astim ve allerjİk rİnİtİn bİrbİrlerİ Üzerİne etkİlerİ
DESCRIPTION
ASTIM VE ALLERJİK RİNİTİN BİRBİRLERİ ÜZERİNE ETKİLERİ. Arzu Yorgancıoğlu. Epidemiyolojik Anatomik Fizyolojik Immunopatolojik Terapötik. EMBRYOLOJİK GELİŞİM. Gestasyonun 4. haftasında gelişim başlar,doğumdan sonra devam eder. Nazal plakod ve çıkıntılardan ;Burun - PowerPoint PPT PresentationTRANSCRIPT
ASTIM VE ALLERJİK RİNİTİN ASTIM VE ALLERJİK RİNİTİN BİRBİRLERİ ÜZERİNE BİRBİRLERİ ÜZERİNE
ETKİLERİETKİLERİ
Arzu YorgancıoğluArzu Yorgancıoğlu
EpidemiyolojikEpidemiyolojik AnatomikAnatomik FizyolojikFizyolojik ImmunopatolojiImmunopatoloji
kk TerapötikTerapötik
EMBRYOLOJİK GELİŞİMEMBRYOLOJİK GELİŞİM
Gestasyonun 4. haftasında gelişim Gestasyonun 4. haftasında gelişim başlar,doğumdan sonra devam eder.başlar,doğumdan sonra devam eder.
Nazal plakod ve çıkıntılardan ;Nazal plakod ve çıkıntılardan ;BurunBurun
Primitif farinksin ventral duvarında Primitif farinksin ventral duvarında larngotrakeal oluktan larngotrakeal oluktan ;;
Larinks,trakea ve bronşlar Larinks,trakea ve bronşlar
Bousquet J JACI 2004;113
ANATOMİANATOMİ
BENZERLİKLERBENZERLİKLER
Embryolojik Embryolojik gelişimdeki kronolojigelişimdeki kronoloji
Solunum epiteliSolunum epiteli
FARKLILIKLARFARKLILIKLAR
Subepitelyal kapiller, Subepitelyal kapiller, arterial sistem ve arterial sistem ve venöz cavernöz venöz cavernöz sinozoidlersinozoidler
Nasal fossadan Nasal fossadan bronşlara kadar bronşlara kadar kartilajkartilaj
Nasal kavitede kas Nasal kavitede kas yokyok
Alt hava yollarında Alt hava yollarında
DÜZ KASDÜZ KAS
Bousquet J JACI 2004;113VASKÜLER DOLGUNLUK DÜZ KAS KASILMASI
Kronik Allerjik İnflamatuar Havayolu Kronik Allerjik İnflamatuar Havayolu SendromuSendromu
Allerjik RinitAllerjik Rinit
Allerjik rinit + Bronş hiperreaktivitesiAllerjik rinit + Bronş hiperreaktivitesi
Allerjik Rinit + AstımAllerjik Rinit + Astım
Vertikal ve Horizontal İlişkiVertikal ve Horizontal İlişki
Togias A JACI 2003;111
Togias A Allergy 1999;54(suppl 57):94..
İnflamatuar materyal aspirasyonu
Ağız solunumu
Nazofaringobronşiyal refleks
İnflamasyonun sistemik yayılımı
VERTİKAL İLİŞKİVERTİKAL İLİŞKİVERTİKAL İLİŞKİVERTİKAL İLİŞKİ
INFLAMATUAR MATERYAL INFLAMATUAR MATERYAL ASPİRASYONUASPİRASYONU
İnhale allerjenlerin ilk durağı, nazal İnhale allerjenlerin ilk durağı, nazal sekresyonlarla temas allerjenite ve biyolojik sekresyonlarla temas allerjenite ve biyolojik aktivite aktivite
İnvivo çalışma yetersiz, tavşanda + İnvivo çalışma yetersiz, tavşanda + Nazal sekresyonların akciğerlerde depozisyon Nazal sekresyonların akciğerlerde depozisyon
– (Tc99m enj)– (Tc99m enj)
Bardin P J Allergy Clin Immunol 1990;86:82
AĞIZ SOLUNUMUAĞIZ SOLUNUMU
Nazal konjesyona bağlı ağız solunuma Nazal konjesyona bağlı ağız solunuma geçişgeçiş nazal nazal ısıtma,nemlendirme ve filtrasyon -ısıtma,nemlendirme ve filtrasyon -
alt havayollarına olumsuz etkialt havayollarına olumsuz etki Nazal yolun bypassı alt hava yolu Nazal yolun bypassı alt hava yolu
homeostazını bozarhomeostazını bozar
Nazal obstr ile ASY semptomları ve Nazal obstr ile ASY semptomları ve solunum fonksiyonları bozulursolunum fonksiyonları bozulur
Kontinü bombardımanASTIM GELİŞİMİ ????
Sağlıklı kişilerde Sağlıklı kişilerde
Soğuk kuru havayla nazal uyarıSoğuk kuru havayla nazal uyarıbronkokonstrüksiyonbronkokonstrüksiyon
Ağız solunumuyla , havanın ılıtılması , lokal Ağız solunumuyla , havanın ılıtılması , lokal anestezi veya antikolinerjik ile bu yanıt –anestezi veya antikolinerjik ile bu yanıt –
NAZOBRONŞİYAL REFLEKSNAZOBRONŞİYAL REFLEKS
AR +, Astım -AR +, Astım - Egzersiz, soğuk ,kuru hava gibi doğal veya Egzersiz, soğuk ,kuru hava gibi doğal veya
metakolin ,histamin gibi kimyasal metakolin ,histamin gibi kimyasal uyaranlarlauyaranlarla BHR +BHR +
Inflamasyon olan nazal mukozada Inflamasyon olan nazal mukozada sensonöral aşırı duyarlılıksensonöral aşırı duyarlılıknasobronşiyal refleks potansiyalize olur.nasobronşiyal refleks potansiyalize olur.
BHR + 4.5 saat sonra hala sürer BHR + 4.5 saat sonra hala sürer
Simons Clin Exp All Rev 2003;3
NAZOBRONŞİYAL REFLEKSNAZOBRONŞİYAL REFLEKS
Buruna Alerjen Uygulaması Bronş Aşırı Buruna Alerjen Uygulaması Bronş Aşırı Duyarlılığını ArtırmaktadırDuyarlılığını Artırmaktadır
Nazal provokasyondan sonra Nazal provokasyondan sonra PCPC2020’de başlangıca ’de başlangıca göre değişim*göre değişim*
Corren J et al J Allergy Clin Immunol 1992;89:611-618.
0800Baseline
3
2
0
Geometrikortalama
PC20
(methacholine,
mg/ml)
Plasebo (n=10)Alerjen (n=10)
1200Postchallenge
1600Postchallenge
**
***
Time
Bronş Bronş aaşırı şırı dduyarlılığı uyarlılığı prevalansıprevalansı* *
Allerjik Rinitli Olgularda Polen Mevsiminde Allerjik Rinitli Olgularda Polen Mevsiminde Bronş Aşırı Duyarlılığı GelişmektedirBronş Aşırı Duyarlılığı Gelişmektedir
Madonini E et al J Allergy Clin Immunol 1987;79:358-363..
60
50
40
30
20
10
0
Hastaların %’si
Sezon dışı Sezonda
(n=27)
11
48
p<0.02
BronBronş hiperreaktivitesiş hiperreaktivitesi
0
20
40
60
80
% s
ubje
cts
controlsseasonalrhinitis
perennialrhinitis
seasonal+ perennial
rhinitis
asthma
- 821 erişkin
- 20-44 y
- PC20 metakolin ≤4mg
non-asthmatic without wheeze
Astım +rinitli hastalarda nazal Astım +rinitli hastalarda nazal mukoza soğuk hava uyarısına mukoza soğuk hava uyarısına sadece rinitlilere göre daha şiddetli sadece rinitlilere göre daha şiddetli yanıt verir.yanıt verir.
Kedi allerjen maruziyeti astımı olan Kedi allerjen maruziyeti astımı olan rinitlilerde daha şiddetli semptomlara rinitlilerde daha şiddetli semptomlara neden olurneden olur
Birliktelik tüm hava yollarına daha Birliktelik tüm hava yollarına daha fazla fonksiyon bozukluğuna neden fazla fonksiyon bozukluğuna neden olur.olur.
Hanes LS Clinical and Ezperimental Allergy 2006;36:26
Corren J J Allergy Clin Immunol 2005 ;
Rinitli hastalarda BHR Asemptomatik Rinitli hastalarda BHR Asemptomatik olabilirolabilir
BHR ile allerjen maruziyeti yakın BHR ile allerjen maruziyeti yakın ilişkili ilişkili
BHR derecesi ile FEF 25-75 arasında BHR derecesi ile FEF 25-75 arasında ilişki +ilişki +
Ciprandi G Respiratory medicine 2004;98:826
SİSTEMİK SİSTEMİK İNFLAMASYONİNFLAMASYON
KLİNİK KLİNİK
VERİLERVERİLER
Ortak immünolojik mekanizma
Ortak immünolojik mekanizma
Casale TB, Amin BV Clin Rev Allergy Immunol 2001;21
Kay AB N Engl J Med 2001;344
IgE
Akut allerjikreaksiyon
Kronik allerjikreaksiyon
Masthücresi
T hücre
Allerjen
Sitokinler
Hazır mediatörlerHistamine
Yeni sentezlenen mediatörler
CysLT, PG, PAF
EozinofillerEozinofiller
Eozinofil İnfiltrasyonuEozinofil İnfiltrasyonuEozinofil İnfiltrasyonuEozinofil İnfiltrasyonu
Bousquet J et al J Allergy Clin Immunol Suppl 2001;108(5):S148-S149.
Eozinofil infiltrasyonu
Allerjik rinit Astım
Erken ve geç yanıtta Erken ve geç yanıtta benzerlikbenzerlik
Erken ve geç yanıtta Erken ve geç yanıtta benzerlikbenzerlik
Varner AE, Lemanske RF Jr. In: Asthma and Rhinitis. 2nd ed. Oxford: Blackwell Science, 2000:1172-1185
Togias A. J Allergy Clin Immunol 2000;105(6 pt 2):S599-S604.
AstımAllerjik rinit
Semptom skoru
Zaman (st)
1Antijenuygulama
3–4 8–12 24
Erken faz Geç faz
FEV1
(% değişim)
Zaman (st)
1 10 240 2 3 4 5 6 7 8 9
0
50
100
NAZAL PROVOKASYON SİSTEMİK YANIT
Nasal allerjen provokasyonu Nasal allerjen provokasyonu periferik kanda periferik kanda eozinofilieozinofili
Togias A J Allergy Clin Immunol 2000:106.Togias A J Allergy Clin Immunol 2000:106.
Nazal provokasyonNazal provokasyon periferik periferik lökositlerden spontan sitokin deşarjılökositlerden spontan sitokin deşarjı
Togias A J Allergy Clin Immunol 2002:109.Togias A J Allergy Clin Immunol 2002:109.
A. rinitli ve astımlı olgularda nazal allerjen provokasyonu A. rinitli ve astımlı olgularda nazal allerjen provokasyonu ardından periferik kan eozinofillerinde artışardından periferik kan eozinofillerinde artış
0
100
200
300
400
500
600
700
Bazal Provakasyondan 22
saat sonra
eozi
nofil/m
m3
P=0.004
Togias JACI 2000; 106: 247 - 50
NAZAL PROVOKASYON SİSTEMİK YANIT
Allerjenle Provokasyon Sonrası Allerjenle Provokasyon Sonrası Bronş Epitelinde Eozinofil ArtışıBronş Epitelinde Eozinofil Artışı
Braunstahl, Am J Respir Crit Care Med 2000; 161:2051-57.
****
*
1600
1200
800
400
0
T24
T0 B C
+hücre/mm2
BM
K13 b
ron
ş s
ub
ep
iteli
A
Bronş Epitelinde Eozinofillerde Bronş Epitelinde Eozinofillerde ArtışArtış
Braunstahl, Am J Respir Crit Care Med 2000; 161:2051-57.
9 AR , 9 sağlıklı kontrol nazal provokasyon 9 AR , 9 sağlıklı kontrol nazal provokasyon Semptom skorları, SFT, kan örnekleri,nazal ve Semptom skorları, SFT, kan örnekleri,nazal ve
bronşiyal biyopsi bronşiyal biyopsi ½ ve 12s ;akciğer ve nazal semptom skorları ½ ve 12s ;akciğer ve nazal semptom skorları
fonksiyonlar fonksiyonlar 24s; 24s;
Kanda eozinofil ve IL-5 Kanda eozinofil ve IL-5
Nazal + bronşiyal eozinofil ve IL-5 Nazal + bronşiyal eozinofil ve IL-5
Nazal ve bronşiyal mukozada endotel Nazal ve bronşiyal mukozada endotel
adhezyon molekülleri adhezyon molekülleri
Braunstahl GJ J Allergy Clin Immunol 2001:107Braunstahl GJ J Allergy Clin Immunol 2001:107
NAZAL PROVOKASYON SİSTEMİK YANIT
Braunstahl GJ JACI 2001:107.Braunstahl GJ JACI 2001:107.
Allerjen Provokasyonuna Allerjen Provokasyonuna Sistemik İnflamatuar YanıtSistemik İnflamatuar YanıtAllerjen Provokasyonuna Allerjen Provokasyonuna Sistemik İnflamatuar YanıtSistemik İnflamatuar Yanıt
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
Rinit Kontrol Rinit Kontrol Rinit Kontrol
Bazal
Allerjenden 24saat sonrası
ICAM-1/CD31 VCAM-1/CD31 ELAM-1/CD31
%
Nazal allerjen provokasyonu sonunda alt solunum yollarında Nazal allerjen provokasyonu sonunda alt solunum yollarında eozinofil sayısında ve adezyon moleküllerinde artış vareozinofil sayısında ve adezyon moleküllerinde artış var
Braunstahl GJ et al. JACI 2001; 107: 469-76
Nazal biyopsiNazal biyopsi(ICAM-1,VCAM-1,E-Selektin,CD31(ICAM-1,VCAM-1,E-Selektin,CD31
Braunstahl GJ JACI 2001:107Braunstahl GJ JACI 2001:107
24s
Bronşiyal biyopsiBronşiyal biyopsi(ICAM-1,VCAM-1,E-Selektin,CD31(ICAM-1,VCAM-1,E-Selektin,CD31
Braunstahl GJ JACI 2001:107Braunstahl GJ JACI 2001:107
24s
Radyoaktif işaretli Ag ile inhalasyon Radyoaktif işaretli Ag ile inhalasyon çalışmasıçalışması
Nasal uygulamadan sonra Nasal uygulamadan sonra akciğerlerde depozisyon akciğerlerde depozisyon gösterilmemiş.gösterilmemiş.
Corren J J Allergy Clin Immunol 1992:89Corren J J Allergy Clin Immunol 1992:89..
AR hastalarda segmental bronş AR hastalarda segmental bronş provakasyonuprovakasyonu
24 saat sonra kanda eozinofili24 saat sonra kanda eozinofili Nazal ve bronşiyal mukozada ; Nazal ve bronşiyal mukozada ;
eozinofileozinofil
IL-5 IL-5
eotaksin + hücre eotaksin + hücre Braunstahl AJRCCM 2000:161.Braunstahl AJRCCM 2000:161.
BRONŞ PROVOKASYONU SİSTEMİK YANIT
Non-astmatik AR hastalarda segmental Non-astmatik AR hastalarda segmental bronş provakasyonubronş provakasyonu
24 s; 24 s;
Nazal mukozada mast h. Nazal mukozada mast h. (degranülasyon) ve bazofil (degranülasyon) ve bazofil
Periferik kanda bazofil (migrasyona Periferik kanda bazofil (migrasyona bağlı) bağlı)
Alt ve üst havayollarında eozinofil , IL 5 ve Alt ve üst havayollarında eozinofil , IL 5 ve eotaksin pozitif hücrelereotaksin pozitif hücreler
Braunstahl AJRCCM 2001:164.Braunstahl AJRCCM 2001:164.
BRONŞ PROVOKASYONU SİSTEMİK YANIT
9 atopik astım,9 atopik astım,9 AR, Astım –9 AR, Astım –
Segmental bronş provokasyonuSegmental bronş provokasyonu
BAL; hücre sayımı,histamin, MMP, IL-BAL; hücre sayımı,histamin, MMP, IL-5, IFN- 5, IFN- , IL-10 , IL-10
Hücre,mediatör ve sitokin oluşumu Hücre,mediatör ve sitokin oluşumu benzerbenzer
Havayolunda yanıt değişikliği yapan Havayolunda yanıt değişikliği yapan PD astımlılarda daha düşük (5 kat)PD astımlılarda daha düşük (5 kat)
Var olan hava yolu duyarlılığı, hasarı, Var olan hava yolu duyarlılığı, hasarı, remodeling??remodeling??
Kelly E J Allergy Clin Immunol 2003;111:79.
Astımlı hastalarda AR olmasa Astımlı hastalarda AR olmasa
da nazal mukozada inflamasyonda nazal mukozada inflamasyon saptanmıştırsaptanmıştır
Astımlı hastalarda AR olmasa Astımlı hastalarda AR olmasa
da nazal mukozada inflamasyonda nazal mukozada inflamasyon saptanmıştırsaptanmıştır
Gaga M et al Clin Exp Allergy 2000;20:663-669.
18
16
14
12
10
8
6
4
2
0
Eozinofiller
Rinit Rinit yok Kontrol
(n=9) (n=8) (n=10)
p<0.001p<0.001
Astım
Astımlılarda EozinofillerAstımlılarda Eozinofiller
Bousquet J et al. N Engl J Med 1990
Bronş mukozası
Chanez P et al. Am J Respir Crit Care Med 1999
Nazal mukoza
Rinitli ancak astımı olmayanların Rinitli ancak astımı olmayanların havayollarında astımlı hastalardakine havayollarında astımlı hastalardakine benzer değişiklikler saptanmıştır.benzer değişiklikler saptanmıştır.
Bavbek S, J Invest Allergol Clin Immunol 1996; 6(3): 172-182
SONUÇSONUÇ
AR-Astım ilişkisi İKİ AR-Astım ilişkisi İKİ YÖNLÜDÜR.YÖNLÜDÜR.
Lokal allerjen maruziyeti Lokal allerjen maruziyeti tüm havayolunda tüm havayolunda inflamasyonuna neden inflamasyonuna neden olmaktadır.olmaktadır.
IL-5 ‘a bağlı bir SİSTEMİK IL-5 ‘a bağlı bir SİSTEMİK YANIT söz konusudur.YANIT söz konusudur.
FARKLILIKLARFARKLILIKLAR
Patogenetik mekanizmalar ve Patogenetik mekanizmalar ve sonuçtaki inflamasyon farklı değil.sonuçtaki inflamasyon farklı değil.
Fark HEDEF ORGAN özelliğinden Fark HEDEF ORGAN özelliğinden kaynaklanır (intrensek özellikler)kaynaklanır (intrensek özellikler)
Rinit ve Astımda Rinit ve Astımda İmmünopatolojik Farklılıklarİmmünopatolojik Farklılıklar
Epitel hasarı – Astıma özgüEpitel hasarı – Astıma özgü
Remodelling – Astıma özgüRemodelling – Astıma özgü
Aşırı duyarlılık mekanizması - ?Aşırı duyarlılık mekanizması - ?Burunda sensorinöral ağırlıklıBurunda sensorinöral ağırlıklı , ,Akciğerlerde Akciğerlerde çok boyutluçok boyutlu
Chanez P AJRCCM 1999;159Chanez P AJRCCM 1999;159
Nazal kontrol Nazal hasta
Bronşiyal kontrol Bronşiyal hasta
Epitel dökülmesi
EPİTEL DÖKÜLMESİEPİTEL DÖKÜLMESİ Epitel dökülmesi bronşlarda daha Epitel dökülmesi bronşlarda daha
belirgin, bu fark hastalığın ve belirgin, bu fark hastalığın ve inflamasyonun şiddeti ile orantılıinflamasyonun şiddeti ile orantılı
Nazal mukozada daha az görülme Nazal mukozada daha az görülme nedeni eozinofilik inflamasyonun nedeni eozinofilik inflamasyonun daha az olması daha az olması
Eozinofil dışı bir neden (Episialin ?)Eozinofil dışı bir neden (Episialin ?)
Polosa R J Allergy Clin Immunol 2000;106:1124Shaida A J Allergy Clin Immunol 2001;108:791
EPİTEL DÖKÜLMESİEPİTEL DÖKÜLMESİ
Nazal mukozanın özelliği Nazal mukozanın özelliği
Yüksek klirens hızı, Yüksek klirens hızı,
hasara dayanıklılık, hasara dayanıklılık,
GF ile ep rejenerasyonu fazla, GF ile ep rejenerasyonu fazla,
MMP’e korunmaMMP’e korunma
Rinitli Olgularda Bazal Rinitli Olgularda Bazal MembranMembran
Yıl boyu rinitte bazal membran kalınlığı Yıl boyu rinitte bazal membran kalınlığı mevsimsel rinitten ve kontrol grubundan fazlamevsimsel rinitten ve kontrol grubundan fazla
Calderon et al. JACI 1994; 93: 635-43
Mevsimsel allerjik rinitte bazal Mevsimsel allerjik rinitte bazal membran kalınlığı kontrol membran kalınlığı kontrol grubundan fazlagrubundan fazlaLim et al. Am J Respir Crit Care Med 1995; 151: 136-44
Steroid Bağımlı Astımlı Olgularda Nazal Steroid Bağımlı Astımlı Olgularda Nazal Mukozada Bazal Membran KalınlaşmasıMukozada Bazal Membran KalınlaşmasıSteroid Bağımlı Astımlı Olgularda Nazal Steroid Bağımlı Astımlı Olgularda Nazal Mukozada Bazal Membran KalınlaşmasıMukozada Bazal Membran Kalınlaşması
Chanez P et al. Am J Respir Cit Care Med 1999; 159: 588-95
Kontrol Astım
Bazal membra
n kalınlığı
(mm)
Burun Bronş Burun Bronş
14
12
10
8
6
4
2
0
14
12
10
8
6
4
2
0
p<0.004
p<0.001
BM kalınlaşması bronş biyopsilerinde BM kalınlaşması bronş biyopsilerinde anlamlı daha fazlaanlamlı daha fazla
Bronş epiteli tarafından salınan Bronş epiteli tarafından salınan Episialin (antiadezyon molekülü) Episialin (antiadezyon molekülü) bronşlarda anlamlı fazlabronşlarda anlamlı fazla
Chanez P AJRCCM 1999;159Chanez P AJRCCM 1999;159
Episialin immunoreaktivitesiEpisialin immunoreaktivitesi
Chanez P AJRCCM 1999;159Chanez P AJRCCM 1999;159
NAZAL
BRONŞİYAL
Üst hava yolu yanıtı daha az Üst hava yolu yanıtı daha az remodelinge neden olmakta??remodelinge neden olmakta??
REMODELİNGREMODELİNGNazal Nazal mukozamukoza
Bronş mukozasıBronş mukozası
Epitel Epitel dökülmesidökülmesi
minimalminimal Sık (öz. ağır )Sık (öz. ağır )
BM BM kalınlaşmasıkalınlaşması
SınırlıSınırlı SıkSık
EozinofillerEozinofiller ++++ ++++++
KollagenKollagen (+-)(+-) ++++
FibroblastFibroblast ArtabilirArtabilir ++++++
MyofibroblastMyofibroblast ?? ++++++
Düz kasDüz kas -- Metaplazi,hiperplazMetaplazi,hiperplazii
Bousquet J JACI 2004;113
Bronşlarda BM kalınlaşmasına neden Bronşlarda BM kalınlaşmasına neden olan başka bir faktör???olan başka bir faktör???
Fibroblast? Myofibroblast?Fibroblast? Myofibroblast? Proteaz-antiproteaz ?Proteaz-antiproteaz ?
DÜZ KASDÜZ KAS
En önemli fark En önemli fark Epitel ve diğer mezenşimal hücrelerle Epitel ve diğer mezenşimal hücrelerle
bizzat etkileşimbizzat etkileşim Epitel dökülmesi, BM kalınlaşması düz Epitel dökülmesi, BM kalınlaşması düz
kas hücresinin sekretuar aktivitesi ile kas hücresinin sekretuar aktivitesi ile ilişkilidir.ilişkilidir.
Salınan sitokinlerden etkilenmektedir.Salınan sitokinlerden etkilenmektedir.
1.1. Düz kas hücresinin sekretuar Düz kas hücresinin sekretuar özelliğiözelliği
2.2. Embryolojik diferansiyasyonda Embryolojik diferansiyasyonda genetik defektgenetik defekt
(embryolojik diferansiyasyondaki (embryolojik diferansiyasyondaki genler remodelingi genler remodelingi yönlendirebilir ???)yönlendirebilir ???)
Bousquet J JACI 2004;113Salib RJ Clin Exp Allergy 2003:33
RİNİTRİNİT Epitelyal-Epitelyal-
mezenşimal trofik mezenşimal trofik birimbirim
ASTIMASTIM Epitelyal-mezenşimal-Epitelyal-mezenşimal-
MUSKÜLER trofik MUSKÜLER trofik birimbirim
Bousquet J et al J Allergy Clin Immunol Suppl 2001;108
SONUÇSONUÇ
Her iki durumun ımmunopatogenetik Her iki durumun ımmunopatogenetik süreçleri farklı değilsüreçleri farklı değil
Aynı patogenetik sürecin hava yolunun Aynı patogenetik sürecin hava yolunun farklı bölümlerindeki ortaya çıkışlarıfarklı bölümlerindeki ortaya çıkışları
Remodelingin farklı olması alt ve üst hava Remodelingin farklı olması alt ve üst hava yolundaki yapısal farklılardan ve bu yolundaki yapısal farklılardan ve bu nedenle intrensek özelliklerdendir.nedenle intrensek özelliklerdendir.