Bibliotheek Theek 5 in het hart van de lokale samenleving 2016

JAARVERSLAG

foto: Leo de Jager

1

“Als je leert lezen krijg je de sleutel van de bibliotheek van de wereld”.

Jan Terlouw

Theo Peeters, directeur/bestuurder Bibliotheek Theek 5 foto: Eimer Wieldraaijer

`De Bibliotheek is weer hip’

In de afgelopen twee jaar heeft Bibliotheek Theek 5 een stevig fundament voor de bibliotheek van de toekomst gelegd. Het uitvoeren van de visie zoals verwoord in het nieuwe Beleidsplan, is in het najaar van 2015 gereed gekomen en heeft in 2016 steeds meer gestalte gekregen. Bibliotheek Theek 5 heeft de lat hoog gelegd. De organisatiestructuur is aangepast zodat we nog sterker dan voorheen kunnen doordringen in de haarvaten van de lokale samenleving. De eisen die aan de bibliotheekmedewerkers worden gesteld zijn de afgelopen decennia sterk veranderd. Er worden nieuwe en andere competenties gevraagd. We hebben de competenties van onze medewerkers getoetst. Er is een kwalitatieve reorganisatie uitgevoerd. Dat reorganisatieproces was niet altijd even makkelijk. Echter wel noodzakelijk om in de toekomst als bibliotheek een belangrijke rol te kunnen blijven spelen. Een kwart van de personeelsformatie is vervangen. Er is afscheid genomen van 17 medewerkers: 6 vrijwillig en 11 gedwongen. De vacaturestop, ingesteld in het najaar van 2009, is opgeheven en inmiddels zijn nieuwe medewerkers in dienst gekomen.

Bibliotheek Theek 5 is een organisatie die gelooft in kansen en mogelijkheden. Dat is ook in het bibliotheekvak niet onopgemerkt gebleven. In 2016 konden diverse successen worden gevierd. Zo werd onze medewerker Juan Khalaf benoemd tot “Beste bibliothecaris van Nederland 2016”. Deze prijs, voor het eerst uitgereikt in 2011, is al tweemaal door een medewerker van Bibliotheek Theek 5 in de wacht in gesleept. Tevens werd bekend dat de bibliotheek Oosterhout is genomineerd voor “Beste bibliotheek van Nederland 2017”. Verder heeft Bibliotheek Theek 5 het initiatief genomen om vluchtelingen kennis te laten maken met de Nederlandse cultuur en met de bibliotheek. Dit vernieuwende initiatief werd door Innovatieraad van de Koninklijke Bibliotheek beloond met een financiële bijdrage.

De inwoners van Oosterhout zijn zeer enthousiast over hun nieuwe bibliotheek. Ook wordt de bibliotheek veel bezocht door mensen die werkzaam zijn in andere bibliotheken of betrokken zijn bij de bouw en inrichting van een bibliotheek. Een mooi compliment kwam uit Scandinavië, vaak een voorbeeld voor bibliotheekvernieuwing. In Oslo is in 2016 een kopie van de Oosterhoutse bibliotheek geopend.

Bibliotheek Theek 5 heeft in 2016 ook letterlijk aan de toekomst gebouwd. In Raamsdonksveer is gestart met de bouw van een nieuwe bibliotheek voor de gemeente Geertruidenberg. En in Dongen heeft de aanbesteding plaatsgevonden van een nieuwe multifunctionele accommodatie waarin ook de bibliotheek gehuisvest zal worden. De opening hiervan wordt verwacht in het voorjaar van 2018.

Tot slot, de bibliotheken pakken steeds meer hun rol als verbinder in de samenleving. De waardering voor de functie van de bibliotheek is sterk groeiende. Er verschijnen veel positieve berichten over de bibliotheek in de landelijke, regionale en plaatselijke media. “De bibliotheek is weer hip” kopten de kranten onlangs. De bibliotheek is inderdaad een unieke plek in de samenleving. Een plek die voor iedereen, ongeacht ras, nationaliteit, afkomst, opleiding of politieke voorkeur altijd toegankelijk is. Een hippe plek die we als samenleving moeten koesteren. Juist nu!

Theo Peeters, Directeur/bestuurder

Voorwoord

2

3

Inhoudsopgave

Voorwoord

Inhoudsopgave

Landelijke ontwikkelingen

Bestuur en strategie

Lokale bibliotheek

Programmalijn: Taal- en leesbevordering

Programmalijn: Zelfredzaamheid en participatie

Programmalijn: Een leven lang leren

Personeel & Organisatie

Theek 5 in cijfers

2

3

4

5

7

10

15

20

23

28

4

E-booksHet aanbod e-books dat via het landelijke platform van de openbare bibliotheken legaal geleend kan worden is fors gestegen. Eind 2016 waren er 15.000 titels beschikbaar. De Koninklijke Bibliotheek heeft van de Minister van OCW de bevoegdheid gekregen om het tarief voor de uitlening van e-books vast te stellen. Voor 2017 is het tarief van een zogenaamd ‘’digital only” abonnement vastgesteld op € 42,00 per jaar. Dit tarief geldt voor leners die zich via de Koninklijke Bibliotheek aanmelden voor een lidmaatschap. Leden van openbare bibliotheken kunnen met een abonnement van minimaal€ 42,00 per jaar ook onbeperkt e-books lenen. Jeugdleden t/m 17 jaar kunnen met hun bibliotheekabonnement per jaar slechts 6 e-books lenen.

Uitspraak Europese hof: 'geen verschil tussen papieren boek en e-book'.De rechters van het Europese Hof hebben op 10 november beslist dat er geen verschil is tussen de uitlening van een papieren boek en een e-book. Deze uitspraak is gunstig voor de openbare bibliotheken. Zo kan de openbare bibliotheek een volledige, kwalitatieve, laagdrempelige en neutrale toegang tot informatie en literatuur blijven bieden. De inkoopcommissie van de bibliotheken is in onderhandeling met de uitgevers en rechthebbenden over de consequenties van de uitspraak.

Landelijke overeenkomst met de Belastingdienst De Belastingdienst, de Koninklijke Bibliotheek en de openbare bibliotheken zijn gaan samenwerken om mensen te helpen in hun contact met de e-overheid. In februari tekenden staatssecretaris Eric Wiebes van Financiën en algemeen directeur Lily Knibbeler van de Koninklijke Bibliotheek hierover een convenant.

Met het sluiten van dit convenant zorgen de Koninklijke Bibliotheek en de Belastingdienst ervoor dat de openbare bibliotheken burgers kunnen ondersteunen in hun contact met de e-overheid, onder andere om belastingaangifte te doen en om toeslagen aan te vragen. In eerste instantie zullen de bibliotheken daarvoor de faciliteiten realiseren, zoals voldoende computers met internetaansluiting. De Belastingdienst investeert €1,9 miljoen in deze ‘digi-hulp’. De Koninklijke Bibliotheek coördineert als nationale bibliotheek de subsidieverstrekking aan de lokale bibliotheken.

Landelijke ontwikkelingen

Cursussen van De BibliotheekMet de Cursussen van de Bibliotheek krijgen biblio-theekleden via de website www.bibliotheek.nl/cursussen gratis toegang tot een pakket met online cursussen. Cursussen van de Bibliotheek is de opvolger van de Bibliotheek/HEMA-academie, die op 14 november 2016 live is gegaan. Cursussen van de Bibliotheek is een pilot van een jaar om te zien of leden interesse hebben om (ook) online cursussen van de Bibliotheek te volgen. Doelstelling is dat in een jaar 20.000 mensen online cursussen bij de Bibliotheek gaan volgen. Voordelen zijn dat het bibliotheeklidmaatschap zo nog aantrekkelijker wordt, dat de Bibliotheek hiermee haar rol in educatie en ontwikkeling kan laten zien en zich ook op digitaal gebied ontwikkelt.

Bestuur en strategie

5

Beleidsplan 'De bibliotheek in transitie'In 2016 is de uitvoering van het beleidsplan ‘De bibliotheek in transitie’ van start gegaan. De missie, visie en uitgangspunten van de organisatie zijn in dit beleidsplan uitgewerkt met drie programmalijnen. Hiermee geeft Bibliotheek Theek 5 invulling aan de maatschappelijke opdracht en sluit zij aan bij de coalitieprogramma’s van de betrokken gemeenten. De drie programmalijnen zijn:

1. Taal- en leesbevordering2. Zelfredzaamheid en participatie3. Een leven lang leren

De samenleving verandert en daarmee ook de bibliotheek. Dit vraagt om mensen en partijen die opstaan en zich inzetten voor de maatschappij door samenwerkingen aan te gaan, te geven en te nemen en door passie en betrokkenheid te tonen. De bibliotheek stimuleert dit en wil haar taak vervullen op basis van de publieke waarden ‘onafhankelijkheid’, ‘betrouwbaarheid’ en ‘pluriformiteit’. Met deze waarden kan de bibliotheek ten dienste staan van de lokale samenleving en fungeren als ‘sociale lijm’.

6

ReorganisatieOm het Beleidsplan te kunnen uitvoeren was een kwalitatieve reorganisatie onvermijdelijk. Deze is gestart op 2 december 2015 en is geheel volgens planning op 30 april 2016 afgerond. Zes medewerkers (totaal 2,9 fte) hebben gebruik gemaakt van een vrijwillige vertrekregeling. Elf medewerkers (totaal 6,6 fte) zijn na sollicitatie niet opnieuw geplaatst. Dit betekent dat we afscheid hebben genomen van 17 medewerkers. Dit was 23% van de personeelsformatie. Drie medewerkers zijn onder voorwaarden geplaatst. Bij de reorganisatie is een onafhankelijke bezwarencommissie ingesteld. Hier werden drie formele bezwaren ingediend. Deze werden niet ontvankelijk verklaard.

CertificeringIn september 2015 heeft de Stichting Certificering Openbare Bibliotheken een audit gehouden bij Bibliotheek Theek 5. De Bibliotheek voldoet aan de Certificeringsnormen 2015-2019 die zijn opgesteld in nauwe samenspraak tussen de Vereniging van Nederlandse gemeenten (VNG) en de Vereniging van Openbare Bibliotheken (VOB).

Integratie VVV OosterhoutPer 1 januari 2016 is VVV Oosterhout geïntegreerd in de organisatie van Bibliotheek Theek 5. De integratie en de nieuwe rol van de VVV hebben veel aandacht gekregen in het afgelopen jaar. Per 1 juli 2016 is Lotte Govaart aangesteld als programmamaker van de VVV Oosterhout. Zij heeft onder meer de dagelijkse leiding over het team informatiemedewerkers van de VVV. De informatiemedewerkers verzorgen de kaartverkoop voor Theater De Bussel, de ontvangst van bezoekers en telefonische werkzaamheden aan de centrale VVV-balie. Daarnaast voorzien zij bezoekers van toeristische informatie over de stad en de regio. In 2016 zijn belangrijke stappen gezet in de samenwerking tussen de VVV, de gemeente Oosterhout, de binnenstadsmanager en diverse andere partijen teneinde Oosterhout te promoten met één gezamenlijk platform.

Dienstverlening aan derden• Bibliotheek Theek 5 verzorgde in 2016 de centrale backoffice

voor de bibliotheken in de Provincie Noord-Brabant die met het bibliotheekautomatiseringssysteem Vubis werken. Hiervoor zijn overeenkomsten van dienstverlening gesloten met de bibliotheken Breda, Dommeldal, Helmond en Veldhoven.

• De samenwerkingsovereenkomst met de bibliotheek van de Nieuwe Nobelaer is verlengd tot en met 31 december 2018. Voor een aantal onderdelen is verlenging voor een jaar afgesproken. Onder andere het collectioneren en de bibliotheekautomatisering is uitbesteed aan derden.

• Bibliotheek Theek 5 heeft in 2014 een overeenkomst geslotenmet de bibliotheek Dommeldal om te collectioneren voor deze bibliotheekorganisatie. De overeenkomst loopt t/m 31 december 2017.

Bestuur en strategie

9

Lokalebibliotheek

Gemeente Alphen-Chaam

BezuinigingenVanwege een ontoereikende gemeentelijke subsidie is Bibliotheek Theek 5 sinds 1 juli 2016 niet meer verantwoordelijk voor het bibliotheekwerk in de gemeente Alphen-Chaam. In deze gemeente is Bibliotheek Theek 5 nog wel verantwoordelijk voor de uitvoering van ‘de Bibliotheek op School’. Dit is een afzonderlijke opdracht. De bibliotheek in Chaam en het steunpunt in Gal-der zijn vanaf 1 juli geen onderdeel meer van het bibliotheeknetwerk van Bibliotheek Theek 5 en het provinciale en landelijke bibliotheeknetwerk. Ze voldoen niet meer aan de eisen die in de Wet stelsel van openbare biblio-theekvoorzieningen (Wsob) zijn gesteld en ook niet meer aan de eisen van de certificering die zijn opgesteld door de VNG en de VOB.

Gemeente Baarle-Nassau

Verbouwing Cultureel Centrum BaarleEr wordt al enkele jaren gesproken over een mogelijke verbouwing van het Cultureel Centrum Baarle waarin ook de bibliotheek is gehuisvest. In 2016 is besloten om de grondige verbouwing uit te voeren. De verbouwing wordt naar verwachting opgestart in 2018.

Gemeente Dongen

Nieuwe multifunctionele accommodatieHet definitieve ontwerp voor het nieuwe gebouw in Dongen is afgerond. In het gebouw gaan Stichting Donckhuys, Het KunstPodium, Contour de

Twern en Bibliotheek Theek 5 zich vestigen. De Cammeleur is eind van het jaar gesloopt en de bouw is van start gegaan. Het gebouw wordt naar verwachting in april 2018 in gebruik genomen. Het Ontwikkelcentrum Dongen (OCD) levert een eenmalige financiële bijdrage voor de nieuwe inrichting van de bibliotheek.

Gemeente Drimmelen

Extra compensatie huisvestingskostenDoor de hoge huisvestingslasten is er een structureel financieel tekort van circa € 15.000 in de begroting van de bibliotheken in de gemeente Drimmelen. De gemeenteraad heeft ingestemd met een voorstel van het College van B & W om jaarlijks een extra compensatie van € 15.000 te verlenen in de huisvestingskosten van met name de vaste locaties in Terheijden en Lage Zwaluwe.

Gemeente Geertruidenberg

Nieuwe centrale bibliotheek in RaamsdonksveerIn mei is gestart met de bouw van de nieuwe centrale bibliotheek voor de gemeente Geertruidenberg aan de Keizersdijk in Raamsdonksveer. De nieuwe bibliotheek wordt naar verwachting eind juni 2017 in gebruik genomen.

Gemeente Gilze en Rijen

VeranderingstrajectIn november werd bekend dat de gemeente het veranderingstraject met Bi-bliotheek Theek 5 als partner wil vormgeven. De begroting van de Bibliotheek Gilze en Rijen heeft een negatieve reserve, die met name is ontstaan door de hoge huurkosten van de bibliotheek in De Schakel in Gilze. De financiële situ-atie baart Bibliotheek Theek 5 zorgen. De gemeente Gilze en Rijen heeft Biblio-theek Theek 5 bericht dat bij het totale vernieuwingstraject van de bibliotheek in de gemeente Gilze en Rijen hiervoor een oplossing zal worden voorzien.

8

Nieuwe multifunctionele accommodatieDongen

Start bouw nieuwe bibliotheek in Raamsdonksveer

9

Gemeente Oosterhout

Nieuwe bibliotheek OosterhoutDe nieuwe bibliotheek Oosterhout in gebouw De Bussel heeft een succesvol star-tjaar achter de rug. In het kalenderjaar 2016 telden we 237.000 bezoekers. De oude bibliotheek kende een gemiddeld bezoekersaantal van 140.000 per jaar. In januari bracht de directeur van de Koninklijke Bibliotheek, mevrouw Lily Knibbeler een be-zoek aan de nieuwe bibliotheek. In juni was de Commissaris van de Koning van Noord-Brabant, professor Wim van de Donk, te gast.

Nominatie voor Beste Bibliotheek In juni werd bekend dat de bibliotheek Oosterhout samen met vijf andere biblio-theken is genomineerd voor de verkiezing ‘Beste Bibliotheek van Nederland 2017’. De verankering van de bibliotheek in de lokale samenleving speelt bij de beoorde-ling van de jury een belangrijke rol. Tijdens het Nationaal Bibliotheekcongres op 14 maart 2017 in Assen wordt de uitslag bekend gemaakt.

Proef Oosterhout In 2016 zijn de eerste stappen gezet in de samenwerking tussen VVV Oosterhout, de binnenstadsmanager, de gemeente Oosterhout, reclamebureau Fairmind en Stappen & Shoppen, teneinde Oosterhout te promoten als één gezamenlijk plat-form. Er is een grote reclamecampagne met billboards en posters in bushokjes op-gezet en er is een gezamenlijke Facebookpagina en website gerealiseerd.

Moderne inrichting bibliotheek Oosterhout - architect Aat Vos

10

Taal- en leesvaardigheden zijn essentiële basisvaardigheden om mee te kun-nen doen in de maatschappij. Juist daarom is het belangrijk dat we investe-ren in leren lezen. Zowel voor kinderen als voor volwassenen. Door al op jonge leeftijd structureel aandacht te besteden aan lezen en leesplezier, kunnen we taalachterstand en laaggeletterdheid op latere leeftijd voorkomen.

De Bibliotheek op School

Aangesloten scholenEind 2016 waren er 32 scholen aangesloten bij de Bibliotheek op School. Op diverse scholen is intensief contact geweest over de voortgang van dit concept. Met name in de gemeente Geertruidenberg is een grote slag gemaakt als voorbereiding op de centralisatie van de vestigingen daar. In de kern Lage Zwaluwe van de gemeente Drimmelen is een goede start gemaakt met het lenen van boeken onder schooltijd, met behulp van hulpouders. Hierdoor gaat deze collectie ook onder schooltijd gebruikt worden.

V@schoolHet automatiseringssysteem V@school is voor scholen de manier om de uitleningen te registreren. Het is gekoppeld aan het bibliotheeksysteem van Bibliotheek Theek 5. In ons werkgebied maken 22 scholen gebruik van dit systeem en verzorgen we ook de helpdesk.

Deskundigheidsbevordering leerkrachtenVoor leerkrachten zijn twee themabijeenkomsten georganiseerd. Eén in januari voor de Nationale Voorleesdagen en één rondom de Kinderboekenweek in september. Op deze avonden staat uitwisseling van kennis over nieuwe boeken en het thema centraal, maar ook de ontmoetingsfunctie van leerkrachten onderling is belangrijk. We hebben in totaal op beide avonden 96 leerkrachten/pedagogisch medewerkers mogen inspireren. Daarnaast is ook de training ‘Open Boek’ gegeven door educatieconsulenten. In deze training van vier avonden werden 11 leerkrachten uit Dongen, Gilze Rijen, Made en Oosterhout geïnformeerd over (jeugd)boeken en leesbevordering. Uitwisseling van tips en ervaringen speelden tijdens de training ook een belangrijke rol. Door middel van een lees- en mediaplan werd de huidige en gewenste situatie in school in kaart gebracht en een planning gemaakt.

Programmalijn:Taal- en leesbevordering

Themabijeenkomstvoor leerkrachten

11

De terugkombijeenkomst in mei had als (veelgevraagd) thema ‘De Boekenkring’ en was georganiseerd voor alle oud deelnemers aan Open Boek. In totaal namen aan deze bijeenkomst 22 leerkrachten deel uit het werkgebied van Bibliotheek Theek 5 en sloten ook 13 leerkrachten uit Etten-Leur aan, vanwege onze samen-werking met de bibliotheek van de Nieuwe Nobelaer.

Boekstart in de bibliotheek en kinderdagverblijvenAlle ouders van kinderen jonger dan 1 jaar ontvangen een uitnodiging om het BoekStartkoffertje op te halen in de bibliotheekvestiging. Dit is een landelijk project in samenwerking met de gemeente en het consultatiebureau om het lezen en bibliotheeklidmaatschap vroeg te stimuleren. Het ophaalpercentage voor de koffertjes is landelijk 40%. Dit geldt ook voor Bibliotheek Theek 5. In Oosterhout hebben we samenwerking gezocht met Stichting Kinderopvang (SKO). De pedagogisch medewerksters attenderen ouders bij de intake op het koffertje en verwijzen ze actief door naar de bibliotheek.

Projecten

Taal voor het leven Bibliotheek Theek 5 heeft in 2016 een samenwerkingsovereenkomst getekend met stichting Lezen en Schrijven en is alliantiepartner geworden voor ‘Taal voor het leven’ in de regio West-Brabant. In de gemeenten Drimmelen, Geertruidenberg en Oosterhout gaat zij actief aan de slag om laaggeletterdheid te bestrijden.

Realisatie Taalhuizen Circa 12% van de Nederlandse beroepsbevolking is laaggeletterd. Dit belemmert hen zeer bij hun dagelijks functioneren. Dat is schadelijk voor economie en maatschappij en het is een grote kostenfactor voor de samenleving. In een gezamenlijke aanpak wil Bibliotheek Theek 5 een bijdrage leveren aan het terugdringen van de laaggeletterdheid. I.s.m. gemeenten, ROC, maatschappelijke organisaties, Stichting Lezen & Schrijven en Cubiss is Bibliotheek Theek 5 gestart met het voorbereiden en realiseren van Digi-Taalhuizen in alle gemeenten waarvoor we werken. In 2016 is hard gewerkt aan de opstart van Digi-Taalhuizen in de gemeenten Oosterhout, Drimmelen en Geertruidenberg. Het Digi-Taalhuis is een punt waar iedereen terecht kan met vragen over taal en andere basisvaardigheden. Taalvrijwilligers en taalleerlingen kunnen elkaar ontmoeten en er zijn studiematerialen. Daarnaast worden er cursussen en activiteiten georganiseerd.

Opleiding Taalvrijwil-ligers door Stichting Lezen & Schrijven

Baby met BoekStartkoffertje

Medewerkers aan de slag met de collectie voor het Taalhuis

12

Taalvrijwilligers In juli is een eerste groep Taalvrijwilligers opgeleid door Stichting Lezen & Schrijven. Deze vrijwilligers zijn in de loop van het najaar aan de slag gegaan met het begeleiden van mensen met een taalvraag. In november en december is een groep taalvrijwilligers opgeleid in de gemeenten Drimmelen en Geer-truidenberg. Bovendien is in samenwerking met Vereniging Vrouwen voor El-kaar Oosterhout een training voor taalvrijwilligers uitgevoerd ten behoeve van hun dienstverlening aan vrouwen die Nederlands als tweede taal leren. Eind 2016 werden er bij Bibliotheek Theek 5 twaalf taalcliënten begeleid door taal-vrijwilligers in de drie gemeenten.

Nationale VoorleeswedstrijdDe Nationale Voorleeswedstrijd is een spannende leesbevorderingscampagne voor leerlingen in groep 7 en 8. Elk jaar organiseert Bibliotheek Theek 5 in sa-menwerking met de basisscholen de Nationale Voorleeswedstrijd in vrijwel alle gemeenten in het werkgebied. De schoolkampioen vertegenwoordigt de school in februari/maart in de lokale en regionale vervolgrondes. Als biblio-theek regelen we o.a. de locatie, presentatie, jury en prijs en we ondersteunen de deelnemers met advies. Voor de regionale winnaars volgt de provinciale finale in april. Alle provinciale winnaars strijden ten slotte in de zinderende landelijke finale die jaarlijks eind mei plaats vindt.

VoorleespretIn bibliotheek Oosterhout, Baarle-Nassau en Rijen wordt wekelijks voorgelezen tijdens ‘Voorleespret’. Deze voorleesmomenten voor peuters en kleuters worden goed bezocht en gemiddeld bezoeken iedere week 10 tot 20 kinderen (en ouders/opvoeders) deze activiteit.

In de gemeente Gilze-Rijen dragen we actief bij aan het project Gilze Rijen leest voor. We verzorgen de training voor de voorleesvrijwilligers, voorzien hen van tips voor leuke boeken en ontvangen de gezinnen die deelnemen aan het project.

In bibliotheek Dongen kunnen kinderen tussen de zes en acht jaar maandelijks naar de voorlees-knutselactiviteit. Eerst wordt er een verhaal voorgelezen en daarna gaan kinderen creatief aan de slag rondom een thema. Elke maand is de activiteit vol met 15 kinderen.

Genieten van een verhaal tijdens het voorleesfeest in de Kinderboekenweek

Gezellig voorlees-knutselmiddag in bibliotheek Dongen

Baby met BoekStartkoffertje

Medewerkers aan de slag met de collectie voor het Taalhuis

13

Succesvolle activiteiten

• Bart Chabot Op 27 januari vertelde dichter en performer Bart Chabot aan 100 bezoekers in De Cammeleur in Dongen over zijn boeken en belevenissen met Herman Brood.• Presentatie dichtbundel Op 8 september presenteerde Rob van Uden, diaken in Rijen, zijn dichtbundel “Het eiland, de nimfen”. Daarnaast werd een korte, poëtische film van Wessel van Wanrooij vertoond. De avond werd bezocht door 35 mensen.• Voorleeslunch Op vrijdag 7 oktober organiseerde bibliotheek Made in het kader van de Dag van de Ouderen de Nationale Voorleeslunch. Dit jaar in samenwerking met de Patrijsflat. • Lezing: Joseph Oubelkas Op 14 oktober stond de lezing van Joseph Oubelkas in het teken van Gezondheid, Liefde en Vrijheid. Deze inspirerende lezing had een uitver- kochte zaal met 80 bezoekers bij de Heeren van Dongen. In samenwerking met Stichting Donckhuys.

• Schrijverscafe Sinds oktober kun je tijdens de zondagopening in bibliotheek Oosterhout maandelijks kennismaken met zaken omtrent schrijven voor jong en oud. Zoveel mogelijk door en voor Oosterhout. Maandelijks ontvingen we gemiddeld 20 bezoekers.

Sinterklaas leest voor

Bron: BN deStem (1-11-2016)

14

• Lezing Linda Nijlunsing Op 9 november vertelde Linda Nylunsing aan ruim 30 bezoekers over

haar boek Wildernisjaren in Alaska in bibliotheek Dongen. Deze avond werd samen met KVG georganiseerd.

• Baarles Beste Boeken 2016 was het ‘Jaar van het Boek’. Daarom organiseerden Bruna Baarle- Nassau en Bibliotheek Baarle de actie ‘Baarles Beste Boeken’. Alle inwoners uit Baarle werden gevraagd naar hun favoriete boek. Er zijn 79 inzendingen ontvangen. Eind november was er een feestelijke prijsuitreiking.• Sinterklaas op bezoek Sinterklaas bracht een bezoek aan bibliotheek Oosterhout op 20 november. Hij las voor, zong liedjes met de kinderen en iedereen kon op de foto. Er waren ruim 50 kinderen aanwezig. • Griet Op de Beeck Op 12 december bezocht schrijfster Griet Op de Beeck Oosterhout. Voor

een volle zaal in Theater de Bussel met 400 bezoekers vertelde ze over haar droom om schrijfster te worden, belangrijke thema’s in haar werk en over haar nieuwste boeken.

Campagnes

De Nationale VoorleesdagenTijdens de Nationale Voorleesdagen 2016 stond het voorlezen aan jonge kinderen tot zes jaar centraal. In de bibliotheken werden er voorleesfeesten georganiseerd en in bibliotheek Oosterhout verzorgde Wapperkids de voorstelling ‘Een geitje erbij? Het gebaar weten wij’! Ruim 25 kinderen waren bij de uitverkochte voorstelling aanwezig. Op Zorgboerderij De Mekkerbek in Baarle-Nassau was een geitje geboren. Kinderen mochten meedenken over een goede naam voor het geitje. Bibliotheek Baarle organiseerde op woensdag 27 januari een namiddag vol activiteiten waarbij er werd voorgelezen en geknutseld.

KinderboekenweekDe Kinderboekenweek van 5 t/m 16 oktober had het thema ‘Voor altijd jong’. Er werden diverse digitale workshops en voorleesfeesten georganiseerd in de bibliotheken. Bibliotheek Baarle organiseerde een grote activiteit. Voor één dag werd de bibliotheek omgetoverd tot een groot speelparadijs. Er was een voorleescarrousel, knutselen, film, quiz en poëzie.

PoëzieweekVan 28 januari tot 3 februari was het Poëzieweek in Nederland en Vlaanderen. De bibliotheken van Baarle en Alphen-Chaam organiseerden voor de derde keer een gedichtenwedstrijd. Alle leerlingen van de omringende basisscholen werden uitgenodigd om gedichten in te leveren. Dit jaar werd het record aantal inzendingen bereikt: 255 kinderen schreven een gedicht. Het centrale thema dit jaar was ‘herinneringen’. Op woensdag 13 april vond de prijsuitreiking plaats.

Sinterklaas leest voor

Kinderboekenweek‘voor altijd jong’.

Bron: BN deStem (1-11-2016)

Vlaamse schrijfster Griet Op de Beeck te gast

15

Zelfredzaamheid en participatie zijn belangrijke thema’s voor alle gemeenten in ons werkgebied. Voor de gemeenten betekent participatie onder andere deel kunnen nemen aan onderwijs, betaald werk hebben, in het levensonder-houd kunnen voorzien, mee kunnen doen aan maatschappelijke activiteiten en vrijwilligerswerk kunnen doen. Samen met gemeenten, lokale partners en inwoners kijken we wat we kunnen doen om onze inwoners zelfredzamer te maken en zo veel mogelijk te laten deelnemen in de maatschappij.

Projecten

Nieuw in NederlandHet project ‘Nieuw in Nederland’ is volledig gericht op nieuwe Nederlanders en zorgt ervoor dat zij op speelse wijze meer te weten komen over typisch Nederlandse gewoonten, Nederlandse kunst en cultuur en de Nederlandse keuken. Ontmoeting en de bibliotheekcollectie staan hierbij centraal. De gastsprekers bij de bijeenkomsten zijn vaak klanten van de bibliotheek. Zij horen van het project en willen graag een bijdrage leveren. De collectie wordt per thema toegelicht in een verhaaladvies. Door kennis te maken met allerlei aspecten van de Nederlandse cultuur, taal en identiteit gaan mensen zich thuis voelen in Nederland. Daarnaast maken zij kennis met de bibliotheek en weten ze dat ze welkom zijn en hier kennis op kunnen doen.

Programmalijn:Zelfredzaamheid en participatie

Nieuwkomers maken kennis met de Nederlandse cultuur

16

ParticipatieverklaringstrajectenIn Nederland spelen de waarden vrijheid, gelijkwaardigheid en solidariteit een centrale rol. Alle statushouders moeten deze waarden onderschrijven en daartoe een participatieverklaringstraject volgen. Het ondertekenen van de participatieverklaring is de start van de Inburgering.

Welkom in OosterhoutIn opdracht van de gemeente Oosterhout heeft Bibliotheek Theek 5 de workshops ‘Welkom in Oosterhout’ ontwikkeld en vormgegeven. De nieuwe statushouders in Oosterhout volgden twee workshops en ontvingen daarbij informatie over de Nederlandse en Oosterhoutse cultuur en over onderwijs en werk in Oosterhout. Na afloop mochten zij in het bijzijn van wethouder Mark Vissers de participatieverklaring ondertekenen. Aan de workshops namen gemiddeld 18 deelnemers deel. Dit zijn voornamelijk statushouders uit Syrië en Eritrea.

Bibliotheekbezoek in DongenIn het kader van het participatieverklaringstraject in Dongen brachten de statushouders op 14 december een bezoek aan bibliotheek Dongen. Zij kregen een rondleiding, leerden wat de bibliotheek hen kan bieden en gingen aan de slag met het digitale programma ‘Taalkit Dutch’ om te oefenen met de Nederlandse taal.

Wijkgericht SAMENwerkenHet doel van het project Wijkgericht SAMENwerken in Geertruidenberg is om gezamenlijk de leefbaarheid in de wijken op peil te houden. Door samen na te denken en te praten over de leefomgeving ontstaat sociale betrokkenheid. Samen met betrokkenen creëren we een leefomgeving waar we trots op kunnen zijn. In bibliotheek Geertruidenberg kunnen inwoners maandelijks deelnemen aan het inloopspreekuur van Wijkgericht SAMENwerken.

Dementievriendelijke bibliotheekIn juli ontving Bibliotheek Made als eerste bibliotheek in Noord-Brabant de sticker ‘Dementievriendelijk’. Wethouder John van Oosterhout overhandigde de sticker. Het personeel en de vrijwilligers volgden een speciale training bij Alzheimer Nederland over het herkennen van en omgaan met mensen die leiden aan dementie. Boeken en andere informatie over het onderwerp dementie hebben een speciale plaats gekregen in de bibliotheek.

Programmalijn:

Dementievriendelijke bibliotheek Made

Deelnemers van het project ‘Welkom in Oosterhout’

Juridisch LoketIn januari opende bibliotheek Dongen in samenwerking met ContourdeTwern het Juridisch Loket. Bij dit wekelijkse spreekuur krijgen bezoekers juridisch ad-vies van lokale advocaten bij diverse vragen op het gebied van onder andere ar-beidsrecht, huurrecht, consumentenrecht, erfrecht en aansprakelijkheidsrecht.

WebStekWebStek is een inlooppunt in de bibliotheek waar bezoekers van alle leeftijden terecht kunnen met digitale vragen. Deskundige vrijwilligers helpen bezoekers met het gebruik van sociale media en diverse computertoepassingen. Bezoekers met vragen kunnen wekelijks terecht in bibliotheek Dongen en Oosterhout, tweewekelijks in bibliotheek Made en Raamsdonksveer en tijdens Repair Café in Rijen. De inlooppunten zijn in samenwerking met Seniorweb opgestart.

BuurtsportcoachesIn bibliotheek Raamsdonksveer wordt sinds oktober 2016 wekelijks een inloopspreekuur georganiseerd met Buurtsportcoaches. Bezoekers kunnen bij de Buurtsportcoaches terecht met alle vragen over bewegen.

Workshops en cursussen

Klik en tikDoor middel van de cursus Klik en Tik leren deelnemers hun weg te vinden op de digitale snelweg. Ze doen basisvaardigheden op die nodig zijn om gebruik te kunnen maken van het internet. De cursus wordt aangeboden in bibliotheek Oosterhout in samenwerking met Surplus Welzijn, en in bibliotheek Raamsdonksveer in samenwerking met Trema Welzijn en Stichting Welzijn Ouderen Geertruidenberg.

Werken met de digitale overheidOverheden verwijzen burgers steeds vaker naar hun digitale loketten en dat zal de komende jaren alleen maar verder toenemen. Daarom zijn we in het voorjaar van 2016 gestart met de cursus Werken met de digitale overheid in samenwerking met de gemeente Oosterhout. Deelnemers ontvangen een officieel certificaat wanneer zij de cursus met succes doorlopen. De eerste groep geslaagden in Oosterhout nam bloemen en felicitaties in ontvangst van wethouder Mark Vissers.

17

Opening gratis Juridisch Loket, samenwerking met ContourdeTwern

Buurtsportcoach in bibliotheek Raamsdonksveer

Cursisten leren over internet tijdens de cursus Klik en Tik

18

Workshops InternetbankierenIn samenwerking met Rabobank Amerstreek werden in bibliotheek Oosterhout, Made en Raamsdonksveer workshops over internetbankieren georganiseerd. Mediacoaches van Bibliotheek Theek 5 leerden de deelnemers over privacy en veiligheid bij internetbankieren.

Succesvolle activiteiten

• Hoe blijf ik mijn computer of tablet de baasIn april werd de lezing ‘Hoe blijf ik mijn computer of tablet de baas’ over privacy en veiligheid op het internet op diverse plaatsen in ons werkgebied georganiseerd. In samenwerking met de Katholieke Bond van Ouderen in Gilze en vereniging Vrouwen van Nu in Terheijden.

• Wereld AlzheimerdagIn het kader van Wereld Alzheimerdag op 21 september organiseerde bibliotheek Made in samenwerking met Stichting Welzijn & Ondersteuning Drimmelen een informatiebijeenkomst rondom het vastleggen van levensverhalen in een levensboek.

• Informatieavonden vluchtelingenIn samenwerking met Vluchtelingenwerk, de stichting Welzijn en Onder-steuning en de gemeente Drimmelen organiseerde Bibliotheek Theek 5 in september en oktober drie informatieavonden rondom vluchtelingen in Lage Zwaluwe, Made en Terheijden. Tijdens de avonden werd besproken wie vluchtelingen zijn, waarom ze vluchten en wie ze wegwijs maakt in Nederland. Een aantal vluchtelingen deelde ervaringen met bezoekers.

• Hugo BorstOp 6 oktober was Hugo Borst op uitnodiging van Bibliotheek Theek 5 en de kerngroep Dementievriendelijk Gilze en Rijen te gast in Cultureel Centrum De Boodschap in Rijen. De avond stond in het teken van zijn boek ‘Ma’, over zijn moeder die aan dementie lijdt, en werd bezocht door 300 mensen.

• Gezond ouder wordenIn het kader van Wereld Ouderendag op 7 oktober stond bibliotheek Oosterhout volledig in het teken van gezondheid. Bij de themamiddag ‘gezond ouder worden’ kregen deelnemers informatie van ervaren deskundigen op het gebied van gebitsverzorging, fitness voor de hersenen en valpreventie. De middag werd georganiseerd in samenwerking met Beter in Beweging Oefentherapie, Oosterhout in beweging, tandartsenpraktijk de Beiaard en Medisch Tandheelkundig Centrum Oosterhout.

• EnergiemarktOp 19 november vond de eerste Oosterhoutse Energiemarkt plaats in gebouw de Bussel in Oosterhout. Ruim 25 ondernemers demonstreerden in een ongedwongen sfeer hoe we met elkaar duurzaam kunnen leven, wonen en werken. De drukbezochte Energiemarkt organiseerde Bibliotheek Theek 5 in samenwerking met Oosterhout Nieuwe Energie (ONE), Rabobank en de gemeente Oosterhout.

• Schrijfmarathon Amnesty InternationalOp de Dag van de Mensenrechten op 10 december werden bezoekers in bibliotheek Made uitgenodigd om deel te nemen aan een schrijfmarathon van Amnesty International. Ze schreven voor mensen die gediscrimineerd worden om wie ze zijn, die gemarteld zijn vanwege hun geloof, gedwongen werden te trouwen of vastgezet werden omdat ze voor hun mening uitkwamen. Burgemeester Gert de Kok schreef mee.

Opening gratis Juridisch Loket, samenwerking met ContourdeTwern

Buurtsportcoach in bibliotheek Raamsdonksveer

Amnesty schrijfmarathon

Cursisten leren over internet tijdens de cursus Klik en Tik

19

• KoersKaart DrimmelenBibliotheek Theek 5 is betrokken bij de totstandkoming van de KoersKaart, een initiatief van de gemeente Drimmelen om burgerparticipatie te stimuleren. Door middel van het spelen van de KoersKaart worden ideeën van inwoners verzameld. Deze ideeën kunnen vervolgens als input worden gebruikt voor gemeentelijk beleid. De KoersKaart is verkrijgbaar in bibliotheek Lage Zwaluwe, Made en Terheijden.

Cultuur

Cultuur- en Stimuleringsprijs OosterhoutIn opdracht van de gemeente Oosterhout en in samenwerking met de cultuurcoaches organiseert Bibliotheek Theek 5 jaarlijks de Cultuur- en Stimuleringsprijs. De Cultuurprijs richt zich op gevestigd talent. De Stimuleringsprijs wordt uitgereikt aan nieuw talent. Via sociale media en de lokale pers werden inwoners opgeroepen om talenten voor te dragen. Op 10 april vond de uitreiking van de twee prijzen plaats in Theater de Bussel. Wethouder Robin van der Helm rijkte de Cultuur- en Stimuleringsprijs uit aan winnaars: de Oosterhoutse Nachtegalen en de jonge danseres Femke de Bont.

De Cultuur LoperIn 2016 namen de gemeenten Oosterhout en Dongen voor het vierde achtereenvolgende jaar deel aan de Rijksregeling Cultuureducatie met Kwaliteit. In Noord-Brabant is deze regeling uitgewerkt in de vorm van De Cultuur Loper. Scholen met ambitie op het gebied van cultuureducatie kunnen hieraan deelnemen. Bibliotheek Theek 5 heeft in Oosterhout en Dongen de gemeentelijke opdracht om De Cultuur Loper uit te rollen. In 2016 hebben teams van acht basisscholen zich verder verdiept om cultuureducatie een structurele plaats te geven in het onderwijscurriculum, waarbij veel ruimte is voor 21ste eeuwse vaardigheden. De Rijksregeling is met vier jaar verlengd, zodat ook in de komende periode gewerkt kan worden aan verdieping van het cultuuronderwijs op de deelnemende scholen in beide gemeenten.

Koerskaart Drimmelen

Cultuurloper

Bibliotheek Theek 5 stimuleert inwoners op verschillende manieren om hun kennis en vaardigheden actueel te houden en te verbeteren en zich in algemene zin te blijven ontwikkelen. Door actieve deelname aan een cursus, workshop, op-leiding of kennisbijeenkomst groeit de kennis, de kunde maar vaak ook het zelf-vertrouwen van mensen. Daarom bieden we een platform voor informeel leren en stimuleren we het verwerven van 21ste eeuwse vaardigheden. De activiteiten die Bibliotheek Theek 5 in de gemeenten binnen haar werkgebied organiseert zijn lokaal gebonden en spelen in op behoeftes van inwoners.

Mediawijsheid

• Digitale maandDe digitale maand stond in het teken van ‘Robots en andere digitale snufjes’. Er werden activiteiten voor de jeugd georganiseerd, zoals het maken van een robotkrab en een virtual realitybril. Ook was er een demonstratie van robot Charlie en konden kinderen leren tekenen met een 3D pen. Ruim 100 kinderen hebben deelgenomen.

• MakersbuzzDe Makersbuzz van Cubiss bezocht bibliotheken Oosterhout en Raams-donksveer, waar groep 7 en 8 van de basisschool kennis maakten met Maakonderwijs.

• Knutselen met de computerKinderen van groep 6 van basisschool De Lage Weide in Made volgen de mediawijze workshop “Knutselen met de computer”. Ze leren o.a. beter zoeken op internet, rechtenvrije afbeeldingen te zoeken en hun creativiteit toe te passen.

• I make I learn, futurelab Op diverse basisscholen in Made maakten leerlingen in het kader van I make I learn, futurelab kennis met programmeren, robots, de 3D-pen, augmented- en virtual reality en de toepassing Osmo.

• Mediab@ttle In bibliotheek Dongen werd in juni de Mediab@ttle gestreden tussen leerlingen uit groep 7 van basisschool de Achterberg en basisschool de Westerkim. Voorafgaand aan de wedstrijd kregen leerlingen een mediawijze les over informatievaardigheden op internet.

20

Programmalijn:Een leven lang leren

Cultuurloper

‘Robots en andere digitale snufjes’

Knutselen met de computer

21

• Workshop 3D printen Bij de workshop 3D printen in bibliotheek Baarle op 8 oktober waren 10 deelne-mers aanwezig en zij kregen uitleg over de mogelijkheden en de werking van de 3D-printer. Ze gingen daarna zelf aan de slag met het programma Doodle3D.

• CoderDojoOp 26 oktober werd CoderDojo in bibliotheek Rijen feestelijk geopend door wethouder Aletta van der Veen. In een CoderDojo leren kinderen programmeren onder begeleiding van vrijwilligers. Ze maken werbsites of apps en leren zelfs een robot te besturen. Meer dan 20 kinderen deden mee aan de eerste CoderDojo in Rijen. CoderDojo vindt maandelijks plaats en wordt drukbezocht.

Succesvolle activiteiten

• Jan RotmansOp 22 maart bezocht hoogleraar transitiekunde Jan Rotmans Oosterhout, waar hij een interessante lezing gaf over duurzaamheid en transities. Jan Rotmans ontving in 2014 de titel ‘spreker van het jaar’. 329 bezoekers luisterden met aandacht naar zijn verhaal.

• Brexit Op 14 december werd in Baarle een lezing georganiseerd over de Brexit en de gevolgen hiervan voor de Europese samenleving. De lezing werd georganiseerd in samenwerking met Cultureel Centrum Baarle, VormingPlus Kempen en Europahuis Ryckevelde. 34 mensen bezochten de lezing.

• Bjorn Soenens In het kader van de Amerikaanse presidentsverkiezingen gaf journalist en Amerikawatcher Björn Soenens op 14 september een lezing aan 35 bezoekers in Cultureel Centrum Baarle.

• Het Gezin XXL In Terheijden gaf journalist Ad Rooms een lezing over de geschiedenis en het ontstaan van grote gezinnen, maar ook over de grote gezinnen van nu. De lezing werd georganiseerd in samenwerking met de stichting Zomerver-maak.

• Charles Groenhuijsen Journalist en voormalig Amerika-correspondent Charles Groenhuijsen informeerde het publiek in Oosterhout over de aanstaande presidents-verkiezingen in de Verenigde Staten. Op humoristische wijze verrijkte hij de kennis van ruim 350 bezoekers.

• Slow Leisure ProjectStudenten van de opleiding Leisure Management bij NHTV Breda ontwikkelden een nieuw idee voor bibliotheek Dongen om van uitleenbibliotheek uit te groeien tot een lokale netwerkorganisatie: de ‘Dolle Dongense Driedaagse’. Met dit idee wonnen zij het Slow-leisure project 2016.

Drukte bij de lezing ‘Het Gezin XXL’

22

Lokale kennisuitwisseling

• Wissteltentoonstellingen Heemkundekring 'Geertruydenberghe'In bibliotheek Geertruidenberg en bibliotheek Raamsdonksveer werden in 2016 vijf wisseltentoonstellingen gepresenteerd in samenwerking met Museum De Roos, het Veers Erfgoed en Oudheidkundige Kring ‘Geertruy-denberghe’.

• Wikipedia-projectBegin 2016 kreeg Bibliotheek Theek 5 de opdracht om een plaatselijk item op Wikipedia te voorzien van beeldmateriaal van lokale (amateur-)foto-grafen. De leerlooierijen werden geselecteerd omdat deze onmisbaar zijn in het industrieel erfgoed van Rijen. Op 23 april werd een fotodag georga-niseerd, waarbij deelnemers twee inhoudelijke workshops fotograferen volgden en aan de slag gingen met het fotograferen van de leerlooierij-en. De foto’s werden vervolgens geüpload op Wikimedia Commons. De opdracht maakte deel uit van een landelijk project dat werd geïnitieerd door de Koninklijke Bibliotheek met als doel om bibliotheken te onder-steunen, verbindingen te leggen en betrokkenheid bij de lokale gemeen-schap te stimuleren.

• Fototentoonstelling 'Leerlooierijen in Rijen' Tijdens de Open Monumentendag op 11 september werd de fototentoon-stelling ‘Leerlooierijen in Rijen’ geopend door wethouder Arianne Zwarts. Doel van de tentoonstelling was om het fysieke resultaat van het Wikipedia-project te tonen aan de plaatselijke bevolking.

• Jheronimus Bosch-weekIn het kader van het Jheronimus Bosch-jaar werd in bibliotheek Oosterhout van 15 september tot en met 2 oktober de Jheronimus Bosch-week georganiseerd. Bezoekers konden zich onderdompelen in de wereld van Bosch met collage- en animatieworkshops, een lezing van kunsthistorica Mariëlle Lassche en een tentoonstelling met grote panelen waarop het werk van de kunstenaar is afgebeeld.

• Wisseltentoonstellingen Heemkundekring 'de Heerlijkheid'In bibliotheek Oosterhout verzorgde Heemkundekring de Heerlijkheid in 2016 vier tentoonstellingen. Bij de tentoonstelling over het boerenleven in Oosterhout werd een lezing georganiseerd over de verschillende soorten boerderijen, de werkzaamheden op het land en de zuivelfabrieken in Oosterhout in het verleden. De lezing werd bezocht door 70 personen.

• Godfried SchalckenNaar aanleiding van een tentoonstelling in het Dordrechts Museum met werk van Godfried Schalcken werden in Made – de geboorteplaats van de kunstenaar – diverse activiteiten georganiseerd in samenwerking met de Heemkundekring van Made en Drimmelen, waarbij het werk van Schalcken centraal stond.

Interessante avond over Amerika met Charles Groenhuisen

Industrieel erfgoed in Rijen

23

MedewerkersOp 31 december 2016 had de bibliotheek 61 personen in loondienst (tegenover 72 op 31 december 2015). De personeelsbezetting bedroeg op 31 december 2016: 35,8 fte ten opzichte van 41,5 fte eind 2015. Hierbij dient te worden opgemerkt dat op 31 december 2016 nog 6 fte als vacature open stonden. Vanwege financiële redenen zijn de vacatures in 2016 nog niet ingevuld. Dit zal begin 2017 gebeuren.De gemiddelde leeftijd bedroeg 46 jaar tegenover een gemiddelde leeftijd van 50 jaar eind 2015. Exclusief opruimhulpen (11 medewerkers) was de gemiddelde leeftijd 51 jaar tegenover 53 jaar op 31 december 2015.

Detacheringen Op 31 december waren er bij Bibliotheek Theek 5 twee medewerkers in dienst die gedetacheerd waren vanuit een andere organisatie: 1 medewerker via !GO en 1 HRM-medewerker via de Provinciale Service Organisatie voor gemiddeld 9 uur per week. Daarnaast waren er 2 medewerkers werkzaam als zzp-er (totaal 0,6 fte). Eén medewerker van bibliotheek Baarle is in dienst van de gemeente Baarle-Hertog.

VrijwilligersMedewerkers worden op diverse gebieden in de dienstverlening ondersteund door vrijwilligers die bijvoorbeeld als opruimmedewerker in de bibliotheek werken. Maar er zijn ook vrijwilligers die voorlezen aan kinderen, het digitale spreekuur WebStek verzorgen en de Boekendienst aan Huis voor hun rekening nemen. Of assisteren bij de organisatie van activiteiten (faciliterende/ondersteunende werkzaamheden).Eind 2016 waren er 136 vrijwilligers (8,2 fte) betrokken bij Bibliotheek Theek 5 tegenover 166 vrijwilligers eind 2015 (9,8 FTE).

ZiekteverzuimHet ziekteverzuim (exclusief zwangerschapsverlof) bedroeg 3,75% ten opzichte van 1,1% in 2015. Er waren in het afgelopen jaar een aantal langdurig zieken waardoor het ziekteverzuim is gestegen. Op 31 december 2016 waren er 4 langdurig zieken.

Personeel &Organisatie

Jubilea

25 jaar: Ellen de WijsMarij SweepCarolien van der Geest

40 jaar: Ria Adriaensen Marleen van Haeren

Goodybag vrijwilligers

24

Beste Bibliothecaris van NederlandOp 30 november werd Juan Khalaf, informatiemedewerker bij Bibliotheek Theek 5, benoemd tot Beste Bibliothecaris van het jaar. Sinds de invoering van de verkiezing in 2011 is hij de tweede medewerker van Bibliotheek Theek 5 die de titel in de wacht sleept.

Tour de Theek 5Op 2 december hebben acht nieuwe medewerkers een Tour de Theek 5 gehad, ofwel een interessante bustour door het werkgebied van Bibliotheek Theek 5. Hiermee maakten ze kennis met de mensen, gebouwen en verhalen. Het doel was om samen het DNA van Bibliotheek Theek 5 te ontdekken.

Team De Bibliotheek op School Het team de Bibliotheek op School is na de reorganisatie uitgebreid met 1 con-sulent en bestaat uit 5 consulenten en 2 informatiemedewerkers met lees-consulent-taak. De consulenten zijn verantwoordelijk voor de contacten met de basisscholen en voorschoolse instellingen. De leesconsulenten zijn in de scholen werkzaam om onder andere collecties te saneren, aanschafadvies te geven, leesbevordering in de klas uit te voeren en digitale media te promoten.Drie consulenten hebben de opleiding tot mediacoach gevolgd en afgerond met een positief resultaat. Daarmee bevorderen we de samenhang tussen lezen en mediawijsheid en zijn alle consulenten up-to-date. Intern hebben de consulenten een presentatie gehad van Coosje van der Pol over het ontwikkelen van literaire competenties bij kleuters met prentenboeken. In december bracht team dBoS een bezoek aan kinderboekwinkel De Boekenberg van Jos Walta in Eindhoven.

Lokaal communiatieteamIn 2016 is een opstart gemaakt met het lokale communicatieteam. Er is een team van zeven personen samengesteld dat vanaf 2017 de lokale communicatie gaat verzorgen. Hierdoor wordt de rol van de Specialist Communicatie verlegd van uitvoerend naar strategisch en krijgen de medewerkers een sterkere verbondenheid met de activiteiten, vestiging en lokale pers. In november en december 2016 hebben zij als eerste stap een cursus ‘Persberichten schrijven’ gevolgd en afgerond.

Jubilea

25 jaar: Ellen de WijsMarij SweepCarolien van der Geest

40 jaar: Ria Adriaensen Marleen van Haeren

Consulenten

Tour de Theek 5

Bron: BN deStem (1-12-2016)

25

Raad van Toezicht

De samenstelling van de Raad van Toezicht was per 31 december 2016 als volgt:

De heer D.A. Wahl Ondernemer OosterhoutDe heer C. den Exter Business Application Manager MadeDe heer R. van den Hout General Manager OosterhoutDe heer E. Kuppens Strateeg economie DongenDe heer H. Redert Adviseur bestuurlijke vernieuwing OosterhoutMevrouw S. van der Meer -Buitelaar Business controller - finance Made

In 2016 is afscheid genomen van een lid van de Raad van Toezicht: mevrouw H. van Kempen. Zij is afgetreden per 31 december. Eind december is een oproep geplaatst voor de werving van een nieuw lid van de Raad van Toezicht met bij voorkeur een culturele/onderwijskundige achtergrond en woonachtig in de gemeente Gilze en Rijen of Geertruidenberg.

De Raad van Toezicht onderschrijft de Governance Code Cultuur.De Raad van Toezicht is zeven keer in vergadering bijeengekomen. Tijdens de vergadering van 23 november is gesproken over het eigen functioneren van de Raad van Toezicht. Op 13 juli heeft de Raad van Toezicht overleg gevoerd met de Ondernemingsraad.

Ondernemingsraad

De samenstelling van de Ondernemingsraad per 31 december 2016:De heer C. Meeuwesen, voorzitter;Mevrouw M. Kamp, secretaris;Mevrouw C. Bellaard, lid;Mevrouw O. Faassen, lid;Mevrouw M. van Rooijen, lid;De heer J. Trapman, lid.

Sinds 1 mei heeft de Ondernemingsraad een nieuwe samenstelling.De heer C. Meeuwesen (voorzitter), mevrouw M. Kamp (secretaris) en mevrouw O. Faassen hebben hun lidmaatschap gecontinueerd. Mevrouw E. Beumers is geen lid meer van de Ondernemingsraad in verband met einde dienstverband. Er zijn drie nieuwe leden benoemd: mevrouw C. Bellaard, mevrouw M. van Rooijen en de heer J. Trapman.

van links naar rechts:

van links naar rechts:

In 2016 heeft regelmatig overleg plaatsgevonden door de Ondernemingsraad met de directeur/bestuurder. Belangrijkste onderwerpen van gesprek waren hierbij de uitvoering van het reorganisatieplan en het nieuwe beleidsplan van Bibliotheek Theek 5.

26

van links naar rechts:

Corné Meeuwesen, Marja van Rooijen, Jan Trapman, Carla Bellaard, Miranda Kamp. Afwezig: Oda Faassen

27

Op 8 april, ruim 4 maanden na de opening, werd de 100.000ste bezoeker van bibliotheek Oosterhout verwelkomd door Wethouder Robin van der Helm.

Theek 5 in cijfers

28

29

2015 2016 verschil %jeugd tot 18 jaar 24.694 26.477 1.783 7,2%Volwassenen 12.387 11.880 -507 -4,1%Overig 1.110 747 -363 -32,7%Totaal 38.191 39.104 913 2,4%

Overig: o.a. basisscholen, instellingen, personeel en bestuur

Ingeschreven leners per leeftijdscategorie

Ingeschreven lenersBibliotheek Theek 5 telde op 31 december van het afgelopen jaar 39.104 leden. Ten opzichte van het jaar daarvoor betekent dit een stijging van 913 leden (ofwel + 2,4%). Deze stijging wordt veroorzaakt door een toename van het aantal jeugdleden in de categorie 0 tot 18 jaar met 1.783 leden.

Bijna een kwart van de inwoners (23,8%) in het werkgebied is lid van Bibliotheek Theek 5.

VolwassenenBibliotheek Theek 5 had op 31 december 11.880 leden in de categorie volwassenen (18 jaar en ouder). Ten opzichte van het jaar daarvoor betreft dit een daling van 507 leden ofwel -4,1%. In het jaar daarvoor bedroeg de daling 5,1%.

JeugdledenBibliotheek Theek 5 had op 31 december 26.477 jeugdleden, ofwel 1783 (+7,2%) meer dan op 31 december van het jaar daarvoor. Bibliotheek Theek 5 heeft intensieve contacten met voor- en vroegschoolse instellingen en basisscholen. Doordat Bibliotheek Theek 5 actief inzet op het leesbevorderingsprogramma Boekstart en De Bibliotheek op School komen kinderen al heel jong in contact met de bibliotheek. Hierdoor blijft het aantal jeugdleden stijgen.

30

Ingeschreven leners per gemeente

leden leden Verschil Verschil Inwoners percentage lid 31-12-2015 31-12-2016 absoluut percentage 31-12-2015 31-12-2016

Baarle-Hertog 619 650 31 5,0% 2.685 24,2%Overig België 194 189 -5 -2,6% Baarle-Nassau 1.618 1.701 83 5,1% 6.659 25,5%Overig Nederland* 601 921 320 53,2% Gemeente Baarle-Hertog/Nassau 3.032 3.461 429 14,1% 9.344 Dongen 5.549 5.566 17 0,3% 25.502 21,8%Gemeente Dongen 5.549 5.566 17 0,3% 25.502 21,8% Lage Zwaluwe 794 811 17 2,1% 3.973 20,4%Made 3.775 3.882 107 2,8% 16.620 23,4%Terheijden 1.377 1.332 -45 -3,3% 6.278 21,2%Gemeente Drimmelen 5.946 6.025 79 1,3% 26.871 22,4% Geertruidenberg 1.463 1.477 14 1,0% 6.888 21,4%Raamsdonksveer/Raamsdonk 3.262 3.634 372 11,4% 14.621 24,9%Gemeente Geertruidenberg 4.725 5.111 386 8,2% 21.509 23,8% Gilze 1.842 2.292 450 24,4% 7.897 29,0%Rijen 3.778 3.841 63 1,7% 18.313 21,0%Gemeente Gilze en Rijen 5.620 6.133 513 9,1% 26.210 23,4% Oosterhout 12.282 12.808 526 4,3% 54.608 23,5%Gemeente Oosterhout 12.282 12.808 526 4,3% 54.608 23,5% Totaal 37.154 39.104 1.950 5,2% 164.044 23,8%

*2015: waarvan 594 leden uit de gemeente Alphen-Chaam*2016: waarvan 901 leden uit de gemeente Alphen-Chaam

31

BezoekersBibliotheek Theek 5 heeft in het afgelopen jaar in totaal 531.078 bezoekers ontvangen. Dat is een stijging van 43.150 bezoekers (+ 8,8%). De stijging van het aantal bezoekers is echter geheel toe te schrijven aan de forse stijging van de bezoekersaantallen in de nieuwe bibliotheek Oosterhout. Deze vestiging noteerde een stijging van ruim 60.000 bezoekers. In alle andere vestigingen (met uitzondering van de bibliotheek in Lage Zwaluwe) zijn de bezoekersaantallen in 2016 gedaald.

De oude bibliotheek in Oosterhout trok per jaar 140.000 bezoekers. In de tijdelijke huisvesting kwamen 180.000 per jaar en de nieuwe bibliotheek Oosterhout noteerde in het afgelopen jaar ruim 237.000 bezoekers.

Fysieke bezoekers

Vestiging 2015 2016 Verschil %

Baarle-Nassau/Hertog 38.642 37.258 -1.384 Gemeente Baarle-Nassau/Hertog 38.642 37.258 -1.384 -3,6% Dongen 73.281 69.365 -3.916 Gemeente Dongen 73.281 69.365 -3.916 -5,3% Lage Zwaluwe 7.136 7.671 535 Made 46.100 43.506 -2.594 Terheijden 13.040 11.829 -1.211 Gemeente Drimmelen 66.276 63.006 -3.270 -4,9% Geertruidenberg 17.451 14.616 -2.835 Raamsdonksveer 35.507 33.310 -2.197 Gemeente Geertruidenberg 52.958 47.926 -5.032 -9,5% Gilze 28.654 27.870 -784 Rijen 50.994 48.277 -2.717 Gemeente Gilze en Rijen 79.648 76.147 -3.501 -4,4% Oosterhout 177.123 237.376 60.253 Oosterhout Dommelbergen* Oosterhout Oosterheide* Gemeente Oosterhout 177.123 237.376 60.253 34,0% Totaal 487.928 531.078 43.150 8,8%

*Oosterhout Dommelbergen en Oosterhout oosterheide: geen cijfers bekend van de bezoekers aan de bibliotheek in de activiteitencentra Arkendonk en De Bunthoef

32

CollectieDe leners van Bibliotheek Theek 5 konden in het afgelopen jaar een keuze maken uit bijna 240.000 boeken en andere media. En daarnaast kon geleend worden uit de collectie van de bibliotheek Nieuwe Nobelaer in Etten-Leur. De omvang van de collectie is met ruim 8.000 banden gedaald. In alle vestigingen, met uitzondering van bibliotheek Oosterhout, is de collectie gedaald. De collectie in de nieuwe bibliotheek is gegroeid met ruim 4.000 boeken en andere media.

Vestiging 2015 2016 Verschil %

Baarle-Nassau/Hertog 28.251 27.786 -465 Gemeente Baarle-Nassau/Hertog 28.251 27.786 -465 -1,6% Dongen 29.464 28.379 -1.085 Gemeente Dongen 29.464 28.379 -1.085 -3,7% Lage Zwaluwe 5.675 5.263 -412 Made 23.188 22.353 -835 Terheijden 7.867 7.260 -607 Gemeente Drimmelen 36.730 34.876 -1.854 -5,0% Geertruidenberg 8.857 8.351 -506 Raamsdonksveer/ Raamsdonk 21.646 19.802 -1.844 Gemeente Geertruidenberg 30.503 28.153 -2.350 -7,7% Gilze 14.749 13.639 -1.110 Rijen 22.712 19.890 -2.822 Gemeente Gilze en Rijen 37.461 33.529 -3.932 -10,5% Oosterhout Centrum 75.814 79.841 4.027 Oosterhout Dommelbergen 5.255 3.884 -1.371 Oosterhout Oosterheide 3.912 3.044 -868 Gemeente Oosterhout 84.981 86.769 1.788 2,1% Wisselcollecties 512 129 -383 -74,8% Totaal 247.902 239.621 -8.281 -3,3%

33

UitleningenIn de bibliotheken van Bibliotheek Theek 5 zijn in het afgelopen jaar 1.213.883 boeken, dvd’s etc. uitgeleend. Dit is een daling van 92.948 uitleningen ten opzichte van 2015, ofwel 7,1%. Alleen in de nieuwe bibliotheek Oosterhout centrum zijn meer uitleningen gerealiseerd dan een jaar eerder. In deze bibliotheek steeg het aantal uitleningen met bijna 35.000 ofwel plus 10,5%.

De daling van het aantal uitleningen in de overige vestigingen kan worden verklaard door een daling van het budget voor de aanschaf van de collectie. Conform het nieuwe beleidsplan is de budget voor volwassen met 50% verlaagd (met uitzondering van de Bibliotheek Oosterhout centrum en met 30% voor de jeugd.

Uitleningen inclusief verlengingen

Vestiging 2015 2016 Verschil % Baarle-Nassau/Hertog 124.270 114.774 -9.496 Gemeente Baarle-Nassau/Hertog 124.270 114.774 -9.496 -7,6% Dongen 170.789 158.128 -12.661 Gemeente Dongen 170.789 158.128 -12.661 -7,4% Lage Zwaluwe 15.960 14.259 -1.701 Made 143.113 130.470 -12.643 Terheijden 36.659 34.747 -1.912 Gemeente Drimmelen 195.732 179.476 -16.256 -8,3% Geertruidenberg 46.272 44.104 -2.168 Raamsdonksveer 116.930 111.384 -5.546 Gemeente Geertruidenberg 163.202 155.488 -7.714 -4,7% Gilze 66.552 60.326 -6.226 Rijen 119.922 108.622 -11.300 Gemeente Gilze en Rijen 186.474 168.948 -17.526 -9,4% Oosterhout Centrale 326.682 361.220 34.538 Oosterhout Dommelbergen 79.518 42.532 -36.986 Oosterhout Oosterheide 60.164 33.317 -26.847 Gemeente Oosterhout 466.364 437.069 -29.295 -6,3% Totaal 1.306.831 1.213.883 -92.948 -7,1%

34

Digitale bibliotheek Er is landelijk en lokaal ingestoken op promotie voor het ebookplatform en dat is terug te zien in de cijfers. In 2016 is een flinke stijging te zien in het aantal ebookgebruikers (+51,5%) en aantal ebooks (+70,9%) die zijn geleend. Het aantal bezoekers op onze website is iets teruggelopen, maar het aantal unieke bezoekers daarentegen is toegenomen met 6,3%. Ook het aantal nieuwsbriefabonnees is weer toegenomen. Ruim 19.000 abonnees ontvangen de nieuwsbrief van Bibliotheek Theek 5. Het aantal online reserveringen is in 2016 met ruim 14.000 gestegen (+ 17%).

2015 2016 Verschil % Bezoekers website 421.537 415.830 -5.707 - 1,4%Unieke bezoekers 171.954 182.806 10.852 6,3%Nieuwsbriefabonnees 17.798 19.360 1.562 8,8%Online reserveringen 78.998 93.154 14.156 17,9%Gebruikers ebooks 2.770 4.197 1.427 51,5%Geleende ebooks 15.987 27.332 11.345 70,9% Accounts Vakantiebieb 354*

* Pas vanaf 2016 geregistreerd bij Bibliotheek Theek 5

Social mediaBibliotheek Theek 5 zet social media in voor de promotie van haar activiteiten, om te netwerken in de lokale omgeving en haar klanten en bezoekers te inspireren en informeren. In 2016 heeft Bibliotheek Theek 5 actief ingezet op Facebook, Twitter en Pinterest. Per week werd er 6 uur besteed aan deze social media. Ook medewerkers van Bibliotheek Theek 5 leveren een actieve bijdrage via hun persoonlijke accounts. In december hebben medewerkers zich in kunnen schrijven voor een workshop Facebook en een workshop Twitter. Bij beide workshops waren gemiddeld 15 medewerkers aanwezig.

2015 2016 Verschil % Facebook (likes) 1580 1914 334 8,5%Twitter (volgers) 1501 1673 172 11,5%Pinterest (volgers) 501 610 109 21,7%