baŞaĞrili hastada deĞerlendİrme
DESCRIPTION
BAŞAĞRILI HASTADA DEĞERLENDİRME. BAŞAĞRILARI 1. PRİMER SEKONDER !!!! 2. Tip ??? Etyoloji !!!! İlaç aşırı kullanımı !!!! Tedavi: Tetkik: *Antidepresan,Antikonvulsan Görüntüleme - PowerPoint PPT PresentationTRANSCRIPT
BAŞAĞRILI HASTADA DEĞERLENDİRME
BAŞAĞRILARI1. PRİMER SEKONDER !!!!
2. Tip ??? Etyoloji !!!!
İlaç aşırı kullanımı !!!! Tedavi: Tetkik: *Antidepresan,Antikonvulsan Görüntüleme Beta blk,Kal. kanal blk. Kan,BOS… İndometasin,nöroleptik,lityum……
*Antiemetik,Analjezik, NSAİ,steroid,Triptan
BAŞAĞRILI HASTADA DEĞERLENDİRME
Sekonder başağrıları ; Tüm primer başağrılarını taklit
edebilir !
- Sıklıkla gerilim başağrısı şeklinde ortaya çıkar
BAŞAĞRILI HASTADA DEĞERLENDİRME
Sekonder BA ?
Erkek hasta10 yaş öncesi - 50 yaş sonrası başlama6 ay içinde başlama veya şekil değiştirme
Akut şiddetli başağrısıGiderek kötüleşen seyir
BAŞAĞRILI HASTADA DEĞERLENDİRME
Sekonder BA ?
Travma, efor ile ilişkiIkınma, öksürme ile ilişkiGövde-baş-boyun pozisyonu ilişkisi
BAŞAĞRILI HASTADA DEĞERLENDİRME
Sekonder BA ?
Seyrek görülen başağrıları Otonom belirtinin varlığıAtipik özellikler
BAŞAĞRILI HASTADA DEĞERLENDİRME
Sekonder BA ?
Özgeçmiş özellikleri (sistemik hast.)
Uyku bozukluğunun varlığıSemptomatik ilaç aşırı kullanımı
Muayene özellikleri Nörolojik bulgu Sistemik bulgu (ateş,hipoksi….)
BAŞAĞRISI ŞİKAYETİ İLE GELEN HASTA :
Öyküde tehlike işaretleri var mı ? Evet Hayır SEKONDER
Muayenede anormal bulgu var mı ? Evet BAŞAĞRISI AÇISINDAN Hayır DEĞERLENDİR seyrek görülen tip Primer başağrısı ? Evet atipik özellikler Hayır
Primer başağrısı tipini belirleyip- tedaviyi düşün !
BAŞAĞRILI HASTADA DEĞERLENDİRME
Primer başağrısının tipini belirleme;
Sık görülen BA; Migren Gerilim tipi başağrısı
BAŞAĞRILI HASTADA DEĞERLENDİRME
Primer başağrısının tipini belirleme;
Seyrek görülen BA;(Otonom bulgu +) Küme Paroksismal hemikraniya Kısa süreli otonom belirtili tek taraflı
nevraljiye benzer BA (SUNCT-SUNA) Kronik-sürekli yarım başağrısı (hemikraniya kontünya)
BAŞAĞRILI HASTADA DEĞERLENDİRME
Primer başağrısının tipini belirleme;
Seyrek görülen diğer BA;(otonom bulgu-)
Saplanma başağrısı Öksürük başağrısı Egzersiz başağrısı Cinsel eylem başağrısı Uyku başağrısı Gökgürültüsü başağrısı Yeni günlük kalıcı başağrısı
BAŞAĞRILI HASTADA DEĞERLENDİRME
Primer başağrısının tipini belirleme;
Başağrısı – zaman ilişkisi Kronik – Tekrarlayıcı *sıklık *süresi *uyku-uyanıklık ilişkisi *ağrısız dönemlerin varlığı
BAŞAĞRILI HASTADA DEĞERLENDİRME
Primer başağrısının tipini belirleme;
Kronik BA; (3 aydan uzun süreli-ayda 15
günden daha sık)
Kronik gerilimKronik migrenKronik sürekli yarım başağrısı (Hemikraniya
kontünya)
BAŞAĞRILI HASTADA DEĞERLENDİRME
Primer başağrısının tipini belirleme;
Tekrarlayıcı başağrıları; Atak süreleri; Atak sıklığı;
Episodik gerilim 30 dak-7 gün <15 gün /ayMigren 4-72 saat 1-4 /ay
Küme 15-180 dak 1-8 /günPark.Hemikraniya 2-30 dak 5-40 /gün SUNCT 4 dak dan az 3-200 /gün
BAŞAĞRILI HASTADA DEĞERLENDİRME
Primer başağrısının tipini belirleme;
İleri yaşlarda başlayabilen primer BA;
-Öksürük başağrısı
-Uyku başağrısı -Kısa süreli tektaraflı otonom belirtili
nevraljiye benzer başağrısı (SUNCT-SUNA) -Hemikaniya kontünya
BAŞAĞRILI HASTADA DEĞERLENDİRME
Primer başağrısının tipini belirleme;
Başağrısı özellikleri Lokalizasyon Şiddet Karekter Eşlik eden özellikler
(otonom belirtiler,bulantı,kusma,
ışık-ses-kokudan etkilenme...)
N. K. 42 y. Kadın10 gün önce iş dönüşü tuvalette ani şiddetli başağrısı ile düşüp başını vuruyorBir sağlık kurumuna gidiyorKraniyografi çekilip eve gönderiliyorOlayın 7. günü total afazi,sağ hemiparezi
gelişiyor Afazi nedeniyle hikaye tam alınamıyor
N. K. 42 y. KadınGenç iskemik inme olarak tetkike alınıyorTKD de sol OSA hızlı akım+Anjiografi yapılıyorKlinik düzelme sonrası hasta başağrısını, “sanki beyin kanaması geçirmekteyim” şeklinde tanımladığını belirtti.
*Sol OSA anevrizma*SAK*Vazospazm*İskemi
ANAHTAR BİLGİLER
Hastanın hikayesi : efor sırası akut şiddetli BA
Hastanın ağrıyı tanımlaması : beyin kanamasını düşündüren
şiddetli BA
Hastayı dinleyin, size tanısını söyleyecektir.
Osler, 1904
A.T. 56 Y. Erkek
3-4 aydır başağrısı,
başın arka tarafında belirli tüm başa yayılıyorkünt özelliktegenellikle hafif – zaman zaman orta şiddettesürekli-gün içinde dalgalı seyir
A.T. 56 Y. ErkekDevlet memuruHastanın eşi kronik günlük başağrısı şikayeti ve psikiyatrik sorunları nedeniyle uzun zamandır kliniğimizde izlenmektesistemik-nörolojik muayene özellik yokpsikiyatrik değerlendirmede depresyon+Tetikleyici faktörler ? İşi ? Eşi ?
TANI : ?
A. T. 56 Y. E
KLİNİK TANI : Kronik gerilim tip başağrısıTEDAVİ : Antidepresan
A. T. 56 Y. Erkek6 HAFTA SONRA KONTROL BİLGİLERİ ;
Ağrılarda artışBaşın arkaya veya öne eğik tutulması ile ağrılarda şiddetlenme- pozisyon değişince hafiflemeSEKONDER BAŞAĞRISI ? MR ?
OLGU :A.T.56 y.E
MR:Sağ serebellar hem. kitle
DİKKATE ALINMAYAN ANAHTAR BİLGİLER :cinsiyet - erkekbaşlama yaşı - 56ağrının yaşı - 3-4 ay
UYARICI ANAHTAR BİLGİLER :
ağrının giderek kötüleşmesitetik faktör - baş pozisyonu ile ilişki
N.D 41 y. KadınAvukatlık yapan hastaÇalışma sırasında başlayan akut şiddetli yaygın başağrısı ile müracaat ediyorNörolojik muayene normal
Tanı ve tetkik ?
SAK ?BT yapılıyor,
A.D 41 y. KadınBT normalBasit analjezik-NSAİ ilaç veriliyorYaklaşık bir hafta istirahatle iyi Çalışmak üzere evden çıkıyor ancak başağrısı ile geri dönüyor Yatmak zorunda kaldığınıYattığı sürece ağrının geçtiğini ifade ediyor – Tanı ve tetkik ?
A.D 41 y KadınKafa içi basınç düşüklüğü ?
Anamnez özelliği nedeniyle kontrastlı MR isteniyor
C.K. 56 y. Erkek
İki ay önce subakut başlangıçlı yatınca hafifleyen çok şiddetli olmayan başağrısıMR tetkiki yapılıp semptomatik tedavi+ Giderek kötüleşiyor ve şuur etkileniyor
56 y. E
Benzer patoloji klinik olarak farklı başlangıç !
M.Ç 48 y. Kadın - Taşköprü
3 yıl önce sağ göz çevresinde otonom belirtilerin eşlik ettiği nevralji tipi ağrılarAğrılar 2-3 ay ara verip birkaç hafta sık olarak tekrarlıyor2 yıl trigeminal nevralji olarak çeşitli tedavilerle izleniyor
M.Ç 48 y. Kadın - Taşköprü
Son bir yıl ağrılar sıklaşıyorSon aylarda çift görme tabloya ekleniyorTanı ? Tetkik ?
M.Ç 48 y. KTANI :
Sağ kavernöz meningiom
73 y. K.2 senedir sol göz çevresinde belirli nevralji tip ağrılarMaksiller ve mandibular alanıda tutuyorZaman zaman otonom belirtiler eşlik ediyorTrigeminal nevralji tanısı ile tedavide ancak tedaviye yanıt yetersiz
73 y. K. Sol ponto-serebellar köşe kistik tm.
Farklı patoloji, klinik olarak benzer tipte başağrısı
ANAHTAR BİLGİLER :Trigeminal nevralji için sık karşılaşılmayan atipik özellikler
- Oftalmik dalı tutması - Otonom belirtilerin eşlik etmesi
SUNCT (kısa süreli tek taraflı nevraljiye benzer otonom belirtili başağrısı)düşünüldüğünde ise seyrek görülme özelliği nedeniyle ileri tetkik düşünülmeli
OLGU : F. Ö. 57 y. Kadın-30 yıldır basağrısı var-10 yıl öncesine kadar ayda 1-3 kez migren tipi
-10 yıldır belirginleşen sıklaşma -sürekli avmigran-vermidon 1-3 tbl/gün -Kronik günlük başağrısı gelişiyor
-5 aydır sağ temporal bölgede hassasiyet ve akşamları artan ağrı-gıdıklanma hissi başlıyor
OLGU : F. Ö. 57 y. Kadın
Bu nedenle sağlık kurumuna gidiyorBenzer tip analjezik tedavi öneriliyor
Tanı ve tetkik ?
OLGU : F. Ö. 57 y. Kadın
Bir ay sonunda sağ gözde vizyon kaybı gelişmesi üzerine Tekrar sağlık kurumuna başvuruyor
Tanı ve tetkik ?
OLGU : F.Ö. 57 y. Kadın
-SEDİMANTASYON 70 mm/saat
-TANI : TEMPORAL ARTERİT
ANAHTAR BİLGİLER :-Hastanın yaşı - 57-Kronik başağrısı zemininde belirli bir lokalizasyon ve farklı özellikte yeni bir ağrının tanımlanması-Yaş ve klinik özelliklerle ayırıcı tanıda temporal arterit düşünülmeli-İlaç aşırı kullanımı dikkate alınmalı
Son olgu ; Özgeçmiş özelliklerinin kötü
kullanımı !
Z.A 55 y. K30 senedir zaman zaman orta şiddette yaygın başağrılarıSon 2 yıldır sol göz çevresinde belirli her iki şakak bölgesine yayılan şiddeti azalıp çoğalan ancak eski ağrılarından daha şiddetli giderek kötüleşen başağrıları4 aydır sol göz de kayma çift görme ekleniyor
Z.A 55 y K
5 seneyi geçen bir süredir hipertansiyon,diyabet ve glokom tedavisinde
Yaygın başağrısı hipertansiyon ileSol göz çevresi ağrı glokom ileÇift görme diyabet ile ilişkilendiriliyorAncak tablo giderek kötüleşiyor
Z.A. 55 y. KHastanın yaşı Farklı özellikte giderek kötüleşen yeni bir başağrısı tanımlanıyor,
ANCAK,Özgeçmiş özellikleri yeni ağrılarından sorumlu tutularak tetkik yapılmıyor.
(özgeçmiş özelliklerinin kötü kullanımı !)