bab 1 respirasi - gurubesar.my · 1.3 kepentingan sistem respirasi yang sihat sains tingkatan 3:...

28
Sains Tingkatan 3: RESPIRASI Bab 1 RESPIRASI

Upload: docong

Post on 11-Mar-2019

315 views

Category:

Documents


2 download

TRANSCRIPT

Page 1: Bab 1 RESPIRASI - gurubesar.my · 1.3 KEPENTINGAN SISTEM RESPIRASI YANG SIHAT Sains Tingkatan 3: RESPIRASI (A) BAHAN-BAHAN BERBAHAYA KEPADA SISTEM RESPIRASI iv. JEREBU Jerebu terdiri

Sains Tingkatan 3: RESPIRASI

Bab 1

RESPIRASI

Page 2: Bab 1 RESPIRASI - gurubesar.my · 1.3 KEPENTINGAN SISTEM RESPIRASI YANG SIHAT Sains Tingkatan 3: RESPIRASI (A) BAHAN-BAHAN BERBAHAYA KEPADA SISTEM RESPIRASI iv. JEREBU Jerebu terdiri

1.1 MEKANISME PERNAFASAN

MANUSIA

Bab 1

RESPIRASI

Sains Tingkatan 3: RESPIRASI

Page 3: Bab 1 RESPIRASI - gurubesar.my · 1.3 KEPENTINGAN SISTEM RESPIRASI YANG SIHAT Sains Tingkatan 3: RESPIRASI (A) BAHAN-BAHAN BERBAHAYA KEPADA SISTEM RESPIRASI iv. JEREBU Jerebu terdiri

MENGHUBUNG-

KAITKAN PERUBAHAN

TEKANAN DI DALAM

RONGGA TORAKS

DENGAN PROSES

PENARIKAN DAN

PENGEMBUSAN

NAFAS

HASIL PEMBELAJARAN:

1.1 MEKANISME PERNAFASAN

MANUSIA

Page 4: Bab 1 RESPIRASI - gurubesar.my · 1.3 KEPENTINGAN SISTEM RESPIRASI YANG SIHAT Sains Tingkatan 3: RESPIRASI (A) BAHAN-BAHAN BERBAHAYA KEPADA SISTEM RESPIRASI iv. JEREBU Jerebu terdiri

Sains Tingkatan 3: RESPIRASI

(A) SISTEM RESPIRASI MANUSIA

Pernafasan

Proses menyedut atau

menarik masuk udara dan

menghembus atau

mengeluarkan udara oleh

organisma hidup

Melibatkan sistem

respirasi manusia

1.1 MEKANISME PERNAFASAN MANUSIA

Page 5: Bab 1 RESPIRASI - gurubesar.my · 1.3 KEPENTINGAN SISTEM RESPIRASI YANG SIHAT Sains Tingkatan 3: RESPIRASI (A) BAHAN-BAHAN BERBAHAYA KEPADA SISTEM RESPIRASI iv. JEREBU Jerebu terdiri

Sains Tingkatan 3: RESPIRASI

(A) SISTEM RESPIRASI MANUSIA

Trakea

Salur bagi udara memasuki peparu

Bronkus

Cabang trakea

Bronkiol

Cabang bronkus

Alveoli

Tempat pertukaran gas

Diafragma

Mengawal isi padu rongga toraks

Otot interkostal

Otot yang mengembangkan dan

mengecutkan rongga toraks

Tulang rusuk

Tulang yang melindungi peparu

Trakea

Otot

interkostal

Tulang

rusuk

Peparu

Bronkus

Bronkiol

Alveolus

Diafragma

1.1 MEKANISME PERNAFASAN MANUSIA

Page 6: Bab 1 RESPIRASI - gurubesar.my · 1.3 KEPENTINGAN SISTEM RESPIRASI YANG SIHAT Sains Tingkatan 3: RESPIRASI (A) BAHAN-BAHAN BERBAHAYA KEPADA SISTEM RESPIRASI iv. JEREBU Jerebu terdiri

Sains Tingkatan 3: RESPIRASI

(B) PROSES PENARIKAN & PENGHEMBUSAN NAFAS

Trakea

Tulang rusuk

Otot

interkostalDiafragma

Mekanisma Pernafasan

Menarik nafas Menghembus nafas

Udara disedut masuk ke

dalam peparu

Udara dihembus keluar

daripada peparu

1.1 MEKANISME PERNAFASAN MANUSIA

Page 7: Bab 1 RESPIRASI - gurubesar.my · 1.3 KEPENTINGAN SISTEM RESPIRASI YANG SIHAT Sains Tingkatan 3: RESPIRASI (A) BAHAN-BAHAN BERBAHAYA KEPADA SISTEM RESPIRASI iv. JEREBU Jerebu terdiri

Sains Tingkatan 3: RESPIRASI

Diafragma

– Mendatar

ke bawah

Trakea –

Membawa

udara masuk ke

dalam peparu

Otot

interkostal –

Mengecut

untuk

menggerakkan

sangkar rusuk

ke atas dan ke

luar

Peparu –

mengembang

Udara

hembusan

ditolak keluar

melalui trakea

Otot

interkostal –

mengendur

supaya

sangkar rusuk

bergerak ke

bawah dan ke

dalamPeparu-

Mengecut

Diafragma –

Melengkung

ke atas

Udara

hembusan

dihembus

keluar

melalui

lubang

hidung

Menarik nafas Menghembus nafas

(B) PROSES PENARIKAN & PENGHEMBUSAN NAFAS

Ronggahidung

Trakea Bronkus

Bronkiol Alveolus

Alveolus Bronkiol Bronkus

TrakeaRonggahidung

1.1 MEKANISME PERNAFASAN MANUSIA

Page 8: Bab 1 RESPIRASI - gurubesar.my · 1.3 KEPENTINGAN SISTEM RESPIRASI YANG SIHAT Sains Tingkatan 3: RESPIRASI (A) BAHAN-BAHAN BERBAHAYA KEPADA SISTEM RESPIRASI iv. JEREBU Jerebu terdiri

Sains Tingkatan 3: RESPIRASI

(B) PROSES PENARIKAN & PENGHEMBUSAN NAFAS

Menarik nafas Menghembus nafas

Penyedut

minuman

belon

Kepingan

getah

Botol plastik

Kepingan getah Proses pernafasanPerubahan pada belon

Mengembang Menarik nafasDitarik ke bawah

Mengecut Menghembus nafasDitolak ke atas

1.1 MEKANISME PERNAFASAN MANUSIA

Page 9: Bab 1 RESPIRASI - gurubesar.my · 1.3 KEPENTINGAN SISTEM RESPIRASI YANG SIHAT Sains Tingkatan 3: RESPIRASI (A) BAHAN-BAHAN BERBAHAYA KEPADA SISTEM RESPIRASI iv. JEREBU Jerebu terdiri

Sains Tingkatan 3: RESPIRASI

Menarik nafas Menghembus Nafas

Mengendur MengecutOtot interkostal dalam

Otot interkostal luar MengendurMengecut

Pergerakan sangkar rusuk

Tindakan diafragma

Isi padu rongga toraks

Tekanan udara dalam

rongga toraks

Ke bawah dan ke dalam

Mengendur

Berkurang

Bertambah

Ke atas dan ke luar

Mengecut

Bertambah

Berkurang

(B) PROSES PENARIKAN & PENGHEMBUSAN NAFAS

1.1 MEKANISME PERNAFASAN MANUSIA

Page 10: Bab 1 RESPIRASI - gurubesar.my · 1.3 KEPENTINGAN SISTEM RESPIRASI YANG SIHAT Sains Tingkatan 3: RESPIRASI (A) BAHAN-BAHAN BERBAHAYA KEPADA SISTEM RESPIRASI iv. JEREBU Jerebu terdiri

Sains Tingkatan 3: RESPIRASI

(C) STRUKTUR PEPARU

Trakea berpecahkepada dua tiubyang lebih kecilyang dikenali

sebagai bronkusdi dalam peparu.

Di dalam peparu, bronkus

berpecah lagikepad cabang-cabang kecilyang dikenali

sebagai bronkiol

Setiap bronkiolmempunyaihujung yang

bebentuk sepertigugusan pundiudra yang nipis

dindingnya. Pundiudra ini dikenali

sebagai alveolus.

Setiap alveolus dikelilingi olehjaringan salur

darah berdindingnipis yang

dikenali sebagaikapilari darah.

1.1 MEKANISME PERNAFASAN MANUSIA

Page 11: Bab 1 RESPIRASI - gurubesar.my · 1.3 KEPENTINGAN SISTEM RESPIRASI YANG SIHAT Sains Tingkatan 3: RESPIRASI (A) BAHAN-BAHAN BERBAHAYA KEPADA SISTEM RESPIRASI iv. JEREBU Jerebu terdiri

Sains Tingkatan 3: RESPIRASI

1.2 PENGANGKUTAN OKSIGEN

DI DALAM BADAN MANUSIA

Bab 1

RESPIRASI

Page 12: Bab 1 RESPIRASI - gurubesar.my · 1.3 KEPENTINGAN SISTEM RESPIRASI YANG SIHAT Sains Tingkatan 3: RESPIRASI (A) BAHAN-BAHAN BERBAHAYA KEPADA SISTEM RESPIRASI iv. JEREBU Jerebu terdiri

Sains Tingkatan 3: RESPIRASI

1.2 PENGANGKUTAN OKSIGEN

DI DALAM BADAN MANUSIAHASIL PEMBELAJARAN:

Page 13: Bab 1 RESPIRASI - gurubesar.my · 1.3 KEPENTINGAN SISTEM RESPIRASI YANG SIHAT Sains Tingkatan 3: RESPIRASI (A) BAHAN-BAHAN BERBAHAYA KEPADA SISTEM RESPIRASI iv. JEREBU Jerebu terdiri

Sains Tingkatan 3: RESPIRASI

(A) STRUKTUR ALVEOLUS

Dindingsel yang sangatnipis

Lapisandindingyang

lembap

Banyakkapilaridarah

Luas permukaanyang besar

1.2 PENGANGKUTAN OKSIGEN DALAM BADAN MANUSIA

Page 14: Bab 1 RESPIRASI - gurubesar.my · 1.3 KEPENTINGAN SISTEM RESPIRASI YANG SIHAT Sains Tingkatan 3: RESPIRASI (A) BAHAN-BAHAN BERBAHAYA KEPADA SISTEM RESPIRASI iv. JEREBU Jerebu terdiri

Sains Tingkatan 3: RESPIRASI

(B) PERESAPAN

Peresapan

Pergerakan molekul daribahagian yang mempunyai

kepekatan oksigen yang tinggi ke bahagian lebihrendah kepekatannya.

Kepekatan tinggi kepekatan rendah

1.2 PENGANGKUTAN OKSIGEN DALAM BADAN MANUSIA

Page 15: Bab 1 RESPIRASI - gurubesar.my · 1.3 KEPENTINGAN SISTEM RESPIRASI YANG SIHAT Sains Tingkatan 3: RESPIRASI (A) BAHAN-BAHAN BERBAHAYA KEPADA SISTEM RESPIRASI iv. JEREBU Jerebu terdiri

Sains Tingkatan 3: RESPIRASI

(B) PERESAPAN

Udara yang disedut mempunyaikepekatan oksigen yang tinggi

berbanding kepekatan oksigen dalamdarah.

Oksigen akan meresap masuk melaluidinding alveolus ke dinding kapilaridarah dan ke dalam aliran darah

Di dalam sel-sel darah merah terdapatsebatian berwarna gerah gelap

(hemoglobin). Hemoglobin berpadudengan oksigen untuk membentukoksihemoglobin dan diangkut dari

peparu ke bahagian lain dalam badankita.

Apabila sampai ke sel-sel badan yang

mempunyai kepekatan oksigen yang

rendah, oksihemoglobin terurai dan

membebaskan oksigen dan meresap

melalui kapilari darah ke dalam sel-sel.

1.2 PENGANGKUTAN OKSIGEN DALAM BADAN MANUSIA

Page 16: Bab 1 RESPIRASI - gurubesar.my · 1.3 KEPENTINGAN SISTEM RESPIRASI YANG SIHAT Sains Tingkatan 3: RESPIRASI (A) BAHAN-BAHAN BERBAHAYA KEPADA SISTEM RESPIRASI iv. JEREBU Jerebu terdiri

Sains Tingkatan 3: RESPIRASI

(B) PERESAPAN

1.2 PENGANGKUTAN OKSIGEN DALAM BADAN MANUSIA

Page 17: Bab 1 RESPIRASI - gurubesar.my · 1.3 KEPENTINGAN SISTEM RESPIRASI YANG SIHAT Sains Tingkatan 3: RESPIRASI (A) BAHAN-BAHAN BERBAHAYA KEPADA SISTEM RESPIRASI iv. JEREBU Jerebu terdiri

Peta Alir di bawah menunjukkan laluan oksigen ke

sel badan.

Alveolus Kapilari darah Jantung Sel-sel badan

Oksihemoglobin

1.2 PENGANGKUTAN OKSIGEN DALAM BADAN MANUSIA

Sains Tingkatan 3: RESPIRASI

(B) PERESAPAN

Page 18: Bab 1 RESPIRASI - gurubesar.my · 1.3 KEPENTINGAN SISTEM RESPIRASI YANG SIHAT Sains Tingkatan 3: RESPIRASI (A) BAHAN-BAHAN BERBAHAYA KEPADA SISTEM RESPIRASI iv. JEREBU Jerebu terdiri

Sains Tingkatan 3: RESPIRASI

1.3 KEPENTINGAN SISTEM

RESPIRASI YANG SIHAT

Bab 1

RESPIRASI

Page 19: Bab 1 RESPIRASI - gurubesar.my · 1.3 KEPENTINGAN SISTEM RESPIRASI YANG SIHAT Sains Tingkatan 3: RESPIRASI (A) BAHAN-BAHAN BERBAHAYA KEPADA SISTEM RESPIRASI iv. JEREBU Jerebu terdiri

Sains Tingkatan 3: RESPIRASI

1.3 KEPENTINGAN SISTEM

RESPIRASI YANG SIHATHASIL PEMBELAJARAN:

Page 20: Bab 1 RESPIRASI - gurubesar.my · 1.3 KEPENTINGAN SISTEM RESPIRASI YANG SIHAT Sains Tingkatan 3: RESPIRASI (A) BAHAN-BAHAN BERBAHAYA KEPADA SISTEM RESPIRASI iv. JEREBU Jerebu terdiri

1.3 KEPENTINGAN SISTEM RESPIRASI YANG SIHAT

Sains Tingkatan 3: RESPIRASI

(A) BAHAN-BAHAN BERBAHAYA KEPADA SISTEM RESPIRASI

• Udara yang kita sedut masuk ketika bernafas

mengandungi bahan-bahan yang berbahaya kepada

sistem respirasi kita.

Asap rokok

Karbonmonoksida

Sulfur dioksida

Jerebu

Toksin

Page 21: Bab 1 RESPIRASI - gurubesar.my · 1.3 KEPENTINGAN SISTEM RESPIRASI YANG SIHAT Sains Tingkatan 3: RESPIRASI (A) BAHAN-BAHAN BERBAHAYA KEPADA SISTEM RESPIRASI iv. JEREBU Jerebu terdiri

1.3 KEPENTINGAN SISTEM RESPIRASI YANG SIHAT

Sains Tingkatan 3: RESPIRASI

(A) BAHAN-BAHAN BERBAHAYA KEPADA SISTEM RESPIRASI

Tar

Karsinogen

Karbonmonoksida

PerengsaNikotin• Bahan lekitberwarnaperang

• Membunuh seldalam laluanpernafasandan peparu

• Menambahkanpengeluaranmukus dankahak yang terhasil dalampeparu

• Menyebabkankanser peparu

• Agenpenyebabkanser

• Sejenis dadahberacun yang menyebabkanketagihan

• Merosakkan tisuotak

• Darah mudahbeku dan bolehmenyebabkanstrok

• Mengeraskandinding arteridanmengakibatkanseranganpenyakit jantung

• Merengsalaluanpernafasan danalveolus

• Membunuh selpadapermukaanlaluanpernafasan danpeparu

• Menyebabkanbatuk dankanser peparu

• Gas beracuntanpa warnadan tanpa bau

• Menghalanghemoglobin mengangkutoksigen

• Menyebabkankekuranganoksigen danmengakibatkansakit kepala, kerosakan otakdan maut

i. ASAP ROKOK

Page 22: Bab 1 RESPIRASI - gurubesar.my · 1.3 KEPENTINGAN SISTEM RESPIRASI YANG SIHAT Sains Tingkatan 3: RESPIRASI (A) BAHAN-BAHAN BERBAHAYA KEPADA SISTEM RESPIRASI iv. JEREBU Jerebu terdiri

1.3 KEPENTINGAN SISTEM RESPIRASI YANG SIHAT

Sains Tingkatan 3: RESPIRASI

(A) BAHAN-BAHAN BERBAHAYA KEPADA SISTEM RESPIRASI

ii. KARBON MONOKSIDA

Gas beracun, tanpawarna, tanpa bau

Sumber dari asap kenderaan, asap rokok

Menghalanghaemoglobin

mengangkut oksigen keseluruh bahagian badan.

Menyebabkan sakitkepala, kerosakan otak

dan maut

Page 23: Bab 1 RESPIRASI - gurubesar.my · 1.3 KEPENTINGAN SISTEM RESPIRASI YANG SIHAT Sains Tingkatan 3: RESPIRASI (A) BAHAN-BAHAN BERBAHAYA KEPADA SISTEM RESPIRASI iv. JEREBU Jerebu terdiri

1.3 KEPENTINGAN SISTEM RESPIRASI YANG SIHAT

Sains Tingkatan 3: RESPIRASI

(A) BAHAN-BAHAN BERBAHAYA KEPADA SISTEM RESPIRASI

iii. SULFUR DIOKSIDA

Gas tanpa berwarna denganbau yang menyesakkan

Sumber dari pembakaranarang dan minyak di kilang

dan stesen janakuasa

Merengsa laluan pernafasanmanusia

Menyebabkan batuk, kesukaran bernafas, bronchitis

dan kanser peparu

Page 24: Bab 1 RESPIRASI - gurubesar.my · 1.3 KEPENTINGAN SISTEM RESPIRASI YANG SIHAT Sains Tingkatan 3: RESPIRASI (A) BAHAN-BAHAN BERBAHAYA KEPADA SISTEM RESPIRASI iv. JEREBU Jerebu terdiri

1.3 KEPENTINGAN SISTEM RESPIRASI YANG SIHAT

Sains Tingkatan 3: RESPIRASI

(A) BAHAN-BAHAN BERBAHAYA KEPADA SISTEM RESPIRASI

iv. JEREBU

Jerebu terdiri daripada zarah-zarah pepejal yang sangat

halus

Sumber dari wasap ekzoskenderaan, pembakaran

terbuka dan kebakaran hutan

Merengsa sistem respirasiMenyebabkan gangguan

respirasi seperti asma

Page 25: Bab 1 RESPIRASI - gurubesar.my · 1.3 KEPENTINGAN SISTEM RESPIRASI YANG SIHAT Sains Tingkatan 3: RESPIRASI (A) BAHAN-BAHAN BERBAHAYA KEPADA SISTEM RESPIRASI iv. JEREBU Jerebu terdiri

1.3 KEPENTINGAN SISTEM RESPIRASI YANG SIHAT

Sains Tingkatan 3: RESPIRASI

(A) BAHAN-BAHAN BERBAHAYA KEPADA SISTEM RESPIRASI

v. TOKSIN

Contoh toksin: sebatianplumbum dan oksida-oksida

nitrogen

Sumber daripada asap rokok, wasap ekzos kenderaan dan

pembakaran bahan api

Mengakibatkan keracunanplumbum yang membunuh

sel, merosakkan peparu danotak

Membuatkan kita batuk danmenyebabkan penyakit

peparu seperti emfisema

Page 26: Bab 1 RESPIRASI - gurubesar.my · 1.3 KEPENTINGAN SISTEM RESPIRASI YANG SIHAT Sains Tingkatan 3: RESPIRASI (A) BAHAN-BAHAN BERBAHAYA KEPADA SISTEM RESPIRASI iv. JEREBU Jerebu terdiri

Sains Tingkatan 3: RESPIRASI

1.3 KEPENTINGAN SISTEM RESPIRASI YANG SIHAT

(B) PENYAKIT SISTEM RESPIRASI Asma

• Berpunca daripada tersedut habuk, asap rokok dan wasap industri

• Gejala: sesak nafas, pernafasan berbunyi atau batuk

Bronkitis

• Radang bronkus yang disebabkan oleh tar dan bahan perengsa dalam asap rokok

• Gejala: Batuk berterusan, sering tercungap-cungap dan tidak dapat tidur

Emfisema

• Alveolus menjadi besar dan rosak akibat bahan pencemar udara dalam asap rokok

• Gejala: sesak nafas, sakit ketika bernafas dan rasa letih walaupun semasa membuat kerja ringan

Kanser Peparu

• Disebabkan oleh bahan kimia yang menyebabkan kanser (karsinogen) yang disedut semasa bernafas

• Gejala: batuk berterusan, kahak berdarah, rasa sakit ketika bernafas

Pneumonia

• Jangkitan bakteria, virus dan bahan kimia yang menyerang trakea dan alveolus

• Gejala: Batuk dengan kahak berdarah, demam, menggeletar, sesak nafas

Tuberkulosis

• Penyakit berjangkit disebabkan oleh jangkitan bakteria Mycobacterium tuberculosis

• Gejala: batuk kronik, kahak berdarah, demam, , dan berat badan turun

Page 27: Bab 1 RESPIRASI - gurubesar.my · 1.3 KEPENTINGAN SISTEM RESPIRASI YANG SIHAT Sains Tingkatan 3: RESPIRASI (A) BAHAN-BAHAN BERBAHAYA KEPADA SISTEM RESPIRASI iv. JEREBU Jerebu terdiri

Sains Tingkatan 3: RESPIRASI

1.3 KEPENTINGAN SISTEM RESPIRASI YANG SIHAT

(C) KEPENTINGAN SISTEM RESPIRASI YANG SIHAT

Kesan Asap Rokok Terhadap Peparu

Hijau ke kuningPenunjuk universal

Suhu

Kesimpulan

Kaedah

Pemerhatian

29°C ke 33°C

Asap rokok mengandungi bahan berasid

Asap rokok mengandungi haba

Kesan Perubahan Perbincangan

Termometer

Ke pam

turas

Kelalang

kon

Rokok

Tiub-U

Wul

kaca Penunjuk

universal

Warna wul kaca Putih ke perang Asap rokok mengandungi tar

Asap rokok menghasilkan tar yang menghitamkan peparu, bahan berasid

yang mengakis peparu dan haba yang mengeringkan salur pernafasan

1. Radas disediakan seperti dalam rajah

2. Hidupkan pam turas dan perhatikan

perubahan yang berlaku.

Page 28: Bab 1 RESPIRASI - gurubesar.my · 1.3 KEPENTINGAN SISTEM RESPIRASI YANG SIHAT Sains Tingkatan 3: RESPIRASI (A) BAHAN-BAHAN BERBAHAYA KEPADA SISTEM RESPIRASI iv. JEREBU Jerebu terdiri

Sains Tingkatan 3: RESPIRASI

1.3 KEPENTINGAN SISTEM RESPIRASI YANG SIHAT

(C) KEPENTINGAN SISTEM RESPIRASI YANG SIHAT

Cara-caraMeningkat-kan Kualiti

Udara

Berhentimerokok

Kurangkanpenggunaanpenyaman

udara

Berjalan, berbasikal

atau gunakanpengangkut-

an awamMenanam

lebih banyakpokok

Berkongsikereta

Hentikanpembakaran

terbuka