bài 1 tin hoc 12
TRANSCRIPT
Company
LOGO
Hãy cho biết ứng
dụng của Tin học
vào công tác quản
lý được thực hiện
trong những lĩnh
vực nào ?
Công việc quản lý rất phổ biến, có thể nói mọi tổ chức đều có
nhu cầu quản lý.
Company
LOGO 1. Bài toán quản lí
Để quản lí học sinh trong lớp, giáo viênlập danh sách gồm những thông tin
nào ?
STT, họ và tên, ngày sinh, giới tính, địa chỉ,
là đoàn viên hay không, kết quả rèn luyện
(điểm các môn, xếp loại đạo đức,..)
Company
LOGO 1. Bài toán quản lí
Hồ sơ lớp
STT Họ tên Ngày sinhGiới
tính
Đoàn
viênĐịa chỉ
Điể
m
Toán
…Điểm
Lý
1 Nguyễn An 12/8/1991 Nam C Nghĩa Tân 8.0 … 7.2
2 Trần Văn Giang 21/3/1990 Nam K Cầu Giấy 6.2 … 8.4
3 Lê Minh Châu 3/5/1991 Nữ C Mai Dịch 4.5 … 6.1
4 Doãn Thu Cúc 14/2/1990 Nữ C Trung Kinh 9.0 … 8.6
… …. … … … … …
49 Hồ Minh Hải 30/7/1991 Nam C Nghĩa Tân 7.5 … 5.6
Để quản lí việc đầu tiên là Tạo lập hồ sơ
Company
LOGO 1. Bài toán quản lí
Thông tin trong lớp học thường được tập hợp lại thành một
hồ sơ lớp.
Có thể hình dung hồ sơ trên là một bảng mà mỗi cột là một
thông tin và mỗi hàng là toàn bộ thông tin về một học sinh.
STT Họ tên Ngày sinhGiới
tính
Đoàn
viênĐịa chỉ
Điểm
Toán…
Điểm
Lý
1 Nguyễn An 12/8/1991 Nam C Nghĩa Tân 8.0 … 7.2
2 Trần Văn Giang 21/3/1990 Nam K Cầu Giấy 6.2 … 8.4
3 Lê Minh Châu 3/5/1991 Nữ C Mai Dịch 4.5 … 6.1
4 Doãn Thu Cúc 14/2/1990 Nữ C Trung Kinh 9.0 … 8.6
… …. … … … … …
49 Hồ Minh Hải 30/7/1991 Nam C Nghĩa Tân 7.5 … 5.6
Company
LOGO 1. Bài toán quản lý
Bài toán như thế
nào gọi là Bài
toán quản lí ?
Bài toán quản lí rất phổ biến trong xã hội,
là bài toán phải xử lý một lượng thông tin
rất lớn và đa dạng, phép tính đơn giản.
Company
LOGO 1. Bài toán quản lí
Ví dụ:
Quản lí học sinh trong nhà trường.
Lưu trữ thông
tin về học
sinh
Lưu trữ thông
tin về lớp học
Company
LOGO 1. Bài toán quản lí
Hồ sơ có thể sửa chữa những sai sót, thêm mới
hoặc xóa để luôn phản ánh đúng thực tế.
Việc lập hồ sơ không chỉ đơn thuần để lưu trữ
mà chủ yếu để khai thác, sử dụng: tìm kiếm, lọc,
tra cứu, truy xuất, sắp xếp, đếm, tính trung bình,
tổng...
Company
LOGO2. Các công việc thường gặp khi xử lí thôngtin của một tổ chức
Tạo lập hồ sơ
Cập nhật hồ sơ
Khai thác hồ sơ
Company
LOGO2. Các công việc thường gặp khi xử lí thôngtin của một tổ chức
2.1. Tạo lập hồ sơ
Xác định chủ thể cần quản lý.
Lớp
….
Giáo
viên
Học
sinh
Thiết
bị
Quản lý
trường học
Company
LOGO2. Các công việc thường gặp khi xử lí thôngtin của một tổ chức
2.1. Tạo lập hồ sơ
Xác định cấu trúc hồ sơ.
HỌC SINH
Họ tên
Ngày sinh
Giới tính
Điểm Toán
Điểm Văn
Điển Lý
….
GIÁO VIÊN
Họ tên
Ngày sinh
Giới tính
Điện thoại
Môn
….
Company
LOGO2. Các công việc thường gặp khi xử lí thôngtin của một tổ chức
2.1. Thu thập, tập hợp thông tin cần thiết cho hồ
sơ và lưu trữ chúng theo cấu trúc đã xác định.
Xác định chủ thể cần quản lý.
STT Họ tên Ngày sinhĐoàn
viênGiới tính
Điểm
Toán…
Điểm
Lý
1 Nguyễn An 12/8/1991 C Nam 8.0 … 7.2
2 Trần Văn Giang 21/3/1990 K Nam 6.2 … 8.4
3 Lê Minh Châu 3/5/1991 C Nữ 4.5 … 6.1
4 Doãn Thu Cúc 14/2/1990 Nữ 9.0 … 8.6
… …. … … … … …
49 Hồ Minh Hải 30/7/1991 C Nam 7.5 … 5.6
Company
LOGO
Ví dụ :
Hồ sơ lớp.
STT Họ tên Ngày sinhGiới
tính
Đoàn
viênĐịa chỉ
Điểm
Toán…
Điểm
Lý
1 Nguyễn An 12/8/1991 Nam C Nghĩa Tân 8.0 … 7.2
2 Trần Văn Giang 21/3/1990 Nam K Cầu Giấy 6.2 … 8.4
3 Lê Minh Châu 3/5/1991 Nữ C Mai Dịch 4.5 … 6.1
4 Doãn Thu Cúc 14/2/1990 Nữ C Trung Kinh 9.0 … 8.6
… …. … … … … …
49 Hồ Minh Hải 30/7/1991 Nam C Nghĩa Tân 7.5 … 5.6
2. Các công việc thường gặp khi xử lí thôngtin của một tổ chức
Company
LOGO
Thêm: thêm hồ sơ học sinh Trần Thanh Hà mới chuyển lớp.
2. Các công việc thường gặp khi xử lí thôngtin của một tổ chức
STT Họ tên Ngày sinhGiới
tính
Đoàn
viênĐịa chỉ
Điể
m
Toán
…Điểm
Lý
1 Nguyễn An 12/8/1991 Nam C Nghĩa Tân 8.0 … 7.2
2 Trần Văn Giang 21/3/1990 Nam K Cầu Giấy 6.2 … 8.4
3 Lê Minh Châu 3/5/1991 Nữ C Mai Dịch 4.5 … 6.1
4 Doãn Thu Cúc 14/2/1990 Nữ C Trung Kinh 9.0 … 8.6
… …. … … … … …
49 Hồ Minh Hải 30/7/1991 Nam C Nghĩa Tân 7.5 … 5.6
50 Trần Thanh Hà 20/6/1991 Nữ C Nghĩa Tân 8.5 … 7.5
Company
LOGO
Sửa: Trần Văn Giang mới kết nạp Đoàn nên cột Đoàn viên sửa
thành ‘C’.
2. Các công việc thường gặp khi xử lí thôngtin của một tổ chức
STT Họ tên Ngày sinhGiới
tính
Đoàn
viênĐịa chỉ
Điể
m
Toán
…Điểm
Lý
1 Nguyễn An 12/8/1991 Nam C Nghĩa Tân 8.0 … 7.2
2 Trần Văn Giang 21/3/1990 Nam C Cầu Giấy 6.2 … 8.4
3 Lê Minh Châu 3/5/1991 Nữ C Mai Dịch 4.5 … 6.1
4 Doãn Thu Cúc 14/2/1990 Nữ C Trung Kinh 9.0 … 8.6
… …. … … … … …
49 Hồ Minh Hải 30/7/1991 Nam C Nghĩa Tân 7.5 … 5.6
Company
LOGO
Xóa: học sinh hồ sơ Trần Văn Giang chuyển sang lớp khác.
2. Các công việc thường gặp khi xử lí thôngtin của một tổ chức
STT Họ tên Ngày sinhGiới
tính
Đoàn
viênĐịa chỉ
Điể
m
Toán
…Điểm
Lý
1 Nguyễn An 12/8/1991 Nam C Nghĩa Tân 8.0 … 7.2
2 Lê Minh Châu 3/5/1991 Nữ C Mai Dịch 4.5 … 6.1
3 Doãn Thu Cúc 14/2/1990 Nữ C Trung Kinh 9.0 … 8.6
… …. … … … … …
48 Hồ Minh Hải 30/7/1991 Nam C Nghĩa Tân 7.5 … 5.6
Company
LOGO
Thêm hồ sơ.
Sửa chữa hồ sơ.
Xóa hồ sơ.
Thông tin trong hồ sơ cần được cập nhật để đảm
bảo phản ánh kịp thời, đúng với thực tế.
2. Các công việc thường gặp khi xử lí thôngtin của một tổ chức
2.2. Cập nhật hồ sơ
Company
LOGO2. Các công việc thường gặp khi xử lí thôngtin của một tổ chức
Nhập dữ liệu là tạo lập hồ sơ.
Vì: Nhập dữ liệu là tạo ra dữ liệu ban đầu. Sau đó mới
tiến hành các công việc tính toán, thay đổi thêm mới,
xóa bớt,…. Các công việc này gọi là cập nhật hồ sơ.
Theo em nhập dữ
liệu là tạo lập hồ
sơ hay
cập nhật hồ sơ ?
Company
LOGO
Với hồ sơ sau, em có thể cần khai thác
những gì ?
STT Họ tên Ngày sinhGiới
tính
Đoàn
viênĐịa chỉ
Điểm
Toán…
Điểm
Lý
1 Nguyễn An 12/8/1991 Nam C Nghĩa Tân 8.0 … 7.2
2 Hồ Minh Hải 30/7/1991 Nam C Nghĩa Tân 7.5 … 5.6
3 Lê Minh Châu 3/5/1991 Nữ C Mai Dịch 4.5 … 6.1
4 Doãn Thu Cúc 14/2/1990 Nữ C Trung Kinh 9.0 … 8.6
… …. … … … … …
49 Trần Văn Giang 21/3/1990 Nam K Cầu Giấy 6.2 … 8.4
2. Các công việc thường gặp khi xử lí thôngtin của một tổ chức
Sắp xếp danh
sách theo bảng
chữcái của tên
HS
Học sinh nào có
điểm Toán cao
nhất ?
Lớp có bao
nhiêu học sinh
có điểm Toán
trên trung bình ?
In ra giấy các
học sinh giỏi của
lớp.
Company
LOGO
Sắp xếp: hồ sơ theo một tiêu chí nào đó.
Tìm kiếm: chỉ dựa vào những dữ liệu sẵn có lưu trong hồ
sơ.
Thống kê.
Lập báo cáo.
Phục vụ, hỗ trợ cho quá trình lập kế hoạch, ra quyết
định xử lý công việc
2. Các công việc thường gặp khi xử lí thôngtin của một tổ chức
2.2. Cập nhật hồ sơ
Company
LOGO
Khai thác
hồ sơ
Cập nhật
hồ sơ
Tạo
lập hồ
sơ
Mục đích cuối cùng là phục
vụ, hỗ trợ cho quá trình lập
kế hoạch, ra quyết định xử
lí công việc của người có
trách nhiệm.
2. Các công việc thường gặp khi xử lí thôngtin của một tổ chức
Company
LOGO Củng cố
Bài toán quản lí là gì ?
Các công việc thường gặp trong việc quản lí một tổ chức ?
Mục đích cuối củng của việc tạo lậ, cập nhật và khai thác hồ
sơ là gì ?
Company
LOGO
Lớp cô có
học sinh
kém không ?
Họ cần
thông tin gì
?
Tỷ loại học sinh giỏi
của toàn trường là
bao nhiêu ?
Bạn nào đạt
điểm 10 môn
Toán ?
Lớp có những
học sinh cá
biệt nào ?
Có một học
sinh kém
Company
LOGO 3. Hệ cơ sở dữ liệu
Cần phải tạo lập được những
phương thức mô tả, các cấu trúc
dữ liệu để có thể sử dụng máy
tính trợ giúp cho con người
trong việc lưu trữ và khai thác
thông tin
Company
LOGO 3. Hệ cơ sở dữ liệu
Vậy Cơ sở dữ liệu là gì ? Hệ
cơ sở dữ liệu là gì ? Chúng
cần thiết như thế nào trong
giai đoạn hiện nay?
Company
LOGO 3. Hệ cơ sở dữ liệu
Một cơ sở dữ liệu (Database) là một tập hợp các dữ liệu có
liên quan với nhau, chứa thông tin của một tổ chức nào đó,
được lưu trữ trên các thiết bị nhớ để đáp ứng nhu cầu khai
thác thông tin của nhiều người dùng với nhiều mục đích
khác nhau.
3.1. Khái niệm cơ sở dữ liệu (Database)
Company
LOGO 3. Hệ cơ sở dữ liệu
Ví dụ : Ứng dụng cơ sở dữ liệu của một tổ chức.
3.1. Khái niệm cơ sở dữ liệu (Database)
CSDL Thư
viện
• Thông tin
về sách
lưu trữ
• Thồng tin
người đọc
CSDL Hãng
hàng không
• Thông tin về
những chuyến
bay
• Thồng tin về
vé bán cho
khách hàng
Company
LOGO 3. Hệ cơ sở dữ liệu
…..
Đăng ký học qua mạng
Kết xuất thông tin
Mua bán hàng qua mạng
Xem điểm trên mạng
Lợi íchcủaviệcdùngCSDL
3.1. Khái niệm cơ sở dữ liệu (Database)
Company
LOGO 3. Hệ cơ sở dữ liệu
Phần mềm cung cấp một môi trường thuận lợi và hiệu quả
để tạo lập, lưu trữ và khai thác thông tin của CSDL.
Hệ cơ sở dữ liệu:
Thuật ngữ ngữ này để chỉ 1 CSDLvà HQTCSDL quản trị
và khai thác CSDL đó.
Để lưu trữ thông tin bằng máy tính cần phải có:
• CSDL
• Hệ quản trị CSDL
• Các thiết bị vật lý (máy tính, đĩa cứng, mạng máy
tính…)
3.2. Khái niệm hệ quản trị cơ sở dữ liệu (Database
Manager Sytem)
Company
LOGO
Một số hệ quản trị CSDL:
Dbase
Focpo
Oracle
Microsoft Access Microsoft Access
Microsoft SQL Server
MySQL
3.2. Khái niệm hệ quản trị cơ sở dữ liệu (Database
Manager Sytem)
Company
LOGO 3. Hệ cơ sở dữ liệu
Mức vật lý.
Mức khái niệm.
Mức khung nhìn.
3.3. Các mức thể hiện của CSDL
Company
LOGO 3. Hệ cơ sở dữ liệu
CSDL vật lý của một hệ CSDL là tập hợp các tệp dữ liệu
trên các thiết bị nhớ.
3.3.1. Mức vật lý
Tệp n
….
Tệp 1
Ví dụ: CSDL vật lí của CSDL
lớp gồm 50 tệp, mỗi tệp ghi dữ
liệu thực tế về một học sinh trong
lớp
Company
LOGO 3. Hệ cơ sở dữ liệu
Nhóm người quản trị hệ CSDL hoặc phát triển các ứng
dụng thường không cần hiểu chi tiết ở mức vật lý, nhưng họ
cần phải biết: Những dữ liệu nào được lưu trữ trong hệ
CSDL ? Giữa các dữ liệu có mối quan hệ nào ?
3.3.2. Mức khái niệm
Ví dụ: một lớp học sinh, mỗi học sinh có
một số thông tin: họ tên, ngày sinh, giới
tính,.. tạo thành một bảng, mỗi cột là một
thuộc tính, mỗi hành tương ứng với
thông ti về một học sinh.
Company
LOGO 3. Hệ cơ sở dữ liệu
Khi khai thác CSDL, một người dùng có thể không quan
tâm đến toàn bộ thông tin chứa trong CSDL mà chỉ cần một
phần thông tin nào đó phù hợp với nghiệp vụ hay mục đích
sử dụng của mình.
Ví dụ:
3.3.3. Mức khung nhìn
Company
LOGO 3. Hệ cơ sở dữ liệu
3.3.2. Mức khung nhìn
Giao diện dành cho giáo viên chủ nhiệm
Giao diện dành cho giáo viên môn Tin học
Nhiều khung nhìn với cùng một
CSDL
Company
LOGO 3. Hệ cơ sở dữ liệu
Tính cấu trúc Tính an toàn và bảo mật
Tính toàn vẹn Tính độc lập
Tính nhất quán Tính không dư thừa
3.4. Các yêu cầu cơ bản của hệ cơ sở dữ liệu
Company
LOGO 3. Hệ cơ sở dữ liệu
Thông tin trong CSDL được lưu trữ theo một cấu trúc nhất
định.
3.4.1. Tính cấu trúc
STT Họ tên Ngày sinhGiới
tính
Đoàn
viênĐịa chỉ
Điểm
Toán…
Điểm
Lý
1 Nguyễn An 12/8/1991 Nam C Nghĩa Tân 8.0 … 7.2
2 Trần Văn Giang 21/3/1990 Nam K Cầu Giấy 6.2 … 8.4
3 Lê Minh Châu 3/5/1991 Nữ C Mai Dịch 4.5 … 6.1
4 Doãn Thu Cúc 14/2/1990 Nữ C Trung Kinh 9.0 … 8.6
… …. … … … … …
49 Hồ Minh Hải 30/7/1991 Nam C Nghĩa Tân 7.5 … 5.6
Company
LOGO 3. Hệ cơ sở dữ liệu
Dữ liệu phải thỏa mãn một số tính chất, ràng buộc nhất định
theo yêu cầu thực tế.
Ví dụ:
0 ≤ Điểm của mỗi môn học ≤10 0 ≤ Điểm của mỗi môn
học ≤10
Tổng sốhọc sinh trong một lớp ≤30.
Bạn đọc không được mượn quá 3 cuốn 1 lần.
Mức lương của một nhân viên không được
3.4.2. Tính toàn vẹn
Company
LOGO 3. Hệ cơ sở dữ liệu
Trong quá trình cập nhật, dữ liệu trong CSDL phải được
đảm bảo đúng đắn ngay cả khi có sựcố.
3.4.3. Tính nhất quán
Chuyến bay X
còn trống 1 vé
TP Hồ Chí Minh
Hà Nội
Company
LOGO 3. Hệ cơ sở dữ liệu
CSDL cần được bảo vệ an toàn
Bảo vệ nội dung: Ngăn chặn những truy xuất không
được phép.
Bảo vệ giá trị: Không để “rò rỉ thông tin”.
Có khả năng khôi phục được khi có sự cố.
3.4.4. Tính an toàn và bảo mật thông tin
Company
LOGO 3. Hệ cơ sở dữ liệu
Khi có sự thay đổi để làm tăng hiệu quả hoặc đáp ứng một
số yêu cầu phát sinh trong thực tế HệCSDL và các
chương trình ứng dụng cần thay đổi ít nhất có thể.
Độc lập vật lý
Vd: thay đĩa từ bằng đĩa quang.
Độc lập logic.
Vd: Cần thêm thuộc tính quê quán vào bảng mô tả
thông tin học sinh ở mức khái niệm.
3.4.5. Tính độc lập
Company
LOGO 3. Hệ cơ sở dữ liệu
CSDL thường không lưu trữ những dữ liệu trùng lặp hoặc
những thông tin có thể dễ dàng suy diễn hoặc tính toán được
từnhững dữ liệu đã có.
Ví dụ: Đã có cột soluong và dongia, thì không cần phải có
cột thanhtien. (thanhtien=soluong*dongia).
3.4.6. Tính không dư thừa