http://genclikcephesi.blogspot.comHANG SAAYTUN ALTINDA LNDEKLERNSZ .9BRNC BLM 13SA YAADI MI, YAAMADI MI?1.1 Strassburg Avrupa nsan Haklan Mahkemesi'neGiden Dava.. . 14KNC BLMAPOLLONIUS'UN AYAK ZLER 292.1 Aya Sofya'daki Deesis Mozaii 302.2 Karanlk Kilise'deki Mandylion .492.3 Hangi sa? 71NC BLMHAYATI ALINAN ADAM 933.1 Aldatanlar ve Aklananlar 943.2 "nsan Suretindeki Tanr " 1113.3 Apollonius/Balinius 133SONSZ 157AIKLAMALAR, TANIMLAR VE NOTLAR. 161KAYNAKLAR. 186APOLLONIUS BBLOGRAFYASI (SEMELER)..193EKLER 2037NSZTyanal Apollonius'un yaam yksn ocukluum da "byklerimden" dinlemitim. Bana bu dinlediklerim den hi kimseye sz etmemem gerektii de tembihlenmi- ti.(1951) Kemerhisarl Apollonius'un "hayatn " yazmay hep istedim. Son 35 yl iinde belge ve bilgi topladm. ocukluumda dinlediim Apollonius ya da Araplarn arasndaki adyla Balinius/Balyanos'un olaanst yaa mn yazmak altm yamdan sonra nasip oldu. Buna da kr. Bu olaanst ermiin Trkiye'de ilk kez yaynla nan hayat ve eserleri umarm ilgi eker. Kald ki, Apollonius, bizden biridir. Anadolulu bilge bir kiidir. Apollonius'un doum yeri olan Tyana kenti, Antik d nemde Ge Hitit mparatorluu'nun bakenti olan Tuvana idi. Dolaysyla atalar itibariyle Apollonius, son/ge Hi- titlerle balantlyd. te bu ge Hititli ermi nmzdeki yllarda zellikle Hristiyan aleminde adndan en ok sz edilecek kiidir.Bu kitap, yazarlk yaammn 40. ylnda hem bu uzun servende bana destek olan dostlarma hem de deerli okurlarma kk bir armaandr. Byle bir kitap yazaca m bilen ve/veya tahmin eden dostlarm iin bu kitap bir srpriz olmamtr. Ama ya tahmin etmeyenler iin! Uma rm onlar da armazlar.Tyanal Apollonius, SANAL bir roman kahraman de ildir. Tm yaam, bata Roma mparatorluu'nun ariv leri olmak zere, ayrntlaryla belgelenmi GERE K bir9ermitir. Yaad ada (1 . yzyl) "nsan Suretindeki Tanr " olarak yceltilmi, zindanlara atlm ama grlerinden hibir ekilde dn vermemi bir Bilge'dir. Onun varl ve yaam, 4. yzyldan balayarak, Hristiyanln korkun basksndan kurtulabilmek isteyen aydnlara, bu meyanda Tapnak valyeleri'ne, Gl ve Ha Kardelii rgt'ne, Humanizm'i n kurucularna ve nihayet gnmzn "bilimine " damgalarn vurmu baz akademisyenlere, bal bulunduklar Kilise D-Occult rgtlerinceiletilmi, okutulmu olduu iin "Yol Gsterici" saylm tr. te yandan bata Katolik Kilisesi olmak zere tm banaz Hristiyanlar, yzyllarca O'nun adn ve eserlerini gizlemiler ve/veya yok etmek istemilerdir. Bunun nede ni, daha 3. yzyldan itibaren Romal Pagan ve Helen d nr, yazar, devlet adam ve filozoflarn sa Mesih ile Apollonius'u kyaslamalar ve ikincisini birincisindenU S T H ^ | r ^ s ^ d & l y l a yazdm kitapta, Tyanal Apollonius'un yaklak 2000 yllk serveninin baz yan larn okuyacaksnz. Apollonius'un "Ayak zlerini" takip edenler O'nu n tpk bir "Deu s Absconditus" (Invisible God=Gze Grnmeyen Tanr) gibi ncil'in sayfalarnn arasnda, dolaysyla sa Mesih'in "portresinin" ardnda belki de O'nu n maskesiyle gizlenmi olarak dolamakta olduunu biraz hayret, biraz aknlk ama eminim ki, he yecan duyarak okuyacaklardr. Tyana (Kemerhisar)'da2001 ylnda talyan hkmetince balatlan kaz alma lar, nihayet tamamlanmak zeredir. Bu kazlar, Dr. Asm Tan' m bakanlnda yrtld ve Apollonius'un 2000 yl nceki yaam alan ortaya kartld. imdi 2002 yln dan itibaren de her yl Temmuz aynda "Apollonius Kl tr Festivali" dzenlenmektedir.Tek nshas kalm bir kitab bana aktardktan iin Prof. Ira Gitler ve eine (New York), aynca baz Fransz ca kitaplan bulmakta yardmc olan gen ve baarl10

akademisyen Selin enocak'a (Paris, Sorbonne), talyanca evirileri yapan Batuhan zkan'a, teekkr ediyorum.Kitabn ilk basks geen yl (2005) "Yoksul Tanr" ismiyle yaynland. lgintir ki; bir Mslman (!) cemaat bu kitaba mthi tepki gsterdi. Dialogculuk yapan ve "Misyonerlerle el ele alrz" diyen bu Nurcu grup, hem yaynevini (Alfa) rahatsz etti hem de kitabn datlmas n, okura ulamasn ve kitaplarda bulunmasn engelle di. Yaynevinin sahibi ve yneticisi anlurfa Milletvekili Faruk Bayrak beni arayarak karlat zorluklan anlatt. Bayrak'm verdii bilgiye gre "Yoksul Tanr" btn dn yada ilgi uyandrmas gereken bir kitapken Trkiye'de okunmas bu cemaatin yeleri tarafndan engellenmiti. Dorudur, kitap Trkiye'de engellendi ama talya'da, s vire'de ve ABD'd e adn duyurdu. "Yoksul Tanr" ile il gili ABD'd e Oklahoma'da "Light of Church Community" adl bir Teoloji Seminer grubu Kemerhisar'a gelerek ara trmalar yapt ve benimle tanmak istediini belirtti. Nurcular mum yaksnlar!"Hangi sa" adyla kitabn geniletilmi basksn ya ynlayan Destek Yaynlan'nm yneticileri; yazar Yelda Cumalolu ve Prof. Dr. Sezer Akarcal'nm ahsnda emei geen herkese teekkr ediyorumUmann bu olaanst Ermi'in olaand yaamn ve servenini severek okursunuz.Aytun Altndalspilandit/7 Austos 200611

BRNC BL M SA YAADI MI, YAAMADI MI?'Whoso conceals a book shall be put to death.God preserve you!""Kim ki bir kitab gizlerse ldrlecektir.Tanr sizi esirgesin!" mparator Konstantin, .S. 326 1131.1 Strassburg Avrupa nsan Haklar Mahkemesi'neGiden Dava...lgintir ki, Hristiyanln kaderi ve tarihi o zamanki adyla Kk Asya olan Trkiye'nin znik ehrinde topla nan 1. Ekmenik Konsil'de alman kararlarla belirlendi. Bu ilk Konsil, tarihteki en gaddar ve kurnaz imparatorlar dan biri olan Konstantin tarafndan toplantya arlm ve bizzat onun tarafndan ynetilmi ve ynlendirilmiti. Yine ilgintir ki, Konstantin bu "DinseV toplantya ba kanlk ederken henz Hristiyanl kabul etmi deildi ve Pagan Tanrs "Helios"a (Sol=Gne) tapyordu! Helios, ran-Mezopotamya kkenli Mitraizm'in Bizans tarafndan benimsenmi ekliydi.1. Ekmenik Konsil, mparator Konstantin'in diledi i kararlar ald ve bylece sa Mesih adl kii, Hristiyan ln en temel kavram olan Trinity=Teslis'de ikinci kii, yani Tann'n n Biricik Olu, dolaysyla Tanr oldu. Bu Konstantin iin hi de nemli deildi. Burckhardt'n da belirttii gibi onun iin aslolan egemenliini srdrebil mek ve yayabilmekti: sa Tanr olmu, olmam Konstantin'in umurunda bile deildi, nk o dnemde imparatorluk snn iinde en az 300 ayr topluluk en az450 ayn tanny a tapyordu.Nedir ki, sa'nn Trinite'de ikinci kii yaplmas bata Arius'un taraftarlar olmak zere Novatian, Valentian, Marcionit, Cataphriyian vd. Hristiyan gruplarn, cemaat lerini fazlasyla fkelendirdi. Bunlar zellikle de daha soma Konstantin'in yaamn kaleme alm olan Filistinli Eusebius adl piskoposun ikiyzl ve sinsi planlarna14

kurban gittiklerini dnerek Kilise'yi lanetliyorlard. Eusebius gerekten de, gnmzn moda deyiiyle tam bir yalaka, dnek ve libotu. Burckhardt'n da belirttii gibi, Eusebius, "Konstantin'in Hayat" adl kitabnda o kadar ok yalan bir arada sralamt ki, bu kii ve kitab tarihe Kilise Yalancs olarak gemiti.21. znik Ekmenik Konsili'nden sonra taraflar ara sndaki tartmalar hi bitmedi. Konstantin, rnein Arius'un kitaplarn okuyanlar lme mahkum etti, dier lerini de ya srgne ya da zindana yollad.sa Mesih, hi kukusuz son 2000 yldr en ok tart lan bir karakterdir, portredir. O'nu n Tann'n m Olu ve Tanr olduunu kabul ve/veya reddedenler ile O'nu n pey gamber olduunu kabul edenler (r. Mslmanlar) hibir ekilde uzlaamamlardr. Tartmalar yzyllardr sr yor, daha da srecektir hi kukusuz.sa Mesih ile ilgili ilk byk tartmalar 19. yzyln hemen balarnda yeniden ve ok gl bir ekilde alev lendi. zellikle de 1. Dnya Sava'nm ncesinde ve son rasnda sa'nn asla varolmad, ncil'in batan aaya yalan yanl masallarla doldurulduu ynndeki tartma lar ayyuka kmt. sa'y savunmak amacyla bir kitap yazan talyan Katolik Giovanni Papini, bakn, kitabnn nsznde neler yazm. Tarih 1923."sa'nn dmanlar ona kar bir Hal Seferi balatt lar. Bu eekler, ktphanelerle ahrlar birbirine kartr mlar. Kimisi onun Budistlerden kopya ektiini, kimisi onun sadece bir 'Myth=Efsane' olduunu, kimisi de 'Hi Varolmadn' yazp duruyorlar. Kim mi bunlar: Bata Okultistler, Theosofistler, Masonlar, Spiritualistler, bilim adamlan. Hepsi birden sa'y yok etmeye, edemezlerse de onun Zerdtc, Byc, arlatan vd. olarak gstermeye gayret ediyorlar."3Ayn yllarda (1920'ler) nl Emil Ludwig ise sa'y korumann tek yolu olarak .S. 325'd e mahkum edilen15Arius'un grlerini kuanarak, "nsan Olu sa" diye bir kitap yazmt. lgintir ki; bu nl kltr adam sa'nn Tanr ve O'nu n Olu olduu eklindeki grleri, yazd nszde reddederek, "Sadece nsan olarak sa 'y yazdm, gerisi ve tesi tam belli deildir" demiti.4 Gerekten de Ludwig'in de dedii gibi ne Gospeller birbirini tutmakta dr, ne de sa'nn "Christ=Mesih " olmas ve/veya olduu gvenilir kaynaklarca, tarihsel olarak belgelendirilebil- mitir.sa'nn yaad varsaylan yllarda (yak. .S. 33' e ka dar) Filistin topraklarnda bir ok Mesih vard. Kimisi b yc, kimisi ifac, kimisi dpedz Tanr, kimisi ise mu- cize-yaratcs idi. Bunlardan biri de adndan ncil'de de sz edilen Simon Magus adl kiiydi. Bu Simon, byc idi ve gizli ilimleri en iyi bilen kiilerden biriydi. Gizli limlerle ilgili bilgileri Kaidelilerden renmiti ve Kaideliler by ve sihir konusunda her cemaatten daha bilgili ve yetenekliydiler. Simon, Gnostik cemaatin lide riydi. Bir dieri de Valentine idi. O da Gnostiklerdendi ve hayranlar tarafndan yaayan bir Tanr gibi grlyordu.O yllarda sa belki tekti ama bir ABD Ti yazarn da belirttii gibi pek ok Mesih vard (One Jesus but many Christs). Ancak bu Sahte Mesihlerden hibiri, eer Gospellerde anlatlan olaylardan en az biri doruysa, sa'nn yaptn yapmamt veya yapmak iine gelme miti. Neydi bu eylem?Filistin, sa'nn yaad dnemde Roma'n n egemen lii altnda bir Teokrasiydi. Yahudi eriat acmasz bir ekilde uygulanyordu, bunu ihll en hafifinden ar hapis veya "Dlanma" cezasn ngryordu. Ve sa, bunu g ze alarak Sinagoga=Havra'ya gitti ve avluda para ticareti ve tefecilik yapan Yahudilerin masalarn devirdi, onlara faizciliin ve tefeciliin "Caiz" olmadn syledi. Oysa para ticareti ve dier yollardan Havra her yl byk para lar kazanyordu. Yazar Jim Bishop'un yapt hesaba g re, Filistin'deki 3 milyon Yahudi her yl sadece "Ba"16olarak, 1959 verilerine gre, 420.000 Pound para dyordu.5 Ve bu paralarn byk ksm da en gl Ya hudi Ailelerinin ve Cemaat nderlerinin arasnda pay edi liyor ve Sinagog'un avlusundaki tefeciler/araclar tarafn dan oaltlyordu.sa'nn bu srad davran, eer gerekse, Luther'e de rnek olmutu. O da Katolik Kilisesi'ne kar km ve zellikle baz dinsel rimellerin -rnein arap/ekmek sunumu, Communion- gerekte Tann'n n deil, dorudan doruya Kilise Egemenlerinin isteiyle Hristiyanla so- kuturulduunu aklamt. Luther'e gre Katolik Kilise si, dinsel trenlerini Sapknlk (Heretic) ve Hizipilik (Schismatic) zerine ina etmiti, bunlar gerekte ne sa tarafndan ngrlmler ne de Kutsal Metinlerde yer al mlard, dpedz dzmece ayinlerdi.6Katolik Kilisesi 'nin karlarna uyduu takdirde her trl sahtekrl, dinsel klflara sokup kendisine inanan lara yutturduu ok ak bir gerektir. yle ki Kilise, H ristiyan olmad halde Konstantin'i yllardr Hristiyan oldu diye yutturmu, dahas lm deindeyken bir de Vasiyetname yazp tm mparatorluk topraklarn Kili- se'ye baladn, dolaysyla Roma Kilisesi'nin mpara torluun yasal varisi olduunu hi utanmadan ne sre- bilmitir. Kilise'nin bu tr sahtekrlklara yasal-dinsel k lf uydurmak iin rettii bir de kavram vardr: Acheiropoieta. Bu Greke szck Tanr istedii iin yer yznde byle yazl bir meti n veya bu kitapta okuduu muz Mandylion vb. gibi nesnelerin birdenbire ortaya k mas anlamna gelmektedir.Nedir ki, Mandylion da, Konstantin'in Vasiyeti de sahteydi. Vasiyetin sahte olduunu 1443 ylnda Lorenzo Valla kantlam ve Papalk da zorla da olsa bu sahtekrl kabullenmek zorunda kalmt.7Kilise'nin karlarna uyduu zaman kendisine kar olsa da bir kavram alp kendine mal etmesi ok sk17rastlanlan bir durumdu. Bunun iin her trl yalan da ra hatlkla Kutsal Metinlere sokturabilmilerdir. rnein "Ekmenik/Oikoumene kavram Pagan Roma mparator- luu'nda SADECE MPARATORLUK CORAFYASI NI simgeleyen ve bu anlamda EVRENSEL olmay anla tan bir kavramd. Tarihi Timothy E. Gregory'nin de be lirttii gibi, bu szck mparatorluk Literatrne ait Pa gan bir bulutu. 1. znik Konsili'nden soma Kilise bu kav ram Paganlarn elinden ald kendine mal etti.8 Tpk Pontifex Maximus kavram gibi. Bu da Paganlarn bir kavramyd ve tm inanlarn Ba Rahibi olarak mpara- tor' a ait bir sfatt. Kilise bu Pagan kavramn da kendine mal etti. Gnmzde Papalarn bir sfat da budur.Szn z u: Kilise hem Kutsal dedii metinlerde hem de Kilise rimellerinde, zellikle de 6. yzyldan son ra saysz "Interpolation" (dzmece bilgi katmak) yapm ve OLMU U OLMAMI GB OLMAMII DA OL MU GB dnyaya sunmu ve bata inanm Hristiyan lar olmak zere herkesi aldatmak istemitir. Aldatamadk- lann da lme gndermekten kanmamtr.** *sa'nn yaad dnemde Kk Asya ve Yahudi Cemaati'nin dndaki her alanda tanrlar ve tanralar Pa ganlarn severek isteyerek tapndklar idollerdi. Zeus (Latinler iin Jpiter veya Jove), Hera (Saturnia) Apollo (Phoebus), Hades (Pluto), Hermes (Mercury) ve daha yz lerce tanr ve tanra, Pagan uygarlnn sanat, kltr ve dinsel sistematiinde birlikte yer alyorlard. lgintir ki; bu dnemde Sapkmlk=Heresy diye bir kavram henz icat edilmemiti. Dolaysyla kimse kimseyi "Dininden Sap m Kii" olarak sulayamyordu. Bu szcn ortaya k da 1. znik Konsili'nden hemen sonraki yllarda oldu. Paganlar tarafndan "Dinsel Seim" anlamnda18

kullanlan "Heresy" szc, Kilise tarafndan tam tersi anlamda ve bir su ve crm olarak kiileri "Yakarak ldrmek''' iin kullanlan bir gereke oldu. Yzyllarca Hristiyanlar, baka Hristiyanlar tarafndan "YaklaraK'' yok edildiler. Oysa Paganlar iin Heresy, ayn zamanda "Di n ve Vicdan zgrl" anlamnda kullanlyordu. Pagan Theogony'sinde (Tanrlar Alemi) Hesiod'u n da be lirttii gibi, Titanlarla Tanrlar egemenlik elde etmek iin savamlard1 0 yoksa birbirlerini Sapkn=Heretik olarak sulam deillerdi!lgintir ki, 1. yzyldaki ilk otuz ylda yaad varsa ylan sa, Yahudi'ydi ve buras ok nemlidir ki, eer onun yaad dnemde birisi kp da kendisine "n - cil=Bible" ok iyi bir kitap deseydi, inann, sa o kiinin yzne aknlka bakar ve acaba neden sz ediyor diye merak ederdi. Tarihi Hendrik Willem van Loon'u n gs terdii gibi,1 1 sa'nn yaad dnemde hibir Yahudi "ncil=Bible" diye bir szck duymamt. Bu szck1. znik Konsili'nden soma o dnemde (4. yzyl) stan bul'daki Kilise'nin Patrii olan John Chrysostom tarafn dan icat edilmiti ve Konsil'de says 4' e indirilen Gospeller ile Apokirif saylmayarak Kutsal hale getirilmi olan dier metinleri simgeliyordu. Van Loon'u n da belirt tii gibi gnmze kadar gelen ncil=Bible, sa'nn l mnden yaklak 700 yl kadar soma (8. yzyl) tamam lanm1 2 ve en az 60 kadar yerel ve genel toplantlar, konsiller yapldktan soma Dou ve Bat Kiliseleri tara fndan kabul edilen metinler haline gelmitir. Asl branice ve Aramice olan Eski ve Yeni Ahit daha soma Greke ve Latinceye, soma da eitli ulusal dillere ev rilmitir.te sa, Mesih ve Tann'n m Olu olduunu eer yeni den yeryzne dnerse ne adn ne de varln bildii "ncil=Bible" adl bu kitab okuyunca renecektir. Okuduunda ben byle szler etmedim, beni kullanm lar, beni alet ederek kendilerine egemenlik alan amlar19

diyecei kesindir. Pekiyi de ncil'den haberi bile olmayan sa, hangi kitaba gre konumutu? Bu kitap Torah=Tev- rat't. Musa'n n kitab ve onun 10 Emir adyla hazrlad yol gsterici mahiyetteki ilk eriat1 3 kurallaryd. nanca gre 3000 yllk bir gelenektir bu. Kendi dneminde sa, bir de daha somaki yzyllarda Talmud diye tannacak olan yazl deil szl gelenein paras olan anlatmlar biliyordu. Bunlar azdan aza aktarlarak getirilmi olan yaptrmlar ve uygulamalard. Hem Tevrat hem de Torah Avrupa'da zellikle de ortaa boyunca daima lanetlen mi ve yaklmt. Tpk Teocide=Tann Katili diye tanm lanan Yahudiler gibi! Kilise'nin dilinde Yahudi, Tanr sa'y ldrm olan katildi (Teocide). lgintir ki, Yahu diler iin Musa, Peygamber deil Devlet adamdr; Yahu diler Peygamberlik mertebesini ondan esirgemilerdir. Daha ilginci Musa'n n srailoullanna tebli ettii Tanr Jahve, Sigmund Freud' a gre, gerekte Afrika'daki bir "Volkan-Tannsydri Bu Tann'y a Msrllar deil, yaban clar ballk duyuyorlard. Musa da Msr'daki yabanc lardand.1 4sa'n n Mesih olma serveni Aziz Paul'un gayretleriy le gereklemitir denilebilir. Tarsuslu (Eski ad Tarnish) Paul, hayvanclkla uraan ve tiftik dokumacl yapan bir babann oluydu. Kendisi de adr-yapcs, (adrc) idi meslei itibariyle. Aziz Paul (gerek ad Saul) Kk Asya'daki Hellenlemi Yahudilerdendi. Dolaysyla ana dili branice ve Greke (Attik) idi. Tarsus, o dnemde bir zamanlarn skenderiyesi gibi nemli bir kltr, eitim, sanat ve ticaret kentiydi. Birok deiik dil ve deiik l kelerden gelen tccarlar, ifaclar, bycler ve fahieler bu kentte tam bir dinsel zgrlk iinde birlikte yayor lard. Tarsus'un eitim alannda byk iddias vard. yle ki, Athenadorius bu kentte yetimi ve daha soma nl Augustus'un Saray Ba retmeni olmutu. Roma'nn eyaleti olan Tarsus'da Saul=Paul da ok nemli bir stat20olan "Roma Yurttal" hakkna sahipti. lkenin dier blgelerinde yaayan Yahudiler iin byle bir hak daha snrl koullarda gerekleiyordu. Aziz Paul'u n bilinen en ayrntl hayat yksn yazan Yahudi asll yazar Sholem Asch'm belirttiine gre, Saul kklnden beri fanatik bir dindard.1 5 nceleri Hristiyanlara ikence eden Saul, sonra sa'y dnyaya duyurmak iin insanst bir gayret iine girmiti.Saul=Paul, hi kukusuz sa'nn ilk setii 12 Hava ri'nin hepsinden daha bilgili, kltrl ve yetenekli bir adamd. Kk Asya'ya egemen olan Grek dnce sis tematiini ok iyi biliyordu. Hem kendi dinini hem de Gentile denilen Anadolulu Hellen ve Pagan topluluklarn ve Rum diye bilinen Anadolulu Roma yurttalarnn du yu, dn ve davranlarn bizzat onlarn arasnda ya ayarak renmiti. Grek dncesine ve davranlarna yn veren belli bal dnrleri, rnein Polybius of Megapolis'i (yak. 201-120 ..), Diodorus of Agyrium'u (90-20 ..) ve Dionysius of Halicarnassus (.S. 1. yy.) gibi dnrleri okumu ve renmiti.1 6 rnein Paul "Ben insanlarn kalbini okurum, oraya konuurum" de mesiyle nlenmiti. Bu sz gerekte Diodorus of Agyrium'un nl bir iirinde yer alan bir beyitti. Paul, Gentile'yi sa'nn yoluna dndrmek ve kazanmak iin akla gelen ve gelmeyen her yolu denemi ve baarl ol mutu.Nedir ki, Paul'un Gentile'ye sunduu sa Mesih port- resiyle, Filistin'deki Yahudi kardelerinin tandklar bil dikleri sa ok farkl kiilerdi. Paul, sa'y hi grmemi ve tanmamt. Ya itibariyle de grebilmesi olas deil di. Ama her zamanki ateli mizacyla kraldan fazla kralc olmu ve kendi kafasnda yaratt yeni bir sa tipolojisini nce Anadolu'ya soma da dnyaya sunmutu. Gnmz deki Hristiyanlk sa'dan ok, Paul'u n Hristiyanl'dr.Paul'dan balayarak neredeyse her Havari'nin soma da her cemaatin "Kendine zg" bir sa Mesih'i olmutur21

denilebilir. yle ki birine gre Yahudilerin Kral olan-byle kabul edilen, rnein Floransa'nn Resmi Kral sa'dr- sa, bakalar iin Tanr, dierleri iin "Ruhul Ku ds", bakalar iin "Rab"dr. Bu deiik tonlamalar ve varsaymlar drt Evangelist'ten ncs olan ve eitimli saylan Aziz Luke (Luka) iin BLE artcyd. yle ki, Luke, bal olduu Theophilus'a bir mektup yazarak ona mealen yle seslenmiti:"Ekselanslar,Benden nce birok kii yaanan olaylarla ilgili, tank olduklar sahneleri yazmlard. Olaylar incelemek ve gerekte ne olduunu, anlatlanlarn nereye kadar gerek nereye kadar deil, olduunu anlayabilmek iin merak landm ve aratrdm. Size olaylarla ilgili doru bilgiyi ak tarmak iin bu metni yazdm." 1 7Ksacas, sa lmnden soma -eer gerekten de by le biri yaayp ldyse- nce Mesih, soma Tann'n n Biri cik Olu en soma da Tam yaplmtr. Luke'un amiri Theophilus, Luke ile konuurken sa'y Yahudileri isyana aran ve kendisini Kral olarak sunan biri olarak tand n sylemi, Luke ise bunu reddetmiti. Bunun zerine amiri ondan yazl metnini Prefect Gallio'ya okutmasn istemiti. Metni okuyan Gallio'nun yant ok ilgin ol mutu: "sa 'nn hayatnda syledikleri ile Grek filozofla rn syledikleri arasnda hibir fark yok. Isa 'nn syledik lerini Pagan filozoflar ondan yllar nce sylyorlard."1^Grld zere sa'nn en yaknndaki Luke iin bile, yazd metine gre sa, gerekte, Grek filozoflarn syle diklerini tekrarlamaktan teye bir i yapmamt. zgn hibir sz, hibir eylemi yoktu!Pekiyi nasl olmu da tm ncil, tahrif edilerek"Muharref hale getirilmiti!Bu sorunun yant Kilise'nin kendi egemenliini sa layabilmek iin bavurduu yntemlerdir. Her 10-15 ylda bir Ekmenik Konsil toplanm, Kilise'yi yeryznde22egemen klacak deiiklikler bu metinlere yerletirilmi tir. En ilginci sa'nn u szleridir. Gerekte sa byle bir cmle etmemitir ama gnmzde okutulan ndilerd e sa'nn byle konutuu yazldr."Klc olan kuansn, olmayan harmanisini satp kl alsn." Ayrca; "Ben dnyaya Bar deil sava getirmek iin gnderildim. Baba oluyla, Anne kzyla ve herkes birbiriyle mcadele etmelidir.""sa Sevgidir" diyen Kilise, karlar sz konusu olun ca birden sa'ya bu laflan ettirmekten kanmamtr. l gin olan udur. Bu eklemeler, slam dininin ortaya k masndan soma yani 7. yzyln ikinci yansnda yaplm tr. sa'nn azna yerletirilen "Ben BARII getirmek iin gelmedim" sznn gerek hedefi slam dinidir. nk slam szc Arapa "Silm"den geliyor ve "Ba r/Selamet" anlamndadr. Kilise'nin Ban'ta n anlad ise, sa'ya sylettii u szdr:"Kllar Kuann!"***sa, armh'ta lm myd? Ya da sa, MecdeliMeryem ile evlenmi miydi?Dier birok soru gibi bu sorular da yaklak 2000 yl dr insanlann kafasn kurcalamaktadr. Bu sorulardan il kinin yant Kilise tarafndan tartlmayacak ekilde-Dogmatique- verilmitir: "sa Mesih, armh'ta ld, sonra da mezar bo bulundu. nk Babas Tanr tara fndan alnp Tanr katna kartld."Buna inanmayanlar, inananlardan oktur. rnein 1.1 milyar Mslman, sa Peygamber'in armh'ta lmedii ne nk son anda onun yerine Allah'n nzasyla baka bir kiinin sa ile yer deitirerek armh' a gittiine ina-23nrlar. Ayrca Budistler, Hinduistler, intoistler vd. iinsa Mesih hibir anlam ifade etmemektedir.Nedir ki, Hristiyan olduklar halde Kilise'nin buDogmatique verisine inanmayanlar da vardr. Bunlar daha1. yzyldan itibaren eitli gizli rgtler kurmular ve bata Katolik Kilisesi olmak zere Papalara kar mcade le etmilerdir. Bunlar Bogomillerden balayarak Gl-Ha Kardelii, llimnati ve Masonlara kadar uzanan "Muha lefet" izgisindeki rgtlerdir. Onlara gre evet sa ar mh' a gerilmi ama onu idama gnderen Vali Pontus Pilatus'un da bilgisiyle gl Sanhdrin (Yahudi Yarg lar Kurulu) yesi Joseph Arimetea tarafndan armh'tan LMEDE N indirilerek tedavi edilmi ve hayatnn geri kalan ksmn inzivada ve gizlilik iinde geirerek tamam lamtr!Hristiyan aleminde bu inanc paylaan birbirleriyle dorudan doruya ya da dolayl olarak balantl birok gizli rgt vardr. Bu rgtler iin de sa farkl anlamlarla ykl bir portredir. Kimileri iin sa Mesih diye birisi hi yaamamtr. Kilise'nin kurgulad sa Mesih, SAHTE BR PORTRE'dir , bir "Collage"(Kolaj)'dr. Kimileri iinse Tyanal Apollonius gerekten de Hristiyanln ku rucusudur. sa Mesih ile ilgili hibir belge yoktur ama Apollonius ile ilgili saysz kaynak vardr. Bu rgtlerin yelerine gre Kilise bu gerei rtbas etmek iin yzyl lardr her yola bavurmaktan ekinmemitir, cinayet da hil!Nedir ki, amzda yaplan bilimsel, arkeolojik, filo lojik ve teolojik aratrmalar her geen gn ncil'e soma dan, belirli karlar gzetilerek sokuturulmu metinleri deifre etmektedir. Katolik Kilisesi her geen gn biraz daha zorlanmakta, biraz daha skmaktadr."sa gerekten yaad m?" sorusu artk mahkemelere bile konu olmaktadr.te yandan yukarda szn ettiim aratrmalar24

ncil'deki olaylarn gerekte hi yaanmam olduklarn da kantlamaktadr. Ne anlatlan kentler, ne de anlatlan olaylar gerekte "Vardrlar". Tamamen sanal olaylar ve kentler Kutsal Kitap'ta yer almaktadr.Sadece Hristiyanlarn deil Yahudilerin ncili de (Es ki Ahit) bizzat Hristiyan ve Yahudi aratrmaclar tara fndan didik didik edilmekte ve her geen gn yeni bir "Yalan" yeni bir "Yanltc" bilgi deifre edilmekte, ortaya kartlmaktadr. rnein sa'nn Mecdeli Meryem ile ev lendii ve Sarah adl bir kz olduu tartmalar gn mzde ok yaygndr.1 9Okur hangi birine inanmal diye iinden geiriyor ol maldr. nan, bilgiyi dlar bunu bilmek gerekir. Aslolan "nanmaktr". nl Tertullian'n dedii gibi, "Credo quia absrdm est." (Sama olduunu ben de biliyorum ama iimden inanmak geliyor, yaplacak bir ey yok!!! )Okur kararn kendisi verir. sterse sa'y Katolik Kili- sesi'nin anlatt "Masala " gre benimser, onu kutsar, is terse bu kiliseye kar "Muhalafet" edenlerin grleri dorultusunda isa'y sembolik ve Peygamber statsnde biri olarak kabul eder. Ama uras bir gerektir ki, bu ko nuda bir ok "sr" vardr ve son 50 yl iinde bunlarn pek az aklanabilmitir. Son olarak aratrmac Michael Baigent yeni bir iddiay gndeme tamtr. Bu nl ara trmacya gre srail'de gizli bir merkezde arkeolojik ka zlar srasnda bulunmu ve .S. 34 ylnda yazlm iki mektup vardr. Verilen tarih sa'nn armh'ta idam edil dii tahmin edilen .S. 33 ylndan bir yl somasna teka bl etmektedir. Mektuplar sa'y yarglam olan Yahudi Yarglar Kurulu Sanhedrin'e iletilmitir. Mektuplarda sa'nn hibir ekilde kendisini Tanr ve/veya Tann'n n Olu olarak sunmad, hi kimseye de byle bir beyanda bulunmad anlatldktan soma niin ldrlmek istendi i sorulmaktadr.Aratrmac Michael Baigent'in srailli bir yetkiliye25dayandrarak verdii bir ifadesine gre BU K MEKTUP DA BZZAT SA TARAFINDAN YAZILMITIR. Mek tuplarda sa, kendisini idama gnderenlere YAADIINI VE LMEDN VE MEHU L BR YERDE G VEND E BULUNDUUN U duyurmaktadr.2 0Buyurun bundan somas iin karan siz verin!***1930'lann nl romanclanndan Axel Munthe'nin il gin bir sz vardr: "Herkesin Ha kendi omuzlarnda- dr."21 te bunun gibi, Michael Baigent'in Ha' da kendi omuzlanndadr. Eer bu iddia gerekse son 2000 yln ta rihi yeniden yazlmak zorunda kalacaktr.Yukanda, "Isa Yaad m, Gerekten de Var myd?" sorusunun artk dava konusu olduunu yazdm. Dorudur, bu sorudan yola klarak talya'da bir dava ald. Soma da bu dava Strassburg AHM' e (Avrupa nsan Haklan Mahkemesi) intikal etti. Bu dava ile ilgili bu kitabn yaza- nm n da bilgisine bavuruldu.Olay yle geliti.Luigi Cascioli (72) adl bir talyan, sa'nn gerekte hi yaamadn ve Katolik Kilisesi'nin hi varolmam bir kiiyi yaam gibi gstererek inananlan aldattn ve bylece de Kilise Vergisi alarak istismar ettiini ne s rp dava at. Bu konuda bir de kitap yazd (La Fable de Christ=sa Mesih Masal). Cascioli'nin dava ettii kii blgesel kilisenin yneticisi Don Enrico Righi idi. Bu da vay talyan La Stampa gazetesi, "sa Viterbo 'da Durdu" balyla okurlanna duyurdu (5 Ocak 2006). Bu duruma sonunda yerel mahkeme bu davay Strassburg'daki Avru pa nsan Hakla n Mahkemesi'ne havale etmeye karar ver di. Bu durumda "Isa Yaad m, Yaamad m?" sorusunun yantn vermek artk bu mahkemenin grevidir.26

Bana gelince! Geen yl yaynlanan "Yoksul Tannann ilk basksnda muharref ncil deki sa Portresi'nin gerek te sonradan uydurulmu olduunu, byle bir kiinin asla yaamadn ve Nideli/Tyanal Apollonius'un hayatnn muharref ncil'deki sa Portresi'nin yaratlmasnda kulla nldn ne srmtm. Daha soma Luigi Casioli ile te mas kuruldu ve benden elimdeki bilgi, belge ve kaynakla r kendisine iletmemi -bylelikle AHM'd e elini glendi receini belirtti- rica etti. Ben de kendisine ilettim. Strassburg AHM bu davay 6 Mays 2006 tarihinde ald kararla grmeyi/incelemeyi kabul etti. Casioli ilk sa vunmasn 7 Mays 2006'da iletti.2 2Casioli davasnn dosya numaras N. 14910/06. lgin tir ki; AHM'deki bu davaya dnyann en nl avukatla rndan Giovanni de Stefano ve Domenico Marinelli, Casioli'nin avukatlar olarak girecekler. Eer AH M tank ve/veya mdahil olarak beni de dinlemek isterse, hi ku kusuz durumaya katlp kendi grlerimi dile getirece im. Trkiye'ye yapmad bir "Ermeni Soykrmn yapm olmakla sulayan Vatikan ve Papalk bakalm hi yaamam/varolmam bir muharref ncil kavramnn ya adn AHM'd e kantlayabilecek mi? Hep beraber g receiz. Kendi adma elimdeki bilgi, belge ve kaynaklan Casioli ve avukatlanna iletmi olmaktan mutluyum.27KNC BL M APOLLONIUS'UN AYAK ZLER'La plus large tolrance dans la plus stricte indpendance' A.M.O.R.C292.1 Aya Sofya'daki Deesis Mozaii"/ had rather be killed Today than go into voluntary Exiletomorrow.""Yarn gnll olarak srgne gitmektensebugn ldrlmeyi yelerim." Phrasea Paetus1.S. 1054 yl Bat Hristiyan aleminde (Christendome) bir dnm noktas olmutur. O dnemde birbirlerinin rk sal zelliklerinden nefret eden bir Papa ile bir Patrik ve onlarn emrindeki gler, Hristiyan aleminde tam 911 yl srecek bir 'mezhepleraras dialogsuzluu' balatmlard. Roma Kilisesi'nin banda Bapiskopos (gndelik dildeki adyla Papa=Peder) IX. Leo vard. Gerek ad Bruno idi ve Lorraine piskoposu iken Fransa mparatoru III. Henry tarafndan Papalk Taht'n a oturtulmutu^1049) Bruno, talyan asll olmayan nc Papa'yd. Alsace'li soylu bir ailenin olu olan Bruno, bilgili, grgl ve stn er demleri olan bir kiilik olarak nlenmiti. Ayrca kendi30

ordusuna bakomutanlk yapabilecek kadar da gz pek bir din adamyd. Papa olduktan soma Gney talya'da saldrlar dzenleyen Norman kabilelerine kar 1054'te sava am ve ordusunun banda yer almt.3IX. Leo'nun mahiyetine alarak yksek sorumluluklar verdii en gvenilir kii ise birbirlerinden daha kurnaz, daha acmasz ve daha takntl adamlard. Bunlar srasyla Silva Candida Piskoposu Hildebrand, Monte Casino Abbot'u Humbert ve Ostia'nn Kardinal-Piskoposu Peter Damiani idi. de ok yetenekli konumac ve tartma cyd. an en geni bilgi ve kltryle donanml fakat ihtirasl kiilerdi. Bunlardan Hildebrand, Papa'da n daha fazla Papa'cyd (Papist). Ne var ki ailesi, gemii ve ne reden, nasl geldii belli deildi. Yahudi kkenli olduuna dair sylentiler vard; 1054 ylnda Papalk IX. Leo'da n ok ite bu adamdan soruluyordu.Humbert de ondan aa deildi. Toul yaknlarndaki Moyen Mouttier'de basit bir kyl ailesinin ocuu olarak dnyaya gelmi ve kk yanda yredeki manastra al narak kei (monk) yaplmt. Kurnaz ve ibitirici bir adam olarak tannan Humbert daha soma, o sralarda Lateran'da (Roma'nn bir semti) bulunan Papalk binasn da ktphane sorumlusu olarak grev yapmt. Bu grevi srasnda nl Loraine Dk'n n kardei Liege (Belika) egemeni Frederick'in mahiyetine girmeyi baarmt.Peter Damiani ise ok entelektel bir din adamyd. O yllarda tartlan manastrlarn reforme edilmesi giriimi ni ynetiyordu.4 Bu giriim 910 ylnda Dk William of Aquitaine'in kurmu olduu Clunny Manastn tarafndan balatlmt. Damiani, bu nl ve esrarengiz manastra mensuptu. Hristiyan aleminde Cistercian diye bilinen bu tarikat tm Avrupa'da ve Trkiye'de en az rakipleri Ciz vitler kadar nemli rol oynamt. u kadann belirterek geelim ki, Tapnak valyeleri (Knights Templar) tarika tnn resmi kurucusu ve ynetmeliini yazm olan kii Aziz Bernard Clairveux bu tarikatn ba idi.5 lgintir ki,31

Papa gibi bu yardmcs da talyan asll deildi.Bu Papalk cephesinin karsnda stanbul'da Patrik Michael Cerularius ve ekibi vard. 1054'te Dou Roma mparatorluu IX. Konstantin Monomachos tarafndan ynetiliyordu. mparator, Cerularius'u bilge bir din adam olduu iin deil, becerikli bir siyaseti olduu iin Patrik yapmt. Gerekten de Cerularius nceki mparator IV. Michael'in darbe ile devrilmesinde, perde arkasnda nemli rol oynamt.6 Bu olaydan soma Cerularius, siya setten ekilmi ve kei olmutu. Yeni mparator bu eski dostunu unutmam ve kendisine ok yararl olacan umarak Patrik yapmt.(1045) Ayrca Cerularius stan bul'u n en eski ve soylu ailesine mensuptu. Bu husus da imparator iin nemliydi. Yeni Patrik siyasi konulardaki maharetini hemen gstermi ve 1047 ylnda patlak veren ve dorudan imparatoru hedef alan Leo Tornikios adl so kak ekyasnn ynettii kanl ayaklanmay ksa srede bastrmt.7Cerularius'un en ilgin siyasi taktii Patrikhane'ye zel ve tamamen sokak kabadaylarndan kurulu bir vuru cu g oluturmu olmasyd. Patrik'in ne zaman impara torla ya da baka bir g odayla ba derde girse, gizlice oluturduu ve perde arkasndan ynettii pleps sanda (kutsanm kleler) denilen bu vurucu gc bir ayaklanma ve isyan balatmalar iin harekete geirir ve rakiplerine gzda verirdi.811. yzylda Dou Roma mparatorluu'nda, Roma'd a olduu gibi ynetimsel ve siyasal sorunlar doruktayd. mparatorluun topraklarnda Kilise'nin retisine tama men kar ve fakat 'gerek' Hristiyanlar olduklarn ne sren birok gizli tarikat kurulmutu. Bunlardan bir ksm Fransa'daki Clunny Manastn ile onun Portekiz'deki kolu Aloboa Manastn'yl a balantlydlar. Bunlardan en gls Phounoloagiagitai diye bilenen Gizli Yasak Kilise idi.9 Merkezi Kuzey-Bat Balkanlar'daki Apollonnia ve Opsikon manastrlannda olan bu gizli kilise Tzourillo adl32

muhtemelen spanyol-Portekiz asll biri tarafndan ku rulmutu ve bunlar ileriki tarihlerde Bizans belgelerinde Bogomiller diye tanmlandlar. Bogomilizm, kkleri1. yzyla inen aykr bir kiliseydi ve 8-9. yzylda Ana- dolu'da, 11. yzyldan soma Balkanlar'da ve 13-14. yz ylda da Fransa'da ok etkili oldular. Gerek Bizans gerek se Papalk bunlara kar Hal Seferleri dzenlediler ve yaklak 3 milyon Bogomil (Fransa'da Beguin ve Beguardlar, Cathareler, Albigenseler vd.) vahice ld- rld.1 0 Dier aykr kiliseler ise, Yakubiler, Nasturiler, Suriye Monofisitleri'ydi. stanbul'daki Patrik bunlarla da kavgalyd.Patrik Cerularius, kendisinin imparatorluun dini n deri olduunu ve mparator Konstantin'in de stanbul'u sadece Yeni Roma olarak deil, ayn zamanda Yeni Israel ve Yeni Sion olarak kurduunu ne srerek Papa'da n s tn ve gl olduunu sylyordu. Patrike gre Tann'n m gerek sekin kullan Yahudiler deil Bizansllard. Bi zans'ta Yahudiler ve Monofosit Ermeniler Patrik iin La- tinlerden daha tehlikeli ve zararlydlar. Papalk ile Pat rikhane arasnda yzyllardr sren filioque sorunu diye bilinen bir sorun vard. Cerularius, Papalk ile arasndaki gerginlii biraz daha artrmak iin iki eski sorunu daha gndeme getirdi. Bunlar, Papalann asla kabullenmedikleri ve gemii 6. yzyla inen ekmeniklik sorunu ile yzler ce yldr tartlan "Patrik mi stn Papa m?" eklinde zetlenecek olan egemenlik hakk sorunu idi.imdi ilkin ksaca flioaue sorunu nedir? Bunu grelim.Hristiyanln ilk nemli ekmenik, yani Cihan- mul-Evrensel Kiliseler Konseyi, bugn znik dediimiz eski Nicaea'da .S. 325 ylnda topland. Bu konseyi biz zat mparator Konstantin hazrlad ve ynetti. Bu konsey de Doktriner Tanm diye bilen bir yntemle Hristiyanl n aments belirlendi. Buna gre Tek-Tanr inanc yer letirildi ve bu Tann'n m Baba olduu vurguland.33

znik Konseyi'nin en nemli duyurusu Trinite-Teslis idi. Buna gre Hristiyanlk'ta ' Varlk Bir Arada' bu lunacakt. Ama bu formlde yer alan Baba-Oul ve Kutsal Ruh lsnn birbirleriyle olan ilikilerinin nasl dzen lenecei tartmay balatmt. znik'te Greke olarak ya zlan metinde Baba, Oul ve Kutsal Ruh Hupostaseis ke limesi ile karlanmt. Dier deyile 3 Hupostaseis bir Ousia (Tek Varlk) iindeydi. Ama Latinceye eviride bu metinde deiiklik yaplmt. Grekede hupostaseis tek varln (Ousia) iindeyken, Latincede Tanr, 'Bir z veya Cevher inde ahs' olarak verilmiti (tres personae in una substantia).Daha sonra Hristiyanlk iinde ortaya kan tartma larda bu iki metin ok nemli rol oynamlard. Filioque sorunsal da ite bu balamda ortaya kt. Baba ile Oul ve Oul ile Kutsal Ruh arasndaki balantnn nasl olaca flioque problemini balatt.1 1Filioaue kelime anlamyla "Ve Oul'dan" demektir. Bu kelime gerekten kutsal metinlerde bu ekliyle ge memekteydi. Sevilla'nm sevilen piskoposu Isidor tarafn dan Hristiyan amentsne sokulmutu. znik-stanbul Konseyi'nin kabul ettii metnin sonuna, tek kelime olarak eklenmiti. znik-stanbul Konseyi'nde kabul edilen me tinde yle denilmiti: Credimus...et in Spiritum sanctum, dominum et vivifcantem ex Padre (Baha'dan gelen Kutsal Ruh' a inanyorum). Toledo'da bu amentye 'et ex flio" ibaresi eklenmiti. Buna gre Kutsal ruh, hem Baha'dan hem de Oul'da n geliyordu.Bizans, Toledo'da yaplan bu giriimi duyunca kzlca kyamet koptu. spanyollarn kendi balarna byle giri imde bulunmalar Bizans/Konstantinopol ile Roma ara snda tarihi bir tartmay balatt. Bizans bu eklemeyi ka bul edemeyeceini ve znik Konseyi'nde yaplm olan formlasyona bal kalacan aklad. Roma ise filiogue'a sahip kt.34Bylelikle Hristiyan amentsnde iki ayr yorum km oldu.Birincisine gre Kutsal Ruh, Baha'da n ve Oul'dan neroluyordu. Onlarn devam, srdrc olarak anlal yordu.

kincisine gre, bu ekilde yaplan ament Trinite'deki dengeyi bozmutu.Dou Ortodoks Kilisesi'nin ruhani nderleri olan patrikler bu grteydiler.Dou Ortodoks Kilisesi'ne gre Teslis'te (Trinite) bir uyum, bir denge vard. Bu da yle olmutu; Baba ebedi yen Oul'a kaynaklk etmekteydi. Kutsal Ruh ise Oul'dan nerolmaktayd. Dengeyi kuran Baha'yd .Katolikler bu amentlerden birincisini, Dou Orto dokslar ise ikincisini benimsemilerdi. Bylelikle 589 y lnda balayan flioque tartmas gnmze kadar sr mtr.Ama filioque'un sadece ilahiyat asndan deil, bir de siyasal iktidar asndan yaratt sorunlar vardr.Bizans'a gre flioque'umn kabul edilmeyiindeki en nemli husus bu eklemenin Bizans'taki patrie danma dan dorudan Roma'daki Papa tarafndan kutsal metne ekletilmi olmasyd. Papa bu eklemeyi yaptrrken patrii kasten atlam ve Hristiyanlk dininde en st otoritenin kendisi olduunu gstermek istemiti. Papa'y a gre Hris tiyanlk, Katolik dininin evrenselliini savunan ve onu temsil eden kendisinden sorulmalyd. Bizans' a gre ise mparator Konstantin, durup dururken imparatorluun bakentini Roma'da n alp Konstantinopol'e getirmemiti. Bizans'a gre stanbul, tm Hristiyanln merkeziydi. Nitekim bu nedenle KonstantinopoVim. yerlisi olanlara imparator, Populus Romanus adn vermiti. Trkeye s tanbullu diye evirebileceimiz bu deyime gre, Konstantinopol halk gerek Roma'n n 'halk ' durumun-35davdlar. Bizans'a gre sadece Roma Piskoposu olan Pa pa, kendi bana Hristiyanla yeni doktrinler sokmak tayd. Oysa byle bir deiiklii yapmak yetkisi tm kili selerin ortak katlmlaryla yaplacak olan bir Ekmenik konseyde alnabilirdi. te o gnlerden bugne kadar Ka tolik Papalar ile Ortodoks Patrikler arasnda biri ilahiyat dieri otorite asndan domu ve filioque diye anlan bu uzlamaz eliki vardr.1 2imdi de ksaca 'Ekmenik nedir?' bunu grelim. Ekmenik(lik) kavramnn corralative (kout artrn) karl slami literatrde Dar-l slam'dr. Kukusuz bu tanmlama sadece konuya giri anlamnda bir deer ta maktadr. Bunun dnda ilevsellik bakmndan iki kav ram arasndaki temel farkllk kalcdr. imdi kelimenin anlamsaln aklamaya geelim.Ekmene (Gr.Oikoumene, oikoumenos) eski Grekede'srekli yerleim alam' anlamna gelir. Ara sra yaanlan ya da hi yerleim grmemi corafi alanlar deil, kalc yerleim grm toprak btnln anlatr. Bu nedenle de uygarlk kavramyla balantldr. Kelime bu anlamyla slamiyet'teki 'Medine Uygar ehir' kavramyla yaknlk gstermektedir. Ayn zamanda stn bir kltrn ifade- lendirilii Ekmene kavramyla anlatlr. yle ki; Ekmene saylan bir blgede kltrel gelimilik, Ekmene blgesinin evresinde kalan dier kltrleri kendisine silah zoruyla olmasa da, hayranlk araclyla balamtr. Dolaysyla evre kltrlerinin ya n baml olduklan stn kltrel alan, ehir ya da blge anlamnda kullanlr.Ekmenik (Gr. Oecumenicus) kelime anlamyla Ekmene'den tretilmitir. Cihanmul, evrensel, dnya apnda anlamnda kullanlr. 20. yzylda Protestan ve Dou Ortodoks kiliselerinin kurduklan ve mezhepleraras farkllklan mahfuz tutarak Hristiyanl yaymak amacna ynelik olan Kiliseleraras Birlii ifade eder. Bu ekmenik hareketin merkezi svire'nin Cenevre36ehrindedir. Cenevre'de egemen olan Protestan Etiinin Calvinist Kilisesi'yle balantldr. Almanya'da ise yine Protestan kiliselerinden olan Lutheran kiliseleriyle ba lantldr. Fener Rum Patrikhanesi de bu hareketin ncle- rindendir.Ekmenik, bu kilise hareketi iinde 'strateji' anlamn da kullanlr. Kilise sayesinde ok nemli rol oynayan strateji kavram, ilahiyata deil, dnyevi (sektiler) yne tim literatrne aittir. Dolaysyla kilise siyasetinde 'stra teji', siyaset araclyla Hristiyan 'misyonerliini' zel likle yabanc genler arasnda yaygnlatrmaktr. Bu ha reketin iinde fiilen ye r alan ve bu stratejiyi icra eden a hslara Ekmenist denir. Bu Ekmenik 'ideolojiye' de Ekmenikalizm denir.1 3Ekmenik Patrik nitelemesini ilk kullanan Patrik Johan'dr. stanbul Patrii, kendi toplad bir Synod'da (Din Meclisi) kendisine 'Ekmenik Patrik' denilmesini karara balatmtr. S 587-588 yllarnda, stanbul'da toplanan bu Synod'da Patrik Johan (Hristiyan ilahiyatn da Acul diye tannr) o srada Papa olan II. Pelaguis'a kar- kendisine bu sfat yaktrm ve g yansna girmitir. Papa, Acul (hzl davranan) Johan' m kendisine bu sfat aldn duyunca derhal harekete gemi ve Bizans'taki delegesine (apocrisiarius) emir vererek Hristiyanln en nemli treni olan Eucarist'a (arap ve ekmek) katlmas n yasaklam ve kendisine Ekmenik diyen patriin yne tecei ayinlerin Hristiyanla ayk m (bir anlamda irk) olacan sylemitir.Pelagius'tan soma papa seilen Gregory de, Acul Johan'n bu sfat kullanmasna iddetle kar kmtr. u nl sz Gregory tarafndan Patrik Johan iin sylen mitir: "Patrik lakabna uygun olarak hzla sskalarken, kibri de hzla byyor."Gregory, Patriin bu sfat kullanmasnn Hristiyanla kar ve Canon denilen kilise konseylerinin yasalanna37aykr olduunu vurgulamtr. Roma Kilisesi'nin Bapis koposu Patrik Johan' sa'nn yolundan km olmakla sulam ve kendisinin 'Anti Christ'in (Deccal) ncs olduunu sylemitir.Gregory, tezini mparator Maurice' e de anlatmt. mparator bunun zerine kiliseyi ok umursamadn be lirtmi ve aynen, "Byle budalaca bir kelime uruna iki kilisenin aras bozulmamaldr" demiti. Buna ramen Acul Johan, Rom a tarafndan kabul edilmeyen bu sfat tamay srdrmtr. Johan, 595'te lnce yerine patrik yaplan Cyricus (595-603) da ayn sfat kullanm ve Ka dky Konseyi diye bilinen din meclisinin kararlarna sa dk kalan patrikler tarafndan bu sfatla anlmtr.Katolikler ise Ekmenik kavramn, Patriin ahsndan ok eitli zaman aralaryla toplanan konsiller iin kul lanmaktadrlar. rnein Hristiyanlk tarihinde ok nem li rolleri ve anlam olan Toledo konsillerinden 4.(634),6.(638), 11.(675) ve 15.(693) konsillerde Bizans'n ruhani nderleri sadece stanbul Kilisesi'nin bapiskoposlar ola rak anlmlard. Kendilerinden patrik diye sz edilmemi ti. 1 41054 ylnda Papa Normanlara kar savaa gittiinde Lombard Kardinal'i Humbert, Papa'nn ba delegesi ve tam yetkili vekili olarak stanbul'dayd. Latinlerden nefret eden bir Patrik'in karsnda Bizans'tan nefret eden bir Kardinal vard. Patrik nefretini gstermek iin 1049 yln da stanbul'daki tm Latin manastrlarn kapatm ve mallarna el koymutu. Kardinal Humbert bu gaspn hesa bn sormak iin stanbul'a yollanmt ama onun aklnda baka zm vard. Humbert aklndaki zm uygula maya koymaktan hi ekinmedi...38

Kardinal Humbert'e gre ekmenik olan Patrik'in ken disi deil, Papa tarafndan temsil edilen Rom a Kilisesi idi. Papa ile Patrik arasndaki en nemli sorunlardan bir tanesi buydu. Ayrca dini trenlerde kullanlan mayal/mayasz ekmek sorunu vard. ki kilise arasndaki baka bir sorun da Patrik'in Papa'y kmseyerek ona yazd mektup larda srekli olarak "Kutsal Peder" diyeceine "Karde im" diye hitap etmesiydi. Bir dier husus da Humbert' e gre Bizans'taki kilisenin giderek daha youn bir ekilde hermetik (dolaysyla Hristiyanla kkten kar) akmlara ve grlere ynelmekte olduuydu. Papalk batemsilcisi Humbert'e gre bu 'sapknln' sorumlusu Patrik ve Filozoflarn Konsl unvann tayan tarihi ve felsefeci Michael Psellus ve yardmcs John talos idi.Bu ve benzeri sulamalarla Patrik'e kar mcadele eden Kardinal Humbert 1054 ylnda artk kopma noktas na gelmi olan stanbul-Roma kavgasna son noktay ko yan kii oldu. 16 Temmuz 1054 sabah kutsal ayin sra snda Aya Sofya'y bast ve treni ynetmekte olan Pat rik'in nne bir bull brakt {Bull, Papa'n m fetvas gibi bir metindir). Patrik ve evresindekiler nlerindeki mihrabn zerine braklan metni byk bir aknlk iinde okudu lar. Buna gre Papa IX. Leo, Patrik Cerularius'u ve ya nndakileri 'aforoz' etmi, dier bir deyimle Hristiyanlk aleminden kovmutu.1 5lk aknl atlatan Patrik de ayn ekilde Papa'y H ristiyanlk'tan kovduunu aklad. Ve daha sonra bunu yazl hale getireceini bildirdi. Olay derhal mparator'a intikal ettirildi. O da tarana n bantrma gayreti iine gir di. Patrik, mparator'a gre de yetkilerini am gibiydi. Patrik Cerularius, mparator'un Roma'da n yana tavr ko yacan anlaynca hemen pleps sanctay harekete geirdi. stanbul, "Ortodoksluk elden gidiyor," nidalanyla nla maya balad, baz zengin Latinler ldrld, baz Ermeni ve Yahudilerin mallan gasp edildi, canlanna kast edildi.39

mparator isyann byyeceinden korkarak Patrik'ten ayaklanmay bastrmasn istedi. Patrik Cerularius da m parator'un ricasn krmad ama bir art vard; Ortodoks luk korunacak ve Papa'n n hkm geersiz saylacakt. mparator bu art hemen kabul etti ve isyan Cerularius'un yapt ksa bir konumadan soma balad gibi bir anda sona erdi. 1054 ylnda Bizans'ta en gl kii Patrik Cerularius'tu.lgintir ki; bu isyann yaand sralarda imparator, Papa'y a bir eli gndererek ondan yardm istemiti. Eli Roma'y a vardnda ne yazk ki, Papa'nn huzuruna kamamt, nk Papa gn nce lmt! ki kilisenin ibilir din adamlar Kardinal Humbert ve Patrik Ceralarius, Hristiyan alemini blen bu olayda Papa'nn mdahalesi olmasn diye ondan boalm olan Taht'a yeni Papa atanmadan bu kopuu gerekletirmemilerdi. Kato lik Kilisesi'nin uygulad bir gelenee gre Papalarn lm tam gn gizli tutuluyordu. Papa'nn ldn Humbert ve Cerularius biliyordu ama askeri hareketleri ynetmekte olan imparator henz duymamt.ki kilise arasndaki bu kopukluk tam 911 yl srd ve Katolik ve Ortodoks Kiliseleri -stanbul'daki gnmzde Fener Patrikhanesi olarak bilinen merkez- ilk kez 1965 y lnda biraraya gelebildiler. Bu ayrln ba mimarlarna neler oldu derseniz; uyank kei Humbert daha soma IX. Stephan adyla Papa oldu. Patrik Cerularius ise 'aforoz' olayndan ksa bir sre soma len imparatorun ei mpara- torie Theodora ile ters dt. Papa'y ve imparatoru ye nen Patrik, kadnn fendine yenildi ama ylmad. Dou Roma'y bir sre iin Theodora'nn gzdesi ve imparator yapt VI. Michael ynetti. Ne var ki bu kez de sahneye filozoflarn ba Michael Psellus kt. Bizans'a Hermetizm'i sokmakla sulanan bu tarihinin hazrlad bir plan Cerularius tarafndan uyguland ve VI. Michael bir yln sonunda devrildi. Theodora da ld. mparatorluk Cerularius ve Psellus'un isteiyle asi general Isaac40

Commenus'a verildi. Nedir ki; bir sre sonra Psellus yeni imparatorun desteiyle Cerularius'u tutuklatt ve Bi zans'n tand en hrsl Patrik 21 Ocak 1059'da darack bir hcrede lnceye kadar gzaltnda tutuldu.1 6** *1054'te meydana gelen olaylarda ilk sralarda grev ve sorumluluklar yklenen tarihi-felsefeci Michael Psellus, gerekte ok esrarengiz bir adamd. Gl bir fel sefeci ve bilgili bir tarihi olmasnn yan sra usta bir tar tmac ve 'monarist' bir brokratt. Aya Sofya Kilise- si'ni merkez alan gizli bir filozoflar rgt kurmutu. Bu rgt eitli dillerde yazlm, ok eski baz metinleri Ki lise ynetiminin haberi ve bilgisi olmadan tercme ederek kendi aralarnda tartyordu. Bu tartma konularnn ne redeyse tamam Hristiyanln dogmalanyla ters ve ona kar olan fikirler ve grler zerine kurulmu tezlerdi. Psellus som bir Platonist'ti, sa'c deildi. Kendi yazd na gre insan tpk antik an filozoflarnn yazdklar gi bi 'Toplumsal Varlk't. Kilise ise bunun tam tersine ina nyordu ve insanlar da buna inandrmaya alyordu. Psellus, Kilise'nin dogmalarna kar 'akl' savunuyordu. man' ikinci plana atmt. Pagan filozoflara Hristiyanl n kutsal ermilerinden ve azizlerinden daha fazla atf larda bulunuyor, onlarn geleneklerini vyordu. Psellus'un kendi gizli evresine aktard gizli bilgiler Ki lise ynetimi tarafndan duyulursa herhalde hemen pleps sanctanm nne atlrd.Psellus'un, Bizans'n gndelik hayatna katt baz gelimeler onun nasl dnp davranm olduunu aklyordu. rnein 11. yzyln ortalarnda stanbul'da sadece dokumac kadnlara zg olan ve Agatha Gn di ye adlandrlan zel toplantlar ve trenler yaplmaya ba lanmt. Oysa Kilise'nin takviminde byle bir ayin yoktu.41

Hi kimse kilisenin takviminin dndaki bir ayini dzenleyemezdi. Psellus bu konuda devreye girdi ve ger ekte tam bir Pagan Ayini eklinde dzenlenen ve en an cinsel gsterilerin yapld bu zel gn, kitaba uydurup yasaklatmayp kklemesini salad. -Psellus'un yetkili olduu dnemde stanbul garip d nceleri, inanlan ve grleri olan bir takm esrarengiz adamlann ve onlan n ynettikleri rgtlerin bakenti ol mutu. Bunlara iki rnek verelim: Calabriali Neilos adl cahil bir kyl, kendisine gaipten mesajlar geldiini ne srerek sa'nn Tann'n n Olu olmadn vaaz ediyordu. Neilos' a gre Bakire Meryem' e de Theotokos (Tann'n n Annesi) denilmesi glnt.1 7 Neilos, Kilise'nin kabul et tii ncil'den deil, .S. 325'deki znik Konsili'nde yasak lanm olan ve Apokirif diye bilinen ndilerden atflar yapyordu. Bir de sylem gelitirmiti: "Biz O'nu (Bakire Meryem) evlendirmedik ama O karmza gebe kt! "

Tam bir rasyonalist olmasna ramen Psellus "cinlere" (Demonia) inanan bir bilim adamyd. Ona gre, rnein krsal alanlarda Babo adyla anlan bir ktlk cini vard. Psellus bundan yola karak Baboutzikarioi diye bir tr cin arpmas hastal tans oluturmutu.lgintir ki; Psellus babasndan deil ama annesinden ok etkilenmi olduunu ve onun ok "garip " bir kadn olduunu yazm ve sylemiti. Gerekten de Psellus'un annesi Bizans'taki kadnlann evliyas gibiydi. ld zaman cenazesine binlerce kadn katld ve son giydii ra hibe giysisi (Habit) 1000 paraya blnerek, koruyucu olaca varsaylarak kadnlara datlmt.Nedir ki; Psellus'un, Kilise'nin dini ve kutsal sayd metinlerden ok "gizli ve yasak retilere" byk bir me rak vard. Bunlan n banda da Hermetizm geliyordu. Bu, Hristiyan babalan tarafndan kesinlikle yasaklanm bir retiydi. Bu konuda, Psellus ve Cerularius birbirlerini sulamaya kadar varan tartmalar yapmlard. Psellus42Kilise'ye bildirmeden Corpus Hermtica diye bilinen ve sadece birer nshalar bulunan kitaplar Grekeye evir mi ve bazlarn da evresindekilere evirtmiti. Bununla kalmam, bu gizli ve yasak retileri kimseye fark ettir meden hem Kilise'nin Liturgy'sine (ayin treni vb) sok mu hem de halkn gndelik yaamna aktararak onlarn farknda olmadan Kilise'nin koyduu ve ngrd ilke ler dorultusunda deil Hermetik ilkeler dorultusunda yaamalarna arac olmutu. Buna Hristiyan literatrnde inculturation deniliyordu. Ve bu da bir tr misyonerlik fa aliyeti idi. Ancak Psellus'un uygulad inculturation ta mamen Hristiyan dogmalarna kar olan bir misyonerlik ti. Psellus'un bu gizli almalar fark edilseydi nce Ye- dikule Zindanlarna, oradan da ipe giderdi.Psellus, Hermetik gizli metinlere 1050 ylnda-1054'teki olaylardan drt yl nce- Harran'daki (Urfa) son Sabii Mabedi yktrlnca sahip olmutu. Kitaplar ve dier kutsal metinleri karanlar bunla n niin Psellus'a getirmilerdi, bilinmiyor. (Sabiiler, ncil'de ve Kuran'd a adlarndan sz edilen ve Subba diye bilinen Gnostik- Hristiyanlardr. Bunlar Vaftizci Yahya'ya baldrlar ve sa'y nemsemezler. Ayrca Bakire Meryem' e sayg duymazlar. Mecdeli Meryem'i ve Sofya dedikleri Hikmeti-diil prensibi- yceltirler.)Aya Sofya'da kurduu gizli hcrede Psellus ite bu metinleri kendi setii kiiler araclyla hayata aktar yordu. Tilmizleri arasnda Araplar ve Keltler de vard.1 8 (Katolik dini metinlerinde Sofya 'Divine Wisdom=lahi Hikmet' olarak tesmiye edilmitir. Gerekte olmayan bir azizedir.) Urfa yaknlarndaki Harran gerek dinler tarihin de gerekse toplumsal tarihte ok belirleyici ve nemli bir merkez olagelmiti. Antikada Abraham (Hz. brahim) burada domu ve monoteist (tek Tanrc) dinin bala tcs olmutu. Ayrca ilk niversite dengi okul da ..1000 yllarnda burada kurulmutu. Harran, gizli ilimlerin(Occult) ve onun Alimizm ve astrolojiyle birlikte en43nemli kolu olan Hermetizm'in merkezi konumundayd. Hermetizm, Harran'd a yaayan Sabiiler ile Mardin evre sindeki Yezidiler iin resmi din mertebesindeydi. Bu Sabii versiyonunda Hermetizm zellikle Astroloji (lm-i Nucm), el okuma (Palmistry), tlsm (Talismn) vemus - ka=Vefk (Amulet) yazma dallarnda ok derin gelime gstermiti. Sabilerin bir de Hermetizim -by, karaby, fal, sihir vd.- reten tm dinlerce yasaklanm kitab vard. Bat dnyas ite bu En Yasak ve En Gizli kitab Psellus'un evirisiyle rendi. Psellus, ncil'den ok nce yazlm olduu bilinen bu kitaba Picatrix adn koymu tu. Somaki yzyllarda hep bu adla anld. Oysa kitabn gerek ad bakayd: Ghayatal Hakim (Hikmet Sahibi Olanlarn Tanrs). Psellus, stanbul'da hermetizmi yayar ken ona bu gizli faaliyetlerinde en ok, yardmcs John talos adl filozof destek olmutu. talos, Psellus'tan soma Filozoflarn Konsl yapld ve talos da ayn yoldan gitti. Ve o da Psellus gibi ileriki yllarda 'Heretik ve Sapkn' olarak yargland ve cezalandrld. Psellus, Bizans' Hermetizm ile tantrrken Fransa'da da artc gelime ler yaanmaya balamt. nsanlar hi almadklar bilgi leri ieren kitaplar okumaya balamlar ve yaam tarzla rnda kkl deiiklikler yapmaya koyulmulard. Avru- pa'dak i ilk 'romanlar' ite bu dnemde yazlmaya balan d. lkin Marie de France kadn duygusalln anlatan uzun iir denilebilecek bir eser yazd. Soma Chretien Troyes, 1170Terde nl Lancelot ve Parceval efsanelerini Yuvarlak Masa valyeleri'ni yazd. Ayn yllara ona ra kip bir romanc daha vard: Bogomil/Cathera blgesinde doup bym olan Gautier d'Arras. Hermetizm ve Occult bilgilerine sahip bir kiiydi d'Arras. Eski soylu ve zengin bir aileden geldii biliniyordu. 1160'ta artc bir roman yazd. O gnlere dein tabu saylan ve hakknda Kilise tarafndan kartlm nice kt sylenti bulunan bir ermiin hayatyd bu. Gautier d'Arras romannda bu kiiyi yceltmi, neredeyse sa'nn eiti mertebesine karmt. Gautier d'Arras'n kahramannn ad Tyanal Apollonius44idi. Katolik Kilisesi'nin 'ba ' dman olarak iaretlediiAnadolulu Pagan ermi... 1 911. yzyln ikinci yansndan itibaren spanya'da da garip gelimeler olmaya balamt. lkin Psellus'un Grekeye evirdii Picatrix spanyolcaya evrildi. Bunu Hermetizm'in en nemli kitaplanndan ve belgelerinden olan Emerald Tablet (Zmrt Metin) evirisi izledi. slam Okltist ve Kabbalist'i bn-i Masan a (883-931) bir Magi olarak yazdklanyla adndan en ok sz edilen kiilerden biri oldu.2 0 Onu bn-i Arabi izledi. (1165) nl Nostradamus'un Kehanetlerinin tamamna yakn Ara bi'nin almalanndan yola karak kurgulanmtr. Bun lara ek olarak Antik Yunan ve yonya, Msr ve Mezopo tamya uygarlklannn yazar ve filozoflan da Bat'ya yeni den giri yaptlar. Plato, Aristo, Empedokles, Sokrat ve Homer okunmaya ve okutulmaya baland.Hermetizm'in bilime, sanata ve kltre dorudan ve/veya dolayl olarak katlmasyla birlikte kat ve kendi iinde kapal devre ilenen Hristiyan aleminde ilk Rne sans hareketleri filizlenmeye balad. Sanldnn tersine Rnesans, 14. yzylda deil 11. yzylda balamt! r nein Kur'an' n ilk Latince evirisi bile 1143'te span ya'da yaplmt. Benzer ekilde Pisagor'un saylara daya l gizli retisi ilk kez 11. yzylda Bizans'ta yeniden or taya kmt. Bu yeni fikirlerin, grlerin ve inan sis temlerinin tamamn istisnasz Hristiyan dogmatique'ine aykn, ona kesinlikle kar yorumlard.Bat Avrupa Rnesans'a ynelirken Bizans bambaka bir yola sapt. Aym ekilde Roma Kilisesi de artk iyice dman gibi grd Bizans'a kar bambaka bir strateji gelitirdi. Madem ki Bizans neredeyse Hermetizm'le z delemiti, Roma da yaklaan bu tehdide kar nlemler almaya karar verdi. lk Hal Seferi'ni (1090) rgtleye rek hem yeniden bir 'iman ' tazeletmeyi hem de rakipleri slamiyet ve Ortodoksluk'tan kurtulmay planlad ve bun- lan hayata geirdi. Avrupa'da bir yanda Rafz/sapkn45inan sistemleri, dier yanda imanlarn Roma'y a gstere bilmek ve slam aleminin ve Dou'nu n dillere destan ser vetini paylaabilmek iin yanp tutuan yoksul dm valyeler ve a kyller arzularna bir an nce kavua bilmek iin birbirleriyle yanyorlard.** *Rom a Kilisesi'nin I. Hal Seferi'ni rgtlemeye ba lad sralarda spanya'da Cadiz ve Granada kentlerinde vaazlar veren, kitaplar yazan kim olduu ve nereden gel dii bilinmeyen bir adam dikkatleri zerine toplamaya balamt. Adamn ad Artephius idi. Bu adn ne anlama geldii bilinmiyordu ama Artephius bu ad gndelik haya tnda sadece kolaylk olsun diye kullandn, gerek ad nn ise Apollonius olduunu ne sryordu. Nasl olmu sa 1. yzylda yaam olan Apollonius, 1000 yl soma - kagelmi ve Katolik Kilisesi'nin karsna dikilivermiti. Artephius'un dediine gre o Apollonius'un rin carnation'u (yeniden canlanm) idi.Tyanal Apollonius'un hayat ilk kez, Roma mparato ru Septimus Severus'un bilge ei mparatorie Julia Domn a tarafndan yazdnlm ve imparatorluk arivine konulmutu. 3. yzyln balannda (.S. 220 yllarnda) yazlan bu kitap Kilise iin 'en tehlikeli' kitap saylmt. I.S. 325'te Konstantin tarafndan toplanan znik Konsili'nde Apollonius'un tm kitaplannn yok edilmesi ne, bstlerinin kmlmasma, mabetlerinin yklmasna yol aan kararlar alnmt. imdi Artephius'un ortaya kma s Kilise'de ok yaratt. Artephius on kitap yazd. Bunlann hepsinde de ayn cmle vard: "Artephius, Tyanal Apollonius'un bilgilerini aktarmaktadr." Kitaplarda o gne kadar hibir filozofun veya okltistin bilmedii ka dar by, sihir, astroloji ve tlsm formlleri vard. Kilise onu yakmadan nce Artephius ortaya kt gibi yine46esrarengiz bir ekilde kayboldu. Tpk 1000 yl nce Cadiz ve Granada'da bulunmu olan Tyanal Apollo- nius'un ortadan kaybolduu gibi...***Psellus'un, Bizans'ta balatt deiim onun lmn den soma da yardmclar, rencileri ve tilmizleri tara fndan srdrld. Bunlarn en nls 13. yzyln sonla rnda nlenen Platon'du. Onun gayretli almalaryla Hermetizm neredeyse Bizans Kilisesi ile zdeleti. Papa lk bu gelimeye kaytsz kalamazd. Papalk Avrupa'da glenmi ve dzenledii Hal Seferleri ile maddi ola naklarn da artrmt. Onlara gre sra Bizans'n ceza landrlmasna gelmiti. Papalk en uygun ortam 4. Hal Seferi srasnda elde etti. Kuds' e ulamak iin yola kan Hallar 1204 baharnda stanbul'a varmlard. mparator baz kukulara kaplarak Hallarn karya gemelerini engelleyince Hallar da Papa'dan izin alarak stanbul'u kuattlar ve 13 Nisan 1204'te kente girerek yamalamaya soygun ve tecavz eylemlerine baladlar. stanbul, Cerularius'un o ok korktuu sona duar olmu ve Latin- lerin eline dmt.2 1 stanbul'un tm zenginlikleri ya maland, en deerli eserler, bu arada tm el yazmas kitap lar Bat'ya karld. Ortodoks Kilisesi hukuken varln srdrd ama fiilen tm etkisini ve gcn Roma'y a dev retti. stanbul'da bir Katolik KatedraPi ald.Latinlerin igali srasnda, Ermeniler badmanlan Ortodoks Rumlardan intikam alabilmek iin Latinlerle i birlii yaptlar. Ama 1261'de mparator Bizans' geri alnca stanbul'da ilk katliam Latinlere deil Ermenilere uyguland. Binlerce Ermeni, Bizans klcyla yok edildi.Bizans yeniden kuruldu, Kilise yeniden glendiril di. 2 2 Btn bu olaylara sessizce tanklk eden Aya Sof ya'da da baz deiiklikler yaplmaya baland. Bizans'n47Latinlerden kurtanlmasm simgeleyen yeni bir mozaik Aya Sofya'ya konuldu. Nedir ki; bu daha nce hi grl memi duyulmam tarzda yaplm 'yeni ' bir sa leme si (Trinit) idi. Bu yeni mozaik Deesis diye adlandrld, (bkz. Ek) Bu betimlemede sa Mesih iki yannda da Sabii- lerin tapt Vaftizci Yahya ile Meryem vard. Bu mozaik imparatorun istei ile ama eski Patrik Blemmydes ile yeni Patrik Arsenius Autoreianos'un itirazlarna ramen Aya Sofya'ya yerletirilmiti. mparator kendisinin Epistemonark (Kilise'nin Ba Olan Egemen) olduunu, Ortodoksluun esasta ondan sorulmas gerektiini bildir miti. Patriklerin yapabilecei hibir itiraz kalmamt. Ne var ki; yllar sren bu tartmalar srasnda bata stan bul'd a soma da Anadolu'nun Ekmenik alanlarnda Aya Sofya'daki dier kutsal ikonlar ve resimlerle hibir ben zerlii olmayan bu mozaikle ilgili ok garip iddialar ku laklara fsldanmaya balamt. Bu sylentileri kartanla ra gre mozaikte resmedilmi olan kii Yce Rab sa Me sih deildi. Ya kimdi? Tyanal Apollonius adl bir Pa- gan'd.. . Am a sylentiler bu kadarla da kalmamt. Da has ve daha vahim olanlar da vard. ddia sahiplerine g re Deesis mozaiindeki kii gerekten de Tyanal Apollonius'tu. nk sa Mesih (Jsus Christ) diye bir ki i aslnda hi yaamam ve varolmamt... sa Mesih z nik Konsil'i srasnda Kilise'nin yneticilerinin uydurduk lar bir 'Resimli roman kahramanyd', tamamen sanal bir kiilikti, ne yaam ne de ncil'de anlatlan mucizeleri ya ratmt. Dahas, varolduu sylenen 12 Havarisi de hibir zaman varolmamt. sa Mesih'in Tann'n n olu olduu ve bakireden doduu iddias ise Kilise Babalan'n m uy durduu koskoca bir yalandan ve rktc bir masaldan te anlam tamyordu.. P482.2. Karanlk Kilise'deki Mandylion"In what concerns the State act as a king;in what concerns yourself act as a private man. ""Devleti ilgilendiren konularda kral gibi;kendini ilgilendiren konularda zel bir insan gibi davran. " ApolloniusofTyana1Aya Sofya'nn ilk resmi ad Byk Kilise (he megale ekklesia) idi. Bu grkemli yap, sanld gibi stanbul'un kurucusu byk Konstantin tarafndan deil onun olu 2. Konstantinius'un (337-361) dneminde ina edilmiti. lk hali gnmzde bilinen grntsnden ok farklyd. r nein bugn hayranlkla seyredilen o grkemli kubbesi ve yarm kubbeleri yoktu, ahap dz bir ats vard. i de ayn deildi, daha kk ve dzayak girilen basit bir bazilike grnmndeydi. Model olarak Baba49Konstantin'in 335 ylnda Kuds'te yaptrd HolySpulchre bazilikas rnek alnmt.2. Konstantinius'un Katedrali 404 ylnda tannmaya cak ekilde yand. Gnmzde o Kilise'nin temellerinde kullanlm olan baz byk ta bloklar halen Aya Sofya Mzesi'nin bahesinde durmaktadr. Binay 2. Theodius (408-450) yeniden onard. Ancak ilk inaat planlarna sa dk kalmad, deiiklikler yaptrd. Katedral yeni haliyle425 ylnda bir kez daha Byk Konstantin adma tescil edildi. Bylece Aya Sofya'nn Patriklie deil, imparatora ait olduu belgelere gemi oldu.Bu gzel yapya Aya Sofya ad ise 430 ylnda verildi. Yaplndan yaklak 90 yl soma (!) 2. Theodius ok zengin ve kltrl bir ailenin kz olan Atheis-Eudocie ile evliydi ve imparatorie gerekten de son derece etkili bir kadnd. Hristiyanln Dogmatik retisi'ne hi uyma yan, ona tamamen ters dmeyi gze alan, Pagan gelenek lerine inanan bir kiiydi. stanbul'da ilk niversite dengi okul onun giriimiyle kuruldu. Daha soma Michael Psellus'un Konslln yapt kurum, ite bu Pagan ge leneklerine gre yaamay neredeyse Hristiyanlarn m- paratoriesi olmaya yelemi olan kadn tarafndan kurdu rulmutu. 2. Theodius bu kurumdan yetien bilginlerin is tei zerine ilk Bizans Anayasas kabul edilen belgeyi yazdrd: Codex Theodius adyla bilinen bu belge daha soma 6. yzylda Jstinyen tarafndan on hukukuya yaz drlacak olan nl Jstinyen Codex' ine kadar Bizans ve Dou Roma mparatorluu'nun ynetilmesinde en nemli rol oynayan yasalar-st 'yasa' statsnde kald.22. Konstantinius'un Byk Kilisesi'nin adnn deiti rilerek Aya Sofya yaplmasnda da Atheis-Eudocia'nn etkisi olmutu. mparatorie bu deiime itiraz etmek is teyen din adamlarn kadnln ve bilgisini kullanarak devre d brakmay baard. .S. 430 ylnda yeniden ina edilen kilisenin ad tm belgelere mparator Kilisesi Aya Sofya olarak geirildi. (mparatorlarn ta giydikleri kilise50olduu iin ayn zamanda mparator'u Talandran AnaKilise unvann da tar.)Szn burasnda ister istemez ksaca Sophia kavram nn zerinde durmak gerekiyor. Bu szck 'Hik- met=Wisdom' anlamna gelmektedir. Nedir ki; Hristiyan retisinin Synoptic denilen .S. 325 ylnda toplanan z nik Konsili'nde kabul edilen ilk Gospel'inde hi ge memektedir. VeTirristiyanla tamamen dsal ve sekler bir kavramdr. (Gospel, Yeni Ahit'in ilk drt kitabnn her birine verilen addr. Gospelleri yazdklar varsaylan Markus, Matta, Luka'ya da Evangelistler denilir. lk drt kitap bir 'Evangelium'dur.)lgintir ki, 4. Evangelist'in Gospel'i olan Johannah Gospel'in ilk satn bu szle almtr. Bu Gospel ile di erleri birbirlerinden ylesine farkldr ki gnmzde bile baz Hristiyanlar ilk e nem verip 4. Gospel'i grmezlikten gelebilmekte ve/veya sadece onu okuyup tekileri atlamaktadrlar. Nedir ki, aslolan tamamn ka bullenmektir. lahiyatlar asndan ise bu drdnc Gospel bir 'Enigma=Muamma'dr. Bu nedenle 'Heretik' saylmas gereken bir metindir.34. Gospel'i yazd varsaylan John adl kiinin kimli i de mehuldr. Bu kiinin sa'nn rencilerinden ve/veya tilmizlerinden birisinin olmas da pek olas deil dir. nk sa'nn Havarileri olarak bilinen kiilerin -daha soma eklenen Saul=Paul hari- tamam (12 kii) cahil, yoksul ve eitimsiz sradan Yahudilerdi. 'Sofya' kavram Yahudilie deil Helen kltrne ait bir kavramd ve sa'nn dneminden nce Yahudi Ba Hahamla n Helen kltryle ilikiye girilmesini kesinlikle yasaklamlard. Dolaysyla Havari olarak adlandnlan bu kiilerin 'Sof ya'nn anlam ve nemini bilmeleri olas deildi. Hellenizm'de 'Logos' (Kelam ve Kelime) olarak kullanlagelmiti ve Pagan dnyasnn en temel ifresi ve kavramyd. Kim olduu bilinmeyen bu kii ite sadece Paganlara ait ve eitli srlann taycs olan bu kavram51

alm ve kendi Gospel'inin ilk cmlesini bununla kurmu tu: "Balangta Logos=Kelam vard ve O, Tanr 'yla bir likteydi." (John, 1.1) Bylece Synoptic'e gre Tann'n m Olu olduunu syleyen sa Mesih, John'u n Gospel'inde Paganlarn 'Logos'u yaplmt. Kald ki Tann'yl a 'birlik te ' olmak nermesi de Yahudilie deil, Pagan filozofla rna aitti. John'u n Gospel'inde sa, 'Tanr 'nn kela m/hikmeti' haline getirilerek Paganist Hellenlerin Sof ya's ile zdeletirilmiti.4 Nasl olmu da Paganlara kar acmasz ve hunharca dmanlk besleyen Hristiyan y neticiler, rakiplerinin en temel fikrini ve kavramn alarak kendilerine mal etmilerdi? Bu sorunun yant zellikle de son elli yldr ilahiyatlar ve bilim adamlar tarafndan aratrlmaktadr.Bu garip eklemleme gerekte tamamen siyasi nedenle re dayanyordu. Hristiyanlar Anadolu'da ok etkili deil lerdi. 4. yzyln ortalarna doru stanbul'da etkili hale geldiler ama Anadolu'da egemen olan inan-sistematii hl Paganist ve Hellenik'ti. O yzyllarda stanbul'daki Kilise'nin ve Patriklerin en gl rakibi Hellenlerdi. Bun lar zellikle Bat ve Anadolu'da, Karadeniz'de -rnein Sinop ve evresinde- ve Gneydou Anadolu'da ok etki liydiler. Hellenler Paganizm' e balydlar ve Hristiyan olmak istemiyorlard. Onlarn Hristiyanlatnlmas hem ok kanl oldu hem de 8. yzyln sonlarna hatta baz blgelerde 9. yzyln ortalarna kadar srd. Dier bir deyile Anadolu'daki Paganlar 'Populus Romanus'' say lan 'Gentile"mn aksine Hristiyan olmamakta direndiler. Onlarn direnleri Jstinyen ile balayarak -bu imparator Hristiyan misyonerliini tevik amacyla kk bir kasa bann Hristiyanlatnlmas iin yetmi bin altn gnder miti- knld. Yine de 9. yzyln ortalanna kadar yer yer kendi 'Syncretisf (eklemleyici/birletirici/aktarmac) inan sistemleri iinde yaadlar. te Sofya bu anlayn rettii bir kavramd ve Dou'd a Hellenler iin 'Divine Wisdom\ simgeleyen 'Kutsal/lahi Zeka/Hikmefi simge-52lemek iin kullanlyordu.5Sofya'nn Hristiyanlk'la uzlar bir yan yoktu, tam tersine ona dsal ve sekler bir anlayn rnyd. Ne var ki Hristiyanln Kurucu Babalar' bu kavram alp buna bir de dramatik bir efsane ekleyerek, sanki 'Sofya' adnda som Hristiyan mmin bir kadn yaam ve Pa ganlar tarafndan hunharca ldrlm gibi ona bir de "Azizelik=Aya=Saint" atfetmilerdi. Gerekte "Azize Sof ya" diye bir kadm ne var olmu, ne yaam ne de Pagan lar tarafndan ldrlmt. Bu tamamen uydurma idi. Tpk Kilise Babalan'n m sa'y "Logos=Word" (kelimetullah) yaptklar gibi... Onlarn tek amac vard o da Hristiyan olmamakta direnen Pagan Hellenleri bir an nce kendilerine baml hale getirecek ve temelleri znik Konsili'nde atlm olan "Yeni sa Dinf'ne sokmakt. (Bi zans iin... 4-9. yzyllar arasnda Anadolu "Natolia" di ye biliniyordu. Bu szck Tara anlamna geliyordu. nk henz tam anlamyla Ekmeniklik saylmyordu, hl yer yer Paganist inanlar vard. 9. yzyldan som a bunlarn tamam ortadan kaldrlnca Natolia'n m bana (A) taksn getirdiler. Grekede bu ek "olumsuzluk" ifade eden takyd. Bylece Natolia artk tara olmaktan kt, Bizans oldu. Bu yzyldan soma Bizans yeni "Ekmene" olarak Slav topraklarn seti ve iki yzyl iinde onlar Ortodokslatrd.) Pagan Hellenleri iin "Diil lke" olan Sofya-Hikmet bylece sa'ya atfedilerek "Logos Eril lke" yaplm oldu. Logos, Anadolu'daki Stoac Hellenler iin "lahi AkF anlamnda (Logos spermatikos) kullanlyor du ve bu da "Doal Yaratl" gsteriyordu.6 Oysa Snynoptic'e gre sa Bakire Meryem'de n "Doal Olma yan" tarzda domutu!!! John'u n Gospel'i gerekte,1. yzylda Anadolu'da egemen olan ve Tyanal Apollonius'un da yayd Hermetik Gizil retiyle byk lde rten bir metindi.Aya Sofya 13 Ocak 532'de balayan "Nika" isyan srasnda bir kez daha ykld. mparator Jstinyen'e kar53birlikte ayaklanma balatan "Maviler ve Yeiller" tm s tanbul'u kan ve atee bodular. Saysz kutsal mekan ve devlet binas yakld, yamaland. Bu ilk rgtl sokak te rr baz senatrlerin de desteini alarak imparatorun g zel ve fettan kars Theodora'nm saraynn kapsna da yand. Bizansl bir sirk cambaznn kz olan eski fahieler kraliesi Theodara korkarak kamak isteyen Jstinyen'i durdurdu. Asilerin lideriyle zel bir grme dzenledi ve onlar olabildiince oyalad. Jstinyen zaman kazand ve yabanclar lejyonunu istanbul'a soktu. Acmasz Goth s varilerinden kurulu olan bu ordu Hypodrom'da -bugnk Sultanahmet Meydan- elli bin asiyi kltan geirdi. s tanbul'da Jstinyen ve Theodora'n m egemenlii yeniden tesis edildi. "Nika" szck anlamyla "Yen, zafer kazan" demekti ama zaferi asiler deil fettan Theodora kazand.te Aya Sofya bu isyandan soma bir kez daha yeniden ina edildi. Gnmzde tm grkemiyle seyredenlerde hayranlk uyandran Aya Sofya bu nc kez dzenlen mi olan ibadethanedir. Jstinyen yeni Aya Sofya'y hem daha byk -i uzunluu 135 m- hem de daha deiik bir anlayla yaptrd. Yeni Aya Sofya'y ina edenler Miletli yal Isidore ve Lydia-Tralesli Anthemius oldular. Bu iki usta gerekte mimar deil, mekanisyen ve teknisyendiler. "Mechanikoi" diye biliniyorlard ve bir tr mekanik bi limcileriydiler.7 Yeni Aya Sofya be yl on ayda tamam land. nl Chartes Katedrali'nin oniki ylda Roma'daki St. Peter Katedrali'nin seksen ylda tamamlandklar d nlrse Jstinyen bir dnya rekoru krmtr denilebilir. Aya Sofya'nn i dekorasyonunda Libya'dan, Msr'dan, talya'dan ve dier uzak lkelerden getirilen renkli mer merler kullanlmt. Grkemli kubbesi ise yakn zamanla ra kadar -Sinan'n kubbesi ile birlikte- dnyann en gl byk ve grkemli kubbesinden biri olarak anld.Jstinyen ve Theodora, Aya Sofya'da o kadar byk deiiklikler yaptrmlard ki, baz din adamlar bu dei imlerin Ortodoksluk inancna ters dtn sylemeden54edemediler. Aya Sofya, onlara gre mimarisi, geometrisi ve matematii ile neredeyse bir Stoac-Hermetik Pagan Mabedi benzeri mekanlarda bulunabilecek tasarmlar yanstyordu. Din adamlar pek de haksz deillerdi.Nedir ki, Aya Sofya'nn yarm kubbelerinden biri 558 ylnda kt. Jstinyen bu kez, blme yeni bir ekleme yaptrd ve Aya Sofya 24 Aralk 562'd e -sa'nn doum gn olduu varsaylan gnde- bir kez daha imparator adna kutsand ve tescil edildi. dekorasyonunda yer alan mozaikler, freskolar ve resimler daha somaki yzyllarda deiik imparatorlar dneminde oaltld.***Aya Sofya'ya 13. yzyln son eyreinde yaplan "Deesis" mozaii de ite somadan eklenen bu tip resim lerden, imajlardan biridir. Deesis szck anlamyla kutsal leme demektir. Ancak Kutsal l olarak bilinen "Trinite"den fark, Deesis'de, Baba, Oul ve Kutsal Ruh'un deil, "Bakire Meryem 'in, sa 'nn ve Vaftizci Yah ya 'nn" bir arada l olarak bulunmasdr. Figratif bir almadr ve Bizans mozaik dekoru alannda uzman olan Antony White'in yazdna gre Bizans sanatnn bir harikasdr. "B u olaanst figrler, duygusal ve psikolo jik adan tamamen yeni bir anlay simgelemektedir" diyor White ve ekliyor: "Bat Avrupa'nn en az yz yl ilerisindedirler."8Fatih, stanbul'u fethedince Aya Sofya'daki figrlerin zerleri kapatlm ve bylelikle korumaya alnmt.1847'de Osmanl ynetimi svireli Gaspare ve Giuseppe Fossati biraderleri stanbul'a getirerek mozaikleri aa karmalarn istedi. 1931'de ABD'dek i Bizans Enstits, Thomas Whitemore bakanlnda mabedin tm temizle me iini stlendi. 1934'te Atatrk, Aya Sofya'y mze yaptrd. te Deesis Mozaii bu temizlemeler sonunda55ortaya kt. Yzler hari baz blmleri ne yazk ki krl malar ve bozulmalar nedeniyle izlenememektedir. Deesis'te sada Meryem, solda Vaftizci Yahya vardr. Or tada ise sa Mesih grnmektedir. Nedense Meryem'in elinde ncil yoktur -kural gerei olmas gerekirdi-. Bu il gin husus, Meryem'i n Olu sa'y kabul edip, ncil(ler)i umursamad anlamndadr. Mesih sol eliyle ncil'i tut maktadr. Yzler temiz bir almayla ortaya kartldkla r iin ifadeleri gayet net grlmektedir. Meryem'in h znl bak ve Yahya'nn ilesi gerekten de ustaca res medilmitir. (Yahya, ba kesilerek idam edilmiti.) sa Mesih ise geleneksel giysisi iinde Aya Sofya'daki dier imajlardan ok farkl bir bakla kendisini seyredenlere bakmaktadr. Yine ilgintir ki, Meryem, Mesih ve Yahya ayn kadraj iindedirler. Oysa kural gerei ayr olmalar gerekirdi.Nedir ki, konunun uzman olmayan kiilerin anlaya bilmesi mmkn olmayan bir tr "Gizli" ifre ilenmitir portreye. Bu ifre/iaret isa'n n sol kann stnde ok ustalkla, dikkat ekmeyecek ekilde ilenmi bir "U=onbir says'''dr. Sanki Mesih'in sol kann stnde belli belirsiz bir yara var gibidir... Ve bu ifre (yara) dik katlice incelendiinde "11 says" olarak alglanmaktadr. Bu say ve yara garip ama gerektir ki, nl Tyanal Apollonius'un en belirgin simgesi/zelliidir. Onun hak knda yazlm olan kitaplarda ve yaplm olan alma larda, Apollonius'un gizli bir tarikata "inisye " edilirken sol kann zerine bu "11 saysna benzeyen yara"mn i ledii yazldr. Dolaysyla Apollonius'un tm bst ve re simlerine yara iareti konulmutur. (nisye edilmek ok gizli bir tarikata lm yemini ederek katlmaktr, ye ya plmaktadr. Tm gizli rgtler ye alacaklar kiileri n ce uzun snavdan geirirler soma da ye yaptklar zaman onlara kod adlar ve semboller verirler. Ayrca bedenin ba z yerlerine zel simgeler, iaretler -dvme gibi- iletirler. rnein sa ayan stne gen, sol avucun iine56(X) iareti kazmak gibi.)Aya Sofya'daki sa Mesih'in portresiyle ilgili bu iddia ok uzun yllardr bilinmesine ramen son birka yldr gndeme getirilmeye balanmtr.9 ddiann sahiplerine gre Aya Sofya'daki Deesis Mozaii'nde grlen kii gerekte sa Mesih (Jsus Christ) deil, onun ad altna alnarak gerek kimlii tarihten silinmi olan Anadolu Ermi'i Tyanal Apollonius'tur! Tyanal Apollonius gen yanda Pisagorcu (Pythagorean) bir gizli (occult) rgt ne inisye edilmiti. (Ayrntlar kitabn ikinci blmnde bulacaksnz.) Saylar ve onlarn "Srlar" ile ilgilenen ve bunlardan yola karak eitli ngrler, kehanetler ve varsaymlar oluturan bu rgtn 1. yzyldaki nl kii si, Apollonius'tu. Saylar ve bunlara ait "lim" (numeroloji) ayn zamanda astroloji, alimizm ve hermetizm ile balantlyd. Saylarn ezoterik (i- seLfaatni) deerleri bu hermetistlere gre insanlarn ha yatlarn ynlendirmekteydi. Saylarla ilgili olarak Kutsal Kitap'n Eski Ahit (Yahudiler iin) blmnde uzun bir yer ayrlmtr. Cosmogony/Evrenbilim anlaynda "Say lar ve Sesler" en nemli iletiim deerleriydiler. Saylarla beraber ondan sonra geometri fazlasyla nem verilen bir aland. Tm yaplar, bata mabedler ve ibadethaneler ge ometri araclyla ina edildikleri iin geometri "Kutsal Bilim" olarak kabul edilmiti. (Aya Sofya'nn Geometrisi iin bkz: Ek) Geometri ve onunla ilgili ak ve gizli bilgi ler gnmzde hayatlarmza yn vermektedir. rnein bir piramidi alalm, bunu topluma uyguladmz zaman toplumsal katmanlarn konulan tarzn grrsnz. Ya da daire ve eliptik imajlar, tm hayatn bir alannda kar laacanz formlardr. Geometrinin bir tanm da zaten "formlarn saylarla sentezi" olarak yaplmtr.1 0Geometri ve saylar occult ilimlerinde ylesine nemli rol almlard ki masonlar bunu kendileri iin bir tr "ilah" (deity) mertebesine ykseltmilerdi. Masonlarn Anayasas'nda (Anderson Yasas 1723), ilk cmle yle57almaktadr:"Tanr her Masonun yreine geometriyi yazmtr. "Anderson Yasas ngiliz Masonlarnn ncil'i olmutur. 1 1Geometri slam ve Yahudilik'te de nemli yer tutar. zellikle de slam mimari ve yazm tekniklerinde. rne in Kufi yazmnda geometrik formlar etkili olmutur. Benzer ekilde Gothik Katedrallerin inasnda ve her trl kentleme (Urbanization) projelerinde Geometri en belir leyici unsurdur. 1 2Geometri Hristiyanln en nemli ve olmazsa olmaz simgesi ve sembol olan Ha' n ifresini tar. Bir "Kp"n alt kanadn atnzda ortaya bir "Latin Ha" kar. 1 3Tyanal Apollonius ite saylarn ve geometrisinin sr larna sahip olan Neo-Pisagorcu bir Filozof ve Hermetistti. Apollonius, Alman aratrmac Karlheinz Deschner'in de yazd gibi 1. yzylda sa ve Havarileri ile ayn yllarda ve byk lde ayn blgelerde ve kent lerde yaamt. Varolan tm Occult ilimlerini -Cincilim (Demonology) Magick ve Mantik- en iyi bilen ve bu bil gisiyle nlenmi bir kiiydi.1 4 ("Mantic" ve Trkede bili nen Mantk ok farkl dallardr. Mantic ilimler denildiin de eitli "Okuma" biimleri anlalr, rnein Augry=Kulann hareketlerini okuyarak Doa'nn Dili'ni zme Sanat, Hyphomancy, Stolisomancy vd. gibi)Apollonius'un inisye edildii gizli Pisagorcu rgt Orphie ve ondan nce varolan kkleri .. 6-7. yzyllara kadar inen "Kadmeioi ve Thelidei" diye adlandrlm olan gizli akmlarn srdrcs "Synedria" idi.1 5 Pisagorcu rgtler iinde Orphie gelenee ve rgtlenme modeline (thiasoi) en yakn olan buydu. Pythagor'un kendisi (._520 civ.) bu iki gelenei birletirmiti. Orphie nan- Sistematii ile Pisagorculuk el ele yrmlerdi. nisiyasyonlan da aa yukar aynyd. rgte ye58yaplan kii -genellikle 6-16 ya arasnda- en az be yl "konumama" koulunu kabul ederlerdi. Bu suskunluk rgtn srlaryla ilgili deildi. Gnlk yaamda gerekli ve zorunlu olan szleri de konuamazd. rnein su veya yemek isteyemezdi. Bu aamal bir dnemdi ve Pisagorcular bu dneme, "Dilin stndeki kz/Dilinde Arlk Var" (ox on the tongue), Orphicler ise "Dilin s tndeki Kap" ve Anadolu'daki dier bir gizli Oklt rg t olan Eleusien Srclan da, "Dilin stndeki Anahtar" dnemi diyorlard. Apollonius be yl sreyle bu koul ge rei hi konumadan sadece eitim grerek yaamt. Pisagorculann dier koulu ise kadnlarla ilgiliydi. Gizli rgte ye yaplanlarn kadnlarla ilikiye girmesi kesin likle yasakt. (Daha somaki yzyllarda ortaya kan H ristiyan Monastisizm'i bu gelenekten kaynaklanmt. Ke ilerin ve Katolik papazlarn evlenememe zorunluluu da bu gelenekten kaynaklanarak Aziz Paul tarafndan Hris tiyanla sokulmutu ve tamamen Pagan Hermetizmi'nin bir unsuruydu. lgintir ki; Papalarn ve Katolik din adam larnn evlenmemelerini ngren Katolik Kilisesi'nin ku rucusu Aziz Peter evli ve ocuk sahibi bir adamd!) Pisagorculann bir dier koulu sa ve sakaln kesilmeme- siydi. Ayrca vejetaryen olma zorunluluu vard. Bir ba ka koul ise her sabah ve akam -k dahil- souk suyla gnde iki kez ykanmak zorunluluuydu. Apollonius'un hibir kadnla ilikisi olmam ve tm yaam boyunca ve jetaryen kalmt. Bedene ilenen zel dvme veya yara izleri ise onlann alameti farikas idi. Daha somaki yzyl larda rnein talya'da Carnobari adl gizli rgte ye ya planlardan da bir parman kesilmesi istenmiti. Benzer bir ekilde arlk Rusya'smdaki gizli ve fanatik bir Orto doks Tarikat'na (Skoptsky) ye yaplacak olan kadnlara "meme snneti" uygulanyordu. Mastectomy diye bilinen bu operasyonda kadn yenin sol meme ucu klla kesili yordu. Benzer bir uygulama Nazi SS rgt'nn "Kara Tarikat" diye bilinen en gizli ve i rgtnde de vard. Burada erkeklerin yzlerinde klla yaralar alrd.59Naziler iin yzn eitli yerlerinde kl darbeleriyle alm olan bu yara izlerinin ok byk nemi vard.Pisagorcu ve Orphic gizli rgtleri her trl "By veSihir Kardeliine" (Fraternity) dayal rgtlenmelerdi.1 6Bu rgtler iin saylar ve onlarn gizli gleri ve deerle ri en kutsal bilgilerdi. Pisagorcu rgtlerde saylar, "Dualist ve Monist" yaplar olarak ilenmiti. Buna gre, rnein 3, 5, 7, 11, 17, 19, 23 , 29, 31 , "Incomposite" (baka saylardan olumam saylar) karakterdeydiler.1 7Bunlar tam olmayan saylar (Odd/Even) olarak "Gnomons" diye adlandrlmlard.1 8 Apollonius'un ka nn stndeki Gnomon says olan 11 ok ilgin bir sayy d. Bu say Kabbala'ya gre ok tehlikeli, ktlk ykl bir sayyd. On says (Decad denilir) Kabbala'da en st deer olan Sephirotic sayy verirken, onbir onun mkemmeliini bozan say olarak deerlendirilmiti.1 9 On bir says gnahlarn says olarak biliniyordu. Matta nci li'nde (XII. 43) sa Mesih bu sayda gizlenen ktlk Ci ni'ni n tarlalara ve ekinlere zarar verdiini sylemiti. Ay n ekilde Eski Ahit'te de on bir saysnn Psalms=Mezmurlar (CVI 37) blmnde "Siddim" olarak ktln ruhu olduu yazlyd. Bu nedenle branicede dorudan doruya 11 says yoktur. "On ve Bir" olarak Achad Osher eklinde telaffuz edilmektedir. Saylarn sa dece kendi deerleri yoktur, bunlar ayn zamanda alfabe nin harfleriyle de balantlydlar. Roma mparatorlu- u'nd a olsun Pagan Hellenlerin arasnda olsun harfler ve saylar birbirleriyle "Dualite" oluturuyorlard. slam di ninde ise rnein l=Bi r says Elif olarak Allah' simge lerken (Monizm=Tekilik), 2= ki says Dualiteyi (ztla- nn birlikteliini) gsteriyordu. Kur'an'd a da eski Pisagorcu anlay yanstan bir sure va