ประชุม #รักษ์คุ้งบางกะเจ้า ที่หมู่บ้านหิ่งห้อย ลำพูบางกระสอบ 17 ตุลาคม 2558 | 9.30-12.30 น. อนันตา อินทรอักษร ผู้บันทึก

BANGKACHAO EAT ART FESTIVAL

“ความต้องการที่แท้จริงของคนบางกะเจ้า ต้องการอะไร” เรื่องที่ 1 การสร้างความเป็นหนึ่งเดียว : องค์กรร่วมจัดกระบวนการคือ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ผศ. ดร.ปริญญา เทวานฤมิตรกุล วางแผนและนำเสนอผ่านการจัดประชุมที่กำลังจะเกิดขึ้นวันที่ 1 พ.ย. 58 ทำให้เกิดการพูดคุยกันระหว่างกลุ่มที่มีความเห็นต่างกัน 2 ฝ่ายเพื่อประมวลความต้องการที่แท้จริง ทางเลือก: เป็นพื้นที่จัดการปกครองท้องถิ่นรูปแบบพิเศษ กรณีเทียบ: - นครแม่สอด จ.ตาก (เริ่มจากเทศบาลเป็นผู้ริเริ่มเมื่อพ.ศ. 2552 และชุมชนเองมีความต้องการให้เกิดขึ้น) - เชียงคาน มีกฏหมายเทศบัญญัติ ซึ่งออกโดยเทศบาล * ที่สข. กำลังยื่นให้บางกะเจ้าเป็นพื้นที่คุ้มครองสิ่งแวดล้อม "ข้อกังวล คือการนำไปปฏิบัติตามให้เกิดขึ้นจริง ประกาศกฏออกมาแต่ใช้ไม่ได้จริงก็ไม่มีการเปลี่ยนแปลง ความเป็นจริงคือความต้องการเก็บพื้นที่สีเขียวอย่างยั่งยืน"

"พื้นที่คุ้มครองเป็น 6 อบต. แต่เขตปกครองพิเศษพื้นที่สีเขียวบางกะเจ้า จะได้เกิดการต่อรองเพราะเป็นพื้นที่เดียว สภาเดียว โดยอาศัยเสียงส่วนมาก"

"คนแห่มาเที่ยวกันอย่างเยอะ ดีนะ มีคนได้มาปั่นเที่ยวและสนุกกับพื้นที่สีเขียว แต่มากันเยอะก็ทิ้งขยะไว้อย่างเยอะ”

เรื่องที่ 2 โครงการจัดการขยะ คุ้งบางกะเจ้า : ทำหมู่บ้านต้นแบบ มีการจัดตั้งคณะทำงาน เพื่อทำให้เห็นเป็นต้นแบบสร้างความเข้าใจและโมเดลการจัดการขยะในพื้นที่บางกะเจ้า "ปัญหาขยะ ลมพัดสวะมาเต็มแม่น้ำ บางน้ำผึ้งมีนโยบายเรื่องจัดการขยะ ย่อยขยะ มีการบดขยะ มีการศึกษาดูงานที่จังหวัดอื่นๆ น่าจะสร้างพื้นที่เกี่ยวกับการจัดการขยะ” - คุณสมานให้ความคิดเห็น 1. ขอรายชื่อที่เข้าร่วมโครงการ 6 ตำบล ทั้งองค์กร สถาบันการศึกษา วัด (ตัวร้ายเลย เพราะเน่า เหม็นหึ่งเลย แต่ก็มีเตาเผาขยะปลอดสาร ...เป็นยังไงน้า) "ทุกวันมีปัญหาเรื่องถุงแกง ซึ่งเป็นเรื่องทั่วประเทศ" 2. ทุก 6 ตำบล หาจุดดี จุดด้อยของตัวเองแล้วนำมาสร้างเป็นโมเดลร่วมกัน "ถ้าครัวเรือนเชื่อท้องถิ่น ท้องที่ ปัญหาก็จะจบ ...เริ่มจากตัวเอง เปลี่ยนให้ตรงจุด ถ้าครัวเรือนแยกขยะ แล้ว อบต.เอาขยะแยกมารวมกัน ก็จบเช่นกัน" 3. ตัวอย่าง บางกอบัว มีเศษอาหารเหลือเอามาใส่บ่อคอนกรีต นำเศษอาหารไปให้ไส้เดือนใช้ในการเกษตรต่อ * เพิ่งไปพบผู้เชี่ยวชาญ วิศวสิ่งแวดล้อม จัดการเรื่องบ่อขยะ ที่จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ซึ่งจะเชิญมาร่วมโครงการ - น่าจะรวมตัวกันไปร่วมงาน Global Sustainability Jam : Bangkok Sustainability Jam จัดขึ้นที่ TCDC วันที่ 28,29 ต.ค. - 1 พ.ย. 58 http://www.tcdc.or.th/calendar/activities/23602/?lang=th

เรื่องที่ 3 บางกะเจ้าจักรยานเปลี่ยนชุมชน | Bangkachao Eat Art ปั่น พุง ยิ้ม หรือ ปั่น พุง ปลิ้น เป็นกิจกรรมสร้างสรรค์ที่สะท้อนให้เห็นเรื่องการท่องเที่ยวเชิงสร้างสรรค์แนว slow travel โดยมีการสร้างประสบการณ์แบบ #รักษ์คุ้งบางกะเจ้า ซึ่งเน้นการสละรถ แล้วใช้จักรยาน เราจะมอบแผนที่ที่เหมาะ กับเวลาที่ใช่ในการท่องเที่ยวแต่ละจุด" 9-11 พ.ย. Pre Event เพื่อแนะนำการท่องเที่ยวอย่างเป็นมิตรและยั่งยืน 24 พ.ย. Pre Event : Sustainability Policy 28-29 พ.ย. ปั่น พุง ยิ้ม Bangkachao Eat Art เปิดบ้าน เปิดสวน * ขอความร่วมมือรถ 10 ล้อในช่วงที่จัดงาน จะได้ความเป็นมิตรในการปั่นมาก การออกแบบประสบการณ์แนวบางกะเจ้า ผ่านแผนที่ ผู้นำชุมชน-กลุ่มต่างๆ และมัคคุเทศน์น้อยซึ่งมีอยู่แล้ว โดยแบ่งเนื้อหาเป็น 3 ส่วนหลักคือ 1. ประวัติศาสตร์ในบ้าน ในวัด ชุมชนบอกเล่าเรื่องราวประวัติศาสตร์ของตัวเองได้ (มอญทรงคะนอง วัดเก่าแก่ประจำตำบล)

“สละรถ ใช้จักรยาน ให้เที่ยวแบบที่ชอบ ธรรมชาติ ประวัติศาสตร์ อาหารแปลกแบบอร่อย”

2. พื้นที่สีเขียวเล่าเรื่อง 3. วัฒนธรรม อาหาร และวิถีชีวิต ตัวเล่าเรื่องผ่านบ้านต่างๆ เมนูอิ่มพุงยิ้ม : ไข่กบ นกปล่อย มะลิลอย อ้ายตื้อ เมนูงานฝีมือ : สลักหยวก หัวโขนจิ๋ว ลูกประคบ บ้านสวนศิลป์

ลุงกุล ปั่นพาเที่ยว ศูนย์ท่องเที่ยว ข้อมูลจักรยาน ลุงกุล "ลุงเป็นเจ้าแรกที่ทำเรื่องจักรยาน เพราะทำด้วยใจรัก ขี่จักรยานตั้งแต่สมัยยังทำงาน ปั่นนำเที่ยวใครๆก็ทำได้ แต่เข้าให้ถึงจุดแค่ไหนก็เป็นเทคนิคแต่ละคน” และลุงกุนเป็นคนที่มีส่วนผสมนั้นลงตัว - พระนอน วัดโปรดเกศเชษฐาราม (วัดปากคลอง) ถนนทรงธรรม ตำบลทรงคะนอง อ. พระประแดง พระพุทธไสยาสน์ต้นแบบของพระนอนวัดโพธิ์ - ป้อมแผงไฟฟ้า ที่พักทหาร เก็บศัตราวุธ สมเป็นเมืองหน้าด่านทางชายทะเล - ในส่วนกระเพาะหมู ไฮไลท์มีหลายหลาก วัดจากแดง ลุงกุนเรียกวัดอินเตอร์ (คนฟังก็เกิดความสนใจ) ไปดูคอนโดพระ พระพุธทรูป พระธาตุเจดีย์ พระพุทธชินราชใหญ่กว่าองค์จริง 2 เท่าองค์เดิม 2 เมตรแต่องค์ที่นี่ 3 เมตร 80 - ปาร์ค สวนเฉลิมพระเกียรติ เนื้อที่ 28 ไร่ เป็นพลับพลาที่ประทับของสมเด็จพระเทพ - วัดป่าเกดน้อมเกล้า วัดบางกระสอบ ชมหิ่งห้อย คอนโดกบ บ้านเจ้า ปัจจุบันเป็นของตระกูลสุขุมพันธ์ ที่ประทับพักแรมในสสมเด็จร. 5 เมื่อเกิดวิกฤตการณ์รศ.112 เตียงประทับพักแรมอยู่ที่วัดบางน้ำผึ้งนอกนอก เพื่อเข้าคุ้ง *** ขอยกให้ลุงกุล เหมาะกับเป็นไอดอลแนว local alike น่าพาน้องไผ่ local alike มาเจอโอกาส: การจัด training โดยให้คุณลุงกุนเป็นผู้ขมวดเรื่องราวที่ได้ฟังจากโจทย์แต่ละชุมชน จากนั้นลุงกุนถ่ายทอดให้เหล่ามัคคุเทศน์ และทีมงานที่ทำหน้าที่ให้ข้อมูลท่องเที่ยว

บางกอบัวเล่าเรื่อง ประโยชน์ในการทำแผนที่ Bangkachao EAT ART Festival เริ่มจากประวัติศาสตร์ ชื่อตำบล เกิดจากการสอบถามผู้ใหญ่ มีกอบัวขึ้นอยู่ตามร่องสวน จึงเรียกตามสภาพแวดล้อมว่า “กอบัว” ประจวบกับว่าวัดบางกอบัวซึ่งมีผู้มีศรัทธาสร้างคนนึงชื่อปทุม (ดอกบัว) มีเสาหงส์โบราณ ซึ่งเหลืออยู่ตัวเดียว (รู้มั้ยว่าเป็นตัวผู้) เจดีย์มอญหน้าวัดบางกอบัว และเป็นวัดที่เก่าแก่ที่สุดใน 12 วัด 248 ปี พื้นทำด้วยไหคว่ำ มีข้อยกเว้นที่เปิดดูไม่ได้ *มีกุฏิเรือนไทยที่บุคคลสำคัญเคยมาพำนัก มีของสำคัญ หลวงปูเหมือนเป็นเกจิทางเมตตาที่มีชื่อ จิต เสถียรบุตร (ต้นตระกูลลุงหมาน) ประวัติศาสตร์: วัดบางกอบัว เห็นภูมิทัศน์เป็นท่าเรือคลองเตย มีแว่วมาว่าจะทำเป็น sport complex เพราะจะไม่ให้เรือใหญ่เข้ามาปากอ่าว ให้เรือจอดที่แหลมฉบังเป็นหลัก ของดี: ในพื้นที่เป็นสวนเกษตรผสมผสาน ผลไม้ขึ้นชื่อคือ มะม่วงน้ำดอกไม้ รวมถึงร้านข้าวเหนียวมะม่วงที่แสนอร่อย และมะพร้าวน้ำหอมพี่สมาน รวมถึงร้านบ้านสวนศิลป์ของประดิษฐ์จากลูกไม้ - เมนู แกงกุบมะพร้าวกุ้งสด เป็นแกงโบราณ คือกะลามะพร้าวอ่อนๆ ม้าฮ่อ ไส้กรอกประแนม แกงมัสมั่น ขนมจีนน้ำพริก น้ำพริกมะขาม มีแม่ครัวรุ่นเก่าๆ

photo credit : Bangkobua, Phrapradaeng, Bangkok http://www.panoramio.com/photo/10620274

ทิศเหนือติดกรุงเทพ ทิวทัศน์สวยงามโดยเฉพาะป่าจาก มุมที่สวยที่สุดคือ พระราม 3 ช่องนนทรี

บางกะเจ้าเล่าเรื่อง โดยพี่อ้อย ทิศเหนือติดกรุงเทพ ทิวทัศน์สวยงามโดยเฉพาะป่าจาก มุมที่สวยที่สุดคือ พระราม 3 ช่องนนทรี ซึ่งกำลังจะพัฒนาจุดคลองผีหลอกเป็นจุดท่องเที่ยวชมวิว ประวัติศาสตร์: วัดราษฎร์รังสรรค์ ซึ่งกำลังยกพระอุโบสถมี 2 ชั้น มีหลวงพ่อใหญ่ (พระพุทธรูปที่ต้องใส่แว่นตลอด ใครเอาแว่นท่านออกเป็นต้องมีเรื่อง หลวงตาอินทร์ พระราหูพระฤษีไสยโกษทำจากดิน 7 ป่าช้า) *ทุกวันเสาร์ 16.00 - 18.00 เดินจงกรม นั่งวิปัสสนา ที่วัด สินค้า: ทองม้วนสมุนไพร ไม้มงคลที่ทำจากลวด (ทำไม่ทัน คนทำนิ้วล็อก เห็นโอกาสสร้างคนสร้างงาน) เมนูอร่อย: ห่อหมกคุณยายสำริด อายุ 84 ปี ยำใหญ่ ประแนม หมี่กรอบ หมี่กะทิ ขนมจีนน้ำพริกป้าอำไพ ขนมขี้หนู คุณกานดา แย้มสุข ขนมไทยทุกชนิด ฝีมือป้าสุภา ตะโก้ หยกมณี ข้าวเหนียวหน้าต่างๆ แต่ละวันไม่ซ้ำออกขายตี 5 ฝีมือป้าบุญช่วย ท่องเที่ยว: ท่องเที่ยวจักรยาน บ้านกำนันชาญชัย จุลเมตต์ บริการ 300 คัน แหล่งท่องเที่ยว สวนศรีนครเขื่อนขันธ์ พิพิธภัณฑ์ปลากัดไทย แหล่งเรียนรู้การเลี้ยงไรแดง เพื่อเป็นอาหารปลากกัด อนุบาลสัตว์น้ำ เที่ยวเชิงนิเวศน์ เที่ยวตามสวน คลองผีหลอก หัวโขนจิ๋ว (อจ.สอนกรมราชทัณฑ์) ที่พัก: โฮมเสตย์ชื่อบ้านริมน้ำ ที่สวยงามมากของอาจารย์ประหยัด โฮมเสตย์ป้าจินตนา รับ 1 ห้อง 5 คน บรรยากาศริมน้ำเห้นเมืองจ๋าแต่รอบบ้านเขียวร่มรื่น / ชายน้ำบ้านธีรดา 0968877297 พัก 15 คน ห้องน้ำอาบแบบธรรมชาติ (4 ห้อง) / บ้านป้าทรัพย์ (บ้าน 2 หลังรับ 10 คน) เที่ยวทริปพิเศษ: พาทัวร์พระอาทิตย์ตกสะพานภูมิพล เรือเล็ก 15 คน เรือใหญ่จุ 50 คน เรือจอดเสร็จ มีรถรางมารับชมวิวกลางคืนได้ หรือจะไปต่อทัวร์ชมหิ่งห้อย

แหล่งท่องเที่ยว: หอดูนก สวนศรีนครเขื่อนขันธ์

แหล่งท่องเที่ยว: สวนป่าเกดน้อมเกล้า แหล่งเรียนรู้ระบบนิเวศน์ ดูและจัดการโดยชุมชน

บางยอเล่าเรื่อง แนะนำโดยพี่กาญจนา ชื่อบางยอ เพราะเดิมที่เป็นท้องนาปลูกข้าว มีคลองใหญ่ 2-3 คลอง คลองลัดบางยอ คลองบางกะเจ้า มีการยกยกสำหรับดักปลา จากนั้นพัฒนายกร่องทำการเกษตร สวนมะพร้าว หมาก กล้วย พืชผักสมุนไพรในการสวนครัว ประวัติศาสตร์: วัดบางกะเจ้านอก พระราชนุสรณ์กรมหลวงชุมพร มีวังปลาหน้าวัด วัดบางกะเจ้ากลาง ศาลาทำบุญจากไม้และแลุลาย วัดกองแก้ว โบสถ์เก่าแก่จิตรกรรมฝาผนังสวยงามมาก มีวังปลาหน้าวัด วัดบางขมิ้น หลวงปู่คำเกจิอาจารย์ดัง พระราชนุเสาวรีย์ร. 5 ท่องเที่ยว: สวนป่า สวนเศรษฐกิจพอเพียง มะม่วงน้ำดอกไม้ ชมพูมะเหมี่ยว มะปราง ตะลิงปลิง ตามฤดูการ มีศ.อนุรักษ์มะม่วงน้ำดอกไม้ มัการจดทะเบียน GIมัคคุเทศน์น้อย พาดูนก ที่สวนเกษตรซ. 9 เพื่อที่ของกรมสิ่งแวดล้อม ซึ่งเป็นสวนเศรษฐกิจพอเพียง เพราะต้นไม้หนาแน่น อยู่ริมน้ำ กิจกรรมหลบร้อน : นวดแผนไทย อบต. บางยอ / ฟังอังกาลุงกลุ่มผู้สูงอายุ อาหาร : อาหารโบราณ การบินไทยเสริฟบริการมี ทองหยอด ทองหยิบ ฝอยทอง วุ้นหน้ากะทิ ขนมเกษรดอกลำเจียก เป็นขนมโอทอป สาเกเชื่อม ข้าวตู กล้วยทอด งานประดิษฐ์ : ปลาตะเพียนจากใยมะพร้าว ช้อน พัดจากกาบหมาก

ทรงคะนองเล่าเรื่อง โดยพี่ต๊อย เป็นตำบลหน้าด่านแรกๆ เมื่อเข้าบางกะเจ้า จะเห็นสะพานภูมิพลสุดอลังการ โครงการในราชดำริ คลองลัดโพธิ์ ด้วยพระปรีชาสามารถป้องกันน้ำท่วม ป้องกันน้ำเค็มได้ระดับหนึ่ง ชาวมอญเป็นเพื่อนบ้านเรา ตั้งถิ่นฐานตั้งแต่สมัยร. 2 พระยาเจ่ง มาสร้างบ้านแปงเมืองที่นี่ ประวัติศาสตร์: วัดมอญ วัดไทย วัดป่าเกดน้อมเกล้า วัดทรงธรรม วัดคันรัดเป็นวัดมอญ วัดจากแดงไม่มีเสามอญ วัดโปรดเกศสุสานช้าง ฝังช้างหลวงไว้ที่นี่ *วัดมอญ มีเสาหงส์ ธงตะขาบ มีเทศกาลแห่หงส์ ธงตะขาบ วัฒนธรรม: กราบไหว้พระนอน องค์ใหญ่ องค์ดำ ห่มผ้า เชื่อว่าเป็นสิริมงคล “นอนอุ่น กินอิ่ม อยู่สุขสบายในเมือง” วัฒนธรรมทางศาสนามีตักบาตรเทโว ตักบาตรน้ำผึ้ง ตักบาตร สลากภัต หมายถึงพิธีทำบุญที่ไม่เจาะจงระบุพระแต่ละรูป มีการละเล่นมอญ บ่อนสะบ้า กุลโลบายที่ชาวบ้านทำนาทำสวน 10-20 ขนัดทำนากันไปไม่ได้เห็นหน้ากัน ทำให้เกิดพื้นที่พบปะสังสรรกัน มีการกล่อมสะบ้า เป็นการไปเยี่ยมบ่อนสะบ้าแต่ละที่ ท่องเที่ยว: สวนป่าเกดน้อมเกล้า แหล่งเรียนรู้ระบบนิเวศน์ สวนป่าชุมชนหมู่ 1 พื้นที่อนุรักษ์หมู่ 1-4 ขี่จักรยานเชื่อมต่อ อาหาร: คนไทยแท้แต่โบราณ ล้อมวงกินข้าว น้ำพริกผักสดผักต้ม แกงส้ม ปลาทอด เมี่ยงคำ บัวลอยลูกจาก น้ำดื่มสมุนไพร ลูกฟักข้าว น้ำอัญชันขึ้นริมรั้ว งานประดิษฐ์: ดอกจักจั่น งานดอกไม้จิ๋วจากดินไทย หมู่บ้านเศรษฐกิจพอเพียง ผลิตภัณฑ์สบู่ฟักข้าว

บางกระสอบเล่าเรื่อง โดยพี่ปู ประวัติศาสตร์: วัดบางกระสอบ กรมพระราชวังบวรเสด็จเยี่ยมแผ่นดิน เป็นวัดมอญ องค์พระขึ้นชื่อคือหลวงพ่อเชย พื้นที่เดิมเป็นสวนผลไม้ เส้นทางจักรยานผ่านสวน และดูระบบนิเวศน์ที่หิ่งห้อยชอบ หอวัฒนธรรม ศ.เรียนรู้ชุมชนวัดบางกระสอบ เปิดเมื่อมีผู้ต้องการเข้าชม พระทองคำ วัฒนธรรม: เทศกาลทำบุญกลางสวน เกิดขึ้นจากสมัยอยุธยา 28-29 พ.ย. 58 บางกระสอบร่วมจัด workshop สาธิตการทำกระทงสายที่ปลายสวน แล้วลอยกระทงสายกันช่วงค่ำคืน (อุปกรณ์ กาบมะพร้าว ดอกไม้ และเทียน) อาหาร: อาหารมอญ “ไข่กบ นกปล่อย มะลิลอย อ้ายตื้อ” น้ำพริก ผักต้ม แกงส้ม ต้มยำ ข้าวมันส้มตำ (ส้มตำไทยใส่พริกแห้ง) แกงส้มกระเจี๊ยบ สายบัวปลาทู สาธิตการทำข้าวแช่ ตำนานข้าวแช่ชาววัง แกงไข่จระเข้:ใช้เนื้อปลากลายใส่ข้าวคั่วปั้นแล้วทอด เหมือนแกงส้มแต่ใส่ต้นหอม ผักชี มะเขือเทศ อาหารเชิงวัฒนธรรม ไทย พุทธ คริสต์ อิสลาม แกงมะตาด: น้ำแกงปรุงให้เสร็จกลมกล่อมก่อนแล้วจึงใส่มะตาด น้ำยาหยวกกล้วย: ใส่หยวกกล้วย แกงปลากดเถาคัน: ลูกเถาคันแกงกับปลากด ท่องเที่ยว: โครงการลำพูบางกระสอบ ตั้งอยู่ในซอยเพชรหึงษ์ 20 พื้นที่ของโครงการ 41 ไร่ อยู่ในเขตหมู่ 7 ต.บางกระสอบ อ.พระประแดง จ.สมุทรปราการ รายละเอียดของโครงการและช่องทางการติดต่อผ่านเฟสบุค  https://www.facebook.com/lumpoo.b โทรศัพท์ 02-819-6060 , 088-940-5992, 089-169-3698 ที่พัก: บ้านสวนริมคลอง (บ้านคุณตา) ท้ายซอย บางกระสอบ

แหล่งท่องเที่ยวและศูนย์เรียนรู้ "ลำพูบางกระสอบ" โครงการรักษาถิ่นพำนัก พักพิงอาศัยและขยายพันธุ์หิ่งห้อย

สวนศรีนครเขื่อนขันธ์ ใครมาบางกะเจ้าแล้วไม่ได้ปั่นจักรยานมาที่นี่ ถือว่ามาไม่ถึงบางกะเจ้า