bella el hadi - hca cms...acebbeê: oumansour abdelhak udem : 01.08.13.15 dali mourad. udem :...

121

Upload: others

Post on 13-Mar-2021

3 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: BELLA El Hadi - HCA CMS...Acebbeê: OUMANSOUR Abdelhak udem : 01.08.13.15 DALI Mourad. udem : 02.09.14 MEZHERI Hamza. udem : 03.04.06.12 AGBUR 1/ Σerba 2/ Ifker 3/ Σica Semmana …
Page 2: BELLA El Hadi - HCA CMS...Acebbeê: OUMANSOUR Abdelhak udem : 01.08.13.15 DALI Mourad. udem : 02.09.14 MEZHERI Hamza. udem : 03.04.06.12 AGBUR 1/ Σerba 2/ Ifker 3/ Σica Semmana …

BELLA El Hadi

Page 3: BELLA El Hadi - HCA CMS...Acebbeê: OUMANSOUR Abdelhak udem : 01.08.13.15 DALI Mourad. udem : 02.09.14 MEZHERI Hamza. udem : 03.04.06.12 AGBUR 1/ Σerba 2/ Ifker 3/ Σica Semmana …

Acebbeê :

OUMANSOUR Abdelhak udem : 01.08.13.15 DALI Mourad. udem : 02.09.14 MEZHERI Hamza. udem : 03.04.06.12 SEFASFA Lahlou. udem :5.07.10.11 SLIMANI Yasmina udem : 16. Ase$ti1 :

BELLA Mustapha

1 Correction

Page 4: BELLA El Hadi - HCA CMS...Acebbeê: OUMANSOUR Abdelhak udem : 01.08.13.15 DALI Mourad. udem : 02.09.14 MEZHERI Hamza. udem : 03.04.06.12 AGBUR 1/ Σerba 2/ Ifker 3/ Σica Semmana …

AGBUR 1/ Σerba 2/ Ifker 3/ Σica Semmana 4/ Ssfer magu 5/ Rebεin ifezziîen 6/ Baba QasemÏîemburi 7/ Baba inuba 8/ Uccen 9/ Zinet am lfeîîa 10/ Tteryel 11/ Tamcict 12/ Sin ttemsaεafen 13/ Muêend n weεric 14/ Lunoa 15/ Maymuna

Page 5: BELLA El Hadi - HCA CMS...Acebbeê: OUMANSOUR Abdelhak udem : 01.08.13.15 DALI Mourad. udem : 02.09.14 MEZHERI Hamza. udem : 03.04.06.12 AGBUR 1/ Σerba 2/ Ifker 3/ Σica Semmana …

tazwart

Ma nesuk-d tiî $ef umezruy n tsekliwin n tmeslayin n ddunit, a hent-naf, maêsub, kkant-d akk $ef yiwen ubrid : llant d timawin, qlent ttwaktabent. Ayen yettwaketben d amezwaru, d asefru, d tameεyt d teqsiîin. Akken qqaren, tasekla d awalen yenna yimi, islan imezu$en, ifesren iîudan sufell n lka$eî. Taqbaylit, ma teb$im, deg lêaja n tsekla timawit d tamerkantit. Taqbaylit i tt-ixussen d ayen qqaren s tefransist « un chef d’œuvre linguistique ». Bac a nessiweî $ur-s illaq ttawilat imeqranen ara d-ittwinefken s$ur Ddula, akken i ixdem Bismark deg LALMAN asmi i ib$a ad yesdukkel Talmant, ijmaε merra imusnawen n temeslayt-nsen, kkan-d LALMAN taddart, tamdint akken a s-xedmen yiwet n tira, ni$ akken i s-qqaren irumiyen : « standarisatoin ». D leqrun n lxedma, bac issawîen deg useggas 1903 a d-f$en s yiwen n rray.

Page 6: BELLA El Hadi - HCA CMS...Acebbeê: OUMANSOUR Abdelhak udem : 01.08.13.15 DALI Mourad. udem : 02.09.14 MEZHERI Hamza. udem : 03.04.06.12 AGBUR 1/ Σerba 2/ Ifker 3/ Σica Semmana …

I wakken a neîfer, nekni, abrid id-u$en, ur s-nzemmer ara. Axaîer Ddula-nne$ ur tesεi ara nniya i wakken ad teddem anezgum n tmeslayt-nne$, w ad tefek ttawilat i yimusnawen i waken ad unagen $ef wayen yefren deg tudrin. Ihi, tura illaq d tudrin ara iruêen $er imusnawen !

Amek ?

Akken i nxeddem tiwizi i tlufa n tudert-nne$ n kul ass, nezmer a nexdem tiwizi i teqbaylit ; m’ara kul taddart ad tejmaε awalen-is, isefra-ines d tmeεayin-is deg idlisen, acêal n tudrin i illan, aêal n yidlisen ara yilin… ? Ayen ara tt-yeooen ad tegmu, a s-yezwi lxilaf i illan gar tama d tayeî.

Adlis-ayi b$i$-t d tunîit i teqbaylit d wid ixeddmen fella-s. Yyaw ur yeqqim luqet !

Page 7: BELLA El Hadi - HCA CMS...Acebbeê: OUMANSOUR Abdelhak udem : 01.08.13.15 DALI Mourad. udem : 02.09.14 MEZHERI Hamza. udem : 03.04.06.12 AGBUR 1/ Σerba 2/ Ifker 3/ Σica Semmana …

Σerba

Tella yiwet n tmeîîuyt tesɛa dderya d

lwacul akk ; baba-tsen d aéawali, tamurt ur tt-yesɛi deg ara xedmen warraw-is ; Yerna nuhni éewren nezzeh !

Tɛawed-d tadist nnig sebɛa lwacul-nni. Σeddan mcawaren deg ugar-asen, nnan-as : « Ma d taqcict i d-tesɛa yemma-tne$, a neddem i$unam a necîeê ; ma d aqcic, a neddem i$unam a nerwel. » Axaîer taqcict ur tbeîîu ara did-sen.

Iwweî-d wass, turew imma-tsen, tewwi-yasen-d lexber lqabla, tenna-yasen :² ² « D taqcict i d-tesɛa yemma-twen ». Qeɛɛden imar-nni ddmen i$unam ad ceîêen ; ur d-yennerna ara win ara yebîun did-sen. Deg wassen , saɛezzen-tt nnig kra wayen sɛan ; win i d-yewwin timeêremt i nettat, win i d-yewwin taxatemt i nettat, win i d-yewwin taqendurt i nettat,…

Almi d yiwen wass, kecment-d tem$arin n taddart, ufan-tt-id d tameîîuyt, meqqert. Nnant-as i yemma-s :

Page 8: BELLA El Hadi - HCA CMS...Acebbeê: OUMANSOUR Abdelhak udem : 01.08.13.15 DALI Mourad. udem : 02.09.14 MEZHERI Hamza. udem : 03.04.06.12 AGBUR 1/ Σerba 2/ Ifker 3/ Σica Semmana …

-A flanta, illi-m d tameîîuyt, ur h2-tessufu$eî, ur h-tseddaweî d teqcicin… Acek ilaq ad tessen amek xeddmen medden…Tiqcicin zeddment, gemmrent, éeîîent… i teqcict i teɛelleî am tgejdit deg wexxam i wac ?

Qelbent $er teqcict-nni nnat-as : - Ffe$ ad tedduî d teqcicin ad tezhuî . Tenna-yasent : - Uggade$ ma ruêe$ ur d-ttaqqale$ ara. - Berka, berka! Ma truêeî ur d-

tettaqqaleî ara… Nnant-as i yemma-s : - Efk-as kan azarez d tqeffact ad teddu d teqcicin ad

tezhu $ef yiman-is. Tefka-yas, imma-s, azarez tɛell-as-t deg

tqeffact, tceyyeɛ-itt ad teddu d teqcicin. Mi tewweî, tidak tekksent-d : Tidekt, ta$eddiwt; gezzment-d is$aren ; Nettat tɛell-d kra n snat n tkeccaîin. A s-inint :

- Ruê-d a Σerba a nruê. - Mazal urɛad ur fukke$. I sent-teqqar. Σawnent-id kksent-as-d kra, qqlent $er

tzedmin-nsent. Heyyant-d iman-nsent ad 2-“h” , “hen” d “hent : D imeqqimen udmawanen isemmaden usriden am « tt », « ten », « tent».

Page 9: BELLA El Hadi - HCA CMS...Acebbeê: OUMANSOUR Abdelhak udem : 01.08.13.15 DALI Mourad. udem : 02.09.14 MEZHERI Hamza. udem : 03.04.06.12 AGBUR 1/ Σerba 2/ Ifker 3/ Σica Semmana …

nnejmaɛent $er yixxamen-nsent. Nettat tegguma ad tekkes ssin akk iman-is. Mi tt-érant akken, nnant-as:

- Nekkunti aql-a$ nruê, laêeq-d a$enta kemmi. Nuhenti ruêent-d, nettat teqqim din

tgen almi i d-ye$li yiî, ijba-d fell-as u$uliw iddem-itt yewwi-tt.

udem 01

Page 10: BELLA El Hadi - HCA CMS...Acebbeê: OUMANSOUR Abdelhak udem : 01.08.13.15 DALI Mourad. udem : 02.09.14 MEZHERI Hamza. udem : 03.04.06.12 AGBUR 1/ Σerba 2/ Ifker 3/ Σica Semmana …

Tidak mi wwîent, steqsan-tent : - I Σerba anda tella? - Neooa-tt din-a…Ahat êeîru-tt-id. Terja, imma-s, a d-tlaêeq ulac, truja a d-

tlaêeq ulac. Usan-d wayetma-s, tenna-yasen :

- Σerba ulac-itt, deg mi teffe$ deg tiî n ssbeê ur d-teqqil !

Feqɛen lwacul-nni $ef imma-tsen, axaîer ur hen-yerri ara lêal ad tceyyeɛ ultema-tsen $er cc$el d nuhni llan. Tkemmel tenna-yasen :

- A wlidi, d lxalat i iyi-d-yennan seddu-tt d teqcicin ad

telmed, yiwen ur idum i wayeî. Ëukkent-iyi-d nnif ɛedda$ ceyyɛe$-tt.

- I teqcicin-ayi qqlent-d ni$ xaîi ? I s-nnan.

- Qqlent-d ih ! Wwin tiqcicin-nni ad d-mlent amkan deg

i tt-ooant, mi wwîen ufan taqeffact d is$aren i d-tekkes din, ma d nettat ulac-itt. Qqlen axxam nnan-as i yemma-tsen belli ur tt-ufin ara. Deg imar-nni d tmexluqt tettettru.

Page 11: BELLA El Hadi - HCA CMS...Acebbeê: OUMANSOUR Abdelhak udem : 01.08.13.15 DALI Mourad. udem : 02.09.14 MEZHERI Hamza. udem : 03.04.06.12 AGBUR 1/ Σerba 2/ Ifker 3/ Σica Semmana …

Tɛedda amek ara texdem, tekkes-d tayuga imeqyasen deg yi$allen-is, tezzenz-ihen, tu$-d leêrir mkul ssenf, tger tajellabt; tebda seg-s rrqem, teéîa-tt aîad s wayeî. Win ara ikecmen, yini-yas : « I menhu tajellabt-ayi a yemma ? » tini-yas : « I win i d-yerran ɛerba. »

Ruêen $er wem$ar azemni a sen-d-imel

anda teqqel ɛerba. Inna-yasen taqcict mazal-itt tedder, d

a$uliw i tt-yeddmen, izde$ deg lêara: zzin-as sebɛa leswar, te$leq s sebɛa tebbura, mi ara iɛeddi ad igen issemtuttul acekkuê n teqcict $ef ufus-is bac ma têerrek ad d-yedkul.

Xemmemen deg ugar-asen : Yiwen inna-yas : Kkate$ debbuz tfejju

lqaɛa, wissen ma zemre$ a h-d-rre$ ? Wayeî inna-yas : Ttneggize$ sebɛa

leswar, wissen ma zemre$ a h-d-rre$ ? Wa inna-yas : Leddi$ sebɛa lemfutaê,

wissen ma zemre$ a h-d-rre$ ? Wis rebɛa inna-yas : Ttekse$-d

timellalin s ddaw tsekkurt, ma zemre$ a h-d-rre$ ?

Wis xemsa, inna-yas : Fetti$ leêrir deg tzeggart, ma zemre$ a h-d-rre$ ?

Page 12: BELLA El Hadi - HCA CMS...Acebbeê: OUMANSOUR Abdelhak udem : 01.08.13.15 DALI Mourad. udem : 02.09.14 MEZHERI Hamza. udem : 03.04.06.12 AGBUR 1/ Σerba 2/ Ifker 3/ Σica Semmana …

Wis setta yenna-yas : Ttêessise$ i nnda, ma zemre$ a h-d-rre$?

Wis sebɛa, aneggaru, inna-yas : Nekk kkate$ neccayeb, ma zemre$ a h-d-rre$ ?

Msaɛafen i sebɛa yid-sen, ruêen ad d-

rren ultema-tsen. Izwar win ittêessisen akken i nnda:

- Ëesses-as, êesses-as a nnda… - Ulac-it. - Ëesses-as, êesses-as a nnda… - Atan deg wedrar. - Ëesses-as, êesses-as a nnda… - Atan iqqel-d. - Ëesses-as, êesses-as a nnda… - Ikcem axxam-is. - Ëesses-as, êesses-as a nnda… - Atan itteffe$ ikeççem. - Ëesses-as, êesses-as a nnda… - Atan iɛedda ad igen. - Ëesses-as, êesses-as a nnda… - Atan issemtuttel acekkuê n teqcict

$ef ufu-is. Qeddmen $er lêara, iɛedda win

ittniggizen sebɛa leswar. Ineggez isbeê-d zdaxel.

Page 13: BELLA El Hadi - HCA CMS...Acebbeê: OUMANSOUR Abdelhak udem : 01.08.13.15 DALI Mourad. udem : 02.09.14 MEZHERI Hamza. udem : 03.04.06.12 AGBUR 1/ Σerba 2/ Ifker 3/ Σica Semmana …

Iɛedda win ileddin sebɛa lemfutaê mebla tuccar, ildi-yasen tibbura kecmen.

Iɛedda-d win iferrun leêrir deg tzeggart, ifra-d acekkuê n weltema-s i imtuttlen deg yi$il u$uliw.

Iɛedda-d win i d-itekksen timellalin ddaw tsekkurt, ikkes-itt-id gar i$allen-is.

- Ëesses-as, êesses-as a nnda… - Atan idkul-d. - Ëesses-as, êesses-as a nnda… - Iîallay anda teqqel. - Ëesses-as, êesses-as a nnda… - Atan ittunag deg lêara. - Ëesses-as a nnda... - Icuk. - Ëesses-as a nnda… - Isfuê rriêa-nne$. - Ëesses-as, êesses-as a nnda… - Atan iîfer-d. - Ëesses-as a nnda… - Qrib ad d-yaweî. - Ëesses-as, êesses-as a nnda… - Atan yewweî-d. Iɛedda-d win ikkaten debbuz tfeoou

lqaɛa, yewwet lqaɛa, teldi, kecmen, teqqel akken tella.

- Ëesses-as, êesses-as a nnda…

Page 14: BELLA El Hadi - HCA CMS...Acebbeê: OUMANSOUR Abdelhak udem : 01.08.13.15 DALI Mourad. udem : 02.09.14 MEZHERI Hamza. udem : 03.04.06.12 AGBUR 1/ Σerba 2/ Ifker 3/ Σica Semmana …

- Iɛedda. - Ëesses-as, êesses-as a nnda… - Ibɛed-a$. - Ëesses-as, êesses-as a nnda… - Iqqel-d. - Ëesses-as a nnda… - Atan ittunag deg wexxam-is. - Ëesses-as, êesses-as a nnda… - Itteddu-d - Ëesses-as, êesses-as a nnda… - Atan êeîru-t-id. - Ëesses-as, êesses-as a nnda… - Atan iluêeq-d.

Nnan i win ikkaten neccayeb: “ ɛeddi-d tura d nnuba-

k !”Iêerrek fell-as s yiwet n teyyiti iwwi-t-id deg lqaɛa.

Page 15: BELLA El Hadi - HCA CMS...Acebbeê: OUMANSOUR Abdelhak udem : 01.08.13.15 DALI Mourad. udem : 02.09.14 MEZHERI Hamza. udem : 03.04.06.12 AGBUR 1/ Σerba 2/ Ifker 3/ Σica Semmana …

udem 02

Wwin ultema-tsen, kecmen axxam, tefreê yes-sen imma-tsen imi d-rran ultema-tsen; ferêen akken did-s.

I tura menhu ara yelsen tajellabt ? Kul yiwen seg-sen d nekk! Teqqel d îîrad gar-asen.

Tessawel-d imma-tsen tenna-yasen: « Tajellabt a tt-iles win i in$an

Page 16: BELLA El Hadi - HCA CMS...Acebbeê: OUMANSOUR Abdelhak udem : 01.08.13.15 DALI Mourad. udem : 02.09.14 MEZHERI Hamza. udem : 03.04.06.12 AGBUR 1/ Σerba 2/ Ifker 3/ Σica Semmana …

a$uliw, win i ikkaten neccayeb, d acu a ken-ɛahde$ alama zîi$-awen akk tijellabin. »

Page 17: BELLA El Hadi - HCA CMS...Acebbeê: OUMANSOUR Abdelhak udem : 01.08.13.15 DALI Mourad. udem : 02.09.14 MEZHERI Hamza. udem : 03.04.06.12 AGBUR 1/ Σerba 2/ Ifker 3/ Σica Semmana …

Ifker Yiwen wass nnu$en ifker d tmeîîuyt-is, sebba, ass n ssuq, tenna-yas :

- Awi-d nnafaqa . Inna-yas : - Ëebba qaqqa. Tenna-yas : - Qewwarara ! Isewweq, iwwi-d snat tqeddidin, yiwet d

tameqrant, yiwet d tameéyant.Nettat teqqar-as , nekk ara yeççen tameqqrant-nni ;netta yeqqar-as , nekk ara tt-yeççen . Ikker inna-yas netta :

- Fiêel a nenna$, kemm ruê agem-d, nekk ad raêe$ ad d-awi$ is$aren, win i d-yezwaren wayeî, ad yeçç taqeddidt-ayi tameqqrant.

Netta, iraê iwwi-d tizdemt n yes$aren iqqel-d, nettat teççur ayeddid ur s-tezmir ara a t-id-tebabb, ééay fell-as, teqqim din tettettru.Tεedda-d tgarfa,tenna-yas :

- I wacu i tettettruî ? Temla-yas i wacu, tenna-yas-d tgarfa-

nni :

Page 18: BELLA El Hadi - HCA CMS...Acebbeê: OUMANSOUR Abdelhak udem : 01.08.13.15 DALI Mourad. udem : 02.09.14 MEZHERI Hamza. udem : 03.04.06.12 AGBUR 1/ Σerba 2/ Ifker 3/ Σica Semmana …

-Smir aman i illan deg uyeddid-nni, tessuffeî-t, ççar-it d nnefs, cudd-it truêeî. D rray i s-d-tefka tgarfa i teîfer . Tewweî axxam tufa tettwaçç tqeddiî-nni tameqqrant, d argaz-is i tt-yeççan .

Tefqeε, teêzen, inîeq-d $ur-s inna-yas : - Ffi-iyi-d ad su$ . Tegguma. Ikker a d-yeffi i yiman-is . Mi

s-yefsi cced i uyeddid, yut-it-id nnefs-nni yesse$li-t, inna-yas- d :

- A tamerçeççêant n wallen, anda llan waman i d-tewwiî?

Tenna-yas : - Ay ameîlus uqerruy, anda tella

tqeddidt id-teooiî ? Inna-yas : - A tuεwijt n tmeggaêt, anda llan waman

i d-tewwiî ? T enna-yas : - Ay aferkakkac iîarren,anda tella

taqeddidt i d-teooiî ? Iî-nni, azekka wayeî tgureb $er uxxam-

nsen, deg wass-nni d ifker iqqim s ufell n weblaî icudd aseqqun. Amezwaru i d-iεeddan zzat-s d aserdun, inna-yas :

Page 19: BELLA El Hadi - HCA CMS...Acebbeê: OUMANSOUR Abdelhak udem : 01.08.13.15 DALI Mourad. udem : 02.09.14 MEZHERI Hamza. udem : 03.04.06.12 AGBUR 1/ Σerba 2/ Ifker 3/ Σica Semmana …

- D acu i k-yu$en, a εemmi afekrun, teqqimedt s ufell n weblaî tcuddeî aseqqun ?

-D tameîîuyt i iyi-igurben . -A nruê a k-tt-id-nerr ? -Wellah ur nuksan ! Iraê $er l$ar-nni n tfekrett, ibda

asqerbeb.Tenna-yas-d : -Menhu i d-yesqerbuben deg lεecc-iw,

iger-d aqeclaw deg imensi? Inna-yas : -D serduê ben serduê i ittεebbin mya d

lluê . Tenna-yas-d : -Ukan d serduê ben serduê i ittεebbin

mya d lluê, ur tettraêeî d inebgi ad teooeî amkan-ik ifuê !

Ittru, ibeddel ssuq. Iεedda-d yes$i, inna-yas-d : -D acu i k-yu$en, a εemmi afekrun,

teqqimeî s ufell n weblaî tcuddeî aseqqun ? -D tameîîuyt i iyi-igurben . -A nruê a k-tt-id-nerr ? -Wellah ur nuksan !

Iraê,ibda asqerbeb $er lεecc-is. -Menhu i iyi-d-isqerbuben deg lεecc-iw,

iger-d aqeclaw deg yimensi-w ?

Page 20: BELLA El Hadi - HCA CMS...Acebbeê: OUMANSOUR Abdelhak udem : 01.08.13.15 DALI Mourad. udem : 02.09.14 MEZHERI Hamza. udem : 03.04.06.12 AGBUR 1/ Σerba 2/ Ifker 3/ Σica Semmana …

-D is$i ben is$i bu tlaba am yetri. Terra-yas-d :

-Ukan d is$i ben is$i bu tlaba am yetri, ur yettmettat we$yul a t-id-tebduî deg yiri !

udem 03

Ittru iqqel ansi i d-yekka. Tεedda-d tyaéiî, tenna-yas :

Page 21: BELLA El Hadi - HCA CMS...Acebbeê: OUMANSOUR Abdelhak udem : 01.08.13.15 DALI Mourad. udem : 02.09.14 MEZHERI Hamza. udem : 03.04.06.12 AGBUR 1/ Σerba 2/ Ifker 3/ Σica Semmana …

-D acu i k-yu$en, a εemmi afekrun, teqqimeî s ufell n weblaî tcuddeî aseqqun ?

-D tameîîuyt i iyi-igurben . -A nruê a k-tt-id-nerr ? -Wellah ur nuksan ! Tekker truê. Mi tewweî, tebda asxuxet.

Tenna-yas-d : -Menhu i isxuxuten deg lεecc-iw, iger

aqeclaw deg yimensi-w ? -D tayaéiî i isseîfaren mya ifillusen . -Ukan tesseîfareî mya ifillusen, ur tneîî

lall-im agens, a d-taf tserseî-as-d iqannusen ! Tettru, teqqel axxam-is. ɛ¦eddan-d sibbus d εeééi msaεafen-d,

nnan-as : -D acu i k-yu$en, a εemmi afekrun,

teqqimeî s ufell n weblaî tcuddeî aseqqun ? -D tameîîuyt i iyi-igurben . -A nruê a k-tt-id-nerr ? -Wellah ur nuksan ! Kkren ruêen. Akken i wwîen bdan

asqerbeb. -Menhu i isqerbuben deg lεecc-iw, iger-d

aqeclaw deg imensi ? Immeslay-d sibbus, inna-yas :

Page 22: BELLA El Hadi - HCA CMS...Acebbeê: OUMANSOUR Abdelhak udem : 01.08.13.15 DALI Mourad. udem : 02.09.14 MEZHERI Hamza. udem : 03.04.06.12 AGBUR 1/ Σerba 2/ Ifker 3/ Σica Semmana …

-D sibbus ben sibbus, taεaééagt deg ufus, win mi fki$ teyyiti ad yendeh nnaqus !

Irna immeslay-d εeééi, inna-yas : -D Σeééi ben Σeééi, bu tbaggust

teqerzezzi, ma gulle$ teêrem fell-i ar d-tezwireî zzat-i ! Tenna-yasen :

-Rjut ad d-lse$ lqecc-iw, ad d-a$e$ abrid-iw ad ddu$ d syadi.

Page 23: BELLA El Hadi - HCA CMS...Acebbeê: OUMANSOUR Abdelhak udem : 01.08.13.15 DALI Mourad. udem : 02.09.14 MEZHERI Hamza. udem : 03.04.06.12 AGBUR 1/ Σerba 2/ Ifker 3/ Σica Semmana …

Σica Semmana

Illa yiwen n sselîan isεa tiqcicin, isεa

lwacul. Derrya-s fazen akk $ef it tmurt-nni, axaîer, ççan xir medden, lsan xir-nsen; yerna ur nεettaben ara.

yiwen wass, yiwen deg warraw-is iruê ad issew aεudiw deg ugelmim n tala, yufa anéad d aceεlal ittfeqiqis. Iddem-it, iîall-it, inna-yas deg ul-is:« Wellah!.....ay anéad-ayi ucekkuê, alama qase$-t akk i teqcicin n taddart, a tin i wumi i d-yezga alama u$e$-tt! ». Iggul s limin d ameqran, tu$alin $er deffir ulac.

Iwweî axxam inna-yas i yemma-s ayen i

illan. Tenna-yas: « A mmi, d acu ara k-d-ini$? Ad d-nejmeε tiqcicin n taddart a néer. »

Nedhen-d akk i teqcicin n taddart, tabezîuêt tameqrant; tin iwumi ara qisen anéad-nni afen maççi d tin, tin iwumi ara qisen afen maççi d tin; almi i wwîen $er weltema-s, ufan d agla-s! Amek ara xedmen?! Netta inna-yas belli yeggul s limin d ameqran ur yettaqqal ara $er deffir.

Page 24: BELLA El Hadi - HCA CMS...Acebbeê: OUMANSOUR Abdelhak udem : 01.08.13.15 DALI Mourad. udem : 02.09.14 MEZHERI Hamza. udem : 03.04.06.12 AGBUR 1/ Σerba 2/ Ifker 3/ Σica Semmana …

Mmeslayen imawlan-is, ruêen heyyan-d ayen i lezmen i tme$ra, εerîen medden. Ma d nettat ur teεlim ara s wayen iîran. Tekcem $ur-s tyaziî tezreb-itt, tenna-yas-d: « Ur iyi-zzarab ara. Efk-iyi-d irden ad ççe$, ad ççen warraw-iw, a kem-d-ini$ i wacu. »

Teddem irden tefka-yas-ten i tyaziî-nni d warraw-is; ççan almi rrwan, tenna-yas-d:

- Irden-ayi heyyan-ten-d ad εellen yessen tame$ra a kem-fken i gma-m!

- D acu, d acu?! - Awal tesliî-t, ur s-d-ttεawade$ ara. - I tura, amek ara xedme$? - Ass-a ur tesεiî d acu ara texdemeî.

Ass-nni deg ara tedduî d tislit, ad d-nas nekk d warraw-iw, a nessens tafatin, ad tesseîlem ddunit, imar-nni a kem-teshel trewla. I s-d-tenna tyaziî.

Twufeq Σica s wayen i s-d-tenna tyaziî.

Page 25: BELLA El Hadi - HCA CMS...Acebbeê: OUMANSOUR Abdelhak udem : 01.08.13.15 DALI Mourad. udem : 02.09.14 MEZHERI Hamza. udem : 03.04.06.12 AGBUR 1/ Σerba 2/ Ifker 3/ Σica Semmana …

udem 04 Iêîer-d wass n tme$ra tislit teqqim deg

terkent uzeîîa, inebgiwen usan-d mkul tama; wa iεmer urar, wa iceîîeê....Lêasun kul yiwen d acu i ixeddem. Taswiêt tneggez-d tyaziî-nni tessens-asen tafatin. Nuhni letthan ttunagen s wacu ara ceεlen tafat, tamexluqt terwel-asen ur d-wwin s lexber.

Page 26: BELLA El Hadi - HCA CMS...Acebbeê: OUMANSOUR Abdelhak udem : 01.08.13.15 DALI Mourad. udem : 02.09.14 MEZHERI Hamza. udem : 03.04.06.12 AGBUR 1/ Σerba 2/ Ifker 3/ Σica Semmana …

Ceεlen tafatin, îallen $er terkent uzeîîa ufan tislit ulac-itt! Ff$en ttunagen fell-as; ufan loerra-s îefren-tt. Mi qrib a tt-laêqen, nettat tewweî zzat yiwet n tesfayt tenna-yas: “ Ldi ay ablaî ad tekcem Σica! ». Tettu ur s-tenni ara Σica Semmana, tenxellaf-as tleîîaî-is deg berra. Win ara yawîen $ur-s yini-yas, amezwaru d baba-s:

-Ldi tabburt a Σica! -Ma d ass deg i telliî d baba, εzizeî

meεzuzeî, ma d tura imi d am$ar-iw wellah ar réageî!

Tewweî imma-s, tenna-yas: -Ldi tabburt a Σica ! -Ma d ass deg i telliî d imma, εzizeî meεzuzeî; tura mya d tam$art-iw, wellah ar réageî.

Iεedda-d gma-s, inna-yas: -Ldi tabburt a Σica! -Ma d asmi i telliî d gma, εzizeî meεzuzeî; ma d tura mya d alus wellah ar réageî.

Iwweî-d gma-s-nni i inwan a tt-ya$en, yenna-yas:

- Ldi tabburt a Σica !

Page 27: BELLA El Hadi - HCA CMS...Acebbeê: OUMANSOUR Abdelhak udem : 01.08.13.15 DALI Mourad. udem : 02.09.14 MEZHERI Hamza. udem : 03.04.06.12 AGBUR 1/ Σerba 2/ Ifker 3/ Σica Semmana …

- Ma d ass deg i telliî d gma, εzizeî meεzuzeî ; tura mya d argaz-iw, wellah ar réageî.

Iεedda amek ara yexdem, igzem-as taleîîaî-nni i s-d-yenxellafen akenni. Tenna-yas:

- Ruê, a k-yefk Rebbi asennan $er tiî n tgecrirt, ur yezmir yiwen a k-t-id yekkes, êacama tekkes-ak-t-id tleîîaî-ayi taεibant!

Ruêen qqlen, tame$ra tebîel, kul yiwen innejmaε axxam-is. Ma d Σica, teffe$-d deg tesfayt-nni tetteddu ur teεlim anida; tbeddel lberr anda ur ttessinen ara. Teqqel am tmattart, deg taddart $er tayeî; ur teîmin imensi-ines,ur teîmin lembat-is.

Almi d yiwen wass, iεedda-d yiwen

umsebrid yufa-tt-id s ddaw uzezzu am tin yeεyan ur tezmir ad têerrek, yenna-yas:

- D acu-kem a tamexluqt-ayi? - D tameîîuyt am lxalat nniînin; ur ixuss,

ur izad seg-i ucemma. - Zwir a kem-awi$ axxam-iw, atan s

laman d îîman, ur kem-ittxussu wayen ittxussun medden. Yerna kemm d tameîîuyt

Page 28: BELLA El Hadi - HCA CMS...Acebbeê: OUMANSOUR Abdelhak udem : 01.08.13.15 DALI Mourad. udem : 02.09.14 MEZHERI Hamza. udem : 03.04.06.12 AGBUR 1/ Σerba 2/ Ifker 3/ Σica Semmana …

ur tmelleêî ara ad tedduî deg yiberdan wa ad tedderwiêeî deg tudrin.

Iwwi-tt axxam-is teqqim $ur-s ddeqs.

Yerja ad tenbeddal lεeqliya-s yufa ulac, yerja ad terwel ur terwil ara, yerja ad teqqel d tteryel, akken i tt-icukk tazwara, yufa xaîi...Netta iqeddec deg berra nettat deg wexxam, ittaf kullec deg wemkan-is; axxam iqbubec; iεuss-itt acêal yufa-tt d tameîîuyt d wawal.

Ikker icewwer imeqranen n taddart-is, inna-yasen:

- Ay it taddart ad trebêem, ufi$ tameîîuyt ur εlime$ wa tt-ilan, acêal aya d nettat deg wexxam-iw, ur s-d-kkise$ ula d acemma; ula d lhiba muhabet, d luham seg-s, b$i$ a tt-a$e$, uggade$ ad iyi-εellen medden d imi, wissen d acu i tennim?

- Allah ibarek!...yerbeê! D acu ilaq a tt-necawer, a néer.

Iεell-asen imensi, ççan, swan, nnan-as i Σica: - Ti$imit teqqimeî $er wergaz-ayi;

tqeddecî-as, tberrezî-as, ccedda ur telli ma tedduklem tεellem axxam. D acu i tenniî?

Page 29: BELLA El Hadi - HCA CMS...Acebbeê: OUMANSOUR Abdelhak udem : 01.08.13.15 DALI Mourad. udem : 02.09.14 MEZHERI Hamza. udem : 03.04.06.12 AGBUR 1/ Σerba 2/ Ifker 3/ Σica Semmana …

- Isker, isker, ma d nekk ur uksane$ ara. Ruê a zzman teqqelî a zzman, tesεa-d

lwacul lhan. Awqet ff$en berra ad uraren sellen i lwacul n taddart ttmeslayen wa yeqqar-as : « nekk raêe$ $er jidda »; wa yeqqa-as :« yusa-d jeddi »; wayeî yeqqar-as :« yu$-iyi-d aya xali »,....Nuhni deg leεmert ur d-nnin akken. Ad kecmen axxam kan a s-zzin i yemma-tsen,qqaren-as: « Neb$a a neraê $er jeddi-tne$! ». Kul nnuba wacu ssebba i sen-d-tettaf, almi d yiwen webrid ooan-d leεoeb « medden akk sεan sani, siwa nekni ulac! » . Imar-nni iger-d iman-is baba-tsen, inna-yasen:

- Imma-twen ufi$-tt s ddaw uzezzu! - Anda i h-d-tufiî a nruê $er din. Ass-nni, azekka wayeî tekker Σica zik,

theyya aεwin, tessker-d arraw-is, tenna-yasen:

- Imawlan llan, zwiret a ken-awi$ $ur-sen.

Teqleb $er wergaz-is tenna-yas belli attan traê a tt-yaf deg taddart leflani, deg wexxam n leflani.

Page 30: BELLA El Hadi - HCA CMS...Acebbeê: OUMANSOUR Abdelhak udem : 01.08.13.15 DALI Mourad. udem : 02.09.14 MEZHERI Hamza. udem : 03.04.06.12 AGBUR 1/ Σerba 2/ Ifker 3/ Σica Semmana …

Tesseîfer arraw-is tetteddu am tmattart. Tewweî $er taddart imawlan-is, te$$ar :« A leêbab n Rebbi ma tettseddiqem? » Tedda, tedda, almi d axxam-nsen: « A leêbab n Rebbi ma tettsediqem? » Fkan-as-d d acu ara teçç d wacu ara tles.

- Wissen ma iyi-tessensem?

Ooan-tt tensa, teçça, mebla ma wwin-d s lexber wa tt-ilan ni$ ansi i d-tekka; ma d nettat teεlem s kullec. Wwin-tt sseknen-as axxam, taswiεt almi tettwali yiwen wergaz d takummict deg tqernit, teεqel-it d gma-s. Testeqsa-hen d acu i t-yu$en umexluq-nni, wwin-as-d taqsiî-nni akken tella,rnan nnan-as-d belli ur ooin îîbib, ur ooin ccix bac ad yejji, ur yejji ara.

- Awi-d kan ad ére$. I sen-d-tenna Tqelleb-as i tgecrirt-is s tleîîaî-nni

taεibant, s yiwet teyyiti tessuli-yas-d asennan-nni.

Σeqlen-tt d Σica,îelben seg-s ssmaê, temlal tasa d win turew.

Page 31: BELLA El Hadi - HCA CMS...Acebbeê: OUMANSOUR Abdelhak udem : 01.08.13.15 DALI Mourad. udem : 02.09.14 MEZHERI Hamza. udem : 03.04.06.12 AGBUR 1/ Σerba 2/ Ifker 3/ Σica Semmana …

Ssfer Magu Illa yiwen wergaz irwa; d netta i irwan $ef

it taddart-is merra; isεa tamurt, iεell ixeddamen.

Akken ad raêen ad qelεen lbaîaîa, ad teqqim tin i êekmen igelzeyam, ad εeddin a tt-êawcen, a sen-yini: “ Ïixxert-as, îixxert-as a tt-ççen yilfan msakit; ula d nuhni ixleq-ihen-d Rebbi ad ɛicen!”

Awqet raêen ad berzen aêriq, ad ikker netta ad iîegger tiɛeqqayin n webquq i wakken ad ɛelfen.

Akken, akken idum lêal. Ikker issawel-d rrayes-nsen inna-yas : “ A êeq Rebbi, ay amexluq-ayi i $-ixedmen akka, awqet i $-yuêwaj deg teswiɛt n ddiq alama nsellek-it !” Fkan-s kra n wanéaden n ccɛer-nsen, nnan-as: “ Awqet i $-tuêwajeî, zlef cwiî deg ccɛer-ayi-nne$, anda nella a d-nili $er $ur-k.”

Mi ara raêen ad megren; ama d irden ama d timéin, ad ɛeddin ad leqîen izellifen ni$ tirdin; ni$ awqet srewten, ad ɛeddin ad êawcen irden ni$ timéin-nni deg lqaɛa, yini-yasen: « D acu i d wa i txeddmem

Page 32: BELLA El Hadi - HCA CMS...Acebbeê: OUMANSOUR Abdelhak udem : 01.08.13.15 DALI Mourad. udem : 02.09.14 MEZHERI Hamza. udem : 03.04.06.12 AGBUR 1/ Σerba 2/ Ifker 3/ Σica Semmana …

akka!…Anfet i ugeîîuf ad yeçç $ef iman-is! I ugeîîuf deg wacu ara iɛic?».

Akken, akken idum lêal. Rran lbal-nsen igeîfen-nni, nnan-as :

« A êeq Rebbi, ay amexluq-ayi i $-ixedmen akka lxir, wissen ma nessiweî a s-t-nerr?!». Ikker iraê rrayes igeîfen $ur-s ifka-yas taêedduft n weglim-nsen, yenna-yas: « Awqet i $-tuêwajeî, zlef taêedduft-ayi anda ma yella ugeîîuf a d-yas $ur-k.».

Yesɛa lmal: Tifunasin, izgaren, ulli, ti$eîîen…Awqet i s-ijaf yixef a t-yawi i yibelêurat; awqet i s-yetteqreê, a t-yezlu a sen-t-yawi.

Idum lêal. Kkren nnan-as: « Amexluq-ayi i $-yesrwayen akka lɛic, ilaq a s-nerr lxir! Medden neqqen-a$, netta islaêaq-a$-d uççi alma d $ur-nne$». Iraê $ur-s rrayes-nsen yefka-as aze$îiî n ccɛer-nsen, yenna-yas: «Awqet i $-tuêwajeî, bexxer $ef ccɛer-ayi, a $-d-tafeî zzat-k.».

Ad teêîer ccetwa. Tizizwa, d asemmiî, ur teff$ent ara ad gemrent; netta anda ma yufa kra n nnwar ni$ n leêcic azegzaw, a t-yawi a t-isers $ef yimi n te$rasin.

Page 33: BELLA El Hadi - HCA CMS...Acebbeê: OUMANSOUR Abdelhak udem : 01.08.13.15 DALI Mourad. udem : 02.09.14 MEZHERI Hamza. udem : 03.04.06.12 AGBUR 1/ Σerba 2/ Ifker 3/ Σica Semmana …

Idum lêal akken. Ttwallhent tzizwa, nnant-as: « Amexluq-a i $-ixeddmen akka, deg wass-a, a win yufa yiwen a s-yerr lxir». Iraê $ur-s ugellid n te$rast, iwwi did-s kra n tafriwin-nsent, inna-yas: « a mmi, lxir texdemî-a$ a k-t-yerr Rebbi, ahenta tafriwin-ayi, awqet i $-tuêwajeî, zlef-ihent kan a d-nas.»

Mi ara iéer ijudar ttêewwimen-d, ur ufin

d acu ara ad ççen ulac loifa, ulac ssyada, ittmudu-yasen kra yufa : Ama d tazart, ama d izimer mi ara yetteqreê qrib ad yemmet, ama d ayen nniîi. Ur qqimen ara i ccer daya.

Almi d yiwen wass, inna-yas rrayes-nsen: «Amexluq-ayi, wellah a sidi ar ibedd $er $ur-ne$; yettawi-ya$-d lɛic, iɛell-a$ anezgum. Iraê $ur-s ifka-yas kra wafriwen n rric-nsen, inna-yas : « Awqet i $-tuêwajeî, bexxer $ef wafriwen-ayi anda ma nella a d-nili $er $ur-k ».

Ruê a zzman teqleî a zzman, uhmen medden deg leɛqel i s-yefka Rebbi. Kkren nnan-as : « Ur neêsi ara yella yiwen deg lqaɛa n Rebbi izmer ad yessefqeɛ amexluq-ayi ! »

Page 34: BELLA El Hadi - HCA CMS...Acebbeê: OUMANSOUR Abdelhak udem : 01.08.13.15 DALI Mourad. udem : 02.09.14 MEZHERI Hamza. udem : 03.04.06.12 AGBUR 1/ Σerba 2/ Ifker 3/ Σica Semmana …

Gar-asen tella settut tsell i wayen ittmeslayen.

Tekker d acu ara texdem, amexluq-nni innum isewway aɛudiw-is deg ugelmim n tala, tewwi ticibuîin a hent-teççar deg tala, yiwet gar tcibuîin-nni tefla; teççaray tidak ur nefli ara, tesni-hent ta zzat tayeî, téerreb-as i webrid issekcamen $er tala, teooa tin iflan almi i d-luêeq ad issew aɛudiw-is, tebda zeɛma teççaray-itt : ad tesmir aman deg yimi, tekken-d deg tefli-nni. Yenna-yas :

- A yemma jidda, eoo-iyi ad sewwe$ aɛudiw ata yemmut deg

ffad. - Rju ad ççare$ ticibuîin-ayi i iqqimen

akka. I s-tenna - A yemma jidda, kkes tiya $ef lqern,

aɛudiw iffud; teîallayeî deg-s irwa aoelleb.

Aɛudiw-nni deg ffad i iffud, iédem ad isu, iɛedda $ef tcibuîin-nni

iréa-hent akk. Tefqeɛ deg wayen teéra, tenna-yas:

« D acu tuhmeî akka deg iman-ik, d keçç i yu$en Ssfer Magu ?!»

Page 35: BELLA El Hadi - HCA CMS...Acebbeê: OUMANSOUR Abdelhak udem : 01.08.13.15 DALI Mourad. udem : 02.09.14 MEZHERI Hamza. udem : 03.04.06.12 AGBUR 1/ Σerba 2/ Ifker 3/ Σica Semmana …

Deg wassen d weqcic tenbeddal ssifa-s; temger-as-d deg wul-is: D menhu i d Ssefer Magu-ayi?! Ikker isteqsay medden anda tella Ssfer Magu. Yiwen ur s-d-yefki lexber iseêêan. Amek ara yexdem?

Irra iman-is d amaîun, i$li-d fell-as igenni. Nêeyyaren imawlan-is, deg teswiɛt n teswiɛin tenneqlab yes-s ; a s-awin uççi ad yeggami, a s-awin tissit ad yeggami. Yeqqar-asen: « ur tesse$ ur tette$ êacama tussa-d yemma jidda ad iyi-d-teɛell afîir-uqessul ! ».

Ceyyɛen $er ssettut ad traê s ssur d ééerb. Tewweî, tɛerra $ef yi$allen-is, tsers-d tarbuyt, tqas-d awren; taccuyt $ef lkanun tebda aɛrak. £er wacu i ixemmem netta?

Iddem tirgit iger-itt deg terbuyt, tensa akken $ef urekti-nni, temmug d tafawett d taberkant am uxunfes, inna-yas:

- A yemma jidda, imger uxunfes zdaxel n terbuyt !

- Amek amek...Ah i iîran ! Tetteddu ad teddem ta$emoayt ad

tekkes yes-s tirgit-nni, inna-yas : - Xaîi…Ïîɛam-iw ur t-itteîîas ara

t$emoayt, d tabubust-im i d tazeddgant.

Page 36: BELLA El Hadi - HCA CMS...Acebbeê: OUMANSOUR Abdelhak udem : 01.08.13.15 DALI Mourad. udem : 02.09.14 MEZHERI Hamza. udem : 03.04.06.12 AGBUR 1/ Σerba 2/ Ifker 3/ Σica Semmana …

Tger afus-is ad tekkes tirgit-nni, ineggez iîîef-as afus-is s ufel n tergit-nni, ter$a, tenna-yas a s-iserreê yegguma. Inna-yas:

- Ur kem-ttserriêe$ ara alama tenniî-iyi-d menhu i d Ssfer Magu-ayi, d wanda i tettili.

- Ssfer magu-ayi d ayen i wumi ur tettawîeî; attan akkin i sbɛa lebêur. I s-tenna.

Ikker yu$-d taggmatt, izla-tt, isers-itt $ef

yimi n lbir, anda nnumen ijudar ttasen-d ad swen, yeqqim din yettraju. Ahna rsen-d ijudar-nni ufan-t-id akken din. àçan, swan, inna-yasen :

- B$i$ a iyi-tawim $er tmurt anda tella Ssfer Magu.

Ikker yiwen gar-asen yenna-yas a t-awi$. Ad d-yawi did-s aɛwin, deg-s : Sebɛa tefîirin, sebɛa tecriêin. Axaîer ad zegren sebɛa lebêur d sebɛa idurar ; Kul mi ara ad yezger yiwen lebêer d wedrar ad yeçç tafîirt d tecriêt. Xedmen lweɛd anda ara mlilen i uzekka wayeî.

Azekka-nni myafen anda ɛellen lweɛd, irkeb, iîîef deg tuyat-is, qelɛen. Fukken yiwen n lebêer d yiwen n wedrar, îren ad ssertiêen wa ad ççen; ifka-yas i yijider-nni

Page 37: BELLA El Hadi - HCA CMS...Acebbeê: OUMANSOUR Abdelhak udem : 01.08.13.15 DALI Mourad. udem : 02.09.14 MEZHERI Hamza. udem : 03.04.06.12 AGBUR 1/ Σerba 2/ Ifker 3/ Σica Semmana …

tacriêt d tefîirt, içça ayen i d-yewwi i yiman-is. Fukken uççi kemmlen abrid-nsen…Akken almi d lebêer aneggaru, te$li-yas yiwet n tecriêt. Iɛedda ikkes-d nnsib deg tugett weksum uîar-is. Ïren ad ççen, akken i nnumen xeddmen kul mi ara fakken lebêer d wedrar, kemmlen abrid-nsen almi wwîen $er wemkan, inna-yas ijider-nni:

- Ata ssawîe$-k-id $er wemkan i $ef i nemsefham, d acu kan

tacriêt-ayi taneggarut txulef timezwura; melliêet aql-iyi ffude$.

- Deg uîar-iw i tt-id-kkse$, taqeddiî i k-d-wwi$ tazwara te$li-iyi.

I s-yerra. Inîeq ijider-nni yenna-yas: - Lxir i $-texdemî akk, tessegraî

tseççeî-iyi ula d aksum-ik! Tura tayi tɛedda, ma tuêwajeî-iyi teɛlemî d acu ara texdemî.

- Tefra. I s-yenna. Ijider-nni ibren-d, netta ikemmel abrid-is yettunag $ef Ssfer Magu;

iteddu isteqsay.

Page 38: BELLA El Hadi - HCA CMS...Acebbeê: OUMANSOUR Abdelhak udem : 01.08.13.15 DALI Mourad. udem : 02.09.14 MEZHERI Hamza. udem : 03.04.06.12 AGBUR 1/ Σerba 2/ Ifker 3/ Σica Semmana …

udem 05 Mlan-as-t-id. Iwweî, yufa aɛessas, iɛqel $er wacu i iruê, izwar-it-id s tmeslayt, yenna-yas : « Ur tettensethaleî, a mmi, ad yennernu uqeruy-ik $er lêara-ayi…! Lêara-ayi deg i teîallayeî akk tebna s iqerruyen n wid i d-

Page 39: BELLA El Hadi - HCA CMS...Acebbeê: OUMANSOUR Abdelhak udem : 01.08.13.15 DALI Mourad. udem : 02.09.14 MEZHERI Hamza. udem : 03.04.06.12 AGBUR 1/ Σerba 2/ Ifker 3/ Σica Semmana …

yusan ad a$en Ssfer Magu. Sselîan-ayi a mmi, illi-s iɛell-itt kan d cciɛa, ur tt-yettak i êedd. Ma tu$eî rray-iw, qqel ansi i d-tekkiî. »

- Amek ?…ad iqqim kan a iyi-ikkes aqerruy ? I s-yerra.

- Xaîi, a s-yecreî kra n ccerî ma ur yezmir a t-yexdem, a s-yekkes

aqerruy. - Nekk ad qeddme$, ma teççur-iyi ad

mmte$, ad mmte$. - Zwir a k-skecme$ mi teb$iî akka. Issekcem-it zdaxel n leqser, imugger-t-

id sidi Sselîan, inna-yas-d : - D acu teb$iî a mmi? - A sidi Sselîan usi$-d a k-sîulse$; a iyi-

d-tefkeî illi-k. - Nekk, illi-ayi a tt-fke$ ad tezwej, ur tt-

ttɛelliqe$ ara am tmegêelt, ama i keçç ama i wayeî, d acu wissen ma ad tzemreî i ccerî-iw ? I-s-d-yenna Sselîan-nni.

- Mel-d ccerî-ik, a néer. Iwwi-t $er yiwet n luîa ur tt-id-qeîîɛent ara wallen, inna-yas :

Page 40: BELLA El Hadi - HCA CMS...Acebbeê: OUMANSOUR Abdelhak udem : 01.08.13.15 DALI Mourad. udem : 02.09.14 MEZHERI Hamza. udem : 03.04.06.12 AGBUR 1/ Σerba 2/ Ifker 3/ Σica Semmana …

-Tsekdeî luîa-ayi ?…Nekk, win ib$an ad ya$ Ssfer Magu, b$i$ a d-kkre$ azekka a tt-id-afe$ tekrez!

- Qeble$. Ifka-yas agelzim, iɛell-it s uffel n tayett-

is, iîîef abrid-is qbala $er luîa-nni. Yewwet kra n snat ni$ tlata n teyyitiwin iîegger agelzim-nni izga-d $ef lqern. Llan kra medden din i$aî-ihen ; ttmeslayen deg ugar-asen qqaren-as: «I d-yettrajun deg umexluq-ayi meskin… Ur yettnestahel! ».

I$li-d îîlam, medden akk nnejmaɛen $er yexxamen-nsen, êedd ur-d-yeqqim deg berra. Issenser-d kra n wanéaden n yilfan issre$-ihen; anda ma yella yilef yusa-d $ur-s. Immeslay-as-d rrayes-nsen, yenna-as:

- £er wacu i $-d-te$riî? - B$i$,…teériî luîa-ihin, b$i$ $er uzekka

ssbeê ad teqqel d taberkant.

Bdan afendel; qelben-as akk udem-is i luîa-nni qbel ad yali wass qîan cc$el-nsen. D awal i s-d-nnan ass izwaren i s-d-ssegran : «Awqet i $-tuêwajeî, teɛlemî d acu ara txedmeî.»

Page 41: BELLA El Hadi - HCA CMS...Acebbeê: OUMANSOUR Abdelhak udem : 01.08.13.15 DALI Mourad. udem : 02.09.14 MEZHERI Hamza. udem : 03.04.06.12 AGBUR 1/ Σerba 2/ Ifker 3/ Σica Semmana …

Ssbeê, kkren-d, Sselîan d ixeddamen-is, ufan-d luîa-nni tekrez. Yenna-yas Sselîan-nni deg wul-is: «Wellah ar yewwi-tt ! » Yewweî-d $ur-s Sselîan-nni yenna-yas-d:

- A k-d-ini$, maççi êaca wayi i d ccerî-iw, llan xila !

- Ihi ini-d a néer. I s-yerra. Indeh $ef ixeddamen-is a d-awin xemsa iculiîen n yerden, Xemsa n

teméin, xemsa ujilban, xemsa ibawen, ixleî-ihen merra, inna-yas: « Tura fren-iyi-d kul tirect weêd-s; nekk win yeb$an Ssfer Magu , $ef webri-ayi ara d-iɛeddi. »

Xelîen-as-ten deg wannar, netta yebda afran ; sin iɛeqqayen n teméin deg tama, sin n ujilban deg tama, sin n yerden deg tama, sin ibawen deg tama nniînin. Akken imsefraqen l$aci , kul yiwen yennejmaɛ $er wexxam-is, issenser-d tiêeddufin-nni ugeîîuf izlef-ihent. Anda ma yella ugeîîuf yusa-d. Wwîen iîleb seg-sen a s-fernen ageddud-nni kul ta tirect tesfa iman-is. Urɛad ur yuli wass, igeîfen-nni qîan cc$el-nsen; kul tirect temmug weêd-s. Icker-ihen i mi t-sellken deg cc$el-ayi-ines.

Page 42: BELLA El Hadi - HCA CMS...Acebbeê: OUMANSOUR Abdelhak udem : 01.08.13.15 DALI Mourad. udem : 02.09.14 MEZHERI Hamza. udem : 03.04.06.12 AGBUR 1/ Σerba 2/ Ifker 3/ Σica Semmana …

Kkren-d ixeddamen-nni ruêen ad ssejbun $ef ume$bun-nni, teddun qqaren-as: «Ah...! Ur yettnestahal ume$bun n twa$it, a t-yeçç ujenwi…meskin, lebha, lmeɛna ! Luêqen ufan kul tirect tesfa weêd-s. Qqlen $er Sselîan-nni nnan-as: « A sidi Ssel îan, atan kul tirect yerra-tt $er wemkan-is ! » Inna-yas deg wul-is : « Wellah ar yewwi-tt !» Iraê $ur-s yenna-yas: « A k-d-ini$ a mmi, lêara-ayi merra s iqerruyen n wid i d-isewwmen illi i s tebna ; bac a tt-id-tawi î kan ilaq ad tkerrceî uzzal. Mazal $ur-i ccuruî nniîi. » Indeh $ef ixeddamen-is ad d-awin azger a t-zlun; aksum-is a s-tefken a t-yeçç, aglim-is a t-ççaren d aman a hen-isu. Ilaq azekka wayeî aksum-nni ad yettwiçç, aman-nni ad ttwaswen. Wwin-d azger zlan-t, aksum sersen-t deg tama, aglim-nni ççuren-t d aman ɛellqen-t am uyeddid. Igzem aze$îiî n tasa isseknef-it akken îallayen; ismar-d tiqit n waman yeswa-tt, Yeqqim yettraju ad d-ye$li îîlam. Bdan medden ttemsefraqen, iî i$elli-d, iqqim-d weêd-s. Ikkes-d deg loib ujellab-is kra n ccɛer ibelêurat izlef-it; nnejmaɛen-d merra.

Page 43: BELLA El Hadi - HCA CMS...Acebbeê: OUMANSOUR Abdelhak udem : 01.08.13.15 DALI Mourad. udem : 02.09.14 MEZHERI Hamza. udem : 03.04.06.12 AGBUR 1/ Σerba 2/ Ifker 3/ Σica Semmana …

Azekka-nni, indeh Sselîan $ef ixeddamen-is ad ssejbun $ef ume$bun-nni amek i s-teîra…Ufan aksum-nni yettwaçç, aman-nni tiqqit ur d-teqqim. Qqlen $er Sselîan wwin-as lexber, iruê-d $ur-s afus aîar, inna-yas: « Ahenta ttesɛa uttesɛin n teslatin tis mya d nettat, êejbent merra; ma tezgiî-d seg-s awi-tt; ma ur d-tezgiî ara tettusayaleî deg tukksa uqerruy.»

Issufe$-as-d mya teslatin lsant yiwet n lebsa, anitti i d Ssfer Magu?…Ikkes-d tafriwin n tzizwa izlef-ihent, ahenta usant-d tzizwa d aganfu. Imla-yasent anezgum-is, nnant-as: « Ishel cc$el-ik, yiwet seg-nte$ a tt-truê, s ufell n tin $ef i tres d tin i d Ssfer Magu.” Iɛuss tizizwit-nni, anda têerrek a tt-yeîfer yiwen ur s-yettwaleh siwa netta. D ta, maççi d ta. D ta, maççi d ta. Almi i iwweî $er tin i $ef i tres tzizwit, inna-yas : « D ta »

- Ahat maççi d tin ?! I s-yenna Sselîan-nni.

- Nni$-ak d ta. Inna-yas : « Attan d agla-k, tura ɛelme$ belli keçç d anezmar n

yiman. Ahna waklan-ayi ad ɛussen fell-awen, d yitbir awqet tuêwajem kra ketbet-d.

Page 44: BELLA El Hadi - HCA CMS...Acebbeê: OUMANSOUR Abdelhak udem : 01.08.13.15 DALI Mourad. udem : 02.09.14 MEZHERI Hamza. udem : 03.04.06.12 AGBUR 1/ Σerba 2/ Ifker 3/ Σica Semmana …

Rebɛin ifezziîen

Illa yiwen n ccix d amusnaw ameqran. Asmi i d-yewweî lεid, iserreê i tugett deg îîelba-ines, iooa-d êaca widak-nni i iéewren. Ruêen $ur-s, nnan-as :

-Amek, a ccix, tura nekni ur nettruê ara a nεeyyed deg yixxamen-nne$?

- Dayen isehlen. Ad d-nefreq idrimen deg ugar-ane$, ad d-na$ yes-sen ikerri $ef ara a nεeyyed. I sen-yenna ccix-nni.

Qeblen s rray i sen-d-yefka. Ikker ccix-

nni iteddu, isteqsay, ittunag $ef kra win isɛan ufrik a t-id-ya$, a t-yezlu i îîelba-s. Inna-yas-d yiwen :

- « Awlidi, illa yiwen wergaz isɛa ikerri $ur-s setta ni$ sebɛa iseggasen d netta yettrebbi seg-s.

- Ma nni$-as, wissen ma ad iyi-t-id-yezzenz ?

- Keçç, a ccix, ma tenniî-as ur k-yettgami ara.

Σeddan kra wussan, kkren ccix d îîelba-

nni-ines, ruêen $er bab ikerri-nni. Mlalen-t iqqel-d seg tîuya, $ran-as :

1

Page 45: BELLA El Hadi - HCA CMS...Acebbeê: OUMANSOUR Abdelhak udem : 01.08.13.15 DALI Mourad. udem : 02.09.14 MEZHERI Hamza. udem : 03.04.06.12 AGBUR 1/ Σerba 2/ Ifker 3/ Σica Semmana …

-Ay argaz, ay argaz… ! Nusa-d $ur-k a $-tezzenzeî ikerri-ayi.

-D acu i d wayi?! Ikerri n sebɛa iseggasen d nekk ttrebbi$ seg-s a t-zlu$ i warraw-iw, tusim-d kunwi a t-id-tawim kan akka !

-Ad teççem akk wa ! Zzenz-it i îîelba-inu, A k-d-yexlef rebbi s lxir d lbaraka.

Ccix-nni d îîelba-ines,kkaten amek ara a

s-seççen tameslayt akken a sen-t-yezzenz ; netta, ikkat amek ara hen-yezreb. Ixemmem, issuli isîer, iqqel inna-yasen :

-Win i yi-d-yemlan rebɛin ifezziîen, a s-t-fke$.

Page 46: BELLA El Hadi - HCA CMS...Acebbeê: OUMANSOUR Abdelhak udem : 01.08.13.15 DALI Mourad. udem : 02.09.14 MEZHERI Hamza. udem : 03.04.06.12 AGBUR 1/ Σerba 2/ Ifker 3/ Σica Semmana …

udem 06

Myexéaren deg ugar-asen anwi i izemren

a d-yawin rebɛin ifezziîen i sen-d-yecreî umexluq-nni. Inîeq yiwen seg-sen, iban d win i iêercen, inna-yas :

Page 47: BELLA El Hadi - HCA CMS...Acebbeê: OUMANSOUR Abdelhak udem : 01.08.13.15 DALI Mourad. udem : 02.09.14 MEZHERI Hamza. udem : 03.04.06.12 AGBUR 1/ Σerba 2/ Ifker 3/ Σica Semmana …

- « Yiwen wass, bredɛe$ a$yul u$e$ abrid $er wedrar a d-awi$ is$aren.Wwîe$, bdi$ agezzum d wejmaɛ : Is$aren n tayda, widak n taqqa…Teddu$ ad d-ɛebbi$ kan, mçeççawent fell-i tleggatin…Selxent-iyi akk a$yul. Ur ufi$ amek ara xedme$. Kkre$ ddme$-d tifiééa sel$e$ yes-sent a$yul…Taswiɛt iswalleh-iyi Rebbi refde$ s wallen-iw, ttwallhe$ yiwet n teslent tga annect s ufell we$yul…Tekcem tignewt , maççi d ayen ara d-qeîɛent wallen-iw !

èri$ agîiî s ufell n teslent-nni, ddme$ akurra ute$-t yes-s, nni$-as : « Amek ara ad tbeddeî din ? teb$iî a iyi-tessaéiî a$yul ? » Ih…Ibedd-d dinna a iyi-issaéi a$yul.

Iswalleh-iyi Rebbi uli$. S akken i yuli$,

ufi$ :Sebɛa yyam ni$ tmanya, n tyerza, xmesîac n yum n tmegra ; ufi$ taluya, tagemrawt uzemmur..Lêasun maççi d kra !

Xemmeme$ ansi ara ad ssukke$ izgaren akken ad xedme$ tammurt-nni…win ara ad ɛeddi$ ad ssali$ s snesla ad teqreî ; win ara ɛeddi$ ad ssali$ s wemrar ad iqerî…Ëesle$ !

Page 48: BELLA El Hadi - HCA CMS...Acebbeê: OUMANSOUR Abdelhak udem : 01.08.13.15 DALI Mourad. udem : 02.09.14 MEZHERI Hamza. udem : 03.04.06.12 AGBUR 1/ Σerba 2/ Ifker 3/ Σica Semmana …

Iswaleh-iyi Rebbi, izgaren berrun-d i yileddayen, win iwumi ara ad ge$ akka, a t-id-îîfe$ deg uledda s uîad-iw a t-ssali$ d asawen. Ssuli$ lemwaɛen, ssuli$ tigursiwin, ssuli$ izugla…Rni$ wwi$ ixeddamen kul yiwen d acu i d lxedma-s :Win i zeggin izeggi, win ileqqîen ileqqeî, win ikerrzen ikerrez…Fesre$ snat n îîraêi :Yiwet tettula tayeî ur teqqur ara…Kra i xedme$, kra i ruêe$ qqle$, d nekk selle$ i yiêiqel ineddeh. Kkre$ ttunage$ anda i tɛeccec tsekkurt-ayi…Taxbert ssejba$ $er umeééu$ n wezger ufi$-t iççur d timellalin; ɛelle$ deg uîellaɛ iççur, ɛelle$ deg uqelmun iççur…

Kkre$ amek ara xedme$, wwi$ azembil d yiwen uxeddam ad iɛebbi w ad issiweî.

Ooi$ ixeddamen ad xedmen, nekk îre$-

d , ssegra$-asen : « Ëadret tura ad iyi-txedmem kra n twa$it ! » . »

Inîeq bab ikerri-nni, inna-

yasen : « Fukken ifezziîen-ik ? Nekk $ile$ îîelba ur ssinen ara ad skiddben , mya d kunwi i izwaren $er wakka, ddemt ikerri ad isehhel Rebbi.

Page 49: BELLA El Hadi - HCA CMS...Acebbeê: OUMANSOUR Abdelhak udem : 01.08.13.15 DALI Mourad. udem : 02.09.14 MEZHERI Hamza. udem : 03.04.06.12 AGBUR 1/ Σerba 2/ Ifker 3/ Σica Semmana …

Baba Qasem ÌòÌÏîemburi

Baba qasem îîemburi d amejêaê almi dayen.Awqet qqersen sebbaî-is, a sen-iεel tafawett ; almi kul yiwen seg-sen ad yazen aqenîar.

Yesɛa yiwen umeddakel-is, inna-yas-d : « A Baba Qasem, lxedma ur txeddemî ara, a k-faken isurdiyen deg wacu ara tɛiceî ? »

Inna-yas : D acu ara xedme$ ? Inna-yas : A$-d rriêa, tura i terxes,

tezzenzeî-tt deg ssif. Yu$ rray n wemddakel-is. Iεell lemrafeε,

iççur-ihen d rriêa.Yiwen wass, iqqel-d $ur-s umeddakel-is, inna-yas : « Amek i tettedduî s sebbaî-ayi inek ? Ilaq ad d-ta$eî ssebbaî ! »

I$li-d yiî, d lεica, iraê ad iééal deg loameε, iéra sebbaî n ccix d ijdiden. Iεjel deg téallit-is, ifukk qbel medden, iffe$, ilsa sebbaî n ccix iooa agla-s din.

Mi fukken taéallit ff$en-d akk, neεma

ccix ur yufi ara sebbaî-is !

Page 50: BELLA El Hadi - HCA CMS...Acebbeê: OUMANSOUR Abdelhak udem : 01.08.13.15 DALI Mourad. udem : 02.09.14 MEZHERI Hamza. udem : 03.04.06.12 AGBUR 1/ Σerba 2/ Ifker 3/ Σica Semmana …

Nnan-as : Rju a nles nekni sebbaî-nne$, ad d-binen wagla-k.

Lsan akk sebbaî-nsen qqimen-d wagla n

Baba Qasem. Ssnen-ten medden. Iccetka fell-as neεma ccix $er louo, iêkem fell-as ad ixelles lexîiya.

Ifqeε $ef sebbaî-is i t-id-isbanen, iîîegger-ihen $er wassif. Yiwen izder deg waman, Wayeî iqqim-d rrif n wasif. Iεedda-d yiwen umeksa, yufa asebbaî n Baba Qasem $ef rrif n wasif, inna-yas deg wul-is : « Meskin Baba Qasem,iraê-as usebbaî mi i iεedda ad ya$ luîu. Rju ad ute$ lεum, a s-d-ssali$ wayeî . »

Page 51: BELLA El Hadi - HCA CMS...Acebbeê: OUMANSOUR Abdelhak udem : 01.08.13.15 DALI Mourad. udem : 02.09.14 MEZHERI Hamza. udem : 03.04.06.12 AGBUR 1/ Σerba 2/ Ifker 3/ Σica Semmana …

udem 07

Iwwi-yas-ten $er wexxam. Isîebîeb yufa

tabburt te$leq, idemmer îîaq yufa-t ildi,

Page 52: BELLA El Hadi - HCA CMS...Acebbeê: OUMANSOUR Abdelhak udem : 01.08.13.15 DALI Mourad. udem : 02.09.14 MEZHERI Hamza. udem : 03.04.06.12 AGBUR 1/ Σerba 2/ Ifker 3/ Σica Semmana …

izleg-ihen ssin cekîen lemrafeε-nni ; wa icekkeî wa, te$li akk rriêa-nni twezzeε !

Iqqel Baba Qasem $er wexxam yufa

tawa$it-nni, ijdeb almi i iεya. Deg lefqiεat i ifqeε iddem sebbaî-is iîîegger-ihen berra i taddart. Iddem-ihen yiwen weqziê deg uqemmuc-is iwwi-ihen axxam. Teéra-hen lall n wexxam-nni tefjeε, i$li-yas Uεebbuî. Iraê wergaz-is, sebbaî-nni deg ufus-is, iccetka fell-as $er louo. Ëekmen fell-as ad ixelless ayen yexser wergaz-nni $ef tmeîîuyt-is.

Iffe$-d deg wexxam n ccreε ifqeε nezzeh $ef sebbaî-is ! Iger-ihen zdaxel n bittelma n yiwen wergaz, teqfel ur tessufu$ ara. Ikker bab-is iwwi-d ixeddamen, $zan ufan d sebbaî n Baba Qasem i d sebba n twa$it-nni. Iraê iccetka fell-as. Ëekmen fell-as ad iîîef lêebs. Mi d-yeffe$ deg lêebs, iddem sebbaî-is deg ufus-is, iruê qbala $er louo, inna-yas : « A sidi louo, atan bri$ i sebbaî-iw, ur ttayalen seg-i, ur ttayale$ Seg-sen ! »

Ixelles lεun n lqadi, sser$en-as sebbaî-is akken iîîallay, s wamek i itthenna.

Page 53: BELLA El Hadi - HCA CMS...Acebbeê: OUMANSOUR Abdelhak udem : 01.08.13.15 DALI Mourad. udem : 02.09.14 MEZHERI Hamza. udem : 03.04.06.12 AGBUR 1/ Σerba 2/ Ifker 3/ Σica Semmana …

Baba inuba

Illa yiwen wem$ar, ɛellen-d it taddart-is luziɛa, netta iqqim deg tejmaɛt, akken i tt-ferrqen, yuker-asen tunett. iɛedda ad ikker, sidi Rebbi iééa-yas imesmaren, ur yezmir ara ad iêerrek. Ruêen akk netta iqqim din. Ikker ibna-yas mmi-s taxxamt deg wemkan-nni.

Am$ar-ayi isɛa illi-s d nettat i s-d-

yettawin imensi, isɛa amcic yettwanas-it ; awqet i d-tusa a s-d-tawi imensi, teqqar-as : « Ldi tabburt, a baba inuba, a baba inuba ! » Netta a s-yini : « Sçençen izebgan-im, a yelli $riba. », A s-yeldi tabburt, a s-tefk imensi ad yeçç.

Almi d yiwen webrid, imeyyez-it-id

belêaret a t-yeçç. Mi d-iruê $ur-s, inna-yas s ta$ect d tazehrant :

- Ldi tabburt, a baba inuba, a baba inuba !

Immeslay-d um$ar-nni, irra-yas : - Ruê, ruê, ɛeqle$-k ay afuêan

uqemmuc !

Page 54: BELLA El Hadi - HCA CMS...Acebbeê: OUMANSOUR Abdelhak udem : 01.08.13.15 DALI Mourad. udem : 02.09.14 MEZHERI Hamza. udem : 03.04.06.12 AGBUR 1/ Σerba 2/ Ifker 3/ Σica Semmana …

Iraê belêaret-nni $er ccix lmujerreb, inna-yas :

- Ittwameyyez-iyi-d yiwen a t-ççe$, iɛqel ta$ect-iw, amek ara xedme$ ?

Inna-yas-d ccix-nni : - Ruê zlu izimer $ef uglim n tassemt,

tessemdiî aqemmuc-ik i ugettuf ad yessenqes deg tezher n ta$ect-ik, a tt-irqiq.

udem 08

Page 55: BELLA El Hadi - HCA CMS...Acebbeê: OUMANSOUR Abdelhak udem : 01.08.13.15 DALI Mourad. udem : 02.09.14 MEZHERI Hamza. udem : 03.04.06.12 AGBUR 1/ Σerba 2/ Ifker 3/ Σica Semmana …

Iraê ixdem akken i s-d-yenna, almi i iéra

rqiqet ta$ect-is, iqqel texxamt n wem$ar-nni, inna-yas :

- Ldi tabburt ,a baba inuba,a baba inuba !

- Sçençen izebgan-im, a yelli $riba. Inna-yas i wemcic-nni i t-yettwanasen

akken : - Ldi-yas tabburt ! Inna-yas wemcic-nni : - A baba am$ar, wayi d belêaret, a $ -

yeçç. - Nni$-ak ldi-yas tabburt, ni$ a k-êebîe$

s tɛekkazt-ayi ! - A$enta, a s-ldi$ tabburt, nekk ad ff$e$

s îîaq. Iraê wemcic-nni ildi tabburt, izzenter,

ikka s îîaq. Ikcem-imar-nni belêaret $er wem$ar-nni a t-yeçç, inna-yas :

-Anisi ara k-bdu$ ? Inna-yas : - Bdu-iyi deg yifassen i ikkren ad

sewwîen amcic !

Page 56: BELLA El Hadi - HCA CMS...Acebbeê: OUMANSOUR Abdelhak udem : 01.08.13.15 DALI Mourad. udem : 02.09.14 MEZHERI Hamza. udem : 03.04.06.12 AGBUR 1/ Σerba 2/ Ifker 3/ Σica Semmana …

Inna-yas-d : - Anda ara qqle$ ? Inna-yas : - Qqel $er uqemmuc i iɛeyyîen fell-as ! Kra n cwiî kan, tusa-d illi-s tewwi-yas-d

imensi, te$ra-yas : « Ldi tabburt, a baba inuba, a baba

inuba ! » Tesla i ssut yessawal-as:

« Ruê…ruê, baba-m içça-t wa$zen ! »

Terwel ur teɛlim anida tetteddu. Tuggad. Iîfer-itt belêaret-nni. S akken i teêzer a tt-id-ilaêeq, tuli s ufell n ssejra. Mi iluêeq izzi, izzi i ssejra-nni, yufa ulansi i s-yekk, iɛedda inna-yas :

- Ma ur kem-d-ihuzz waîu n ssif, a kem-d-ihuzz waîu n lexrif ; ma ur kem-d-ihuzz waîu n lexrif, a kem-d-ihuzz waîu n ccetwa ; ma ur kem-d-ihuzz waîu n ccetwa, a kem-d-ihuzz waîu n rrbiɛ. Gana, gana kan, a kem-ççe$.

Iruê iɛus-itt-id $ef bɛid. Σ¦eddan-d ssin kra medden, tenna-yasen :

Page 57: BELLA El Hadi - HCA CMS...Acebbeê: OUMANSOUR Abdelhak udem : 01.08.13.15 DALI Mourad. udem : 02.09.14 MEZHERI Hamza. udem : 03.04.06.12 AGBUR 1/ Σerba 2/ Ifker 3/ Σica Semmana …

« Lqafla n yemnayen n yemnayen, wi

iéran xuya wi ur nêemmel baba yeçça-t wa$zen ! »

Nnan-as-d : - Ur t-neéri ara.

Tɛedda lqafa-nni, tusa-d tayeî, tendeh-asen : - Lqafla n yemnayen n yemnayen, wi iéran xuya wi ur nêemmel baba yeçça-t wa$zen .

Nnan-as-d : - Ata $er deffir, ata $er deffir.

Almi i d-tɛedda lqafla deg i d-yedda

gma-s, te$ra : - lqafla n yemnayen n yemnayen, wi

iéran xuya wi ur nêemmel baba yeçça-t wa$zen !

Inîeq-d gma-s, inna-yas : -¦ Σawed-as-d, ɛawed-as-d ! Tenna-yas : -Lqafla n yemnayen n yemnayen, wi

iéran xuya wi ur nêemmel baba yeçça-t wa$zen. Yenna-ysn :

-Aql-i, d nekk. Iwweî $er $ur-s a tt-yesteqsi, yenna-yas :

Page 58: BELLA El Hadi - HCA CMS...Acebbeê: OUMANSOUR Abdelhak udem : 01.08.13.15 DALI Mourad. udem : 02.09.14 MEZHERI Hamza. udem : 03.04.06.12 AGBUR 1/ Σerba 2/ Ifker 3/ Σica Semmana …

- D acu i kem-yessulin s ufell n ssejra ? Ïer-d !

- Xaîi, atan ansi iyi-d-iɛus ad iyi-içç ! Iqqar-iyi : Ma ur kem-d-ihuzz waîu n ssif, a kem-d-ihuzz waîu n lexrif ; ma ur kem-d-ihuzz waîu n lexrif, a kem-d-ihuzz waîu n ccetwa ; ma ur kem-d-ihuzz waîu n ccetwa, a kem-d-ihuzz waîu n rrbiɛ.

Inna-yas : - Qqim dayi, tura ad d-qqle$.

Iraê axxam ikkes-as i we$yul, iqqen-it,

ifka-yas ad yeçç, iddem agelzim d lmesêa, yu$ abrid-is $er ultema-s.

I$za s ddaw n ssejra-nni amdun meqqer, ifka-yas i weltema-s yiwen uderbal, inna-yas :

- Ïegger-d aderbal-iyi am tin ara ad d-yeîren.

Tîegger aderbal-nni, win isseqleɛ-d, itt$il d nettat i d-yeîren ; iwweî-d $er din kan, imger zdaxel wemdun-nni, i$li fell-as s teyyiti almi i immut, irra fell-as akal, taqcict tensellak ifukk fell-as lxuf.

Page 59: BELLA El Hadi - HCA CMS...Acebbeê: OUMANSOUR Abdelhak udem : 01.08.13.15 DALI Mourad. udem : 02.09.14 MEZHERI Hamza. udem : 03.04.06.12 AGBUR 1/ Σerba 2/ Ifker 3/ Σica Semmana …

Uccen

Tella yiwet n tijeî inijlawen tεell lεecc s uffel usefsaf, tessefrurex xemsa tmellalin. Taswiεt isfuê-itt wuccen, awqet i s-teεreq iêsel deg yiman-is, ad yerr $ur-s, yini-yas: “ Σemti tijeî, ger-a$-d yiwen ni$ a nekkes sebbaî ad d-nali ! ”. A s-d-tger yiwen. Tuggad ad yali! Yufa-yas lfelk, ad yezzi alma yeεya, ad yeqqel alma d din : “Σemti tijeî ger-a$-d yiwen ma ulac a nekkes sebbaî ad d-nali !”. A s-d-tger yiwen.

Almi i s-d-yeqqim yiwen kan, tenna-yas:

« Tura a d-yezzi ad iyi-t-ikemmel ad qqime$ ulac ! »

Yeéra-tt-id ubellarej, inna-yas : - D acu i kem-isêeznen akka a tijeî ? - Ata wayen i illan : Arraw-iw ifuk-iyi-ihen

akk wuccen ! Iqqar-iyi: “ îegger-d yiwen ma ulac a nekkes sebbaî ad d-nali !”.

- A l$ayîa ! Illa kra wass i tesliî ni$ i teériî uccen yuli ssejra !

Ma yeqqel-d abrid nniîi inna-yam-d, inna-s : budde$-ak leεma n tgeêli $er tiî, lujaε $er tmiî, a yuccen bu twejjiî ali-d ma a d-taliî. Acek kra wafriwen ur hen-yesεi.

Page 60: BELLA El Hadi - HCA CMS...Acebbeê: OUMANSOUR Abdelhak udem : 01.08.13.15 DALI Mourad. udem : 02.09.14 MEZHERI Hamza. udem : 03.04.06.12 AGBUR 1/ Σerba 2/ Ifker 3/ Σica Semmana …

Yessegra-yas : « Ëader tura a s-tiniî d abellarej iyi-d-yennan ! »

- A$enta akka! - Uttali amek ? A taêelkuct ! Tεedda teswiεt-nni, ata yeaεi ata yezzi-d.

D ttezda taqdimt i issen: - Σemti tijeî, ger-a$-d yiwen ma ulac a

nekkes sebbaî a d-nali. Temmekti-d ayen i s-d-yenna ubellarej.

Tenna-yas : - Budde$-ak leεma n tgeêli $er tiî, lujaε

$er tmiî, ay uccen bu twejjiî ali-d ma a d-taliî! Akken is-d-yenna ubellaredj i s-tenna.

Page 61: BELLA El Hadi - HCA CMS...Acebbeê: OUMANSOUR Abdelhak udem : 01.08.13.15 DALI Mourad. udem : 02.09.14 MEZHERI Hamza. udem : 03.04.06.12 AGBUR 1/ Σerba 2/ Ifker 3/ Σica Semmana …

udem 09

Uccen-nni, ifhen d wabaεiî i tt-id-yesêercen, uttali ur tessin akk i wannect-nni. Isteqsa-tt :

Page 62: BELLA El Hadi - HCA CMS...Acebbeê: OUMANSOUR Abdelhak udem : 01.08.13.15 DALI Mourad. udem : 02.09.14 MEZHERI Hamza. udem : 03.04.06.12 AGBUR 1/ Σerba 2/ Ifker 3/ Σica Semmana …

- Ansi i kem-d-tekka tmeslayt-ayi? - Teb$iî a k-d-ini$ d abellarej i iyi-d-

yennan? Nettat tett$il teffer fell-as ur d-yettawi

ara s lexber. Almi d yiwen wass i$enna-tt-id deg

uqerruy-is, iraê iwweî $er ubellarej-nni ameεzuz, yufa-t ittesîad ide$ren deg lêemmamat. Iffer-as-d deg umada$, iooa-t almi i iger aqerruy-is deg waman, integ fell-as iîîef-it deg umeggaê.

-I wacu…? I s-yenna ubellarej-nni. -D keçç i iyi-îelmen, taluft tella gar-ane$

nekk d tijeî, i keçç d acu i k-d-igren. - D nettat i k-d-yennan? - D nettat ih. - Tura bru-yi, a k-refde$ alma d $ur-s.

Tebra alma yeqqel-as wayen iyi-texdem! - Zwir. I s-yenna wuccen. Iddem-it s uqamum-is yufeg yes-s.

Akken i qrib ad awîen $er lεec c n tijeî, te$ra-d : « Menhu i d winna ? » Inna-yas wuccen i ubellarej : « ini-as d εemmi-m ! » Inîeq-d ubellarej-nni, uccen yufa-d iman-is deg

Page 63: BELLA El Hadi - HCA CMS...Acebbeê: OUMANSOUR Abdelhak udem : 01.08.13.15 DALI Mourad. udem : 02.09.14 MEZHERI Hamza. udem : 03.04.06.12 AGBUR 1/ Σerba 2/ Ifker 3/ Σica Semmana …

tlemmast n temda. Iwwet amek ara d-isellek iman-is, ur yezmir ara, iqqel i$$ar :

« A sidi Rebbi sellek-iyi-d a k-fke$ ssaε n ujilban ! »

Ad yemderdar ad yemderdar, ad yaf d ayen iwumi ur yezmir. Ad yendeh :

« A sidi Rebbi sellek-iyi-d, a k-fke$ ssaε n dra ! » Ad zzin yes-s waman a t-yerr ucercur $er tlemmast n temda. Irna ye$ra : « A sidi Rebbi sellek-iyi-d, a k-fke$ ssaε n teméin. » Ad yezzi alma qrib ad d-yeffe$ a t-yerr ucercur-nni waman. Iεawed indeh, inna :

« A sidi Rrebbi sellek-iyi-d, a k-fke$ ssaε n yerden, yya ktil-it tura ! »

Izzi izzi, isεa ééher ssusfen-t-id waman. Izzuêeb iman-is almi d rrif n wasif, izga-d s ufell n tesfayt, ilêes iman-is, irfed aqerruy-is $er igenni inna-yas : « Xxah xxah deg Sidi Rebbi aɛeggun, wissen deg wawqet i iyi-issen kerrze$ ni$ meggre$ ! »

Page 64: BELLA El Hadi - HCA CMS...Acebbeê: OUMANSOUR Abdelhak udem : 01.08.13.15 DALI Mourad. udem : 02.09.14 MEZHERI Hamza. udem : 03.04.06.12 AGBUR 1/ Σerba 2/ Ifker 3/ Σica Semmana …

Zinet am lfeîîa Tella yiwet n teqcict d tagujilt, ur tesɛi yemma-s, ur tesɛi baba-s ; ur tesɛi ayetma-s. Tettɛic kan $er ɛmumi-s, ttceyyiɛen-tt ad tezdem is$aren, $er wagam…Tqeddec-asen d aya. Yiwen wass traê ad tawi is$aren, temmuger a$uliw tefjeɛ seg-s. Tuggad a tt-yeçç. S akken i tt-yeéra akken tettergigi deg lxuf, t$aî-it , inna-yas :

- D acu i kem-d-yewwin $er da a taqcict ? Adrar-a ur t-id-

ttawîen ara imeqranen, xellef ibezîuêen ! - Nekk d tagujilt $ef yiman-iw,

ttceyyiɛen-iyi-d ɛmumi, d nuhni iyi-d-yennan : « Ruê $er wedrar n leflani awi-d is$aren. » Dayen iyi-d-yewwin. Nekk ur ssine$ i kra…Mi k-d-éri$ uggade$. I s-tenna.

- Ur feooeɛ, ur ttaggad. Σuhde$-kem ur kem-yewwi$ kra s

$ur-i ! Zwir a kem-awi$ a kem-ɛelle$ d illi, tefra !?

Page 65: BELLA El Hadi - HCA CMS...Acebbeê: OUMANSOUR Abdelhak udem : 01.08.13.15 DALI Mourad. udem : 02.09.14 MEZHERI Hamza. udem : 03.04.06.12 AGBUR 1/ Σerba 2/ Ifker 3/ Σica Semmana …

- Ur uksane$ ara ! I s-tenna. Tedda did-s ; tqeddec-as, teggan,

tettett; teqqel d lall n wexxam ; tettwassen $er medden d illi-s n u$uliw, muhab-t $as tbeɛɛed $ef uxxam-nsen. Tettekkes anezgum.

Illa yiwen n mmi-s n Sselîan, isɛa

tizimert ɛziz-t fell-as, irqem-itt s lfeîîa, yettêibi a tt-id-iééu$er ad izuxx yes-s. Awqet i d-tɛedda zzat-s teqcict-nni, a tt-iqabeê; yeqqar-as : « A yilli-s u$uliw ! » Yett$iî-itt lêal, ur s-iɛeooeb ara wayen i s-d-yeqqar. Yerna maççi d yiwen wass. Kra wussan ittwalleh seg-s u$uliw-nni tettenéaé, teîɛef akk. Isteqsa-tt, inna-yas:

- Dacu i kem-yu$en a zinett lfeîîa ? - Kra ur yelli. I s-terra. - Xaîi, mli-yi-d ma ulac ad yerreé

lɛahed-nni i kem-d-fki$. D acu i kem-isîaɛfen akka?

- Ttɛayaren-iyi medden ! Awqet ff$e$ a iyi-inin:” A yilli-s u$uliw!”.

- Menhu d wa , i izhuren, iqqar-am-d akka?

Page 66: BELLA El Hadi - HCA CMS...Acebbeê: OUMANSOUR Abdelhak udem : 01.08.13.15 DALI Mourad. udem : 02.09.14 MEZHERI Hamza. udem : 03.04.06.12 AGBUR 1/ Σerba 2/ Ifker 3/ Σica Semmana …

- D yiwen iééu$ur tizimert terqem s lfeîîa.

Issen-itt. Iɛlem belli d mmi-s n Sselîan; d netta i yuhmen

deg yiman-is, iɛelleq icruren n lfeîîa i tzimert-is. Issawel-as u$uliw i teqcict-nni, yenna-yas : - Awqet i kem-d-yenna : « ay illi-s u$uliw ! », ini-as : « Aksum n tzimert-ik, a t-ççen iqeffafen-iw ; taglimt-is, a tt-ɛelle$ d tasumta i leɛmer-iw”.

Page 67: BELLA El Hadi - HCA CMS...Acebbeê: OUMANSOUR Abdelhak udem : 01.08.13.15 DALI Mourad. udem : 02.09.14 MEZHERI Hamza. udem : 03.04.06.12 AGBUR 1/ Σerba 2/ Ifker 3/ Σica Semmana …

udem 10

Kra n yiwen wass ni$ yumayen, temsugger-it iééu$er-d tizimert-is. Tettraju kan a tt-id-ilaɛi. D tin i yellan; inna-yas :« ay illi-s u$uliw ! » Terra-yas akken i tt-iwessa u$uliw-nni : « Aksum n tzimert-ik a t-ççen iqeffafen-iw ; aglim-is a t-ɛelle$ d tasumta i leɛmer-iw. » Tenna-yas kan akka tuttɛedda.

Page 68: BELLA El Hadi - HCA CMS...Acebbeê: OUMANSOUR Abdelhak udem : 01.08.13.15 DALI Mourad. udem : 02.09.14 MEZHERI Hamza. udem : 03.04.06.12 AGBUR 1/ Σerba 2/ Ifker 3/ Σica Semmana …

Σeddan wussan... Taswiɛt almi i d-ye$li, mmi-s n Sselîan, d amîun. Ur yeooi îebba, ur yeooi lecyux bac ad yejji, kra ur d-isudd ; yiwen ur s-d-yufi lehlak-is. Kkren steqsan-t $ef lêala i yella akka, yenna-yasen: - Nekk b$i$ ad a$e$ illi-s n Sselîan! I sen-yenna.

- Ah, ah… Medden regglen $ef yi$uliwen, keçç a s-truêeî afus

aîar. Ayen i d-tcerîeî a t-neqbel, ma d taluft-ayi ur s-d-ttɛawad ara.

- Nekk ma ur u$e$ ara illi-s n u$uliw ad n$e$ iman-iw !

Yu$ lêal a$uliw yeggul deg mmi-s n Sselîan alma yekka deg

ufus-is alukan ad yeffer deg ufareé n tmellalt. Ikker Sselîan iraê $er imeqranen, izla

aɛejmi annect-is annect, iéra-hen, îîefen iberdan-nsen $er wexxam u$uliw. Kkan-as tabburt bdan afessel deg umeslay : « Nesla yess-k d argaz n lɛali, aql-a$ newwi-yak-d aɛejmi, iceyyeɛ-a$-d $ur-k sidi Sselîan, inna-yak : « ad iyi-tefkeî illi-k immi. »

Page 69: BELLA El Hadi - HCA CMS...Acebbeê: OUMANSOUR Abdelhak udem : 01.08.13.15 DALI Mourad. udem : 02.09.14 MEZHERI Hamza. udem : 03.04.06.12 AGBUR 1/ Σerba 2/ Ifker 3/ Σica Semmana …

Ixemmem kra n cwiî, irfed-d aqerruy-is yenna-yasen: - Ih, a s-tt-fke$…besseê ma ad yeqbel

ccerî-iw!? - D acu i d ccerî-ik? - Ad d-yas netta. I netta imi ara ad ini$.

Iraê sselîan-nni, d lêal i t-yerran, yenna-yas: - D acu i d ccerî-ik? - Ccerî-iw ata: Lbir-ayi, a iyi-tetteççareî

d idammen awqet ffude$ d su$.

Iqqel $er mmi-s, yenna-yas: - A k-yehdu Rebbi a mmi, îixxer-a$ deg

u$uliw-ayi ! - Tameslayt d tin i k-d-nni$, ur

ttaqqale$ ara $er deffir. Irra-t lêal iwwi taqeîɛit ile$man izla-tt deg lbir-nni i s-d-

yesken mi iruê $ur-s abrid amezwaru. Ur yeççur ara, yerna taqeîɛit n wulli. Ur yeççur ara almi i yerna taqeîɛit n yiɛudiwen .

Page 70: BELLA El Hadi - HCA CMS...Acebbeê: OUMANSOUR Abdelhak udem : 01.08.13.15 DALI Mourad. udem : 02.09.14 MEZHERI Hamza. udem : 03.04.06.12 AGBUR 1/ Σerba 2/ Ifker 3/ Σica Semmana …

- Tura d tizimert-nni n lfeîîa ara yemmezlen ; aksum-is a t-ççen

iqeffafen, Taglimt-is ad temmag d tasumta i teqcict. Yeqbel sselîan s ccerî u$uliw ; yerra-t lêal, d mmi-s i yezwaren nnif-is. Zinett Lfeîîa tenna-yas i u$uliw:

- Tura nekk ma zewje$ acemma ur tessine$.

- Atta ddwa ad ddubze$ ; atta tayeî a d-dkule$. Ad su$ tayi i

s ara ddubze$ akka, feqqer-iyi, tgezmeî aze$îiî n wefwad d yiwen uze$îiî n wul ; kbel-ihen deg lka$eî… Tegguma ad t-ittfeqqer, yeggul seg-s.

- Ukan ur iyi-tettfeqireî ara ad yebîel lewɛed. I s-yenna.

Txemmem, teqqel tu$ rray-is. Mi i t-ittfeqqer, tekkes-d aftat n tasa, wefwad d wul, txaî-it, tessew-as ddwa-n ni i s ara ad d-yedkul. Mi d-yedkul yenna-

yas: - Mi ara kem-yeɛreq kra, ddem kra deg wul, kra deg tasa, kra deg wefwad,

Page 71: BELLA El Hadi - HCA CMS...Acebbeê: OUMANSOUR Abdelhak udem : 01.08.13.15 DALI Mourad. udem : 02.09.14 MEZHERI Hamza. udem : 03.04.06.12 AGBUR 1/ Σerba 2/ Ifker 3/ Σica Semmana …

êukk-ihen deg yifassen-im, ayen ur tessineî ara ad t-id-tessenî imar-nni.

Page 72: BELLA El Hadi - HCA CMS...Acebbeê: OUMANSOUR Abdelhak udem : 01.08.13.15 DALI Mourad. udem : 02.09.14 MEZHERI Hamza. udem : 03.04.06.12 AGBUR 1/ Σerba 2/ Ifker 3/ Σica Semmana …

Tteryel

Illa yiwen wergaz d aéawali, isɛa sin lwacul d ibezîuî en, s tmeîuyt-is d netta rebɛa. Argaz-ayi, nnuba ad yexdem, nnuba ad yeqqim; ɛzizet lxudma, immug imensi yezzarab imekli.

Almi d yiwen webrid, s akken ur yufi ara lxudma, netta kra n ssenɛa ur tt-yesɛi, iraê ad yetter anda ur t-ssinen ara medden, ur yettemlil ara d it tmurt-is. Iteddu almi i iwweî $er yiwet n taddart texla-tt tteryel ; êedd ur tt-yezdi$ ! ibda andah : « ay it taddart, ma tettseddiqem kra ! » Taswiɛt temlal-it-id yiwet n tteryel tenna-yas : « Lɛeslama a mmi ! »

Truê teooa-t kra n teswiɛt teqqel-d, tewwi-yas-d ayen i wumi i izmer ad t-yeddem d nneɛma : iwzan, awren, zzit…Tenna-yas : « awqet i tekkiî akka qqel-d, aweî-d $er $ur-i, ad ak-d-$ite$ s kra, ad terfedî iman-ik. » Ur t-id-tewwi ara ddunit deg lefreê.

Tameîîuyt-is tɛell-as anezgum mya ur d-yennejmaɛ ara zik ; ur yennum ara iîîewwil akk annect-a.

Mi i ikcem axxam-is, tesseqsa-t-id temîîuyt-is :

- D acu i k-yeoo a n almi d tura?

Page 73: BELLA El Hadi - HCA CMS...Acebbeê: OUMANSOUR Abdelhak udem : 01.08.13.15 DALI Mourad. udem : 02.09.14 MEZHERI Hamza. udem : 03.04.06.12 AGBUR 1/ Σerba 2/ Ifker 3/ Σica Semmana …

- Ass-ayi, yessemlal-iyi Rebbi d yiwet n tmexluqt…, éer d

acu i d-wwi$ ! Kra n wussan kan ata yekka-yas tabburt.

T$at-it-id nnig wayen i d-ibubb abrid amezwaru; rnan mmeslayen ddeqs, tenna-yas :

- A mmi, mya tamurt, $ef ara teqqimeî din ulac; agurbi-nni n wexxam kan ur tufiî; taxeddimt ulac, nekk $ur-i tamurt, $ur-i lerzaq, awi-d tameîîuyt-ik d warraw-ik, taseî-d $er da. Ad ak-d-fke$ tamurt, ad ak-d-rnu$ axxam.

- Ur uksane$ ara. A kemm iyi-ɛellen akka deg yigenni, imma

temmut, kemm deg wemkan-is !

Page 74: BELLA El Hadi - HCA CMS...Acebbeê: OUMANSOUR Abdelhak udem : 01.08.13.15 DALI Mourad. udem : 02.09.14 MEZHERI Hamza. udem : 03.04.06.12 AGBUR 1/ Σerba 2/ Ifker 3/ Σica Semmana …

udem 11

Iwweî $er tmeîîuyt-is imla-yas ayen i iîran d wayen i mmeslayen netta d tmexluqt-nni. Tameîîuyt-nni-ines, ur s-yeçç u r ara ul

Page 75: BELLA El Hadi - HCA CMS...Acebbeê: OUMANSOUR Abdelhak udem : 01.08.13.15 DALI Mourad. udem : 02.09.14 MEZHERI Hamza. udem : 03.04.06.12 AGBUR 1/ Σerba 2/ Ifker 3/ Σica Semmana …

lexber i s-d-yewwi. D acu, netta iîîef deg wawal-is, ur iɛell ara rray n tmeîuyt-is d cc$el. Yeqqel $er tteryel-nni, yenna-yas :

- Atan tameîîuyt-iw ur tecrih ara deg wayen iyi-d-tenniî…!

- Kkes anezgum mmaîi, ad ak-d-fke$ nnig wayen i k-d-nni$,

yya-d kan. Iruê-d $er wexxam-is, inna-yas i tmeîîuyt-is:

- Kker fell-am ! Sidi Rebbi issuli ass fell-a$, kemm teb$iî ad a$-terreî d aksar; nekk anda ufi$ lɛic-iw ad raêe$ !

Wwin akk igerwizen i yuêwajen; kkren ruêen. Wwîen temmuger-ihen-d s yiles aéidan d wudem amencerêan. Tessawel-as i tmeîîuyt-nni, tenna-yas :

- Kemm d tameîîuyt n wergaz-a… ? A yelli i$aî-iyi, yerna iɛjeb-iyi wudem-is, nni$-as yya-d ad ak-fke$ tamurt, ad ak-rnu$ axxam. Ur yettensethal ara a yelli, sser, i$il ! Tewwi-hen, tessken-asen axxam. Tessken-as i wergaz tamurt anda ara yeklu ixeddem ; ma d tameîîuyt, tala d teqwirin.

Iɛedda lêal, qqimen din ddeqs. Tut tmeîîuyt-nni $ef warraw-is tufa-hen ur lhin ara akk ; mebɛed mi illan gan annect, qqlen

Page 76: BELLA El Hadi - HCA CMS...Acebbeê: OUMANSOUR Abdelhak udem : 01.08.13.15 DALI Mourad. udem : 02.09.14 MEZHERI Hamza. udem : 03.04.06.12 AGBUR 1/ Σerba 2/ Ifker 3/ Σica Semmana …

d imɛac! Yerna tura rwan a$rum, ayefki d wayen b$an. ur tcuê ara fell-asen, maççi am akkin asmi i itetter baba-tsen. Txemmem…txemmem, temger-as-d deg wul-is, d acu i d arraw-ayi i imeɛcen akka deg teswiɛt n teswiɛin…!

Almi d yiwen wass teddem ayeddid d useooad, teffe$ yes-sen $er tala, te$ra-yas i tmexluqt-nni : « A lalla …a lalla …! Qqel deg ccur i lwacul, nekk aql-i ruêe$ $er tala. » Tin teffe$, tayeî tekcem-d tebda asumm deg leîwafen-nni ; tebda deg win yellan deg ddu ê, teqqel $er win i ignen deg lqaɛa.

Tin tewweî $er tala tebren-d ! Wissen d acu i s-d-yemla wul-is ? Tufa-tt teqqar-asen : « …Kunwi i yimekli, imawlan-nwen i yimensi…! » érant wallen-is, isla umeééu$-is, d ayen ibanen, tamexluqt-ayi d tteryel ! Almi i d-ye$li yiî innejmaɛ-d wergaz-is, tenna-yas :

- Ay argaz, tamexluqt-ayi maççi d lɛebd am nekkni, d tteryel !

- Amek…!? Iqqar-d êedd akka…! D kemm i d tteryel !

- Awal nni$-ak-t-id, keçç îebber aqerruy-ik !

Page 77: BELLA El Hadi - HCA CMS...Acebbeê: OUMANSOUR Abdelhak udem : 01.08.13.15 DALI Mourad. udem : 02.09.14 MEZHERI Hamza. udem : 03.04.06.12 AGBUR 1/ Σerba 2/ Ifker 3/ Σica Semmana …

Tin mi s-d-tenna, tett$il ad teqqim gar-asen, d lbaîna. Argaz, iwwi-yas lexber i tmexluqt-nni akken yeêma. Inna-yas :

- Awah ad teéreî iyi-d-tenna teqziêit-nni n tmeîîuyt-iw…!

- Rri$-d s lexber ! Mi ken-budde$ ad d-tini d nnig wakka !

Ke ç ç kan mi iyi-t$aîeî jemɛe-k ur k-hewwne$ ara ad tettemîiyyareî… uttali, lxalat deg tem$arin-nsent kkatent-d i d-yegran nekk mya d taberranit !

Truê am tin i wumi ur yeɛjib ara lêal.Azekka wayeî, amek ara texdem tmeîîuyt-nni. Tettel sin iceîîiîen, yiwen tsers-it deg dduê, yaweî deg lqaɛa; deg yimukan n leîwafen. Teddem-d aseooad d uyeddid teffer-ihen; tendeh-as i temcumt-nni : « A lalla , ahna lwacul gnen ; mazal-ihen $ef tnukri; ma yella kkren-d aweî ssedhu-hen ; nekk ad ruêe$ $er tala ad ssirde$ iceîîiîen. »

Tga-d akka i warraw-is tɛell-asen-d asegdef teêzeq-ihen-d s uceîîiî, teîîef abrid-is $er wexxam amezwaru. S akken i teêéer Tteryel-nni, êedd ur yelli deg wexxam, argaz teçça-t lexla, tameîîuyt teffe$ $er tala, terra $er leîîwafen-nni ad hen-

Page 78: BELLA El Hadi - HCA CMS...Acebbeê: OUMANSOUR Abdelhak udem : 01.08.13.15 DALI Mourad. udem : 02.09.14 MEZHERI Hamza. udem : 03.04.06.12 AGBUR 1/ Σerba 2/ Ifker 3/ Σica Semmana …

tsumm, akken i tennum txeddem. Tufa d iceîîiîen i ittwattlen. Tenna-yas : « Ah …texdeɛ- iyi teqziêt ! » Tameddit iqqel-d wergaz, ifelleq deg lxudma. Iqqim $er lkanun, deg wexxam-is, ittez$il. Ass-nni, maççi d tameîîuyt-is i s-d-yewwin imensi, d Tteryel.

- I tmeîîuyt ? - A mmi tenna-iyi ad ruêe$ $er tala ad

ssirde$ iceîîiîen, seg imar-nni ur d-teqqil…Uma d lwacul tewwi-hen did-s. Yebda yessalay yesîaray deg leêsab, ikcem-it-id ccek. Iqqar-as deg wul-is : « Tura tayi i iruêen akka-ayi, almi i d-yella kra…!? Ahat d tidett d Tteryel. » Taswiɛt akka, atta tendeh-as-d $er yimensi :

- Ldi tabburt, a mmi, wwi$-ak-d imensi! - Ayyah, segmi i d-réi$ tanalt deg lexla,

teqqim akken tyawant-nni !

- Aha ldi ! maççi nettat truê keçç ad tenseî i ccer…!

T eêmer-it s tmeslayt almi i ikker yeldi-yas-d tabburt, tsers-as-d imensi, teffe$. Ilemmem kra n cwiî, irra aqedduê $er tama. Teqqel-d am tin ara yerren aqedduê-nni, tufa-t ur tufiî

Page 79: BELLA El Hadi - HCA CMS...Acebbeê: OUMANSOUR Abdelhak udem : 01.08.13.15 DALI Mourad. udem : 02.09.14 MEZHERI Hamza. udem : 03.04.06.12 AGBUR 1/ Σerba 2/ Ifker 3/ Σica Semmana …

i içça. Tefhem-it ifhem, ma yella iruê ur d-yettaqqal ara ula d netta, tɛedda teffe$-as-d tizi, tenna-yas :

- Ansi ara k-bdu$ ? - Bdu-iyi deg yiîarren i d-yusan $ur-m ! - ¨£er wacu ara qqle$ ? - Qqel $er yifassen i kem-yeldin tabburt

! Teçça-yas ifassen-is d yiîarren-is, teooa-t d asebbaî deg tqernit. Teggra-d tmeîîuyt-nni, teîfer loerra-s almi i tewweî $er wexxam-is, tesîebîeb-as, teffe$-d, teεqel-itt. Tenna-yas :

- A tameîîuyt, ma tesnusaî, ssens-iyi ?! - A yelli ur sεi$ listaε, ur sεi$ d acu ara

ççe$…! - Ssens-iyi, ma d uççi ur tette$ ara ; ma

d iîes akken i illa lêal ad ili$, deg sya $er uzekka ad néer . Tin tekcem s yi$il, tameîîuyt-nni tuzzel $er warraw-is teddem-ihen $ef yiri-s, terwel. Tebda aberreê deg taddart :" Ay it taddart ad trebêem, Tteryel atta deg wexxam-iw, teb$a ad $-teçç nekk d warraw-iw…!" Nnejmaεen-d it taddart, msefhamen $ef yiwen n rray. Raêen jemεen-d taffa n yedles, zzin-as i wexxam, bbren-as. Ir$a wexxam-nni ter$a did-s Tteryel.

Page 80: BELLA El Hadi - HCA CMS...Acebbeê: OUMANSOUR Abdelhak udem : 01.08.13.15 DALI Mourad. udem : 02.09.14 MEZHERI Hamza. udem : 03.04.06.12 AGBUR 1/ Σerba 2/ Ifker 3/ Σica Semmana …
Page 81: BELLA El Hadi - HCA CMS...Acebbeê: OUMANSOUR Abdelhak udem : 01.08.13.15 DALI Mourad. udem : 02.09.14 MEZHERI Hamza. udem : 03.04.06.12 AGBUR 1/ Σerba 2/ Ifker 3/ Σica Semmana …

Tamcict Yiwet n tmeîîuyt theyya-d tafeqluct a h-

tessend. Tqeεεed iman-is ssbeê zik, truê $er tala ad tessired tageccult, teççur-d ayeddid teqqel-d.

Mi i d-tewweî axxam, tsers-d inifif s i tesmaray ayefki $er tgeccult, teddem-d tafeqluct-nni a h-tessend; tufa-tt tekkes-as afazaz temcict, telêes-itt.

D acu ara texdem tmexluqt: ig-d Rebbi tareggext zzat-s, tut-itt s yiwet n teyyiti tessafeg-as asallaf-is. Teqqel temcict-nni treggel $ef imcac axaîer ttεayaren-tt imi ur tesεi ara asallaf am nuhni.

Teqqel $er lall-is, tenna-yas: - Err-iyi-d asallaf-iw! - Mi ara a iyi-d-terreî ayefki, taseî-d a

kem-d-rre$ asallaf-im. I s-d-tenna lall-is. Truê $er ta$$aî tenna-yas : -A ta$$aî, efk-iyi-d ayefki a t-rre$ i lall-

iw ; ad iyi-d-terr asallaf-iw ad qqle$ $er lehl-iw.

Terra-yas-d ta$$aî-nni tenna-yas : - Ëacama tewwiî-iyi-d leêcic !

Page 82: BELLA El Hadi - HCA CMS...Acebbeê: OUMANSOUR Abdelhak udem : 01.08.13.15 DALI Mourad. udem : 02.09.14 MEZHERI Hamza. udem : 03.04.06.12 AGBUR 1/ Σerba 2/ Ifker 3/ Σica Semmana …

Truê $er temrijt, tenna-yas : - A tamrijt, efk-iyi-d leêcic a t-fke$ i

ta$$aî ; ta$$aî ad iyi-d-tefk ayefki ; ayefki a t-rre$ i lall-iw ad iyi-d-terr asallaf-iw ad qqle$ $er lehl-iw.

-Ma ad iyi-d-tawiî aman. I s-d-tenna temrijt-nni.

Truê $er tala, tenna-yas: -A tala, efk-iyi-d aman a hen-fke$ i

temrijt; tamrijt ad iyi-d-tefk leêcic ; leêcic a tefke$ i ta$$aî; ta$aî ad iyi-d-tefk ayefki ; ayefki a t-rre$ i lall-iw, ad iyi-d-terr asallaf-iw ad qqle$ $er lehl-iw.

Tenna-yas-d tala: -Ma ad iyi-d-tawiî ibennayen?

Page 83: BELLA El Hadi - HCA CMS...Acebbeê: OUMANSOUR Abdelhak udem : 01.08.13.15 DALI Mourad. udem : 02.09.14 MEZHERI Hamza. udem : 03.04.06.12 AGBUR 1/ Σerba 2/ Ifker 3/ Σica Semmana …

udem 12 Truê $er ibennayen, tenna-yasen : -A yibennayen, bnut-iyi tala; tala ad iyi-

d-tefk aman ; aman a hen-fke$ i temrijt ; tamrijt a yi-d-tefk leêcic ; leêcic a t-fke$ i ta$$aî ; ta$$aî ad iyi-d-tefk ayefki ; ayefki ad t-rre$ i lall-iw ad iyi-d-terr asallaf-iw ad qqle$ $er lehl-iw.

Nnan-as: - Ma ad $-d-tawiî i$ennayen?

Page 84: BELLA El Hadi - HCA CMS...Acebbeê: OUMANSOUR Abdelhak udem : 01.08.13.15 DALI Mourad. udem : 02.09.14 MEZHERI Hamza. udem : 03.04.06.12 AGBUR 1/ Σerba 2/ Ifker 3/ Σica Semmana …

Truê $er yi$ennayen, tenna-yasen : - Ay i$ennayen, $ennit $ef ibennayen ;

ibennayen ad iyi-bnun tala ; tala ad iyi-d-tefk aman ; aman a hen-fke$ i temrijt ; tamrijt ad iyi-d-tefk leêcic ; leêcic ad t-fke$ i ta$$aî; ta$$aî ad iyi-d-tefk ayefki ; ayefki ad t-rre$ lall-iw, ad iyi-d-ter asallaf-iw ad qqle$ $er lehl-iw.

Nnan-as : - Ma ad $-d-tefkeî azeyyani? Truê $er bab n tqellalt n yedrimen,

tenna-yas : - A bab n tqellalt, efk-iyi-d azeyyani;

azeyyani a t-fke$ i yi$ennayen ; i$ennayen ad $ennin $ef ibennayen; ibennayen ad iyi-bnun tala ; tala ad iyi-d-tefk aman ; aman ad hen-fke$ i temrijt ; tamrijt ad iyi-d-tefk leêcic ; leêcic ad t-fke$ i ta$$aî ; ta$$aî ad iyi-d-tefk ayefki; ayefki a t-rre$ i lall-iw, ad iyi-d-terr asallaf-iw ad qqle$ $er lehl-iw.

- Ma ad iyi-d-tefkeî ikerri ad t-zlu$ $ef tqellalt.

Tekker truê $er umeksa, tenna-yas:

Page 85: BELLA El Hadi - HCA CMS...Acebbeê: OUMANSOUR Abdelhak udem : 01.08.13.15 DALI Mourad. udem : 02.09.14 MEZHERI Hamza. udem : 03.04.06.12 AGBUR 1/ Σerba 2/ Ifker 3/ Σica Semmana …

- Ay ameksa, efk-iyi-d ikerri ; ikerri ad yemzel $ef tqellalt ; bab n tqellalt ad iyi-d-yefk azeyyani ; azeyyani ad t-fke$ i yi$ennayen ; i$ennayen ad $ennin $ef ibennayen ; ibennayen ad bnun tala ; tala ad iyi-d-tefk aman ; aman ad hen-fke$ i temrijt ; tamrijt ad iyi-d-tefk leêcic ; leêcic a t-fke$ i ta$$aî; ta$$aî ad iyi-d-tefk ayefki ; ayefki ad t-rre$ i lall-iw, ad iyi-d-terr asallaf-iw ad qqle$ $er lehl-iw.

Inna-yas-d : - Ma ad iyi-d-tefkeî timéin. Traê $er bab n tesraft,tenna-yas : -A bab n tesraft, efk-yi-d timéin; timéin

ad hent-fke$ i umeksa ; ameksa ad iyi-d-yefk ikerri ; ikerri ad yemzel $ef tqellalt, ad iyi-d-yettwinefk uzeyyani ; azeyyani ad t-fke$ i yi$ennayen ; i$ennayen ad $ennin $ef yibennayen ; ibennayen ad bnun tala ; tala ad iyi-d-tefk aman ; aman ad hen-fke$ i temrijt ; tamrijt ad iyi-d-tefk leêcic ; leêcic ad t-fke$ i ta$$aî ; ta$$aî ad iyi-d-tefk ayefki ; ayefki ad t-rre$ i lall-iw, ad iyi-d-terr asallaf-iw, ad qqle$ $er lehl-iw.

Inna-yas-d: - Ma ad iyi-tesseêîerî am$ar azemni.

Page 86: BELLA El Hadi - HCA CMS...Acebbeê: OUMANSOUR Abdelhak udem : 01.08.13.15 DALI Mourad. udem : 02.09.14 MEZHERI Hamza. udem : 03.04.06.12 AGBUR 1/ Σerba 2/ Ifker 3/ Σica Semmana …

Truê $er wem$ar azemni, tenna-yas : -A baba am$ar azemni, yya-d ad k-awi$

d inigi $er bab n tesraft i wakken ad iyi-d-yefk timéin ; timéin a hent-fke$ i umeksa ad iyi-d-yefk ikerri ; ikerri ad yemzel $ef tqellalt, ad iyi-d-yettwinefk uzeyyani ; azyyani ad t-fke$ i yi$ennayen ; i$ennayen ad $ennin $ef yibennayen ; ibennayen ad bnun tala ; tala ad iyi-d-tefk aman ; aman ad hen-fke$ i temrijt ; tamrijt ad iyi-d-tefk leêcic ; leêcic ad t-ke$ i ta$$aî ; ta$$aî ad iyi-d-tefk ayefki ; ayefki ad t-rre$ i lall-iw, ad iyi-d-terr asallaf-iw ad qqle$ $er lehl-iw.

Yeqbel wem$ar-nni ad yeddu. Mi wwîen yenîeq wem$ar-nni $er bab n

tesraft-nni, yenna-yas : -Efk-as-d ssaε n teméin, azgen ad t-yefk

i umeksa ; azgen ad t-tekrez, ad d-yezzi useggas ad k-d-yerr ayen i s-tettayaleî. D nekk ara iîemnen!

Ifka-yas-d ssaε n teméin, azgen teooa-t ad t-tekrez ; azgen tewwi-t i umeksa-nni, ifka-yas-d ikerri ; tefka-t i bab n tqellalt tezla-t ; ifka-yas-d azeyyani ; azeyyani-nni tewwi-t i

Page 87: BELLA El Hadi - HCA CMS...Acebbeê: OUMANSOUR Abdelhak udem : 01.08.13.15 DALI Mourad. udem : 02.09.14 MEZHERI Hamza. udem : 03.04.06.12 AGBUR 1/ Σerba 2/ Ifker 3/ Σica Semmana …

yi$ennayen ; i$ennayen $ennan $ef ibennayen ; ibennayen bnan tala ; tala tefka-yas-d aman ; aman tewwi-hen i temrijt ; tamrijt tefka-yas-d leêcic tewwi-t i ta$$aî ; ta$$aî tefka-yas-d ayefki terra-yas-t i lall-is terra-yas asallaf-is, teqqel $er lehl-is.

Page 88: BELLA El Hadi - HCA CMS...Acebbeê: OUMANSOUR Abdelhak udem : 01.08.13.15 DALI Mourad. udem : 02.09.14 MEZHERI Hamza. udem : 03.04.06.12 AGBUR 1/ Σerba 2/ Ifker 3/ Σica Semmana …

Sin ttemsaεafen Zik tezleî ddunit, deg wayen yufa yiwen ad iεic. Llan sin ur sεin ara tamurt deg wacu ara ad εicen, εeddan ttesîaden; kra deg ssyada-nni ttawin-t ixxamen-nsen, kra znuzan-t ttawin-d yes-s ayen nniîi.

Atta da atta da almi d yiwen wass, yenna-yasen lqayed : « Ur tettayalem ara ad tesîadem, tamurt tesεa bab-is, iêerqan bab-itsen ! » Ëeslen s ssyada-nni kan i d-ttawin lεic, ulac ayen nniîi ad t-xedmen. Raêen $-s nnan-as :

- Rranoi-ya$, a ccix, nekkni d imezlaî, d wa kan i d

lεic-nne$. D acu i teb$iî ad t-nexdem ? Inna-yasen :

- Mi teb$im akka ad ken-d-mle$. Ayen i d-tesîadem ad iyi-d-tefkem azgen ma ulac ad ccetki$ fell-awen.

- Neqbel. I s-nnan. - Ruêet atan fki$-awen adrar luîa. Nuhni yiwen seg-sen d ameêruc wayeî d

neyya ; ma d ameêruc-nni, ma îîfen-d εecra yegtal, a s-yini neîîef-d tlata ; ma d bu neyya nni, yemmal-tt-id akken tella, ur yeskiddib

Page 89: BELLA El Hadi - HCA CMS...Acebbeê: OUMANSOUR Abdelhak udem : 01.08.13.15 DALI Mourad. udem : 02.09.14 MEZHERI Hamza. udem : 03.04.06.12 AGBUR 1/ Σerba 2/ Ifker 3/ Σica Semmana …

ara. Ikker umeêruc-nni yenna-yas i wemdakel-is :

- Ahah a wayi ! natta d lqayed, ittusemma yesεa amkan-is, i itt$iîen d nekni ur nesεi deg wacu ara ad d-nawi lqut-nne$, fiêel tura ad temmaleî sser-ik.

Tura ma yella $er wudem-is yeqqar-as tesεiî lêeqq, ma zzat n

lqayed-nni ittbeddil tameslayt. Iêar wemddakel-nni-ines ameêruc amek ara s-yexdem. Deg tama iεjeb-as mi isεa nniya, itta$-as rray; deg tama nniîi, yesbanay-t-id zzat n lqayed.

Page 90: BELLA El Hadi - HCA CMS...Acebbeê: OUMANSOUR Abdelhak udem : 01.08.13.15 DALI Mourad. udem : 02.09.14 MEZHERI Hamza. udem : 03.04.06.12 AGBUR 1/ Σerba 2/ Ifker 3/ Σica Semmana …

udem 13

Almi d yiwen wass imeyyez i taluft, deg wul-is kan, amek ara s-yexdem. Inna-yas i

Page 91: BELLA El Hadi - HCA CMS...Acebbeê: OUMANSOUR Abdelhak udem : 01.08.13.15 DALI Mourad. udem : 02.09.14 MEZHERI Hamza. udem : 03.04.06.12 AGBUR 1/ Σerba 2/ Ifker 3/ Σica Semmana …

tmeîîuyt-is : « Nekk εyi$ deg ssyada-ayi, iceyyeε-d $ur-i yiwen yenna-iyi a k-xellse$ alles-iyi ulli. Yerna ma ufi$ seg-s lfayda ad d-awi$ taduî ad ooare$ seg-s. » Ma d ameddakel nni-ines inna-yas :

- Azekka ncallah, qbel ad yali wass, fiêel a k-d-ini$ ni$

ad iyi-d-tiniî, timsiggert deg wemkan n leflani a nruê a nesîad. A nbekker axaîer illa yiwen wedrar ur tettawîen ara iseyyaden, a naf d acu ara d-nawi ma yeb$a Rebbi.

Teêîer-d teswiεt n temlilit, ameêruc-nni iraê s lqedd-is, ma d wayeî iwwi tamegêelt, abagus uqerîas d tjenwit. Teddun, teddun, almi i wwîen $er wedrar-nni, yenna-yas umeêruc-nni:

- Ihih, ihih, i lferg ihin ! Yut deg yifassen-is, yenna-yas : - £esbe$ almi ttu$ tamegîelt-iw ! Awi-d

agla-k ad sîade$ yes-s, keçç ruê agem-d aman, axa îer amkan $er i nteddu ulac deg-s aman. Win iruê ad d-yagem, wayeî iqim yettesîad. Mi d-yeqqel win deg wagam, yufa ameddakel-is xilla i d-yesîad: ta d tasekkurt, wa d agtul, wa d aoeêmum…Kemmlen tikli.

Page 92: BELLA El Hadi - HCA CMS...Acebbeê: OUMANSOUR Abdelhak udem : 01.08.13.15 DALI Mourad. udem : 02.09.14 MEZHERI Hamza. udem : 03.04.06.12 AGBUR 1/ Σerba 2/ Ifker 3/ Σica Semmana …

Wwîen $er yiwen wemkan seg-s aεraraj n yeblaîen, qqimen ad staεfun din. Adrar yexla, êaca nuhni d Rebbi. Tamegêelt d uqerîas llan $er umeêruc-nni, ma d tisekrin εellqent. Inna-yas umeêruc-nni i umeddakel-is : - Acêal d abrid i k-d-nni$ ur s-qqar ara i lqayed d acu i d-neîîef ; qqare$-ak, teîîef aqemmuc-ik tettgamiî ad ta$eî rray, netta isεa amkan-is ; d nekni i d imattaren !…Nekk a t-id-ini$ amek, keçç a t-id-teqlebî akken nniîi…tettusemmaî keççi d argaz n lεali nekk d iri-yi !..Iêîer-d wass-ik ! Tura ma n$i$-k menhu i d-yewwin s lexber ? Temmuteî yeçça-k ye$éer !

- Ad ccetki$ i tihidak. I s-yenna bab n nniya-nni.

- I wac?.. Yak tihidak d tisekrin, mmutent?

- Tisekrin d timeéyanin ad awint lexber i umeqran; ameqran

ad ya$ lêeqq! Argaz iêerrek fell-as yen$a-t. Ibna fell-as abe$li s netta s tmegêelt-is d ubagus-nni uqerîas, ikemmel abrid-is $er win i d-ceyyεen $ur-s ad yalles ulli. La yanza la yaéekka!

Page 93: BELLA El Hadi - HCA CMS...Acebbeê: OUMANSOUR Abdelhak udem : 01.08.13.15 DALI Mourad. udem : 02.09.14 MEZHERI Hamza. udem : 03.04.06.12 AGBUR 1/ Σerba 2/ Ifker 3/ Σica Semmana …

Mi qrib a d-ye$li yiî d luqet n tu$alin, testeqsa tmeîîuyt-is fell-as. Truê $er tmeîîuyt n wemeddakel n wergaz-is, tenna-yas :

- I flan yeqqel-d ? - A yelli, argaz-iw maççi $er ssyada i

iraê, iraê ad yales ulli. Xaîi a yelli, lwaêid i ttemsaεafen. Amek argaz-iw iraê $er ssyada, argaz-im ur iraê ara ? - D ayen ur nîerru ! Nekk akka i iyi-iwessa ; atta tmegêelt-is, atta tmeêzemt-is, ata ubagus-is. Nni$-am iraê ad yalles. Te$ra-d i medden ad êewwsen, kkan-d fell-as merra lebrur d wanda yenum yettruê, ur t-ufin ara. Ceyyεen $er umsaεef-nni-ines, yenna-yasen: « S ttnub d inagan ! Nekk ur teéri$. » Iεedda useggas irna wayeî, iεya deg walus n taduî, iruê-d ssin. Mi d-yeqqel yekka-d $ef wemkan anda qqimen netta d win yen$a akken din. Immekti-d akk tilufa-s. Isîad-d iεelleq-d ayen i d-yesîad deg ubagus-is ikemmel abrid $er wexxam-is. Iwweî ayen i iooa i wexxam-is iooa-t, ayen nniîi iwwi-yas-t i lqayed. Ur t-yettu ara.

Page 94: BELLA El Hadi - HCA CMS...Acebbeê: OUMANSOUR Abdelhak udem : 01.08.13.15 DALI Mourad. udem : 02.09.14 MEZHERI Hamza. udem : 03.04.06.12 AGBUR 1/ Σerba 2/ Ifker 3/ Σica Semmana …
Page 95: BELLA El Hadi - HCA CMS...Acebbeê: OUMANSOUR Abdelhak udem : 01.08.13.15 DALI Mourad. udem : 02.09.14 MEZHERI Hamza. udem : 03.04.06.12 AGBUR 1/ Σerba 2/ Ifker 3/ Σica Semmana …

udem 14

Tura deg uεelleq i hent-iεelleq, lqayed ilettha yettmeslay d uxeddam-is, netta yemmekti-d ayen is-d-yenna win i in$a : « Tisekrin d tibezîuêin ad awint lexber i umqran, ameqran ad ya$ lêeqq. » Yettaîsa…Lqayed-nni itt$il fell-as i ittaîsa, yenna-yas : - I wacu i tettaîsaî ?! Tettaîsaî seg-i ? Taswiεt issenîeq-t-id Rebbi mebla ma yewwi-d s lexber i yiman-s, inna-yas : - Awlidi axsim-nni n zzman d nekk i t-yen$an; mi εedda$ a t-n$e$ nni$-as :

- Menhu ara ad d-yawin s lexber-ik ? Iîall $er tsekrin, inna-iyi : - D tiya ara ad yawin lexber. - Tiya mmutent ! I s-nni$. - Tiya d tibezîuêin, ad awint lexber i

umeqran, ameqran ad ya$ lêeq. Inîeq $ur-s lqayed-nni, yenna-yas : - Ayen nunag akk, zi$en d keçç i t-yen$an ! Ayen teddim akk lwaêid texdeεî-t ! Yak timegreî ur tt-iteffer ara Rebbi.

Page 96: BELLA El Hadi - HCA CMS...Acebbeê: OUMANSOUR Abdelhak udem : 01.08.13.15 DALI Mourad. udem : 02.09.14 MEZHERI Hamza. udem : 03.04.06.12 AGBUR 1/ Σerba 2/ Ifker 3/ Σica Semmana …

Lunoa

Zik qqaren Tteryel tettaqqal d tameîîuyt ; asmi tessawal ddunit, asmi i issawal lêiwan.

Tella yiwet n tteryel tesεa tlata n yess-is ttεicent deg wedrar. Ruê a zzman teqqleî a zzman, mmutent snat teqqim-as-d yiwet qqaren-as Lunoa. Amek i xeddment ? Beîîunt cc$el n wexxam deg ugar-asent : yiwet ad teqdec deg wexxam, tayeî ad texdem cc$el n berra.

Almi d yiwen wass, iteddu ugawa almi i imlal axxam n lunoa ; itt$il am yixxamen $ef i d-iεedda, temmuger-it-id, tenna-yas :

- Lεeslama s nnafaqa i d-yusan mebla idrimen !

- Xic a yelli ! Usi$-d ttunage$ a$rum i warraw-iw, ur d-usi$ ara

ad iyi-teççeî. I$aî-itt umexluq-nni mi s-d-yesmu$ben akken, tenna-yas : - Ma teb$iî ad iyi-tefkeî lweεd, nekk seg-i lêeqq, seg-i lbaîel. Jber-iyi-d benadem i d ara msaεfe$ a k-fke$ lehna, ma ulac a k-ççe$.

- Σuhde$-kem, εuhde$-kem, ala d mmi-s n sselîan u

Page 97: BELLA El Hadi - HCA CMS...Acebbeê: OUMANSOUR Abdelhak udem : 01.08.13.15 DALI Mourad. udem : 02.09.14 MEZHERI Hamza. udem : 03.04.06.12 AGBUR 1/ Σerba 2/ Ifker 3/ Σica Semmana …

kem-d-ufi$, ur yelli d lεebd menwala. Sserreê-iyi kan ad raêe$.

- Cfu $ef wawal i d-tenniî, ma ur teîîifeî ara seg-s a k-d-afe$

anda teb$uî truêeî. - Nni$-am kkes anezgum. Tu$ fell-as aze$îiî n taéult, tserreê-as ad

iruê. Win iruê, nettat tkemmel cc$el n wexxam almi i d-teqqel immas. Tekcem kann, tenîeq $ur-s :

- …Tfuê rriêa n werdali ! - Yusa-d ugawa u$e$ fell-as taéult ad

ggeêle$ i wallen-iw. - Acimi ur-t-id-teîîifeî ara ? - Ur ttwallhe$ ara. Ssetêa$ mi ixdem

seg-i lxir ; issaweî- iyi-d taéult almi da...ulamek. Msusament.Tεedda teswiεt-nni kan tettu. Qqlent almi d beîîu n cc$el. Tin iwumi d-tîer nnuba ad teffe$, tayeî ad teqqim deg wexxam. Kra wussan kan ata yeqqel-d wergaz-nni $ur-s:

- Ata weffa$ s lweεd-iw.

Page 98: BELLA El Hadi - HCA CMS...Acebbeê: OUMANSOUR Abdelhak udem : 01.08.13.15 DALI Mourad. udem : 02.09.14 MEZHERI Hamza. udem : 03.04.06.12 AGBUR 1/ Σerba 2/ Ifker 3/ Σica Semmana …

Yuggad-itt. Iéra belli ma ur yeîîif ara deg wawal-is ad tunag fell-as a t-id-teçç. Mi t-yewwi Rebbi $er din kan, yerra-t lêal.

- A yelli ur kem-ttu$ ara. D acu ilaq-iyi kra n luqet i wakken ad

d-afe$ argaz ara kem-iliqen. Iddem takemmust-is ibbub-itt $ef yiri-s,

tikli qbala $er wexxam n sselîan, ibda andah: « A …yyaw ad ta$em tεeîîart ! A…yyaw ad ta$em taεeîîart. Ittali yeîîar. Ff$ent-d yessi-s n sselîan, ijbed-d ilellac ifka-yasent-tent. Yut iεedda ur iîewwel ara din ; d acu deg imar-nni d netta isîuqut tikli $er din, itturar d warraw n sselîan d yessi-s, d loiran-is, i waken a t-êesben am win i sen-yettilin, a t-skecmen alma d agens. Issaweî $er leb$i-s. Iqqel awqet i iruê $er din ad yezzerdeb zdaxel n wexxam. Yiwen wass iqqim d warraw n sselîan, ttqesiren, inna-yas i yiwen seg-sen:

- I tura kunwi ur tzeggjem ara ? - Ur nxemmem ara i wakka. I s-yenna

yiwen seg-sen.

Page 99: BELLA El Hadi - HCA CMS...Acebbeê: OUMANSOUR Abdelhak udem : 01.08.13.15 DALI Mourad. udem : 02.09.14 MEZHERI Hamza. udem : 03.04.06.12 AGBUR 1/ Σerba 2/ Ifker 3/ Σica Semmana …

Iεedda iîîef-d yiwen seg-sen, inna-yas. - Awah a k-d-ini$…Wellah ar mlale$

yiwet n tmeîîuyt ma tella deg ddunit-ayi akk ; $er wayen i tt-terriî tlaq-as.Tezmer i kra yellan!

- D acu-tt tura tayi ? Anda tella ? Imla-yas d acu-tt, ssifa-s, d wanda tezde$. - D ayen iyi-d-yeqqimen, ad a$e$

tteryel ! - Xaîi a k-îemne$, tidak i illan d tturyula

mmutent, teqqim-d kan tayi d imma-s.

- Imma-s-nni ddeqs! - Nni$-ak kkes anezgum. Zwir ad

tedduî ad téerî s tiî-ik.

- I wawqet? - Ad ruêe$ qbel nekk weêdi, mi ara-d-

qle$ a k-d-ni$ i wawqet. Yu$ abrid $er Lunoa. Yemugger-tt deg webrid, yesteqsa-tt :

- I yemma-m ?

Page 100: BELLA El Hadi - HCA CMS...Acebbeê: OUMANSOUR Abdelhak udem : 01.08.13.15 DALI Mourad. udem : 02.09.14 MEZHERI Hamza. udem : 03.04.06.12 AGBUR 1/ Σerba 2/ Ifker 3/ Σica Semmana …

- Ulac-itt. Imma, awqet i teériî taydiwin-ihin deg l$aba

ttêerrikent, rwaê kkes anezgum. Imla-yas d acu i t-id-yewwin, yenna-yas : - Atan ufi$-am-d argaz…Tura d acu tenniî ? Ni$ a t-id-awi$ a t-id-téerî qbel ?…Mel-iyi-d aniwi ass, tεelleî-as leqrar i yemma-m. Iqqel $er mmi-s-nni n Sselîan yemla-yas taluft amek tella, yeqbel. Msefhamen i uzekka wayeî ad raêen. Azekka-nni, tefrari-d tafat kan îîfen iberdan-nsen ruêen. Wwîen, ur kcimen ara almi ttwalin taydiwin ttêerrikent deg ugemmaî akin deg wedrar, akken i sent-tenna Lunoa. Kecmen axxam, mmeslayen kul yiwen yefka-d lqis n wexxam-is amek i t-yeb$a, tenna-yas Lunoa :

- Ad cerîe$ seg-k tlata n litrat n lêenni. - D aya kan ? - D aya. Uttali, atan webrid i iyi-d-

tewwiî iεjeb-iyi nezzah.

Ma d agawa-nni yenna-yasen:

Page 101: BELLA El Hadi - HCA CMS...Acebbeê: OUMANSOUR Abdelhak udem : 01.08.13.15 DALI Mourad. udem : 02.09.14 MEZHERI Hamza. udem : 03.04.06.12 AGBUR 1/ Σerba 2/ Ifker 3/ Σica Semmana …

- Tura mi ken-ssemlale$, deg wass-a d asawen yexîa-iyi cc$el, îîebbret iqerruyen-nun!.. Msefhamet awqet ara d-teqqleî keççi $ur-s ad tt-tawiî.

Iqqel iwwi did-s tlata n litrat n lêenni, ifka-yas-tent.

Kra n ccwiî tesla i ssut n yemma-s, ur tennum ara tettaqqal-d lweqt-nni, tεedda tger amexluq-nni deg ukufi, tefla-t $er deffir akken ad yerr nnefs, teddem lêenni-nni tesseêlulli-t deg uqedduê teooa-t deg tqernit. Atta tekcem tteryel nni:

- Uf…uf tfuê rriêa n werdali! - Iεedda-d ugawa, u$e$-d fell-as

tameqqunt ugusim…Attaya - acimi ur t-id-teîîifeî ara ? - D tarewla i iyi-rwel, uttali wellah ur-iyi-

imniε. - Kemm, d yir kemm ! ur temmugeî ara

am yess-i-nni i imuten akken. Ad teffe$ ad tekcem, aleqqal a s-tini: « Uf, uf…Tfuê rriêa n werdali. »

Page 102: BELLA El Hadi - HCA CMS...Acebbeê: OUMANSOUR Abdelhak udem : 01.08.13.15 DALI Mourad. udem : 02.09.14 MEZHERI Hamza. udem : 03.04.06.12 AGBUR 1/ Σerba 2/ Ifker 3/ Σica Semmana …

- Nni$-am d tameqqunt-nni ugusim. I s-teqqar Lunoa.

Tger-d tasirt ad téed, mebεed mi tut ass kamel deg lexla.

Tεedda te$li s yiîes am tin yemmuten. Tekker Lunoa tendeh i dduzan n wexxam : « A lmawa n wexxam-iw yyaw ad teqnem lêenni. » Teqqen-asen akk tettu asegru; tasirt teqqen-as, asegru tettu-t. Tessufe$-d mmi-s n sselîan deg ukufi, rewlen. Ddan xila.

Asegru-nni ad iqqim kkan ad yewwet deg tsirt : « Yemma tteryel, Lunoa terwel. » Ur d-tedkul ara. A s-tεawed: « Yemma tteryel, Lunoa terwel. » Tekker-d, am tin yeéran kra deg targit, tebda andah : « Lunoa!...a Lunoa ! » Tekka-d akk axxam ulac Lunoa ; tunag akk lêara, ulac Lunoa…Anda teqqel ?!

Page 103: BELLA El Hadi - HCA CMS...Acebbeê: OUMANSOUR Abdelhak udem : 01.08.13.15 DALI Mourad. udem : 02.09.14 MEZHERI Hamza. udem : 03.04.06.12 AGBUR 1/ Σerba 2/ Ifker 3/ Σica Semmana …

udem 15

Page 104: BELLA El Hadi - HCA CMS...Acebbeê: OUMANSOUR Abdelhak udem : 01.08.13.15 DALI Mourad. udem : 02.09.14 MEZHERI Hamza. udem : 03.04.06.12 AGBUR 1/ Σerba 2/ Ifker 3/ Σica Semmana …

Widak-nni, Lunoa d mmis n sselîan, mazal-ihen teddun. Deg webrid mmugren asif iêmel, nnan-as : « A yasif n tamment d ddhan, zder a nεeddi, tteryel atta teεna-ya$-d. » Yezder wasif εeddan. Rnan mlalen belêaret, nnan-as : « A belêaret ay amexluq n lεali ooa$ a nεeddi, tteryel atta teεna-ya$-d. » Yeooa-hen εeddan. Ddan, ddan, ufan adrar temçeççaw fell-as tzeggart, ulamek εeddan, tessawel-as Lunoa : « A tazeggart n leêrir, ooa$ a nεeddi, gli$-d s mmi-s n medden wama d nekk εemmde$. » Tazeggart-nni teqqel d taselbant εeddan. Tteryel-nni qrib a hen-tlaêeq, te$ra :

- Lunoa…a Lunoa, amek tenniî i wasif ? - Nni$-as: ay asif n yeééan d ibeédan,

êmel ad εeddi$ ! Asif iseddaw ula d iblaîen deg webrid-is, nettat tezger-it.

Teohed. T$εawed tendeh abrid nniîi : - Lunoa…a Lunoa amek tenniî i

belêaret?

Page 105: BELLA El Hadi - HCA CMS...Acebbeê: OUMANSOUR Abdelhak udem : 01.08.13.15 DALI Mourad. udem : 02.09.14 MEZHERI Hamza. udem : 03.04.06.12 AGBUR 1/ Σerba 2/ Ifker 3/ Σica Semmana …

- Nni$-as : Ay afuêan n uqemmuc rwel deg webrid-iw.

Ikker imen$i gar-asen. Te$leb-it tεedda. Tettkemmil abrid-is te$$ar, almi tewweî $er wedrar-nni n tzeggart :

- Lunoa…a Lunoa amek tennim i wedrar-ayi n tzeggart ?

- Nenna-yas, a tazeggart m isennanen, xreb ad εeddi$.

Tut ad tεeddi, temçeççaw fell-as tzeggart-nni, $ef yiri-s, teêsel, teqqim din. Widak kemmlen abrid-nsen deg lehna.

Page 106: BELLA El Hadi - HCA CMS...Acebbeê: OUMANSOUR Abdelhak udem : 01.08.13.15 DALI Mourad. udem : 02.09.14 MEZHERI Hamza. udem : 03.04.06.12 AGBUR 1/ Σerba 2/ Ifker 3/ Σica Semmana …

Muêend n weɛric Illa yiwen wergaz d tmeîîuyt-is sɛan

lîufan, teddun tettren, teddun tettren, almi wwîen $er yiwet n taddart texla-tt tteryel. Raêen sîebîben $er yiwen wexxam, slan i ssut iqqar-asen-d :

« Rjut ad selêe$ tabburt, ad qefle$ iceqqiqen, axaîer yekkat-ayi waîu. Nekk ad ali$ taɛrict, kunwi kecmet-d.”

Rjan yuli taɛrict, kecmen. - Ahla yes-wen. I sen-yenna. - D acu i k-yu$en ay amexluq-ayi? - Nekk qqaren-ayi: Muêend n waɛric,

yekkat-ayi waîu ma yella îre$-d. Qqimen din $ur-s kra wussan ; argaz-nni ittruê ad d-yawi is$aren, tameîîuyt tettruê $er tala tettagem-d. Ufan ikufan ççuren, nneɛma lxir n Rebbi. Sgellen ti$imit. Ikker si Muêend n waɛric yenna-yas i tmeîîuyt-nni :

- Kem tettruêuî $er tala...Awqet tɛeddaî ad truêeî, sekker tabburt, qfel iceqqiqen ; ad

Page 107: BELLA El Hadi - HCA CMS...Acebbeê: OUMANSOUR Abdelhak udem : 01.08.13.15 DALI Mourad. udem : 02.09.14 MEZHERI Hamza. udem : 03.04.06.12 AGBUR 1/ Σerba 2/ Ifker 3/ Σica Semmana …

d-îre$ ad huzze$ lîufan-im ; mi ara ad d-teqqleî, sçernen s ssîel, nekk ad qqle$ $er wemkan-iw, kemm kcem-d. Akken i s-d-yenna i t-xeddem. Σeddan kra n wussan, mmi-s-nni yeîɛef, tenbeddal ssifa-s maççi d win akk. Tenna-yas deg wul-is : « Wellah alama ɛusse$ i i$en aqcic-ayi. » Terra iman-is am tin iraêen ad tagem, teooa lecqayeq ur hen-teqfil ara tessijbaw syinn-a; taswiɛt teéra-t mi d-yeîîar s ixabbazen-is deg teɛrict, itthuzzu lîufan-nni, yeqqar-as: « Imma-k i yimekli, baba-k i yimensi, keçç ad sefîe$ yess-k imi ! ». Lîufan-nni itt$ewit : waɛ,waɛ…! Terna ayen kra n cwiî deg mi teéra ayen i teéra, tesçençen s ssîel, akken i txeddem uqbel, iqqel $er teɛrict, tekcem. Mi d-yennejmaɛ wergaz-is tameddit n wass, tenna-yas :

- Ay argaz wayi d a$uliw, kker fell-ak a nruê!

Tenna-yas kan akka, argaz tu$it-id lêala, ibda leɛyaî fell-as : « Terwiî…Axaîer teffenîezî, teqqareî-as wayi d a$uliw ! »

Page 108: BELLA El Hadi - HCA CMS...Acebbeê: OUMANSOUR Abdelhak udem : 01.08.13.15 DALI Mourad. udem : 02.09.14 MEZHERI Hamza. udem : 03.04.06.12 AGBUR 1/ Σerba 2/ Ifker 3/ Σica Semmana …

Tga akka, tga akka yegguma a d-isennet ; yegguma ad ya$ rray-is, tɛedda teddem mmi-s terwel, netta teooa-t din. Yemmeslay-d win deg teɛrict:

- Truê temmeîîuyt-ik ? - Truê ih. - Qfel iceqqiqen, sekker tibbura,

tecɛelî times ad d-îre$ ad nemwanas. Iqfel iceqqiqen, isleê tibbura, icɛel almi i iqqel wexxam d azegga$, inna-yas:

- Atan iêma wexxam, tezmerî ad d-teîîreî a si Muêend.

Iger-d ixabbazen-is iîer-d, argaz immekti-d tameîîuyt-is d wayen is-d-tenna : « Gguma$ ad a$e$ rray-is ! » Issawel $ur-s si Muêend n waɛric, yenna-yas :

- Anisi ara k-bdu$? - Bdu deg yifassen i issekkren tabburt. - £er wacu ara qqle$? - Qqel $er uqemmuc i innu$en

tameîîut. - £er wacu ara qqle$? - Eçç-iyi akk!

Page 109: BELLA El Hadi - HCA CMS...Acebbeê: OUMANSOUR Abdelhak udem : 01.08.13.15 DALI Mourad. udem : 02.09.14 MEZHERI Hamza. udem : 03.04.06.12 AGBUR 1/ Σerba 2/ Ifker 3/ Σica Semmana …

Maymuna

Illa yiwen iraê $er lêio iooa sebεa teqcicin d teqziêt, izreε-asent ibawen, inna-yasen : « Mi ara ad d-yeêîer luqet usefruri, ruêemt a d-tessefrurimt, anda tegremt d win i d agla-nne$. »

Iwweî-d luqet usefruri, ruêent ad ssefrurint, taswiεt tessejba fell-asent tteryel, tenna-yasent :

- Menhu i d tiya, menhu i d tiya?! - Nusa-d a nessefruri. I s-nnant. Kemmlent cc$el-nsent, tεawed tenna-yasent. - Mi ara ad tεeddimt ad truêemt kkemt-

d fell-i ! Ssefrurint fukkent, ruêent kkant $ef

tteryel-nni. Tεell-asent aîemmin. Setta seg-sent tettent kan, ma d tabezîuêt, d nettat i d tameêruct gar-asent, takurt tettett-itt tayeî teggar-itt deg iciw-is. Almi fukkent, tenna-yasent tteryel-nni :

- Rremt-iyi-d agla-w ma ulac a kent-ççe$ !

Tenîeq $ur-s tmeêruct-nni, tenna-yas: - A yell-i hax agla-m ! Ma d tidak nniîi, nnant-as :

Page 110: BELLA El Hadi - HCA CMS...Acebbeê: OUMANSOUR Abdelhak udem : 01.08.13.15 DALI Mourad. udem : 02.09.14 MEZHERI Hamza. udem : 03.04.06.12 AGBUR 1/ Σerba 2/ Ifker 3/ Σica Semmana …

- Teb$iî a$-teççeî eçç-a$, nekkenti neçça-t akk.

- Xaîi, ttqessire$ kan did-went. I sent-d-tenna tteryel-nni.

Mi kkrent ad nnejmaεent, tessegra-yasent : - Iî-ayi ad d-ase$ a kent-wanse$. I$li-d yiî, atta teîîef iberdan-is truê.

Tewweî te$$ar, tesîebîub : - Maymuna, Maymuna…ldi tabburt a

kent-wanse$… Teooa-d leεoeb teqziêt-nni s useglef.

Teseglaf fell-as, tesseglaf fell-as, teqqel deg tebburt ur tekcim ara. Almi d azekka wayeî, temugger-ihent deg tala, tenna-yasent :

- Ass-ayi, qqnemt taqziêt-nni ad d-ase$ a kent-wanse$.

Mi wwîent axxam, tenna-yasent yiwet seg-sent : - Yyamt a tt-nen$emt...! - Ala, ur tt-neqqemt ara. I sent-tenna

tbezîuêt-nni. Saken i meééeyyet êeqren-tt ur iεedda

rray-is. N$ant-as taqziêt-nni, tenna-yasent : - Mya lmut ten$imt-tt, fkemt-iyi-d iles-

is.

Page 111: BELLA El Hadi - HCA CMS...Acebbeê: OUMANSOUR Abdelhak udem : 01.08.13.15 DALI Mourad. udem : 02.09.14 MEZHERI Hamza. udem : 03.04.06.12 AGBUR 1/ Σerba 2/ Ifker 3/ Σica Semmana …

Fkant-as iles-nni, tεell-it deg tferract n

tebburt. Almi i d-yeêîer luqet deg ara ad d-tas tin a hent-wanes, atta tluêeq, tebda ta$uri :

- Maymuna, Maymuna, ldimt tabburt a kent-wanse$.

Iles-nni n teqziêt i illan deg tferract n tebburt, yeooa-d leεoeb. Taqcict-nni tameêruct, tenna-yasent i yissetma-s : -Ala, ur s-leddimt ara tabburt ! Ur s-ldint ara tabburt, teqqel axxam-is. Azekka wayeî, temugger-ihent deg webrid, tenna-yasent :

- Kkesemt iles-nni n teqziêt deg tebburt, ad d-ase$ a kent-wanse$.

Nnejmaεent axxam-nsent, msefhament ad kksent iles-nni deg tferract n tebburt, tegguma-yasent teqcict-nni tabezîuêt, mi meééeyyet êeqrent-tt. Tameslayt-is ur tettεeddi ara. I$li-d yiî, atta truê $ur-sent, te$ra-yasent : Maymuna, Maymuna, ldimt tabburt a kent-wase$. Tezwar tbezîuêt nni a s-tt-teldi, tezga-d deffir n deffa. Tteryel-nni tekcem, tin teffe$, terwel. Tetteddu testeqsay, teqqar-

Page 112: BELLA El Hadi - HCA CMS...Acebbeê: OUMANSOUR Abdelhak udem : 01.08.13.15 DALI Mourad. udem : 02.09.14 MEZHERI Hamza. udem : 03.04.06.12 AGBUR 1/ Σerba 2/ Ifker 3/ Σica Semmana …

as : « Ay ayyur, ay ayyur, amek teîra d isetma ? » Inna-yas-d : « Ruê, ruê, teçça yiwet mazal xemsa. » Ad teddu, ad teddu, tini-yas : « Ay ayyur, ay ayyur amek teîra d issetma? » Yini-yas: « Ruê, ruê, teçça snat, mazal rebεa. » Ad ternu ad teddu, tini-yas : « Ay ayyur, ay ayyur amek teîra d issetma? » Netta a s-yini: « Teçça tlata, mazal tlata. » Akken, akken…, almi d taneggarut, tenna-yas :

- Ay ayyur, ay ayyur, amek teîra d issetma?

- Teçça-hent akk, tettunag fell-am kemmi a kem-teçç. I s-

yenna wayyur. Tedda, tedda, tεawed tessawel d wayyur :

- Ay ayyur, ay ayyur amek teîra d issetma ?

Inna-yas-d: - Qleb $er deffir, atta tluêeq-ikem-d!

Page 113: BELLA El Hadi - HCA CMS...Acebbeê: OUMANSOUR Abdelhak udem : 01.08.13.15 DALI Mourad. udem : 02.09.14 MEZHERI Hamza. udem : 03.04.06.12 AGBUR 1/ Σerba 2/ Ifker 3/ Σica Semmana …

Teqleb tufa teîfer-itt-id, teεjel tikli, tufa asif iêmel, tenna-yas:

- Ay asif n ddheb d lfeîîa, zder ad εeddi$.

Izder wasif tεedda. Tluêeq-d tteryel-nni, tendeh-as: - Maymuna, Maymuna, amek tenniî i

wasif ? - Nni$-as ay asif n yeééan d ibeédan

zder ad εeddi$. Tenna-yas : « Ay asif n yeééan d ibeédan,

zder ad εeddi$. » Izder wasif-nni almi tewweî $er tlemmast, isseêttuttel-itt, iwi-tt. Ma d Maymuna tkemmel abrid-is. Tetteddu, tetteddu, almi tufa yiwen n wexxam n sebεa îîelba, tekcem, tuli taεrict teffer din. Sebεa îîelba-ayi, teff$en ttesîaden, imensi-nsen ttεeddalen-t s nnuba. Kul ma ara ad d-yas yiwen ad iger taccuyt, teîîallay amek i ixeddem, tlemmed. Σeddan kra wussan, teεlem d acu i tetten ; teεlem $ef acêal i d-ttnejmaεen, tîer, tessew-asen-d imensi ; tεell-asen sebεa temtirin, sebεa tsekrin, sebεa t$emoayin, sebεa tbuqalin n waman, tfukk teqqel $er wemkan-is deg teεrict. Nnejmaεen-d îîelba-

Page 114: BELLA El Hadi - HCA CMS...Acebbeê: OUMANSOUR Abdelhak udem : 01.08.13.15 DALI Mourad. udem : 02.09.14 MEZHERI Hamza. udem : 03.04.06.12 AGBUR 1/ Σerba 2/ Ifker 3/ Σica Semmana …

nni ufan-d kra yellan iheyya. Immeslay umeqran seg-sen, inna : « Gre$-d fell-ak Rebbi, ma yella kra n lxelq i $-yecban, ad d-iîer ad iεic gar-ane$, ma d lxelq i $-yexîan, a t-ibeεεed Rebbi fell-a$. » Tenîeq-d deg teεrict, tenna-yasen: « D lεebd am kunwi ni$ xir. »

- A$enta îer-d $er da. I s-nnan. - Σahdet-iyi ! I sen-d-tenna. - Nεuhed-ikem, ncubek-ikem, am kem

am yiwen seg-ne$. Tîer-d teqqim gar-asen, ttmeslayen, nnan-as :

- Ma teb$iî ad teqqimeî qqim, a $-tberrezî, a $-tqeddecî…D acu kan, nesεa tamcict tesεa ibiw, êader a s-t-id-tîeggerî ni$ a t-id-t$eééeî.

Teqbel ad teqqim. Almi d yiwen wass, tebrez-d, tezwi usawen, tenneî-d, tufa ibiw-nni deffir ukufi; te$ra-yas i temcict-nni ur d-tussi ara, tεedda t$eééa-t. Kra n cwiî kan tusa-d temcict-nni, teqqar-as : « Ibiw-iw ma ulac ad becce$ lkanun, ibiw-iw ma ulac ad becce$ lkanun! » T enna-yas teqcict-nni :

- A kem-d-fke$ rrubuε. - Ibiw-iw !

Page 115: BELLA El Hadi - HCA CMS...Acebbeê: OUMANSOUR Abdelhak udem : 01.08.13.15 DALI Mourad. udem : 02.09.14 MEZHERI Hamza. udem : 03.04.06.12 AGBUR 1/ Σerba 2/ Ifker 3/ Σica Semmana …

- A kem-d-fke$ lgelba. - Ibiw-iw ! - Teb$iî ad tbecceî lkanun becc-it! Tekker tbecc-asdeg lkanun. Mi id-yewweî luqet ad tger taccuyt, ur

tufi ara s wacu ara tecεel times. Teffe$ $er berra, tefka tiî-is $ef ibεid, teéra dexxan yettali-d deg yiwen n ccfer traê ad d-tawi asafu s wacu ara tecεel, zi$en win d axxam n belêaret.

Te$ra seg yimi n tebburt : - Tella tmes ni$ ulac ? - Tirigliwin ? I s-d-yenna belêaret-nni. - Nni$-ak ma tella tmes ? - I$unam ? Netta yella yettheyyi-d aseffud. Iqqel inna-yas : - Tella, ih ! Tekcem tufa-t am sselîan i iîleq,times tecεel. Inna-yas : - Anitti tirgit ara kem-d-fke$, tamufayt

ni$ tarqaqant ? - Tamufayt akken a iyi-tecεel tmes. I s-

tenna. Tetteddu ad teffe$ yut-tt-id ijreê-as

tifdent-is. Deg mi i d teffe$ d tbisbist tesduray-as deg yidammen-nni i d-

Page 116: BELLA El Hadi - HCA CMS...Acebbeê: OUMANSOUR Abdelhak udem : 01.08.13.15 DALI Mourad. udem : 02.09.14 MEZHERI Hamza. udem : 03.04.06.12 AGBUR 1/ Σerba 2/ Ifker 3/ Σica Semmana …

yettengayen deg tefdent-is. Almi i d-tewweî $er wexxam tessendef-itt deg leoreê, tenna-yas:

- Ayah...ad taffeî i yufi$ ! - Nekk sduraye$-am deg yidammen-im,

kemm teqqareî- iyi : « Ad taffeî i yufi$. » Rju a$enta ! Is-tenna tbisbist-nni. Teqqel $ef webrid i d-tεedda tesbanay-d idammen i tesduri akken. Tesbanay-ihen-d, tesbanay-ihen-d, almi d tabburt n wexxam n belêaret. Azekka wayeî iîfer loerra, yufa Maymuna tneîî agunes, inna-yas :

- D acu i d-tufiî sidi-m iqqim fell-as a taqcict, a taqcict ?

- D akursi adehbi a sidi, a sidi ! - D acu iyi-d-tufiî ttêerrike$ yes-s a

taqcict, a taqcict ? - D a$emoa u Ïurki a sidi, a sidi ! - D acu iyi-d-tufiî cudde$-t a taqcict, a

taqcict? - D lebrima uTunsi a sidi, a sidi. Tecker-it akken i s-yeεjeb lêal, iraê iooa-

tt ; iqqel kul ass isteqsay $er din akken ad tecker-it. Yiwen webrid, steqsan-tt îîelba-nni $ef sebba n îεufiya-nni i teîεef akken. Temla-

Page 117: BELLA El Hadi - HCA CMS...Acebbeê: OUMANSOUR Abdelhak udem : 01.08.13.15 DALI Mourad. udem : 02.09.14 MEZHERI Hamza. udem : 03.04.06.12 AGBUR 1/ Σerba 2/ Ifker 3/ Σica Semmana …

yasen-d taqsiî-nni, deg ibiw-nni almi d belêaret. Nnan-as : « azkka ur nettruê sani, a nεus belêaret-ayi a t-nene$.” Azekka wayeî ur ruêen ara ad sîaden, qqimen εusen : yiwen zzat tebburt, yiwen deg teεrict, yiwen sufell n wesqif ; rnan $zan-as tasraft $er yimi n tebburt.

Page 118: BELLA El Hadi - HCA CMS...Acebbeê: OUMANSOUR Abdelhak udem : 01.08.13.15 DALI Mourad. udem : 02.09.14 MEZHERI Hamza. udem : 03.04.06.12 AGBUR 1/ Σerba 2/ Ifker 3/ Σica Semmana …

udem 16

Page 119: BELLA El Hadi - HCA CMS...Acebbeê: OUMANSOUR Abdelhak udem : 01.08.13.15 DALI Mourad. udem : 02.09.14 MEZHERI Hamza. udem : 03.04.06.12 AGBUR 1/ Σerba 2/ Ifker 3/ Σica Semmana …

Ata yusa-d sidi belêaret, ibda tameslayt qbel ad d-yaweî $er tebburt:

- D acu i d-tufiî qqime$ fell-as a taqcict, a taqcict ?

Terra-yas: - D aglim n we$yul ay afuêan

uqemmuc, uqemmuc ! - D acu iyi-d-tufiî ttêerrike$ yes-s a

taqcict, a taqcict ? - S u$emoa n we$yul ay afuêan

uqemmuc, uqemmuc ! - D acu iyi-d-tufiî cudde$-t a taqcict, a

taqcict ? - D ajeεbub n we$yul ay afuêan

uqemmuc, uqemmuc ! Ifqeε mi isla i yimeslayen-nni i s-d-tenna, issekref izgel lqaεa, imger zdaxel n tesraft i s-mdin. Oellben fell-as îîelba-nni sser$en-t s tmes, rran fell-as akal, kksen anezgum-is.

Page 120: BELLA El Hadi - HCA CMS...Acebbeê: OUMANSOUR Abdelhak udem : 01.08.13.15 DALI Mourad. udem : 02.09.14 MEZHERI Hamza. udem : 03.04.06.12 AGBUR 1/ Σerba 2/ Ifker 3/ Σica Semmana …
Page 121: BELLA El Hadi - HCA CMS...Acebbeê: OUMANSOUR Abdelhak udem : 01.08.13.15 DALI Mourad. udem : 02.09.14 MEZHERI Hamza. udem : 03.04.06.12 AGBUR 1/ Σerba 2/ Ifker 3/ Σica Semmana …