenie przedmiotu, sprawdzanie wiadomości podczas zajęć laboratoryjnych

wykład/ laboratorium

ma wiedzę w zakresie podstawowych pojęć i terminologii stosowanej w filogenetyce i ewolucjonizmie

K2A_W01

egzamin na zakończenie przedmiotu, sprawdzanie wiadomości podczas zajęć laboratoryjnych

wykład/ laboratorium

ma wiedzę w zakresie podstawowego oprogramowania do konstruowania drzew filogenetycznych

K2A_W07

egzamin na zakończenie przedmiotu, sprawdzanie wiadomości podczas zajęć laboratoryjnych

wykład/ laboratorium

stosuje podstawowe algorytmy i oprogramowanie w zakresie konstruowania drzew filogenetycznych i analizy stopnia pokrewieństwa

K2A_U05

egzamin na zakończenie przedmiotu, sprawdzanie wiadomości podczas zajęć laboratoryjnych

wykład/ laboratorium

wykazuje umiejętność poprawnego wnioskowania na podstawie danych pochodzących ze stosowanego oprogramowania i algorytmiki

K2A_U05

sprawdzanie wiadomości podczas zajęć laboratoryjnych

wykład/ laboratorium

prawidłowo identyfikuje i rozstrzyga dylematy związane z rekonstrukcją filogenezy

K2A_K10

sprawdzanie wiadomości podczas zajęć laboratoryjnych

wykład/ laboratorium

WARUNKI ZALICZENIA:

Page 57: BIOLOGIA Specjalność: BIOLOGIA MOLEKULARNA studia ...wnb.uz.zgora.pl/files/ects/BM_Biologia2-KOR.pdf · UNIWERSYTET ZIELONOGÓRSKI WYDZIAŁ NAUK BIOLOGICZNYCH BIOLOGIA Specjalność:

Wykład – pisemny egzamin złożony z 10 pytań. Na pozytywną ocenę (dostateczny) należy udzielić prawidłowych odpowiedzi przynajmniej na 6 pytań (60%). Laboratorium - warunkiem zaliczenia jest uzyskanie pozytywnych ocen ze wszystkich ćwiczeń laboratoryjnych, przewidzianych do realizacji w ramach programu laboratorium.

OBCIĄŻENIE PRACĄ STUDENTA:

Obciążenie pracą Studia stacjonarne (w godz.)

Studia niestacjonarne (w godz.)

Godziny kontaktowe (udział w zajęciach; konsultacjach; egzaminie, itp.)

40 35

Samodzielna praca studenta (przygotowanie do: zajęć, kolokwium, egzaminu; studiowanie literatury;

przygotowanie: pracy pisemnej, projektu, prezentacji, raportu, wystąpienia; itp.)

65 70

Łącznie 105 105

Punkty ECTS Studia stacjonarne Studia niestacjonarne

Zajęcia z udziałem nauczyciela akademickiego 2 punkty ECTS 2 punkty ECTS

Zajęcia bez udziału nauczyciela akademickiego 2 punkty ECTS 2 punkty ECTS

Łącznie 4 punkty ECTS 4 punkty ECTS

LITERATURA PODSTAWOWA: [1] Bioinformatyka i ewolucja molekularna, Paul G. Higgs, Teresa K. Attwood, Wydawnictwo

Naukowe PWN, Warszawa 2011 [2] Łatwe drzewa filogenetyczne - poradnik użytkownika, Barry Hall, Warszawa 2008

LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA: [1] Fundamentals of Molecular Evolution, Dan Graur, Wen-Hsiung Li, 2000

PROGRAM OPRACOWAŁ: ANDRZEJ KASPERSKI, JACEK LELUK

TTT EEE CCC HHH NNN III KKK III ZZZ NNN AAA KKK OOO WWW AAA NNN III AAA CCC ZZZ ĄĄĄ SSS TTT EEE CCC ZZZ EEE KKK BBB III OOO LLL OOO GGG III CCC ZZZ NNN YYY CCC HHH

Kod przedmiotu: 13.9-WB- BBMD-TZCzB

Typ przedmiotu: obowiązkowy

Język nauczania: polski

Odpowiedzialny za przedmiot : dr Dżamila Bogusławska

Prowadzący: dr Dżamila Bogusławska, dr Beata Machnicka

Forma zajęć

Lic

zba

go

dzi

n

w s

emes

trze

Lic

zba

go

dzi

n

w t

ygo

dni

u

Sem

estr

Forma zal iczenia

Punkty ECTS

Page 58: BIOLOGIA Specjalność: BIOLOGIA MOLEKULARNA studia ...wnb.uz.zgora.pl/files/ects/BM_Biologia2-KOR.pdf · UNIWERSYTET ZIELONOGÓRSKI WYDZIAŁ NAUK BIOLOGICZNYCH BIOLOGIA Specjalność:

TECHNIKI ZNAKOWANIA CZĄSTECZEK BIOLOGICZNYCH- studia stacjonarne I I stopnia

Wykład 15 1 zaliczenie z oceną

Laboratorium 45 3 II

zaliczenie z oceną

Studia niestacjonarne

Wykład 9 1 zaliczenie z oceną

Laboratorium 27 3 II

zaliczenie z oceną

7

CEL PRZEDMIOTU: Celem kształcenia jest przekazanie studentowi wiedzy dotyczącej nowoczesnych technik znakowania cząstek biologicznych oraz opanowanie przez studenta podstawowych technik stosowanych w znakowaniu cząstek biologicznych, ze szczególnym uwzględnieniem technik dokumentacji wyników. Student ma możliwość współpracować z grupą, organizować wspólne wykonywanie zadań oraz brać odpowiedzialność za powierzony sprzęt.

WYMAGANIA WSTĘPNE: Znajomość podstaw z zakresu biochemii, biologii komórki i genetyki.

ZAKRES TEMATYCZNY PRZEDMIOTU: Izotopowe i nieizotopowe metody znakowania kwasów nukleinowych, białek, lipidów, węglowodanów i innych substancji biologicznie czynnych. Nieizotopowe techniki frakcjonowania i znakowania makrocząsteczek biologicznych. Znakowanie in vivo, in vitro i in silico. Markery poszczególnych organelli komórkowych. Metody detekcji sygnałów po znakowaniu cząsteczek biologicznych. Techniki elektroforetyczne i immunocytochemiczne. Techniki hybrydyzacji kwasów nukleinowych. Metody Southern blot, Northern blot, mikromacierze DNA i hybrydyzacji in situ. Znakowanie plazmidów (nick translation, random priming). Znakowanie DNA na końcach. Mapy restrykcyjne. Ilościowe oznaczanie wyznakowania cząsteczek. Metody immunochemiczne. Metody radioimmunologiczne (RIA). Izotopy: 32P, 33P, 35S oraz 14C i 3H. Metody fluorescencyjne (FIA). Fluorofory. Cytometria przeływowa, FACS, technika FISH, sekwencjonowanie DNA i RNA, mikromacierze białkowe i tkankowe. Metody immunoenzymatyczne (EIA). Western blot. Metoda ELISA. Metody chemiluminescencyjne.

METODY KSZTAŁCENIA: WYKŁAD - metoda podająca: wykład informacyjny z wykorzystaniem prezentacji multimedialnych, ĆWICZENIA LABORATORYJNE - metoda podająca: pogadanka na temat stosowanych metod analitycznych, - metoda praktyczna : laboratoryjna; praca analityczna z wykorzystaniem wybranych technik znakowania cząsteczek biologicznych, metod dokumentacji wyników i programów bioinformatycznych.

EFEKTY KSZTAŁCENIA I METODY WERYFIKACJI OSIĄGANIA EFEKTÓW KSZTAŁCENIA:

OPIS EFEKTU SYMBOLE EFEKTÓW METODY WERYFIKACJI FORMA

ZAJĘĆ Student rozumie, dobiera i opisuje różnorodne techniki znakowania cząsteczek biologicznych; wie jakie są możliwości zastosowania danej techniki w określonych doświadczeniach biologicznych

K2A_W01 Kolokwium teoretyczne, sprawozdanie

Wykład, ćwiczenia laboratoryjne

objaśnia zasady stosowania technik znakowania cząsteczek biologicznych oraz ma wiedzę w zakresie stosowania programów informatycznych i sprzętu

K2A_W04 K2A_W05

Kolokwium teoretyczne, sprawozdanie

Wykład, ćwiczenia laboratoryjne

Page 59: BIOLOGIA Specjalność: BIOLOGIA MOLEKULARNA studia ...wnb.uz.zgora.pl/files/ects/BM_Biologia2-KOR.pdf · UNIWERSYTET ZIELONOGÓRSKI WYDZIAŁ NAUK BIOLOGICZNYCH BIOLOGIA Specjalność:

laboratoryjnego w pracowni biochemicznej. stosuje różnorodne techniki znakowania cząsteczek biologicznych i programy bioinformatyczne; umie planować doświadczenia biologiczne wymagające znakowania cząsteczek; potrafi dokonać analizy danych uzyskanych po doświadczalnym znakowaniu cząsteczek biologicznych

K2A_U03 K2A_U04

Kolokwium praktyczne Wykład, ćwiczenia laboratoryjne

korzysta danych literaturowych oraz innych źródeł (e-learning), potrafi interpretować uzyskane informacje, formułuje wnioski.

K2A_U01 K2A_U02

Kolokwium teoretyczne, sprawozdanie

Wykład, ćwiczenia laboratoryjne

stosuje metodę samokształcenia i rozumie, że posiadana wiedza i zdobyte doświadczenie w omawianym zakresie są niezbędne w rzetelnej realizacji doświadczeń biologicznych

K2A_K01 Kolokwium teoretyczne, sprawozdanie

Wykład, ćwiczenia laboratoryjne

działa w grupie i organizuje pracę w określonym zakresie, słucha uwag prowadzącego zajęcia i stosuje się do jego zaleceń.

K2A_K02 Weryfikacja umiejętności przez wykładowcę w trakcie ćwiczeń laboratoryjnych,

Ćwiczenia laboratoryjne

WARUNKI ZALICZENIA: Wykład - warunkiem zaliczenia jest uzyskanie pozytywnej oceny z pisemnej pracy zaliczeniowej, do której student jest dopuszczany na podstawie uprzedniego zaliczenia ćwiczeń. Zaliczenie pisemne trwające 60 minut zawiera 3 otwarte pytania. Do zaliczenia na ocenę dostateczną konieczne jest uzyskanie minimum 50% punktów. Laboratorium - warunkiem zaliczenia jest obecność i uzyskanie pozytywnej oceny z kolokwium (3 pytania otwarte, do zaliczenia na ocenę dostateczną konieczne jest uzyskanie 60% punktów z 9 możliwych do zdobycia) i sprawozdań z ćwiczeń laboratoryjnych. Ocena końcowa to średnia arytmetyczna ocen cząstkowych.

OBCIĄŻENIE PRACĄ STUDENTA:

Obciążenie pracą Studia stacjonarne (w godz.)

Studia niestacjonarne (w godz.)

Godziny kontaktowe (udział w zajęciach; konsultacjach; egzaminie, itp.)

75 51

Samodzielna praca studenta (przygotowanie do: zajęć, kolokwium, egzaminu; studiowanie literatury;

przygotowanie: pracy pisemnej, projektu, prezentacji, raportu, wystąpienia; itp.)

130 150

Łącznie 205 201

Punkty ECTS Studia stacjonarne Studia niestacjonarne

Zajęcia z udziałem nauczyciela akademickiego 3 punkty ECTS 2 punkty ECTS

Zajęcia bez udziału nauczyciela akademickiego 4 punkty ECTS 5 punktów ECTS

Łącznie 7 punktów ECTS 7 punktów ECTS

LITERATURA PODSTAWOWA: [1] Berg J.M., J.L.Tymoczko, L. Stryer, Biochemia PWN 2009 [2] Kłyszejko-Stefanowicz L. Ćwiczenia z biochemii PWN 2005 [3] Brown T.A. Genomy PWN 2009

Page 60: BIOLOGIA Specjalność: BIOLOGIA MOLEKULARNA studia ...wnb.uz.zgora.pl/files/ects/BM_Biologia2-KOR.pdf · UNIWERSYTET ZIELONOGÓRSKI WYDZIAŁ NAUK BIOLOGICZNYCH BIOLOGIA Specjalność:

[4] Alberts B., D. Bray, K. Hopkin, A. Johnson, J Lewis, M. Raff, K. Roberts, P. Walter Podstawy biolologii komórki PWN 2009

[5] Doonan S Białka i peptydy PWN 2008

LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA: [1] Wybrane artykuły z bieżącego piśmiennictwa naukowego (publikacji oryginalnych i

przeglądowych).

PROGRAM OPRACOWAŁ: DR DŻAMILA BOGUSŁAWSKA

WWW YYY CCC HHH OOO WWW AAA NNN III EEE FFF III ZZZ YYY CCC ZZZ NNN EEE

Kod przedmiotu: 13.1-WB- BBMD-Wf

Typ przedmiotu: obowiązkowy

Język nauczania: polski

Odpowiedzialny za przedmiot : Nauczyciel Studium Wychowania Fizycznego i Sportu

Prowadzący: Nauczyciel Studium Wychowania Fizycznego i Sportu

CEL PRZEDMIOTU: Rozwijanie zainteresowań związanych ze sportem i rekreacją ruchową. Kształtowanie umiejętności zaspokajania potrzeb związanych z ruchem, sprawnością fizyczną oraz dbałością o własne zdrowie.

WYMAGANIA WSTĘPNE: Brak przeciwwskazań lekarskich do podejmowania aktywności fizycznej.

ZAKRES TEMATYCZNY PRZEDMIOTU: Edukacja prozdrowotna poprzez wychowanie fizyczne i sport. Ogólna charakterystyka i podstawowe przepisy wybranych dyscyplin sportowych. Praktyczne umiejętności z zakresu wybranych dyscyplin sportowych:

1. Standardowy poziom sprawności: aqua aerobic, fitness, koszykówka, kulturystyka, nordic walking,

Forma zajęć

Lic

zba

go

dzi

n

w s

emes

trze

Lic

zba

go

dzi

n

w t

ygo

dni

u

Sem

estr

Forma zal iczenia

Punkty ECTS

WYCHOWANIE FIZYCZNE- studia stacjonarne I I stopnia

Ćwiczenia 30 2 II zaliczenie

studia niestacjonarne I I stopnia

Ćwiczenia 18 2 II zaliczenie

1

Page 61: BIOLOGIA Specjalność: BIOLOGIA MOLEKULARNA studia ...wnb.uz.zgora.pl/files/ects/BM_Biologia2-KOR.pdf · UNIWERSYTET ZIELONOGÓRSKI WYDZIAŁ NAUK BIOLOGICZNYCH BIOLOGIA Specjalność:

piłka nożna, pływanie, siatkówka, zajęcia ogólnorozwojowe.

2. Obniżony poziom sprawności: boccia, gry sportowe, pływanie, rehabilitacja, zajęcia ogólnorozwojowe na siłowni.

METODY KSZTAŁCENIA: Pogadanki, ćwiczenia praktyczne, zajęcia w grupach

EFEKTY KSZTAŁCENIA I METODY WERYFIKACJI OSIĄGANIA EFEKTÓW KSZTAŁCENIA:

OPIS EFEKTU SYMBOLE EFEKTÓW METODY WERYFIKACJI FORMA

ZAJĘĆ Student zna wpływ aktywności fizycznej na prawidłowe funkcjonowanie organizmu oraz zna zagrożenia dla zdrowia wynikające z niehigienicznego trybu życia

K2A_W01

Dyskusja ćwiczenia

Student ma podstawową wiedzę o przepisach i zasadach rozgrywania różnych dyscyplin sportowych

K2A_W01

Obserwacje i ocena umiejętności praktycznych studenta ćwiczenia

Student potrafi zdiagnozować stan swojej sprawności fizycznej K2A_K01

Test określający poziom rozwoju motorycznego i umiejętności technicznych lub diagnoza stanu zdrowia i sprawności fizycznej

ćwiczenia

Student potrafi zastosować różne formy aktywności w zależności od stanu zdrowia, samopoczucia, warunków atmosferycznych oraz docenia konieczność podejmowania wysiłku fizycznego w kontekście zdrowia

K2A_U10 Obserwacje i ocena umiejętności praktycznych studenta ćwiczenia

Student potrafi funkcjonować w grupie z zachowaniem zasad współżycia społecznego oraz odpowiedzialności za bezpieczeństwo swoje i innych oraz potrafi rywalizować z zachowaniem zasad „fair play”, wykazując szacunek dla konkurentów oraz zrozumienie dla różnic w poziomie sprawności fizycznej

K2A_K02 Obserwacja zachowań studenta podczas rywalizacji sportowej i w warunkach wymagających współpracy w grupie

ćwiczenia

Student zna zagrożenia dla zdrowia wynikające z niewłaściwego używania sprzętu i urządzeń sportowych

K2A_K07 Obserwacje i ocena umiejętności praktycznych studenta ćwiczenia

WARUNKI ZALICZENIA: Ćwiczenia: Podstawą zaliczenia jest aktywne uczestnictwo w zajęciach oraz ocena:

- sprawności fizycznej i umiejętności ruchowych przy zastosowaniu standardowych testów określających poziom rozwoju motorycznego i umiejętności technicznych (poziom standardowy sprawności fizycznej) lub

- znajomości przez studenta metod diagnozy stanu zdrowia i sprawności fizycznej oraz umiejętności zastosowania ćwiczeń fizycznych dla usprawniania dysfunkcji ruchowych, fizjologicznych i morfologicznych za pomocą indywidualnych (w zależności od rodzaju niepełnosprawności) wskaźników funkcji organizmu (obniżony poziom sprawności fizycznej)

Ocena końcowa:

Page 62: BIOLOGIA Specjalność: BIOLOGIA MOLEKULARNA studia ...wnb.uz.zgora.pl/files/ects/BM_Biologia2-KOR.pdf · UNIWERSYTET ZIELONOGÓRSKI WYDZIAŁ NAUK BIOLOGICZNYCH BIOLOGIA Specjalność:

Ocena końcowa jest oceną z ćwiczeń.

OBCIĄŻENIE PRACĄ STUDENTA:

Obciążenie pracą Liczba godz.

Studia stacjonarne

Liczba godz. Studia

niestacjonarne

Godziny kontaktowe (udział w zajęciach; konsultacjach; egzaminie, itp.)

Zajęcia dydaktyczne (30 godz.),

Zajęcia dydaktyczne (18 godz.)

Samodzielna praca studenta (przygotowanie do: zajęć, kolokwium, egzaminu; studiowanie literatury; przygotowanie: pracy pisemnej, projektu, prezentacji, raportu, wystąpienia; itp.)

- -

Łącznie 30 godzin 18 godzin

Rodzaj zajęć Punkty ECTS Punkty ECTS

Zajęcia z udziałem nauczyciela akademickiego 1 punkt ECTS 1 punkt ECTS

Zajęcia bez udziału nauczyciela akademickiego - -

Łącznie 1 punkt ECTS 1 punkt ECTS

LITERATURA PODSTAWOWA: [1] Bondarowicz M.: Zabawy i gry ruchowe w zajęciach sportowych. Warszawa 2002 [2] Huciński T., Kisiel E.: Szkolenie dzieci i młodzieży w koszykowce. Warszawa 2008 [3] Karpiński R., Karpińska M.: Pływanie sportowe korekcyjne rekreacyjne. Katowice 2011 [4] Kosmol A.: Teoria i praktyka sportu niepełnosprawnych. Warszawa 2008 [5] Stefaniak T.: Atlas uniwersalnych ćwiczeń siłowych. Wrocław 2002

LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA: [1] Talaga J.: ABC Młodego piłkarza. Nauczanie techniki. Warszawa 2006 [2] Uzarowicz J.: Siatkówka. Co jest grane? Wrocław 2005 [3] Woynarowska B.: Edukacja zdrowotna Podręcznik akademicki. Warszawa 2010 [4] Wołyniec J.: Przepisy gier sportowych w zakresie podstawowym. Wrocław 2006

PROGRAM OPRACOWAŁ: DR TOMASZ GRZYBOWSKI, MGR RYSZARD WYDER