Bib-strip : hoe werkt…

GIMP

• fotobewerkingssoftware– om afbeeldingen/foto’s te bewerken– om creatieve collages te maken

• open source software– dus gratis én legaal– moet gedownload én geïnstalleerd worden op je

computer.

Wat isGIMP?

GROETJES

Hoe werktGIMP?

GIMP is vergelijkbaar met Photoshop. Er worden steeds nieuwe versies uitgebracht die je kan downloaden :• let hierbij op de systeemvereisten bv. windows XP, Vista• kies niet de recentste versie, maar een stabiele versie*.• kies de Nederlandstalige versie

www.gimp.org (Engelstalig) www.dutchgimpers.nl (Nederlandstalig)

* met vermelding “stable version”

Hoe werktGIMP?

Als GIMP geïnstalleerd is, klik je op het GIMP-icoon op je bureaublad. GIMP is een zwaar programma. Dus even geduld tijdens het opladen!

GIMP opent zich in aparte dialoogvensters.

Het bureaubladmet menubalk bovenaan.Klik op maximaliseren om dit venster je scherm te laten vullen De gereedschapskistmet knoppen bovenaan en weergave van de bijhorende opties onderaan.Lagen vensterEen fotocollage kan meerdere lagen bevatten bv. achtergrond, foto, tekstlaag…Als dit venster niet automatisch opent : klik op menu Vensters, kies vervolgens koppelbare dialoogkaders en klik op Lagen.TIP : Liggen alle vensters boven elkaar bij het openen van GIMP?

Grijp de kadertjes bovenaan vast en sleep ze met de muis het naar de juiste positie.

GIMP laat je toe zelf de grootte van je werkblad te bepalen.Je klikt in het menu Bestand op Nieuw , kiest een formaat uit de sjablonenlijst en klikt op OK .

bestanden openen

Welk sjabloon te kiezen?

De bovenste sjablonen zijn voor digitaal gebruik bv. een website of e-mail. Ze zijn uitgedrukt in pixels of beeldpunten bv. 640x480 pixels en zorgen voor een compact bestandsformaat.

De onderste sjablonen geven de beste printkwaliteit, maar zorgen ook voor zwaardere bestanden.De resolutie of het aantal punten per inch (ppi)/dots per inch (dpi) staat op 300.

Je kan ook zelf sjablonen aanmaken. Ze worden bovenaan de lijst toegevoegd.

Kies je geen sjabloon , vul dan de gewenste breedte en hoogte in . Je kan kiezen voor afmetingen in beeldpunten of pixels (bv. voor webafbeeldingen) of millimeters/centimeters .Wil je de resolutie instellen : klik op Geavanceerde opties. Standaard staat de resolutie op 72 dpi. Voor kleurendrukwerk wordt een resolutie van 300 beeldpunten/inch aanbevolen.

bestanden openen

ab

Heb je specifieke afmetingen die je regelmatig gebruikt bv. een webafbeelding van 480 x 225 pixels of een fotoformaat van 15 x 11 cm (en resolutie 300)? Maak er een sjabloon van!

sjablonen

Open een nieuwe afbeelding en stel de gewenste afmetingen en resolutie in. Klik op OK.Je werkblad staat klaar.

Ga naar menu Bestand :kies Opslaan als sjabloon

Typ een naam in voor het sjabloon. Klik op OK.

Wanneer je nu bij Nieuw in het dialoog-venster de sjablonen-lijst bekijkt, staat je eigen sjabloon bovenaan…

STAP 1 STAP 2 STAP 3

Om afbeeldingen/foto’s te open in GIMP heb je 2 opties in het menu Bestand… Wanneer je specifieke afmetingen nodig hebt stel je best eerst je werkblad in (Nieuw) en open daarna de foto als laag. Test beide mogelijkheden uit om te zien hoe jij het liefste werkt.

bestandenopenen

Openen Openen als lagen

Openen • 1 laag. De afbeelding is de achtergrond• je kan je werkblad verkleinen tot het gewenste formaat Openen als lagen• 2 lagen in je lagen venster.• je kan de afbeelding schalen tot ze past op je werkblad.

De gereedschapskist bevat knoppen waarmee je foto’s/afbeeldingen kan bewerken met bijhorende opties .Klik op een knop , zet de instellingen naar wens en klik op de afbeelding om de bewerking te starten.Gebeurt er niets? Dan dien je eerst een laag of stukje van de afbeelding te selecteren… Iets bewerken kan enkel binnen een selectie.

gereed-schapskist

SELECTIEKNOPPEN TRANSFORMATIEKNOPPEN TEKENKNOPPEN

De selectieknoppen gebruik je om een vorm of deel van de foto te selecteren zodat je dit gedeelte nadien kan bewerken.Het geselecteerde gebied herken je aan de knipperende streepjeslijn of “marcherende mieren”.

Selecteer een rechthoekige vorm. De stippellijn kader krijgt blokjes in de hoeken. Dit zijn handvaten waarmee je de vorm nog kan uitrekken of induwen.

Selecteer een ronde vorm.– TIP : vink altijd de optie anti-aliasing aan. Dit geeft mooiere randen.

Selecteer een grillige vorm. Zet met muisklikjes puntjes rond de vorm. Als begin-en eindpunt elkaar raken knippert de stippellijn. Dit vergt een beetje oefening.

Selecteer aaneengesloten gebieden op kleur. bv. klik op de rode letter e en de hele letter is geselecteerd

Selecteer alle stukjes van de afbeelding op basis van hun kleur. bv. klik op de rode letter e en alle letters en vormen met dezelfde kleur zijn geselecteerd.

Selecteer semi-automatisch vormen via kleurcontrast. – Deze knop werkt niet altijd even efficïent.

Met de pipet selecteer je een kleur uit je afbeelding. Deze wordt zo toegevoegd aan je kleurenpalet zodat je andere stukjes in die kleur kan bijschilderen. bv. een extra letter in hetzelfde rood toevoegen.

gereed-schapskist

Maak je een selectie met ronde lijnen? Vink dan steeds de optie Anti-aliasing aan. Hierdoor krijg je mooiere randen.

TIP

Transformatieknoppen zorgen ervoor dat je het geselecteerde gedeelte of de geselecteerde laag kan bewerken. Werkt je gereedschap niet? Dat heb je waarschijnlijk niets geselecteerd of is de juiste laag niet aangeduid in je lagenvenster…

Verplaatsen van een selectie of laag.Klik op de knop en versleep vervolgens de afbeelding.

Draaien van een selectie of laag.Geef in het dialoogvenster de gewenste graad in bv. 90, 180 of gebruik de muis.

Schalen van een selectie of laag om ze te verkleinen of vergroten. ofGeef in het dialoogvenster de hoogte en breedte op of gebruik de muis.Let op de schakel! Hiermee kan je de verhouding breedte/hoogte vergrendelen zodat de afbeelding niet vervormt tijdens het schalen.

Hellen van een selectie of laag.Geef in het dialoogvenster de gewenste hellingsgraad in of gebruik de muis.

Perspectief veranderen van een selectie of laag.Sleep de hoeken van de afbeelding naar de juiste positie.

Spiegelen van een selectie of laag.Kies voor een horizontaal (links/rechts) of verticaal (ondersteboven) spiegelbeeld.

gereed-schapskist

Tekenknoppen gebruik je om te schilderen, tekenen, gommen, of tekst te schrijven.

Tekst toevoegen.Tekstvakjes krijgen automatisch een eigen laag.

Emmer om een selectie of laag te vullen met een geselecteerde kleur

Kleurverloop om een kleurverloop toe te passen binnen een selectie of laag.

Potlood om binnen een selectie of laag te tekenen.

Penseel om binnen een selectie of laag te schilderen.Kies je penseeldikte en verwissel van dikte indien nodig.

Gom om pixels te verwijderen binnen een selectie of laag.Kies je penseeldikte en verwissel in dikte indien nodig.

Verfspuit om binnen een selectie of laag te schilderen

Inktpot om binnen een selectie of laag kalligrafisch te tekenen of schrijven

gereed-schapskist

Klonen om een stukje afbeelding op identieke wijze te kopiëren op een andere plaats. De stempel voert een visuele papegaaifunctie uit. Zo kan je vlekjes wegwerken of ontbrekende stukjes bijvullen.

Reparen

Klonen met perspectief

Vervagen/verscherpen

Smeren om pixels te mengen zoals je met je vinger natte verflagen in elkaar kan laten overvloeien. Klik op de Smeren knop en kllik vervolgens met je muis op de kleur die je wil vermengen. Hou de muisknop ingedrukt en sleep deze kleur naar de andere kleur. Je zal merken dat er vegen ontstaan.

Doordrukken/tegenhouden

Je kan ook stukjes afbeelding klonen, pixels vervagen of een beetje uitsmeren, kleuren tegenhouden of doordrukken.Je zal niet alle knoppen even vaak gebruiken en een beetje moeten experimenteren om de meeste technieken onder de knie te krijgen…Onze stap-voor-stapgidsjes en demofilmpjes helpen je vast op weg.

gereed-schapskist

Wat zijn lagen? Het zijn de onderdelen van je collage. Elke laag kan je naar hartenlust bewerken zonder dat dit invloed heeft op de andere onderdelen. Je kan herschikken, kleuren wijzigen, filters en andere snufjes uittesten. De bewerking die je doet heeft enkel effect op de laag die geselecteerd is bv. hieronder de tekstlaag…

Lagen

8. zwart biblogo

7. laag met de verfdruppels

6. Tekstlaag “Gimp van A tot Z”

5. gimp logo

4. = laag 3 gekopieerd, gespiegeld, voorzien van kleurverloop en vervagingsfilter

3. het blauwe biblogo

2. biblogo drupt

1. witte achtergrondlaag

De volgorde waarin je je laag aanmaakt speelt geen rol omdat je ze nadien nog van plaats kunt veranderen. Je kan ze verslepen met je muis of de pijltjes onder/boven gebruiken . Je kan nieuwe lagen aanmaken of een gebruikte laag kopiëren . Niet tevreden over een laag? Smijt ze in de vuilbak !

Lagen

Voor sommige effecten moet je de modus van de laag aanpassen.

Soms moet je rechts-klikken op de laag en kiezen uit de lijst .

Klik op het oogje om een laag tijdelijk onzichtbaar te maken bv. de laag

met het gimp-logo. Klik op diezelfde plaats om ze weer zichtbaar te maken. Soms werkt dit handiger.Klik tussen het oog en de miniatuurweergave van alle lagen die je samen wil bewerken (bv. om ze te verplaatsen) om ze te verankeren. Klik op de schakel om ze weer te ontkoppelen .

Lagen

Dubbelklik op de naam van de laag als je de naam wil wijzigen…

Lagen geven je veel vrijheid om te spelen met de onderdelen van je collage, maar het vergt enige oefening om ze naar je hand te zetten.Veel oefenen dus!

In de menubalk vind je bij Laag enkele functies terug zoals Nieuwe laag , laag dupliceren en laag verwijderen .

Lagen

Hier staat ook de functie Neerwaarts samenvoegen .

Ben je tevreden over sommige lagen, dan kan je ze al definitief samenbrengen. Hierdoor verbruiken ze minder geheugen-capaciteit en worden als één laag weergegeven in het Lagenvenster.

Wat als je niet tevreden bent? Via Menu Bewerken kan je de laatste bewerking ongedaan maken. Telkens je hier bovenaan de lijst klikt, keer je een stapje terug en verschijnt de vorige bewerking die je ook weer ongedaan kan maken. Wil je een heel stuk teruggaan in je bewerkingen? Open dan de bewerkingsgeschiedenis. Elke muisklik staat keurig genoteerd.

Foutje?

Door te scrollen, keer je terug in de tijd. Stop bij een bewerking en bekijk je werkblad. Ziet het er al beter uit of moet je nog verder terug gaan in de tijd en een oudere versie openen? Of ben je al te ver en kan je enkele stappen naar voor komen? Even zoeken, maar je komt er wel…

Je kan je afbeeldingen best opslaan in verschillende formaten. Kies het GIMP-formaat want dat geeft je later toegang tot de verschillende lagen én de bewerkingsgeschiedenis. Wil je de afbeelding afdrukken, invoegen in een Word-document of powerpoint, versturen of online publiceren dan gebruik je best een jpg-, of gif-bestandsformaat…

Bestandenopslaan

AlgemeenSTAP 1 : ga naar het menu Bestand

STAP 2: kies Opslaan als

Een dialoogkader gaat open.

STAP 3: geef je afbeelding een naam

STAP 4: blader naar de map waar het bestand in moet bewaard worden

STAP 5: kies in welk bestandformaat je de afbeelding wil opslaan.

Heb je in de vorige stap geklikt op Bladeren naar andere mappen? Dan zal het volgende dialoogkader er zo uit zien…Bestanden

opslaan

Opslaan als GIMP-bestandSTAP 3 : geef je bestand een naam (indien nog nodig)

“naam.xcf”

STAP 4 : blader naar de gewenste map(klik op de locatie in de linkerkolom en de juiste map in de rechterkolom)

STAP 5 : kies uit de lijst voor xcf-bestand(klik op het pijltje achter Alle Afbeeldingen om het menu te openen)

STAP 6 : klik op opslaan

Was je tevreden met de map waarin GIMP je afbeelding wil opslaan en heb je dus NIET geklikt op Bladeren naar andere mappen?Dan klik je alleen op Selecteer Bestandstype en zal het dialoogkader er zo uit zien…

Bestandenopslaan

Opslaan als JPG-bestandSTAP 3 : geef je bestand een naam (indien nog nodig)

“naam.jpg”

STAP 4 : kies uit de lijst voor jpeg-bestand

STAP 5 : klik op opslaan

STAP 6 : een jpg-bestand moet altijd eerst geëxporteerd worden uit GIMP. Pas eventueel de kwaliteit aan en klik op opslaan.

© Bib Bornem, augustus 2010