batemeller kasim2019 [uyumluluk modu] · pdf file...

BETONARME TEMELLER

İMO Gaziantep Şubesi Meslekiçi Eğitim Semineri

01 Kasım 2019

Zekai Celep Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi , İnşaat Mühendisliği Bölümü

zcelep@ifsm.edu.tr http://zcelep.fsm.edu.tr/Biyografi

https://www.researchgate.net/profile/Zekai_Celep http://scholar.google.com.tr/citations?user=YtX4FagAAAAJ&hl=tr

2

Betonarme Temeller

1. Geoteknik bilgiler 2. Tasarım ilkesi 3. Temel türleri 4. Duvar altı temeller 5. Tekil temeller 6. Sürekli temeller 7. Bağ kirişleri 8. Plak (radye) temeller 9. Kazıklı temeller 10. Örnekler

/93

Betonarme Temeller

31.10.2019

31.10.2019 3

1. Geoteknik bilgiler

• Veri Raporu: Jeolojik yapısı, sondaj ve muayene çukurlarından elde edilen zemin kesitleri , yeraltı su seviyesi, arazi ve laboratuvar deneyleri sonuçları, jeofizik araştırma bulguları

• Geoteknik Rapor : Statik ve dinamik etkiler ve deprem etkileri altında geoteknik tasarım parametreleri, temel seçimine ilişkin tavsiyeler, öneriler yanında, zeminin taşıma gücü ve zeminin oturma parametreleri

/93

Betonarme Temeller

331.10.2019

31.10.2019 4

Zemin tasarım taşıma gücü 100~700kN/m2

Zemin yatak katsayısı: 20-50MN/m3

Zemin yatak katsayısı

/93

Betonarme Temeller

QG 

Zemin türü Zemin yatak katsayıları

)/( 3mMNko Balçık, turba Plastik kil Yarı sert kil Sert kil Dolgu toprak Gevşek kum Orta sıkılıkta kum Sıkı kum Sıkı kum ve çakıl Sağlam şist Kaya

< 2 5 ~ 10 10 ~ 15 15 ~ 30 10 ~ 20 10 ~ 20 20 ~ 50 50 ~ 100 100 ~ 150

> 500 > 2000 431.10.2019

31.10.2019 5

Betonarme kesit tasarımında gözönünde alınacak yük birleşimi:

/93

Yerel zemin sınıfı

Zemin cinsi

Üst 3m de ortalama

30( )SV [m/s]

60 30( )N [darbe /30cm]

30( )uc [kPa]

ZA Sağlam, sert kayalar > 1500 – – ZB Az ayrışmış, orta sağlam kayalar 760 – 1500 – –

ZC Çok sıkı kum, çakıl ve sert kil tabakaları veya ayrışmış, çok çatlaklı zayıf kayalar

360 – 760 > 50 > 250

ZD Orta sıkı – sıkı kum, çakıl veya çok katı kil tabakaları 180 – 360 15 – 50 70 – 250

ZE

Gevşek kum, çakıl veya yumuşak – katı kil tabakaları veya

20PI  ve %40w  şartlarını sağlayan toplamda 3 metreden daha kalın yumuşak kil tabakası ( 25uc kPa ) içeren profiller

< 180 < 15 < 70

ZF

Sahaya özel araştırma ve değerlendirme gerektiren zeminler: 1. Deprem etkisi altında çökme ve potansiyel göçme riskine sahip zeminler (sıvılaşabilir zeminler, yüksek derecede hassas killer, göçebilir zayıf çimentolu zeminler vb), 2. Toplam kalınlığı 3m den fazla turba ve/veya organik içeriği yüksek killer, 3. Toplam kalınlığı 8m den fazla olan yüksek plastisiteli ( 50PI  ) killer, 4. Çok kalın (> 35m) yumuşak veya orta katı killer.

Yerel zemin sınıfları ( SV kayma dalgası hızı, 60N standart penetrasyon deneyi darbe sayısı ve

uc drenajsız kayma dayanımı)

531.10.2019

31.10.2019 6

2. Tasarım ilkesi:

Düşey ve depremi içeren yükleme durumlarında Tasarım Etkileri

Göçme mekanizmasına karşı gelen Tasarım • Dayanımı

Karakteristik Dayanımı

Dayanım Azaltma Katsayısı

/93

Betonarme Temeller

k t t

R

R E R

  

tE

tR

kR

R

631.10.2019

31.10.2019 7

Yüzeysel temelde tasarım ilkesi:

Düşey ve deprem etkilerinin oluşturduğu temel taban basıncı,

Zemin karakteristik taşıma gücü

Dayanım Azaltma Katsayısı,

Zeminin tasarım taşıma gücü

/93

Betonarme Temeller

/o t k Rvq q q  

oq

kq R

tq

731.10.2019

31.10.2019 8

Temele gelen etkinin karşılanması:

/93

Betonarme Temeller

Zemin pasif itkisi

Zemin düşey gerilmesi

Kolon

Tekil temel

Zemin Taban sürtünme kuvveti

Kolon

Tekil temel

Kolon

Tekil temel

831.10.2019

31.10.2019 9

 Tasarımda yatay kuvvetin karşılanmasında, zemin ile temel tabanı arası sürtünme direnci ile beraber temel yan yüzünde oluşan pasif toprak basıncının en çok %30'u dikkate alınabilir.

 Yüzeysel temeller için Dayanım Azaltma Katsayıları

/93

Betonarme Temeller

Dayanımın türü Dayanım azaltma katsayısı Temel taşıma gücü 1.4Rv 

Sürtünme direnci 1.1Rh 

Pasif direnç 1.4Rp 

931.10.2019

31.10.2019 10

Yüzeysel temel ile zemin arasındaki sürtünme katsayısı

/93

Betonarme Temeller

Sürtünme ara yüzeyi tan Yerinde dökme beton – sıkıştırılmış temel taban zemini 0.6

Önüretimli beton – sıkıştırılmış temel taban zemini 0.5

Yerinde dökme beton – beton 0.5 Beton – taban kayası 0.5

1031.10.2019

31.10.2019 11

• Yüzeysel temellerin yatayda kayma güvenliği statik ve depremli yükleme durumlarında

• Tasarım Yatay Kuvveti

• Tasarım Sürtünme Direnci

• Tasarım Pasif Direnci

• Karakteristik Pasif Direnç

/93

Betonarme Temeller

0.3th th ptV R R 

thV thR ptR

tan /th tv RhR P   /pt pk RpR R  pkR

1131.10.2019

31.10.2019 12

Betonarme kesit tasarımında ve zemin tasarım taşıma gücü kontrolünde gözönünde alınacak yük birleşimi:

/93

Betonarme Temeller

1.4 1.6 0.3

0.3

x y

y x

G Q G Q E E E

E E

    

 

1231.10.2019

31.10.2019 13 /93

Duvar/perde

Temel

Tekil temeller ve bağ kirişi

Duvar altı temeli

Kolon

İki kolonlu sürekli temel

Tekil temel

3. Temel türleri a. Yüzeysel temeller b. Derin temeller

1331.10.2019

31.10.2019 14

Temel türleri

/93

Betonarme Temeller

Plak temel

Y at

ak k

at sa

yı sı

k üç

ük

Y at

ak k

at sa

yı sı

b üy

ük

Zemin gerilmeleri

Sürekli temel

1431.10.2019

31.10.2019 15

4. Duvar altı temeller

/93

en az 4Ø10

h d' 200mm

50mm

b

h /2

Ø8/300mm

 100mm 100mm dV

dM

hc Dağıtma donatısı

Ana donatı

Donma derinliği

Donmanın etkisiz olduğu bölge

1531.10.2019 /93

31.10.2019 16 /93

N gM ,

, q q

N M

q23q1qq

gN , Nq

N1g

Fs bir

im bo

y

1q q3

h

a

a b a

b a

N1g

g

A

A

Kesit A-A

h

Beton basınç gerilmeleri

(a) (b)

Duvar altı temeli

1631.10.2019 /93

31.10.2019 17 /93

gN gM ,

, q q

N M

1q

N1g

e

2cc b/2b/2

x temelb y

te m

el b y

k ol

on b

x kolonb

y te

m el

b

x temelb

x kolonb

y ko

lo n

b

x kolonb / by kolon x temelb / by temel Kolon momentleri

y te

m el

b

x kolonb

y ko

lo n

b

(a)

5. Tekil temeller

1731.10.2019 /93

31.10.2019 18 /93

Zımbalama çevresi

dV

dM

Çatlak

45°

F1

qz

bc

hc hc +d

dh

(b) (c)

bc +d

Tekil temeller

1831.10.2019 /93

31.10.2019 19 /93

Betonarme Temeller

M N

V

oM

N V oM

M N

V

2qq1

y

y

x x

y

x

(a)

x

(b)

N V

x

e

b / 2b / 2a

a

b a

b

a

h

Tekil temeller

Düşey yükten oluşan moment için dışmerkez temel

1931.10.2019 /93

31.10.2019 20 /93

Betonarme Temeller

Tekil temeller

Mo oP

oP e

L/2 L/2

P L

(1+ )6e L

Mo oP

oP e

L/2 L/2

2P 1.5L-3e

Mo oP

oP e

L/2 L/2

P L-2e

G+Q durumunda zemin gerilmeleri

Aşırı yükleme durumunda zemin gerilmeleri

P L

(1+ )6e L

2031.10.2019

31.10.2019 21

Tekil temeller

/93

Betonarme Temeller

(a)

(b)

2

1

3

xM

q

N My

b x by

q

q

Kolon donatısı Kolon filizi

Beton kemerlenmesi

Temel