berio en - hetgeldersorkest.nl · toont zich ongevoelig voor de baanbrekende folk songs uit 1964...

2
Kaarten bestellen? www.hetgeldersorkest.nl Telefoon 026 789 01 30 | [email protected] | HetGeldersOrkest | @GeldersOrkest Karel Deseure dirigent Ralph van Raat piano Rosanne van Sandwijk mezzosopraan donderdag 30 maart en vrijdag 31 maart TOELICHTING Berio – Van Rossem – Stravinsky Is het toeval dat het nieuwe Concerto for Piano and Chamber Orchestra van de Arnhemse componist Andries van Rossem op een programma prijkt naast werk van Luciano Berio en Igor Stravinsky? Zeker niet, want er zijn genoeg dwars- verbindingen. Van Rossem brengt een soort eerbetoon aan Stravinsky, door hem in het openingsdeel herkenbaar te citeren. En geen eigentijds componist toont zich ongevoelig voor de baanbrekende Folk Songs uit 1964 van Luciano Berio, geschreven voor sopraan (en tevens echtgenote) Cathy Berberian, in 1973 voor orkest bewerkt. Quasi-improvisatorisch zet een altviolist de toon van het hele stuk. Opvallend is dat sommige teksten over liefde en huwelijk gaan. Misschien had dat iets te maken met het huwelijk van Berio en Berberian, dat al na korte tijd op de klippen liep. Een spannende première In het nieuwe Concert voor piano en kamerorkest speelt Van Rossem in het openingsdeel met motieven die aan Stravinsky zijn ontleend. Soms letterlijk en herkenbaar. Ook in het tweede deel wordt teruggekeken op de muziekge- schiedenis, daar naar de extreem-expressionistische klankwereld van Arnold Schönberg. Uit diens Fünf Orchesterstücke uit 1909 wordt een karakteristiek harmonie ontleend, dat als materiaal dient voor verdere expansie. Zo vormt dit Concert een hommage aan grootheden die een eeuw geleden vanwege hun excentriciteit werden verguisd, maar niettemin de muziekgeschiedenis een beslissende draai hebben gegeven. Een aristocratisch concerto Igor Stravinsky koos in de jaren dertig voor het neoclassicisme. Zijn concerto Dumbarton Oaks werd een icoon van deze stijl, die een reactie was op een periode van experimenteerzin en vervreemding van het publiek. Het was een steenrijk Amerikaans diplomatenechtpaar, woonachtig op het Dumbarton Oaks Estate, dat in 1940 een werk bij hem bestelde. Het werd een concerto, dat tevens een ode werd op de wat ouderwetse, pompeuze, deftige omgeving waar het paar woonachtig was. Het heeft iets aristocratisch en baroks en de motoriek, de meerstemmigheid en de structuur verwijzen naar Bach. © Jos van de Zande Berio en Stravinsky Binnenkort in de concertzaal Nieuwsgierig wat er binnenkort speelt? Op www.hetgeldersorkest.nl vindt u het hele jaarprogramma. Inclusief biografieën en een uitgebreide toelichting op de te spelen stukken. Harriet Krijgh – Kamermuziek ARNHEM | Eusebiuskerk, 10 april Tsjaikovski’s Pathétique en Pianoconcert NIJMEGEN | De Vereeniging, 19 april Lunchconcert DOETINCHEM | Amphion, 20 april ARNHEM | Eusebiuskerk, 21 april ZUTPHEN | De Hanzehof, 22 april NIJMEGEN | De Vereeniging, 23 april The Planets ENSCHEDE | Muziekcentrum, 5 mei ARNHEM | Musis, 6 mei, Eerste concert nieuwe zaal NIJMEGEN | De Vereeniging, 7 mei ENSCHEDE | Muziekcentrum, 10 mei APELDOORN | Orpheus, 11 mei

Upload: buinhu

Post on 27-Apr-2018

219 views

Category:

Documents


2 download

TRANSCRIPT

Page 1: Berio en - hetgeldersorkest.nl · toont zich ongevoelig voor de baanbrekende Folk Songs uit 1964 van Luciano Berio, geschreven voor sopraan (en tevens echtgenote) Cathy Berberian,

Kaarten bestellen? www.hetgeldersorkest.nlTelefoon 026 789 01 30 | [email protected] | HetGeldersOrkest | @GeldersOrkest

Karel Deseure dirigentRalph van Raat pianoRosanne van Sandwijk mezzosopraan

donderdag 30 maart en vrijdag 31 maart

T O E L I C H T I N G

Berio – Van Rossem – StravinskyIs het toeval dat het nieuwe Concerto for Piano and Chamber Orchestra van deArnhemse componist Andries van Rossem op een programma prijkt naast werkvan Luciano Berio en Igor Stravinsky? Zeker niet, want er zijn genoeg dwars-verbindingen. Van Rossem brengt een soort eerbetoon aan Stravinsky, doorhem in het openingsdeel herkenbaar te citeren. En geen eigentijds componisttoont zich ongevoelig voor de baanbrekende Folk Songs uit 1964 van LucianoBerio, geschreven voor sopraan (en tevens echtgenote) Cathy Berberian, in1973 voor orkest bewerkt. Quasi-improvisatorisch zet een altviolist de toon vanhet hele stuk. Opvallend is dat sommige teksten over liefde en huwelijk gaan.Misschien had dat iets te maken met het huwelijk van Berio en Berberian, datal na korte tijd op de klippen liep.

Een spannende premièreIn het nieuwe Concert voor piano en kamerorkest speelt Van Rossem in hetopeningsdeel met motieven die aan Stravinsky zijn ontleend. Soms letterlijken herkenbaar. Ook in het tweede deel wordt teruggekeken op de muziekge-schiedenis, daar naar de extreem-expressionistische klankwereld van ArnoldSchönberg. Uit diens Fünf Orchesterstücke uit 1909 wordt een karakteristiekharmonie ontleend, dat als materiaal dient voor verdere expansie. Zo vormt ditConcert een hommage aan grootheden die een eeuw geleden vanwege hunexcentriciteit werden verguisd, maar niettemin de muziekgeschiedenis eenbeslissende draai hebben gegeven.

Een aristocratisch concertoIgor Stravinsky koos in de jaren dertig voor het neoclassicisme. Zijn concertoDumbarton Oaks werd een icoon van deze stijl, die een reactie was op eenperiode van experimenteerzin en vervreemding van het publiek. Het was eensteenrijk Amerikaans diplomatenechtpaar, woonachtig op het DumbartonOaks Estate, dat in 1940 een werk bij hem bestelde. Het werd een concerto,dat tevens een ode werd op de wat ouderwetse, pompeuze, deftige omgevingwaar het paar woonachtig was. Het heeft iets aristocratisch en baroks en demotoriek, de meerstemmigheid en de structuur verwijzen naar Bach.

© Jos van de Zande

Berio enStravinsky

Binnenkort in de concertzaalNieuwsgierig wat er binnenkort speelt? Op www.hetgeldersorkest.nlvindt u het hele jaarprogramma. Inclusief biografieën en eenuitgebreide toelichting op de te spelen stukken.

Harriet Krijgh – KamermuziekARNHEM | Eusebiuskerk, 10 april

Tsjaikovski’s Pathétique en PianoconcertNIJMEGEN | De Vereeniging, 19 april Lunchconcert

DOETINCHEM | Amphion, 20 aprilARNHEM | Eusebiuskerk, 21 aprilZUTPHEN | De Hanzehof, 22 aprilNIJMEGEN | De Vereeniging, 23 april

The PlanetsENSCHEDE | Muziekcentrum, 5 meiARNHEM | Musis, 6 mei, Eerste concert nieuwe zaal

NIJMEGEN | De Vereeniging, 7 meiENSCHEDE | Muziekcentrum, 10 meiAPELDOORN | Orpheus, 11 mei

931539 17.13_27-Mar-17_12:15:52_walter

Page 2: Berio en - hetgeldersorkest.nl · toont zich ongevoelig voor de baanbrekende Folk Songs uit 1964 van Luciano Berio, geschreven voor sopraan (en tevens echtgenote) Cathy Berberian,

donderdag 30 maart en vrijdag 31 maart

Karel Deseure dirigentRalph van Raat pianoRosanne van Sandwijk mezzosopraan

P R O G R A M M A

Igor Stravinsky (1882 – 1971)Concerto in Es Dumbarton OaksTempo giustoAllegrettoCon moto

Andries van Rossem (1957 – heden)Concerto for piano & chamber orchestra3 parts without title

Pauze

Luciano Berio (1925 – 2003)Folk Songs (voor zeven instrumenten)Black is the Colour of My True Love’s HairI Wonder as I WanderLoosin Yelav (The Moon Has Risen)Rossignolet du bois (Little Nightingale of the Woods)A la femminisca (May the Lord send fine Weather)La donna ideale (The Ideal Woman)Ballo (Dance)Motettu de Tristura (Song of Sadness)Malorous qu’o uno fenno (Wretched Is He Who Hasa Wife)Lo fiolaire (The Spinner)Azerbaijan (Love song)

B I O G R A F I E

Ralph van Raat‘Ik zie het als mijn roeping om het concertpubliek via mijn uitvoeringen vanmoderne muziek in welke stijl dan ook te overtuigen van de grootsheid vandeze muziek.’ Woorden van pianist Ralph van Raat (1978) die al sinds zijnveertiende warm pleitbezorger is van hedendaagse muziek.Zijn pianostudie volgde hij bij Ton Hartsuiker en Willem Brons waar hij met degrootste lof zijn diploma behaalde. Ook studeerde hij musicologie dat hij cumlaude afsloot. Hij won diverse prijzen waaronder in 1999 het InternationaalGaudeamus Vertolkers Concours. Sinds 2003 is hij door de befaamde piano-bouwer benoemd tot Steinway Artist, een titel die hij deelt met exclusieveartiesten als Vladimir Horowitz, Alfred Brendel en Lang Lang.Ralph van Raat één van de meest gevraagde pianisten van ons land die wereld-

wijd concerten en recitals geeft. In hetConcertgebouw en het Muziekgebouwaan ’t IJ had hij zijn eigen concertseries,evenals een eigen serie op Radio 4.Inmiddels heeft hij diverse cd’s uitge-bracht met werk van onder anderenTavener, Andriessen en Adams. Enkeledaarvan behoorden tot de best verkochtecd’s met hedendaagse pianomuziek enwerden door vakbladen als Gramophoneen Luister bekroond. Veel componisten,waaronder Kurtag, Rzewski en Pärt schre-ven muziek voor hem. Al weer enige tijd ishij docent hedendaagse pianomuziek aanhet Conservatorium van Amsterdam.

B I O G R A F I E

Karel DeseureKarel Deseure (1983) volgde aanvankelijk een opleiding totfluitist. Vervolgens studeerde hij orkestdirectie aan het HaagsConservatorium. Hij volgde masterclasses bij onder anderen MarcAlbrecht, David Zinman en Bernard Haitink. In 2012 won hij detweede prijs en de publieksprijs tijdens het Concours Internationalde Direction d’Orchestre in Parijs. Ook ontving hij de dirigentenprijsvan het Anton Kersjes Fonds. Van 2013 tot 2015 was hij assistent vanhet Radio Filharmonisch Orkest. Als gast dirigeerde hij onder meerde Filharmonie Vlaanderen, het Luzerner Sinfonieorchester, hetResidentieorkest en de Philharmonie Zuid-Nederland. Momenteel is

hij vaste dirigent van het Ensemble XXI, onderdeel van het Conservatorium vanAntwerpen, dat zich toelegt op de uitvoering van hedendaagse muziek.

Rosanne van SandwijkMezzosopraan Rosanne van Sandwijk studeerde in 2006 cumlaude af aan het Rotterdams Conservatorium onder RobertaAlexander. In 2007 debuteerde ze in het Concertgebouw met eenliederenprogramma. In 2010 won ze daar de Oratoriumprijs en deEngagementsprijs van De Nationale Opera, bij het InternationaalVocalisten Concours in Den Bosch. Van 2013 tot 2015 behoorde zetot de vaste kern van de opera van Kiel. Als Cherubino in MozartsLe nozze di Figaro had ze daar groot succes. In 2009 was ze laureaatvan de Académie Européenne de Musique in Aix-en-Provence enkreeg zo de gelegenheid in Frankrijk diverse liedrecitals te geven.

Ze werkte samen met grote pianisten als Malcolm Martineau, Julius Drake enKristian Bezuidenhout. In het grote repertoire zong ze onder meer met LesMusiciens du Louvre, Camerata Salzburg, het Rotterdams Philharmonisch Orkesten het Koninklijk Concertgebouworkest. In 2014 won ze de Grachtenfestival Prijsmet cantates van Vivaldi.

Rosanne van Sandwijk

Karel Deseure

Ralph van RaatIgor Stravinsky

931539 17.13_27-Mar-17_12:54:42_walter