Oud Woensel, een wijk met perspectiefAnalyserapport in de meest brede betekenis van het woord

Inhoudsopgave

Inleiding --------------------------------------------------------------------1. Uitwerking van interviews met creatieve bewoners --------------------------2. Oud Woensel in het perspectief van de stads- en de dorpscultuur -----------3. Het perspectief van Oud Woensel als voordeelwijk --------------------------4. Culturele analysekaart van Oud Woensel ------------------------------------5. Kracht geven aan het (multi)culturele klimaat in Oud Woensel/Woensel-Zuid -6. Samenvatting van de interviews -----------------------------------7. Voorstel: een community center als baken aan de Woenselse Markt -----------Colofon ----------------------------------------------------------------------

pag. 004pag. 006pag. 088pag. 094pag. 100pag. 108pag. 116pag. 126pag. 132

002 003

InleidingDe titel van dit rapport zegt het luid en duidelijk: Oud Woensel is eenwijk met perspectief. Veel bewoners zien, naast alle problemen, ook depotentie van hun woonwijk! Beeldcultuur heeft voor dit rapport met veelbewoners een interview gehouden als basis voor een culturele analysekaart.Vanuit de vraaggesprekken vallen positieve verwachtingen voor de wijk ennabije omgeving te schetsen. Het leefklimaat in Oud Woensel kan sterkverbeteren door - in onderlinge samenhang - de juiste initiatieven tenemen; culturele, sociale, infrastructurele, enzovoort. Initiatieven enverbeteringen die hun afstraling zullen krijgen op alle gebieden rondom deWoenselse Markt. Wijken en buurten vallend onder de noemer Woensel-Zuid*zijn o.a. de Kronehoef, Limbeek, Woensel-West, de Woenselse Watermolen, deBarrier, de Oude Toren, de Oude Gracht, Eckartdal, etc. De bewoners enondernemers van deze gebieden zien de Kruisstraat en de Woenselse Marktnamelijk als het hart van Woensel-Zuid. Zij zijn dus tegelijk consument engebruikers van het gebied. De stadsdelen Woensel-Noord en Woensel-Zuidvertegenwoordigen als Woensel samen het grootste stadsdeel van Eindhoven,namelijk over de 100.000 bewoners. Het spreekt voor zich dat alle investeringenen verbeteringen aan Oud Woensel dit hele stadsdeel Woensel ten goedekomen. Waar in dit rapport dan ook over Oud Woensel of ‘de wijk’ gesprokenwordt, dient dit steeds in dit bredere perspectief van het stadsdeelWoensel-Zuid te worden gezien.

Opbouw van het rapportDit rapport geeft een schets van de positie van Oud Woensel als (voormalig)dorp binnen de stad, van de huidige positie als (multiculturele)achterstandswijk en van de uitgangssituatie om het culturele klimaat tekunnen versterken. We doen aanbevelingen voor de ontwikkeling van de wijkop cultureel, sociaal en stedenbouwkundig gebied. En conform de opdrachtbesteden we speciale aandacht aan de mogelijkheden voor de realisatie vaneen Community Center op de Woenselse Markt.

Het bezit van een natuurlijk, levenskrachtig centrum kan één van de sterkepunten worden van de wijk. Nieuwe voorzieningen op deze plaats hebbenuitstraling naar de hele wijk. Ze renderen echter pas echt als ze wordengeplaatst in een bredere context. Sinds de jaren tachtig van de vorige eeuwzijn tal van ‘losse’ projecten uitgevoerd in de wijk. Om tot een wezenlijkeverbetering van het culturele en het leefklimaat te komen, is samenhangtussen investeringen in projecten en voorzieningen hoognodig. Oud Woenselkan zich van een achterstandswijk met een lage welstand en veel verouderde(huur)woningen ontwikkelen tot een dynamische en aantrekkelijkewoon-/werkwijk gelegen tegen het stadshart van Eindhoven.

(*Woensel-Zuid omvat de wijken: Oud Woensel, Limbeek, Hemelrijken, Gildebuurt, Woenselse Watermolen, Erp, Groenewoud, Woensel-West, Kronehoef, Barrier, Mensfort, Rapenland, Vredeoord, Generalenbuurt, Oude Toren, Hondsheuvels, Oude Gracht-West, Oude Gracht-Oost, Eckartdal.)

Basis van het rapportDe interviews bewijzen dat in de wijk een duidelijke behoefte bestaat aanvoorzieningen die het leven in de wijk prettiger en veelzijdiger maken. Ookbestaat er onder de bewoners volop bereidheid om actief bij te dragen aande realisatie van een cultureel centrum of Community Center. Zoals we aanonze naam Beeldcultuur verplicht zijn, schetsen we ook met concrete beeldenhoe de wijk er over enkele jaren uit kan zien. Een ‘landmark’ of ‘baken’ indit beeld, is het Community Center aan de Woenselse Markt. Dit rapportschetst hoe in Oud Woensel een kloppend economisch en cultureel hart kankloppen en in welke context de investering in een nieuw centrumgebouwmaximaal kan renderen.

Naast de interviews vormen de inzichten van waaruit Beeldcultuur actief iseen tweede basis voor dit rapport. Beeldcultuur denkt en werkt vanuit eenstelsel van maatschappelijke, culturele, ecologische, duurzame enstedenbouwkundige visies, alle verwoord vanuit een visuele manier vandenken. Beide bronnen hebben in dit rapport een eigen plaats gekregen.Zoals de naam Beeldcultuur al weergeeft, vormt visuele communicatie voorons de kern. Naast de eigen visualisatie hoe het nieuwe centrum aan deWoenselse Markt eruit kan zien, is in het rapport een grote hoeveelheid aanbeeldmateriaal opgenomen. Wereldwijd bestaan tal van inspirerendevoorbeelden van geslaagde (en duurzame) combinaties van stads- endorpscultuur. Met afbeeldingen uit het eigen beeldarchief en van Internetproberen we in dit rapport onze stedenbouwkundige en ecologische ideeënhelder te verbeelden. Een dergelijke kosmopolitische denkwijze komen we ooktegen in een artikel over Civic Centers van Hans van den Oord,beleidsambtenaar Maatschappelijke Ontwikkeling. Hij noemde Oud Woenseldaarin niet voor niets “het Soho van het Zuiden”.

DankbetuigingBeeldcultuur.nl wil bij deze graag alle bewoners/geïnterviewden bedanken voorhun medewerking en bijdrage aan dit onderzoek. Zonder hun persoonlijke,enthousiaste, en vooral inspirerende en verrassende inzet was het ontstane,gegroeide beeld over de kansen van Oud Woensel hier minder divers enuitgesproken geweest! Alle interviews zijn integraal, ná accordering, indit rapport opgenomen.

Ook danken wij diverse medewerkers van de Sector Gebiedsontwikkeling / DMOvan de gemeente Eindhoven én medewerkers van de Woningbouwcorporatie Domeinvoor het goede contact en voor hun vertrouwen om te kunnen komen tot dezeculturele wijkverkenning ‘Oud Woensel, een wijk met perspectief’.

Eindhoven, maart 2009Stichting Beeldcultuur.nl

004

005

Hoofdstuk 1.Uitwerking van interviews

met creatieve bewoners

Notities:

Hans van MelisMike Tasci

Domien CoppelmansPeet Merkelbach

Ilse KoppenPeer Rave

Marc KoppenMaarten van Loosbroek

Denvis GrotenhuisHenk MarinussenPaul OosterbaanCécile Kortland

Hansz DeijnenEric van de Lest

Gerard MerkelbachChristine AdriaensenBram van Vijfeijken

Onno KortlandJohn Maasakkers

Darko GroenhagenAnouk Okunde

Georgios UanisJohn van den Berk

Johan VlemmixJacques Offenbach

Henck van DijckTom Vaessen

Peggy RommersSaid MoustatiCecile CranenTheo Maassen

006007

1. Hoe lang woont u al in Oud Woensel?Met tussenpozen 67 jaar. Ik heb hier gewerkt bij de Rabobank, uhm... laten we zeggen 25 jaar.

2. Waarom bedrijf/huis in Oud Woensel?Omdat het binnen loopafstand van mijn werk was en ik hier geboren ben.

3. Heeft Oud Woensel zich in positieve zin ontwikkeld?’t Is er niet beter op geworden, mag ik dat zeggen...?

4. Wat mist u in Oud Woensel?Veel! 5. Wat vindt u positief aan Oud Woensel?Initiatief van jeugdige bewoners zoals het T+huis en toch ook de Zaterdagse Markt.

6. Wonen er familie of vrienden in de buurt of dichtbij?Ja.

7. Hoe ziet u uw toekomst in Oud Woensel?Ik hoop de onderkeldering van de wijk nog mee te maken en de Woenselse Markt autovrij. En een terrasje onder de bomen te kunnen pakken (en een huisbrouwerij op de van Brakelstraat).

8. Wat verstaat u onder cultuur?Oh jeeh, (stilte) Nou gaan we een beetje filosofisch te werk. (stilte) Ik heb geen idee van wat ik onder cultuur versta. In ieder geval wél de van Abbestichting, maar niet het van Abbemuseum, en zeker niet de gemeente Eindhoven die alles afbreekt wat ik mooi vind. Ik ben het meest geïnteresseerd in de manier waarop stenen gestapeld worden, zoals in de van Kinsbergenstraat als enclave van oude gebouwen. Cultuur heeft zeker met duurzaamheid te maken.

9. Kunt u die cultuur terugvinden in Oud WoenselJa, die heb ik al min of meer beantwoord in de vorige vraag, daar kan ik cultuur terugvinden in Oud Woensel. Jammer genoeg hoorde ik niet bij de doelgroep van la Bolleur na de sluiting, kort voor de afbraak, dat had ik graag willen meemaken.

10.Bezoekt u wel eens een van de volgende instellingen? Hoe vaak?Theater/toneel/musical Allang niet meer. In de tijd van Hair was ik er wel te vindenBioscoop/filmhuis Kinderfilm met mijn kleinzoon onlangsConcertzaal/muziekcafé In de oude Effenaar was ik wel eens, en de oude DynamoCafé/terras Soms, bij elke bierproeverij in de Baron (de Bergen)Restaurant/eetcafé Zeer weinig, laatste keer Spaans Restaurant op de Woenselse Markt en op de Kruisstraat, naast de slijter, een PizzeriaMuseum/galerie Nee nooit, alleen bij Beeldcultuur, en het Gemeente Archief, heet tegenwoordig anders, met moeilijke naam

11. Voldoet het huidige cultuuraanbod in Oud Woensel aan uw woonwens? Zo niet, wat mist u?Ik mis hier de cultuur van het café-leven, van de borreltafel. Mocht er nog eens op de Woenselse Markt een Metal-concert gegeven worden, als Dynamo Out-Door, dan sta ik vooraan; Heavy Metal - maar mag ook Hard Rock zijn - is mijn smaak. Ik mis ook een Grand Café. Met terrasje met bomen en een autovrije markt. Jeu de Boules-banen en bankjes met platanen, om Oud Woensel een Zuid Frans tintje te geven. En een traditioneel-achtige kiosk. Het Elektra huisje kan ook als uitgangspunt dienen voor een café. ‘t Moet daar wel blijven staan!

12. Naast de zaterdagmarkt, vindt u de Woenselse Markt geschikt voor één of meerdere van bovengenoemde faciliteiten? Welke? Ik ben een geweldige voorstander van Multi-cultureel maar in Oud Woensel op de Woenselse Markt is de balans verdwenen en een allochtone monocultuur ontstaan. Ik kijk al op als ik iemand zonder hoofddoekje zie. De kansrijke autochtoon is allang verdwenen. De sociale functie moet zich opnieuw oriënteren naar het westen.

13. Vindt u de Woenselse Markt geschikt om openluchtconcerten, festivals of evenementen te organiseren? Dat heb ik al gezegd, ja natuurlijk, de enige en beste markt van Eindhoven daarvoor.

14. Heeft u een idee hoe we de Woenselse Markt hiervoor kunnen inzetten? Mooi strak geplaveid, podium bij elektrahuisje, de Markt mag niet nog kleiner worden, terrasjes heb ik al 6x gezegd, grote bomen, platanen.

15. Heeft u nog opmerkingen en aanvullingen of wilt u ideeën kwijt? Nee, ik ben een waarnemer en levensgenieter, geen man van de ideeën. Ik ben een mee-op-loper!

Hans van Melis over cultuur in Oud Woensel Adres: Kortenaerstraat 2c Burgerlijke staat: Ongehuwd Leeftijd: 67 jaar Kinderen: Geen Beroep: Gepensioneerd (in vrije tijd wijkarchivaris) Reistijd: n.v.t.

008 009

9. Kunt u die cultuur terugvinden in Oud WoenselIn Oud Woensel kun je cultuur niet ontwijken. Een paar panden van mijn pand vandaan is het Turks café. Dit café is lang open en zorgt voor sociale controle op de Woenselse Markt. Er blijft daardoor namelijk leven aan deze kant door de Turken die op en neer lopen en hun zaakjes nog doen.

10.Bezoekt u wel eens een van de volgende instellingen? Hoe vaak?Theater/toneel/musical NooitBioscoop/filmhuis RegelmatigConcertzaal/muziekcafé Niet / stand-up commedian, De Effenaar / WildemanCafé/terras Veel in horeca maar dan in de binnenstadRestaurant/eetcafé Veel in Mundial / Manhattan / CentraalMuseum/galerie Niet zo veel / Oorlogsmuseum HogeloonAnders Antiekwinkeltjes

11. Voldoet het huidige cultuuraanbod in Oud Woensel aan uw woonwens? Zo niet, wat mist u?Door de mensen hier in de buurt die niet zo rijk zijn, bepaalt dit ook wel de winkeltjes die hier zijn, zoals die kwartjeswinkels aan beide zijden van mijn winkel. Ik zou toch graag meer kwaliteit willen zien in de vorm van delicatesse-winkeltjes; noten, kaas, groenten, én een mooier aangeklede markt.

12. Naast de zaterdagmarkt, vindt u de Woenselse Markt geschikt voor één of meerdere van bovengenoemde faciliteiten? Welke? In ieder geval vind ik dat er iets gedaan moet worden aan het parkeerprobleem. Het veelgenoemde parkeerpark onder de Woenselse markt zou voor mij een eerste prioriteit zijn. Goed restaurant, Japans of Thais, Bengel (restaurant), hotel, delicatessenzaak, veel groen, mooie bomen, leuke prieeltjes, mooi plein.

13. Vindt u de Woenselse Markt geschikt om openluchtconcerten, festivals of evenementen te organiseren? Ja, er is plek zat.

14. Heeft u een idee hoe we de Woenselse Markt hiervoor kunnen inzetten? Elk Holland Casino heeft nu een parkeerpark onder het bedrijf, we kunnen dit ook doen onder de Woenselse Markt. Dan komt er ruimte op de markt vrij.

15. Heeft u nog opmerkingen en aanvullingen of wilt u ideeën kwijt? • Veiligheid- meer blauw op straat• Betaald parkeren op de markt ik wil best € 100,00 betalen voor een jaar parkeren voor een parkeerkaart, als ondernemer op de markt.• En zoals al eerder gezegd de kwaliteit moet gewoon terug op de Woenselse Markt. Er kan ook door de marktkooplieden netter worden omgegaan met bijvoorbeeld het ijs waarin de vis gekoeld wordt. Dit wordt nu zó over de straat uitgegooid, wat de nodige stank en rotzooi oplevert.

1. Hoe lang woont u al in Oud Woensel?Al 25 jaar in Woensel Noord. Vanwege de binding met Eindhoven, altijd de gezelligheid wezen halen in Eindhoven.

2. Waarom bedrijf/huis in Oud Woensel?Bedrijf Videoland, vanwege de ligging en de prijs. Eerst een bedrijf in Geldrop en toen kon ik terug naar Eindhoven. De prijs was hier beter dan daar.

3. Heeft Oud Woensel zich in positieve zin ontwikkeld?Sinds 6 maanden geen zwervers meer gezien dus qua veiligheid wel, maar qua kwaliteit is er niet veel. Het is fijn dat er een Hema op de Woenselse Markt is, en de mooie damesmodezaak Bastiaans en Herenmodezaak Van Buul, Na de roofoverval in juli 2007 ben ik toch voorzichtiger met de winkelmeisjes die hier ’s avonds werken. Daar maak ik me toch wel druk om.

4. Wat mist u in Oud Woensel?Kwaliteit in de ruime zin van het woord. Dan praat ik over gemis aan delicatessezaakjes, zoals noten kaas en groenten, Natuurlijk ook mooie bomen, veel groen dus op het plein met prieeltjes en terrasjes. 5. Wat vindt u positief aan Oud Woensel?Het mooie aan Oud Woensel is dat, ondanks dat er een mulitculti bevolking leeft, men toch flexibel is naar elkaar toe. Bijv. als je op de markt loopt en er loopt een vrouw met een kinderwagen, dan loop je er omheen of je wacht. Je merkt dan weinig irritatie.

6. Wonen er familie of vrienden in de buurt of dichtbij?Ja, mijn familie en vrienden wonen allemaal in Eindoven Noord en Son.

7. Hoe ziet u uw toekomst in Oud Woensel?Ik werk hier nu 7 jaar en een paar maanden. Als er kwaliteit komt dan blijf ik hier, anders ga ik weg.

8. Wat verstaat u onder cultuur?Ik versta onder cultuur datgene wat mensen van huis uit meekrijgen. Bijvoorbeeld in Azië schudden mensen de hand niet met links maar met rechts; waarom? Omdat ze met links hun billen afvegen op de wc. Die verschillen...

Mike Tasci over cultuur in Oud Woensel Adres: Woenselse Markt 51 Burgerlijke staat: Ongehuwd Leeftijd: 43 jaar Kinderen: Geen Beroep: Zelfstandig Ondernemer Reistijd: vanaf Woensel Noord ongeveer 5 á 6 km

010011

• En we hebben een Cultureel Centrum nodig, bioscoopje, restaurantje, ook voor de plaatselijke harmonie een ruimte. We moeten niet de gefragmenteerdheid aan wijkinitiatieven hebben in deze wijk. Dat verdeelt en veroorzaakt ruzies onderling.

8. Wat verstaat u onder cultuur?Cultuur kan te maken hebben met twee zaken. Dwangmatig; dan is cultuur een vijand die je zaken oplegt en je dus geen vrijheid geeft. Én open cultuur; dan is cultuur een vriend die je keuzes laat maken, alhoewel je wel altijd alert moet blijven.

9. Kunt u die cultuur terugvinden in Oud WoenselEen buurtvereniging bijvoorbeeld kan in plaats van een vriend een vijand blijken, een soort buurtterrorist door opportunistisch en egocentrisch gedrag en een mentaliteit laten zien van binnenhalen en er vervolgens niets voor terug doen. Nemen en niet geven! Onze buurt wordt door verschillende belangenverenigingen vaak tegen elkaar uitgespeeld, waardoor er geen samenhang is en je niet tot één “groot goed” kan komen, namelijk overal tevredenheid. Daar moeten we wél naar streven in deze buurt. Niet ons laten versnipperen maar samen de handen in elkaar slaan.

10.Bezoekt u wel eens een van de volgende instellingen? Hoe vaak?Theater/toneel/musical NeeBioscoop/filmhuis NeeConcertzaal/muziekcafé Ja VaakCafé/terras Ja VaakRestaurant/eetcafé Ja VaakMuseum/galerie Ja SomsAnders Concertjes optredens underground vaker

11. Voldoet het huidige cultuuraanbod in Oud Woensel aan uw woonwens? Zo niet, wat mist u?Een cultureel hart (zie boven 4**). De Woenselse Markt als cultureel middelpunt.

12. Naast de zaterdagmarkt, vindt u de Woenselse Markt geschikt voor één of meerdere van bovengenoemde faciliteiten? Welke?Ja alle activiteiten, net zoals hierboven in het lijstje! Je zult een flinke zaal moeten hebben, of meerdere, misschien een openluchtpodium, van alles wat!... En dus zowel geschikt voor binnen als voor buiten, wat past bij de schaal van de Woenselse Markt. Een gebouw als een landmark wat van veraf zichtbaar en herkenbaar is. Een gebouw wat gaat over Oud Woensel!

13. Vindt u de Woenselse Markt geschikt om openluchtconcerten, festivals of evenementen te organiseren?De Woenselse Markt heeft de oppervlakte om dit soort activiteiten te organiseren, dus gewoon doen!

14. Heeft u een idee hoe we de Woenselse Markt hiervoor kunnen inzetten?Sinds 10 jaar is men zó bezig dat de versnippering in deze wijk groter wordt, zonder het grote eindbelang te verdedigen. Het belang moet niet gaan over een persoonlijke of emotionele visie, maar over een extentiële visie, die gaat boven de individuele visie. Het moet gaan over vitalisering van een oude buurt die in de loop der jaren zo versnipperd is geraakt door allerlei plannen en nieuwkomers. Door een heldere visie voor ogen te houden kan men komen tot één samenhangend beleidsplan, welke de basis vormt voor de concrete en fysiek sterke uitvoering.

15. Heeft u nog opmerkingen en aanvullingen of wilt u ideeën kwijt?Mensen kunnen niet alleen zijn, dus wordt er iets georganiseerd, dan komt men altijd.

1. Hoe lang woont u al in Oud Woensel?20 jaar.

2. Waarom bedrijf/huis in Oud Woensel?Omdat hier in de oude school, waarin ik zit, op Hemelrijken de benodigde atelier/bedrijfsruimte was.

3. Heeft Oud Woensel zich in positieve zin ontwikkeld?Ja, opknapbeurt via woningen, mooie nieuwe straatjes zoals de huizen op de Nieuwe Fellenoord, hoeren op Hemelrijken zijn weg.

4. Wat mist u in Oud Woensel?Ik mis een cultureel hart, bijvoorbeeld een cultureel centrum op de Woenselse Markt, als podium voor een verscheidenheid aan activiteiten die zich hier – ook van elders – kunnen afspelen. Zoals de schatgravers, de mijnwerkers, die alle verborgen schatten uit de grond trekken, zichtbaar maken wat nu nog diep verborgen zit. De cultuur als onuitputtelijke bron van Oud Woensel. Een Landmark waar je van verre naar toe wordt gezogen, als het ware. Geen versnippering door overal maar dingen te organiseren, maar een cultureel hart dan zich centreert hier op deze plek. De buurt hier is gelaagd en divers, dan moet je dat ook terugbrengen in een gebouw. En niet teveel gericht zijn op alleen maar multiculturele cultuur. Ook de architectuur moet kloppen hier. Het andere nieuwe schooltje op Hemelrijken, aan het begin, is afschuwelijke architectuur. 5. Wat vindt u positief aan Oud Woensel?In Oud Woensel is heel veel mogelijk, alleen de ligging al, zo dicht bij het centrum en het station. En de nabije ligging van de wegen. Ideaal!• Stadscentrum mag lineair verder worden uitgebreid; voorbeeld van centrum naar Kruisstraat, dan Woenselse Markt, en verder richting Woensel Noord.• Het is een erg fijne buurt om er te werken, te verblijven, laagdrempelig en heel gewoon.• Fellenoord is goede ontwikkeling als mogelijk voorbeeld voor de stadsontwikkeling hier.• De Oude School is nog een soort “architectonisch lichtpuntje” op Hemelrijken, om op aan te haken.

6. Wonen er familie of vrienden in de buurt of dichtbij?Veel vrienden

7. Hoe ziet u uw toekomst in Oud Woensel?• Ik blijf er werken!• Het is zeer kneedbaar. Er is nog geen permanent karakter in de buurt.• De kruisstraat behoeft meer kwaliteit.

Domien Coppelmans over cultuur in Oud Woensel Adres: Hemelrijken 75e Burgerlijke staat: Ongehuwd Leeftijd: 51 jaar Kinderen: geen Beroep: Vrij beroep / kunstenaar Reistijd: n.v.t.

012

013

kunnen komen. Ik heb wel gehoord dat er een T-huis hier verderop is, maar het is mij niet duidelijk waar dit T-huis voor is.

8. Wat verstaat u onder cultuur?Gewoonte, waarden en normen, architectuur, taal, kleding.

9. Kunt u die cultuur terugvinden in Oud Woensel?Ja

10. Bezoekt u wel eens een van de volgende instellingen? Hoe vaak?Theater/toneel/musical nee Bioscoop/filmhuis ja 6x per jaarConcertzaal/muziekcafé ja 4x per jaarCafé/terras Mc Donalds regelmatigRestaurant/eetcafé Uit eten 2x per maandMuseum/galerie nee Anders Pretparken zoals Billy Bird, 55 ha! lol voor de kinderen!

11. Voldoet het huidige cultuuraanbod in Oud Woensel aan uw woonwens? Zo niet, wat mist u?Nee, alle bovengenoemde zaken zou ik het liefst in de buurt willen, dan er toch iedere keer verder voor te moeten gaan!

12. Naast de zaterdagmarkt, vindt u de Woenselse Markt geschikt voor één of meerdere van bovengenoemde faciliteiten? Welke?Allemaal uiteraard!

13. Vindt u de Woenselse Markt geschikt om openluchtconcerten, festivals of evenementen te organiseren?Ja, uitermate geschikt!

14. Heeft u een idee hoe we de Woenselse Markt hiervoor kunnen inzetten?Gewoon organiseren! Ik merk het aan de omzet van mijn winkeltje én de aanloop, dat als er activiteiten gepland worden, dit ook goed is voor mijn bedrijfje.

15. Heeft u nog opmerkingen en aanvullingen of wilt u ideeën kwijt?Cultuurkrant zou wel fijn zijn, om de ontwikkelingen bij te houden die er in de buurt plaatsvinden, en de activiteiten. Ook niet te groot, gewoon op een A4tje.

1. Hoe lang woont u al in Oud Woensel?20 jaar. Ik kom uit Veldhoven, daarna naar Eindhoven en door Gerard in Oud Woensel gaan wonen.

2. Waarom Bedrijf in Oud Woensel?Beide wonen en werken aan huis en in de zorg op Meerhoven

3. Heeft Oud Woensel zich in positieve zin ontwikkeld?Aan de ene kant: ja, in die zin van dat ik wel iemand ben die graag met de tijd meegaat. Maar de nieuwe tijd brengt niet altijd de mensen bij elkaar.En aan de andere kant: nee, want de nostalgie is weg; het buurtgevoel. Als voorbeeld wil ik Hilaria noemen, die de kermis groots maakt, maar toen de Woenselse Markt nog de plek was waar de kermis was, was dit ook goed voor de contacten in de buurt. Zo stond je gemakkelijk te praten met de ouders die ook hun “kiendjes” in de draaimolen hadden zitten. Het is slechts een voorbeeld natuurlijk, want 5 dagen per jaar bepalen natuurlijk niet de rest van de sfeer in de wijk, door het hele jaar.Als ik de jeugd vergelijk met een 10 jaar terug, toen mijn zoon nog uit de speeltuin werd gespuugd, letterlijk omdat hij niet Turks was, is er wel iets gebeurd met de jeugd van nu wat integratie betreft. Diezelfde zoon gaat nu wel om met Turkse jongens! Ikzelf maak ook mee dat ik in de buurt meegeholpen wordt, als ik bijvoorbeeld mijn jongste zoontje van 6 aan het zoeken ben. Als er wederzijds respect is kom je een heel eind! Dan is er zeker sprake van integratie die 10 jaar geleden niet denkbaar was. Ik merk dat het slopen van het huis aan de overkant, om daar een fietsenstalling te maken een veel grotere impact heeft. Dit trekt namelijk zwervers en drugsgebruikers aan die daar gaan zitten.

4. Wat mist u in Oud Woensel?Als ik met de verkiezingen ga stemmen en ik kom in dat mooie gebouw (Hemelrijck) dan denk ik bij mezelf, waarom kom ik hier niet vaker?... Is hier wat te doen en wat is er te doen?... Ook in Sancta Maria is zo’n plek waar ik nog nooit geweest ben. Verbondenheid is ver te zoeken. De markt is wel zo’n plek die zich leent voor een soort van gemeenschapshuis.

5. Wat vindt u positief aan Oud Woensel?Zie 3

6. Wonen er familie of vrienden in de buurt of dichtbij?Ja vrienden, geen familie.

7. Hoe ziet u uw toekomst in Oud Woensel?Over 5 jaar zou het wel fijn zijn als hier een gebouw zou zijn waar ik bijvoorbeeld ook met mijn workshops naar toe zou kunnen. Met lage tarieven, zodat juist de mensen uit de buurt hier naar toe zouden kunnen gaan. Ik heb het er wel eens over gehad met mijn man om ons huis met de grond gelijk te maken en hier een echt T-huis te maken, waar mensen die pauze hebben even een broodje zouden kunnen eten en hier even bij

Peet Merkelbach over cultuur in Oud Woensel Adres: Van Kinsbergenstraat 13 Burgerlijke staat: Gehuwd Leeftijd: 41 jaar Kinderen: 3, in de leeftijd van 18, 16 en 6 jaar Beroep: Zelfstandig Ondernemer/ parttime SPW’er Reistijd: n.v.t.

014

015

11. Voldoet het huidige cultuuraanbod in Oud Woensel aan uw woonwens? Zo niet, wat mist u?nee, Ik mis vanalles, meer variatie aan eettentjes, meer kwaliteit, meer delicatessenwinkeltjes…

12. Naast de zaterdagmarkt, vindt u de Woenselse Markt geschikt voor één of meerdere van bovengenoemde faciliteiten? Welke?Ja, een bioscoop bv.

13. Vindt u de Woenselse Markt geschikt om openluchtconcerten, festivals of evenementen te organiseren?Ja, alhoewel Nederland-Muziekland niet mijn genre is, was het wel drukbezocht, en is het wel belangrijk voor de buurt.

14. Heeft u een idee hoe we de Woenselse Markt hiervoor kunnen inzetten?Een podium op de Woenselse markt is een goed idee.De podia moeten voor elke cultuur bereikbaar zijn.

15. Heeft u nog opmerkingen en aanvullingen of wilt u ideeën kwijt?Nee.

1. Hoe lang woont u al in Oud Woensel?2 jaar

2. Waarom Oud Woensel?Omdat we vielen voor het huis, werken en wonen combinatie is fijn. Daarbij werk ik ook nog op de poli dermatologie in het Catharinaziekenhuis.

3. Heeft Oud Woensel zich in positieve zin ontwikkeld?Afgelopen jaar wel verbetert zoals bestraten Pastoor Petersstraat. Het tunneltje is leuk opgeknapt, als tijdelijke oplossing.

4. Wat mist u in Oud Woensel?Veilige speelplekken voor de kinderen. Bij ons achter het huis is een uitlaatplek voor honden gemaakt en nu is die plek een plek waar junks zitten. Ik heb er al spuiten zien liggen… Ik had gehoopt dat deze plek leuk zou zijn, als mijn kinderen oud genoeg zijn om buiten te spelen zonder toezicht. Ik vind dit een gemiste kans. Daarbij wordt de speeltuin op de Schoolstraat/Zoutmanstraat altijd in beslag genomen door oudere jeugd, waardoor de kleintjes of jongeren geen plek meer hebben.

5. Wat vindt u positief aan Oud Woensel?De Woenselse Markt en de Kruisstraat maken dit een fijne buurt om te wonen.

6. Wonen er familie of vrienden in de buurt of dichtbij?Vrienden wel, geen familie.

7. Hoe ziet u uw toekomst in Oud Woensel?Ik hoop dat men iets doet aan Oud Woensel, in die zin dat de Woenselse Markt en de Kruisstraat een verlengde vanuit de stad wordt. Dat de stad naar hier doorloopt.

8. Wat verstaat u onder cultuur?Afkomst, manier van leven, samen werken, samen leven, samen een stad maken tot wat het is. Elkaar respecteren. Om de cultuur te delen moet je een stuk empathie tonen en je inleven en verdiepen in de mensen.

9. Kunt u die cultuur terugvinden in Oud WoenselJazeker, heel veel culturen smelten hier samen!

10. Bezoekt u wel eens een van de volgende instellingen? Hoe vaak?Theater/toneel/musical Ja regelmatigBioscoop/filmhuis Ja 1x 2/3 wekenConcertzaal/muziekcafé Ja wekelijksCafé/terras Ja wekelijksRestaurant/eetcafé Ja wekelijksMuseum/galerie Ja 1x half jaar

Ilse Koppen over cultuur in Oud Woensel Adres: Hemelrijken 22 Burgerlijke staat: Gehuwd Leeftijd: 39 jaar Kinderen: 2, in de leeftijd van 3 en 9 jaar Beroep: Polikliniekassistente / choreografe en co-regisseur ballet en opera Reistijd: 2 km

016 017

11. Voldoet het huidige cultuuraanbod in Oud Woensel aan uw woonwens? Zo niet, wat mist u?Nee, De Effenaar is in het centrum en Strijp-S is voor je gevoel ver weg. De dingen die daar gebeuren zijn fantastisch, naast dat de ruimtes bewaard zijn gebleven. Dat is goed voor Eindhoven. Hier in Oud Woensel zou zeker iets anders kunnen gebeuren op cultuurgebied. Nu is het niks. Wat betreft de lijst hierboven; van alles wat er staat, mis je hier alles. Dat moet onderzocht en uitgewerkt worden in mooie plannen waar draagvlak voor is. Misschien dat er ook iets kan komen voor de kinderen. Daar moet je creatieve mensen opzetten, die dat ontwikkelen. Niet die geijkte saaie toestanden, maar iets bijzonders, méér divers en anders dan gewoonlijk. Een paar goede zalen en cafe’s of iets dergelijks voor oud Woensel zou perfect zijn, dat brengt leven. Als je de faciliteiten aangeboden krijgt en de initiatieven goed zijn kan de cultuur hier van onderaf groeien. Ook de bewoners in de huizen moeten het dragen. Ook daar moet je dingen doen om het andere te kunnen laten gebeuren. Je moet het breed en in balans zien, zoals met Thai Chi? Mijn moeder geeft les in Thai Chi. 12. Naast de zaterdagmarkt, vindt u de Woenselse Markt geschikt voor één of meerdere van bovengenoemde faciliteiten? Welke? Ik sta er eigenlijk nooit bij stil, maar nu ik er zo over nadenk is er eigenlijk helemaal niks, terwijl het zo mooi kan zijn. Vooral veel grote bomen en terrassen, plus de auto’s weg. Een mooi podium zou te gek zijn, dat trekt mensen. Je moet het plein wel benutten! Ook de gebouwen eromheen mogen hoger!

13. Vindt u de Woenselse Markt geschikt om openluchtconcerten, festivals of evenementen te organiseren?Er gaat hier een hoop veranderen, dus waarom daar niet?... Als de combinatie koop/huur verandert, zoals bij de gerenoveerde huizen hiertegenover - wat ‘n gruwelijke lelijke huizen! (Trespa-Valley, red.) -, dan moet er ook een uitgebreid buurthuis komen, waar van alles kan gebeuren. Als er dan nieuwe bewoners komen, gaan die vanzelf op onderzoek uit, qua uitgaan, sport, muziek, e.d. Opvallend is dat er in Oud Woensel veel mensen vanuit de cultuur wonen. Daar moet je iets mee doen.

14. Heeft u een idee hoe we de Woenselse Markt hiervoor kunnen inzetten?Het is belangrijk dat de Woenselse Markt functie op de zaterdag behouden blijft. Hier moet rekening mee gehouden worden met verdere plannen. Dat platte plein - wat het nu is - is helemaal niets, dus veel bomen neerzetten, veel groen. Dan krijgt het meteen meer leven, meer sfeer... Auto’s moeten in een parkeerplaats eronder, of zoiets. Uit het zicht! Een cultureel gebouw moet multicultureel en multidisciplinair zijn. Een fantastisch beeld, als dat zou kunnen! Met een podium naar buiten, dat zou een compleet ander beeld zijn, dat zou te gek zijn... en ook een aanvulling op de cultuur in Eindhoven. Daar komen de mensen wel op af!

15. Heeft u nog opmerkingen en aanvullingen of wilt u ideeën kwijt?Ik laat het even bezinken, Daar kom ik nog op terug. Graag wil ik later meedenken, inhoud geven.

1. Hoe lang woont u al in Oud Woensel?2 jaar Van Kinsbergenstraat, 8 jaar Boschdijk, 13 jaar Bakkerstraat. Samengeteld 23 jaar.

2. Waarom Oud Woensel?Mijn beste vriend heeft ooit mijn vriendin “overgenomen”, zal ik maar zeggen. Toen heb ik zijn huisje op de Bakkerstraat overgenomen, als ruil. We hebben nog steeds contact! Dit huisje is - naast deze herinnering - goedkoop om te wonen, plus de maatvoering van de kamers zijn perfect voor mijn studio.

3. Heeft Oud Woensel zich in positieve zin ontwikkeld?In principe wel, Ze hebben niets afgebroken in mijn straat, maar renoveren de woningen. Maar feitelijk gebeurt er niet veel.

4. Wat mist u in Oud Woensel?Ik mis hier niks! Mijn vrienden kom ik in het centrum tegen, bij La Folie, wat voor mij een soort “kantoor” is geworden, om af te spreken.

5. Wat vindt u positief aan Oud Woensel?Oud Woensel heeft in weze veel te bieden, óók veel artiesten in de wijk.

6. Wonen er familie of vrienden in de buurt of dichtbij?Een broer woont om de hoek, en ik voel hier toch wel “family-roots” in de wijk, omdat mijn moeder hier ook vandaan komt. Ik voel me hier thuis.

7. Hoe ziet u uw toekomst in Oud Woensel?Ik ga niet weg, mijn huisje is goedkoop en ik kan er thuis werken. Daarbij vind ik de buurt gewoon heel fijn. Toen er een HEMA kwam dacht ik helemaal, nu ga ik hier nooit meer weg!

8. Wat verstaat u onder cultuur?Ontwikkeling door inspiratie en vice versa. Ja, hoe noem je de behoefte om iets te ontwikkelen. Eerst is er niets en dan is er iets. Je moet ergens beginnen.

9. Kunt u die cultuur terugvinden in Oud Woensel?Nee, buiten de eigen studio, weinig...

10. Bezoekt u wel eens een van de volgende instellingen? Hoe vaak?Theater/toneel/musical Ja 2x per jaarBioscoop/filmhuis Ja Plaza Futura 5x per jaarConcertzaal/muziekcafé Ja 52x per jaarCafé/terras Ja WekelijksRestaurant/eetcafé Ja 1910 op wilhelminaplein 5 x per jaarMuseum/galerie Ja 8x per jaar

Peer Rave over cultuur in Oud Woensel Adres: Bakkerstraat Burgerlijke staat: Ongehuwd Leeftijd: 46 jaar Kinderen: geen Beroep: mix- & mastering engineer & muziekproducent Reistijd: Vanuit thuis maar ook vaak naar de grotere studio’s toe (Heeze, Haarlem, Londen)

018

019

1. Hoe lang woont u al in Oud Woensel?> Geboren in Heeze > Gewerkt in Amsterdam, gewoond in de Bijlmer > Eindhoven, Marktstraat appartement gehuurd > huis gekocht in Anthonie Morostraat, Tongelre > huis gekocht aan Hemelrijken (sinds 2 jaar)

2. Waarom bedrijf/huis in Oud Woensel?Ik was al jaren verliefd op dit huis en ook al 20 jaar bekend met Hemelrijken, vanwege vrienden die hier woonden. Toen was het een prachtige straat met oudbouw en een gezellig cafeetje op de hoek. Jammer dat dit weg is. Voor die lelijke nieuwbouw hier aan de overkant heb ik nooit gekozen.

3. Heeft Oud Woensel zich in positieve zin ontwikkeld?Er is veel sfeer verloren gegaan maar het blijft wel een fijne leefomgeving desondanks, ook qua ligging. Maar feitelijk is het sterk achteruit gegaan in vergelijking met vroeger.

4. Wat mist u in Oud Woensel?Ik mis de stedelijkheid en levendigheid die een stad als Antwerpen, Berlijn, Barcelona, wél hebben. Waarom kunnen dáár de dingen wél en hier niet?... Ik heb het antwoord al; ze laten het hier niet gebeuren omdat er geld verdiend moet worden met cliché oplossingen. Alles is vooraf zo dichtgetimmerd! Ze zouden hier eigenlijk een positief gedoogbeleid moeten hanteren. Nu missen ze creativiteit, ruimte, durf, vertrouwen! Hier dus geen galeries, leuke winkeltjes, bijzondere restaurantjes of aparte ateliers. Wel een leuk voorbeeld van een mooie stedelijke plek is nu LUZ (licht) te vinden aan de Dommel op de kop van het Stratumseind. 5. Wat vindt u positief aan Oud Woensel?Het centrum is verschrikkelijk, de Demer en zo, zo voorspelbaar! Dan loop ik 100% liever door de Kruisstraat, hoewel daar de goedkope snelle hap ook opkomt. Wel veel Turkse winkels, specialiteitenzaakjes. La Bolleur was wat dat betreft fantastisch. Mooi podium, gekke plek! Dat soort dingen kan hier in Oud Woensel plaatsvinden, mede door de ontwikkeling van Strijp S. Het gevaar is daar dat het teveel wordt voorgekookt. Voor hier moet de onderdoorgang Fellenoord weg, het autoverkeer naar beneden en de voetgangers naar boven! De stad moet doorlopen. Ik loop die route iedere dag tussen die kale kantoren. Ook moet er een trekpleister komen in Oud Woensel op de Woenselse Markt, in de geest van La Bolleur, een plek waar alles kan. Comedy Train Zuid, een idee van Theo Maassen, zou daar goed kunnen. Ik wil hem wel vragen voor een interview met jullie. Dit schitterende idee kon men in Eindhoven ook hebben. Ze hadden hier al besprekingen over en de gemeente vond een plek in de stadsschouwburg daarvoor geschikt. De gemeente heeft het duidelijk niet begrepen, wat men wil met zo’n standup Comedian Café, wat voor omgeving dat nodig heeft! Iets met tafeltjes, drankjes en een gezellige setting. Geen grote Stadschouwburg. Het

concept is dat je een ticket koopt voor één avond, en je weet niet vooraf wie er optreedt. Je kunt er Theo Maassen met een try-out tegenkomen, of Freek de Jonge. Iedere avond zou een soortgelijk cafe in Amsterdam volgeboekt zijn. Geheid succes! Waarom begrijpt men dit concept niet? De gemeente zou meer oog moeten krijgen voor de dingen die er spelen en daar gewoon ruimte aan geven. Positief gedogen; laten gebeuren! Stad willen zijn en het risico willen nemen om op je bek te gaan. Als muzikant begint voor mij de situatie en aanpak elders steeds interessanter te worden, zoals in Duitsland. In Nederland is het voorgekauwde en vooral vet gesubsidieerde podium steeds minder aantrekkelijk en zelfs dodelijk voor de sfeer. Een mooi voorbeeld zoals het gevoelsmatig moet is toch wel Vera in Groningen. Peter Weening heeft goed begrepen wat men in die scène wenselijk acht.

Marc Koppen over cultuur in Oud Woensel Adres: Hemelrijken 22 Burgerlijke staat: Gehuwd Leeftijd: 38 jaar Kinderen: 2, in de leeftijden van 3 en 9 jaar Beroep: Muzikant / Ontwerper Reistijd: 1,2 km (15 minuten lopen naar centrum Eindhoven)

020 021

6. Wonen er familie of vrienden in de buurt of dichtbij?Ja, vrienden genoeg.

7. Hoe ziet u uw toekomst in Oud Woensel?Ik blijf hier voorlopig nog wel wonen. Het buitenland trekt ook wel. Die binding heb ik met de muziek, mijn vrienden én het werk voor Scherpontwerp. Op zich heb ik wel de indruk dat in Eindhoven de goede kwaliteit van NL gemaakt wordt; René Daniëls en Theo Maassen, etc, etc. de leukste muziek scène! Tien jaar geleden gingen alle afgestudeerde ontwerpers naar Amsterdam, nu blijven ze hier! De gemeente lijkt dat nu ook te willen zien, maar moet op het gebied van de combinatie wonen/werken nog veel leren. Nu betrekt ze mensen hierbij om mee te denken. Prima! Dat gebeurt voor zover ik weet in andere plaatsen niet. In Amsterdam is dit ondenkbaar, daar is sowieso moeilijk samenwerking voor elkaar te krijgen. Oud Woensel kan hier een héél interessante rol in vervullen, een scharnierpunt tussen het Centrum, Strijp S en de TU/E. Dan moeten er wel meer cafeetjes en restaurantjes komen, én geschikte woningen. Een leven wat ook ‘s avonds doorgaat, nu is het uitgestorven op straat. Dat was vroeger niet!

8. Wat verstaat u onder cultuur?Ik vind cultuur tamelijk onontbeerlijk in de samenleving. Het is een “way of living”. Mensen die de ogen hiervoor sluiten zijn een gevaar voor de samenleving! Als begrip gaat het heel diep in op verschillende niveau’s. Die balans en diepte is interessant!

9. Kunt u die cultuur terugvinden in Oud WoenselDat gevoel in Eindhoven heb ik op de Kruisstraat; de straat in Eindhoven die er toe doet. Ik heb wel het gevoel dat er nog iets mist. Meer diversiteit misschien, kwaliteit, restaurantjes en een leuk café, die dingen.Ik vind het superprettig om hier te leven maar die durf om iets van Oud Woensel te maken mis ik. Misschien wordt Oud Woensel kunstmatig kort gehouden, om geen concurrentie met het centrum te veroorzaken. Eindhoven moet gewoon durven groeien!

10.Bezoekt u wel eens een van de volgende instellingen? Hoe vaak?Theater/toneel/musical Ja, maar geen musical 2x per jaarBioscoop/filmhuis Ja elke maandConcertzaal/muziekcafé Ja meerdere keren per weekHoreca/terrasje Vaak bij mooi weerRestaurant/eetcafé Vaak wekelijksMuseum/galerie Vaak paar keer per maand

11. Voldoet het huidige cultuuraanbod in Oud Woensel aan uw woonwens? Zo niet, wat mist u?De dingen die er voor zorgen dat er ’s avonds ook nog een leven is, zowel binnen als op straat.

12. Naast de zaterdagmarkt, vindt u de Woenselse Markt geschikt voor één of meerdere van bovengenoemde faciliteiten? Welke?Alles hierboven! Belangrijk is om niet de “zoveelste poptempel” hier neer te zetten. Iets met een kleinschaligheid in aanbod en diversiteit, die brede gefragmenteerdheid, dat zou hier kunnen, iets heel bijzonders en intiems.

13. Vindt u de Woenselse Markt geschikt om openluchtconcerten, festivals of evenementen te organiseren?Absoluut! Ik kan me voorstellen dat omwonenden er minder gecharmeerd van zijn, maar het zou natuurlijk super zijn. Ze zijn anders ook wel wat gewend met de zaterdagmarkt voor hun deur.

14. Heeft u een idee hoe we de Woenselse Markt hiervoor kunnen inzetten?Het is een goed idee om die plek te herzien; een andere sfeer is dan wel noodzakelijk. Zoiets als “De Parade” in Den Bosch is al tof: straattheater, straatmuzikanten, mooie gebouwen, bomen, bomen, terrasjes! En muziekcafés, bruine cafés, eet- en grand cafés, etc. Het is ook het verhaal van de kip of het ei; je komt er alleen achter door het te doen, maar naar mijn idee is er zeker draagvlak voor; iets stedelijker dan nu. Een gebouw als een soort cultureel centrum hoort daar zeker bij. Ik wil daar ook zeker over meedenken!

15. Heeft u nog opmerkingen en aanvullingen of wilt u ideeën kwijt?Om de invulling van zo’n centrum te realiseren moet de kleinschaligheid en diversiteit worden bewaakt. Én het moet aansluiten op het centrum en richting Winkelcentrum Woensel in fysieke zin. Maar ook tussen Strijp-S en de TU/e. Daar ontbreekt het in Eindhoven vaak aan. Loop maar eens van de Kleine Berg naar de Dommelstraat, dat is niet bepaald aantrekkelijk, maar eerder het beeld van een spookstad! Aandacht voor een méér samenhangende Openbare Ruimte is onontbeerlijk.

022 023

11. Voldoet het huidige cultuuraanbod in Oud Woensel aan uw woonwens? Zo niet, wat mist u??

12. Naast de zaterdagmarkt, vindt u de Woenselse Markt geschikt voor één of meerdere van bovengenoemde faciliteiten? Welke?Openluchtconcerten mogen op plein gebouwd worden, bijv. in een podiumtent.

13. Vindt u de Woenselse Markt geschikt om openluchtconcerten, festivals of evenementen te organiseren?Ja, mag ook blues, jazz en klassiek zijn, niet alleen pop! Maar misschien is dat te saai en ouderwets...

14. Heeft u een idee hoe we de Woenselse Markt hiervoor kunnen inzetten?Via terrasjes. Er zijn geen cafés waar ik graag ga zitten, meer groen mag er ook komen, en in de straten rondom.

15. Heeft u nog opmerkingen en aanvullingen of wilt u ideeën kwijt?Alle huizen met de witte Trespa afbreken en er Fellenoord-atelierwoningen voor terugzetten!

1. Hoe lang woont u al in Oud Woensel?Sinds 1983

2. Waarom Oud Woensel?Het was betaalbaar.

3. Heeft Oud Woensel zich in positieve zin ontwikkeld?Ja, vooral De Nieuwe Fellenoord heeft zich verbeterd met mooie atelierwoningen. Ikzelf heb liever een koop- dan huurwoning.

4. Wat mist u in Oud Woensel?Je hebt veel variatie aan winkels in de Kruisstraat, maar geen fotozaak meer, dat vind ik wel jammer. Iets van openluchtconcerten mis ik ook wel hier.

5. Wat vindt u positief aan Oud Woensel?De diversiteit van een volksbuurt. Die vraag was toch al gesteld?...

6. Wonen er familie of vrienden in de buurt of dichtbij?Geen familie in de buurt, en mijn vrienden zijn inmiddels verhuisd.

7. Hoe ziet u uw toekomst in Oud Woensel?Geen vastomlijnd idee. Ging er niet van uit dat ik hier doodga, ik ben hier nu eigenlijk al langer als ik had gepland. Misschien wil ik ooit nog wel eens een vrijstaand huis, dan kan ik eromheen lopen. Ik ben gewoon een Brabander, die heeft grond nodig.

8. Wat verstaat u onder cultuur?Cultuur = alles wat niet productief is maar wel bijdraagt aan een voller leven.

9. Kunt u die cultuur terugvinden in Oud Woensel?Op details wel. Ik vind de buitenlanders wel leuk, dat heeft te maken met hun culturen, taal en doen. Niet alleen Arabische buitenlanders bedoel ik, maar ook andere buitenlandse studenten, alles wat Eindhoven aantrekt.

10. Bezoekt u wel eens een van de volgende instellingen? Hoe vaak?Theater/toneel/musical Zeldennaar theater 2x peer jaarBioscoop/filmhuis Niet vaak 1 x per maandConcertzaal/muziekcafé Ja 1 x per jaarCafé/terras Zomers frequenter, IjssalonRestaurant/eetcafé Steeds minder 1 x per maandMuseum/galerie Ja 2 x per maand

Maarten van Loosbroek over cultuur in Oud Woensel Adres: Nieuw Fellenoord 60 Burgerlijke staat: Ongehuwd Leeftijd: 58 jaar Kinderen: geen Beroep: Fotograaf free Lance – voor gemeente Eindhoven/ Incubator e.d. Reistijd: Ligt eraan waar ik naar toe moet...

024025

in vergelijking met de Nederlanders die hier wonen, ook vaak de netste mensen. Nee, weinig last daarvan. Wel van die junks van dat “k*t hemeltje!” Dat zit daar helemaal verkeerd!

6. Wonen er familie of vrienden in de buurt of dichtbij?Vrienden genoeg in de buurt, geen familie.

7. Hoe ziet u uw toekomst in Oud Woensel?Mijn toekomst is toch wel hier, alhoewel ik door mijn werk en leven, wat toch heel afwisselend is, niet kan voorspellen dat mijn leven zich misschien in de toekomst ook in het buitenland gaat afspelen. Ik sluit dat niet uit!

8. Wat verstaat u onder cultuur?Cultuur is creativiteit, door mensen voor mensen, vaak met als doel om te inspireren, om weer aan te zetten tot creativiteit. Het is een sociale binding tussen mensen.

9. Kunt u die cultuur terugvinden in Oud Woensel?Te weinig! In een cirkel van misschien 500 meter ken ik hier zeker 10 kunstenaars, maar ik zie helaas daarvan weinig terug in de wijk. De balans tussen de bewoners en de omgeving op het gebied van culturele activiteiten is zoek. Het heeft wel de potentie om iets te worden!

10. Bezoekt u wel eens een van de volgende instellingen? Hoe vaak?Theater/toneel/musical Ja/ja/ja 10x pj / 10x pj / 2x pjBioscoop/filmhuis Ja 20x pjConcertzaal/muziekcafé Ja/ ja 100x pjCafé/terras Ja 50x pjRestaurant/eetcafé Ja 50x pjMuseum/galerie Ja 5x pj

11. Voldoet het huidige cultuuraanbod in Oud Woensel aan uw woonwens? Zo niet, wat mist u?Vind ik niet... Welk aanbod...?

12. Naast de zaterdagmarkt, vindt u de Woenselse Markt geschikt voor één of meerdere van bovengenoemde faciliteiten? Welke?Jazeker, wel alle activiteiten!

13. Vindt u de Woenselse Markt geschikt om openluchtconcerten, festivals of evenementen te organiseren?Absoluut!

14. Heeft u een idee hoe we de Woenselse Markt hiervoor kunnen inzetten?De markt is nu één grote open ruimte, die - buiten zijn marktfunctie om - alleen wordt gebruikt als parkeerplaats. De markt zelf is ook “veel van hetzelfde”, met vaak slechte of mindere kwaliteit kleding bijv. Er kan ook best een stukje rommelmarkt bij, met mooie of bijzondere spulletjes, vind ik. Dit zou het ook al een stuk breder en aantrekkelijker maken. Daarbuiten is het ook leuk om de markt sfeervoller te maken met veel groen, grote bomen, en misschien wel een lekkere ordinaire fontein met beelden erbij. In de zomer is het daar gewoon zinderend van de hitte, zo heet, zonder bomen met al dat blik. Er mag ook best wel een gezellig theater op, of een kiosk. Gewoon de markt als plein gebruiken, met bomen en terrassen, en zo...

1. Hoe lang woont u al in Oud Woensel?Eerst in Doornakkers rond 2000, en sinds maart 2008 hier op De Nieuwe Fellenoord

2. Waarom Oud Woensel?Ik was met deze buurt via vrienden bekend. De buurt is wel prettig; het huis en de buurt zijn okay.

3. Heeft Oud Woensel zich in positieve zin ontwikkeld?Jazeker, als je bedenkt dat dit vroeger een hoerenbuurt was. Een wanklank is nu wel “Het Hemeltje”; de dagopvang voor zwervers, alcoholverslaafden en junks, hier om de hoek op Hemelrijken, nota bene tegenover de lagere school. Ik heb ze wel eens gevonden, slapend onder de luifel van de school. Dat vind ik niet kunnen! De junks in de wijk irriteren me mateloos. De wijk heeft werk nodig, óók voor deze mensen, dat moet georganiseerd worden, anders blijft het frustreren. Tot twee keer toe is mijn auto al gestolen. Die verloedering is door heel Nederland gaande en het is jammer dat het deze kant op is gegaan.

4. Wat mist u in Oud Woensel?Een speelkerk bijvoorbeeld, zoals vroeger het Kinder-speelpaleis aan de Rondweg. Gewoon méér speelgelegenheid voor de jeugd. Ook het beter aanleggen van het park hier aan de overkant, algemeen gezegd een betere omgang met de openbare ruimte. Er is geen controle in de buurt, waardoor mensen hun hond overal laten schijten, zoiets kan echt niet! Eigenlijk is dit geen achterbuurt, maar een door de overheid verwaarloosde wijk. Kijk maar naar het onderhoud, daar wordt niks aan gedaan! Er worden geen bankjes neergezet omdat er dan junks op gaan slapen. Dat is toch raar, zo’n afweging!? Een van mijn buurmannen heeft hier voor de deur een bankje gemaakt, daar zitten weleens oude vrouwtjes op, die terugkomen van de markt. Die vinden het geweldig dat daar dat bankje staat. Mijn rijtje - de bewoners van de nieuwe huizen van Trudo op de Nieuwe Fellenoord (red.) - doet toch veel moeite om de buurt meer sfeer te geven. Het aantrekkelijker maken van de buurt. We hebben hier een soort van “wedstrijdje” gedaan, om rond onze bomen het leukste grasperkje aan te leggen. Dit was - buiten dat het goed was, sociaal gezien - ook een leuk gezicht, die kleine groene grasmatjes. De cafe’s hier zijn niet de cafe’s waar ik kom. Ze zijn laagdrempelig en daar komt ook veel marktvolk op af. Ik mis een theater, laagdrempelig, gezellig, maar wel iets dat ook buiten de voorstellingen een sociale functie kan vervullen. Misschien een restaurantje erin, horeca, muziekzaaltjes, etc. en ook dat het “naar buiten toe” aan de activiteiten op het plein “gelinkt” kan worden; zo’n kleinschalig theater heeft Eindhoven nog niet. Dat podium naar buiten toe is wel interessant voor het organiseren van concerten en voorstellingen. Het is ook wel een aanvulling op wat er is.

5. Wat vindt u positief aan Oud Woensel?Lekker dat alles om de hoek zit. De sfeer is goed en relaxed! Daarbij een echte internationale wijk. De buitenlanders zijn hier héél aangepast en geïntegreerd en

Denvis Grotenhuis over cultuur in Oud Woensel Adres: Nieuwe Fellenoord 52 Burgerlijke staat: Gehuwd Leeftijd: 36 jaar Kinderen: 1, van 2 jaar Beroep: Muzikant/filmmaker/artiest

026

027

7. Hoe ziet u uw toekomst in Oud Woensel?Persoonlijk niet. De omgeving maakt dat ik weg ga, zo denk ik er in ieder geval nu over.

8. Wat verstaat u onder cultuur?De wijze waarop wij als mensen met elkaar omgaan. Geschreven en ongeschreven wetten. Zonder hier een waardeoordeel aan te geven. Neem als voorbeeld die radiocommercial; “Jos had BIJNA zijn buurman geholpen” of “Hans had BIJNA de afwas gedaan”, in die geest. Het gaat uiteindelijk om wel of niet doen! Dat is met cultuur óók zo! Dat wat je doet is bepalend!

9. Kunt u die cultuur terugvinden in Oud Woensel?Overal! Maar zo onverschillig als wij met elkaar omgaan, is niet mijn cultuur, daar pas ik voor. Ik ga graag respectvol om met mensen! Dus wél betrokken, maar niet opdringerig! Deze ruimte, deze vrijheid! Dat is ieders persoonlijke verantwoordelijkheid.

10. Bezoekt u wel eens een van de volgende instellingen? Hoe vaak?Theater/toneel/musical Ja/nee/nee maandelijksBioscoop/filmhuis Ja 1 x per 3 mnd.Concertzaal/muziekcafé Zie theater Café/terras Ja WekelijksRestaurant/eetcafé Ja 1 x per 3 wekenMuseum/galerie Ja 2 x per jaar 11. Voldoet het huidige cultuuraanbod in Oud Woensel aan uw woonwens? Zo niet, wat mist u?Niets vind je hier terug! Ik mis wel een theater voor kleinkunst, dat idee Henck dat je eerst had voor de La Bolleur, dat zou leuk zijn op de Woenselse Markt, misschien aangevuld met een filmhuis, als het maar kleinschalig en toegankelijk is.

12. Naast de zaterdagmarkt, vindt u de Woenselse Markt geschikt voor één of meerdere van bovengenoemde faciliteiten? Welke?Ja, zoals net al gezegd; een theater/filmhuis, met faciliteiten erbij. En ook de senioren erin betrekken!

13. Vindt u de Woenselse Markt geschikt om openluchtconcerten, festivals of evenementen te organiseren?Kan zeker, als het mooi aangekleed is en daarmee bedoel ik veel meer groen. Het parkeerprobleem moet daar worden opgelost, dat is de basisvoorwaarde, anders kan je het schudden.

14. Heeft u een idee hoe we de Woenselse Markt hiervoor kunnen inzetten?Ja door het levendiger te maken, een muziekkiosk erop, een plein voor zangkoren, harmonie, enz...

15. Heeft u nog opmerkingen en aanvullingen of wilt u ideeën kwijt?Ja, ik denk wel dat, om dit allemaal te kunnen realiseren - hoop ik - dat er mensen zijn met een lange adem, die dit kunnen volhouden. Ik hoop wel dat we met z’n allen ervoor kunnen zorgen dat de bejaarde mensen niet vereenzamen en zich gaan opsluiten op hun kamer. Een initiatief zoals dit wordt dan natuurlijk breed toegejuicht. Kleinkinderen zouden met hun opa/oma naar hun eigen optreden kunnen gaan, als ze bijv. bij het CKE aan het begin van de Kruisstraat les krijgen. Dat is een mooie koppeling, deze gelegenheid.

1. Hoe lang woont u al in Oud Woensel?Sinds anderhalf jaar.

2. Waarom Oud Woensel?Geen reden, dat was puur toeval. Ik kreeg daar een appartement aangeboden.

3. Heeft Oud Woensel zich in positieve zin ontwikkeld?Nee, het is met name het gedrag met betrekking tot de verloederde omgeving, wat ik als negatief ervaar. De onverdraagzaamheid op straat, weinig participeren en rekening houden met elkaar. Als je met je AH zakken naar huis loopt, moet je je een weg banen door de menigte. Men ziet je niet lopen, vaak tot mijn grote ergernis. Dit heeft ook mijn eigen gedrag en tolerantie veranderd, want vroeger als ik bijv. rommel zag ruimde ik het op. Raapte ik het op en nam het mee naar huis om het daar in de container te doen. Nu doe ik dat niet meer, het is onbegonnen werk hier in de buurt. Het is hier iedereen voor zich, lijkt het.De omgeving is niet echt vriendelijk, niet warm, het heeft niks om trots op te zijn.Het imago is ook niet goed, wat ik merk aan de reacties van mensen die vragen waar ik woon. De wijk wordt als erg negatief beoordeeld, ondermaats. Ik ben die uitdaging om hier te gaan wonen - vanuit Waalre – aangegaan, maar het is me zwaar tegengevallen; geen kleur noch smaak aan!Ook de winkelvoorziening is niet echt representatief. Er is veel wisseling, regelmatig leegstand en geen kwaliteit, waardoor ik mij afvraag “wie houdt het hier vol én hoe lang nog?...”

4. Wat mist u in Oud Woensel?Een plek waar mensen als het mooi weer is naar toe kunnen wandelen en daar kunnen vertoeven, bijv. een bankje, misschien op een leuke plek waar minder steen is en meer groen, misschien een terrasje erbij, een plek met kunstwerken, een muziekkiosk, daar ben ik echt liefhebber van. Meer vrijheid en ongedwongenheid en leven op straat, misschien straattoneel, jongleurs, muzikanten e.d. zoals bijv. in Antwerpen. Die onverwacht leuke activiteiten die op straat kunnen gebeuren. Dat mis ik hier!

5. Wat vindt u positief aan Oud Woensel?Als ik hier niet zou werken zou ik hier waarschijnlijk ook niet wonen. Ik denk dat het voor de ouderen - waar ik dan maar voor spreek – een mooie woonomgeving, goede winkelvoorzieningen en bereikbaarheid van enorme meerwaarde zou betekenen. Het is onze verantwoordelijkheid om ervoor te zorgen dat onze senioren zich niet opgesloten gaan voelen in dit zorghuis, maar zich uitgedaagd voelen erop uit te gaan voor een dagelijkse wandeling, voor zover men dat fysiek nog kan. Nu beperkt zich dat alleen tot de Woenselse Markt en Kruisstraat, en worden de aangrenzende straten echt als achterstandswijk en ook als bedreigend ervaren. Dat gevoel van veiligheid is overigens ook aan het afnemen voor de Woenselse Markt en Kruisstraat. Meerwaarde is wat de wijk voor mijn bewoners kan betekenen; daar ligt mijn prioriteit!

6. Wonen er familie of vrienden in de buurt of dichtbij?Nee.

Dhr. Henk Marinussen over cultuur in Oud Woensel Adres: Kloosterdreef 23 Burgerlijke staat: Gescheiden Leeftijd: 58 jaar Kinderen: 3, in de leeftijd van 33, 32 en 27 Beroep: Directeur Cluster Woensel-Zuid. Reistijd: 9 minuten lopen.

028 029

ook nu in Oud Woensel op de markt gebeuren. Dat maakt zo’n plek rijk! Daarbij kunnen de harmonie, of zangkoren, of “iets anders akoestisch” er gebruik van maken. Een paar bankjes en mooie platanen erbij, helemaal perfect!

5. Wat vindt u positief aan Oud Woensel?Het kan een gezellige volksbuurt worden met leuke kleine bedrijfjes. De buurt heeft zeker een groot potentieel, maar dan moet je toch echt “het spookgedeelte” opnieuw laten opleven. Dit wordt door de overheid ontmoedigd, door te strikt te zijn met bijv. het horeca en terrassenbeleid. We zouden de toonbankeconomie moeten stimuleren, kleine dienstbare bedrijfjes en zo. De atelierwoningen op de Nieuwe Fellenoord zijn een goed principe om vanuit te gaan, maar dan ook weer niet overal! Afwisseling is nodig, want anders krijg je teveel van die bedrijfjes op de begane grond. Ik ben een groot voorstander van dorpen. Ik vind de leus “Eindhoven, het grootste dorp van Europa” een mooie ala chaim! Kijk, ’t lukt me deze zaak te beginnen, maar ik ben WAO-er en moet rondkomen van echt het minimum. Door het helpen van anderen heb ik - onverwacht - veel steun gekregen en is het me gelukt deze muziekzaak te beginnen. Dat komt terug! Die warmte! Trudo heeft hier een fantastische rol in gespeeld en hield echt rekening met de mogelijkheden die ik had.Sinds dat ik hier mijn muziekwinkel heb, ben ik een soort van “promotor” van bandjes geworden, en loopt men bij mij de deur plat, ook voor advies. Er zit in de wijk een jongensbandje dat met regelmaat hier komt oefenen. Deze jongens mogen hier gewoon met de instrumenten spelen, daar doe ik niet moeilijk over. Nu is er ook al een meisjesgroepje bezig met formeren. Ik ben benieuwd naar wat het wordt. Ik probeer zo ook sociaal een verbindende rol te spelen. Dat telt hier!

6. Wonen er familie of vrienden in de buurt of dichtbij?NVT

7. Hoe ziet u uw toekomst in Oud Woensel?NVT

8. Wat verstaat u onder cultuur?Cultuur komt voort uit de mensen en ontstaat uit de maatschappij. Vanuit de directe omgeving, sociaal samenzijn, beelden, muziek en dans. Een behoefte vanuit de maatschappij om je uit te drukken. Cultuur ben je zelf, samen met anderen.

9. Kunt u die cultuur terugvinden in Oud Woensel?Bitter weinig, helaas!

10. Bezoekt u wel eens een van de volgende instellingen? Hoe vaak?Theater/toneel/musical Ja 5x per jaarBioscoop/filmhuis Ja 5x per jaarConcertzaal/muziekcafé Ja 20x per jaarCafé/terras Nee, ik mis de rokerige naar zweet ruikende cafeetjes Restaurant/eetcafé Ja 12x per jaarMuseum/galerie Nee Anders Muzieksessies 36x per jaar

1. Hoe lang woont u al in Oud Woensel?Niet in Oud Woensel maar in Woensel West, en al 18 jaar! Ik heb wel veel vrienden daar wonen. Ik kom uit Nuenen; geboren en getogen! Dat was toen een nieuwbouwwijk, maar heel dorps en vriendelijk allemaal.

2. Waarom Oud Woensel?NVT

3. Heeft Oud Woensel zich in positieve zin ontwikkeld?Nee, vind ik niet. Het kan veel beter. Ik vind de Kruisstraat zeker ’s avonds een spookstraat. Er gebeurt niets en eigenlijk is in de Kruisstraat en ook de Woenselse markt te weinig bewoning op de begane grond. Restaurantjes of cafeetjes met terrasjes maken de straat ook veel gezelliger, en overdag loopt er teveel gespuis rond; hufters die fietsen en spullen jatten en zo.

4. Wat mist u in Oud Woensel?Ik mis daar een stuk sociale controle. De controle die er is als de eigenaar van een winkel weg is, na sluitingstijd. Die uitgestorven leegte! De Woenselse Markt en Kruisstraat ’s avonds is hetzelfde gevoel als op het Stratums Eind, ’s morgens! Uitgestorven, smerig en een walgelijke lucht die er hangt, als het feestje over is. Ik heb hier met een agent rondgelopen en hem gezegd: “Kijk eens naar wat de straat je verteld; de rommel, de zilverpapiertjes, de spuiten, e.d. Dat zegt iets over de mensen, het leven op die plek. Dat kan je aflezen en je ziet ook wat je moet doen om die dingen aan te pakken.” Ik denk dat we weer een soort van Bromsnor op straat moeten krijgen, een oom agent die je aanspreekt op je gedrag en die weet wie iedereen is en waar hij woont. Hierdoor kan je de straat en stad leefbaarder maken.

Bij ons in de straat bijvoorbeeld zijn we op een goed moment begonnen met iedereen gedag te zeggen die er rondloopt. Wat krijg je erdoor?... Mensen die niet willen dat je ze herkend blijven weg en komen niet meer in de straat. Dan ben je van ze af! Wat ik mis bijv. op de Woenselse Markt is een muziekkiosk. In mijn jeugd in Nuenen werd de kiosk door o.a. mensen als Gerard van Maasakkers als podium gebruikt. Dat gaf sfeer en saamhorigheid. Letterlijk een podium van wat er in het dorp aan cultuur gebeurde, naast ook verhalen. Een fantastische jeugdherinnering! Dat kan natuurlijk

Paul Oosterbaan over cultuur in Oud Woensel Adres: Juliusstraat Woensel West Burgerlijke staat: Getrouwd Leeftijd: 42 jaar Kinderen: 1 van 12 jaar Beroep: Zelfstandig ondernemer / muziekwinkel / muzikant Reistijd: Lopend 5 minuten naar winkel

030

031

11. Voldoet het huidige cultuuraanbod in Oud Woensel aan uw woonwens? Zo niet, wat mist u?Nee, ik mis een Kiosk waar dansmariekes, maar ook een hoempapa band kunnen spelen. Ik vind het wel geweldig wat het T-Huis doet met die “Cross-Overs”; Ali B met symfonica-muziek, Rowen Heze met Tex-Mex, een pianist voor de deur, met jonge kinderen naar het klassieke concertpodium, etc. Dat kan belangrijk zijn voor later!

12. Naast de zaterdagmarkt, vindt u de Woenselse Markt geschikt voor één of meerdere van bovengenoemde faciliteiten? Welke?Alle!...Meer bomen! Veel groene bladeren om op een bankje onder te zitten. Platanen zijn mijn favoriet. Lekker kunnen wegdromen op een plek is belangrijk!

13. Vindt u de Woenselse Markt geschikt om openluchtconcerten, festivals of evenementen te organiseren?Jazeker, prima geschikt. Boompje-bankje-boompje-bankje; zoiets bijvoorbeeld als in Antwerpen, waar je aan de Scheldekade een basketbalveldje hebt en waar je leuke terrasjes hebt waar mensen -terwijl ze kijken- een pilsje kunnen drinken, maar dat ook niet eens hoeven. Er is dan gewoon sfeer.

14. Heeft u een idee hoe we de Woenselse Markt hiervoor kunnen inzetten?Ja misschien met zo’n “podiumtoeter” die ook in het Stadswandelpark staat; óf in de vorm van een schelp of bol, die je open en dicht kunt schuiven.

15. Heeft u nog opmerkingen en aanvullingen of wilt u ideeën kwijt?Nee...

032 033

11. Voldoet het huidige cultuuraanbod in Oud Woensel aan uw woonwens? Zo niet, wat mist u?Nee, er is geen muziekcafé, geen filmhuis, geen galeries, geen theater, etc....

12. Naast de zaterdagmarkt, vindt u de Woenselse Markt geschikt voor één of meerdere faciliteiten? Welke?Eetcafé’s, muziekcafé’s, filmhuis & live muziek.

13. Vindt u de Woenselse Markt geschikt om openluchtconcerten, festivals of evenementen te organiseren?Zeker, de locatie is groot genoeg en ’t zou de Woenselse Markt wat meer op de kaart zetten, ’n beetje zoals het Wilhelminaplein in de wijk De Bergen. ...

14. Heeft u een idee hoe we de Woenselse Markt hiervoor kunnen inzetten?Flinke opknapbeurt, autovrij maken, terrassen maken, én lagere huren zodat er meer horecaondernemers interesse hebben en kunnen krijgen in de Woenselse Markt. Momenteel zijn er steeds meer ondernemers die failliet gaan vanwege de hoge huren, de Kruisstraat verliest zijn identiteit als al die kleine winkeltjes gaan verdwijnen.

15. Heeft u nog opmerkingen en aanvullingen of wilt u ideeën kwijt?Maak het gezelliger, kindvriendelijker, zodat je óók eens op de zondag voor de gezelligheid door Oud Woensel gaat wandelen, of een terrasje pakken, of gezellig eens met je man daar uit eten gaat.Misschien kan de lampenwinkel De Engel op de Woenselse Markt die straks te koop staat geëxploiteerd worden als hotel voor de kleinere beurs (back-packer) met onderin een gezellig grand-cafe met terras. De naam De Engel klinkt al goed voor een hotel-café; lijkt ervoor gemaakt...

1. Hoe lang woont u al in Oud Woensel?8 jaar

2. Waarom Oud Woensel?Ik was verliefd op het huis, welke toen nog in bezit van vrienden was

3. Heeft Oud Woensel zich in positieve zin ontwikkeld?Nee, wij wonen in een prachtig huis op de Hemelrijken, met het bouwjaar 1910. Een huis waar vroeger een de drogisterij in zat en wat ook nog enkele originele elementen heeft, zoals een opkamer, kelder, etc. Hemelrijken was vroeger een prachtige straat en nu staan er aan de overkant enorm lelijke rijtjeshuizen, die totaal geen sfeer geven.

4. Wat mist u in Oud Woensel?Veel mis ik hier, zoals leuke terrasjes, muziekcafé’s, klein filmzaaltje etc,

5. Wat vindt u positief aan Oud Woensel?De gezelligheid, de markt, en natuurlijk de multiculturele samenleving, die hier erg aanwezig is, dat internationale gevoel!...

6. Wonen er familie of vrienden in de buurt of dichtbij? Veel vrienden, geen familie

7. Hoe ziet u uw toekomst in Oud Woensel?Voorlopig blijven we nog wel hier. Onze kinderen zitten hier namelijk op school. Een binding met Eindhoven hebben we door onze vrienden, én de vriendjes & vriendinnen van de kinderen.

8. Wat verstaat u onder cultuur?Een “multiculturele” samenleving die zich ook uit in de omgeving! Bijvoorbeeld door middel van kunst, muziek en eten, in feite saamhorigheid en delen.

9. Kunt u die cultuur terugvinden in Oud Woensel?Soms, vaak alleen op de zaterdagmarkt, dat soort van levendigheid!

10. Bezoekt u wel eens een van de volgende instellingen? Hoe vaak?Theater/toneel/musical Ja 2 à 3x per jaarBioscoop/filmhuis Ja ±6x per jaarConcertzaal/muziekcafé Ja ±20x per jaarCafé/terras Ja ±40x per jaarRestaurant/eetcafé Ja ±12x per jaarMuseum/galerie Ja 4 à 5 per jaarAnders sporten 3 x per week

Cécile Kortland over cultuur in Oud Woensel Adres: Hemelrijken 20 Burgerlijke staat: Gehuwd Leeftijd: 39jaar Kinderen: 2, in de leeftijd van 10 en 6 jaar Beroep: Styliste Reistijd: n.v.t.

034

035

1. Hoe lang woont u al in Oud Woensel?Ik woon hier al 14 jaar

2. Waarom Oud Woensel?Ik kom uit de Tempel en heb in een studentenhuis op de Hagenkampweg gewoond. Via mijn vriend ben ik in Oud Woensel komen wonen. Hij wist dat er nieuwe woningen werden gebouwd op de Schoolstraat. Hij heeft er zelf ook een en woont boven mij. Ik wist niets over deze buurt. Pas toen ik hier woonde merkte ik wat voor een leuke buurt dit eigenlijk is.

3. Heeft Oud Woensel zich in positieve zin ontwikkeld?Ja en nee, aan de ene kant wel en aan de andere kant niet! In de tijd van de hoerenbuurt was het hier veiliger dan nu, zonder hoeren. Vroeger mocht er hier ook meer; meer dan bijvoorbeeld op het Wilhelminaplein. Toen kwamen er niet veel mensen klagen over geluidsoverlast. Naar mijn mening zijn er rond het Wilhelminaplein veel mensen komen te wonen die wél de lusten, maar niet de lasten wilden hebben. Zij bepaalden wat verloedering was, in hun ogen dus geluidsoverlast. Je moet wel een buurt accepteren om wat het is!

4. Wat mist u in Oud Woensel?Qua woongenot mis ik niets, maar ik ben dan ook niet op deze buurt gericht. Ik kom in het centrum bij La Folie mijn vrienden tegen. Er is niets in Eindhoven, dus er zou zondermeer veel kunnen! Draagvlak is er genoeg. Er is veel onontgonnen gebied wat ruimte maakt en kansen creëert. In dit gebied wonen veel “arme” mensen, maar óók veel creatieve geesten met ambitie. Dat kan effect hebben op de ideeën die vrijkomen! Het is een fijne buurt. Alles is hier in de buurt. Ik kan er nu nog alles halen. Ik merk wel - nu ik er over nadenk - dat er al een heleboel kleine winkeltjes zijn verdwenen, zoals oude groentenwinkel, een noten- en kaaszaak, dat leuke schoenmakertje. Ik ben bang dat in de toekomst deze wijk uitgehold gaat worden, als het zo doorgaat.De huren zijn erg hoog in de Kruisstraat; ik heb zelfs bedragen gehoord van € 3500,- per maand. Als je dán als kleine winkel nog je omzet moet maken, wordt het erg moeilijk te halen en verdwijnt de sfeer die het nu nog wel heeft.

5. Wat vindt u positief aan Oud Woensel?Ja, die avondwinkel is natuurlijk geweldig en de verfwinkel van Van Dooren op de Kruisstraat!

6. Wonen er familie of vrienden in de buurt of dichtbij?Ja, ik heb hier veel vrienden wonen. Mijn familie woont in Woensel Noord.

7. Hoe ziet u uw toekomst in Oud Woensel?De gemeente zet in op Strijp-S. Pop Ei zit daar nu ook, maar ook dáár is de huur veel te hoog en kan je er kunstmatig geen “Soho” creëren, of een hippe trendy plek.

Hansz Deijnen over cultuur in Oud Woensel Adres: Schoolstraat 52 Burgerlijke staat: Ongehuwd Leeftijd: 39 jaar Kinderen: geen Beroep: Muzikant, filiaalmanager in tattooshop Reistijd: ?

Voor mensen die graag “quasi-cultureel” een penthouse willen bewonen is Strijp-S misschien wél de place-to-be. Persoonlijk denk ik, - omdat ik hier zoveel vrienden uit de muziekwereld heb wonen, dat Oud Woensel wel eens die ongedwongen plek kan worden, die Strijp-S nu gedwongen wordt te zijn.

Ik ben indertijd indirect betrokken geweest bij de ontwikkeling van de Witte Dame. Ik werkte toen bij Pop Ei. Ook bij de Witte dame zijn de huren te hoog en dus maar voor enkelen betaalbaar. Wat de gemeente nu wil op Strijp-S, misschien dat dit hierom wel eerder gebeurd in Oud Woensel, omdat het hier betaalbaar is. Vanaf het begin heb ik gezegd; wat jullie willen werkt niet zo! Die mogelijkheden liggen in Oud Woensel eerder voor het oprapen, maar dan van onderaf! Zoals de Fellenoord is aangepakt, dat geeft mogelijkheden en hoop. Ik zie steeds meer mensen vanuit de cultuur hiernaartoe trekken. Oud Woensel is ideaal gelegen. Daarbij, ik heb geen rijbewijs dus het station komt me goed van pas, zeker gezien de files. Ik loop in 5 minuten naar het Station en neem de trein naar A’dam. Ik zit wel te wachten op wat er hiertegenover gebeurd (op de van Kinsbergenstraat) Als dat iets wordt wil ik daar op inhaken. Kijk, Ik ben tegen de 40 en wil, net als veel andere mensen van mijn leeftijd, iets “duurzaams”, zonder burgerlijk te zijn. Ik woon sinds kort samen en heb mijn vriendin moeten uitleggen waarom dit een leuke buurt is. Je moet erdoorheen kijken en de kansen zien. De reputatie van Hoerenbuurt, wat het allang niet meer is, werkt dat tegen, deze acceptatie.

8. Wat verstaat u onder cultuur?Cultuur is een breed begrip, Cultuur is in mijn optiek een mengelmoes, een hutspot, een leentje buur, variatie, dat is cultuur. Cultuur zit in alles. Cultuur brengt beschaving voort.Ik wil graag iedereen de vrijheid laten en verwacht dat van anderen ook. Mijn moeder is Antilliaanse en mijn vader Nederlands. Dus ik begrijp veel problemen op het gebied van integratie. Kijk, een boer uit Son kijkt ook in New York zijn ogen uit, en andersom een Berber die je van de berg plukt hier ook. Daarin zit het conflict; in de achtergrond, de herkomst! Ook op de Antillen kopen rijke Nederlanders de huizen en grond op, en zetten er een hek omheen. Dat zet kwaad bloed en tekent veel jonge Antillianen die hier naartoe komen, hetzij voor werk, hetzij voor studie, over hun beeld van Nederland. Ik ben blij dat ik hier ben geboren, mijn roots liggen hier, maar ik sta open voor andere culturen! Religie en filosofie heeft steeds meer mijn belangstelling, om over na te denken. Vroeger was ik faliekant tegen iedere vorm van geloof. Nu probeer ik het te begrijpen, door te vergelijken en de dingen af te wegen.

036 037

9. Kunt u die cultuur terugvinden in Oud Woensel?Qua verschillende culturen wel. Als we het over kunst en cultuur hebben dan mag dat wel wat meer zijn. Die verwachting ligt er wel trouwens, dat het hier gaat gebeuren.

10. Bezoekt u wel eens een van de volgende instellingen? Hoe vaak?Theater/toneel/musical Ja 4x per jaarBioscoop/filmhuis Ja 8x per jaarConcertzaal/muziekcafé Ja 10x per jaarCafé/terras Ja 12x per jaarRestaurant/eetcafé Ja 10x per jaarMuseum/galerie Ja 4x per jaar 11. Voldoet het huidige cultuuraanbod in Oud Woensel aan uw woonwens? Zo niet, wat mist u?Wat ik mis hier, dat haal ik elders, in het centrum of zo. Ik mis hier een theater, cafe, gezellig kroegje, bandje, optredens. Dat soort dingen! Als het er zou zijn, zou ik er naartoe gaan. Een stukje extra luxe, zeg maar. Met bijvoorbeeld op de Woenselse markt, theater, bandjes en zo, maar dan wel als publiek en niet als Beef, dat is voorbij. Met mijn bandje nu doe ik de dingen voor de lol. Het moet leuk zijn. Ik wil het graag ook simpel houden.

12. Naast de zaterdagmarkt, vindt u de Woenselse Markt geschikt voor één of meerdere van bovengenoemde faciliteiten? Welke?Kleine festivals voor van alles en nog wat eigenlijk. Ik kan me in de zomer een mooi scherm op de markt voorstellen en dat er dan films gedraaid worden, geweldig! Of een kunsthal moet óók kunnen. Iets wat bij de wijk past!

13. Vindt u de Woenselse Markt geschikt om openluchtconcerten, festivals of evenementen te organiseren?Ja, daar zouden wél een paar flinke bomen moeten staan. Dat schept sfeer! Het is een enorm plein waar veel kan gebeuren.

14. Heeft u een idee hoe we de Woenselse Markt hiervoor kunnen inzetten?Ja. zie 12. Ik kan me voorstellen zoiets als bij Plaza Futura op de Leenderweg. De vraag blijft voor mij, hoeveel mensen zijn er hier die daar geïnteresseerd in zijn? Dat publiek moet zich hier nog wel ontwikkelen, hun weg vinden. Óók voor de kinderen van de creatieve mensen die hier wonen, die zoeken later ook iets.

15. Heeft u nog opmerkingen en aanvullingen of wilt u ideeën kwijt??

038

039

1. Hoe lang woont u al in Oud Woensel?16 jaar

2. Waarom Oud Woensel?De jongens van Nasmak wilden hun voormalige studio overdoen aan mij. Maar dat betekende dat ik het huis óók moest huren. Ik heb hier eerst met een paar andere mensen gewoond. Toen ik mijn vrouw leerde kennen, Minyeshu, zij is Ethiopische, heb ik nog op en neer gependeld tussen Eindhoven en Leuven, waar zij toen woonde, maar na de geboorte van onze dochter Hannah hebben we dit pand opgeknapt en zijn hier gaan wonen. Zij heeft het nu erg druk met haar carrière als zangeres, vooral in Frankrijk is ze heel populair. Op www.minyeshu.nl kun je zien wat ze doet! We hebben vorig jaar ook nog in het VPRO-programma “Vrije geluiden” opgetreden.

3. Heeft Oud Woensel zich in positieve zin ontwikkeld?Als het gaat om de Kruisstraat wél. Nu is het veiliger dan in 1993. Het is bijna “standaard” geworden dat het in een buurt steeds slechter wordt. Maar toen ik hier pas woonde, kon ik mijn spullen na het optreden ’s avonds niet eens veilig uitladen. Dat kan nu wel. De buurt is veel meer divers geworden. Ja, het klopt wel dat we nu 80% allochtonen in de buurt hebben, waar dat er toen maar 30% waren, in 1992. En als je kijkt naar de kebabzaken of naar de afro-kappers, ja die had je toen ook nog niet. Ze hebben de straat opgeleukt, dat wél, met nieuwe lantaarnpalen en prullenbakken. Vroeger was het hier donker en grauw. Nu zie je wél meer mensen die leven op straat. Ná de wet van D’66, dat mensen niet meer gedwongen mogen worden opgenomen, heb ik toch meer last van verwarde mensen die opeens in mijn portiek in een doos liggen te slapen. Dat is wel tragisch!

4. Wat mist u in Oud Woensel?Ik ken veel mensen uit de muziek die hier wonen, maar die spelen hier nooit! Die vertaalslag wordt niet gemaakt, raar is dat. Hier in Oud Woensel is er niets van te zien, wat deze mensen doen. Er is geen podium! Geen gelegenheid om iets te doen, en als je hier al iets te doen hebt, is het lastig om mensen hier te krijgen vanuit de rest van Eindhoven. Eindhoven is gericht op praktische zaken, kijk naar de Sport, de Design Academy, de TU/e, iets wat technisch gerelateerd is. Maar cultuur ademt de stad niet uit! Plaza Futura is hier een leuke plek en eigenlijk is Oud Woensel ook een plek waar veel zou kunnen; de mensen wonen er, de sfeer is er!...Ja, voor mensen die graag in het creatieve leven verpozen is er in de wijk weinig tot niets. Als de Winkeliersvereniging iets organiseert is het diep triest. Ze organiseren bijvoorbeeld een schlagerfestival dat ook nog eens geplaybackt wordt. Het moet blijkbaar cheap zijn, maar er zit geen idee achter, geen visie! Ik ben pas benaderd om iets te doen in de straat, door van de Broek van Expert, Een plekje naast de DJ had men in gedachten!!! Dank je de koekoek, en dàt voor 200 euro. Geen begrip waar muziek over gaat, totaal uit zijn verband gehaald. Het goedkope plastic tuinmeubilair wordt op straat gezet, springkussen erbij, hoempapamuziek aan, en daar moeten we het dan mee doen! Ik zou dat anders aanpakken. Je moet op lange termijn

Eric van de Lest over cultuur in Oud Woensel Adres: Kruisstraat 81a Burgerlijke staat: Gehuwd Leeftijd: 43 jaar Kinderen: 1 van 8 jaar Beroep: Muzikant/producer Reistijd: n.v.t.

denken. Als je een festival organiseert ga je nadenken over hoe je mensen kunt trekken naar dat festival, naast dat je wilt laten zien wat je aan kwaliteit in huis hebt. Ik zou een programmering maken wat elkaar niet in de weg zit, die tussen meerdere mensen ruimte laat, en méér gericht is op kwaliteit. Meerdere speelplekken en genoeg ruimte tussen elkaar, zodat het één het ander niet bijt! Met een straatfeest wil je ook graag laten zien waar die straat voor staat, waarom je daar trots op bent. Dat mag best meer getoond worden! In Spanje en Italië heb je ook lokale muzikanten die dan durven uit te pakken. De Effenaar is een concertzaal van Eindhoven geworden, maar de cultuur is een podium kwijt.

5. Wat vindt u positief aan Oud Woensel?Ik woon er goed en heb alles aan huis! Verder ligt het centrum op loopafstand en ook het station. Ik zie op tegen een verhuizing met die zware studiospullen!

6. Wonen er familie of vrienden in de buurt of dichtbij?Vrienden wel, familie niet...

7. Hoe ziet u uw toekomst in Oud Woensel?In Londen zijn een aantal wijken waar oude fabrieken en panden staan en waar men kunstenaars en muzikanten in laat wonen en werken. Deze wijken hebben zich feitelijk ontwikkeld door die kunstenaars en muzikanten. Nu zijn dat de hipste plekken van Londen geworden, waar allerlei leuke dingen gebeuren. Dus die wijken zijn nu erg in trek! Strijp-S hier wordt ook ontwikkeld als hippe wijk, maar niet door kunstenaars en muzikanten, maar kunstmatig door projectontwikkelaars. De fase die je daarmee overslaat is de fase van de muzikanten en kunstenaars die dit “groeiend” ontwikkelen. Die fase hoort erbij en wordt nu overgeslagen. Als ik de Kruisstraat bekijkt en hoe dit is doorontwikkeld in grote winkelruimtes, die voor hoge huren gehuurd worden, staat dat ook haaks op wat de Kruisstraat zou moeten zijn. Kleine winkeltjes die je nergens anders tegenkomt in Eindhoven. Als je Amsterdam neemt met zijn met zijn souterains, waar leuke kleine snuisterijen te krijgen zijn, winkeltjes die ook uitnodigen om naar binnen te lopen, dan missen wij dat hier in de Kruisstraat, terwijl dat potentieel er zeker is. Als je kijkt naar bijvoorbeeld dat ambachtelijke schoenmakertje, dat het niet gered heeft in de Kruisstraat. Met een huurprijs € 2500,- per maand is dat ook niet haalbaar. Hij had zelf al aangegeven dat de ruimte voor zijn business te groot was. Het is óf meteen geld maken, óf

040

041

failliet gaan! Als je nostalgisch gaat denken, zoals de sfeer bijvoorbeeld van de televisieserie “Ja zuster, nee zuster”, dan denk je gelijktijdig aan sociale contacten via de kapper, bakker, slager, kruidenier, etc... Mensen die het héél gezellig hebben met elkaar! Ik moet dan meteen denken aan al die architecten die het zoveelste strakke gebouw tekenen, boompje erbij en dan achteraf constateren - als het klaar is - dat het boompje er niet staat en dat de uitkomst niet zo mooi is als op de tekening. Als voorbeeld noem ik de Kattenrug, waarom hebben ze daar van die lelijke donkere stenen gepakt, in plaats van de stenen die op de tekening stonden en die veel lichter waren? Je vraagt je af wanneer ze gaan leren dat het leven er zo niet uit ziet... en dat het anders werkt!

8. Wat verstaat u onder cultuur?Cultuur is alles wat mensen aanzet of inspireert tot creativiteit!

9. Kunt u die cultuur terugvinden in Oud Woensel?Nee, er is in mijn optiek niet echt iets. De reden dat ik hier kan wonen is dat ik zelf speel. Als er iets zou zijn, iets wat een spannende uitstraling heeft, dan zou ik er graag gebruik van maken op een warme zwoele avond. Heerlijk. Je moet pandjes hebben waar je iets kunt doen, zoals verderop gebeurde in La Bolleur, wat nu is afgebroken. Wat is dat toch met Eindhoven?! Eindhoven is een stad die echt geen indruk maakt. In het buitenland kom je in een echte stad, die dan qua grootte vergelijkbaar is, maar wél alles heeft wat Eindhoven niet heeft! Eindhoven heeft grote stedelijke ambities, maar daar blijft het bij. Alleen met die mooie fontein aan het Floraplein red je het niet, aan het begin van de stad. Vanaf daar is het één grote triestheid, één armetierige boel, als je richting het centrum rijdt. Om je te schamen zo weinig allure! Je zou voor hetzelfde geld Bergeijk in kunnen rijden, om aan te geven hoe klein en kneuterig het Eindhovense stadsbeeld is vanaf de invalswegen.

10. Bezoekt u wel eens een van de volgende instellingen? Hoe vaak?Theater/toneel/musical Ja 2x per jaarBioscoop/filmhuis Ja 4x per jaarConcertzaal/muziekcafé Ja 120x per jaarCafé/terras Ja 30x per jaarRestaurant/eetcafé Ja 20x per jaarMuseum/galerie Ja 1x per jaar

11. Voldoet het huidige cultuuraanbod in Oud Woensel aan uw woonwens? Zo niet, wat mist u?nee, in Woensel is niets.

12. Naast de zaterdagmarkt, vindt u de Woenselse Markt geschikt voor één of meerdere van bovengenoemde faciliteiten? Welke?Pandjes waar je iets mee kunt beginnen en verder véél variatie!

13. Vindt u de Woenselse Markt geschikt om openluchtconcerten, festivals of evenementen te organiseren?Ja

14. Heeft u een idee hoe we de Woenselse Markt hiervoor kunnen inzetten??

15. Heeft u nog opmerkingen en aanvullingen of wilt u ideeën kwijt?De Kennedylaan is een weg door de grootste a-culturele wijk van Eindhoven. Voor iemand die hier per auto naartoe rijdt, is Eindhoven een stad met weinig grootstedelijke allure. Als Eindhoven de vijfde stad van Nederland is, of moet zijn, dan is de eerste indruk bij de invalswegen - naar het centrum toe – bepalend in hoe men naar de stad kijkt; daar moet men mee beginnen!Ik ben in Gestel, de flattenwijk opgegroeid. Het is altijd mijn droom geweest om verder te kijken; de wereld te ontdekken. Als er hier iets moois ontwikkeld zou worden, zou ik eigenlijk wel willen meedenken...

042

043

1. Hoe lang woont u al in Oud Woensel?Sinds mijn geboorte in 1959

2. Waarom Oud Woensel?Sociale diversiteit! Mijn geboortehuis staat hier én ik kan hier mijn beroep uitoefenen.

3. Heeft Oud Woensel zich in positieve zin ontwikkeld?Nee, de balans tussen autochtonen en allochtonen is hier zoek.

4. Wat mist u in Oud Woensel?Groen en meer speelgelegenheid voor de kinderen.

5. Wat vindt u positief aan Oud Woensel?Zie 2, daarbij zijn de winkelmogelijkheden en het centrum dichtbij.

6. Wonen er familie of vrienden in de buurt of dichtbij?Ja, teveel om op te noemen

7. Hoe ziet u uw toekomst in Oud Woensel?Positief en anders ben ik vlug vertrokken. Ik zou alleen niet weten waar naartoe… Dan ben ik wel weg uit Nederland, emigreren naar Scandinavië.

8. Wat verstaat u onder cultuur?Één; normen en waarden, en twéé; kunst in de ruimste zin van het woord! Dan heb ik de vraag gehad; dat vind ik cultuur!

9. Kunt u die cultuur terugvinden in Oud Woensel?Één, Is ver te zoeken, en twéé; wél binnen mijn vriendenkring met beeldende kunstenaars, muzikanten, ontwerpers. Ps. Daar heersen wel normen en waarden! Haha.

10. Bezoekt u wel eens een van de volgende instellingen? Hoe vaak?Theater/toneel/musical Ja 1x per maandBioscoop/filmhuis Ja 1x per maandConcertzaal/muziekcafé Ja 1x per weekCafé/terras Ja 1x per weekRestaurant/eetcafé Ja 1x per 2 wekenMuseum/galerie Ja 1x per maand

Gerard Merkelbach over cultuur in Oud Woensel Adres: Van Kinsbergenstraat 13 Burgerlijke staat: Gehuwd Leeftijd: 49 jaar Kinderen: 3 in de leeftijd van 6, 17 en 18 Beroep: Betonafwerker/ondernemer Reistijd: Géén, bedrijf aan huis!

11. Voldoet het huidige cultuuraanbod in Oud Woensel aan uw woonwens? Zo niet, wat mist u?Nee, ik mis bijvoorbeeld muziek op de Woenselse Markt op zondagen, in de weekends en dan allerlei soorten muziek; bijv. Woensels Muziekkorps, Taptoe, Blaaskapel, maar ook klassiek, en een clash of the rockbands die hier in de buurt wonen o.a. PPSR, Stuurbaard Bakkebaard. Het hoeft niet alleen mijn eigen smaak te zijn.

12. Naast de zaterdagmarkt, vindt u de Woenselse Markt geschikt voor één of meerdere van bovengenoemde faciliteiten? Welke?Nee, maar wel áán de Woenselse Markt. De Woenselse Markt moet dezelfde maat houden. En qua faciliteiten dan zowat alles.

13. Vindt u de Woenselse Markt geschikt om openluchtconcerten, festivals of evenementen te organiseren?Ja, er kan bv een mobiele kiosk op, of iets met een hydraulische lift erin, die een behoorlijk podium - met dak erop - naar boven duwt, én bijvoorbeeld te bedienen is met een knopje vanuit Videoland, want die is zondags open.

14. Heeft u een idee hoe we de Woenselse Markt hiervoor kunnen inzetten?Ja, zie 13, plus festivals, Taptoe en zo. Maakt niet uit! En in plaats van die betonnen verdrijvingsblokken, betonnen plantenbakken. Méér groen, zeker boven, aan de kant van de kop Woenselse Markt. Daar moeten ze wat flinke bomen neerzetten.

15. Heeft u nog opmerkingen en aanvullingen of wilt u ideeën kwijt?Nee, zorg maar dat het mooi wordt. Wat wél veranderd moet worden is dat de visboer van de markt zijn eigen visijs moet afvoeren, op straffe van € 5000,- wat dan weer in het cultuurpotje van Oud Woensel gestopt kan worden. Dat ijswater stinkt hier een volle week en dan is het opnieuw prijs. Afschuwelijk! Opruimen, net zoals de fruit- en groenteboer óók al doen!

044 045

1. Hoe lang woont u al in Oud Woensel?Ik ben geboren in de Witte de Witstraat, daarna heb ik gewoond op de Boschdijk en nu al 14 jaar woon ik op de Zoutmanstraat.

2. Waarom Oud Woensel?Ik ben hier geboren en getogen en alles is natuurlijk dichtbij gelegen. Je hebt hier eigenlijk geen auto nodig.

3. Heeft Oud Woensel zich in positieve zin ontwikkeld?Oud Woensel heeft zich in negatieve zin ontwikkeld. Bijvoorbeeld ’s avonds hier in het speeltuintje wordt er gedeald. Die dealers komen van buitenaf, dat is extra vervelend, je ziet het aan de auto’s die hier niet thuishoren. Hier in Oud Woensel zijn twee grote Turkse families die niet met elkaar kunnen omgaan. Je merkt dit ook in de speeltuin, dan worden die kinderen geweerd. Bij allochtone families werken vaak de ouders en de oma’s passen op de kinderen. Doordat de oma’s geen Nederlands spreken, leren de kinderen ook geen Nederlands.

4. Wat mist u in Oud Woensel?Ik mis iets voor de jeugd. Bij het T-huis heb je de Kidsclub, dat was wel leuk, kinderen konden daar knutselen, maar na de kerst heb ik er niets meer over gehoord. Dat vind ik wel jammer hoor. En vroeger had je in het gebouw van ’t Hemelhofje een wijkcentrum, dat is ook niet meer. Wat wel fijn zou zijn, is als bij ons in de speeltuin toezicht zou komen. Met een klein winkeltje voor snoep erbij, of een glaasje ranja wat je er zou kunnen drinken, plus een toilet. Daarbij met een groot hek eromheen, zodat je er ’s avonds niet in kan. Tegenover het Philips Nederland gebouw aan de Boschdijk is ook zo’n speeltuin.

5. Wat vindt u positief aan Oud Woensel?Het is wel een gezellige wijk. Je hoeft nergens ver voor weg. Overal heb je wel wat, dit is over het algemeen ook best een rustige wijk.

6. Wonen er familie of vrienden in de buurt of dichtbij?Ja, een oom en een tante en nog een tante.

7. Hoe ziet u uw toekomst in Oud Woensel?Ik ben niet van plan om te verhuizen. Ik wacht af wat er gaat gebeuren aan de overkant bij de Van Kinsbergenstraat. Ik verwacht niet dat er veel mensen terug zullen komen. Als mensen een hogere huur moeten betalen, dan kunnen ze dat toch niet?

8. Wat verstaat u onder cultuur?Cultuur is zo breed. De samenleving, hoe mensen met de dingen omgaan, hoe ze in het leven staan, hun normen en waarden. Het ligt er ook aan, wat brengen de mensen zelf mee...

Christine Adriaensen cultuur in Oud Woensel Adres: Zoutmanstraat 6 Burgerlijke staat: Getrouwd Eric Leeftijd: 40 jaar Kinderen: 2, in de leeftijd van 7 en 1 jaar Beroep: Medewerker in supermarkt Reistijd: 15 minuten naar Sint Oedenrode

9. Kunt u die cultuur terugvinden in Oud Woensel?Als je kijkt wat ze aan cultuur doen in Oud Woensel, dan valt dat tegen. De gemeente Eindhoven mag best wel eens wat doen voor de bevolking “in het algemeen”, en niet alleen voor de allochtone bevolking. Als je ziet dat bijvoorbeeld de kinderen in de Edisonstraat wél muziekles krijgen, gratis en voor niets, en dat de kinderen hier dat niet kunnen, dan is dat niet eerlijk. Óók dat bijvoorbeeld de gemeente Eindhoven vindt dat de sport gestimuleerd moet worden onder de allochtone jeugd en dat die daar dan niets voor hoeven te betalen, vind ik ook niet kunnen. Er zijn ook hardwerkende Nederlandse gezinnen waarvan de ouders de sport van hun kinderen niet kunnen betalen... Daarbij doet het T-huis wel veel met de school op de Fellenoord, terwijl ze niet goed communiceren met de Driestam, terwijl daar ook veel jeugd van deze wijk op school zit. Het T-huis schijnt ook aan huiswerkbegeleiding te doen. Waarom weten ik en anderen daar niets van?... Ik vind ook de opvang van zwervers op de hoek Hemelrijken-Fellenoord fout, dat zou niet zo dicht bij een lagere school moeten zitten. Die zwervers daar zitten in de zomer ook op de bankjes in de speeltuin. Dat moet toch niet kunnen!

10. Bezoekt u wel eens een van de volgende instellingen? Hoe vaak?Theater/toneel/musical NeeBioscoop/filmhuis NeeConcertzaal/muziekcafé Niet meer sinds ik weer op de dialyse zit Horeca/terrasje Nee Restaurant/eetcafé Nee Museum/galerie Naar het Van Abbe een paar keer per jaar

11. Voldoet het huidige cultuuraanbod in Oud Woensel aan uw woonwens? Zo niet, wat mist u?Nee, ik mis een wijkgebouw.

12. Naast de zaterdagmarkt, vindt u de Woenselse Markt geschikt voor één of meerdere van bovengenoemde faciliteiten? Welke?Ja, alle gebouwen, voornamelijk wijkgebouw, muziekkiosk en muziekcafé

13. Vindt u de Woenselse Markt geschikt om openluchtconcerten, festivals of evenementen te organiseren?Ja.

14. Heeft u een idee hoe we de Woenselse Markt hiervoor kunnen inzetten?Veel groen, mooie grote bomen, ik heb vaker het idee dat ze om de 10 jaar hier de bomen rooien, doodzonde alsof ze niet hoger mogen worden als 6 meter. Er moet ook worden nagedacht over een goede verkeers-infrastructuur.

15. Heeft u nog opmerkingen en aanvullingen of wilt u ideeën kwijt?Nee.

046

047

1. Hoe lang woont u al in Oud Woensel?Eh,... effe kijken, 5 jaar. Ik heb eerst boven Verouden Meubelen gewoond op de Verwerstraat. En later met een korte onderbreking op de Van Kinsbergenstraat. Tussendoor ben ik nog 8 maanden in Australië geweest.

2. Waarom Oud Woensel?Uhm,… omdat het voor mij een goede woonlocatie is, tussen mijn ouderlijk huis en de Design Academy in de Witte Dame. Oud Woensel heeft ook een variëteit aan eettentjes; van de Griek naar Indonesisch eettentje, en van Sang Lee Superstore tot de Turkse kruidenier en slager. Kalfsvlees kost daar 7 euro per kilo goedkoper én van goede kwaliteit!

3. Heeft Oud Woensel zich in positieve zin ontwikkeld?Behalve wat ik hierboven gezegd heb is er niks positiefs te vinden. Het is achterlijk met hoeveel sloten je je fiets hier moet vastzetten. Er zijn hier al drie fietsen van mij gejat, één brommer gejat en twee maal ingebroken in de auto. Daar word je niet vrolijk van. Ook de zwervers geven veel overlast. Er was er een die regelmatig onder het afdak bij onze voordeur bleef slapen. Toen ik dit doorgaf aan de politie gaf men als mogelijke oplossing aan, om het afdakje maar af te breken, absurd gewoon! De woningen hier tegenover zijn foeilelijk. Men zou enorme stickers kunnen ontwerpen om op die Trespa platen te plakken, als soort van tussenproject met de wijkvernieuwing. Eigenlijk zijn de problemen van de Edisonbuurt naar hier verplaatst. De openbare ruimte is alleen op zaterdagavond redelijk netjes, ná de schoonmaakactie in verband met de zaterdagsmarkt.

4. Wat mist u in Oud Woensel?Ik mis saamhorigheid. Het zijn allemaal verschillende eilandjes tussen alle nationaliteiten; Turkse, Marokkaanse, Poolse, Antilliaanse. In de zomer zit hier bijvoorbeeld altijd een aardige oudere Turkse man voor de deur, die hoofdzakelijk alleen met andere Turkse mensen praat; je begroet elkaar netjes, maar verder komt je niet. Een andere familie stelt het weer niet op prijs als je ze gedag zegt; ”waar bemoei je je mee?...” krijg je dan als reactie.

5. Wat vindt u positief aan Oud Woensel?Goeie vraag... (stilte), de winkels, de bereikbaarheid. De ligging en de woning waar ik woon zijn positief. Ik zou alleen maar om de wijk willen verhuizen, niet om de woning. Ik denk dat het “niet-willen-inburgeren” hier een leuke wijk in de weg staat. Dat is jammer, dat zoiets juist hier gebeurt. Het is ook van de gekke dat men pas na een jaar in aanmerking komt voor Nederlandse les. Ik heb hierover met een ambtenaar gepraat die zei; “zo’n cursus kost 2800 euro, sommigen gaan eerder terug, dus dat risico willen we niet lopen.” Er moet ook meer gemixed worden tussen de nationaliteiten. De buurt is enorm vervuild, smerig gewoon! Ik weet dat er veel creatieve mensen wonen, maar daar heb ik geen contact mee. Er is geen plaats waar ik die kan ontmoeten, niet dat ik weet, in ieder geval...

6. Wonen er familie of vrienden in de buurt of dichtbij?Nee, alleen jullie eigenlijk, de rest woont elders. In Strijp, Nuenen, Helmond...

Bram van Vijfeijken over cultuur in Oud Woensel Adres: Van Kinsbergenstraat 39 Burgerlijke staat: Samenwonend Leeftijd: 25 jaar Kinderen: geen Beroep: Student Design Academy Eindhoven Reistijd: 5 minuten op de fiets, 12 minuten lopend

7. Hoe ziet u uw toekomst in Oud Woensel?Niet, echt niet! Ik heb het gehad hier! Voor mij het liefst een warm land. Als het in Australie niet lukt, dan een ander warm land of een klein dorpje in Nederland.

8. Wat verstaat u onder cultuur?Ja, ik denk toch de sociale geschiedenis van de wijk, de woonomgeving. Waarom valt bijvoorbeeld de kermis altijd in de zomer? Dat is cultuur, gegroeide traditie! Cultuur heeft voor mij als vormgever ook niets met luxe van doen.

9. Kunt u die cultuur terugvinden in Oud Woensel?Een beetje; wat stamkroegen en een bordeel! Niet mijn wereld; ik heb een vriendin!

10. Bezoekt u wel eens een van de volgende instellingen? Hoe vaak?Theater/toneel/musical Ja 4 á 5x per jaarBioscoop/filmhuis Ja 6x per jaarConcertzaal/muziekcafé Ja 10x per jaarCafé/terras Ja 1á2x per maandRestaurant/eetcafé Ja 3x per maandMuseum/galerie Ja 10x per jaar 11. Voldoet het huidige cultuuraanbod in Oud Woensel aan uw woonwens? Zo nee wat mist u?Nee, dat voldoet er niet aan! Het mist een cultureel hart, een centrum. Het tunneltje is al opgeknapt, dat is een verbetering. Maar als “het veiliger maken” de insteek was, dan is dat niet gelukt. In alle mooie steden gaan op knooppunten de auto’s in tunnels naar beneden, dat moet hier ook!

12. Naast de zaterdagmarkt, vindt u de Woenselse Markt geschikt voor één of meerdere van bovengenoemde faciliteiten? Welke?Ja, zoals gezegd een cultureel centrum in de vorm van een amfitheater op de Woenselse Markt, bijvoorbeeld met een parkeerplaats eronder, in de catacomben, zeg maar.

13. Vindt u de Woenselse Markt geschikt om openluchtconcerten, festivals of evenementen te organiseren?Zeker. Als je in een wijk zit wordt je “getriggerd” door muziek. Een vader met zijn kindje gaat dan kijken. Mensen die elkaar daar ontmoeten, dan kom je toch terug bij saamhorigheid, zolang je het maar laagdrempelig houdt. Ik zou in Oud Woensel meer daktuinen realiseren, plekken waar mensen iets kunnen organiseren, dus het groen naar boven door de hele wijk heen. Prachtig! De Woenselse Markt moet hierop aansluiten voor activiteiten zoals de zaterdagsmarkt, kleine muziekfestivals, rommel- en antiekmarktjes, terrasjes, Grand Café en Grand Bier, haha... Én een gezellig koffiehuis voor de oudjes. Aan de oversteekbaarheid tussen de Kronehoef en de Woenselse Markt moet wel iets worden gedaan!

14. Heeft u een idee hoe we de Woenselse Markt hiervoor kunnen inzetten?Niet zeveren, maar aanpakken!

15. Heeft u nog opmerkingen en aanvullingen of wilt u ideeën kwijt?Als ze toch de Trespa woningen willen aanpakken, kunnen ze meteen de Woenselse Markt meenemen. In een cultureel centrum zouden bijvoorbeeld dan alle bevolkingsgroepen een eigen “open honk” moeten kunnen krijgen, zodat je ze kan zien zitten en kan kennismaken met die cultuur. Dit lijkt me fantastisch!048

049

1. Hoe lang woont u al in Oud Woensel?Sinds 2001 2. Waarom bedrijf/huis in Oud Woensel?Ben ik Oud Woensel terecht gekomen omdat ik een huis zocht i.v.m. mijn toenmalige baan in Eindhoven. De koop van dit huis was voor ons een buitenkans.

3. Heeft Oud Woensel zich in positieve zin ontwikkeld?De laatste 8 jaren die ik kan beoordelen hebben er zich positieve én negatieve ontwikkelingen voorgedaan. De komst van een seniorencomplex (‘t Hemelrijck) maakte de gemeente verplicht om verbeteringen aan te brengen in de wijk. Nieuwe Fellenoord, heel goed. Prima kansen voor beginnende kleine ondernemers. Maar de naam van ‘hoerenbuurt’ zal Oud Woensel niet snel kwijtraken. Met name omdat er nog steeds veel overlast is van drank- en drugsverslaafden.

4. Wat mist u in Oud Woensel?Openheid, 24-7. Nu is Eindhoven nog steeds een stad die ’s nachts gaat slapen. Maar het is jammer dat de wijken ’s avonds zo uitgestorven zijn. Waarschijnlijk is er genoeg bedrijvigheid maar niet echt openbaar zoals horeca, cultuur en entertainment. 5. Wat vindt u positief aan Oud Woensel?De zaterdagmarkt bijvoorbeeld. Een volop levend moment in een vrij stille wijk. Het lijkt zo normaal, iedere zaterdag die drukke markt maar in het buitenland zou men er van genieten. Daarnaast zou men van de naam ‘hoerenbuurt’ positief gebruik moeten maken. Het sociale, het stedelijke, de nachtelijke gezelligheid.

6. Wonen er familie of vrienden in de buurt of dichtbij?Ik heb geen familie in deze buurt, wel vrienden en bekenden.

7. Hoe ziet u uw toekomst in Oud Woensel?Toekomst uitstippelen is niet mijn favoriete bezigheid, dat haalt een hoop spanning en dynamiek weg uit het leven. Ik vind het spannend om niet te weten waar ik nog ooit kom te wonen. Oud Woensel trekt wel mijn nieuwsgierigheid omdat aan alles voelbaar is dat er een omslag aan zit komen in het karakter van de wijk. De wijk wordt ertoe gedwongen door de ontwikkeling van de stad en de centrale ligging. De gebieden rondom Oud Woensel worden steeds belangrijker dus kan de wijk niet achterblijven. Waarschijnlijk zal dat vroeg of laat een natuurlijke weg vinden, dat zou ook het mooiste zijn. Maar ontwikkelingskansen kunnen wel worden gestimuleerd zonder dat er compleet voorgekauwde concepten op los gelaten worden. Dan denk ik aan het toekennen aan initiatiefnemers van bepaalde gedeelten of gebouwen voor bepaalde culturele doeleinden.

8. Wat verstaat u onder cultuur?Cultuur is een manier die ontstaat als er meerdere mensen voor langere tijd met elkaar samenleven, bijvoorbeeld een dorp of stad of land. Deze manieren kunnen in alle takken van een maatschappij ontstaan.

Onno Kortland over cultuur in Oud Woensel Adres: Hemelrijken 20 Burgerlijke staat: Gehuwd Leeftijd: 39 jaar Kinderen: 2, in de leeftijd van 6- en 10 jaar Beroep: Illustrator/animator/muzikant Reistijd: n.v.t.

9. Kunt u die cultuur terugvinden in Oud Woensel?Terugvinden altijd, maar de vraagt geeft zelf al een antwoord. Als men vindt, heeft men moeten zoeken. Als je goed zoekt zul je zien dat Oud Woensel genoeg cultuur bezit. Het bevindt zich echter achter zulke dikke deuren dat er nog niet eens sprake is van ‘underground-cultuur’. Daar zou ik al heel blij mee zijn en dat zou kunnen ontstaan doordat culturele ondernemers en initiatiefnemers kans en ruimte gaan zien om in Oud Woensel te ondernemen.

10. Bezoekt u wel eens een van de volgende instellingen? Hoe vaak?Theater/toneel/musical Theater 2x per jaarBioscoop/filmhuis Ja 1x per jaarConcertzaal/muziekcafé Ja Meerdere keren per weekCafé/terras Ja 1x per weekRestaurant/eetcafé Ja 1x per maandMuseum/galerie Nou Bijna nooit, vind ik meestal een te geforceerde omgeving 11. Voldoet het huidige cultuuraanbod in Oud Woensel aan uw woonwens? Zo niet, wat mist u?Dat kunnen verschillende plekken zijn wat Oud Woensel tot sterk sociaal gebied maakt.

12. Naast de zaterdagmarkt, vindt u de Woenselse Markt geschikt voor één of meerdere van bovengenoemde faciliteiten? Welke?Dat zou moeten zelfs. Het leven is te boeiend voor enkel een parkeerplaats!

13. Vindt u de Woenselse Markt geschikt om openluchtconcerten, festivals of evenementen te organiseren?De markt is groot maar toch denk ik dan eerder aan een klein muziek- of theater-festival of evenement. Uitgroeien kan altijd nog en voor Guus Meeuwis, De Gebroeders Ko en meer van dit kaliber zijn er in Eindhoven al schitterende andere plekken.

14. Heeft u een idee hoe we de Woenselse Markt hiervoor kunnen inzetten?Sterker nog, een soortgelijk cultureel evenement kan het culturele klimaat in een gebied opwaarderen.

15. Heeft u nog opmerkingen en aanvullingen of wilt u ideeën kwijt?‘Van berucht naar beroemd’ daarvan zijn al meer goede voorbeelden bekend. Wellicht interessant om deze ontwikkeling te analyseren. Maar geef mensen vooral de kans en ruimte om avontuurlijke/culturele dromen te realiseren. Van creatieve uiting tot evenement, van infracultuur tot eigenzinnige bebouwing...

050051

1. Hoe lang woont u al in Oud Woensel?8 jaar totaal met een kleine onderbreking.

2. Waarom Oud Woensel?Het is dicht bij de stad en hier wonen veel mensen die ik ken, zowel zakelijk als vriendschappelijk.

3. Heeft Oud Woensel zich in positieve zin ontwikkeld?Uhm, dat weet ik niet,... daar ben ik niet mee bezig. Ik zou zeggen geen ontwikkeling. Ja ik weet dat hier op de hoek een gebouw is afgebroken en dat ze daar een appartementencomplex gaan neerzetten. Er is niet veel veranderd, het moet nog beter worden, toch?... Oh, die winkeltjes vind ik wel leuk ja, dat rommelige daar hou ik wel van!

4. Wat mist u in Oud Woensel?Het liefst zou ik in de stad willen wonen. Dit was het dichtste bij. Ik had de mogelijkheid om hier terug te komen en dat heb ik gedaan. Ik ben niet op deze wijk gericht maar woon er graag. Als ik veel geld had dan zou ik een huis kopen, met een studio of zo, maar dan zou ik waarschijnlijk ook niet voor deze wijk kiezen, maar voor het centrum. Ik zie wel dat de wijk plat gaat. Ik hoop dat er iets fatsoenlijks voor terug komt. Dat wil niet zeggen dat ik het hier graag anders zie. Die kleine multiculturele winkeltjes in de wijk zijn interessant...Ik mis geen podium, maar je weet pas wat je mist als het er is! Ik speel nu alleen elders en ken Oud Woensel niet van optredens. Dat kan ook niet, want er is geen podium. Ja, niet alles gebeurd hier; in die zin is Nederland niet zo groot. En als er iets zou moeten komen, ja wat?... welke muziek kan je laten spelen en wat is de behoefte van de mensen hier?... Ja, maar als je hier een podium zou neerzetten, dan zou ik er naartoe gaan. Eigenlijk mis ik een mooie diverse wijk voor mijn neus! Een wijk waar wat gebeurt!

5. Wat vindt u positief aan Oud Woensel?Veel vrienden, gezellige buurt, en ja,… de Woenselse Markt, die mag nooit verdwijnen! Als er mooie bomen komen en het wordt mooi aangekleed, dan ligt daar een grote kans. Dat viaduct, die Woenselse Brug, met die winkeltjes eronder van jullie is ook heel gaaf!... Zoiets intiems als op de parade in Den Bosch, die ambiance en sfeer, dat zou hier ook werken. Als het een oplossing is om ondergronds te parkeren - dat is natuurlijk reteduur! - dan moet dat dan maar! Die auto’s moeten daar wel weg. Op de mooie pleinen die ik ken staan geen auto’s, in ieder geval niet zo’n parkeerterrein als hier!

6. Wonen er familie of vrienden in de buurt of dichtbij?Veel vrienden en ook familie.

7. Hoe ziet u uw toekomst in Oud Woensel?Positief, de eerstvolgende tien jaar blijf ik wel hier wonen!

John Maasakkers over cultuur in Oud Woensel Adres: Van Kinsbergenstraat 49 Burgerlijke staat: Alleenstaand Leeftijd: 39 jaar Kinderen: 1 van 11 jaar Beroep: Muzikant / leraar drum en percussie Reistijd: n.v.t.

8. Wat verstaat u onder cultuur?Een heleboel! Dus niet alleen eh,... ja, wat versta ik wel niet onder cultuur... kunst, muziek, eten,... vooral de mensen waar je mee omgaat! Hoe je omgaat met je eigen leefcultuur, filosofie, manier van denken, je maatschappij kritische visie, die maakt dat je inziet wat cultuur is. Cultureel gezien valt er altijd iets te verbeteren, dus cultuur is ook waar je jezelf voor inzet!

9. Kunt u die cultuur terugvinden in Oud Woensel?Als ik dit betrek op Nederland, op Eindhoven of Oud Woensel - óók politiek gezien - dan is er altijd wel iets te verbeteren. Het blijft hard werken voor iedereen. Niet alleen heb ik het over discriminatie, maar ook over zelfreflectie, blijf naar jezelf kijken om ervan te kunnen leren.

10. Bezoekt u wel eens een van de volgende instellingen? Hoe vaak?Theater/toneel/musical Ja 6x per jaarBioscoop/filmhuis Ja 15x per jaarConcertzaal/muziekcafé Ja 25x per jaarCafé/terras Ja 1x per weekRestaurant/eetcafé Ja 2x per maandMuseum/galerie Ja 5x per jaar 11. Voldoet het huidige cultuuraanbod in Oud Woensel aan uw woonwens? Zo niet, wat mist u?Eigenlijk nee, want het kan altijd beter! Positief bedoeld, niet om negatief te doen. Ik heb er wel vertrouwen in dat mensen hier moeite voor doen. Ik doe daar zelf ook aan mee, op mijn manier!

12. Naast de zaterdagmarkt, vindt u de Woenselse Markt geschikt voor één of meerdere van bovengenoemde faciliteiten? Welke?Theater zie ik minder vaak, bioscoop ook niet maar alle andere dingen wel. Ik zou hier ook best bij betrokken willen worden, bij de programmering en opzet van activiteiten. Ik zit ook in de band van SPAM, dus ik hoor maandelijks een stukje van wat er in Eindhoven leeft en speelt.

13. Vindt u de Woenselse Markt geschikt om openluchtconcerten, festivals of evenementen te organiseren?Ja natuurlijk! Ik ben positief ingesteld! Ik moet dan wel denken aan de problemen rond geluidsoverlast, die er kunnen komen als je iets organiseert. Mensen zijn vaak niet zo tolerant als het dicht bij huis gebeurd. Vaak kan één persoon ervoor zorgen dat een concert geen doorgang kan vinden. Dat vind ik wel jammer.

14. Heeft u een idee hoe we de Woenselse Markt hiervoor kunnen inzetten?Als je het over cultuur hebt dan is de connectie snel gemaakt. Diversiteit moet zeker deel van het programma zijn. Dat past bij de wijk, én ook kleinschaligheid!

15. Heeft u nog opmerkingen en aanvullingen of wilt u ideeën kwijt?De koffie was lekker en het was een leuk gesprek.

052053

1. Hoe lang woont u al in Oud Woensel?Ik ben geboren in Oud Woensel op de Peperstraat en op mijn 18e ben ik uit huis gegaan. In totaal ben ik nu 20 jaar in Oud Woensel wonend.

2. Waarom Oud Woensel?Alles is dichtbij, maar dan ook alles; het station, het centrum, de stad, de kleine winkeltjes en supermarkten. Ook mijn dokter, tandarts, boekhouder, vrienden, alles zit hier! En mijn zoontje zit hier op de kinderopvang, op De Fellenoord, en gaat daarna door naar de Driestam. Ook mijn zusje en ik hebben daar vroeger opgezeten; een hele fijne school!

3. Heeft Oud Woensel zich in positieve zin ontwikkeld?Ja, vind ik wel! Alhoewel, het is 2-ledig...Vanaf mijn jeugd heb ik hier gewoond, dus heb ik allerlei associaties met deze buurt. Ik kijk multi-culti tegen de wereld aan. Wat dat betreft is hier alles te vinden. Diegene die zich goed hebben weten te ontwikkelen zijn de allochtonen in de buurt; bijvoorbeeld het Chinees echtpaar van friture “Het Zonnetje”. Het is een combi van Surinaams en Chinees eten en Hollandse friet. Ze weten het goed te “entrepreneuren”.Verder zijn er - denk ik – nog weinig markeerpunten meer over die de buurt kleur geven, zoals vroeger de Bolleur en het Vagevuur. Wat je van de laatste ook vind, ik vond het toch - op zekere afstand - een spannend gebeuren. De Bolle van de La Bolleur was ook zo’n markante figuur voor de wijk, met zijn gouden ringen en kettingen. Mijn vader kwam er wel eens. Tja, nu ik er zo over nadenk, de lay-out van de wijk is nog hetzelfde gebleven, maar de inhoud is veranderd, beter geworden, méér kleur!... Het multi-culti gebeuren is hier gegroeid en dat geeft me wel een stedelijk gevoel. Iemand zei me eens; “de Kruisstraat is de meest stedelijke straat van Eindhoven”, en dat is zo! Het is geen steriele Vinex-locatie, het is niet kant-en-klaar-af, maar juist erg gevarieerd! Voor mij hoeven hier geen dure juppen-appartementen te komen van pretentieuze ontwikkelaars, die zijn er in de stad al genoeg. Oh ja, de huizen op de Nieuwe Fellenoord, die zijn erg mooi, dat zou wat meer mogen in deze wijk, die variatie!

4. Wat mist u in Oud Woensel?Goeie vraag... voor mijn geluk zoek ik niets in deze buurt. Wat ik jammer vind is dat Pop Ei hier weg is. Dat gaf natuurlijk geluidsoverlast in de buurt en op Strijp-S speelt dat niet, nog niet althans. Ik mis een Cultuurcentrum op alternatief nivo! Ik hou van plekken waar creatief iets kan gebeuren, iets bijzonders, bijvoorbeeld als ZXZW (Zuid x Zuid-West) in Tilburg. Echte underground naar Amerikaans voorbeeld, waar de gemeente Tilburg écht in meegaat. Dat zou van mij hier ook mogen gebeuren!Eindhoven is een arbeidersstad en is écht lelijk! Het is moeilijk om het entertainment buiten op straat te vinden. Cultuur moet je hier zelf maken, de stad biedt niets. Van een bepaalde lelijkheid in de stad kun je ook je voordeel mee doen. Daar moet je hard aan werken en je nek voor uitsteken. De gemeente werkt hier

Darko Groenhagen over cultuur in Oud Woensel Adres: Woenselse Markt Burgerlijke staat: Samenwonend Leeftijd: 38 jaar Kinderen: 1 van 3 jaar Beroep: Tattooist / Prikschilder Reistijd: 1 uur naar Tilburg

helaas niet altijd even gemakkelijk aan mee, het ontbreekt aan reactiesnelheid en daadkracht. Goede initiatieven liggen dan te lang en de momenten gaan weer voorbij. Het alternatieve platform wordt in Eindhoven niet echt gestimuleerd.De Effenaar is een lelijk gebouw, van binnen wel oké maar het heeft niet meer die uitstraling die het had. Ik krijg wél het idee dat de gemeente hier steeds meer gevoel voor krijgt, dat de dingen zich beginnen uit te kristalliseren en een plek krijgen, zoals in Den Bosch en Tilburg. Het gemeentelijk beleid sluit niet aan op de lelijkheid van de stad. Alternatieve cultuur wordt niet gezien of anders ingekapseld. Toch heerst in Eindhoven een harde-werkers-mentaliteit. Kijk naar het Speedfestival, georganiseerd door Peter Pan’s Speed Rock. Toch maar drie jongens die met dit festival even 5000 mensen naar dit deel van Eindhoven weten te lokken! En toch mooi als dan een van die jongens op het podium zegt “in dit klokgebouw heeft mijn opa nog gewerkt”, en dat hij, nu hij hier optreedt, daar emotioneel van wordt!Ik zie dat de mensen die ik waardeer, zoals Peter Pan Speed Rock (met een gecombineerd DAF en Philips logo), allemaal trots zijn op de plek waar ze vandaag komen. Ze noemen het Eindhoven Rock City. Vergelijkbaar is Detroit, ook wel bekend als Detroit Rock City, wat ook een spuuglelijke stad is, maar waar wél stevige bands vandaan komen, die trots zijn op Detroit! Ik ken een paar plekjes die cruciaal zijn voor mijn belevingswereld, maar die komen helaas niet aan de oppervlakte hier. Er is simpelweg te weinig aandacht voor. Zou daar meer aandacht voor komen, dan zou ik dat geweldig vinden!

5. Wat vindt u positief aan Oud Woensel?Er is veel potentieel aanwezig maar de mensen zijn zo goed als onzichtbaar. Waar ik mij mee identificeer is de graffiti-cultuur met muziek, dan wel harde muziek, stripboeken, skateboarden. Het is allemaal geen high-culture, als bij het museum. Bij de Maori’s is het juist het summum van hun cultuur; dat alles wat je bent op je gezicht staat geschreven. Tattoos maken ook hier deel uit van de dagelijkse straatcultuur, de mensen. Men ontmoet elkaar overal, óók bij de Albert Hein. Dat gaat door alle lagen van de samenleving heen, er is geen bepaald tattoo-type. “Iedereen met vel en geld kan een tattoo krijgen!”, zei ooit een vriend. Die tolerantie, voor deze mensen en levenshouding krijgt hier ruimte; een platform!

6. Wonen er familie of vrienden in de buurt of dichtbij?Vrienden veel ja, en ik heb hier nog een tante wonen én ik ben geboren en getogen in de Peperstraat.

7. Hoe ziet u uw toekomst in Oud Woensel?Dat is wel mooi, haha... net een héél verhaal opgehangen over de wijk, maar ik ben zelf niet zo wijkgebonden. Ik zie mijn toekomst echter voorlopig wel hier. Mijn zoontje gaat nu naar de school waar ikzelf op heb gezeten. Dat is wel leuk! Wat nodig is, dat is er!...

8. Wat verstaat u onder cultuur?Elk soort van uitdrukking vind ik cultuur. Hoe dichter je je individuele manier van uitdrukken benadert, hoe meer cultuur het is. De invloeden van het moment pakken, zoiets... “Het Zwanenmeer” van Tsjaikowski kan wel mooi zijn, maar dat is van een andere tijd. Ik zoek naar de dingen van het nu! Herman Brusselmans is bijvoorbeeld als schrijver iemand van deze tijd die ik waardeer, zoals het boek “Pitface”. Cultuur is een manier waarop een groep of volk zich in gevoel of geschiedenis weet uit te drukken, als zeg maar, een hoogtepunt of expressie van een bepaalde tijd.

054055

9. Kunt u die cultuur terugvinden in Oud Woensel?Dat is er nog niet, een plek waar de dingen bij elkaar komen, die zich hier op loopafstand manifesteren. Zo’n plek geeft ook ontwikkeling, want zonder dit platform staat het stil. Nee, dat alles vind ik niet hier. Een soort van vrijplaats die weer mensen aantrekt, die hier willen wonen. Een soort plek waar mensen zich kunnen uiten, wortelen en zich verbinden met de wijk. In de Pop Ei gebeurde dat wel en ook in de Void-Studio van Pidah. Voor de jeugd is de Driestam ook een hele fijne en creatieve school. Bij Verouden, de meubelwinkel, had je vroeger ook een soort Skatebaan.

10. Bezoekt u wel eens een van de volgende instellingen? Hoe vaak?Theater/toneel/musical Ja 2x per jaarBioscoop/filmhuis Nee Concertzaal/muziekcafé Ja 30x per jaarCafé/terras Nee Restaurant/eetcafé Ja 40x per jaarMuseum/galerie Ja 10x per jaar

11. Voldoet het huidige cultuuraanbod in Oud Woensel aan uw woonwens? Zo niet, wat mist u?Nee, en wel hierom….hahahaha….Ik zou willen dat,... zeg maar, vanuit de wijk er meer gedaan wordt op cultureel gebied. Ik mis een creatief clubhuis! Ik vind bijvoorbeeld TAC een goed initiatief. Trekt ook mensen aan van buitenaf. Als je wilt dat er iets gebeurd, dan moet je ter plekke iets laten gebeuren en niet buiten de buurt, deze buurt heeft ook karakter en kwaliteit. Als je op een plek iets maakt en het laat groeien, dan krijgt het ook wortels! Ik kom uit deze wijk. Hier liggen mijn roots! In hoeverre is - of blijft - het leuk om het hier interessant te maken en hier te blijven wonen?!... Wonen heeft voor mij nu te maken met mijn kind! Kijk, ik kan zelf overal naartoe, maar een kind kan dat niet, die is afhankelijk van zijn omgeving. Het is dus niet “het kind van de rekening” maar “het kind van de omgeving!” Daar is een hele gemeenschap verantwoordelijk voor, en ook de politiek!

12. Naast de zaterdagmarkt, vindt u de Woenselse Markt geschikt voor één of meerdere van bovengenoemde faciliteiten? Welke?Ja, vind ik wel! Wat ik bijv. mis is een galerie of een hip restaurant, of eetcafé, Grand Café, dat soort dingen. Als er iets ontwikkeld gaat worden moet het wel met ambitie zijn en verdergaan dan een klein wijkpodium. Iets wat meeleeft met de hartslag van de Stad!Oud woensel is overgeslagen. Ze hebben verderop Winkelscentrum Woensel ontwikkeld, vanuit het weiland, maar hier in Oud Woensel nooit meer iets gedaan. Voor zo’n historische oude en unieke plek worden de wortels van Eindhoven afgesneden, verwaarloosd. Er valt hier veel in te halen. Het is ook goed voor het imago van Eindhoven, algemeen gesteld. Alleen met de zaterdagsmarkt red je het niet! Jazeker moet de ambitie hier flink omhoog! Natuurlijk!

13. Vindt u de Woenselse Markt geschikt om openluchtconcerten, festivals of evenementen te organiseren?Ja dat vind ik. Ik vind de Woenselse Markt bij uitstek geschikt voor evenementen. Het is een mooie grote plek en op één punt gefocust. Het is ook gemakkelijk te bereiken. De Woenselse Markt heeft meer oorspronkelijk Eindhovens karakter behouden dan de binnenstad! Ja, en wat kunst erbij...

14. Heeft u een idee hoe we de Woenselse Markt hiervoor kunnen inzetten?Creëer de voorwaarden en de rest volgt vanzelf wel. Laat de mensen het maar doen.

15. Heeft u nog opmerkingen en aanvullingen of wilt u ideeën kwijt?Ik wil graag betrokken zijn, dus de ideeën komen te zijner tijd.

056 057

1. Hoe lang woont u al in Oud Woensel?Vanaf november 1995, dus nu al 13 jaar.

2. Waarom Oud Woensel?Ik ben hier terecht gekomen via mijn vorige winkeltje in de Verwerstraat. En daarvoor via de broer van mijn man, die woonde hier al in de buurt. Ik woon nu op dr. Cuyperlaan en werk hier in de Kruisstraat, met Beads & Thinkx.

3. Heeft Oud Woensel zich in positieve zin ontwikkeld?Nee, hier is geen ontwikkeling in positieve zin, vooral wat betreft cultuur. Het enige wat ze organiseren is de Koninginnenmarkt, en in september het Oud Woensel Festival. Maar ja, beide is niks, als je het mij vraagt. Hier zit de winkelverhouding bijna op 50/50, wat betreft variatie in bevolkingsgroepen. Laat ze dan ook iets multi-cultureels organiseren. Bijvoorbeeld een Reggae-festival, of meer iets om op te dansen. Dan krijg je ander publiek. Mensen met kinderen. We zitten hier toch hartstikke centraal. Hier is juist de ruimte om leuke dingen te doen en te organiseren. Hier kan je iets bijzonders doen, iets speciaals! Dat zou van verre mensen trekken, naar de Woenselse markt.

4. Wat mist u in Oud Woensel?Je moet “iets centraals” hebben waar alles wordt georganiseerd, van filmavond tot kienavond. Zoiets haalt een wijk naar boven en zet het op de kaart. Het hoeft van mij niet allemaal massaal groot, mega-mega, maar bijvoorbeeld een studentencafé, waar het eten te betalen is, en de sfeer goed is, is al interessant. Er is hier niets waardoor iemand van buiten de wijk naar deze wijk getrokken wordt. Dat pand van Piet Engel bijvoorbeeld, dat zou je perfect kunnen inrichten als een soort van kleinschalig winkelcentrum, met middenin een gangpad waar weer kleine winkeltjes aan grenzen; zaakjes zoals een bonbonzaak, notenbar, zilversmid, misschien een nagelstudio, olijvenbar, met misschien daarboven een hotel met vergaderzaaltjes. Dat zou Oud Woensel iets extra’s geven! Waarom zit eigenlijk de Wereldwinkel hier niet in een pand, maar wél in een superduur pand in de Heuvelgalerie?! Dat zijn winkels die leuk zouden zijn voor deze wijk! Winkelketens als H&M, Blokker, De Schoenenreus, tja noem ze maar op, die zitten toch overal al... Het zou leuk zijn en ook wel logisch, als je bijvoorbeeld iets speciaals zoekt, dat je dan denkt; “ik moet naar de Woenselse Markt, om wat speciale dingetjes te halen, die je alleen dáár krijgt”.

5. Wat vindt u positief aan Oud Woensel?De verscheidenheid in winkeltjes en restaurantjes

6. Wonen er familie of vrienden in de buurt of dichtbij?Veel vrienden, die komen altijd vanzelf.

7. Hoe ziet u uw toekomst in Oud Woensel?Momenteel weet ik het niet, Het is een onzekere tijd, We hopen dat we dit jaar doorkomen.

Anouk Okunde over cultuur in Oud Woensel Adres: Kruisstraat 178 Burgerlijke staat: Gehuwd Leeftijd: 31 jaar Kinderen: 2 kinderen van 11 en 13 jaar Beroep: Zelfstandig ondernemer Reistijd: 5 minuten

8. Wat verstaat u onder cultuur?Cultuur is van alles wat. Je kunt denken aan variatie, normen en waarden, maar je kunt ook denken aan iets bijzonders, iets speciaals.

9. Kunt u die cultuur terugvinden in Oud Woensel?Jawel, je hebt verschillende winkels, een mooi voorbeeld is de Sang Lee Superstore. Er zouden hier wel meer speciale winkeltjes kunnen komen.

10. Bezoekt u wel eens een van de volgende instellingen? Hoe vaak?Theater/toneel/musical Ja 1x per jaarBioscoop/filmhuis Ja 4x per jaarConcertzaal/muziekcafé Ja 1x per jaarCafé/terras Ja 2x per jaarRestaurant/eetcafé Ja 10x per jaarMuseum/galerie Ja 1x per jaar 11. Voldoet het huidige cultuuraanbod in Oud Woensel aan uw woonwens? Zo niet, wat mist u?Er mag wel meer variatie komen. Ja, én een wijkgebouw waar van alles in gebeurt, wat niet te grootschalig is en ook voor elk wat wils!

12. Naast de zaterdagmarkt, vindt u de Woenselse Markt geschikt voor één of meerdere van bovengenoemde faciliteiten? Welke?Een combinatie van alles, een plek waar je diversiteit kan aanbieden en tegenkomen.

13. Vindt u de Woenselse Markt geschikt om openluchtconcerten, festivals of evenementen te organiseren?Absoluut, een reggae festival misschien...?

14. Heeft u een idee hoe we de Woenselse Markt hiervoor kunnen inzetten?De markt is gewoon saai en groot. De sfeer moet weer terug. Met mooie groene bomen, en als er een nieuw gebouw komt, dan alsjeblieft een warm gebouw en niet te ijzig strak. Ook mag het gebouw best een oude look hebben, dus warmte uitstralen. 15. Heeft u nog opmerkingen en aanvullingen of wilt u ideeën kwijt?Nu ondernemen, niet te lang zeuren, alle bedrijvigheid trekt weg!

Inspraakreactie (deel 2)

Masterplan Integrale wijkvernieuwing Oud Woensel

door:

juli - augustus 2007

058059

1. Hoe lang woont u al in Oud Woensel?Sinds 1 jaar, daarvoor heb ik in Weert gewoond. Eerder heb ik hier ook al gewerkt, van 1994 tot 1996. Ik ben dus wel bekend met de wijk en met Eindhoven.

2. Waarom Oud Woensel?Omdat hier het restaurant is.

3. Heeft Oud Woensel zich in positieve zin ontwikkeld?Ja, we hebben hier eigenlijk alles; de bank, de winkels...

4. Wat mist u in Oud Woensel?Niets eigenlijk... Ja, als je een bioscoopfilm wilt kijken, dan moet je wel naar de stad en dán door dat tunneltje! Het is raar maar ik denk altijd; als ik daar onderdoor loop - of fiets, en ik zie daar mensen, dat ik dan altijd zit te denken; moet ik me dadelijk verdedigen én wat doe ik dan; sla ik meteen of... Ja raar,... zo moet je niet denken, maar die tunnel is niet veilig...

5. Wat vindt u positief aan Oud Woensel?De Kruisstraat is een levendige straat. Er zijn altijd mensen, juist ook omdat de mensen hier parkeren voor het voetballen, voor de Woenselse Markt of de stad. Daardoor hebben wij altijd voorbijgangers, die ook naar binnen kunnen komen.

6. Wonen er familie of vrienden in de buurt of dichtbij?Familie niet, vrienden wel.

7. Hoe ziet u uw toekomst in Oud Woensel?Over 10 jaar ben ik hier nog wel. Ik blijf hier wel wonen en werken.

8. Wat verstaat u onder cultuur?Cultuur is hoe wij denken; onze normen en waarden, onze traditie.

9. Kunt u die cultuur terugvinden in Oud Woensel?Nee, onze Griekse feesten worden gevierd in restaurant Van de Valk. Daar komt dan een gezelschap van ongeveer 600 á 700 man. Dat is hier niet te doen. Ons hoogste feest is Pasen! Dan gaat onze Pabst (Paus) de grot in waar Jezus z’n gebeente lag. Hij heeft niet meer aan dan een jurk en houd een kaars in zijn hand. Hij kan en mag ook geen aansteker of lucifers meenemen. Toch ieder jaar, als de Pabst uit de grot komt, is de kaars aan! Wij vinden dat een wonder. Het vuur van de kaars wordt doorgegeven aan héél Griekenland. Pasen is voor ons het grootste feest. Dat vieren wij dan ook met elkaar. Ons Nieuwjaar wordt pas gevierd in februari, rond de 10e ,omdat wij als ondernemer geen vrij kunnen vragen op de feestdagen, die zo belangrijk zijn voor de horeca. Als wij naar een kerk gaan, is dat de Russisch Orthodoxe Kerk, die hier wel in de buurt is, maar wij als Grieken verstaan geen Russisch. Ikzelf ga naar Utrecht, daar is wel een Grieks Orthodoxe Kerk. Je hebt er ook een in Rotterdam. De Griekse cultuur is bijna onzichtbaar in Eindhoven, zo weinig Grieken. Dat mis ik wel.

Georgios Uanis over cultuur in Oud Woensel Adres: Kruisstraat 92 Burgerlijke staat: Samenwonend Leeftijd: 32 jaar Kinderen: 2 kinderen van 9 jaar en 3 maanden Beroep: Beheerder Grieks restaurant Athene en kok Reistijd: 2 minuten lopen

10. Bezoekt u wel eens een van de volgende instellingen? Hoe vaak?Theater/toneel/musical - -Bioscoop/filmhuis Ja 12 x per jaarConcertzaal/muziekcafé Ja 5x per jaarCafé/terras Ja 100x per jaarRestaurant/eetcafé Ja 100x per jaarMuseum/galerie Ja 2x per jaar 11. Voldoet het huidige cultuuraanbod in Oud Woensel aan uw woonwens? Zo niet, wat mist u?Ik mis een theater en bioscoop hier. Dat is beter dan de weg naar de stad door die tunnel (daar zouden ze 24 uur per dag een politieagent moeten zetten!)

12. Naast de zaterdagmarkt, vindt u de Woenselse Markt geschikt voor één of meerdere van bovengenoemde faciliteiten? Welke?Theater, bioscoop, restaurantje, gezellig cafe, mooie muziek...

13. Vindt u de Woenselse Markt geschikt om openluchtconcerten, festivals of evenementen te organiseren?Ja, het zou wel leuk zijn als je de Griekse cultuur ook zou kunnen laten zien op de Woenselse Markt in een mooi gebouw.

14. Heeft u een idee hoe we de Woenselse Markt hiervoor kunnen inzetten?Ja, maar dan moet de markt wel aangekleed worden, met groen en water. Dat is toch leuk!?... In Zeeland heb je vaak van die leuke pleinen met cafeetjes aan het water en veel terrasjes. Dat is wel gezelliger dan een leeg plein. 15. Heeft u nog opmerkingen en aanvullingen of wilt u ideeën kwijt?Nee, ik vond het een leuk interview. Ik dacht niet dat ik zoveel uit mijn hart zou vertellen.

060 061

1. Hoe lang woont u al in Oud Woensel?Bedrijf al 9 jaar hier en wonen al 9 jaar

2. Waarom Oud Woensel?Ik kom uit Liempde en als je dan naar de stad wilt, dan kom je in Eindhoven uit én toevalligerwijs hier.

3. Heeft Oud Woensel zich in positieve zin ontwikkeld?Nee, het is de zelfkant van Eindhoven geworden.

4. Wat mist u in Oud Woensel?Niets eigenlijk, Ja en je gaat hier niet op stap. De cafés zijn er voor de mensen die hier zijn opgegroeid.

5. Wat vindt u positief aan Oud Woensel?Het is een volksbuurt, dat heeft z’n charme. Ik heb het prima naar mijn zin hier. Het is ook een wijk met een grote verscheidenheid.

6. Wonen er familie of vrienden in de buurt of dichtbij?Vrienden en ook wel familie.

7. Hoe ziet u uw toekomst in Oud Woensel?Mocht je toekomst niet hier liggen - en dat merk je aan de economie - dan moet je je toekomst ergens anders verder plannen.

8. Wat verstaat u onder cultuur?Collectieve expressie.

9. Kunt u die cultuur terugvinden in Oud Woensel?Cultuur heeft veel segmenten. Hier heb je de zelfkant van Eindhoven, ja dat heeft zijn charme maar cultuur in de zin van muziek en kunst is er niet. Ik zal hier niet uitgaan. Ik vind hier dus niet mijn vrienden, waarmee ik op stap ga.

John van den Berk over cultuur in Oud Woensel Adres: Woenselse Markt 1 Burgerlijke staat: Ongehuwd Leeftijd: 40 jaar Kinderen: 2 kinderen van 11 en 13 jaar Beroep: Zelfstandig ondernemer/eigenaar Reistijd: 7 minuten

10. Bezoekt u wel eens een van de volgende instellingen? Hoe vaak?Theater/toneel/musical Ja 3x per jaarBioscoop/filmhuis Ja 2x per jaarConcertzaal/muziekcafé Ja 20x per jaarCafé/terras Ja 10x per jaarRestaurant/eetcafé Ja 10x per jaarMuseum/galerie Nee 11. Voldoet het huidige cultuuraanbod in Oud Woensel aan uw woonwens? Zo niet, wat mist u?Nee, Begin eens met een Kiosk op de markt! Kijk zoiets als het POC (Philips Ontspanningscentrum) dat was ook wel leuk hier. Veel variatie en laagdrempelig.

12. Naast de zaterdagmarkt, vindt u de Woenselse Markt geschikt voor één of meerdere van bovengenoemde faciliteiten? Welke?Juist bij uitstek geschikt voor bovenstaande activiteiten! Ik denk boven alles wat hier al genoemd is, aan een internetcafé, waar de studenten van de TU/e iets kunnen “terugdoen” voor de kennis en techniek die ze leren op de universiteit, hier vlak om de hoek. Door dát op een leuke manier hier te laten zien, in een gebouw wat daarvoor geschikt is, zou interessant zijn. Laat innovaties zien en zorg dat de techniek ook leuk is voor de normale burger! Daarna misschien een literair café...

13. Vindt u de Woenselse Markt geschikt om openluchtconcerten, festivals of evenementen te organiseren?Jazeker, alles in de breedste zin van het woord! Doe daar dingen die “het volk” wil.

14. Heeft u een idee hoe we de Woenselse Markt hiervoor kunnen inzetten?Ja, begin met een muziekkiosk en als ook die winkeltjesbrug er komt, dan wordt dit een verlengstuk van het centrum, waardoor er meerdere dingen kunnen gebeuren. Een theatercafé, geweldig! Zo’n initiatieven werken besmettelijk en zijn uitnodigend voor de wijk! Laat studenten -zoals hierboven gezegd- ook daarop los, zodat de studenten dit ook een geweldige stad gaan vinden, waar ze graag in terug willen komen.

15. Heeft u nog opmerkingen en aanvullingen of wilt u ideeën kwijt?Nee.

062 063

1. Hoe lang woont u al in Oud Woensel?Ik zit er al 20 jaar, maar wonen pas de laatste 2 jaar.

2. Waarom Oud Woensel?Waar ik woon hoort voor mijn gevoel bij Oud Woensel. Ik zit op een prachtige plek waar ik een pand heb gekocht en verbouwd; Soestdijk ll.

3. Heeft Oud Woensel zich in positieve zin ontwikkeld?Weet ik niet, daar heb ik geen duidelijk antwoord op, dat is dubbel! Ze zijn wel - denk ik - bezig met opknappen, maar ik kan geen verandering opnoemen, besef ik... Er is veel “ouds” weg, maar niet veel moois voor teruggekomen.

4. Wat mist u in Oud Woensel?Ik mis het oude karakter van Oud. Het zit ook in de naam Oud Woensel. Je kunt het beter Nieuw Woensel noemen.

5. Wat vindt u positief aan Oud Woensel?Dat ikzelf op een van de mooiste plekken zit. Dat is gewoon eerlijk, mijn mening!Maar zoveel is er niet. Ik mis wat oude dingen; de Watermolen, het gebied rond De Oude Toren, de vroegere Fellenoord. Het is weg of geïsoleerd geraakt. Er zijn wel veel aardige mensen!

6. Wonen er familie of vrienden in de buurt of dichtbij?Mijn ouders hebben vroeger op de Groenewoudseweg gewoond en mijn zus heeft in Oud Woensel gewoond. Vrienden, ja jullie, en verder héél veel goede bekenden, waar ik graag mee omga.

7. Hoe ziet u uw toekomst in Oud Woensel?Ik hoop dat ik er nog lang mag genieten dáár! En dat ze de wijk achter me “in stijl” renoveren. Op de Nieuwe Fellenoord hebben ze het op een moderne manier wel begrepen. Die huizen met bedrijfjes eronder. Ik zou daar meteen willen zitten en een bedrijfje beginnen.

8. Wat verstaat u onder cultuur?Cultuur vindt ik een stukje oudheid helemaal bewaren, maar een stukje cultuur kan ook iets zijn wat je NU doet voor de toekomst. Ik vind mijn Soestdijk II ook cultuur. Ook die plek gebruik ik als podium.

Johan Vlemmix over cultuur in Oud Woensel Adres: Marconilaan 72 Burgerlijke staat: Ongehuwd Leeftijd: 50 jaar Kinderen: 3 stuks, van 18, 21 en 26 jaar Beroep: Ondernemer, in alles Reistijd: 300 km per dag

9. Kunt u die cultuur terugvinden in Oud Woensel?Ik heb er al een beetje over gezegd, maar helaas is er niet veel van over. Maar wat niet is, kan nog komen.

10. Bezoekt u wel eens een van de volgende instellingen? Hoe vaak?Theater/toneel/musical Ja 10x per jaarBioscoop/filmhuis Ja 15x per jaarConcertzaal/muziekcafé Ja 2x per jaarCafé/terras Ja 10x per jaarRestaurant/eetcafé Ja 15x per jaarMuseum/galerie Ja 4x per jaar 11. Voldoet het huidige cultuuraanbod in Oud Woensel aan uw woonwens? Zo niet, wat mist u?Oud Woensel heeft toch niks, wel?... We hebben hier geen theater, geen bioscoop... Of kun jij wel iets opnoemen?

12. Naast de zaterdagmarkt, vindt u de Woenselse Markt geschikt voor één of meerdere van bovengenoemde faciliteiten? Welke?Ik denk dat alles wat je noemt uit dat bovenstaande lijstje wel zou passen. Maar pas als je de locatie ervoor hebt, dan kan je alles doen. Zo is het! Als je niks hebt, dan houdt alles op! Nu is het 3 keer niks! Het is een kale bedoening. Er is geen groen. Het enige groene wat je ziet, zijn de algen op de stenen. Het heeft helemaal niks! Ha ha... Dus zou je daar iets willen, dan moeten eerst de auto’s van de markt. Een goede parkeergelegenheid voor de buurt zou ook belangrijk zijn. Dan moet je dus eerst het parkeerprobleem oplossen. Kijk maar naar het Vrijthof in Maastricht, dat is een mooi plein geworden. De Woenselse Markt is een van de grootste oorspronkelijke pleinen van de hele omgeving, dat moet je benutten. Het is een gigantische markt, zoiets zou nu niet meer gerealiseerd kunnen worden, die grootte, dat is onbetaalbaar geworden! Daar moet je als stad ook zuinig op zijn! Auto’s bijvoorbeeld ondergronds, cultuur en vermaak boven de grond. Het plein moet je goed aankleden met groen, bomen en terrasjes. Ik wil wel meedenken.

13. Vindt u de Woenselse Markt geschikt om openluchtconcerten, festivals of evenementen te organiseren?Nu niet. Wie weet in de toekomst wel! Het ziet er nu gewoon niet uit. Het is een plein met helemaal geen uitstraling. Het nodigt niet uit. Het is een van de pleinen met de minste uitstraling van Eindhoven. Het is een parkeerplein. Als je het goed aanpakt kan er alles.

14. Heeft u een idee hoe we de Woenselse Markt hiervoor kunnen inzetten?Heb ik net al gezegd. 15. Heeft u nog opmerkingen en aanvullingen of wilt u ideeën kwijt?Je hebt mijn nummer.

064 065

1. Hoe lang woont u al in Oud Woensel?Al 3,5 jaar, sinds de huizen er staan op de nieuwe Fellenoord.

2. Waarom Oud Woensel?Ik loop graag ’s nachts door de stad, dat stadse gevoel, Alles kom je dan tegen. Mijn vader Max heeft dat winkeltje in de Verwerstraat in witgoed. Wat je daar aan mensen binnen ziet komen, zo verschillend, daar geniet ik van, héél uiteenlopend van advocaten tot oud-ijzerhandelaren. Dat typeert de buurt.

3. Heeft Oud Woensel zich in positieve zin ontwikkeld?Nou, geen megagrote ingrepen... ik zit hard na te denken, potverdorie, ja moeilijk, ze knappen wel de Kruisstaat op. Maar het is allemaal zo hutje mutje hier, je hebt parkeerproblemen, laden, lossen, auto’s, fietsers, voetgangers die kris kras oversteken. Het lijkt wel een mierenhoop en dat maakt het misschien wel zo leuk. Het heeft zo zijn charme, die drukte! Ook dat ze opeens “WOW winkelcentrum” in de verlichting zetten, dat heeft wel wat. Je hebt in de Kruisstraat wel zeker 5 verschillende soorten lantaarnpalen. Ja, die tunnel ziet er wel leuk uit met die fototegeltjes. Maar eigenlijk gebeurt er niet zo veel nee; eerder niets dan iets. De huren zijn ook zo duur. Als je alleen al kijkt naar de ruimte die Opus28 - theatergezelschap - gebruikt op Strijp-S. We hebben tot einde dit jaar een regeling met Trudo daarna wordt de huur voor ons te hoog, moeten we opnieuw op zoek naar een nieuwe locatie die wel betaalbaar is. Zo’n huur is alleen op te brengen als je minstens 3 tot 4 producties kunt draaien per jaar en dan nog!

4. Wat mist u in Oud Woensel?Heel breed gezegd; Cultuur! Als er hier iets op theatergebied zou komen, bijvoorbeeld theater en cursussen, potverdorie dan zou ik dat natuurlijk geweldig vinden. Als zoiets zou worden opgestart! Het moet wel “linken of klikken” met de omgeving. Een Turkse Markt op de Nieuwe Fellenoord trekt helaas alleen maar eigen mensen aan, terwijl als je er toevallig langsloopt, je er meer dan welkom bent en ze echt openstaan voor je belangstelling. Daar zou een plek voor moeten komen, iets waar alle dingen samen komen, zodat het toegankelijker wordt. Ik mis een plek waar van alles kan gebeuren.Ik heb een vriendin die hier woont (Pelin), zij is Turkse. Zij voelt zich hier helemaal thuis. Zij kent in het centrum een plek waar gedanst wordt en waar veel culturen samenkomen. Deze plek bevindt zich in het oude klooster van de Augustijnen langs de Dommel, vlakbij de kerk met Jezus erop, gek beeld!Eigenlijk zou hier een mengeling moeten ontstaan van plekken als Café Berlage, Theater het Klein van Halina Witek, Opus28, Het Nederlandse Theater, Plaza Futura, zoiets. Een plek als podium, iets waar ook lezingen gehouden kunnen worden. Waar kunstenaars naar buiten kunnen treden. Maar wel alles professioneel, zonder de amateurs uit te sluiten. Alles moet kunnen! Voorwaarde is wel dat in zo’n gebouw ook repetities mogelijk zijn. Bij theater draait het vaak om het proces naar een productie toe, daar gaat het om. Teresa van de Ven van Opus28 kwam ooit in Portugal een zwerver tegen. Hij speelde op een viool. Teresa heeft hem van de straat geplukt voor een productie daar. Ja,

Jacques Offenbach over cultuur in Oud Woensel Adres: Nieuwe Fellenoord 48 Burgerlijke staat: Alleenstaand/vrijgezellig Leeftijd: 28 jaar Kinderen: - Beroep: Zelfstandig ondernemer/theaterman/kunstenaar Reistijd: nee

gewoon toevallig tegengekomen, mooi is dat. En dan staat hij opeens voor een paar duizend man publiek te spelen. Daarna is hij weer op straat beland, maar wel met deze ervaring. Dat is hier ook mogelijk. Je moet de drempel laag zien te houden zodat je ook zó de top kunt bereiken, vanuit het gewone leven. Dat gevoel dat je in veel in theaters ziet, dat gaat niet om het prestige, maar om het proces. Dat wat je teweegbrengt en veroorzaakt. Mensen klappen altijd, daar hoef je het niet voor te doen. Daar zit ook niet de prestatie. Wat ikzelf met toneel heb ervaren; je leert niet zozeer te spelen, maar je komt vooral jezelf tegen. Ik ben erg onder de indruk van wat Martin Simek doet, zo diep en ingrijpend. Hij geeft zichzelf helemaal bloot, om te janken zo mooi. Ook Maarten van Roozendaal doet dat. Om te janken zo mooi is een prachtig lief van Maarten... tip!

5. Wat vindt u positief aan Oud Woensel?Ten eerste dit initiatief, dat jullie dit oppakken! Schitterend! En dat hier zoveel zit, rond de Woenselse Markt, de Kruisstraat en alle winkeltjes overal. Alles kan je hier vinden, het blijft me verbazen! Ik krijg hier veel terug van wat ik van het leven verwacht. Ik denk internationaal en vindt vaak mijn liefdes in het buitenland. Turkije met name. Voor brieven die ik wilde vertalen uit het Turks, had mijn vader het meisje achter de kassa van de Turkse Supermarkt ingeschakeld. Dat is toch geweldig!

6. Wonen er familie of vrienden in de buurt of dichtbij?Ja absoluut, mijn vader heeft hier een witgoedwinkel in de buurt. Ja, mijn vader is mijn grootste vriend.

7. Hoe ziet u uw toekomst in Oud Woensel?Het liefste wil ik op de Nieuwe Fellenoord blijven wonen, maar dat hangt natuurlijk van vele dingen af. Het huis deel ik met een goede vriend maar je weet nooit hoe onze wegen gaan lopen. Mijn vader heeft hier zijn winkel en daar kan ik iedere dag voor een kop koffie terecht. Hijzelf woont op de Achtse Barrier met mijn moeder, mijn beste vriendin! Dus ik blijf voorlopig nog wel hier. Ja, ik zou hier het liefst willen blijven!

8. Wat verstaat u onder cultuur?Het is heel breed, verschrikkelijk breed zelfs, maar het gaat altijd om verhalen, verhalen die de beelden en dingen oproepen. Zoals Martin Simek altijd eindigt met; “Blijven verbazen, laat ons samen verbazen en dat lukt iedere week! Jaaa bijna ieder week...”

9. Kunt u die cultuur terugvinden in Oud Woensel?Ik kan de cultuur - denk ik - terugvinden, maar een hele hoop mensen niet. Als ik bij mijn vaders winkel buiten tegen de vensterbank sta, dan doe ik lekker mee met ouwehoeren op straat. Er zit zoveel verscheidenheid en creativiteit in de mensen, zo prachtig, dat hiervoor een podium noodzakelijk is, iets waar dit alles bij elkaar komt. Er moet meer horeca in Oud Woensel komen, terrasjes en vooral veel groen. Wat mij betreft moet er ook een fontein op de Woenselse Markt komen en de auto’s weg. Ook straattheater moet er kunnen gebeuren. Een cultuurgebouw met veel disciplines erin zou het zeker goed doen. Waar ik aan denk is een samenwerking met verschillende cultuuruitingen en disciplines, zoals bijvoorbeeld in Den Haag, bij het theaterkwartier waar het Nationale Toneel, het Koninklijke Theater en verschillende kleinere

066067

theatergroepen aan meededen, een bundeling van krachten. Het moet ook deel zijn van een netwerk. Het moet stromen, ondersteunen, aanvullen én elkaar helpen. In ons geval misschien een Cultuurkwartier... Als je zoiets zou kunnen realiseren in Eindhoven, ja, dan zet je iets bruisends neer. Ja, dan leeft Eindhoven! Een Cultuurkwartier met lekker eten, drinken, praten, muziek beluisteren, van theater en optredens genieten, doorzakken, vergaderen, repeteren, noem maar op… Als ik er zo over denk krijg ik spontaan allerlei ideeën. Het lijkt me leuk dat als mensen daar komen, ze een digitaal profiel aanmaken en hun activiteiten binnen dat gebouw kunnen invoeren, als soort van dagboek en iets met een volgsysteem; een cultuurdetector die je gangen volgt en dan bijv. de camera’s aanstuurt. Daar kun je televisie op maken, maar dan erg cultureel en interactief! Dat moet je uitzoeken, wat hierin mogelijk is en daar de faciliteiten voor creëren. Iets super-interactiefs! Een leuk experiment voor Eindhoven. Ik ben hier geboren en getogen en ik voel mij Eindhoven. Er moet wél meer groen en water komen, de wijk is zo versteend. Overal worden de nare plekken aangepakt en dat mag hier ook gebeuren. Er moet ook een uitwisseling tussen de Markt en de cultuur plaatsvinden. De wijk moet echt verbeteren, meer ambitie krijgen gewoon!

10. Bezoekt u wel eens een van de volgende instellingen? Hoe vaak?Theater/toneel/musical Ja 1x per maand, nog te weinigBioscoop/filmhuis Ja 1 à 2x per maandConcertzaal/muziekcafé Ja 1x per maandCafé/terras Ja 10x per maandRestaurant/eetcafé Ja 2 à 3x per maandMuseum/galerie Ja 1x per 2 maandenAnders Wandelen door Oud Woensel 11. Voldoet het huidige cultuuraanbod in Oud Woensel aan uw woonwens? Zo niet, wat mist u?Nee het voldoet absoluut niet. Waarom ik niet lekker wat ga drinken op de Woenselse Markt?... Het is daar gewoon niet gezellig rondkijken, dus loop ik door richting stad. Ik ben toch een theaterdier en dat is hier niet te vinden... jammer! Ik woon in een fijn huis op de Nieuwe Fellenoord en kijk uit op een mooi stukje groen. Maar loop je richting de Woenselse Markt dan ben je dat groen snel kwijt. Cultuur, creativiteit, dat relativerende, dat bruisende, dat is hier allemaal niet te vinden! Geef de cultuur gelegenheid om in contact te komen met de buurt! Een cultuurplek en betere horeca zouden hier wonderen kunnen verrichten! Dan komen de verhalen los tussen al die mensen en culturen en daar doe ik graag aan mee! Nee, het cultuuraanbod is hier mager tot niets, en dat voor zo’n mooie plek!

12. Naast de zaterdagmarkt, vindt u de Woenselse Markt geschikt voor één of meerdere van bovengenoemde faciliteiten? Welke?Ja alles wel! Veel terrasjes, grand-cafés, eetcafés, karaokebar, zoiets mafs. Of in combinatie met een galerie. En wat theater betreft, zolang het maar kleinschalig is, zo’n 80 a 100 stoelen, dan hou je het toch persoonlijk. Een gebouw waar van alles gedaan kan worden. Iets wat er nog niet is, iets vernieuwends!

13. Vindt u de Woenselse Markt geschikt om openluchtconcerten, festivals of evenementen te organiseren?Ja, vind ik absoluut, dat is de grootste openbare ruimte die er in de omgeving gevonden kan worden. Het mag wel een beetje “opgepimpt” worden, dan kan ook alles! Als ik het zou mogen uittekenen, dan zou ik een niveau verschil aanbrengen, niet alleen als podium maar om de sfeer. Je kunt er allerlei dingen mee doen. Water erbij, fontein, hele hoop groen, net zoals de Parade in Den Bosch. Dat vind ik prachtig. Ze hebben daar sfeervolle stenen gebruikt, bankjes, beelden.

Ik zou het plein meer gedetailleerd maken, persoonlijker, meer allure. Als je die winkeltjesbrug zou gebruiken dan zou de markt kunnen doorlopen tot aan de Petruskerk. Markt en kerk bij elkaar brengen, dat ouderwetse tijdloze gevoel. Mensen kijken ook liever tegen mooie bomen aan dan tegen een kaal plein. Misschien wordt die markt in combinatie met de cultuurfabriek wel het eerste digitale meetingpoint in Eindhoven. Vernieuwend en interactief, door heel de stad te zien, en anders minstens op schermen op de Woenselse Markt. Dan wordt het de Woenselse Marketing.

14. Heeft u een idee hoe we de Woenselse Markt hiervoor kunnen inzetten?Blijkbaar ben ik al vooruit gelopen op deze vraag. Uiteraard! Absoluut, als het ooit zover komt. Opus28 Theaterlab is zeer geïnteresseerd, ons publiek nemen we mee, wij willen juist iets experimenteels. Het theater trekt hier weg, maar wij willen ons duurzaam verbinden aan Eindhoven en als het kan aan Oud Woensel. Zo’n locatie is de mooiste locatie van Brabant. Kijk ik ben geboren in Eindhoven en ik weet wat er aan cultuur in Woensel is, helemaal niets. Zoiets nieuws zou daar schitterend zijn. Daar doet Opus28 Theaterlab graag aan mee! 15. Heeft u nog opmerkingen en aanvullingen of wilt u ideeën kwijt?Waar teveel is ontbreekt er iets.

068069

1. Hoe lang woont u al in Oud Woensel?Vanaf begin 1983, dus nu al 27 jaar. Daarvoor heb ik in Enschede, Amsterdam, Boxtel en Best gewoond. Ik ben geboren in Someren, waar ik tot mijn 6e gewoond heb.

2. Waarom Oud Woensel?Omdat ik hier een atelier vond, in een oude sigarenfabriek die ik in 1994 gekocht heb.

3. Heeft Oud Woensel zich in positieve zin ontwikkeld?Niet echt, in die 27 jaar heb ik hier niet veel ten positieve zien veranderen. Het is eerder achteruit gegaan. Mooie kansen zijn ook niet benut. Het is wel een warme leefomgeving waar ik graag ben en mij betrokken bij voel.

4. Wat mist u in Oud Woensel?Ik mis een kijk op de wijk! Toen ik hier in 1983 kwam wonen had ik het idee dat er qua wijkontwikkeling veel zou gaan gebeuren. Dat de gemeente er iets moois van wilde maken. Dat is me achteraf gezien zwaar tegengevallen! Ik mis hier bijna alles wat andere steden wél hebben, maar wat blijkbaar hiér niet kan. Een gemiddeld dorp of provinciestadje straalt gemeentebreed meer positivisme, ambitie en daadkracht uit dan Eindhoven. “Vele handen maken licht werk” blijkt daar nog te gelden, hier niet meer! De wijk vervuilt en verarmd, trekt parasieten en randfiguren aan, criminaliteit, illegaliteit, dat soort heftige zaken. Een cultuur van ieder voor zich! De gezinnen en ondernemers vluchten weg! Toch zit een positieve verandering hier nog steeds in de lucht. Ik besef nu dat verandering van de kant van de bewoners moet komen en dat de gemeente dan pas wil zien en horen! Nu roept Eindhoven zelf alleen “Eindhoven is booming!”, terwijl de wijken in rap tempo achteruit gaan. Wat ik mis in Oud Woensel? Een oprechte betrokkenheid en inzet van de gemeente voor de wijk! Alle culturele gemeentelijke investeringen zitten aan de andere kant van het spoor; de zuidkant! Daar kan alles, hier blijkbaar niks! Terwijl méér dan de helft van de inwoners, zo’n 100.000, in Woensel wonen! Hier zijn samengeteld nog geen handvol cafés te vinden; geen bioscopen, theaters, cultuur, podia, helemaal niks! Ik mis hier de mooie huizen, de betaalbare woon-werkplekken, de straten waar de cultuur leeft en waar betrokken mensen kunnen wonen! De stad op loopafstand, de wijk binnen handbereik, dat is het echte beeld hier, wat nog moet worden ingevuld! Ik mis gewoon de stedelijke ambitie, de liefde en visie van hoe mooi een stad in principe is! Ik mis de stedelijke aanhaking op het centrum, én “up-town” naar Woensel Noord! Ik mis de groot-stedelijke cultuur en natuur, de grote groene bomen voor de vogels, de bankjes, de vriendelijke plantsoentjes zonder rotzooi en goedkope doornstruiken. Ik mis inspirerende ruimte voor kinderen waar ze veilig en “schoon, heel en fleurig” kunnen spelen. Ik mis de straatklinkers en oude gebouwen met smeedijzeren hekjes waar je de historie aan af kan lezen. Ik mis het levendige meeslepende straatleven, zowel overdag als ’s nachts, rondom de winkels en cafés. Ik mis hier alles wat een stad is! Ik mis ook alles wat Eindhoven had kunnen zijn! Het epigonistisch modernisme heeft de stad kapot gemaakt, is mijn mening! Ik mis compassie met de stad!

Henck van Dijck over cultuur in Oud Woensel Adres: van Kinsbergenstraat 37-B Burgerlijke staat: samenwonend Leeftijd: 52 jaar Kinderen: 3 kinderen van 10, 12 en 27 jaar Beroep: zelfstandig ondernemer/kunstenaar/ontwerper Reistijd: thuiswerk

5. Wat vindt u positief aan Oud Woensel?Het lijkt wel of iedereen nu denkt, het is nu erop of eronder! Óók voor de kansen van de wijk! Vooral met deze recessie komt het ware karakter van de wijk naar boven. Hier is vooral voor ondernemers een overlevers- en vechtersmentaliteit! Niet klagen maar doorgaan, positief en creatief blijven, denken in oplossingen en kansen. Hier aan de onderkant valt men gewoon om; geen vangnetjes of gouden handdrukken! Het leven is er ongekunsteld. Regelmatig staan er winkels leeg, tot de volgende ondernemer zich aandient. Het is ook deze soort van “puurheid van leven” die creatieve en ondernemende mensen aantrekt. Het zelf willen doen! Voor de prijs die er voor staat! Daar wordt ruimte aan gegeven, bijv. in de La Bolleur, wat in haar nadagen “gekraakt” is geweest en waar achteraf -onder voorwaarden- toestemming voor is gegeven. Dingen die je op andere plaatsen in Eindhoven niet ziet, gebeuren juist hier. Ook in de La Bolleur zijn bijzondere momenten gecreëerd. Ik heb er nog uit gegeten met mijn vriendin Cecile en René Daniëls, die toevallig thuis langskwam. Het was de eerste eetlocatie, in onze straat nota bene, die open was! Na het eten kregen we een rondleiding door het bordeel, correctie; ex- dan wel! (niet dat men verkeerd over me denkt, en ook niet over René of mijn vriendin! haha..) De muziek die er speelde was van de Eindhovense - of moet ik nu zeggen Argentijnse - kunstenaar/muzikant Dick Verdult, alias Dick El Demasiado (Dick de overbodige) en gedraaid door

zijn zoon Rocco, één van de culinaire en creatieve krakers. Een andere maffe La Bolleur-avond was een etentje met kaarslicht met vrienden in het saunakamertje. Boven speelde Stuurbaard Bakkebaard in een enorme badkuip, terwijl iedereen lag te luisteren en uit te buiken op een gigantisch bed. Veel andere La Bolleur avonden heb ik moeten missen, maar het idee dat dit soort dingen in de wijk kunnen gebeuren zegt me al genoeg, ook dat er draagvlak voor is. Het was er afgeladen vol! Vroeger, rond 1976, zat om de hoek bij de La Bolleur op de Woenselse Markt een café genaamd “The Sunny Explosion”, met witte wc-potten als stoelen, een even

geïmproviseerde plek waar ook de Nuenense band Nasmak optrad. Blijkbaar heeft deze wijk “cultureel” iets met sanitair… Van dit café heb ik als 19-jarige de voorkant “gedecoreerd”, met een gigantische regenboog, waarvoor ik speciaal uit Amsterdam ben gekomen, waar ik toen woonde op een halve zolder in de Van Breestraat - naast Huub Oosterhuis en aan de andere kant Carel Visser, de beeldhouwer. Maar ik dwaal af... Het positieve van Oud Woensel zit ‘m in de diversiteit, die laagdrempeligheid, de centrale ligging, de vele creatieve ondernemers, de weerbaarheid, de fysieke markante plekken als de Woenselse Markt en de Kruistraat, die zo mooi door de wijk kromt, wat héél bijzonder is, dat “kromme perspectief” en waardoor het uitzicht - zeker voor voetgangers en fietsers – overal weer anders is. Daar zou eigenlijk, stedenbouwkundig iets mee gedaan moeten worden. Nu wordt het enkel als een belangrijke winkel- en verkeerstraat gezien, terwijl de laatste functie rondom de wijk kan liggen. Maar goed, zulke ideeën genoeg...

070

071

6. Wonen er familie of vrienden in de buurt of dichtbij?Familie niet, behalve mijn eigen “samengestelde” gezin, maar wel veel vrienden!

7. Hoe ziet u uw toekomst in Oud Woensel?Hier ben ik dubbel in. Ik hoop echt dat het hier wat wordt! De filosoof Mircea Eliade heeft eens ooit gezegd; “Het gaat erom de schepping op zich te nemen van de ‘wereld’ waarin men gekozen heeft te zullen wonen”. Ik denk dat het voor meerdere mensen telt als ik zeg dat de toekomst mede afhangt van de kansen die men krijgt. Deel zijn van een resultaat waar je jezelf bij “thuis” voelt! Natuurlijk heb ik een fijn huis en alles daaromheen, maar een “goede toekomst” hangt uiteraard af van meerdere factoren. Ik hou van thema’s als natuur, milieu, duurzaamheid, stedelijkheid, architectuur, kunst, muziek en cultuur, maar ook van tolerantie en vrijheid, omdat deze thema’s naar mijn idee structureel bijdragen aan een kansrijke toekomst. Als ik deze dingen in mijn leefomgeving terugzie, is er alle reden om te blijven. Voor mijn gevoel zit het nu hier aan de opbouwende kant, en dát is goed. Er is wel een grote verantwoordelijkheid om het goed te doen!

8. Wat verstaat u onder cultuur?Cultuur is alles wat door mensen gemaakt is. Die drijfveer! De natuur volgt haar eigen weg. Op dat wankele evenwicht leiden we ons bestaan. Dat is cultuur. Daarom moeten we blijven creëren, verbeteren en zorg dragen, ook om “de weg” breed te houden. Aan de randen brokkelt de weg vaak af. Vernieuwing doe je van binnenuit, door deel te hebben; want wie deelneemt, mag meepraten! Het is net als bij fietsen, door te fietsen val je niet om! Cultuur is altijd in beweging! Cultuur die stil staat is geen cultuur! Dat valt om. Ook God is cultuur, daarom geloof ik in God, of in “iets”! Het is scheppen en zijn! Cultuur is ook mysterie. Dat accepteer ik!

9. Kunt u die cultuur terugvinden in Oud Woensel?Nee, Oud Woensel is flink afgegleden - of beter weggedrukt - naar de rand, terwijl de wijk bezig is met overleven. Dat is niet goed! Men moet dromen hebben om voor te leven. Dat leer ik mijn kinderen ook! Wat in deze wijk veelbelovend is, is dat het draagvlak zo breed is, waardoor ik benieuwd ben naar wat eruit gaat komen. Ik geloof in multi-disciplinair en multi-cultureel. Dat was Leonardo da Vinci ook! Aarde en lucht! Diversiteit maakt het culturele spel toegankelijker en spannender om aan deel te nemen. Het mag alleen niet doorslaan in één richting! De stedelijke aanzet “een echte stad zijn” is hier in de grond aanwezig. Nu de bouwstenen; de gebouwen, straten, pleinen en bomen nog. We hebben hier veel mooie ambities en plannen nodig. Én natuurlijk een visie, om over te dromen! Die is er nog niet!

10. Bezoekt u wel eens een van de volgende instellingen? Hoe vaak?Theater/toneel/musical Soms, te weinig 3x per jaarBioscoop/filmhuis Ja 10x per jaarConcertzaal/muziekcafé Ja 12x per jaarCafé/terras Ja 20x per jaarRestaurant/eetcafé Ja 24x per jaarMuseum/galerie Ja bijna dagelijksAnders Culturele etentjes 20x per jaar 11. Voldoet het huidige cultuuraanbod in Oud Woensel aan uw woonwens? Zo niet, wat mist u?Oud Woensel is puur facilitair gezien een á-culturele wijk, terwijl er juist enorm veel mensen uit de cultuurwereld wonen. Daar kan iets mee gedaan worden! Een breed laagdrempelig en bruisend cultuurcentrum zou hier wel passen op de Woenselse Markt, met daaromheen leuke cafés met terrassen en flinke platanen. Deze culturele leegte, in fysieke zin, moet benut worden! Via deze weg kan aan de culturele identiteit van Oud Woensel gewerkt worden! De gemeente moet nu durf en visie tonen! Dat mis ik!

12. Naast de zaterdagmarkt, vindt u de Woenselse Markt geschikt voor één of meerdere van bovengenoemde faciliteiten? Welke?Alles is mogelijk, er is niks, dus alles mag! Een culturele “landmark” voor de wijk: theater, muziekpodium, bioscoop, restaurants, gezellige cafés, mooie centrale setting aan het plein. Auto’s eraf, mooie bestrating, de Woenselse Brug aanleggen met onderin winkeltjes, om de wijk Kronehoef te ontsluiten en bij de markt te betrekken.

13. Vindt u de Woenselse Markt geschikt om openluchtconcerten, festivals of evenementen te organiseren?Uiteraard, het liefst zo divers mogelijk! Als het maar kwaliteit en ambitie heeft!

14. Heeft u een idee hoe we de Woenselse Markt hiervoor kunnen inzetten?Ja, het centrale thema van deze tijd is milieu, en dat zal voorlopig zo blijven. Zaken als energiezuinig tot energieneutraal, fijnstof, stedelijke verdichting, duurzaamheid, vergrijzing, levensloopbestendig, sociale stijging, bevolkingsafname, bereikbaarheid, culturele diversiteit, etc. kunnen zich hier vertalen in de wijk. Een bijzonder multifunctioneel cultuurcentrum zou hier de toon kunnen zetten en daarbij een positieve afstraling geven op de wijk. Ik denk dat met de TU/e en de hogeschool Fontys om de hoek, er hier veel mogelijk is. Met aan de andere kant Strijp-S. Ontwikkelingen waar Eindhoven als stad, en de bewoners individueel, voordeel van hebben, op korte en lange termijn. Stel je voor dat er in de toekomst delegaties toeristen met de trein naar Oud Woensel komen, om hier de laatste innovaties of architectonische - of culturele bijzonderheden te komen bewonderen. Hoe ver wil je gaan met Oud Woensel? Er is niets, dus alles kan! 15. Heeft u nog opmerkingen en aanvullingen of wilt u ideeën kwijt?Zal ik het hierbij laten?...

073

072

1. Hoe lang woont u al in Oud Woensel?Wij zijn in 2006 hier komen wonen, in juli 2006 om precies te zijn.

2. Waarom Oud Woensel?Vanwege het huis. Het is een jaren-’30 huis. Het sprak ons bijzonder aan. Wij vonden de straat leuk en daar valt leuk te wonen. Daar moet ik bij vermelden dat ik een straat verder niet zou willen wonen. Dat is ook weer de charme van Eindhoven. Elke straat heeft zijn eigen karakteristieken en uitstraling. Die verschillen zijn ons ook verteld door de makelaar.

3. Heeft Oud Woensel zich in positieve zin ontwikkeld?Waarin? Ik heb nog niet zoveel verandering gezien! De indruk die het op mij maakt is dat als je over de Woenselse Markt loopt, dat het een gezellige omgeving is; Turken, Marokkanen, op zaterdag de kooplui en dat winkelend publiek, héél divers! Ik kom dan ook niet zoveel verder als de markt.

4. Wat mist u in Oud Woensel?Wij willen pas kinderen na ons huwelijk en vinden dit voor ons niet de omgeving om de kinderen dezelfde jeugd te kunnen bieden als wij in Venray hebben gehad. Voor een jong stel als ons is het een prachtplek, een mooi huis en centraal gelegen. We gaan in Venray nieuw bouwen of opnieuw jaren-’30 wonen. Die bouwstijl is prachtig. Wat ik jammer vind is dat er op de Kloosterdreef nieuwe gebouwen worden gezet die als bouwstijl niet op elkaar zijn afgestemd. Daar moet meer aandacht voor komen!

5. Wat vindt u positief aan Oud Woensel?Op zich zijn er hele mooie delen en centraal gelegen. Zoals ik het beleef een vriendelijke omgeving met veel diversiteit aan bewoners. Centraal gelegen ten opzichte van het centrum van Eindhoven, de uitvalswegen, het NS-Station en ook het openbaar vervoer is prima. Ook ligt het dicht bij het Winkelcentrum Woensel.

6. Wonen er familie of vrienden in de buurt of dichtbij?Ja overburen, dat zijn goede vrienden! Mijn familie komt uit Limburg. En verder heb ik ook vrienden in Tongelre wonen.

7. Hoe ziet u uw toekomst in Oud Woensel?Niet, wij gaan straks weg.

8. Wat verstaat u onder cultuur?In hele brede zin, de oude historische gebouwen van Eindhoven en omgeving, de monumenten dus, maar ook de lichtjesroute, muziek, theater en de kunsten algemeen. Cultuur kan ook een culturele omgeving vormen, zoals rond het Oda-park in Venray, rond de actuele kunst.

Tom Vaessen over cultuur in Oud Woensel Adres: Runstraat 1 Burgerlijke staat: Bijna getrouwd Leeftijd: 30 jaar Kinderen: - Beroep: Projectleider-Platform Omgevingsrecht Reistijd: Ik werk thuis

9. Kunt u die cultuur terugvinden in Oud Woensel?De lichtjesroute is een mooi Eindhovens voorbeeld. Wat ikzelf een mooi stukje cultureel erfgoed vindt is de Petruskerk met pastorie ernaast. Schitterend! Maar verder denk ik dat Eindhoven zich sterk moet maken voor de jaren-’30 stijl woningen, om die te behouden. Er is hier te veel afgebroken.

10. Bezoekt u wel eens een van de volgende instellingen? Hoe vaak?Theater/toneel/musical NeeBioscoop/filmhuis Ja 1x per jaarConcertzaal/muziekcafé Ja 5x per jaarCafé/terras Ja 12x per jaarRestaurant/eetcafé Ja 6x per jaarMuseum/galerie Ja 1x per jaar 11. Voldoet het huidige cultuuraanbod in Oud Woensel aan uw woonwens? Zo niet, wat mist u?Ik heb niet speciaal iets met cultuurgoed in Oud Woensel. Ik ken er geen musea, culturele activiteiten of andere cultuur.

12. Naast de zaterdagmarkt, vindt u de Woenselse Markt geschikt voor één of meerdere van bovengenoemde faciliteiten? Welke?Ik denk dat de Woenselse Markt goed kan dienen voor een aantal jaarlijkse evenementen zoals een bevrijdingsdagfeest en Koninginnedagfeest met live optredens. De kroegen en bars vind ik niet voldoende. Een Museum Oud Woensel!

13. Vindt u de Woenselse Markt geschikt om openluchtconcerten, festivals of evenementen te organiseren?Ja, zeer zeker!

14. Heeft u een idee hoe we de Woenselse Markt hiervoor kunnen inzetten?Zie 12. 15. Heeft u nog opmerkingen en aanvullingen of wilt u ideeën kwijt?Nog niet...

074075

1. Hoe lang woont u al in Oud Woensel?Bijna 2 jaar en weer terug in mijn oude wijk! Rond mijn vijfde jaar zijn we van Lelystad naar mijn moeders geboortestad Eindhoven verhuisd. We kwamen te wonen in de Piet Heinstraat, op nr. 8. Als kind heb ik hier een geweldige tijd gehad, iedereen kende elkaar en het was heel vertrouwd. Geweld of criminaliteit was er niet. We konden gerust de achterdeur openlaten of een touwtje door de brievenbus. Sleutels van het huis waren toen overbodig. Sinds begin jaren ’80 is dat anders geworden, alles moest goed op slot, ijzeren poorten in de gangetjes en niemand had nog echt contact met zijn buren! Kinderen die niet meer alleen op straat durfden te spelen, of groenvoorzieningen die moesten wijken voor bedrijven of een betonnen speelplaats. Ook de huizen die later op een zo goedkoop mogelijke manier geïsoleerd zijn. Zo erg; de architect van de huizen zou zich van schaamte in zijn graf omdraaien. Wat is dat lelijk! De goedkoopheid straalt ervan af! Kortom de buurt is er flink op achteruit gegaan. Als gezin zijn we begin jaren ’80 - toen de buurt achteruit begon te gaan - verhuisd naar de binnenstad, vlakbij het Wilhelminaplein. Als kind vond ik dat toen helemaal niet leuk, want al mijn vriendjes en vriendinnetjes woonden hier. Oud Woensel had voor mij zo zijn allure! De ondernemers gingen zich hier niet voor niks vestigen! De familiebedrijven die nog steeds in Oud Woensel zitten en die naar mijn mening wel eens door de gemeente in het zonnetje gezet mogen worden zijn; Rianne’s Bruidsmode, Bastiaans Modehuis, Bakkerij Michiels, Viveens Vishandel, de Singer Naaimachinewinkel. Hun hart ligt in Oud Woensel!...

2. Waarom Oud Woensel?Het ligt centraal, je kan lopend naar de stad en je zit zó op de snelweg! Als je goed kijkt zoeken kunstenaars en creatievelingen toch altijd een plek zo dicht mogelijk bij het stadscentrum, waar het leven bruist en waar een culturele sfeer heerst. Voldoende prikkels die je nodig hebt om creatief gevoed te worden. En daar moet Eindhoven juist trots op zijn! Jammer en zeer bedroevend is dat alles op cultureel gebied zich steeds meer in Tilburg ontwikkeld, terwijl Eindhoven toch echt de Stad van Techniek en Design is!

3. Heeft Oud Woensel zich in positieve zin ontwikkeld?Nee voor mij niet, juist in negatieve zin! Dan kijk ik b.v. naar de criminaliteit; een opvanghuis voor verslaafden tegenover een basisschool met verder in de buurt 50+ woningen, dat kan echt niet! Deze wijk heeft geen allure meer, vroeger was het nog dat je echt qua sfeer in Oud Woensel woonde, waar je trots op was. Het Vredesplein is kapotgemaakt. Alles was vroeger meer vertrouwd, nu kent men elkaar niet meer. Ik heb vroeger op de Driestam gezeten, waar veel aan cultuur werd gedaan. Oh ja, toen had je ook een wijkblaadje waar een puzzel instond. Als je de oplossing had ingestuurd dan kon je een prijs winnen en die weer ophalen in het wijkgebouw. Dat zie je tegenwoordig niet meer, en ook niet op straat; stoeprandje butsen, knikkeren, stieken, knutselen, paaseieren verstoppen. Lekker buiten spelen! Wij deden als kinderen alles op straat. Van mij mag de Kruisstraat een soort van Ramblas worden, zoals in Barcelona. Er mag best een bepaalde allure komen, waar het bruist van het leven, met verschillende culturen, maar dan net iets chiquer. Iets dat andere mensen, maar ook toerisme aantrekt in de wijk. Wat men ook vergeet is dat

Peggy Rommers over cultuur in Oud Woensel Adres: Nieuwe Fellenoord 28 Burgerlijke staat: Alleenstaand Leeftijd: 35 jaar Kinderen: 1 kind van 5 maanden oud Beroep: Ondernemer / Dansschool op 6 locaties Reistijd: -

dit de loop naar de stad is. De markt op zaterdag is toch een bekend fenomeen in Eindhoven. Maar tegenwoordig niet meer. Toeristen zie je hier niet, en mensen uit een tweeverdieners-wijk (Vinex-locatie) zie je hier ook niet. Het knelpunt, waardoor er nu geen doorstroming is, ligt bij het tunneltje en het Beursgebouw, wat niet meer is dan een vierkante doos. En dan die parkeergarage, die de kas van de gemeente toch aardig weet te spekken! Die winkeltjes daar, het is allemaal zo desolaat. Geen sfeer! Ze hebben het fietstunneltje “gerenoveerd”, maar het is nog steeds helemaal niks, ook niet als tussenoplossing! Ze hadden daar een kunstenaar of een designer van de vrije hand moeten geven, en de bewoners inspraak moeten geven om het aantrekkelijker en veiliger te maken. In mijn ogen faalt de gemeente Eindhoven daarin iets te vaak. Ik zie de gemeente Eindhoven steeds meer als een commerciële instelling. Waar ik nu woon op de Nieuwe Fellenoord, zo zou er meer in Oud Woensel gebouwd moeten worden, meer “grachtenpandjes”! Dit soort architectuur heeft juist een toegevoegde waarde voor de wijk, maar ook voor de Stad. Zo breng je de allure van Oud Woensel weer helemaal terug. Bouw eens wat meer herenhuizen, dat past helemaal bij het stadsbeeld! Meer ateliers, galeries, loftwoningen en wat minder saaie Vinex-wijken.

4. Wat mist u in Oud Woensel?Gezelligheid, er is nu helemaal niets. Ze zouden eigenlijk hier een jeugdhonk moeten neerzetten. Er is wel zoiets (Sancta Maria) maar dat wordt meer door ouderen gebruikt dan door de jeugd. Ik denk dat er een centrum moet komen voor jong en oud. Waar kinderen bijles kunnen krijgen, of waar computerles voor ouderen gegeven kan worden. En op cultuurgebied; waar je kan leren dansen, muziek en sport beoefenen, workshops op verschillend vlak... of waar je van een echte kunstenaar les krijgt in schilderen of beeldhouwen bijvoorbeeld. Op dansgebied zou ik bijvoorbeeld hieraan kunnen bijdragen met mijn dansschool.Wat ik ook mis is saamhorigheid. Eigenlijk moet de gemeente zeggen: Hier is een budget, doe er maar leuke dingen van! Die mogelijkheden worden niet benut. Het geld zou beter tot zijn recht kunnen komen. Ze moeten ook mensen aanstellen vanuit de wijk, niet van buitenaf. Zij kennen de wijk niet. Ik ken de wijk van vroeger uit, maar herken hem niet meer.

5. Wat vindt u positief aan Oud Woensel?Om eerlijk te zijn, is er weinig om positief over te zijn. Positief zijn de winkels, de verschillende culturen. Negatief; architectonisch slaat het allemaal nergens op, behalve dan waar ik woon. Deze wijk is oud en verloederd en in slechte staat. Verder positief; de ligging van de wijk is centraal en dicht bij het centrum. Je bent hier zo de snelweg op. Positief is ook de Woenselse Markt die iedereen kent. Er is ook veel weg zoals de bibliotheek, het snoepwinkeltje, het sigarenwinkeltje, het fopwinkeltje,.. ja, zo noemden we dat vroeger, waar je van die gekke dingen kon kopen... Er is zoveel vernieuwd, maar niet ten goede. Wat ik positief vindt is dat de mensen die zich hier gevestigd hebben met winkels gebleven zijn, daar heb ik waardering voor.

076 077

6. Wonen er familie of vrienden in de buurt of dichtbij?Nee. Volgens mij is iedereen weg uit de wijk. Er wonen nog wel wat ouders van vrienden van toen.

7. Hoe ziet u uw toekomst in Oud Woensel?Als de wijk goed wordt aangepakt, maar dan wel met karakteristieke woningen, dus niet met van die blokkendozen, dan zie ik de toekomst heel rooskleurig in. De criminaliteit zal hopelijk dan verdwijnen en wordt het hier een stuk veiliger. Meer groenvoorzieningen, en er moet een duidelijk plan van aanpak komen, voor jongeren en ouderen en voor de minder valide mens! Het opvanghuis voor verslaafden, dat moet maar verhuizen naar een afgelegen plek b.v. een industrieterrein, zodat de mensen in de wijk weer normaal over straat kunnen. Winkelpanden heb je hier volop. Een klein zelfstandige ondernemer zal zich eerder hier durven te vestigen, dan in andere woonwijken van Eindhoven. De binnenstad is gewoonweg alleen leuk voor multinationals en franchiseorganisaties, maar voor een kleine zelfstandige is dit gewoonweg niet te betalen. Hier in Oud Woensel liggen de meeste kansen van heel Eindhoven! Als ze dit goed aanpakken, dan wordt dit straks een hele gewilde wijk en een bekende plek voor toeristen. De economie van de wijk zal hier dan ook de vruchten van plukken.

8. Wat verstaat u onder cultuur?Cultuur is voor mij dansen, zang, toneel, theater, kunst, architectuur, maar ook gezelligheid, vrijgevochtenheid, je thuisvoelen. Happy feelings! Dat gevoel dat je deelt als je met enorm veel mensen bij een concert zit! Die saamhorigheid die je dan voelt, door je één te voelen met iedereen die daar is, ook dat is cultuur!

9. Kunt u die cultuur terugvinden in Oud Woensel?Nee, maar in mijn straat zie ik wel dat er steeds meer mensen komen te wonen die uit hetzelfde hout gesneden zijn. Die creatief, ondernemend, kunstzinnig of vrijgevochten zijn. Deze huizen hebben die aantrekkingskracht!

10. Bezoekt u wel eens een van de volgende instellingen? Hoe vaak?Vrije tijd heb ik niet veel en ik ben niet de enige hoor! Werkende mensen hebben in deze tijd juist te weinig tijd om leuke culturele activiteiten te ondernemen.Theater/toneel/musical Ja Helaas maar 1x per jaarBioscoop/filmhuis Ja 6x per jaar toch wel zekerConcertzaal/muziekcafé Ja Zeker iedere maandCafé/terras Ja Liefst ieder weekendRestaurant/eetcafé Ja Minstens 1x per weekMuseum/galerie Ja 4x per jaar gemiddeldDans workshops Ja Minstens 4x per jaar 11. Voldoet het huidige cultuuraanbod in Oud Woensel aan uw woonwens? Zo niet, wat mist u?Alles eigenlijk want ik ga hiervoor naar de binnenstad of naar Strijp-S. Of naar het buitenland.

12. Naast de zaterdagmarkt, vindt u de Woenselse Markt geschikt voor één of meerdere van bovengenoemde faciliteiten? Welke?Alle faciliteiten!

13. Vindt u de Woenselse Markt geschikt om openluchtconcerten, festivals of evenementen te organiseren?Ja, waarom niet.

14. Heeft u een idee hoe we de Woenselse Markt hiervoor kunnen inzetten?Vroeger, in mijn kinderjaren werden dit soort van evenementen al op de Woenselse Markt gerealiseerd. Ik zou zeggen, duik het archief in. 15. Heeft u nog opmerkingen en aanvullingen of wilt u ideeën kwijt?Ik denk dat ik al voldoende opmerkingen, aanvullingen en ideeën heb gegeven.

078

079

1. Hoe lang woont u al in Oud Woensel?7 jaar. Ik werk hier maar woon niet in de wijk.

2. Waarom Oud Woensel?Toevallig, heeft niets te maken met Oud Woensel.

3. Heeft Oud Woensel zich in positieve zin ontwikkeld?Het is beter aan het worden, minder criminaliteit, overvallen en diefstal is minder, denk ik. De hoeren zijn weg, dus dat is een vooruitgang, maar qua huizen, bewoning en ontwikkeling is er niet veel gebeurd.

4. Wat mist u in Oud Woensel?Hier is niets te doen, daar heb ik geen invloed op. Er zijn geen uitgaansgelegenheden. Als er meer zou zijn zou ik er gebruik van maken. Het zou ook de buurt omhoogtrekken.

5. Wat vindt u positief aan Oud Woensel?Dat is een moeilijke... Uh...

6. Wonen er familie of vrienden in de buurt of dichtbij?Één vriend, geen familie! Wel veel kennissen omdat ik kapper ben.

7. Hoe ziet u uw toekomst in Oud Woensel?Als ze hier beginnen met de buurt plat te gooien, weet ik niet of ik het hier nog red. Daar ben ik bang voor. Je verliest toch klanten, ook de bereikbaarheid en toegankelijkheid van de wijk zal dan beperkt zijn. Dus het alternatief zal dan verhuizen zijn.

8. Wat verstaat u onder cultuur?Cultuur is allerlei verschillende mensen uit allerlei andere achtergronden. En ook de vermenging van persoon en achtergrond.

9. Kunt u die cultuur terugvinden in Oud Woensel?Ja, Steeds meer zeker op de Woenselse Markt en de Kruisstraat ten opzichte van andere delen van Eindhoven. Het is een multiculturele wijk met veel kansen. Het moet wel netter, ambitieuzer en meer leefbaar worden gemaakt. Nu wonen er veel arme mensen.

Said Moustati over cultuur in Oud Woensel Adres: Hemelrijken 2 Burgerlijke staat: Getrouwd Leeftijd: 37 jaar Kinderen: 4 van 14, 11, 3 en 1 Beroep: Kapper Reistijd: 10 minuten met de auto

10. Bezoekt u wel eens een van de volgende instellingen? Hoe vaak?Theater/toneel/musical Ja 2x per jaarBioscoop/filmhuis Ja 6/7x per jaarConcertzaal/muziekcafé NeeCafé/terras Ja 15x per jaarRestaurant/eetcafé Ja 6x per jaarMuseum/galerie Ja 2x per jaarAttracties voor kinderen 3x per jaar 11. Voldoet het huidige cultuuraanbod in Oud Woensel aan uw woonwens? Zo niet, wat mist u?Welk cultuuraanbod? Er is niks!

12. Naast de zaterdagmarkt, vindt u de Woenselse Markt geschikt voor één of meerdere van bovengenoemde faciliteiten? Welke?Ja, mag wel alle zaken erin die boven staan. En natuurlijk een bazaar met allerlei kleine winkeltjes met Turkse, Marokkaanse en Surinaamse winkeltjes. Zoiets hebben ze ook in Amsterdam. Dat zou hier leuk zijn.

13. Vindt u de Woenselse Markt geschikt om openluchtconcerten, festivals of evenementen te organiseren?Jazeker! Het is groot genoeg. Maar wel te weinig groen en een beetje kaal en somber. Het mag ook best een beetje meer aangekleed worden.

14. Heeft u een idee hoe we de Woenselse Markt hiervoor kunnen inzetten?Overdekt hahaha, dat zou ideaal zijn met al die regen. Maar er mag zeker meer groen en mooie verlichting. Ik vind dat de Kruisstraat meer leeft. Ik hoor van de Woenselse Markt dat daar niet meer zo veel verkocht wordt. Dat de marktverkopers ook worden tegengehouden omdat er maar een aantal zaken van hetzelfde mogen zijn.

15. Heeft u nog opmerkingen en aanvullingen of wilt u ideeën kwijt?Nee.

080 081

1. Hoe lang woont u al in Oud Woensel?Sinds 2004 dus 5 jaar.

2. Waarom Oud Woensel?Mijn vriend woont hier en ik ben bij hem gaan wonen.

3. Heeft Oud Woensel zich in positieve zin ontwikkeld?In de tijd dat ik hier woon niet. Ik heb gedacht dat dit wel zou gebeuren, maar ik heb dat niet gezien.

4. Wat mist u in Oud Woensel?Een culturele plek van samenkomst. Hier wonen veel muzikanten in de buurt bijvoorbeeld, en ook veel kunstenaars. Jammer is dat deze mensen geen podium hebben, dus nooit een “thuiswedstrijd hebben”. Ik mis hier de gezellige cafeetjes waar je je vrienden tegenkomt en waar je lekker kunt ontspannen. Ik mis hier groene plekken, die ik zo gewend ben te hebben in Zuid Limburg, waar ik vandaan kom. Daar hoef je vaak maar drie minuten te lopen en dan heb je al een plek waar je lekker midden in het groen zit en je je hondje kan uitlaten, of waar je kunt joggen of gewoon op een bankje kunt zitten. Ik mis onderhoud in Oud Woensel. De zaterdagmarkt zorgt voor veel passanten maar de gemeente compenseert de bewoners niét voor alle overlast die dit geeft op straat, maar ook in de tuintjes. Verder wordt hier helemaal niet opgelet dat honden aangelijnd worden uitgelaten, of dat de uitwerpselen in zakjes worden meegenomen. Ik mis hier uitgaansgelegenheid voor de jonge jeugd, bijvoorbeeld een simpele disco, zo noemden wij dat vroeger. Een plek waar je kon dansen en leeftijdsgenoten kon ontmoeten. Als dit vlak bij de huizen gebeurt, waar de jeugd woont, dan heb je minder overlast en gaat de jeugd eerder binnen ontspannen, dan ’s avonds op straat rondhangen.

5. Wat vindt u positief aan Oud Woensel?De hoeveelheid winkeltjes. Je hebt hier echt alles. De buitenlandse winkeltje ook hoor. Ik hou ervan om die verschillende culturen op te snuiven, ja ook letterlijk! Ik kook graag dus snuffel graag in de Turkse supermarkt, of in de Chinese groothandel en de Chinese winkel Sang Lee. Ook de hoeveelheid eettentjes, ja dat zie ik graag en dat is wel héél apart in dit gedeelte van Eindhoven. Het doet me denken aan de wijk Wyck in Maastricht. Alleen mist Oud Woensel vooralsnog de ambitie om meer allure te willen hebben. Maar ja, wie weet na dit onderzoek...

6. Wonen er familie of vrienden in de buurt of dichtbij?Veel vrienden, al woon ik hier pas kort.

7. Hoe ziet u uw toekomst in Oud Woensel?Als het hier positief ontwikkeld en de lucht gezonder wordt (ik merk dat aan mijn ogen dat de lucht niet echt gezond is) dan zie ik hier nog wel toekomst. Dat ligt ook aan veel andere zaken hoor. Maar het klimaat hier is niet echt gezond te noemen, ook niet in de politiek.

Cecile Cranen over cultuur in Oud Woensel Adres: Van Kinsbergenstraat 37c Burgerlijke staat: Samenwonend Leeftijd: 49 jaar Kinderen: 2 kinderen van 25 en 23 jaar Beroep: Zelfstandig ondernemer Reistijd: thuiswerkend

8. Wat verstaat u onder cultuur?Cultuur is normen en waarden van mensen. Datgene wat mensen een stukje van zichzelf vinden, en ook terugvinden bij gelijkgestemden. Cultuur is ook samen eten, drinken, kunst, dans, theater en muziek.

9. Kunt u die cultuur terugvinden in Oud Woensel?Niet in de wijk, maar wel binnendeurs. Het zou fijn zijn als die cultuur ook in Oud Woensel terug te vinden is.

10. Bezoekt u wel eens een van de volgende instellingen? Hoe vaak?Theater/toneel/musical Ja 3x per jaarBioscoop/filmhuis Ja 10x per jaarConcertzaal/muziekcafé Ja 12x per jaarCafé/terras Ja 20x per jaarRestaurant/eetcafé Ja 24x per jaarMuseum/galerie NeeCulturele etentjes Ja 20x per jaar 11. Voldoet het huidige cultuuraanbod in Oud Woensel aan uw woonwens? Zo niet, wat mist u?Nee, het voldoet niet. Ik heb erg genoten van de avondjes in La Bolleur tijdens de Design Week vorig jaar en het jaar daarvoor. Heel apart om daar te kunnen dineren en daarna van een optreden te genieten. Zoiets creëren hier op de Woenselse Markt dat zou geweldig zijn! Stel je voor dat de mensen van heinde en verre komen om op de Woenselse Markt te genieten van een optreden van Theo Maassen in onze eigen Comedy Club, kleinschalig maar wel gezellig en sfeervol. Of een optreden te zien van Opus28 in ons theater, of misschien een CD presentatie van Stuurbaard Bakkebaard, Als je dan wilt eten, ga je naar het eetcafeetje of borrelen in een leuk barretje, allemaal in één gebouw. Dat zou ik geweldig vinden!

12. Naast de zaterdagmarkt, vindt u de Woenselse Markt geschikt voor één of meerdere van bovengenoemde faciliteiten? Welke?Ik vind de Woenselse Markt geschikt voor alle hierboven genoemde activiteiten.

13. Vindt u de Woenselse Markt geschikt om openluchtconcerten, festivals of evenementen te organiseren?Als op de Woenselse Markt dan ook nog een podium zou zijn voor festivals of openluchtconcerten, ja dat kan alles zijn, van jong tot oud. Misschien nog wel een Jeu de Boullebaan voor de ouderen met een overdekt gedeelte om te zitten. Of laat de muzikanten van deze wijk hier iets organiseren en je hebt een apart festival, met een grote verscheidenheid aan muziek.

14. Heeft u een idee hoe we de Woenselse Markt hiervoor kunnen inzetten?Allure moet je het eerst geven, Geef de markt een mooi kunstwerk gemaakt door kunstenaars uit de buurt. Een mooie fontein of waterpartij. Veel groen, bomen, bakken met bloemen, in de sfeer van de jaargetijden. Ja, Parijse lantaarns met smeedijzer, prachtig! Dan spreek je over allure, het gevoel dat je daar wilt zijn en ook dit delen met vrienden.

082

083

1. Hoe lang woont u al in Oud Woensel?Ik ben woonachtig in het Centrum maar heb wel een jaar op de Woenselse Markt gewoond, in 1988. Dat was niet leuk. Ik ben daar weggegaan omdat de lucht van de blowers beneden in het café via de plankenvloer bij mij naar binnen kwam. Ik ben een jaar lang stoned geweest. Ik herinner me hier niks meer van, één zwarte vlek!

2. Waarom Oud Woensel?Waarom niet!?

3. Heeft Oud Woensel zich in positieve zin ontwikkeld?Ik weet het niet, kan het niet beoordelen.

4. Wat mist u in Oud Woensel?Ja, wat mis ik; leuke plekjes, cafe’s, restaurantjes. Ik mis een reden om er heen te gaan. Behalve Marc dan, maar die relatie is privé, dan heb ik eigenlijk al teveel gezegd.

5. Wat vindt u positief aan Oud Woensel?Wat ik erg belangrijk vind zijn plaatsen als de Plaza (Futura). De zaterdagmarkt vind ik positief, maar wel jammer dat de Bolleur er niet meer is. Dat was ook een te gekke plek! En verder, de Roti-shop, een lekker broodje Pom halen, de eerste nachtwinkel van Eindhoven. Ik vind het niet erg om een kwartiertje te rijden om op een leuke plek te komen. Ik ben nogal een onrustig type en ik wil mijn actieradius graag zo groot mogelijk zien. Niet alles hoeft in het centrum te liggen. Het centrum is ook qua beleving zo klein, dus die ontwikkeling naar hier toe is logisch. Daar ligt een hele grote kans om het centrum te vergroten. Het is juist beter als het centrum door die plekken groter wordt, plekken buiten het centrum. Positief is wat in potentie kan! Het zou bijvoorbeeld ook te gek zijn als we hier in Eindhoven een kabelbaan krijgen van het centrum via Oud Woensel naar Strijp-S. Eigenlijk ligt hier in Oud Woensel een dergelijk potentie.

6. Wonen er familie of vrienden in de buurt of dichtbij?Ja, Marc dan, maar dat is geen familie maar een vriend. Ik hoop wel dat zijn vrouw dit niet leest, anders krijgt hij problemen thuis.

7. Hoe ziet u uw toekomst in Oud Woensel?We willen graag samen een kindje adopteren, Marc en ik! Maar nu zonder gekheid, ik kan hier niet serieus op antwoorden. Ik woon zelf in het centrum, in de Bergen. Stel dat de plannen hier allemaal wat concreter worden, dan wil ik best actief betrokken worden, dingen doen, dat lijkt me heel spannend en uiteindelijk wil ik er ook graag

Theo Maassen over cultuur in Oud Woensel Adres: De Bergen - het Quartier Latin van Eindhoven Burgerlijke staat: Getrouwd Leeftijd: 42 jaar Kinderen: 1 kind van 1 jaar oud Beroep: artiest/cabaretier/acteur Reistijd: n.v.t./optredens overal

gaan optreden. Maar om zoiets met een club mensen “levend” te houden, dat lijkt me best een opgave.

Ach ja, Oud Woensel is toch een beetje een kaal hoofd die je wel een paar haartjes gunt. Oud Woensel heeft een kloppend hart nodig, dat zou dit kunnen zijn. Je hebt mensen nodig die er energie en liefde in willen stoppen. Als Adje in Tilburg vijf miljoen krijgt voor een theater, moet ik toch minstens twee ton kunnen krijgen voor het eerste begin hier op de Woenselse Markt, om hier een mooi theater te bouwen, of zoiets.

8. Wat verstaat u onder cultuur?Volgens mij is dat het gebied waar wij pogingen doen om boven het dierlijke uit te stijgen. Dingen die geen economisch nut hebben, maar gaan over gedachten, dingen doen, dingen maken, je omgeving verfraaien, mensen verwarren, of op andere gedachten brengen. Dat doe je automatisch, delen wat je denkt, beïnvloeden, bla bla bla... Dit is ook misschien meer een definitie van kunst in plaats van cultuur. Omdat wij mensen ook dieren zijn, is cultuur ook altijd natuur. Maar dan een vreemdsoortige of menselijke natuur. Dat moet gevoed worden en ook bevochten.

9. Kunt u die cultuur terugvinden in Oud Woensel?Nee, niet dat ik weet.

10. Bezoekt u wel eens een van de volgende instellingen? Hoe vaak?Theater/toneel/musical Ja 15x per jaarBioscoop/filmhuis Ja 8x per jaarConcertzaal/muziekcafé Ja 4x per jaarCafé/terras Ja 1x per jaarRestaurant/eetcafé Ja 120x per jaarMuseum/galerie Nee 11. Voldoet het huidige cultuuraanbod in Oud Woensel aan uw woonwens? Zo niet, wat mist u?Ik woon hier niet!

12. Naast de zaterdagmarkt, vindt u de Woenselse Markt geschikt voor één of meerdere van bovengenoemde faciliteiten? Welke?Open lucht-bioscoop, concerten...

13. Vindt u de Woenselse Markt geschikt om openluchtconcerten, festivals of evenementen te organiseren?Ja!

14. Heeft u een idee hoe we de Woenselse Markt hiervoor kunnen inzetten?Een gebouw zou te gek zijn. Dat is het “nog niet kloppende hart” van Oud Woensel. Daar moet een defibrillator op gezet worden! 15. Heeft u nog opmerkingen en aanvullingen of wilt u ideeën kwijt?Nou als het plan concreet wordt, dan wil ik graag meedenken over verdere plannen en daar ook dingen doen. En een erotische Bingoavond wil ik wel organiseren. Ik roep dan de nummers af...

084

085

086

Citaat vraag 5: “Het zou bijvoorbeeld ook te gek zijn als we hier in Eindhoven een kabelbaan krijgen van het centrum via Oud Woensel naar Strijp-S. Eigenlijk ligt hier in Oud Woensel een dergelijk potentie”.

Deze opmerking zou gekoppeld kunnen worden aan een magneet-trein/monorail, kris-kras door Eindhoven, tesamen met een transferium voor auto’s bij Ekkersrijt. Hierboven een eenvoudige visualisatie met een aantalsfeer-associaties.

087

Hoofdstuk 2.Oud Woensel in het perspectief

van de stads- en de dorpscultuur

088

089

Denk hierbij aan de schitterende filmklassieker “Smoke” met in de hoofdrollen Harvey Keitel en William Hurt. Deze film geeft een mooie visuele schets van het intieme en individuele stadsleven rondom een kleine tabakswinkel in Brooklyn, New York, gerund door Keitel als kleine ondernemer. Je zou er bijna van gaan roken! (Met “When there’s smoke, there’s a smile” als subtitel!)

Wie over het “echte” buurtleven praat - en niet alleen over dat inBrooklyn, maar ook over dat in Oud Woensel, of om het even wáár – diespreekt over de menselijke maat, over de onderlinge verbondenheid en dewijze van contacten tussen de bewoners, de mensen op straat, op dát soortniveau’s! Het samen delen van leven en ruimte! Maar de stad staat ook voorhet delen van dromen, ideeën, ambities, gevoelens, leven, lief en leed! Destad betekent dan Cultuur met een hoofdletter geschreven, en bedoeld inzijn meest brede, maar ook intense betekenis! Het leven, dicht op de menselijke huid geschreven!

In dit beeld van de stadscultuur past geen van bovenaf opgelegd idee of plan “over de hoofden van de mensen heen”. Of, zoals voor Eindhoven, de benaming “designstad”, waarbij men tracht ‘de mens’ vanuit de fysieke omgeving te legitimeren?Eerder gaat het erom ruimte te geven aan de ideeën en ambities die er leven. Opmerkzaam zijn; oog hebben voor momenten en mensen! Het voortbestaan en de identiteit van de stad staan in feite boven de gegeven - of beter gezegd, gegunde - macht van de dagelijkse politiek, hoe welverdiend deze ook is! Immers de stad als interactief, onafhankelijk en zelfsturend organisme wil gezien en herkend worden! Stad zijn! Gestalte geven aan zichzelf, wat dat ook is! Werken en bouwen aan de stad kan dan ook alleen maar gedaan worden op basis van een natuurlijke vanzelfsprekendheid en vertrouwdheid met het stadsleven.

Een stad is gebaat bij continuïteit en duurzaamheid, maar heeft op de eerste plaats óók belang bij individuele betrokkenheid in zijn meest brede en ruime betekenis. Werken op basis van individuele vrijheid - áán en vóór de gemeenschap - dát is wat feitelijk stedelijke cultuur is! De uitwerking in specifieke deelplannen en –gebieden (óók kleinschalige!) moet onderling “connecten” met wat er stedelijk broeit en leeft! Er is dus sprake van een waarachtige “integraliteit” (als het woord al bestaat) tussen de bewoners, het democratisch gekozen bestuur én vervolgens de ambtelijke uitwerking in deze. Letterlijk “er zijn” voor de stedelijke mens en natuur! Dat is dé opgave binnen deze verantwoordelijkheid!

Wie stedelijk beleid voorbereidt, vastlegt of uitvoert, heeft durf nodig om op deze manier naar de stad te kijken, zich betrokken te tonen vanuit het hart! “Laat ons hart ons leren, wat ons hoofd ons doet ontberen!” zou dan ook de lijfspreuk van een stad kunnen zijn! Als ode aan de stad! De stad dus ook als sentiment, in al zijn waarachtige schoonheid en kwetsbaarheid. Humane verworven principes die herkend en erkend willen worden en met de stad als gemeenschap verbonden willen zijn!

De wijk Oud Woensel heeft een lange geschiedenis, want eeuwenlang wasWoensel een dorp. Net als veel andere dorpen groeide het in de vorige eeuwmiddels annexatie fysiek samen met de stad Eindhoven. Als wijk van devijfde stad van Nederland ontwikkelde Oud Woensel diverse stadse kenmerken.Tegelijk bleven ook allerlei dorpse karakteristieken behouden. Bij hetmaken van een culturele analyse van Oud Woensel speelt niet alleen dehuidige multiculturele bevolkingssamenstelling een rol, maar ook detraditionele ‘botsing’ tussen stads- en dorpscultuur. Oud Woensel is lateruitgegroeid tot het stadsdeel Woensel-Zuid.

StadscultuurOver het begrip cultuur en zeker over ‘de trendy stadscultuur’ woedt een heftige strijd, die bijvoorbeeld vergelijkbaar is met de huidige discussie binnen de bosbouw. Daar speelt de vraag of men nu wel-of-niet een bij een storm omgewaaide boom keurig moet opruimen (bijv. als brandhout voor de houtkachel…) of gewoon moet laten verrotten?! Want rotting geeft ruimte aanschimmels, paddenstoelen, biologische microculturen, e.d., dus afbraak- en opbouwprocessen als verschijnsel van pure natuur!? De Nederlandse traditie van gecultiveerd bosbeheer staat hier qua mening recht tegenover, met als gevolg een opsplitsing (van discussianten) in kampen, een verdeling in uitgesproken voor- en tegenstanders.

Wie kiest voor opruimen en/of hergebruiken, kiest ervoor dat het bos verwordt tot een maakbaar concept; een idee van wat wij, de mens, het bos willen laten zijn. Een bos wat wij kunnen benutten en gebruiken. Zoiets lijkt vanuit de traditie en onze eeuwenlange strijd tegen de natuur ‘beschaafd’ te zijn, maar gezien de huidige wetenschappelijke inzichten, wereldwijde geografische onderzoeken met onrustbarende uitkomsten, kan deze aanpak ook als kortzichtig én mogelijk zelfs als gevaarlijk worden bestempeld. Immers, de natuur wordt door het menselijk ingrijpen over haar volle breedte ernstig tekort gedaan.

De stadHetzelfde verhaal gaat op voor de stad! Je kunt een stad enerzijds zien als een strak concept van de overheid, wat valt of staat bij de bestuurlijke en ambtelijke uitwerking. Maar een stad kan - en mag - wellicht ook ‘ietsje meer zijn’, een echte stad zijn. Dan is er alle ruimte voor de – door de ogen van velen - “ogenschijnlijke ongestructureerdheid” van het stadsleven?

090 091

Stedelijke biotoopHet begrip biotoop heeft hier dan ook op stedelijk niveau haar wortelsliggen; de stad als culturele en creatieve biotoop! Bij het begrip biotooppast naast acceptatie en tolerantie, óók denk- en bewegingsruimte éncreativiteit, plus de mogelijkheid tot ontwikkeling en groei. Een stadstaat nooit stil! Vooral ambitie en ontwikkeling - ook wel beschavinggenoemd! - zou concreet zichtbaar moeten zijn op stedelijk niveau in devorm van stenen, gebouwen, straten, pleinen en stedelijk groen. De“hardware” van de stad, die nodig is om de “software” te laten spreken, alsweergave van een idee of leefcultuur; het begrip “waarachtige schoonheid”niet vergetend.

Daarnaast is aandacht nodig voor behoeden en behouden, oftewel zorg dragenvoor de historie, anders raakt de stad -of delen daarvan- verwaarloosd enverloren. Ruimte en aandacht vragen voor stedelijke diversiteit is dan ookgeen stedenbouwkundige vinding, maar steeds een proces van “back to theroots” (of “to the bones”) naar wat een stad is!

092093

Hoofdstuk 3.Het perspectief van

Oud Woensel als voordeelwijk

094 095

LiggingOud Woensel ligt binnen de rondweg (ringweg) van Eindhoven. De beoogdeculturele aansluiting op het stadscentrum is daarmee een logische ambitie.Om die waar te maken, zal er letterlijk “een brug te slaan zijn” naar hethart van de stad. In Nederland bestaan tal van vergelijkbare ontstaneproblematische situaties rond ‘spoorzones’ waar het ministerie van VROMvolop aandacht aan schenkt.

Wat ten aanzien van de ligging verder meeweegt is dat Oud Woensel een belangrijke doorgangsroute is voor het Eindhovense fietsverkeer - zowel woon-werk als privé – tussen het centrum en Woensel-Noord, Son, Breugel, Best, enz. Dagelijks maken zo’n 10.000 fietsers hiervan gebruik. In het door de gemeenteraad in 2007 vastgestelde Masterplan Oud Woensel staat deKruisstraat dan ook als Eindhovens belangrijkste doorgangsroute voor fietsers genoemd. In het voorstel wordt geadviseerd om deze “fietsstromen” te benutten en te betrekken bij de verdere ontwikkeling van de wijk.

Het Masterplan geeft - tussen de op het eerste oog handige “projectenveloppen”door – zicht op tal van nieuwe kansen voor Oud Woensel! Helaas lijkt dit plan méér gericht te zijn op de ambtelijke werkbaarheid, dan dat het uitgesproken stedelijke & ruimtelijke visies en ambities weergeeft. Het Masterplan is opgedeeld in strak afgebakende deelrapporten (enveloppen) enfysieke werkgebieden. Een indeling echter die weinig tot géén integralesamenhang laat zien, waardoor men extra oplettend moet zijn met de uitwerking.

Voor deze centraal gelegen - en verarmde - volkswijk mag hierom een meerintegrale visie wenselijk, zoniet noodzakelijk worden genoemd! Hetontbreken van een overkoepelende, inhoudelijke visie op de ontwikkeling vande wijk smoort nieuwe initiatieven in de kiem, waardoor kansen gemistworden. De afwezigheid van een integrale visie is opmerkelijk gezien degemeentelijke ambitie te werken volgens de cylcus “visie-programma-projecten-evaluatie”. Voor Oud Woensel heeft een inhoudelijke discussie énsamenhangende beeldvorming over een - in principe! - kansrijke integralewijkontwikkeling (nog) niet plaats gevonden! Dit is althans het beeld datBeeldcultuur waarneemt. En zó blijft – óók volgens de vele geïnterviewdebewoners - alles bij het oude!

Door de kaalslag en verstening in het tussengelegen stationsgebied en de afbraak van de vroegere Fellenoord is Oud Woensel in feite van het centrum losgekoppeld geraakt en op zichzelf teruggeworpen. Slechts via een brede integrale en samenhangende visie op stad en wijk kan de naoorlogse fysieke breuk met het stadscentrum hersteld worden. Maar “waar een wil is, is een weg!” Door de interpretatieruimte tussen de verschillende “deel-enveloppen” goed te benutten, zijn er mogelijkheden om de verbinding tussen Oud Woensel en het stadscentrum goed te herstellen.

Oud Woensel is centraal gelegen binnen het grondgebied van Eindhoven. De wijk ligt op loopafstand van twee NS-stations; Eindhoven-Centraal en Eindhoven-Beukenlaan. Het stedelijke centrum - als culturele hart! - ligt ook op loopafstand, aan de andere zijde van het spoor. Deze spoorzone splitst de stad – óók qua fysieke beleving - in een rijk en arm gedeelte. Tussen het centrum en Oud Woensel ligt het kantoorgebied De Fellenoord. Na de oorlog vond hier op ingrijpende schaal stedelijke afbraak plaats en verrezen er hoge kantoorgebouwen. Deze ogen qua menselijke beleving en maat als versteend, ontheemd en desolaat. Over een brede corridor raastautoverkeer over het voetgangers- en fietsersverkeer heen. Dat is er namelijk ter plaatse via tunnels naar beneden verplaatst. De Fellenoord functioneert zó – gezien vanuit de menselijke maat - als een fysieke barrière voor de bewoners en passanten tussen het centrum en Oud Woensel. De analyse is bekend maar wat is nu de stand van zaken?...

Voordeelwijken versus achterstandswijkenOud Woensel is vooral een woonwijk, waar op beperkte schaal ook gewerkt wordt (met name in winkels en in bedrijfjes aan huis). Het “niveau van welstand” in de wijk wordt als laag ervaren. Qua belevingskwaliteit staathet in schril contrast met het ‘rijke’ centrum, mede door het ontbreken van de nodige zorg en aandacht voor ruimtelijke kwaliteit, cultuur en stedelijk groen. Oud Woensel staat onder de inwoners van Eindhoven en omstreken dan ook hoofdzakelijk bekend als een goedkope centraal gelegen achterstandswijk. De belangrijkste trekpleister is de multiculturele zaterdagsmarkt op de Woenselse Markt. Daarnaast trekken de vele betaalbarewinkels op de Kruisstraat dagelijks wél het nodige publiek. De wijk blijkt door haar diversiteit en economische laagdrempeligheid in trek bij veelal creatieve en stedelijk georiënteerde Eindhovenaren, mede vanwege de centrale ligging nabij het centrum en de NS-stations.

Oud Woensel werd rond 2002 aangewezen als één van de “56-achterstandswijken” van het Ministerie van VROM. Dat bracht veelbelovende “integrale kansen” als ambitie in het verschiet. Reeds in de jaren ‘80 van de vorige eeuw was Oud Woensel door VROM erkent en aangewezen als ‘stedelijk probleemgebied’, een status die later werd ondergebracht in het Grotestedenbeleid. Tot op heden valt er in Oud Woensel van alle uitgesproken ambities weinig concreet resultaat te zien. Eerder beleven de bewoners van Eindhoven en Oud Woensel dat de wijk sociaal en fysiek gezien verder is afgegleden. Dit beeld wordt in de interviews en gesprekken met bewoners bevestigd.

096097

Ook de door de gemeenteraad gewenste onafhankelijke supervisor zou op dit integrale visionaire vlak de nodige ruimte en invloed moeten krijgen. Wel moet hij/zij over de nodige verbeelding, ambitie en inzichten beschikken, naast een gezonde dosis lef, om dit verwaarloosde stadsdeel erboven op te trekken. Uiteraard zijn de hier in dit rapport gemaakte opmerkingen gedaan vanuit het oogpunt van cultuur. Maar dat spreekt voor zich.

098099

Niet alleen Eindhoven, met de vroegere wijk Fellenoord en Oud Woensel,

is behept met een naoorlogs kwaliteitsprobleem rondom het

Stationsgebied. Veel steden in Nederland kampen met een eenzelfde

probleem in hun ‘spoorzone’. Op initiatief van minister Cramer werd in

2008 een symposium gehouden, waar gemeenten hun visies en oplossingen

konden delen. Hans Scheijen, projectleider bij de spoorzone en het

Maankwartier in Heerlen (een ontwerp van de Heerlense kunstenaar

Michel Huismans) formuleerde het probleem zeer kernachtig en

herkenbaar: “Een spoor splijt een stad snel in tweeën, zoals bij ons

in een arme en een rijke kant. Het is de bedoeling dat je die

scheiding overbrugt”. Minister Cramer gaf aan de herstructurering van

spoorzones, vaak in of aan de rand van binnensteden, te zien als een

uitstekende kans om de kwaliteit van een gebied te verbeteren.

Spoorzonegebieden

Ze verwees naar het programma ‘Mooi Nederland’ met de ruimtelijke

prioriteiten van het kabinet. De minister van VROM koppelt stedelijke

ontwikkeling (intensiever ruimtegebruik) aan het open houden van het

gebied rond de steden voor recreatie, landbouw en waterberging. Spoorzones

bieden volgens haar goede mogelijkheden voor de herstructurering van oude

bedrijven-terreinen en voor binnenstedelijke woningbouw. Het Rijk wil

stedelijke initiatieven steunen, in ieder geval met kennis, soms ook met

geld. In het Meerjarenprogramma Infrastructuur, Ruimte en Transport (MIRT)

is geld gereserveerd. Infrastructuurprojecten kunnen zo uitgroeien tot een

gebiedsgericht project met woningbouw, bedrijventerreinen en groen.

Met het programma Spoorzone-ontwikkeling wil minister Cramer gemeenten

op twee manieren helpen hun spoorzones te herstructureren.

Enerzijds door expertise op het gebied van milieu en gebiedsontwikkelingbeschikbaar te stelen. Anderzijds vanuit de rol van intermediair enprocesbegeleider, omdat in spoorzones de meest uiteenlopende thema’s,verantwoordelijkheden en bevoegdheden samenkomen. Lastige afwegingenkunnen er zijn ten aanzien van de veiligheid, of het verbreden van deonderdoorgang onder een station. De enige constante, aldus de minister“is de behoefte aan creatieve en breed gedragen oplossingen. Het komtaan op zorgvuldig procesmanagement dat uitmondt in een inspirerendplan. Pas dan ga je proberen geldschieters te vinden, of dat nucommerciële partijen of maatschappelijke ondernemingen alswoningcorporaties zijn.”

Hoofdstuk 4.Culturele analysekaart

van Oud Woensel,een wijk met perspectief

100 101

Stedelingen, vooral de mensen vanuit het openbare bestuur en de politiek,zien uiteraard de voordelen van schaalvergroting. Zij beschuldigenomringende dorpen dan ook vaak van “wel de lusten, maar niet de lasten” vande stad te willen dragen. Daarmee doelen zij op die typische stedelijkeidentiteitverschaffende kostenposten zoals voorzieningen als; musea,scholen, schouwburgen, muziekcentra, voetbalstadions, zwem- of anderesportaccommodaties, winkelcentra en pleinen, ambitieuze architectuur,parken, etc. De kosten van deze ‘dure’ sociaal-culturele voorzieningenmoeten immers door de stad gedragen worden. De stad voelt zich hierdoor danook financieel gezien soms ‘slachtoffer’ van haar eigen groei en ambities.Het maken van sociaal-culturele keuzes wordt in de steden vaak “heftiger”beleefd dan in de dorpen of het dorpscafé. Wellicht liggen de wensen daar wateenvoudiger; méér gericht op dorpse normen en gemeenschapszin, in zinnenals “zo doen wij dat hier”.

De veelheid en diversiteit die aan het stadsleven eigen is en de stad onmiskenbaar haar kwaliteiten geeft, leidt er toe dat binnen stedelijke gemeenschappen vaak gekozen moet worden uit een veelvoud aan mogelijkheden. Die kunnen dan soms ook nog eens tegenstrijdig zijn in hun oplossingen. Een stad staat breed geformuleerd en beschreven in analyses, visies, ambities en rapporten. Sommigen zien deze ambitieuze documenten als ‘papieren tijgers’, maar je kunt ze ook zien als de uitkomst van een democratisch proces! Fysieke zaken en verantwoordelijkheden als stedelijke aantrekkelijkheid en onderhoud worden hierdoor wél vaak gemakkelijk vergeten of ondergeschoven, zo lijkt het. Wat ook een eigenschap is die een stad typeert! Een bepaalde mate van rommeligheid.

Wat de frictie tussen steden en dorpen ook vergroot, is dat veel stedenbinnen hun fysieke grenzen zijn “volgebouwd” en dat de meer vermogende (ófoudere) stadsbewoner - op zoek naar rust en ruimte – uitwijkt naar dedorpen. Andersom wijkt de dorpse jeugd uit naar de stad, aangetrokken doorhet culturele aanbod, de muziekcafés en de aanwezige jeugdcultuur. Door dehoge prijs van koopwoningen en de schaarste aan huurwoningen in dorpenzoeken veel dorpsjongeren in de stad hun eerste eigen thuis.

Het ooit zo “stadsgebonden” cultuuraanbod blijkt tegenwoordig minder“zeker” te zijn dan verwacht. Zelfs cultuurinstellingen gaan, net alsbedrijven, “shoppen” bij andere gemeenten om het beste aanbod voor hunvoortbestaan te vinden. Ook dit gedrag stelt hoge eisen aan deaantrekkelijkheid van een stad. Het begrip “aantrekkelijkheid” is hierdoorbreder geworden, en geen kwestie meer van alleen schoonheid, veiligheid,fysieke kwaliteit, etc. Was de stad voorheen een plaats van handel encultuur, nu is de stad meer een plaats van keuze in identiteit,diversiteit, ontdekking, ontwikkeling en ontplooiing geworden, maar ook vankeuzes maken. De stad is een concept geworden dat zichzelf duidelijkmoet zien te overleven om aantrekkelijk te blijven, anders kan het gedaan zijn met de stad. Een bewust opgebouwde identiteit en ‘citybranding’ is dan ook nietmeer weg te denken uit het stedelijke beleid! De stad als plaats om na tedenken over de onderliggende balans, juist vanwege de culturelediversiteit, vrijheid van keuze en veelkleurigheid. De stad als wereld inhet klein! En de stedeling als participerende en kiezende wereldburger!

en dorp in de luwte van de stad” wordt Oud Woensel ook wel eens genoemd.De hedendaagse praktijk vormt echter een – in zekere zin komisch – contrastmet deze uitspraak. We zien dan ook dat dorpen steeds hoogwaardiger en

stedelijker willen bouwen, terwijl steden op hun beurt - en zeker nietalleen op het gebied van bouwen - graag als gemoedelijke dorpen willenworden gezien. Een mooi voorbeeld hiervan is de stedelijke kinderboerderij,maar ook het stadspark! Al met al een forse tegenstelling op het gebied van“variabele grootheden”, wat dorpen en steden als begrip toch zijn! Maar opde een of andere wijze blijft -ondanks de verschillen in identiteiten- desociale en menselijke lading toch gelijk.

Dit fenomeen valt wellicht terug te voeren op de algemene menselijke behoefte aan gemeenschapszin; deel zijn of - hebben aan een gemeenschap met alle sociale voordelen die dat heeft! Om zó, langs deze weg, de sterke voordelen en kenmerken (die eigen zijn aan specifieke samenlevingsvormen en leefculturen) toe te eigenen, ongeacht de stedelijke of dorpse omgeving waarin men leeft. In geval van steden; eenheid in veelheid en bij dorpen wellicht; eenheid in eenvoud en saamhorigheid.

Dorpen hebben volgens deze benadering en redenering blijkbaar méér de naam een menselijke maat te voeren dan steden, terwijl zij - zeker de huidige dorpen met veel

import uit de nabijgelegen steden (vanuit de stad gezien ook wel kapitaalvlucht genoemd!) - volop bruisen van de ambities en ideeën. Sommige dorpen slagen erin de stad naar de kroon te steken of zelfs voorbij te streven. De Efteling had immers net zo goed in Eindhoven, in plaats van in Kaatsheuvel, kunnen liggen! Het oude romantische beeld van een dorp vol arme keuterboeren, ’s avonds in het halfdonker voorovergebogen aan tafel rondom een dampende pan met aardappelen gegroepeerd, bestaat dan ook allang niet meer. Dit beeld, ooit door Van Gogh op zijn beroemde schilderij “De aardappeleters” weergegeven, heeft Nuenen als dorp toch even stevig op de culturele wereldkaart gezet. Zo heeft ook Eindhoven zijn “Ikonen” liggen.

Gemiddeld genomen is de tegenwoordige dorpeling mondig, draagkrachtig engoed geschoold. En de gemiddelde koeien- of varkensstal een geavanceerdhigh-tech laboratorium geworden, met “cradle-to-cradle” spreuken aan demuur! Met de dorpen gaat het goed; sociaal-economisch gezien vaak beter danmet de steden! Máár bij stedelijke annexatieplannen stellen de dorpen enhun bewoners zich heftig teweer. Want de dorpeling weet, net als iedereen:groter hoeft niet altijd beter te zijn. Blijkbaar wordt het mooie concept“stad” en “stadscultuur” naar dorpen toe maar slecht verkocht!

102 103

De stad Eindhoven telt momenteel elf wijkvernieuwingsgebieden, waaronder het voormalige dorp Oud Woensel. Van dit “elftal” zijn drie wijken als ‘krachtwijk’ aangewezen, wijken die behalve plaatselijke - óók landelijke belangstelling krijgen.Oud Woensel valt hier niet onder, ondanks haar centrale ligging!

Waar voorheen de nadruk lag op fysieke vernieuwing en revitalisering vanhet verouderde woningbestand, in samenspel met stedelijke integrale visies,ambities en plannen, komt het beleid ten aanzien van stadswijken nu vaakneer op een “méér socialere” en op bewoners gerichte aanpak. Dus minderaandacht voor “de stenen” en meer aandacht voor de leefbaarheid, waarbij mensoms zelfs lijkt te suggereren dat een fysiek aantrekkelijke wijk minderleefbaar zou zijn! Deze “koerswijziging” herbergt het gevaar dat de voorfysieke wijkontwikkeling bedoelde gemeenschapsgelden worden omgebogen naarallerlei kortstondige sociale projecten en experimenten. Projecten die debetreffende achterstandswijk fysiek gezien niet veel verder zullen helpen,waardoor de wijk het gevaar loopt dat alles bij het oude blijft, als debodem van de geldkist eenmaal bereikt is.

De stad en stijgingArnold Reijndorp (professor op het gebied van ‘sociaal-economische en ruimtelijke ontwikkelingen van nieuwe stedelijke gebieden’ bij de Universiteit van Amsterdam en daarnaast lid van de VROM-raad) pleit in zijn artikel “De stad en sociale stijging” voor een andere koers.“We moeten ophouden met het pingpongen tussen een sociale aanpak of een fysieke aanpak. Die discussie over een vermeende tegenstelling tussen beide heeft weinig zin. Wat we met dit advies willen beweren, is dat de socialedoelstellingen in de stedelijke vernieuwing vooral betrekking hadden – tot nu toe althans – op integratie, veiligheid en leefbaarheid. Wij willen echter vooral de

andere kant van de sociale medaille belichten: de kansen om vooruit te komen.”

Volgens Reijndorp is het essentieel te beseffen dat oude stadswijken veelgedifferentieerder zijn dan menigeen denkt: “Met de fysieke aanpak wordtbijvoorbeeld, als een soort van bloedtransfusie, getracht om rijken vanbuiten binnen te halen. Terwijl het potentieel aan stijgers bij wijze vanspreken al om de hoek woont. We moeten het beeld weghalen dat het alleen omachterstanden gaat in deze wijken. Er worden wel degelijk inkomensgegenereerd en het is zaak daarop in te spelen.”

Reijndorp wijst verder op de noodzaak van een brede aanpak: “Naast VROMzullen andere ministeries ook mee moeten gaan in deze lijn. Het is toch watvreemd dat er in naoorlogse woongebieden woningen voor de middengroepenworden gebouwd, maar tegelijkertijd de sportvoorzieningen verdwijnen en descholen eveneens. Die gaan achter hun klanten aan, die inmiddels op deVinex-locaties wonen”, aldus Reijndorp.

Voor steden wordt het echter steeds belangrijker om met hun investeringenin te haken op de kwaliteiten van de mensen die er wonen (mede ook vanwege demobiliteitsproblematiek en het “werken aan huis”), dit in combinatie meteen stadsbrede fysieke kwaliteit van de openbare ruimte. Een zaak van het

De steeds schaarser wordende bouwgrond in Nederland - Eindhoven kan alleen nog in Meerhoven en rond de Tongelrese Akkers nieuwbouw van enige betekenis plegen - vraagt dat er serieus en inventief moet worden gekeken en omgegaan met bouwopgaven. Om aan de aanwezige behoefte te voldoen is ‘inbreiding’ of verdichting eerder een oplossing dan ‘uitbreiding’. Stedelijke visies en culturele ambities spelen hierin een belangrijke rol en zullen constant op hun actualiteit en inhoud getoetst moeten worden. De stad heeft immers niet alleen aan een actuele maatschappelijke vraag te voldoen, maar wil óók belangrijke slagen in de toekomst niet missen. Voor Eindhoven is de positie van ‘5e stad van Nederland’ dan ook niet alleen de getalsmatige rangorde van het aantal inwoners, maar heeft ook met prestige en cultuur van doen.

Ter indicatie en vergelijk; het stadsdeel Woensel ligt getalsmatig met zijn rond de 100.000 inwoners, tussen cultuurrijke en inspirerende provinciesteden als ‘s-Hertogenbosch (met 100.700 inwoners in 2007) en Leuven (met 93.000 inwoners in 2008) in! Terwijl er in heel Woensel van enige cultuur, laat staan “iets van uitgaanscultuur” te vinden is. Dit schrijnende tekort onderstreept de noodzaak van dit rapport!

De opgave is dan ook vooral méér rekening te houden met de identiteiten, ambities en doelen die Eindhoven zich als stad gesteld heeft, in allerlei sturende visies en rapporten. Dit noopt tot het inventieve én intensieve gebruik maken van die (binnenstedelijke) bouwlocaties die wél beschikbaar zijn, zonder een duidelijk kwaliteitsbeeld over stedelijke kwaliteiten

en leefculturen los te laten. Want maar al te vaak spreekt men – uiteraard vanuit oprechte sociale bewogenheid - over kwantiteiten; over hoeveelheden huizen die gebouwd moeten worden, en wordt “de cultuur” gemakshalve terzijde geschoven! Wat weer kan resulteren in het negeren van fysieke stedelijke kwaliteitseisen, naast het negeren van inhoudelijke ideeën over stadscultuur. Verwaarlozing van de stedelijke aantrekkelijkheid en fysieke leefomgeving kunnen dan het gevolg zijn. Kansen en mogelijkheden voor de stad én haar bewoners gaan zo verloren. Het zoeken van “de balans in mensen en cultuur”, is voor gemeenten geen gemakkelijke opgave, een situatie waarin men steeds moet afwegen en bijsturen! Het stadsdeel Woensel-Zuid en Oud Woensel bieden -ook qua centrale ligging binnen het grondgebied Eindhoven– volop kansen!

Een verwaarlozing van kwaliteitseisen kan bij een ‘door annexatie gegroeidestad’ resulteren in een te simplistische en centralistische benadering.Bijvoorbeeld een door annexatie gegroeide stad die zichzelf dan ten onrechteziet als een “stedelijke groeiparel”, gegroeid in lagen. Alleen “hartjecentrum” wordt in zo’n geval vaak als representatief kwaliteitsgebiedbeschouwd. Dit stadscentrum wordt hierdoor een voordeelwijk die anderewijken – i.c. de vroegere geannexeerde dorpen – achterstelt en degradeerttot achterstandswijken. Ook dit vooruitzicht veroorzaakt dat de omringendegemoedelijke dorpen liever van “een stad op afstand houden” om niet teworden opgeslokt door dit – in hun ogen - stedelijke geweld.

104

105

/a amsterdam 1e stad/ rotterdam 2e stad/c trecht 3e stad/d den haag 4e stad/e eindhoven 5e stad

;)

Ter illustratie zijn in dit rapport vele plaatjes van “over de hele wereld”opgenomen. Deze selectie kan uiteraard alleen maar ‘een onvolledige’ zijn. De plaatjes zijn hier dan ook bedoeld om aan te geven hoe er met aandacht en zorg (voor stedelijkheid en lokale cultuur) aantrekkelijke menselijke wijken te creëren zijn. En hoe daarin verschillende onderwerpen en ambities, maar ook leefculturen, tot uitdrukking komen en naast elkaar kunnen bestaan. Duidelijk is wél dat de cultuur in alle situaties “afleesbaar is”, naast dat de straten door de bewoners worden “ingevuld” en een weergave zijn van hun eigen leefcultuur. Én dat er zó, langs deze weg, er sprake is van een levende beeldcultuur op karakteristiek stedelijk niveau. De stad als Ikoon, van- en vóór zichzelf.

Over ieder plaatje kunnen uiteraard boekdelen worden volgeschreven. Wij volstaan echter met het aanreiken van de beelden en onderwerpen.Onderwerpen die volgens Beeldcultuur voor Oud Woensel en Eindhoven vanuitcultureel oogpunt gezien relevant kunnen zijn en op de locale stedelijkebeeldcultuur betrekking hebben.

Enkele wijknamen:Westerpark & De Pijp & Oostelijk Havengebied – Amsterdam,Zurenborg - AntwerpenMontmartre & Montparnasse & Quartier Latin – Parijs,Clapham North & Chelsea & Docklands – London,Prenzlauer & Kreuzberg & Friedrichshain – Berlijn,Södermalm – Stockholm,Soho & Greenwich Village & Brooklyn & Lower East Side & Harlem – New York,High Line - Chelsea, NYC

Want...zonder fysieke aantrekkelijkheid, zoals onder andere geformuleerd in het stedelijke ambitieniveau, geen verblijfskwaliteit, en zonder deze brede stedelijke context geen ambitie! Net als dat de kwaliteit van de visiebepalend is, valt en staat iedere visie met de uitwerking van deze geformuleerde ambitie!

In een verouderde wijk als Oud Woensel bestaan van straat tot straat grote verschillen in ruimtelijke en fysieke kwaliteit, iets wat zich ook in culturele zin vertaald. Hetzelfde geldt op grotere schaal voor Woensel-Zuid (WZ). Sommige “mindere” plekken staan op

korte termijn gepland voor een nieuwe bestemming, andere zullen binnen afzienbare termijn beschikbaar komen wegens sloop voor vervangende nieuwbouw. Mogelijkheden om op een duurzame manier te investeren in een verbeterde ruimtelijke kwaliteit zijn er volop. Het gaat hierbij niet alleen om nieuwbouw van woningen of voorzieningen, maar ook om het aanpassen, opknappen of revitaliseren van bestaande gebouwen, plekken en gebieden.

goed benutten en stimuleren van “sociaal-creatief kapitaal” en het betrekken van de “stakeholders” uit de eigen buurt. Het creëren van groei! Het gaat er dan niet om alleen bewoners, bedrijven of toeristen te trekken, zoals vele steden zich in even zovele visies ten doel hebben gesteld. Het gaat er ook om de cultuur, identiteit en leefkwaliteit van stad en wijk in hun volle reikwijdte te benutten en te behouden. Dit in brede integrale samenhang met alle stedelijke onderwerpen en kenmerken, daarbij verbonden met het heden, verleden en de toekomst! Met als streven, het creëren van perspectieven; kansrijke, leefbare, weerbare en veerkrachtige wijken, die kwalitatief en duurzaam

zijn! Dit uiteraard in combinatie met een integrale stedelijke visie die helder moet worden geformuleerd en uitgesproken! Ook dit is cultuur! Het durven benoemen!

Het is dan ook van groot belang om - in dit verband - te onderzoeken aanwelke - óók integrale - eisen een sterke openbare ruimtestructuur moetvoldoen. Een gedegen inventarisatie van bijvoorbeeld ‘verloren ruimtes enstructuren in de stad’ kan hierbij van grote betekenis zijn. Met verlorenruimtes en structuren worden gebieden bedoeld (fysiek, zowel als thema enals vraagstuk) die binnen de huidige stedenbouwkundige context nog geenmeerwaarde hebben gevonden binnen het publieke stadsleven. Oud Woensel iszo’n locatie die zo’n uitgesproken visie binnen de context van Eindhoven alsstad behoeft! Deze behoefte komt ook sterk tot uitdrukking bij de gehouden interviews.

BezielingIn de woorden van Beeldcultuur gaat het om het “thansformeren*” (i.c. het NUtransformeren) en aanduiden van verloren ruimtes, wat zogenoemde “no-goareas”kan veranderen in mooie plekken met een nieuwe betekenis enkwaliteit. Dit thansformeren vereist echter inzet, visie en durf! En in deuitwerking ‘een creatief en avontuurlijk spel’ met de fysieke werkelijkheidop diverse niveaus! Plus de gewenste invulling van de door de geïnterviewdenuitgesproken ‘open uitnodiging’ om met een méér integrale en spannendeaanpak de stad tot een aantrekkelijker geheel te maken!Op het niveau van architectuur, ruimtelijke beleving, cultuur, water engroen, zullen zogenoemde “no-go-areas” dan kunnen veranderen in “low-goareas”;plaatsen die laagdrempelig, sociaal, toegankelijk en aantrekkelijkzijn voor iedereen, van jong tot oud, en los kunnen worden gezien van de culturele status of achtergrond! Vanuit het idee “de stad als biotoop”.

*: Gentrification is binnen de hedendaagse architectuur – en de

internationale stedenbouwkundige wereld hiervoor het gangbare

begrip.

Vele rapporten en onderzoeken zijn door de jaren heen hierover

verschenen, zodat men kan putten uit een rijke en wereldwijd v

erspreidde

inhoudelijke schat aan ervaring en beelden, op het gebied van

wonen en wijkverbetering. Want zoals al eerder geconstateerd,

is

iedere stad in principe én in potentie een wereldstad! En tot

een

plaats van cultuur om te vormen!

106 107

Hoofdstuk 5.Kracht geven aan

het (multi-)culturele klimaat in Oud Woensel/Woensel-Zuid

108109

speelden, stand-up-comedians als o.a. Theo Maassen en Jan Jaap van der Wal de draak konden steken, waar ontwerpers en creatievelingen achter hetfornuis stonden, geassisteerd met de tafelbediening door collega’s!

Een go-go area hoeft beslist niet “design-gerelateerd”, verantwoord en cultureel te zijn. Ook het in Oud Woensel gelegen Centrum voor de Kunsten (muziekschool CKE) heeft regelmatig een open podium nodig voor dans, muziek en toneel. Voor dergelijke activiteiten moet het CKE soms zelfs uitwijken naar ‘De Schalm’ in Veldhoven of ‘Het Klooster’ in Nuenen. Zo’n podium had ook dichterbij, aan de Woenselse Markt kunnen liggen!

Een extra ambitie die Beeldcultuur aan go-go areas verbindt, is datEindhoven in 2050 energie-neutraal wil zijn. Dit streven stelt hoge eisenaan de stad; eisen die zelfs verder kunnen strekken dan de eisen van delandelijke overheid. Op dit terrein vooroplopen en uitblinken, lukt alleenmet geslaagde pilot-projecten, experimenten en voorbeeldprojecten. OudWoensel kan een rol spelen in het waarmaken van deze gemeentelijke ambitie,zeker vanwege het karakter van de wijk als achterstandswijk binnen eencentraal gelegen stedelijk gebied, waar in de toekomst veel op stapelstaat! Althans, als de gemeente het wil. Aan de bewoners ligt het niet! In Oud Woensel kan op tal van milieu-thema’s worden aangehaakt, bijvoorbeelddoor de aanleg van gescheiden waterlopen voor regen- en afvalwater, of voorwater-hergebruik voor WC en wasmachine. Ook met duurzame stadsbomen engroene regenwater overlopen en –biotopen is veel te bereiken. Nieuwbouwvoorzien van daktuinen, gecombineerd met goede isolatie en/of het bouwenvan dakhuizen maken het stedelijk wonen diverser, intensiever én ookvisueel aantrekkelijker en spannender. Een uitdaging!

Verbetering van het culturele klimaat in Oud Woensel / WZ begint met het inkaart brengen van de ruimtelijke kwaliteit en de duurzaamheid vanvoorzieningen. Daarbij zijn vragen aan de orde als: staan er bijzonderemonumenten, zijn er historische plekken, hoe is de groen- enwatervoorziening, heeft men te maken met een winkelgebied of woongebied enhoé is de locale bereikbaarheid en integratie met de wijk… Onderwerpen waarmen verder op in moet zoomen! Alsmede de vraag; waar maakt Woensel deel uit van de “Canon van Eindhoven”...?

Daarnaast is het zaak om na te gaan of er naast dergelijke “low-go-areas”ook “go-go-areas” gerealiseerd kunnen worden. Dit zijn aantrekkelijkeplekken waar men met vrienden naar toe kan gaan, om te recreëren of om uitte gaan. Hier kan men bijvoorbeeld genieten en uitblazen na een drukkewerkweek. Uit de interviews blijkt dat er veel behoefte aan ‘spannendeplekken’ is, zoals bijvoorbeeld - tijdens de Designweek - in het voor OudWoensel karakteristieke vroegere bordeel La Bolleur. Dit inmiddelsgesloopte pand bood in haar “nadagen” een podium waar Urban-bands

110

‘Als je in een stad rondloopt dan proef je niet alleen de sfeer en het milieu en het beeld van de stad, maar je bekijkt natuurlijk ook met aandacht de huizen, straten, de bomen, kerken en musea. En dan kom je tot de ontdekking dat een stad een merkwaardig geheel is van cultuur en kunst. Cultuur is een woord dat we van de Romeinen, via de Katholieke Kerk, overgeleverd hebben gekregen. Het is een traditioneel en ook een beladen woord, en heeft in eerste instantie alles te maken met landbouw. Wanneer je de, in de natuur voorkomende eigenschappen die je aantrekkelijk vindt verbetert, veredelt, cultiveert, dan spreek je over cultuur. Op mensen toegepast, betekent dat begrip dat je de natuurlijke aanleg, die ieder mens meegekregen heeft, door voortdurende zorg en aandacht, verder uitbouwt, beter maakt, hoger opvoert. Dat is naar mijn mening cultuur. Behoeden, bewaren, verzorgen, naast ontwikkelen, dat zijn dus typische begrippen en acties die bij de Stad en Cultuur horen’*.

(* Prof. Joop Hardy, oud-directeur van de AKI)

De Woenselse PuntConcurrent en ‘cross-over’ van de Limburgse Vlaai en Bossche Bol.

Ingrediënten: Rijstepunt met pure chocolade (al dan niet met slagroom en een lekkere hete bak koffie...)

111

Samenwerkings- of pilot-projecten met de TU/e en Fontys Hogeschool kunnenweer leiden tot interessante experimenten met alternatieve bouwmaterialenof dakbegroeiing, zoals sedumdaken, groene milieuvriendelijke gebouwen. Hetgebruik van daktuinen is een aantrekkelijk alternatief voor het verlies aanbeschikbare stedelijke ruimte op de begane grond. Ze bestrijden encompenseren bovendien het ronddwarrelen van fijnstof en bieden ook plaatsaan hoger gelegen speelplekken of –velden. De daktuinen en dakhuizenvisualiseren een denken op meerdere verschillende stedelijke levels;bijvoorbeeld het parkeren van auto’s ondergronds en ook de opslag vangoederen. Op hoger gelegen niveaus kan weer extra ruimte worden gecreëerdom te wonen, werken, leven, recreëren, sporten, enz. Dit “inbreiden” - inplaats van uitbreiden - kan Eindhoven een extra fysieke aantrekkelijkheidgeven op het gebied van stedelijke verdichting.

Milieu- en energieverantwoord bouwen in Oud Woensel zou, bij wijze van experiment, door de gemeente welstandsvrij gemaakt kunnen worden. Want regels belemmeren vaak het “voortschrijdend inzicht” op terreinen die zich technisch gezien snel ontwikkelen. De vele mogelijkheden om dewijkontwikkeling nadrukkelijk groen en duurzaam te laten zijn, verdienen kortom vanwege hun ecologische en publicitaire aandacht en opbrengsten een serieus nader onderzoek! Met als extra rendement een positieve profileringvan de wijk Woensel op regionaal, landelijk en misschien zelfs internationaal niveau!

De Woenselse BrugDe rondweg die Oud Woensel zo goed bereikbaar maakt, snijdt de wijkook in twee delen, tussen de Petruskerk en Woenselse Markt. Ditrapport richt zich vooral op het zuidelijke, tussen de rondweg en hetstadscentrum, gelegen deel. Beeldcultuur heeft enige tijd terug eenplan ontwikkeld voor De Woenselse Brug, waarnaar door diverse bewonersin interviews werd verwezen. Een betere en meer open verbinding tussenbeide delen van de wijk laat namelijk ook de bewoners van hetnoordelijk gelegen deel van Woensel-Zuid (en de Kronehoef) op eenopen-toegankelijke manier meeprofiteren van de investeringen enontwikkelingen rondom het culturele klimaat in Oud Woensel.Het idee voor deze typische stadsbrug, waar het verkeer op de rondwegoverheen wordt geleid, is afgeleid van multifunctionele stadsbruggenals bijvoorbeeld de Ponte Vecchio in Florence. Onder De Woenselse Brugkomen veilige doorgangen tussen de beide delen van de wijkvoor langzaam lokaal verkeer, zoals fietsers en voetgangers. Ook door hetcreëren van functionele ruimtes in de vorm van winkeltjes eneen fietsenstalling, wordt de brug een vanuit beide wijkhelften open

Het aantal mogelijkheden voor het realiseren van duurzame en groeneambities in Oud Woensel kan groot zijn, zeker wanneer de op steenworpafstand gelegen TU/e en Fontys Hogeschool erbij worden betrokken. Mogelijk kunnen werkgroepen met docenten en studenten eraan bijdragen dat OudWoensel langs deze weg een up-to-date wijk wordt. Ook voor het onderwijszou hiervan een stimulerende werking kunnen uitgaan: de theorie wordt danletterlijk om de hoek in de praktijk gebracht.

Pre-toerismeMede dankzij Al Gore is er volop discussie over het milieu in relatie totduurzaamheid. Begrippen als cradle-to-cradle (C2C) zijn in dit rapport aleerder genoemd. Maar wat bedoelt men hiermee? Wat zijn duurzame cradle-to-cradlestedenbouw en stadsontwikkeling, C2C-straatmeubilair? En wat kunnendeze C2C uitgangspunten aan de wijkontwikkeling toevoegen? Of hoé kunnenzij deel uitmaken van de bovengenoemde “go-go-areas”? Met opzienbarendenieuwe voorzieningen kan Oud Woensel ook toeristen en publiek uit de staden regio - tot zelfs landelijk en internationaal - aantrekken. Met hetstadscentrum en het NS-station op loopafstand is de drempel voor ‘vreemdebezoekers’ immers laag! Deze aan energiebesparing, duurzaamheid enmilieubeheer gerelateerde initiatieven kunnen zo bijdragen aan de verderewijkontwikkeling én hierdoor aan de - nu nog lage - wijkeconomie een nieuweimpuls geven. De uit deze publieke aandacht voortvloeiende trots enmiddelen kunnen het saamhorigheidsgevoel binnen de wijk verder versterken.

112

113

Zelf komen wij tot de conclusie dat het fundament voor effectieve combinaties tussen inhoudelijke en bestuurlijke vernieuwing ligt in het systematisch werken via de methodiek van visie – programma – projecten – evaluatie.Het is van groot belang eerst in een visie de gezamenlijke diagnose te stellen en de ambities te formuleren, vervolgens via een programma samenhang te brengen in de verschillende inspanningen om, daarna, via concrete projecten aan de slag te gaan. Met deze methodiek zijn we in staat om op basis van monitoring en beleidsevaluaties het beleid telkens inhoudelijk aan te passen aan veranderende externe en interne ontwikkelingen.”

Hierin, in het ongebruikt laten van zulke mogelijk waardevolle visies,analyses en rapporten, zit een deel van onze angst, dat evenals deze eerdergeschreven visies en beschouwingen óók dit analyserapport onderin een labeland. Het moet gezegd! De keuze dat dit rapport via het Kruidvat besteldkan worden - via internet! - kan naast een primeur (en het digitale gemak)ook als een soort van “democratisch experiment” worden beschouwd. De vraagblijft echter hoeveel werkelijke belangstelling ervoor is; én… hoe hoog deveronderstelde drempel is, die er ligt tussen de burgers en de overheid.Uit de gevoerde interviews met wijkbewoners blijkt dat de plannen van degemeente vaak als groter én abstracter worden ervaren dan de fysiekewerkelijkheid, hoe goed de bedoelingen van de overheid ook mogen zijn.Hierin schuilt o.i. een groot verschil van zienswijze en beleving tussen,enerzijds de wijkbewoners (als direct betrokkenen), en anderzijds de aanpakvan de gemeente (als verantwoordelijk projectleider en opdrachtgever).

Sinds het eerste moment dat er in de wijk over wijkvernieuwing werd gerept(in circa 1985) is er feitelijk maar weinig veranderd. Wel hebben bewoners en bezoekers de wijk steeds verder zien afglijden. Vele bewoners voelen zich hierdoor al gedurende jaren door de gemeente in de steek gelaten en in de kou gezet, wat wellicht de afwachtende houding én het steeds verder afgegleden karakter van de buurt verklaart. Vele bewoners zijn mede om deze reden al vertrokken. De reputatie als fysiek afgegleden gebied, als kansarme achterstandswijk, doet Oud Woensel geenrecht! Wij hopen dan ook dat dit rapport mag bijdragen aan een bredere, zowel positieve als kansrijke zienswijze op de wijk, om wellicht op korte termijn met recht te mogen spreken van ‘Oud Woensel, een wijk met perspectief’ met als “surplus” een positieve en culturele uitstraling op héél Woensel-Zuid, binnen de stedelijke context van Eindhoven.

toegankelijk functioneel gebouw, waaromheen zich een kleurrijkstraatleven kan ontwikkelen. In Nederland zijn hiervan voorbeelden te zien inAmsterdam (Onder de Bogen) en Rotterdam (de af te brekenHofpleinspoorlijn). Internationaal wordt deze constructie onder meerin New York, Londen, Parijs en Berlijn gebruik om een levendigstraatleven en druk verkeer van elkaar te scheiden, zonder één der beide tekort te doen.

Realisatie van De Woenselse Burg biedt, naast een infrastructurele oplossing voor het doorgangs- en bestemmingsverkeer, een economische en ruimtelijke oplossing voor het bestaande tekort aan betaalbare winkel-, werk of opslagruimte voor m.n. kleine ondernemers in de wijk. De karakteristieke boogbrug werkt daarnaast als een visuele magneet, die ruim buiten de wijk aandacht zal trekken en de wijkbewoners wellicht zal vervullen van trots.

Kijk op de wijkBij de gesprekken en interviews die Beeldcultuur met creatieve bewoners heeftgevoerd komen vaak dezelfde onderwerpen en constateringen aan de orde alsin het boekje ‘De Gouden Meeuw’. De vraagstelling gaat m.n. over de straatcultuurin Oud Woensel, het gewenste gebruik van de Woenselse Markt en de mogelijkeaan- en invulling middels een soort van Community Center (a la Bolleur) opde kop van de Woenselse Markt. Vele geïnterviewden grepen de kans aan omhun visie en kijk op de wijk te ventileren en zich nu eens kritisch te uitenover Oud Woensel en Eindhoven. Kritiek die zich volgens Beeldcultuur laat vertalen in mooie kansen en betrokkenheid.

In het gemeentelijke rapport; “Op zoek naar resultaat - Zelfanalysegrotestedenbeleid Eindhoven 2001” wordt de algemene stedenbouwkundigesituatie in Eindhoven kritisch tegen het licht gehouden; een vroege analyse(2001) en conclusie die wij u hier – met een enigszins ongerust hart -opnieuw willen voorhouden, als spiegel, want wat is er nu daadwerkelijk metdit inzicht op “het gebied van visie” gedaan? En wat is er in Oud Woenselfeitelijk aan visie aan vooraf gegaan... over cultuur maar niet gesproken.Een visie waar ook de makers van dit analyserapport op voort konden bouwenen zich wellicht als wijkbewoner in konden herkennen? Dit gegeven te moetenstarten vanaf “beneden het culturele nulpunt” heeft de uitvoering van ditrapport extra complex en langdurig gemaakt. Letterlijk soms “een situatievan over één nacht ijs” te moeten gaan, om de oversteek naar de cultuur inOud Woensel te kunnen maken. Vandaar dat er zo breed is ingezet, over devolle (culturele) breedte en lengte van wat een wijk is, ter inspiratie en verkenning!

Terug naar het voorbeeld waar Beeldcultuur daarnet op aan wilde haken. Inhet voorwoord van het rapport “Op zoek naar resultaat - Zelfanalysegrotestedenbeleid Eindhoven 2001” staat er te lezen: “Sinds het midden van de jaren negentig voert Eindhoven een grotestedenbeleid, gericht op sociale, economische en fysieke revitalisering van onze stad. In dit grotestedenbeleid zoekt Eindhovennadrukkelijk de effectieve combinaties tussen beleidsinhoudelijke en bestuurlijke vernieuwing. Over beide onderwerpen kunnen boekenkasten worden volgeschreven.

114

DE GOUDEN MEEUW / het creatief kapitaal van Oud Woensel, 2004Een wijkbreed onderzoek naar de betekenis van cultuur in de wijk Oud Woensel, uitgevoerd door Ien van Gemert & Jan Hein van Melis. Op 8 november 2004 is er een zgn. huiskameravond gehouden waarin bewoners bij elkaar kwamen om over mogelijk uitvoerbare plannen te praten. Er werden 5 groepen samengesteld. Geconstateerd werd dat de plannen rijp en groen door elkaar waren maar wel de moeite waard om eens goed te bekijken.

Zowat alle groepen spraken zich uit voor duurzaam en groen. Een autovrije Woenselse Markt via een ondergrondse parkeergarage werd door drie groepen genoemd. Hergebruik van het Elektrahuisje als functioneel gebouwtje, naast het terugplaatsen van de kiosk, of het plaatsen van een overdekte bazaar, werden ook aangegeven als mogelijke opties. Opvallend is dat de deelnemers vooral aandacht hadden voor de gebruikswaarde van de Woenselse Markt. Behalve op de zaterdag werd die blijkbaar door de deelnemers onvoldoende benut. Hierop moeten plannen worden gemaakt.

115

Hoofdstuk 6.Samenvatting van

de interviews

116117

De opdracht - gedefinieerd in de zin van eindproduct - betreft “eenanalysekaart van het (creatieve) culturele klimaat van het stadsdeelWoensel Zuid, toegespitst op de ontwikkeling van de Kop van de WoenselseMarkt met een stadsdeelbrede voorziening”.

Hiervoor zijn 31 mensen die werkzaam zijn binnen de culturele sectorgeïnterviewd, waaronder beroepen als kunstenaar, muzikant, ontwerper,filmer, danser, acteur, cabaretier, programmamaker, producer, etc.Geconstateerd is dat het stadsdeel Woensel Zuid, in het bijzonder OudWoensel, enorm rijk is aan een veelheid van creatieve beroepen.

De interviews zijn door de mensen erg op prijs gesteld. Men was zeer tespreken over de gemeente en Domein, dat deze opdracht was verstrekt, maarmen hoopte óók dat met de uitslag van dit onderzoek daadwerkelijk “gewerktgaat worden”, om “iets cultureels” te realiseren op de Woenselse Markt. Denoodzaak hiervoor spreekt duidelijk boekdelen uit de interviews.

Op de vraag “of hier draagvlak voor is?”... kan men ronduit positiefantwoorden! Sterker nog, men zou een multifunctioneel gebouw kunnenrealiseren, dat zijn bestemming en draagvlak al heeft gevonden! Zowat allegeïnterviewden hebben aangegeven een podium- of ruimte om bijv. terepeteren, of om workshops te geven, voorstellingen, optredens e.d. in dewijk zéér te missen en te willen gebruiken of bezoeken. Ook door het CKEkan hiervan gebruik worden gemaakt, en met toneel- en dansgroepen wordenopgetreden. En alles uiteraard multifunctioneel en –cultureel voor eenbreed publiek! Dus geen discussie over “High & Low Culture”, maar gewoondoen. Hier komen we later op terug in de aanbevelingen.

Echter niet iedereen was even positief. Om hierover al “een tipje van desluier” op te lichten; van de 31 geïnterviewden gaven 7 personen aan hierniet te willen blijven wonen. Verder zijn er 13 die onder voorbehoud - dusmet de nodige verbeteringen - nog wel willen blijven wonen en zijn er maar11 die zonder voorbehoud hier willen blijven wonen, vaak om redenen diebuiten “cultuur” liggen. Er valt dus nogal wat werk te verzetten, om dezewijk cultureel op de kaart te krijgen. Om alle gegevens die in deinterviews staan te kunnen analyseren en beoordelen, zijn ze hieronder doorBeeldcultuur samengevat.

Na 31 interviews zijn de volgende antwoorden gegeven. Hierbij opmerkend dateen persoon meerdere antwoorden kan hebben gegeven op één vraag, waardoorde optelsom van de antwoorden niet persé 31 hoeft te zijn.

Oud Woensel als woongebied1. Hoe lang woont u al in Oud Woensel?0 - 5 jaar 105 – 10 jaar 0610 – 20 jaar 0520 jaar en verder 10

2. Waarom Oud Woensel?Binding met stadsdeel Woensel-Zuid 11Huis 08Goedkoop Wonen/werken 05Toeval 05Door werk 02

3. Heeft Oud Woensel zich in positieve zin ontwikkeld?Niet in positieve zin ontwikkeld: (65%)• Ten opzichte van vroeger. Oude waarden. Bij anderen heeft het nog altijd een negatief beeld 09• Junks/’t Hemeltje in combinatie met zorgcentrum en basisschool valt niet goed. Onveilig geworden 08• Slecht onderhouden 07• Verder geen commentaar 04• Geen integratie 02

Ik weet het niet. Het zelfde gebleven er is niets veranderd: (9%)

Wel in positieve zin ontwikkeld: (26%)• Acceptatie/integratie 04• Opknapbeurt tunneltje/huizen 04• Nieuwe Fellenoord 04• Veiligheid is beter geworden 02• Winkels als Hema erbij 01• Hoeren weg 01

4. Wat mist u in Oud Woensel?• Kleinschalig cultureel hart/bioscoop/theater/Gemeenschapshuis/eetcafe 18• Durf/kwaliteit/ambitie 07• Groen 04• Speelplekken veilig 04• Betrokkenheid/Saamhorigheid 04• Terrasjes 03• Stedelijkheid 03• Veel/alles of niets 02• Positief gedogen 02• Veiligheid 02• Onderhoud 02• Oude karakter van weleer 01• Straattheater 01

5. Wat vindt u positief aan Oud Woensel?• Winkeltjes 14• Woenselse Markt, Kruisstraat 10• Tolerantie in de multi-culti-cultuur/integratie 07• Laagdrempelige volkswijk 07• Ligging Centrum/Strijp-S en TU/E 04• Diversiteit/Verscheidenheid 04• Hier nog ambitie op los laten 04• Bolleur na de sluiting 03• Alles in de buurt 03• Oude School Schoolstraat/Hemelrijken/Nieuwe Fellenoord 03• Veel artiesten in deze wijk 01• Aardige mensen 01• Jeugdig initiatief als het T+huis 01

6. Wonen er familie of vrienden in de buurt of dichtbij?Vrienden 28Familie 11Geen 3

118 119

Oud Woensel en cultuur

8. Wat verstaat u onder cultuur?De antwoorden hierop zijn bijna niet onder te brengen onder een noemer,omdat iedereen daar anders over denkt. Men is het wel in grote lijnen eensdat het te maken heeft met wat men leert, de normen en waarden van jezelfof je leefcultuur, geloof, maar ook kunst, muziek, theater en dans. Verder:• Duurzaamheid• Cultuur brengt beschaving voort• Wat mensen van huis uit meebrengen• Behoefte vanuit de maatschappij om je uit te drukken• Way of living• Multiculturele samenleving die zich ook uit in de omgeving, bijv. via kunst, muziek, eten, uitgaan, winkelen, etc.• Ontwikkeling door inspiratie en vice versa• Mengelmoes, hutspot, leentjebuur, variatie, is óók cultuur• Gewoonte, waarde en normen• Cultuur; alles wat mensen aanzet of inspireert tot creativiteit• Afkomst bepaald• Cultuur is gegroeide traditie• Collectieve expressie• Hoe dichter je individuele manier van uitdrukken benadert. De invloeden van het moment pakken• Oudheid bewaren• De wijze waarop men met elkaar omgaat.

9. Kunt u die cultuur terugvinden in Oud Woensel?De meeste geïnterviewden kunnen die cultuur niet terugvinden in OudWoensel. Zij beleven de cultuur binnenshuis of in andere steden wél, of opuitgaansplekken waar men naar toegaat. Die uitgaansplekken zijn niet hierte vinden in dit gedeelte van Eindhoven.

Nee:• Op weinig plekken• La Bolleur, dat was leuk in de Design Week• Buiten de eigen studio, mijn eigen vriendenkring weinig• Griekse cultuur is onzichtbaar• Gemeente mag wel eens meer doen voor de bewoners van Woensel• Culturele ondernemers kans en ruimte geven in Woensel om te ondernemen, positief gedogen

Ja:• Sang Lee Superstore, maar in de openbare ruimte mag onze cultuur wel wat netter, ambitieuzer en meer leefbaar zijn• Lichtjesroute, maar ja dat is niet expliciet Woensel• Turks Café zorgt voor sociale controle van andere bedrijven in de nachtelijke uurtjes.

7. Hoe ziet u uw toekomst in Oud Woensel?Wel toekomst:Zonder voorbehoud 11Meer kwaliteit / ambitie 07Cultureel centrum / gemeenschapshuis 05Als gemeente andere koers gaat varen 04Als er in de buurt meer Fellenoord huizen komen 04Geen toekomst: 07

Samenvatting: Oud Woensel als woongebied

• Bij de vragen over Woensel Zuid als woongebied heeft 35% geconstateerd dat de binding met Woensel-Zuid ervoor heeft gezorgd dat men hier een huis heeft gezocht. Van de ondervraagden heeft 26% het huisaanbod de locatie laten bepalen. 16% door het goedkoop wonen / werken en 16% door toeval. 6% woont hier vanwege het werk.

• Op de vraag of Woensel zich in positieve zin heeft ontwikkeld heeft 97% even moeten nadenken wat ze daarop moesten antwoorden. Na enige aarzeling kwamen de volgende zaken aan bod. Niet positief is het onderhoud; de buurt is ten opzichte van de situatie vroeger méér verloederd. Het is er onveiliger geworden. Er is geen integratie door de grote hoeveelheid allochtonen die in de wijk wonen. Omdat hele Turkse families in de buurt blijven wonen, is er ook geen noodzaak voor hen om te integreren met de Nederlandse cultuur. Dit wordt door de autochtonen - en wellicht ook de allochtonen - als “jammer en een gemiste kans” ervaren. De basishouding is wel dat men wil integreren.

• Positief is het opknappen van het tunneltje, maar het is er niet veiliger op geworden. Verder worden de Nieuwe Fellenoord woningen (grachtenpandjes met werkruimte) als erg positief ervaren en door bijna iedere ondervraagde wel een keer aangehaald, zoals de wijk er zou moeten uitzien. En ook de komst van de Hema, naast dat de hoeren weg zijn op Hemelrijken, wordt als positief ervaren.• De winkeltjes op de Kruisstraat en de Woenselse Markt, zoals de Chinese dokter, luxe cadeauwinkel Buijk, de Grote Maten Winkel etc. worden hoog gewaardeerd. Het gaat dan met name om de kleinschalige winkeltjes en niet de grote winkelketens. Maar liefst 45% van de stemmen ziet de diversiteit en kleinschaligheid als dé grote trekpleister van de Kruisstraat en Woenselse Markt, plús het eerste waar men aan denkt als het over positieve zaken gaat. Verder wordt door 23% van de ondervraagden de tolerantie met deze multi-cultisamenleving als positief ervaren. Nog eens 23% vindt deze wijk een laagdrempelige volkswijk. De ligging van de wijk, dichtbij het centrum en Strijp/S, 2 NS-stations op loopafstand en de TU/e worden ook regelmatig genoemd. De diversiteit, de huizen op de Nieuwe Fellenoord en het feit dat dit een artiestenwijk is, scoren ook hoog.

120 121

Vrije tijd

10. Hoe vult u uw vrije tijd? Bezoekt u wel eens een van de volgendeinstellingen? Hoe vaak?Gemiddeld over de 31 geïnterviewden zijn de gegevens opgenomen in de tabelFaciliteit nee ja aantal x per jaarTheater/toneel/musical 06 25 05Bioscoop/filmhuis 03 28 08Concertzaal/muziekcafé 02 29 27Café/terras 03 28 34Restaurant/eetcafé 02 29 28Museum/galerie 06 25 05

Onder ‘Anders’ werden genoemd: winkelen, antiekwinkeltjes, muzieksessies,concertjes underground, pretparken, fitness 3 x per week, cultureleetentjes uit en thuis, dansen.

11. Voldoet het huidige cultuuraanbod in Oud Woensel aan uw woonwens? Zonee wat mist u?Alles en niets. Er is niets, dus dan kan je iets niet missen. Ware het nietdat je dan alles op een andere plek gaat zoeken. Uit nader onderzoek komenwe erachter dat men plekken mist waar men kan ontspannen na een drukkewerkdag. Nu zoekt men deze ontspanning in de stad of op andere plekken.Voor de jeugd en de senioren, is het beter om deze faciliteiten in de buurtte hebben. Een wijkcentrum wordt geopperd, maar ook een kiosk, waarallerlei soorten van optredens kunnen plaatsvinden. Een cultureel centrumwaar “alles-in-een” zit, behoort tot de kansrijke mogelijkheden, om hetgemis aan ontspanningsgelegenheden in te vullen. Maar ook een Jeu deBoules-baan buiten voor de senioren, die aan de andere kant van deKloosterdreef zitten, of verspreid door de wijk. Het zou een plek kunnenzijn voor senioren die anders binnen blijven. Die niet verder komen als degemeenschappelijke ruimte in het bejaardencentrum. Een mooi grand café ofeen comedy-cafe, waar je een kaartje kunt kopen en niet weet wie-of-wat er’s avonds optreed, is ook geopperd. Alles kleinschalig en aantrekkelijk,omdat de sfeer zó bepalend is voor een wijk om er te willen wonen.

Antwoorden:nee, ik mis:26% Theater, Bioscoop,26% Parkeervrije markt10% Kiosk10% groen terug/bomen/platanen10% terras10% grand cafe/eetcafe/kroegje9% Delicatessewinkeltjes/kwaliteit6% Bijvoorbeeld Jeu de Boules baan, bankjes, grote bomen6% cultureel centrum3% Wijkgebouw, met name voor de kinderen

12. Vindt u, naast de zaterdagmarkt, de Woenselse Markt geschikt voor éénof meerdere van bovengenoemde faciliteiten? Indien ja Welke?Faciliteit:Theater/toneel/musical 32%Bioscoop/filmhuis 16%Concertzaal/muziekcafé 32%Café/terrasje/hotel 52%Eetcafé/restaurant Japans-Thais/Bengel voor de kinderen 35%Museum/galerie 16%

De Woenselse Markt als cultureel middelpunt

13. Vindt u de Woenselse Markt geschikt om openluchtconcerten, festivals ofevenementen te organiseren?Door 61% van de ondervraagden wordt het parkeerprobleem aangehaald, alsiets wat eerst moet worden aangepakt, voordat de Woenselse Markt voorandere zaken kan worden gebruikt, dan alleen als de parkeerplaats die hetnu is. Alle geïnterviewden antwoorden hier positief op, maar men moetrekening houden met de mensen die in de omgeving wonen als je zoiets doet.In geval van geluidsoverlast, hier wordt geopperd een reggaefestival, alleskan maar dan wel rekening houdend met elkaar en in geval van straatfeestenhier ook niet alles naast mekaar zetten maar met redelijke tussenruimte.Daarbij moet er rekening gehouden worden met alle groepen mensen, hier indeze wijk zitten veel artiesten. Doe er iets mee! De winkeltjesbrug ofondertunneling van de Kloosterdreef zou een goede doorstroming verzorgenvan de Woenselse Markt naar de Petruskerk en de senioren van de Petruspark,de Hoeve, de Dreef, de Horst en de Kronehoef zullen dan makkelijkeraansluiting vinden en ook naar de Woenselse Markt durven komen, waar ze nuvaak twijfelen en ook niet durven. Het zou geweldig zijn als er bankjesgeplaatst worden waar je graag gaat zitten in de schaduw van een paarbomen.

14. Heeft u een idee hoe we de Woenselse Markt hiervoor kunnen inzetten?Door veel geïnterviewden wordt hierop gereageerd met veel creatieve ideeënmaar door bv 26% wordt gereageerd dat dan eerst het plein opnieuw moetworden ingericht door auto’s weg en bomen erop. Een geïnterviewde dacht aaneen kitsch fontein met een mooie kiosk. Opnieuw inrichten met bomen,bankjes, mooi podium, misschien zelfs een amfitheater werd geopperd. In deinterviews kunt u lezen welke ideeën er zijn.Enkele antwoorden:• Integraal inzetten• Mooi geplaveid podium bij elektrahuisje, de markt mag niet nóg kleiner worden.• Opnieuw inrichten met grote bomen, bankjes, gezellige terrasjes op een verbrede stoep• Straattheater• Podium wat naar buiten geklapt kan worden• Bruin cafe / muziekcafé / theatercafé• Cultureel gebouw / cultuurfabriek

122 123

15. Heeft u nog opmerkingen en aanvullingen of wilt u ideeën kwijt?Kleinschaligheid is hier belangrijk, veiligheid, de kwaliteit terugbrengendoor elementaire zaken als netheid, onderhoud dus, meer samenhang creeëren.Een cultuurkrant zou fijn zijn om op de hoogte te worden gehouden van deontwikkelingen.Het pand van Piet Engel (lampenwinkel) zou een hotel kunnen worden met eenGrand Café eronder, of een bazaar met een middendoorgang en aan weerszijdekleine winkeltjes, in de sfeer van de Kruisstraat. Betaalbaar voor deondernemers die erin zitten (de Kruisstraat is nu onbetaalbaar voor dekleine ondernemer).

De volgende geïnterviewden gaven aan graag mee te willen denken om e.e.a.verder te kunnen ontwikkelen:Marc Koppen, Domien Coppelmans, Peer Rave, Johan Vlemmix, Jacques OffenbachHenck van Dijck, Cecile Cranen, Hans Deinen, John van de MaasakkersDarko Groenhagen, Theo Maassen, Onno Kortland.

In onderstaand stuk vindt u statements door ondervraagden gemaakt.• De kwaliteit moet worden teruggebracht, Er is geen samenhang, geen verbinding.• Hier wonen dus veel mensen die in de cultuur werkzaam zijn; doe er iets mee.• Oud Woensel is toch een beetje een kaal hoofd die je wel een paar haartjes gunt.• Over smaak moet je twisten.• Niet zeveren, maar aanpakken.• Van berucht naar beroemd, daarvan zijn al meer voorbeelden bekend.• Het mag netter, ambitieuzer en meer leefbaar!• Wie deelneemt mag meepraten. Alles is mogelijk, er is niets, dus alles mag.• Alleen met de zaterdagmarkt red je het hier niet! Hier kan veel meer op de Woenselse Markt.• De Woenselse Markt is een kale vlakte, Carte Blanche dus.• Creëer de voorwaarden en laat de mensen het zelf doen.• Het nog niet kloppend hart van Woensel, wat de Woenselse Markt is, daar moet een defibrillator op gezet worden.

124 125

Hoofdstuk 7.Voorstel:

een communitycenter als baken aan de Woenselse Markt

126127

Cultuur leeft in de mensen, maar als mensen samen cultureel actief willenzijn, hebben ze daarvoor een plek nodig. In Oud Woensel ontbreekt hetmomenteel aan een goede culturele voorziening, met bijvoorbeeld een podium,‘stille’ oefenruimten voor muzikanten, leslokalen voor toneel, dans, muzieken/of beeldende kunst en gelegenheid “voor informele ontmoeting” tussen“mensen met culturele wensen”. De interviews spreken hierover boekdelen!

Advies:Beeldcultuur stelt voor om in dit gebrek te voorzien door de bouw van eenCommunity Center. We pleiten voor een opvallend gebouw, dat als soort vanbaken kan verrijzen op de kop van de Woenselse Markt. Ons plan gaatuiteraard nog niet om een concreet gebouw, hoewel het plaatje misschienanders suggereert. Het gaat ons in de eerste plaats om een laagdrempelige“culture voorziening” waarmee - óf waarlangs - de cultuur in Oud Woenselzich kan profileren en ontwikkelen. Op de tweede plaats willen we dat heteen visueel en opmerkelijk gebouw wordt, dat van iedere passant de aandachttrekt. Een pand waar de bewoners van Oud Woensel vragen en complimentenover krijgen. Én een markant gebouw dat het karakter van de wijkweerspiegelt, en andersom, dat Oud Woensel zich als wijk erin herkent.

Voor het succes van een Community Center dat de gemeenschap bindt in trots,is echter meer nodig dan een spannend interieur. Binnen zal het gebouw metvisie moeten worden ingericht en ingedeeld, omdat verwacht mag worden dat culturele interesses veranderen, naast dat aantallen en soorten gebruikers in de loop der jaren zullen wisselen. Aan een passend voorstel voor een mogelijke invulling van een Community Center zal nog veel werk moetenworden verricht. Werk dat de moeite waard is, aangezien de interviews onderstrepen dat zo’n centrum zowel nu, als voor de toekomst eenbelangrijke rol kan spelen voor de wijk.

Uit de door Beeldcultuur gevoerde interviews is duidelijk gebleken dat ervraag is naar een goede culturele voorziening. De gebruikers staan bijwijze van spreke “al in de rij” voordat de bouw begonnen is. Dit is nietvreemd, want deze behoefte bestaat al langere tijd. De behoefte is groot,mede omdat het begrip ‘cultuur’ in de wijk als héél breed en omvattendwordt gezien. De interviews geven tevens aan dat die brede laagdrempeligecultuur ook onlosmakelijk met Oud Woensel verbonden is.

Zonder de kritische inhoud van de gevoerde interviews hier te willenherhalen zijn de bewoners voornamelijk in een levendige, multiculturele enmultifunctionele wijk geïnteresseerd. Aan welke behoefte - anno 2009 -slechts ten dele wordt voldaan. Dat gebeurt nu vooral door de hoedanigheidvan wat de wijk nu al is, naast door de voelbare ambities die er leven. Eengevoel van potentie leeft in de wijk! Die mogelijkheden worden tot op hedenonvoldoende waargemaakt en benut, maar het gevoel smaakt zeker naar méér!Er is cultureel gezien een gevoel van verbondenheid van de mensen met de wijk. Het zit in de lucht! Het is geen wijk die je koud laat, maar wel een gemeente die dewijk in de kou laat staan, althans zo wordt het nu ervaren. Tijd voor verandering!

Wat eraan ontbreekt, is dus letterlijk ‘een plek én ambitie’ waarlangs deculturele gevoelens in de wijk gestalte kunnen krijgen! De wijk leeft volop, maar wil dat graag ook als zodanig herkend zien. Maar om binnen Eindhoven als wijk gezien te worden - op een positieve manier! - is er meer nodig dan alleen maar een gebouw of podium. Óók de fysieke kwaliteit van de wijk speelt hierin een belangrijke rol. Kwaliteit op het gebied van woningen, groen, identiteit, veiligheid, openbare ruimte, enz. Het gaat erom Oud Woensel op een goede manier met de rest van Eindhoven te verbinden. En hoé er verder met de identiteit van de wijk wordt omgegaan i.c. oog voor de dagelijkse zorg en cultuur!

Iedereen die de wijk kent, voelt dat er iets staat te gebeuren, de vraag isalleen hoe, wat en wanneer? Vandaar dat wij deze opdracht als een bredeopgave hebben gezien, om te kunnen achterhalen wat er leeft én waar deknelpunten liggen?... Een breed opgezet cultureel Community Center maakt hierwel degelijk deel van uit, want ieder streven heeft ruimte nodig, plus eencultureel baken als ijkpunt om op aan te haken! Wat er van de gemeente enwoningcorporaties verwacht wordt, is dat de culturele interactie nietalleen op wijkniveau gestimuleerd wordt, maar ook tussen Oud Woensel alswijk binnen het stadsdeel Woensel Zuid en verder, het nabij gelegen centrum en de andere delen van Eindhoven. Daarbij de interactie tussen de bewoners niet vergetend! Ook op dit terrein zijn door Beeldcultuur mogelijke wegen verkend. Wegen die voor Oud Woensel kunnen leiden naar een succesvolle en cultuurrijke toekomst.Het is maar welke ambitie je de wijk gunt. Simple as that!

Wijkwinning ‘Mining and Dining’Het plaatje om het Community Center gebouw ‘fysiek te laten spreken’ is ookop deze basis gekozen. De fotomontage is ontleend aan een oud mijngebouw(de Blegnymijn ten noorden van Luik) dat “mijnwinning” (succesvolle exploitatie van in de wijk aanwezige grondstoffen) symboliseert. Vanwege het streven naar een bredeontspannen ontmoeting, wordt het ook wel - met enige ironie - een gebouwvoor ‘Mining and Dining’ genoemd, oftewel “werken en eten” of “brood enspelen”! Een locatie dus waar de wijk haar meest mooie en waardevolle schattenvan beneden naar boven kan halen. Een plek waar men de leefcultuur van dewijk in terug ziet, of een plek waar de talenten kunnen rijpen, door hard tewerken. Iets wat zeker in Oud Woensel meetelt op het gebied van cultuur,niet méér en niet minder! What you see is what you get!

Omdat de wijk enorm veel kunstenaars en muzikanten telt is het concept niet alleeneen cultureel ontmoetingscentrum en podium geworden, maar ook een culturelelocatie waar men kan samenwerken en tot resultaten komt, van cultuuruitingen

128 129

die gezien en gehoord mogen worden. Vele kunstenaars en muzikanten uit de wijk of daarbuiten staan er klaar voor. De wijk vraagt niet zoveel, als het maar goed gebeurd, in sociale, culturele en ruimtelijke zin.

UitwerkingTot zover - in dit stadium - is dit plan door Beeldcultuur vertaald in drieambities, zoals weergegeven op het plaatje hiernaast. Uiteraard is dit een optioneleinvulling waar met de verdere indeling en functies geschoven kan worden.Duidelijk is wel dat het om een soort van baken moet gaan voor de wijk. Eenmarkeringspunt, of plek waar men op “aan kan haken”. Een baken kan ook hetgevoel geven van “we zijn weer thuis”, zoals voor vele Eindhovenaren ‘hetopkomende beeld van de fontein op het Floraplein’, na terugkeer vanvakantie. Iets in die trant! Voor een concreet gebouw dient dat gevoel zicharchitectonisch te vertalen. Wij hebben ervoor gekozen om dit via eenmijngebouw te doen, mede omdat de functionaliteit; “waar het gebouw voorstaat”, samenvalt met de vorm waarin het is gegoten. Dus méér bedoeld als “ditsoort van vorm”, die men wel vaker bij industriële gebouwen en vrachtschepen tegenkomt, dan bijv. het weloverwogen resultaat van design en architectonische vormgeving. Het mag wel iets weg hebben van een collage, wat staat voor bijeengeraapt, willekeur, veelheid, beschikbaarheid, toeval of andere soorten van ongebondenheid, maar uiteraard wel heel subtiel en mooi. Hier zou zorgvuldig onderzoek op verricht moeten worden, voordat men tot dé vorm komt. Het zou ook een soort van “groeimodel” mogen zijn, een soort van “vakwerkhuis”, al naar gelang de visie en ambitie waar men naar toe groeit, binnen het perspectief dat men gaandeweg voor ogen krijgt. Hopelijk betekent dit rapport hierin een eerste stap.

Drie mogelijke ambities/perspectieven

Ambitie 1· Muziekcafé· Muziekpodium naar Woenselse Markt. Twéé-zijdig, naar binnen en buiten.· Stand-Up Comedian locatie;· Wijkactiviteiten; lessen, cursussen, repetities, toneel, dans, kunst.· Wijkgebouw, multifunctionele sociale activiteiten vóór - en dóór de wijk.· Vergaderruimtes en werkplekken.

Ambitie 2· Restaurant / Grand-Café· Theater en concertpodium· Kunsthal· Filmzaal· Sportfaciliteiten· Computerlessen, internetcafé, PC-gaming, LAN-Party’s

Ambitie 3· Hotel-Restaurant· Conferentiezaal· Regionaal Broadcast Center (t.b.v. culturele activiteiten, symposia en nieuws)· Interactief Camera Netwerk, (in het hele gebouw, en aangestuurd door een gsm- volgsysteem. Inloggen kan via een persoonsgebonden digitaal profiel.

130

131

Colofon

Dit rapport is gemaakt door de Stichting Beeldcultuur.nl in opdracht van degemeente Eindhoven en Woningcorporatie Domein.

Auteurs:Henck van Dijck / concept/vorm - tekst - interviews - beeldredactieCecile Cranen / interviews - statistiekOnno Kortland / concept/vorm - opmaak - beeldredactieMartin Broesterhuizen / tekstadvies

Stichting Beeldcultuur.nlVan Kinsbergenstraat 37C5612 LK Eindhoven040 – 24 35 007info@beeldcultuur.nlwww.beeldcultuur.nl© 2009, Stichting Beeldcultuur.nl

Het beeldmateriaal in dit rapport is afkomstig uit diverse bronnen. Vanbekende rechthebbenden is toestemming voor publicatie verkregen. Van eenaantal illustraties is helaas niet bekend wie de rechthebbenden zijn. Zijworden bij deze uitgenodigd zich bij de Stichting Beeldcultuur te melden.Alle interviews zijn voor publicatie door onze gesprekspartnersgeaccordeerd.

Over BeeldcultuurIn het dagelijkse leven neemt de invloed van het beeld enorm toe. Nieuwemedia als televisie en internet overspoelen ons met visuele informatie. Hetgedrukte woord als medium voor de overdracht van kennis krijgt serieuzeconcurrentie van het visuele beeld. Dit heeft vele uiteenlopendeverschijningsvormen. Fotografie, reclame, design, graffiti, beeldendekunst, video en andere nieuwe media. Beeldcultuur.nl wil ditveranderingsproces kritisch bestuderen en actief beïnvloeden.Beeldproducenten zijn o.a. kunstenaars, architecten, ontwerpers envormgevers, maar ook cultuurfilosofen en critici die letterlijk het“beeldkader”, wat onze cultuur is, via teksten uiteenrafelen, beïnvloedenen “uitbouwen”.

Doelstelling van Stichting Beeldcultuur.nl is volgens haar statuten “eenbijdrage te leveren aan de totstandkoming van een visuele cultuur, en opdeze wijze als stimulus te functioneren in het proces van beeld- enbegripsvorming van de ons omringende werkelijkheid”, en verder; “eenbijdrage te leveren aan de interpretatie en discussie over beelden enbeeldcultuur, alsmede de ontwikkeling van visuele beeldcommunicatie” én“binnen de publieke (openbare) ruimte praktijkgericht werkzaam te zijn ophet gebied van beeldcultuur.”

Hierdoor kan Beeldcultuur actief inspelen op vragen en opdrachten vanderden (overheden, bedrijven, individuen). Voorop staat een kwalitatieve eninhoudelijke ontwikkeling van visuele beeldcommunicatie.

KENNEDY’S HOEDEen aardig aspect is dat Stichting Beeldcultuur.nl gevestigd is in een oudesigaren- annex hoedenfabriek uit 1930, waar ook de hoge zijden hoed vanJohn F Kennedy gemaakt is, die hij droeg tijdens zijn beëdiging tot president in 1961.De onderstaande personen of organisaties hebben direct - of indirect een bijdrage

geleverd aan de inhoud of realisatie van deze publicatie, waarvoor dank:Gemeente Eindhoven, Frank Metsemakers, Hans van den Oord, L.M. de Casseres, Woningcorporatie Domein, Marian van den Nieuwenhof, Karel van Dijk, Plato, Prof. Arnold Reijndorp, Hans Scheijen, Michel Huismans, Beeldcultuur.nl, Henck van Dijck, Onno Kortland, Cecile Cranen, Martin Broesterhuizen, Doelbeelden.nl, Wikipedia.nl, Google.com, 010.nl, ED.nl, PPS.org, Crow.nl, LaBolleur.com, Hans van Melis, Mike Tasci, Domien Coppelmans, Peet Merkelbach, Ilse Koppen, Peer Rave, Marc Koppen, Lisa Klappe, Maarten van Loosbroek, Denvis Grotenhuis, Henk Marinussen, Paul Oosterbaan, Cécile Kortland, Hansz Deijnen, Eric van de Lest, Peggy Rommers, Gerard Merkelbach, Anouk Okunde, Tom Vaessen, Christine Adriaensen, Bram van Vijfeijken, Marc Constandse, John Maasakkers, Darko Groenhagen, Georgios Uanis, John van den Berk, Jacques Offenbach, Said Moustati, Johan Vlemmix, Theo Maassen, Albert Einstein, Prof. Joop Hardy, Martijn van Dijck, Lena en Cato van Dijck, Kjai Tjokrokoesoemo, Peter Vermeulen, VROM.nl, Jan Spoorenberg, Italiaans Restaurant Da Nando Heerlen...

132 133

De wijk Oud Woensel heeft een lange

geschiedenis, want eeuwenlang was Woensel een

dorp. Net als veel andere dorpen groeide het in

de vorige eeuw middels annexatie fysiek samen

met de stad Eindhoven. Als wijk van de vijfde

stad van Nederland ontwikkelde Oud Woensel

diverse stadse kenmerken. Tegelijk bleven ook

allerlei dorpse karakteristieken behouden.

Bij het maken van een culturele analyse van

Oud Woensel speelt niet alleen de huidige

multiculturele bevolkingssamenstelling een

rol, maar ook de traditionele ‘botsing’ tussen

stads- en dorpscultuur. Oud Woensel is later

uitgegroeid tot het stadsdeel Woensel-Zuid.

ISBN/EAN: 978-90-808541-2-3