Beyin

Omurilik

Sıvısı

(BOS)

Kafatasından beyinedura-araknoid-pia

Meninges

Figure 12.23a

Three connective tissue membranes lie external to the CNS – dura mater, arachnoid mater, and pia mater

Serebrospinal sıvı

• Ventrikülleri, sisternaları ve subaraknoid boşluğu doldurur – Pia beyin kıvrımlarını

takip eder, araknoid atlayarak örter

• Beyin girintileri hizasında büyük boşluklar (sisterna)

Beynin ventrikülleri

• Lateral ventriküller – Koroid pleksus

– %85 BOS yapım yeri • Monra delikleri

• III ventrikül • Aquaductus silvii

• IV ventrikül • Luschka ve magendi

– Subaraknoid boşluk

– MS içi sentral kanal

Choroid Plexuses

Figure 12.25a

Hidrosefalus/KİBAS • Kafatası

fontanelleri kemikleşmeden evvel BOS akışını sağlayan delikler kapanırsa – Hidrosefali

• Kemikleşme tamamlandıktan sonra kapanma – KİBAS

Geri emilim

• Araknoid zardan ven sinuslarına giren Aracnoid vililer ile kana geri emilir – Tek taraflı valf sistemi

– Pasif olarak çalışma

BOS metabolizması/basınç artışı

• Venöz basıncı artıran – Oturma, aksırma,

ağlama

• BOS emilimini azaltan – Beyin tümörü

– Kanama, enfeksiyonlar

• Basınç yükselmeleri – Optik diske baskı

yaparak papilla ödemi

BOS metabolizması/basınç artışı

• Yapımı devamlı – Emilimi devamlı

• Toplam miktar – 150 ml

• Günlük yapım – 550 ml

• Yatan bir hastada ortalama BOS basıncı – 100-200 mm su

• Venöz basıncı artıran – Oturma, aksırma,

ağlama

• BOS emilimini azaltan – Beyin tümörü

– Kanama, enfeksiyonlar

• Basınç yükselmeleri – Optik diske baskı

yaparak papilla ödemi

Lomber ponksiyon

• Atlanto-oksipital bölgeden

• Lomber 4-5 arasından

• Lumbal anestezi – Bir miktar sıvı

aldıktan sonra anestezik madde verilirse...

Lomber ponksiyon

• Atlanto-oksipital bölgeden

• Lomber 4-5 arasından

• Lumbal anestezi – Bir miktar sıvı

aldıktan sonra anestezik madde verilirse...

BOS bileşimi • Protein miktarı

çok az • Na ve Cl

plazmadan fazla, K ve Ca plazmanın yarısı kadar

• Glikoz konsantrasyonu plazmadan düşük – 60 mg/100 ml

BOS’un görevleri

• Metabolik – Gerekli besinleri taşır

– Atık maddeleri uzaklaştırır

• Koruma – Darbelerden koruyan bir yastık, amortisör

– Beynin gelen darbeyi bölgesel olarak değil bir bütün olarak karşılaması

– Beynin BOS içinde yüzmesi ve 1500 g yerine 50 g hissedilmesi

• LP ağrısı

BOS ile ektrasellüler sıvı ilişkisi • BOS ile beynin

ekstrasellüler sıvısı aynıdır

• Kan plazmasındaki değişikliklerden kolay kolay etkilenmez

• Kapillerin tight junction bağlantıları ve astrositlerin ayakları tarafından oluşturulmuş özel bir bariyer

Temel prensip... • Suda eriyen

maddeler bariyeri geçemez – Glikoz, amino

asitler – Taşıyıcı moleküller

ile

• Yağda eriyen ve küçük maddeler kolaylıkla geçebilir – L-Dopa, eroin,

alkol – O2 ve CO2

Beynin metabolik bariyeri

• Dopamin geçemez – L-dopa geçer

• Asıl etkili uyuşturucu – Morfin

• Kan beyin bariyerini daha kolay geçen – Eroin

Beyin kan akımı

• Kalp debisinin %15’i – 750 ml/dk

• Akımı regüle eden ve etkileyen üç temel faktör; – Hipoksi

– Hiperkapni

– Asidoz

Beyin kan akımı

• Kalp debisinin %15’i – 750 ml/dk

• Akımı regüle eden ve etkileyen üç temel faktör; – Hipoksi

– Hiperkapni

– Asidoz

Kan akımının regülasyonu

• 60-180 mmHg arasında değişen kan basınçlarında – Beyin kendi kan

akımını ayarlayabilir

• 60 mmHg altı – Bayılma, nöral

disfonksiyon

• 180 mmHg üstü – Beyin kanaması