biến động sử dụng đất nông nghiệp huyện yên thành giai ... hdkh00002.pdf · khai...

4
HOẠT ĐỘNG KH-CN Tạp chí Kh-cn nghệ An SỐ 10/2015 [6] Yên Thành nằm ở phía Đông Bắc của tỉnh Nghệ An, cách thành phố Vinh 55km, cách quốc lộ 1A hơn 13km về phía Tây, là một huyện thuần nông, nông nghiệp đóng vai trò chủ đạo trong nền kinh tế. Trong bối cảnh phát triển chung của đất nước, Yên Thành không chỉ phát triển nền nông nghiệp mà còn phát triển các ngành kinh tế khác. Việc sử dụng hợp lý nguồn tài nguyên đất đai sẽ thúc đẩy việc phát triển các ngành kinh tế của toàn huyện [1]. Theo kết quả thống kê đất đai năm 2014 (tính đến 16/04/2014), tổng diện tích đất tự nhiên của Yên Thành là 54.787,35ha, phân bố ở 38 xã, 1 thị trấn, trong đó diện tích đất nông nghiệp chiếm gần 80% (43.623,71ha). Trong giai đoạn 2010-2014, diện tích đất nông nghiệp này biến động rõ rệt, có xu hướng giảm dần và chuyển sang loại hình sử dụng khác. 1. Hiện trạng sử dụng đất nông nghiệp huyện Yên Thành n Đinh Thị Kim Hảo, Nguyễn Thị Ngọc Quỳnh Khoa Sinh học, Đại học Vinh Tính đến 16/04/2014, toàn huyện Yên Thành có 43.623,71ha đất nông nghiệp, bình quân 2.993,8m 2 /người. Cụ thể các loại đất như sau: Đất nông nghiệp của huyện ngày càng được khai thác và sử dụng hợp lý hơn. Hàng năm, sản xuất nông nghiệp của huyện đã tạo ra hàng ngàn tấn lương thực và các loại nông sản, thực phẩm khác để cung cấp cho nhu cầu tiêu dùng của xã hội và nguyên liệu cho chế biến công nghiệp. Hình thức sử dụng đất nông nghiệp ưu thế của huyện là: đối với vùng đồng bằng, trồng 2 lúa - 1 màu, 2 lúa, lúa - màu, chuyên màu; đối với vùng đồi núi, trồng chè, cây ăn quả, sắn, các loại hoa màu và cây công nghiệp ngắn ngày. Biến động sử dụng đất nông nghiệp huyện yên thành giAi đoạn 2010-2014 Biểu đồ 1. Cơ cấu sử dụng đất huyện Yên Thành năm 2014 Bảng 1. Hiện trạng sử dụng đất nông nghiệp huyện Yên Thành STT Chỉ tiêu Diện tích (ha) Cơ cấu (%) 1 Đất trồng lúa LUA 13.951,07 31,98 2 Đất trồng cây lâu năm CLN 7.211,22 16,53 3 Đất rừng phòng hộ RPH 5.975,61 13,69 4 Đất rừng sản xuất RSX 14.602,99 34,47 5 Đất nông nghiệp còn lại NKH 2.046,14 4,69 (Nguồn: Số liệu kiểm kê đất đai tính đến ngày 16/04/2014)

Upload: others

Post on 31-Aug-2019

4 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: Biến động sử dụng đất nông nghiệp huyện yên thành giAi ... HDKH00002.pdf · khai thác và sử dụng hợp lý hơn. Hàng năm, sản xuất nông nghiệp của

HOẠT ĐỘNG KH-CN

Tạp chí

Kh-cn nghệ AnSỐ 10/2015 [6]

Yên Thành nằm ở phía Đông Bắc của tỉnhNghệ An, cách thành phố Vinh 55km, cáchquốc lộ 1A hơn 13km về phía Tây, là một huyệnthuần nông, nông nghiệp đóng vai trò chủ đạotrong nền kinh tế. Trong bối cảnh phát triểnchung của đất nước, Yên Thành không chỉ pháttriển nền nông nghiệp mà còn phát triển cácngành kinh tế khác. Việc sử dụng hợp lý nguồntài nguyên đất đai sẽ thúc đẩy việc phát triểncác ngành kinh tế của toàn huyện [1].

Theo kết quả thống kê đất đai năm 2014(tính đến 16/04/2014), tổng diện tích đất tựnhiên của Yên Thành là 54.787,35ha, phân bốở 38 xã, 1 thị trấn, trong đó diện tích đất nôngnghiệp chiếm gần 80% (43.623,71ha). Tronggiai đoạn 2010-2014, diện tích đất nông nghiệpnày biến động rõ rệt, có xu hướng giảm dần vàchuyển sang loại hình sử dụng khác.

1. Hiện trạng sử dụng đất nông nghiệphuyện Yên Thành

n Đinh Thị Kim Hảo, Nguyễn Thị Ngọc QuỳnhKhoa Sinh học, Đại học Vinh

Tính đến 16/04/2014, toàn huyện Yên Thành có43.623,71ha đất nông nghiệp, bình quân2.993,8m2/người. Cụ thể các loại đất như sau:

Đất nông nghiệp của huyện ngày càng đượckhai thác và sử dụng hợp lý hơn. Hàng năm, sảnxuất nông nghiệp của huyện đã tạo ra hàng ngàntấn lương thực và các loại nông sản, thực phẩmkhác để cung cấp cho nhu cầu tiêu dùng của xã

hội và nguyên liệu cho chế biến công nghiệp. Hình thứcsử dụng đất nông nghiệp ưu thế của huyện là: đối với vùngđồng bằng, trồng 2 lúa - 1 màu, 2 lúa, lúa - màu, chuyênmàu; đối với vùng đồi núi, trồng chè, cây ăn quả, sắn, cácloại hoa màu và cây công nghiệp ngắn ngày.

Biến động sử dụng đất nông nghiệp huyện yên thànhgiAi đoạn 2010-2014

Biểu đồ 1. Cơ cấu sử dụng đất huyện Yên Thành năm 2014

Bảng 1. Hiện trạng sử dụng đất nông nghiệp huyện Yên Thành

STT Chỉ tiêu Mã Diện tích (ha) Cơ cấu (%)

1 Đất trồng lúa LUA 13.951,07 31,98

2 Đất trồng cây lâu năm CLN 7.211,22 16,53

3 Đất rừng phòng hộ RPH 5.975,61 13,69

4 Đất rừng sản xuất RSX 14.602,99 34,47

5 Đất nông nghiệp còn lại NKH 2.046,14 4,69

(Nguồn: Số liệu kiểm kê đất đai tính đến ngày 16/04/2014)

Page 2: Biến động sử dụng đất nông nghiệp huyện yên thành giAi ... HDKH00002.pdf · khai thác và sử dụng hợp lý hơn. Hàng năm, sản xuất nông nghiệp của

Tạp chí

Kh-cn nghệ AnSỐ 10/2015 [7]

HOẠT ĐỘNG KH-CN

2. Phân tích, đánh giá biến động đất nông nghiệp huyện Yên Thành giai đoạn 2010-2014

Bảng 2. Biến động diện tích đất theo mục đích sử dụng của huyện Yên Thành giai đoạn 2010-2014

(Đơn vị: ha)

Biểu đồ 2: Cơ cấu sử dụng đất nông nghiệp huyện Yên Thành

Dựa vào bảng 2 và biểu đồ 3 có thể thấy, tổngdiện tích đất nông nghiệp của huyện Yên Thànhgiảm qua các năm, giảm mạnh nhất vào năm 2014.Nguyên nhân của sự biến động này cụ thể như sau:

Diện tích đất trồng lúa tăng nhẹ vào năm 2011,đạt mốc cao nhất là 14.334,36ha vào năm 2012 docó sự luân chuyển từ các loại đất khác sang đấttrồng lúa là chủ yếu. Năm 2014, diện tích này

STT Mục đích sử dụngđất

Diện tíchnăm 2014

So với năm2013 Diện tích

năm2013

So với năm2012 Diện tích

năm2012

So với năm2011 Diện tích

năm2011

So với năm2010 Diện tích

năm 2010Tăng(+)

Giảm(-)

Tăng(+)

Giảm(-)

Tăng(+)

Giảm(-)

Tăng(+)

Giảm(-)

1 Đất nông nghiệp 43.623,71 334,28 43.957,99 13,64 43.971,63 59,5 44.031,13 7,06 44.038,192 Đất trồng lúa 13.951,07 197,18 14.148,25 186,11 14.334,36150,63 14.183,73 128,75 14.054,983 Đất trồng cây lâu năm 7.211,22 296,48 6.914,74 237,58 6.677,16 127,48 6.549,68 509,63 6.040,054 Đất rừng sản xuất 14.602,99 332,61 14.935,6 151,8515.087,45 222,1615.309,61 658,14 15.967,755 Đất rừng phòng hộ 5.795,61 72,8 5.868,41 5.868,41 5.868,41 5.868,416 Đất nông nghiệp còn lại 2.046,14 28,27 2.074,41 86,61 1.987,8 119,54 2.107,34 5,96 2113,3

(Nguồn: Báo cáo thống kê đất huyện Yên Thành các năm 2010-2014)

Biểu đồ 3: Biến động diện tích đất nông nghiệphuyện Yên Thành giai đoạn 2010-2014

Biểu đồ 4. Biến động diện tích đất trồng lúa huyện Yên Thành giai đoạn 2010-2014

Biến động đất nông nghiệp: - Biến động đất trồng lúa:

Page 3: Biến động sử dụng đất nông nghiệp huyện yên thành giAi ... HDKH00002.pdf · khai thác và sử dụng hợp lý hơn. Hàng năm, sản xuất nông nghiệp của

HOẠT ĐỘNG KH-CN

Tạp chí

Kh-cn nghệ AnSỐ 10/2015 [8]

giảm mạnh xuống còn 13.951,07ha do sự cắt giảmdiện tích đất trồng lúa sang các loại đất khác.

- Biến động đất trồng cây lâu năm:

Diện tích đất trồng cây lâu năm có sự gia tăngrõ rệt, đạt mốc lớn nhất vào năm 2014 (7.211,22ha)do chủ yếu được chuyển sang từ các loại đất khác.

- Biến động đất rừng sản xuất:

Diện tích đất rừng sản xuất giảm mạnh rõ rệt,từ 15.967,75ha vào năm 2010 xuống còn14.602,99ha vào năm 2014. Sự giảm diện tích đấtrừng sản xuất do chuyển sang các loại đất khác làchủ yếu.

- Biến động đất rừng phòng hộ:

Diện tích đất nông nghiệp khác biến động kháphức tạp, giảm nhẹ vào năm 2011, sau đó tiếp tụcgiảm mạnh vào năm 2012, rồi lại tăng (2013) vàtiếp tục giảm nhẹ vào năm 2014.

Sự biến động diện tích đất nông nghiệp củahuyện Yên Thành chủ yếu do các nguyên nhânchung như sau:

- Trong giai đoạn 2010-2014, Yên Thành đầutư mạnh vào việc xây dựng cơ sở hạ tầng nên diệntích các loại đất đều có sự biến động, đặc biệt làđất nông nghiệp.

- Do sự thay đổi của chỉ tiêu phân loại đất nênmột phần diện tích đất vườn ao cùng khuôn viênđất ở trước đây được thống kê vào diện tích đất ở,một phần vào các loại đất nông nghiệp tương ứngnên diện tích đất ở và diện tích đất nông nghiệpcó sự biến động lớn.

- Trong giai đoạn này, Yên Thành tập trungmạnh vào chuyển đổi ruộng đất từ ô thửa nhỏthành ô thửa lớn, kết hợp quy hoạch lại hệ thốnggiao thông, thủy lợi, sắp xếp lại cơ cấu cây trồng,do đó cơ cấu các loại đất tại các xã chuyển đổi đềucó sự thay đổi đáng kể.

- Cùng với sự phát triển của nền kinh tế, giatăng về dân số cũng làm cho diện tích các loại đấtcó sự biến động.

Ngoài ra, còn do số liệu thống kê các loại đấtgiữa các năm dựa trên các tài liệu đo đạc với mứcđộ đầy đủ và độ chính xác khác nhau nên có độchênh lệch nhất định [2].

Diện tích đất rừng phòng hộ qua các năm 2010,2011, 2012, 2013 không thay đổi (5.868,41ha),năm 2014 giảm xuống còn 5.795,61ha do chuyểnsang đất rừng sản xuất 72,8ha.

- Biến động đất nông nghiệp khác:

Biểu đồ 5. Biến động diện tích đất trồng cây lâunăm huyện Yên Thành giai đoạn 2010-2014

Biểu đồ 8. Biến động diện tích đất nông nghiệp khác huyện Yên Thành giai đoạn 2010-2014

Biểu đồ 6. Biến động diện tích đất rừng sản xuất huyện Yên Thành giai đoạn 2010-2014

Biểu đồ 7. Biến động diện tích đất rừng phòng hộhuyện Yên Thành giai đoạn 2010-2014

Page 4: Biến động sử dụng đất nông nghiệp huyện yên thành giAi ... HDKH00002.pdf · khai thác và sử dụng hợp lý hơn. Hàng năm, sản xuất nông nghiệp của

Tạp chí

Kh-cn nghệ AnSỐ 10/2015 [9]

HOẠT ĐỘNG KH-CN

Tài liệu tham khảo

1. Báo cáo thống kê đất đai của huyện Yên Thành giai đoạn 2010-2014.2. Bài thuyết minh tổng hợp Quy hoạch sử dụng đất đến 2020 huyện Yên Thành.3. Một số trang web:http://www.wattpad.com/1968618-%C4%91%E1%BA%A5thttp://tailieu.vn/tag/khai-niem-ve-dat-dai.htmlhttps://voer.edu.vn/m/vai-tro-va-y-nghia-cua-su-dung-dat-dai-va-khai-niem-quy-hoach-su-dung-dat-dai/57f22a1b

3. Đánh giá tiềm năng đất đai phục vụ sảnxuất nông nghiệp

Diện tích đất sản xuất nông nghiệp của huyệnphân bố tương đối đều đối với các xã, thị trấn.Một số xã có diện tích lớn như xã Đô Thành,Công Thành, Long Thành, Nhân Thành, VĩnhThành, Phúc Thành… Quá trình sản xuất nôngnghiệp liên quan chặt chẽ với các yếu tố tựnhiên như đặc điểm thổ nhưỡng, tính chất nônghóa của đất. Hiệu quả sử dụng đất nông nghiệpcòn phụ thuộc vào việc bố trí hợp lý các câytrồng, vật nuôi, mặt khác những tác động của thịtrường ảnh hưởng không nhỏ đối với sản xuấtnông nghiệp.

Tuy nhiên, với 43.623,71ha đất nông nghiệphiện nay, tiềm năng khai thác mở rộng thêm diệntích đất này là rất ít vì diện tích đất bằng chưasử dụng của Yên Thành không nhiều, nằm rải ráctại các xã. Bên cạnh đó, trong tương lai, nhu cầusử dụng đất nông nghiệp của huyện để xây dựnghạ tầng là tương đối lớn, diện tích đất nôngnghiệp sẽ bị thu hẹp để chuyển mục đích sangcác loại đất khác. Vì vậy, thâm canh và chuyểnđổi cơ cấu cây trồng nhằm tăng năng suất lúa và

hoa màu, tăng thu nhập cho bà con nông dân làgiải pháp hữu hiệu nhất trước thực tế diện tíchđất sản xuất nông nghiệp đang ngày càng bị thuhẹp như hiện nay [2].

4. Kết luậnQua nghiên cứu, phân tích và đánh giá sự biến

động diện tích đất nông nghiệp huyện YênThành, chúng ta có thể thấy: Yên Thành là huyệncó diện tích đất nông nghiệp chiếm phần lớn diệntích đất tự nhiên. Huyện có vị trí địa lý, điều kiệnđất đai, thời tiết khí hậu khá thuận lợi cho việcphát triển nông nghiệp. Đất nông nghiệp huyệnYên Thành bao gồm các loại đất chính: đất trồnglúa, đất trồng cây lâu năm, đất rừng phòng hộ,đất rừng sản xuất và đất nông nghiệp còn lại. Đểđáp ứng yêu cầu công nghiệp hóa - hiện đại hóa,trong giai đoạn 2010-2014, diện tích đất nôngnghiệp có sự biến động rõ rệt, có xu hướng giảmdần và chuyển sang loại hình sử dụng khác. Vìvậy, để khai thác tốt tiềm năng đất đai huyện YênThành, đặc biệt là đất nông nghiệp, cần phải cócác giải pháp sử dụng hợp lý nguồn tài nguyênđất nông nghiệp trong điều kiện diện tích đấtngày càng thu hẹp và có giới hạn như hiện nay./.

Sản xuất lúaở Yên Thành