balance of payment 2015

42
CÁN CÂN THANH TOÁN QUỐC TẾ VIỆT NAM THỰC TRẠNG – NGUYÊN NHÂN – GIẢI PHÁP Nhóm thức hiện: 1. 2.

Upload: bvhc22

Post on 09-Nov-2015

6 views

Category:

Documents


1 download

DESCRIPTION

Current Account

TRANSCRIPT

CN CN THANH TON QUC T VIT NAM

THC TRNG NGUYN NHN GII PHPNhm thc hin:

1.

2.

MC LC

41CN CN THANH TON

41.1Khi nim

41.2Ni dung ca Cn cn thanh ton quc t

41.2.1Ti khon vng lai

51.2.2Cn cn vn v ti chnh

61.2.3Li v sai st

61.2.4Ti tr chnh thc (Cn cn b p chnh thc)

62TI KHON VNG LAI

62.1Tng quan

72.2Cn cn thng mi

72.2.1Thc trng

92.2.2Nguyn nhn

92.2.2.1Nguyn nhn thm ht giai on t nm 2002 n nm 2010

92.2.2.1.1Tip cn trn kha cnh TM quc t

122.2.2.1.2Tip cn trn kha cnh cn i v m KT

142.2.2.2Nguyn nhn thng d cn cn vng lai Vit Nam giai on 2011-2014

142.2.3Gii php

152.3Cn cn dch v

162.3.1Thc trng:

162.3.2Nguyn nhn

162.3.3Gii php

172.4Cn cn thu nhp

172.4.1Thc trng:

172.4.2Nguyn nhn

182.4.3Gii php

192.5Chuyn nhng vng lai

192.5.1Thc trng:

192.5.2Nguyn nhn

202.5.3Gii php

203CN CN VN & TI CHNH

203.1Tng quan

203.2Thc trng

213.3Nguyn nhn v gii php

213.3.1Ngun vn FDI:

223.3.2Tn dng trung v di hn:

253.3.3u t vo giy t c gi:

263.3.4Cn cn vn di chuyn ngn hn:

304CN CN TNG TH V D TR NGOI HI

1 CN CN THANH TON1.1 Khi nimCn cn thanh ton quc t l mt biu tng hp ghi chp mt cch c h thng tt c cc khon thu chi ngoi t ca mt nc pht sinh vi cc nc khc trong mt thi k nht nh.

C 2 loi cn cn thanh ton quc t:

Cn cn thanh ton quc t thi k: L cn cn thanh ton phn nh tt c cc khon ngoi t thu v chi ca mt nc vi nc khc.

Cn cn thanh ton quc t thi im: L cn cn thanh ton phn nh nhng khonngoi t s thu v s chi vo mt thi im no .

Cc giao dch tin t c phn nh trong cn cn thanh ton thc cht l nhng giao dch tin t gia nhng ngi c tr v nhng ngi khng c tr v ngcli.

1.2 Ni dung ca Cn cn thanh ton quc t

Cn cn thanh ton quc t thng bao gm 4 hng mc sau: 1.2.1 Ti khon vng lai

Ghi li cc dng hng ha, dch v v cc khon chuyn tin qua li. Khon mc cn cn vng lai c chia thnh 4 nhm nh: thng mi hng ho, dch v, yu t thu nhp, chuyn tin thun.

Cn cn thng mi: (Cn cn hu hnh)

- Cn cn ny phn nh nhng khon thu chi v xut nhp khu hng ho trong mt thi k nht nh.

- Khi cn cn thng mi thng d iu ny c ngha l nc thu c t xut khu nhiu hn phi tr cho nhp khu. Ngc li, cn cn bi chi phn nh nc nhp khu nhiu hn xut khu.

+Khi xut khu, tr gi hng xut khu c phn nh vo bn C. Khi nhp khu, tr gi hng nhp khu c phn nh vo bn N. V xut khu lm pht sinh cung ngoi t v cu ni t trn th trng ngoi hi. Nhp khu lm pht sinh cu ngoi t.

Cn cn dch v (Cn cn v hnh).

- Phn nh cc khon thu chi t cc hot ng dch v v vn ti (cc ph vn chuyn

thu tu, bn bi...) du lch, bu chnh, c vn php lut, dch v k thut, bn quyn, bng pht minh...

- Thc cht ca cn cn dch v l cn cn thng mi nhng gn vi vic xut nhp khu dch v.

Cn cn thu nhp ( Yu t thu nhp):

Phn nh cc dng tin v thu nhp chuyn vo v chuyn ra.Bao gm:

- Thu nhp ca ngi lao ng (tin lng, tin thng, thu nhp khc...) do ngi khng c tr tr cho ngi c tr v ngc li.

- Thu nhp t hot ng u t nh: FDI, ODA...Cc khon thanh ton v c thanh ton t tin li, c tc n nhng khon thu nhp t u t nc ngoi t trc.

Chuyn tin n phng: Bao gm cc khon chuyn giao mt chiu khng c hon li.

- Bao gm: +Vin tr khng hon li.

+Khon bi thng, qu tng, qu biu.

+Tr cp t nhn, tr cp chnh ph.

1.2.2 Cn cn vn v ti chnh

Phn nh s chuyn dch t bn ca mt nc vi cc nc khc (lung vn c u t vo hay u t ra ca mt quc gia). Cc lung vn gm hai loi: lung vn ngn hn v lung vn di hn.

* Lung vn ngn hn: bao gm cc khon vn ngn hn chy vo v chy ra.

- Tn dng thng mi, tn dng ngn hn ngn hng.

- Cc khon tin gi ngn hn.

* Cn cn vn di hn: phn nh cc khon vn di hn bao gm:

- FDI

- Cc khon tn dng quc t di hn:

+Tn dng thng mi di hn: khon vay hoc cho vay ca cc t chc tn dng nc ngoi theo iu kin thc t. Khi i vay phn nh bn C. Khi cho vay hoc tr n th phn nh bn N.

+Tn dng u i di hn: Cc khon vay ODA. Khi i vay phn nh bn C. Khi cho vay phn nh bn N.

- Cc khon u t gin tip khc bao gm cc khon mua, bn c phiu, tri phiu quc t nhng cha t n s lng kim sot cng ty.

+Nu bn c phiu,tri phiu tc l vn vo th phn nh bn C. Cn nu mua th vn ra tc l phn nh bn N.

- Cc khon vn chuyn giao mt chiu (khng hon li)

+Khon vin tr khng hon li cho mc ch u t.

+Cc khon n c xo, ti sn ca ngi di c.

Cn cn vn thng d khi Tng tin vn u t vo >Tng s vn u t ra v tr n.

1.2.3 Li v sai st

Khon mc ny nu c l do s sai lch v thng k do nhm ln, b st hoc khng thu thp c s liu. Nguyn nhn: Nhng ghi chp ca nhng khon thanh ton hoc ho n quc t c thc hin vo nhng thi gian khc nhau, a im khc nhau v c th bng nhng phng php khc nhau. Do vy, nhng ghi chp ny - c s xy dng nhng thng k ca cn cn thanh ton quc t- chc chn khng hon ho. T , dn n nhng sai s thng k.

Cn cn tng th: Nu cng tc thng k t mc chnh xc tc li v sai st bng khng th cn cn tng th l tng ca cn cn vng lai v cn cn vn. Cn cn tng th =Cn cn vng lai +Cn cn vn +Li v sai st.

Kt qu ca khon mc ny th hin thnh trng kinh t i ngoi ca mt quc gia trong mt thi k hoc ti mt thi im. Nu - Kt qu ca cn cn thanh ton mang du +: thu ngoi t ca quc gia (s) tng thm.

- Kt qu ca cn cn thanh ton mang du -:thu ngoi t ca quc gia gim hoc sgim thp.

1.2.4 Ti tr chnh thc (Cn cn b p chnh thc)

Cn cn b p chnh thc bao gm cc khon mc sau:

D tr ngoi hi quc gia.

Quan h vi IMF v cc ngn hng trung ng khc.

Thay i d tr ca cc ngn hng trung ng khc bng ng tin ca quc gia c lp cn cn thanh ton...

Trong d tr ngoi hi quc gia ng vai tr quyt nh do n gin trong phn tch, ta coi khon mc d tr ngoi hi chnh l cn cn b p chnh thc.2 TI KHON VNG LAI

2.1 Tng quan

Sau 2 nm lin tip cn cn vng lai t trng thi thng d (2000 2001), giai on t 2002 n 2011 cn cn vng lai ca Vit Nam bt u thm ht tr li. Nm 2008, mc thm ht ti khon vng lai t mc k lc l 10,79 t USD, chim 11,9% GDP. Nm 2011, nh du s i chiu, cn cn vng lai tr li thng d.Nm200020012002200320042005200620072008200920102011201220132014

Cn cn vng lai642670-421-1,935-1,565-497-164-6,992-10,787-6,600-4,3002009,3009,5008,896

Cn cn thng mi378627-876-2,582-2,287-2,439-2,776-10,360-12,782-7,600-5,100-4008,7008,70011,913

Cn cn dch v-615-572-648-778-871-219-8-894-915-2,400-2,500-3,200-1,400-1,400-3,530

Cn cn thu nhp-597-635-794-814-891-1,219-1,429-2,168-4,401-3,000-4,600-4,800-6,200-7,300-9,095

Chuyn giao vng lai1,4761,2501,8982,2392,4853,3804,0496,4307,3116,4007,9008,7008,2009,5009,608

2.2 Cn cn thng mi

2.2.1 Thc trng

Cn cn thng mi thm ht trong mt thi gian di. Nm 2012 nh du s i chiu, bt u ghi nhn thng d.

Nn kinh t Vit Nam d b tn thng do da qu nhiu vo xut khu.

Mt hng xut khu ch yu l sn phm gia cng, lp rp v nhm hng nguyn liu th hoc mi s ch.

Gi tr gia tng ca hng ha xut khu cn thp

Nng lc cnh tranh xut khu chm c ci thin.

Nhp khu cng ngh trung gian, hng tiu dng xa x vn chim t trng ln, tnh trng nhp khu hng ha khng m bo cc quy nh an ton v mi trng cn kh ph bin.

Xut siu t c cha tht bn vng v khu vc trong nc tip tc nhp siu.

SHAPE \* MERGEFORMAT

2.2.2 Nguyn nhn

2.2.2.1 Nguyn nhn thm ht giai on t nm 2002 n nm 2010

2.2.2.1.1 Tip cn trn kha cnh TM quc t

Nguyn nhn ch yu lm cho cn cn vng lai giai on ny thm ht l do xut khu rng b m, tc l Vit Nam trong tnh trng nhp siu, nhp khu nhiu hn xut khu. Vit Nam khi m xut khu v nhp khu u tng th nhp siu l do tc tng xut khu khng b p c tc tng nhp khu. Tc tng trng xut khu trung bnh c giai on 2000 2010 l 17,43% trong khi tc tng trng nhp khu l 18,42%; chnh s chnh lch ny khin cho thm ht thng mi tng t 0,237 t USD nm 2000 ln ti 13,697 t USD nm 2008. Nm 2010 kim ngch xut khu ca Vit Nam t 71,6 t USD nhng nhp khu cng ng thi tng ln do vy thm ht thng mi c tng ln ti 7,6 t USD.

C cu xut nhp khu ca Vit Nam

C cu xut khu

+ Xt n c cu bn hng xut khu, xut khu ca Vit Nam tp trung ch yu sang khu vc cc nc pht trin v mt s nn kinh t mi ni. Gi tr xut khu sang cc th trng chnh nh M, EU, ASEAN, Nht Bn, Trung Quc, xtrylia, chim ti 74% tng kim ngch xut khu. C cu th trng xut khu trong c giai on cng c s thay i ng k, vo t nm 2006 n nay, t trng ca th trng M v Trung Quc tng tr li trong khi t trng th trng EU, ASEAN, Nht Bn v txtrylia li c xu hng gim dn.

+ V c cu mt hng, cc mt hng xut khu chnh ca Vit Nam vn ch yu l cc sn phm th hoc mi s ch, hoc cc sn phm ch bin c mc thm dng lao ng cao, nhng sn phm c trng cho nn kinh t giai on u pht trin.

Vi c cu mt hng v c cu th trng nh vy, vic gia tng gi tr xut khu ca Vit Nam sang l ht sc kh khn do nhiu yu t. V mt cung, hng nng sn v ti nguyn ca Vit Nam c ngun cung kh tng mnh do bn cht ca sn xut nng nghip v do tr lng ti nguyn c hn ang gim dn. Mt khc nhng mt hng ny ch yu thuc phn k gi thp nn khi cung hn ch s cng kh gia tng gi tr xut khu. Hng cng nghip ca Vit Nam ngoi tnh cnh tranh v gi c th cha khng nh c thng hiu, gi tr xut khu cha cao nn d tng v lng cng kh y mnh kim ngch xut khu. Hn na, c sn xut nng nghip v cng nghip ca Vit Nam u ph thuc nhiu vo u vo nhp khu nh phn bn, thc n gia sc, thuc tr su v cc loi my mc, thit b, nguyn nhin liu. Nh vy, hng ha thnh phm ca Vit Nam kh c th cnh tranh vi chnh nhng nc cung cp u vo sn xut nhng thnh phm y.

+ V mt cu, cc th trng chnh ca Vit Nam l cc nc pht trin nh M, Nht, EU cc quc gia ny lun c nhng i hi ngy cng kht khe v cht lng hng ha trong khi hng Vit Nam cha c khng nh v kha cnh ny nn kh p ng c nhng yu cu nhm y mnh xut khu. Hn na, nhng mt hng xut khu ca Vit Nam l hng ha thuc phn k gi thp, d thay th, c tnh co gin ca cu theo gi ln trong khi gi c trn th trng quc t dao ng mnh nn xut khu khng n nh. Nh vy, c v pha cung v pha cu u cho thy nhng kh khn trong vic y mnh xut khu ca Vit Nam.

C cu nhp khu

+ Xt v c cu th trng nhp khu ca Vit Nam trong giai on va qua, Vit Nam chuyn hng nhp khu t nhiu th trng khc sang nhp khu t th trng Trung Quc.

+ Xt v c cu mt hng nhp khu, Vit Nam ch yu nhp khu cc mt hng t liu sn xut, nm 2009 t trng nhm hng ny chim ti 90,2% tng gi tr nhp khu. Mc d t trng ny c gim so vi nm 2000 (93,8%) song gim khng ng k. Bn cnh , nhp khu hng xa x trong nhng nm gn y ang c xu hng gia tng.

Nh vy nguyn nhn dn n tnh trng nhp khu ca Vit Nam ch yu nm c cu ngnh kinh t: trong nc khng p ng c nhu cu c v hng nguyn, nhin vt liu cho sn xut v hng tiu dng cht lng cao nn Vit Nam buc phi nhp khu nhng u vo v hng ha ny t nc ngoi.

Cng nghip h tr yu km

S thiu ht t liu sn xut ny l do ngnh cng nghip h tr trong nc tr tr trong c thi gian di v vn cha th ngay lp tc vc dy c. Sn phm cng nghip h tr Vit nam cng cha cnh tranh c vi sn phm cng nghip h tr nhp khu t nc ngoi v nhiu mt, t cht lng khng n nh, gi c cao n kh nng cung cp hng ha vi s lng ln ng thi hn cn hn ch. Nhng yu km ny khng nhng gy ra vn nhp siu m cn nh hng n mt nhn t khc tc ng n s bn vng ti khon vng lai - ngun vn FDI.

Tuy vy, nhng trn mt kha cnh khc, chng ta cng cn phi nhn nhn rng: trong mt nn kinh t khng c li th sn xut cc mt hng t liu sn xut, my mc v thit b thng c nhp khu. vic ny s lm gia tng kim ngch nhp khu nhng ngc li, s gia tn nng sut ca nn kinh t trong di hn.

Chnh sch thng mi cha hp l

Chnh sch thu cha hp l

Bn cnh nhng mt hng trong nc khng th sn xut, c nhiu mt hng mc d trong nc c th sn xut c nhng Vit Nam vn nhp khu ln, nguyn nhn ca vn ny c th nm chnh sch thu cha hp l, iu ny s th hin r hn t l bo h thc t cho hng ha. H s bo h hu hiu (effective rate of protection-ERP) cho thy mc bo h sn xut thng qua thu nhp khu.

Tiu biu c th thy cc ngnh sn xut quan trng ca Vit Nam nh thc n chn nui, nha v cao su tng hp, phng tin vn ti, ha cht c bn, phn bn, v nhiu mt hng nng sn khc c mc bo h thc t m, nh vy sn xut nhng ngnh ny trong nc khng th pht trin bi ngay c th trng trong nc, nhng ngnh ny cng b cnh tranh khc lit, thm ch b t vo v th cnh tranh thp hn c trng hp thng mi t do hon ton.

Nh vy chnh sch thu thi gian qua khng nhng cha bo h c cho cc ngnh cng nghip quan trng trong nc m thm ch cn y nhng ngnh vo s nh tr bi thc hin t do ha thng mi qu nhanh, qu st sng khi cha nng lc cnh tranh, lm st gim sn xut v khin tnh trng thm ht thng mi trm trng hn.

Chnh sch t gi

Bn cnh nhng nguyn nhn trn th mt nguyn nhn cng rt quan trng na l ng tin Vit Nam b nh gi mc cao hn gi th trng. Chnh sch t gi Vit Nam li c iu hnh mt cch cng nhc cho n trc ngy 11/02/2011: mc t gi c nh c duy tr trong mt thi gian di hoc nu iu chnh th cng ch l nhng mc iu chnh nh, bin dao ng thp.iu ny v hnh chung khin cho hng ha nhp khu t nc ngoi vo Vit Nam r i tng i, thc y nhp khu tng ln trong khi , hng ha xut khu t Vit Nam li tr nn t , gim tnh cnh tranh trong xut khu. Nm 2010, ng Vit Nam b nh gi cao 15% so vi ng USD trong khi ng nhn dn t li mt gi 30% so vi USD, nh vy VND ln gi mnh so vi nhn dn t v y c th l l do gii thch cho vic nhp siu ca Vit Nam t Trung Quc tng t bin trong nhng nm gn y.

2.2.2.1.2 Tip cn trn kha cnh cn i v m KTXt n xa hn mt cht khi nguyn nhn trc tip t s tng trng ca xut nhp khu, ng thc (2): CA = (S-I) + (T-G) + NFFI + NTr cho thy thm ht ti khon vng lai chnh l do mt cn i gia tit kim v u t trong nn kinh t.

u t tng cao

Trong thi gian qua u t ca Vit Nam tng cao ch yu do tc ng ca chnh sch tin t c th ni l ni lng trong nm 2009 v s tht cht nhng khng nht qun trong nm 2010. Vit Nam thc hin cc gi h tr li sut cho cc khon vay ngn hn mc 4% trong khng hong kinh t trong nm 2009, cc gi h tr cho cc khon vay trung v di hn mc 2%. i cng vi cc gi h tr tn dng ny l mc cung tin v tc tng trng tn dng tng mnh trong nm 2010.Trn thc t, nu li sut thp thc y u t c hng vo sn xut th s gp phn gia tng xut khu v p ng nhu cu hng ha ca nn kinh t, theo chiu hng ny th thm ht thng mi ti tr cho u t trong thi gian u s gip cho cn cn vng lai trong nhng nm sau c ci thin v ng thi pht trin kinh t. Tuy nhin vi mc li sut thp v d dng trong vay vn s khin doanh nghip sn chuyn hng t vay sn xut kinh doanh sang u t vo ti sn, khng tng thm nng sut lao ng cng nh h tr cho vic gia tng xut khu, t thm ht thng mi do u t trong trng hp ny l khng bn vng, n cha nhiu ri ro.

Mc tit kim thp, tit kim t nhn gim

Ta c CA = (S I) + (T-G) + NFFI + NTr. Theo biu thc ny, hai yu t khin cho thm ht thng mi ca mt nc tng l bi mc tit kim thp trong t nhn v mc thm ht ngn sch tng.

Tit kim ca Vit Nam trong thi gian qua gim mnh. Nguyn nhn ch yu l do tiu dng cui cng tng ng k, c bit l sau tc ng ca gi kch cu tiu dng. Khi chnh ph tung ra gi kch cu h tr tiu dng vi vic tr gi cho nh sn xut v cc hnh thc tn dng kch thch ngi dn tiu dng y mnh yu t tiu dng cui cng trong tng cu ca nn kinh t th mc tit kim trong nc s gim.

Thm ht ngn sch

C th thy thm ht ngn sch bin ng cng chiu vi thm ht thng mi. Nguyn nhn thm ht ngn sch l do chnh sch ti kha khng nht qun v u t cng trn lan km hiu qu.

2.2.2.2 Nguyn nhn thng d cn cn vng lai Vit Nam giai on 2011-2014

Xut khu tng cao v lng, nhp khu ch tng nh do hot ng sn xut trong nc gp nhiu kh khn, hng tn kho tng nn nhu cu nhp khu nguyn liu cho sn xut gim.

Nhu cu nhp khu v mc gi nhp tng cc th trng ln gip xut khu ca Vit Nam vo cc th trng ny tng mnh. Xut khu hng dt may ca Vit Nam sang cc th trng mi nh i Loan, Hn Quc, cc nc ASEAN... u c mc tng ng k. Khng ch xut khu sn phm may mc thnh phm, sn phm si ca Vit Nam cng tip cn c vi cc th trng mi nh Th Nh K, Brazil. Sn phm dt may ca Vit Nam hin chim khong 2,69% th phn th gii. Nhu cu lng thc, thc phm th gii tng, nht l go v cc mt hng nng sn nhit i ca Vit Nam, to iu kin thun li cho m rng th trng xut nhp khu ca Vit Nam.

Mi trng chnh tr x hi n nh, nhng thnh cng trong chnh sch xa i gim ngho cng nh trong cc chnh sch kinh t vt qua khng hong nng cao uy tn v vai tr ca Vit Nam trn th gii. iu cng vi s ng gp tch cc ca Vit Nam trn th gii cng to nn nhng thun li cho vic xut khu ca Vit Nam qua cc th trng mi2.2.3 Gii php

Th nht, thc y xut khu c coi l bin php ch o ci thin cn cn thng mi trong di hn. Mc tiu thc y xut khu c th thc hin qua mt s bin php sau:

Chuyn dch c cu hng ha xut khu theo hng cng nghip ha, gia tng t trng hng cng nghip ch bin v nguyn liu cha nhiu hm lng k thut, pht trin cc ngnh ch bin v cc lnh vc cng ngh hin i nht nh: cng ngh phn mm, d liu, lp rp in t V lu di, cn c chin lc pht trin xut khu ch ng thng qua vic xc nh cc ngnh cng nghip mi nhn, u tin u t c s h tng v cc iu kin thc y tng trng xut khu trong tng lai.

Thc hin ng b cc bin php nhm nng cao cht lng hng ha xut khu tham gia vo chui gi tr ton cu thng qua vic tng cng u t pht trin cc ngnh cng nghip h tr. a s cc mt hng xut khu ch yu ca Vit Nam ph thuc vo ngun nguyn vt liu nhp khu u vo. V vy, pht trin cc ngnh cng nghip h tr l mt trong nhng bin php quan trng gim nhp khu nguyn vt liu v ph kin, nng cao sc cnh tranh ca hng xut khu ng thi to iu kin thu ht ngun vn nc ngoi.

Cng vi nng cao cht lng hng ha xut khu, cn quan tm n vic a dng ha cc mt hng, y mnh hot ng xc tin thng mi, tm kim v m rng th trng.

Nng cao hiu qu v nng lc sn xut nhm gim gi thnh sn phm.

Th hai, vi mc tiu iu chnh cn cn vng lai mc hp l m vn m bo c cn bng bn trong nn kinh t, Vit Nam cn phi thc hin tt nhng bin php kim sot v hn ch nhp khu, bao gm:

iu chnh c cu hng nhp khu theo hng gim n mc ti a nhp khu hng tiu dng, c bit l nhng mt hng trong nc c th sn xut c nh may mc, ung, hoa qu ng thi hn ch v kim sot cht ch vic nhp khu cc mt hng xa x.

Kim sot vic nhp khu ca cc doanh nghip theo hng hn ch ti a vic cho php nhp khu hng tiu dng theo phng thc vay tr chm (thng qua phng thc thanh ton L/C tr chm), mt trong nhng nguyn nhn khin nhp siu tng cao. Cc c quan, B, ngnh chc nng cn kim tra cht ch vic nhp khu theo cc d n u t trc tip nc ngoi (FDI) v cc d n h tr pht trin chnh thc (ODA). i vi cc d n FDI, vic kim tra ny l nhm trnh tnh trng nhp khu gian ln. Vi cc d n ODA, gii php ny nhm gip cho cc ngun vn vay c th ti to ngun ngoi t, m bo kh nng thanh ton trong tng lai.

p dng cc ro cn phi thu quan i vi hng nhp khu. Khi Vit Nam l thnh vin WTO, phi cam kt khng tng thu vt mc cam kt i vi phn ln cc mt hng trong biu thu nhp khu. Cam kt ny c gi l cam kt rng buc thu quan. Trn thc t, t sau Vng m phn Uruguay, cc thnh vin WTO cam kt rng buc ti 98% s dng thu i vi hng cng nghip v 100% i vi hng nng nghip. Nh vy, s dng thu ngoi l l rt t. Mt khc, qua nhiu vng m phn cng thng, mc thu sut i vi hng cng nghip ch cn trung bnh 3,8%. Vi cc sn phm nng nghip th cc nc pht trin v ang pht trin u phi ct gim thu quan tng ng 36% v 24%. Do , va thc hin ng cam kt khng tng thu, va t c mc tiu iu tit nhp khu, Vit Nam c th p dng cc ro cn phi thu quan. Trong khun kh WTO, trong mt chng mc no , cc bin php phi thu quan c th c php p dng, nu n tun theo nhng tiu ch ca WTO v khng c gy cn tr hay bp mo thng mi.

c bit, trong vng vi nm tr li y nhp siu vi Trung Quc ngy cng cao (chim t l trn 80% trong gi nhp siu) l mt thch thc trong bi ton gim nhp siu ca Vit Nam. Vit Nam cn tng cng kim sot cht lng hng ha, an ton thc phm i vi hng nhp t Trung Quc v tng cng cng tc qun l chng nhp lu, bun lu ti cc vng bin gii gip vi Trung Quc.

2.3 Cn cn dch v

2.3.1 Thc trng:

Quy m xut nhp khu dich vu ca Vit Nam ni chung cn rt nh.

C cu xut khu dch v cn mt s im bt hp l v chuyn dch chm.

Dch v du lch lun chim vai tr ch cht trong tng gi tr xut khu dch v.

2.3.2 Nguyn nhn

V xut nhp khu dch v, VitNamvn nhp siu ln do thm ht thng mi v dch v vn ti, dch v bo himV d c xut siu v dch v du lch nhng cng khng b p c.

Bn cnh , cc ngnh dch v nh vn ti, bo him, bu chnh vin thng, ti chnh, ngn hng trong nc cha c pht trin do thi gian hi nhp vi quc t cha lu, hn na, li gp phi s cnh tranh gay gt t pha cc cng ty nc ngoi cung cp gi c r hn, c nhiu kinh nghim trong cc lnh vc dch v ny v to dng c uy tn trn th trng. V vy, nhp khu dch v ca nc ta vn cn kh cao, gy ra khon thm ht ln trong cn cn dch v.

2.3.3 Gii php

Th nht, du lch l mt ngnh dch v c tim nng pht trin nc ta, mang li ngun thu ngoi t ln. Bi vy, ci thin cn cn dch v, cn y mnh pht trin ngnh du lch thng qua mt s bin php:

- Thc hin ch trng a dng ha cc sn phm v hnh thc du lch, khng nn ch da vo du lch cnh quan thin nhin n thun, nn kt hp cc hnh thc du lch vi nhau nh du lch sinh thi kt hp vi du lch vn ha, du lch m thc

- Nh nc nn c chin lc khai thc hiu qu cc im du lch vn c ting v c nhiu du khch nc ngoi bit n. Cc a phng c a im du lch phi c k hoch pht trin v nng cp h thng c s lu tr v cng trnh dch v du lch phc v mi i tng khch du lch.

- Mt khc, cn nng cao trnh qun l, nghip v du lch cho i ng cn b, lao ng, hng dn vin trong ngnh du lch song song vi vic tuyn truyn gio dc nhn thc cho nhn dn mi ngi dn phi c thi thin ch v lng hiu khch, ch trng n cng tc tuyn truyn qung b v t nc, vn ha, con ngi Vit Nam.

Th hai, nguyn nhn c bn dn n tnh trng thm ht cn cn dch v ca Vit Nam l do nc ta phi nhp khu rt nhiu dch v t nc ngoi, c bit l cc dch v lin quan ti ngoi thng nh vn ti, bo him, ngn hng, ti chnh Vi mt nn kinh t cn non tr nh Vit Nam th nng lc cnh tranh ca cc ngnh dch v cn yu so vi th gii l iu d hiu. Trong thi gian ti, Vit Nam cn c nhng bin php nhm nng cao sc cnh tranh ca cc ngnh dch v non tr , trong tp trung u t trang thit b, c s h tng.

2.4 Cn cn thu nhp

2.4.1 Thc trng:

Cn cn thu nhp thm ht ln qua cc nm.

2.4.2 Nguyn nhn

Cc khon thu nhp rng t u t ng vai tr ng k trong cn cn thu nhp. Vit Nam l nc c nn kinh t ang pht trin, c s h tng cn yu nn rt cn ngun vn u t thng qua hnh thc u t trc tip v vay n nc ngoi. Trong khi thu nhp t u t ca Vit Nam khng ln (ch yu l li ca cc khon tin gi ca ngi Vit Nam ti cc ngn hng nc ngoi nhng s lng v gi tr cc khon tin ny khng ng k, s lng cc d n u t trc tip ca Vit Nam ra nc ngoi cng rt t v gi tr khng ln) th vic lung vn FDI v vay n nc ngoi thu ht c trong thi gian qua tng nhanh sau khi Vit Nam gia nhp WTO s khin cc khon li n hn phi tr v cc khon li nhun phi chia cho cc nh u t nc ngoi tng mnh, dn n s thm ht trong cn cn thu nhp.

i vi cc khon thu nhp ca ngi lao ng nc ngoi, mc d s lng lao ng xut khu ca Vit Nam sang cc nc khc tng nhanh qua cc nm nhng hu ht lao ng u ch trnh ph thng nn thu nhp t tin lng ca h rt thp. Trong khi , cc lao ng l ngi khng c tr Vit Nam ch yu l i ng lao ng c cht lng cao t cc nc pht trin nn khon thu nhp m pha Vit Nam phi chi tr cho h l khng nh. y cng l mt nguyn nhn gy nn tnh trng thm ht cn cn thu nhp ca Vit Nam

2.4.3 Gii php

Th nht, y mnh hot ng xut khu lao ng. Hot ng xut khu lao ng khng nhng gip gii quyt tnh trng tht nghip trong nn kinh t m cn to ra khon thu khng nh trong cn cn thu nhp ca Vit Nam. thc y hot ng xut khu pht trin hn na c v s lng v cht lng, Vit Nam cn thc hin mt s bin php sau:

- y mnh xut khu lao ng trn nhiu lnh vc. Xy dng, nh bt thy sn, th mc, c kh l nhng lnh vc c xem l truyn thng i vi lao ng xut khu ca Vit Nam. Vi s pht trin v nhu cu cuc sng nh ngy nay th ngoi vic pht trin cc lnh vc truyn thng, Vit Nam cn phi ch cc lnh vc mi m lao ng Vit Nam c th p ng tt nh nhn vin tp v nh hng, cng nhn lm trong cc khu cng ngh cao, sn xut hng trang tr ni tht cao cp

- Cng vi vic xut khu lao ng trn nhiu lnh vc v hnh thc khc nhau, Vit Nam cn thc hin a dng ha th trng lao ng, ch ng tm kim nhng th trng mi nhiu tim nng. Trong , cn gi vng nhng th trng truyn thng nh i Loan, Malaysia, Hn Quc, Nht Bn v y mnh xut khu lao ng vo cc th trng tim nng nh M, chu u, Trung ng, y l nhng th trng c nn kinh t pht trin v c ch i ng tt, mc lng tr cho lao ng cao.

- Tng cng cht lng ngun lao ng. Mun c thu nhp cao th ngi lao ng phi c trnh tay ngh vng, c tinh thn trch nhim v thc k lut tt. V vy, Nh nc v cc doanh nghip xut khu lao ng cn phi tuyn chn, bi dng v o to bi bn cho ngi lao ng c th p ng c yu cu, i hi ngy cng kht khe ca cc th trng xut khu, c bit l cc th trng giu tim nng nhng kh tnh nh M, Nht, cc nc chu u.

Th hai, khuyn khch hot ng u t ra nc ngoi. Mt hng mc khc trong cn cn thu nhp m nu c quan tm pht trin ng mc s mang li ngun li nhun rt ln l cc khon thu nhp t u t. Ti Vit Nam hin nay, cc hot ng u t ra nc ngoi ca cc doanh nghip trong nc cn rt khim tn do hn ch v ngun vn. V vy, khuyn khch hot ng u t ra nc ngoi, trong thi gian ti Nh nc ta cn phi hon thin cc chnh sch v hnh lang php l h tr qu trnh trin khai d n v bo v quyn li ca doanh nghip khi u t ti nc ngoi.

2.5 Chuyn nhng vng lai

2.5.1 Thc trng:

Tng trng nhanh trong giai on.

B phn chim t trng ch yu l chuyn giao t nhn, cn b phn chuyn giao chnh ph chim t trng khng ng k v thng xu hng n nh.

Chuyn giao t nhn ca Vit Nam ch yu l chuyn tin ca ngi Vit Nam sng nc ngoi.

2.5.2 Nguyn nhnChuyn giao vng lai thng d ch yu do lng kiu hi chuyn v Vit Nam vn n nh trong nhng nm qua. Thng d cn cn thng mi v chuyn giao vng lai b p cho thm ht cn cn dch v v thu nhp, cn cn tng th thng d trong giai on 2011-2014.

2.5.3 Gii phpTrong cc b phn ca cn cn ti khon vng lai Vit Nam, ch c duy nht cn cn chuyn giao vng lai mt chiu l lin tc thng d v gp phn ng k vo vic ci thin tnh trng thm ht cn cn vng lai. Trong cc khon chuyn giao vng lai ca Vit Nam th ngun kiu hi c vai tr rt quan trng. Bi vy, mun thc y chuyn giao vng lai mt chiu, cn phi c nhng chnh sch u i nhm thu ht ngun kiu hi t nc ngoi nh xa b thu thu nhp i vi cc khon kiu hi. Cc chnh sch lin quan n vic chuyn tin v nhn tin phi tin li v m rng hn na. Cc ngn hng thc hin nghip v chuyn tin, chi tr kiu hi cn m rng mng li chi nhnh rng khp, kt hp vi cc ngn hng nc ngoi thit lp cc knh chuyn kiu hi tng cng lng kiu hi chuyn v theo con ng chnh thc. Hn na, Nh nc cn c nhng chnh sch i ng v tm l, tnh cm ca kiu bo, to iu kin thun li cho Vit kiu v thm qu hng, u t hoc thc hin cc hot ng x hi khc.

3 CN CN VN & TI CHNH 3.1 Tng quanCn cn vn v ti chnh l ton b cc chi tiu v giao dch vn gia ngi c tr v ngi khng c tr trong lnh vc u t trc tip, u t gin tip vo giy t c gi, vay v tr n nc ngoi, cho vay v thu hi n nc ngoi, chuyn giao vn mt chiu , cc hnh thc u t khc v cc giao dch khc theo qui nh ca php lut Vit Nam lm tng hoc gim ti sn c hoc ti sn n. Cn cn vn v ti chnh nh hng n vic mua bn ti sn ti chnh ca mt quc gia vi cc nc khc. 3.2 Thc trng

Bn cnh nhng chuyn bin ca ti khon vng lai, cn cn vn v ti chnh cng cn cn tng th cng c nhng chuyn bin ng lu .

C th thy, trong giai on 2000-2001, cn cn vn v ti chnh thm ht mc di 1 t USD. V phi bt u t 2002, cn cn ny mi c bc chuyn bin tch cc t thng d trong sut giai on 2002-2012 trc khi thm ht nh v nm 2013 vi khon - 0.2 t USD.

Bin ng ca cn cn vn v ti chnh xut pht t bin ng ca cc khon mc nh u t FDI rng, u t vo giy t c gi, tn dng trung di hn Tuy nhin, chim t trng ln nht l cn cn vn di chuyn ngn hn v u t FDI, nh hng ln n cn cn ny. u t FDI lun mc cao v tng i n nh qua cc nm trong khi cn cn vn di chuyn ngn hn li m do s gim st trong vay n ngn hn v tin gi ca nc ngoi vo Vit Nam.3.3 Nguyn nhn v gii php3.3.1 Ngun vn FDI:

T th trn chng ta c th thy: Ngun vn FDI tng trong giai on 2005- 2008, chm nh vo nm 2008, gim trong giai on 2008-2009 v ang dn tng tr li t nm 2009.

Giai on (2007-2008): Sau khi Vit Nam gia nhp t chc thng mi WTO cc chnh sch ngoi thng ci m hn, to iu kin thun li cho cc nh u t, nh to ra mt hiu ng rt tt trong vic thu ht FDI c phn nh qua nm 2007, 2008. Nm 2007 Vit Nam thu ht 1544 d n v 21,3 t USD, tng gn 2 ln nm 2006, mi ch l kt qu sau 1 nm gia nhp WTO. Cha dng li , nm 2008 Vit Nam thu ht mt con s cc k n tng vi 64 t USD gp gn 3 ln so vi nm 2007.Giai on (2009-2010): Do khng hong kinh t ti chnh ton cu nm 2008 nn vo nm 2009 dng vn FDI vo Vit Nam b st gim, vn u t nc ngoi ng k 21,48 t USD, vn thc hin c t 10 t USD. Tuy mc vn ng k ch bng 1/3 so vi mc k lc nm 2008 (64 t USD) nhng y l mt kt qu tng i kh quan trong bi cnh kinh t ton cu suy gim. Vn FDI chim 25,5% tng vn u t ton x hi. Trong , c nc c 839 d n mi c cp giy chng nhn u t vi tng vn ng k l 16,34 t USD, bng 24,6% so vi nm 2008 v 215 d n xin b sung vn vi tng vn tng thm l 5,13 t USD, bng 98,3% so vi nm 2008.K t khi c Lut u t trc tip nc ngoi c hiu lc nm 1988, dng vn FDI lun l ng lc quan trng trong qu trnh pht trin kinh t x hi ca nc ta trong sut 26 nm qua. Khu vc kinh t c vn u t nc ngoi (FDI) lun pht trin nng ng. Trong 25 nm t 1988-2013, tng vn FDI ng k vo Vit Nam t khong 218,8 t USD, tng vn thc hin t 106,3 t USD, lnh vc cng nghip chim ti gn 60%. Vn FDI tng mnh th hin vic ti lp nim tin trong trung hn ca cc nh u t nc ngoi i vi nn kinh t Vit Nam. Theo thng k ca Cc u t Nc ngoi (B K hoch v u t), nm 2014, dng vn FDI ng k c t 20.23 t USD, bng 93.5% so vi cng k nm 2013 v tng 19% so vi k hoch.

Tnh n ngy 15/12/2014, c tnh cc d n u t trc tip nc ngoi gii ngn c 12,35 t USD, tng 7,4 % so vi cng k nm 2013 v tng 2,9% so vi k hoch nm 2014. Trong nm qua nh u t nc ngoi u t vo 18 ngnh lnh vc, trong lnh vc cng nghip ch bin, ch to l lnh vc thu ht c nhiu s quan tm ca nh u t nc ngoi vi 880 d n u t ng k mi, chim 71.6 % tng vn u t ng k. Lnh vc kinh doanh bt ng sn ng th hai vi tng vn u t ng k cp mi v tng thm l 2,83 t la M, chim 13% tng vn u t ng k. K tip l lnh vc xy dng vi tng vn u t ng k cp mi v tng thm l 1,08 t la M. Tnh hnh gii ngn vn ca doanh nghip FDI trong nm 2014 tng 8,7 % vi nm 2013.V tin gii ngn, FDI giai on 2000-2005 c gi tr ng k thp, nhng t trng gii ngn kh cao (69%) trong khi giai on 2006-2008 c mc ng k cao, gi tr gii ngn tuyt i cng cao nhng t trng gii ngn so vi ng k li rt thp (25%). iu ny l do giai on 2000-2005, Vit Nam ang tch cc thc hin chnh sch thu ht FDI, m ca, hi nhp kinh t quc t, nn giai on ny, FDI ch yu tp trung vo cc ngnh thng nghip, cng nghip nh. y l nhng ngnh c th gii ngn nhanh. Thi k 2006-2008, Vit Nam tr thnh thnh vin ca T chc thng mi th gii, lng vn ng k rt cao, tuy nhin li tp trung nhiu vo cc ngnh cng nghip nh xi mng, st thp, khin thi gian trin khai d n di, gii ngn chm. T 2008 n nay, v nhiu nguyn nhn bn trong nh vn t ai, n b gii phng mt bng.. v nguyn nhn bn ngoi nh cuc khng hong ti chnh tin t nn mc d vn cam kt cao nhng tc gii ngn li thp.3.3.2 Tn dng trung v di hn:

Sau y, nhm chng ti ch xin trnh by v ngun vn ODA, mt phn quan trng trong tn dng trung v di hn. Khon mc ny tng ng vi lng ODA gii ngn thc t (khng tnh phn ODA khng hon li tnh vo khon mc chuyn giao cn cn vn 1 chiu).

Ngun: Tng cc thng k

Vn ODA l mt phn ca ngun ti chnh chnh thc m chnh ph cc nc pht trin v cc t chc a phng dnh cho cc nc ang pht trin nhm h tr pht trin kinh t v phc li x hi cc quc gia ny. Vn ODA bao gm tt c cc khon vin tr khng hon li, c hon li v vay u i; trong phn vin tr khng hon li v cc yu t u i khc chim t nht 25% vn cung ng.

Trong 20 nm qua, tng lng vn ODA cc nh ti tr cam kt dnh cho Vit Nam t khong 76,2 t USD, bnh qun t trn 3,8 t USD/nm, trong mc bnh qun nm c xu hng cao ln qua cc thi k (thi k 1993-1995 t 2.044 triu USD, thi k 1996-2000 t 2309 triu USD, thi k 2001-2005 t 2.978 triu USD, thi k 2006-2010 t 5.672 triu USD, thi k 2011-2012 t 7.625 triu USD).

Tng lng vn ODA gii ngn trong 20 nm qua t khong 36 t USD. y l ngun ngoi t mnh, gp phn ci thin cn cn thanh ton quc t, tng d tr ngoi hi, n nh t gi trong nhiu nm qua. So vi tng vn u t ton x hi, lng vn ODA gii ngn t trn 9%, trong 10 nm u t trn 10%. So vi GDP, lng vn ODA gii ngn t 1993 n nay t gn 3,4%, trong nm cao nht (nm 2000) t xp x 5,3%. Trong tng vn ODA, c khong 20% l vn khng hon li; khong 80% l vn vay. S 80% vn vay ny c hng mt s u i v thi hn vay di (30-40 nm), li sut vay thp so vi li sut vay thng mi, thi gian n hn di (ln n 10 nm).

Lng vn cam kt c tp trung, t trng vn ln, vi nhiu chng trnh, d n thuc cc ngnh, lnh vc: giao thng vn ti, bu chnh vin thng, nng lng v cng nghip, nng nghip, nng thn v xo i gim ngho, cp thot nc v pht trin th, y t, gio dc-o to, dn s v k hoch ho gia nh, mi trng, khoa hc, k thut, h tr thc hin cc chnh sch...Nht Bn l nh ti tr song phng ln nht cho Vit Nam trong giai on 1993-2012 vi khong 19,81 t USD. Php ng th hai vi 3,91 t USD. Hn Quc ng th ba vi 2,33 t USD. WB ng u trong nhm 6 ngn hng pht trin vi khong 20,1 t USD. Ngn hng Pht trin chu (ADB) ng th hai vi 14,23 t USD vn ODA cam kt.

Ngun vn vay ODA gii ngn c xu hng tng t nm 2000 n nm 2012, c bit tng mnh vo nm 2009 v nm 2012:

Nm 2009: im ng ch trong con s ODA nm 2009 l nhng nh ti tr ln u dnh cho Vit Nam s vn k kt cao hn so vi cam kt trc . Thay i ln nht trong s ny l s vn ODA k kt ca Ngn hng Pht trin chu (ADB). Thay cho cam kt gn 1,57 t USD vn ODA trong nm 2009, Gim c ADB ti Vit Nam, ng Ayumi Konishi cho bit, Ngn hng ny ph duyt tng cng 2,15 t USD vn ODA cho Vit Nam. Vi cc quc gia vin tr trc tip, Nht Bn cng k kt tng cng trn 2,11 t USD vn vin tr pht trin chnh thc cho Vit Nam, thay v cam kt 0,9 t USD m chnh ph nc ny cng b sau khi ni li ODA vo thng 2/2009.

Cc khon vay ODA ln trong 2009 nay tp trung ch yu vo cc d n giao thng, cp nc v pht trin th. ng ch l cc khon vay ODA dnh cho d n ng cao tc Tp.HCM - Long Thnh - Du Giy tr gi trn 410 triu USD; d n pht trin ton din thnh ph Thanh Ha tr gi gn 105 triu USD; d n thot nc thnh ph H Ni giai on 2 tr gi khong 300 triu USD; d n ci thin mi trng nc thnh ph Hi Phng tr gi 218 triu USDTuy nhin, xt v c cu vn ODA k kt, t trng ngun vn dnh cho cc d n trong lnh vc nng nghip, nng thn v xa i gim ngho; lnh vc gio dc, y t, mi trng v khoa hc cng ngh c ci thin ng k. Chim t trng cao nht (30,9%) trong thu ht ODA n thi im ny l lnh vc y t, gio dc v o to, khoa hc cng ngh vi 1,67 t USD vn ODA k kt. Tip n l lnh vc nng nghip, thy li, lm nghip, thy sn kt hp pht trin nng nghip v nng thn, xa i gim ngho vi gn 1,37 t USD (chim 24,7%). ba lnh vc cn li, giao thng vn ti vi 899 triu USD, chim t trng 16,7%; nng lng vi 818 triu USD, chim 15,2%; cp thot nc v pht trin th vi gn 679 triu USD, chim 12,6%.3.3.3 u t vo giy t c gi:

u t gin tip l vic mua bn chng khon v cc giy t c gi khc v gp vn hoc mua c phn di mi hnh thc theo quy nh ca php lut Vit Nam c thc hin bi ngi khng c tr khng tham gia vo qun l cng ty m ngi ny hoc cng ty u t. Vn ngoi t vng lai cho u t gin tip phi c quy i thnh ng Vit Nam v bt c li nhun nhn bng ng Vit Nam phi c quy i thnh ngoi t trc khi chuyn ra nc ngoi. Cc giao dch ny phi c thc hin thng qua t chc tn dng c php.Ngun vn u t nc ngoi (TNN) ng vai tr rt quan trng i vi s pht trin ca cc quc gia trn th gii ni chung cng nh Vit Nam ni ring. Ngun vn ny bao gm vn u t trc tip nc ngoi (FDI - Foreign Direct Investment) v ngun vn u t gin tip nc ngoi (FII - Foreign Institutional Investment). Trong khi FDI c vai tr thc y sn xut th FII li c vai tr thc y th trng ti chnh pht trin theo hng nng cao hiu qu hot ng, m rng quy m v tng tnh minh bch. Ngc li, s pht trin ca th trng ti chnh Vit Nam, c bit l s pht trin ca th trng chng khon (TTCK) c nh hng rt quan trng trong vic thu ht FII. Thu ht vn FII trn TTCK Vit Nam

Dng vn u t gin tip tng t qu 3/2006 n qu 1/2008, thi im vo nhiu din ra trong nm 2007. Trong thi k ny lng vn FII vo th trng tri phiu chim u th (chim khong 60% -70%). Lng vn FII vo nhiu trong nm 2007 dn ti tnh trng qu 3, qu 4/2007 v qu 1/2008 tha USD ti h thng ngn hng thng mi v dn ti thiu tin ng, gy p lc lm VND ln gi. y cng l c hi Ngn hng Nh nc mua USD tng d tr ngoi t. Nguyn nhn l:

+ Mt l nh c s tng trng kinh t nhanh, bn vng ca nn kinh t Vit Nam v s ci thin trong mi trng php lut, thng mi. Tuy nhin, vic ban hnh Lut Chng khon mi l l do chnh ca s gia tng u t gin tip.

+ Hai l v th chnh tr ngy cng cao ca Vit Nam trn th trng th gii v qu trnh c phn ha mnh m cc doanh nghip nh nc cng l nguyn nhn thc y lung vn u t gin tip ca M vo Vit Nam, lm cho cc nh u t yn tm khi b vn vo th trng ny.

Khong thi gian trc nm 2005, lng vn u t gin tip vo Vit Nam rt thp, in hnh l t trng dng vn u t gin tip (FII) so vi FDI mc qu thp, ch chim 1,2% (nm 2002), 2,3% (nm 2003) v 3,7% (nm 2004) qu thp so vi cc nc trong khu vc nh Thi Lan, Malaysia v Trung Quc, t trng dng vn FII so vi FDI vo khong 30% - 40%. Cng vi s suy gim u t trc tip nc ngoi, u t gin tip nc ngoi (bao gm vn u t vo cc chng khon c phn v chng khon n) cng b gim t 8.6% GDP nm 2007 xung cn 2.0% GDP nm 2009. Nguyn nhn l cuc khng hong ti chnh ton cu lm cho cc nh u t lo ngi trc nhng bt n ca th trng v bn chng khon nm gi nhng ti khon t ri ro hn khin dng vn u t gin tip st gim nghim trng v th trng chng khon ca nc ta cn qu non tr. Vn u t gin tip rt ra khi Vit Nam t khong 600 triu USD nm 2009 (tng ng vi dng vn rt ra ca nm 2008), Nm 2009, lng vn FII tip tc gim su xung 71 triu USD, tuy nhin p lc thoi vn gim i nn ngun vn ny duy tr mc vo rng gi tr thp (128 triu USD). n nm 2010, cng vi du hiu phc hi ca nn kinh t th gii, lng vn FII vo TTCK Vit Nam tng mnh. Nm 2012, nh TNN mua rng gn 4.600 t ng trn c hai SGDCK H Ni v Tp. HCM, gi tr mua rng tng gn gp 3 ln so vi nm 2011 gp phn lm gia tng quy m vn c phiu trong nm 2012 ln mc gn 1.900 triu USD.Tnh ti cui nm 2013, lng vn FII khng c bin chuyn ln vi tng quy m vn c phiu duy tr rng hn 1.800 triu USD, thp hn gi tr nm 2012, trong tnh ring gi tr giao dch trn hai SGDCK, nh TNN mua rng khong 315 triu USD (gn 6.650 t ng).

3.3.4 Cn cn vn di chuyn ngn hn:Phn nh cc lung vn ngn hn. Gm nhiu hng mc phong ph, nhng ch yu l:

Tn dng thng mi ngn hn.

Hot ng tin gi.

Mua bn cc giy t c gi ngn hn.

Cc khon tn dng ngn hng ngn hn.

Nguyn nhn: Trong nm 2007 v 2008 cn cn vn ngn hn thng d do cc doanh nghip c xu hng chuyn sang vay ngn hn di hnh thc L/C tr chm trong bi cnh nhp khu tng cao v tn dng trong nc tht cht.

Sang cc nm tip theo cn cn vn di chuyn ngn hn m do li sut ngn hng ca Vit Nam ta khng hp dn cc nh u t ngoi.

Tm li: Nhng nguyn nhn nh hng n cn cn vn ca Vit Nam.Cc bin php kim sot vn: Ch kim sot vn ca Vit Nam c nhiu i mi trong nhng nm gn y. Trong sut thi k m ca cho n nay, Vit Nam ch yu thc hin phng php khuyn khch dng vn u t trc tip nc ngoi vo trong nc. Nhm ci thin mi trng u t kinh doanh, mi trng php l, to s thng nht trong h thng php lut v u t v to s bnh ng, khng phn bit i x gia cc nh u t; n gin ho th tc u t, to iu kin thun li thu ht v s dng hiu qu cc ngun vn u t; p ng yu cu hi nhp kinh t quc t; tng cng s qun l ca nh nc i vi hot ng u t, nm 2005 Quc hi ban hnh Lut u t c hiu lc t ngy 01/7/2006 v thay th Lut u t nc ngoi v Lut Khuyn khch u t trong nc. Lut u t nm 2005 xc nh vic phn cp mnh cho UBND cp tnh v Ban qun l Khu Cng nghip, Khu ch xut, Khu Cng ngh cao v Khu kinh t (sau y gi l Ban qun l) cp Giy Chng nhn u t (GCNT) cng nh qun l hot ng u t v gim bt nhng d n phi trnh Th tng Chnh ph. Th tng Chnh ph ch chp thun v nguyn tc i vi mt s d n quan trng cha c trong quy hoch, hoc cha c quy hoch. Nhng d n c trong quy hoch c duyt v p ng cc iu kin theo quy nh ca php lut v iu c quc t cng nh cc d n cn li s do UBND cp tnh v Ban qun l t quyt nh v cp GCNT( iu ny to iu kin thu ht dng vn u t trc tip.

Vic pht hnh tri phiu quc t c xu hng ngy cng tng do khng ch Chnh ph pht hnh m cn c doanh nghip Vit Nam c php pht hnh. iu ny c qui nh c th ti Ngh nh s 53/2009/N-CP ngy 04/06/2009 ca chnh ph, gp phn cho doanh nghip Vit Nam c th tm c ngun vn trn th trng quc t.c ban hnh vo ngy 13/12/2005 v c hiu lc t ngy 1/6/2006, Php lnh Ngoi hi s 28/2005/PL-UBTVQH11 ca y ban Thng V Quc Hi (Php lnh 28) c ban hnh nhm to iu kin thun li v bo m li ch hp php ca cc c nhn tham gia hot ng ngoi hi, trong c cc doanh nghip c vn u t nc ngoi ti Vit Nam.

i vi u t trc tip:

1. Vic chuyn vn u t bng ngoi t vo Vit Nam, vic chuyn vn u t gc, li nhun, tr li vay v cc khon thu hp php ra nc ngoi phi c thc hin thng qua ti khon ngoi t m ti mt t chc tn dng c php.

2. Cc ngun thu hp php bng ng Vit Nam c chuyn i thnh ngoi t chuyn ra nc ngoi thng qua t chc tn dng c php.

=> i vi dng vn u t trc tip th chnh ph to mi iu kin thun li thu ht dng vn ny

i vi u t gin tip:

1. Vn u t bng ngoi t phi c chuyn sang ng Vit Nam thc hin u t.

2. Vn u t, li nhun v cc ngun thu hp php bng ng Vit Nam c chuyn i thnh ngoi t chuyn ra nc ngoi thng qua t chc tn dng c php. Th tng Chnh ph k quyt nh ban hnh quy nh t l tham gia ca nh u t nc ngoi (NTNN) trn th trng chng khon Vit Nam thng nht l 49% k t ngy 1.6.2009. iu gp phn thu ht dng vn u t gin tip vo Vit Nam.

Bn cnh , trong thi gian va qua c nhiu bin php gip pht trin th trng chng khon trong nc. Bt u bng vic ban hnh Lut chng khon, v hin gi l UBCK ly kin D tho Lut sa i, b sung mt s iu ca Lut Chng khon. Vic sa i Lut nhm khc phc cc hn ch, p ng yu cu thc t cng nh xu th hi nhp vi TTCK cc nc v khu vc.

(i vi dng vn u t gin tip th chnh ph cng to in kin thu ht dng vn ny, mc d c nhiu bin php qui nh v t l s hu ca nh u t nc ngoi, v chuyn i ngoi t. Chuyn li nhun ra nc ngoi ca doanh nghip c vn u t nc ngoi ti Vit Nam: K t ngy 1/1/2004, ngy Lut Thu Thu nhp Doanh nghip nm 2003 c hiu lc, quy nh v thu chuyn li nhun ra nc ngoi b bi b. Theo , nh u t nc ngoi, sau khi hon thnh ngha v thu vi Nh nc Vit nam, khi chuyn li nhun v nc khng phi np thu. Vit Nam ngy cng to nhng iu kin thun li cho dng vn quc t vo.

V vn ODA: Cc phng thc, quy trnh v th tc cung cp ODA khc nhau gia cc nh ti tr. gim cc chi ph giao dch gn vi qun l ODA v nng cao hiu qu ODA, Vit Nam v cc nh ti tr ang thc hin cc sng kin hi ho quy trnh th tc v gn cc chin lc ca nh ti tr vi cc u tin pht trin quc gia ca Vit Nam. Nhng i mi v kim sot vn ca Vit Nam trong thi gian qua to iu kin nhiu hn cho dng vn quc t vo Vit Nam gp phn gia tng ti khon vn h tr ti khon vng lai.T gi hi oi:Trong khong thi gian 1997-2003 do nh hng ca cuc khng hong ti chnh chu lm cho t gi USD/VND tng. Chnh sch t gi hi oi c iu hnh nhm chng tc ng ca cuc khng hong v khc phc tnh trng nh gi cao VND thi gian trc . Mc d th trng ti chnh tin t ca Vit Nam cha pht trin u v m ca nn khng b ko ngay vo ln sng ca cuc khng hong, nhng Chnh ph v NHNN Vit Nam nhn thy tnh cht nghim trng ca n nh ch t gi danh ngha ko di mt nguyn nhn quan trng to ra cuc khng hong nn c nhng bin php x l tng i hp l, ngn chn c nhng c sc khng cn thit i vi nn kinh t. V vy thng 10 nm 1997, NHNN quyt nh m rng bin giao dch gia t gi chnh thc v t gi giao dch ti cc th trng lin ngn hng t (+) (-) 5% ln (+) (-)10%. Ni rng bin giao dch lm cho t gi th trng tng mnh. Mc d t gi tng, nhng gi c trn th trng khng c nhng bin ng ng k. Giai on t 2005 n 2007, t gi VND/USD danh ngha tng ln, iu ny lm cho gim gi ng Vit Nam th gi tr ti sn ca Vit Nam ni chung v gi tr ca cc doanh nghip ni ring (c phiu trn th trng chng khon) s tr nn r hn i vi nh u t nc ngoi, kch thch dng vn ngoi vo Vit Nam.

Trong giai on 1997-2003, chnh quyn c t s la chn nhng cho php s ni rng trong t l VND/USD danh ngha song phng. Cuc khng hong ti chnh chu v thc hin cc bin php t do ha thng mi. Bt c khi no nhng bt trc nh vy qua i, chnh quyn s quay tr li mt t l tng i n nh VND/USD.

Trong nhng trng hp c bit, ch nhng ngn hng thng mi vi nhng tnh hung ngn qu vt qu gii hn mt s lng c nh c th tip cn Ngn hng Nh nc mua ngoi t ti t gi c c nh. Hn na, h thng cho php u tin c dnh cho vic nhp khu cc mt hng thit yu (nh xng du, phn bn v thuc), v cho cc ngn hng thng mi phc v khch hng tham gia vo cc hot ng u tin.

Mt s giai on m Vit Nam cng tng tri qua p lc ni t trong nc tng gi. V d, do mt s t bin trong lung vn vo cui nm 2007 v u nm 2008, Ngn hng Nh nc phi i mt vi quyt nh c hay khng can thip vo th trng ngoi hi ngn chn t gi VND/USD gim. Cch gii quyt ca Ngn hng x l cc tnh hung tm thi cho thy rng, so vi Trung Quc, chnh ph Vit Nam t c khuynh hng can thip y vo th trng ngoi hi, ngay c khi ng ni t chu p lc tng gi.

Ngn hng Nh nc phi i mt mt s mc tiu kinh t v m mu thun. Mt mt, nu t gi hi oi c php linh hot hn, mt s nh gi cao VND s xy ra v iu ny c cho l c hi cho sc cnh tranh bn ngoi ca t nc. Mt khc, nu Ngn hng Nh nc duy tr t gi hi oi hin hnh bng cch mua ngoi t, iu ny c th lm tng tn dng, tng u t vi hu qu l c kh nng lm pht.

Nhn chung vi t gi hi oi nc ta trong thi gian qua c nh hng rt nhiu nti khon vng lai, nhng tc ng t n ti khon vn.T do ha ti chnh:T do ha ti chnh l qu trnh gim thiu v cui cng l hy b s kim sot ca Nh nc i vi hot ng ca h thng ti chnh quc gia, lm cho h thng ny hot ng t do hn v hiu qu hn theo quy lut th trng. Ni dung c bn ca t do ha ti chnh bao gm: T do ha li sut, t do ha hot ng cho vay ca cc ngn hng thng mi (NHTM), t do ha hot ng ngoi hi, t do ha hot ng ca cc t ti chnh trn th trng ti chnh.

T do ha ti chnh bao gm t do ha ti chnh trong nc v t do ha ti chnh vi nc ngoi. Vn lin quan n s gia tng cc dng vn ngoi vo nn kinh t nn chng ta ch tp trung vo t do ha ti chnh vi nc ngoi. T do ha ti chnh vi nc ngoi bao gm t do ha giao dch vng lai v t do ha giao dch vn. cp t do ha ti chnh nc ngoi: loi b kim sot vn v cc hn ch trong qun l ngoi hi. Cc nc OECD tp trung vo t do ha cc lung vn, u tin l t do ha u t nc ngoi trc tip, cui cng l t do ha ti khon vn; ADB da vo ri ro nh gi v xy dng l trnh t do ha ti chnh vi mc tiu cui cng l t do ha ti khon vn; cch tip cn ca IMF cng kh phc tp, l xem xt y mi vn t ci cch vi m, c cu, xy dng th ch, cc chnh sch kinh t v m v c ch t gi xy dng l trnh t do ha.

T thng 12/2005, cc giao dch vng lai c t do ha hon ton v cc giao dch vn c ni lng ng k vi vic ban hnh Php lnh Ngoi hi. Hin nay, cc giao dch vn, nht l dng vn ra vn c kim sot cht ch nhm m bo s n nh ca h thng ti chnh v gim thiu ri ro do vic rt vn t ra nc ngoi.

Nhng gn y c s thay i ng k, c bit khi dng vn nc ngoi di chuyn mnh m vo Vit Nam, im ng ch l s thay i ca bin t gi VND/USD. C th l trong nm 2007, lng la trong nn kinh t tng nhanh v ngay lp tc gy sc p tng gi ng tin Vit Nam, n nh t gi th Ngn hng Nh nc but phi tung tin ng ra mua la vo. Nh vy khi lng tin ng phi bm ra s ph thuc vo lng la di chuyn vo nn kinh t nhiu hay t. Lc , vic iu hnh chnh sch tin t phi ph thuc vo lu lng la trong nn kinh t, iu ny li nm ngoi s kim sot ca ngn hng nh nc, khin chnh sch tin t tr nn ht sc b ng.

Trong nhng giai on nht nh th t gi hi oi c ngn hng nh nc qun l va c nh va linh hot gp phn to iu kin cho pht trin thng mi.

- Vit Nam thit lp c cc mi quan h ti chnh vi cc t chc ti chnh tin t quc t: Qu tin t th gii (IMF); Ngn hng th gii (WB) k t nm 1992.

- Gia nhp v tr thnh thnh vin chnh thc ca Hip hi cc quc gia ng Nam (ASEAN) nm 1995.

- Tham gia cc din n hp tc kinh t: Din n hp tc u thng 3.1996 vi t cch l thnh vin sng lp. Din n hp tc kinh t chu Thi Bnh Dng (APEC) t thng 11.1998.

- Tham gia khu mu dch t do ASEAN (AFTA).

-Thng 7.2000, Vit Nam tin hnh m phn v k kt hip nh thng mi Vit M, n thng 12.2001 Quc hi hai nc chnh thc thng qua hip nh ny.

( Tt c nhng n lc trn nhm gip cho Vit Nam m rng quan h hp tc vi cc nc trong khu vc v trn th gii, to iu kin cho dng vn quc t vo Vit Nam.

4 CN CN TNG TH V D TR NGOI HITrong nhng nm u ca giai on, cn cn tng th thng d mc thp, di 0.5 t USD, thm ch m trong nm 2003-2004. Tuy nhin, bt u t cui 2004, cn cn tng th bt u thng d v tng dn trong sut 3 nm sau . Trong giai on khng hong ti chnh 2007-2008, cn cn tng th li quay v nh giai on trc thm ht ln. V phi n nm 2011 th cn cn ny mi hi phc v thng d tr li.

Khon mc sai s cng c s thay i trong giai on ny. y, nhm ch phn tch c trong giai on 2005-2013 (do hn ch ca thu thp d liu). Sai st dng trong 2005-2006 v m trong 2007-2013 vi mc m ng k vo nm 2009-2013. iu ny chng t vic thu thp d liu ny vn xut hin nhiu sai xt v cn nhiu hn ch. Nm 2013, mc d cn cn vn v ti chnh thm ht v sai st ln nhng vi s thng d ln trong ti khon vng lai nn cn cn tng th vn thng d.Trong nm 2014, cn cn tng th ca Vit Nam t mc thng d ln, b sung cho d tr ngoi hi v ng gp ng k vo vic h tr duy tr t gi n nh. Cn cn tng th thng d c vai tr quan trng thay i tng d tr ngoi hi, thay i n qu hn v gia hn n - th hin sc mnh ti chnh ca quc gia.Nm200020012002200320042005200620072008200920102011201220132014

Cn cn tng th0.10.20.52.10.92.14.310.20.5-8.9-1.81.111.90.6-8.4

D tr ngoi hi33.43.75.66.38.611.5212314.112.413.525.42617.6

TH TRNG XUT NHP KHU CA VIT NAM 2013