beden di̇li̇ eği̇ti̇mi̇

BEDEN DİLİ &İLETİŞİM

Tarihin En Eski İletişim Aracı…

%55

%7...ABC...

%38

.......BEDEN DİLİ

MESAJIN ULAŞMA KANALLARI

“Ferris & Mahrebian ‘Inference of Attitudens from nonverbal communication in two channels’ The Journal of Counselling Psychology, Cilt 31, 1967, sayfalar 248-252

SES .......

.......SÖZ

.......BEDEN DİLİ

Konuşurken hiçbir şey söylemeyebilirsiniz ama susarken asla!

ELLERİN VERDİĞİ MESAJLAR

Kollar Açık

NEWSWEEK, NOWEMBER 12, 1984

AVUÇLAR• Birinin açık ve dürüst

olup olmadığını anlamanın en anlamlı yollarından biri avuç hareketlerine bakmaktır.

27 MAYIS 2002

Silvio Berlusconi

AVUÇLAR

• Pazarlamacılara, müşteri satılan malı neden alamayacağını anlatırken onun avuçlarına bakmaları öğretilir. Gerçek nedenler sadece avuçlar açıktayken söylenir.

HÜRRİYET, 20 OCAK 2001Bill Clinton George Bush

Bill Clinton

Adolph Hitler

Al Gore

Horst Köhler

Kemal Derviş

Deniz BaykalKemal Derviş

Elin Diktatör Konumu

Avuç Gücü• Avuç aşağı doğru çevrildiğinde anında

daha otoriter olursunuz. İstekte bulunduğunuz kişi kutuyu kaldırması için bir emir verdiğiniz hissine kapılır ve onunla ilişkinize bağlı olarak size tepki duyabilir.

Tokalaşma

EL SIKIŞMA (I)

• El sıkmada ilk hareket daima büyükten gelmelidir,• Eli sıkılan yüzüne bakmak gerekir,• Kadın el uzatmadan erkek el uzatmamalıdır,• El sıkışma dirsek seviyesinde yapılmalı ve 2-3

saniye en fazla 5 saniye sürmelidir.• Ortama göre baylar, bayanın elini öpebilir, ancak

genç kızların eli öpülmez

EL SIKIŞMA (II)

• El sıkışırken avuç içi tam karşıdakinin avuç içine bakmalıdır,

• Avuç içinin hafif aşağıya doğru bakması üstünlük düşüncesini ifade eder,

• El sıkışmada ayağa kalkılır,

EL SIKIŞMA

• Egemenlik, el sıkışma sırasında elinizi avcunuz aşağıya bakacak şekilde çevirerek iletilir

Bill

Clinton

Süleyman

DemirelBill

Clinton

Süleyman

Demirel

Gerhard

Schröder

Giuliano

AMATO

EL SIKIŞMA• Eldiven şeklinde el

sıkışmaya bazen politikacı el sıkışı denir. Bu hareketi yapan karşısındakine güvenilir ve dürüst olduğu izlenimini vermeye çalışırsa da bu tekniği yeni tanıştığı biri üzerinde kullandığında tam ters etki yapabilir. Karşıdaki hareketi yapanın niyeti hakkında şüpheye kapılarak temkinli davranır. Eldiven el sıkışı sadece iyi tanıdığınız insanlara yapılmalıdır.

Gerhard

Schröder

Tayyip

Erdoğan Tayyip

Erdoğan

Kostas

Karamanlis

Tayyip

ErdoğanKostas

Karamanlis

ÖLÜ BALIK• Çok az el sıkış biçimi ölü balık el

sıkışı kadar iticidir özellikle de el soğuk ve terliyse. Ölü balığın yumuşak, uysal dokunuşu onu evrensel olarak istenmeyen bir şey kılar ve çoğu kişi özellikle de elin ters çevrilmesinin kolaylığı nedeniyle bunu zayıf karakter göstergesi olarak algılar. Şaşırtıcı olan ölü balık el sıkışını kullanan çoğu kimsenin bunun farkında olmamasıdır. Bu nedenle ileride kullanacağınız el sıkış tekniğine karar vermeden önce arkadaşlarınızın kendi el sıkış şekliniz hakkındaki görüşlerini alın.

EL SIKIŞMA• Parmak ezici

saldırgan "kabadayı" tipinin işareti gibidir.

Deniz

Baykal

Abdullah

Gül

GERGİN KOL UZATMA

• Avcun aşağıya bakması gibi gergin kol uzatma da saldırgan tipler tarafından kullanılmakta olup amacı sizi belli bir mesafede ve hareketi yapanın mahrem bölgesinin dışında tutmaktır..

Jacques

Chirac

Ertuğrul

Özkök

Jacques

Chirac

Jacques

Chirac

Gerhard

Schröder

Lionel

Jospin

Jacques

Chirac

Bülent

Ecevit

EL SIKIŞMA• Parmak ucundan tutma da

hedefini şaşırmış bir gergin kol uzatma gibidir; kullanıcı karşıdakinin parmaklarını yanlışlıkla tutar. Hareketi yapanın karşısındakine karşı hevesli ve istekli bir tavrı varmış gibi görünse de aslında kendine güven eksikliği çekmektedir. Gergin kol uzatma gibi parmak ucu tutmanın da esas amacı karşıdakini rahat edebileceği bir mesafede tutmaktır.

26/04/2006 HÜRRİYET

Diğer Elle Dokunma

.• Omuz tutuş (Şekil 37) ve üst kol kavrama (Şekil 36) karşı tarafın yakın mahrem bölgesine girmekte olup vücut teması da içerebilir. Bu hareket sadece el sıkışma sırasında yakın duygusal bir bağ hisseden insanlar arasında kullanılmalıdır. Bu ilave duyguların karşılıklı olmaması veya el sıkışmayı başlatanın çift elli bir el sıkışma kullanmak için iyi bir nedeni olmaması durumunda karşıdaki şüphelenerek el sıkışmayı başlatanın niyetlerine karşı bir güvensizlik duyacaktır. Bunun karşıdakinin tetikte olmasına neden olarak sosyal bir intihar olduğunu fark etmeden seçmenlerini iki elli el sıkışmayla selamlayan politikacılar ve yeni müşterilerini benzer şekilde selamlayan pazarlamacılarla karşılaşabiliriz.

(Solda) Şekil 34 Bilek tutma(Solda) Şekil 34 Bilek tutma(Sağda) Şekil 35 Dirsek kavrama(Sağda) Şekil 35 Dirsek kavrama

(Solda) Şekil 36 Üst kol kavrama(Solda) Şekil 36 Üst kol kavrama(Sağda) Şekil 37 Omuz tutma(Sağda) Şekil 37 Omuz tutma

HÜRRİYET, 12 OCAK 2005

Tayyip

Erdoğan

Vladimir

Putin

MİLLİYET, 18 EYLÜL 2002

Mehmet Ali

Bayar

Tansu

ÇillerHÜRRİYET, 16 AĞUSTOS 2004

Tayyip

Erdoğan

İsmail

Cem

Silvio

Berlusconi

Nikolay

Tanayev

Tayyip

Erdoğan

Vladimir

Putin

George

Bush

Jim

Carey

George

Bush

Bill Clinton & Fidel Castro

Kofi

Annan

Romano

Prodi

İşaret Parmağı

Avuç Gücü• Şekil 19'da avuç yumruk şeklinde

kapalıdır ve ileriye uzatılan parmak konuşanın dinleyicisini figüratif olarak dövdüğü sembolik bir copa dönüşür. İleriye uzatılan parmak özellikle konuşma temposuna göre hareket ettirildiğinde bir konuşmacının konuşurken kullanabileceği en rahatsız edici hareketlerden biridir. Parmağınızı ileriye uzatma alışkanlığınız varsa avcun yukarı ve aşağı baktığı konumları deneyin.

TIME, OCTOBER 9, 1995


http://www.milliyet.com.tr/content/galeri/yeni/goster5.asp?prm=0,2981654&id=18&galeriid=5623

Baş Parmak

Başparmak Gösterme• Üstünlük göstergesi olan

başparmaklar özellikle kişi bununla çelişen bir sözel mesaj verdiğinde daha fazla dikkat çekerler. Örneğin, hakime dönerek 'Sayın hakimim, benim naçizane görüşüme göre......' diyen ama bu arada da baskın başparmak hareketleri yapan ve 'burnunun üzerinden bakarak' başını kaldıran bir avukatı ele alalım( Şekil48 ).

Ali Kırca

Silvio

Berlusconi

Başparmak Gösterme

• Başparmakların ceplerden dışarıya fırladığı, bazen de kişinin baskın tavrını gizleme girişimi olarak arka ceplerden dışarıya fırladığı (Şekil 49) görülebilir. Baskın veya saldırgan kadınlar da bu hareketi kullanır.

Başparmak Gösterme• Diğer bir popüler

başparmak hareketi de kollar kavuşturulmuşken başparmakların yukarıya bakmasıdır. Bu savunma ve olumsuz bir tavra (kavuşturulmuş kollar) ek olarak üstünlük tavrını (başparmaklar) gösteren ikili bir harekettir. Bu hareketi yapan kişinin başparmaklarını hareket ettirmesi ve ayaktayken de ayak uçlarında sallanması yaygındır.

Eller Kenetli

ELLER• Kenetlenmiş eller üzerine yaptıkları araştırmalar

sonucunda bunun kişinin olumsuz bir yaklaşımı dizginlemeye çalıştığını gösteren bir hayal kırıklığı hareketi olduğuna karar verilmiş. Hareketin üç ana konumu vardır:

• Eller yüzün karşısında kenetlenmiş (Şekil 39),• Otururken eller masanın üzerinde veya kucakta (Şekil

40) • Ve ayaktayken eller apış arası hizasında (Şekil 41).

.• Ayrıca ellerin tutulduğu yükseklikle kişinin olumsuz duygularının derecesi arasında da bir ilişki varmış gibi görünmektedir. Yani eller Şekil 39'daki gibi yüksekteyken kişinin kontrol edilmesi Şekil 40'taki konuma göre daha zor olabilir. Tüm olumsuz hareketler gibi saldırgan yaklaşımın ortadan kalkması için kişinin ellerini çözerek avuçların ve vücudun ön tarafının açık olacağı duruma getirilmesi için bir şeyler yapılması gerekmektedir.

(Solda) Şekil 39 Eller yukarıda kenetli

(Sağda) Şekil 41 Eller alçakta kenetli

(Ortada) Şekil 40 Eller orta konumda kenetli

Prof. Dr. İsmail Üstel

HÜRRİYET, 22 AĞUSTOS 2003

A. Necdet

Sezer

Semra

Sezer

Özenç

Özkök

Hilmi

Özkök

Süleyman

Demirel

Bülent - Rahşan

Ecevit

Tony

Blair

Papa 2.

Jean Paul

DEAR DALAI LAMA!

Papa 2.

Jean Paul

Tarık

Aziz

Yasser

Arafat

Suha

ArafatPapa 2.

Jean Paul

Saddam

Hüseyin

Cemil

Çiçek

Kemal

Derviş

Johannes

Lynn

George

Bush

Yaşar

Yakış

Tayyip

Erdoğan

Silvio

Berlusconi

George

Bush

Gerhard

Schröder

NEWSWEEK, MAY 1, 1995

François

Mitterrand

Haldun Dormen Duruşu

Kaptan

Spock

Prof. Reiter

Gila

Benmayor

Bülent

Eczacıbaşı

.• Hareketin iki biçimi vardır:

birincisi hareketi yapanın fikir veya düşüncelerini belirttiği ve konuşmayı yapan olduğu durumlarda kullanılan yüksek çatı

• Alçak çatı hareketi ise normalde hareketi yapanın dinleyici olduğu durumlarda kullanılır. Yüksek çatı hareketi geriye atılmış baş .Hareketiyle birlikte yapıldığında genellikle ukalalık veya kibir ifade eder.

Kemal

Derviş

Kemal Derviş Rifat Hisarcıklıoğlu

Ellerin Önde ve Arkada Birleşmesi

Bülent

Ecevit

Bill

Clinton

Abdullah

Öcalan

Abdullah

Öcalan

NEWSWEEK, NOWEMBER 5, 1984

Walter

MondaleRonald

Reagon

NEWSWEEK, APRIL 15, 1985

Jaafar

Mimeiry

Ronald

Reagon

Massimo

D’Alema

Augusto

Pinochet

NEWSWEEK, MARCAH 18, 1985

George P.

Shultz

Caspar W.

Weinberger


Tayyip

Erdoğan

Abdullah

Gül

A. Necdet

SezerBülent

Arınç

Hillary & Bill

Clinton

El Yüzde

Lyndon

Johnson

Robert

McNamara

HÜRRİYET, 16 NİSAN 2004

George

Bush

Collin

Powell

Donald

Ramsfeld

Condolezza

Rice

Fidel

Castro

Göz Ovuşturma • Akıllı maymun 'Hiçbir şey görmedim'

der ve bu hareket de beynin gördüğü bir aldatma, yalan veya şüpheli durumu dışarıda bırakmak veya yalan söylediği kişinin yüzüne bakmaktan kaçınmak hareketidir. Erkekler genellikle gözlerini bayağı güçlü bir biçimde ovuştururlar ve eğer söyledikleri yalan büyük bir yalansa normalde yere doğru olmak üzere bakışlarını kaçırırlar. Kadınlarsa ya kaba hareketler yapmaktan kaçınmaları öğretilerek yetiştirildiklerinden ya da makyajlarını bozmak istemediklerinden gözün hemen altında hafif bir ovuşturma hareketi yaparlar. Dinleyicinin bakışlarından tavana bakarak kaçmaya çalışırlar. Şekil 56 Göz ovuşturma

Bülent

Ecevit

Katsuhiko

Kawasoe

Paul

Bremer

George

Bush

Kafa Ovuşturma ve Tokatlama • Alnını tokatlıyorsa (Şekil 69)

sözel olmayan yollarla size unutkanlığından bahsetmiş olmanıza aldırmadığını iletirken ensesini tokatlıyorsa (Şekil 68) aynı yollarla size hatasını hatırlattığınız için 'baş belası' olduğunuzu söylemektedir. Enselerini ovuşturma alışkanlığına sahip kişiler daha olumsuz yaklaşımlı veya eleştirel olurlarken hata yaptıklarını alınlarını ovuşturarak belirtenler daha açık, daha rahat kişilerdir.

(Solda) Şekil 68 Boyun ağrısı hareketi

(Sağda) Şekil 69 'Ne gene mı'

Silvio

BerlusconiJacques

Chirac

Silvio

Berlusconi

Tuncay

Özilhan

Bill & Chelsea & Hillary

Clinton


Abdullah

GülTayyip

Erdoğan

Glafkos

Klerides

PARMAKLAR AĞIZDA

• Çoğu eli ağıza götürme hareketi yalan veya aldatma anlamına gelirse de parmakları ağza sokmak güven ihtiyacının dışa gösterilmesidir. Bu hareketi gördüğünüzde karşıdaki insana garanti ve güvence vermek (Şekil 60) uygun olur.

Tansu

Çiller

Silvio

Berlusconi

Mel

Gibson

Saddam

Hüseyin

Kemal Derviş Rifat HisarcıklıoğluHÜRRİYET, 14 TEMMUZ 2002

Bülent

Ecevit

Çene Okşama • Bir grup insana bir düşünceyi

sunmak için elinize bir fırsat geçtiğinde bu düşünceyi sunarken onları dikkatle izleyin, büyüleyici bir şey fark edeceksiniz. Dinleyicilerinizin çoğu, hatta tümü bir ellerini yüzlerine getirerek değerlendirme hareketleri kullanmaya başlayacaklar. Sunuşunuzu tamamlayıp gruptan bu fikirler ilgili görüş veya öneri istediğinizde değerlendirme hareketleri sona erecektir. Bir el çeneye inerek çene okşama hareketini başlatacaktır.

Sıkılma

• Dinleyici başını desteklemek için elini kullanmaya başladığında bu can sıkıntısının başladığı ve eliyle başını destekleme nedeninin aslında uyuyakalmamak için olduğuna dair bir işarettir.

SIKILINCA BUNALINCA MECBURİYETTEN

Ellerin Birbirine Sürtülmesi

Elleri Ovuşturmak

• Ellerini ovuşturmak insanların olumlu beklentilerini ilettikleri sözel olmayan yollardan biridir. Zar atan kazanma umudunu göstermek için zarı ellerinin arasında ovuşturur,

Saygı

Abdullah

Gül

Kol Kavuşturmalar

Standart Kol Kavuşturma

• Hoş olmayan bir durumdan 'saklanma' girişimi olarak her iki kol da göğüste kavuşturulur. Pek çok kol kavuşturma şekli olsa da burada en yaygın üç tanesi tartışacağız.Özellikle kişi toplantılar, kuyruklar, kafeteryalar, asansörler veya kendisini güvensiz hissettiği başka herhangi bir yerde yabancılar arasındayken yaygın olarak görülür.

Kol kavuşturma

Ali

Kırca Reha

Muhtar

Can

Dündar

Deniz

Gökçe

Meral

TamerZeynep

Gögüs

KOL KAVUŞTURMA• İkinci olarak üşüyen birisi

kollarını kavuştururken bir tür kendini kucaklama hareketi yapar ve bacaklarını kavuşturduğunda da bacakları düz, kaskatı ve birbirine yapışmış durumdadır (Şekil 86). Oysa savunma duruşunda bacaklar daha rahattır.

Şekil 86 Bu kadın üşümüş de olabilir sıkışmış ve tuvalete gitmek istiyor da.

A. Necdet

Sezer

HÜRRİYET, 26 KASIM 2002

A. Necdet

Sezer

Silvio

Berlusconi

Deniz

Gökçe

Gizli Kol Kavuşturmalar

Gizlenen Kol Kavuşturma • Gizlenen kol kavuşturma hareketleri

sürekli olarak başkalarının önünde olan kişiler tarafından kullanılan çok sofistike hareketlerdir. Bu grubu politikacılar, pazarlamacılar, televizyon sunucuları ve tedirgin olduklarını veya kendilerine güvenmediklerini izleyicilerinin anlamasını istemeyen benzer kişiler oluşturur. Tüm kol kavuşturma hareketleri gibi bu durumda da bir kol diğer kolu tutmak üzere bedenin önünü kapatır ama kollan kavuşturmak yerine ellerden biri çanta, bilezik, saat, gömlek kolu veya diğer kolun üzerinde veya yakınında olan başka bir şeye dokunur (Şekil 76).

MİLLİYET, 27 HAZİRAN 2003

Yasser

ArafatHasan

Cemal

Mike

Wallace

.

• Kendilerine güvenlerini kaybettiklerinde el çantaları veya cüzdanlar gibi birtakım nesneleri tutabildiklerinden kadınlar gizlenen kol hareketlerinin kullanılması konusunda erkeklerden daha zor yakalanırlar (Şekil 77).

Bülent

Ecevit

George

BushBülent

Ecevit

Kısmi Kol Kavuşturma • Tam kol kavuşturma

hareketini bazen başkalarının yanında korkumuzu fazla açığa vuracağından kullanmak istemeyiz.

Kısmi Kol Kavuşturma• Kısmi kol kavuşturmaya

kişinin gruba yabancı olduğu toplantılarda veya kendine güveninin az olduğu durumlarda rastlanabilir. Kısmi kol engellerine başka bir yaygın örnek de bir ödül almak veya konuşma yapmak için topluluk karşısına çıkan insanlarda sık rastlanan bir hareket olan kendi kendiyle el tutuşmadır

Eller Belde

Saldırganlık Hareketleri• Kişinin tavrını doğru değerlendirebilmek için elleri kalçaya götürme hareketinden hemen önceki durum ve hareketleri de dikkate almak gerekir. Birkaç başka hareket de vardığınız sonucu destekleyebilir. Örneğin, saldırgan poza geçildiğinde ceketin önü açık ve ceket kalçalara doğru geriye itilmiş durumda mı yoksa önü ilikli mi? Ceketin önü kapalı olarak hazır olma saldırgan bir kızgınlığı gösterirken ceketin önü açık ve geriye itilmiş durumda (Şekil 98) kalp ve boğazım sözel olmayan bir korkusuzlukla sergilemek anlamına geldiğinden doğrudan saldırgan bir pozdur. Bu poz ayrıca ayakları yere düzgün bir aralıkla yerleştirerek veya hareket grubuna sıkılmış yumrukları ekleyerek güçlendirilebilir.

Saldırganlık Hareketleri• Saldırgan-hazır olma hareket

grupları profesyonel modeller tarafından kıyafetlerinin modern, saldırgan, ileri düşünceli kadınlar için olduğu izlenimini vermek için kullanılır. Bazen bu hareket sadece tek el kalçada diğer else başka bir hareket yaparak görülebilir (Şekil 99). Eleştirel değerlendirme hareketlerine de eller kalçada hareketiyle birlikte sık sık rastlanır.

.• Otururken Hazır Olmak

Bir görüşme veya pazarlık uzmanının tanımayı öğrenebileceği en değerli hareketlerden biri otururken hazır olma hareketidir. Örneğin, satış durumunda potansiyel alıcının satış sunuşunun sonunda bu poza geçmesi ve görüşmenin o noktaya kadar başarılı geçmiş olması satıcının siparişi alabileceği anlamına gelir. Sigorta satış elemanlarının potansiyel alıcılarla yaptıkları görüşmelerin videodan tekrar izlenmesi çene okşama hareketinin ardından (karar verme) ne zaman otururken hazır olma hareketi gelse müşterinin poliçeyi satın aldığını gösterirdi. Tam aksine satışın sonlarına doğru çene okşama hareketinin hemen ardından müşteri hemen kollarını kavuşturduysa satış genellikle başarısız oldu.

BACAKLAR

BACAKLAR• Bacak bacak üstüne atma

hareketinin kavuşturulmuş kollarla bir araya geldiği durumda kişi konuşmadan çekilmiş demektir. Bu pozdaki birisinin kararını sormak için bir Pazarlamacının çıldırmış olması gerekir ve bu durumda yapılabilecek en iyi şey neye itirazı olduğunu öğrenmeye çalışarak sorular sormaktır. Bu poza pek çok ülkede özellikle kocaları veya erkek arkadaşlarından memnuniyetsizliklerini ifade eden kadınlarda rastlanır.

HÜRRİYET, 20 TEMMUZ 2004

Tayyip

Erdoğan

Bill

Clinton

A. Necdet

Sezer

Tayyip

Erdoğan

Condolezza

Rice

HÜRRİYET, 20 EKİM 2004

26/04/2006 HÜRRİYET

George

Bush

Tayyip

Erdoğan

Bilek Kilitleme • Bacak veya kolları

kavuşturmak olumsuz veya savunma tavrına işaret eder ve bilek kilitleme hareketi için de aynı şey geçerlidir.

.• Kadınlarda görülen hali

biraz daha farklıdır, dizler yapışık tutulur, ayaklar yana bakabilir ve eller bacakların üstünde yan yana veya üst üste durabilir Bu hareket olumsuz bir tavır, duygu, sinirlenme veya korkuyu gizlemeye çalışma hareketidir.

Bacak Kenetleme • Bir tartışmada katı bir tavrı

olan birisi bacaklarını 4 şekline getirirken bir veya iki elini kullanarak da bacağını sabitleyecektir. Bu da onun direncinin kırılması özel bir yaklaşım gerektirebilen inatçı, katı bir kişi olduğunu gösterir.

MEYDAN OKUMA OTURUŞU

GÖZLER, YÜZ

4%

87%

9%

Görme

İşitme

Dokunma,Koklama

Gözbebeklerinin Büyük ve Küçük Hali

BAKIŞLAR

GÖZLER• Birisi sizden üstün olduğunu

düşünüyorsa gözle dışarıda bırakma hareketini yaygın olarak 'burnunun üzerinden bakmak' olarak bilinen kafayı geriye atarak size uzun bir bakış atma hareketiyle birlikte yapar. Konuşma sırasında bir gözle dışarıda bırakma hareketiyle karşılaşırsanız bu kullandığınız yaklaşımın olumsuz bir tepkiye yol açıyor olabileceği ve etkin bir iletişimi için yeni bir taktik gerektiği anlamına gelir (Şekil 112).

Donald

Ramsfeld

George

Bush

Donald

RamsfeldGeorge

Bush

Collin

Powell

George

Bush

Donald

Ramsfeld

Abdullah

Gül

Yorgo Papandreu


Süleyman

DemirelDoğan

Hızlan

Tayyip

ErdoğanCollin

Powell

HÜRRİYET, 15 NİSAN 2002

Collin

PowellYasser

Arafat

RADİKAL, 2002

Tayyip

Erdoğan

Joschika

FISCHER

Joschika

FISCHER

Yaşar

Yakış

Tayyip

Erdoğan

Tayyip

Erdoğan

George

Bush


François

Mitterrand

Ronald

Reagan

George

Bush

Tony

Blair

Hulusi Kentmen Bakışı

Baş Hareketleri

• Baş aşağıya eğikken tavrın olumsuz hatta yargılayıcı olduğunu gösterir (Şekil 95). Eleştirel değerlendirme hareket gruplarında genellikle baş aşağıya eğiktir ve karşınızdakinin başını kaldırmasını veya yana eğmesini sağlayamazsanız bir iletişim sorunuyla karşı karşıya kalabilirsiniz.

Şekil 95 Onaylamayan pozisyon

Kenan

Işık

A. Necdet

Sezer

Norman

Whitewater

Müfettiş Bakışı

NEWSWEEK MAY 1, 1995

Jacques

Chirac

NEWSWEEK, FEBRUARY 25, 1985

Fraçois

Mitterrand


François

Mitterrand

Ronald

Reagan


François

Mitterrand

İlgi Bakışı

HMMMDEMEK ÖYLE...

Baş Hareketleri• Kafa bir yana doğru eğildiğinde

(Şekil 94) bu kişinin ilgilenmeye başladığı anlamına gelir. Hayvanlar kadar insanların da bir şeyle ilgilenmeye başladıklarında başlarını yana eğdiklerini ilk fark edenlerden biri Charles Darwin'di. Bir satış sunuşu veya bir konuşma yapıyorsanız dinleyicilerinizin bu hareketi yapıp yapmadıklarına bakın. Başlarını yana eğip eli çeneye götürme değerlendirme hareketlerini yaparak öne eğildiklerini görürseniz onlara ulaşabiliyorsunuz demektir. Şekil 94 İlgilenmiş baş pozisyonu

Bill

Clinton

Yüzün Bölgeleri

Resmiyet Bakışı

İş Bakışı • İş tartışmaları yaparken

karşınızdakinin alnında bir üçgen olduğunu hayal edin. Bakışlarınızı bu bölgeye yönelterek ciddi bir ortam yaratırsınız ve karşınızdaki sizin iş yapmak konusunda ciddi olduğunuzu anlar. Bakışlarınızın karşınızdakinin göz seviyesinin altına düşmemesi koşuluyla etkileşimi kontrol edebilirsiniz.

İletişim Bakışı

Mahrem Bakış

• Bakış gözlere ve çenenin altından kişinin vücudunun diğer bölgelerine doğrudur. Yakın karşılaşmalarda gözler ve göğüs arasındaki üçgen, daha uzak karşılaşmalarda ise gözlerle göbek arası arasındaki üçgendir.

Flört Bakışı

Yan Bakış

. kişinin ne kadar olumlu bir

tavra sahip olduğuyla dumanı üfleme hızı arasında da bir ilişki varmış gibi görünmektedir. Duman yukarı doğru ne kadar hızlı bir şekilde üflenirse kişi kendini o kadar üstün veya güvenli hissediyor demekken aşağı doğru ne kadar hızla üflerse tavrı da o kadar olumsuz demektir. Üstte Duman yukarıya: kendine güvenen, üstün olumlu. Altta Duman aşağıya: olumsuz, kapalı, şüpheli

Gözlük Hareketleri

• Neredeyse insanlar tarafından kullanılan tüm yapay yardımcılar kullanıcısına pek çok açıklayıcı hareket yapma fırsatı tanır ve gözlükler de kesinlikle buna istisna değillerdir. En yaygın hareketlerden biri çerçevenin saplarından birini ağza götürmektir (Şekil 127).

Gözlük Hareketleri

• Desmond Morris nesneleri dudaklara veya ağza götürmenin kişinin bebekken annesinin göğsünde hissettiği güvenlik duygusunu anlık olarak yeniden yaşamaya çalışması olduğunu söyler. Yani gözlükleri ağza götürme bir güven ve rahatlama hareketidir. Sigara tiryakileri sigaralarını aynı amaçla kullanırlarken çocuklar da parmak emerler.

ortak bölge.3.60 m3.60 m sosyal bölge

1.20 m1.20 m kişisel bölge

ÇEVREMİZDEKİ BÖLGELER

50 cm50 cm özel bölge. ..

Kaynak: Hall, Edward T. (1966) The Hidden Dimension. New York: Double Day

Hakimiyet Alanları

Çevremizdeki Bölgeler

Mesafe

Kırsal Bölgeler

Kalabalık Şehirler

MAKAM ODALARI,

İŞ DÜNYASI GÜÇ OYUNLARI

Açılar

SİZSİZ MÜŞTERMÜŞTERİİAÇI

DUYGU

1) TEHDİT

2) UYUM

3) REKABET

4) ORTAK NOKTADA BULUŞMA

5) BAĞIMSIZLIK DUYGUSU

Masalar

Mustafa

Seyfi

Mahmut

İsmail

Müjdat

Atilla

Pencere

Kapı

Dikdörtgen Masalar

Mustafa

MahmutİsmailMüjdat

Atilla

Pencere

Kapı

Dikdörtgen Masalar

Pencere

Kapı İsmail

MüjdatMustafa

Seyfi

MahmutAtilla

Yuvarlak Masalar

Pencere

Kapı

Mustafa

Seyfi İsmail

Müjdat

Kare Masalar

Pencere

Kapı

İsmail

SeyfiMustafa

Müjdat

Kapı

PencereKonuk Sandalyesi

Halı

Hitler’in Koltuğu

. ... ... ..

AYNALAMA, YALAN, FLÖRT

Ali

Babacan Yaşar

Yakış George

Bush

Aynalama

Collin

Powell

Abdllah

GülGerhard

Schröder

Massimo

D’Alema

Flört

RENKLERİN İŞ YAŞAMINDA KULLANIMI

Kahverengi•İnformal bir renktir

Kahverengi•İnformal bir renktir•İş hayatının rengi değildir

Kahverengi•İnformal bir renktir•İş hayatının rengi değildir•İç sıkıntısı yaratır

Kahverengi

•Güvenilmez

Kırmızı•Gençlik rengidir

Kırmızı•Gençlik rengidir•İştahı açar

Kırmızı•Gençlik rengidir•İştahı açar•Cinselliği vurgular

Kırmızı•Gençlik rengidir•İştahı açar•Cinselliği vurgular•Zamanı unutturur

Kırmızı

•Ölümü çağrıştırır•Gücün rengidir

Kırmızı

Mavi - Lacivert•Büyüklük ve gücü temsil eder


http://www.turkey.philips.com/index.html

Mavi - Lacivert•Büyüklük ve gücü temsil eder•Kan akışını yavaşlatır

Mavi - Lacivert•Büyüklük ve gücü temsil eder•Kan akışını yavaşlatır•Uzaktan fark edilebilir

(Lacivert - Mavi)

Lacivert - Mavi

Yeşil

•Rahatlatıcıdır•Güven verir

Yeşil

•Rahatlatıcıdır•Güven verir•İş hayatının samimi rengidir

Yeşil

Sarı

•Dikkat çekici ve geçicidir

Turuncu

•Dikkat çekicidir•İnformaldir

Turuncu

•Dikkat çekicidir•İnformaldir•Sıcak ve samimidir

TURUNCU

Siyah

•Hırs ve kötülüktür

Siyah

•Hırs ve kötülüktür•Konsantrasyonu arttırır

Mor•Nevrotik bir renktir

Mor•Nevrotik bir renktir•Kötülüğü anlatır

Mor•Nevrotik bir renktir•Kötülüğü anlatır•Çalkantılı ruh halini anlatır

Mor•Modanın rengidir

Mor•Modanın rengidir•Uç duyguları temsil eder

Mor•Modanın rengidir•Uç duyguları temsil eder•İş hayatının rengi değildir

Mor•Modanın rengidir•Uç duyguları temsil eder•İş hayatının rengi değildir•Korkunun rengidir

Beyaz•İnanılır ve güvenilirdir

Beyaz•İnanılır ve güvenilirdir•Temizliği temsil eder

Beyaz•İnanılır ve güvenilirdir•Temizliği temsil eder•İstikrar vardır

Gri•Yaratıcılığı vurgulamaz

Gri•Yaratıcılığı vurgulamaz•Fark edilebilir bir renktir

Gri•Yaratıcılığı vurgulamaz•Fark edilebilir bir renktir•Gücü anlatır

Gri•Yaratıcılığı vurgulamaz•Fark edilebilir bir renktir•Gücü anlatır•İş hayatının rengi değildir

Pembe•Rahatlatıcı bir renktir

Pembe•Rahatlatıcı bir renktir•Güçlü bir renk değildir

Pembe•Rahatlatıcı bir renktir•Güçlü bir renk değildir•İş hayatının rengi değildir

• Kahverengi: Teklifsiz, rahat, resmi olmayan• Kırmızı: İştah açar, tansiyonu yükseltir• Yeşil: Doğanın kendisidir, güven verir, yaratıcılığı

körükler• Siyah: Güç, tutku, konsantrasyon• Mavi: Sakinlik, • Lacivert: Sonsuzluk, otorite, verimlilik• Turuncu: Dikkat çekici• Gri: Diplomatik, ağır, yavaş, ciddi

DÜNYA

Winston Churchill

Bu sunum, toplam 277 slayttan oluşmaktadır. Resimler gazete kupürleri ve çeşitli internet sayfalarından derlenmiştir. Grafikler ise çeşitli logo ve PowerPoint resimleri yardımıyla oluşturulmuştur.

Sunumun kullanım ve gösterim hakkı, yalnızca İZGÖREN&AKIN tarafından yetki verilmiş Dikkat Vücudunuz Konuşuyor eğitmenlerine verilmiştir. Sunumun tamamının veya sunum içerisinde

düzenlenmiş slaytlardan herhangi birinin, yetkili kişiler dışındaki kişiler tarafından kullanılması, çoğaltılması veya seminer/eğitim gibi amaçlarla gösterilmesi yasaktır.

İZGÖREN&AKIN Eğitim Ar-Ge birimi 2009

YÜZ VE HAFIZA• Görsel hafıza yeteneği kişilere göre değişmektedir. Şöyle ki, insanın bir

kişiyi tanıması için onu birkaç defa görmesi gerekmektedir. Bazıları yakından tanıdığı birisini iki-üç sene görmeyince çok kolay bir şekilde unutabiliyor. Diğer taraftan, bazı insanlar görüştükleri kişilerin yüzünü çok kolaylıkla hatırlarlar.

Muhtemelen, bu tür insanların ilk görüşte aldıkları izlenim kalıcı bir şekilde hafızalarında yaşıyor. Bu yetenekler genelde, dedektiflerde, otelcilerde vs. gelişmiştir. Bu kişiler, meslekleri icabı çok sayıda kişiyle görüşmek durumundadırlar. Dolayısıyla, görüştükleri kişileri hatırlamak ve tanımak ihtiyacı doğuyor.

Bu, önemli bir artıdır. Çünkü, görüştüğünüz şahsı ilk görüşte tanırsanız, o kendini size daha yakın hissedecektir. Aksi durumda, yani görüştüğünüz şahısları tanıyamadığınızda, onlarda size karşı bir kırgınlık hissi uyandırabilir ve hatta onları size karşı saygısız davranmaya zorlayabilir.

FİZYOGNOMİ• "Fizyognomi" terimi, Yunanca physis-doğa ve gnomon-yorum

kelimelerinin birleşimidir. Giovanni Battista Della Porta (1535-1615)'ya göre gnomon, aynı zamanda yasa, kural anlamına gelmektedir; yani, fizyognomi "doğa yasası" demektir. Della Porta'ya göre, doğanın belli kurallarına uyarak "belli vücut biçimlerine göre belli ruh hallerini" öğrenebiliriz.

Çok eski dönemlerden başlayarak, bilginler insanın yüz yapısı ile karakteri arasında bir ilişki kurmağa çalışmışlardı. Bu yöntemin temelinde insanın beden yapısı ve psikolojisi arasında doğal bir bağlantının olduğu inancı yatmaktaydı. Bilimsel temelden yoksun olmasına rağmen fizyognomi, karakter özelliklerinin tipolojisi için önayak olmuştur.

YÜZ ŞEKLİ

• 1. Uzun yüz (dikdörtgen şekilli): Alnın genişliği yaklaşık çenenin genişliği kadardır.

Bu yüz tipi asil tip adlandırılmaktadır. Böyle bir yüz yapısına sahip olan kişiler yüksek entelektli, duyarlı ve dengelidirler. Bu tip kişiler tedbirli ve sağduyuludurlar. Bazen de bu tip kişiler yöneticilik, organize etme yeteneğine sahip olup, amaca doğru ilerlemede kararlılık gösterebilmektedirler

YÜZ ŞEKLİ• 2. Üçgen şekilli yüz: Yüksek ve geniş alın, elmacık

kemikleri kabarık, küçük ve kemikli burun, çökük gözlü, küçük ve azıcık öne çıkmış çene. Elmacık kemikleri ve çene arasındaki bölge kemiklidir.

Bu tür yüz yapısına sahip olan kişiler az duyarlıdır. Bu ayrıca yüksek zeka belirtisidir. Böyle kişiler, ayrıca, hilekâr ve aksi bir karaktere sahiptir. Bazen bu tip insanlar ihanet etmeğe de yatkındırlar. Ajanların ve ihanet eden kişilerin büyük bir kısmının yüz yapısının üçgen şekilli olduğu söylenilmektedir. Bu insanlarda sadakat ve bağlılık duygusu yoktur.

YÜZ ŞEKLİ

• 3. Yamuk şekilli yüz: Üçgen şekilli yüz yapısıyla birçok ortak özellikleri vardır. Bu tipin alnı geniştir. Sivri olmayan ve biraz ensiz çeneye sahiptir.

Bu tür yüz yapısına sahip kişiler ukala, duyarlı, artist tiplidirler. Bu tiplerde savaşçı ruhu yoktur. Bu tür kadınlar iyimserdirler. Onlar çevresindekiler için iyi bir ortam oluşturarak mutlu bir yaşam sürdürebilirler.

YÜZ ŞEKLİ• 4. Kare şekilli yüz: Genelde sert, eğilmez, bazen de

acımasız bir karaktere sahiptirler.

Bu tip insanlar konuşkan olmayıp, kaba, algılama gücü zayıf, fakat iradeli bir yapıya sahiptirler, insanlarla ilişkilerinde şeffaf ve doğrudan bir tutum sergilerler. En belirgin özellikleri kararlı olmalarıdır. Bu tip İnsanlar da başarıya ulaşmak için yorulmadan çabalarlar. Liderlik etme isteklerinin güçlü olmasına rağmen, bu tip insanlar arasından iyi yöneticiler çıkmaktadır. Bu tip yüz yapısına sahip olan kadınlarda da egemen olma isteği yüksektir

YÜZ ŞEKLİ• 5. Yuvarlak yüz yapısı: Bu yüz yapısına sahip olan kişiler iyi

kalpli, yumuşak karakterli ve barışçıldırlar. Çok ender hallerde böyle kişiler nefsine düşkündürler. Onlar konfor ve eğlenceyi severler. Şöhret tutkuları yoktur. Fakat, belli ölçüde kibirlidirler.

Yuvarlak yüzlü birisinin burun köprüsü yüksek, elmacık kemikleri kabarık, gözleri parıltılı iseler, kararlı ve gayretli bir şekilde amacına doğru ilerleyebilme özelliğine sahiptir. Bu kişiler arasından ünlü liderler ve komutanlar çıkıyor.

(Solda) Aşırı uzun yüz - Kibirli, kendini beğenmiş(Ortada) Çökük yüz - Kötü ahlaklı

(Sağda) Şişman yüz - Maddiyatçı, eğlenceyi seven ve rahatına düşkünYÜZLER...

(Solda) Uzun ve oval yüz - Aptal, kendini beğenmiş(Ortada) Minyon tip - Hayvani içgüdüleri kuvvetli

(Sağda) Aşırı büyük yüz - Hayvani içgüdüleri kuvvetli• YÜZLER..

Solda) Keskin hatlı yüz - Alçak hislere yatkın(Ortada) Aşırı kısa yüz, alın üstü çökük ve çökük gözlü - Yalancı, kindar ve cimri

(Sağda) Çene kısmı aşırı küçük ve gelişmemiş - Tutarsız, aptal• YÜZLER..

Solda) Balon şekilli yüz - İyi kalpli, alçak gönüllü(Ortada) Uzun, sivri çene ve sivri kafa (Yumurta kafa) - Yalancı, yaltaklık etmeye yatkın

(Sağda) Aşırı büyük alınlı yüz - Tembelliğe yatkınYÜZLER..

(Solda) Aşırı küçük alınlı yüz - cimri, çabuk sinirlenen(Ortada) Kemikli yüz - çalışmayı seven, ürkek

(Sağda) Düz şekilli yüz - Ters, başına buyruk ve bazen zalim• YÜZLER..

Zayıf yüz - İhtiyatlı, derin düşünceli

GÖZLER

• Göz şekilleri

1

No.1. Büyük, yuvarlak ve geniş kapakları olan ve hafiften kan damlamış gibi gözüken göz. Göz elmasında küçük kan damarları bir sıvı katmanla kaplıdır. Bir tek kelimeyle ifade etmek gerekirse - "fal taşı gibi açılmış". Kısa kirpikler, dik kılları olan yüksek kaşlara sahip tipler çabuk sinirlenen ve

hırçın olup, fakat insan ve çocuk sevgisinden, içten neşelilikten (ama esprili değil) yoksun değiller.

gözükmektedir. Göz elması ise hastalık çağrıştıran, bazen sarımsı

2

No.2. Ensiz ve uzun kapakları olan, dış köşesi ve kaşları şakaklara doğru kalkmış göz. Kısa,

fakat sık kirpikler arasından keskin bir bakışla bakan gözbebeklerine sahiptir. Göz kapakları sık sık daralıyor (miyopluğu çağrıştırıyor). Bu tip insanlar gözlemci, içine kapanık, gizemli,

kurnaz, ikiyüzlü, akıllı, cinsel konularda ihtiraslı, dayanıklı ve aşırı bencildirler

3

No.3. yan inik üst göz kapağı altından

gözbebeği sanki ışığa duyarsız gibi duruyor ve "bulanık göz" çağrışımı yapıyor. Kaşlar düzgün

kavislidir. Göz kapaklarının rengi kaçmış.

Kirpikler uzun ve seyrektir. Bunlar; korkusuz, gözüpek, başkalarının tutkularına derinden

nüfuz edebilen, basiretli, parayla satın

alınamayan ve ciddi, gaddarlığa varacak kadar adaletli tiplerdir

4

No.4. Kapakları şişmiş gibi, gözbebeği büyük ve ifadesiz gözler. Kirpikleri ve kaşları sık ve

uzundur. Tek bir kelime ile ifade etmek gerekirse - "uyuşuk" gözler. Bunlar; uyuşuk, kayıtsız, dar kafalı, enerjik olmayan, fakat bu pasiflik içinde gözlemleme yeteneğinden de

yoksun olmayan tiplerdir. Bununla birlikte, bu tipler muhtemelen yumuşak karakterli

oluyorlar.

5No.5. Geniş açılmış, ruh halinin değişmesine

bağlı olarak ifadesi de değişen gözler. Konuşma zamanı genelde doğrudan

muhatabının gözünün içine bakar. Kaşlar ortadan yukarıya doğru kalkıyor ve şakaklara doğru aşağı iniyor. Kirpikler keskin bir şekilde

yukarıya doğru katlanmıştır. Bunlar; enerjik, aktif, başına buyruk veya ters, rica ve emirlerin

yavaş yerine getirilmesine tahammül edemeyen, cesur, kararlı, cesurluğu sayesinde

aşırı açık sözlüdür.

6No.6. Ağır göz kapakları arasından küçük görünen gözler. Gözbebeğinin hareketli

olmasına rağmen rengi kaçmış bir görünüm oluşturuyor. Kirpikleri seyrek, kaşları küçük ve

seyrektir. Bunlar; yüksek manevi değerlere sahip olmayan, cimri, kurnaz, pratik ve uyanık tiplerdir. Yaptıkları iyilikler samimiyetten değil,

çıkarcılıktan kaynaklanıyor. Bencil ve

riyakardırlar.

GÖZLER• Temiz ve açık göz küresi - Sağlıklı olma belirtisi

Üzerinde çok belirgin kan damarları olan göz küresi - Kötü içgüdüleri kuvvetli

*Çok hafif kan damarları olan bembeyaz göz küresi - Hassas*İnce kan damarları olan kırmızımsı göz küresi - Sinirli*İnce kan damarları olan ve irisi koyu renkte göz küresi - Ezilmiş*Koyu kahverengi ve koyu mavi - güvenilir, ciddi*Açık gri ve açık mavi - enerji dolu*Siyah - çok çabuk heyecanlanan*koyu gri - cimri*aşırı küçük iris - kötü niyetli, hınçlı

RENKLER

• RENKLER

İnsanlarla İletişimin 102 Kuralı

•

TEMEL İLKELER

1. 1. Zayıf yanlarınızı açıklayın 2. Sabırlı olun 3. Belirsizliklerden kaçının 4. Sizi dinleyenlerin anlayacağı sözcükler seçin 5. İnsanların gönlünü almaktan korkmayın. 6. Sinirlerinize hakim olun. 7. Şaka yapacağınız zaman iyi düşünün. 8. İkna yoluna gidin 9. Konunuzu iyi bilin 10. Sorulara karşılık verin.

İŞİN FELSEFESİ • 11. Ayrıntıları anımsamadan söze başlamayın

12. Karşınızdakilerin tepkilerine dikkat edin 13. Düşünmeden konuşmayın 14. İnsanlar duymak istediklerini duyarlar 15. İnsanların heveslerini kırmayın 16. Gereksiz eleştirilerden kaçının 17. Kaybetmeyi bilin 18. Makul olun. Duyarlı olun. 19. Olumlu bir ton kullanın 20. Sürekli dert yanan biri olmayın 21. Görüşlerinizi başkalarına zorla kabul ettirmeye çalışmayın 22. Esnek olun.

DAVRANIŞ ALIŞKANLIKLARI

• 23. Gürültü yapmayın. 24. Konuşmaya herkesi kat in. 25. Karşınızdakini bütün dikkatinizle dinleyin. 26. Ağzınıza bireyler almak alışkanlığından vazgeçin. 27. Ayaklarınızı masaların üstüne koymayın. 28. Sesinizi duyurun. 29. İş yemeğinde basit yemekler ısmarlamayın. 30. Biri sizinle konuşurken işinizle meşgul olmayın. 31. Yüz ifadenizi kontrol edin. 32. Karşınızdakilerin sinirini bozmayın. 33. Başkasının sözünü kesmenin pek çok yolu olduğunu unutmayın. 34. Birisi konuşurken, başkalarıyla fısıldaşmayın. 35. Yerinde, duramayan bir olmaktan kaçının 36. Duman makinesi olmayın. 37. Birisi konuşurken, önünüzdeki kağıtlara çiziktirmekten vazgeçin. 38. Rahat oturun.

TEKNİKLER

• 39. Aynı sözcükleri dilinize dolamaktan vazgeçin. 40. Sözü başkalarının ağzından kapmayın. 41. Çift anlamlı sözcüklerden kaçının. 42. Ne zaman susmak gerektiğini bilin. 43. Sözünüzü güçlü bir tonla bitirin. 44. Kendi kendinizi baltalamayın. 45. Başkalarını kötülemeyin. 46. Açıklayıcı ibarelerden kaçının. 47. Öğütlediğiniz şeyleri kendiniz de uygulayın. 48. Sorunuzu sorduktan sonra, susun ve dinleyin. 49. Karşınızdakilere zaman tanıyın. 50. Herkesin anlayabileceği sözcükler kullanın. 51. Konuşmadan önce düşünün. 52. Sessizlik yararlı olabilir. Susmasını da öğrenin. 53. İş konusunda öncelik verin. 54. insanlara ne yapacaklarını öğretmek merakından vazgeçin.

TELEFON • 55. Telefonda önce kendinizi tanıtın.

56. Ahizenin içine doğru konuşun. 57. Telefonda konuşurken bir şey yemeyin. 58. Doğru numarayı çevirdiğinizden emin olun. 59. Telefonda gürültü yapmayın. 60. İletişimin “Altın Kuralı” nı utmayın: Karşınızdakinin sözünü kesmeyin. 61. Düşünceli davranın. 62. Telefona öncelik vermeyin. 63. Arada bir şeyler söyleyerek dinlediğinizi belli edin. 64. Çevrenizdekilerin konuşmanızı bölmelerine göz yummayın. 65. Dikkatinizi dağıtmayın. 66. Telefon hattının boş olup olmadığını kontrol edin. 67. Kendinizi düşlere kaptırmayın. 68. Karsınızdakilere konuşma fırsatı tanıyın. 69. Telefon etme nedeninizi belirtin. 70. Sesinizin tonu çok önemlidir.

NASIL YAZMALI? • 71. Yazdıklarınız hemen unutulmaz.

72. Tertipli olun. 73. Ağdalı sözcükler kullanmayın. 74. Kötü haberleri yumuşak dille iletin. 75. Yazdığınızı hiç değilse bir kez okuyun. 76. Alçakgönüllü olun. 77. Gereksiz şeyler yazmaktan kaçının. 78. Adları, unvanları ve bas harfleri doğru kullanmaya özen gösterin. 79. Tembellik etmeyin, üşenmeyin. 80. Sözcükleri süslemekten kaçının. 81. Yazınızı okuyun, neden ve kimden söz ettiğinizi anlamasını sağlayın. 82. Yazdığınız kişinin gözünü korkutmayın. 83. Birine cevap yazarken, yeni sorulara yol açmayın. 84. Yazınızı, olumlu, gönül alıcı bir cümleyle tamamlaya çalışın.

NEZAKET KURALLARI

• 85. Size akıl danışılmadıkça öğüt vermeyin. 86. Durumunuzdan sürekli yakınıp durmayın. 87. Konuşmanın tadını kaçırmayın. 88. Gereksiz yere zıtlık yaratmayın. 89. Adil davranın. 90. Her yerde ve her zaman sözcülük görevini üstlenmeyin. 91. Böbürlenmeyin. 92. Başkalarının canını sıkacak esprilerden kaçının. 93. İnsanları terslemeyin. 94. Ölü gibi durmaktan vazgeçin. 95. Her soruya karşılık tekmil vermekten kaçının. 96. Önemli kişilerin adlarını her lafın arasına sıkıştırmayı huy edinmeyin. 97. Olduğunuz gibi görünün. 98. Önyargılarınızı açığa vurmayın. 99. Yüksekten atmayın. 100. Herkesin işine burnunuzu sokmayın. 101. Üstünlük sağlamaya çalışmayın.

beden di̇li̇ eği̇ti̇mi̇

Documents