BAŞARILI İDARECİLİKHerhangi bir kurumda yönetici olarak çalışan bir elemanın başarılı olması ile kurum gelişir. İşi de

devam eder. Aksi halde işveren veya kurum yetkilileri yönetici değiştirme mecburiyetinde kalır. Böyle bir duruma düşülmemesi için her idarecinin bilmesi ve yapması gereken bazı kurallar olmalıdır. En önemli bazı hususlar şöyle sıralayabiliriz.

1. Herkesin özelliği ayrıdır. Her eleman için kimlik kartı tutulmalı, özgeçmişi, tecrübesi, kabiliyeti, sağlık durumu v.s. tespit edilmeli ve bunlar önünde bulundurularak elemanlara iş verilmeli, takip edilmeli.

2. Her eleman, amirinden anlayış bekler. İşi zor, maaşı az da olsa, amirini anlayışlı bilen eleman çalışır. Elemanların çoğu kendini kaliteli bilir. Herkesin de böyle bilmesini ister. “Kadrimi bilmiyorlar” diye şikayetçi olur. Herkes iltifattan hoşlanır. Amir aşırı gitmemek şartı ile fırsat düştükçe elemanlarına takdir edici söz söylemelidir “Vazifesini yapmış, teşekküre ne gerek var” dememeli, ona takdir edilen eleman olduğunu hissettirmelidir.

3. Elemanların iyi tanınmasıyla problemlerini çözmek kolaylaşır. Teşhis isabetli olursa, tedavi zor olmaz. Amir, personelinin hepsine kendini sevdirmeye ve hepsini sevmeye çalışmalıdır. Her elemana karşı samimi bir ilgi göstermelidir. Peygamber efendimiz, sahabelere o kadar ilgi gösterirdi ki, her sahabi. “Resulullah beni herkesten daha çok seviyor” diye düşünürdü.

4. Amir adil ve dürüst olmalıdır. Adil olmak elemanları memnun eder Kuralları herkese uygulamalı, ayrım yapmamalıdır.

5. Verdiği sözü muhakkak yerine getirmeye çalışmalıdır. Yapılması zor vaatlerde bulunmamalıdır.

6. Maliyetinden gelen teklifleri beğenmese bile takdirle karşılamaya çalışmalıdır. Fikirlerine değer verilen eleman, teşvik edilmiş, çalışma azmi kamçılanmış olur, yeni fikirler üretmeye çalışır. Üretken olur.

7. İdareci yaptığı hatayı kabul etmeli. Suçu başkasına yüklemeye çalışmamalı, elemanların güvenini sarsmamalıdır. Hatayı itiraf etmek itibar kaybettirmez, aksine insanın itibarını yükseltir.

8. Elemanların iyi yetişmeleri için, öncelikle idarecinin iyi yetişmiş olması gerekir. İş yerinin prensiplerini iyi bilmeli ve uymalıdır. İdareci prensiplere kendisi uymazsa, başkalarının uymalarını bekleyemez.

9. Alışkanlıklar kolay terk edilemez. Bir eleman, kendisine verilen bir işin gerekçesini anlamadıkça veya faydalı olacağına inanmadıkça, ciddi uğraşmaz. Genellikle yeniliklere karşı direnme gösterilir. Bu bakımdan yapılacak, yenilikleri anlatmak gerekir. Hiç bilgi verilmez veya eksik bilgi verilirse yanlış sonuç çıkarılmasına ve problemlerin oluşmasına yol açılır. İşin önemi açıklanmazsa, eleman kendisine önem verilmediği hissine kapılı ve bu his, verimliliğin düşmesine yol açar. Dedikodu elemanın moralini bozar. Dedikodulara fırsat verilmeden yapılacak işler hakkında kesin bilgiler elemanlara zamanında ulaştırılmalı, önceden haberdar edilmelidir.

10. Hiçbir eleman, başkasıyla kıyaslanmaktan hoşlanmaz. Başkasının işine göre değil, belli standartlara göre kıyas yapılmalıdır. Tenkit, yapıcı olmalıdır. Elemanın bir hatası düzelttikten sonra, artık o iş kapanmalıdır. Gündeme getirilmemeli, yıkıcı tenkit, iş verimini azaltır.

11. Herkesin şikayete karşı bir meyli olur. Şikayetleri anlayışlı karşılanmalıdır. Şikayeti olan elemanla özel olarak konuşmalı ve ilgi ile sözünü kesmeden dinlenmelidir. Şikayeti dinlenilmeyen eleman, amirinin adaletsiz olduğuna hükmeder. Birçok kişiden bilgi almadan ve iki tarafı dinlemeden karar vermemelidir.

Şikayetleri, bir problem halini almadan işin başında önlenmeye çalışmalıdır. Elemanın kırgın olup olmadığına bakmalıdır. Onun bu haline de bakarak şikayetlerini sonuçlandırmaya çalışmalıdır. Şikayet halledilmemişse, araştırma yapabilmek için süre istemeli ve sonuçtan şikayetçilere de kısa da olsa bilgi vermelidir.

12. Elemanla münakaşaya girilmemelidir. Eleman üzülerek ayrılırsa, homurdanarak çekip gider. İlgi ile dinlenirse, o da amiri dinlemeye mecbur kalır. Amir, ses tonu ve davranış yönünden sakin olmalı, anlayışlı olmaya çalışmalıdır.

13. bir elemana aşina olduğu işler hakkında sorular sormak, ona amirin yanında önemli bir kişi olduğu hissi verir. Sorular sormak yoluyla eleman yumuşatılabilir.

14. Eleman, genellikle amiri örnek alır. Amir işine geç gelir veya verdiği sözde durmazsa, aynı tutum elemanda da görülebilir. Amiri iyi örnek almalıdır. Elemana güvenildiği ve vazifesini yapacağından emin olunduğu söylenir veya hissettirilirse o elemanın işine iyi sarılır. Zaten idarecilik, elemanların emek ve işine yön verme işidir. Elemanlara karşı, samimi ve dürüst davranmalı, şahsiyetlerine değer vermeli, kabiliyet, bilgi ve tecrübesinden tam olarak istifade etmeye çalışmalıdır.

15. İdarecinin gayesi çalıştığı müessesenin hedefini gerçekleştirecek bir atmosfer hazırlamak olmalıdır.

Bir idareci, elemanları etkileyerek motive edebilmeli, işlere yön verebilmeli, bir işin daha iyi yapılmasını sağlayacak tekliflere daima açık olmalı, eski metotlardan daha tesirli olabilecek yeni yollar aramalıdır.

16. İdarecinin düşünebilen insan olmalıdır. Sabit fikirli olmamalı ve düşündüklerini rahat ifade edebilmelidir.

17. Elemanlarını gerektiği gibi yönetmek için kendi alanında yeterli seviyede teknik bilgiye sahip olmalıdır.

18. Dinamik olmalı, pasif olmamalıdır. Yeniliklere uyabilmeli, yeniliklerin tatbikini ve iyi sonuçlar almasını takip etmelidir.

19. İşleri çekip çevirebilme, organizasyon kabiliyeti olmalıdır.

20. İnsanları sevebilmelidir. Sevgi olmadan bir işi yapmak zordur. Elemanlar arasında sevgi varsa başarı olur.

21. Seziş ve anlayış kabiliyeti olmalı, elemanların gerçek ihtiyaçlarını görebilmeli ve ihtiyaçlara cevap verebilecek bir kişiliğe sahip olmalıdır.

22. Önce kendini tanımalıdır. Kişi kendisini olduğu gibi kabullenebilirse, birçok problemi çözer. Kendisini olduğu gibi kabullenmiş kimsenin, başkalarından beklediği takdir ve onlar tarafından kabul edilme hususunda özlemi de önemli ölçüde azalır. Kendisini olduğu gibi kabul edememiş bir kimse, hep takdir kazanabilme çabası içinde olur.

23. Hoşgörülü olmalıdır. “Dövene elsiz, sövene dilsiz gerek” cümlesini aklından çıkarmamalıdır.

24. Olaylara objektif bakabilmeli, ikna kabiliyeti olmalı, karar verirken hislerine mağlup olmamalı, aklı hakim kılmalı, adilane karar vermeli, kişilere farklı muamele etmemelidir. Verdiği karar açık ve kolaylıkla anlaşılır olmalıdır.

25. çalıştığı müesseseye bağlı olmalıdır. İş yerini sadece gelir sağlayan bir kaynak olarak görmemeli, kalben de bağlı olmalıdır. Müessesenin menfaatini kendi şahsi menfaatinden önce düşünmelidir.

26. Tenkid etmemeli, kızmamalı, sabırlı, soğukkanlı ve cesur olmalıdır. Davranışlarında ciddi ve mert olmalıdır. Kendisini üstün görmemeli, kibirden çok uzak olmalıdır. Kısa ve net konuşmalı, işi sürüncemeye bırakmamalıdır.

27. İşine hakim olmalı, kar ve zararın nereden geldiğini bilmelidir.

28. Kendisine düşünecek zaman ayırmalıdır.

29. Verdiği işin neticesini istemeli ve almalıdır.

30. Özür dileyenin özrünü makul ise kabul etmelidir.

31. Kendisini dili ve hali ile sevdirmesini bilmelidir. Güler yüzlü ve tatlı dilli olmalıdır.

32. Hıyanete meydan vermemeli, haini affetmemelidir.

33. Elemanlara su-i zan etmemeli, hüsn-ü zan etmeli ve geniş ihtimallerle düşünebilmelidir.

34. Eleman saygısını korkusundan değil, sevgisinden dolayı göstermelidir. Odasına kapı çalışmandan girilebilmeli, yanına gelmekten çekinilmemelidir.

35. Başarılarını her zaman Allah’ın takdiri ve maiyetinin çalışmasından bilmeli. Başarısızlığını da kendi eksikliğinden anlamalıdır. Elemanları kusur işleyince, kabahati kendinde aramalı ve onları yetiştiremediğine üzülmeli, bir daha aynı kusurların işlenmemesi için tedbir almalıdır.

İDARECİDE ARANAN VASIFLAR

1. Hizmet anlayışı ve deneyimi olmalı

2. Ciddi, ağırbaşlı ve sabırlı olmalı,

3. Eğitim, ahlak ve erdem duygularını taşımalı,

4. İnsanlara karşı saygılı ve hoşgörülü olmalı,

5. Devamlı ileriyi düşünmeli ve kendini yenilemeli,

6. Bulunduğu makamın mevzuatını iyi bilmeli ve mesleğini sevmeli,

7. Çevresini iyi tanımalı, sorunlarını karşılıklı konuşarak çözmeli,

8. Devamlı ölçülü olmalı, ılımlı davranmalı,

9. Her işi bir plan ve program içinde olmalı,

10. İç ve dış bütünlüğü olmalı,

11. Ömrünü verimli geçirmeli,

12. Devamlı ideal ruh taşımalı,

13. Fikir ve düşüncelere saygılı olmalı, hakkı savunmalı,

14. Yüksek iradeli olmalı,

15. Pahalı insan olmamalı,

16. Sevgi ve dostlukla işlerini halletmesini bilmeli,

17. Sır tutmayı namus bilmeli,

18. Düşünerek davranmalı,

19. Danışmadan iş yapmamalı,

20. Rahat ve tembelliğe düşkün olmamalı,

21. Darılma ve bıkkınlığın karşısında sabırlı olmasını bilmeli,

22. Başladığı bir işi sonuna kadar devam ettirmeli, yılgınlık göstermemeli,

23. Makam düşkünlüğü ve dünya sevgisi olmamalı

24. Bencillik girdabından uzak durmalı,

25. Alçak gönüllü olmalı,

26. Dost ve arkadaşlık kurallarını iyi bilmeli,

27. “İnsan, bir kere aldanır” sözünü iyi bilmeli,

28. Hareketlerinde terslikler olmamalı,

29. Konuşma yöntemlerini iyi bilmeli,

30. Hizmetine ve müessesine ait prensipleri iyi bilmeli,

31. Tedbiri elden bırakmamalı,

32. Kendi kendini her gün hesaba çekmeli,

33. Kılık-kıyafetine dikkat etmeli, temiz giyinmeli,

34. İyilik düşüncesini hayat düsturu bilmeli,

35. Sorumluluk duygusunu her an hissetmeli,

36. Ayrımcılık yapmaktan ve kavga çıkarmaktan uzak durmalı,

37. Vefa duygusu taşımalı,

38. Toplumun yararı için çile ve ızdırabı rahata tercih etmeli,

39. Gafletten uzak durmayı, fedakar olmayı bilmeli,

40. Sadakat ve itaat etmede huzur bulacağına inanmalı,

41. Yazışmalarda dili iyi kullanmalı,

42. Mesai saatlerine titizlikle uymalı mahiyetinde çalışmaların da uymalarını sağlamalı,

43. Günlük rutin işlerin dışına çıkıp yeni arayışlar içinde olmalı,

44. Dedikodu ve gıybet yapmamalı, yapılmasına fırsat vermemeli,

45. Problemi çözümüyle birlikte ortaya koymalı,

46. Şüpheli şahıslara karşı uyanık olmalı,

47. Personeline yakın durup, problemlerini çözmeli,

48. Hangi düzeyde ve görevde bulunursa bulunsun, bulunduğu göreve kendisini hazırlamalı, gerek mahiyetine ve gerekse çevresine kendini kabul ettirmeli,

49. Görevi ile ilgili mevzuatı derlemeli, incelemeli ve hizmete hazır duruma getirmeli,

50. Görevi ile ilgili yenilikleri izlemeli ve bunlardan yararlanarak kendisini yenilemeli,

51. Beşeri ve ilişkileri çok iyi bilmeli (ast-üst ilişkileri kılık-kıyafet düzgünlüğü, protokol, nezaket kuralları, çevre imkanlarının değerlendirilmesi v.s.)

52. Bulunduğu pozisyonda kendisine intikal eden problemleri mevzuata dayalı olarak açıklığa kavuşturarak alt birimlere yansıtmalı,

53. Mevcut personeli, işe uygun olarak yetiştirmeli,

54. Branş, ilgi, istidat ve tecrübeler dikkate alınarak ve hakkaniyet ölçüleri içerisinde görev dağılımı, yapılmalı,

55. Verilen görevleri yakından izlemeli, gerektiği yerlerde ihtiyaç olana yardım etmeli,

56. Personelin birlikte çalışma ve normal gücünün belirli seviyede tutulmasına önem verilmeli,

57. Çalışmalardan alınan sonuçları değerlendirmesini bilmeli,

58. Kurumun bütün personeline örnek teşkil edecek tutum ve davranışlar içerisinde bulunmalı,

59. İdareciler, birbirleri ile konuları sürekli tartışmalı ve birbirlerinin tecrübelerinden yararlanmalıdır,

60. Özel hayatı ile resmi görevini birbirine karşılaştırmamalıdır,

61. Resmiyet ve gizliliğe uymalıdır,

62. Bu görevde kaldığı sürece esas görevini ve bir gün bu yöneticilikten ayrılacağını asla unutmamalıdır,

63. Kişisel görüş ve yorumlardan kaçınmalı ve peşin hükümlü olmamalı,

64. Hoşgörü üzerine otoriteyi oturtmalı, bilgi deneyim ve olumlu davranışlarla görevini sürdürmeli,

65. Görev, yetki ve sorumluluklarını iyi bilmeli, konuşma davranış ve uygulamalarını ona göre ayarlamalı,

66. Aile düzenini kurup, aile bütçesine göre gelir ve giderlerini ayarlamalı,

67. Tasarrufa uymalı, tasarrufun isabetli kullanma olduğunu aklından çıkarmamalı,

68. Hizmet verdiği toplumu iyi tanımalı,

69. Hitaplarına çok dikkatli olmalı,

70. Her an şok etkisi olabilecek olaylara karşı hazır olmalı, olayın meydana gelmesi halinde soğukkanlılığını kaybetmemeli tedbir ile olayı çözmeye çalışmalı,

71. Katıldığı toplantılarda kendisine de söz verilebileceğini düşünüp alanı ile ilgili konularda sürekli hazır olmalı,

72. Bulunduğu kurumun imkanlarından istifade edecek ise, bedelini belgeli olarak ödemeli,

73. İkram kabulünde dikkatli olmalı ve sınırlı kalmalı,

74. İdarecinin yaptığı her iş hukuka uygun olmalı. Bununla birlikte idareci yaptığı işin psikolojik yenlerine de ihmal etmemeli,

75. Çalışmalarında tutarlı yol izlemeli, kararsızlıktan kaçınmalı,

76. Zamanı iyi kullanmalı, zamanının bir kısmını düşünmeye ayırmalı,

77. İdareci amirleri ve arkadaşları, nezdinde kendisini de değerlendirmeli.

78. Birlikte çalıştığı arkadaşları ile iyi bir diyalog içerisine girebilmeli,

79. Konuşulmuş olan kurallara tamamen uymalı ve bu konuda kötü örnek olmaktan kesinlikle kaçınmalı,

80. İmzaladığı yazılarda düzgün bir ifade kullanmalı. Çalışmalarında sözlük ve imla kılavuzunu kullanmayı alışkanlık haline getirmeli, idarecinin değerini, imzaladığı yazıların ortaya koyduğunu unutmamalı.

81. Eğitimin bir ekonomik faaliyet olduğunu bilmeli ve değerlendirmeleri ona göre yapmalı,

82. Protokol kurallarına önem vermeli ve kendisini buna göre hazırlamalı,

83. Mağdur durumda olanlara yardımcı olmayı kendisine görev edinmeli,

84. Amirlerini randevu ile ziyaret etmeyi alışkanlık haline getirmeli,

85. Mevzuat adamı olduğunu unutmamak yaptığı işleri yazılı kaynaklara dayandırmak zorunda olduğunu bilmeli ve çalışma odasında iyi bir kaynak kitaplığı bulundurmalı,

86. Devletin resmi yayınlarını (resmi gazete, tebliğler dergisi) izlemeli,

87. Disiplin amiri olarak mahiyetindeki personelin ifadesine başvurması halinde, bunun hukuki ve insani yönlerini de ele almalı ve bir değerlendirmeye tabi tutarak uygulamaya geçmeli,

88. Mesleğini ve insanları sevmeli,

89. Çalışma ve sorumlulukta önde, menfaatlerde arkada yer almalı,

90. Geleceğin şartlarını da düşünmeli ve çalışmalarını da dikkate almalı,

91. Toleranslı olmalı,

92. Aktüaliteyi takip etmeli, genel kültürünü geliştirmeli,

93. Azim ve irade sahibi olmalıdır. İş ve olaylardan yılmamalıdır.

94. Oto kontrol niteliği kazanmış olmalıdır.

95. Gerçek ve hayali konuları birbirine karıştırmamalıdır. Dalkavukça yaklaşanlara asla fırsat vermemelidir,

96. Problem çözümünde olumlu davranmalı ve problem çözüm yollarını iyi bilmelidir,

97. Yeni görevlere başlayanlara yardımcı olmalı, onların işe ve çevreye uyumlarına yardımcı olmalıdır,

98. Amirlerin teveccühünü, idrak edebilmeli,

99. Üst makamlara zaman zaman bilgi sunmalı,

100. Halkla ilişkilere önem vermeli,

10 1. Temsil ettiği müessese veya kurumun maddi ve manevi varlığını hissedilir duruma getirmeye çalışmalıdır.

102. Çalışmalarını günlük tutarak yürütmelidir. Her gün yaptıklarını yapamadıklarını bilmeli,

103. Çalıştığı kurumda çalışmaların arşivlenmesine özen göstermelidir,

104. Sabotajlara ve yangına karşı gerekli tedbiri almalı ve personeli bu konuda yetiştirmeli,

105. Yardımcılarını her şeye evet diyenlerden değil, kişilik sahibi, haysiyetli ve gerektiğinde kendisini de ikaz edebilecek kişilerden seçmeli,

106. Şahsi kırgınlığını çevresine belli etmemeli,

107. Ödeyemeyeceği borcun altına girmemeli,

108. İnançlara saygılı olmalı,

109. Kabul edemeyeceği konuları reddederken kırıcı olmamalı,

110. Alaycı ve tahrik edici konuşmalardan kaçınmalı,

111. “Ben” ve “Sen” sözlerini kullanmamalı,

112. Son söyleyeceğini başta söylememeli,

113. Kesin anlamını bilmediği sözcük ve terimleri kullanmamalı,

114. Toplum ve kurumlar için konulmuş kuralları çirkin göstermemeli,

115. El şakalarına asla tevessül etmemeli,

116. İnsanları sevmeli ve mutluluğu onların mutluluğunda aramalı,

TÖRENLERDE DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR

1. Uygulaması mümkün olan Programlar hazırlanmalıdır.

2. Program, törene katılanları memnun edici olmalıdır.

3. Tören programı hazırlık devresinde prova edilmelidir.

4. Mahallin örf ve adetleriyle, milli örf ve adet değerlerimiz korunmalıdır.

5. Gündüz ve geceye göre emniyet tedbirleri alınmalıdır.

6. Törende oluşabilecek olaylar önceden düşünülüp ona göre tedbir alınmalıdır.

7. Davetlilerin karşılanması ve uğurlanmasına özen gösterilmelidir.

8. Yerine göre davetlilere ikramda bulunmalıdır.

9. Tören dokümanları arşivlenmelidir.

10. Törenlerin, müessesenin tanıtımı için bir araç olduğu unutulmamalıdır.

11. Konuşmalar yazılı olarak hazırlanıp önceden kontrol edilmelidir. Gerektiğinde üst makamlara bilgi verip onayını almalıdır.

12. Törenlerde hiyerarşik ve protokol kurallarına uyulmalıdır.

13. Törenlerde müesseseye maddi-manevi hizmeti geçenler davet edilmelidir.

14. Törenlerde, programın uygulanmasında koordinasyona dikkat edilmelidir.

15. Tören sonuçları değerlendirilmeli ve kuruma pay çıkarılmalıdır.

Anma, kutlama, karşılama, uygulama ve benzeri nedenlerle duyguları tazelemek veya göstermek amacını güden toplantı ve uygulama sonuçları idareciyi yüceltir veya küçültür. Bu bakımdan çok dikkat olunması gerekir.

İDARECİYE PUAN KAYBETTİREN HUSUSLAR

1. Genellikle mevzuatı izlemedikleri için işleri ezbere yapmaya çalışmak.

2. Kendilerini yenilemeye zaman ayıramamak ve maiyetindekileri eğitmeye gerekli önemi vermemek.

3. Planlama, uygulama, denetleme kurallarını gerçekleştirmede gerekli etkinliği gösterememek.

4. Maiyetinde çalışanları sürekli olarak izleyememek ve onları denetleyememek.

5. Zamanlarını gerekli şekilde kullanamamak ve birlikte çalıştıkları arkadaşlarını bu konuda bilinçlendirememek.

6. Kendilerini veya kurumlarını denetlemeye gelen kişilerle iyi diyalog kuramamak.

7. Çevre ve sosyal ilişkilerini geliştirerek sağlayacağı imkanları kurumun ihtiyaçlarının karşılanmasına teksif edememek, yerleşim birimlerindeki daire amirleri ile ilişkilerini sürdürememek.

8. Üst mercilerle diyalog kurmamak.

İDARECİNİN BİLMESİ VE UYMASI GEREKEN BAZI PROTOKOL VE NEZAKET KURALLARI

Yöneticilikte davranışlar önem arz etmektedir. Bu bakımdan idareciliğin protokol ve nezaket kurallarını bilmesi, uygulaması ve birlikte çalıştığı mesai arkadaşlarını yetiştirmesi gerekmektedir. Bunlardan bazıları;

1. Bilmediğiniz konularda konuşmayınız.

2. Karşı tarafın düşüncelerini kabul etmezseniz de dinleyiniz

3. Hatalarınızı kabul edin, gerektiğinde özür dileyin.

4. Muhatabınızın kültür seviyesine göre konuşun.

5. Gerektiğinde teşekkür ediniz.

6. Uluorta her şeyi her yerde tenkit etmeyiniz. Hele kişileri ithama hiç yönelmeyiniz.

7. Konuşmalarınız ölçülü yapınız. Öz konuşmayı tercih ediniz.

8. Ast-üst ilişkilerinde konuma ve davranışlarınız iyi ayarlayınız, mesafeyi iyi koruyunuz. Size sevgi azaltacak davranışlardan kaçınınız.

9. Verdiğiniz sözü yerine getiriniz.

10. Astın yanında üstün veya üstün yanında astın eksikliklerini kırıcı davranışlarla ortaya koymayınız.

11. Dedikodu yapmaktan kesinlikle kaçınınız.

12. Hoşgörü sahibi olunuz.

13. Yetki ve sorumluluklarınızı iyi biliniz.

14. Mutluluk ve sevgi ifade den gülümsemeyi yüzünüzden eksik etmeyiniz.

15. Temiz, tertipli ve düzenli olunuz, dağınıklıktan kaçınınız.

16. Başkalarının eksik ve açık yanlarını aramayınız.

17. Çevrenizle olumlu ilişkiler içinde olunuz.

18. Aile yaşamına özen gösteriniz.

19. Resmi makamlara giderken elinizde bir şey olmamasına dikkat ediniz (Evrak çansı hariç)

20. Resmi ve özel araçlara binerken protokol, örf-adet kurallarına uyunuz.

21. Hangi durumda olursa olsun başkalarına ait makam koltuklarına oturmayınız.

22. Toplum içerisinde oturacağınız yeri iyi tespit ediniz. Kalkacağınız yere kesinlikle oturmayınız.

23. Resmi makamlara giderken kendinize çeki düzen veriniz.

24. Dini Bayramlarda, yeni atamalarda arkadaşlarınızı kutlayınız. Onların acı günlerinde taziyede bulununuz.

25. Özel ihtiyaçlarınızı kurum personeline aldırmayınız.

26. Söylediklerinizi hareketlerinizle onaylayınız.

27. Giyim, kuşam ve konuşmalarınızla karşınızdakine güven veriniz.

28. Sevgi ve saygıyı karşınızdakine yerli yerinde gösteriniz.

29. Davranışlarınızda aşırılıktan sakınınız, ölçülü olunuz.

30. Tarafsızlıktan ayrılmayınız.

31. En küçük bir birim amirinin odasına girerken bile kapıyı çalmayı ihmal etmeyiniz.

32. Yeniliklere açık olunuz. Öğrendiklerinizle yetinmeyiniz.

33. İhtiyacı olana bilgi vermekten çekinmeyiniz.

34. Astlarınızın yanında arkadaşlarınızla tartışmayınız.

35. Karşınızdakine zorluğu gösterip korkutmayınız. Kolaylığı gösterip rehber olunuz.

36. Yolda giderken sizden kıdemli veya büyük olanın solundan yürüyünüz.

37. Soru sorulduğunda düşünmeden cevap vermeyiniz.

38. Her konuda idareci düzeyinde düşününüz, konuşunuz ve davranınız.

39. Her işe başlamadan önce hazırlık yapmayı bir alışkanlık haline getiriniz.

40. Cebinizde temiz mendil bulundurmayı alışkanlık haline getiriniz.

41. Bayanlara karşı saygılı ve anlayışlı olunuz.

42. Gerekli olan yerlerde soru sorma ve açıklama yapma cesaretini gösteriniz.

43. Mesleğiniz ile ilgili konuları bilmenin göreviniz olduğunu unutmayınız.

44. Yakınlarınızın tahrikine kapılmayınız.

45. Sizden önce aynı yerde görev yapan idareciyi kusurları ile değil, meziyetleri ile anınız.

OKUL MÜDÜRLERİNİN BİLMESİ GEREKEN KURALLAR

ÖĞRENCİLERLE OLAN İLİŞKİLERİNDE

1. Öğrencilerin okul müdürünü iyi tanımalarını sağlamalı,

2. Öğrencilere güven vermeli,

3. Yapmayacağı ve sonradan kendisine ve topluma zararı dokunacak sözleri söylememeli,

4. Kendisine saygı duyulması için sevgide kusur etmemeli,

5. Arada mesafe bırakarak öğrenciye güvenmeli ve ona sorumluluklar vermeli,

6. Öğrenci başarılarında onları ödüllendirmeli, cesaret vermeli ve okul yönetimi olarak onları kutlamalı,

7. Öğrencileri sosyal faaliyetlere yöneltmeli, onlarla iyi diyalog kurmalı,

8. Okul demirbaşı olan ve öğrencilerin kullandığı eşyaya zarar vermemeleri için sınıfa zimmetlemeli,

9. Okula bir dilek kutusu koyarak her hafta sonu kutudan çıkan konuları öğrencilerle konuşmalı, varsa problemlere çözüm getirmeli,

10. Her sınıfın öğrenci temsilcisi seçerek onlarla toplantı yapmalı,

11. Sık sık öğrenci arasına girmeli, onlarla sohbet edip, öğrenciye kendileriyle meşgul olunduğunu anlatmalı,

OKULDA GÖREV YAPAN ÖĞRETMENLERLE OLAN İLİŞKİLERİNDE

1. Onlara güvenmeli, onların da kendisine güven duymalarını sağlamalı,

2. Öğrenciyi sevmelerini sağlamalı,

3. Onların sosyal faaliyetlere ilgi duymalarını sağlamalı,

4. Çalışmalarından dolayı onları ödüllendirmeli,

5. Hata yaptıklarında yazışma ile değil söz ile onları kırmadan uyarmalı,

ÖĞRENCİ VELİLERİYLE OLAN İLİŞKİLERİ

1. Velinin okulla ilişkisini sağlamalı,

2. Her sınıftan bir öğrenci velisi seçerek, o sınıfın eksiklerini ve eleştirileri dinlemeli,

3. Öğrenci velisini şüpheye düşürecek şeyler yapmamalı,

4. Öğrenci velisinin kendisini eleştirmesine izin vermeli,

5. Cesaretli olarak işlere başlamalı, geri adım atılmamalı ancak yanlışlıklardan dönmeyi de ihmal etmemeli.

6. Yerine getireceği sözler vererek, velinin güvenini tam olarak sağlamalı.

OKULDA GÖREVLİ MEMUR – HİZMETLİLER İLE OLAN İLİŞKİLERİNDE

1. Onları hakir görmemeli, ara sıra onlarda sohbet edip, hatırlarını sormalı,

2. Zamana dayalı çalışmaya zorlanmamalı, sorumluluğu onlara anlatarak onları takip etmeli.

3. Onların kendisine güven duymalarını sağlamalı.

4. Koruma derneği kanalı ile başarılarında veya iyi iş yaptıklarında onları ödüllendirmeli,

5. Yılda bir kez de olsa bilgi görgü artırma amacıyla gezi düzenlemeli.

Geniş kapsamlı bir araştırma sonucunda iyi liderlerin şu özelliklere sahip olduğu belirtilmiştir.

1- Dürüst ve saygındır. Kendilerine ve birlikte çalıştıkları kişilere karşı dürüsttürler ve değişik görüşlere saygı duyarlar. Lider kişiler çeşitli birikimlere sahip kişilerle başarı belirler ve meslektaşlarını desteklerler. Gerektiğinde birlikte çalıştıkları kişileri onurlandırmasını bilirler.

2. Anlaşıldıklarından emin olurlar. Açık ve kesin talimatlar ve bunların yerine getirilmesi için kesin tarihler verirler.

3. Etkin dinleme yeteneğine sahiptirler. Karşılarında konuşanın söylediklerini tam olarak anladıklarından emin olurlar ve gerekirse aldıkları bilgiyi tekrarlayarak teyit ederler.

4. Risk alırlar ve geleceğe bakarlar.

5. Kendileri ve meslektaşları için yüksek performans standartları vardır.

6. Rehberlik yapmak, yapıcı katılımda bulunmak ve teşvik etmek için durum değerlendirmesinde liderlik ederler.

7. Verdikleri kararlara sonsuza kadar sahip çıkarlar. Ancak hatalarını da itiraf edip kabul ederler.

8. Zayıf noktalarını olgunlukla karşılayıp, savunmaya geçmeden onları kabullenirler. İyi liderler zayıf noktalarını geliştirmeye çalışır, güçlü yanlarından da istifade etmesini bilirler.

9. Mizah duygusuna sahiptirler. Gülmesini bilirler. Bu özellikleri beraber oldukları kişilerin gerginlikten kurtulup, kendilerini rahat hissetmelerine neden olur.

- Önceliklerinizi iyi tayin ediniz.

- Sizi ziyaret gelenleri ayakta karşılayınız.

- Ölçülü ve rahat olun.

- Sinirlenmeden nefes alın.

- Konu akışını bozacak duraklamalar yapmayın.

- Kendi doğal sesinizle konuşun.

- Açık ve anlaşılır olun.

- Dinleyicilerle göz teması kurmaya dikkat edin.

- Tekrarlara yer vermeyin.

- Fazla ayrıntıya girmeyin.

- Eleştirilere olgun bakın.

- Bir yönetici:

- Ciddi, ağırbaşlı ve sabırlı olmalı,

- Eğitim, Ahlak ve erdem duygularını taşımalı,

- Devamlı ileriyi düşünmeli ve kendini yenilemeli,

- Çağı ve çevreyi iyi tanımalı, sosyal olmalı, çevresi ile sorunlarını karşılıklı konuşarak çözmeli,

- Devamlı ölçülü olmalı, ılımlı davranmalı,

- İnsanlara karşı saygılı ve hoşgörülü olmalı,

- Hitap Selamlama,

- Başarı dilekleri,

- Zor bir görev,

- Başarılı olmak için,

a) Hizmetin gereği,

b) Bürokrasinin gereğini yerine getirme.

- Bu günlerin önemi

- Kurumlarınızı denetime hazır tutmalısınız, tatil günleri dahil.

- Genel Müdürler ayda en az bir defa, Kurum Müdürleri her gün kurumlarını baştan sona denetlemeliler.

- Bu hafta bir kurum gördük. Kapıdan içeri girildiği andan itibaren ilgisizlik. Duvardaki yazılar, sınıflar, yemekhane, yemek, pansiyon, mutfak pislik içinde. Sınıf kitapları, öğretmen odası, gıcırdayan kapılar... İlk kapatılması imzalanır.

- Birbirinizi ziyaret edin.

- Devletin en iyi okulundan daha iyi, devletin en iyi yurdundan daha iyi olmak zorundasınız.

- Veli çocuğunu neden size veriyor?

- İyi eğitmek, öğretmek,

- İyi iaşe ve ibate için.

- Vatandaş bunun için para veriyor.

- Veli parası ile çocuğunu rezil etmek için vermiyor.

- Müessesenizi biri kuyumcu veya sarraf gibi büyüteç altında inceleyin.

- Denetim formundaki sorulara göre en küçük bir eksikliğiniz olmasın.

- Çevre kurumların yöneticileri ile iyi ilişkilere giriniz. Öğrenecekleriniz olabilir.

- Amirlerinizi zaman zaman ziyaret edin, küçük bir hediye gönül alır.

- En iyisini yapmaya talip olun.

- O zaman sistem içinde ayakta kalabilirsiniz.

- Amirlerinizin, sizi teftiş eden müfettişlerin isteklerini yerine getirin, onların yerine geldiğini göstermek için kurumunuza davet ettirin.

- Memurlarınız arasına girin.

- Fil dişi kulede oturmayın.

- Zaman zaman memurlarınıza, öğretmenlerinize, öğrencilerinize anket uygulayın. Sonuçlarını söyleyin.

- Ben Genel Müdürlüğümde anket uyguladım

- Zaman zaman memurlarınıza, öğretmenlerinize, öğrencilerinize hitap edin,

- Sorumluluğunuz kurumun kapısından başlar.

- Eksikleri söylemek kadar, güzellikleri de paylaşın.

- Kılık kıyafetlerinizle, konuşmalarınızla, davranışlarınızla örnek olun.

- Görevinize, mevzuatına hakim olun.

- Kendinizi yetiştirin,

- Okumadan, araştırmadan kendinizi yenileyemezsiniz.

- Kendinizi yenilemeden bu günün yönetimine ve yöneticiliğine ayak uyduramazsınız, yapamazsınız.

- Bir yabancı dil, bilgisayar mutlaka öğreniniz.

- Zaman gazetesinin 3 Ekim tarihli sayısında “İnsan Kaynak”ları başlıklı yazıda yöneticilerle ilgili olarak;

- Toplu halde yaşamak zorunda olan insan, ya yönetmek veya yönetilmekle günlerini geçirir. Gilbert’in deyimiyle de, ‘Hiçbir zaman boşa gitmeyen insanda yöneticilerdir.

- Her işi bir plan ve program içinde olmalı,

- Çevresine karşı sevgi dolu olmalı,

- İçi ve dışı bir olmalı

- Fikir ve düşüncelere saygılı olmalı, hakkı savunmalı,

- Devamlı ideal ruh taşımalı,

- Yüksek iradeli olmamalı,

- Pahalı insan olmamalı,

- Sevgi ve dostlukla işlerini halletmesini bilmeli,

- Düşünerek davranmalı,

- Danışmadan iş yapmamalı,

- Hoşgörülü olmalı,

- Amaç ve araçları iyi bilmeli,

- Rahat ve tembelliğe düşkün olmamalı,

- Dost ve arkadaşlık kurallarını iyi bilmeli,

- Kendi kendini her gün hesaba çekmeli,

- Alçak gönüllü olmalı,

- Makam düşkünlüğü ve dünya sevgisi olmamalı,

- Başladığı işi sonuna kadar devam ettirmeli,

- Bencillik girdabından uzak olmalı,

- Ne istediğini ve neler yapacağını iyi düşünmeli,

- Sorunların üzerine gitmeli,

- Kendine ayıracak zamanı bulmalı,

- Mesai saatini aşsa da sonuca ulaşmalı,

- Hata yapınca benim hatam demeli,

- Olmam gerektiği kadar iyi değilim demelidir.

En mükemmel idarede bile, yönetilenler gözüyle, mutlaka suçlu taraflar vardır ve o taraf her zaman ön plana çıkarılır.

Yönetici, makam işgal eden, hatta makam işgal edenleri idare eden kişilerdir. Her yöneticinin elemanını saf dışı bırakmak isteyeceğini düşünmek hata olur. Tersine elemanının yükselmesi için gayret gösterenlere bile sıkça rastlanıyor. Gayretli bir insanı saf dışı bırakmak, onun kafasını koparmakla çok rahat hallolur. Fakat silah seslerinin bile susmaya söz verdiği çağımızda bu çok ilkel bir olay olacaktır. Engelleri, zorlukları ve mahzurları da çoktur. Ama şairin dediği gibi “Söz ola kestire başı” düsturundan hareket edilirse, en kötü idare sergilenmiş olur.

İyi bir yönetici “tam teşekküllü” olmalıdır. Yani ilgisi olmayan vakalarda dahi müdahaleyi başlatabilecek, sevk ve idare edecek bilgisi olmalıdır. Kısır döngüsünün dışına taşmayan insan, kanatlanıp uçmaya ve başkalarını da uçurmaya aday değildir.

- Bir örgütte yer alan insanların iki amacından biri; bireylerin kişisel amaçları, ikincisi de organizasyonla ilgili amaçları. Herhangi bir karar durumunda birey ya kişisel amacına uygun olarak ya da kurumun amacına uygun olarak hareket eder. Elbette herkes kendi kişisel amacına uygun hareket ederse, organizasyon kendi amacına ulaşamaz. Organizasyonun kendi amacına ulaşabilmesi için kendi iki ana yol söz konusu. Bunlardan bir tanesi, organizasyonun amacı öylesine yüce ve büyük bir amaç olmalı ki, insanların kişisel amaçları bu büyük amacın yanında önemsizleşsin, gölgede kalsın ve bireyler büyük amacı sahiplensinler. İkinci yol da bireylerin kişisel amaçlarıyla, organizasyonun amacının aynı yönde ya da aynı bünyede birleşmesinin sağlanmasıdır.

- Aidiyet duygusunun gelişmesinde işletmelerde iletişim de çalışan için çok önemlidir. Bir Çin ata sözü, “Bana anlatırsanız, unuturum; bana gösterirseniz, hatırlayabilirim, beni dahil ederseniz anlarım.”

- İnsanlarla iletişime geçmenin bazı seviyeleri vardır. Nezaket, bilgi, davranış ve duygusal. Yeni tanışılan birisiyle konuşma nezaket seviyesindedir. Resmi ortamlarda da aynı durum söz konusudur. Bu seviye

belli bir zamandan sonra insanı sıkar. Bilgi seviyesinde, konuşulan konu üzerinde bilgilerin ortaya konulması gerekir. Bu bilgiler olumlu ya da olumsuz da olabilir. Davranış seviyesinde ise karşılıklı sıcak veya soğuk davranışların gidip gelmesi vardır. Konuşma sırasında duyulan hislerin açıklanması, konuşmanın duygusal seviyeye geldiğinin işaretçisidir.

- Tenkide açık olunuz.

- Gelişim ve değişimlere açık olunuz.

- Hayatı sevin, sevgiyi ön planda tutunuz,

- Kötümser olmayın, hayata küsmeyin, kin gütmeyin,

- Her şeye öfkelenmeyin.

- Hoşgörüsüz davranmayın.

- Kendi kendinizi yiyip bitirmeyin.

- Yüreğinizi sevgilere kapamayın,

- İnsanları methetmekle ve samimi takdirle söze başlayın,

- Hataları doğrudan söylemekten çok örnekle anlatınız.

YÖNETİCİ

* İdeal yönetici hem kişileri hem de işi benimseyen yöneticidir.

* Yönetici yalnız, ne işe yönelmeli ne de kişilere

* Yönetici işinin inceliklerine vakıf olmanın yanında, gelişmelere anında referans verebilmelidir.

* Son gelişmeleri yakından takibe alarak, işinin en meraklısı olmalıdır.

* İşine sahip olmayan yönetici, alttakilere ayak uyduramayan tabii olan ve idare edilen bire yönetici konumuna düşer.

* Uzun soluklu icraatını sürdürmesi mümkün değildir. İcra bitince yöneticiliği de biter.

* Olmayanı önceden sezme, görme ve yönlendirebilme inisiyatifini, maharetini gündelik yöneticide göremezsiniz.

* Yönetici planlı olmalıdır. Plansızlık yöneticiyi her an yönetilen konumuna getirir. Yöneticinin günlük, haftalık, aylık hatta 5 yıllık, 25 yıllık planı olmalıdır.

* Yönetici yazı alışkanlıklarına sahip olmalıdır. Not tutma ve not tutmadaki süreklilik çok önemlidir. Not almayan, not almasını bilemeyen yöneticinin işleri çok müşkülleşir. İsabetli davranamaz, isabetli plan da yapamaz.

* Yönetici bulunduğu durum adına artık kendi yoktur. Temsil ettiği müessese adına, şahsi manevi adına vardır. Şahsı manevinin hatırına imrendirici, cezbedici olmaya mecburdur. Kravatının bağlanış şekline bile hassasiyet gösterme, riayet etme mecburiyetindedir.

* Yöneticinin başarısı insan faktörünü tanımaktan geçer. İnsanı bilen, bildiği ölçüde ona değer vermesini bilen, yönetici işlerini kolaylaştırmış olur.

* Yöneticinin mahiyetinden olan kişilerle diyaloğu sevgi ve saygı esaslı olmalıdır. Eğer siz mahiyetinizi sevme adına bir ilgi kurma gayreti içinde değilseniz, mahiyetinize sevgi yüklü pozitif enerjinizi taşıyamıyorsanız, onlardan saygı beklemeye hakkınız yoktur.

* Yönetici mahiyetindeki her seviyedeki insanla çok rahat bir iletişime girerek fikir alabilmeli, danışabilmelidir. Fikir almasını bilen yöneticinin işleri kolaylaşır.

* İnsani değerlerde yıpranma var. İnsanların gitgide birbirinden uzaklaştığı bir dönemde, yönetici maddi manevi bağlarla tedbirini alarak insanları başıboş, ilgisiz ve yalnızlığa bırakmama gayreti içinde olması lazımdır. Bu bizim hem manevi bir sorumluluğumuz hem de işlerimizin ahenkli ve verimli gitmesi için şarttır.

* Yönetici bir plan dahilinde, usulünce, ne yıpratarak ne de yıpranarak sabırla tahammülle işi zamana bırakmasını bilerek denetimini, takibini ve oto kontrolünü katiyen elden bırakmamalıdır.

* Amaca matuf bir denetim yapılmıyorsa o iş kamil manada hedefine varmış sayılmaz.

* Her kademeye haftada en az bir saat hizmet içi semineri verdiriliyor mu? yönetici olarak haftada 4-5 saat kendimize hizmet için programı yaptırıyor musunuz? Sorgulamanız gerekir.

* Kafa ve kalp açlığını gidermede bir sıkıntınız varsa verimlilikten söz etmemiz zor olur.

* Zengin, uyarıcı olmayan ortamlarda potansiyelin inkişafından söz edilemez.

* İhmal ve takipsizliğin zaman içinde oluşturduğu yetersizlik, beslenmenin zenginleştirilip yeterli tutulmaması, uyarıcı etkiler de ortaya konulmadığından hem kalbi, hem de zihinsel beslenme neticesinde bireylerde sosyal ve duygusal yönden eksiklikler, yanlışlıklar ortaya çıkar.

* Yöneticinin duygusal zekası yüksek olması lazımdır. Zihinsel zekanın önünde bu duygusal zekayı iyi değerlendirildiği yerde kitlelerin yönlendirilmesi, kitlelere sahip olunması daha kolay olur. Ama bu zihinsel zekanın ihmal edilmesi anlamına da gelmez.

* Yönetici; meraklı, cesaretli ve herkesi sevebilecek konumda olmalıdır. Yönetici her arkadaşının sevilebileceği bir yönünü bulmalıdır ve gerçek manada da sevmelidir.

* Yönetici: Hayata karamsar, küskün, hep muhalefetle ve ye’s içinde değil, ümit içinde, ümitle severek, hoş görerek sabırla bakabilmelidir.

* Yöneticilik; insanlara iş gördürebilme sanatıdır. Bir yönetici herkesi severek işini sevdirerek iş gördürebiliyorsa başarılıdır. Eğer mahiyetinde küserek iş yapan varsa noksanı kendinde aramalıdır.

* İşinizde çok iyi olabilirsiniz, ama mahiyetinizle iletişim becerisini tam ortaya koyamazsanız başarınız güdük kalır. Siz ne kadar becerikli olursanız olunuz, netice alamazsınız. Boşu boşuna “niye beni anlamıyorlar” diye de hayıflanırsınız. İletişim kurulmadan bilgilendirmediğiniz her işin hazmı ve takdiri çok zordur.

* Yönetici en iyi dinleyici olmalıdır. Biz dinlemesini beceremiyoruz. Tam adam içini dökecekken, biz yöneticiyiz ya, hemen adamın lafını ağzına tıkıyor, sözü alıp başlıyoruz nasihati, akıl vermeye... Biz yöneticiyiz, her şeyi biliyoruz her şeyi çözeceğiz ya... Biz önce bize müracaat edeni konuşturmalıyız, onu dinlemesini önce becerebilmeliyiz.

* Zaten sıkıntısı ve problemi, bir ihtiyacı olan ezik büzüktür. Problemini çözebilmek için ona söz hakkı vererek rahatlatmamız gerekir... Çok iyi dinledikten sonra hiçbir hissiliğe, garaza, insafsızlığa girmeden, adaletle onunla beraber problemin halline gitmeliyiz.

* Eğer sizin altınızdakiler, size ulaşmayı, sizle görüşmeyi, sizinle diyaloga girmeyi büyük bir iş kabul ediyorsa, yöneticinin oturup düşünmesi, ben nerede yanlış yapıyorum diye kendini kritiğe tabi tutması lazım. Yöneticinin kapısı kapalı olmaz. Herkese o kapıdan rahatlıkla girebilecek bir konum sağlanmalıdır.

* Yöneticinin yapacağı her toplantı bir ön hazırlığa, plana ve motivasyona dayanmalıdır.

* Toplantılarda yöneticinin beden dili çok önemlidir. Ne kaygısız, laubali ne de pecmurde bir görüntü, ne de abus ve ceberut bir çehre olmamalıdır. Yöneticinin beden dilinde sıcaklık, samimiyet, güven ve vakar aksetmelidir. Latifeler, nükte ve hikmet dolu olarak yerinde, zamanında dinlendirici bir üslupla olmalıdır. Jest ve mimiklerinizde güler yüz, tebessüm ve yumuşak, rahatlatıcı çizgiler olmalıdır.

* Kişilerle muhatap olduğunuz ortamda çok önemlidir. Sizin tavrınız ve imajınızla birlikte, mekanın imajı da sizin kimliğinizi heyete aksettirir. Akseden her menfi kanaat sizin için aleyhte bir propagandadır. Her kim olursa olsun muhataplarınıza değer vermesini becermelisiniz.

* Yönetici mahiyetinin özlük haklarını bilmesi ve sorulduğunda rahatça cevap verebilme ve özlük haklarının bizzat takipçisi olmalıdır.

* İnsanların bizzat kendilerini işin içinde hissedebilecekleri bir yönetim tarzı ortaya koyabilmeliyiz. Statülerin gölgesinde problemler zor çözülür. İş anında statü ve yetki dağıtmasını yerinde becerir.

* Davranış ve tutumlarından uyum vardır.

* Karizma sahibidir.

* Eski bilgilerin hamalı olmadan, yeni bilgiler edinerek kullanabilir.

* Zirvede olma, bir tutku ve gaye-i hayalidir.

* Kaliteli ve imrendirici olmayı esas edinir.

* Standardın belirlenmesini ve yüksek tutulmasında titizlik gösterir.

* Ben bilgi toplumunun yöneticisiyim diyerek bilgeye sürekli açık bir merak ve gayreti vardır.

* Beklentilere cevap verme sorumluluğu içerisindedir.

* Kendini tanıma, bilme ve eksikliklerini tamamlama adına açıktır,

* Yetiştirme adına önce kendini ele alan, sorgulayan ve sorgulatabilendir.

* Dünüyle, bugünü arasında eşit olmadığını gösterebilecek bir gayret ve farklılık içinde olmalıdır.

* Müessesenin imajını sorgulatabilmelidir.

* Sunuş zaafı içinde olmamalıdır. (müessesenin ilk sunuş falsoları kapıdan başlar, kapıdaki adam senin her şeyini temsil eder. Tipi, bakışı, kılığı, kıyafeti, yaklaşımı, sempatisi itici olmamalıdır)

SORGULAMAK İÇİN

* Bu okul kapıdan itibaren size nasıl görüyor?

* Okulu nasıl bilirsiniz?

* Okulun imajı nasıl gözüküyor?

* Doğru eğitim ve öğretim verebiliyor muyuz?

* Gibi sorularla veliye, öğrenciye gelen misafirlere, personele okulunuzu periyodik olarak sorgulatıp, kendinize çeki düzen vermezseniz gerisin-geriye gidersiniz. Okulda da devamlı yeniliğe, yenileştirmeye, yeni şeyler ortaya koymaya, üretmeye, kendinizi tazelemeye fırsat tanımalısınız.

EĞİTİM

* Eğitimde stratejik işbirliğine giderek bilgi transferi yapabiliyor musunuz?

* Son gelişmeleri yakından takibe alabiliyor musunuz?

* Her öğretmeni en yeni psikolojik danışma rehberlik programlarıyla donatabiliyor musunuz?

* Öğretmenleri rehberliğe daha duyarlı hale getirebiliyor musunuz?

* Dünyada eğitim ile ilgi gelişmeleri takip edebilecek bir bağ oluşturdunuz mu?

* Mevcut kendi yapınız ne kadar sorgulayabiliyorsunuz?

* Kendinizi sorgulatmaya açık mısınız?

* Kendinizi sorgulatma elemanlarınız neler?

* Performans değerlendirmesi adına bir şeyler yapabiliyor musunuz?

* Bireysel eğitimi ele alan bir çalışmanız var mı?

* Bireysel eğitimdeki anlayışımız ne? Bundan ne anlıyorsunuz?

* Eğitimde gaye-i hayaliniz ne?

* Günü kurtaran bir anlayışın ötesinde büyük amaç ve hayallerin peşinde bir sürekliliğiniz var mı?

Resmiyet bizi bağlamamalı, hayatın pratiğinde bürokrasiler bize mani olmamalı. Efendimiz (S.A.V.) gibi icabında kerpiç taşımasını bile bilmeliyiz. Hz. Ömer (R.A.) gibi de Kudüs’e girerken yaya da yürümeliyiz.

* Eğer biz işin içinde bizzat olursak, işin altına mahiyetimizle birlikte girmeyi becerebilirsek, mahiyetimiz o işin problemi yapmadan görüşler değerlendirilmeli, hayata sunulmalıdır. Statüler, benlikler hizmete mani olmamalıdır.

* Sunduğunuz hizmetin muhakkak bir müşterisi vardır. Hizmet zaten müşteri esaslı bir organizasyondur. Bir yöneticinin en ön müşterisi de personeldir. Elinizin altındaki personelinizi atlayarak hiçbir icraata soyunmamalısınız. İcraatınızı personelinizi bilgilendirmeden yaparsanız pasifize etmiş olursunuz. Yönetici denetçidir, takipçidir, netice ister, işin raporuna ve değerlendirilmesine bakar, proje üretir, yeni kapılar açma yolunda araştırmalar yapar.

* Hiçbir zaman personelin rolüne soyunarak kendi işini terk etmez.

* Her icraatı kolaylaştırmalıyız, herkese konumunda rahatlık tanımalıyız, her ferdi işinde sahip kılarak üretmen olma hürriyeti tanımalıyız. Nasıl olsa her şeyi müdür düşünür, nasıl olsa her şeyi müdür yapıyor, altından nasıl olsa kalkar diye personeli nemelâzımcılığa, inisiyatifsizliğe katiyen itmemeliyiz.

* Bir ast, yöneticisi onun ne kadar gelişeceğine inanıyorsa o kadar gelişir. Personelinize inanacaksınız, güveneceksiniz ve seveceksiniz. Eğer siz personelinize karşı ön yargılı, tavırlı, mesafeli olursanız, sizin neşrettiğiniz negatif akım onu hem size, hem de işine kapalı kılar.

* Jest ve mimiklerle içimizdeki ön yargılı olumsuz tavırları maalesef yansıtıyoruz. Bu yansıtma astımızın inkişafına pranga oluyor.

* Bir heykeltıraş mermer bir sütundan bir heykel yapar. Bu iş, günlerini yıllarını alır, ona çok emek verir, gönül verir ve heykel biter. Biter ama heykeltıraş yaptığı bu heykele aşık olur. Onun aşkı, ona karşı olan samimi hisleri o mermerden şekle can verilmesine vesile olur. Ve aşkına kavuşur.

Siz elinizdin altındakilere aşk derecesinde ilgi ve alaka duyabilirseniz onlar ne kadar kabiliyetsiz de olsa en nihayet sizin bu güven ve samimiyet dolu yaklaşmanızdan dolayı, bir değere muhakkak ulaşırlar. Yeter ki değer vermesini bilelim. Değer verebilmek, değer vermek en büyük dua olur. Biz astımızın 10 kuruşluk gelişmesini istiyorsak o kadar gelişir. 20 kuruşluk istiyorsak 20 kuruşluk gelişir.

Şükrü AKKAYA

Psikolojik Danışman ve Rehberlik Uzmanı