batumi 09-2015.qxp

12
7 7 gilocavT Soba-axal wels! baTumis SoTa rusTavelis saxelmwifo universitetis gazeTi #10. dekemberi. 2015. b Tumis SoT rusT velis s xelmwifo universiteti 80 wlis 7 7 7 7 7 7 7 7 7 7 7 7 7 7 7 axali wlis dad- gomas Zvelis Sefase- biTa da axali imede- biT vxvdebiT. es is dResaswaulia, ro- melsac TiToeuli CvenganisaTvis sixa- rulis motana SeuZ- lia. gasuli weli Cveni universiteti- saTvis saiubileo gaxldaT da mixaria, rom Cven yvelam er- Tad warsulis pati- viscemiT 80 wlis is- toriaSi Cveni adgi- li davimkvidreT, SevZeliT Rirseu- lad aRgveniSna es TariRi da saTanado pativi migvego TiToeuli im adamianisaTvis, vinac Tugind erTi aguri dado uni- versitetis ganviTarebisaTvis. 2015 weli warmatebuli gaxldaT swavlebis mxri- vac. akademiuri da administraciuli registraciis sistemisa da swavlebisa da Sefasebis axali sistemis danergvam mniSvnelovnad gaaumjobesa saswavlo procesis organizeba da xarisxi. marTalia iyo xar- vezebic, magram isic gvaqvs gaazrebuli, rom swored maTi gaanalizebiTa da gamosworebiT aris SesaZle- beli axali warmatebebis miRweva. momavali weli universitetisaTvis gansakuTre- bulad mniSvnelovania. win akreditaciis procesi gvelis, sadac erTianad unda viyoT CarTulebi ro- gorc studentebi, aseve profesor-maswavleblebi da administracia. mjera rom Cven erTad am etapsac Rirseulad gavivliT da momaval wels ganaxlebuli saganmanaTleblo programebiT gavagrZelebT sas- wavlo process. da bolos minda damdegi Soba-axali weli mivulo- co Cems qveyanas, Cems kuTxes, Cems kopwia baTums, Cems mSobliur universitets, mis yvela gulSematkivars, yvelas visac ergo pativi eswavla da emuSava am ked- lebSi. gansakuTrebulad minda mogilocoT Cemo Zvirfaso studentebo, radgan Tqven am universite- tis dRevandeli dRe da warmatebuli momavali xarT. minda gisurvoT sikeTiTa da sixaruliT savse weli- wadi. bedniereba da warmateba Tqvens ojaxebSi. ixa- reT, ibedniereT da idRegrZeleT qveynis sakeTil- dReod. inga SamiliSvili, reqtoris moadgile saswavlo dargSi 7 7 7 7 7 7 7 7 7 7 7 7 7 7 7 7 7 7 7 7 7 7 7 7 7 7 7 7 7 7 7 7 7 7 7 7 7 7 7 yoveli axali wlis dadgoma axal imedebTan da ukeTesi momavlis survilTan aris dakavSirebuli. gvixaria, rom garkveulwilad SevZeliT xeli Segvewyo axalgazrdebisaTvis ukeTesi saswavlo ga- remo Segveqmna codnis miRebisa da SemoqmedebiTi saqmianobisaTvis. Cveni mTavrobisTvis da piradad CemTvis ga- naTleba umniSvnelovanes prioritets warmoad- gens, rogorc skolebSi, ise umaRles saswavleb- lebSi Cven bevr saintereso proeqts da inicia- tivis ganxorcielebas vgegmavT axal wels. Cven gvekisreba mniSvnelovani roli – Sevqm- naT yvela piroba, rom studentma xarisxiani ga- naTleba miiRos da amaSi CavdebT mTel Zalisx- mevas. gvaqvs Tqveni mondomebis imedic da vfiq- robT, rom erTad yvelafers SevZlebT. ganaTleba da ganaTlebuli axalgazrdoba – saqarTvelos winsvlis da warmatebis ucilobo winapirobaa. iyaviT aqtiurebi da CaerTeT Cveni qveynis ganviTarebis procesSi. aWaris a.r. ganaTlebis, kulturisa da spor- tis saministro yovelTvis Tqvens gverdiT iqne- ba. Semecnebis sixaruliT aRsavse, warmatebul da saintereso wels gisurvebT. gia TavamaiSvili aWaris a.r. ganaTlebis, kulturisa da sportis ministri axali wlis dReebi, axlis mo- lodinTan erTad, gasuli wlis Sefasebasac gulisxmobs. 2015 weli saiubileo gaxldaT baTu- mis SoTa rusTavelis saxelmwi- fo universitetisaTvis. mTeli wlis ganmavlobaSi araerTi sa- mecniero Tu sportul-kultu- ruli RonisZieba Catarda da Ti- Toeuli maTgani swored univer- sitetis 80 wlis iubiles mieZRv- na. dRes ukve amayad SegviZlia vTqvaT, rom es TariRi, romelic qarTul saganmanaTleblo sivr- ceSi erT-erTi gamorCeuli umaRlesi saswavleblis adgils migviCens, namdvilad Rirseu- lad aRvniSneT, risi gvirgvinic oqtomberSi Catarebuli sajaro leqciebi, studentTa saerTa- Soriso samecniero konferen- cia, sportuli Sejibrebebi, sa- mecniero miRwevaTa gamofenebi, universitetis istoriis amsax- veli fotogamofena da dasas- rul daskvniTi sazeimo saRamoc gaxldaT, romelsac stumrobd- nen saqarTvelosa da aWaris mTavrobis wevrebi, saqarTve- los TiTqmis yvela universite- tis xelmZRvanelebi, ucxoeTis ara erTi universitetis warmo- madgeneli, diplomatiuri kor- pusis wevrebi da ubralod uni- versitetis moamageni da gulSe- matkivrebi. CemTvis gansakuTre- biT mniSvnelovania is faqti, rom saiubileod gamoveciT wig- ni, romelSic bevri, aqamde uc- nobi saarqivo masala Sevida universitetis Sesaxeb, gansa- kuTrebuli adgili ki daeTmoT im adamianebs, vinac dRemde moi- tana ganaTlebis es kera. gansa- kuTrebulad minda aRvniSno, rom SevecadeT ar dagveviwyebi- na isinic, vinac mravali weli am kedlebSi gaatara da dRes Cveni TanamSromlebis rigebSi ar ari- an. maTTan SexvedriT gamowveu- li emocia dResac mavsebs. Cven SevecadeT mcirediT mainc aRg- veniSna TiToeuli TanamSrom- lis Rvawli. am gadasaxedidan amayi var, rom es yvelaferi Cven erToblivi ZalisxmeviT SevZe- liT da Cveni universitetis is- toriaSi erTi lamazi furceli CavwereT gansakuTrebulad warmate- buli iyo gasuli weli rogorc materialur-teqnikuri bazis, aseve saswavlo da samecniero mi- marTulebis srulyofiTac. srulad garemontda teqnolo- giuri fakultetis Senoba, sa- dac erTian sivrceSi ganTavsda gamocdebisa da unar-Cvevebis centri, romelic aRiWurva axa- li kompiuteruli teqnikiT. teqnologiur fakultetze ga- ixsna samrewvelo inovaciebis laboratoria (fab-labi), rome- lic saqarTvelos ekonomikisa da mdgradi ganviTarebis sami- nistros inovaciebisa da teqno- logiebis saagentos daxmarebiT amoqmedda. srulad garemontda rusTavelis quCaze arsebuli korpusis meoTxe da mexuTe sar- Tulebi, mTlianad universitet- Si moewyo Ria biblioTekebi da (gagrZeleba me-3 gverdze) Zvirfaso megobrebo, kolegebo, studentebo, wels Cveni universiteti ukve meoTxmoced izeimebs axali sas- wavlo wlis dawyebas... gasuli aTeuli wlebis gadmosaxe- didan, uamravi saTqmeli da warmateba dagvigrovda, romliTac nebismieri sa- ganmanaTleblo dawesebuleba Tavs moi- wonebda: axali akreditirebuli prog- ramebi, gazrdili studentTa kontigen- ti, erovnuli Tu saerTaSoriso samec- niero grantebis, gamogonebebis da pa- tentebis mateba. Tumca, warmatebebi damSvidebis safuZvels ar gvaZlevs, Cvens win axali gamowvevebia, romelTac pasuxi Wirdeba, pasuxi, romelic Cveni istoriis Rirseuli gagrZeleba iqneba. megobrebo, gilocavT axali saiubi- leo saswavlo wlis dawyebas, visurveb- di codnis miRebis dauSreteli wyurvi- li da muxti ar mogvklebodes, kidev ufro SemarTebiT gveSromos Cveni mo- mavali, ganaTlebuli Taobis aRzrdis- Tvis da kidev erTi nabiji gadavdgaT Cveni qveynis gamTlianebis da gaZliere- bis rTul gzaze! naTia wiklaSvili, profesori reqtoris moadgile samecniero dargSi `axali warmatebebi qveynisa da universitetis sakeTildReod~

Upload: vuongnhu

Post on 15-Jan-2017

256 views

Category:

Documents


10 download

TRANSCRIPT

Page 1: BATUMI 09-2015.qxp

gilocavT Soba-axal wels!

baTumis SoTa rusTavelis saxelmwifo universitetis gazeTi #10. dekemberi. 2015.

bb��TTuummiiss SSooTT�� rruussTT��vveelliiss ss��xxeellmmwwiiffoo uunniivveerrssiitteettii 8800 wwlliiss����

axali wlis dad-

gomas Zvelis Sefase-

biTa da axali imede-

biT vxvdebiT. es is

dResaswaulia, ro-

melsac TiToeuli

CvenganisaTvis sixa-

rulis motana SeuZ-

lia. gasuli weli

Cveni universiteti-

saTvis saiubileo

gaxldaT da mixaria,

rom Cven yvelam er-

Tad warsulis pati-

viscemiT 80 wlis is-

toriaSi Cveni adgi-

li davimkvidreT,

SevZeliT Rirseu-

lad aRgveniSna es

TariRi da saTanado pativi migvego TiToeuli im

adamianisaTvis, vinac Tugind erTi aguri dado uni-

versitetis ganviTarebisaTvis.

2015 weli warmatebuli gaxldaT swavlebis mxri-

vac. akademiuri da administraciuli registraciis

sistemisa da swavlebisa da Sefasebis axali sistemis

danergvam mniSvnelovnad gaaumjobesa saswavlo

procesis organizeba da xarisxi. marTalia iyo xar-

vezebic, magram isic gvaqvs gaazrebuli, rom swored

maTi gaanalizebiTa da gamosworebiT aris SesaZle-

beli axali warmatebebis miRweva.

momavali weli universitetisaTvis gansakuTre-

bulad mniSvnelovania. win akreditaciis procesi

gvelis, sadac erTianad unda viyoT CarTulebi ro-

gorc studentebi, aseve profesor-maswavleblebi

da administracia. mjera rom Cven erTad am etapsac

Rirseulad gavivliT da momaval wels ganaxlebuli

saganmanaTleblo programebiT gavagrZelebT sas-

wavlo process.

da bolos minda damdegi Soba-axali weli mivulo-

co Cems qveyanas, Cems kuTxes, Cems kopwia baTums, Cems

mSobliur universitets, mis yvela gulSematkivars,

yvelas visac ergo pativi eswavla da emuSava am ked-

lebSi. gansakuTrebulad minda mogilocoT Cemo

Zvirfaso studentebo, radgan Tqven am universite-

tis dRevandeli dRe da warmatebuli momavali xarT.

minda gisurvoT sikeTiTa da sixaruliT savse weli-

wadi. bedniereba da warmateba Tqvens ojaxebSi. ixa-

reT, ibedniereT da idRegrZeleT qveynis sakeTil-

dReod.

inga SamiliSvili,

reqtoris moadgile

saswavlo dargSi

yoveli axali wlis dadgoma axal imedebTan da

ukeTesi momavlis survilTan aris dakavSirebuli.

gvixaria, rom garkveulwilad SevZeliT xeli

Segvewyo axalgazrdebisaTvis ukeTesi saswavlo ga-

remo Segveqmna codnis miRebisa da SemoqmedebiTi

saqmianobisaTvis.

Cveni mTavrobisTvis da piradad CemTvis ga-

naTleba umniSvnelovanes prioritets warmoad-

gens, rogorc skolebSi, ise umaRles saswavleb-

lebSi Cven bevr saintereso proeqts da inicia-

tivis ganxorcielebas vgegmavT axal wels.

Cven gvekisreba mniSvnelovani roli – Sevqm-

naT yvela piroba, rom studentma xarisxiani ga-

naTleba miiRos da amaSi CavdebT mTel Zalisx-

mevas. gvaqvs Tqveni mondomebis imedic da vfiq-

robT, rom erTad yvelafers SevZlebT.

ganaTleba da ganaTlebuli axalgazrdoba –

saqarTvelos winsvlis da warmatebis ucilobo

winapirobaa. iyaviT aqtiurebi da CaerTeT Cveni

qveynis ganviTarebis procesSi.

aWaris a.r. ganaTlebis, kulturisa da spor-

tis saministro yovelTvis Tqvens gverdiT iqne-

ba. Semecnebis sixaruliT aRsavse, warmatebul da

saintereso wels gisurvebT.

gia TavamaiSvili

aWaris a.r. ganaTlebis, kulturisa

da sportis ministri

axali wlis dReebi, axlis mo-

lodinTan erTad, gasuli wlis

Sefasebasac gulisxmobs. 2015

weli saiubileo gaxldaT baTu-

mis SoTa rusTavelis saxelmwi-

fo universitetisaTvis. mTeli

wlis ganmavlobaSi araerTi sa-

mecniero Tu sportul-kultu-

ruli RonisZieba Catarda da Ti-

Toeuli maTgani swored univer-

sitetis 80 wlis iubiles mieZRv-

na. dRes ukve amayad SegviZlia

vTqvaT, rom es TariRi, romelic

qarTul saganmanaTleblo sivr-

ceSi erT-erTi gamorCeuli

umaRlesi saswavleblis adgils

migviCens, namdvilad Rirseu-

lad aRvniSneT, risi gvirgvinic

oqtomberSi Catarebuli sajaro

leqciebi, studentTa saerTa-

Soriso samecniero konferen-

cia, sportuli Sejibrebebi, sa-

mecniero miRwevaTa gamofenebi,

universitetis istoriis amsax-

veli fotogamofena da dasas-

rul daskvniTi sazeimo saRamoc

gaxldaT, romelsac stumrobd-

nen saqarTvelosa da aWaris

mTavrobis wevrebi, saqarTve-

los TiTqmis yvela universite-

tis xelmZRvanelebi, ucxoeTis

ara erTi universitetis warmo-

madgeneli, diplomatiuri kor-

pusis wevrebi da ubralod uni-

versitetis moamageni da gulSe-

matkivrebi. CemTvis gansakuTre-

biT mniSvnelovania is faqti,

rom saiubileod gamoveciT wig-

ni, romelSic bevri, aqamde uc-

nobi saarqivo masala Sevida

universitetis Sesaxeb, gansa-

kuTrebuli adgili ki daeTmoT

im adamianebs, vinac dRemde moi-

tana ganaTlebis es kera. gansa-

kuTrebulad minda aRvniSno,

rom SevecadeT ar dagveviwyebi-

na isinic, vinac mravali weli am

kedlebSi gaatara da dRes Cveni

TanamSromlebis rigebSi ar ari-

an. maTTan SexvedriT gamowveu-

li emocia dResac mavsebs. Cven

SevecadeT mcirediT mainc aRg-

veniSna TiToeuli TanamSrom-

lis Rvawli. am gadasaxedidan

amayi var, rom es yvelaferi Cven

erToblivi ZalisxmeviT SevZe-

liT da Cveni universitetis is-

toriaSi erTi lamazi furceli

CavwereT

gansakuTrebulad warmate-

buli iyo gasuli weli rogorc

materialur-teqnikuri bazis,

aseve saswavlo da samecniero mi-

marTulebis srulyofiTac.

srulad garemontda teqnolo-

giuri fakultetis Senoba, sa-

dac erTian sivrceSi ganTavsda

gamocdebisa da unar-Cvevebis

centri, romelic aRiWurva axa-

li kompiuteruli teqnikiT.

teqnologiur fakultetze ga-

ixsna samrewvelo inovaciebis

laboratoria (fab-labi), rome-

lic saqarTvelos ekonomikisa

da mdgradi ganviTarebis sami-

nistros inovaciebisa da teqno-

logiebis saagentos daxmarebiT

amoqmedda. srulad garemontda

rusTavelis quCaze arsebuli

korpusis meoTxe da mexuTe sar-

Tulebi, mTlianad universitet-

Si moewyo Ria biblioTekebi da

(gagrZeleba me-3 gverdze)

Zvirfaso megobrebo, kolegebo,

studentebo, wels Cveni universiteti

ukve meoTxmoced izeimebs axali sas-

wavlo wlis dawyebas...

gasuli aTeuli wlebis gadmosaxe-

didan, uamravi saTqmeli da warmateba

dagvigrovda, romliTac nebismieri sa-

ganmanaTleblo dawesebuleba Tavs moi-

wonebda: axali akreditirebuli prog-

ramebi, gazrdili studentTa kontigen-

ti, erovnuli Tu saerTaSoriso samec-

niero grantebis, gamogonebebis da pa-

tentebis mateba. Tumca, warmatebebi

damSvidebis safuZvels ar gvaZlevs,

Cvens win axali gamowvevebia, romelTac

pasuxi Wirdeba, pasuxi, romelic Cveni

istoriis Rirseuli gagrZeleba iqneba.

megobrebo, gilocavT axali saiubi-

leo saswavlo wlis dawyebas, visurveb-

di codnis miRebis dauSreteli wyurvi-

li da muxti ar mogvklebodes, kidev

ufro SemarTebiT gveSromos Cveni mo-

mavali, ganaTlebuli Taobis aRzrdis-

Tvis da kidev erTi nabiji gadavdgaT

Cveni qveynis gamTlianebis da gaZliere-

bis rTul gzaze!

naTia wiklaSvili,

profesori

reqtoris moadgile

samecniero dargSi

`axali warmatebebi qveynisa dauniversitetis sakeTildReod~

Page 2: BATUMI 09-2015.qxp

2 ddeekkeemmbbeerrii

universitetSi diplomirebuli medikosis inglisurenovani

saganmanaTleblo programa amoqmeddaSoTa rusTavelis darbazSi diplomirebuli medikosis erTsafexurian ing-

lisurenovan saganmanaTleblo programaze Caricxul ucxoel studentebTan

Sexvedra gaimarTa. momaval medikosebs swavlis dawyeba mouloces da warmatebe-

bi usurves baTumis SoTa rusTavelis saxelmwifo universitetis reqtoris mo-

valeobis Semsrulebelma merab xalvaSma, aWaris a.r. janmrTelobisa da socia-

luri dacvis ministris moadgilem levan gorgilaZem, sabunebismetyvelo mecni-

erebaTa da jandacvis fakultetis dekanma marina qoriZem da programis xelmZR-

vanelma sofio beriZem. diplomirebuli medikosis inglisurenovani programa

pirveli integrirebuli ucxoenovani kurikulumia regionis qarTul umaRles

saganmanaTleblo sivrceSi da qmnis myar platformas samedicino ganaTlebis in-

ternacionalizaciisa da ucxoenovan saganmanaTleblo sivrceSi integracii-

saTvis.

baTumis SoTa rusTavelis saxelmwifo universitetSi 21 dekemberidan swav-

las iwyebs 35 indoeli studenti, momavali wlidan programaze Cairicxeba 100

ucxoeli studenti.

TanamSromlobis memorandumi poloneTisumaRles saganmanaTleblo dawesebulebebTanbaTumis SoTa rusTavelis saxelmwifo universitets qvemo sileziis savievo-

dos delegacia ewvia. vroclavis fizikuri aRzrdis sauniversiteto skolis tu-

rizmis kaTedris xelmZRvaneli piotr olesnievCi, vroclavis umaRles sabanko

skolis kancleri marek natali, vice-kancleri barbara scepaniki da mcire saeq-

sperimento-saproduqcio kompaniis warmomdgeneli ivan makravi universitetis

reqtoris movaleobis Semsrulebels merab xalvaSs, reqtoris moadgileebsa da

fakultetebis dekanebs Sexvdnen. poloneTis umaRlesi saganmanaTleblo dawe-

sebulebebis warmomadgenlebi bsu-s saswavlo programebs gaecnen da TanamSrom-

lobis pirobebze SeTanxmdnen. mxareebma memorandums xeli sastumro „hilton

baTumSi“ gamarTuli Sexvedris Semdeg moaweres. dokumenti miznad isaxavs er-

Tobliv saganmanaTleblo programebTan erTad, samecniero proeqtebis ganxor-

cielebasa da gacvliTi programebis amoqmedebas.

xelSekruleba aseve iTvaliswinebs erToblivi konferenciebis, simpoziume-

bisa da seminarebis Catarebasa da gamocdilebis gaziarebas. mxareTa SeTanxme-

biT, daigegma partnior umaRles saganmanaTleblo dawesebulebebs Soris in-

ternetbiblioTekis danergva, saganmanaTleblo, mecnieruli da meTodologiu-

ri literaturis gacvla da gaziareba.

memorandumi saqarTvelos iusticiis saministrosTan

baTumis SoTa rusTavelis saxelmwifo universitetis reqtoris movaleobis

Semsrulebelma merab xalvaSma da saqarTvelos iusticiis ministrma Tea wulu-

kianma TanamSromlobis memorandums moaweren xeli. xelSekrulebis mizania

umaRlesi saganmanaTleblo dawesebulebis samarTlmcodneobis mimarTulebis

saganmanaTleblo programis studentTa profesiuli momzadebis xelSewyoba,

samecniero-saganmanaTleblo meToduri siaxleebis danergva, sajaro leqciebis

Catareba da sxvadasxva saxis kvleviTi da samecniero proeqtebis erToblivi gan-

xorcieleba. memorandumis farglebSi iuridiuli fakultetis studentebi

praqtikasa da staJirebas gaivlian partniori dawesebulebis Sesabamis struq-

turul erTeulebSi.

iniciativa xels Seuwyobs kvalificiuri kadrebis momzadebas, profesiul

ganviTarebas, praqtikuli unar-Cvevebis gamomuSavebasa da srulyofas.

memorandumis gaformebis Semdeg saqarTvelos iusticiis ministrma Tea wulu-

kianma sajaro leqcias waikiTxa vizaliberalizaciis sakiTxze da diskusia gamar-

Ta. vizitis farglebSi, uwyebis pirveli piri iuridiuli fakultetis sasamarT-

lo saimitacio darbazs, kriminalistikis kabinetsa da iuridiul klinikas ewvia.

`jeosel-habi baTumSi~kompania „jeo-

selis“ saganmanaT-

leblo-Semecnebi-

Ti proeqtis „jeo-

sel-habi baTumSi“

prezentacia Ca-

tarda baTumis So-

Ta rusTavelis sa-

xelmwifo univer-

sitetSi. duta

sxirtlaZem kompa-

niis sxva warmo-

madgenlebTan da

eqspertebTan erTad sxvadasxva fakultetis studentebs Tanamedrove teqno-

logiuri miRwevebi, ganviTarebis tendenciebi da maTi efeqtianad gamoyenebis

SesaZleblobebi warudgines. maT aseve isaubres axali Taobis telekomze, smar-

tfonsa da mobilurnternetze, internetsa da socialur mediaze.

universitetSi samrewvelo inovaciebislaboratoria gaixsna

baTumis SoTa rusTa-

velis saxelmwifo uni-

versitetSi saqarTve-

los inovaciebisa da

teqnologiebis saagen-

tosTan gaformebuli

TanamSromlobis memo-

randumis farglebSi

samrewvelo inovaciebis

laboratoria gaixsna.

fablabi xels Seuwyobs

inovaciebis, sainforma-

cio teqnologiebis sfe-

roSi biznesisa da akade-

miuri seqtoris daaxlo-

ebas, gaaRrmavebs stu-

dentebis samuSao gamocdilebas da aamaRlebs maTi dasaqmebis Sanss. inovaciuri

laboratoriis gaxsnis ceremonias universitetis reqtoris movaleobis Sems-

rulebeli merab xalvaSi, aWaris a.r. mTavrobis Tavmjdomare arCil xabaZe, sa-

qarTvelos ekonomikis ministri dimitri qumsaSvili, aWaris a.r. ekonomikisa da

finansTa ministri daviT balaZe, aWaris a.r. umaRlesi sabWos Tavmjdomare av-

Tandil beriZe, qalaq baTumis meri giorgi ermakovi, profesor-maswavleblebi

da studentebi eswrebodnen.

laboratoria aRWurvilia ultra Tanamedrove aparaturiT. fablabSi damon-

taJebuli 3D printerebi, lazeruli mWreli da sxva programirebadi dazga-da-

nadgarebi fizikur pirebsa da kompaniebs produqtis prototipirebis, testire-

bisa da maTi mcire raodenobiT warmoebis saSualebas miscems.

samrewvelo inovaciebis laboratoriaSi nebismier students saSualeba eqne-

ba praqtikul da bazarze orientirebul codnis miRebasTan erTad gaecnos Ta-

namedrove teqnologiur miRwevebs. fablabSi isini proeqtebze imuSaveben baz-

ris lideri kompaniebis mier gamoyofil mentorebTan erTad. garda amisa, mas Se-

saZlebloba eZlevaT Seiswavlon da ganaviTaron proeqtebi axali teqnologiu-

ri mowyobilobebisaTvis.

baTumis SoTa rusTavelis saxelmwifo universitetSi teqnologiuri fakul-

tetis bazaze samrewvelo inovaciebis laboratoria saqarTvelos inovaciebisa

da teqnologiebis saagentos xelSewyobiT gaixsna.

Page 3: BATUMI 09-2015.qxp

3ddeekkeemmbbeerrii

Tavisufal sivrceebSi ganTavsda inter-

netqselSi CarTuli kompiuterebi, rom-

liTac sargebloba da saswavlo procesi-

saTvis gamoyeneba SeuZlia nebismier stu-

dents. am saswavlo wlisaTvis moewyo fi-

zikis laboratoria da mineraloogiis ka-

bineti. srulad garemontda benzes da-

saxlebaSi arsebuli korpusi, sadac gan-

Tavsda membranuli teqnologiebis kvle-

viTi instituti. mniSvnelovania is faqti,

rom teqnologiuri fakultetis agraru-

li mimarTulebis studentebisaTvis sas-

wavlo procesi swored aq gadmovitaneT,

riTac gavaumjobeseT maTi saswavlo pi-

robebi. garemontda da axali aparaturiT

aRiWurva stomatologiuri klinika. uni-

versitetSi Seiqmna uwyveti ganaTlebis

centri, romelic uzrunvelyofs mokle-

vadiani treining-kursebis ganxorciele-

bas da fsiqologiuri klinika.

saswavlo procesis srulyofisaTvis

universitetSi dainerga eleqtronuli

marTvis sistema, rac saswavlo da admi-

nistraciuli registraciis, swavlebisa

da Sefasebis srulyofas Seuwyobs xels.

sauniversiteto menejmentis srulyofi-

saTvis ki dainerga saqmiswarmoebis eleq-

tronuli sistema, ramac xeli Seuwyo sa-

universiteto dokumentaciis mobilo-

basa da operatiulobas. swavlebisa da

swavlis xarisxis gasaumjobeseblad Se-

moviReT Sefasebisa da swavlebis meTo-

debis axali sistema, ramac ganapiroba

studentebis meti CarTuloba saswavlo

procesSi da maTi dabruneba auditori-

ebsa da biblioTekebSi. garda saswavlo

procesisa Cvenma studentebma mniSvne-

lovan warmatebebs miaRwies kulturisa

da soirtis sferoSic. am mxriv aRsaniS-

navia Teatraluri dasis gastrolebi pa-

rizsa da TbilisSi da futzalis gundis

warmatebebi. wlebis Semdeg universi-

tetSi isev amoqmedda Sejibrebebi man-

sankanSi.

2015 wels mniSvnelovani xelSekru-

lebebi gaformda ucxoeTis sxvadasxva

saswavlo dawesebulebasTan, romelTa

Soris gamovyofdi poloneTis respub-

likis qvemo sileziis samTavrobo dele-

gaciis inicirebiT gaformebul urTier-

TTanamSromlobis memorandums. sul

ramdenime dRis win ki gaformda urTier-

TTanamSromlobis memorandumi saqarT-

velos iusticiis saministrosTan, rome-

lic, ministris TqmiT, iqneba yvelaze

qmediTi da praqtikaze orientirebuli

memorandumi.

universiteti aqtiurad agrZelebs

TanamSromlobas aWaris ganaTlebis,

kulturisa da sportis saministrosTan

sajaro leqciebisa da sazafxulo sko-

lebis organizebis mimarTulebiT. am

qveprogramebis farglebSi warmatebiT

ganxorcielda saerTaSoriso sazafxu-

lo skolebi korpuslingvistikasa da

ekologiaSi da Catarda sajaro leqciebi

samarTalmodneobis, fsiqologiisa da

literaturis mimarTulebiT.

piradad me aqtiurad viyavi CarTuli

TiToeul am procesSi da mimaCnia, rom

mxolod erTiani ZalisxmeviT gaxda Se-

saZlebeli am warmatebebis miRweva. aqve

isic unda aRvniSno, rom Cven ufro didi

nabijebisaTvis vemzadebiT. momavali

wels universitets programuli akredi-

taciis gavla uwevs. mimdinare wels Cven

daviwyeT programebis gadaxalisebaze da

srulyofaze zrunva. ZiriTadi samuSaoe-

bi ukve Catarebulia da imedi maqvs er-

Tad SevZlebT am mniSvnelovani etapis

gadalaxvasac.

arc materialur-teqnikur bazaze

zrunvas vwyvetT. momaval wels dasrul-

deba rusTavelis quCaze arsebuli kor-

pusis sruli reabilitacia, riTac Seiqm-

neba Tanamedrove standartebis saswav-

lo sivrce. sasixaruloa is faqtic, rom

saqarTvelos ganaTlebisa da mecniere-

bis saministros mier dagvimtkicda

1milion 100 aTasi laris odenobis Tanxa

agraruli da membranuli teqnologiebis

mimarTulebis laboratoriis SesaZenad,

rac xels Seuwyobs rogorc samecniero

kvlevebis warmoebas, aseve saswavlo

procesis srulyofas agraruli mimar-

TulebiT.

dasasrul minda damdegi Soba- axali

weli mivuloco sruliad saqarTvelos,

mis TiToeul moqalaqes, aWaras, Cems

mSobliur universitets, mis TiToeul

students, profesor-maswavlebels, Ti-

Toeul TanamSromels. vusurvo sikeTe,

sixaruli, warmateba da bedniereba, oja-

xebis siZliere da janis simrTele. Cven

mniSvnelovani weli gvelodeba da minda

gisurvoT axali warmatebebi qveynisa da

universitetis sakeTildReod. mjera,

rom Cven erTad, erTiani ZalisxmeviT

axal simaRleebze avalT da momaval

wels kidev ufro didi warmatebebiT Se-

vegebebiT.

baTumis SoTa rusTavelis

saxelmwifo universitetis

reqtoris movaleobis

Semsrulebeli

mmeerraabb xxaallvvaaSSii

(dasawyisi pirvel gverdze)

marTalia, CemTvis axali wlis mosvlas uk-

ve bavSvobis emociuri gancdebi, idumaleba

da Tovlis babuas molodini aRar axlavs,

magram gansakuTrebuli elferiTa da brwyin-

valebiT maincaa Semosili.

vulocav Cems mSobliur da sayvarel uni-

versitets, Cems megobrebs, Cems saqarTvelos

damdeg - 2016 wels. poeturi warmosaxva ma-

inc ar meSveba da roca, xandaxan Rame SemeR-

viZeba, fiqrebi ugzoukvlod wamiyolieben...

maRali ca idumalebis gancdas aRviZebs...

mgonia, sadaca zanzalakebilis wkrialiT Ca-

miqrolebs ciuri, irmebSebmuli marxili da

Tovlis babua keTili, Tbili RimiliTa da

mzeriT gadmomxedavs, mere yvela im adamians,

didsa Tu pataras estumreba, romelTac sje-

raT saswaulisa. andre moruasi ar iyos: ,,ro-

mantika da romantizmi xom mudam iarsebebs

imaTTvis, vinc amis Rirsia“.

bednier axal wels vusurveb Cems mSobli-

ur universitets, mis kedlebSi Rirseulad da Cemi profesiisadmi uzomod didi

siyvaruliT gavatare Cemi cxovrebis 31 saukeTeso weli, arc universitetidan mom-

klebia siyvaruli, amitomac vrCebi dRemde misi erTguli, moyvaruli da pativism-

cemeli.

Cemo Zvirfasebo, leqtor-maswavleblebo, aspirantebo da rac mTavaria, stu-

dentebo, Cveni qveynis Rirseuli momavali Tqvens xelTaa, amitomac, minda gisur-

voT janmrTeloba, codnis gadacemisa Tu dauflebis dauokebeli wyurvili, axali

simaRleebisa Tu warmatebebisken swrafva. dae, ramdeni fifqic cas Camoswydeba am

axal 2016 wels imdeni sixaruli, bedniereba da gamarjveba Tqven da sruliad saqar-

Tvelos, Cemo kargebo.

bela qeburia,

poeti da sazogado moRvawe `oles“, marika baraTaSvilis,

`uqimerionis“, zurab gorgilaZis, `poeziis dRe- SoTaobis“

da ilia WavWavaZis premiebis laureati

Congratulations to Batumi State University onachieving its 80th anniversary. This milestone of-fers a wonderful opportunity to reflect upon theUniversity’s history and the important contributi-ons it has made to the personal and academic de-velopment of many students, past and present. Asyou mark 80 years of success, you have every rea-son to be proud of the University’s past and exci-ted about its future. I am certain that Batumi Statewill continue its vocation of preparing students toengage successfully with the world for many yearsto come.

maikl vikersi

vulocav baTumis saxelmwifo universi-

tets 80 wlis iubiles. es mrgvali TariRi

mSvenier SesaZleblobas gvaZlevs rom Sevafa-

soT universitetis itoria da misi mniSvnelo-

vani roli mravali studentebis akademiur da pirovnul ganviTarebaSi,

rogorc warsulSic da aseve dResac. Tqven aRniSnavT universitetis 80

wlis warmatebebs da Tqven yvela ufleba gaqvT iamayoT misi warsuli miRwe-

vebiT da imedianad SehyurebdeT momavals. me darwmunebuli var, rom baTu-

mis universiteti gaagrZelebs Sromas raTa momavalSic warmatebiT moamza-

don studentebi garesamyaroSi TavianTi wvlilis Sesatanad.

Professor Michael VickersJesus College

Oxford OX1 3DW

aWaris a.r. ekonomikisa da finansTa mi-

nistri daviT balaZe baTumis SoTa rusTve-

lis saxelmwifo universitetis reqtoris

movaleobis Semsrulebels merab xalvaSs,

ekonomikisa da biznesis fakultetis stu-

dentebsa da profesor-maswavleblebs Sex-

vda. uwyebis pirvelma pirma momaval ekono-

mistebs saministros proeqtebi da samomav-

lo perspeqtivebi gaacno. baTumSi saqarT-

velos finansTa saministros akademiis fi-

lialis bazaze Seiqmneba gadamzadebis

programa, sadac ekonomikis mimarTulebi-

sa da sxvadasxva specialobis studentebi

sajaro seqtorSi dasaqme-

bisaTvis saWiro Teoriul

da praqtikul kurss gaiv-

lian. Sexvedris farglebSi

ekonomikisa da biznesis fa-

kultetis dekanma vladi-

mer Rlontma da aWaris a.r.

ekonomikisa da finansTa mi-

nistrma daviT balaZem Ta-

namSromlobis memorandums

moaweres xeli.

mxareTa SeTanxmebiT,

ekonomikisa da biznesis sa-

ganmanaTleblo programe-

bis studentebi praqtikasa

da staJirebas gaivlian partnior dawese-

bulebaSi. iniciativa xels Seuwyobs kvali-

ficiuri kadrebis momzadebas, profesiul

ganviTarebas, praqtikuli unar-Cvevebis ga-

momuSavebasa da srulyofas. xelSekrule-

bis mixedviT, fakultetis profesor-mas-

wavleblebi xels Seuwyoben saministros sa-

finanso-ekonomikuri samsaxurebis sajaro

mosamsaxureebis kvalifikaciis amaRlebas

da aqtiurad CaerTvebian uwyebis iniciati-

viT Catarebul socialur kvlevebSi.

ffrraanngguullii iinnssttiittuuttiiss aattaaSSeess vviizziittiifranguli institutis saelCos ataSe sauniversiteto da samecniero TanamSromlobis sa-

kiTxSi kola kabrieli saqarTvelos franguli institutis lingvisturi da saganmanaTleblo

programebis koordinator qeTevan qurcikiZesTan erTad baTumis SoTa rusTvelis saxelmwi-

fo universitets ewvia. reqtoris movaleobis SemsrulebelTan merab xalvaSTan, saerTaSori-

so urTierTobaTa da strategiuli ganviaTrebis samsaxuris ufrosTan nana yurSubaZesTan,

humanitarul mecnierebaTa fakultetis dekanTan marina giorgaZesTan da franguli filolo-

giis mimarTulebis xelmZRvanelTan natalia surgulaZesTan gamarTul Sexvedraze stumarma

samomavlo gegmebze isaubra. daigegma gacvliTi programebisa da mobilobis xelSewyoba, eras-

mus+-is partnior universitetebTan TanamSromlobis damyareba da safrangeTis universite-

tebTan memorandumis gaformeba. mxareTa SeTanxmebiT, samagistro programebis yvela mimar-

Tulebis studentebisaTvis amoqmeddeba safrangeTis mTavrobis mier gamoyofili stipendie-

bi, SemuSavdeba da ganxorcieldeba erToblivi proeqtebi.

vizitis farglebSi franguli institutis ataSe sauniversiteto da samecniero TanamS-

romlobis sakiTxSi kola kabrieli franguli departamentis profesor-maswavleblebs Sexvda

da franguli filologiis saganmanaTleblo programebs gaecno. RonisZiebis dasrulebis Sem-

deg, kola kabrielma saerTaSoriso gamocda „DELF“-is monawile baTumis sajaro da kerZo sko-

lebis moswavleebs sertifikatebi sazeimod gadasca.

TTaannaammSSrroommlloobbiiss mmeemmoorraanndduummii eekkoonnoommiikkiissaa ddaa ffiinnaannssTTaa ssaammiinniissttrroossTTaann

`axali warmatebebi qveynisa da universitetis sakeTildReod~

Page 4: BATUMI 09-2015.qxp

4 ddeekkeemmbbeerrii

_ batono mamia, Tqven pir-

velkurselebs aswavliT. aqedan

gamomdinare, rogor SeafasebT

qarTuli enis swavlebis dones

sajaro skolebSi?

_ pirvelkurselebs, momaval

filologebs vaswavli ,,akademiur

weras“; bunebrivia, vakvirdebi

qarTuli enis maTi codnis dones...

skolebSi qarTuli enis swavlebi-

sadmi midgoma unda Seicvalos. wi-

naT, rodesac sajaro skolaSi

`qarTuli ena~ calke sagnad iswav-

leboda mexuTe-merve klasebSi,

iwyeboda fonetikis sakiTxebiTa

da mTavrdeboda rTuli winadade-

biT, rodesac abiturienti weriT

da zepir gamocdas abarebda qar-

Tul enasa da literaturaSi, uf-

ro momzadebuli pirvelkursele-

bi modiodnen umaRles saswavle-

belSi, Sesabamisad, Cvenc sxva dat-

virTviT vmuSaobdiT, dRes sxva re-

aloba gvaqvs. qarTuli enis swav-

leba sajaro skolebSi unda aRd-

ges Tavis uflebebSi, calke sagnad

unda Sevides saganmanaTleblo

programebSi... unda Sedges Sesaba-

misi saxelmZRvaneloebi. CvenSi

aris qarTuli enis saxelmZRvane-

loebis Sedgenis didi tradicia:

Cvens Taobas, ufro axalgazrdeb-

sac, gvaxsovs akad. akaki SaniZisa da

prof. leo kvaWaZis saxelmZRvane-

loebi, romliTac Taobebi gaizar-

da... axal saxelmZRvaneloebSi gaT-

valiswinebuli unda iqnas arsebu-

li gamocdileba. dasaSvebad mig-

vaCnia Zveli saxelmZRvaneloebis

xelaxali gamocemac, pirvel etap-

ze mainc. meorecaa da - kiTxvas un-

da SeaCvios skolam mozardi. zoga-

dad, gadaveCvieT kiTxvas, rac Ta-

visTavad safuZvelia enis Rrma

codnisa. univesitetSi swavlebis

dones garkveulad gansazRvravs

skola, mxedvelobaSi gvaqvs, ram-

denad momzadebuli axalgazrdoba

modis universitetSi.

_ Tqveni TvalTaxedviT, ra

mdgomareobaSia dRes qarTuli

ena?

_ mSobliuri enisadmi damoki-

debuleba Cveni epoqis problemaa,

Tumca ara mxolod Cveni epoqis. Tu

Cvens istorias gavixsenebT, saqar-

TveloSi qarTul enas sxva drosac

gasWirvebia. Sors wasvla ar dagv-

Wirdeba, gavixsenoT me-19 saukune,

gansakuTrebiT, 60–iani wlebi, qar-

Tuli enis reforma, mamaTa da

SvilTa `brZola...~ qarTul enas

uWirs dResac, iseve, rogorc

uWirda Zvelad. gavixsenoT akaki

wereTlis erTi naTqvami `baSi–aCu-

kidan~: darbaisluri qarTuli

sparsulma Seqaqanebam Secvalao

kaxeTSi... araferi Secvlila Cvens

cnobierebaSi: dResac karg tonad,

`maRali ganaTlebis“ maCveneblad,

iTvleba saubarSi ucxouri sityve-

bis gamoyeneba. Tumca me Tu

mkiTxavT, barbarizmebis gamoyene-

ba srulebiTac araa ganaTlebis

maCvenebeli, ufro piriqiTaa saqme.

da kidev, nuravin ifiqrebT, rom

vinmem saubarSi ucxouri leqsika

Tu gamoiyena, `gaamdidra~ mSobli-

uri qarTuli, sxvebis azriT, kidev

`daabinZura~ ena. enis istoria

gviCvenebs, rom individebis mier

ucxouri leqsikis gamoyeneba,

srulebiTac ar niSnavs, rom enaSi

es sityvebi Semovida da damkvidr-

da. sityvis gamoyenebidan sesxebam-

de grZeli gzaa gasavleli. Tu ar

sWirdeba, ena ar miiRebs ucxo

sityvas, maleve `moinelebs~ da da-

iviwyebs, Tumca aseTi `gaqnevli

sityvebi~ (sintagma qobuleTel

muhajirTa STamomavals ekuTvnis

– m.f.) darCeba dRevandeli presis

enaSi, rogorc dokumenti Cveni

kulturisa, Cveni ganaTlebisa, uf-

ro ukulturobisa da gau-

naTleblobisa.

qarTuli saliteratu-

ro enis problemebi mxolod

barbarizmebiT ar Semoifr-

gleba. qarTulad sworad

wera da swormetyveleba

gviWirs qarTvelebs. dastu-

rad Cveni presis enac ga-

modgeba. aqve gavixseneb erT

saintereso wigns, ramdenime

wlis win rom daistamba Cven-

Tan. mxedvelobaSi maqvs

qalbaton meri cincaZis naS-

romi ,,qarTulad xsnilad

ubnobdi“ (baTumi, 2013 we-

li). wigni qarTuli presis

enaze avtoris xangrZlivi

dakvirvebis Sedegia. saqmis

Rrma codniTa da Cveuli

profesionalizmiT aRwers

mkvlevari arsebul realo-

bas. ra saxis Secdomas aRar

Sexvdeba kaci: uzustobani gvxvde-

ba enobrivi ierarqiis yvela done-

ze... aseTi wignebis daweris saWi-

roeba rom ar iarsebebs, maSin qar-

Tuli enis mdgomareoba misaRebi

da damakmayofilebeli iqneba. Tum-

ca enas moyurade yovelTvis unda

hyavdes. ena mudmivi zrunvis sagani

unda gaxdes...

iciT ra? mSobliuri enis siw-

mindis dacva TiToeuli qarTvelis

valia. yvela Taobam unda daicvas

mSobliuri ena da Seuryvneli ga-

dasces momaval Taobas. da kidev

erTi ram: Tu Zalian gauWirdeba sa-

qarTveloSi qarTvelebisagan qar-

Tuls, mjera, rom isev gamoCndebi-

an eriskacebi, isev gaimarTeba kama-

Ti mamaTa da SvilTa Soris da ena

`daubrundeba ganviTarebis swor

gzas.~

barem aRvniSnav, rom qarTuli

enisadmi zrunvis dadasturebaa ka-

noni ,,qarTuli enis Sesaxeb’’, rome-

lic ramdenime Tvis win miiRo sa-

qarTvelos parlamentma qarTuli

inteligenciis mowinave nawilis

inicirebiT... axla mTavaria am ka-

nonis ganxircieleba. saamisod ki

erma da berma unda izrunos.

miuxedavad imisa, rom dRes

uWirs qarTul enas, mjera, rom Cve-

ni Taoba, zogadad, qarTuli sazo-

gadoeba, SeZlebs, daicvas igi: da-

icvas misi siwminde da gadasces

momaval Taobas. es Cveni Taobis is-

toriuli valicaa.

_ axalgazrdebis metyveleba-

ze SeiniSneba socialuri qsele-

bisa Tu Tanamedrove teqnologi-

uri miRwevebis gavlena. ukve maT-

Tvis Cveulebrivi leqsikuri er-

Teulia: „vpostav“, „vmesijob“,

„valaiqeb“, „damiqolinge“ da

mravali sxva. Tqveni azriT, ra

konkretul Sedegamde SeiZleba

migviyvanos aman da ra qmediTi na-

bijebis gadadgmaa saWiro mis aR-

mosafxvrelad?

_ diax, socialuri qselebisa

Tu Tanamedrove teqnologiuri

miRwevebis gavlena axalgazrdebis

(Tumca ara marto axalgazrdebis)

metyvelebaze, vfiqrob, bunebrivi

movlenaa. Cven xom informaciul

sazogadoebaSi gvixdeba cxovreba.

axalma teqnologiebma axali sity-

vebi moitana, romlebic enaSi Semo-

vida da ,,damkvidrebas cdilobs“,

magram davijeroT, yvela ver damk-

vidrdeba, ena mxolod imas miiRebs,

rac esaWiroeba funqcionirebi-

saTvis, sxvas uaryofs. ra konkre-

tul Sedegebamde SeiZleba migviy-

vanos am procesma? es aris enaSi

barbarizmebis Semosvlis erTi gza,

sxvaTaSoris, Ria da usazRvro.

procesis TviTdinebaze miSveba ar

argebs Cvens enas. bunebrivia, dar-

gis specialistebma lingvistebTan

erTad unda SeimuSaon Sesabamisi

terminebi, upirvelesad, qarTuli

enis leqsikur fondSi unda daZeb-

non saWiro leqsikuri erTeulebi,

saWiroebis SemTxvevaSi ki rekomen-

dacia nasesxeb terminebsac gauwi-

on. Tqvens mier CamoTvlili ,,neo-

logizmebidan“: „vpostav“, „vmesi-

job“, „valaiqeb“, „damiqolinge“...

romeli SerCeba xval enas, Zneli

saTqmelia, SeiZleba arc erTi, Se-

iZleba ramdenime. jerjerobiT

`valaiqebT“, `vpostavT~, `vmesijo-

bT“... vnaxoT, SeiZleba, momavalSi

`moviwonoT~, `gaviziaroT“, `weri-

li mivweroT“... SeiZleba, `davpos-

toT“ kidec. aq mTavaria, swori

midgoma; pirvel rigSi srulad un-

da iqnas gamoyenebuli qarTuli

enis SesaZleblobebi, Semdeg mo-

viSvelioT sxvaTa ena.

_ qarTuli enis xvalindeli

dRe...

_ qarTuli ena qarTvelTa

identobis upirvelesi niSania, mi-

si xvalindeli dRec qarTvelTa

momavalzea damokidebuli. sa-

kiTxi ase daismis: iarsebebs qarT-

veli eri, iarsebebs qarTuli enac!

bunebrivia, qarTuli ena gaagrZe-

lebs gzas momavalSi mis matare-

bel erTan erTad: saukuneTa siRr-

midan momavali usasrulobisaken...

qarTuli ena samyaros kulturu-

li mozaikis, mravalferovnebis,

nawilia da darCeba aseTad. barem

vityvi, rom samyaro imitomacaa

lamazi, rom mravalferovania. am

mravalferovnebaSi qarTuls sa-

kuTari adgili uWiravs. tyuilad

fiqroben, rom es mravalferovne-

ba odesme moiSleba. istorias amis

cdebi axsovs, Tumca yvela cda

marcxiT dasrulda. istoriis ga-

mocdilebas Tu gaviTvaliswinebT,

xvalindeli dRe qarTuli enisa na-

Telia. es zogadad, axla konkre-

tuladac: zemoT vTqvi da vimeo-

reb: skolebSi qarTuli enis swav-

leba unda aRdges Tavis uflebeb-

Si, qarTvelebma meti unda vizru-

noT, rom ukeTesad vflobdeT

mSobliur enas: viswavloT ucxou-

ri enebi, magram upirvelesad qar-

Tuli; kiTxvasgadaCveulebi kiTx-

vas unda miveCvioT, presam, saxel-

mwifo dawesebulebma unda izru-

non qarTuli enis siwmindis dasa-

cavad... unda aRdges qar-

Tuli saliteraturo enis

normebis SemuSavebasa da

dacvaze saxelmwifo kont-

roli. Tu problemas erTi-

anad mivudgebiT, yvela sa-

Wirboroto sakiTxi mog-

vardeba. mTavari eris ne-

baa!

_ batoni mamia faRa-

vas erTi Cveulebrivi

dRis istoria...

_ arasodes mifiqria,

odesme Tu Cemi erTi dRis

istoriis gaazreba damWir-

deboda. ra giTxraT, dRee-

bi erTmaneTs hgavs, ojaxi,

universiteti, leqciebi...

Tavisufali dro TiTqmis

ar maqvs, Tumca mainc va-

xerxeb, ,,movparo’’ saqmes

dro da megobrebTan Tu

ojaxis wevrebTan gavataro ramde-

nime saaTi. miyvars, mexerxeba da

msiamovnebs kidec saojaxo saqmis

keTeba. vwer umetesad RamiT, roca

ojaxSi yvelas sZinavs da simSvidea.

ise, yovelgvar pirobebSi SemiZlia

vimuSao, xmaurSi, siciveSi...

_ Tqveni winasaaxalwlo sur-

vilebi...

_ axla im asakSi ara var, rom

Tovlis babuas werili gavugzavno

Cemi survilebis CamonaTvaliT,

Tumca survilebi mec maqvs: minda

rom simSvide iyos qveyanaSi, Cveni

Svilebis Taoba dalagebul qveya-

naSi cxovrobdes, karg, rogorc ax-

la amboben, xarisxian ganaTlebas

Rebulobdes qarTul universite-

tebSi da sakuTari SesaZleblobe-

bis realizacias sakuTar qveyanaSi

axerxebdes. visurvebdi, yvela

ojaxSi iyos xvavi da baraqa, yvela

ojaxs bednieri axali weli gauTen-

des da Cemsac... kidev ra giTxraT,

survilebsa da saocnebos ra dau-

levs kacs, magram yvelafers Tov-

lis babuas xom ar movTxovT?

_ rogor miulocavT damdeg

Soba axal-wels baTumis SoTa

rusTavelis saxelmwifo univer-

sitets?

_ universiteti Cemi meore

ojaxia. damdeg Soba–axal wels vu-

locav Cems mSobliur universi-

tets, mis koleqtivs, studento-

bas. visurveb, Cvenma universitet-

ma ukeTesad Seasrulos is misia,

rac mas akisria da rasac asruleb-

da ganvlili oTxmoci wlis ganmav-

lobaSi; visurveb, Cvenma studen-

tebma Cvens universitetSi miiRon

kargi ganaTleba da gaikvlion gza

cxovrebaSi; visurvebdi, Cemma ko-

legebma Seqmnan axali da saintere-

so naSromebi; visurveb, gaRrmav-

des dialogi studentsa da profe-

sors Soris; visurvebdi, Cvenma nak-

vlevebma Tavisi kvali daamCnios

qarTuli mecnierebis ganviTare-

bas... ra giTxraT, bednieri axali

weli gaTenebodes baTumis SoTa

rusTavelis saxelmwifo universi-

tets...

enis siwmindis dacva TiToeuli qarTvelis valia

imedebiT aRsavse damdegaxal wels gilocavT!

CemTvis, rogorc baTumis

SoTa rusTavelis saxelmwifo

universitetis 1954 wels kurs-

damTavrebulisa da am universi-

tetSi aTeuli wlebis manZilze

momuSave leqtorisaTvis, metad

Zvirfasi da sasiamovno movale-

obaa damdegi 2016 weli mivulo-

co mSobliuri universitetis

mTel koleqtivs-studentobas,

leqtor–maswavlebelTa Semad-

genlobas, teqnikur personals,

yvelas vinc universitetis sa-

darajoze dgas da mas emsaxure-

ba, vinc ZalRones ar iSurebs mi-

si saxelisa da RirsebisaTvis,

misi avtoritetis amaRlebi-

saTvis.

baTumis universitetisaTvis metad warmatebuli iyo gasuli,

2015 weli. es weli yvela universitetelsa da gulSematkivars da-

amaxsovrdeba rogorc misi daarsebis 80 wlisTavis weli, romel-

mac maRal sazeimo viTarebaSi Caiara da farTo warmomad-

genlobiT aRiniSna. es ki universitetis, misi yvela TanamSromlis

didi Zalisxmevisa da garjis Sedegi iyo. baTumis universitetis

am warmatebebSi didia im samecniero dawesebulebebis-kvleviTi

institutebis wvlili, romlebic 2011 wlidan am universitetis

daqvemdebarebaSia, maT Sorisaa niko berZeniSvilis instituti,

romelmac kargi maCveneblebiT daamTavra gasuli weli.

gisurvebT yovelive saukeTesos, razec yoveli Tqvengani oc-

nebobs. dovlaTiani da xvav-baraqiani yofiliyos axali weli Tqve-

ni da Cveni ojaxebisaTvis, mTeli qveynisaTvis. 2016 weli yofili-

yos dasawyisi imisa, rom qarTvel kacs sxvagan ar dasWirdes gadax-

vewa. es weli yofiliyos CvenTvis zneobrivi, gonieri da sulieri

amaRlebisa, axali etapis dasawyisisa saqarTvelos gamTlianebisa

da gaZlierebis gzaze.

nodar kaxiZe

niko berZeniSvilis institutis eTnologiisa da

sociologiuri kvlevis ganyofilebis ufrosi,

istoriis mecnierebaTa doqtori, institutis

samecniero sabWos Tavmjdomare.

25.XII. 2015 weli

qarTuli enis siwmindis dacva TiToeuli qarTvelis valia. „mjera, rom isev gamoCn-

debian eriskacebi, isev gaimarTeba kamaTi mamaTa da SvilTa Soris da ena `daubrunde-

ba ganviTarebis swor gzas,“ _ gulistkiviliT aRniSnavs profesori mamia faRava, ro-

melic amavdroulad universitetelebs damdeg Soba-axal wels ulocavs.

Page 5: BATUMI 09-2015.qxp

5ddeekkeemmbbeerrii

upirvelesad vulocav qalbaton

meris iubiles! mniSvnelovani Tari-

Ria, aqedan 60 welze meti universite-

tis kedlebSi. ganvlilia grZeli Se-

moqmedebiTi Ziebis gza, aRsavse fiq-

riT, garjiT, zrunviTa da... zogjer

brZoliTac (Cveni gza yovelTvis ia-

vardiT araa mofenili, xandaxan ekali

da baZgic wamogvedeba xolme, ras vi-

zamT...), magram, upirvelesad, Sromi-

Ta da fiqriT.

qalbatoni meris cxovrebis erT

mxares, samecniero moRvaweobas Seve-

xebi mxolod, magram Cemi saubari

calmxrivi iqneba, Tu ar visaubreb

iubilaris savele-SemkreblobiT saq-

mianobaze. velze masalebis Sekreba

da kvleva erTian procesad warmog-

vidgeba.

yvelaferi imiT daiwyo, rom stu-

dentobis wlebSi q-ni meri Sexvda di-

debul maswavlebelsa da damrige-

bels baton kona gigineiSvils, rome-

lic gasuli saukunis 50-ian wlebSi

baTumis pedinstitutSi moRvaweobda

da romelmac Caunerga momaval

mkvlevars qarTuli enisa da samecnie-

ro Ziebis siyvaruli. xSirad axseneb-

da CvenTan saubarSi qalbatoni meri

baton konas, rogorc didebul leq-

torsa da gulisxmier adamians. am gax-

senebas ucremlod arasodes Cauv-

lia...

pirveli Sroma studentobis wleb-

Si dawera batoni konas xelmZRvane-

lobiT: ,,dakvirvebani baTumis mkvid-

rTa metyvelebaze“ (1952 weli. moxse-

nebad waikiTxa saqarTvelos ssr stu-

dentTa IV samecniero konferenciaze

stalinirSi, awindel cxinvalSi). 1952

wlidan unda daviwyoT meri cincaZis

samecniero muSaobis aTvla.

gansakuTrebiT msurs aRvniSno

axalgazrda mkvlevris naSromi: ,,kir-

naT-maradidis metyvelebis Tavisebu-

rebani“ (bpi studentTa Sromebi, I,

1954 weli). am SromiT qalbatonma me-

rim qarTul saenaTmecniero sazoga-

doebas amcno sruliad axali, gansa-

kuTrebuli struqturuli da leqsi-

kuri Taviseburebebis mqone dialeq-

tis Sesaxeb, Tumca jer Sors iyo

,,axal dialeqtamde, “ mkvlevari kir-

naT-maradidis metyvelebas qvemoaWa-

rulis nawilad miiCnevda. mizezi ad-

vili misaxvedria, dasaxelebuli sof-

lebi xom aWaris ar administraciul

sazRvrebSia. meorecaa da imxanad ara-

vin icoda, rogor ,,vazirobdnen“ kir-

naT-maradids zemoT Woroxis ayole-

baze...

barem aRvniSnav, rom 1951 wels me-

ri cincaZem kirnaTsa da maradidSi Ca-

iwera dialeqtologiuri da folk-

loruli teqstebi, romelic TiTqmis

50 wlis Semdeg, 1998 wels daibeWda

,,qarTuli enis struqturis sakiTxe-

bis“ VII tomSi. q-ni meris mier Caweri-

li teqstebi sando wyaroa klarjuli

dialeqtis Sesaswavlad, Tundac imi-

tom, rom igi am xeobis mkvidris mie-

raa Cawerili, romelic zedmiwevniT

aRiqvamda TanasoflelTa metyvele-

bas. ar Sevcdebi, Tu vityvi, rom kar-

gad SeZlo sruliad axalgazrda

mkvlevarma sakvlevi soflebi metyve-

lebis surnelis qaRaldze gadatana.

ukve kalamnacadi mkvlevari Cai-

ricxa qalbatoni meri Tsu aspirantu-

raSi ,,Zveli qarTuli enis“ specialo-

biT. samecniero xelmZRvanelad dau-

niSnes saqarTvelos mecnierebaTa

akademiis wevr-korespodenti, pro-

fesori ilia abulaZe, Zveli qarTuli

da Zveli somxuri enebis aRiarebuli

mkvlevari. unda aRiniSnos, rom imxa-

nad Tsu Zveli qarTuli enis kaTed-

ras xelmZRvanelobda akademikosi

akaki SaniZe. misi meTvalyureobiT os-

tatdebodnen axalgazrda mkvlevrebi

qarTul filologiaSi. SeamCnia ba-

tonma akakim aspirantis kvleva-Ziebis

unari da SesTavaza TbilisSi darCena

da muSaobis iq gagrZeleba... mogexse-

nebaT, aseTi SeTavazebebi SemTxveviT

ar keTdeboda.

sakandidato disertacia moamzada

da daicva ioane sinelis ,,klemaqsis“

(saTnoebis kibe) qarTul Targmaneb-

ze. vityviT, rom Zveli qarTuli enis

es mniSvnelovani Zegli dResac elo-

deba dRis sinaTles.

50-iani wlebis bolos q-ni meri Ta-

namSromlobs saqarTvelos mecniere-

baTa akademiis axladgaxsnil baTumis

samecniero-kvleviT institutTan,

monawileobs savele eqspediciebSi. me

gamomiyenebia mis mier Cawerili zemo-

aWaruli (faCxa, Zmagula) masalebi,

rogorc sando wyaro samxruli kilo-

ebis Sesaswavlad (ix. bskif, 7, 1958).

Cveni Sexvedra, rogorc leqtori-

sa da studentisa Sedga 1977-78 sas-

wavlo wels: ,,qarTuli saliteratu-

ro enis istoriis“ kursi wagvikiTxa

qarTuli enisa da literaturis spe-

cialobis IV kurss, SemoqmedebiTi

Sexvedra-TanamSromloba ki daiwyo

gasuli saukunis 90-ian wlebSi. da-

viwyeT imiT, rom 1994 wels Camovaya-

libeT ,,istoriul-filologiuri

kvlevis laboratoria“ romlis prio-

ritetad ganisazRvra Woroxis auzis

istoriuli qarTuli qveynebis _ aWa-

ra, SavSeTi, klarjeTi, tao, speri da

lazeTis kvleva. damuSavda kvlevis

programac: istoria _ doc. abel

surgulaZe, arqeologia _ prof. ami-

ran kaxiZe, eTnografia _ istoriis

mecnierebaTa kandidati nodar kaxi-

Ze, folklori _ doc. elguja maka-

raZe, dialeqtologia, doc. mamia fa-

Rava. laboratoriis organizacias

xelmZRvanelobda universitetis

reqtori batoni aziz axvlediani. la-

boratoriaSi moviwvieT qalbatoni

meri cincaZec. 1995 wels laborato-

riis wevrebma movawyveT pirveli kom-

pleqsuri eqspedicia taoSi. eqspedi-

ciis SemadgenlobaSi iyvnen: m. cinca-

Ze, l. Tandilava, el. makaraZe, r. dia-

samiZe, m. faRava (xelmZRvaneli) da

mZRoli tariel niJaraZe. eqspediciis

wevri iyo batoni nodar kaxiZec, bo-

lo momentSi avadmyofobis gamo ve-

Rar SeZlo wamosvla. Zneli dro iyo.

baton azizs unda vumadlodeT am eqs-

pediciis organizebas: jer gaWirve-

biT gamonaxa eqspediciisaTvis saxs-

rebi, Semdeg _ baTumis sazRvao

ports Txova mikroavtobusi Cvens

samgzavrod... ori kvira istoriul

taoSi vimuSaveT, bina taos awindel

,,dedaqalaqSi“ iusufelSi, parxlis-

wyalze gadadgmul sastumro ,,aidin-

Si“ davideT. CaviwereT mniSvnelovani

masalebi, romelic mogvianebiT, 2005

wels davbeWdeT ,,krebulis“ V tomSi

leqsikoniTa da mcire ganmartebiT.

eqspediciis wevrebs arasodes dag-

vaviwydeba taos eqspedicia, taoele-

bi da taos materialuri kulturis

Zeglebi. gansakuTrebiT gamovarCev-

di eqspediciis erT dRes, fexiT rom

gaviareT gza eliasxevidan bowminda-

ze da iqedan cucekariT CamovediT

eliasxevSi, sadac gvelodeboda man-

qana. uWirdaT Cvens qalbatonebs (arc

Cven viyaviT ukeTes dReSi), magram ar

dauwuwuniaT. viwro bilikebiT cno-

biswadiliT miviwevdiT win eliasxe-

veli rejebis megzurobiT...

qalbaton merisTan erTad araer-

Ti naSromi maqvs gamocemuli, maT So-

ris monografiebi ,,samxruli kiloebi

da qarTuli samwerlobo ena“ (V-XVIII

ss. baTumi, 1998 weli) da kompleqsuri

monografia ,,SavSeTi“ (Tbilisi, 2011

weli. sxva TanaavtorebTan erTad).

pirvelSi pirvelad daisva samxruli

kiloebisa da samwerlobo enis urTi-

erTmimarTebis sakiTxi, sxvagvarad,

vcadeT, gveCvenebina Zveli qarTuli

samwerlobo enis formirebaSi samx-

ruli kiloebis wvlili. sakiTxi swo-

rad daisva, kvlevebi unda gagrZel-

des momavalSic, axla xom metad vic-

nobT samxrul metyvelebas, vidre

vicnobdiT gasuli saukunis 90-ian

wlebSi. meore monografiaSi ki _ da-

vaxasiaTeT SavSuri kilo, aseve gamok-

vlevas davurTeT SavSuri kilosa da

folkloris mravalferovani masala

leqsikoniTurT.

meri cincaZe aris bsu memed abaSi-

Zis saxelobis samecniero kvleviTi

centris (axlandeli qarTvelologi-

is centris) pirveli TanamSromelTa-

gani, xelmZRvanelobda qarTuli dia-

leqtologiis mimarTulebas. qalba-

ton merisTan erTad eqspediciebiT

moviareT SavSeTis, klarjeTis, taos

meTurqule da meqarTule soflebi.

imdeni dro gavatareT velze erTad,

rom erTma informatorma miTxra:

,,erTmaneb gavxarT, erTmaneTis ra

xarTo,“ imdens davdivarT, SesaZlebe-

lia, davemsgavseT-meTqi kidec erT-

maneTs, _ mivuge SavSel qalbatons.

erTi vrceli saubris Temaa Cveni

saeqspedicio Tavgadasavlebi, magram

amis Sesaxeb sxva dros. mxolod erTs

gavixseneb, parxalSi rom gadagvxvda

pirveli eqspediciis dros: parxlis

monasters vaTvalierebdiT. saRamo

xani iyo. eklesiis ezoSi SevediT. iqve

Zelskamze moxuci ijda, beqir sulei-

manoRli, dardiani Sehyurebda ta-

Zars, fiqrobda... gamovelaparakeT.

qarTuli ar icoda, mxolod calkeul

sityvebs gamoTqvamda: wyali, marili,

puri... masTan saubridan erTi momen-

ti ar maviwydeba: Tqven ruseTi arCi-

eT da imitom varTo am dReSi, gvisay-

vedura batonma beqirma. cremli mo-

adgaT q-n merisa da liles. ,,sisxli

erTia da imitom tiriTo moxucma. “

aseTi emociuri Sexvedrebi araerTi

iyo Woroxis xeobis soflebSi...

dResac aqtiurad Sromobs qalba-

toni meri. bolo periodSi calke wig-

nad gamoaqveyna literaturuli qar-

Tulis saWirboroto sakiTxebze Ta-

visi xangrZlivi dakvirvebis Sedege-

bi: ,,qarTulad xsnilad ubnobdi!“

(Tbilisi, 2013). SesaniSnavi wignia,

qarTuli sityvis gulSematkivari

WeSmariti profesionalis dawerili.

rodesac mTeli wigni wavikiTxe

(fragmentebi wakiTxuli mqonda sxva-

dasxva dros), Cems kuTvnil egzemp-

lars mivawere: ,,netavi ar dasWirve-

boda am wignis dawera avtors-meTqi“.

Cvenma daudevrobam, mSobliuri qar-

Tulisadmi Cvenma damokidebulebam

daawerina es wigni avtors... esaa wigni

gafrTxileba, wigni mowodeba qarTve-

lisadmi, ,,xsnilad ilaparakeTo qar-

Tulad. “

zemoT monografia ,,SavSeTi“ vax-

sene, axla ,,klarjeTze“ vmuSaobT er-

Tad. diax, qalbatoni meri Cveni sa-

mecniero proeqtis wevria. axalgazr-

dobaSi mis mierve dawyebul saqmes,

mxedvelobaSi klarjuli kilos kvle-

va maqvs, agrZelebs Cvens jgufTan er-

Tad. Cven erTi uaxloesi proeqti

gvaqvs erTad gansaxorcielebeli,

ufro ori, erTad daviwyeT saqme da,

uflis nebiT, erTadve miviyvanT bo-

lomde.

qalbaton meris kidev dasasrule-

beli aqvs ,,saTnoebaTa kibis“ teqsti

gamokvleviTa da leqsikoniT... gegme-

bi sxvac gvaqvs, saintereso da Rire-

buli. yvelgan gvWirdeba meri cinca-

Zis Tanadgoma da CvenTan yofna...

bolos vityvi, rom SemoqmedebiTi

biografia grZeldeba, iwereba axali

gverdebi. grZeldeba iseTive sifr-

TxiliTa da SemarTebiT, rogorc am

eqvsi aTeuli wlis win daiwyo... da,

rac mTavaria, q-n meris jer bevri aqvs

saTqmeli, aqvs dasaweri, sakvlevi, sa-

Ziebeli, Cvenc Sua asaks gadacile-

bul mowafeebs gvWirdeba damrigebe-

li da Semfasebeli, cenzori saukeTe-

so gagebiT, ukeTess vis vinatrebT.

q-no meri! didxans sicocxles

gisurvebT. asaki droa, Tqven moxuce-

buli ki ara, asakovani brZandebiT,

axalgazrdulad azrovnebT, dros

Tvals usworebT (dasturad Tqveni

bolo nakvlevebic kmara), esaa mTa-

vari. Tqven sWirdebiT Tqvens ojaxs,

sWirdebiT Cvens universitets, gvWi-

rdebi Cven!!!

mamia faRava,

profesori

meri cincaZe _

mkvlevari

dgeba axali weli - XXI saukunis me-16 weli. vajamebT

gakeTebuls, miRweuls; visaxavT axal amocanebs, vad-

genT axal gegmebs.

mSobliur universitets - 80 wlis iubilars, mis xel-

mZRvanelobas, pedagogiur koleqtivs, yvela TanamSro-

mels vulocav damdeg axal wels, vusurveb warmatebebs,

axal simaRleebze asvlas.

sayvarelo studentebo! gilocavT, gisurvebT survi-

lebis Sesrulebas, ocnebebis axdenas, warmatebebs mec-

nierebaTa safuZvlebis dauflebaSi! wigni gagexadoT

cxovrebis Tanamgzavrad!

meri cincaZe

Page 6: BATUMI 09-2015.qxp

6 ddeekkeemmbbeerrii

2015 weli baTumis SoTa rus-

Tavelis saxelmwifo universi-

tetisTvis sxva mraval miRwe-

vasTan erTad, saremonto samu-

SaoebiT Tu materialur-teqni-

kuri bazis ganaxlebis mxrivac

mniSvnelovani iyo. Sesabamisad,

erTia warsulis Sefaseba, mag-

ram meore da umTavresi _ uf-

ro meti warmatebuli nabiji

igegmeba 2016 wlisTvis.

„uaxloes momavalSi gvelo-

deba akreditacia, amitom dauS-

vebelia moduneba da mxolod

miRweulze SeCereba. aucilebe-

lia universitetisaTvis kidev

ufro maRali prestiJis mopo-

veba, raSic mniSvnelovani ro-

li unda Seasrulos universi-

tetis administraciis xelmZR-

vanelma da mTelma administra-

ciulma personalma“, _ aRniSna

gazeT „baTumis universitet-

Tan“ dialogis dros baTumis

SoTa rusTavelis saxelmwifo

universitetis administraciis

xelmZRvanelma, batonma jemal

ananiZem, romelic am Tanamde-

bobidan universitetelebs pi-

rvelad ulocavs damdeg Soba-

axal wels.

_ batono jemal, mogexsene-

baT mimdinare wels saswavlo

procesi saremonto samuSaoe-

bis gamo, dagvianebiT daiwyo.

rogor SeafasebT wlis bolos-

Tvis aRniSnuli saqmianobis Se-

degs?

_ universitetSi mimdinare

saswavlo weli garkveuli dro-

iT, dagvianebiT daviwyeT, rac ga-

mowveuli iyo saswavlo korpuse-

bis reabilitaciiT, Tumca Ziri-

Tad saswavlo process xeli ar

SeSlia. iyo garkveuli diskom-

fortic, bunebrivia, swavlis pa-

ralelurad samSeneblo saqmia-

nobis warmoebis gamo. piradad me,

madloba minda gadavuxado samSe-

neblo kompanias, romelmac daC-

qarebulad Caatara sareabilita-

cio samuSaoebi, aseve universi-

tetis studentebsa Tu akademi-

ur personals, romlebic gage-

biT ekidebodnen droebiT dis-

komforts. saerTod unda iTqvas,

rom saswavlo procesi ar dawye-

bula kanoniT gaTvaliswinebuli

vadebis darRveviT, Tumca uni-

versitetSi garkveuli farTi

saauditorio mecadineobisaTvis

intensiurad davtvirTeT.

ukve wlis boloa da unda iTq-

vas, rom mimdinare wlis ZiriTadi

samuSaoebi dasrulebulia, gar-

da gamonaklisisa, esaa universi-

tetis yofili saerTo sacxov-

reblis korpusi, sadac proeqtis

Zireuli cvlilebebis gamo mog-

viwia mSeneblobis SeCereba da mi-

si dasrulebisaTvis ganmeorebi-

Ti tenderis gamocxadeba, rome-

lic savaraudod 2016 wlis mar-

tis TveSi dasruldeba. aRniSnul

farTSi dagegmilia niko berZe-

niSvilis saxelobis kvleviTi in-

stitutisaTvis damatebiTi far-

Tis gamoyofa, aqve ganTavsdeba

universitetis arqivi, kvleviTi

institutis biblioTeka, uwyveti

swavlebis centri, auditoriebi

da sastumro nomrebi 12 persona-

ze.

samuSaoebTan dakavSirebiT

aRsaniSnavia, rom akmayofilebs

saproeqto moTxovnilebebs, uk-

ve eqspluataciaSi Sevida gri-

SaSvilis xuT nomerSi arsebuli

kvleviTi institutis Senoba, sa-

dac samecniero mimarTulebas-

Tan swavloben teqnologiuri

fakultetis studentebi, ag-

reTve firosmanis quCaze arse-

buli teqnologiuri fakulte-

tis korpusi da rusTavelis qu-

Caze mdebare ZiriTadi saswavlo

korpusis meoTxe-mexuTe sarTu-

lebi. paralelurad garemontda

fizikis laboratoriebi, sabune-

bismetyvelo fakultetis mine-

ralogiisa da stomatologiis

laboratoria, socialur da po-

litikur mecnierebaTa fakul-

tetisaTvis fsiqosocialuri

reabilitaciis klinika, moewyo

sportuli moedani, garkveulwi-

lad mowesrigda administraciu-

li korpusis garefasadi da ezo-

Si mdebare skveri.

_ ramdeni lari daixarja

remontisaTvis?

_ mTlianobaSi dasrulebu-

li samuSaoebis Rirebulebam Se-

adgina daaxloebiT ori milion

orasiaTasi lari

_ rogorc universitetis

administraciis xelmZRvaneli,

kmayofili xarT Tu ara gaweu-

li saqmianobiT?

_ drois simciris gamo ver

gavwvdiT dagrovili probleme-

bis mogvarebas, ganxorcielebu-

li faqtobrivad, aucilebeli

moTxovna iyo da SeiZleba iTqvas,

dagvianebulic, magram ar SeiZ-

leba davukargoT mcdeloba da

Tanadgoma administraciul per-

sonals, institutebs Tu fakul-

tetebs, romlebic TavianT Za-

lisxmevas ar iSurebdnen ukeTesi

Sedegebis miRwevisaTvis. amitom

am gunduri midgomisaTvis TiTo-

eul maTgans vuxdi madlobas.

_ 2016 wlisTvis calkeul

korpusebsa Tu fakultetebze,

kvlavac xom ar igegmeba sare-

monto samuSaoebi?

_ universitetis warmomad-

genlobiTma sabWom ukve daamtki-

ca momavali 2016 wlis biujeti,

sadac mkafiod dafiqsirda, rom

aWaris avtonomiuri respubli-

kis mTavrobis mxardaWeriT Sesa-

bamisi biujetidan gamogveyofa

rvaasi aTasi lari saswavlo kor-

pusis pirveli, meore da mesame

sarTulebis reabilitaciisaT-

vis.

_ batono jemal. rogor Sea-

fasebT Tqvens saqmianobas aR-

niSnul Tanamdebobaze?

_ Tanamdeboba sakmaod sapa-

suxismgebloa, miT umetes, roca

regionSic izrdeba institute-

bis raodenoba da konkurencia.

uaxloes momavalSi gvelodeba

akreditacia, amitom dauSvebe-

lia moduneba da mxolod miRwe-

ulze SeCereba. aucilebelia

universitetisaTvis kidev ufro

maRali prestiJis mopoveba, ra-

Sic mniSvnelovani roli unda Se-

asrulos universitetis adminis-

traciis xelmZRvanelma da mTel-

ma administraciulma personal-

ma. ukve ganxorcielebuli saqmi-

anoba Cemi im samoqmedo progra-

mis nawili iyo, rac warvadgine am

Tanamdebobaze konkursSi mona-

wileobis dros, romelsac ufro

detalurad Sevexebi warmomad-

genlobiTi sabWos winaSe 2015

wlis wliuri angariSis wardge-

nis dros.

_ rogor miulocavT dam-

deg, 2016 wels baTumis SoTa

rusTavelis saxelmwifo uni-

versitetis studentobas, pro-

fesor-maswavleblebs da admi-

nistraciis TanamSromlebs?

_ pirvelad vulocav am Ta-

namdebobidan universitets axal

wels. ra Tqma unda, vusurveb

mTel personals warmatebas sau-

niversiteto da pirad cxovreba-

Si, miRweuli Sedegebis kidev uf-

ro gaumjobesebas da miznebis

Sesrulebas da rac mTavaria,

umokles periodSi im probleme-

bis aRmofxvras da progress, rac

aucilebelia Tanamedrove warma-

tebuli universitetisaTvis.

Cemo Zvirfasebo!gilocavT axali - 2016 wlis

dadgomas. es weli gamorCeuli iq-

neba Tqvens cxovrebaSi. bevri

natvris da ocnebis, warmatebuli

kvleva-Ziebis, dasaxuli amocane-

bis da gaweuli didi Sromis Rir-

seuli Sefasebis da dafasebis

momtani yofiliyos. me mjera da

mwams, rom Tqven iqnebiT swored

is Taoba, romelic gardauvalad

miiyvans Cvens qveyanas warmate-

basTan da momavali weli evropas-

Tan vizaliberalizaciiT Tqven dRemde arnaxul SesaZleb-

lobebs da Cveni didi winaprebis ocnebad darCenil natv-

ras xelSesaxebs gagixdiT.

minda rom axali wlis dReebSi daiviwyoT yvelaferi da

maqsimalurad xalisiT da garTobiT gaataroT.

samudamod Tqveni megobari

prof. k. qaSibaZe

g i l o c a v T . . .baTumis SoTa rusTavelis

saxelobis saxelmwifo uni-

versiteti da me Tanatolebi

gaxlavarT. mixaria, rom Cemi

arseboba mTlianadaa dakavSi-

rebuli am brwyinvale sagan-

manaTleblo kerasTan. viyavi

studenti, Semdeg TanamS-

romeli, aqedan wavedi aspi-

ranturaSi. dabrunebis Sem-

deg, akad. n.berZeniSvilis sa-

xelobis samecniero-kvleviT

institutSi muSaobis parale-

lurad, gasuli saukunis 60-iani wlebidan dawyebuli, mim-

yavda leqciebis kursi arqeologiasa da saberZneT-romis

istoriaSi. am saukunis pirveli wlebisaTvis vmuSaobdi

reqtoradac. amJamad var emeritusi. ase, rom me erT-erTi

rigiTi moqalaqe didad var davalebuli mSobliuri uni-

versitetis mimarT. Zalas ar vzogav sicocxlis bolomde

vemsaxuro Taobis aRzrdisa da Cveni qveynis Zveli istori-

isa da kulturis warmoCenas.

Cems kolegebsa da student-axalgazrdobas movuwodeb

erTi dRe ar gagetarebinoT uSinaarsod, idealebis gareSe.

dReisaTvis sasikeTo saqmeTa keTebis asparezi metad far-

Toa...

amiran kaxiZe

baTumis arqeologiuri muzeumis direqtori,

ist.mecn.doqtori, profesori

mm ii RR ww ee uu ll ii ss SS ee ff aa ss ee bb aa dd aamm oo mm aa vv aa ll ii ww ll ii ss gg ee gg mm ee bb ii

Page 7: BATUMI 09-2015.qxp

7ddeekkeemmbbeerrii

studenturi TviTmmarTve-

lobis xelmZRvaneloba rom

udidesi pasuxismgebloba iyo,

amas Tavidanve vacnobierebdi.

isic kargad mesmoda, rom Tavm-

jdomaris movaleoba mxolod

kargi da saintereso ideebis

programaSi gawera ar iyo mTa-

vari, amitomac me xelmZRvane-

lad mosvlamde aravin momixib-

lavs winaswari dapirebebiT.

vcdilobdi, yovelTvis vyofi-

liyavi zomieri da ar meTqva

arc erTi iseTi sityva, romlis

ganxorcielebasac ver SevZleb-

di, ra Tqma unda TviTmmarTve-

lobis wevrebTan erTad, piri-

qiT, mindoda yvelaferze saq-

mis gakeTebis Semdeg melapara-

ka. mec erTi rigiTi studenti

var da vici, mesmis, Tu ra undaT

maT, ra problemebi aqvT, ris

gakeTeba surT da ras moiTxo-

ven, imisTvis, rom ukeTesi stu-

denturi cxovreba hqondeT.

amitom, pirvel rigSi, gadavwy-

viteT studentTa samecniero

kuTxiT daintereseba da ganvi-

Tareba, maTi waxaliseba da ga-

weuli Sromis dafaseba. amisaT-

vis davgegmeT studentTa saer-

TaSoriso samecniero konfe-

renciis gamarTva. gulwrfeli

viqnebi da vityvi, rom cota ar

iyos vSiSobdiT, ramdenad mova-

xerxebdiT am rTuli saqmis

mogvarebas, magram Tu didia

survili da mondomeba, amasTa-

nave, studentebisa da univer-

sitetis Tanadgoma, yvelaferi

gamova da studentTa pirveli

saerTaSoriso samecniero kon-

ferencia, TviTmmarTvelobis

dafinansebiTa da studentTa

samecniero centris xelmZRva-

nelobiT, baTumis SoTa rusTa-

velis saxelmwifo universi-

tetSi 2015 wlis 25-27 seqtem-

bers Sedga, romelic universi-

tetis 80 wlis iubiles mieZRv-

na. konferenciaSi monawileob-

da sxvadasxva universitetis

90-mde studenti da warmodge-

nil naSromTagan mecnieruli

kvlevis TvalsazrisiT sainte-

reso da gamorCeuli namuSevre-

bi ibeWdeba da male gamova kre-

bulis saxiT.

studentoba mxolod swavla

araa, es mTeli cxovrebaa, ami-

tom am kuTxiTac bevri ram keT-

deba. pirvelkurselebs erTma-

neTi ukeT rom gaecnoT da ga-

moevlinaT TavianTi SesaZleb-

lobebi, TviTmmarTvelobam,

universitetis xelmZRvanelo-

bisa da administraciis daxma-

rebiT, sastumro `leograndSi“

moawyo wveuleba e. w. ,,welcome

party“ da erTi dasamaxsovre-

beli dRe aCuqa maT. garda amisa,

yvela fakultetze Catarda

`mxiarulTa da sazrianTa“ kon-

kursi.

aqve unda aRiniSnos isic,

rom Cveni universitetis mxia-

rulTa da sazrianTa klubi

`porto–franko“ gavida final-

Si da TbilisSi gamarTul Sex-

vedras, romelzec warmatebiT

gamovida Cveni gundi, aqedan Ca-

suli 30 studenti gulSemat-

kivrobda da amxnevebda maT.

Cveni universitetis axal-

gazrdoba aqtiurad aris Car-

Tuli sportul cxovrebaSi,

wels gansakuTrebul warmate-

bas miaRwia fexburTis nakreb-

ma. isini naxevarfinalistebi

gaxdnen da TbilisSi Tsu-s nak-

rebTan SesaniSnavi TamaSi gvaC-

venes. TviTmmarTvelobis ini-

ciativiTa da xelSewyobiT am

Sexvedraze dasaswrebad da Cve-

ni gundis biWebis gasamxneveb-

lad universitetidan 120 stu-

denti wavida.

imisTvis, rom universitet-

Si arsebuli yvela seqtori

kargad da warmatebulad muSa-

obdes, studenturi TviTmmar-

Tvelobis xelmZRvaneloba in-

dividualurad SevxvdiT uni-

versitetis qoreografiuli an-

samblis – `tbeTis“ xelmZRva-

nelsa da mocekvaveebs, aseve,

`mxiarulTa da sazrianTa“ gun-

dis wevrebs, fexburTis gunds,

ragbisa da krivis nakrebebs, vi-

saubreT problemebze da davsa-

xeT samomavlo TanamSromlo-

bis gegmebi.

bolo Tveebis ganmavlobaSi

studenturma TviTmmarTvelo-

bam memorandumi gaaforma ram-

denime organizaciasTan, rogo-

rebicaa: baTumis sportul-

axalgazrduli centri da aso-

ciacia `elsa“, romlebic xels

Seuwyoben erToblivi studen-

turi proeqtebis ganxorciele-

bas.

studenturi TviTmmarTve-

lobis mxardaWeriTa da dafi-

nansebiT moewyo kulturul-

aRmzrdelobiTi xasiaTis gasv-

liTi turebi saqarTvelos

sxvadsxva kuTxeSi: okaciis ka-

nionSi, varZiaSi, rabaTsa da qu-

TaisSi, xolo sveticxovlobis

dResaswaulze 80 studenti ga-

emgzavra mcxeTaSi.

Cemi xelmZRvanelad mosv-

lis pirvelive dReebi daemTxva

dedaqalaqSi 13 ivniss datria-

lebul stiqiur ubedurebas.

meore dResve bsu-Si, universi-

tetis xelmZRvanelobisa da

studenturi TviTmmarTvelo-

bis iniciativiT, Seiqmna daza-

ralebulTa daxmarebis Stabi,

Segrovda pirveladi moxmare-

bisTvis saWiro nivTebi da tan-

sacmelebi, romelic moxalise-

Ta 50-kacianma jgufma Caitana

TbilisSi, daniSnulebis adgi-

las.

Cemi TviTmmarTvelobis

xelmZRvanelobidan eqvsi Tve

gavida, marTalia, aqedan sami

Tve arasaswavlo periodi iyo,

magram rac davgegmeT, rac gvin-

doda rom am wels gagvexorcie-

lebina, TiTqmis yvelaferi ga-

keTda, samomavlod ufro bevri

saintereso idea da proeqti

gvaqvs Cafiqrebuli da didi

imedi gvaqvs universitetis

xelmZRvanelobisa da administ-

raciis gverdiT dgomisa.

aqve visargebleb SemTxve-

viT da axal, 2016 wels, mivulo-

cav Cvens araCveulebriv stu-

dentebs, Zvirfas profesor –

maswavleblebs, universitetis

xelmZRvanelobas, administra-

cias da TiToeul TanamSro-

mels, vusurveb janmrTelobas,

winsvlas, warmatebas yvela

sferoSi, mxneobasa da nayofier

cxovrebas.

studenturi

TviTmmarTvelobis

Tavmjdomare

beqa makaraZe

damdeg Soba-axal wels vulo-

cav Cems mSobliur baTumis univer-

sitets, mis student axalgazrdo-

bas, profesorebs, saswavleblis

TiToeul TanamSromels! warmate-

buli da gamorCeuli weli yofili-

yos 2016, gansakuTrebiT TqvenTvis,

Cveno saamayo axalgazrdebo! bevri

ram kargi minda gisurvoT, Tumca

upirvelesad mainc swavlaSi sauke-

Teso Sedegi _ 21-e saukune xom

codnas ekuTvnis! mxolod maRali

ganaTleba mogcemT cxovrebaSi

winsvlis da saukeTeso perspeqti-

vebis dasaxvis saSualebas. Tqven

Cveni samSoblos xvalindeli dRe

xarT da mjera, yovelTvis iqnebiT

laRebi, Seupovrebi, warmatebaze

orientirebulebi!

siyvaruliT da pativiscemiT,

daviT TedoraZe

saqarTvelos mweralTa

SemoqmedebiTi kavSiris

aWaris organizaciis Tavmjdomare

saiubileo-sazeimo ganwyoba jer

kidev ar ganelebula da universi-

teti axali wlis SemobrZanebis mo-

lodinSia.

axali 2016 wliT iwyeba univer-

sitetis saukunovani arsebobis

ocwledi. ganvlil rva aTeulSi Se-

moqmedebiTi garjiT swavlebaSi

bevri miRweva hqonia. miuxedavad

amisa, mavanT zogjer mosvliaT az-

ri, am uZvelesi taZris sxvagan ga-

datanisa. damoukidebeli saqarT-

velos arsebobis or aTeulma wel-

ma, amdagvari fiqric ki mospo. mi-

Tumetes, universiteti SesamCne-

vad gamSvenierda – keTilmoewyo

auditoriebi da kabinet–labora-

toriebi. garegnuladac galamaz-

da, ufro da ufro erwymeba baTu-

mis zRvispireTis, silamaziT ganu-

meorebel landSafts.

student-axalgazrdobiTaa ga-

daWedili ezo-kari da auditorie-

bi.

Zvirfaso studentebo, univer-

sitetis TanamSromlebo da kole-

gebo! diadi momavlis imedis rwme-

niT, gilocavT Soba–axal wels!

mirian (murman) daviTaZe

emeritusi–profesori

studenturi TviTmmarTvelobissaqmianobis 6 Tve

saqarTvelos sauniversiteto sportis federaciis „sa-

universiteto Tasi - 2015“-is turniris morigi matCi baTu-

mis SoTa rusTavelis saxelmwifo universitetis gamarjve-

biT dasrulda. umaRlesi saganmanaTleblo dawesebulebis

futsalis nakrebma Tavisufali universitetis gundi daa-

marcxa angarSiT 2:1. bsu-s studentebi „sauniversiteto Ta-

si - 2015“-is mosapoveblad Sexvedras naxevar finalSi Tbi-

lisSi, 14 dekembers, 16:00 saaTze Tbilisis ivane javaxiSvi-

lis saxelmwifo universitetis nakrebTan gamarTaven. Se-

jibrs saqarTvelos sauniversiteto sportis federacia

saqarTvelos sportisa da axalgazrdobis saministrosa da

kompania „magTis“ mxardaWeriT atarebs.

universitetis futsalis nakrebis warmateba

Page 8: BATUMI 09-2015.qxp

8 ddeekkeemmbbeerrii

filosofia dRes

„filosofia, rogorc discipli-

na, kritikuli da damoukidebeli az-

rovnebisken gvibiZgebs, samyaros uke-

Tes xedvas gvTavazobs da toleran-

tobasa da mSvidobas uwyobs xels“ (i-

unesko, rezolucia 33C/37).

„iuneskos mowodeba - xeli Se-

uwyos Tavisufal azrovnebas da amiT

mSvidobas mTels msoflioSi, isto-

riuli filosofosobiT miiRweva“

(prof. burkhard moiziSi, germania,

2009 w.).

2019 wlis 19 noembers baTumis So-

Ta rusTavelis saxelmwifo universi-

tetis biblioTekaSi UNESCO-s reg-

lamentiT gaTvaliswinebuli filo-

sofiis programis farglebSi filo-

sofiis msoflio dRisadmi miZRvnili

samecniero RonisZieba gaimarTa - fi-

losofiaSi axali publikaciebis pre-

zentacia. filosofiis specialobis

studentebma waradgines axali Targ-

manebi, mniSvnelovani teqstebi, sa-

mecniero krebulebi. RonisZieba hu-

manitarul mecnierebaTa fakulte-

tis filosofiis departamentis or-

ganizebiT Catarda.

prof. lali zaqaraZem isaubra

filosofiis saerTaSoriso dRis is-

toriaze, UNESCO-s kulturaTa da-

axloebis saerTaSoriso aTwleulis

(2013-2022) miznebze da iniciativeb-

ze, Tanamedrove sazogadoebisTvis

filosofiisa da kritikuli azrovne-

bis rolsa da mniSvnelobaze, filo-

sofiis uaxles kvlevebze, imis Sesa-

xeb, Tu „ra SeuZlia da ra unda gaake-

Tos dRes filosofiam?“. RonisZiebis

dasrulebis Semdgom darbazSi war-

modgenili wignebi, maT Soris poli-

tikuri filosofiis mniSvnelovani

teqstebi, karl Smitis, leo Strau-

sis, hana arendtis, jon diuis da sxv.

teqstebis pirveli qarTuli Targma-

nebi saCuqrad gadaeca universite-

tis biblioTekas.

XX saukunis 70-80-ian wlebSi ga-

naxlebuli cxare kamaTi filosofiis

rolsa da mniSvnelobaze, filosofi-

is bedze Tanamedrove sazogadoebaSi,

dResac aqtualuria. `ra aris filo-

sofia?~ (karl iaspersi), `risTvis fi-

losofia?~ (Teodor adorno), `mivida

Tu ara filosofia dasasrulTan?~

(vili hoxkepeli) – es kiTxvebi kvla-

vindeburad farTo gamoZaxils hpo-

vebs. mravali araerTgvarovani mid-

gomisa da ukiduresad gansxvavebuli

pasuxebis miuxedavad, SeiZleba iTq-

vas, rom `filosofia aris yvelgan,

sadac ki adamianebi Tavis uSualo yo-

fierebas, azris meSveobiT gaacnobi-

ereben” (karl iaspersi). am azriT, is

yovelTvis Tanamedrovea.

Tanamedrove mecnierebis struq-

turaSi mimdinare cvlilebebma huma-

nitarul mecnierebaTa transforma-

cia, kerZod ki, filosofiur discip-

linaTa transformacia ganapiroba.

sazogadoebaSi mimdinare procesebis

filosofiuri refleqsia gansakuT-

rebiT aqtualuri bolo periodSi

gaxda. dasavlur filosofiaSi bolo

aTwleulSi gaCaRebuli diskusiebi

filosofiis sruliad axali proble-

mebis Sesaxeb da filosofiis axali

dargebis ganviTareba (interkultu-

ruli filosofia, arqiteqturis fi-

losofia, filosofiuri urbanisti-

ka, filosofiuri geografia, neiro-

filosofia, mediis filosofia da

sxv.) amis TvalsaCino magaliTia; es

procesi, Tavis mxriv, filosofiis

naklebad cnobil problemaTa axal

speqtrs warmoaCens.

adamians aqvs survili, gaigos da

gaiazros samyarosa da sazogadoeba-

Si Tavisi funqcia, icxovros azriani,

savse cxovrebiT. amisaTvis mas sWir-

deba sagnebisa da sakuTari Tavis ga-

geba. Tu Sen filosofia ar gesmis, es

imas niSnavs, rom sakuTari arseba kar-

gad gacnobierebuli ara gaqvs da ar

gesmis. filosofiis amocanac yovel-

Tvis is iyo, rom imgvari kiTxvebi wa-

moeWra, rac adamianisa da samyaros

dafarul arsebas swvdeba. filoso-

fia winaT swored amis gamo iyo dafa-

sebuli.

* * *

Tanamedrove sazogadoebisTvis

da mecnierebis Tanamedrove stuqtu-

raSi filosofiis rolsa da mniSvne-

lobas xazs usvams iuneskos mier da-

wesebuli filosofiis msoflio dRe.

`filosofiis dRe~ 2002 w. dawesda pa-

rizSi, iuneskos 33-e generaluri kon-

ferenciis (UNESCO General Conferen-ce) mier, xolo 2005 wlidan iuneskom

es dRe oficialurad gamoacxada `fi-

losofiis msoflio dRed~. yoveli

wlis noembris mesame xuTSabaTs

iunesko sazeimod aRniSnavs am Ta-

riRs.

filosofiis saerTaSoriso dRis

dawesebis idea sazogadoebaSi mimdi-

nare globaluri socio-kulturuli

cvlilebebisaTvis saerTo platfor-

mis SemuSavebiT aris motivirebuli.

es dRe xels uwyobs, rom adamianebi

eziaron mdidar filosofiur memk-

vidreobas da adamianuri yofiTi az-

rovnebis sivrce gaixsnas axali idee-

bisTvis. saukuneebis ganmavlobaSi

filosofia xom dasabuTebuli anali-

zis gziT qmnida safuZvels damouki-

debeli da SemoqmedebiTi azrovne-

bisTvis. iuneskos mier miRebul

33C/37 rezoluciaSi vkiTxulobT:

`filosofia, rogorc disciplina,

kritikuli da damoukidebeli azrov-

nebisken gvibiZgebs, samyaros ukeTesi

gagebas gvTavazobs da tolerantoba-

sa da mSvidobas uwyobs xels~. iseTi

cnebebis zustad gamoyeneba, rogori-

caa `Rirseba~, `samarTlianoba~, `po-

litikuri samarTlianoba~, `moralu-

ri srulyofileba~, `siqvele~, `az-

rovneba~, `gansja~, `msjeloba~, `sis-

tema~, `meTodi~, yovelTvis saWiro-

ebs filosofiis istoriis kargad

Seswavlas. swored amis gamo filoso-

fiis msoflio dRe mogviwodebs fi-

losofiurad axleburi azrovnebis-

ken; filosofiis msoflio dRes amiT

imis gaxsenebac surs, rom sakuTari

Tavi gavixsenoT. axleburi azrovne-

bisa da saorientacio azrebis gareSe

filosofiis istoria da filosofia

ar arsebobs; filosofiis istoria sa-

erTod filosofosobis arsebiTi mo-

mentia. iuneskos mowodeba _ `xeli

Seuwyos Tavisufal azrovnebas da

amiT mSvidobas mTels msoflioSi, is-

toriuli filosofosobiT miiRweva”,

_ ase gamoexmiana filosofiisa da

socialur mecnierebaTa kvleviTi in-

stitutis (grigol robaqiZis saxe-

lobis universiteti) mier saqarTve-

loSi 2009 w. pirvelad dagegmil fi-

losofiis msoflio dRisadmi miZRv-

nil samecniero RonisZiebebs boxumis

ruris universitetis profesori,

burkhard moiziSi.

aRsaniSnavia, rom dResdReobiT

es TariRi farTomasStabiani Ronis-

ZiebebiT aRiniSneba msoflios 70 qve-

yanaSi, gansakuTrebiT germaniaSi. fi-

losofiis maradiuli problemebis

gaazrebis did mniSvnelobas sazoga-

doebisa da azrovnebisaTvis xels

uwyobs iuneskos kaTedrebic evropis

sxvadasxva universitetebSi. iunes-

kos partniori erovnuli xelisuf-

lebebi, saxelmwifo organizaciebi,

iuneskos sakiTxebis nacionaluri ko-

misiebi, arasamTavrobo organizacie-

bi, universitetebi da samecniero-

kvleviTi institutebi, iuneskos ka-

Tedrebi, asocirebuli skolebi da

klubebi, sadac xdeba Tavisufali da

ganaTlebuli azris gamovlineba,

iReben rekomendacias, Caataron Ro-

nisZiebebi adgilobriv, nacionalur

Tu saerTaSoriso doneze – filoso-

fiuri dialogebi da kafe-diskusiebi,

mrgvali magidebi, konferencia-semi-

narebi, gamofenebi da prezentaciebi.

aRsaniSnavia, rom filosofiis msof-

lio dRe farTe sazogadoebrivi in-

teresis sagania. am dRes exmianebian

ara mxolod filosofosebi, aramed

sabunebismetyvelo Tu socialur

mecnierebaTa, kulturisa da ganaT-

lebis sferos warmomadgenlebi.

filosofiis sazRvrebi ki dRes

Zalian gafarTovda. amdenad, filo-

sofiis msoflio dRe Tanamedrove in-

formaciul samyaroSi filosofiis

rolis axlebur gaazrebas da sul

ufro did aRiarebas isaxavs miznad.

filosofia gascda akademiur

sazRvrebs, man sxvadasxva sfero da

problemaTa farTo speqtri moicva.

am konteqstSi, filosofiis Tanamed-

rove problematikis farTo speqtrs

kargad warmoaCens filosofiis

msoflio dRisadmi miZRvnili (dageg-

mili) RonisZiebebis Tematika germa-

niaSi: ase mag., `filosofia mediaSi~

(berlini, Tavisufali universitetis

filosofiis instituti), `urTierT-

pativiscema da aRiareba: adamianuri

Rirseba, rogorc samarTlis cneba”

(bremeni), `mecnierebis utyuarobis

krizisi~ (aaxeni), `(dau)morCileblo-

ba - protestis formebis legitimaci-

isTvis~ (karlsrue), `adamianis ufle-

bebi dasavluria?~ `TanagrZnoba –

eTikis guli~, `eTika cifrul land-

SaftSi~ (kiolni), `ekonomikisa da

mSvidobis kvleva filosofiur pers-

peqtivaSi~ (hageni), `Segueba Tu mona-

cemebi: klimaturi problemebisadmi

Cveni movaleoba~ (miunsteri), `me-20

saukunis mecnierebis Teoria da Tana-

medrove naturfilosofia~, `globa-

luri samoqalaqo ganaTleba – msof-

lio moqalaqis formireba~ (erlange-

nis universiteti, niunbergi) da sxv.

* * *

yovel wels iunesko filosofiis

msoflio dRes masStaburi RonisZie-

bebiT aRniSnavs msoflios erT-erT

qveyanaSi da konkretuli TemiT exmia-

neba. ase mag. 2009 w. Catarda saerTa-

Soriso forumi _ `filosofia kul-

turaTa dialogSi~ (moskovi), plena-

rul sxdomaze moxseneba waikiTxa Ta-

namedroveobis gamoCenilma germa-

nelma filosofosma, iurgen haber-

masma: `religia, samarTali da poli-

tika: politikuri samarTlianobis

Sesaxeb multikulturul msoflio

sazogadoebaSi~. `socialuri cvli-

lebebi da kulturaTSorisi dialo-

gi~ iyo 2014 w. mTavari Tema, xolo

2015 w. – `mravali ena da filosofiis

adgili”. am wlis parizis 8-e simpozi-

umis mTavari Temebi iyo: `aradasav-

luri kulturebis filosofiuri az-

ris gavrceleba axali teqnologiebis

saSualebiT~; `filosofia saswavlo

korpusis gareT, axali adgilebi da

formatebi~.

iuneskos generaluri mdivnis

2014 wlis mimarTvaSi vkiTxulobT:

`filosofiis msoflio SesaZloblo-

bas iZleva kvlavac daadasturos kri-

tikuli azrovnebis mniSvneloba Ta-

namedrove sazogadoebis transfor-

maciis procesSi. es cvlilebebi gvai-

Zulebs veZioT sicocxlis axali me-

Todebi da SevqmnaT ukeTesi samarT-

liani sazogadoeba. am cvlilebebs

SeuZliaT Searyion ndoba, Seqmnan axa-

li daZabuloba. am dros filosofia

Rirebuli mokavSirea, romelic ref-

leqsiur ganazrebebsa da dialogis

praqtikas eyrdnoba. amis safuZvelze

Cven SesaZloba gvaqvs aRviqvaT gansx-

vavebuli azrebi da midgomebi.

mravalferovan samyaroSi piozi-

cia – gascde sakuTar xedvas gansa-

kuTrebul mniSvnelobas iZens. is to-

lerantobisa da mSvidobis safuZve-

lia, da amavdroulad, SemoqmedebiT

energiis gamoavisuflebis saSualeba,

romelic aviTarebs sazogadoebas,

icavs adamianis uflebebs~.

swored aseTi, WeSmaritad inte-

leqtualuri da filosofiuri plu-

ralizmi mogvcems SesaZleblobas

davsaxoT gzebi ukeTesi momavlisa-

ken. visurvebdi, es da sxva iniciati-

vebi, romlebic filosofiis meSveo-

biT gvexmareba gadaviazroT sxva ada-

mianebTan Tanacxovrebis principebi,

gaziarebul iqnas~.

iuneskos generaluri mdivnis

2015 w. mimarTvaSi xazgasmulia filo-

sofiis daniSnulebasa da amocanebze,

iuneskos samomavlo gegmebze (ix. h).

am TvalsazrisiT mkiTxvels Sem-

deg mniSvnelovan Tezisebs vtava-

zobT:`filosofiis msoflio dRis

idea efuZneba rwmenas imisa, rom fi-

losofias SeuZlia Seitanos umniSv-

nelovanesi wvlili adamianTa keTil-

dReobaSi, maT winaSe mdgari sirTu-

leebis gadawyvetaSi da mSvidobis

ganmtkicebaSi~.

filosofiis Sesaxeb mravali gau-

gebari warmodgenis fonze iunesko

filosofias pirvel adgilze ayenebs

da miiCnevs, rom `filosofia aris sa-

Sualeba pirovnuli da koleqtiuri

gaTavisuflebisaTvis. ifiqro da

imavdroulad iazrovno imis Sesaxeb,

rom ra aris azrovneba, - rac aris ki-

dec filosofia, adamianuri Semoqme-

debis yvela gamovlinebis namdvili

impulsia~.

filosofia es aris dialogi gak-

virvebis safuZvelze, romliTac aR-

savsea mravali epoqa, xelovneba da

literatura, diskusiebi sazogadoe-

baSi, politikis sakiTxebi.

iunesko zrunavs imaze, rom `fi-

losofia, yvelaze Zveli mecniereba,

adamianTa sul ufro farTe wreebis-

Tvis gaxdes misawvdomi, mowinave teq-

nologiebis gamoyenebiT [...]~. globa-

luri auditoriis Semokrebis mizniT

iunesko 2015 w. aqcents akeTebs axal

sakomunikacio saSualebebze, distan-

ciuri swavlebaze da sxv. seqtemberSi

msoflio liderebi SeTanxmdnen dRis

wesrigze da imsjeleben 2030 wlamde

mdgradi ganviTarebis koncefciaze.

es gegma ayalibebs kacobriobis ganvi-

Tarebis da mSvidobis Sesaxeb axal

xedvas uaxloesi 15 wlis manZilze. am

miznebis ganxorcieleba yvela im

unar-Cvevis gamoyenebas saWiroebs,

romelsac uviTarebs filosofia

adamians – azris simkacre, kreatiu-

loba da kritikuli azrovneba.

mdgradi ganviTareba moiTxovs saku-

Tari Tavisa da Cveni planetis gaaz-

rebis axali midgomebis, axali mode-

lebisa da moqmedebebis Camoyalibe-

bas. aq ki filosofias da yvela huma-

nitarul mecnierebas kvlav umTavre-

si roli ekisreba”.

iuneskos generaluri mdivnis mi-

marTvidan ikveTeba, rom samyaros

axali xedvis CamoyalibebaSi iunesko

xelmZRvanelobs xalxTa inteleqtu-

aluri da zneobrivi silidarobis

principiT. `samyaros axali xedvis

mandati, TviTSemecnebis, sxvis gage-

bis da saxeze arsebuli cvlilebebis

gasaRebi~ ki mudam filosofias epyra

xelT.

es ideebi safuZvlad udevs kul-

turaTa daaxloebis saerTaSoriso

aTwleuls (2013-2022) da swored

iuneskos es filosofiuri midgoma

miznad isaxavs momavalSic gaafarTo-

os iuneskos wesdebis safuZvelmdeba-

re idea - „samyaros dacvis ideis ada-

mianTa cnobierebaSi ganmtkiceba“.

ra SeuZlia da ra unda gaakeTos

dRes filosofiam?

am kiTxvis Sesaxeb bevrs daoben!

masze erTxel da samudamod Camoya-

libebuli pasuxis gacema SeuZlebe-

lia, radgan filosofia sinamdvileSi

yovelTvis dRevandelobis filoso-

fiaa.

filosofiam adamianebs unda ga-

axsenos azrovnebis safuZvelmdebare

principebi. yovel dros Tavisi amxs-

neli sakvanZo movlenebi aqvs, rome-

lic Cvengan gadawyvetilebas mo-

iTxovs da axal perspeqtivebs gvixs-

nis. filosofiis amocanac is aris,

rom amgvari movlenebi gamoavlinos.

filosofiam unda dasvas kiTxve-

bi. namdvili filosofosi samyaros

xedavs, rogorc kiTxvebiTa da prob-

lemebiT aRsavses. filosofiis amo-

canaa, rom kiTxvebi monaxos da aRmoa-

Cinos. mTavari swored kiTxvebia. xSi-

rad Cven mwvave kiTxvebis nacvlad

standartul kiTxvebs vsvamT, romel-

Ta Sedegebic SesaZloa CvenTvis Se-

maSfoTebelic ki aRmoCndes. filo-

sofia gvamxnevebs imiT, rom sxvagva-

rad viazrovnoT da uCveulo azrebs

mivceT Sansi arsebobisa. rogor vebr-

ZoloT fundamentalizms, rogor

gavxdeT tolerantulebi da a.S. ro-

gor gadavlaxoT `patara adamianebis~

`TviTkmayofilebis sicariele~, misi

pawia vnebebisa da siamovnebebis sa-

xiT.

filosofoss ar aqvs ufleba iyos

Semwynarebeli umciresi borotebis

mimarTac ki, is maradiulad sikeTis

ZiebaSi unda iyos. es jer kidev pla-

tonis Zveli ideaa. sikeTe ki ideaTa

ideas unda warmoadgendes yoveli

adamianis cxovrebaSi...

filosofiis msoflio dRe 19 noemberi

Page 9: BATUMI 09-2015.qxp

9ddeekkeemmbbeerrii

2006 wels universitetSi pirvelad amoq-

medda fsiqologiis samagistro saganmanaT-

leblo programa. 2009 wlidan amoqmedda fsi-

qologiis sabakalavro - saganmanaTleblo

programa. wlebis ganmavlobaSi universitetSi

funqcionirebda fsiqologiuri samsaxuri,

romelic xels uwyobda praqtikuli fsiqolo-

giis codnis gavrcelebas da danergvas. uni-

versitetis fsiqologebi awarmoebdnen sarea-

bilitacio, saintervencio da sakonsultacio

samuSaoebs.

2016 wlidan baTumis SoTa rusTavelis sa-

xelmwifo universitetSi ixsneba fsiqologiis

klinika. amJamad mimdinareobs saremonto samu-

Saoebi. didi xania vemzadebiT da vamzadebT

kadrebs klinikisaTvis. klinikis mTavari miza-

nia fsiqologiis saganmanaTleblo programe-

bis bazaze fsiqologiis specialobis studen-

tebis praqtikuli unar-Cvevebis ganviTarebis-

Tvis xelSewyoba. studentTa saswavlo-sawar-

moo praqtikis ganxorcielebisa da maTi praq-

tikuli unar-Cvevebis SeZenis mizniT ganxor-

cieldeba mravalferovani momsaxureba gansa-

kuTrebuli saWiroebebis mqone bavSvebisa da

maTi ojaxebisTvis, rogoricaa: (qceviTi Tera-

pia), mSobelTa gaZlierebis programa, SromiTi

unarebis ganviTarebis programa, enisa da mety-

velebis Terapia da a.S.

kvleviTi da saganmanaTleblo saqmianoba

ganxorcieldeba Semdegi mimarTulebebiT:

a) autizmisa da autizmis speqtris aSlilo-

bis mqone bavSvTa da mozardTa Sefaseba da abi-

litacia;

b) adreuli ganviTarebis xelSewyoba, ker-

Zod, gansakuTrebuli saWiroebebis mqone an

risk-jgufSi myofi bavSvebis uzrunvelyofa

Sesabamisi ganmaviTarebeli individualuri da

jgufuri aqtivobebiT, rasac Tan axlavs mSob-

lis/meurvis gaZliereba bavSvis sxvadasxva

unarebis ganviTarebis xelSewyobaSi;

g) specialuri saWiroebebis mqone axalgaz-

rdebSi SromiTi unarebis gamomuSavebis xel-

Sewyoba;

d) inkluziuri ganaTlebis xelSewyoba ga-

naTlebis yvela safexurze Sesabamisi saganma-

naTleblo da kvleviTi saqmianobiT;

e) specialistebis profesiuli ganviTare-

bis xelSewyoba, rac moicavs mozrdilTa ganaT-

lebis sxvadasxva etapis komponentebs, rogori-

caa studentebis praqtika, specialistebis mom-

zadeba, specialistebis kvalifikaciis amaRle-

ba treningisa Tu superviziis gamoyenebiT;

v) pirovnebis ganviTarebis sferoSi axali

mimarTulebebis, meTodebis swavleba da maTi

gamoyeneba, maT Soris qceviT-emociuri ganvi-

Tarebis programis, informaciuli teqnolo-

giebis, ipoTerapiis, delfinoTerapiis, enisa

da metyvelebis Terapiisa da a.S.;

klinikis erT-erTi umTavresi amocanaa:

• Tanamedrove kvlevaze dafuZnebuli meTo-

debis swavlebisa da misi praqtikuli gamoyene-

bis xelSewyoba;

• fsiqologiis mimarTulebiT samecniero

literaturis Targmanebis, saswavlo kurse-

bis/programebis, saxelmZRvaneloebis, meTo-

duri saxelmZRvaneloebis Seqmna.

• praqtikuli unar-Cvevebis mqone, maRalk-

valificiuri kadrebis momzadeba.

• ifunqcioniros, rogorc saswavlo bazam

da xeli Seuwyos sabakalavro, samagistro da

sadoqtoro programebis studentebis momza-

debas da praqtikosi specialistebis gadamza-

debas.

• gadaiqces srulfasovan adgilobriv da sa-

erTaSoriso centrad pirovnebis ganviTarebis

kuTxiT warmoebuli kvlevebis dargSi, moizi-

dos ucxoeli kolegebi, wamyvani universite-

tebi da skolebi TanamSromlobisTvis.

klinikaSi ifunqcionirebs fasiani mokle-

vadiani saganmanaTleblo programebi da tre-

ningebi, skolamdeli asakis bavSvis fsiqolo-

giis, klinikuri fsiqologiis da sxva.

sauniversiteto fsiqologiuri klinika

Zvirfaso studentebo da ko-

legebo, agraruli da membranuli

teqnologiebis institutis Tanam-

SromelTa saxeliT gilocavT dam-

deg 2016 wels, daeswariT mravals,

dae, es weli yofiliyos universi-

tetis mTeli koleqtivisaTvis

mravali SemoqmedebiTi siaxleebis,

warmatebebisa da sixarulis mom-

tani.

baTumis SoTa rusTavelis sa-

xelmwifo universitetma mimdina-

re 2015 wels aRniSna daarsebidan

80 wlisaTvis saiubileo TariRi da

qveynis da kuTxis winaSe sakmaod

tevadi da saintereso angariSiT

warsdga.

didia universitetis damsaxu-

reba erovnuli mecnierebisa da ga-

naTlebis sferoebis ganviTareba-

Si, rogorc mecnieruli kvlevebis

ganxorcielebis, ise maRalkvali-

ficiuri kadrebis momzadebis saq-

meSi.

universitetma qveyanaSi ganaT-

lebisa da mecnierebis sferoSi xe-

lisuflebis mier ganxorcielebuli

reformebis pirobebSi uzrunvelyo

aWaraSi moqmedi samecniero kvlevi-

Ti institutebis universitetTan

integraciis procesis maRalefeq-

turad warmarTva, maTi samecniero-

kvleviTi potencialis SenarCuneba-

gafarToeba, materialur-teqniku-

ri bazis gaumjobeseba da rac mTava-

ria, momuSave personalis yvela ka-

tegoriis Sromis anazRaurebis pi-

robebis gaumjobeseba.

agraruli da membranuli teq-

nologiebis institutma 2015 wels

SesaniSnavi saCuqari miiRo gare-

montebuli Senobis saxiT, romel-

Sic yvela pirobaa samecniero-

kvleviTi, saproeqto da danergvi-

Ti samuSaoebis maRalxarisxovnad

SesrulebisaTvis, mecnierebis, ga-

naTlebisa da biznesis integraciis

procesis gaaqtiurebisaTvis.

Cveni institutisaTvis 2015 we-

li mniSvnelovani iyo imiTac, rom

Cvens mier ganxorcielebuli sa-

mecniero-kvleviTi, saproeqto da

danergviTi samuSaoebis Sedgenis

gacnobis mizniT sxvadasxva rangis

dainteresebuli pirebi gvewvivnen

(maT Soris ucxoeTidan) da sakmaod

pozitiuri Sefasebebi davimsaxu-

reT. yvelaze mniSvnelovani iyo sa-

qarTvelos ganaTlebisa da mecnie-

rebis ministris, qalbaton Tamar

sanikiZis stumroba, romelmac Cve-

ni saqmianobis Sedegebisa da moma-

vali samoqmedo gegmebis gacnobis

Semdeg institutis materialur-

teqnikuri bazis gaumjobesebisaT-

vis daxmarebas dagvpirda. Cven sa-

ministrosgan ukve miviReT mo-

Txovna saWiro mowyobiloba-da-

nadgarebis SeZenaze werilobiTi

ganacxadis miwodebis Taobaze, rac

niSnavs, rom qalbatonma Tamar sa-

nikiZem Tavisi danapirebis Sesru-

leba daiwyo.

institutis mecnierTa, inJi-

ner-teqnikuri da damxmare perso-

nalis kompetenturobis maRali

done, Teoriuli momzadebisa cda

praqtikuli gamocdilebis, kabi-

net laboratoriebis, sapilote

teqnologiuri saamqros, sakonst-

ruqtoro-eqsperimentuli ubani

studentTa saswavlo programebis

xarisxianad ganxorcielebis, baka-

lavrebis, magistrantebis da doq-

torantebis momzadebis, mecnie-

rul kvlevebSi CarTvis farTo as-

parezs qmnis.

citrusovanTa nayofis damka-

librebeli mobiluri da staciona-

luri danadgarebi ojaxuri da

fermeruli meurneobebisaTvis, sa-

soflo sameurneo kooperativebi-

saTvis, aWaris mTiani zonis tyeeb-

Si gavrcelebuli mocvis foTli-

sagan sasoflo sameurneo koopera-

tivebSi Cais naxevarfabrikatis

mwarmoebeli mobiluri martivi

konstruqciis Rumelebi, citru-

sovanTa nayofis Senaxvisa da tran-

sportabelurobis gaumjobesebi-

saTvis gamoyenebuli bioprepara-

tebi, sxvadasxva modifikaciis mem-

branebi mravalprofiluri daniS-

nulebiT gamoyenebis reJimiT, sa-

soflo sameurneo nedleulisa da

produqciis gamokvlevisa da xa-

risxis marTvis teqnologiebi, Rvi-

nis warmoebis teqnologiebi, ner-

gebis gamoyvanis teqnologiebi,

sxvadasxva meToduri da saswavlo-

sakonsultacio programebi, cal-

keuli proeqtebis, programebis

teqnikur-ekonomikuri dasabuTe-

bis, agrobiznesSi ekonomikuri

kvlevebis mimarTulebebi aris is

resursi, romelic universitetis

miznebisa da amocanebis miRwevis

garantiebs qmnis.

Cveni institutis 2015-2019

wlebis samecniero-kvleviTi da

danergviTi samuSaoebis Tematuri

gegma ganixila da umaRlesi Sefa-

seba misca saqarTvelos mecniere-

baTa akademiam, romlis ganxorcie-

lebaSi Cveni institutis mecnier-

TanamSromlebTan erTad CarTu-

lia universitetis rogorc sas-

wavlo mimarTulebaSi dasaqmebuli

profesor-maswavleblebi, aseve

sxva samecniero institutis mec-

nier-TanamSromlebi, rac naTeli

magaliTia mTlianad universite-

tis inteleqtualuri potencia-

lis srulyofilad gamoyenebis da

Semdeg orientirebuli saqmiano-

bis ganxorcielebisaTvis.

institutis mecnier-TanamS-

romlebi aqtiur monawileobas Re-

buloben aWaris soflis meurneo-

bis saministrosa da universitets

Soris urTierTTanamSromlobis

Sesaxeb gaformebuli memorandu-

miT gaTvaliwinebuli samecniero

samuSaoebis SesrulebaSi.

institutis koleqtivi yvela-

fers akeTebs imisaTvis, rom uni-

versitetis studentebisaTvis sa-

intereso da mimzidveli iyos sa-

mecniero kvleviT, saproeqto da

danergviT saqmianobaSi CarTulo-

ba, mieceT saSualeba miRebuli Te-

oriuli codna praqtikiT gaimya-

ron.

universitetis xelmZRvanelo-

ba yvelafers akeTebs miRweuli

warmatebebis SenarCunebasa da Sem-

dgomi gafarToebisaTvis.

Cveni universitetis did ko-

leqtivs Semdgomi didi warmatebe-

bis miRwevis ambiciebi gagvaCnia,

romelic upirveles yovlisa qvey-

nis samsaxurisaTvis brZolaSi iq-

neba asaxuli. CvenTvis, yoveli

dRe, yoveli axali weli axali mec-

nieruli kvlevebis, kadrebis mom-

zadebis xarisxis amaRlebisaTvis

unda iyos gamoyenebuli.

Cveni koleqtivis saxeliT uni-

versitetis mTels Semadgenlobas

gilocavT damdeg 2016 wels da gi-

survebT axal warmatebebs yvel

sferoSi.

pativiscemiT, agraruli da

membranuli teqnologiebis

institutis direqtori

raul gociriZe

samecniero sabWos Tavmjdomare

zurab miqelaZe

aaggrraarruullii ddaa mmeemmbbrraannuullii tteeqqnnoollooggiieebbiiss iinnssttiittuuttii ggiillooccaavvTT SSoobbaa-aaxxaall wweellss

nomris stumaria baTumis

me-7 sajaro skolis

direqtori, qalbatoni

Sorena qoniaZe.

_ qalbatono Sorena, ro-

gor xvdeba baTumis me-7 saja-

ro skola axal, 2016 wels?

_ ssip qalaq baTumis N 7 sa-

jaro skola axal 2016 wels sak-

maod warmatebulad xvdeba.

2014-2015 saswavlo wlis 43 kur-

sdamTavrebulidan 40 saqarTve-

los sxvadasxva umaRlesi saswav-

leblis studenti gaxda. Cveni

skolis 6-ma kursdamTavrebulma

moipova saxelmwifos mier swav-

lis 50%-iani dafinanseba. mogax-

senebTm rom Cveni skola monawi-

leobda sxvadasxva olimpiadaSi,

sadac gvqonda rigi warmatebebi.

sul axlaxan, soxumis forum Te-

atris mier organizebul kon-

kursSi „ara Zaladobas“, me-7 sa-

jaro skolam qalaqis masStabiT

pirveli adgili daikava. gvsurs,

rom aseTive warmatebuli iyos

CvenTvis 2016 weli.

_ axali wlisTvis ra tipis

RonisZiebebs gegmavT?

_ axali wlisTvis dagegmi-

lia uamravi saklaso Tu sasko-

lo RonisZieba, saxaliso viqto-

rinebi da mejlisebi.

_ rogoria me-7 sajaro sko-

lis moswavleebis akademiuri

moswreba mimdinare semestris

bolos?

_ moswavleTa akademiuri

moswrebis done gasul welTan

SedarebiT ukeTesia. ganaTlebis

sferoSi ganxorcielebulma re-

formebma xeli Seuwyo maswavle-

belTa motivaciis amaRlebas,

rac pirdapir kavSirSia swavla-

swavlebis xarisxis gaumjobese-

basTan.

_ gyavT Tu ara ama Tu im

sferoSi gamorCeuli moswav-

leebi?

Cven warmatebuli moswavlee-

bi sxvadasxva sferoSi gvyavs. sa-

moqalaqo ganaTlebis olimpia-

daSi moipoves warmatebebi Cveni

skolis 11 klasis moswavleebma:

nika ServaSiZem da leri qonia-

Zem. aseve, gvyavs aWaris da saqar-

Tvelos ganaTlebis saminist-

ros mier gamocxadebul sxvadas-

xva konkursSi warmatebuli mos-

wavleebi, sul axlaxan Cveni sko-

lis me-8 klasis moswavlem ana Sa-

qarjianma did warmatebas miaR-

wia rusul enasa da literatu-

raSi Catarebul saerTaSoriso

konkursSi. 4-7 ianvars ana da mi-

si maswavlebeli miwveulni arian

qalaq moskovSi daskvniT turSi

monawileobis misaRebad (isini

saukeTeso aTeulSi moxvdnen).

xelovnebis universitetTan ar-

sebuli klubi „24“, romelic

atarebs saswavlo SemecnebiT

turebs qalaqis skolebs Soris,

Cveni skolis gundi pirveli ad-

gilisaTvis ibrZvis.

_ qalbatono Sorena, Tqve-

ni erTi Cveulebrivi dRis is-

toria saskolo cxovrebi-

dan...

_ Cveni Cveulebrivi saswav-

lo dRe arafriT gansxvavdeba

arsebuli sxva dReebisagan. sas-

wavlo dRe dilis 9:00 saaTze

iwyeba, yvela maswavlebeli Se-

dis Sesabamis saklaso oTaxSi.

skola aqtiurad erTveba saswav-

lo processa da saskolo cxov-

rebaSi, arsebobs plusebic da

minusebic. TiToeuli plusi sa-

ocrad dadebiT muxts gvaniWebs,

xolo minusisTvis aqtiurad vi-

saxavT da veZebT gamosworebis

gzebs.

_ 2015 wels Cvenma univer-

sitetma 80 wlis iubile izeima.

rogor miulocavT mas am Rirs-

SesaniSnav TariRs?

_ me-7 skolis pedagogTa um-

ravlesoba swored baTumis SoTa

rusTavelis saxelwifo univer-

sitetis kursadmTavrebulni

varT. vulocavT Cvens deda uni-

versitets 80 wlis iubiles da

vusurvebT, rom skolasa da uni-

versitets Soris ufro gaRrmav-

des urTierTobebi. Tqveni Za-

lisxmeviT kvlavac bevri Rirse-

uli da warmatebuli moqalaqe

Sematebodes Cvens qveyanas.

_ rogor miulocavdiT

damdeg Soba axal-wels baTu-

mis SoTa rusTavelis saxelm-

wifo universitets?

_ minda Cveni koleqtivis sa-

xeliT mivuloco axali weli ba-

Tumis SoTa rusTavelis saxelm-

wifo universitets. vusurveb

kvlav gaegrZelebinos am uni-

versitets ZirZveli tradicie-

bi, bevri axalgazrdisaTvis es-

wavlebinos warmatebis formu-

la da daemkvidrebinos Rirseu-

li adgili qveynis winsvlis saq-

meSi.

`kvlav gaegrZelebinos universitets ZirZveli tradiciebi~

Page 10: BATUMI 09-2015.qxp

10 ddeekkeemmbbeerrii

baTumis SoTa rusTavelis

saxelmwifo universitetis sa-

bunebismetyvelo da jandacvis

fakultetis stomatologiis

departamenti amzadebs dip-

lomirebul stomatologebs.

aseve xorcieldeba diplom-

Semdgomi ganaTlebis grZelva-

diani da Semoklebuli sarezi-

dento programebi Terapiul

stomatologiaSi, orTopedi-

ul stomatologiaSi, uaxloes

periodSi daemateba qirurgiu-

li stomatologiis progra-

mac. wlebis ganmavlobaSi sas-

wavlo procesis klinikuri na-

wili Zalzed SezRudulad mim-

dinareobda saswavlo bazis

arasrulyofilebis gamo. am mi-

marTulebiT gvexmarebodnen

afilirebuli saswavlo klini-

kuri bazebi.

fakultetis dekanis, prof.

marina qoriZis didi mondome-

biTa da ZalisxmeviT da uni-

versitetis administraciis ga-

dawyvetilebiT universitetis

80 wlis iubilesTan dakavSire-

biT gagvikeTes saCuqari. ker-

Zod, daiwyo axali sauniversi-

teto sabazo klinikisaTvis se-

riozuli saremonto samuSao

universitetis mesame korpus-

Si, pirvel sarTulze, rome-

lic mimdinare wlis bolos un-

da dasruldes. es iqneba Tana-

medrove standartebis, uaxle-

si aparaturiTa da danadgare-

biT aRWurvili klinika Tera-

piuli, orTopediuli da qi-

rurgiuli kabinetebiT, saste-

rilizacioTi da viziografiu-

li kvlevis kabinetiT. aqve iq-

neba saswavlo oTaxebi aRWur-

vili mulaJebiT, sadac stu-

dentebi aiTviseben praqtikul

unar-Cvevebs safantomo swav-

lebis formiT.

klinikaSi specialistebad

imuSaveben ZiriTadad depar-

tamentis TanamSromlebi Teo-

riuli da praqtikuli muSao-

bis soliduri gamocdilebiT.

am procesSi aqtiuradaa Car-

Tuli klinikis direqtori f.

jafariZe, romelic amavdrou-

lad meTvalyureobs saremon-

to samuSaoebs da klinikis teq-

nikuri aRWurvilobis SeZenis

procesebs. Cven aseve vgegmavT

universitetis TanamSromlebs

da studentebs SevTava-

zoT SeRavaTiani stoma-

tologiuri momsaxureba

da amasTan erTad viTa-

namSromloT samedicino

sadazRvevo kompanieb-

Tan. gadawyvetili gvaqvs

sauniversiteto bazaze

momavalSi CavataroT

adgilobrivi Tu saerTa-

Soriso donis treninge-

bi, master-klasebi ro-

gorc adgilobriv, ise

ucxoel partniorebTan

erTad. aRniSnuli sas-

wavlo kursebi ara mxo-

lod Cveni pedagogebisa

da stomatologebisaT-

vis, aramed studente-

bisTvisac iqneba aqtua-

luri da informaciuli.

klinikis amoqmedeba

mniSvnelovan rgolad

iqceva sauniversiteto

cxovrebaSi, did wvlils

Seitans studentebis da

rezidentebis specia-

listebad Camoyalibebis

saqmeSi da aseve mokrZa-

lebulad gazrdis uni-

versitetis ekonomiur Semosa-

vals.

mmzziiaa bbaaqqrraaZZee,

profesori,

sabunebismetyvelo da

jandacvis fakultetis

stomatologiis

departamentis xelmZRvaneli

saqarTvelos soflis me-

urneobis mecnierebaTa akade-

miis akademiuri sabWos morig

sxdomaze akademiis axali wev-

rebi airCies. konskursSi samma

kandidatma gaimarjva. esenia

mecnierebaTa doqtorebi paa-

ta koRuaSvili, elguja Safa-

qiZe da aWaris agrarikos mec-

nierTa erT-erTi TvalsaCino

warmomadgeneli rezo jabniZe.

isini akademiis wevr-kores-

pondentobidan akademiis nam-

dvili wevris anu akademikosis

xarisxSi gaagrZeleben moRva-

weobas. aRsaniSnavia, rom aka-

demiis dafinanseba xdeba sa-

xelmwifo biujetidan da iTv-

leba saqarTvelos erovnul

akademiasTan erTad saxelmwi-

fo organizaciad.

subtropikuli memcenare-

obis axalgazrda Taobis mec-

nier-mkvlevarTa aRmzrdels,

soflis meurnoebis mecniere-

baTa doqtors, profesor re-

zo jabniZes misi uaxloesi me-

gobrebi, vulocavT saqarTve-

los soflis meurneobis mec-

nierebaTa akademiis akademi-

kosad arCevas, romlis ganvli-

li nayofieri SromiTi saqmia-

noba am didi aRiarebis dastu-

ria:. saqarTvelos subtropi-

kuli meurneobis instituti,

Semdeg Cais, subtropikuli

kulturebisa da Cais mrewve-

lobis sakavSiro samecniero-

kvleviTi institutis aspiran-

tura, sakandidato da sadoq-

toro disertaciebi - aseTi

iyo maxinjaureli ymawvilis,

swavluli agronomis ganswav-

lis gza 1970 wlidan 1995 wlam-

de. 1996 wels mieniWa profeso-

ris wodeba da daiwyo misi Sro-

miTi saqmianobis aqtiuri fa-

zac. maleve airCies saqarTve-

los soflis meurneobis mec-

nierebaTa akademiis wevr-ko-

respondentad, 1997 wels - sa-

qarTvelos ekologiur mecni-

erebaTa akademiis namdvil

wevrad, 2000 wels - ruseTis

agraruli ganaTlebis akademi-

is akademikosad, xolo 2011

wels - saqarTvelos agrarul

mecnierebaTa akademiis akade-

mikosad. es misma nayofierma

samecniro-kvleviTma publi-

cisturma moRvaweo-

bam ganapiroba. gamo-

aqveyna 180-mde sa-

mecneiro naSromi,

oTxi saxelmZRvane-

lo: „Cai da citruse-

bi; „sasoflo sameur-

neo ekologia“; „sub-

tropikuli kultu-

rebis agroteqnolo-

gia“; „subtropikuli

teqnikuri kulture-

bi“, aseve Svidi mo-

nografia, xuTi re-

komendacia da 100-

mde publikaciuri

werili periodul

presaSi. naSromTa nawili

ucxoeTSicaa gamoqveynebuli.

aris 20-mde saxelmZRvanelos

da monografiis redaqtori,

recenzenti.

profesori rezo jabniZe

dRes baTumis saxelmwifo uni-

versitetis agronomiis sagan-

manaTleblo samive safexuris

programebis xelmZRvaneli da

teqnologiuri fakultetis

sadisertacio sabWos Tavmj-

domarea. 2015 wlis Teberval-

Si saqarTvelos soflis meur-

neobis mecnierebaTa akademiis

prezidentis rwmunebulad da-

iniSna aWaraSi. igi araerTxel

gamosula saqarTvelosa Tu

sazRvargareT gamarTul saer-

TaSoriso kongresebsa da sa-

mecniero konferenciebze. mi-

si xelmZRvanelobiT Svidma

aspirantma da doqtorantma

daicva disertacia, aris oTxi

samecniero saerTaSoriso ga-

mocemis, aseve Jurnalebis -

„ekonomika“, „agraruli saqar-

Tvelo“, „xanZTa“, „agrarul

ekonomikuri mecniereba da

teqnologiebi“ redkolegiis

wevri, enciklopedia „aWaris“

mTavari redaqciis wevri, aseve

aWaris umaRlesi sabWos agra-

rul da TviTmmarTelobis sa-

kiTxTa komisiasTan arsebuli

fermeruli meurneobis ganvi-

Tarebis, fermerTa swavleba-

konsultirebis sakiTxebze

momuSave jgufis xelmZRvane-

li da aWaris soflis meurneo-

bis saministros a(a)ip „agro-

serviscentris“ mecnieruli

konsultanti, arCeulia baqos

da erevanis saxelmwifo uni-

versitetebis sapatio doqto-

rad.

rezo jabniZe aqtiuri sa-

xelmwifo da sazogado moRva-

wecaa. igi 1985 wlidan muSaob-

da aWaris saxelmwifo sagegmo

komitetis soflis meurneobis

ganyofilebis gamged. statis-

tikis saxelmwifo komitetis

Tavmjdomaris pirvel moadgi-

led, Tavmjdomaris movaleo-

bis Semsruleblad, baTumis

saxelmwifo sasoflo-sameur-

neo institutis reqtorad da

akademiuri sabWos Tavmjdoma-

red. igi kvlav agrZelebs aqti-

ur pedagogiur saqmianobas,

ZiriTadad baTumis SoTa rus-

Tavelis saxelmwifo univer-

sitetSi. mecnier-mkvlevaris

samecniero naSromebi gamoir-

Ceva Rrma analiziT da swori

daskvnebiT, mecnieruli kvle-

vis meTodebis zedmiwevniT ga-

moyenebiT. batoni rezo da-

jildoebulia Rirsebis orde-

niT, akaki wereTlisa da iakob

gogebaSvilis medlebiT, aWa-

ris uzenaesi sabWos prezidiu-

mis sapatio sigeliT, aris xel-

vaCauris municipalitetis sa-

patio moqalaqe, hyavs meuRle,

sami Svili da Svidi SviliSvi-

li.

igi kvlav axalgazrduli

energiiT agrZelebs samecnie-

ro, pedagogiur da sazogado-

ebriv saqmianobas. misi uaxlo-

esi megobrebi gulTbilad vu-

locavT baton rezos did aRi-

arebas da vusurvebT Semdgom

warmatebebs mSobliuri qvey-

nis, qarTuli agraruli mecni-

erebis sakeTildReod.

megobrebis saxeliT,

profesorebi:

ddaavviiTT bbaarraaTTaaSSvviillii,,

zzaauurr ffuuttkkaarraaZZee,,

TTeemmuurr rreevviiSSvviillii,, rroollaanndd

kkooppaalliiaannii,, zzuurraabb mmiiqqeellaaZZee,,

aannTTaazz qqiiqqaavvaa,, ooTTaarr SSaaiinniiZZee,,

SSooTTaa llaammppaarraaZZee,,

rreezzoo mmaannvveelliiZZee,,

ooTTaarr ddiiooggiiZZee,, vvaaJJaa TToodduuaa,,

ssuulliikkoo bbeerriiZZee,, gguurraamm mmeemmaarrnnee..

quds vuxdi quds vuxdi da siyvaru-

liT vulocav 80 wlis mSob-

liur universitets 2016

wlis SemobrZanebas. verZis

weliwadi wavida, maimunis

weliwadi movida. Tu igi

Cveni Zalian Soreuli wina-

paria, maSin ar unda iyos

cudi weliwadi.

gulwrfelad vulocav

student-axalgazrdobasa

da profesor-maswavleb-

lebs Soba-axal welTan

erTd universitetis ga-

darCenas, romelsac safrTxe daemuqra saakaSvi-

lis reJimis dros da misi ideologebi aqac ar

gvaklda. Tavs bednierad vTvli, rom am gadarCena-

Si Cemi mcire wvlilic aris. qarTul politikaSi

biZina ivaniSvilis Semosvlam ki, sabolood gadag-

varCina da samSvidoboze gagviyvana.

RmerTis nebas win veraferi aRudgeba. rogorc

erTi Cveni gamoCenili mwerali ambobs, simarTles

ufrosi ar hyavs.

mSvidoba sufevdes universitetis saxlsa Sina.

SoTa zoiZe

axal wels vulocav

Cvens qveyanas _ ers, vu-

surveb mSvidobian da

bednier momavals; uni-

versitetis TiToeul Ta-

namSromels, leqtor-ma-

swavlebels, megobrebs,

gansakuTrebiT student-

axalgazrdobas vusur-

veb bednierebas sixa-

ruls, warmatebebs swav-

lasa da SromaSi.

madlierebas gamovxa-

tav mSobliuri univer-

sitetis mimarT. var bednieri da amayi, rom var uni-

versiteteli, romelTanac makavSirebs mTeli Cemi

cxovreba da moRvaweoba, auracxeli kargi mogone-

ba. dae, mudam kaSkaSebdes masSi codnis lapmari.

emeritusi profesori revaz zosiZe

rezo jabniZe saqarTvelos soflis meurneobismecnierebaTa akademiis akademikosia

axali sabazo klinikis molodinSi

Page 11: BATUMI 09-2015.qxp

11ddeekkeemmbbeerrii

omar nakaSiZe - daibada

1955 wlis 6 noembers. 1976

wels daamTavra baTumis SoTa

rusTavelis saxelobis peda-

gogiuri instituti, fizikis

specialobiT. 1983-1984 wleb-

Si staJirebas gadioda m.v.

lomonosovis saxelobis mos-

kovis saxelmwofo universi-

tetSi 1984-1987 wlebSi m.v.

lomonosovis saxelobis mos-

kovis saxelmwifo universi-

tetis aspirantia, specialo-

biT magnituri movlenebis

fizika, amave universitetSi

1988 wels daicva sakandida-

to disertacia Temaze: „ultradispersiu-

li magnituri struqturebis optikuri da

magnitooptikuri Tvisebebi“ (01.04.11), spe-

cialobiT magnituri movlenebis fizika.

o.nakaSiZe 1976-1983 wlebSi muSaobda maxos

saSulo skolaSi fizikis maswavleblad,

1981-1983 wlebSi baTumis SoTa rusTavelis

saxelobis saxelmwifo pedagogiuri insti-

tutis umcrosi mecnier-muSakia, 1989-2006

wlebSi fizikis kaTedris docentia, 1998-

2005 wlebSi fizika-maTematikis fakulte-

tis dekanis moadgilea, 2006-2009 wlebSi

fizikis departamentis asocirebuli pro-

fesoria, 2009-2011 wlebSi maTematikisa da

kompiuterul mecnierebaTa fakultetis

dekanis moadgilea, 2013 wlidan dRemde fi-

zikis departamentis asocirebuli profe-

soria. o.nakaSiZe aris 20 samecniero naSro-

mis avtori. mis samecniero

interess warmoadgens ult-

radispersiuli struqture-

bis optikuri da magnitoop-

tikuri da radiofizikuri

meTodebiT Seswavla.

batoni omari fizikis de-

partamentis erT-erTi aqti-

uri akademiuri piria. kiTxu-

lobs leqciebs bakalavriat-

sa da magistraturaSi, mona-

wileobs sagranto proeqteb-

Si, saerTaSoriso da adgi-

lobriv konferenciebSi, ag-

reTve xels uwyobs fizikis

saswavlo da samecniero la-

boratoriebis modernizacias, monawileobs

universitetis Sefasebisa da gamocdebis

centris gamarTvaSi da sxva mraval samecni-

ero da pedagogiur saqmianobaSi.

asocirebul profesors aqvs saintere-

so gataceba, mefutkreoba. rogorc Cans am

saocar mwerebTan xangrZlivi megobroba

Tvisobrivad gadamdebia da batoni omaric

baTumis SoTa rusTavelis saxelmwifo uni-

versitetSi futkariviT „dafusfusebs“.

fizika-maTematikisa da kompiuterul

mecnierebaTa fakultetis saxeliT vulo-

cavT baton omars dabadebidan 60 wlis

iubiles. vimedovnebT, rom misi garja da

mzrunveloba ar moakldeba rogorc Cvens

fakultets, aseve universitets.

fizika-mmaTemakisa

da kompiuterul

mecnierebaTa fakulteti

fizika-maTematikisa da

kompiuterul mecnierebaTa

fakultetis kompiuteruli

mecnierebaTa departamentis

profesors, gamorCeul,

darbaisel qalbaton cicino

sarajiSvils mimdinare wlis

20 oqtombers dabadebidan 60

weli Seusrulda.

qalbatoni cicino daiba-

da 1955 wlis 20 oqtombers,

qalaq baTumSi. 1971 wels oq-

ros medalze davamTavra ba-

Tumis pirveli qarTuli sa-

Sualo skola. imave wels Cai-

ricxa baTumis SoTa rusTa-

velis saxelobis saxelmwifo

pedagogiuri institutis fi-

zika-maTematikis fakultetis maTematikis spe-

cialobaze, romelic 1977 wels warCinebiT daam-

Tavra.

1981-1985 wlebSi swavlobda saqarTvelos

mecnierebaTa akademiis marTvis sistemebis ins-

titutis aspiranturaSi, specialobiT „teqni-

kuri kibernetika da informaciis Teoria”.

energiuli da momxibleli qalbatoni mudam

aqtiurad iyo CarTuli universitetis saswavlo

samecniero da sazogadoebr-SemoqmedebiT saq-

mianobaSi. umaRlesi saswavleblis damTavrebis

dRidan muSaobs baTumis SoTa rusTavelis saxe-

lobis jer saxelmwifo pedagogiur institutSi,

xolo Semdeg universitetSi. sxvadasxva dros

c.sarajiSvili xelmZRvanelobada universite-

tis studentTa samecniero sazogadoebas; ekava

informatikis kaTedris gamgis, dekanis moadgi-

lis; universitetis reqtoris moadgilis Tanam-

deboba, kulturisa da sportis centris ufro-

sis Tanamdeboba. qalbatoni c.sarajiSvilis aq-

tivoba mxolod universitetis kedlebiT ar Se-

moifargleboda. is iyo aWaris avtonomiuri res-

publikis finansTa da ekonomikis

ministris pirveli moadgile.

baTumis SoTa rusTavelis sa-

xelmwifo universitetis kompiu-

terul mecnierebaTa departa-

mentis asocirebuli profesori,

fizika-maTematikis mecniereba-

Ta kandidati, c.sarajiSvili aq-

tiurad monawileobs saerTaSo-

riso samecniero konferenciaSi.

saerTaSoriso gacvliTi progra-

mis Erasmus Mundus Action 2Programme ELECTRA 2013 wlis

konkursSi gamarjvebis Sedegad

erT Tviani samuSao vizitiT im-

yofeboda bulgareTSi, sofiis

qimiuri teqnologiebisa da meta-

lurgiis universitetSi. aris

Marie Curie International Research Staff ExchangeScheme Grant FP7-PEOPLE-2012-IRSES-317721

(2013-2015) samecniero grantis monawile. aRniS-

nuli grantis farglebSi qalbatoni cicino Cve-

ni universitetis fizika-maTematikisa da kompi-

uterul mecnierebaTa fakultets warmoadgen-

da italiis qalaq palermos, ungreTis qalaq

debrecenis, CexeTis qalaq ostravas universi-

tetebSi, monawileobda ra samecniero konferen-

ciebsa da skola-seminarebis muSaobaSi.

qalbaton cicinos yavs meuRle, sami Svili,

xuTi SviliSvili. fizika-maTematikisa da kompi-

uterul mecnierebaTa fakultetis saxeliT vu-

locavT mas dabadebidan 60 wlis iubiles, vu-

survebT, janmrTelobas da dRegrZelobas.

Rrmad gvwams, rom qalbatoni cicino Tavis niWs

da Semoqmedebas kidev mravali wlis ganmavloba-

Si moaxmars rogorc Cveni fakultetis, aseve

universitetis winsvlas.

ffiizziikkaa-mmaaTTeemmaakkiissaa

ddaa kkoommppiiuutteerruull

mmeeccnniieerreebbaaTTaa ffaakkuulltteettii

xespi RomiZe daibada 1945 wlis 25 dekembers

xelvaCauris raionis sofel maradidSi. baTumis

saxelmwifo universitetSi moRvaweobs 1970

wlidan. sxvadasxva dros x.RomiZes baTumis uni-

versitetSi sxvadasxva Tanamdeboba ekava. iyo

Teoriuli fizikis kaTedris aspiranti

(1970–1988), baTumis SoTa rusTavelis saxelo-

bis saxelmwifo universitetis humanitaruli

aRmzrdelobis ufrosi (1996–1997), samecniero

sabWos wevri (1996–2004), saswavlo nawilis uf-

rosi (1997–2005 ), bakalavriatis ganyofilebis

ufrosi (2005–2006), diplomebis ganyofilebis

ufrosi (2006–2008).

mniSvnelovania batoni xespis wvlili uni-

versitetis saswavlo procesis marTvisa da re-

gulirebis procesSi. mis mier gamocemulia

aTamde meToduri saxelmZRvanelo masala da de-

buleba, rogoricaa magaliTad: saswavlo muSao-

bis saxelmZRvanelo masalebi da meToduri miTi-

Tebebi (2003, 2000, 1998 ww.), debuleba baTumis

SoTa rusTavelis saxelmwifo universitetSi

fakultetis mdivnis movaleobis Sesaxeb (1998),

instruqcia universitetis pedagogiuri praq-

tikis organizaciis, Sinaarsisa da Catarebis Se-

saxeb (1998), debuleba magistraturis Sesaxeb

(1998), meToduri miTiTebebi saswavlo progra-

mebis Sedgenis, ganxilvisa da damtkicebis Sesa-

xeb (1997), debuleba sakurso gamocdebisa da

CaTvlebis Sesaxeb (1997), meToduri saxelmZRva-

nelo sakurso Sromebis Sesaxeb (1997).

x.RomiZis TanaavtorobiT gamoica saxelm-

ZRvanelo „fizika“ (2013, ISBN 978-9941-434-38-9),

romelSidac gaTvaliswinebulia avtoris stu-

dentebTan da abiturientebTan swavla-swavle-

bis procesSi dagrovili mravalwliani gamocdi-

leba da dRes warmoadgens ramodenime saswavlo

kursis ZiriTad saxelmZRvanelos moqmed sagan-

manaTleblo programebSi.

batoni xespi wlebis ganmavlobaSi uZRvebo-

da saswavlo kurss „radioteqnikis Teoriuli

safuZvlebSi“. misi ZalisxmeviT universitetSi

Camoyalibda „radioteqnikis laboratoria“. is

ar iSurebda Zal-Rones da xSirad saxsrebsac,

raTa laboratoriisaTvis SeeZina axali xel-

sawyoebi da daedga axali amocanebi. swored am

laboratoriis bazaze 2006 wlidan dRemde Ses-

rulda da axlac sruldeba SoTa rusTavelis

erovnuli samecniero fondis mier dafinansebu-

li ramdenime sagranto proeqti, yvela am proeq-

tSi batoni xespi monawileobda mecnier TanamS-

romlis poziciaze da asrulebda da dResac as-

rulebs mniSvnelovan rols. mogvianebiT „radi-

oteqnikis laboratorias“ ewoda „radiofizi-

kis“ laboratoria. 2006 wlidan dRemde am labo-

ratoriisaTvis sxvadasxva sagranto proeqtebis

farglebSi SeZenili iqna jamurad 70000 $ Rire-

bulebis maRali xarisxis samecniero aparatura,

magram verc erTi sagranto proeqti ver dafi-

nansdeboda da Sesabamisad, laboratoriuli aR-

Wurvilobis SeZena ver moxerxdeboda, rom ara

batoni xespis mier Cayrili safuZveli.

fizika-maTematikisa da kompiuterul mecni-

erebaTa fakultetis saxeliT vulocavT baton

xespis dabadebidan 70 wlis iubiles. madlobas

vuxdiT mas fakultetisa da zogadad universi-

tetisaTvis gaweuli mniSvnelovani saqmianobi-

saTvis. vusurvebT janmrTelobas da dRegrZe-

lobas.

ffiizziikkaa-mmaaTTeemmaakkiissaa

ddaa kkoommppiiuutteerruull

mmeeccnniieerreebbaaTTaa ffaakkuulltteettii

SoTa rusTavelis erovnuli samecniero

fondis mier dafinansebuli sagranto proeqtis

„optikurad mkvrivi, SemTxveviTi fazuri ekra-

nis fluorescenciis maxasiaTeblebis raode-

nobrivi da gabneuli lazeruli gamosxivebis in-

tensivobis korelaciuri funqciis statistiku-

ri momentebis speqtraluri analizi“

(#FR/152/9-240/14, samecniero xelmZRvaneli

prof. nugzar RomiZe) da baTumis SoTa rusTave-

lis saxelmwifo universitetis mxardaWeriT,

fizika-maTematikisa da kompiuterul mecniere-

baTa fakultetis „radiofizikis“ laboratori-

isaTvis SeviZineT 40000$ Rirebulebis naperwk-

lur lazerul speqtroskopiuli da fluores-

cenciuli aparatura.

aparatura damzadda aSS-Si kompania „stel-larNet Inc“ mier. kompaniis menejerTan debra pa-

selTan (Debra Persell) kompaniis warmomadgenel-

Tan ava grubmanTan (Ava Grubman) da kompaniis

mecnierTan david parinosTan (David Parrino) xan-

grZlivi mimowerisa

molaparakebis Sedegad damzadda grantis

amocanebis Sesatyvisi maRali xarisxis portati-

uli aparatura. kerZod: portatiuli lazerul

naperwkluri speqtroskopuli sistema, rome-

lic moicavs 25 mj da 4 nwm impulsur 1.06 mkm

talRis sigrZisa da 1 hc sixSiris Nd-YAG la-

zers, 2X2X3 duimi zomis nimuSis kameras da op-

tikis wamkiTxvav mikrokontroliors, 9 optikur

arxamde mxardaWeris saSualebiT. agreTve apara-

turas (monoqromatori, Suqdiodebi, optikur-

boWkovani zondebi, kivetas damWerebi, kontro-

liorebi da a.S.) Txevadi garemos fluorescen-

ciuli speqtrebis gadasaRebad da Sesabamis

programul uzrunvelyofas. Tamamad SeiZleba

iTqvas, rom dRes Cvens universitets gaaCnia

portatiuli maRali sizustis aparatura, rome-

lic Txevadi da myari garemos eqspresuli diag-

nostikis saSualebas mogvcems.

rogorc sagranto proeqtis samecniero

xelmZRvaneli, sagranto proeqtis ZiriTadi

personalis, kerZod ufrosi mecnier-TanamS-

romlebis: zaza daviTaZis, izolda jabniZis, zu-

rab SaSikaZis da miranda xajiSvilis saxeliT

madlobas vuxdi universitetis administraciis

xelmZRvanels baton jemal ananiZes mxardaWeri-

saTvis. vimedovnebT, rom univerisitetis admi-

nistracia kvlavac gaagrZelebs fakultetis

mxardaWeras, Tanamedrove laboratoriuli da-

nadgarebis da aRWurvilobis SeZenaSi xelSewyo-

bis TvalsazrisiT, Tavis mxriv fakultetis mec-

nierTa jgufi maqsimums gaakeTebs, raTa Seiqmnas

Rirebuli samecniero produqti.

SoTa rusTavelis erovnuli

samecniero fondis

##FR/152/9-240/14 sagranto proeqtis sa-

mecniero xelmZRvaneli,

prof. nnuuggzzaarr RRoommiiZZee

axali laboratoriuli danadgari grantis farglebSi

xespi RomiZe - 70

cicino sarajiSvili _ 60omar nakaSiZe - 60

2015 wlis 15 dekembers mZime danak-

lisi ganicada baTumis SoTa rusTave-

lis saxelmwifo universitetma. 52

wlis asakSi mZime seniT gardaicvala

cnobili qarTveli maTematikosi qali,

baTumis SoTa rusTavelis saxelmwifo

universitetis maTematikis departa-

mentis asocirebuli profesori nino

royva.

nino royva daibada 1963 wlis 31

ianvars. 1980 wels igi Cairicxa baTumis

SoTa rusTavelis saxelobis saxelmwi-

fo pedagogiuri institutis fizika -

maTematikis fakultetis maTematikis

specialobaze, romelic warCinebiT

daamTavra 1985 wels da mieniWa maTema-

tikis maswavleblis kvalifikacia.

institutis damTavrebis Semdeg

gamorCeuli niWis, gamWriaxi gonebisa

da Sromismoyvareobis gamo igi dato-

ves maTematikis kaTedraze laboran-

tis Tanamdebobaze. 1989 wels igi dai-

niSna pedagogiuri institutis samec-

niero sabWos mdivnad. 1996 wels ki ar-

Ceul iqna maTematikis kaTedris mas-

wavleblad. paralelurad igi gaxda ba-

Tumis saxelmwifo universitetis aspi-

ranti. misi interesebis sfero gaxl-

daT binarul mimarTebaTa sruli naxe-

varjgufebi. swored am mimarTulebiT

man warmatebiT daicva disertacia da

mieniWa fizika-maTematikis mecniere-

baTa kandidatis xarisxi.

2000-2005 wlebSi nino royva iyo

aspiranturis ganyofilebis gamge. Sem-

dgom ki wlebis ganmavlobaSi muSaobda

baTumis saxelmwifo universitetis

saswavlo -akademiuri departamentis

wamyvan specialistad, saswavlo da sa-

mecniero programebis marTvis depar-

tamentis mTavar specialistad, aseve

aspiranturis mimarTulebis koordi-

natorad.

2009 wlidan dRemde ki muSaobda

maTematikis departamentis asocire-

bul profesorad. SeTavsebiT iyo, ag-

reTve, baTumis saxelmwifo sazRvao

akademiisa da saqarTvelos universi-

tetis asocirebuli profesori.

2007 wlidan arCeul iqna „evropis

qalebi maTematikaSi“ organizaciis

regionalur koordinatorad saqarT-

veloSi. monawileobda mraval saerTa-

Soriso samecniero maTematikur fo-

rumebSi. is iyo kembrijis universite-

tis maTematikis departamentis mier

organizebuli samecniero konferen-

ciis monawile. miRebuli aqvs kembri-

jis saerTaSoriso biografiuli cent-

ris departamentis serTifikati. nino

royva dajildoebuli iyo baTumis So-

Ta rusTavelis saxelmwifo universi-

tetis medliT.

Tavisi moRvaweobis yvela period-

Si Tavi gamoiCina, rogorc profesiaze

da saqmeze usazRvrod Seyvarebulma,

principulma da samarTlianma mecni-

erma, axalgazrda Taobis WeSmaritma

pedagogma da aRmzrdelma.

wavida Cvengan Rirseuli pirovne-

ba, suliT Zalian Zlieri, amayi, moaz-

rovne, WeSmaritebis kargi mWvreteli,

kargis damnaxavi, yuradRebiani, Zalze

erTguli da saukeTeso megobari, WeS-

maritad saamayo Svili da meuRle.

RmerTma naTelSi amyofos misi faqizi

da spetaki suli. misi xsovna ki marad

darCeba megobrebis, kolegebisa da

studentebis mexsierebaSi.

SSooTTaa rruussTTaavveelliiss

ssaaxxeellmmwwiiffoo uunniivveerrssiitteettii

ffiizziikkaa-mmaaTTeemmaattiikkiissaa

ddaa kkoommppiiuutteerruull

mmeeccnniieerreebbaaTTaa ffaakkuulltteettii

mmaaTTeemmaattiikkiiss ddeeppaarrttaammeennttii

nino royva

Page 12: BATUMI 09-2015.qxp

12 ddeekkeemmbbeerrii

redaqtori:

ioseb sanikiZe

nomris redaqtori:

nestan mamuWaZe

gazeTi daibeWda

gamomcemloba

`samSobloSi`

2 18 07 76; 5 99 95 31 90

mis.: q. Tbilisi,

robaqiZis 7

saredaqcio kolegia:nana cecxlaZe, inga SamiliSvilinaTia wiklaSvili, nino doliZe

murman gorgoSaZe,daviT baraTaSvili

guram Caganava,SoTa mamulaZeguguli dumbaZe, nugzar RomiZe

axali weli erT-erTi ga-

morCeuli dResaswaulia,

romelsac yvela gansakuT-

rebuli sixaruliT elis. am

dRes yvela cdilobs, dai-

viwyos yvelaferi cudi,

madlierebiT gaacilos

Zveli weli da didi molo-

diniT daelodos axali

wlis SemobrZanebas.sainte-

resoa, rogori iqneba 2016

weli zodiaqos niSnebisT-

vis.

2016 weli wiTeli maimu-

nis weliwadia. aRmosav-

leTSi maimunis moqmede-

bebsa da xasiaTs adareben

iseTi adamianis gonebas,

romelsac ar gaaCnia Sina-

gani koncentraciisa da me-

ditaciis unari, azrovne-

bis qaosurobidan gamomdi-

nare. dasavleTis qveynebSi

maimuns adamianis karika-

turas uwodeben. aziis

qveynebSi ki Tvlian, rom

igi Tavisi xasiaTisas sxva-

dasxva formebs aerTia-

nebs, ris gamoc rTulia mis

cvalebad naturaSi stabi-

lurobis povna, amitom mai-

munis weliwadi moulodne-

li cvlilebebiT aris aR-

savse. 2016 wels adamianebi

xSirad urTierTsawinaaRm-

dego Zalebis dapirispire-

bis winaSe dadgebian, aseT

periodSi SesaZlebelia

SecvaloT gegmebi, gadawy-

vetilebebi, warmodgenebi

Znelad kontrolebadi

survilebis gamo. amasTana-

ve, ganaxldebian iseTi Tvi-

sebebi rogoric aris ga-

momgonebloba, improviza-

ciis unari, originaluro-

ba, siaxleebisadmi midre-

kileba, kompromisebis una-

ri. aseT weliwadSi ufro

advildeba nebismieri

problemis gadawyveta.

am wlis devizi aseTia:

eZebe siaxle da nu ityvi

uceb uars giJur winadade-

bebzec ki – es maimunis

principebia.

socialur-ekonomikuri

kuTxiT avantiuruli ope-

raciebi, azartuli TamaSe-

bi, spekulaciebi xels Se-

uwyoben sarisko da goneba-

maxviluri gadawyvetile-

bis miRebas, rac radika-

lur cvlilebebs gamoiw-

vevs biznesSi da profesio-

nalur saqmianobaSi. mai-

muns ar uyvars mSiSara,

uniWo, pasiuri adamianebi.

pirvel rigSi axal wels

unda SevxvdeT Zalian mxia-

rulad, imitom rom rac

ufro didi doziT gveqneba

iumori miT ufro mxiaru-

li da kargi weli gveqneba.

rac Seexeba saaxalwlo

sufras, yvelas unda hqon-

des banani, rogorc maimu-

nis mozidvis erT-erTi sa-

Sualeba da zogadad rac

ufro meti egzotikuri xi-

li iqneba sufraze miT uke-

Tesi. ra sakvirvelia wiTe-

li feri prevalirebs da

wiTeli gaxlavT umTavresi

atributi, aseve yviTeli,

oqrosferi da muqi Sindis-

feri tonaloba Semodis wi-

na planze.

sainteresoa, rogori

iqneba maimunis weliwadi

konkretuli niSnebisT-

vis:

virTxisTvis Zalian

kargi weliwadia, romelic

kmayofilebas da bedniere-

bas mogitanT, imitom rom

miiRebT warsulSi Tqveni

Zalisxmevisa da SromisT-

vis Sesabamis saCuqrebs.

SedarebiT kargi weliwa-

dia xarebis umravleso-

bisaTvis, Tqven SeZlebT

wina wlis arastabiluri

movlenebis konpesirebas.

minda aqve aRvniSno rom es

weli gansakuTrebulad

kargia binis SesaZenad da

saojaxo-sanaTesavo urTi-

erTobebis gasaZliereb-

lad. aseve, mosalodnelia

axali vakansiebis gamoCena.

vefxvisTvis urTi-

erTwinaaRmdegobebisa da

rTuli weli iqneba. aq war-

matebis misaRwevad dag-

WirdebaT didi moTminebi-

sa da intuiciis gamovlena,

raTa gverdi auaroT sxva-

dasxva dagebul cxovrebi-

seul xafangebs. aqedan ga-

momdinare cota meti win-

daxeduloba da sifrTxile

aris saWiro.

rac Seexeba katis (ia-

ponurad kurdReli) wliT

dabadebulebs, sakmaod iR-

bliani weli elodebaT win,

romelic xels Seuwyobs

Tqveni niWisa da unaris me-

tad realizebas da amitom

cota uSiSrad da aqtiurad

imoqmedeT. gamoiyeneT is

moulodneli SesaZleblo-

bebi, romelic am wlis gan-

mavlobaSi mogecemaT bed-

iRblis Secvlis kuTxiT.

maimunis weli gansakuTre-

biT warmatebuli iqneba

maTTvis visac SeuZ-

lia koleqtiuri mu-

Saoba.

rac Seexeba

drakons, mraval-

ferovani movlene-

bis weliwadi iqne-

ba wina welTan

S e d a r e b i T .

mTeli wlis

ganmavlobaSi

Tqven mogixde-

baT monawileo-

bis miReba ara erT

saWirboroto sa-

kiTxebSi, romel-

Ta gadadeba Se-

modgomisTvis iqne-

boda metad sasurve-

li. did dros da

energias waiRebs

axali urTierTobe-

bi, magram es weli

2015 wlisgan gansxvave-

biT dagexmarebaT gacile-

biT met warmatebas miaRwi-

oT.

gvelis weliwadSi da-

badebulTaTvis mTliano-

baSi kargi weli iqneba.

brZeni gveli ipovis misi

gegmebisa da survilebis

Semsruleblebsa da damxma-

reebs. gansakuTrebiT war-

matebuli iqneba weliwadi

maTTvis, vinc sakuTar Tavs

warmoaCens rogorc mSvi-

dobismyofeli, mrCeveli,

Suamavali, sazogadoebrivi

azris gamomxatveli. wlis

devizia: aqtiuri neitra-

liteti da brZnuli samar-

Tlianoba.

cxenis weliwadSi daba-

debulTaTvis 2016 weli da-

kavSirebuli iqneba warma-

tebasTan, aRiarebasTan.

Tqveni ideebi da gegmebi

moitanen karg materialur

efeqts, maT Soris irgvliv

myof adamianTaTvisac.

wlis pirvel naxevarSi mo-

salodne-

lia Se-

mosav-

l i s

zrda da Semosavlis axali

wyaroebis gamovlena. pers-

peqtiuli winadadebebisa

da warmatebuli gadawyve-

tilebebis miReba biznesSi.

am wels gaizrdeba Tqveni

zegavlena sxva adamianeb-

ze.

rac Seexeba Txis weli-

wadSi dabadebul adamia-

nebs, 2016 weli metad dina-

miuri, Tumca cvalebadi

tendenciebis weliwadia.

Tqveni zogierTi gegmebi

da wamowyebebi moeqcevian

kritikis qarcecxlSi. es

erTgvari kosmiuri gamoc-

daa maTi marTebulobisa

da simyarisa, amitom am

uamravi ideebidan da geg-

mebidan yvelaze realuri

gegmebis amorCeva mogixde-

baT, raTa maTi ganxorcie-

lebas ar dasWirdes zedme-

tad bevri dro da Zalisx-

meva. mTlianobaSi ki SeiZ-

leba iTqvas, rom saSualo

weliwadia.

Tavad maimunisTvis

es weli ra Tqma unda kargi

weliwadia da yvelaze kar-

gad alRos yvelas cvli-

lebas swored am welSi da-

badebulebi auReben. iaqti-

ureT axla Tqveni droa!

mamlisTvis es weli-

wadi erTgvari mosamzade-

beli periodia axali wa-

mowyebebisaTvis da warma-

tebisTvis. sarisko moqme-

debebma da proeqtebma Se-

iZleba gamoiwvios Zalis da

drois tyuilubralod

xarjva. anu zedmetad aqti-

urobac ar iqneba albaT sa-

sikeTo.

ZaRlis welSi dabade-

bulebs kargi weliwadia ka-

rieruli ganviTarebi-

saTvis, warmate-

bisTvis, finansu-

ri mdgomareobis

ganviTarebis ku-

TxiT. Tqveni una-

ri megobrobisa da

TanamSromlobisa

Tqvenken moizid-

avs axal partni-

orebsa da spon-

sorebs.

taxis anu Ro-

ris niSnis adami-

anebs mTliano-

baSi SeiZleba

iTqvas rom kar-

gi weliwadi

eliT. ver vityvi

rom 2015 wels ajo-

bebs. minimaluri kapi-

tal dabandebiT da Za-

lisxmeviT SeZlebT sakma-

od kargi Sedegebis miRe-

bas. warmatebisa da ganvi-

TarebisTvis saWiro iqneba

axali partniorebis, xelm-

ZRvanelobisa da kolege-

bis povna, radganac Zveli

urTierTobebi aRar gamo-

irCevian simyariT, rome-

lic Tqvens winsvlas da

warmatebas esaWiroeba.

es rac Seexeba aRmosav-

luri zodiaqos niSnis Se-

xamebas.

gilocavT axal _ 2016 wels!