b.1. ders-giriş
TRANSCRIPT
-
8/17/2019 B.1. DERS-Giriş
1/33
BMÜ 332-BİLGİSAYAR AĞLARI
BÖLÜM 1GİRİŞ
-
8/17/2019 B.1. DERS-Giriş
2/33
-
8/17/2019 B.1. DERS-Giriş
3/33
GİRİŞ
Bilgisayar Ağı nedir! Bilgisayar ağı" #ağı$sı% #ilgisayar &e #en%eri sayısal
'i(a%ların" #elirlen$i) ile*i)i$ +,ral &e r.*.+.lları/er/e&esinde #iri#irleriyle (a#erle)$esini" 0%erlerinde+iya%ılı$ı" #ilgiyi &eya d.nanı$ı ayla)$ayı sağlayan
sis*e$dir! Ba)+a #ir *arile" aralarında #ağlan*ı .lan yani
#iri#irleriyle #ilgi alı)&eri)i yaan #ağı$sı% #ilgisayarlar*.l,l,ğ,na #ilgisayar ağı denir
! Ağ 0%erinde+i #ilgisayarlar #iri#irlerinden '.ğrai .lara+/.+ ,%a+larda .lsalar #ile" ayni r.*.+.l sayesinde"+ar)ılı+lı .lara+ ,yg,la$aya y4neli+ i)le$leri y0r0*$eye*eneğine sa(i*irler
-
8/17/2019 B.1. DERS-Giriş
4/33
! 1946 yılında statik ilgisayar! "#İA$%ın &18.000 adet vacum tüp devre elemanındanoluşan ve 30 ton ağırlığında ) ol'şt'r'lması ile ilgisayarlaşma süre(i aşlamış ol'r.
! 19)*%li yılların ortalarında transist+rler! va('m tü,ler ile yer değiştirerek da-a -ılı ve
çok da-a küçük oy'tl' ilgisayarlar ol'şt'r'lmaya aşlandı.! 196)%de "ntegre devreler &/$0 'l'nd'! ilgisayarlarda( /$%lerin k'llanılmasıyla ///.k'şak
ilgisayarlar! diğer iki k'şakla m'kayese edilemeye(ek seviyede gelişti ve '('ladı.
! 1929 #isan /ntel 426D35) - 16) mm5die! 1.5 milyon transist+r. İlk gerçek ,i,elined726! 81 (a(-e ve ir matematik yardım(ı işlem(i .
! 199 art /ntel :enti'm6* - 594 mm5die! .1 milyon transist+r. İlk çi;t ,i,elinedsü,erskalar 726 mimarisidir.
-
8/17/2019 B.1. DERS-Giriş
5/33
! 5*** art İntel :/E 1 FGH! 1*milyon'n üerinde transist+rlü! *.1 mikronteknolojisinin denendiği! #et'rst +ellikli mikroişlem(iler.
! /ntelin 5**5 senesinde #et'rst mimarisindeki işlem(ilerinde IGy,er
-reading &G0J ilk çokl' işleme teknolojisini k'llandı. Gy,er -reading! eşamanlı m'lti t-reading denilen ir y+ntem k'llanıyord'. *.*9* mikronteknolojisi ve 1?2 milyon transist+r.
! 5**)%te $ore 5 D'o mimarisinde akıllı +nellek teknolojisi k'llanıldı. 'teknoloji ile amaçlanan -içir çakışma olmadan iki yürütme çekirdeğinin aynıelleği k'llanmasıydı. $ore 5 d'o mimarisinde iki çekirdeğin aynı anda ;arklı
,rogramları ra-at ra-at çalıştırailmesi -ede;leniyord'.
! /ntel! 5**) yılında ilk çok çekirdekli işlem(isini :enti'm "7treme "dition ile,iyasaya s'nd'. ' işlem(iler! aynı saat -ıına sa-i, işlem(ilerin tek ir yongaüerine yerleştirilmesiyle elde edilmiştir. 5)*milyon transist+r4)nm teknolojisi.
! 5**?%de /ntel $ore 5 "7treme ile irlikte ilk 4 çekirdekli işlem(i de -aır -ale
geldi. 2)*milyon transist+r! )nm teknolojisi.
! /ntel 2* çekirdekli işlem(iler üretimi -ede;ini de gerçekleştirmek üeredir.! arıiletken teknolojisinin temel -ammaddesi yeryüünde çok miktarda 'l'nan
>K & =ilisy'm0d'r.
-
8/17/2019 B.1. DERS-Giriş
6/33
M55R6 7an,n,
! İn*elin +,r,',larındanG.rd.n M..re 189:*e"en*egre de&relerin #iri$y0%ey #a)ına d0)en
*ransis*4r sayısınınI;lerin i'adından #eri (eryıl 2ye +a*landığını *esi*e**iB, d,r$ (ala 1< ayda
i+i +a*ına /ı+a'a+ )e+ildede&a$ e*$e+*edir
-
8/17/2019 B.1. DERS-Giriş
7/33
Bilgisayar ağlarında+i geli)i$ ise! Sayısal ele+*r.ni+ *e+n.l.=isinde+i (ı%lı geli)$eler ! Bilgisayarlarda+i da(a +0/0+" da(a (ı%lı" da(a a%la
de.la$a +a#iliye*i 4%elli+lerinin geli)i$i"! İle*i)i$ *e+n.l.=ilerinde+i geli)$eler"! 6le+*r.ni+ .r*a$da+i #ilginin ayla)ı$ +.laylığının" 4ne$inin
&e gere+liğinin anla)ıl$ası>
! 18
-
8/17/2019 B.1. DERS-Giriş
8/33
-
8/17/2019 B.1. DERS-Giriş
9/33
-
8/17/2019 B.1. DERS-Giriş
10/33
ilgisayar ağlarının tari-çesi - F;I ile*i)i$ r.*.+.llerine aralel .lara+" 18
-
8/17/2019 B.1. DERS-Giriş
11/33
ari-sel Felişim
Main-frame
OS yoktu
1950
1960
1980
1970
1990
2000
Geniş Bantİnternet, Dsl,adsl,kablo !d" #i-fi $b%0,1 & 100 Mbs Gbs
'imes(arin) *!stems+aman a!laş.ml.
*istemler/Birden fala işin birdonan.m. k.sa srelerlea!laşmas. %300bs+30 karakter/ ersonal 4om"ter
*!stems +işiselbil)isa!ar sistemleri/
* :, M;4 *, M*-D*
aralell *!stems+aralel *istemler/
* :, M;4 *,M*-D*
Distrib"ted *!stems+Da
-
8/17/2019 B.1. DERS-Giriş
12/33
-
8/17/2019 B.1. DERS-Giriş
13/33
Bilgisayar Ağlarının +,llanı$ a$a/ları
1-7,r,$lar i/in! 7ayna+ların ayla)ı$ı
Keri" d.sya" ya%ılı$"d.nanı$C
! Y0+se+ g0&enilirli+
! Öl/e+lene#ilirli+! a#erle)$e .r*a$ı
! 6-i)"
! Mer+e%i y4ne*i$
! arasal *asarr, ! 5rgani%asy.n yaısının geli)*irl$esi
3- Bilgisayar Ağları la*.r$ .lara+ +,llanılıy.r OOOOOOOOOOOOSes" &eri" &ide." resi$ *a)ı$a+ i/in
2-7i)iler i/in! J%a+*a+i #ilgiye eri)i$
! 7,llanı'ılar arasında
(a#erle)$e! 6*+ile)i$li eğlen'e
! 6-d4n0)0$
-
8/17/2019 B.1. DERS-Giriş
14/33
Bir Ağ He Yaar
! İle*i)i$ sağla$a P G0&enilir P @.ğr, P 6*+ili P Bir ,yg,la$adan diğerine
! 5*.$a*i+ .lara+ se%$e &e d0%el*$e P Keri #.%,l$ası P Keri +ay#ı P 7.yala$a
P Arı%alı dağı*ı$! 5*.$a*i+ .lara+ +ayna+*an (edee .lan en ,yg,n y.l,#,l$a- Bağlan*ılı" Bağlan*ısı% ile*i)i$ &e y4nlendir$e
r.*.+.lları
-
8/17/2019 B.1. DERS-Giriş
15/33
B, i)le$leri nasıl yaar
! Bilgisayarlar arasında+i &eri (a#erle)$esis0re'inde" yaıl$ası gere+en i)leri+a*$anlar d0%eyinde D +a*$anlıC
*anı$lan$ı) #ir 5SI 5en sys*e$sin*er'.nne'*i.nsC $.deline g4re yaar
! B, $.delde (er +a*$anda yaıla'a+ i)ler"
r.*.+.llerle #elirlen$i)*ir B, r.*.+.llerina$a'ı nedir" nasıl /alı)ır
-
8/17/2019 B.1. DERS-Giriş
16/33
Bir Ağ neleri i/erir
! İle*i$ .r*a$ı i/in d.nanı$sal +ısı$
! Ö%el a$a/lı d.nanı$ aygı*ları P #ağlan*ı ile*i$ .r*a$ı
P ile*i$ +.n*r.l0 P r.*.+.l ya%ılı$ı /alı)*ır$a
! r.*.+.l ya%ılı$ı
P &eri )irele$e &e .r$a*la$a P (a*a #,l$a &e d0%el*$e
-
8/17/2019 B.1. DERS-Giriş
17/33
-
8/17/2019 B.1. DERS-Giriş
18/33
1-İle*i$ *e+n.l.=isine g4rea0 ayın Ağları &road(ast netMorks0N Ağa #ağlı #ilgisayarlar sade'e *e+#ir
ile*i)i$ .r*a$ı +,llanırlar Bir #ilgisayarın ya*ığı yayın" diğer *0$
#ilgisayarlar *araından dinlenir İle*i)i$ .r*a$ına #ıra+ılan (er #ir &eria+e*inde" alı'ı #ilgisayar larınC adresleri &ardır
! İlgili #ilgisayarlar" ile*i)i$ .r*a$ından +endilerine gelen a+e*i alırlar+en"diğer #ilgisayarlar a+e*in adres +ıs$ından a+e*in +endilerinegel$ediğini anlayara+ a+e*i al$a%lar
! Yayın ağlarına 4rne+ .lara+ a+e* rady. ağları&e ,yd, ağları&erile#ilir
-
8/17/2019 B.1. DERS-Giriş
19/33
0 Ana-tarlamalı ağlar oktadan #oktaya Ağlar0 N Bilgisayarlar arasında#irden /.+ ile*i)i$ y.l, #,l,n,r Genelde ana(*arla$alı ağ .lara+ *a #ilinir &e i+in.+*a arasında #ir )e+ilde #elirlen$i) #ir ile*i)$ y.l, 0%erinden (a#erle)$esağlanır Ba)+a #ir deği)le &eri" alı'ı-&eri'i #ilgisayarlar arasında #ir di%i d0ğ0$
0%erinden ile*ilir Alı'ı &e &eri'i dı)ında+i diğer d0ğ0$ler &erinin i/eriği ileilgilen$e% A$a/" i+i n.+*a arasında &eriyi (edee &arana +adar #ir d0ğ0$dendiğerine a+*arara+ *a)ı$a+*ır! R.*ada" +,llanılan d0ğ0$ler arasında #ir #ağlan*ı +,r,l,r 7,r,lan #ağlan*ınınni*eliğine g4re ana(*arla$alı ağlar" @e&re Ana(*arla$alı Ağlar &e a+e* Ana(*arla$alıAğlar .l$a+ 0%ere i+iye ayrılır Ana(*arla$alı ağların +,llanıldığı" #ilinen #ir 4rne+ Geni) Alan Ağları QAHCdır
-
8/17/2019 B.1. DERS-Giriş
20/33
Bilgisayar ağlarını genel .lara+ sınıa ayır$a+ $0$+0nd0r
a- 7i)isel Alan Ağları -a- 7i)isel Alan Ağları - :A#C
7i)isel sayısal 'i(a%ların +a#l.s,% .lara+ #ir#irlerini g4r$esiyle .l,)$,) #ir+a&ra$dır A$a/" +ısa $esaede" aygı*ların #ir#irleriyle +.lay'a e*+ile)i$de#,l,n$asını sağla$a+*ır
0erel Alan Ağları&8o(al Area #etMorks8A#0 NGenelde *e+ #ir #ina yada yerle)+e i/erisinde +,r,lan ağları *anı$lar
2-7asadığı Alana G4re Ağların Sınılandırıl$ası
-
8/17/2019 B.1. DERS-Giriş
21/33
d0Feniş Alan Ağları&Oide Area #etMorksOA#0NGeni)Alan AğlarıQide Area He*.r+ -QAHC $e*r..li*an ağlardan da(a geni) #ilgisayarağlarına denir Geni)alan ağları0l+enin &eya d0nyanın /e)i*li yerlerinedağıl$ı) yerel alan ağlarını yada $e*r..li*an alan ağlarını#ir#irlerine#ağlar
(0etro,olitan Alan Ağları&etro,olitan Area #etMorksA#0N @a(a geni)#ir #ilgisayar ağ gr,#,n, +asar Me*r..li*an adıyla anıl$asının se#e#i" #, *0rağların genelde #ir )e(rin *0$0n0 &eya #0y0+ #ir +ıs$ını +asıy.r .l$asıdır
-
8/17/2019 B.1. DERS-Giriş
22/33
AĞLARın ,yg,la$a se&iyesinde+i +,llanı$ları
:eerto,eer ağlardaN =ınırlı sayıda:$ iririne ağlıdır. 'ilgisayarlar düey olarak aynıdır.
ani içlerinden irisinin anailgisayar olarak k'llanılması s+kon's' değildir . İsteyen k'llanı(ılaririrleriyle iletişim k'rar ya dadosya alışverişi ya,ailirler
4lient*er$er a
-
8/17/2019 B.1. DERS-Giriş
23/33
6n T.+ +,llanılan ağ *ii LAH
B, *i ağlar" #ir .dada+i &eya #ir +a$0s*e+i#ilgisayar &e ya%ı'ı &# 'i(a%larda+i #ilgileri.r*a+la)a +,llan$a+ i/in .l,)*,r,l,rlar
LAHlar ! B0y0+l0+ si%eC
! İle*i)i$ *e+n.l.=ileri *rans$issi.n *e'(n.l.giesC
! Bağlan*ı #i/i$i *..l.giesCGi#i 3 *e$el 4%elliği ile /e)i*lendirilir
-
8/17/2019 B.1. DERS-Giriş
24/33
Bağlan*ılarına g4re LAHlar LAH F..l.=ileriC
! BJS 5r*a+ y.lC *..l.=isi
! Yıldı% S*arC *..l.=isi
! al+a RingC *..l.=isi
! Mes( F..l.=isi
-
8/17/2019 B.1. DERS-Giriş
25/33
LAH Fe+n.l.=ileri nelerdir
LAHda+i #ilgisayarların (a#erle)e#il$eleri sağlayandeği)i+ *e+n.l.=iler $e&',**,r6n /.+ +,llanılanları>
1- 6F6RH6F *e+n.l.=isi ;SMA;@C
2-F576H RİHG Ue*.nl, (al+aC3-F576H BJS Ue*.nl, Y.lC
-AFM Asyn'(r.n.,s Franser M.deC
:-@@I i#er @is*r,#,*ed da*a in*era'eC
-
8/17/2019 B.1. DERS-Giriş
26/33
AĞ Bağlan*ı ;i(a%ları Helerdir
@eği)i+ *..l.=i &e *e+n.l.=ilere g4re yaılandırılanLAHlar deği)i+ #ağlan*ı 'i(a%ları +,llana#ilir
1- Ree*ear Fe+rarlayı'ıC
2- JB
3- Si*'(
- R.,*er Y4nlendiri'iC:-Ga*eay
:- HI;" M5@6M &#
-
8/17/2019 B.1. DERS-Giriş
27/33
Yaısal 7a#l.la$a nedir
! Bir ağın 'an da$arı .lan +a#l.la$a" $i$ari.lara+" +a$0s" #ina &e ya*ay +a#l.la$a .lara++ısı$lara ayrılır Ö%elli+lerine g4re>
1- F"7.a+siyel &# Ba+ır2- MM"SM i#er .*i+ +a#l.lar
3- 7a#in" a*'( anel" s.nlandır$a Üni*esi &#
Mal%e$eler #ir ağın yaısal al* yaı+a#l.la$asında +,llanılır
-
8/17/2019 B.1. DERS-Giriş
28/33
QAH sis*e$leri nedir Biri#irinden /.+ ,%a+*a+i LAHların ile*i)i$i &eya LAHlara ,%a+*an
eri)i$ ,yg,la$aları i/in +,llanılan ne*.r+ yaısıdır
QAH *e+n.l.=ileri AC Bağlan*ı d,r,$,na g4re 1#oktadan noktaya
5'l't ya,ısıBC Ana(*arla$a y4n*e$ine g4re 1Devre ana-tarlama 5:aket ana-tarlama Gü(re ana-tarlama
;C F..l.=i+ yaısına g4resınılandırılır 1Giyerarşik 5 Prgü
-
8/17/2019 B.1. DERS-Giriş
29/33
Ağ G0&enliği nedir
G0n0$0%de" #a)*a İn*erne* .l$a+ 0%ere #ir/.+ ağ (er+esineri)i$ine a/ı+*ır B, y0%den ağ .r*a$ında+i #ilgilere
is*en$eyen +i)ilerin eri)i$i $0$+0nd0rBilgisayarların (e$ ağda #ağlı +al$aları &e (e$ de is*en$eyen
#ağlan*ıların yaıla$a$ası i/in dene*len$esi i)le$i AĞ G0&enliği+.n,s,d,r
! G0&enli+ @0%eyleri
! Ö%el Sanal Ağlar KHC
! ireall A*e) d,&arıC
Gi#i +.n,lar" ağ g0&enliği i/in #ilin$esi gere+en *e$el +.n,lardır
-
8/17/2019 B.1. DERS-Giriş
30/33
İn*erne* Fe+n.l.=ileri &e F;I
! İn*erne*> d0nya /aında #ağı$sı% /.+ sayıda ağların#iri#irlerine #ağlanara+ .l,)$,) #ir ağyaısıdırİn*erne**e F;I g,r,#, r.*.+.llarına g4reile*i)i$ sağlanır
! İn*erne**e+i Bilgisayarlar #iri#irlerini nasıl *anır İn*erne* Adres sınıları" al* ağlar nedir
! F;I s,i*i nedir Al* r.*.+.lları nedir He i)e yarar
! I y4nlendir$e i)le$i nasıl ger/e+le)ir Y4nlendir$er.*.+.lları nelerdir
-
8/17/2019 B.1. DERS-Giriş
31/33
A$a'ı$ı% &e @ers*e anla*ıla'a+lar
! er(angi #ir #.y,* &e *e+n.l.=ide+i #ilgisayarağının r.=elendiril$esi &e i)le*ile#il$esi i/ingere+en *e.ri+ al*yaı #ilgisinin 4ğrenil$esi
! İn*erne* al*yaısı i/in *e.ri+ &e ,yg,la$alı#ilgilerin &eril$esi"! Bilgisayar ağları ile ilgili *e+n.l.=i+ geli)$elerin
*a+i edil$esi i/in gere+en #ilin/lendir$e
-
8/17/2019 B.1. DERS-Giriş
32/33
Anla*ıla'a+lar ! Eeri İletişimi
! Gata seme ve düeltme! =tandartlar! B=/ aşv'r' modeli! Kyg'lama! ='n'ş Bt'r'm katmanları! Ağ! Eeri ağı!Liiksel katmanlar ! ilgisayar Ağ kavramları! Ağ ağlantı $i-aları! 8A# teknolojileri! OA# teknolojileri! AQ güvenliği! a,ısal >alolama! $:R/: ve İnternet
! İnternet Adres =ını;ları ve Alt ağlar ! /: +nlendirme! İnternet -imet ,rogramları! Ağ İşletim sistemlerine akış
-
8/17/2019 B.1. DERS-Giriş
33/33
7ayna+lar
! Gig- =,eed #etMorks W.Stallings P.H. 2000 ! ilgisayar Gaerleşmesi ve Ağ teknolojileri
R.Çölkesen POapatya yayıncılık-2002
! ilgisayar Ağları Doç.Dr.Nai!e "aykal# S$S%ayınları#200&
! ilgisayar Ağları Demir Pren" aa*ya yayın'ılı+ 2??3
! $om,'ters #etMorks 8e(t're notes Prof. JerryBreecher