Doç. Dr. Ertuğrul YAMAN (eyaman@gazi.edu.tr)

"Ne söylediğinizden çok, nasıl göründüğünüz önemlidir.“

"Beden dili, bilinçdışı motivasyonları açığa çıkarır."

“İnsanlar; yüz ve beden hareketlerinden bir kitap gibi okunabilir.”

Bizler;

Tavır ve davranışlarımız, Duygularımız, Düşüncelerimiz ve kişiliğimizle

sözlü ya da sözsüz şekilde iletişim kurarız.

Gerek yok her sözü laf ile beyana,

Bir bakış bin söz eder anlayana !

“Kal ehlini terk eyle NiyaziHâl ehlinin ahvali

göründü” Niyazi

Mısrî

Yapılan araştırmalara göre, kişilerin birebir kurdukları iletişimde;

Kelimelerin %7-10 oranında, Ses ve konuşmanın % 30-38 oranında, Beden dilinin ise % 55-60 oranında etkisi

olduğu bulunmuştur.

Beden dili ögeleri; kelimeler ve kelimelerle ifade edilenler dışında her türlü iletişimdir.

“İnsanlarla iletişim kurduğumuzda, söylediklerimiz kadar

hareketlerimizle bıraktığımız izlenim de önemlidir.”

“İş hayatında başarılı olmak isteyen insanlar,

iletişim kurduğu kişilerin söyledikleri ile birlikte yüzü, eli, kolu ve

bedeniyle yaptıklarını da hissetmelidir.”

İnandırıcılık, sadece sözlerimizle değil; sözleri hangi hareketlerle sunduğumuza da bağlıdır.

Beden Dili Ögeleri

Göz iletişimiYüz ifadesi (Mimikler)Duruş biçimi(Jestler)El,kol,baş,parmak hareketleriKişiler arasındaki mesafe

İletişimde en önemli öge gözlerdir.

Gözler her şeyi anlatır; dolayısıyla beden dili için gözler ilk sırada gelir.

Güzel olan sevgili değil,

sevgili olan güzeldir.

Tolstoy

“Eğer sevilmek isterseniz,

önce sevin ve sevimli olun.”

Benjamin Franklin

Yüz ifadeleri: Pek çok şeyi unuturuz ama bir gülüş, bir bakış hafızamızda unutulmaz izler bırakabilir.

Gören gözler için, bir yüzde binlerce anlam gizlidir.

DÜŞÜNCEAşırı İlgiliEtkilemeye

çalışanHakim olmak

isteyen.

Sıkılmış.

İlgisi Dağılıyor.

DÜŞÜNME-TAKİP

İLGİSİZKOPMUŞKONU DIŞI

KALMIŞBAŞKA YERDE

DÜŞÜNCELİŞAŞIRMIŞTAKİPÇİMUZİPLİK

YAPMAYA HAZIRLANAN

El, kol, baş hareketleri Konuşma esnasında çok sayıda el, kol

ve baş hareketleri yaparız. Ellerimizi kontrollü hareket ettirmeli;

karşıdakine dinleme fırsatı tanımalıyız. Ellerini kollarını fazlaca savuran

kişiler pek dikkate alınmazlar. Fazla el kol hareketi yapmak insanın

güvenini kırabilir ve dikkatini dağıtabilir.

TOKALAŞMA

Bilek tutma

Dirsek kavrama

Üst kol kavrama

Omuz tutma

ELLER

TAKİPÇİSİNİRLİHUZURSUZ

TAKİP EDİYORRAHATKARŞISINDAKİN

E GÜVENİYOR

ÜRKEKÇEKİNGENHUZURSUZ

OTURUŞ

RAHATİLGİLİBEKLEDİĞİNİ

BULUYOR

ELLER

HAFİFE ALANKENDİSİNE AŞIRI

GÜVENENKARŞISINDAKİNİ

CİDDİYE ALMAYAN

ÇEKİNGENİÇE KAPANIKDESTEK

BEKLEYEN

ELLER

DÜŞÜNCELİHUZURSUZVERECEĞİ

CEVAPTAN EMİN OLMAYAN

DÜŞÜNCELİİLGİLİRAHAT, TAKİPÇİ

ELLER

KOL VE PARMAKLAR

RAHATDÜŞÜNCELİİLGİLİ HUZURSUZ

OLUMSUZ YAKLAŞIMLI CEVABA HAZIR

BAŞ HAREKETLERİ

Kafa bir yana doğru eğildiğinde; bu kişinin anlatılan konu ile ilgilenmeye başladığı anlamına gelir.

İnsanların bir şeyle ilgilenmeye başladıklarında, başlarını yana eğdikleri görülür.

Baş aşağıya eğik olması, tavrın olumsuz hatta yargılayıcı olduğunu gösterir.

Eleştirel değerlendirmede baş aşağıya eğiktir ve karşınızdakinin başını kaldırmasını veya yana eğmesini sağlayamazsanız, bir iletişim sorunuyla karşı karşıya kalabilirsiniz.

BAŞ HAREKETLERİ

Her iki el de başın arkasında duruş hareketi muhasebeci, avukat, satış müdürü, banka müdürü gibi mesleklerden olanlarda görülür.

Bu hareket, kendilerine güvenli veya bir konuda kendilerini üstün hisseden kişilere özgüdür.

BAŞ HAREKETLERİ

OTURUŞ

RAHATGÜVENLİUYUMLUHUZURLU

AŞIRI HUZURSUZ

ÇEKİNGENSIKILMIŞBİTİŞİ

BEKLEYEN

OTURUŞÇEVREYİ CİDDİYE

ALMAZELEŞTİRMEN

DİNLEYİCİGÜVENLİ

DİKKATLİ DİNLEME

KENDİNE GÜVENLİ

RAHATİLGİLİ

YAPILMASI GEREKENLER

Konuşurken göz iletişimi kurmak: İnsanları rahatsız etmeyecek ölçüde, mümkün olduğu kadar çok göz iletişimi kurmalıyız. Konuşurken karşımızdaki kişinin yüzüne bakmak, o kişiye verdiğimiz değerin, duyduğumuz saygının ifadesidir.

"Sevgi verirsen karşıdaki insana,Ayna gibi yansıtır aynen sana."

(?)

Kör ata ha göz kırpmışsın, ha başını sallamışsın.

İngiliz Atasözü

Uyarı niteliğindeki işaret parmağını kaldırmak en çok kullandığımız parmak hareketlerinden birisidir.

Bu işaret tehdit algısı içerebilir. Karşılıklı konuşmalarda bu ve benzeri hareketleri yapılmamalıdır.

Hareketlerimiz, saygılı ve ölçülü olmalıdır.

Karşıdakine saygılı davrandığımız oranda sayılır sevilir, o oranda iletişimimiz olumlu sonuçlar verir.

Ayakta ve Otururken Doğru Mesaj Vermek

Ayaktaysak dik durmalı, oturuyorsak sandalye ve koltuğumuzu tam olarak doldurup arkamıza yaslanmalıyız.

Ayaklarımızı fazla açmamalı ya da süklüm püklüm bir görüntü oluşturacak şekilde oturmaktan kaçınmalıyız.

Tebessüm etmek : Canlı olmalı, mümkün olduğu kadar sıcak ve dostça gülümsemeliyiz. Yüzümüz, çevremize olan ilgimizi yansıtır.

Dinlediğimizi göstermek : Karşımızdaki konuşurken onu dinlediğimizi ve anladığımızı hissettirmeliyiz.

Yakın olmak : Kişisel alan ilkelerini gözardı etmeden insanlara daima, onları rahatsız etmeyecek, mümkün olan en yakın mesafede durmaya gayret etmeliyiz. Konuştuğumuz veya bizimle konuşan insana dönük durmalıyız.

KİŞİSEL ALAN SINIRLARI

Kendinize özen göstermek : Grup normlarına, toplumsal rol ve statümüze uygun giyinmeli, saç ve el bakımına özen göstermeliyiz.

UNUTMAYIN!!!

Kendinize gösterdiğiniz özen kendinize verdiğiniz değerin ifadesidir.

Derli toplu, temiz, düzgün bir dış görünüşümüzün olmasını sağlamalıyız.

Güzel bir dış görünüş sessiz bir tavsiye mektubudur.

Mimikleri kullanmak : Aşırıya kaçmadan, mimiklerimizi kullanmalıyız.

Ellerimizi cebimizde tutmaktan, kollarımızı kavuşturmaktan, ellerimizle ağzımızı örtmekten kaçınmalıyız.

Uygun şekilde konuşmak : Çok fazla ve hızlı konuşmaktan kaçınmalıyız.

Sesimizin yüksekliğini ve tonunu, bulunduğumuz çevreye göre ayarlamalıyız.

Etkili Beden Hareketleri İçin Kaçınılması Gereken Davranışlar

Aşırı göz temasında bulunmak,Sürekli sabit durmak,Fazlaca rahat hareketlerde bulunmak,Duvara veya masaya yaslanmak,Ayakları çaprazlamak,Kolları önde veya arkada bağlamak.

Konuşurken başı geriye atmak, saçları geriye atmak, gözleri kapamak,

Parmak uçlarını birbirine dayamak,Ellerimizi ovuşturmak ve yüzümüzde

dolaştırmak,Parmakları masada tıkırdatmak,Saat ya da yüzükle oynamak.

Etkili Beden Hareketleri İçin Kaçınılması Gereken Davranışlar

Eğer beden dili iyi bir şekilde kullanılırsa; çözümleyici, yapıcı

ve kişilerin mutluluğuna, toplumun huzuruna katkıda

bulunacak sağlıklı ve nitelikli bir iletişim gerçekleştirilmiş olur.

SONUÇ