1

2

BESTUUR KBO AFDELING SCHIEDAM

http://schiedam.kbozuidholland.nl VOORZITTER Mevr. L.A.M. Meijer, Oostsingel 24, 3112 GE Schiedam lammeijer24@gmail.com tel. 010-426 60 32 SECRETARIAAT Mevr. A.J.M. Spruit-Hogenboom, Oostsingel 43, 3112 GD Schiedam Toos.KBO@Spruitnet.nl Tel. 010-426 00 59 PENNINGMEESTER Mevr. E. Bieze-Magnin, Chopinplein 71, 3122 VM Schiedam elly.bieze@hetnet.nl tel. 010-471 17 85 LID Mevr. A. E.M. de Leede, De La Marplein 15, 3123 AC Schiedam kboledenadministratie@caiway.net Tel. 010-470 09 04 REDACTIE Mevr. L.A.M. Meijer (zie boven) REISCOMMISSIE Mevr. E. Bieze-Magnin, tel. 010-471 17 85 LEDENADMINISTRATIE Mevr. A. E.M. de Leede, De La Marplein 15, 3123 AC Schiedam kboledenadministratie@caiway.net Tel. 010-470 09 04

3

augustus-september 2019

HET GELE BOEKJE Informatieblad van de

KBO SCHIEDAM

Het ‘Gele Boekje’ verschijnt zesmaal per jaar. Het lidmaatschap bedraagt € 23.50 per persoon en € 42.00 per echtpaar per jaar. U kunt lid worden vanaf uw 55e jaar. U kunt zich aanmelden bij de ledenadministratie of bij een der bestuursleden. Alle betalingen dienen te geschieden via de ING Bank rekening NL15INGB0003769073 ten name van Penn Kath Bond v Ouderen Afd Schiedam

Elk jaar komen er zes nummers uit van het Gele Boekje, steeds in de even maanden. De kopij voor het oktober-novembernummer graag inleveren vóór 21 september. Het boekje kunt u dan begin oktober in uw bus verwachten.

4

Van de voorzitter Een knoop doorhakken ‘Het plan is om eind 2019 de afdeling KBO in Schiedam op te heffen, mits…’ Dit is een zin die ik schreef in het inleidend stukje in het juni-julinummer. Wat we vreesden bleek toch de waarheid. Er meld-den zich geen enthousiaste, jongere leden die de boel verder wilden gaan trekken, bijvoorbeeld aan ledenwerving wilden gaan doen om de zorgwekkende krimp van onze afdeling het hoofd te bieden. Mensen, soms moet je een knoop doorhakken, dit is er eentje. Het is de realiteit van de kerken in onze stad en ook van deze ouderenbond. Die ontwikkelingen lopen enigszins parallel. Het is wel jammer, natuurlijk om te stoppen. Je hoort zoveel over eenzaamheid bij ouderen, en dat er mogelijkheden nodig zijn voor onderlinge ontmoeting. De KBO kan daarin een bescheiden rol spelen, maar dan moeten er genoeg mensen zijn, die dit wil-len dragen. We hopen dit afsluitende jaar waardig af te ronden en de leden goed te kunnen doorverwijzen. Uiteindelijk kunt u lid blijven van de landelijke bond en in Schiedam zijn mogelijkheden zich aan te sluiten bij de PCOB of bij soos Blauwhuis. Er is de soos in Kethel, de Werf, waar veel van onze leden graag komen. Er is de Wissel in het Broersveld en de Weerklank in Groenoord. En we gaan tot eind dit jaar gewoon door. In dit blad leest u wat er nog allemaal komt. Veel leesplezier! Lidwien Meijer

5

Agenda bijeenkomsten Overzomeren in augustus! Op 7 augustus (dus de eerste woensdag van augustus) komt stadsecoloog Hans de Kruijf de ochtend verzorgen. Hans de Kruijf is sinds 2002 stadsecoloog in de Gemeente Schiedam. In zijn werk houd hij zich bezig met de werkvelden groen en bomen, natuur en spelen. Hans is een zeer bevlogen en enthousiaste spreker die onze mooie stad op zijn duimpje kent. Hij verzorgt een lezing over ‘de gezonde, groene stad’. Wat is de invloed van groen op de mens en hoe heeft de natuur de stad weten te ver-overen? Wat is stadsnatuur en welke invloed hebben wij hierop? Voor het derde achtereenvolgende jaar doen we aan overzome-ren, samen met de PCOB Schiedam. De ochtend van 7 augustus is ook weer in de St. Jan-Visitatiekerk, Mgr. Nolenslaan 99 (Lief-tinckplein). Themaochtend in september over Annie M.G. Schmidt Op 11 september is de themaochtend weer in De 5 Molens. De heer Dick Peters komt dan spreken over Annie M.G. Schmidt. Hij vertelt over haar leven en leest voor uit haar werk. Annie M.G. Schmidt was een fenomeen, een schrijfster met hu-mor die een onvoorstelbare productie heeft nagelaten aan (kin-der)boeken, musicals, hoorspelen, cabaretteksten, liedjes en ge-dichten. Op radio en televisie kwam zij over als buitengewoon geestig iemand die geen blad voor de mond nam. Haar privéle-ven kende echter veel dieptepunten en stemde niet overeen met het beeld dat het publiek van haar bezat. Tijdens de lezing zal worden stil gestaan bij haar leven, bij wat haar bewoog en hoe haar maatschappelijk engagement in haar teksten doorklonk. Een selectie uit haar werk zal worden voorge-dragen en we kijken naar een deel van een interview dat ze in-dertijd met Ischa Meijer over haar leven had. Welkom in De 5 Molens. Aanvang 10.00 uur.

6

Chiel Wilbrink op themaochtend in oktober

Het duurt nog lang, maar we vermelden hier alvast de thema-ochtend van 9 oktober. Oud-politieman Chiel Wilbrink vertelt over zijn ervaringen in de Schiedamse politie. Hij schreef er ook een paar boeken over. In het volgende nummer leest u meer.

En verder… TIP TIP TIP Geluk zoeken. Doet u mee?

In het kader van de Week van het Geluk zijn er allerlei activiteiten in Schiedam. Inloophuis de Wissel heeft aandacht voor het the-ma van deze week: Geluk. Wat is geluk? Wanneer zijn we gelukkig? Op zondagmiddag 6 oktober bent u welkom bij de Wissel, in het Broersveld om hierover te horen en zelf te vertellen, aan de hand van stellingen. Aanvang: 14.30 uur. Tot ongeveer 16.00 uur. Onder begeleiding van Lidwien Meijer. Mariaconcert in de basiliek Op zondagmiddag 20 oktober kunt u genieten van een Maria-concert in de basiliek. Met medewerking van de koren van de basiliek en het oecumenisch koor de Oostercantorij. Uit allerlei muziektradities zullen Marialiederen klinken. Aanvang: 15.00 uur. Tot 16.15 uur. Entree: 5 euro. Maria-interviews U moet niet raar opkijken als ik, Lidwien, plotseling aan u vraag: ‘Hoe denkt u over Maria? Wat heeft u met Maria?’ Dit vanwege een onderzoekje naar de beleving van Maria door katholieken en protestanten. De uitslag wordt dan gepresenteerd tijdens een middag over Maria op zondag 10 november. U mag mij natuur-lijk ook aan mijn jas trekken met uw Maria-ervaringen.

7

De jarige 80-plussers van aug. sept. 2019

81 jaar 1 augustus De Heer P.Q. Lansbergen 21 augustus Mevrouw W.A.T. Roeling-Meijer

82 jaar 5 augustus Mevrouw H.J. van Kempen-Evers 15 augustus Mevrouw Th. Gusman 25 augustus Mevrouw A.M. Bakker-Verver 29 september Mevrouw J. van der Knaap

84 jaar 29 augustus Mevrouw G.C. Heijdra-Maat

85 jaar 3 augustus Mevrouw H.G. van Grevenbroek 18 september Mevrouw J.P. Snel

86 jaar 10 augustus Mevrouw A.C.P. van der Moezel-Hollander 27 september De Heer L.G.A. Roeling

88 jaar 20 augustus Mevrouw P.T. van der Brugge-van Geldere

89 jaar 18 augustus Mevrouw A.M. Kleinherenbrink 9 september Mevrouw P.M. van der Meer 13 september Mevrouw M.Th. Zoetmulder-Buckers

8

EN ONZE IJZERSTERKEN!!!

91 jaar 29 september Mevrouw Rotscheidt-Soeteman

92 jaar 3 augustus De Heer J.M. van der Moezel 15 augustus Mevrouw C.M. Steenbergen 2 september Mevrouw J.S.L. van Gerven-Kamp

93 jaar

12 september Mevrouw A. Kloosterman

94 jaar 27 augustus Mevrouw E.M.L. Feelders-Heijnsbroek 10 september Mevrouw G.H. Keijsers-Mulder

97 jaar 7 augustus De Heer P. van Kempen 22 september Mevrouw M.L.G. van Straeten-Vinckx Alle jarigen, hartelijk gelukgewenst! Overleden Mevrouw A.J.M.Th. Etman-Voorwald Mevrouw C.T. Schrauwers-Zagwijn Mevrouw J.P. van Tilborg Mogen zij rusten in vrede… Bron: ledenadministratie KBO Afdeling Schiedam.

9

Een straat in Schiedam Jacques Urlusplein

De Nederlandse heldentenor Jacques Urlus (1867 – 1935)

had een indrukwekkende operacarrière, die ruim veertig jaar duurde. In totaal vertolkte hij 67 verschillende rollen, in zowel Duits, Nederlands als de oorspronkelijke taal. Daarnaast maakte Urlus furore als concert-zanger. Overal ter wereld – in steden als Amsterdam, Brussel, Londen, New York en Parijs – werkte hij met topdirigenten als Arturo Toscanini, Erich Kleiber, Willem Mengelberg. Jacques Urlus wordt op 9 januari 1867 geboren in het dorpje Hergen-rath, in de buurt van de Duitse plaats Aken. Zijn Nederlandse ouders verhuizen met het gezin in 1868 naar Tilburg, waar Jacques samen met zijn acht broertjes en zusjes opgroeit. Hij zingt in het schoolkoor, in het kerkkoor en met zijn vader thuis. Zijn eerste muzieklessen ontvangt hij van Smarius, de onderdirecteur van de Korvelsche Harmonie in Tilburg en het duurt niet lang voor hij lid wordt van de Korvelsche Zangvereniging. Als Jacques zestien is, verhuist het gezin Urlus naar Utrecht. Daar sluit Jacques zich aan bij verschillende koren en zang-verenigingen en geeft hij concerten waarbij hij de solistenrol op zich neemt. Jacques Urlus trouwt op 7 juni 1893 met Hendrica Johanna Jacobs. Zij krijgen vier zoons en een dochter (Maria). Urlus mag begin 1894 voor-zingen bij Cornelis van der Linden, operadirecteur in Amsterdam, die hem na zijn auditie een contract aanbiedt bij de Nederlandsche Opera.

10

De grotendeels ongeschoolde tenor neemt zangles bij Hugo Nolthenius in Driebergen. Na drie maanden verhuist hij – met zijn vrouw en hun eerste kind – naar Amsterdam, waar hij zijn lessen voortzet bij Anton Averkamp. Later krijgt hij in Den Haag nog dramatische scholing van de muziekpedagoge Cornélie van Zanten. Op eigen houtje schaaft hij – in de Universiteitsbibliotheek en het Rijksmuseum – zijn algemene ontwikkeling bij ter voorbereiding op zijn toekomstige werkkring. In ok-tober 1894 maakt Urlus in de Stadsschouwburg van Amsterdam zijn debuut bij de Nederlandsche Opera als Beppo in Ruggiero Leonca-vallo’s ‘Pagliacci’ (‘Paljas’). In 1931 neemt hij afscheid van het Neder-landse operatoneel bij de Amsterdamse Wagnervereeniging met Tris-tan, de rol die hij meer dan 200 maal had gezongen. Urlus verzorgt in 1933 een zangavond in de sociëteit Lommerijk in het Rotterdamse Hillegersberg. Ook zingt hij in dat jaar nog fragmenten uit Wagner opera’s in het Concertgebouw te Amsterdam onder leiding van Erich Kleiber. Op 5 april zingt hij in Amsterdam in Händels ‘Joshua’ met de sopraan Helène Cals. Een optreden in München zou Urlus in dat jaar op het laatste moment afgezegd hebben, aangezien op het affiche – in opdracht van de Führer – eerst de Duitse zangers vermeld staan en daarna pas de buitenlandse. Verder zingt hij in 1933 in Nederland nog in ‘Das Lied von der Erde’ onder leiding van Mengel-berg. Het laatste optreden moet op 18 juni 1933 in het Concertgebouw geweest zijn, onder leiding van Eduard van Beinum. Hij zingt dan aria’s uit ‘Joseph’, ‘Die Meistersinger von Nürnberg’ en ‘Lohengrin’. De AVRO zendt dit concert via de radio uit. Eind 1933 wordt bij Urlus prostaatkanker ontdekt. Op 6 juni 1935 over-lijdt de 68-jarige Jacques Urlus in Noordwijk na een operatie in het Leidse St. Elisabeth-gasthuis. Willem Mengelberg dirigeert die avond in het Concertgebouw de Negende Symfonie van Beethoven en vraagt aan het begin van het concert aan de zaal om hem te herdenken “wiens heerlijke stem zo vaak door dit kunstwerk tot ons allen heeft gesproken”. Urlus wordt begraven op de R.K.- begraafplaats te Noord-wijk. Een jaar later wordt zijn lichaam bijgezet in het mausoleum in Ita-liaanse stijl, dat is gebouwd in opdracht van het gemeentebestuur naar een ontwerp van architect Theo Teunissen. Annelies de Leede

11

Terugblikken Jeroen Krabbendam was op de themaochtend in juni onze spre-ker. Hij werkt bij het notariskantoor Van der Valk. Boeiende ver-halen kregen we, over erfrecht, testamenten, afwikkelingen van erfenissen, wat soms heel lang kan slepen als mensen onvol-doende hebben aangegeven bij de notaris wie ze willen verwen-nen met een erfdeel. Tegen de veertig mensen waren aanwezig bij de eerste zomer-ochtend, in juli in de St. Jan-Visitatiekerk. Voor de pauze sprak wethouder van Aaken over de plannen in Schiedam om ouderen meer geclusterd te laten wonen: “In de buurt van zorgcentra als de Drie Maassteden en Frankeland. Zodat men daar gebruik kan maken van allerlei faciliteiten.” Na de pauze was er beweegcoach Hilde die ons vertelde over Lekker bezig… dat is het motto in Schiedam om Schiedammers van alle leeftijden meer te laten bewegen. Buigen en strekken. Van je stoel opstaan zonder je armen te laten helpen. Dat is goed voor de spieren in je dijbenen. Hilde was zelf heel beweeglijk. Ze wist zich geen raad met de losse microfoon en kon zich gelukkig achter de microfoon van de altaarta-fel wel goed verstaanbaar maken. “Ik lijk nu net een prediker”, zei ze. Meer over Lekker bezig? Kijkt u eens op de website. Er was ook een mooi boekje waarin je kunt lezen wat er allemaal voor ouderen gebeurt op het gebied van bewegen. Lidwien Meijer

12

Een reisje naar Noord-Holland, 17 sept.

Dit najaar gaat het reisje naar Noord-Holland. In de ochtend bezoeken we in het dorp Winkel, het Nederlandse Kremlin. ’s Middags gaan we naar Andijk voor een lezing over de werken van Marius van Dokkum. De dag is als volgt ingedeeld. Vanaf 08.30 uur kunt u terecht in ont-moetingscentrum De 5 Molens, Nwe Damlaan 818, 3118 AC Schiedam voor de koffie/ thee. Om 09.00 uur vertrekken we daar met de bus. We rijden rechtstreeks naar Winkel, waar koffie met cake klaar staat. Hier krijgen we een excursie bij het Nederlandse Kremlin, gebouwd door Ger Leegwater, in zijn achtertuin. Om kwart voor 1 dineren we in ’t Veld. Om kwart over 3 rijden we naar Andijk. Hier krijgen wij o.a. een lezing over Marius van Dokkum. Op humoristische wijze vertelt zijn zus An-net, over de werken van haar broer. We worden nog verrast op kof-fie/thee met gebak. Om kwart over 5 vertrekken we richting Schiedam. Waar we kwart over 7 weer aankomen (als het goed gaat). Aanmelden voor 29 augustus, telefonisch tussen 16.00 en 19.00 uur bij Elly Bieze 471 17 85 - 06 13 91 53 16 Riet Snijder 470 91 54. Per email mag natuurlijk ook: elly.bieze@hetnet.nl De prijs is € 50.00. Niet leden betalen € 55,00. Bij tijdige annulering uiterlijk 14 dagen voor vertrek, wordt het betaalde bedrag minus € 5.00 adm.kosten e.d. teruggestort. Annuleert u na 29 augustus, dan kunnen wij het betaalde bedrag niet restitueren. Wij verzoeken u het verschuldigde bedrag over te maken op rekening NL 15 INGB 000376 90 73 ten name van de penningmeester KBO Schiedam. Neemt u uw id-kaart en zorgpas mee. Heeft u dieetwensen geef het ons a.u.b. aan ons door. Wij hopen, ook deze keer met een volle bus naar Noord Holland te vertrekken. Elly Bieze

13

Omzien naar elkaar

Het uitgangspunt van KBO-PCOB is dat een leven altijd volwaardig is,

ook al functioneert het niet, of niet meer volledig. De waardigheid van

een mens is niet afhankelijk van wat iemand kan, maar alleen van het

feit dat hij of zij er is en er mag zijn. Het mag niet zo zijn dat hulpbe-

hoevenden – ouderen, maar ook jongeren – zich moeten verontschul-

digen dat ze er (nog) zijn. Dat is een boodschap die wat ons betreft ook

mag klinken in het maatschappelijk debat en meer handen en voeten

zou moeten krijgen in concreet gedrag in onze samenleving, waarin we

omzien naar elkaar.

Omzien naar elkaar is ook een van de belangrijke pijlers in de vereni-

gingen KBO en PCOB. De ruim een kwart miljoen leden van KBO-

PCOB geven dit handen en voeten binnen de circa 800 KBO- en

PCOB-afdelingen in het hele land.

Uit allerlei wetenschappelijke onderzoeken blijkt dat mensen – ondanks

alle individualisering – nog steeds bereid zijn voor elkaar te zorgen.

Zorgen voor je ouders, kinderen en partner is nog steeds vanzelfspre-

kend (‘je kiest er niet voor om mantelzorger te worden’). Ook zijn men-

sen nog steeds bereid om voor mensen buiten de familiekring te zor-

gen. Dat werkt echter alleen als op mensen een concreet beroep wordt

gedaan. Het liefst dichtbij: in de eigen straat of in de eigen buurt.

De uitdaging van de toekomst is om in lokale buurten onderlinge zorg

weer vorm te kunnen geven: om zo voor elkaar te kunnen zorgen en

voor elkaar van betekenis te kunnen zijn. Samen met kerken, vereni-

gingen, welzijnsorganisaties en thuiszorginstellingen. Jonge senioren

spelen hierin al een grote rol die verder versterkt kan worden.

Al onze nieuwsberichten over Omzien naar elkaar:

Website van de PCOB

Website van de KBO