AVRUPA BİRLİĞİAVRUPA BİRLİĞİMALİ YARDIMLARIMALİ YARDIMLARI

I. MEDA (1996-2001) : 3.ülke

II. Katılım Öncesi Mali Yardımlar (2002-2006) : Aday Ülke

III. IPA (2007-2013) : Aday Ülke – Müzakere süreci

TARİHSEL GELİŞİM

ADAYLIK STATÜSÜNÜN MALİ İŞBİRLİĞİNE YANSIMALARI:

AB tarafından “Türkiye için Katılım Öncesi Mali Yardıma Dair Çerçeve Tüzük” yayımlanmıştır. (17 Aralık 2001)

Sonuçları :

Türkiye’ye Adaylık Statüsü

Helsinki Zirvesi

Aralık 1999

1. AB mali yardımlarının yapısı ve öncelikleri değişmiştir.2. Türkiye’ye sağlanan mali yardımların kullanımı için Merkezi Olmayan Yapılanma “DIS” oluşturulmuştur.

YENİ DÖNEM : ADAYLIK PERSPEKTİFİ

MALİ YARDIMDA ÖNCELİKLER MALİ YARDIMDA ÖNCELİKLER

Katılım Ortaklığı Belgesi

AB’nin çizdiği yol haritası

Ulusal Program ve

Ön Ulusal Kalkınma Planı

Ulusal taahhütler, ihtiyaçlar

İlerleme Raporları

AB’nin sürece ilişkin değerlendirmesi, özellikle siyasi kriterler alanında

güncel ihtiyaçlar

ÖNCELİKLER

MERKEZİ OLMAYAN YAPILANMA MERKEZİ OLMAYAN YAPILANMA (DIS)(DIS)

Ulusal Mali Yardım Koordinatörü National Aid Coordinator (NAC)

Genel koordinasyon, projelerin öncelikler doğrultusunda seçilmesi, programlama ve izleme çalışmalarının yürütülmesi

Ulusal Yetkilendirme GörevlisiNational Authorising Officer (NAO)

Ulusal FonNational Fund (NF)

Ulusal Fonun yönetimi, proje uygulamalarının denetimi

AB hibeleri ve ulusal katkıların öngörülen takvim doğrultusunda tahsili ve aktarımından sorumlu birim

Program Yetkilendirme GörevlisiProgram Authorising Officer (PAO)

Merkezi Finans ve İhale BirimiCentral Finance and Contracts Unit (CFCU)

Merkezi Finans ve İhale Biriminin yönetimi

İhalelerin Avrupa Birliği kural, düzenleme ve usullerine göre yürütülmesinden sorumlu birim

Denetim (İç ve Dış Denetim)

Projelere ilişkin hesap ve işlemlerin denetimi iç denetim, Finansman Anlaşmalarına ilişkin mali prosedürlerin denetimi dış denetim olarak ifade edilmektedir.

Faydalanıcı Kurumlar-Kuruluşlar

Projelerin faydalanıcısı olan ve uygulamaya ilişkin teknik birimlerin oluşturulduğu kurum ve kuruluşlar

MALİ YARDIM MİKTARLARI

Aralık 2002 Kopenhag Zirvesi :

Türkiye’ye yapılan mali yardımlar artırılacak...

Yıl 2002 2003 2004200

52006

Tahsisat

126 144 250 300 500

milyon €

2002 Yılı Programı

126 M € hibe - Toplam 18 Proje

2003 Yılı Programı

144 M € hibe - Toplam 28 Proje

Projelerin uygulaması tamamlanmak üzeredir.

2004 Yılı Programı

235,6 M € hibe - Toplam 38 Proje

Uygulamalar 2005 yılı sonunda başladı.

2005 Yılı Programı

276,7 M € hibe - Toplam 35 Proje

Uygulamalar 2006 yılı sonunda başlayacak.

2006 Yılı Programı(Dört farklı Finansman

Anlaşması)

2002-2006 DÖNEMİ PROGRAMLARI2002-2006 DÖNEMİ PROGRAMLARI

Projelerin uygulamaları tamamlandı.

450 M € hibe - Toplam 45 Proje

Sivil Toplum Diyaloğu, Kuş Gribiyle Mücadele ve 1.paket projelere ilişkin Finansman Anlaşmaları imzalandı. 2.paket de kısa zamanda imzalanacak.

AB MALİ YARDIMLARININ AB MALİ YARDIMLARININ PROGRAMLANMASIPROGRAMLANMASI

Proje sahibi KurumlarMali İşbirliği KomitesiAvrupa Komisyonu Delegasyonu

Ulusal Mali Yardım

Koordinatörü

Mali İşbirliği Paketi

SektörelÇalışma Grupları

ABABGS

Kamu KuruluşlarıProje Fikirleri

PROGRAMLAMA : BİR ÇEŞİT MÜZAKERE

Eylül………………………………………………………………………Mayıs

   Topluluk Programları

27%

Bölgesel Kalkınma12%

Siyasi Kriterler - Adalet ve İçişleri

11%

Çevre10%

Tarım - Balıkçılık9%

KOBİ6%

İstihdam4%

Proje Hazırlama4%

Sosyal Politika ve İstihdam4%

Malların Serbest Dolaşımı 2%

Taşımacılık Politikası2%

Gümrük Birliği3%

Diğer5%

Sınır Ötesi İşbirliği1%

2002-2006 AB Mali Yardım Projeleri Sektörel Dağılımı

YÜRÜTÜLMEKTE OLAN - YÜRÜTÜLMEKTE OLAN - YÜRÜTÜLECEK PROJE SAYISI VE YÜRÜTÜLECEK PROJE SAYISI VE

BÜYÜKLÜĞÜBÜYÜKLÜĞÜ

MEDA Yardımları 23 Proje (451,8 m €)

Katılım Öncesi Mali Yardım 170 Proje (782,3 m €)

+

TOPLAM 192 Proje (1234,1 m €)

(Aralık 2006 İtibarıyla)(Aralık 2006 İtibarıyla)

Mevzuat Uyumu ve Kurumsal Yapılanma için Teknik Yardım

Ekonomik ve Sosyal Uyum

. Bölgesel Kalkınma • KOBİ’ler

•Sınır Ötesi İşbirliği

Mevzuat Uyumunun Desteklenmesiiçin Yatırımlar

1/3

1/3 1/3

HANGİ ALANLARDA MALİ HANGİ ALANLARDA MALİ YARDIM KULLANILIYOR ?YARDIM KULLANILIYOR ?

-Projelerin Uygulama Yöntemleri

ı. Eşleştirme (Twinning)

ıı. İhaleler

-Hizmet İhalesi

-Tedarik İhalesi

-İnşaat İhalesi

ııı. Doğrudan Sözleşmeler (Direct Contracts)

Programlaması Yapılmış Projelerin Gerçekleşme

Süreci

EKONOMİK VE SOSYAL EKONOMİK VE SOSYAL KALKINMANIN KALKINMANIN

DESTEKLENMESİDESTEKLENMESİ

1/3

Yerel Yönetimlerin Desteklenmesi

KOBİ’ler

Sivil Toplum

EKONOMİK ve SOSYAL UYUM

I. Bölgesel Kalkınma Projeleri

II. Sınır Ötesi İşbirliği Projeleri

BÖLGESEL KALKINMA PROJELERİBÖLGESEL KALKINMA PROJELERİ

III

Erzurum (Erzurum, Erzincan, Bayburt)

Kastamonu (Çankırı, Kastamonu, Sinop)

Samsun (Amasya, Çorum, Samsun, Tokat)

Projenin bütçesi : ~ 53 milyon €

I

Güneydoğu Anadolu Kalkınma Projesi

Diyarbakır, Mardin, Şanlıurfa, Adıyaman, Batman, Kilis,

Şırnak, Siirt ve Gaziantep

Projenin bütçesi : ~ 47 milyon €

II

Doğu Anadolu Kalkınma Projesi

Van, Hakkari, Bitlis ve Muş

Projenin bütçesi : ~ 45 milyon €

BÖLGESEL KALKINMA PROJELERİBÖLGESEL KALKINMA PROJELERİ

IV*

Ağrı (Ağrı, Kars, Ardahan, Iğdır )

Konya (Konya, Karaman)

Kayseri (Kayseri, Yozgat, Sivas)

Malatya (Malatya, Elazığ, Bingöl, Tunceli)

Projenin bütçesi : ~ 90 milyon €

V

Trabzon (Ordu, Giresun, Rize, Artvin, Gümüşhane )

Projenin bütçesi : ~ 28 milyon €

BÖLGESEL KALKINMA PROJELERİBÖLGESEL KALKINMA PROJELERİ

PROJELERİN YAPISI

AB mali yardımları ile finanse edilen projeler iki ayrı başlıkta ele alınmalıdır.

I

II

Çerçeve Projeler

Mikro Projeler

MİKRO PROJELERE NASIL KARAR VERİLİYOR?

ÇERÇEVE PROJE

Çerçeve Proje Bütçesi HİBE

Çerçeve Projenin Hedef

Kitlesindeki Kuruluşlar-STK’lar-KOBİ’ler-Yerel Yönetimler-diğer kuruluşlar

HİBE PROGRAMLARI: ÖRNEKLER

Hibe Programı AdıUygulayıcı

KuruluşToplam

Hibe Miktarı

Finanse edilen Mikro Proje Sayısı

Aktif İşgücü Piyasaları İŞKUR 32 milyon Euro

246

Mesleki Eğitimin Güçlendirilmesi

Milli Eğitim Bakanlığı

4 milyon Euro

35

Erzurum-Samsun-Kastamonu Bölgesel Kalkınma Hibe Programları

DPT 49 Milyon Euro

Yaklaşık 1100 proje başvuru

oldu. Değerlendirmel

er devam ediyor.

Doğu Anadolu (Van-Bitlis-Muş-Hakkari) Bölgesel Kalkınma Programları

DPT 34 Milyon Euro

Değerlendirmeler devam ediyor.

Bulgaristan ile Sınırötesi İşbirliği

DPT 500 bin Euro 9

STK ile Kamu Kuruluşları Arasındaki işbirliğinin Artırılması

AB Genel Sekreterliği

500 bin Euro 11

Gaziantep Ticaret Odası

İSTİHDAM ALANINDAN BİR ÖRNEK : İSTİHDAM ALANINDAN BİR ÖRNEK : AKTİF İŞGÜCÜ PİYASALARI PROJESİ AKTİF İŞGÜCÜ PİYASALARI PROJESİ

(İŞKUR) (İŞKUR)

Halı ve gıda sektörlerine yönelik kalifiye ara eleman yetiştirilmesi ve istihdamın artırılması projesi

207 Bin €

Edirne İl Özel İdaresi

Ev Pansiyonculuğunu Geliştirme Projesi

187 Bin €

Kütahya Belediyesi Çini ve Seramik Ustası Yetiştirme Eğitimi Projesi

203 Bin €

Konya Ticaret Odası

Tekstil Sektörüne kalifiye eleman yetiştirme kursu

272 Bin €

TEMA Vakfı Artvin ilinde Arıcılığı Geliştirme Projesi

167 Bin €

Değerlendirmeler sonucu yaklaşık 1500 proje başvurusundan 246 projeye finansman

sağlanmasına karar verilmiştir.

SİVİL TOPLUM KURULUŞLARINA SİVİL TOPLUM KURULUŞLARINA YÖNELİK HİBE PROGRAMLARI :YÖNELİK HİBE PROGRAMLARI :

Uygulayıcı Kuruluş: AB Genel Sekreterliği ve Sivil Toplum Geliştirme Merkezi

Toplam bütçe: 6.000.000 €

Uygulama Takvimi: Ekim-Kasım 2006

-Kadın Hakları için Hibe Programı

-Özürlülere YönelikHibe Programı

-Tüketicinin korunmasına Yönelik Hibe Programı

-Çocuk İşçiliğinin Önlenmesine Yönelik Hibe Programı

-Çevrenin Korunmasına Yönelik Hibe Programı

SİVİL TOPLUM GELİŞTİRİLMESİ HİBE PROGRAMLARI:

SİVİL TOPLUM KURULUŞLARINA SİVİL TOPLUM KURULUŞLARINA YÖNELİK HİBE PROGRAMLARI :YÖNELİK HİBE PROGRAMLARI :

Uygulayıcı Kuruluş: AB Genel Sekreterliği

Toplam bütçe: 19.000.000 €

Uygulama Takvimi: Ekim-Kasım 2006

-Belediyelere Yönelik Hibe Programı

-Meslek Kuruluşlarına Yönelik Hibe Programı

-Üniversitelere Yönelik Hibe Programı

-Gençlik Derneklerine Yönelik Hibe Programı

SİVİL TOPLUM DİYALOĞU HİBE PROGRAMLARI:

DENİZ TAŞIMACILIĞININ DENİZ TAŞIMACILIĞININ GÜVENLİĞİNİN ARTTIRILMASI GÜVENLİĞİNİN ARTTIRILMASI

PROJESİPROJESİ

Amaç: 1. Türk mevzuatının AB müktesabatı ile uyumlu hale getirilmesi ve deniz kirliliğinin önlenmesi, 2. Denizcilik Müsteşarlığının idari kapasitesinin arttırılması

Genel Bütçe: 2.7 milyon Euro

Başarı göstergesi: “AB üyesi ülkelerin limanlarında tutulan Türk bayraklı gemilerinin sayılarında

2001 -2005 yılları arasında %40 azalma olması”

Sonuç:

Yıl Gemi sayıları Azalma % Azalma % (2001-2004) 2001 211 2002 160 %24 2003 151 %28 2004 74 %50 %65

BİR BAŞARI ÖYKÜSÜ :BİR BAŞARI ÖYKÜSÜ :AB-TÜRKİYE İŞ MERKEZLERİNİN AB-TÜRKİYE İŞ MERKEZLERİNİN GELİŞTİRİLMESİ PROJESİ (TOBB)GELİŞTİRİLMESİ PROJESİ (TOBB)

Amaç: 1- Gümrük Birliği çerçevesinde Türkiye ile AB arasındaki iş

ilişkilerinin geliştirilmesi2- KOBİ iş programlarının iyileştirilmesi (Gaziantep, İzmir, izmit)Genel Bütçe: 18,6 milyon EuroEtki Değerlendirmesi Sonuçları: 10.000’den fazla KOBİ’ye ulaşılmıştır.

2500 KOBİ’den 6000 çalışan girişimcilik konularında eğitilmiştir. 55 milyon Euro’luk ekonomik etki yaratılmıştır.

(Yani harcanan her 1 Euro’dan 3 Euro’luk katma değer...) Çalışan başına 14.440 YTL’lik iç satış artışı

Çalışan başına 7704 YTL’lik ihracat artışı%142,8’lik verimlilik artışı

Yeni proje: Afyon, Çorum, Denizli, Eskişehir, Erzurum, Kayseri, Konya,

Malatya

2006 YILI2006 YILIPROGRAMLAMA PROGRAMLAMA ÇALIŞMALARIÇALIŞMALARI

2006 PROGRAMININGENEL ÇERÇEVESİ

%20 Siyasi Kriterler

%20 Sivil Toplum Diyalogu

%30 Müktesebat Uyum

%30 Ekonomik ve Sosyal Uyum

500 m €

DÖRT FİNANSMAN ANLAŞMASI

2006 yılı için tahsis edilen yaklaşık 500 milyon Avro’nunkullanımı dört finansman anlaşması altında

gerçekleşecek:

Kuş gribiyle mücadele için Tarım ve Köyişleri ve Sağlık Bakanlıklarına Destek (sunuldu)

(AB: 8,35 m € / Toplam : 10,4 m €)

Sivil Toplumla Diyalog (sunuldu)(AB / Toplam: 21,5 m €)

Çeşitli sektörlerde projeler – 1.paket (sunuldu)(AB: 85,1 m € / Toplam : 108,3 m €)

Çeşitli sektörlerde projeler – 2.paket (sunuldu)(AB: 352,7 M € / Toplam: 416,8 m €)

AB MALİ YARDIMLARININ AB MALİ YARDIMLARININ İZLENMESİİZLENMESİ

İZLEME ve DEĞERLENDİRME SÜRECİ

6 Sektörel Alt Komite kuruldu

Proje sahibi kurumlar senede 2 izleme raporu hazırlıyor

Bağımsız Değerlendirme Ekibi :Her sektör için değerlendirme raporu hazırlıyor

Her yıl Ülke Değerlendirme Raporu hazırlanıyor: Türkiye’nin yardımları kullanma kapasitesinin ölçülmesi

SON DÖRT YIL TÜRKİYE’NİN NOTU : YETERLİ

AB MALİ YARDIMLARINDA AB MALİ YARDIMLARINDA YENİ DÖNEM : 2007-2013YENİ DÖNEM : 2007-2013

Katılım Öncesi Yardım Enstrümanı (Instrument for Pre Accession Assistance-

IPA)

AB, 2007-2013 döneminde tüm katılım öncesi mali yardım programlarını

tek bir enstrüman altında (IPA) altında toplamayı öngörmektedir.

2007-2013 DÖNEMİ AB MALİ 2007-2013 DÖNEMİ AB MALİ PERSPEKTİFİPERSPEKTİFİ

IPA’nın Kapsadığı Ülkeler :IPA’nın Kapsadığı Ülkeler :

Aday ÜlkelerTürkiye HırvatistanMakedonya

Potansiyel Aday Ülkeler

Arnavutluk,Bosna-Hersek,Sırbistan-Karadağ

IPA Bütçesi : 11,5 milyar Euro

2007-2013 DÖNEMİ AB MALİ 2007-2013 DÖNEMİ AB MALİ PERSPEKTİFİPERSPEKTİFİ

Stratejik Uyum Çerçeve Belgesi (2007-13)Devlet Planlama Teşkilatı

Bölgesel KalkınmaKurumsalKapasite

-Siyasi kriterler-Adalet, İçişleri

-Müktesebat Uyumu-İdari Kapasite

-STK’lara destek-Sivil Toplum Diyaloğu

 

Bölgesel veSınırötesiİşbirliği

İnsan Kaynakları Kırsal Kalkınma

Operasyonel Program - Çevre (Çevre Bakanlığı)

Operasyonel Program – Ulaştırma (Ulaştırma Bakanlığı)

Operasyonel Program – Bölgesel Rekabeti Artırma (Sanayi Bakanlığı)

OP – İnsan Kaynakları.

(Çalışma Bakanlığı)

Kırsal Kalkınma Planı (Tarım Bakanlığı)

Ulusal Koordinatör (NIPAC)AB Genel Sekreterliği

KATILIM ÖNCESİ YARDIM MEKANİZMASI(2007 – 2013)

2007-2013 DÖNEMİ AB MALİ 2007-2013 DÖNEMİ AB MALİ PERSPEKTİFİPERSPEKTİFİ

IPA Alt Başlıkları 2007 2008 2009 2010 Total

I. Kurumsal Gelişme252.2 250.2 233.2 211.3 946.9

II. Sınır Ötesi işbirliği6.6 8.8 9.4 9.6 34.4

III. Bölgesel Gelişme167.5 173.8 182.7 238.1 762.1

IV. İnsan Kaynakları50.2 52.9 55.6 63.4 222.1

V. Kırsal Kalkınma 20.7 53.0 85.5 131.3 290.5

TOPLAM 497.2 538.7 566.4 653.7 2099.5

PROJELERE İLİŞKİN DUYURULAR

-Avrupa Birliği Genel Sekreterliği www.abgs.gov.tr

-Avrupa Komisyonu Delegasyonu www.deltur.cec.eu.tr

-Merkezi Finans ve İhale Birimi www.mfib.gov.tr

-Devlet Planlama Teşkilatı www.dpt.gov.tr(Bölgesel Kalkınma Programları)

-Europeaid www.europa.eu.int/comm/europeaid/cgi/frame12.pl