bi̇lgi̇ nedi̇r?
TRANSCRIPT
BİLGİ NEDİR?
BİLGİ
Bilgi, suje ile obje arasındaki ilişkiden doğan her türlü
üründür. Felsefede bilginin doğası, kökenleri ve boyutları ile ilgilenen dala epistemoloji adı
verilir.
BİLGİ ÇEŞİTLERİVarlık; çok boyutlu, çok
yönlüdür. Bilgi de varlığa ilişkindir. Bu
nedenle bilgi, ait olduğu alan, elde edilişi, özne nesne ilişkisi ve bilgi aktı açısından çeşitli
türlere ayrılır.
GÜNDELİK BİLGİSadece duyu organları aracılığıyla dış dünyanın açıklanma
biçimidir. Bu bilginin oluşumunda denemelerin, tecrübelerin ve gözlemlerin etkisi büyüktür. Belirli bir yönteme dayanılarak
kazanılmış bir bilgi değildir, genel geçerliliği de yoktur.
Subjektiftir.
Sonuçları kesin değildir.
Nedensellik ilkesine dayanmaz.
TEKNİK BİLGİ
Bilimsel Bilgiye Dayalı Teknik Bilgi Bilimsel verilerden yararlanarak araç gereç yapılması ve insan hayatının
kolaylaştırılması ile ilgili bilgidir. Mühendislik ve tıp bu alana girerler.
Gündelik Bilgiye Dayalı Teknik Bilgi İnsanın gündelik yaşantısındaki tecrübelere dayanarak
araç gereç yapmasıdır.
İnsanın temel ihtiyaçlarını karşılamak ve günlük yaşamını kolaylaştırmak amacıyla araç gereç yapımı ile ilgili bilgidir. Teknik bilginin bilgi aktı yarardır.
Teknik bilginin iki türü vardır.
SANAT BİLGİSİ
Bu kavrama gücü, bilimden ve felsefeden farklıdır, akla dayanmaz. Duyguya, coşkuya ve sezgiye dayanır. Sanat bilgisi; sanatçı ile onun yöneldiği nesne arasındaki ilgiden doğan bir bilgidir. Sanatı diğer bilgi türlerinden ayıran en önemli özelliği sanatçının kullandığı ifade aracının farklı olmasıdır. Diğer bilgi türleri, ifade için kelime ve terimler
kullanır. Buna karşı sanatçı; sesi, rengi ve maddenin çeşitli şekillerini de kullanır. Yöneldiği nesneyi özne
olarak ifade eder.
DİNİ BİLGİ Allah’ın insanlara peygamberler aracılığıyla, vahiy yoluyla doğru olan yaşam tarzını bildirmesi şeklindeki bilgidir. Kutsal olanla bunun karşısındaki insanın konumunu ifade eder. Dinsel bilgiye kesin iman ile inanılır, eleştirisi yapılamaz. Bu tür bilgiyi inanç olarak değerlendirmek doğru olur. Dogmatiktir. Evrensel gerçek, doğa üstü bir güç ya da güçlerin varlığı ile açıklanır.
BİLİMSEL BİLGİBilimsel yöntem ve akıl yürütme yoluyla varlıklar hakkında elde edilen bilgidir. Bilimsel bilgi nedensellik ilkesini kullanarak olgular üzerinde hipotezler üretir ve bunları deneyle sınar. Deneysel testleri geçen hipotezler bilimsel bilgi dağarcığına katılır.
Bilimler üç gruba ayrılır:
Formel bilimler: mantık, matematik
Doğa bilimleri: fizik, kimya, biyoloji, coğrafya, jeoloji, astronomi
İnsan bilimleri: psikoloji, sosyoloji, antropoloji, iktisat...
BİLİMSEL BİLGİ ÖZELLİKLERİNesneldir. Bireyden bireye değişmeyip herkes için aynıdır.
Evrenseldir. Bilim herhangi bir milletin, ırkın malı değil bütün bir insanlığın malıdır.
Akla ve mantığa dayalıdır. Bilimsel olan, akılsaldır.
Birikimli olarak ilerler.
Sistemli ve düzenlidir.
Eleştiriye açıktır. Aksine kanıt gösterildiği zaman bilimsel bilgi geçerliliğini yitirebilir.
FELSEFÎ BİLGİŞüphe edilerek başlayan düşünme
yolculuğundaki şüphe edilemeyen en son düşüncedir.
Felsefi anlamda bilgi, Platon'un Theatetus diyalogundan beri gerekçelendirilmiş
doğru inanç olarak tanımlanır. Bilgi, doğru ya da yanlış olma olasılığı
olan sanıdan farklıdır. Bilgi, doğruluğu yönünde yeterli gerekçelere sahip olunan
inanç veya iddiadır.
FELSEFÎ BİLGİ ÖZELLİKLERİ
Subjektiftir.
Eleştiricidir.
Akla dayalıdır.
Her sorunu aklın süzgecinden geçirir.
Açıklamalarında bitmişlik ya da kesinlik yoktur.
Sistemli, düzenli ve birleştirilmiş bir bilgidir.
BİZİ DİNLEDİGİNİZ İÇİN TEŞEKKÜRLER
HAZIRLAYANLAR
MERT ŞİMŞEK
EMRE YÜKSEL
11/A 599603