bijtanksessie web 2.0 en kennisontwikkeling
TRANSCRIPT
Web 2.0 bijtanksessie
Inhoud
• Wat is web 2.0?• Voorbeelden• Web 2.0 als sociaal fenomeen• Veranderende opvattingen over leren (en
web 2.0)• Web 2.0 en kenniscreatie• Voordelen en aandachtspunten• Te beantwoorden vragen!
Web 2.0
Term is uit 2003/4
Gebruiker centraal
Internet als platform
User generated content
FilmpjeFoto: Popoever
Bron: http://www.rossdawsonblog.com/Web2_Framework.pdf
Social software:
verzamelnaam, interactie (‘linking people’), laagdrempelig, samenwerking, user generated content.
RSS
• "Rich Site Summary" of "Really Simple Syndication“
• Filmpje
• Techniek om veranderingen op website in één oog opslag te kunnen zien
• Massa’s informatie beheersen
• Voordeel: minder ‘push’, minder e-zines
RSS feed reader
Social bookmarking
• Internetbronnen opslaan en met anderen delen
• Toegang tot internet
• Hoe werkt het?
• http://del.icio.us/wrubens
Toegang tot favorieten
Weblogs
Online video
Microblog
Ook mobiel
Wiki
Wikipedia=WikiWiki≠Wikipedia
Presentatie, tekst, spreadsheets
http://chatt.hdsb.ca/~magps/boylit/02B52C01-00009092.22/newyork%20times%20pic.jpg Podcasting
Podcasting
Sociale netwerken zoals Ning, Hyves of Facebook
Foto’s delen
Presentaties delen
Gezamenlijk mindmappen
Bron: http://www.leerbeleving.nl/2008/11/19/jouw-persoonlijke-leeromgeving/
http://www.go2web20.net/#tag:business
Welke web 2.0-tools gebruiken jullie al privé?
Web 2.0 als sociaal fenomeen
Web 2.0-toepassingen rukken op
Bron: http://www.automatiseringgids.nl/artikelen/2009/8/nog%20lange%20weg%20te%20gaan%20bij%20invoering%20van%20het%20nieuwe%20werken.aspx
Bijna helft werknemers is kenniswerker
Bron: http://www.automatiseringgids.nl/artikelen/2009/8/nog%20lange%20weg%20te%20gaan%20bij%20invoering%20van%20het%20nieuwe%20werken.aspx
Web 2.0: een sociale (r)evolutie?
Crowdsourcing (massa’s delen met elkaar; impact op fotografie)
Individuen opereren individueel maar produceren een gezamenlijk resultaat (bv. Wikipedia)
Transparantie
Wie is autoriteit op het gebied van kennis?
Web 2.0: een sociale (r)evolutie?
Enorme hoeveelheden data
Enkele weblogs
Veel weblogs
“It's not about technology, it's about the changes it enables.
While technology is a close second (…), the real discussion
is about the disruptive new opportunities it creates.”
Dion Hinchcliffe (2008)
Behoefte om verbonden te zijn
Foto’s: Moqub
Behoefte om verbonden te zijn
Foto’s: Moqub, René vd Burgt en Wilfred Rubens
Vijf veranderende opvattingen over leren (en web 2.0)
Bron: http://www.flickr.com/photos/judybaxter/3217146810/
Van formeel naar informeel leren
Cross, J. (2003). Informal Learning – the other 80%
http://www.internettime.com/Learning/The%20Other%2080%25.htm
The spending/outcomes paradox
Proces
Plaats/setting
Doelen
Leerinhouden
+
+
+
+ -
-
-: gefaciliteerd, informeel
+: gepland, formeelGebaseerd op Weistra, 2005
• Collectiviteit bedenkt oplossingen voor complexe problemen
• Cognitieve vraagstukken en rationeel gedrag
• Diversiteit• Onafhankelijkheid• Specialisatie• Aggregatie• ‘Connective intelligence’
Web 2.0: wisdom of crowds (J. Surowiecki)
Community Netwerk (1)
• Regelmatig delen en leren
• Gemeenschappelijk belang
• Onderlinge relaties• Meer gestructureerd• Intentionele deelname
• Meer ad hoc delen en leren
• Gemeenschappelijke interesse
• Meer oppervlakkige relaties
• Losjes gekoppeld• Deelname niet altijd
intentioneel
Community Netwerk (2)
• Rechtstreeks lidmaatschap
• Vrijwillig• Deelname over langere
periode• Verschillende
organisaties (kan)• Vaak formele status• Moderator
• ‘Lidmaatschap’ ook via-via• Vrijwillig• Deelname op ad hoc
basis• Verschillende organisaties• Vaak informele status• Geen moderator
Serendipity
Bron: The King of Serendipity: http://www.flickr.com/photos/tim_ellis/2366786101/
Joseph Priestly, 1733-1804
En social software
‘maakt’ dit meer transparant en
manifest
Collaboration curve
• Waarde knooppunt in netwerk neemt toe naarmate het aantal knooppunten toeneemt
• Waarde neemt extra toe als knooppunten beter presteren
• Knooppunten presteren beter naarmate het aantal knooppunten toeneemt
Collaboration curve (2)
the more participants--and interactions between those participants--you add to a carefully designed and nurtured environment, the more the rate of performance improvement goes up.
Collaboration curve: connectiviteit + learning through pull = innovatie en nieuwe waarde
Hagel, Seely Brown, Davison, 2009
Resumerend: opvattingen over leren veranderen
• Actief leren
• Meer informeel leren
• Wisdom of crowds (leren in netwerken)
• Serendipity (toevallig leren)
• Collaboration curve
Web 2.0 en kenniscreatie
De gebruiker centraal!
"Dit is puur gericht op de eindgebruiker. Die krijgt het gratis en hoeft daar niet de hulp van de IT-afdeling voor in te roepen. En het is meteen mogelijk veilig informatie te delen met mensen buiten het bedrijf." Dave Armstrong, product &
marketing manager EMEA van Google (AutomatiseringsGids, 28-2-2008)
Democratisering technologie
Stel zelf je eigen krachtige leeromgeving samen m.b.v. gebruikersvriendelijke applicaties
Eigenaarschap
Betrokkenheid + Motivatie
Beter presteren?
Zie: http://wilfredrubens.typepad.com/wilfred_rubens_weblog/2009/02/hoe-kun-je-intrinsieke-motivatie-be%C3%AFnvloeden-en-de-invloed-van-ict.html
Social bookmarking
• Internetbronnen opslaan en met anderen delen
• Bijvoorbeeld rond projecten, thema’s
• Selecteren bronnen via netwerken
• Persoonlijk archief
• Hoe werkt het?
• http://del.icio.us/wrubens
Zelf gekozen trefwoorden
336 websites gebookmarked
Wie heeft deze site nog meer gebookmarked
Online video en lerenEigen instructies ontsluiten (zelfs een hele cursus)
Beroepshandelingen voor doen (bijv. koken, chefsonline.tv)
Instructies van anderen gebruiken
Interviews professionals
Lerenden video’s laten maken (interviews, clips, presentaties)
Hardop reflecteren (gedachten opnieuw ordenen en delen)
http://del.icio.us/wrubens/microblog
Attenderen
Vragen stellen en beantwoorden
Tips geven
To the point formuleren
Digitaal koffiezetapparaat
Niet-taakgebonden communicatie (motivatie)
Digitale aantekeningen
Impressies conferenties
Informatie filteren
Werkprocessen transparant maken
Weblogs en leren
• Online redeneren stimuleren. • Persoonlijk kennisarchief
• Informatie, kennis en ervaringen met anderen te delen (uitdragen). Ook als opleider.
• Voorbeelden: BBC en IBM
• Deels vervanger van e-mail
Weblogs en leren (2)
• Persoonlijk karakter stimuleert deelname.
• Grotere betrokkenheid lerenden
• Japans-Taiwanees onderzoek: studenten prefereren weblogs boven elektronische leeromgevingen
Weblogs en leren (3)
• Leggen van relaties tussen (bijdragen van) verschillende personen, sociale interactie. Ook van externen!
• Interconnecties• Meerdere perspectieven van een
onderwerp komen aan bod• Informeel leren
De kracht ligt in de samenhangVaker geattendeerd op bericht
Weblog ander
Artikel (online)
Bericht in eigen weblog Werkopdracht
Zoeken in eigen weblog (bijv. via Google)
Omzetten in passage rapport, presentatie, artikel
Non-liniaire karakter: complex
Blogbijdrage 1 Blogbijdrage 2
Blogbijdrage 3
Commentaar 1Commentaar 2
Commentaar 1Commentaar …Commentaar 8
Weblogs minder geschikt om samen aan producten te werken
Lange doorlooptijd discussies
Andere beperkingen weblogs en leren
Wiki
Bronnen toegankelijk maken
Andere toepassingen
• Online publiceren (uitdragen)
• Samen aan teksten schrijven (met versiebeheer)
• Brainstormen
• Samen een eigen encyclopedie maken (bv. Welten)
• Elkaars fouten verbeteren
Bron: http://www.wikinomics.com/blog/index.php/2008/03/26/wiki-collaboration-leads-to-happiness/
Productiever en goedkoper dan e-mail
• Transparantie (wie heeft welke bijdrage geleverd; bijdrage individu aan geheel)
• Voortgang schrijfproces volgen en achteraf analyseren
• Discussietool kan proces en inhoud helpen scheiden
Geen ideale tool voor
communiceren (lastig te ordenen)
Wiki’s succesvol inzetten
• Opdrachten betekenisvol voor lerenden• Resultaat en proces zijn belangrijk
– Werken lerenden met bestaande informatie en bouwen zij daar op voort?
– Dragen lerenden nieuwe informatie aan? – Is sprake van een vertaling van informatie in
bruikbare ideeën?
• Uitkomsten toepassen in betekenisvolle context
Fasen wiki-opdrachten
• Fases ontwikkeling denkproces
• Samenwerking
• Synthese
• Toepassing
Wiki’s niet geschikt…
• Eenvoudige problemen
• Vraagstukken met van te voren gedefinieerde oplossingen
• Tijdsdruk
Social network sites
Social network sites en leren
• Integratie van toepassingen (weblog, wiki, social bookmarking): krachtige leeromgeving
• Minder hiërarchisch, informeler, persoonlijker• Externen toegang geven (muren
onderwijsinstelling slechten, co-makership vorm geven)
• Feedback van buitenaf ontvangen• Online aanwezigheid is zichtbaar
RSS feed reader
Sommige bronnen
genoemd door interessante
personen!
Alleen in samenhang met andere tools ondersteunt RSS-feedreader leren
Serendipity
Multidimensionele kijk ontwikkelen (mits netwerk feeds divers is)Patronen herkennenKritisch denkvermogen ontwikkelen
Voordelen social software
• Laagdrempelig, eenvoudig• Uitgebreide mogelijkheden, integratie
multimedia• Vooral voor samenwerkend leren en meer
informeel leren• En leren buiten de ‘organisatie’• Mogelijkheid om zelf te kiezen
(personaliseren; motivatie)• Sluit aan bij veranderende opvattingen
over leren
Aandachtspunten social software
• Continuïteit (videosite Stage6)• Stabiliteit• Service (back-ups?)• Wie beheert?• Privacy (omgang data)• Functionaliteiten niet altijd optimaal• Vaak Engelstalig• Passen niet altijd bij organisatie
Bruikbaar voor jullie?
• Social bookmarking
• Online video
• Microbloggen
• Weblogs
• Wiki
• Social networking sites
• RSS Feedreader
Te beantwoorden vragen!
Management & Organisatie
Management & Organisatie
Mensen &Cultuur
Mensen &Cultuur
Product &Processen
Product &Processen
Middelen & Systemen
Middelen & Systemen
Resultaat
Aard van het werk
Foto (rechts): Hans Voorn
Het moet bij de werkprocessen passen!
Foto: Torjussen
LeercultuurIs kennis macht? Intellectueel eigendom?
Kenniswerkers?
Masculine organisatie? Mogen fouten gemaakt worden?
Competitieve sfeer?
Is leren werken?
Status informeel leren?
Wordt kennisdeling gestimuleerd?
Wordt veel samengewerkt?
Foto: KaiChan Vong
E-readiness medewerkers heeft nieuwe dimensie gekregen!
Bron: http://www.flickr.com/photos/steveweaver/1817508272/
Informatie overbelasting
Applicatie overbelasting
Interactie overbelasting
Paradox of choice
Diversiteit medewerkers - technologie
http://techticker.net/2008/06/06/technology-adoption-lifecycle/ 82
Technology Adoption Lifecycle
Experimenteerruimte vernieuwersVrijheid in gebondenheid early adoptersOndersteuning door collega’s vroege en late meerderheidFocus & KISS
Foto: http://www.flickr.com/photos/gevaarlijkechemicus/1173534400/
Lifehacking.nl
onconventioneel gebruik van ICT en andere simpele hulpmiddelen die je helpen om te gaan met overvloed aan informatie. (…)Meer doen, in minder tijd met minder stress, slim bewegen in de informatie en netwerksamenleving.
http://nl.wikipedia.org/wiki/Life_hack
Leiderschap
• Samenhangend beleid• Relatie leren en bedrijfsdoelen• Niet alleen woorden, maar ook daden• Stimuleren en faciliteren• Verwachtingen managen
Bron: http://www.lumaxart.com/
Internet vrij toegankelijk?Technische
infrastructuur?Technische
ondersteuning?
Foto: http://www.flickr.com/photos/erfgoed/2914081325/
Foto: http://www.flickr.com/photos/21499556@N04/2701802631/
Is er een dialoog ICT-beheer en HRM?
Web 2.0-readiness organisatie?
http://www.wilfredrubens.com