HÓA HỌC 12 CƠ BẢN

BÀI 8 : THỰC HÀNH: ĐIỀU CHẾ, TÍNH CHẤT HOÁ HỌC CỦA ESTE VÀ CABOHIĐRAT

I. MỤC TIÊU:

1. Kiến thức:

- Củng cố những kiến thức quan trọng của este, gluxit như phản ứng xà phòng hóa, phản ứng với dung dịch Cu(OH)2 của glucozơ, phản ứng với dung dịch I2 của tinh bột, khái niệm về phản ứng điều chế este, xà phòng.

- Tiến hành một số thí nghiệm:

+ Điều chế etyl axetat + Phản ứng xà phòng hoá chất béo

+ Phản ứng của glucozơ với Cu(OH)2 + Phản ứng màu của hồ tinh bột với dung dịch iot

2. Kĩ năng:

- Rèn luyện kĩ năng thực hiện các phản ứng hoá học hữu cơ như: vừa đun nóng hỗn hợp liên tục, vừa khuấy đều hỗn hợp, làm lạnh sản phẩm phản ứng,…

- Rèn luyện kĩ năng lắp ráp dụng cụ thí nghiệm, kĩ năng thực hiện và quan sát các hiện tượng thí nghiệm xảy ra.

3. Thái độ: giáo dục tính cẩn thận khi làm khoa học và yêu thích môn học.

II. CHUẨN BỊ:

1. Dụng cụ: Ống nghiệm, bát sứ nhỏ, đũa thuỷ tinh, ống thuỷ tinh, nút cao su, giá thí nghiệm, giá để ống nghiệm, đèn cồn, kiềng sắt.

2. Hoá chất: C2H5OH, CH3COOH nguyên chất; dung dịch: NaOH 4%, CuSO4 5%; glucozơ 1%; NaCl bão hoà; mỡ hoặc dầu thực vật; nước đá.

III. PHƯƠNG PHÁP: Các nhóm HS tiến hành thí nghiệm và viết bản tường trình theo mẫu.

IV. TIẾN TRÌNH BÀY DẠY:

HÓA HỌC 12 CƠ BẢN

1. Ổn định lớp: Chào hỏi, kiểm diện.

2. Kiểm tra bài cũ: Không kiểm tra.

3. Bài mới:

HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY VÀ TRÒ NỘI DUNG KIẾN THỨC Hoạt động 1 : GV nêu mục tiêu, yêu cầu, nhấn mạnh những điểm cần chú ý trong tiết thực hành. GV hướng dẫn HS lắp ráp thiết bị điều chế etyl axetat, thao tác dùng đũa thuỷ tinh khuấy đều trong thí nghiệm về phản ứng xà phòng hoá.

Hoạt động 2 : Điều chế etyl axetat : HS tiến hành thí nghiệm như hướng dẫn trong SGK. GV hướng dẫn HS quan sát hiện tượng xảy ra trong quá trình thí nghiệm. HS quan sát mùi và tính tan của este điều chế được.

Thí nghiệm 1: Điều chế etyl axetat : - Hiện tượng : có lớp este mùi thơm tạo thành nổi lên trên dd NaCl. C2H5OH + CH3COOH CH3COOC2H5 + H2O

H2SO4 ñaëc, t0

etyl axetat

Hoạt động 3 : Phản ứng xà phòng hoá : HS tiến hành thí nghiệm như hướng dẫn trong SGK. GV hướng dẫn HS quan sát lớp chất rắn, trắng nhẹ nổi trên bề mặt bát sứ, đó là muối natri của axit béo. Cần lưu ý phài dùng đũa thuỷ tinh khuấy đều hỗn hợp trong bát sứ có thêm vài giọt nước để hỗn hợp không cạn đi.

Thí nghiệm 2: Phản ứng xà phòng hoá : -Hiện tượng : có lớp chất rắn nhẹ nổi lên trên mặt dd . -Giải thích : đó là muối Na của axit béo, thành phần chính của xà phòng. (RCOO)3C3H5 + 3NaOH 3RCOONa + C3H5(OH)3

t0

chaát beùo xaø phoøng

Hoạt động 4 : Phản ứng của glucozơ với Cu(OH)2 HS tiến hành thí nghiệm như hướng dẫn trong SGK. GV hướng dẫn HS quan sát thấy màu của dung dịch chuyển thành màu xanh thẫm, trong suốt. Sau đó dùng cặp gỗ cặp ống nghiệm, đun nóng nhẹ, dung dịch chuyển sang màu đỏ gạch của Cu2O.

Thí nghiệm 3: Phản ứng của glucozơ với Cu(OH)2 : -Hiện tượng : nhỏ dd glucozơ vào kết tủa Cu(OH)2 bị tan cho phức đồng glucozơ, dd xanh lam. C6H12O6 + Cu(OH)2 → (C6H11O6)2Cu + H2O dd màu xanh lam. (phức đồng glucozơ)

Hoạt động 5 : Phản ứng của tinh bột với iot :

Thí nghiệm 4: Phản ứng của tinh bột với iot :

HÓA HỌC 12 CƠ BẢN

HS tiến hành thí nghiệm như hướng dẫn trong SGK.

-Hiện tượng : dd màu xanh 0t mất màu

denguoi dd màu xanh

-Giải thích : phân tử tinh bột hấp thụ iot tạo ra dd có màu xanh. Khi đun nóng, iot bị giải phóng ra khỏi phân tử tinh bột làm mất màu xanh tím. Khi để nguội, iot bị hấp thụ trở lại làm cho dd có màu xanh.

Hoạt động 6 : - GV nhận xét, đánh giá buổi thực hành. - HS thu dọn dụng cụ, hoá chất, vệ sinh phòng thí nghiệm, lớp học, viết bản tường trình.

NGÀY-THÁNG-NĂM:

HỌ VÀ TÊN :

LỚP : . TỔ THÍ NGHIỆM:

TƯỜNG TRÌNH BÀI THỰC HÀNH : ĐIỀU CHẾ, TÍNH CHẤT HOÁ HỌC CỦA ESTE VÀ CABOHIĐRAT

TÊN TN DỤNGCỤ

HOÁ CHẤT

CÁCH TIẾN HÀNH

HIỆN TƯỢNG

GIẢI THÍCH,VIẾT

PTPƯ

Dặn dò : Tiết sau kiểm tra viết 1 tiết.

HÓA HỌC 12 CƠ BẢN

V. RÚT KINH NGHIỆM:

.....................................................................................................................................

.....................................................................................................................................

..................................................................................................................